1
Jeugdzorg
December 2014
Goes voor Elkaar Wat verandert er in 2015 op het gebied van (jeugd)zorg, werk en inkomen?
www.goesvoorelkaar.nl
Goes voor Elkaar
Contactgegevens Goes voor Elkaar Bewaarexemplaar Jeugdzorg Zorg (Wmo) Werk en Inkomen
Goes voor Elkaar
Contactgegevens Goes voor Elkaar Op de website www.goesvoorelkaar.nl vindt u meer informatie over de veranderingen op het gebied van (jeugd)zorg, werk en inkomen die 1 januari 2015 ingaan.
Contactgegevens Jeugd
Contactgegevens Werk, Inkomen en Zorg (Wmo)
Het Centrum voor Jeugd en Gezin is dé plek waar u met vragen over opvoeden en opgroeien terecht kunt. Over uw kind, over uzelf of over je ouders. U kunt uw vragen stellen per e-mail of telefoon, via de website, of door even langs te komen.
Vanaf 2015 kunt u voor al uw Werk en Inkomenzaken en bijna alle Wmo-zaken terecht bij GR de Bevelanden, afdeling Werk, Inkomen en Zorg (WIZ).
Centrum voor Jeugd en Gezin Het CJG is vanaf 22 december 2014 gevestigd in het Stadskantoor (2e etage).
GR de Bevelanden - Afdeling Werk, Inkomen en Zorg Vanaf 5 januari 2015 bereikbaar, gevestigd in het Stadskantoor. Voor openingstijden kunt u op de website terecht. Bezoekadres Postadres M.A. de Ruijterlaan 2 Postbus 2144 4461 GE Goes 4460 MC Goes
Bezoekadres M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes Het CJG is geopend op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur en op afspraak. T (0113) 244 388 E cjg@goes.nl I www.cjggoes-noordbeveland.nl F /CJGGoesEnNoordBeveland
T (0113) 239 100 E wiz@grdebevelanden.nl W www.grdebevelanden.nl/wiz
www.goesvoorelkaar.nl
2
Goes voor Elkaar
Inhoud Interviews
4 Matijs Gerrits, jongerenwerker bij SMWO 6 Hylke Henderikse, CJG medewerker 7 Esther Siebers, moeder van Timo en Sebas 8 Narriman el-Khattabi, schoolmaatschappelijk werkster 10 Angelique Rozinga en Eveline Janse, klantmanagers zorg bij de gemeente Goes 12 Mevrouw Blok, bezorgde cliĂŤnt 13 Jaap Schipper, afdelingshoofd Werk, Inkomen en Zorg 14 Ferdinand Tierie, beleidsmedewerker Werk en Inkomen bij de gemeente Goes 15 Anna van Gaalen, medewerker Vrijwilligerspunt Goes 16 Vrijwilligers aan het woord 4
12
7
16
3
Goes voor Elkaar
Voorwoord
De organisatie van de zorg gaat veranderen, dat laat niemand onberoerd. Er wordt meer verantwoordelijkheid bij de inwoners en bij hun sociale omgeving gelegd. Samen gaan we op zoek naar een passende oplossing ook als u geen of een klein sociaal vangnet heeft. Ook op het gebied van werk en inkomen verandert er van alles. De afgelopen maanden is er hard gewerkt om klaar te zijn op 1 januari 2015. Er zijn beleidsplannen geschreven over hoe we de veranderingen willen aanpakken. Er is nagedacht over hoe we de toegang tot de zorg eenvoudig kunnen organiseren. De contracten met vele aanbieders zijn na stevige onderhandelingen gesloten en er staat een nieuwe organisatie klaar om vanaf 1 januari werk-, inkomen- en zorgzaken te regelen. Kortom, alle voorwaarden voor een soepele overgang vanaf 1 januari zijn aanwezig. Kortom, alle voorwaarden voor een soepele overgang vanaf 1 januari zijn aanwezig. Het is nu zaak, u als inwoner van de gemeente Goes, zo goed mogelijk te informeren. Wat gaat er nu precies veranderen, wat kunt u zelf doen, waar kunt u terecht en wat doen wij als gemeente? Allemaal vragen die we in deze bijzondere editie van Samenspel beantwoorden. Wij willen ons er als verantwoordelijk wethouders sterk voor maken dat er niemand tussen wal en schip valt. DĂĄt is ons voornemen voor 2015. Iedereen kan een steentje bijdragen aan een socialer Goes, hoe groot of hoe klein dat steentje dan ook is. Goede zorg regelen we samen. Goes voor Elkaar.
Wethouder AndrĂŠ van der Reest Wethouder Jo-Annes de Bat Wmo Jeugd Participatiewet
Op de website www.goesvoorelkaar.nl vindt u nog meer informatie over de veranderingen op het gebied van (jeugd)zorg, werk of inkomen.
Stadskantoor M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes
Postadres Postbus 2118 4460 MC Goes
T 14 0113 (bij calamiteiten buiten kantooruren: 06-5329 8141)
E stadskantoor@goes.nl I www.goes.nl
4
Jeugdzorg
De feiten • Per 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor alle jeugdhulp in de gemeente. • De gemeente Goes is dan net als alle andere Nederlandse gemeenten verantwoordelijk voor ondersteuning, hulp en zorg aan jongeren tot 18 jaar en aan hun ouders. Bijvoorbeeld bij opgroei- en opvoedproblemen, bij psychische problemen of bij stoornissen. • Ook is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. En voor advisering en verwerking van meldingen over huiselijk geweld en kindermishandeling. • U kunt met al uw vragen over opvoeden en opgroeien terecht bij het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG).
