Wat is stress

Page 1

Wat is stress? akwa.be/blog-prive-sauna-akwa/wat-is-stress/

Veel mensen hebben een beetje stress nodig om optimaal te functioneren en tot op zekere hoogte kan stress ons helpen alle zeilen bij te zetten. Te veel stress kan echter zeer ongezond zijn. Hoewel veel mensen stress nog steeds als alleen maar negatief zien, zitten er ook positieve kanten aan. Stress is energie die wordt gegenereerd door verandering. Deze verandering kan iets kleins zijn, zoals ’s ochtends opstaan, maar ook een gebeurtenis als een bevalling of een verlies. 1 Wat zijn de oorzaken van stress? In principe veroorzaakt alles stress. In het algemeen geldt dat hoe meer gebeurtenissen op een bepaald tijdstip plaatsvinden en hoe hoger de totaalscore is op de stress test (zie hieronder), des te meer er kans op een psychische of lichamelijke reactie bestaat. Natuurlijk leveren psychosomatische aandoeningen zoals indigestie, brandend maagzuur of prikkelbare-darmsyndroom extra druk op. 2 Wat is de betekenis van stress? De stressreactie is een natuurlijke reactie op angst. Ze bereidt het lichaam voor op vechten of vluchten. Als we voortdurend in staat van angst leven, volgt daaruit dat we voortdurend onder stress lijden. Daardoor worden we ziek. Dit heet en psychosomatische aandoening. Als het lichaam en de hersenen voor een stressvolle situatie komen t staan, reageren ze met de productie van hormonen zoals cortisol en adrenaline. Deze hormonen leiden tot veranderingen van hartslag, bloeddruk, stofwisseling en lichamelijke activiteit, met het doel de algehele prestaties te verbeteren. We kennen allen de lichamelijke effecten van adrenaline, bijvoorbeeld van de keren dat we erg schrokken.

3 Innerlijke stress symptomen •Het hart begint te bonken, zodat er zo veel mogelijk bloed door het lichaam wordt gepompt om het klaar voor actie te maken. •De ademhalingssnelheid neemt toe, zodat het bloed zo veel mogelijk zuurstof naar de spieren vervoert om ze efficiënt te laten werken. •De bloeddruk neemt toe, zodat e essentiële organen goed van bloed worden voorzien. •Bloedvaten in de huid en inwendige organen vernauwen zich, wat bloed naar de spieren leidt, zodat we klaar zijn om te rennen. •De pupillen verwijden zich, zodat we beter kunnen zien wat ons angst aanjaagt en waar de vluchtweg is. 1/6


•De bloedsuikerspiegel stijgt sterk, wat doe grote hoeveelheid energie geeft die we nodig hebben als we moeten vechten of vluchten. Een zekere hoeveelheid stress is helemaal niet slecht, aangezien we erdoor worden geholpen het hoofd aan uitdagingen te bieden en gemotiveerd te blijven. Als het stressniveau echter stijgt, kunnen we er steeds moeilijker mee omgaan. Minder dan 20 proosten van de mensen blijft goed functioneren bij een crisis zoals een brand of een overstroming. 4 Waarom hebben we stress en waarom maakt het ons ziek? Leven in de 21ste eeuw betekent dat we meer stress ervaren dan ooit tevoren. We leven in een succesgericht samenleving, waar het onmogelijk is om te ontsnappen aan de wedijver en de wil te slagen. We lijden aan stress omdat we sinds de tijd waarin stress werd opgelost door vechten of vluchten een grote ontwikkeling hebben doorgemaakt. Toch wordt adrenaline ons lichaam ingepompt om ons daar klaar voor te maken. Ons lichaam wordt op scherm gezet, maar onze instincten om te vechten of weg te rennen, zijn onderdrukt. De resulterende spanning en frustratie bevorderen verdere stress en er ontstaat een vicieuze cirkel die tot lichamelijke en geestelijke ziekte kan leiden. 5 Wat zijn de gevolgen van stress? Voortdurende blootstelling aan stress (angst) leidt vaak tot psychosomatische aandoeningen zoals depressiviteit, hoofdpijn, indigestie, hartkloppingen, spierpijn en andere pijn. Vernauwing van de bloedvaten door langdurige stress kan hoge bloeddruk veroorzaken. Als de bloeddruk enige tijd te hoog is, kan dit tot beschadiging van de slagaders en mogelijk een hartaanval leiden. Migraine, huidaandoeningen zoals eczeem (dermatitis). Jeuk (pruritus) en spijsverteringsproblemen zoals prikkelbare-darmsyndroom, dyspepsie en een maagzweer kunnen geeneens het gevolg zijn. Er zijn eveneens ziekten die door stress kunnen worden verergerd, zoals artritis, astma en diabetes. Uit onderzoek is gebleken dat we onder stress vatbaarder voor infecties zijn, vooral die welke door virussen veroorzaakt worden. Tot de specifieke psychosomatische klachten van vrouwen behoren menstruatieklachten, premenstrueel syndroom, ongewenste haargroei en verstoring van de ovulatie. De stress van het moderne leven zal niet verdwijnen, dus het enige wat overblijft, is het veranderen van onze houding. Met andere woorden, laten we de stress in bedwang houden en hem als energiebron gebruiken. Om met stress te kunnen leven is het goed uit te zoeken wat de oorzaak is en of onze reacties erop verstanding zijn. Sommige mensen zijn ontvankelijker voor stress dan andere, maar met wat oefening kunnen de meeste mensen leren ermee om te gaan. 6 Onze leefwijze en de invloed op stress Om de oorzaak van stress te achterhalen, kunt u beginnen met uzelf af te vragen of er sociale of psychische factoren een rol spelen: •Reageert u op stress door meer te roken? •Reageert u op stress door meer te drinken? •Doet u aan lichaamsbeweging? •Bent u misschien ziek? 2/6


