Goese Inventarissen nr. 9 INVENTARISSEN VAN KERKELIJKE ARCHIEVEN door A.J. Barth en A. van Waarden-Koets, 1990
1
INVENTARISSEN van de ARCHIEVEN van
1. de Hervormde Gemeente van Kortgene
2
Oorspronkelijk stond op de omslag de Ned. Herv. Kerk te Kortgene, met rechts de Torendijk, 1977. foto: GA-Goes. Š Gemeentearchief van Goes Wijngaardstraat 3 4461 DA Goes tel. 0113- 249787 Alle rechten voorbehouden Goese inventarissen; nr. 9 Samenstelling, ontwerp en layout: A.J. Barth en A. van Waarden-Koets Gedigitaliseerd door: G.H.A. de Jong Druk- en bindwerk: Pitman Junior, Goes Oplaag: 200 ex. December 1990 3
INVENTARIS van de ARCHIEVEN van de HERVORMDE GEMEENTE te KORTGENE 1688-1983
Door: A. van Waarden-Koets en A.J. Barth Goes, 1984, 1990
4
INHOUDSOPGAVE
Inleiding
blz.
7
Inventaris Archief van de kerkeraad Stukken van algemene aard 1. Notulen 2. Correspondentie 3. Archief
blz. 10 blz. 10 blz. 11
Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 1. 2. 3. 4.
Reglementering Ambtsdragers en kerkelijk personeel Registratie van doop, lidmaatschap en huwelijk Diakonale aangelegenheden a. armenzorg b. beheer van bezittingen
blz. blz. blz. blz. blz. blz.
11 11 12 13 13 14
Archief van het college van kerkvoogden Stukken van algemene aard 1. Notulen 2. Correspondentie
blz. 17 blz. 17
Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 1. Reglementering 2. Ambtsdragers en kerkelijk personeel 3. Beheer van bezittingen a. algemeen b. kapitaal c. landerijen en opstallen d. kerkelijke gebouwen 1. kerkgebouw 2. pastorie 3. verenigingsgebouw e. begraafplaats f. panden Kerkgang 6 en 8 g. christelijke kleuterschool 4. FinanciĂŤle administratie a. begrotingen b. hoofdelijke omslag en vrijwillige bijdragen c. boekhouding d. rekeningen, met bijlagen
blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz.
18 18 19 19 19 20 20 20 22 23 23 23 24 24 24 25 25 25
5
Gedeponeerde archieven 1. Archief van het kiescollege 2. Archief van het college van notabelen 3. Archief van de Stichting De Christelijke Kleuterschool a. financiĂŤle administratie b. overige aangelegenheden
blz. blz. blz. blz. blz.
27 27 27 27 28
Bijlage 1: Naamlijst van predikanten Bijlage 2: Index op topografische, persoons- en eigennamen
blz. 29 blz. 30
6
INLEIDING Het voormalige stadje Kortgene op het eiland Noord-Beveland heeft al een respectabele ouderdom. Het ligt aan de Zandkreek, vroeger de Zuidvliet genaamd, en was voor handel en nijverheid niet van belang ontbloot. Al in 1275 werden er Kortgeense schippers in Engeland gesignaleerd. Regelmatig werd Noord-Beveland in de loop der eeuwen geteisterd door overstromingen. De genadeklappen kreeg het, en daarmee ook Kortgene, in 1530 en 1532. In 1530 bleef Kortgene nog enigszins gespaard, maar in 1532 liep het hele eiland nogmaals onder en bleef voor 66 jaar “drijvende”. In 1598 werd het eerst nieuwe land op NoordBeveland ingepolderd, maar het zou 1681 worden voordat Kortgene opnieuw wer bedijkt. Kortgene wordt als parochie in de voorreformatorische periode het eerst genoemd in 1247. De kerk was gewijd aan de H. Maagd Maria. Het kerkgebouw brandde in 1411 af. Er werd een nieuw gebouwd, waarvan de toren is blijven staan toen Noord-Beveland in 1530 en 1532 onder water gelopen was. Van sporen van de Hervorming op Noord-Beveland is maar heel weinig bekend. In 1530 was er sprake van een geval van “Lutherye” in Emelisse. Toen in 1681 Kortgene drooggelegd was werd de toren gerestaureerd. De resten van het koor werden in 1686 afgebroken. Er werd een nieuwe kerk gebouwd tegen de toren, waarin de klok “Suzanne” kwam te hangen, die door de Staten van Zeeland was geschonken. Zij was afkomstig van het Franse eiland Noirmoutier, dat in 1674 door de Hollanders was aangevallen. Tijdens de watersnoodramp van 1953 liep het kerkgebouw grote schade op. De herstellingswerkzaamheden namen ruim een jaar in beslag. In de jaren ’70 werden plannen gemaakt voor een grote allesomvattende restauratie. Die werden ten uitvoer gebracht met hulp van Rijksdienst voor Monumentenzorg. Op 26 juni 1981 werden kerk en toren weer in gebruik genomen. Op 14 april 1688 werd de nieuwe kerk van Kortgene plechtig in gebruik genomen in een dienst waarin Pieter Laccher, predikant te Middelburg, voorging. Kortgene ging tot 1816 behoren tot de classis Walcheren. Met de inwerkingtreding van het zgn. Algemeen Reglement in dat jaar ging de kerk van Kortgene ressorteren onder de classis Goes. De eerste predikant van de nieuwe gemeente werd Cornelis Snouk. Sedertdien hebben nog 22 predikanten de Hervormde Gemeente van Kortgene gediend, waaronder K.H. Miskotte, de latere hoogleraar, die van 1921-1925 alhier predikant was. Kortgene was zijn eerste gemeente. Thans wordt de gemeente bediend door ds. A.M. Attema, tevens predikante van Kats. Naast de predikant bestond en bestaat de kerkeraad uit ouderlingen en diakenen. De ouderlingen dragen samen met de predikant, volgens de kerkorde, pastorale zorg voor de gemeenteleden. De diakenen hebben de zorg voor de behoeftige lidmaten van de gemeente. Met de komst van de Algemene Bijstandswet in 1965 hebben zij hun taak meer en meer verlegd naar subsidiëring van instellingen, ontwikkelingshulp e.d. In vroeger tijden werden de predikanten beroepen door het Collegium Qualificatum, kerkenraad en ambachtsheer. Dit college benoemde tevens, in strijd met de kerkorde, maar op last van de Staten van Zeeland, de ouderlingen en diakenen. In 1867 werd een kiescollege ingesteld. Dat bestond uit leden van de kerkeraad en veertien stemgerechtigde lidmaten, die gekozen werden door de gemeenteleden. In 1951 werd dat college opgeheven. De kerkorde van 1951 bepaalde namelijk dat verkiezing van ambtsdragers om de zes jaar zou plaatsvinden. Daartoe wordt door het college van kerkvoogden een lijst van stembevoegden opgemaakt.
