Σ∆Ε ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΣΧ. ΕΤΟΣ 2004-05 ΣΧΕ∆ΙΟ ∆ΡΑΣΗΣ
ΓΛΩΣΣΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: ∆ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Υπεύθυνος: ∆. ∆ήµος
1. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ
Ο γλωσσικός ηγεµονισµός της Αγγλικής γλώσσας ασκεί δραµατική πίεση στις άλλες γλώσσες (εν προκειµένω στην Ελληνική). Η εισβολή του λατινικού αλφαβήτου στον ελληνικό γραπτό λόγο έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ο σαρωτικός χαρακτήρας της ξενόγλωσσης εισβολής τείνει να εξουδετερώσει και τις τελευταίες αντιστάσεις της ελληνικής σε σηµείο που αυτή να απειλείται πλέον σε δοµικό επίπεδο.
2. ΣΤΟΧΟΙ: Α. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ Η συνεργασία µεταξύ διδασκόντων και εκπαιδευοµένων του σχολείου Η επικοινωνία των εκπαιδευοµένων µε διάφορους φορείς / κοινωνικές οµάδες κατά την διαδικασία µελέτης του φαινοµένου. Ο αναστοχασµός των εκπαιδευοµένων και η αναζήτηση των κοινωνικών αιτίων του φαινοµένου.
Β. ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ Συνοπτική παρουσίαση της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας Ιστορική διαδροµή του ελληνικού αλφαβήτου Γλωσσικά δάνεια και αντιδάνεια Η γλώσσα ως φορέας πολιτισµού Η γλώσσα ως µηχανισµός επιβολής και (επι)κυριαρχίας.
Γ.ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ∆ΕΞΙΟΤΗΤΩΝ Χρήση λεξικού Χρήση Η/Υ (εφαρµογή ∆ιαδικτύου)
3. MΕΘΟ∆ΟΛΟΓΙΑ ∆ηµιουργία οµάδων εργασίας καταµερισµός κατά θεµατική ενότητα Παράλληλη εργασία οµάδων Επιτόπιες µελέτες / καταγραφές Συνεδριάσεις ολοµέλειας για συντονισµό εργασιών
4. ΦΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Αρχική ενηµέρωση –δηµιουργία οµάδων –καταµερισµός εργασίας Επιτόπιες µελέτες καταγραφές (εµπορικές επιγραφές , πινακίδες κλπ) Συνεντεύξεις µε εµπόρους / επιτηδευµατίες Φωτογράφηση –βιντεοσκόπηση Βιβλιογραφική Αναζήτηση Συγκέντρωση Αξιολόγηση – επιλογή -σύνθεση υλικού Συγγραφή εργασίας – παραγωγή CD-ROM
5. ΘΕMΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Συνοπτική ιστορία της Ελληνικής γλώσσας Το Ελληνικό αλφάβητο Τυπολογία της ξενόγλωσσης εισβολής Αναζήτηση αιτίων
6. ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ 1.
ΓΡΑΦΗ
Αδικαιολόγητη χρήση Λατινικού αντί Ελληνικού αλφαβήτου Α) στα ονόµατα (ακόµα και αν αυτά δεν είναι λατινογενούς προέλευσης !) Π.χ. Einstein αντί του ορθού Αϊνστάιν Αλλά και Lenin αντί του ορθού Λένιν !!!
Β) στις λέξεις Π.χ. club αντί του κλάµπ
2. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Αδικαιολόγητος παραγκωνισµός της ελληνικής λέξης από ξένη λέξη Π.χ. ρέφερυ αντί του ορθού διαιτητής
Αδικαιολόγητος µη εξελληνισµός των νέων ξενόγλωσσων λέξεων (κυρίως τεχνολογικών όρων) Π.χ. το Internet θα µπορούσε κάλλιστα να αποδοθεί ως ∆ιαδίκτυο
Αδικαιολόγητη άρση της παλαιότερης κλιτικής προσαρµογής ξένων λέξεων Π.χ. ο καουµπόης γίνεται πλέον ο καουµπόυ Αδικαιολόγητη κατάργηση της γενικής ξένων κυρίων ονοµάτων (κυρίως γεωγραφικών όρων) Π.χ. το Μόναχο – του Μονάχου (… στο σταθµό του Μονάχου… που τραγουδάει ο Στέλιος Καζαντζίδης) ξανάγινε το Μόναχο – του Μόναχο! Οµοίως, ακούµε η Νάπολη – της Νάπολη κλπ.
Αδικαιολόγητη τήρηση του ενικού και πληθυντικού των ξένων λέξεων σύµφωνα µε τους κανόνες της γλώσσας καταγωγής
∆ηλαδή, οι ξένες λέξεις δεν µένουν άκλιτες αλλά ακολουθούν τους δικούς τους κανόνες κλίσης Π.χ. φίλµ – φίλµς (κατά τα αγγλικά πρότυπα) και λιµπρέτο – λιµπρέτι! (κατά τα ιταλικά πρότυπα)
3. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ
Αδικαιολόγητη σύντµηση των λέξεων κατά τα γαλλικά και (κυρίως) αµερικανικά πρότυπα.
