GRATIS BOEK: Is de wereld gek aan het worden - Sylvia Peters by SCELTA PUBLISHING

K E O B S G R AT I SYLVIA PETERS SCELTA

IS DE WERELD GEK AAN HET WORDEN? SYLVIA PETERS

IS DE WERELD GEK AAN HET WORDEN? is een uitgave van Scelta Publishing, Amsterdam Copyright © 2014 Scelta Publishing Auteur: Sylvia Peters Omslagbeeld, wereldbollen: Sylvia Peters Omslag- en opmaakontwerp: Evelien van Steenis Tekstredactie: Chinouk Thijssen Eerste druk, oktober 2014 WWW.SCELTAPUBLISHING.COM WWW.SYLVIAPETERS.EU Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

‘You may say I’m a dreamer But I’m not the only one I hope some day you’ll join us And the world will live as one’ John Lennon (1940-1980)

Ter nagedachtenis aan

Bryce Daisy

en tal van andere, zinloze slachtoffers en hun ontroostbare familieleden.

Mijn wens Ik zou graag willen dat we respect tonen voor elkaar… Dat we voelen met ons hart en dat we, als we uitspraken doen of handelen, daar ook ons verstand bij gebruiken. Ik zou graag willen dat ‘wij’ mensen niet veroordelen op afkomst, geloof, huidskleur of andere kenmerken. Ik zou graag willen dat we voorafgaand aan uitspraken of handelingen bij onszelf denken: hoe zou ik dat vinden of wat zou ik voelen als iemand dat doet? Ik zou graag willen dat we oplossingen zoeken om vreedzaam naast elkaar op deze aardbol te kunnen leven. En waarom? Het maakt me verdrietig als ik de nabestaanden van de MH17 zie lijden. Het ‘waarom’ staat alle verwerking in de weg… Het maakt me verdrietig als ik een Syrische man huilend zijn verhaal hoor doen op televisie: ‘Ze kwamen in onze dorpen, namen onze dochters en onthoofden mensen.’ Het maakt me verdrietig als ik een aardig, keurig en hardwerkend Iraans moslimgezin spreek en hoor dat zij vaak nog steeds worden gediscrimineerd in Nederland. Het maakt me verdrietig als ik mensen afgrijselijke verwensingen naar elkaar zie uiten. Alleen omdat ze een andere mening hebben dan die ander.

Voorwoord

In alle jaren dat ik leef, heb ik heel wat ellende voorbij zien komen. Ziekten, oorlogen, dood en verderf; het is eigenlijk niet weg te denken in deze wereld. Net zoals verdriet en geluk. Wat mij verbaast, is dat iedereen weet dat geluk een veel fijner gevoel is dan verdrietâ&#x20AC;Ś Toch is de mensheid voor een groot deel zelf verantwoordelijk voor veel verdriet. Hoe kan het gebeuren dat we elkaar ĂŠn onszelf soms zo verdrietig maken, waarom veroorzaken we zoveel leed? Waarom heeft niet iedereen het besef dat we het met elkaar op deze planeet moeten zien te redden, dat we pas echt machteloos staan als de natuur zijn geweld op ons loslaat? Dat we diezelfde indrukwekkende natuur slechts in bruikleen hebben? We mogen hier wonen, we hebben deze aardbol niet zelf gemaakt. De dood kunnen we niet tegenhouden, die komt voor ons allemaal, maar we kunnen hem wel proberen uit te stellen. Ziekten bestrijden, medicijnen ontwikkelen, vreedzaam naast elkaar leven, elkaar helpen en vooral respect hebben voor elkaar. Allemaal factoren die het leven een stuk prettiger en langer kunnen maken. 9

De laatste tijd jaagt het dagelijkse nieuws me enigszins angst aan. Het lijkt wel of ik alleen maar ellende voorbij zie komen. Het kan te maken hebben met het feit dat ik de laatste tijd bewuster het nieuws volg en dat het eigenlijk nooit anders is geweest. Toch komt het soms op mij over of de hele wereld langzaam gek aan het worden is. Ze slachten elkaar af, alsof het de normaalste zaak van deze aardbol is. Onvrede en onrust. Dichtbij, maar ook ver weg. Het woord â&#x20AC;&#x2DC;waaromâ&#x20AC;&#x2122; komt de laatste maanden iedere dag wel even in mijn gedachten. Waarom doen mensen dit? Waarom kunnen ze niet vreedzaam leven? Waarom gebeurt dit soort dingen? Dit boekje is niet bedoeld om een geloof af te kraken of juist te promoten. Ik denk zeker dat ieder geloof steun kan geven aan mensen die dit nodig hebben. Ik heb niets tegen welk geloof dan ook. Wel hoop ik dat een geloof goede bedoelingen heeft voor zijn aanhangers en niet is bedoeld om haat te zaaien. Ook kan het niet de intentie van een geloof zijn dat dit gebruikt wordt om een oorlog te voeren en mensen te doden. Je kiest zelf om iets te geloven en dit moet je niet worden opgedrongen. Geloven in iets, dat doe je met je hart, wanneer je gaat handelen, gebruik je hier ook je verstand bij. Dat verstand gebruiken, daar ontbreekt het nog wel eens aan. Soms laten mensen zich leiden door emoties of handelen ze uit andere overwegingen: haat, woede, wraak, afgunst of overige kwaadaardige eigenschappen. Het spreekt voor zich dat deze handelingen vaak slechte gevolgen hebben. Natuurlijk maken we allemaal wel eens fouten en daar moeten we van leren, maar soms worden die fouten juist de oorzaak van nog meer ellende. 10

Toch zijn er heel veel dingen op een simpele manier te voorkomen… Denk na, gebruik daadwerkelijk je verstand en stel jezelf één vraag: ‘Hoe zou ik het vinden als dit mij, of een van mijn dierbaren overkwam?’ Zou je er blij van worden of juist heel verdrietig? Misschien moet je in het laatste geval nog eens goed over je plannen nadenken… De laatste maanden lijkt het in de wereld de verkeerde kant op te gaan; iedereen is met zijn eigen belangen bezig, ongeacht de uitkomst. Er is weinig respect voor elkaar en een minimale tolerantie. Mensen worden paranoïde en zoeken achter iedere uitspraak een belediging. Hele volkeren worden over één kam geschoren: ‘Zijn er een paar slecht, dan zijn ze allemaal slecht.’ Mensen worden van hun leven beroofd, zonder dat zij actief deel hebben genomen aan oorlogen of conflicten. Soms hebben zij er zelfs helemaal niets mee te maken. Mensenrechten worden geschonden alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Mensen worden voorgelogen om haat te kweken, eigen meningen worden hardhandig de kop in gedrukt. Huizen worden verwoest, families uitgemoord. Mensen en dieren worden mishandeld. Vrouwen en kinderen worden verkracht, vrouwen worden gestenigd, mannen worden onthoofd. Massagraven, machtsvertoon, dood en verderf en nog veel meer ellende. Als je dat allemaal ziet, dan hebben wij het in Nederland nog niet zo slecht. Ik denk dat Nederland de laatste jaren een zeer tolerant land is geweest en dat we dat diep in ons hart nog steeds zijn. Met bijna tweehonderd verschillende nationaliteiten in één land moet dat ook wel. Anders kun je hier niet met 11

elkaar samenleven. Dit is waarschijnlijk ook een van de redenen geweest waarom mensen uit het buitenland hier zijn komen wonen. Niet omdat ze het vooraf al een verschrikkelijk land vonden. Natuurlijk is ook Nederland niet perfect en hebben wij ook regels die misschien niet altijd in de smaak vallen. Gedragsregels, wettelijke bepalingen, normen en waarden zijn belangrijke pijlers voor ons land. Daar staat tegenover dat iedereen hier in vrijheid kan leven en ook voor zijn eigen mening mag uitkomen. We hebben kerken, tempels, moskeeën en andere gebedshuizen. We kunnen hier Kerstmis vieren, maar ook Sinterklaas, Chanoeka, de Ramadan of andere feestdagen. We spreken hier Nederlands, maar ook andere talen als het echt nodig is. Er zijn weinig andere landen waar de gemeentelijke folders in de taal van veel immigranten verkrijgbaar zijn. Toch verlangen we een bepaalde kennis van de Nederlandse taal, tenslotte woon je in Nederland en moet je jezelf hier kunnen redden. Maar wat we bovenal verlangen is respect voor elkaar. Niet alleen de immigranten moeten zich gedragen, maar ook als je geboren en getogen Nederlander bent. Toch lijkt het ook in Nederland de verkeerde kant op te gaan. Er gebeuren te veel dingen die haat zaaien, zowel in als buiten ons land. We raken verzeild in godsdienstige kwesties, raken zijdelings betrokken bij oorlogen en afslachtingen. Ik denk dat ik voor veel ‘medelanders’ spreek als ik zeg dat niemand in een land wil wonen waar aanslagen of afslachtingen bij de orde van de dag horen. Laten we daarom ons verstand blijven gebruiken en niet 12

alleen onze emoties. Laten we niet zomaar wat gillen, maar oplossingen proberen te zoeken. Laten we niet alleen maar roepen wat slecht is, maar laten we ook kijken of het beter kan. Natuurlijk hoeven we niet over ons heen te laten lopen, maar zijn wij een volk van â&#x20AC;&#x2DC;oog om oog, tand om tandâ&#x20AC;&#x2122;? Laten we proberen een voorbeeld te stellen, om mensen in te laten zien dat de mensheid kapotgaat als we niet elkaar respecteren. Laten we als land duidelijke stellingen aannemen, wat hier wel kan en wat niet. Als ieder land dat voorbeeld volgt en zijn eigen regels bepaalt, wordt de keuze om ergens te gaan wonen voor iedereen een stuk makkelijker gemaakt. Wil jij in een boerka lesgeven? Dat kan, alleen niet in Nederland. Wil jij een wietplantage op je zolder opzetten? Ga je gang, maar niet in Nederland. Wil jij je mening verkondigen? Dat mag in Nederland, maar wel met respect naar je tegenhangers en zeker niet met geweld. Heb je problemen met Nederlandse regels? Dan wordt het tijd om een ander thuisland te zoeken. We moeten met zijn allen voorkomen dat Nederland een land wordt waar men niet meer onbezorgd kan opgroeien. Waar kinderen niet meer buiten kunnen spelen omdat ze misschien wel neergeschoten kunnen worden. Er zijn al genoeg landen waar dit gebeurt. In die landen wonen veel ongelukkige mensen, die dierbaren zijn verloren door geweld of hun huis en haard kwijt zijn. Zij hebben te laat ingegrepen of waren niet in staat om het een andere wending te geven. Ze vechten, ze haten, ze verliezen, ze treuren of ze vluchten. We moeten ons niet laten meesleuren in dit menselijke drama maar 13