7
De daarop voorkomende lidmaten kiezen ouderlingen en diakenen. De beroeping van een predikant geschiedt door de kerkenraad. Het college van kerkvoogden is belast met het beheer van de kerkelijke goederen. Het bestaat uit 5 leden, waarvan er twee benoemd worden door het college van notabelen uit de leden van de kerkenraad. Tijdens hun lidmaatschap van de kerkvoogdij blijven zij dat ook van de kerkenraad. De kerkvoogden worden benoemd voor een periode van 4 jaar. Tegenwoordig zijn er slechts 3. Tot de taak van het college behoort de stoffelijke belangenbehartiging van de kerk. Het draagt zorg voor het onderhoud van de kerkelijke eigendommen en voor de verwerving van geldmiddelen daarvoor. Het college van notabelen staat de kerkvoogdij bij in de vervulling van zijn taak. Het bestaat uit 8 leden, die voor een periode van 4 jaar gekozen worden. Ze worden gekozen door de stemgerechtigde lidmaten. De christelijke bewaarschool is in 1868 gesticht door Johan Willem Vader, notaris te Kortgene en lid van de Staten van Zeeland. Bij het overlijden van zijn ouders kreeg hij uit hun nalatenschap een huis met grutterij, erf en schuur aan de Voorstraat. In datzelfde jaar werd dat pand verbouwd tot christelijke bewaarschool. Na zijn overlijden in 1891 bleek dat hij testamentair had bepaald, dat de school in bruikleen aan de kerkenraad moest worden gegeven, inclusief een bedrag van fl. 14.000,--. In 1955 werd een nieuw gebouw aan de Burgemeester Snellenstraat in gebruik genomen. In 1968 en 1969 kocht de kerkeraad de erfdelen en vorderingen van de erven J.W. Vader af en per 1 januari 1975 deed hij de school over aan de burgerlijke gemeente te Kortgene, waardoor het een openbare kleuterschool werd. De archieven van de Hervormde Gemeente werden in 1976 middels een overeenkomst van inbewaringgeving in de gemeentelijke archiefbewaarplaats van Goes opgenomen. Toen in 1984 een aanvang werd genomen met de inventarisatie – in 1977 was er een plaatsingslijst vervaardigd – werden de archieven zoveel mogelijk aangevuld tot het jaar 1983. Deze eerste inventaris werd gemaakt door mej. A. Koets, als werkstuk bij de opleiding aan de Rijksarchiefschool. In 1986 bleek een deel van het archief, met name de oudste kerkenraadsnotulen, doop- en trouwboeken en notulen van colleges van kerkvoogden en notablen en het kiezerscollege bij de burgerlijke gemeente Kortgene aanwezig te zijn. Deze bestanddelen werden begin 1990 bij het gemeentearchief van Goes gedeponeerd, waarna een herinventarisatie volgde. Voordat de archiefbestanddelen in de archiefbewaarplaats werden opgenomen werd een deel van het archief bewaard in een kast van het evangelisatie-gebouw. Andere archiefstukken bevonden zich bij ambtsdragers thuis. Ook werd een deel bewaard in een safe van de toenmalige Amsterdamse bank. Vooral tijdens de Ramp van 1953 zijn er veel archivalia verloren gegaan. Dat kan worden vastgesteld aan de hand van oude inventarisatielijsten. De inventaris is opgezet conform de Richtlijnen van de Hervormde Kerk. De diaconale zorg vormde een onderdeel van de taak van de kerkenraad. De daarop betrekking hebbende archivalia zijn dan ook in een apart hoofdstukje onder het archief van de kerkeraad gebracht. Het archief van de stichting Bewaarschool is vrij klein. De kerkenraad fungeerde als bestuur en nam schoolzaken in zijn eigen vergaderingen op.