5
Jeugdzorg
Interview met Matijs Gerrits, jongerenwerker bij SMWO
‘Als jongerenwerker kan ik veel betekenen’ Matijs Gerrits is jongerenwerker bij Stichting Maatschappelijk werk en Welzijn Oosterschelderegio (SMWO). Zijn baan is er een met een gouden randje, vertelt hij. ‘Bij SMWO, en daarmee zijn we uniek in Zeeland, combineren we welzijnswerk met maatschappelijk werk. Welzijnswerk is belangrijk, omdat het mensen die een steuntje in de rug nodig hebben verbindt met mensen die graag een helpende hand uitsteken. Maatschappelijk werkers ondersteunen mensen om de regie over hun eigen leven terug te krijgen. Je kunt je voorstellen dat welzijnswerk en maatschappelijk werk elkaar goed aanvullen. Op die manier wordt het individuele en het collectieve met elkaar verbonden. In die sfeer kan ik als jongerenwerker veel betekenen, en het mooie is dat de positieve effecten daarvan veel verder strekken dan de jeugd alleen.’ Matijs en zijn collega’s zijn actief in verschillende Goese wijken. Hij en zijn collega’s doen er onder andere preventiewerk. ‘Daarbij kun je denken aan het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten voor ouders, over het gebruik van genotmiddelen. Dat doen we in samenwerking met coffeeshops en cafés.’ Een belangrijk aspect van Matijs’ werk is het bezoeken van hangplekken van jongeren. ‘Ik leg contact, vraag hoe het met ze gaat en hoe ze zich voelen in de wijk. Zo nodig spreek ik ze aan op bepaald gedrag, bijvoorbeeld als ze rommel of herrie maken en daar overlast mee veroorzaken. Wat goed werkt, is de jongeren en de mensen die overlast ondervinden samen te brengen en elk hun zegje te laten doen.’ In de Goese Polder doet Matijs al enige tijd opbouwwerk. Zo ondersteunt hij vanuit SMWO
allerlei bewonersinitiatieven waaronder een wijkfeest, een buurtpreventieteam en een werkgroep duurzaamheid. Hij heeft daardoor contact met zowel de jongeren als de ouderen in de wijk. ‘Er bestaan sterke, positieve krachten in de Goese Polder en die kun je met elkaar verbinden. Dat levert bijzondere dingen op, tussen mensen van alle leeftijden.’ Een mooi voorbeeld is het contact dat ontstond tussen de bewoners van het Erasmuspark en de jeugd van de Goese Polder. Over en weer kenden zij elkaar nauwelijks en onbekend wil nog weleens onbemind maken. Jacob Moushi, 15 jaar, leerling van het Goese Lyceum en lid van de Goese Jongerenraad, organiseerde daarom met Matijs een aantal ontmoetingen tussen jong en oud, onder meer in de vorm van een gezamenlijk etentje. Een van die ontmoetingen, tussen een jongere die graag computert en een hoogbejaarde dame, leidde ertoe dat hij haar ging helpen met computeren. Ook werden de jongeren uitgenodigd om te komen koersballen, wat geresulteerd heeft in een heuse competitie. Jacob: ‘Alles liep heel goed en iedereen vond het erg leuk. We hebben de ouderen ook een keer uitgenodigd in ons jeugdhuis, in De Spinne. Of zij zich helemaal op hun gemak voelden weet ik niet, want de muziek stond nogal hard. Maar het contact is in elk geval wel een stuk soepeler dan eerst, en dat is een fijn resultaat.’
6
Jeugdzorg
Interview met Hylke Henderikse, CJG medewerker
Opvoeden & Opgroeien: het CJG is er voor iedereen! Heeft u vragen? Het Centrum voor Jeugd en Gezin is de plek waar u met vragen over opvoeden en opgroeien terecht kunt. Over uw kind, over uzelf of over je ouders. U kunt uw vragen stellen per e-mail of telefoon, via de website, of door even langs te komen. Centrum voor Jeugd en Gezin Het CJG is vanaf 22 december gevestigd in het Stadskantoor (2e etage). Bezoekadres M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes
Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is hét contactpunt bij de gemeente voor iedereen die vragen heeft over opvoeden en opgroeien. Dat kunnen ouders, leerkrachten, hulpverleners maar ook kinderen en jongeren zelf zijn. Of het nu gaat om eenvoudige, praktische vragen of vraagstukken die wat complexer in elkaar zitten, de medewerkers van het CJG helpen de vraagsteller op weg in de richting van de oplossing. Neem bijvoorbeeld een gezin dat zich in de gemeente Goes wil vestigen. De ouders willen informatie ontvangen over de diverse scholen binnen de gemeente, zodat ze een gerichte schoolkeuze kunnen maken. Het CJG kan hen hierbij helpen. Ligt de vraag ingewikkelder, bijvoorbeeld als het gaat over opvoeden, dan legt het CJG contact met een bijpassende hulpverlenende instantie, aldus CJG-medewerkster Hylke Henderikse. ‘Opvoeden, en dat zal iedere ouder herkennen, is niet altijd gemakkelijk. Het is dan prettig eens te kunnen praten met een ander, en daarvoor zijn wij beschikbaar. We luisteren naar de hulpvraag en regelen vervolgens een afspraak op korte termijn met, bijvoorbeeld, het Opvoedsteunpunt van de
T (0113) 244 388 E cjg@goes.nl I www.cjggoes-noordbeveland.nl F /CJGGoesEnNoordBeveland
GGD. Ouders krijgen er tips en advies. Is er meer nodig, dan kan een gezin intensieve thuisbegeleiding van Juvent krijgen. Hiervoor is per 1 januari geen indicatie meer nodig en daardoor kan de ondersteuning snel beginnen.’
doorverwijzen. Het CJG zorgt voor een goede terugkoppeling van het plan dat samen met de cliënt is opgesteld en een contactpersoon voor de huisarts. Dit alles in samenspraak met de cliënt.
‘Wij hopen op een goede samenwerking met de Goese huisartsen. Graag zouden we zien dat zij patiënten die ondersteuning nodig hebben naar ons doorsturen. Vervolgens leggen wij de verdere contacten. Dat maakt de hulpverlening in zijn geheel overzichtelijker.’
Het CJG is 5 dagen per week geopend en alle vragen zijn welkom. Hylke: ‘De vraagsteller houdt altijd de regie over wat er gebeurt met de vraag. Wij geven een advies en daar kan de vraagsteller zelf mee aan de slag gaan of het vervolgtraject aan ons overlaten. Verder leggen we geen dossier aan. Mensen melden zich bij ons, we luisteren goed naar wat ze nodig hebben en verwijzen hen dan door; dat is onze taak.’ Verder organiseert het CJG voorlichtingsavonden en cursussen. Voorbeelden daarvan zijn de populaire peutercursussen onder leiding van een jeugdverpleegkundige, en de cursus Help, mijn kind wordt puber!