onze rug rechten. Laten we er met elkaar voor zorgen dat Nederland leefbaar blijft voor iedereen die hier graag wil wonen en een respectvolle medelander wil zijn. Laten we hopen dat andere landen ook hun vreedzaamheid vinden, zodat het eveneens daar prettig wordt om te leven. Misschien kunnen we ze daarbij helpen zonder ze onze wil op te leggen. Laten we ons eigen leven leiden en niet dat van een ander. Kijk goed naar wat er soms in de wereld gebeurt… Dat willen we toch niet? Het ‘toverwoord’ is hier: RESPECT. Voor een mening of een oordeel. Natuurlijk hoeven we het niet met alles eens te zijn, maar maken we dat duidelijk door die ander ‘vuile kankerbuitenlander’ te noemen? Nee, zeker niet. Hierop volgen waarschijnlijk weer talloze reacties, dat je ‘tyfusracist’ bent, of andere scheldwoorden. Lees voor de grap maar eens het commentaar onder bepaalde stukjes tekst. Verwensingen vliegen over en weer, het taalgebruik is ronduit beneden peil. Als je het er niet mee eens bent, is het dan niet handiger om dit op een respectvolle manier kenbaar te maken? We hebben toch allemaal een opvoeding gehad? Probeer het gewoon eens, leg uit waarom jij dat zo niet ziet, maar in normale bewoordingen. Misschien leert die ander hier zelfs van of zet het de ander aan het denken. Net zoals gillen en krijsen tegen elkaar, het maakt minder indruk dan een kalm gesproken woord. Je hoeft geen professor te zijn om op een nette manier te reageren. Ieder normaal mens kan dat. Reageer als medemens met een andere mening en niet als vijand. 14

Ook ik respecteer elk geloof en iedere overtuiging, tenzij iemand het belang van de mensheid uit het oog verliest. Geweld en schending van de mensenrechten gaan er bij mij niet in, wat de achterliggende redenen ook mogen zijn. Soms begrijp ik bepaalde handelingen gewoonweg niet. Dit kan natuurlijk aan mij liggen, omdat ik in een andere cultuur ben opgegroeid. Geen perfecte cultuur, ook in deze beschaving gaat nog wel eens wat mis. Daarom zou ik graag aan iedereen willen vragen, ongeacht welke cultuur, geloof of ras: ‘Stel jezelf eerst een vraag voordat je handelt of oordeelt… Vraag aan jezelf wat jij zou voelen of zou doen wanneer een ander dit jou aan zou doen.’ Of je dat ook daadwerkelijk wil doen is natuurlijk jouw keuze, maar als je in een vredige en tolerante wereld wil leven, moet je één ding niet vergeten. Een uitspraak die iedereen wel kent: ‘Verbeter de wereld, maar begin bij jezelf.’ Sylvia Peters

#MH17

Ze sluit haar ogen en luistert naar het geroezemoes. Mensen die op gedempte toon met elkaar spreken, kinderen die lachen of huilen, een stewardess die vraagt wat de man drie rijen verderop wil drinken. Ze heeft een onbestemd gevoel. Het is niet de eerste keer dat ze vliegt en toch heeft ze dit keer ertegen opgezien. Misschien komt het door het verdriet van de afgelopen weken. Ze heeft aardig wat op haar bordje gekregen de laatste tijd. Haar ogen gaan open en ze kijkt naar de vrouw schuin voor haar. Teder aait zij haar kindje over het kleine hoofdje. Het kindje houdt haar knuffel stevig vast. Op zulke momenten heeft ze het zwaar. Haar moeder is er niet meer, ze zal ook nooit meer meemaken dat ze een kindje krijgt. Geen oma worden en niet kunnen zien hoe Bryce en zij misschien ooit een gezin zullen stichten. Liefdevol gaat haar blik naar Bryce, haar lieve, gekke, grappige Bryce. Gelukkig is hij bij haar, samen gaan ze het wel redden. Ze is pas twintig en heeft nog een heel leven voor zich. Eerst lekker met vakantie, een paar weken naar het land, waar veel familie van Bryce woont. Zijn ouders hebben alles geregeld, ze zijn zelf net terug uit IndonesiĂŤ. Eigenlijk zouden 16

ze met hen mee gegaan zijn, maar doordat zij eerst haar schooljaar moest afronden, is hun reis uitgesteld. Ze voelt zich dankbaar, met zoveel lieve mensen om zich heen. ‘Wil je wat drinken, Daisy?’ vraagt Bryce met een glimlach op zijn gezicht. Een warme gloed gaat door haar heen, dit is haar Bryce. Altijd in voor een grapje, maar ook zeer zorgzaam. Ze knikt en legt haar hand op de zijne, haar ogen gaan nog even het vliegtuig rond. Het publiek is zeer gemengd: gezinnen die duidelijk op vakantie gaan, personen die alleen reizen, zakenlui, jongeren en ouderen. Veel Nederlanders, maar ook tal van andere nationaliteiten, bijvoorbeeld met een Aziatische afkomst. Ze vraagt zich af of die mensen ook op familiebezoek gaan. Ondanks de recente dood van haar moeder voelt ze toch het geluk dat haar ten deel valt. Ze is een dierbare verloren, maar door Bryce is haar familie weer uitgebreid met lieve mensen. Opnieuw kijkt ze naar Bryce. Hij ziet de blik in haar ogen en kust haar innig. Het meisje van acht jaar naast hen giechelt en stoot haar twaalfjarige broertje aan. Het oudere echtpaar uit Australië kijkt vertederd naar het jonge koppel en het laat hun verlangen oplaaien naar het weerzien naar hun eigen kinderen. Op andere rijen in het vliegtuig wordt gelachen, sommigen zijn verdiept in de film. Een normale vlucht, een vliegtuig gevuld met mensen die zich van geen kwaad bewust zijn. Passagiers met hun eigen idealen, met 17

een verleden en een toekomst. Complete gezinnen, mensen waarop met smart wordt gewacht door hun familie, mensen die hun dierbaren gaan bezoeken, mensen die zich gaan ontspannen, mensen met een missie om de mensheid te redden. Iedere passagier heeft zijn eigen verhaal, een eigen leven. Een explosie, een fel licht en het noodlot. Bruut worden de verhalen van de passagiers beĂŤindigd. De prille liefde van Daisy en Bryce, de jeugd van de jonge passagiers, de idealen van de volwassenen. Gezinnen worden op dat ene moment wreed verscheurd. Harten breken van verdriet als het nieuws de buitenwereld bereikt. Wanhoop en hoop wisselen elkaar af, totdat het duidelijk wordt: niemand van de MH17 heeft het overleefd. Alle 298 mensen aan boord, onder wie 193 Nederlanders, zijn dood. Er komen geen reisverhalen, geen fotoâ&#x20AC;&#x2122;s, geen souvenirs en misschien zelfs niet eens alle lichamen terug. Hartverscheurende beelden van familieleden van de slachtoffers en walgelijke beelden van de plek des onheils blijven op je netvlies hangen. Lichaamsdelen en persoonlijke bezittingen worden getoond alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Nog voordat de officiĂŤle passagierslijst bekend is gemaakt, verschijnen enkele paspoorten in beeld, inclusief de naam. Knuffels en andere herkenbare bezittingen worden aan de wereld getoond, net zoals de lege camerahoezen. Familieleden worden diep getroffen, niet alleen door het verlies, maar ook door de gang van zaken. Onzekerheid over 18

hun dierbaren en over de toekomst. Een leed dat normaal al moeilijk te dragen is, maar nu helemaal. Wanneer kunnen zij afscheid nemen, en kĂşnnen ze wel afscheid nemen? Wanneer krijgen ze tastbare herinneringen terug? Er wordt gesmeekt om de lichamen terug naar huis te brengen, maar aan wie? Wie heeft het leven van de mensen die zij liefhadden ontnomen? En waarom? Macht? Wraak? Om een stuk grond? Om grondstoffen? Is het een foutje geweest? Had het een ander vliegtuig moeten zijn, dat naar beneden gehaald moest worden, met andere levens erin? Met mensen die net zoals deze slachtoffers ook familieleden zouden achterlaten? Is het vliegtuig bewust neergehaald? Vragen, onzekerheden, angst en woede wisselen elkaar af, maar ook een saamhorigheid. Deze laffe daad en het vervolg hierop laat de mensen beseffen dat de wereld kwetsbaar is. Tere banden kunnen hierdoor breken en ondanks het feit dat velen hier niet op uit zijn, worden er grenzen bereikt. Althans bij sommigen, anderen gebruiken dit afgrijselijke gebeuren om er hun voordeel uit te halen. Machtsvertoon, lijkenpikkerij, beschuldigingen, bedreigingen, aandachttrekkerij en speculaties. Ondertussen rotten de restanten van onze dierbaren weg. Respect voor de doden en nabestaanden lijkt hier niet aan de orde te zijn. Zelfs een langduriger staakt-het-vuren is te veel gevraagd. De levens van de 298 passagiers zijn gestopt op circa vijftig kilometer van de Russisch19

