ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
Ένα Πρωτοποριακό - Καινοτόμο σχέδιο εργασίας με αφορμή το κεντρικό Ποιμαντικό Θέμα
Ιδέα – συντονισμός – υλοποίηση Παντελής Ζούρας (Όμιλος Καινοτόμων Δράσεων Λ.Λ.Ν.Σ.)
Συνεργάτες Βίβιαν Μπρούστα Νίκος Κρούσος Μαρία Κοκκαλάκη Μαγδαληνή Δημοπούλου (Όμιλος Εικαστικών) Δημήτρης Μπάρμπας (Όμιλος «Μελωδικές Δημιουργίες») Δημήτρης Γκαβέρας (Όμιλος «Μελωδικές Δημιουργίες») Ελένη Πουλημένου (Όμιλος «Χίλιες και μια Ιστορίες»)
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Ο Όμιλος Καινοτόμων Δράσεων και το έργο του
Ο Όμιλος Καινοτόμων Δράσεων του Λεοντείου Λυκείου Νέας Σμύρνης ασχολείται με τη βιωματική συνάντηση των νέων με θέματα που τους αφορούν και την προώθησή τους στο ευρύτερο σχολικό και όχι μόνο περιβάλλον μέσα από πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν. Συγκεκριμένα μέχρι σήμερα ο Όμιλος έχει αναπτύξει δράση σχετικά με: 1. Την πρόληψη και αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του σχολικού εκφοβισμού. 2. Το ασφαλές διαδίκτυο. 3. Τον εθελοντισμό. 4. Τα Δικαιώματα του Παιδιού. 5. Την προαγωγή της συμμετοχής των παιδιών και των νέων σε κοινωνικά θέματα. 6. Την αλληλεγγύη κ.λπ. Μέσο για τη διάχυση των αξιών του Ομίλου αποτελεί ο διαδικτυακός ραδιοφωνικός σταθμός LeonVoice (www.leonvoice.gr) που λειτουργεί σε καθημερινή βάση με ζωντανό ή ηχογραφημένο πρόγραμμα φτιαγμένο αποκλειστικά από μαθητές και μαθήτριες. Η δράση αυτή καθώς και εκείνη για την πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου της σχολικής βίας και του σχολικού εκφοβισμού έχουν διακριθεί με το βραβείο «Αριστεία και Καινοτομία στην Εκπαίδευση» του Υπουργείου Παιδείας καθώς και με έπαινο στα διεθνή βραβεία Jean Baptistes που αφορούν στα Μαριανά Σχολεία της Ευρώπης (Γαλλία, Ισπανία, Ελλάδα, Ουγγαρία). Αξίζει να σημειώσουμε πως το διαδικτυακό ραδιόφωνο Leon Voice αποτελεί το επίσημο σχολικό ραδιόφωνο της Unicef με την οποία υπάρχει πολύ στενή και δημιουργική συνεργασία. Οι μαθητές και οι μαθήτριες μέλη του ομίλου συμμετέχουν εθελοντικά σε όλους τους ραδιομαραθωνίους και τηλεμαραθωνίους της Unicef εκπέμποντας ζωντανά με πρόγραμμα που ετοιμάζουν οι ίδιοι πάνω σε συγκεκριμένο θέμα ανάλογα με το αφιέρωμα που γίνεται. Η ιδέα του «Ομίλου Καινοτόμων Δράσεων» προέκυψε ύστερα από την ένταξη του σχολείου μας στο Δίκτυο Σχολικής Καινοτομίας το σχολικό έτος 20082009. Διαπιστώνοντας στην πράξη τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι
2
εκπαιδευτικοί και οι μαθητές στην ολοκλήρωση ενός πολύπλευρου σχεδίου εργασίας κατά την ώρα του σχολικού προγράμματος, καταλήξαμε στην πρόταση δημιουργίας του συγκεκριμένου ομίλου που έχει σαν στόχους: 1. Τη διαμόρφωση ενός πυρήνα μαθητών που παίρνει πρωτοβουλίες και συμμετέχει ενεργά σε ποικίλες δραστηριότητες που άπτονται θέματα μάθησης,
πολιτισμού,
ψυχαγωγίας,
ενημέρωσης,
ανθρωπίνων
σχέσεων, κοινωνικού προβληματισμού, συνεργασίας και πολλών άλλων ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους. 2. Τη βιωματική μάθηση μέσα από καινοτόμα προγράμματα και ευχάριστες και ψυχαγωγικές δραστηριότητες που συνδυάζουν τη χρήση νέων τεχνολογιών, τη μουσική, την υποκριτική, το χορό, το τραγούδι, τη ζωγραφική, τις ξένες γλώσσες κ.ά. Μέσα από τις δράσεις αυτές γίνεται προσπάθεια να οικοδομήσουμε σχέσεις φιλίας,
συνεργασίας,
αλληλεγγύης,
ανεκτικότητας,
χαράς,
ελευθερίας.