8
Alleen de financiĂŤle administratie werd apart gevoerd. Er is sprake van een hiaat over de periode 1925-1975. Waar de desbetreffende bescheiden gebleven zijn is niet bekend. Ook van het archief van de kerkvoogdij is veel verdwenen. Een bepaalde lijn in de archiefzorg viel niet te ontdekken. Mogelijk heeft de Ramp van 1953 ook hier zijn sporen achtergelaten. Vele archivalia moesten worden gedroogd. Vermoed wordt dat zij na droging op willekeurige plaatsen in het archief werden teruggebracht. Aan de in 1984 vervaardigde inventaris werden naast het invoegen van de van de gemeente Kortgene verworven archivalia enkele details gewijzigd. Als bijlagen zijn opgenomen een lijst van predikanten en een index op plaats- en persoonsnamen. Een concordantie van oude en nieuwe inventarisnummers werd niet noodzakelijk geacht, omdat er in de periode 1984-1990 geen gebruik van het archief werd gemaakt voor publicistische doeleinden. Goes, 1984 / 1990 A. Koets A.J. Barth Geraadpleegde literatuur: C. Dekker, Zuid-Beveland: De historische geografie en de instellingen van een Zeeuws eiland in de Middeleeuwen, Assen, 1971. W.S. Unger en J.J. Westendorp Boerma, De Steden van de Bevelanden en van Tholen, Middelburg, 1954-1957. A. de Smit, Kerkgeschiedenis van Zuid- en Noord-Beveland, z.p.z.j. M. van Empel en H. Pieters, Zeeland door de eeuwen heen, Middelburg, 1935. H. Janse, Kerken en torens in Zeeland, Zaltbommel, 1969.
9
INVENTARIS ARCHIEF VAN DE KERKERAAD Stukken van algemene aard 1.
Notulen 1-8.
Notulen van de vergaderingen van de kerkeraad, met notulen van de vergaderingen van het Collegium Qualificatum. 1688-1975. 8 delen. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
9.
1688 1750 1804 1880 1940 1953 1963 1975
april 14 juni 21 maart 23 januari 16 februari 5 april 23 september 12 januari 4 -
1750 1804 1879 1940 1953 1963 1974 1975
januari 4 februari 21 december 16 februari 5 maart 12 juli 10 december 12 februari 14
Notulen van de vergaderingen van het Collegium Qualificatum met de kerkeraad. 1789 juli 8 – 1866 december 21. 1 deel.
10.
Notulen van de vergaderingen van de kerkeraad met de kerkvoogdij. 1933 maart 28 – 1950 september 22. 1 deel.
11.
Indices op de notulen van de kerkeraad. z.j. (18e eeuw) 2 stukken.
2. 12-60.
Correspondentie Ingekomen stukken en concepten, minuten en doorslagen van uitgegane stukken. 1727-1975 (met hiaten) 49 omslagen. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.
1727, 1732, 1746, 1816 1817-1819 1820-1825 1826-1829 1830-1839 1840-1849 1850-1854 1855-1859 1860-1864 1865-1869 1870, 1871, 1874, 1877, 1883
23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33.
1888, 1889, 1892-1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906, 1907 10
34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 61.
3.
1920 1921, 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1929 1930 1932 1933 1935 1936 1937
48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60.
1938 1939 1956-1960 1961 1962 1963, 1964 1965 1966 1967, 1968 1969 1970 1971 1974, 1975
Staten van ingekomen en uitgegane stukken. 1816-1884, 1888-1896. 1 deel. Archief
62.
Inventarissen van het archief. 1860, 1863, 1869, 1902, z.j. 6 stukken.
Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 1.
Reglementering 63.
2.
Plaatselijke reglementen op de benoeming van ouderlingen en diakenen en de beroeping van predikanten. 1867, 1919. 2 stukken en 1 katern. Ambtsdragers en kerkelijk personeel
64.
Instructie voor de voorlezer-voorzanger. 1889. 1 stuk.
65.
Lijsten van stemgerechtigde lidmaten, opgemaakt voor de verkiezing van ambtsdragers. 1901-1906, 1921-1924, 1936, 1937, 1959-1962, 1965-1967, 1969-1971. 1 omslag.
66.
Rooster van aftreden van kerkeraadsleden en gemachtigden van het kiescollege. 1945. 1 stuk.
11
3.
Registratie van doop, lidmaatschap en huwelijk a. Doop
67-70.
Doopregisters. 1688-1983. 4 delen. --. 1688 oktober 10 – 1756 oktober 10 NB. Hierin tevens lidmatenregistratie. --. 1756 oktober 31 – 1810 december 30 NB. Hierin tevens lidmatenregistratie. De hiervoor opgesomde registers worden beschouwd als rijkseigendom en bevinden zich in het depot van het Rijksarchief te Middelburg. 67. 1806-1892 NB. Contaregister. Fungeert ook als huwelijksregister. 68. 1811-1885 69. 1881-1983 NB. Bevindt zich nog bij de Hervormde Gemeente 70. 1893-1983 NB. Contraregister. Bevindt zich nog bij de Hervormde Gemeente. Fungeert ook als huwelijksregister. b. Lidmaatschap
71-74.
Lidmatenregisters. 1688-1983. 4 delen. --. 1688-1810. NB. Bevinden zich in de hiervoor vermelde registers in het depot van het Rijksarchief te Middelburg. 71. 1804-1879 72. 1880-1912 73. 1912-1949 74. 1945-1983 NB. Bevindt zich nog bij de Hervormde Gemeente.
75-77.
Contralidmatenregisters. 1816-1983. 3 delen. 75. 1816-1876 76. 1877-1908 77. 1920-1983 NB. Bevindt zich nog bij de Hervormde Gemeente.
78.
Ingekomen attestaties. 1885-1907. 1 omslag. NB. Aangetast door inwerking van vocht.