•Is er een nieuw element of een nieuwe uitdaging n uw leven? •Is er verandering in uw algemene omstandigheden? •Zijn oude problemen plotseling verergerd? •Heeft iemand uit uw Nabije omgeving problemen die u zich aantrekt? 7 Hoe kan je stress behandelen? a Stress overwinnen Het moeilijkst van stress is vaak het herkennen ervan. Als u zich gestrest voelt, is er een goede kans dat u ervan af komt. Er zijn verschillende eenvoudige en effectieve methoden tegen stress. Het geeft een zeer bevredigend gevoel om zelfverzekerd met stress om te gaan en het sterkt de verwachting dat u daar de volgende keer ook in zult slagen. b Te veel te doen? Dat is niet nodig. Leer prioriteiten te stellen en lijsten te maken. •Wat moet ik beslist doen? •Wat zou ik moeten doen? •Wat kan wachten? •Wat hoef ik niet te doen? Begin met de eerste twee en laat de rest wachten. c Houd uw leefwijze in de hand - stress managen •Maak een dagelijks of wekelijks schema van dingen die u graag doet en plan er iedere dag een van in. •Maak plannen voor de toekomst en blijf niet hangen bij gemaakte fouten of teleurstellingen. •Beloof uw succes en daag uw critici uit - accepteer kritiek niet klakkeloos. •Vind iedere dag tijd voor rust en ontspanning, als is het maar een bad nemen of tien minuten met uw voeten omhoog met de krant in een gemakkelijke stoel zitten. •Betrek uw gezin, vooral uw kinderen, bij het veranderen van uw leefwijze. Kinderen dwingen u om af en toe rust te nemen. d Voeding Goed omgaan met stress is gebaat met goed eten. Mensen die volkorenproducten, groente en fruit eten weinig bewerkte koolhydraten, suiker, cafeïne en vet nemen, zijn beter in het omgaan met stress. e Het antistressdieet 3/6


Neem iedere dag: •Een sinaasappel en verse groenten (vooral donkergroene), voor vitamine C, foliumzuur, seleen en antioxidanten. •Vis, zoals haring, zalm of makreel, slaolie op de sla, voor vitamine A, D en E, essentiële vetzuren voor uw hersenen en zink en mangaan voor uw afweersysteem. •Een glas halfvolle melk of een kom magere yoghurt voor calcium. •Onbewerkte koolhydraten, zoals volkorenbrood en bruine rijst; neem 3 porties om het serotoninegehalte in de hersenen op peil te houden, stemmingsregulerend vitamine B naar binnen te krijgen en u optimistisch en positief te voelen. •Uien, broccoli, tomaten en thee voor flavonoïden, krachtige antioxidanten die celdood (veroudering) en kanker tegengaan. Probeer ook het volgende: •Neem na 8 uur ’s avonds geen grote maaltijden meer, deze kunnen slecht voor de nachtrust zijn. •Drink in bed iets warms en zoets en ga slapen met wat muziek, of een boek. •Kruip als u kunt dicht tegen iemand aan, het beste middel tegen stress en angst. 8 Hoe kan je de stress uitschakelen? Alles wat helpt stress uit te schakelen, is goed voor u. Hier volgen enkele aanbevelingen. a Lichaamsbeweging Lichaamsbeweging is wat het lichaam bij stress instinctief wil (vechten of vluchten) en is heel goed om lichaam en geest te ontspannen. Geregeld hardlopen, wandelen, fietsen, zwemmen of iedere andere conditiebevorderende bezigheid, liefst driemaal per week ten minste 20 minuten, kan veel verschil maken. Zelfs een straatje om kan helpen stoom af te blazen en stress te verminderen. Kies een vorm van lichaamsbeweging die u prettig vindt. •Doe een warming-up voordat u zich stevig gaat inspannen. •Bouw het langzaam op en voorkom overbelasting. De activiteit moet altijd prettig voelen; laat uw ademhaling hierbij uw gids zijn. Als het pijn doet, stop dan. •Als u zich moe voelt, stopt u en rust u uit. •Stop geleidelijk met de activiteit om stijfheid te voorkomen. •Doe uw oefeningen is een tempo waarin u matig hijgt, maar niet naar adem snakt. Dit is het beste voor de spieren, de bloedsomloop en het verbranden van calorieën. •Let op uw hartslag; als u gezond bent, mag uw hartslag tijdens de warming-up niet boven de 110 slagen per minuut komen en bij zware inspanning niet boven de 130 slagen per minuut.