Oekraïense grens, maar stopt hier ook het zinloze bloedvergieten? Is dit slechts het begin? Een nieuwe Koude Oorlog? Of nog erger… een Derde Wereldoorlog, met alle rampzalige gevolgen van dien? Willen we dat? Moet de MH17 het begin van het einde zijn? Het begin van iets waarbij miljoenen mensen zullen worden getroffen? Een rampzalige wending waarbij de mensheid misschien wel de grootste klap te verduren krijgt? Hoe zou jij het vinden? Als het vliegtuig inderdaad is neergeschoten, heeft de persoon die hier opdracht voor heeft gegeven of diegene die het heeft uitgevoerd überhaupt wel eens hierover nagedacht? Of voer je in een dergelijk geval zonder erbij na te denken klakkeloos een bevel uit? Wat als je had geweten dat jouw familie in het vliegtuig zat? Je vader, je moeder of je kinderen? Was de handeling je dan nog net zo makkelijk afgegaan? Had je jouw dierbaren moeiteloos geofferd voor ‘jouw strijd’? Of ben je misschien bereid om ze alsnog te offeren aan de gevolgen van deze moorddadige actie? Kun je nog slapen met de wetenschap dat je onschuldige mensenlevens hebt beëindigd en hiermee talloze mensen ontroostbaar hebt gemaakt? Wie ook het brein achter deze laffe daad mag zijn, het getuigt niet van menselijkheid. Een domme, impulsieve actie, die veel leed heeft veroorzaakt en waarvan de gevolgen groot kunnen zijn. Hoe kun je maar enige illusie hebben dat je de capaciteiten 20

bezit om een land of gebied te leiden als je dit soort dingen doet? Mensen die dit op hun geweten hebben, zijn slechts een bedreiging voor de mensheid, voor zichzelf en voor hun dierbaren. Zij zijn hun eigen bestaan eigenlijk niet waard. Wat zullen de ouders van deze dader(s) nu voelen, als hun kind tot deze handelingen in staat blijkt te zijn? Is dat waarom ze je liefdevol een leven schonken? Of was dit ook een ongelukje?

‘We zijn stuk voor stuk engelen met slechts één vleugel, en we kunnen slechts vliegen door elkaar te omhelzen.’ Luciano de Crescenzo

Een trofee

Het is broeierig warm en de straten zijn rumoerig. Er heerst een vreemde stemming. Is het euforie of waanzin? Adrenaline stroomt door de aderen en voedt de voldoening van de wraak. Ouders lopen met hun kinderen op de straten en hun afstammelingen voelen de spanning. De onbevangenheid van de tere kinderziel maakt plaats voor een heel ander gevoel. Bloed hoort bij het leven, het schrikt allang niet meer af, ook al ben je nog zo jong. Met je zeven jaar weet je al dat de eer en de overwinning belangrijker zijn dan het sparen van PokĂŠmonkaartjes. Je vader is je voorbeeld, een jihadist, een man van wie je kunt leren. Hij is blij het afgehakte hoofd van de Syrische soldaat te zien, dus jij ook. Je kinderhand, die eigenlijk uitgestrekt zou moeten worden voor de ontvangst van een snoepje, grijpt gewillig de haren van het afgehakte hoofd vast. Misschien voelt het wat onwennig, maar je ziet de blik in je vaders ogen en je weet dat je hem trots maakt. Gedwee til je het hoofd in de juiste positie, om te poseren voor de camera van je vader. Als een pas verworven trofee bungelt het lichaamsdeel aan jouw kleine vingertjes. Je hebt geen idee van wie het is. Het maakt ook niet uit, volgens je vader 23

heeft hij het verdiend. ‘That’s my boy’ is het onderschrift bij de foto op Twitter. Hoe zou jij het vinden? ‘That’s my boy’ klinkt trots, maar ben je als vader dan ook trots? Voel je je als ouder dan ook voldaan als je de foto ziet met jouw zoon, die poseert met een deel van een vermoorde soldaat? Is dat wat je jouw kinderen mee wil geven voor de toekomst? Dat het normaal is en zelfs zo leuk dat je er een foto van op de sociale media plaatst? Hoor je jouw kind geen normen en waarden bij te brengen, wat goed is en wat fout is? Of is dit goed? Is dit een terechte handeling omdat het een hoofd is van iemand die je niet kent, iemand die voor andere belangen strijdt? Wat als je kind het hoofd van zijn broertje of van zijn eigen vader had op moeten houden voor een foto? Wat had er dan gestaan? ‘That’s the head of someone I loved’? Wat had die kinderziel dan gevoeld? De kans bestaat dat deze Syrische soldaat ook een vader was en dat er nu ergens een zoontje rondloopt dat geen vader meer heeft. Misschien heeft hij zelfs de walgelijke beelden gezien van zijn vaders hoofd dat bungelt aan de handen van een leeftijdgenootje. Misschien zweert hij bij het zien van deze foto wel wraak en moet jouw zoon de rest van zijn leven over zijn schouders kijken. Of misschien ben je als vader eerder aan de beurt en groeit je zoon op zonder zijn grote voorbeeld. Zouden we allemaal niet beter af zijn als we onze kinderen een ander voorbeeld zouden 24

geven? Bijvoorbeeld hoe je vrienden maakt en conflicten oplost door te praten en oplossingen te zoeken, zodat deze jongen van zeven jaar gewoon zijn karakter op een normale, humane manier kan ontwikkelen? Dat hij op straat kan spelen met zijn vriendjes, zonder dat je je zorgen moet maken dat hij neergeschoten wordt? Dat hij kan opgroeien tot een volwassene, iemand op wie je als ouder trots kunt zijn? Een gezin stichten, een goede baan vinden, houden van zijn familie? Bestaat er echt een geloof dat kinderen dit niet gunt? Het lijkt mij van niet, ieder geloof heeft het beste voor met zijn volgelingen en daar hoort deze manier van opvoeden niet bij. Je moet je als vader de ogen uit je hoofd schamen als je jouw kinderen op die leeftijd dit soort handelingen laat verrichten. Waar je ook voor staat, wat je ook wil bereiken, kinderen zo jong hierin betrekken is ongepast en wakkert haatgevoelens aan. Weet je wanneer je trots kunt zijn? Als je zevenjarige zoon tijdens het voetballen op straat een geweldig doelpunt maakt. Dan mag je van mij de foto hiervan plaatsen op Twitter met de tekst: ‘That’s my boy.’

â&#x20AC;&#x2DC;De eerste dode in elke oorlog is het gezond verstand.â&#x20AC;&#x2122; A. den Doolaard (1901-1994)

Heilige plek

Terwijl aan de ene kant van de wereld de wrakstukken van een passagiersvliegtuig liggen, met daartussen bijna driehonderd lijken en lichaamsdelen, vergeten we even een andere strijd. Onterecht, want ook hier vallen vele onschuldige slachtoffers. Het lijkt alsof we dit niet belangrijk vinden, maar niets is minder waar. De gebeurtenis met het vliegtuig is bijzonder omdat dit niet dagelijks voorkomt. Dit in tegenstelling tot oorlogsgeweld. Toch lijkt de afgrijselijkheid hiervan synoniem te lopen met de beelden die we vanuit de OekraĂŻne zien. We zien Palestijnse burgers huilen omdat hun kinderen of familieleden zijn vermoord. We horen ze roepen om wraak, vergelding voor wat hun doden is aangedaan. IsraĂŤlische soldaten laten het leven terwijl zij hun opgedragen missie uitvoeren. Aan beide kanten wordt het normale dagelijkse leven op een brute wijze verstoord. En waarom? Omdat twee bevolkingen het niet eens kunnen worden over wie welk deel van het land krijgt en hoe het wordt bestuurd. Waarom is dit zo moeilijk? Omdat er te veel verschillende belangen en open wonden zijn. De Joden menen recht te hebben op de stad Jeruzalem door de bijzondere religieuze 27

en symbolische betekenis, maar ook voor de Palestijnen is Jeruzalem zeer waardevol. Het westen heeft belangen met een stabiele brug naar de olierijke regio. Macht, geld en geloof zijn hier dus obstakels die een vreedzame oplossing in de weg staan. Jaren van ellende, oorlog en verdriet heeft de mensheid hier hard gemaakt en het letterlijk nemen van de teksten in de Thora en de Koran lijkt gerechtvaardigd als het gaat om het beschermen van het ‘heilige land’. Intifada en terrorisme zijn dagelijkse kost voor de bewoners van dit gebied en wakkeren het radicale gevoel nog eens extra aan. Wat zou jij voelen? Verjaagd en uitgeroeid worden van de heilige grond. Heeft iemand er wel eens over nagedacht wat heilig betekent? Enkele synoniemen voor het woord ‘heilig’ zijn: gewijd, hiëratisch, priesterlijk, sacraal, sanctus, verboden, verheven, volmaakt, zonder zonde. Vooral de laatste twee synoniemen, volmaakt en zonder zorgen, zijn beslist niet van toepassing op dit gebied. Misschien verliest de heilige grond wel zijn kracht? Misschien wordt er gevochten om een stuk grond dat eigenlijk niet meer is dan een stuk grond waar mensen vreedzaam willen wonen, maar niet kunnen. Hoe kan een heilige grond volmaakt zijn als hier rijkelijk en regelmatig bloed vloeit? Is dit dan het ‘zonder zonde’? Staat er ergens in de Thora of Koran dat een heilige grond pas echt heilig is als we eerst elkaar allemaal afmaken? Of moet je een heilige grond koesteren en vreedzaam maken? Wat nu als die ‘heilige grond’ door al die ellende allang niet meer heilig is? 28

Ik heb weinig kennis van deze heilige boeken, maar ik kan me niet voorstellen dat er een God is die het leven van jouw naasten minder belangrijk vindt dan een stuk land. Ik denk eerder dat deze grond bedoeld is om rust te vinden, om vreedzaam te leven naast elkaar. Natuurlijk kun je het anders zien en doorvechten tot het bittere einde, maar waar stopt het? Tot er niemand meer is die op deze grond zou kunnen of willen leven? Tot het escaleert en iedereen zich ermee gaat bemoeien? Wanneer hele bevolkingen zijn weggevaagd uit het gebied? Ooit wel eens van eerlijk delen gehoord? Of vreedzaam naast elkaar leven? Tenslotte kunnen er verschillende geloven zijn, maar hebben we niet allemaal één doel? Zo lang mogelijk en zo gelukkig mogelijk leven? Willen we niet allemaal een veilig land voor onze families? Mag een ‘heilige plaats’ een plek zijn waar kinderen niet meer veilig kunnen opgroeien? Moet een ‘heilige plek’ niet verheven zijn van alle vormen van geweld? Of kunnen we elkaar straks ook gewoon in een tempel, kerk of moskee afslachten? Misschien moeten we de macht, het geld en het geloof bij deze oorlog even opzijzetten. Laten we beslissingen nemen puur op humaniteit. Het belang van de mens voorop, de gezondheid, de gemoedstoestand, het geluk. Van daaruit valt er beter te bekijken wat de juiste oplossing is en hoe er een manier gevonden kan worden zodat alle partijen gelukkig zijn. Creëer een ECHTE heilige grond: volmaakt en vreedzaam.