Eric Rijken, huisarts in de wijk Overzuid, spreekt de wens uit dat de zorg voor kinderen en jongeren erop vooruit gaat in 2015. ‘Er verandert nogal wat komend jaar en dat heeft tijd nodig om uit te kristalliseren. Op dit moment valt er zodoende nog niet veel over te zeggen, maar het kan de moeite waard zijn de koers te verleggen.’ Hylke vult aan dat huisartsen cliënten naar het CJG kunnen
7
Jeugd & Onderwijs
De feiten: Wat is passend onderwijs?
Interview met Esther Siebers, moeder van Timo en Sebas
‘In je eentje alles uitzoeken is niet te doen’ Esther Siebers is moeder van Timo en Sebas, twee vrolijke jochies van 4 jaar. Deze zomer gingen ze voor het eerst naar school en dat was natuurlijk een hele belevenis. Esther en haar man hadden zich goed georiënteerd op de mogelijkheden en uiteindelijk is hun keuze gevallen op Montessorischool De Basis, in Goes-Zuid. Een heel gewoon verhaal, zou je zeggen. Maar zo heel eenvoudig ligt het niet. Want Sebas is geboren met een cerebrale parese. Esther: ‘Timo en Sebas hebben zich op intellectueel gebied normaal ontwikkeld. Maar Sebas is spastisch als gevolg van een hersenverlamming. Daardoor loopt de ontwikkeling van zijn grove motoriek achter bij die van gezonde kinderen. Los lopen kan hij bijvoorbeeld niet en daarom heeft hij een rollator voor korte, en een rolstoel voor lange afstanden. Ook zijn fijne motoriek is niet helemaal goed.’
• Elk kind heeft recht op goed onderwijs. Ook kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Passend onderwijs betekent dat zo veel mogelijk leerlingen naar een gewone school gaan en gewoon onderwijs volgen. Zo hebben ook zij de mogelijkheid om goed voorbereid te beginnen aan een vervolgopleiding en doen ze zo goed mogelijk mee in de samenleving. • Het speciaal onderwijs verdwijnt niet. Kinderen die het echt nodig hebben, kunnen nog steeds naar het speciaal onderwijs. • Met de nieuwe wet Passend Onderwijs die in is gegaan op 1 augustus 2014 wordt ervoor gezorgd dat kinderen die extra ondersteuning nodig hebben, zo veel mogelijk naar een gewone school gaan, dichtbij huis. • De scholen zijn ook verplicht om elk kind een passende plek te bieden, bijvoorbeeld met extra hulp in de klas, begeleiding op school of in de wijk. • De scholen en de gemeente zorgen dat hulp binnen en buiten school goed op elkaar zijn afgestemd.
8
Jeugd & Onderwijs
Esther en haar man Thom wilden dat allebei hun zoons naar een reguliere basisschool gingen, en dat is gelukt. ‘De jongens genieten samen van het naar school gaan. Maar voor Sebas waren er wel wat aanpassingen nodig en zodoende maakten we kennis met het fenomeen passend onderwijs. In de loop van de eerste schoolweken werd duidelijk wat wel en niet soepel liep. We hebben toen Sebas’ fysiotherapeut en de intern begeleidster van de school om tips en ondersteuning gevraagd. Als Sebas naar de wc moet, heeft hij hulp nodig. Zelf spullen pakken en dragen in het klaslokaal gaat niet, omdat hij met beide handen zijn rollator moet vasthouden. Ook spelen op het schoolplein kan hij niet zelfstandig. We zijn nu bezig hiervoor een ambulant begeleider aan te vragen. Verder moet er aangepast meubilair komen, zodat hij ontspannen kan zitten en beter mee kan
doen met de andere kinderen. Bewegen kost hem veel kracht en energie. Een goede stoel ‘draagt’ hem als het ware, zodat hij zijn energie optimaal in het schoolwerk kan steken.’ Het aanvragen van hulpmiddelen en voorzieningen in het kader van passend onderwijs is een lastig en tijdrovend proces. Esther: ‘Als ouder van een kind met een beperking komt er heel veel op je pad. Het gewone dagelijks leven alleen al vreet energie. Heb je nog andere kinderen, dan wil je die natuurlijk ook alle aandacht geven. Het valt dan niet altijd mee de balans te bewaren. En daar komt dan ook nog die hele papierwinkel bij rond het aanvragen van hulpmiddelen en voorzieningen. In je eentje alles uitzoeken is eigenlijk niet te doen. Wij zouden er in elk geval nog wel de nodige hulp bij kunnen gebruiken.’
Reactie Hylke ‘Gelukkig staat Esther er niet alleen voor. Ik zou Esther willen adviseren om contact op te nemen met MEE Zeeland. Dit is een organisatie die onafhankelijke informatie biedt en advies en ondersteuning geeft aan mensen met een beperking of een chronische ziekte en hun omgeving. De hulp van MEE is laagdrempelig, gratis en zonder indicatie. Als CJG hebben we goede ervaringen met hen en verwijzen mensen indien nodig dan ook met vertrouwen door.’
Interview met Narriman el-Khattabi, schoolmaatschappelijk werkster
‘Speciaal (basis)onderwijs vergt speciale aandacht’ Narriman el-Khattabi is schoolmaatschappelijk werkster bij sbo De Tweern, in Goes. Vanuit deze school voor speciaal (basis) onderwijs is zij tevens actief voor O3. Dit samenwerkingsverband heeft sinds augustus 2014 de taak passend onderwijs te organiseren voor leerlingen in de regio’s de Bevelanden, Tholen en Schouwen.