Επιθυμούμε να εμπνεύσουμε και να αναδείξουμε ενεργούς πολίτες που προβληματίζονται, αναζητούν λύσεις, αγαπούν τη ζωή, το περιβάλλον, την τέχνη, τη μάθηση, τη δημιουργική ψυχαγωγία. Όλες οι δραστηριότητες του Ομίλου Καινοτόμων Δράσεων εντάσσονται μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της αειφορίας και του αειφόρου σχολείου. Στον Όμιλο συμμετέχουν έξι εκπαιδευτικοί του Λεοντείου Λυκείου Νέας Σμύρνης (2 Θεολόγοι, 2 Φιλόλογοι, 1 Μαθηματικός και 1 καθηγητής Γαλλικής Γλώσσας). Πώς Προέκυψε το Σχέδιο Δράσης «Τα πρόσωπα της Πίστης, της Ελπίδας και της Αγάπης;
Κάθε χρόνο ο Όμιλος Καινοτόμων Δράσεων αναπτύσσει τη δραστηριότητά του γύρω από ένα κεντρικό θέμα που είναι ίδιο για όλα τα «Μαριανά» σχολεία της Ευρώπης. Για την τρέχουσα χρονιά (2013-2014) το κεντρικό θέμα είναι το: «Δίνω Ελπίδα», το οποίο ο όμιλος επεξεργάζεται σε πολλές πτυχές όπως:
3
Θρησκεία, περιβάλλον, ανθρώπινες σχέσεις, αλληλεγγύη, συμπαράσταση κ.λπ. Με αφορμή λοιπόν το θέμα αυτό ο συντονιστής του Ο.Κ.Δ. κος Παντελής Ζούρας, ο οποίος και είχε την ιδέα του Project, ήρθε σε επαφή με την κα Ρίτα Οικονόμου, παιγνιοθεραπεύτρια
διορισμένη
στο
Τ.Α.Ο.
του
Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» από τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων Παιδιών με Νεοπλασματικές Παθήσεις «H Πίστη». Επίσης, έγινε συνάντηση με το Δ.Σ. του Συλλόγου «Η Πίστη» και τη Διευθύντρια του 4ου Δημοτικού Σχολείου Παλαιού Φαλήρου, κα Αγγελική Μαστρομιχαλάκη από την οποία ζητήθηκε η συμμετοχή του σχολείου της στο πρόγραμμα, κάτι που αποδέχτηκε με πολύ χαρά. Τέλος, το όλο σχέδιο εργασίας παρουσιάστηκε και προτάθηκε στη Διευθύντρια του Τ.Α.Ο. κα Σοφία Πολυχρονοπούλου, η οποία και μας έδωσε την άδεια να προχωρήσουμε στην υλοποίησή του. Ποια ήταν η Ιδέα του Project και πώς εξελίχθηκε; Η διάχυση του ποιμαντικού θέματος
των
σχολείων κοινωνία
Μαριανών
στην και
προσσέγγισή
η του
ευρύτερη βιωματική ήταν
τα
κίνητρα για την υλοποίησή του. Η ιδέα του σχεδίου δράσης ήταν η εξής: Η δημιουργία μιας ταινίας
κινουμένων
σχεδίων
βασισμένη σε πρόσωπα που θα
επινοήσουν
και
θα
ζωγραφίσουν τα ίδια τα παιδιά. Το κάθε πρόσωπο διηγείται τη δική του ιστορία. Μιλάει για τις σκέψεις και τις αγωνίες του, ζητάει απαντήσεις σε τυχόν προβληματισμούς. Οι δημιουργοί λένε την ιστορία τους, τη σκέψη τους, τη
4
φράση τους η οποία ηχογραφείται. Η μαγνητοφώνηση πραγματοποιείται στο εκάστοτε εικαστικό εργαστήρι (νοσοκομείο, σχολείο). Στη συνέχεια η ζωγραφιά των παιδιών «μεταμορφώνεται» με τη βοήθεια της τεχνολογίας σε κινούμενη εικόνα με ενσωματωμένη τη φωνή των παιδιών συγχρονισμένη στις εκφράσεις του εκάστοτε προσώπου. Όλες οι επιμέρους κινούμενες εικόνες «μοντάρονται» σε μια ενιαία ταινία που μας μεταφέρει τις σκέψεις και τις αγωνίες των παιδιών. Ποια ήταν η διάρκεια του Project και πού έγιναν οι δράσεις;
Το project (προετοιμασία, σχεδιασμός, προγραμματισμός και υλοποίηση) κράτησε όλο το σχολικό έτος. Το βιωματικό όμως μέρος πραγματοποιήθηκε από τον Ιανουάριο του 2014 και μετά.Για τρεις περίπου μήνες, ομάδες μαθητών και μαθητριών υπό τη συνοδεία του κ. Παντελή Ζούρα και άλλων καθηγητών και καθηγητριών του σχολείου μας επισκέπτονταν τα απογεύματα των Σαββάτων ή των Κυριακών το Τ.Α.Ο. (Τμήμα Αιματολογίας – Ογκολογίας) και το Κ.Ε.Θ. (Κέντρο Ειδικών Θεραπειών) του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» και σε συνεργασία με τα παιδιά που νοσηλεύονταν εκεί ζωγράφιζαν μεμονωμένα ή από κοινού τα πρόσωπα που εμπνέονταν. Στη συνέχεια ηχογραφούσαμε τη φωνή τους με τη σκέψη τους.