â&#x20AC;&#x2DC;Vrede kan niet bewaard worden door middel van strijdkracht. Het kan alleen bereikt worden door middel van ons verstand.â&#x20AC;&#x2122; Albert Einstein (1879-1955)

De trots van Allah

Hij hoorde zijn achtjarige zoon schreeuwen in de ruimte ernaast. Een mes in zijn hart had minder pijn gedaan. Hij hoorde hoe ze zijn jongen martelden en hij kon hem niet helpen. Mensonterende omstandigheden die diepe littekens achterlaten. In de detentiecentra van de Islamitische Staat, de IS, is deze vader niet de enige die dit moet doorstaan. Kinderen, volwassenen worden voor uiteenlopende redenen vastgehouden en gemarteld. Soms voor een misdrijf of diefstal, maar ook voor roken, muziek luisteren of seks voor het huwelijk. Boven op een berg in het Sinjar-gebergte staan duizenden vluchtelingen verstoken van water, voedsel en onderdak. In ruim veertig graden Celsius proberen zij zich staande te houden en wachten zij op hulp. Naar beneden durven ze niet meer. Ze hebben te veel gruwelijkheden gezien. Kinderen die verkracht worden, vrouwen en kinderen die levend worden begraven. Vrouwen die gevangen worden genomen om te fungeren als slavinnen van de nieuwe aanhangers van het kalifaat. Ouders gooien hun kinderen liever van de berg dan dat zij ze in handen laten vallen van de IS-leden. Volmaakt en vreedzaam is het geenszins in het 31

kalifaat van de IS. In het gebied dat ligt tussen de westelijke Syrische stad Aleppo tot aan de provincie Diyala, in het oosten van Irak. Een behoorlijk groot gebied waar de afgelopen weken honderden mensen zijn geëxecuteerd. Voornamelijk burgers en veel leden van de Al Sheitaat-stam. Sommige zijn gewoon verdwenen, andere zijn onthoofd of geëxecuteerd. Een bloedige opmars dwars door Syrië en Irak. Met welk doel? Het zuiveren van de in juni uitgeroepen Islamitische Staat. De staat wordt geregeerd door een kalief, een opvolger van de profeet Mohammed. Deze kalief heeft duidelijke richtlijnen voor zijn staat die streng nageleefd moeten worden. De kalief is de voormalig Al Qaida-leider van Irak en tevens de leider van de terreurgroep ISIS, een terreurgroep die al sinds 2013 actief is. Steden en dorpen in Turkije en Syrië moesten het hierbij ontgelden. Nu heeft deze kalief zijn eigen staat, met zijn eigen regels: alle moslims moeten hem volgen als de leider van de islam. Moslims worden ook wereldwijd opgeroepen om te migreren naar het kalifaat. Op zich een prima idee als moslims zich daartoe geroepen voelen. Wil jij als moslim leven onder het regime van dit kalifaat, dan is deze migratie een perfecte keuze. Er is slechts één probleem: in dit gebied wonen al mensen die niet onder dit regime willen leven. Zoals de Al Sheitaatstam, waartoe ongeveer zeventigduizend Syriërs behoren. Volgens de kalief zijn dit ongelovigen en hebben zij geen recht op veiligheid en rust. Families, geld, eten en echtgenotes worden bruut afgepakt, 32

omdat zij dit niet zouden verdienen. Olievelden, steden, een belangrijke stuwdam of andere doelen worden bruut overgenomen. Christenen en de Jezidi’s uit Irak slaan angstig op de vlucht. Het ultimatum is duidelijk: bekeer je tot de islam of kom om door het zwaard. Ook wereldwijd worden moslims opgeroepen om wraak te nemen vanwege de misstanden tegen de moslims wereldwijd. Welke misstanden? En van welke moslims? Mensen zoals jij en ik? Degenen die gewoon een vreedzaam bestaan leiden, terwijl zij leven volgens de Koran? Moslims die vredig leven en weten dat onschuldige mensen martelen verboden is? Of de moslims die weten dat je volgens de moslimleer vrouwen niet als slaven mag behandelen en dit ook niet doen? Moslims die geen kinderen vermoorden omdat ze een ander geloof hebben? Nee, over deze moslims hebben we het niet. We hebben het over een ander soort moslims, zij die aanslagen plegen, mensen vermoorden, heiligdommen vernietigen en hun haat tegen de westerse landen schreeuwen? Ik denk dat niemand een probleem met de islam heeft, wel met extremistische figuren. Moslimgeleerden vanuit alle delen van de islamitische wereld geven aan dat zij niet achter dit soort daden staan. En met hen vele anderen. Dit betreft niet alleen deze radicale groepering, ook extremisten van andere godsdiensten of groeperingen zijn niet geliefd. En begrijpelijk. Het doet me denken aan een uitspraak van mijn moeder: ‘Alles waar “te” voor staat, is niet goed.’ Probeer het maar eens: te veel eten, te veel zon, te streng, te radicaal… en ga zo maar door. 33

Wat zou jij voelen? Er zijn extreme toestanden gaande in het gebied. Verschillende bevolkingsgroepen komen voorbij: Arabieren, Koerden, Jezidi’s, christenen, moslims, soennieten, sjiieten en misschien ben ik er nog een paar vergeten. Het maakt niet uit, het zijn slechts namen. Waar het hier om gaat, is dat het allemaal mensen zijn. Mensen met gevoel, met familie, met kinderen, met ouders. Mensen die het recht hebben om te leven, op de manier zoals zij dat willen. Mag je dan ook andermans leven nemen als jij dat wil? NEE! Je hebt het recht om te beslissen over je eigen leven, niet over dat van een ander. Als jij wil leven in een islamitische staat met alle regels die daarbij horen, dan is dat prima en jouw keuze. Kies een plek waar niemand woont die je voor het hoofd kunt stoten met die regels en laat zien dat je in staat bent om iets op te bouwen zonder geweld. Liefst een plek zonder heiligdommen zodat je ook niets hoeft te vernietigen. Vraag de moslims met dezelfde zienswijze om naar ‘het huis van de islam’ te verhuizen en leef met elkaar een vredig en zuiver bestaan, zodat Allah trots op jullie kan zijn. Laat de moslims die niet dezelfde gedachten als jullie hebben met rust, zij geloven in dezelfde God, maar dan op een andere manier. Laat ook de mensen met een ander geloof of zonder geloof in hun waarde. Geef ze de kans om te vertrekken naar een ander land. Wat betreft de aanhangers van de IS in andere landen: verspil geen tijd met protesten of andere provocerende acties. Haast je naar de Islamitische Staat. Waarom zou je tijd verspillen in een land waar zondaars wonen, die niet leven volgens jouw normen en waarden? Het brengt alleen maar wederzijdse ergernis. 34

Misschien zie ik dit te simpel, of kan ik het gewoon niet zien omdat ik deze overtuiging niet heb. Dat neemt niet weg dat ik bijna zeker weet dat ieder mens erg ongelukkig is als zijn of haar familie afgeslacht wordt omdat jouw familie een bepaalde overtuiging niet deelt. Denk hieraan voordat het wapen geheven wordt en dat geldt voor alle partijen.

â&#x20AC;&#x2DC;Als er iets beter is dan het geven van aalmoezen, dan vasten en bidden, dan is dat wel de verzoening van vriend met vriend, want vijandschap en haat beroven de mens van elke hemelse beloning.â&#x20AC;&#x2122; Profeet Mohammed

Onrein

Terwijl overal op de wereld mensen elkaar uitmoorden, maken anderen zich druk over de lach van de vrouwen. Volgens de Turkse vicepremier is het zeer ongepast als vrouwen in het openbaar lachen. Volgens de Islam is dit onrein. Veel Turkse vrouwen reageren met een foto op de sociale media, met een lach van oor tot oor. Gelukkig hebben de vrouwen van de nieuwe Islamitische Staat hier geen last van. Deze vrouwen mogen gewoon de deur niet uit, alleen bij hoge noodzaak en dan in ieder geval volledig bedekt. Niemand zal hun lach zien, als ze er maar geen geluid bij maken. Moreel verval wordt het lachen in het openbaar genoemd. Oftewel ethisch verval. Hier zou ik nog wel een paar voorbeelden van kunnen gevenâ&#x20AC;Ś Hoe zou jij het vinden? Stel dat de rollen omgedraaid zouden zijn? Als een God, of wie dan ook, had bepaald dat de mannen moesten leven met vele beperkingen? Hoe zou je het als man vinden als je met gebogen hoofd achter je vrouw aan moest lopen? Winkel in, winkel uit? Kaalgeschoren, met een grote groene luier omâ&#x20AC;Ś En waarom? Gewoon, omdat het zo hoort. 37

‘Een glimlach is als een lamp aan het venster van het gezicht, die bewijst dat het hart thuis is.’ François Rabelais (1994-1553)

