2015 - 2016
SOCIALE MEDIA GIDS: HANDIGE TIPS OM SOCIALE MEDIA TE INTEGREREN IN DE KLASPRAKTIJK HET SOCIALE MEDIA – ABC: 26 TOEPASSINGEN UITGEDIEPT
Bachelorproef BALO 2015 - 2016 | Selena Cornelis
0
Voorwoord Onze leerlingen leren anders: meer informeel, meer audiovisueel, verwachten sneller reacties van anderen, worden getriggerd door games en hun informatieverwerking sluit steeds minder aan bij bestaande boeken en methodes. Sociale media zijn tegenwoordig gemakkelijk toegankelijk, attractief en meestal gratis, maar het blijven middelen en geen doel op zich. Sociale media zijn tegenwoordig een belangrijk ankerpunt in het leven van jongeren. Ze zijn een groot onderdeel van de leefwereld van de leerlingen. Het is daarom belangrijk dat scholen beginnen met sociale media verantwoord en structureel te verankeren. Zelfs op de arbeidsmarkt eisen werkgevers vaak al kennis van sociale media en dat beginnende werknemers mediawijs zijn. Natuurlijk is het van groot belang om kinderen mediawijs te maken. We moeten hen de ‘regels’ bij brengen van hoe hen te gedragen op het internet. Zo is het belangrijk dat we als leerkrachten zowel de gevaren als de mogelijkheden gaan belichten. Vanuit dit standpunt is deze gids opgemaakt. Door het integreren van sociale media leren kinderen onbewust omgaan met sociale media en kunt u als leerkracht de klemtoon leggen op gevaren en gevolgen. Kies voor een duurzame oplossing door integrale aanpak! Sociale media zijn minder moeilijk dan je denkt, maar je moet de samenhang zien. Deze samenhang wordt gevisualiseerd door het klavertje-4 model. Het klavertje-4 model ziet er als volgt uit: Didactische meerwaarde : Sociale media hebben meerwaarde in de klas met behulp van een eenvoudige 6-stappen-didactiek Digitaal burgerschap: Hoe gaan we met elkaar om in de online wereld Samenwerken : Inzetten van sociale media voor het faciliteren van kennisdeling Externe communicatie : Integreren van sociale media in de externe communicatie ten behoeve van de schoolprofilering.
In deze sociale media gids wordt er verder op het klavertje-4 model ingegaan en deze verder uitgediept. Op deze manier moet het haalbaar zijn om sociale media zinvol te integreren in het basisonderwijs. Als school mogen we niet vergeten om sociale media te zien als een middel en niet als een doel op zich. Sociale media zijn een kans die we functioneel kunnen inzetten in het onderwijs, het is een middel om de lesinhoud te ondersteunen. Daarom vindt u in deze gids concrete tips/aanzetten om sociale media te integreren in uw lessen. Deze tips zijn alfabetisch gerangschikt volgens de naam van de verschillende toepassingen. Zo ziet u ook meteen een overzicht over de verschillende sociale media.