4/6


•Als u 30 minuten aan lichaamsbeweging doet, kunt u genieten van uw eigen endorfinen. Ze onderdrukken de eetlust, brengen u in hogere sferen, kunnen hoofdpijn genezen en laten u beter slapen. b Ontspanning Yoga-ademhaling: Kniel op de grond, leg een hand op uw buik en de andere op uw borst. Adem 2 seconden in en laat uw buik opbollen. Adem dan 4 tot 8 seconden uit en voel uw buik inzakken. Le uw hand vervolgens op uw borst en herhaal de procedure. Blijf dit een aantal minuten herhalen. Een yogacursus volgen en thuis aan yoga en meditatie doen, leidt uw geest af van stress, vermindert spierspanning door de rekoefeningen en leert u dieper te ademen. c Het belang van aanraking Aanraking is essentieel voor gezondheid. Iemand kan gedeprimeerd en geïrriteerd raken als hij niet vaak genoeg wordt aangeraakt. Bovendien verlagen aanrakingen de bloeddruk. Massage werkt niet alleen ontspannend en kalmerend, maar stimuleer de bloedsomloop en het lymfestelsel. Dit is belangrijk ter voorkoming van een opgezet gezicht en opgezwollen handen en voeten. Raak u zelf aan, streel of masseur uzelf als dat nodig is. U zult de stress voelen wegebben. Mensen die huisdieren hebben, leven langer dan mensen zonder huisdieren, en dit schijnt te komen door het kalmerende effect van aaien. d Wees positief •Maak een lijstje met uw drie beste eigenschappen. Beschrijven anderen u bijvoorbeeld als gul, hartelijk en betrouwbaar? Houd het lijstje bij u en lees het door als u onaangename gedachten hebt. •Houd een dagboek bij van de kleine, onaangename gebeurtenissen en praat er iedere dag met uw partner of een vriend over. Schrijf op wat u voor uw plezier deed. Lees iedere week uw dagboek door om te zien of u vooruit bent gegaan en om plannen te maken over wat u volgende week gaat doen. •Denk aan prettige gebeurtenissen uit het verleden en plan leuke dingen voor de toekomst. •Praat niet over onprettige gevoelens. •houd uw geest bezig met plannen maken en het uitvoeren van constructieve taken. Blijf niet de hele dag rondhangen en nietsdoen. •Houd een lijst bij an bevestigingen die u uzelf kunt voorhouden als u gestrest bent. Het is heel opmerkelijk dat het zingen van eenvoudige zinnetjes als ‘Dit kan ik heel goed aan’ de stressrespons kan afleiden. 9 Hoe moet je omgaan met stress? •Wees redelijk voor uzelf 5/6


•Vermijd perfectionisme •Zoek uit wat echt belangrijk is in uw leven •Denk vooruit en anticipeer op uw problemen. •Deel uw zorgen met familie of vrienden •Doe geregeld aan lichaamsbeweging •Beloon uzelf voor positieve acties, houdingen en gedachten. •Neem iedere dag tijd voor ontspanning •Breng geregeld kleine veranderingen in uw leefwijze aan. •Leer te delegeren. •Rust een aantal malen per dag kort uit. •Neem geregeld een pauze voor maaltijden. •Maak iedere dag en iedere week tijd voor uzelf vrij. •Ken uw grenzen en probeer er rekening mee te houden. Top tip Het geheim van omgaan met stress lijkt op het omgaan met een kind met woedeaanvallen. Houd de situatie in de hand en gebruik afleidingstactieken. Dan is stress wat het moet zijn, een plotselinge, korte reactie op een bedreigende situatie en niet een lang, slepende affaire.

Christiaan Janssens CRO Akwa Wellness Coach CJ Coaching Wellness om te ontstressen Terug naar wellness hompage

6/6


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.