Een beter leven

Het is zaterdagavond en je bent thuis met je familie. Moe van je werk van de afgelopen dagen. Nietsvermoedend luister je naar de verhalen van je zoontje, niet wetend dat het de laatste keer zal zijn dat dit gezellige familietafereel zal plaatsvinden. De raket die op je woning terechtkomt, maakt een einde aan het bestaan van jou, je familie en de buren. Gevechten tussen de verschillende milities om de belangrijkste luchthaven in LibiĂŤ te veroveren zijn de oorzaak voor dit einde. Met jouw einde stopt de ellende niet, er vallen nog veel meer slachtoffers. De meeste doden zijn burgers, mensen zoals jij en ik. Allemaal het gevolg van onderlinge verschillen tussen de gewapende stammen die met westerse steun de val van de dictator Muammar Kaddafi hebben veroorzaakt. Sindsdien is het geluid van de inslagen van de raketten regelmatig te horen. Soms zijn alleen gebouwen het doelwit, andermaal zijn het kinderen, hun ouders of opa en oma. Het land is er niet beter op geworden, terwijl dit wel het doel van de revolutie was. Wat zou jij voelen? Huis en haard gebombardeerd. Familie gedood. 39

Misschien is het handig om voordat je een revolutie start met elkaar even overlegt wat je van het leven verlangt. Wil je leven met onrust of ga je juist de strijd aan om een beter leven te krijgen? Als het laatste de reden voor de drastische verandering van het huidig politiek klimaat was, zou je dan niet heel snel zorgen dat er inderdaad een verbetering komt? Daar heb je het tenslotte voor gedaan?

â&#x20AC;&#x2DC;There never was a good war or a bad peace.â&#x20AC;&#x2122; Benjamin Franklin (1706-1790)

Heilig zwijgen

â&#x20AC;&#x2DC;Hij luisterde naar mijn verhaal, zoals hij altijd deed. Hij was mijn vertrouwenspersoon aan wie ik dit kwijt kon. Het had lang geduurd voor ik het had durven vertellen, maar ik wilde zo graag vergiffenis. Het verbaasde me dat hij geen oordeel had, maar aan de andere kant ook weer niet. Hij was mijn band met God, en God oordeelde niet. Wat ik wel vreemd vond, waren zijn methoden om me te zuiveren van het kwaad in mij. Zijn handen voelden koud aan. Hij kwam op plekken waar nog nooit iemand was geweest. Ergens voelde het niet goed. Toch durfde ik niet te protesteren, stel je voor dat hij boos werd. Zou hij dan alles aan mijn ouders vertellen? Ik had zeker nog drie behandelingen nodig volgens hem en dan moest ik ook hem zuiveren. Tenslotte had ik mijn verhaal aan hem verteld. Het bleef niet bij drie behandelingen. Een verhuizing bracht de oplossing, nu hoefde ik hem nooit meer te zien.â&#x20AC;&#x2122; Wie denkt dat er alleen ellende bij moslims is, heeft het mis. Onder alle gelovigen en niet-gelovigen komen misstanden voor. Neem bijvoorbeeld het misbruik in de katholieke kerk. Voor eind juni hebben al bijna 1.600 mensen zich aangemeld bij het Meldpunt Misbruik Katholieke Kerk. Het gaat hier om 1.390 mannen en 276 vrouwen die door functionarissen van de rooms-katholieke 42

kerk onzedelijk zijn betast of erger. En er zijn er nog meer, als je het wereldwijd bekijkt zijn die circa 1.600 mensen slechts een druppel op de gloeiende plaat. 448 klagers hebben inmiddels een schadevergoeding ontvangen, voor de zeer ernstige gevallen werd ruim 60.000 euro uitgekeerd. Veel daders zijn overleden of de zaken zijn verjaard, dus die slachtoffers pissen naast de pot, om het maar even grof te zeggen. De paus denkt dat ongeveer twee procent van de geestelijken binnen de rooms-katholieke kerk pedofiel is, dat kan dus nog een aardig rekensommetje worden. Priesters, bisschoppen en kardinalen, het maakt niet uit welke rang. Van de 414.000 geestelijken die in dienst zijn van de rooms-katholieke kerk, is ongeveer één op de 50 pedofiel. Dan vraag je jezelf toch af of er iets mis is met het systeem? Misschien hadden ze beter naar de apostel Paulus kunnen luisteren? Hij kon wel begrijpen dat het een flinke opgave moest zijn voor een man om op deze manier te leven. Zijn advies was dan ook: ‘Het is beter te trouwen dan van begeerte te branden.’ Toch is voor het priesterschap in de Katholieke Kerk het celibaat een vereiste, net zoals voor de intrede in een kloosterorde. Een persoon die zich niet aan een aardse persoon bindt, zou een dichtere binding met God hebben. Dat gaat blijkbaar niet in alle gevallen op. Waarschijnlijk brengt die twee procent het grootste deel van de dag door met het denken aan seksuele handelingen en hoe ze hun hoge nood kunnen stillen. Een koorknaapje, een biechtende jongedame of wie dan ook op dat moment voorhanden is, die wordt dan ineens een 43

zeer aantrekkelijke prooi.

Hoe zou jij je voelen? Handelingen die het daglicht niet verdragen. Zou het toch niet verstandiger zijn als deze geestelijken gewoon een vrouw mogen hebben of desnoods een toelage krijgen om naar de hoeren te gaan? Het bedrag dat nu en in de toekomst uitgekeerd zal worden als schadevergoeding zal ongeveer net zo hoog zijn om de hoge nood te dekken. Het lijkt mij dat een dienaar van God toch wel zou moeten beseffen dat hij met zijn handen van zijn volgelingen af moet blijven? Zo niet, dan is het beter dat hij of zij uit zijn functie stapt. Een zondaar kan dan misschien wel vergiffenis vragen, maar een God kan nooit het leed voor de slachtoffers ongedaan maken.

â&#x20AC;&#x2DC;Misbruik van grootheid is: macht en geweten te scheiden.â&#x20AC;&#x2122; William Shakespeare (1564-1616)

School is leuk

Ze kon niet slapen, een onrustig gevoel dwaalde in haar jonge hoofdje. Toch was het rustig op de slaapzaal. Naast haar lag een vriendinnetje vredig te slapen. Ze dacht aan haar ouders en op dit moment verlangde ze naar hun beschermende armen om zich heen. Helaas ging dat nu niet, ze kon niet zomaar van de slaapzaal van haar school in Chibok weglopen. School was leuk, maar ook al was ze vijftien, op dit soort momenten miste ze haar ouders. Ineens hoorde ze het kabaal en even later was er gehuil en geschreeuw. Angstig keek ze weer om haar heen, de situatie was nu niet vredig meer. Nigeria, een land met veel mogelijkheden en enorme groeikansen. Misschien wel de grootste oliestaat van Afrika, met nog genoeg oliereserves in de grond. De bevolking is vrij jong en steeds beter opgeleid. Een ideale situatie voor zakelijke ontwikkelingen, zou je zeggen. Toch kun je beter nog een nachtje slapen om in zee te gaan met dit Afrikaanse land. Het land barst niet alleen van de olie, maar ook van de corruptie en politieke conflicten. Mensenrechten worden dagelijks geschonden, alleen dit jaar zijn er al meer dan vierduizend mensen gedood. In de deelstaat Borno in Noord-Oost-Nigeria 46

worden dagelijks buitengerechtelijke executies, martelingen en andere mensenrechtenschendingen uitgevoerd. Kelen van Nigerianen worden een voor een doorgesneden, waarna de lichamen in een massagraf worden gedumpt of gewoon ergens op straat. Dorpen worden vernield en inwoners gedood. Zowel het leger als de organisatie Boko Haram pleegt verschrikkelijke misdaden. Burgers die niets met de conflicten te maken hebben, worden vaak het slachtoffer. Er zijn tal van ontvoeringen, zowel van kinderen uit Nigeria als van buitenlanders. Begin mei worden er vier Nederlanders gegijzeld tijdens het maken van een documentaire. Ook werden er tweehonderd schoolmeisjes ontvoerd, waarvan slechts enkelen wisten te ontsnappen. De anderen zijn nog in handen van de terroristen. Volgens de leider worden de meisjes net zo lang vastgehouden tot hun medestrijders zijn vrijgelaten. Een bijkomend ‘voordeel’ is volgens hem dat de meisjes inmiddels alle regels en wetten van de radicale islam onderschrijven. Ik vraag me dan toch af: wat zou hij doen en voelen als zijn kind werd ontvoerd?

Wat als het jouw familie is? Stel dat je zoon of dochter in handen van de westerse landen valt? Omdat ze willen dat je de buitenlandse gegijzelden eerst vrijlaat. Mocht je dat niet à la minute van plan zijn, dan is dat geen probleem. In de tussentijd worden ze wel wat westerse gewoontes geleerd. Ze laten je dochter buiten spelen zonder hoofddoekje op en misschien mag ze wel een minirokje aan. De jongens zullen zich ook best vermaken in de westerse cultuur. 47

Beetje chillen in hun korte broek met wat vrienden, westerse muziek luisteren en tot slot een lekkere (niethalal) frikadel eten bij de snackbar. Zou je dat prettig vinden? Nee toch?