5
Παράλληλα στο χώρο του Λεοντείου Λυκείου Νέας Σμύρνης γινόταν μια παρόμοια δραστηριότητα, που συντόνιζε η κα Μαγδαληνή Δημοπούλου. Μαθητές και μαθήτριες από το Γυμνάσιο και το Λύκειο ζωγράφιζαν επίσης τα πρόσωπα που ήθελαν και κατέγραφαν τη σκέψη τους, την οποία και ηχογραφούσαμε. Η αντίστοιχη δραστηριότητα έγινε επίσης και στο 4ο Δημοτικό σχολείο του Παλαιού Φαλήρου, το οποίο συμμετείχε στο project.
Φωτογραφία από ο τη δράση στο 4 Δημοτικό Σχολείο Παλαιού Φαλήρου.
6
Πριν από αυτές τις δραστηριότητες γινόταν η απαραίτητη ενημέρωση των μαθητών για το σχέδιο δράσης καθώς και για τις νεοπλασματικές παθήσεις και τους τρόπους θεραπείας τους. Η ενημέρωση περιελάμβανε σχετική παρουσίαση με βιντεοσκοπημένα στιγμιότυπα της δράσης μέσα στο νοσοκομείο, φωτογραφίες καθώς και animations από τις ζωγραφιές των παιδιών.
Τραγουδώντας τις «Τρεις Λέξεις» (Πίστη, Αγάπη, Ελπίδα) στα παιδιά στην Κλινική.
Ποιοι συμμετείχαν στο Project και με ποιο τρόπο; Στο σχέδιο δράσης συμμετείχαν συνολικά:
Ο Όμιλος Καινοτόμων Δράσεων του Λεοντείου Λυκείου Νέας Σμύρνης, ο οποίος είχε την ιδέα και είχε αναλάβει το συντονισμό και την υλοποίηση του προγράμματος με τους υπεύθυνους καθηγητές κ. Ζούρα Π., κα Κοκκαλάκη Μ., κα Μπρούστα Β. και κ. Κρούσο Ν.
Ο Σύλλογος Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματικές Παθήσεις «Η ΠΙΣΤΗ».
7
Το Τμήμα Παιδιατρικής Αιματολογίσς – Ογκολογίας (Τ.Α.Ο.) του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία». (Συντόνιζε η κα Ρίτα Οικονόμου. Διευθύντρια κλινικής κα Σοφία Πολυχρονοπούλου).
Το Κέντρο Ειδικών Θεραπειών (Κ.Ε.Θ.) του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία». (Συντόνιζε η κα Πέννυ Χρυσανθοπούλου. Διευθυντής Κλινικής κος Αντώνης Καττάμης).
Το
4ο
Δημοτικό
Σχολείο
Παλ.
Φαλήρου.
(Συντόνιζε
η
κα
Μαστρομιχαλάκη Α.)
Ο «Όμιλος Εικαστικών» του Λ.Λ.Ν.Σ. με την κα Δημοπούλου Μαγδαληνή, που συντόνιζε την εικαστική δράση εντός σχολείου. (90 παιδιά συνολικά από όλες τις τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου).
Ο Όμιλος «Μελωδικές Δημιουργίες» με τους υπεύθυνους καθηγητές κ. Μπάρμπα Δ. και Γκαβέρα Δ., οι οποίοι συνέθεσαν σε συνεργασία με τους μαθητές και μαθήτριες του Ομίλου τους το κεντρικό τραγούδι της ταινίας.
Ο Όμιλος «Χίλιες και μια Ιστορίες» με τη συντονίστρια του Ομίλου κ. Πουλημένου Ελ. και δυο μαθήτριες (σε μια επίσκεψη στο Νοσοκομείο).
Τα παιδιά που νοσηλεύονταν στο Τ.Α.Ο. και το Κ.Ε.Θ. του Νοσοκομείου παίδων «Η Αγία Σοφία» την περίοδο που εξελισσόταν το Project.
Παιδιά που επισκέπτονταν τα εξωτερικά ιατρεία του Νοσοκομείου παίδων «Η Αγία Σοφία».
Γονείς, συγγενείς, εθελοντές και φίλοι των παιδιών που νοσηλεύονταν στο Νοσοκομείο.
8
Ποια ήταν τα οφέλη για τα παιδιά του Νοσοκομείου; Τα οφέλη για τα παιδιά εντός των κλινικών ήταν πολλά και σημαντικά:
Είχαν ένα κίνητρο ενεργοποίησης και αξιοποίησης του χρόνου νοσηλείας.
Η τοποθέτηση στόχου και η αναμονή υλοποίησης αυτού δημιουργούσε καθημερινό ενδιαφέρον, γεγονός που συνέβαλε στον αποπροσανατολισμό της σκέψης τους (πέραν των ιατρικών θεμάτων).