12
c. Huwelijk 79.
Huwelijksregisters. 1690-1983. 1 deel. --. 1690 mei 10 - 1756 juli --. 1759 november 18 - 1810 december 9 NB. Deze registers worden beschouwd als rijkseigendom en bevinden zich in het depot van het Rijksarchief te Middelburg. --. 1806-1892 NB. Bevindt zich in inventarisnr. 67. 79. 1811 juli - 1983 juli 2 NB. Bevindt zich nog bij de Hervormde Gemeente. --. 1893-1983 NB. Bevindt zich in inventarisnr. 70.
4.
Diakonale aangelegenheden a.
Armenzorg
80.
Afschrift van de akte betreffende de verdeling van de kosten van bijstandverlening aan de smid van Kortgene, tussen de kerkeraden van Wissenkerke en Kortgene. 1748 januari 5. 1 stuk.
81.
Stukken betreffende de steunverlening aan wezen, armen, zieken en behoeftigen. 1761,1768,1772,1901. 1 omslag.
82.
“Bestedingsregister”. Lijsten van personen die uitbesteed worden. 1797-1847. 1 deeltje. NB. Hierin bevinden zich tevens de aantekeningen van ontvangen en afgegeven akten van indemniteit, 1806-1812, en van verkochte goederen.
83.
Register van bedeling met kleding. 1815-1839. 1 deeltje.
84.
Lijst van personen, die voor een periode van een jaar worden uitbesteed. 1840. 1 stuk.
85.
“Oproep” van de directie van de Spaarkas te Kortgene aan de kerkeraad om het sparen van de gemeenteleden te bevorderen, ter vermindering van het aantal bijstandgenietenden. 1861 oktober 25. 1 stuk.
13
86.
87-90.
Instructie voor de genees-, heel- en verloskundige. 1862. 1 stuk. “Bedelingsregisters�. Lijsten van personen die bedeeld worden. 1887-1904. 4 delen. 87. 88. 89. 90.
1887-1889 1890-1894 1895-1898 1899-1904
91.
Kladaantekingen betreffende de bedeling met kleding en de tijdsduur van diverse uitbestedingen. z.j. (tweede helft 19e eeuw) 8 stukken.
92.
Stukken betreffende de samenwerking met het Burgerlijk Armbestuur aangaande de nieuwjaarsbedeling. 1903. 2 stukken.
93.
Lijst van intekenaren voor de winterbedeling. 1904. 1 stuk.
94.
Stukken betreffende de aan J. van Heel toegekende invaliditeitsrente. 1924. 7 stukken. b. Beheer van bezittingen 1.
95.
Algemeen
Leggers van bezittingen van de diakonie. 1860, 1872, 1896. 3 stukken. 2.
Kapitaal
96.
Uittreksel uit de notariĂŤle akte van testament van J.M. Ebbens waarbij aan de diakonie fl. 200,-- wordt gelegateerd; met bijlagen. 1867, 1871. 4 stukken.
97.
Stukken betreffende het voldoen van premies wegens verzekering van eigendommen tegen brand. 1899. 3 stukken.
14
98.
Stukken betreffende de heffing van grondbelasting op onroerende goederen in eigendom van de diakonie. 1900, 1913. 2 stukken.
99.
Uittreksels uit de akten van testament van P.C. Tuiten, weduwe van L. Verburg, waarbij aan de diakonie fl. 150,-- en aan de Chr. Bewaarschool fl. 100,-- wordt gelegateerd; met bijlagen. 1902. 5 stukken.
--.
Uittreksel uit de notariële akte van testament van N.B. Lurkus, weduwe van A.C. Danckaerts, waarbij aan de diakonie fl. 250,--, aan de kerkvoogdij fl. 250,-- en aan de kerkeraad ten behoeve van de Christelijke Bewaarschool fl. 100,-- en roerend goed wordt gelegateerd. 1919, 1920. NB. Bevindt zich in inventarisnr. 169 3.
--.
Landerijen en opstallen
Aantekeningen betreffende verkochte goederen. 1807, 1808, 1810, 1813, 1815-1818, 1824. NB. Bevinden zich in inventarisnr. 82
100.
Akte, waarbij A. Jelderda verklaart dat J. Stouthamer mag blijven wonen in het pand dat door de diakonie is aangekocht. 1857 februari 7. 1 stuk.
101.
Stukken betreffende de verpachting van landerijen. 1863, 1866, 1873, 1875, 1880, 1887, 1894. 8 stukken.
102.
Afschrift van de notariële akte van aankoop van het woonhuisje en tuin, nr. 52b, kadastraal bekend gemeente Kortgene, sectie I, nr. 541 van L. Eikenhout. 1877 juni 16. 1 katern.
103.
Afschrift van de notariële akte van aankoop van een moeshof, kadastraal bekend gemeente Kortgene, sectie F, nr. 381 van P. de Regt. 1877 november 2. 1 katern.
104.
Lijst van de maten van de huizen in bezit van de diakonie. 1903. 1 stuk.
105.
Bestek en voorwaarden voor de verbouw van de woning, staande tussen de erven van L. van Oeveren en K. van Rooijen. 1915. 1 katern.
15
c.
FinanciĂŤle administratie
106-115.
Rekeningen van inkomsten en uitgaven. 1689-1824, 1856-1900, 1902. 8 delen, 1 omslag en 1 katern. 106. 1689-1730 107. 1730-1758 108. 1757-1786 109. 1789-1807 110. 1807-1824 111. 1822 (1 katern) 112. 1856-1861, 1884, 1892, 1895, 1896, 1898, 1899, 1902 (1 omslag) 113. 1862-1898 114. 1890-1894 115. 1895-1900
116-119.