In haar werk krijgt Narriman te maken met veel verschillende vraagstukken. Deze kunnen vanuit de leerkrachten komen, maar ook vanuit leerlingen en hun ouders. ‘Een leerkracht signaleert bijvoorbeeld een bepaald probleem, waarvan hij of zij het idee heeft dat er misschien iets aan de hand is in de thuissituatie. Daarover kan ik dan in gesprek gaan met de ouders. Andersom kunnen ook de ouders bij mij terecht met zorgen die zij hebben en waar ze niet goed uit komen. Samen met hen breng ik in kaart wat er speelt en wat de hulpvraag is. Daar kan een kortdurend begeleidingstraject uit voortkomen dat ikzelf leid, of ik verwijs het kind en/of de ouders door naar anderen die een helpende hand kunnen bieden, zoals het Centrum voor Jeugd en Gezin. Bij schoolmaatschappelijk werk staat het welzijn van het kind altijd centraal.’
9
Jeugd & Onderwijs
Heeft u vragen? Ook voor vragen over (passend) onderwijs kunt u terecht bij het Centrum voor Jeugd en Gezin. U kunt uw vragen stellen per e-mail of telefoon, via de website, of door even langs te komen.
Centrum voor Jeugd en Gezin Het CJG is vanaf 22 december gevestigd in het Stadskantoor (2e etage). Bezoekadres M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes T (0113) 244 388 E cjg@goes.nl I www.cjggoes-noordbeveland.nl F /CJGGoesEnNoordBeveland
Om goed te kunnen helpen, weten schoolmaatschappelijk werkers als Narriman de weg naar alle mogelijke hulptroepen. Het komt nogal eens voor dat ouders en kinderen al langere tijd aan het tobben zijn. Soms zijn ze vastgelopen en moedeloos geworden in hun zoektocht naar ondersteuning, vertelt Narriman. ‘Het kan gebeuren dat er tegelijkertijd verschillende dingen spelen, waardoor er een niet te ontwarren knoop van problemen ontstaat. Om dit soort nare situaties weer vlot te trekken, ga ik altijd heel zorgvuldig te werk, in nauw overleg met de betrokkenen. Ik wil dat mensen zich gehoord voelen en weten dat er met hen wordt meegedacht. Schoolmaatschappelijk werkers maken deel uit van het schoolteam, waarin meerdere disciplines actief zijn, zoals een psychologe, een orthopedagoge en interne begeleiders. Wij zetten gezamenlijk onze expertise in voor
het kind en/of diens gezin.’ Daarnaast heeft Narriman goed contact met het CJG. Er zijn korte lijnen en tot de zomervakantie was er eens per twee weken een gezamenlijk spreekuur op de Tweern. Dit spreekuur wordt in het nieuwe jaar weer opgestart, waarbij Narriman de ambitie heeft om naast het oude spreekuur nog iets ernaast aan te bieden. Bijvoorbeeld om themabijeenkomsten te organiseren om met ouders te praten over opvoeden en opgroeien. Narriman en haar collega’s hopen met heel hun hart dat de gemeenten, die per 1 januari de verantwoordelijkheid voor onderwijs in het algemeen op zich nemen, de belangen van leerlingen in het speciaal (basis)onderwijs
niet uit het oog zullen verliezen. Narriman: ‘Het speciaal (basis)onderwijs vergt onze speciale aandacht. We zullen steeds goed moeten communiceren over de behoeften en de mogelijkheden. Met elkaar moeten we doorgaan met het beste uit ‘onze’ kinderen te halen. Zeker, dat kost geld, maar het zou doodzonde zijn allerlei voorzieningen overboord te gooien omdat er nu eenmaal bezuinigd moet worden. Op de korte termijn lost snijden in de kosten misschien een probleem op. Maar kinderen zonder een goede opleiding de maatschappij in sturen, zou op de lange termijn - in meerdere opzichten - nog wel eens veel duurder kunnen uitpakken.’
10
Wmo & Zorg
De feiten De zorg in Nederland wordt vanaf 2015 geregeld in vier wetten: • De Wet langdurige zorg (Wlz) • De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) • De Jeugdwet • De nieuwe Zorgverzekeringswet (Zvw) De huidige AWBZ (De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) verdwijnt Verantwoordelijkheden • Gemeenten zijn nu al verantwoordelijk voor maatschappelijke ondersteuning op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). • De rijksoverheid richt zich vanaf 2015 alleen nog op mensen die in een (zorg-) instelling wonen of thuis intensieve verzorging en verpleging krijgen. • Vanaf 2015 regelt de gemeente de ondersteuning van mensen die thuis wonen, zodat zij zelfstandig kunnen leven en kunnen meedoen in de samenleving. Bijvoorbeeld in de vorm van begeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf. Ook het beschermd wonen voor mensen in de GGZ wordt vanaf 1 januari 2015 een taak voor de gemeente. • De gemeente regelde tot nu toe hulp bij het huishouden, rolstoelen, woningaanpassingen, vervoer en hulpmiddelen. Dat blijft zo. We kijken goed welke oplossing het beste bij u past. Veranderende organisatie • De gemeente moet met minder geld vanuit het Rijk meer taken uit gaan voeren. Dat is een flinke uitdaging. Om die uitdaging goed aan te kunnen, gaan we als gemeente Goes een intensieve samenwerking aan met de andere Bevelandse gemeenten (Borsele, Kapelle, Noord-Beveland en Reimerswaal), op het gebied van Werk, Inkomen en Zorg (WIZ). Dit doen we in een gemeenschappelijke regeling: GR de Bevelanden. Er komt één Bevelandse afdeling WIZ met als werk- en bezoeklocatie: het Stadskantoor in Goes. • Voor u, als inwoner van de gemeente Goes, verandert er door deze samenwerking niet zo heel erg veel. U kunt nog steeds terecht in het Stadskantoor. Voor de inwoners van de andere gemeenten zal het even wennen zijn dat zij naar het Stadskantoor in Goes moeten komen in plaats van het eigen gemeentehuis.
Interview met Angelique Rozinga en Eveline Janse, klantmanagers zorg bij de gemeente Goes
Iedereen die nu een zorgindicatie heeft, blijft in 2015 gewoon zorg ontvangen
11
Wmo & Zorg
Gebiedsteams De gebiedsteams zijn ontstaan vanuit de gedachte 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur. Soms is een situatie complex en zijn meerdere zorgverleners bij een klant betrokken. Het is van belang dat die zorgverleners goed samenwerken en er voor de klant één aanspreekpunt is. Door teams te vormen rond drie gebieden in de gemeente Goes kennen de medewerkers in die gebieden elkaar en hun klanten goed. In die teams wordt samengewerkt. De teamleden worden gezamenlijk opgeleid en wisselen hun expertise en ervaringen uit. Alles gericht op een goede en snelle ondersteuning van de klant.