‘Alle wezens zijn bang voor pijn en vrezen de dood. Verplaatst u zich in hun situatie en laat hen met rust.’ Boeddha

Eerwraak

Ze wist dat ze met die ander had moeten trouwen, maar ze kon het niet. Ze wilde haar grote liefde, de vader van haar kind. Intens verdrietig dat haar familie dit niet kon begrijpen, droeg zij als jonge vrouw al een zware last op haar schouders. Het feit dat haar familie ook nog eens een rechtszaak tegen haar man had aangespannen, baarde haar extra zorgen. Ze zou eigenlijk nu juist heel gelukkig moeten zijn. In verwachting van haar kindje, misschien wel een zoon, van de man van wie ze hield. Misschien dat haar vader toch trots zou kunnen worden op zijn kleinkind. Zover zou het nooit komen. Buiten werd ze door haar vader, broers en ex-verloofde opgewacht en bekogeld met stenen. De zwangere vrouw stierf een langzame en pijnlijke dood. Haar echtgenoot moest lijdend toezien hoe zijn vrouw en ongeboren kind het slachtoffer werden van de gruwelijke â&#x20AC;&#x2DC;eerwraakâ&#x20AC;&#x2122;. Zelfs de politie greep niet onmiddellijk in. Een volstrekt onacceptabele daad volgens veel Pakistanen en de Verenigde Naties. Toch kan het morgen weer gebeuren. De godsdienst en de cultuur zijn sterker dan de wet. Stenigen is niet van de laatste jaren, integendeel. In het Oude Testament van de Bijbel staat deze wrede straf voor godslastering, overspel, knielen 50

voor vreemde goden of voor het sprokkelen van hout op Sabbat. In de Koran wordt stenigen niet genoemd. Wel tweemaal in een Hadith (uitspraken van Mohammed) en het is opgenomen in de sharia met betrekking tot overspel. Toch mag je de straf niet zomaar uitvoeren, er moet wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan.

Hoe zou jij je voelen? Waarom bestaat het stenigen nog? Dat is toch niet iets van deze tijd? Hoe kan het zo zijn dat men aan de ene kant met de tijd mee gaat, door bijvoorbeeld het gebruiken van moderne wapens of de hedendaagse communicatiemiddelen? Aan de andere kant worden de brute handelingen uit lang vervlogen tijden gehandhaafd. Stel dat we dit allemaal gaan doen? Zonder proces iemand stenigen omdat hij of zij iets doet wat in onze ogen niet door de beugel kanâ&#x20AC;Ś Er zou geen steen of tegel meer in de straten liggen. Je vrouw, je dochter, je moeder, ze zouden zomaar het slachtoffer kunnen worden, omdat ze houden van iemand die het in andermans ogen niet waard is.

â&#x20AC;&#x2DC;Om het geluk in de liefde te leren kennen, moet u zonder blind te zijn de ogen weten te sluiten.â&#x20AC;&#x2122; Marcel Achard (1899-1974)

Een nieuw vriendje

Hij deed zich voor als iemand van ongeveer haar leeftijd. Ze had zelfs een foto van hem gezien. Een leuke jongen, eigenlijk was ze stiekem verliefd op hem geworden. In het begin hadden ze over van alles en nog wat gechat, maar later was het een stuk spannender geworden… Nu zaten haar foto’s tussen de enorme verzameling kinderporno van een man die haar vader had kunnen zijn. Het ergste was nog dat ze ook op het internet stonden. Ze durfde niet meer naar school. Er komen veel meldingen binnen van jongeren die te maken hebben gehad met ongewenste seksuele ervaringen op het internet. Naaktfoto’s of -video’s worden geplaatst op het web of er worden bizarre voorstellen gedaan. Van de ruim twintigduizend meldingen gaat het voor het grootste deel om meisjes. Pubers, peuters en veel daartussenin worden het slachtoffer van soms complete netwerken en organisaties. Wereldwijd is een groeiende trend te zien, maar Nederland is hierin een koploper. Dit heeft te maken met het feit dat hosting in Nederland goedkoop is en het internet snel.

Wat als het jou overkomt? Wat bezielt je als je dit soort dingen doet? Is het geld? Is het lust, of is het een combinatie van beide? Kun je jezelf misschien eens voor één keer verplaatsen in het kind dat je voor de rest van zijn of haar leven een trauma bezorgt? Bijvoorbeeld door je voor te stellen dat we foto’s van jou maken die je nog niet aan je moeder zou durven laten zien... Diezelfde foto’s plaatsen we dan op het internet, in de krant en misschien zelfs bij het journaal. Zodat iedereen in jouw omgeving, iedereen die jou kent de volgende morgen met plaatsvervangende schaamte bij de bakker staat. Dat jij met het schaamrood op je kaken aan diezelfde mensen moet vragen of ze wat boodschappen voor je mee willen nemen omdat je zelf de deur niet meer uit durft.

‘Op een mooie avond heet de toekomst verleden tijd. Dan draait men zich om en kijkt men terug op zijn jeugd.’ Louis Aragon (1897-1982)

Pesten

School is klaar, ze gaat naar huis. Weer een dag voorbij. Misschien dat vanavond deze dag nog leuk kan maken, vandaag was geen pretje. Waarom mocht ze niet naast hem zitten? Ze stinkt toch niet? Ze sluit haar oren voor het gejoel achter haar; school is klaar, zij is klaar met hen. Opeens worden haar benen onderuit geschopt, ze valt op de grond. Hij is het weer. Gemeen en laf, van achteren. Stoer staat ze op en probeert haar belager vast te pakken. Hij slaat weer, ze valt opnieuw. Nu wordt ze echt boos en ze probeert terug te slaan. Alles staat op film. Zijn vrienden grijpen niet in. Het filmpje wordt op internet geplaatst en er ontstaat een hetze. Iedereen is geschokt over de gewelddadigheid van de jeugd en het niet-ingrijpen van de omstanders. Vijftien jaar is de jongen en hij krijgt iedereen over zich heen. Mensen roepen om wraak. Zijn naam en adres zijn binnen de kortste keren bekend en sommigen dreigen om het recht in eigen hand te nemen. ‘We mollen hem…’ Gelukkig voor hem wordt hij snel aangehouden en in de boeien afgevoerd. Het blijkt niet de eerste keer te zijn dat het meisje wordt gepest en getreiterd, dit is al maanden aan de gang. De school greep niet in. Geweld onder jongeren gebeurt wel vaker, maar doordat het filmpje wordt verspreid op het internet 56

zien veel mensen wat er is gebeurd. Iedereen is geschokt, en terecht. Is dit onze jeugd? Binnen een aantal dagen duiken er nog meer van dit soort filmpjes op, allemaal kinderen die elkaar het leven zuur maken. Schokkende beelden van de jongelui die elkaar slaan, schoppen, stompen of duwen. Maar wat minstens zo erg is, dat zijn de vriendjes of vriendinnetjes van de dader. Ze filmen, ze kijken en soms joelen ze zelfs mee. Niemand die zegt: ‘Hé joh, dit kun je niet maken.’

Hoe zou jij je voelen? Stel dat jij daar op de grond ligt en je wordt geschopt en geslagen… Waar zou je dan op dat moment op hopen? Dat diegene die door het lint gaat ineens het licht ziet, je overeind helpt en een ijsje voor je koopt? Ik denk dat die kans klein is en dat je beter je hoop ergens anders op kunt vestigen. Hoop maar dat als jij daar ligt, dat er iemand is die wel zijn verstand gebruikt. Dat hij of zij tegen de dader zegt dat hij onmiddellijk moet stoppen. En dat als de dader dit niet doet, jouw redder in nood het lef heeft om in te grijpen of om de politie te bellen. Denk daar dan de volgende keer aan wanneer je weer een dergelijke laffe actie ziet, misschien kun je zelf het goede voorbeeld geven.

‘I can laugh about it, or I can cry about it. I should ignore the words you say… Cause they can hurt, but won’t kill me.’ Racoon

Is dat geil?

Een kleine shetlander staat in het bos. Midden in de wilde natuur; het plaatje zou bijna idyllisch zijn. Alleen het beeld klopt niet. De pony staat niet te grazen in het gras en er rijdt ook geen peutertje vrolijk op zijn rug. Het arme beest heeft een oudere vrouw op zijn rug zitten, minimaal tachtig kilo. Ze laat zijn kleine rug doorzakken. Wreed spoort ze het paardje aan om een rondje te lopen en als hij niet luistert, krijgt hij met de zweep. Haar voeten kunnen bij de grond, maar dit is eerder een belasting voor het dier dan een verlichting. De Nederlandse cameraman geeft aanwijzingen. Na een paar minuten bezwijkt de pony onder het gewicht en valt neer. De dierenbeul heeft geen medelijden en gebruikt zijn flanken om op te zitten en ze rookt op haar gemak een sigaret. Het dier is duidelijk uitgeput, maar wordt toch weer omhooggetrokken. Mevrouw begint aan een nieuwe rit en laat meerdere malen haar volle gewicht op de pony vallen. Een walgelijk filmpje, dat circuleert op het internet. Bij het zien van de beelden blijft zelfs een â&#x20AC;&#x2DC;nietdierenliefhebberâ&#x20AC;&#x2122; niet onberoerd. De verwensingen naar de berijdster zijn dan ook niet van de lucht en het stukje film wordt vele malen gedeeld om de identiteit van de daders te achterhalen. Toch zijn er blijkbaar mensen die bij het zien van dit soort 59

films wel prettige gedachten hebben. Er is namelijk een markt voor films waarin dieren op deze manier worden mishandeld. Mannen of vrouwen die hier opgewonden van raken. Je kunt je er als normaal mens niets bij voorstellen. Een vadsige oude vrouw, in zogenaamd sexy rijkleding die met haar overvolle gewicht een pony probeert te pletten. En dat moet dan geil zijn? Na de ophef over deze beelden verschijnen er nog meer in hetzelfde genre. ‘De ponypletters’ worden de dames genoemd, de klopjacht is geopend. Er blijkt ook inderdaad een bedrijf te bestaan dat dit soort ‘riding cultclips’ verkoopt en natuurlijk is de eigenaar zich van geen kwaad bewust. Volgens hem is het filmpje al heel oud. De ‘goede’ man zegt zelfs de banden met de landen waar het er wat ruiger aan toegaat in deze clips te hebben verbroken. Ook gaat het er volgens hem tegenwoordig een stuk ‘onschuldiger’ aan toe, hooguit een beetje ondeugend. De erotisch getinte ritjes leveren hem in ieder geval een leuk zakcentje op. Misschien komen de dierenbeulen er met een waarschuwing of boete van af. De maximumstraf voor het mishandelen van dieren staat op drie jaar. Het dier blijft misschien voor de rest van zijn leven getraumatiseerd. En waarom? Omdat iemand dit soort films nodig heeft om aan zijn gerief te komen? Dan is er volgens mij toch iets goed mis met je. Wat als het om jouw gevoel gaat? Ik heb vele reacties voorbij zien komen, maar in het kader van: wat zou je doen als we de rollen omdraaien, spreekt deze me toch wel het meeste aan: wat zou je ervan denken als we jullie eens optuigen? Ja jullie, de daders en de 60

kopers van deze film. Met zadel en ander toebehoren… Dan laten we jullie berijden door iedereen die staat te trappelen. Dag in, dag uit en zo lang mogelijk. En als jullie dan van ellende door je knieën zakken, terwijl je hart bijna lijkt te bezwijken onder deze zware last… dan hebben we nog één vraag voor jullie: ‘Maakt dit jou nu ook zo geil?’