Inhoudsopgave
1
2
Klavertje-4 sociale media model #k4m ................................................. 4 1.1
Didactische meerwaarde ................................................................ 4
1.2
Digitaal burgerschap ..................................................................... 5
1.3
Samenwerken .............................................................................. 5
1.4
Externe communicatie ................................................................... 5
Het sociale media ABC ........................................................................ 6 2.1
A: Animoto .................................................................................. 8
2.2
A: AnswerGarden .......................................................................... 9
2.3
B: Blogger ..................................................................................11
2.4
C: ClassDojo ...............................................................................12
2.5
D: Dropbox .................................................................................15
2.6
E: Edmodo ..................................................................................17
2.7
F: Facebook ................................................................................20
2.8
G: Google Drive ...........................................................................21
2.9
I: Instagram ...............................................................................23
2.10
K: Kahoot! ................................................................................25
2.11
M: MindMeister .........................................................................27
2.12
P: Padlet ..................................................................................28
2.13
P: Pinterest ..............................................................................30
2.14
P: Popplet ................................................................................32
2.15
Q: Quizlet.nl .............................................................................33
2.16
S: sCool ...................................................................................35
2.17
S: SoundCloud ..........................................................................36
2.18
S: Symbaloo .............................................................................38
2.19
T: TitanPad ...............................................................................40
2.20
T: TodaysMeet ..........................................................................42
2.21
T: Tricider ................................................................................43
2.22
T: Twitter .................................................................................45
2.23
W: WhatsApp ............................................................................47
2.24
W: Wiggio ................................................................................47
2.25
W: Wikia ..................................................................................49
2.26
Y : YouTube ..............................................................................51
3
Algemene tips ..................................................................................52
4
Wat met incidenten op sociale media? .................................................53
5
Bronnen...........................................................................................57
1 Klavertje-4 sociale media model #k4m Sociale media zinvol integreren kan door het volgen van het klavertje-4 model. De 4 klaverblaadjes staan elk voor een onderdeel waar we als school op moeten letten bij het integreren van sociale media. Deze worden hieronder nog eens concreet uitgelegd. 1.1 Didactische meerwaarde Leerlingen maken al veelvuldig gebruik van sociale media, waardoor ze zichzelf allerlei nieuwe vaardigheden aanleren. De juiste toepassing en integratie van sociale media kan een grote meerwaarde bieden in het leerproces. Leerlingen leren zelf de wereld ontdekken, informatie verzamelen en op de juiste manier gebruiken. Dat werkt motiverend, leerlingen halen zo het beste uit zichzelf en helpen elkaar. De leraar is de spin in het web, geeft sturing waar het nodig is en stimuleert de leerlingen om elkaar te helpen. Deze uitgangspunten zijn in een heldere 6 stappen didactiek te omschrijven.
4
1.2 Digitaal burgerschap Digitaal burgerschap betekent dus dat we bewust en verantwoord met sociale media weten om te gaan (mediawijsheid), weten welke informatie je deelt met wie (privacy) en goede informatie op waarde weet te schatten door bronnen te checken, maar ook samen afspreken over hoe je met elkaar wil omgaan. Zo bestaan er vijf geheugensteuntjes waar elk kind aan moet denken als het iets op onder andere Hyves, Twitter of Facebook doet. Geef nooit je wachtwoord af. Spreek nooit met een onbekende af. Zorg dat je een vertrouwenspersoon hebt. Maak een screenshot bij pesten. Let op je privacy.
1.3 Samenwerken Sociale media bieden veel mogelijkheden om efficiënter tijd en plaats onafhankelijk samen te werken en online kennis te delen met collega’s maar ook met ouders (ouderbetrokkenheid)of leerlingen. Sociale media kunnen ingezet worden als coöperatieve werkvorm, waar meerdere leerlingen samenwerken om een gezamenlijk doel te bereiken. 1.4 Externe communicatie Integreren van sociale media is in de externe communicatie ten behoeve van de schoolprofilering. Het integreren van sociale media heeft invloed op hoe je als school naar buiten komt. De school moet opzoek gaan naar haar identiteit, het schoolhart, en vanuit deze identiteit de externe communicatiekanalen (online en offline) daarop laten afstemmen.
5
2 Het sociale media ABC Animoto
AnswerGarden
Blogger
Creëer video’s van max. 30 seconden en gebruik uw eigen foto’s en videomateriaal.
Brainstorm of verzamel ideeën. Hoe meer een idee voorkomt, hoe groter het wordt voorgesteld.
Creëer een klas- of schoolblog met Blogger. Zo zorgt u voor functionele schrijftaken.
Sociale media gids, p. 6.
Sociale media gids, p. 7 – 8.
Sociale media gids, p. 9.
DropBox
Edmodo
Hou al uw bestanden online bij via de clouddienst van DropBox. Vanaf elke computer met internetverbinding kunt u aan uw bestanden.