Π.χ. πορνό αντί του ορθού πορνογραφικός Μελό αντί του ορθού µελοδραµατικός
4. ΣΥΝΤΑΞΗ
Αδικαιολόγητη χρήση ξένων συντακτικών µορφών Π.χ. ο Νόµος -Πλαίσιο στη γενική πτώση γίνεται του Νόµου-Πλαίσιο! αντί του ορθού Νόµου-Πλαισίου Ή συντακτικές εκφράσεις του τύπου Μη Πόλεµος
5. ΦΩΝΗΤΙΚΉ
Αδικαιολόγητη προσπάθεια απόδοσης της ξενικής προφοράς λέξεων και ονοµάτων Π.χ. ο πρώην γάλλος πρόεδρος Μιτεράν προφέρετε κάτι σαν Μιτεγό!
6. ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ «GREEKLISH»
Αδικαιολόγητη χρήση του Λατινικού αλφαβήτου για την απόδοση ελληνικού κειµένου (κυρίως στο διαδίκτυο, αλλά πολύ έντονα και σε διαφηµίσεις και επωνυµίες ) Π.χ. στο ∆ιαδίκτυο βλέπουµε κείµενα ως εξής: file giorgo, sou stelno ena e-mail … Σε επωνυµίες : Emporiki Τράπεζα
ΕΠΙΤΟΠΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΣΕ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ Ο∆ΟΥΣ ΤΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΩΝ ΕΠΩΝΥΜΙΩΝ ΕMΠΟΡΙΚΕΣ ΕΠΩΝΥΜΙΕΣ ΕΠΙ ΤΗΣ Ο∆ΟΥ ∆. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΣΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ
23%
77%
ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΕΠΩΝΥΜΙΕΣ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΕΠΩΝΥΜΙΕΣ
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΣΑΣ ΕΠΙΓΡΑΦΗΣ;
17%
83%
ΝΑΙ =10
ΌΧΙ =2
Ποιό ήταν το κίνητρο για την επιλογή της ξένης επωνυµίας;
ότι "πουλάει" 41%
άλλος λόγος 42%
επειδή και άλλοι επιλέγουν ξένες επιγραφές 0%
ότι είναι πιο "µοντέρνο¨ 17%
ότι θα αυξήσει την πελατεία 0%
ότι "πουλάει" = 5 ότι θα αυξήσει την πελατεία = 0 ότι είναι πιο "µοντέρνο¨= 2 επειδή και άλλοι επιλέγουν ξένες επιγραφές = 0 άλλος λόγος = 5
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ ΟΙ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΝΟΜΕΣ;
42%
58%
ΝΑΙ = 7
ΌΧΙ = 5
Τ Ι Θ Α ΣΑΣ ΕΚΑΝΕ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΤ Ε Τ ΗΝ ΕΠΙΓΡΑΦΗ ΑΠΟ ΞΕΝΗ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ;
τίποτα 8%
το πρόστιµο 42% άλλος λόγος 33%
η εµπορική αποτυχία 17%
το πρόστιµο άλλος λόγος
η εµπορική αποτυχία τίποτα
ΑΙΤΙΑ α. κοινωνικά Γενικότερη κρίση ταυτότητας που έχει ως συνέπεια την αποδοχή –χωρίς αντίστασηενός ολόκληρου ξένου τρόπου ζωής Ξενοµανία Μιµητισµός Τάση επίδειξης Αµάθεια
β. γλωσσικά Αποκοπή της δηµοτικής γλώσσας από την λόγια συνιστώσα («καθαρεύουσα») Η απαξίωση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και η συρρίκνωση της διδασκαλίας της στην εκπαίδευση
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Εφαρµογή των νόµων Στήριξη της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας (σύγχρονης και «αρχαίας») Εκστρατεία ενηµέρωσης – ευαισθητοποίησης Χρήση των νέων τεχνολογιών και δηµιουργία τράπεζας δεδοµένων για την ορθή απόδοση νέων λέξεων
ΣYΝΤΕΛΕΣΤEΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ∆ηµήτρης ∆ήµος Αγγλικός Γραµµατισµός
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΟΜΕΝΟΙ Καπετανάκη Σοφία Καρναχωρίτης Κων. Κοµπούρας Χρήστος Κονδύλη Μαρία Κροκίδας Κων/νος Λαζαρίνης Γεωρ. Μπούρος Κωννος Παπακωστόπουλος Ι. Παπανίκος Πέτρος Πύρρος Νίκος Μικροπούλου Σοφία
Ο ∆ίσκος της Φαιστού, Κρήτη, 1700 π.Χ Από εδώ ξεκίνησε το µεγάλο ταξίδι του το Ελληνικό αλφάβητο για να κατακτήσει την οικουµένη…