Η αξιοποίηση του εικαστικού τους ταλέντου (χωρίς κριτική και βαθμολόγηση) τους δημιούργησε την αίσθηση της μοναδικότητας και σημαντικότητας που το χρειάζονται τα παιδιά που απομακρύνονται από την «φυσιολογική» ζωή, καθώς και τη δυνατότητα ελέγχου, γεγονός εξαιρετικά σημαντικό για τα νοσηλευόμενα παιδιά, που λόγω της νόσου και των απαραίτητων ιατρονοσηλευτικών παρεμβάσεων που συμβαίνουν στο σώμα τους, νιώθουν ότι χάνουν τον έλεγχο του εαυτού τους.
Η παρουσία των παιδιών του σχολείου (μέλη του ομίλου – μαθητές των Α, Β και Γ΄ Γυμνασίου καθώς και Α΄ και Β΄ Λυκείου) στο χώρο του νοσοκομείου (Σάββατο ή Κυριακή απόγευμα) δημιουργούσε προσμονή στους
μικρούς
ασθενείς
λόγω
της
ανταλλαγής
απόψεων
και
πληροφοριών καθώς και της ταυτόχρονης δράσης (κοινό εικαστικό).
Τα νοσηλευόμενα παιδιά έγιναν τελικά ο καλύτερος εκφραστής των αναγκών του μαθητή που διακόπτει την καθημερινή παρακολούθηση του σχολείου και συχνά βιώνει την απομόνωση και την απόρριψη.
Στιγμιότυπο από τη δράση μέσα στο νοσοκομείο. Το κορίτσι αυτό επρόκειτο να ταξιδέψει τα ξημερώματα στην Αμερική προκειμένου να κάνει μια πολύ σοβαρή χειρουργική επέμβαση και δεν ήθελε να φύγει από τη δραστηριότητα, διότι περνούσε πολύ ευχάριστα!
9
Ποια ήταν τα οφέλη για τα παιδιά των Σχολείων; Τα οφέλη για τα παιδιά των σχολείων και ιδιαίτερα για τα παιδιά που επισκέφτηκαν τις κλινικές ήταν πολυδιάστατα:
Ενημερώθηκαν σχετικά με τις νεοπλασματικές παθήσεις και γνώρισαν από κοντά τρόπους αντιμετώπισης και θεραπείας τους.
Απομυθοποίησαν ένα θέμα Ταμπού όπως είναι αυτό της επίσκεψης σε μια ογκολογική κλινική.
Αισθάνθηκαν χαρά και αυτοπεποίθηση που μπόρεσαν να συνδημιουργήσουν από κοινού με τα νοσηλευόμενα παιδιά αλλά και με παιδιά ενός άλλου σχολείου.
Ένιωσαν τη δύναμη, την ελπίδα και τη χαρά που μπορεί να σου δώσει η συμπαράσταση σε ανθρώπους που δοκιμάζονται από μια σοβαρή ασθένεια.
Έκαναν καινούριους φίλους, που δε θα ξεχάσουν ποτέ.
Ξέφυγαν από τα ανούσια και τα καθημερινά της ηλικίας τους και γνώρισαν
νέους
τρόπους
ζωής,
πιο
ουσιαστικούς
και
πιο
ανθρώπινους.
Κατάλαβαν
μέσα
“Εθελοντισμός”
από
και
τη
πόσο
βιωματική σημαντικό
συμμετοχή είναι
να
τι
σημαίνει
προσφέρεις
με
ανιδιοτέλεια στους συνανθρώπους σου.
Πολλά από τα παιδιά (σχεδόν όλα) εκδήλωσαν την επιθυμία να συνεχίσουν να επισκέπτονται ως εθελοντές τις δυο ογκολογικές κλινικές, κάτι που ήδη δρομολογείται σε συνεννόηση και συνεργασία με τους γονείς τους και τους ψυχολόγους και ιατρούς του νοσοκομείου.
Τα
παιδιά
άλλαξαν
συμπεριφορά.
Ωρίμασαν
και
άρχισαν
να
φιλοσοφούν τη ζωή και να τη βλέπουν από διαφορετική οπτική γωνία. Πολλά από αυτά άρχισαν να βλέπουν το θέμα της πίστης και της θρησκείας πολύ πιο θετικά από πριν.
10
Στιγμιότυπο από τη συνεργασία ενός κοριτσιού από το σχολείο μας με ένα νοσηλευόμενο κορίτσι που δεν μπορούσε λόγω χρόνιας χημειθεραπείας (δυο και πλέον χρόνων) να πιάσει το πινέλο. Η μαθήτρια πιάνει το χέρι του παιδιού για να το βοηθήσει.