Veel ouderen en chronisch zieken maken zich zorgen over de veranderingen in de zorg. Het is vooral de onduidelijkheid over de invulling van alle wijzigingen die mensen onrustig maakt. Nu krijgen ze nog hulp. Maar hoe zit dat na 1 januari? En áls ze nog hulp krijgen, hoeveel dan? Angelique Rozinga en Eveline Janse, beiden Klantmanager Zorg in dienst van de gemeente Goes, en vanaf 2015 werkzaam voor de nieuwe afdeling WIZ, leggen uit hoe de gemeente vorm geeft aan alle vernieuwingen. Eén ding is wel duidelijk: iedere cliënt die nu zorg ontvangt krijgt een persoonlijk gesprek met zijn of haar zorgaanbieder. Op de volgende pagina kunt u het verhaal lezen van mevrouw Blok, zij maakt nu gebruik van huishoudelijke hulp. Zij maakt zich zorgen en is gespannen. Angelique Rozinga, de klantmanager van mevrouw Blok, heeft hier alle begrip voor. ‘Tijdens de huisbezoeken die ik breng aan cliënten ervaar ik dat er veel mensen zijn zoals mevrouw Blok. Er komt van alles op hun pad en zeker als ze weinig sociale contacten hebben zijn zij nogal eens onzeker.’
Om zo goed mogelijk vorm te geven aan de veranderingen in de zorg, zijn er sinds enige tijd drie gebiedsteams actief in Goes. Eveline Janse is als Klantmanager Zorg lid van een van deze teams, die bestaan uit vertegenwoordigers van onder andere MEE Zeeland, het Goese Wmo-team, ouderen-, welzijns- en maatschappelijk werkers van SMWO, de GGD, de wijkverpleging en Juvent. Eveline: ‘Signaleert bijvoorbeeld een huisarts een complexe situatie rond een persoon, dan kan deze worden aangemeld bij het gebiedsteam. Het team komt wekelijks bij elkaar en organiseert snel passende hulp.’ Eveline noemt het voorbeeld van een oudere die zich eenzaam voelt. ‘Pik ik als klantmanager dit signaal op, dan kan ik het inbrengen in het gebiedsteam, zodat bijvoorbeeld een welzijnswerker contact kan opnemen met de betrokken persoon. In Goes worden er tal van activiteiten georganiseerd
Er zijn drie gebiedsteams voor de gemeente Goes die bestaan uit Wmo-medewerkers en medewerkers met de focus op Jeugd. De gebieden zijn als volgt ingedeeld: • Gebiedsteam Oost: Centrum, Goes-Oost, Noordhoek, Oud-Kloetinge, Mannee, Kattendijke • Gebiedsteam Zuid: Goes-Zuid, Ouverture, Overzuid, Aria, Oostmolenpark, Riethoek, ’s-Heer Arendskerke, ’s-Heer Hendrikskinderen • Gebiedsteam Noord: Goese Polder, Goese Meer, Goes-West, Wilhelminadorp, Wolphaartsdijk
waar ouderen aan kunnen deelnemen. Het kan een manier zijn om minder eenzaamheid te ervaren en van daaruit zelfredzamer te worden.’ Zelfredzaamheid is een belangrijk item voor het welslagen van de veranderingen in de zorg. Maar hoe dan ook de zorg moet goedkoper en van elke inwoner wordt meer eigen initiatief en verantwoordelijkheid gevraagd. Dat wil niet zeggen dat iedereen die nu zorg ontvangt deze zonder enig overleg per 1 januari kwijtraakt, legt Angelique Rozinga uit. ‘Niemand wordt zomaar gekort of geschrapt. Die uit angst geboren geluiden zoemen wel rond, maar zo zit het dus echt niet. Iedereen die nu een zorgindicatie heeft, blijft zorg ontvangen, alleen de invulling wordt anders. Tijdens een persoonlijk gesprek met een vertegenwoordiger van de zorgaanbieder wordt gekeken naar hoe de situatie van de cliënt is. Zo wordt er bijvoorbeeld gekeken naar wat hij of zij zelf kan doen, wat eventuele mantelzorgers kunnen bijdragen en vervolgens of er nog zaken zijn waarvoor een professional moet worden ingeschakeld. Ook de inzet van alternatieve hulpdiensten, bijvoorbeeld door vrijwilligers, komen tijdens het gesprek aan de orde. Rond half december ontvangt iedereen die nu zorg ontvangt een brief met meer informatie over dat persoonlijke gesprek.’
