Aantrekkelijke combinatie Oprichter van Stopaq Frans Nooren startte in 1988 met waterafdichtingssystemen voor kabeldoorvoeren in de civiele bouw, bijvoorbeeld voor telefoonkabeldoorvoeren. De huidige bedrijfsnaam komt voort uit deze activiteiten: Stopaq(ua). Aan de basis staan polyisobuthylene polymeren, die niet met zichzelf of andere polymeren kunnen verbinden. Het geheim zit hem in de combinatie van koude vloei bij het aanbrengen en vervolgens blijvende hechting aan het oppervlak waarop het is aangebracht. De polymeer gedraagt zich onder invloed van plotseling optredende kracht van buitenaf als vaste stof, terwijl het zich onder trage kracht gedraagt als hechtende, taaie vloeistof. Die combinatie zorgt voor beschermende eigenschappen zonder dat een aparte grondlaag nodig is.
Stopaq: Ook onder druk wordt IP niet vloeibaar
De hars kan op elk oppervlak vrijwel zonder voorbehandeling worden aangebracht. Het vormt zich rond complexe en moeilijk bereikbare vormen zoals afsluiters en bout-moerverbindingen. De eigenschappen zijn een gevolg van het zorgvuldig samenstellen en mengen van de harsen en vulmiddelen. “We hebben daarop internationale patenten uit 1994, 2004 en 2006”, vertelt Doddema. “Je beschrijft iets eerst breed, dan smaller en dieper en vervolgens richt je je op blokkering van concurrenten met een ‘blocking patent’.”
Lange weg De technologie bleek al snel meer mogelijkheden te bieden dan waterafdichting alleen; de anticorrosieve isolatie-eigenschappen boden mogelijkheden voor coating van olie- en gasleidingen. De offshore-wereld erkent Stopaq inmiddels als de uitvinder van de Visco-elastische
Technologie. Daarbij staan de zelfherstellende eigenschappen van het materiaal, waar het derde Stopaq-patent over gaat, nadrukkelijk in de aandacht. Die eigenschappen zorgen voor automatisch herstel bij kleine coatingbeschadigingen gedurende de levensduur. Het succes kwam niet vanzelf. De olie- en gasindustrie gaat niet bepaald over één nacht ijs bij acceptatie van nieuwe technologie. Jaren van uitvoerig testwerk gingen vooraf aan het verkrijgen van toelatingscertificaten en orders. Inmiddels heeft Stopaq een groot aantal certificaten binnen, onder andere van de Gasunie, Shell en van de Saudische nationale oliemaatschappij Saudi Aramco. Ook wordt de viscoelastische coating binnenkort opgenomen in de nieuwe ISO 21809-3 norm voor veldverbindingen in pijpleidingen.
Stopaq in Stadskanaal heeft anticorrosie-technologie waar concurrenten jaloers op zijn. Zo jaloers, dat ze inbreuk plegen op het intellectuele eigendom. Op 16 maart won Stopaq de rechtszaak tegen de Canadese wereldmarktleider Canusa / Shawcorr. Stopaq is optimistisch over zaken in SaoediArabië, de Verenigde Staten en China.“Het winnen van deze zaak bewijst de waarde van het patent in termen van goodwill voor ons bedrijf”, aldus CEO Frits Doddema. Stopaq in Stadskanaal gaat ver om de prestaties van zijn anticorrosie-technologie te tonen. Op de Pemex Conferentie en Expo in Juadalajara, Mexico, stond een waterbassin op de stand. Voor de ogen van het beurspubliek brachten duikers onder water de coating aan op een pijp-configuratie. Zo kon Stopaq de hechtingseigenschappen en de gemakkelijke applicatie nog eens benadrukken. Zelfs 4
Visie
gerobotiseerde applicatie van de coating is mogelijk. “In totaal gaat vier procent van het BNP van een land op aan corrosiebestrijding in al zijn verschijningsvormen”, zegt Stopaq-CEO Frits Doddema. “Die markt is gigantisch. Wij richten ons daarbinnen op de allerzwaarste toepassingen, vooral in de offshore. Extreme temperaturen, zout en water komen daar samen. Zowel bij -200 ºC voor