Στιγμιότυπο από τη δράση μέσα στο νοσοκομείο. Ο συντονιστής του Ο.Κ.Δ. κος Παντελής Ζούρας ενθαρρύνει τα παιδιά που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
11
Η εικαστική έκθεση των παιδιών και η Αλληλεγγύη Όλα τα έργα, που φιλοτέχνησαν τα παιδιά, εκτέθηκαν στο χώρο μπροστά από τη Γραμματεία και το θέατρο του σχολείου (από 28/4/2014 μέχρι 5/5/2014) και πωλούνταν έναντι συμβολικής τιμής που καθόριζε ο αγοραστής. Τα χρήματα από τις πωλήσεις των έργων προσφέρθηκαν στο Σύλλογο Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματικές Παθήσεις «Η ΠΙΣΤΗ» προκειμένου να ενισχυθεί οικονομικά στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε. Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους οργανώθηκαν από τον Ο.Κ.Δ. και το Σύλλογο «Η ΠΙΣΤΗ» δυο Bazaar (στις απογευματινές συναντήσεις με τους γονείς των μαθητών και μαθητριών του σχολείου πριν τα Χριστούγεννα και πριν το Πάσχα). Τα έσοδα από τις πωλήσεις δόθηκαν στο Σύλλογο «Η ΠΙΣΤΗ» Η εικαστική έκθεση με τα έργα των παιδιών από το Νοσοκομείο και από τα δυο σχολεία που συμμετείχαν στο πρόγραμμα.
Η υπεύθυνη Ποιμαντικής κα Μαρία Κοκκαλάκη ξεναγεί το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Νέας Σμύρνης κ. Συμεών στην εικαστική έκθεση.
12
Η παρουσίαση του Project Το Σάββατο 3 Μαΐου 2014 στο κατάμεστο θέατρο του σχολείου μας, παρουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Νέας Σμύρνης Συμεών και στο πλαίσιο των εορτασμών για το 10ο Πολιτιστικό Διήμερο "Δίνω Ελπίδα", πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση της συνεργασίας του Ομίλου Καινοτόμων Δράσεων του Λ.Λ.Ν.Σ. με το Σύλλογο Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματικές Παθήσεις "Η ΠΙΣΤΗ", με το Τμήμα Αιματολογίας - Ογκολογίας (Τ.Α.Ο.), το Κέντρο Ειδικών Θεραπειών (Κ.Ε.Θ.) του Νοσοκομείου Παίδων "Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ" και με το 4ο Δημοτικό Σχολείο Παλαιού Φαλήρου. Οι καρποί της συνεργασίας αυτής ήταν η δημιουργία μιας ταινίας κινουμένων σχεδίων από πρόσωπα που εμπνεύστηκαν και ζωγράφισαν τα παιδιά συνεργαζόμενα μέσα κι έξω από το νοσοκομείο. Τίτλος της Ταινίας "Τα πρόσωπα της Πίστης, της Ελπίδας και της Αγάπης". Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους επίσης, οι Διευθυντές των δυο Ογκολογικών Κλινικών Τ.Α.Ο. και Κ.Ε.Θ. κα Σοφία Πολυχρονοπούλου και κ. Αντώνης Καττάμης, η υπεύθυνη Αγωγής Υγείας της Δ´ Διεύθυνσης Αθηνών κα Αντιγόνη Λυμπέρη, Σχολικοί Σύμβουλοι, το Δ.Σ. του Συλλόγου "Η ΠΙΣΤΗ", πλήθος
Διευθυντών
κι
εκπαιδευτικών
της
Αττικής
και
παιδιά
που
νοσηλεύονται στις δυο Ογκολογικές Κλινικές. Ο κ. Παντελής Ζούρας που ήταν και ο εμπνευστής και συντονιστής της δράσης έδωσε τις απαραίτητες διευκρινίσεις σχετικά με την πορεία του project και κάλεσε στο βήμα τους βασικούς του συντελεστές για έναν χαιρετισμό. Η ταινία που προβλήθηκε στη συνέχεια χάρισε στιγμές συγκίνησης στους παρευρισκόμενους. Η εκδήλωση τελείωσε με το τραγούδι "Τρεις Λέξεις" από τον Όμιλο "Μελωδικές Δημιουργίες" και με μαθητές και μαθήτριες του Ο.Κ.Δ. που σχημάτισαν με κάρτες που κρατούσαν στα χέρια τις λέξεις ΠΙΣΤΗ, ΑΓΑΠΗ και ΕΛΠΙΔΑ. Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Συμεών στο τέλος απηύθυνε χαιρετισμό κι έδωσε τα συγχαρητήριά του σε όλους τους συντελεστής της Καινοτόμου αυτής Δράσης. Αντίστοιχη εκδήλωση μαζί με την έκθεση των εικαστικών έργων που δεν πωλήθηκαν κατά την πρώτη παρουσίαση προγραμματίζεται να γίνει τον Ιούνιο του 2014 στο αμφιθέατρο του Νοσοκομείου όπου θα παρουσιαστεί το
13
σύνολο της δράσης και θα προβληθεί όλη η ταινία «Τα πρόσωπα της Πίστης, της Ελπίδας και της Αγάπης». Στιγμιότυπο από την παρουσίαση του σχεδίου δράσης στο ευρύ κοινό. Διακρίνονται οι μαθητές και οι μαθήτριες που υψώνουν τις λέξεις ΠΙΣΤΗ, ΑΓΑΠΗ, ΕΛΠΙΔΑ.
Αναμνηστική φωτογραφία από την εκδήλωση παρουσίασης του σχεδίου δράσης. Μας τίμησαν με την παρουσία τους δίνοντάς μας μεγάλη χαρά αρκετά παιδιά από το νοσοκομείο.