â&#x20AC;&#x2DC;De betrouwbaarste maatstaf voor de beschaving des harten bij een volk en een mens is hoe zij de dieren beschouwen en behandelen.â&#x20AC;&#x2122; Berthold Auerbach (1812-1882)

Zwart of wit, het zijn slechts kleuren

In een buitenwijk van de Amerikaanse stad St. Louis wordt een ongewapende jongen door de politie doodgeschoten. Een worsteling, een knal en nog meer schoten. De achttienjarige jongen overleeft het niet. Het drama is hiermee nog niet beĂŤindigd, sterker nog, het doden van de jongeman is de aanleiding voor het uiteindelijk uitroepen van de noodtoestand. De inwoners van het stadje zijn woedend door het verschrikkelijke voorval: een blanke politieagent die een ongewapende donkere jongen doodschiet. Natuurlijk is dit erg, een jong leven abrupt stopgezet, familie en vrienden worden zwaar getroffen. Maar niet alleen zij worden geteisterd. Ook de plaatselijke middenstand en andere onschuldigen moeten het hierna ontgelden. Autoramen worden ingeslagen en winkels worden geplunderd. Mij ontgaat hier de logica. Discriminatie is verschrikkelijk en moet zeker bestraft worden, maar is het compleet doorslaan en een spoor van vernieling achterlaten de juiste manier? Stond het al vast dat het discriminatie was? Is een gedegen onderzoek niet iets wat vooraf moet gaan aan een uitspraak of oordeel? Het politiecorps van dit stadje bestaat voornamelijk uit blanke agenten, terwijl Ferguson zelf 63

voor circa zeventig procent uit Afro-Amerikanen bestaat. De kans dat een blanke agent iemand met een donkere huidskleur doodschiet, is dus groot. Natuurlijk zou het verschrikkelijk zijn als deze jongen onterecht is doodgeschoten, maar dat staat los van de huidskleur. Wat is eigenlijk discriminatie? Discriminatie betekent dat er onterecht verschil wordt gemaakt bij de behandeling van mensen. Niet alleen op huidskleur, maar ook op basis van geslacht, godsdienst, handicap, leeftijd, ras, afkomst, seksuele voorkeur of burgerlijke staat. In Nederland is discriminatie verboden. Het is dan ook niet verstandig als iemand van het kabinet een slecht voorbeeld geeft. Het zelf roepen en laten scanderen van het publiek bij de gemeenteraadsverkiezingen van ‘minder Marokkanen’ is ongepast. Op deze manier werk je discriminatie in de hand. Ook al leg je naderhand uit dat je geen problemen hebt met de Marokkanen die niets verkeerd hebben gedaan, maar alleen met de criminele Marokkanen. Waarom roep je dan niet gewoon: ‘Minder criminelen’? Want daar gaat het toch om? We willen toch het liefst geen criminaliteit in Nederland, ongeacht waar de crimineel geboren is? Of gaat het toch om de afkomst? Kunnen we ons hier beroepen op de vrijheid van meningsuiting, of noemen we het gewoon respectloos? Laten we het er in ieder geval op houden dat het niet verstandig was. Net zoals de onnadenkende medewerker die per abuis de inschatting van de sollicitant naar het verkeerde e-mailadres stuurt. In plaats van dat zijn baas de discriminerende beoordeling onder ogen krijgt, komt deze bij de sollicitant terecht. Toch heel 64

triest als je leest dat je waarschijnlijk niet geschikt bent omdat â&#x20AC;&#x2DC;als eersteâ&#x20AC;&#x2122; je huid te donker van kleur is. Waarom werken we discriminatie zo in de hand? Waarom vergeten we het iedere keer? We hebben het toch allemaal wel geleerd bij biologie? Dat ieder mens bestaat uit onder andere bloed, ingewanden en organen, waaronder een hart. En dat het pijn in je hart doet als dat ene orgaan, je huid, gaat bepalen of je een goed of slecht mens bent. Ten opzichte van vorig jaar zijn dit jaar tot nu toe al twee keer zoveel discriminatiemeldingen op grond van een ras gedaan. Beledigen, ongelijk behandelen op basis van afkomst of huidskleur. Dit kan en mag niet gebeuren in deze huidige tijd. Wij en onze kinderen groeien op in een multiculturele samenleving en we maken het ze zoveel makkelijker als we ze meegeven dat discriminatie not done is. Geef ze geen slecht voorbeeld door zelf wel te discrimineren.

Hoe zou jij het vinden als je werd gediscrimineerd? Dat jouw omgeving je minderwaardig vindt? Dat de mensen om je heen je niet vriendelijk groeten of dat ze als er iets kwijt is meteen met hun vinger naar jou wijzen? Of dat jij automatisch dezelfde foute eigenschappen krijgt toebedeeld van alle mensen die toevallig dezelfde overtuiging, afkomst of kleur hebben? Terwijl jij misschien wel heel anders denkt. Zou je dat prettig vinden?

Het gekke is dat we alleen discrimineren als het ons uitkomt. We spreken schande van mensen die andere mensen uitmoorden omdat die niet dezelfde geloofsovertuiging hebben. We staan ieder jaar stil bij de afschuwelijke tijd van de Holocaust en we zijn verontwaardigd als Zwarte Piet protest oproept. Toch kunnen we de volgende dag net zo makkelijk ‘homo’ of ‘zwarte’ roepen. Als we nu eens stoppen met mensen in een hokje zetten, krijgen die mensen in dat betreffende hokje misschien ook niet zo snel het gevoel dat ze moeten protesteren. Dan nemen die mensen in die hokjes wellicht de moeite om bijvoorbeeld eerst rustig het verhaal achter Zwarte Piet te lezen.

â&#x20AC;&#x2DC;I have a dream, that one day my four little children will live in a nation where they will not be judged by the colour of their skin but by their character.â&#x20AC;&#x2122; Martin Luther King (1929-1968)

Nawoord

Waar ligt de grens? Natuurlijk moet een land regels hebben, anders loopt het helemaal uit de hand. Maar waar ligt de grens? ‘Je mag niet stelen’ klinkt me heel logisch in de oren, maar hoever kun je gaan met ‘je mag niet…’? Er zijn landen die wel heel veel regels hebben, waar je eigenlijk weinig zelf mag beslissen. Strenge regels, waar nog strengere straffen op staan. Hoge boetes, gevangenisstraffen, amputatie of steniging. Wat mag je dan bijvoorbeeld niet? Geen alcohol, geen uitdagende kleding, geen buitenechtelijke kinderen, geen korte broek, geen overspel, niet vergeten te bidden, een ander geloof promoten, het beledigen van een heilige, diefstal en nog veel meer. Je vraagt jezelf dan meteen af: wat mag dan nog wel? In het rijtje zitten een aantal dingen die niet mogen; zaken die niet gezond voor je zijn of de gemoedsrust voor anderen misschien verstoren, dus een verbod hierop klinkt niet eens zo gek. Maar kan een ander bepalen of je wel of niet bidt? En zijn de straffen in verhouding? Mag je hand eraf gehakt worden als je toevallig graag af en toe een wijntje drinkt? ‘Gelukkig’ voeren ze in sommige landen de strafmaatregel in fasen in; eerst kreeg men een boete van ruim 1440 euro voor uitdagende kleding. Tegenwoordig is de boete een stuk hoger, of je verdwijnt voor een lange periode de gevangenis in. Vanaf volgend jaar komen de 68

lijfstraffen erbij, eerst licht en later een stuk zwaarder. En bij overspel kan uiteindelijk zelfs de doodstraf worden opgelegd, door middel van een executie in de vorm van stenigen. Volgens de Verenigde Naties zijn deze straffen wreed, inhumaan en denigrerend voor het strafrecht. Volgens het land is het de wil van God. De grote vraag is natuurlijk of deze uitvoerders zich ook volledig aan de regels houden. Of kunnen er voor hen soms uitzonderingen door God gemaakt worden? Mag God bepalen wat jij die dag aan wil trekken? Prima natuurlijk, als je hier zelf vrede mee hebt, maar wat als je niet zo wil leven? Kun je dan zelf beslissen of eventueel zelfs uit vrije wil je biezen pakken? Meestal is dat niet zo. Tegengas betekent meestal dat je leven er niet prettiger op wordt. Geen democratie, waarbij je mee kunt bepalen hoe jouw land wordt bestuurd. Macht, geld en geloofsovertuiging zijn meestal voldoende middelen in dit soort landen om te beslissen over andermans manier van leven. Rapporten van Amnesty International tonen aan dat in 2009 nog: -in 81 landen mensen worden gemarteld; -in 54 landen de kans op een oneerlijke rechtspraak groot is; -in 77 landen mensen niet mogen zeggen wat ze willen; -in veel landen beperkte rechten voor vrouwen en kinderen zijn; -in veel landen er geen persvrijheid is; -in veel landen mensen vermoord worden voor het hebben van een mening.