Bijlagen tot de rekeningen van inkomsten en uitgaven. 1822, 1877, 1886, 1887, 1889, 1890, 1892, 1902-1904. 4 omslagen. 116. 117. 118. 119.
1822, 1877, 1886, 1887, 1889, 1890, 1892 1902 1903 1904
16
ARCHIEF VAN HET COLLEGE VAN KERKVOOGDEN Stukken van algemene aard 1.
Notulen
120-122.
Notulen van de vergaderingen van de kerkvoogdij. 1858-1982. 3 delen. 120. 1858 april 14 - 1892 mei 23 121. 1892 juni 28 - 1935 januari 31 122. 1936 april 12 - 1982 juni 15 NB. Bevindt zich nog bij de Hervormde Gemeente.
123-126.
Notulen van de vergaderingen van de kerkvoogdij met de notabelen. 1822-1852, 1873-1886, 1917-1983. 4 delen. 123. 124. 125. 126.
--.
2.
1822 december 13 – 1852 december 6 1873 oktober 31 – 1886 augustus 31 1917 maart 27 – 1968 oktober 17 1969 maart 6 – 1983 december 2 NB. Bevindt zich nog bij de Hervormde Gemeente.
Notulen van de vergaderingen van de kerkeraad met de kerkvoogdij. 1933-1950. NB. Bevinden zich in inventarisnr. 10.
Correspondentie
127-150.
Ingekomen stukken en concepten, minuten en doorslagen van uitgegane stukken. 1920-1983. (met hiaten) 24 omslagen. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 135. 136. 137. 138.
1920, 1936, 1937 1938 1952, 1954, 1955, 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964, 1965 1966, 1967 1968 1969
139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147. 148. 149. 150.
1970-1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983
151. Staten van ingekomen en uitgegane stukken. 1922-1938, 1945-1956, 1966-1976. 1 deel.
17
Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 1.
2.
Reglementering 152.
Reglement op de verpachting van de regenbak bij de kerk. 1864. 1 stuk.
153.
Plaatselijke reglementen op het beheer van de kerkelijke goederen en fondsen. 1916, 1922, 1953. 3 katernen.
154.
Plaatselijk reglement op de kerkvoogdij en de notabelen. 1951. 1 stuk.
Ambtsdragers en kerkelijk personeel 155.
Staat van personen die een kerkelijke funktie hebben bekleed. 1857. 1 stuk.
156.
Instructie voor de koster en de voorlezer-voorzanger. 1859. 1 stuk.
157.
Leggers van predikantstractementen. 1863, 1881, 1900, 1921, 1926, 1968, 1971. 1 omslag.
158.
Afschrift van de notariĂŤle akte van hypotheekstelling van fl. 700,-- tot zekerheid voor een goed administratief beheer door A.A. Kuyper Boone, benoemd tot ontvanger van de kerkelijke gemeente. 1898 juni 1. 1 katern.
159.
Stukken betreffende de verhoging van het salaris van de koster en de voorlezervoorganger. 1906. 2 stukken.
160.
Afschrift van de instructie voor de collectanten in de erediensten. 1930. 1 stuk.
161.
Instructie voor de koster. 1934, 1955. 2 stukken.
18
3.
Beheer van bezittingen a.
Algemeen
162. Staten van de roerende en onroerende eigendommen van de kerk, met staten van geldelijke waardepapieren. 1899, 1943, z.j. 1 katern en 1 stuk. 163. Polissen van verzekerde eigendommen van de kerk. 1926, 1941, 1942. 3 stukken. 164. Stukken betreffende de verzekering van de kerkelijke gebouwen tegen stormschade. 1936, 1937, 1943, 1951, 1954, 1959, 1961, 1969, 1971-1973. 1 omslag. b.
Kapitaal
165. Stukken betreffende het aangaan en aflossen van geldleningen. 1858, 1927-1930, z.j. 7 stukken. 166. Uittreksels uit de akten van testament van J.M. Vader- van den Bosch, waarbij aan de hervormde gemeente fl. 1000,-- wordt gelegateerd; met bijlagen. 1870, 1882, 1883. 167. Uittreksel uit het Koninklijk Besluit houdende toestemming tot het aanvaarden van fl. 3000,--, gelegateerd aan de hervormde gemeente door L.J. Vader. 1880 maart 30. 1 stuk. 168. Uittreksel uit de notariĂŤle akten van testament, waarbij J.W. Vader aan de hervormde gemeente een bewaarschool, een evangelisatiegebouw, een moeshof en een som gelds legateert; met bijlagen. 1891, 1892, z.j. 1 omslag. 169. Uittreksel uit de notariĂŤle akte van testament, waarbij M.B. Danckaerts-Lurkus aan de diakonie fl. 250,-- aan de kerkvoogdij fl. 250,-- en aan de kerkeraad ten behoeve van de chr. bewaarschool fl. 100,-- en roerend goed legateert; met bijlagen. 1919, 1920. 4 stukken. 170. Afschrift van de notariĂŤle akte van scheiding en deling van de nalatenschap van P. Leijnse. 1962 november 19. 1 stuk.
19
171. Afschriften van notariële akten, waarbij de Hervormde Gemeente verklaart gekocht te hebben een aandeel in de eigendom van twee renteloze vorderingen en een inschrijving in de Grootboeken der Nationale Schuld, beide uit de nalatenschap van J.W. Vader; met bijlagen. 1968, 1969. 3 katernen. c.