Ο συντονιστής του Ο.Κ.Δ. κος Παντελής Ζούρας με τη Διευθύντρια του Τ.Α.Ο. κα Σοφία Πολυχρονοπούλου και την Παιγνιοθεραπεύτρια του Συλλόγου «Η ΠΙΣΤΗ» κα Ρίτα Οικονόμου.
14
Τεκμηρίωση
Α. Καινοτομία Το σχέδιο εργασίας «Τα Πρόσωπα της Πίστης της Ελπίδας και της Αγάπης» χαρακτηρίστηκε από όλους τους φορείς που συμμετείχαν ως πρωτοποριακό και ιδιαίτερα καινοτόμο λόγω του χαρακτήρα του, της οργάνωσής του και των στόχων του. Για πρώτη φορά ένα Μαριανό Ιδιωτικό Σχολείο ανοίγει τη δράση του σε 4 δημόσιους φορείς και Νομικά Πρόσωπα:
Δυο Ογκολογικές Κλινικές (Τ.Α.Ο. και Κ.Ε.Θ.) ενός Δημοσίου Νοσοκομείου (Νοσοκομείο Παίδων «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ»).
Ένα Δημόσιο (μη Μαριανό) Δημοτικό Σχολείο (4ο Δημοτικό Σχολείο Παλιού Φαλήρου).
Ένα Νομικό Πρόσωπο μιας ιδιαίτερα ευαίσθητης ομάδας (Σύλλογος Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματικές Παθήσεις «Η ΠΙΣΤΗ»).
Οι καινοτόμες διαστάσεις της δραστηριότητας κυρίως είχαν να κάνουν με τη: 1. Δικτύωση του σχολείου – κοινωνίας και την ενδοσχολική δικτύωση (ηλεκτρονική και μη) των μαθητών. Θεωρούμε πολύ σημαντική τη συνεργασία με δημόσια σχολεία αλλά και με δημόσιους φορείς της Ελλάδας. Δημιουργήθηκε ιστοσελίδα για τις ανάγκες του προγράμματος και οι ίδιοι οι μαθητές ανέλαβαν ως διαχειριστές την τακτική της ενημέρωση. Τα βίντεο που δημιουργήθηκαν για τους σκοπούς της δραστηριότητας αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα, σε ομάδα του Facebook καθώς και στο Youtube. Τα Μαριανά κοινωνικά έργα έγιναν γνωστά στο ευρύ κοινό και στους δημόσιους φορείς που συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Με τον τρόπο αυτό επιτύχαμε στην προώθηση και προβολή ενός βασικού άξονα του στρατηγικού σχεδιασμού των Μαριανών Σχολείων που είναι η διάχυση και διάδοση των κοινωνικών μας έργων και στόχων.
15
2. Ενδοσχολική επικοινωνία ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς του σχολείου μας. Αρκετοί Εκπαιδευτικοί του συλλόγου διδασκόντων συμμετείχαν ενεργά στο σχέδιο δράσης με αρμονία και προθυμία. 3. Ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και προσαρμογή. Αναπτύχθηκαν σχέσεις ανάμεσα στους διδάσκοντες και τους μαθητές ανεξάρτητες από το στερεοτυπικό μοντέλο Δάσκαλου – Μαθητή. Όλοι οι μαθητές και οι μαθήτριες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, είτε ως επισκέπτες στο νοσοκομείο είτε ως δημιουργοί εικαστικών βίωσαν μοναδικές εμπειρίες και
κατάλαβαν
τι
σημαίνει
εθελοντισμός
και
προσφορά
στο
συνάνθρωπο. Ενισχύθηκαν αρκετοί μαθητές που βρίσκονταν στο περιθώριο (τους δόθηκαν κίνητρα με τη δημιουργία εικαστικών έργων) προκειμένου να ενταχθούν με μεγαλύτερη ευκολία στο σχολικό περιβάλλον και να ενισχυθεί η αυτοεκτίμησή τους. Παράλληλα μέσα από το πρόγραμμα καταβλήθηκε προσπάθεια (αρκετά επιτυχημένη) να προαχθεί η ψυχική υγεία όλων των μαθητών σε κάθε επίπεδο. 4. Θεσμική καινοτομία υπήρξε όσον αφορά στην αλλαγή των ρόλων μέσα στη σχολική κοινότητα και στη διασχολική συνεργασία. Μαθητές έγιναν δάσκαλοι αφού κλήθηκαν να διδάξουν με την εμπειρία που βίωσαν στο νοσοκομείο τα περί νεοπλασματικών ασθενειών σε άλλους καθηγητές και μαθητές (από το σχολείο μας και από το 4ο δημοτικό σχολείο Παλαιού Φαλήρου), ανέλαβαν πρωτοβουλίες και εκπαιδεύτηκαν ώστε να γίνουν διοργανωτές και διαχειριστές ανάλογων δραστηριοτήτων. Πολλά παιδιά δήλωσαν πως θα συνεχίσουν την εθελοντική προσφορά τους στις κλινικές και μετά τη λήξη του προγράμματος
(πάντα
σε
συνεννόηση
με
τους
γονείς,
τους