12
Wmo & Zorg
Interview met mevrouw Blok
‘Onzekerheid over de thuishulp maakt me best onzeker’ ‘Zonder te willen jammeren of in de slachtofferrol te willen kruipen, voel ik me op dit moment toch wat onzeker en soms zelfs emotioneel. Tot op heden heb ik altijd goede hulp mogen ontvangen van de gemeente en andere instanties. Ik weet dat er dingen in de zorg gaan veranderen, maar wat precies is nog onbekend. ‘Ik heb reumatoïde artritis en artrose in mijn handen, rug en voeten. De pijn en de vermoeidheid die ik voelde, bleek na veel omzwervingen langs artsen voort te komen uit een al flink gevorderd ziekteproces. Aanvankelijk werkte ik nog, op de administratie van de kerncentrale in Borsele, en ook thuis deed ik alles zelfstandig. Toen ik weer eens opgenomen moest worden in het ziekenhuis omdat mijn ziekte sterk opvlamde, moest ik de dokter beloven hulp in de huishouding aan te vragen bij de gemeente. Via de transferverpleegkundige was dat binnen een week rond, en het betekende een enorme opluchting. ‘Ondertussen schreed mijn ziekte voort en kon ik op zeker moment steeds moeilijker uit de voeten. Fietsen werd minder makkelijk, lopen ging almaar slechter. De reumaverpleegkundige drong erop aan dat ik een rolstoel en een scootmobiel zou aanvragen bij de gemeente. Ik wilde er niet aan omdat ik bang was het stempel van invalide opgedrukt te krijgen. Maar de reumaverpleegkundige hield vol en uiteindelijk heb ik de stap gezet. Want zoiets alledaags als boodschappen doen, kon ik niet meer, dat deed de thuishulp voor me. Vooral de scootmobiel bleek een uitkomst; mijn wereld werd een stuk groter en ik hoorde er voor mijn gevoel weer bij. Mijn boodschappen doe ik nu weer zelf en dat is heel fijn. Ook kreeg ik een rolstoel. Die was handig voor binnenshuis maar inmiddels heb ik hem niet meer nodig. Een rollator heb ik nog wel, voor als ik buitenshuis ga wandelen. Graag had ik mijn badkamer laten aanpassen, want die is minder veilig dan ik zou willen. Helaas kon de gemeente me hierin niet tegemoet komen. ‘Ik kijk reikhalzend uit naar de brief van de gemeente over wat de veranderingen in de zorg voor mij gaan betekenen. Iedereen die nu hulp ontvangt, krijgt de mogelijkheid in een persoonlijk gesprek te vertellen wat er nodig is en waarom. Als rasechte Zeeuw piep ik niet zo snel, maar ik heb geen man, kinderen of verdere familie. Mijn sociale kringetje is dus klein. Ik hoop heel erg dat ook daar aandacht voor is.’
Heeft u vragen? Vanaf 2015 kunt u voor bijna alle Wmo-zaken terecht bij GR de Bevelanden, afdeling Werk, Inkomen en Zorg (WIZ). GR de Bevelanden is een gezamenlijke regeling tussen de vijf Bevelandse gemeenten (Borsele, Goes, Kapelle, Noord-Beveland en Reimerswaal). De gemeenten werken intensief samen om zo gezamenlijk de nieuwe zorgtaken goed uit te kunnen voeren. Dit gebeurt vanuit één centrale locatie: het Stadskantoor in Goes.
GR de Bevelanden Afdeling Werk, Inkomen en Zorg Vanaf 5 januari 2015 bereikbaar, gevestigd in het Stadskantoor. Bezoekadres M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes T (0113) 239 100 E wiz@grdebevelanden.nl W www.grdebevelanden.nl/wiz
13
Werk en Inkomen
De feiten Vanaf 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. • Het doel van de wet is om meer mensen, ook mensen met een arbeidsbeperking, aan het werk te helpen. • De gemeente wordt vanaf die datum verantwoordelijk voor mensen met beperkt arbeidsvermogen die ondersteuning nodig hebben. • De gemeente heeft voor de nieuwe doelgroep dezelfde taken als voor mensen met een bijstandsuitkering. Namelijk om deze mensen ondersteuning te bieden die gericht is op het vinden van een baan en waar nodig biedt de gemeente ook inkomensondersteuning. • De uitdaging is om zo veel mogelijk mensen uit deze doelgroepen te helpen bij het vinden van betaald werk. Als dat niet mogelijk is, vraagt de gemeente een tegenprestatie in de vorm van het verrichten van maatschappelijk nuttige activiteiten. Samenwerking met werkgevers • De samenwerking met werkgevers is cruciaal, want zij hebben de opdracht om meer mensen met een arbeidshandicap in dienst te nemen. • De gemeente en de werkgevers zullen elkaar de komende jaren dus hard nodig hebben. Op dit moment zijn we druk bezig om contacten te leggen en ervoor te zorgen dat we samen zoveel mogelijk mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan kunnen helpen. Veranderende organisatie • De gemeente Goes gaat een intensieve samenwerking aan met de andere Bevelandse gemeenten op het gebied van werk, inkomen en zorg (WIZ).
Interview met Jaap Schipper afdelingshoofd Werk, Inkomen en Zorg
‘We willen onze inwoners zo goed mogelijk van dienst zijn’ Wat? ‘Vanaf januari 2015 gaan alle Bevelandse gemeenten op het gebied van Werk, Inkomen en Zorg (WIZ) samenwerken vanuit het Stadskantoor in Goes. Dit gebeurt onder de naam GR de Bevelanden.’ Voor wie? ’Voor alle inwoners van Borsele, Goes, Kapelle, Noord-Beveland en Reimerswaal die ondersteuning krijgen op het gebied van werk, inkomen en zorg. Voor u, als inwoner van Goes, verandert er niet zoveel. Voor de inwoners van de andere Bevelandse gemeenten betekent dit dat zij vanaf 2015 ook terecht kunnen op het Stadskantoor in Goes in plaats van in het eigen gemeentehuis. Voor bestaande cliënten betekent dit in veel gevallen wel dat zij een ander contactpersoon krijgen, maar inhoudelijk wordt het niet heel anders. Wel komen er vooral voor nieuwe klanten van werk en inkomen extra activiteiten om hen weer aan het werk te helpen, zoals testen training.’ Hoe? ’Vanaf maandag 5 januari 2015 kunnen inwoners terecht bij het Werk, Inkomen en Zorg-loket in het Stadskantoor in Goes. Bijvoorbeeld voor
het aanvragen van een bijstandsuitkering, het aanvragen van een Wmo-indicatie, hulp bij schulden of bijvoorbeeld het aanvragen van een gehandicaptenparkeerkaart. Waarom? We willen onze inwoners zo goed mogelijk van dienst zijn. En dat is een flinke uitdaging. Daarom hebben we ervoor gekozen om de krachten van de Bevelanden te bundelen en daar is deze nieuwe afdeling uit voortgekomen. Door samen vanuit één organisatie en locatie te werken, hebben we minder uitgaven, kunnen we onze kwaliteit verder verhogen en worden we minder kwetsbaar. En door gezamenlijk onze spullen maar bijvoorbeeld ook zorgzaken in te kopen, kunnen we deze groter en dus een stuk goedkoper inkopen. Heeft u vragen? Vanaf 2015 kunt u voor al uw Werk en Inkomen-zaken terecht bij het WIZ-loket. Dit is een loket voor alle klanten Werk en Inkomen woonachtig in de Bevelanden (dus niet meer alleen voor klanten in de gemeente Goes). Als u al klant bent, dient u er rekening mee te houden dat uw contactpersoon kan veranderen.