Educatieve en kindvriendelijke versie van Facebook. Bevraag uw leerlingen aan de hand van quizzen, polls en laat hen opdrachten indienen via Edmodo.
Sociale media gids, p. 13 – 15.
Sociale media gids, p. 15 – 17.
Kahoot!
ClassDojo Online beloningssysteem, waarbij ouders sterk betrokken worden. Stel aan de hand van ClassDojo uw attituderapporten op. Sociale media gids, p. 10 – 12.
Google Drive
Laat leerlingen onderling in interactie gaan over de leerstof. Gebruik Facebookpagina’s of groepen in uw klaspraktijk om verschillende mededelingen te plaatsen. Sociale media gids, p. 18.
Hou uw bestanden online bij via Google Drive. Laat leerlingen samenwerken aan taken, terwijl u een overzicht hebt over wie wat heeft gedaan via de revisiegeschiedenis.
MindMeister
Padlet
Sociale media gids, p. 19 – 21.
Hou een klasblog of schoolblog bij via sprekende foto’s en/of beelden op Instagram.
Test op een interactieve manier de kennis van uw klas, terwijl u gezonde competitie inbouwt.
Laat leerlingen samenwerkend mind mappen.
Verzamel klassikaal ideeën, informatie, foto’s, vragen a.d.h.v. een digitaal prikbord.
Sociale media gids, p. 21 – 22.
Sociale media gids, p. 23 - 24
Sociale media gids, p. 25 – 26.
Sociale media gids, p. 26 – 28.
Popplet
Quizlet.nl
sCool
Creëer online prikbordsites met links naar interessante afbeeldingen, websites, video’s.
Maak mindmaps visueel aantrekkelijker. Popplet zorgt ervoor dat uw mindmaps gestructureerder zijn.
Test de (voor)kennis van uw leerlingen in een interactieve quiz, toetsen van de meningen aan de hand van polls en schrijven van gedichten het kan allemaal met Quizlet.nl .
Een educatief platform voor mediawijsheid. Leer uw leerlingen “Facebooken” in een veilige omgeving. Leer hen omgaan met gevaren op sociale media.
Sociale media gids, p. 28 – 29.
Sociale media gids, p. 30 – 31.
Sociale media gids, p. 31 – 32.
Sociale media gids, p. 33 – 34.
6
SoundCloud
Symbaloo
Creëer met uw leerlingen uw eigen radioprogramma voorzien van allerlei nieuwtjes uit de school/klas en geef de opnames gerichte feedback.
Verzamel al uw favoriete sites op één platform. En zorg voor wat structuur aan de hand van kleurgebruik en verschillende pagina’s.
Sociale media gids, p. 34 – 36.
Tricider
Sociale media gids, p. 36 – 38.
TitanPad
TodaysMeet
Werk met meerdere personen in één document en houdt bij wie welke taken op zich neemt a.d.h.v. een deelnemerslijst.
Wissel in besloten kring berichten uit. De berichten die u stuurt, hebben een Twitterachtig uiterlijk.
Sociale media gids, p. 38 – 39.
Sociale media gids, p. 40 – 41.
Wiggio
Leer leerlingen op een eenvoudige manier brainstormen, argumenteren en stemmen.
Stuur korte berichten van max. 140 tekens de wereld in. Werk aan de leerlingen hun taalvaardigheid.
Verstuur sms’en, video’s en afbeeldingen naar elkaar. Richt groepen op zodat u makkelijk iedereen kan bereiken. Gebruik deze tool vooral als leerkrachten onderling.
Online communicatieplatform waarbij u discussies kunt voeren, taken verdelen, polls houden, schema’s en kalenders delen, bestanden uploaden en beheren.
Sociale media gids, p. 41 – 42.
Sociale media gids, p. 43 – 44.
Sociale media gids, p. 45.
Sociale media gids, p. 45 – 46.