LNG-leidingen als bij hoge woestijn-temperaturen voor hete oliepijpleidingen voldoet onze oplossing uitstekend.” De aanleg van pijpleidingen is kostbaar. Het verlengen van de levensduur van olie- en gaspijpleidingen door corrosiepreventie is daarom de moeite waard. Stopaq geeft een gefundeerde garantie van dertig jaar op de water- en gasdichte coatings die het bedrijf aanbrengt. Visie
5
Kapers
“ Je kunt een patent schrijven, maar het moet wel overeind blijven in de rechtszaal”
6
Visie
Nu Stopaq de lange weg naar succes in de offshore heeft afgelegd, komen er kapers op de kust. Traditionele coatings stellen hoge(re) eisen aan voorbehandeling van het oppervlak, temperatuur en vochtigheid bij de applicatie. Enkele concurrenten zien de aantrekkelijkheid van de technologie in en passen deze ook toe, waarbij ze inbreuk plegen op de rechten van Stopaq. Op 16 maart 2012 won Stopaq een zaak in het Duitse Mannheim tegen wereldmarktleider Canusa / Shawcorr Inc. Net na de overwinning is Doddema dolblij: “De uitspraak van de rechter liet aan duidelijkheid niets te wensen over. Of het nu een homo-polymeer of een co-polymeer betreft, als de (vloei)eigenschappen hetzelfde zijn, is het inbreuk. Hetzelfde geldt voor de glasovergangstemperatuur, de zelfherstellende eigenschappen en de corrosiewerende werking. Canusa is dan ook veroordeeld voor directe inbreuk én voor de handel en wandel bij de verkoop van het eigen product op de Duitse markt. Het bedrijf is
gedwongen dat product van de markt te halen.” Het is een belangrijk signaal. “Je kunt een patent schrijven, maar het moet wel overeind blijven in de rechtszaal. Het winnen van de rechtszaak bewijst de waarde van het patent in termen van goodwill voor ons bedrijf”, geeft Doddema aan. Stopaq zal Canusa ook in Saudi-Arabië dagen. Doddema: “Het bedrijf met anderhalf miljard omzet dacht dat wij het als kleiner bedrijf toch niet zouden volhouden. Ik heb zelf, gezien de proceskosten, gedurende tweeënhalf jaar zelf ook weleens getwijfeld aan de goede afloop. Dat maakt deze uitkomst nu dubbel mooi.” In Houston in de Verenigde Staten voert Stopaq een proces tegen Amcorr en ook in China komen rechtszaken tegen inbreuken.
Teamprestatie De ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat het IP-denken inmiddels is verweven in de organisatie. Doddema: “Onze IP-manager Nathan Knight coördineert de activiteiten van de Sales en
Ontwikkelingsafdelingen, van ons advocatenkantoor Jones Day in München en van Nederlandsch Octrooibureau. Wanneer een nieuw idee opkomt, zorgen we eerst voor een goed geschreven en verdedigbaar patent.” Nieuwe ideeën zijn er voldoende: “Vooral ‘splashzone’-toepassingen in de offshore”, zegt Doddema, “zoals offshore platforms en windmolens. Verder gaan we pijpen aanbieden die aan land al zijn voorzien van onze coating. We coaten ook al lantaarnpalen en doorvoeren voor stadsverwarmingsbuizen.” Doddema geniet nog na van de overwinning. “Dat is een een teamprestatie van onze IP-manager, van Jones Day en Henk de Boer van Nederlandsch Octrooibureau. Henk schrijft niet alleen patenten, maar leidt onze mensen ook op in IP-denken. Hij heeft veel kennis van anticorrosiemateriaal en brengt met zijn Shell-achtergrond waardevolle praktijk- en marktkennis mee. Daarmee voorzag hij de advocaten van Jones Day van munitie tijdens het proces.” Visie
7