υπεύθυνους καθηγητές του σχολείου μας και το νοσηλευτικό προσωπικό του νοσοκομείου). 5. Ανάπτυξη ικανοτήτων για τη γνώση, τη μάθηση και την κοινωνική συμμετοχή. Μολονότι δεν αποτελεί καινοτομία για το σχολείο μας το παραπάνω, αφού αποτελεί κομμάτι της γενικότερης φιλοσοφίας του, δεν μπορούμε να το παραλείψουμε. Πραγματικά οι μαθητές ανέλαβαν
16
πρωτοβουλίες και μέσα από θέσεις ευθύνης αναζήτησαν οι ίδιοι τρόπους για την απόκτηση γνώσεων αλλά και για τη μεγαλύτερη κοινωνική τους συμμετοχή σε σχολικό και εξωσχολικό επίπεδο. 6. Η κοινωνικοπολιτισμική καινοτομία των δράσεών μας έγκειται στην επίδραση που είχαν αυτές στη σχολική κοινότητα αλλά και στην ευρύτερη κοινωνία (σε τοπικό επίπεδο – Νέα Σμύρνη) αλλά και σε επίπεδο της
ευρύτερης σχολικής κοινότητας. Επίσης η δράση μας
παρουσιάστηκε στο ευρύ κοινό κατά το 10ο Πολιτιστικό Διήμερο του σχολείου μας (το Σάββατο 3 Μαΐου) και σε αντίστοιχη εκδήλωση στο αμφιθέατρο του Νοσοκομείου Νοσοκομείου Παίδων «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» (Ιούνιος 2014). Β. Συμβολή του έργου στη βελτίωση της διδακτικής πράξης
Πιστεύουμε
πως
οι
αρχικοί
στόχοι,
όπως
είχαν
τεθεί
κατά
τον
προγραμματισμό των δραστηριοτήτων, επιτεύχθηκαν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους. Συγκεκριμένα επιτεύχθηκαν οι παρακάτω στόχοι! 1. Ψυχοκοινωνικοί (αλλαγή στάσεων και συμπεριφοράς μαθητών, ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος και συνεργατικότητας, έμφαση στην ανεκτικότητα και διαφορετικότητα, υπέρβαση σχολικών συνόρων και ανάληψη πρωτοβουλιών εκτός σχολικού χώρου). 2. Γνωστικοί (εξοικείωση με τις νεοπλασματικές ασθένειες και τους τρόπους αντιμετώπισης και θεραπείας τους). 3. Πολιτισμικοί (Ο αρχικός στόχος του προγράμματος που ήταν η παραγωγή μιας ταινίας κινουμένων σχεδίων επιτεύχθηκε με τη βιωματική ή απλή συμμετοχή των μαθητών και των μαθητριών). 4. Αισθητικοί (Το εικαστικό μέρος του προγράμματος και η δημιουργία ζωγραφικών έργων ανέπτυξε στους μαθητές την καλαισθησία και την έννοια του ωραίου. Το πρόγραμμα στο σύνολό του με τις σχετικές του δραστηριότητες κινήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση και πέτυχε να καλλιεργήσει την ύψιστη αυτή αξία στο σχολικό περιβάλλον και στους μαθητές αλλά και στα παιδιά που νοσηλεύονταν στο νμοσοκομείο).
17
Οι εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν στον Όμιλο καινοτόμων Δράσεων: Π. Ζούρας (Συντονιστής) Μ. Κοκκαλάκη, Ν. Κρούσος, Β. Μπρούστα, Δ. Μπάρμπας και Δ. Γκαβέρας
Γ. Συμβολή στη λειτουργία της Σχολικής Μονάδας
Οι δραστηριότητες του προγράμματός μας έγιναν ιδιαίτερα αισθητές και αντιληπτές απ’ όλη τη σχολική κοινότητα λόγω των προγραμματισμένων κινήσεών μας για ενημέρωση και διάχυση. Συγκεκριμένα: 1. Υπήρξε αρχικά συνάντηση με τη Διεύθυνση του σχολείου προκειμένου να γίνει ενημέρωση για το σχέδιο εργασίας και τις δραστηριότητες που απαιτούσε. 2. Έγινε ενημέρωση του συλλόγου διδασκόντων μέσα από αφίσες και αναρτήσεις στην ιστοσελίδα του σχολείου και του Ομίλου, καθώς και στο facebook. 3. Δημιουργήθηκε ιστοσελίδα και ομάδα επικοινωνίας στο Facebook για τις ανάγκες του προγράμματος και παράλληλα γινόταν δημοσιεύσεις και παραπομπές με σχετικά link στην επίσημη ιστοσελίδα του σχολείου. 4. Δημιουργήθηκαν Video ενημέρωσης σχετικά με το θέμα που ευαισθητοποιούσαν μαθητές, καθηγητές, γονείς και επισκέπτες. Δημιουργήθηκαν σχετικές αφίσες που αναρτήθηκαν σε κοινόχρηστους χώρους. Γινόταν συνεχής φωτογράφηση των δραστηριοτήτων και στη συνέχεια δημοσίευση των φωτογραφιών στη σχετική ιστοσελίδα, στην ομάδα στο Facebook και την ιστοσελίδα του σχολείου.