Wikia
YouTube
Samenwerkend leren om één gezamenlijke tekst/pagina te bekomen en zich hierbij kritisch opstellen naar andere wiki’s. Maak schrijftaken functioneel en taakgericht a.d.h.v. Wikia.
Creëer een YouTube kanaal met uw school en/of klas. Plaats hierop verschillende video’s zo kunt u ook uw school profileren naar toekomstige schoolkinderen, ouders toe.
Sociale media gids, p. 47 – 48.
Sociale media gids, p. 49.
7
2.1 A: Animoto Met de website Animoto kunt u gratis een video van 30 seconden maken op basis van eigen foto’s en videomateriaal. Uw foto’s kunnen van uw computer gehaald worden, maar ook van uw Facebook, Twitter of Om aan de slag te Picasa pagina. Er kunnen echter maar 10 foto’s in gaan met Animoto het filmpje staan. kunt u zich De video kan worden voorzien van passende eenvoudig muziek en teksten. U kan zelf kiezen waar de registreren, zonder teksten moeten komen en hoe lang deze worden hiervoor een mail te weergegeven. moeten bevestigen. Wanneer de video af is, kunt u deze delen met Zo kunt u hiermee anderen via Facebook of YouTube. snel aan de slag. De leerkrachten/leerlingen worden even zelf filmregisseur. Leuke lestip: Leerlingen kunnen zichzelf voorstellen in plaats van gewoon te vertellen wie ze zijn, wat hun hobby’s zijn. Dit kunnen ze aan de hand van een kortfilm. U kan er ook voor kiezen om ervoor te zorgen dat de school goed geprofileerd wordt, door de leerlingen een video te laten maken over de school (omgeving, leerkrachten, lokalen, activiteiten,….). Dit kunt u als school dan uploaden op uw schoolwebsite of wanneer u ervoor kiest om met een YouTube-kanaal aan de slag te gaan (zie 2.26 Y: YouTube), kan dit hierop geplaatst worden. Dit geeft een beeld weer van de school naar de buitenwereld en zorgt voor de profilering van uw school. Hebt u nog nooit met Animoto gewerkt en u wilt dit graag uitproberen, dan vindt u hieronder de link naar een demovideo. Aan de slag met Animoto: https://www.youtube.com/watch?v=hwHkb4Qn5B8
8
2.2 A: AnswerGarden AnswerGarden is een tool waarbij je met leerlingen kunt brainstormen en ideeën kunt verzamelen. Hoe meer een bepaald antwoord is gegeven hoe groter het woord verschijnt. Zo zie je als leerkracht meteen wat de leerlingen het belangrijkste/leukste/interessantste/… vinden. Op deze manier kan je ook de voorkennis testen van de leerlingen ten aanzien van een bepaald onderwerp.
Wanneer u met AnswerGarden aan de slag wilt, heeft u hiervoor geen account nodig. Als u op de startpagina van AnswerGarden bent, klikt u bovenaan rechts op het plusje. Zo kunt u een nieuwe vraag opstellen. Indien u verder naar onder scrolt, heeft u nog meerdere opties. Zo kunt u ervoor kiezen dat leerlingen slechts één antwoord mogen inzenden, dan kiest u voor “Classroom”. Mogen ze meerdere antwoorden inzenden, dan kiest u best voor “Brainstorm”. Bij “Moderator Mode” moet je als leerkracht elk antwoord eerst gaan goedkeuren voor het verschijnt op de pagina. Wanneer de AnswerGarden op “Locked” staat, kan niemand een antwoord inzenden. Om op de pagina met de vraag/stelling te komen heeft u enkel de link nodig. Op deze manier kan elke leerling eraan.
9
Daarnaast is er een optie om uw AnswerGarden te beveiligen met een paswoord. Enkel degene die over het paswoord beschikken, kunnen meedoen aan deze muur en de reeds gegeven antwoorden zien. Anders staan deze verborgen. Tot slot kunt u kiezen hoe lang deze AnswerGarden online blijft, bv. één uur, één dag of één week. Wanneer de AnswerGarden afgewerkt is en u wilt deze graag bewaren, kunt u deze gaan exporteren. Zo kunt u ze exporteren naar een afbeelding, een Wordle-bestand, delen op Twitter.