Landerijen en opstallen
172. Afschrift van de notariële akte van vestiging van het recht van erfpacht op een strook grond aan de Westelijke Achterweg en achter de tuin van de pastorie. 1872 oktober 18. 1 stuk. 173. Stukken betreffende de uitgifte van gronden in erfpacht. 1874, 1907, 1913. 7 stukken. 174. Afschrift van de notariële akte, waarbij de Hervormde Gemeente afstand doet van haar rechten op percelen grond aan de Westelijke Achterweg ten behoeve van H.A. Markusse-Capelle. 1938 mei 31. 1 katern. 175. Concept van de notariële akte van verkoop van grond aan de Kerkstraat aan de N.V. P.Z.E.M. 1940 september. 1 stuk. 176. Afschrift van de notariële akte van aankoop van een gedempte sloot, kadastr. bekend sectie F, nr. 1138, van de burgerlijke gemeente Kortgene. (ca. 1960) 1 stuk. 177. Stukken betreffende de bewoning van het aan de Hervormde Gemeente gelegateerde huis “Welgelegen”. 1982, 1983. 5 stukken. 178. Stukken betreffende de verkoop van tuingrond aan de Hoofdstraat aan L.N. de Brabander. 1983. 3 stukken. d.
Kerkelijke gebouwen
1.
Kerkgebouw
179. Stukken betreffende de aankoop van het kerkgebouw en de pastorie van J.A. en F.C. de Mulert, mede-ambachtsheren van Kortgene. 1842. 7 stukken. 20
180. Lijst van zitplaatsen. 1843. 1 katern. 181. Instructie op de bediening van het kerkorgel. 1859. 1 stuk. 182. Stukken betreffende de bouw van een nieuw orgel. 1901. 2 stukken. 183. Reglementen op de zitplaatsen, met wijzigingen. 1916-1919, 1921, 1948. 2 stukken. 184-191. Stukken betreffende het herstel van de door de Ramp van 1953 aan het kerkgebouw aangerichte schade. 1953-1961. 8 omslagen. 184. 1953 185. 1954 186. 1955 187. 1956 188. 1957 189. 1958 190. 1959 191. 1960, 1961 192. Stukken betreffende de door de kerkvoogdij geleende bedragen bestemd voor de restauratie van de kerkelijke gebouwen. 1959-1974. 1 omslag. 193. Memoriaal van uitgelote aandelen, waarvan de opbrengst gebruikt wordt ter bestrijding van de onkosten van de restauratie van de kerkelijke gebouwen. 1959-1974. 1 deel. 194. Stukken betreffende de restauratie van de kerk en de toren. 1964, 1966, 1968, 1969, 1971, 1975-1983, z.j. 1 pak. 195. Bestekken en voorwaarden voor de restauratie van kerk en toren, met tekeningen. 1976, 1977, 1979-1981. 1 pak. 196. Stukken betreffende de restauratie van een gedeelte van de binnenmuren van de kerk. 1976, 1977. 1 omslag. 21
197. Stukken betreffende de door de Monumentenwacht Zeeland uitgevoerde inspecties van kerk en toren. 1976-1983. 1 omslag. 198. Stukken betreffende de restauratie van het orgel. 1977, 1978. 1 omslag. 199. Stukken betreffende de aanleg van een nieuwe centrale verwarming in het kerkgebouw. 1979, 1980. 1 omslag. 200. Verslagen van de bouwvergaderingen betreffende de restauratie van kerk en toren. 1980, 1981. 1 omslag. 201. Rapporten betreffende de wekelijkse voortgang van de restauratie van kerk en toren. 1980, 1981. 1 omslag. 202. Staten betreffende de wekelijkse betaling van de werkzaamheden verricht aan kerk en toren. 1980, 1981. 1 omslag. 203. Stukken betreffende het voeren van een AROB-procedure tegen het ministerie van CRM over de toezegging van subsidie voor de restauratie van kerk en toren. 1981. 1 omslag. 204. Stukken betreffende het aanvragen van subsidie voor de restauratie van kerk en toren bij de Monumentenwacht Zeeland. 1981, 1982. 5 stukken. 2.
Pastorie
---. Stukken betreffende de aankoop van kerk en pastorie van de heren De Mulert, medeambachtsheren van Kortgene. 1842. NB. Bevinden zich in inventarisnr. 179. 205. Bestek en voorwaarden voor de verbouwing van de pastorie, met tekeningen. 1926. 2 katernen. 206. Stukken betreffende de verkoop van de pastorie aan de Hoofdstraat aan F.D. de Haas te Wissenkerke. 1976. 1 omslag. 22
3.
Verenigingsgebouw
207. Onderhandse akte van overeenkomst tussen kerkvoogdij en kerkeraad betreffende het gebruik en de kosten daarvoor van het verenigingsgebouw voor evangelisatiedoeleinden. 1893 mei 1. 1 katern. 208. Stukken betreffende het gebruik van het verenigingsgebouw. 1969. 5 stukken. 209. Begrotingen en rekeningen van inkomsten en uitgaven betreffende het verenigingsgebouw. 1973-1981. 1 omslag. 210. Stukken betreffende de verkoop van het verenigingsgebouw. 1981. 4 stukken. e.