18
5. Η δραστηριότητα αυτή παρουσιάστηκε στο ευρύτερο κοινό ζωντανά κατά το Πολιτιστικό Διήμερο του Λεοντείου Λυκείου νέας Σμύρνης αλλά και στο αμφιθέατρο του Νοσοκομείου Παίδων «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ». 6. Για τη διαφήμηση της δράσης και της ταινίας δημιουργήθηκε trailer ενημέρωσης που αναρτήθηκε στο You Tube και στη συνέχεια σε όλες τις σχετικές ιστοσελίδες. 7. Όλο
το
υλικό
καθώς
και
φωτογραφίες
και
βίντεο
από
τις
δραστηριότητές μας υπάρχουν στην ιστοσελίδα του Ομίλου μας: www.omikaidra.weebly.com «Τα Πρόσωπα της Πίστης, της Ελπίδας και της Αγάπης» στον Τύπο Εφημερίδα «Καθημερινή», Σάββατο 3/5/2014 Στο σύνδεσμο που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο που έγραψε η δημοσιογράφος της «Καθημερινής» κα Βασιλική Χρυσοστομίδου για το σχέδιο Δράσης και να ενημερωθείτε για τη δημοσιότητα που δόθηκε στο θέμα. http://www.kathimerini.gr/765281/article/epikairothta/ellada/zwgrafies-mexrwma-th-filia-kai-thn-elpida
19
Συμπεράσματα Μέσα
από
τη
βιωματική
δραστηριότητα «Τα Πρόσωπα της Πίστης, της Ελπίδας και της Αγάπης» συνεργάστηκαν αρμονικά τρεις Δημόσιοι φορείς, ένα Νομικό Πρόσωπο και ένας Μαριανός Μαθητικός Πολιτιστικός Όμιλος
κινητοποι-
ώντας ένα πολύ μεγάλο μέρος μαθητών και μαθητριών, νοσηλευομένων παιδιών με νεοπλασματικές παθήσεις, γονείς, συγγενείς, νοσηλευτικό προσωπικό, ιατρούς, καθηγητές και καθηγήτριες, δασκάλους και δασκάλες, εθελοντές, φίλους. Το σχέδιο εργασίας κατόρθωσε να δημιουργήσει σχέσεις φιλίας και συνεργασίας ιδιαίτερα ανάμεσα στα παιδιά που ενεπλάκησαν μέσα κι έξω από το νοσοκομείο. Έδωσε χαρά κι ελπίδα σε όλους τους συμμετέχοντες, διότι υπήρξε αμφίδρομη διάχυση αξιών και συναισθημάτων. Μέσα από ένα Μαριανό Ποιμαντικό θέμα ενώθηκαν φωνές παιδιών και ενηλίκων για να δώσουν ένα μάθημα ζωής σε όλους τους ανθρώπους. Το προιόν αυτής της πρωτοποριακής συνεργασίας, η ταινία κινουμένων σχεδίων έχει ξεκινήσει ήδη το ταξίδι της μέσα από το διαδίκτυο και ευαισθητοποιεί ολοένα και περισσότερους ανθρώπους στο θέμα του παιδικού καρκίνου και της δωρεάς μυελού των οστών. Οι Μαριανές αξίες έγιναν ευρέως γνωστές και έγινε περισσότερο αντιληπτή η ουσία ενός Μαριανού Σχολείου και του Μαριανού οράματος μέσα από το σπουδαίο αυτό κοινωνικό έργο. Μέσα από την όλη διαδικασία οι μαθητές έμαθαν, άλλαξαν συμπεριφορά, ευαισθητοποιήθηκαν κι έγιναν εθελοντές που συμπαραστέκονται στις δύσκολες στιγμές των συνανθρώπων τους. Τέλος, οι μαθητές και οι μαθήτριες γνώρισαν νέους τρόπους αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου τους με έναν πολύ δημιουργικό τρόπο που τους άφησε ανεξίτηλες τις μνήμες από τη βιωματική δράση στις ψυχές τους.
20
Στιγμιότυπα από τις δράσεις και την ταινία. Ζήσαμε μοναδικές στιγμές που θα μας μείνουν αξέχαστες.
https://www.youtube.com/watch?v=eIOAl8RrYQQ (Η ταινία) https://www.youtube.com/watch?v=c0YU7Mt-ric (Το Trailer της ταινίας)
21
Βιβλιογραφία Η Μαριανή Παιδαγωγική Αποστολή, ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σχέδιο, Αθήνα 2002. Καψάλης, Παιδαγωγική Ψυχολογία Ας κάνουμε τους Νέους να γνωρίσουν και να αγαπήσουν το Χριστό, Κοινό πλαίσιο για την Ποιμαντική, Maristes. Σπορείς του Ευαγγελίου ανάμεσα στους Νέους, Διεθνής επιτροπή για τη Μαριανή Ποιμαντική των Νέων. Maristes 2013. http://www.elpida.org/ Σύλλογος Φίλων Παιδιών με Καρκίνο «ΕΛΠΙΔΑ» http://pisti.gr/ Σύλλογος Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματικές Παθήσεις «Η ΠΙΣΤΗ»
22