14
Werk en Inkomen
Interview met Ferdinand Tierie, beleidsmedewerker Werk en Inkomen bij de gemeente Goes
‘Jongeren met een arbeidsbeperking zijn toegewijde werknemers’ De nieuwe Participatiewet omvat een aantal elementen die feitelijk helemaal niet nieuw zijn. Wel nieuw is de verantwoordelijkheid van de gemeenten voor jongeren met een arbeidsbeperking. Ook nieuw is dat de instroom van de sociale werkvoorziening gaat stoppen. Ferdinand Tierie, beleidsmedewerker Werk en Inkomen bij de gemeente Goes, vertelt er meer over. ‘Met ingang van 2015 zullen er geen nieuwe mensen meer instromen in de sociale werkvoorziening. Wie al een baan heeft bij bijvoorbeeld De Betho behoudt zijn baan. Maar als we uitgaan van een uitstroom van 5% per jaar als gevolg van natuurlijk verloop, houdt de sociale werkvoorziening in 2035 op te bestaan. Daarvoor in de plaats komt het concept Beschut Werken, maar hiervoor kunnen alleen mensen in aanmerking komen die daarvoor een indicatie hebben. In totaal mogen dat er in heel Nederland 30.000 zijn, over een periode van 20 jaar. In de sociale werkvoorziening zijn op dit moment 100.000 mensen actief, verspreid over heel Nederland. Het is de bedoeling van de landelijke overheid dat een grotere groep dan nu bij een reguliere werkgever aan de slag kan, op basis van de zogeheten baanafspraken. ‘Wij verwachten nu al van werkgevers dat zij openstaan voor gemeentelijke doelgroepen, dat wil zeggen mensen met een bijstandsuitkering en jongeren die onvoldoende diploma’s hebben voor de arbeidsmarkt. Dat kan op verschillende manieren. Het liefst natuurlijk in de vorm van een reguliere, betaalde baan. Maar een stageof een werkervaringsplaats is ook een mogelijkheid. Een nieuwe doelgroep voor de gemeente zijn jongeren met een arbeidsbeperking. Onder meer voor hen zijn landelijk baanafspraken gemaakt met bedrijven, overheids- en onderwijsinstanties die deze jongeren op vrijwillige basis in dienst kunnen nemen. Het gaat daarbij
om minimaal 440 banen in Zeeland, voor de periode 2014-2016. Voldoen de werkgevers niet aan dat minimum aantal, dan kan de vrijwillige basis vervallen en komt er mogelijk een verplichting voor in de plaats; die afweging maakt de landelijke politiek. ‘Het is aan ons, de gemeente, om een goede match te maken tussen een aangeboden functie en een jongere met een arbeidsbeperking. Wij hebben verschillende mogelijkheden om werkgevers die jongeren met een beperking een kans geven, te ondersteunen. Jobcoaching en loonkostensubsidies bijvoorbeeld, scholing en begeleiding, of het vergoeden van bepaalde kosten zoals reiskosten. Ook het op proef plaatsen van een werknemer is mogelijk. In de praktijk stellen vooral kleinere en middelgrote werkgevers banen beschikbaar. Het wachten is nog op de grote(re).’ ‘Onze ervaring is dat jongeren met een arbeidsbeperking erg gemotiveerd zijn om te slagen in hun baan. Ze hebben meestal wat meer ondersteuning nodig om hun draai te vinden maar eenmaal gesetteld zijn ze zeer loyaal en toegewijd. De voordelen voor hen zijn dat ze volwaardig deel kunnen nemen aan de maatschappij en gedeeltelijk of zelfs volledig hun eigen geld verdienen. Vlak niet uit wat het doet met iemands gevoel voor eigenwaarde als leven van een uitkering niet of niet meer nodig is.’
Heeft u vragen? Vanaf 2015 kunt u voor al uw werk en inkomen-zaken terecht bij het WIZ-loket. Dit is een loket voor alle klanten Werk en Inkomen woonachtig in de Bevelanden (dus niet meer alleen voor klanten in de gemeente Goes). Als u al klant bent, dient u er rekening mee te houden dat uw contactpersoon kan veranderen. GR de Bevelanden Afdeling Werk, Inkomen en Zorg (vanaf 5 januari 2015 bereikbaar) gevestigd in het Stadskantoor. Bezoekadres M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes T (0113) 239 100 E wiz@grdebevelanden.nl W www.grdebevelanden.nl/wiz
15
Vrijwilligers
Interview met Anna van Gaalen, medewerker Vrijwilligerspunt Goes
Onbetaalbaar: vrijwilligerswerk in de mantelzorg
Karin Hoogesteger, beleidsmedewerker op de afdeling Samenleving: “De gemeente ondersteunt de Stichting Maatschappelijk werk en Welzijn Oosterschelderegio (SMWO) o.a. voor de uitvoering van mantelzorgtaken.