Begraafplaats
211. Brief van de burgerlijke gemeente houdende een verzoek tot uitgifte van het oude kerkhof in erfpacht ten behoeve van de uitbreiding van de lagere school. 1894 juli 19. 1 stuk. 212. Onderhandse akte van overeenkomst tussen kerkvoogdij en P. Swemer tot onderhoud van de graven van J. Roelof, J. Markusse, L. de Vos en A. Roelof. 1927 juni. 1 stuk. f.
Panden Kerkgang 6 en 8.
213. Bouwtekeningen van twee arbeidershuisjes die gebouwd zullen worden bij de Hervormde Kerk aan de Kerkgang. 1909. 2 stukken. 214. Afschrift van de notariĂŤle akte van erfpacht aan J.M. de Kater voor de percelen Kerkgang 6 en 8. 1968 augustus 29. 1 stuk. 215. Stukken betreffende de voldoening van het erfpachtsrecht voor de percelen Kerkgang 6 en 8. 1978-1980. 7 stukken. 216. Stukken betreffende de aankoop van de twee panden Kerkgang 6 en 8. 1981. 1 omslag. 23
217. Stukken betreffende de verbouw van de panden Kerkgang 6 en 8 tot verenigingsgebouw. 1981. 8 stukken. g.
Christelijke Kleuterschool
218. Bouwtekeningen van de kleuterschool. ca. 1950 1 stuk. 219. Stukken betreffende de taxatie en verkoop van de Chr. Kleuterschool aan de Burgemeester Snellenstraat 5. 1975-1979. 1 omslag. 220. Concepten van bouwtekeningen voor de verbouwing van de Christelijke Kleuterschool tot woning. 1977. 2 stukken. 4.
FinanciĂŤle administratie
a.
Begrotingen
221-238. Begrotingen van inkomsten en uitgaven. 1831, 1832, 1936, 1958-1965, 1968-1971, 1973-1976. 14 katernen, 4 omslagen en 2 stukken. 221. 222. 223. 224. 225. 226. 227. 228. 229. 230. 231. 232. 233. 234. 235. 236. 237. 238.
1831, 1832 (1 stuk) 1936 (1 stuk) 1958 1959 1960 1961 (in tweevoud) 1962 1963 1964 (in tweevoud) 1965 1968 1969 1970 1971 1973 (1 omslag) 1974 (1 omslag) 1975 (1 omslag) 1976 (1 omslag)
b.
Hoofdelijke omslag en vrijwillige bijdragen
239. Kohieren van hoofdelijke omslag. 1830, 1852, 1935, 1936. 4 katernen. 24
240. Staten van vrijwillige en verplichte jaarlijkse bijdragen. 1901-1903, 1905. 1 katern. 241,242. Staten van personen, die de vrijwillige bijdrage hebben voldaan. 1955-1971. 1 deel en 1 omslag. 241. 242.
1955-1966 (1 deel) 1959-1961, 1964-1971.
c.
Boekhouding
243-245. Kasboeken van inkomsten en uitgaven. 1943-1963. 3 delen. 243. 244. 245.
1943-1958 1955-1963 (contrakasboek) 1956-1963
246-247. Journalen van inkomsten en uitgaven. 1963-1971. 2 delen. 246. 247.
1963-1971 (inkomsten) 1963-1971 (uitgaven)
d.
Rekeningen, met bijlagen
248-276. Rekeningen van inkomsten en uitgaven. 1822, 1829, 1830, 1935-1937, 1958-1961, 1963-1981. 33 katernen en 5 omslagen. 248. 249. 250. 251. 252. 253. 254. 255. 256. 257. 258. 259. 260. 261. 262.
1822 1829 1930 1935 1936 1937 1958 1959 1960 1961 1963 1964 1965 1966 1967
263. 264. 265. 266. 267. 268. 269. 270. 271. 272. 273. 274. 275. 276.
1968 1969 1970 1971 1972 (1 omslag) 1973 (1 omslag) 1974 (1 omslag) 1975 1976 (1 omslag) 1977 1978 1979 1980 1981 (1 omslag)
25
277-300. Bijlagen tot de rekeningen van inkomsten en uitgaven. 1904, 1937, 1943, 1950-1957, 1959-1962, 1964-1966, 1968-1971, 1973-1980. 24 omslagen. 277. 278. 279. 280. 281. 282. 283. 284. 285. 286. 287. 288. 289. 290. 291. 292. 293. 294. 295. 296. 297. 298. 299. 300.
1904, 1937 1943, 1950, 1951 1952-1954 1955, 1956 1957 1959 1960 1961 1962 1964 1965 1966 1968 1969 1970 1971 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980
26
GEDEPONEERDE ARCHIEVEN 1.
Archief van het kiescollege 1867-1950
301,302. Notulen van de vergaderingen van het college. 1867-1950. 2 delen. 301. 1867 december 27 - 1926 oktober 13 302. 1926 november 29 - 1950 december 6 303. Lijst van namen van stemgerechtigde lidmaten, die hebben gestemd voor handhaving van het kiescollege. 1901. 1 stuk. 304. Lijsten van namen van stemgerechtigde lidmaten, die deelgenomen hebben aan de verkiezing van leden van het kiescollege. 1902-1905, 1921-1925, z.j. 1 omslag. 305. Roosters van aftreden van leden van het kiescollege. 1906-1923. 2 stukken. 2.
Archief van het college van notabelen 1933-1949 306. Notulen van de vergaderingen van het college. 1933 oktober 10 – 1949 oktober 19. 1 deeltje. NB. Voor de overige notulen van de vergaderingen van dit college en voor die welke gezamenlijk werden gehouden met het college van kerkvoogden raadplege men het archief van de kerkvoogdij.