De afgelopen zestig jaar is er veel vooruitgang geboekt, maar toch worden er in de wereld nog veel mensenrechten geschonden. Dit lijkt de laatste tijd alleen maar erger te worden. Waar stopt het? En worden we er gelukkiger van? Want dat is toch de grote vraag… Het lijkt of in al die landen waar men die strenge regels heeft de mensen niet gelukkig zijn. Dit heeft vaak weer opstanden als gevolg, waardoor er veel bloed vergoten wordt. Het vreemde is dat het meestal de landen kwalijk wordt genomen waar deze strenge regels niet zijn. Je zou bijna zeggen dat hier een stukje jaloezie om de hoek komt kijken. De landen waar de regels meer betrekking hebben op strafrechtelijke zaken en waar de mensen een vrijheid van meningsuiting hebben of gewoon in hun korte broek de straat op kunnen gaan, daar wonen de mensen over het algemeen vredig naast elkaar. Natuurlijk gebeuren daar ook dingen die niet door de beugel kunnen, tenslotte leeft nergens een ‘gezuiverd’ volk. Overal komen mensen voor die door wat voor een kronkel dan ook anderen misbruiken of erger. Deze landen zijn het ook regelmatig niet met de leiding eens, maar daar zijn de verkiezingen voor of je vrijheid van meningsuiting. We hoeven niet te zwijgen, slechts respect te hebben voor elkaar.

Gaan we grenzen over?

Dagelijks gaan we grenzen over. Niet alleen letterlijk, maar ook digitaal. Gelukkig kan dat tegenwoordig, het laat ons zien waar we op leven. Het geeft ons een beeld van de waardevolle wereld, waar miljoenen mensen hun thuisbasis hebben. Onze kinderen en kleinkinderen hebben ook recht op deze plekken. Het gaat hier niet om een geloofsovertuiging of een ras, het gaat hier om de mensheid. Generaties lang hebben wij onze stappen op deze aarde gezet, soms ging dat niet vlekkeloos en soms ook met veel geweld. Toch was er altijd het uiteindelijke streven naar vrede. Miljoenen jaren hebben mensen geleefd, gelachen, gegeten, gedronken, liefgehad, de liefde bedreven, kinderen gebaard, gewerkt aan een toekomst, andere talen geleerd, nieuwe culturen ontdekt en geleerdâ&#x20AC;Ś We hebben ziektes bestreden en ontdekken steeds nieuwe medicijnen voor nieuwe kwalen. We hebben mensenlevens kunnen redden door nieuwe ontwikkelingen, we kunnen tegenwoordig de mensheid soms zelfs behoeden voor natuurgeweld. We hebben de slavernij afgeschaft en ontwikkelingshulp in het leven geroepen. We hebben machines ontwikkeld die het leven een stuk makkelijker maken en we hebben geleerd dat we goed voor die grote wereldbol moeten zorgen. Je zou bijna zeggen dat ons leven volmaakt is. Maar dat is het blijkbaar niet. Er schijnen nog genoeg redenen

te zijn om nutteloos bloed te vergieten, land af te pakken, machtsvertoon, pesterijen, dwingen, dreigen, moorden, mishandeling, aanslagen, martelen, wraak, ontvoering, misbruik en andere verschrikkelijke daden. We hebben wapens ontwikkeld, maar met welk doel? Om elkaar te vernietigen? Blijkbaar heeft niet iedereen geleerd dat we allemaal recht hebben op welk willekeurig geloof dan ook, zolang er maar geen andere mensen mee geschaad worden. Dat iedere huidskleur slechts een buitenkant is, dat het gaat om de binnenkant. Dat het niet uitmaakt of je geel, bruin, zwart, rood of wit bent, als de inborst maar goed is. Dat ieder volk zijn eigen cultuur heeft en dat we elkaars cultuur moeten respecteren. Dat ieder land zijn eigen regels heeft en we ook hier respect voor moeten hebben. Bevalt het je niet in je eigen land? Dan moet je vrij zijn om te gaan leven in een land waar de regels je wel aanspreken. Bij aankomst in dat nieuwe land doe je er alles aan om je zo snel mogelijk thuis te voelen. Dat betekent dat je je aan zal moeten passen aan de regels en gewoontes van het land en de taal van het land moet gaan leren. Niemand verwacht dat je dit binnen een maand onder de knie hebt, maar je moet wel welwillend zijn om het te leren. Het moet ook zo zijn dat huidskleur, geloof of cultuur geen belemmering hoeven te zijn om samen te leven. Respecteer elkaars normen en waarden en zie elkaar als mens. Dwing niet de ander het zo te zien als jij, het is jouw mening, misschien niet die van die ander. Bemoei je niet met andermans leven, zorg liever dat je eigen leven gelukkig en op orde is. Oordeel niet meteen en scheer niet alles over een kam. EĂŠn slechte Nederlander maakt niet alle Nederlanders slecht. Blijf van andermans spullen af, beslis niet over iemands leven. Maak geen misbruik 72

van macht. Behandel mens en dier humaan, geen enkel leven is minder waard dan het jouwe. Ook dieren hebben recht op een goede behandeling, zij wonen net zoals wij op deze planeet. The circle of live is een natuurlijk iets, maar ook dat kan op een humane manier. Besef dat alles vergankelijk is, ook de mensheid. Straf alleen de mensen die ook echt een straf hebben verdiend, maar bepaal dat nooit alleen en zeer zorgvuldig. Laat kinderen daadwerkelijk kind zijn. Sta open voor elkaars culturen, proef elkaars eten en vier elkaars feest. Dit is de enige manier waarop we het samen kunnen redden. Voel het niet meteen als discriminatie als er wordt gesproken over zwart of wit. Het zijn slechts kleuren. Ga niet meteen van het slechtste uit. Probeer dingen positief te benaderen en luister naar elkaar. Een geloof is er niet om te haten en te moorden, maar om de mensen kracht en een leidraad te geven. Andersgelovigen zijn niet slecht, maar hebben alleen een andere God, goden of belichaming. Iedereen heeft recht op een vrijheid van godsdienst. Ongelovigen geloven niet in een God of iets anders en ook dat moet kunnen. Niemand kan iemand dwingen om een bepaalde geloofsovertuiging te hebben. Respecteer elkaars geloof en misbruik het geloof niet.

Maar bovenal: behandel iedereen even respectvol, zoals jezelf behandeld wil worden! Laten we onze krachten bundelen om ziektes zoals Ebola, aids of kanker uit te roeien. Laten we zorgen dat deze planeet leefbaar blijft. Laten we de normen en waarden van de verschillende landen respecteren, maar vooral ook de rechten van de mensheid. We worden niet 73

geboren om een slecht leven te hebben. We hebben juist alles in ons waarmee we het leven draaglijk en leuk kunnen maken: gevoel, verstand, handen, ogen, een mond, voeten en een hart. Ik hoop dat jullie me kunnen bewijzen dat mijn onderbuikgevoel onterecht isâ&#x20AC;Ś Dat de situaties uit dit boekje nieuws van de afgelopen maanden was en niet van de toekomst. Dat we broederlijk met elkaar kunnen leven op deze wereldbol. Dat we inzien dat al die zinloze slachtoffers het niet waard zijn geweest. Dat deze dode familieleden, vrienden en bekenden hun dierbaren niet voor niets zoveel leed bezorgd hebben. Dat zij zijn gestorven om de mensheid in te laten zien dat we zo de verkeerde kant op gaan. Laat al deze brandhaarden die momenteel op de wereld aan de mensheid likken niet uitgroeien tot een onblusbaar hellevuur.

Niemand wil een dierbare verliezen, dus: doe een ander niets aan waar je zelf ook verdrietig van zou worden.

Het leven is juist mooi, met elkaar en inâ&#x20AC;Ś

Vrede Olakamigenoka Ittimokla La Paqe Wâki Ijiwebis-I Írq Salam La Patz Khanhaghutyun Bake Mutenden Shanti Innaihtsi’iyi Mír Gúnnammwey La Pau Mtendere Pingan Achukma 76

Kunammwey Tsumukikatu Wetaskiwin Fred Solh Musango Muka-muka Paco Rahu Kutula Ashtee Kapayapaan La Paix A Paz Der Frieden Thayu Iri’ni Shanti Lapé 77

Lùmana Maluhia Shalom Kev Thajyeeb Nyab Xeeb Béke Udo Damai Heiwa Rukun Tuktuquil Usilal Tutkiun Shanti Soksang Ilifayka Pyong’hwa Hasîtî Wolakota Kwam Sa Pax 78

Miers Kalilíntad Aman Fandriampahalemana Paçi Rangima’arie Uvchin Diakatra Ets’a’an Olal Wôntôkóde Kupia Kumi Laka Boóto K’é Saanti Éyewi Tecócatú Kiñuiñak Nye Búdech 79

Nirudho Dodolimdag Amniat Eace-pay Pokój Meleilei Sonqo Tiaykuy Kiba-kiba La Pace Nimuhóre Däilama Filemu Fois Khotso Kagiso Wo’okeyeh Nabad-Da Amaní Hau 80

Amaithi Santipap Sulh Barish Asomdwee Saq Hedd Mina Uxolo Sholim

Blijft u graag op de hoogte van de nieuwste

boeken van Scelta Publishing? Kijk dan op

www.SceltaPublishing.com en geef u op als ambassadeur. Op deze manier krijgt u steeds als eerste alle informatie over nieuwe boeken en als beloning kunt u elke maand kans maken op een GRATIS boek (of E-book).

IS DE WERELD GEK AAN HET WORDEN? SYLVIA PETERS

IS DE WERELD GEK AAN HET WORDEN? is niet alleen een boek, het is tevens een verzoek aan de mensheid. Geraakt door het verlies van dierbaren bij de MH17 is het boek: IS DE WERELD GEK AAN HET WORDEN? eigenlijk een noodkreet geworden in verband met de misstanden in de wereld. Sylvia Peters heeft meerdere boeken op haar naam staan, maar meestal in een heel ander genre. Dit keer neemt ze je mee naar de brandhaarden op deze aardbol. Het ‘Waarom’ is hierbij de leidraad, het ‘Hoe zou jij…’ is het oordeel. De wens voor verbroedering, tolerantie en humaniteit is geschreven uit het hart en een oproep aan het verstand.