Duizenden mensen in heel Nederland verlenen dagelijks intensieve zorg aan iemand in hun directe omgeving. Dat kan de partner zijn, een kind, ouders of schoonouders, een buur, een vriend of vriendin. Deze, inmiddels welbekende, mantelzorg kan een flinke geestelijke en lichamelijke belasting opleveren. Het is dan fijn - om niet te zeggen noodzakelijk - dat iemand af en toe de zorg overneemt, zodat de druk even van de ketel kan. Van overbelast of oververmoeid raken wordt immers niemand beter. Dit regelmatig overnemen van de zorg zodat de mantelzorger bij kan komen en even iets voor zichzelf kan doen, wordt respijtzorg genoemd. Respijtzorg kan overigens ook worden ingezet als de mantelzorger moet werken. Bij respijtzorg snijdt het mes aan twee kanten. Voor degene die mantelzorg ontvangt kan het namelijk ook prettig zijn eens anderen te ontmoeten en daarmee nieuwe dingen te ondernemen. Bij het Vrijwilligerspunt Goes - dat valt onder SMWO - werken 123 zorgvrijwilligers, jongeren en ouderen. Een aantal
van hen biedt respijtzorg. Anna van Gaalen, medewerker van Vrijwilligerspunt Goes, vertelt: ‘Respijtzorg kan worden ingezet op vaste momenten in de week, maar ook incidenteel. Op www.vrijwilligerspuntgoes.nl staat informatie over wat we zoal doen, en natuurlijk kunnen mantelzorgers ons ook bellen voor informatie. Onze mantelzorgcoaches - ook dit zijn vrijwilligers - kunnen hen thuis bezoeken en op basis van wat er nodig is, organiseren zij passende ondersteuning.’ Behalve het organiseren van respijtzorg biedt het Vrijwilligerssteunpunt ook andere vormen van mantelzorgondersteuning, vertelt Anna. ‘We zijn in samenwerking met de gemeente Goes actief rond de Dag van de Mantelzorg. Een aantal vrijwilligers levert dan geschenkpakketjes af bij mantelzorgers, waarmee de samenleving haar waardering toont voor hun
Mantelzorg wordt steeds belangrijker. Daarom wil de gemeente graag weten wie die mantelzorger is en waar hij/zij behoefte aan heeft om zo hierop het beleid te kunnen afstemmen. Vroegsignalering is erg belangrijk, maar ook het geven van informatie en advies, deskundigheidsbevordering, ondersteuning en begeleiding. De samenwerking met de zorginstellingen (waar veel mantelzorgers te vinden zijn) is een belangrijk aandachtspunt. De gemeente en het SMWO werken nauw samen om deze zaken de komende tijd goed uit te werken.“
inzet. De komende jaren zal de druk op de mantelzorgers toenemen. Extra ruggensteun is dan ook op zijn plaats. Met onder meer het organiseren van contactmomenten voor lotgenoten wil mantelzorgcoördinator Ilse Olree van het SMWO de mantelzorgers in onze gemeente deze steun geven. Lotgenotencontact stelt mensen in de gelegenheid hun verhaal kwijt te kunnen, en ervaringen en tips uit te wisselen. Kortgeleden organiseerden we daarom een ontspannen stadswandeling door Goes, die erg werd gewaardeerd.’
16
Vrijwilligers
Vrijwilligers aan het woord
Annie de Waal ‘Mijn ervaring ligt vooral in het koppelen van zorgvrijwilligers aan demente ouderen. Dat is een behoorlijke opgave, niet in de laatste plaats omdat de hulpvragers vaak moeite hebben met het onthouden van gemaakte afspraken. Voor dit werk is het erg prettig als vrijwilligers ervaring hebben in de zorg voor dementerende ouderen. Zijn er mensen die hier voor voelen, dan ontvang ik hen met open armen in mijn vrijwilligersteam.’
Mieke Schouwenburg ‘Als mantelzorgcoach bezoek ik mantelzorgers die behoefte hebben aan een gesprek of informatie over de mogelijkheden voor respijtzorg en andere vrijwilligersdiensten. Mensen zijn meestal snel heel openhartig en dat ze me zo toelaten in hun leven vind ik bijzonder. Het geeft toch een zekere verdieping aan de relatie, die ik erg waardeer.’
Addie de Pree ‘Mijn taak als coördinator bij de vrijwillige thuiszorg is het vinden van de juiste match tussen vrijwilligers en cliënten. Ik kijk daarbij niet alleen of de hulpvraag past bij wat de vrijwilliger kan en wil doen. Zeker zo belangrijk is of er een klik is tussen beide personen. Laatst kwam ik met een vrijwilliger bij een cliënt voor een eerste kennismaking. Binnen de kortste keren waren ze druk in gesprek over voetbal. Dat zat dus wel goed!’
Vrijwilligers gezocht Ria de Cock ‘Mijn ervaring als coördinator voor vrijwillige thuiszorg is dat de aanvragen steeds complexer worden. Voorheen ging het om zaken als een boodschap doen, een praatje maken of even samen eropuit gaan. Dat slaat in toenemende mate om naar bijna professionele hulp, vooral aan gehandicapten en dementerenden. Er wordt dus veel van onze vrijwilligers gevraagd en daarom geven we ze een goede begeleiding, onder andere door middel van cursussen. Helaas dreigt er een tekort aan vrijwilligers te ontstaan. Daarom zullen we elke hulpvraag heel kritisch moeten bekijken, zodat de hulp naar mensen gaat die deze ook werkelijk nodig hebben.’
Athie Roth ‘Mijn beide ouders heb ik tot hun dood verzorgd en nu bezoek ik regelmatig mijn dementerende schoonmoeder, die in een instelling verblijft. Daarnaast ben ik bezoekvrijwilliger. Natuurlijk kost dat energie. Maar ik ben gepensioneerd en heb zodoende de tijd aan mezelf. Het voelt gewoon goed om wat voor een ander te kunnen betekenen. En het is niet alleen maar een kwestie van brengen, ik krijg er ook veel voor terug.’
Postadres Postbus 2118 4460 MC Goes
Het vrijwilligerspunt Goes is dé plek waar u als (aanstaande) vrijwilliger terecht kan. Met vragen of voor meer informatie. Op www.vrijwilligerspuntgoes.nl kunt u zichzelf aanmelden als vrijwilliger. Ook vindt u hier veel informatie en natuurlijk beschikbare vrijwilligersvacatures. Wilt u liever even langskomen of telefonisch contact? Dat kan natuurlijk ook. Het vrijwilligerspunt is gevestigd bij het SMWO op de ’s-Heer Elsdorpweg 12 in Goes en bereikbaar via telefoonnummer (0113) 277 122.
Goes voor Elkaar Stadskantoor M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes
Vrijwilligerswerk wordt steeds belangrijker in onze samenleving. Iedereen kan een steentje bijdragen, hoe groot of klein dat steentje ook is. Eén keer in de week eens boodschappen doen voor uw oude buurvrouw of eens de heg snoeien van uw mindervalide buurman, kan al een wereld van verschil maken. Maar u kunt natuurlijk nog veel meer doen.
T 14 0113 (bij calamiteiten buiten kantooruren: 06-5329 8141)
E stadskantoor@goes.nl I www.goes.nl