3.
Archief van de Stichting De Christelijke Bewaarschool 1868-1925 a.
FinanciĂŤle administratie
1.
Schoolgelden
307-318. Staten van door ouders betaalde schoolgelden. 1868-1914. 12 delen. 307. 308. 309. 310. 311. 312. 313.
1868, 1869 1870, 1871 1872, 1873 1874, 1875 1876-1879 1880, 1881 1882-1884
27
314. 315. 316. 317. 318.
1885-1887 1888-1891 1891-1894 1895-1902 1902-1914
319. Lijsten van inschrijving voor betaling van vaste contributies tot instandhouding van de bewaarschool, met begeleidende brief van de kerkeraad. 1892. 1 omslag. 2.
Kas- en grootboeken
320. Kasboek van inkomsten en uitgaven. 1868-1901. 1 deel. 321. Grootboek van inkomsten en uitgaven. 1903-1925. 1 deel. 3.
Rekeningen met bijlagen
322-324. Rekeningen van inkomsten en uitgaven. 1868-1892, 1897, 1900, 1901. 2 omslagen en 1 katern. 322. 323. 324.
1868-1889 1890-1892 (1 katern) 1897, 1900, 1901.
325, 326. Bijlagen tot de rekeningen inkomsten en uitgaven. 1892-1900, 1903. 2 omslagen. 325. 326.
1892-1895 1896-1900, 1903.
b.
Overige aangelegenheden
327. “Persoonsdossier� van E.A. Bollemeijer. 1889, 1892-1899. 1 omslag. 328. Inventaris van het archief. 1910. 1 stuk. ---.
Voor de toekenning van legaten ten behoeve van de school door P.C. VerburgTuiten en N.B. Danckaerts-Lurkus wordt verwezen naar de inventarisnrs. 99 en 169.
28
Bijlage 1 Naamlijst van predikanten 1.
Cornelis Snouck, 1689 van Borssele, 1690 overleden
2.
Servatius Amijs, 1691 proponent, 1738 overleden
3.
Weinardus Johannes Teunnink, 1739 proponent, 1744 naar Buren.
4.
Henricus Liens, 1745 van Koudekerke, 1753 naar Veere.
5.
Georgius Hogendorp, 1756 van Den Bommel, 1759 naar Zierikzee.
6
Johan Casper Frederik Veltkamp, 1760 van Nurwenen, 1786 emeritaat.
7.
Petrus van der Zoo, 1789 van Sas van Gent, 1803 emeritus.
8.
Jan Poppe, 1804 proponent, 1825 naar Oudelande.
9.
Jacob Sanders van den Heuvel, 1826 van St. Laurens, 1860 emeritus.
10. Jan Abraham van der Scheer, 1861 van Ellewoutsdijk, 1869 naar Onderdendam. 11. Johannes Kromsigt, 1870 van Wijk, 1883 naar Leiderdorp. 12. Jacob van den Berge, 1883 van Strijen, 1887 naar Gelselaar. 13. Frederik Beumer, 1887 van ‘s-Heer Abtskerke, 1892 emeritus. 14. Cornelis Johannis Six Dijkstra, 1893 van Dussen, 1897 naar St. Maartensdijk. 15. Henri Jacques Couvee, 1899 van Kerkwerve, 1906 naar Amerongen. 16. Lubbertus Gerhardus Bolkenstein, 1907 van Aalburg, 1912 naar Kockengen. 17. Jan Frederik Lijsen, 1913 van Ankeveen, 1920 naar Nigtevecht. 18. Kornelis Heiko Miskotte, 1921 kandidaat, 1925 naar Meppel. 19. Annanius Marius van der Most van Spijk, 1927 van Opwierda, 1942 emeritus. 20. Willem Albert Versteeg, 1943 van Wijk aan Zee, 1949 naar Winschoten. 21. Gerrit van Schuppen, 1949 van Rumpt, 1959 naar Beverwijk. 22. Franciscus Cornelis Willekes, 1959, van Beverwijk, 1971 emeritus. 23. Johan Douwe de Boer, 1972 kandidaat, 1976 naar Uitgeest. 24. Anna Maria Attema, 1977 gekomen van Wilhelminadorp.
29
Bijlage 2 Index op topografische, persoons- en eigennamen De nummers verwijzen naar de desbetreffende inventarisnummers. Brabander, L.N. de Bollemeijer, E.A. Burgerlijk Armbestuur Danckaerts-Lurkus, M.B. Ebbens, J.M. Eikenhout, L. Haas, F.D. Heel, J. van Jelderda, A. Kater, J.M. de Kortgene - Burgemeester Snellenstraat - Hoofdstraat - Kerkgang - Kerkstraat - Westelijke Achterweg Kuijper Boone, A.A. Leijnse, P. Markusse, J. Markusse-Capelle, H.A. Ministerie van C.R.M. Monumentenwacht Zeeland Mulert, J.A. en F.C. Oeveren, L. van PZEM, n.v. Regt, P. de Roelof, A. Roelof, J. Rooijen, K. van Stouthamer, J. Swemer, P. Tuiten, P.C. Vader, J.W. Vader. L.J. Vader-van den Bosch, J.M. Verburg, L. Vos, L. de Wissenkerke
178 327 92 169 96 102 206 94 100 214 80, 85, 102, 103, 176 219 178, 206 213-217 175 172, 174 158 170 212 174 203 197, 204 179 105 175 103 212 212 105 100 212 99 168, 171 167 166 99 212 80, 206
30