Wilt u graag aan de slag met AnswerGarden? Hieronder vindt u een eenvoudig stappenplan om te werken met deze tool. Aan de slag met AnswerGarden: http://www.youngworks.nl/wp-content/uploads/2013/08/05Handleiding_AnswerGarden.pdf
10
2.3 B: Blogger Bijna elke school heeft wel een blog waarlangs de ouders de verschillende activiteiten op school kunnen volgen. Via de tool Blogger, kunt u eenvoudig een blog creëren. Blogger werkt via uw Google-account. U en de leerlingen moeten dus beschikken over een Google-account, alvorens men hiermee aan de slag kan gaan. Maar u kan wel verschillende blogs op één account aanmaken. Scholen houden vaak een Een blogbericht schrijven op Blogger is een blog bij die verzorgd wordt realistische en functionele schrijftaak omdat door de leerkrachten en/of deze effectief wordt gelezen door directie en spreekt voor de ouders/leerkrachten/ hele school. externen . Anderzijds kunt u per klas een klasblog bijhouden. Zo kunnen de ouders ook gericht enkel de blog volgen, die betrekking heeft op hun kind(eren). Deze klasblog kunt u dan in handen laten van de leerlingen. Zo zijn zij verantwoordelijk om er af en toe een bericht op te posten. Dit is meteen een realistische en functionele schrijftaak, die u eventueel kunt beoordelen. Blogger werkt zeer eenvoudig en gestructureerd. U kan zelf beslissen in welke tabbladen u de blog verdeeld en welke labels u deze geeft. Via onderstaande link vindt u een video terug op YouTube, die heel eenvoudig de praktische werking van Blogger uitlegt. Bloggen met Blogger: https://www.youtube.com/watch?v=iKGlJxeLQHQ Tot slot kunt u als leerkracht ervoor kiezen om uw blog of openbaar of privé te plaatsen. Wanneer u uw blog privé plaatst, kunnen enkel mensen die u uitnodigt de blog lezen. Hiervoor hebben deze mensen wel een Google-account nodig en moeten ze aangemeld zijn, alvorens uw blog te kunnen lezen. Dit biedt het voordeel dat de blog goed is beschermd en dat u de controle heeft over de lezers. Maar voor ouders/sympathisanten die niet de mogelijkheid hebben om uw blog te bekijken is dit heel jammer. U kunt de lezers van uw blog ook de mogelijkheid bieden reacties te plaatsen over een bericht. Dit kunt u instellen via “instellingen” en vervolgens bij “berichten en reacties”.
11
2.4 C: ClassDojo ClassDojo is een tool die meer geschikt is voor de leerkrachten en de ouders. Leerlingen komen hiermee in aanraking door het gebruik van de leerkracht, maar ze gaan hier zelf niet mee aan de slag. ClassDojo wordt de laatste jaren meer en meer gebruikt in de klaspraktijk als online beloningssysteem. Echter naast belonen zijn er nog een aantal zaken die u hiermee kan doen. Naast het belonen van uw leerlingen kunt u berichten sturen naar de ouders van uw leerlingen en kunt u een soort van tijdlijn bijhouden, waar je berichten en/of foto’s op kan plaatsen. Daarnaast kunt u via ClassDojo ook de aanwezigheden bijhouden, een timer gebruiken en willekeurig leerlingen kiezen om bv. te antwoorden. Tot slot kunt u groepen vormen via ClassDojo. Dit kan gebruikt worden tijdens hoekenwerken of groepswerken. Zo kunt u de groep gaan beoordelen en belonen, via awards. Ouders kunnen via ClassDojo de feedback naar hun kinderen toe volgen, van thuis uit.
Wanneer u uw leerlingen wilt belonen, kunt u zelf kiezen voor welke punten u ze wilt belonen. Naast belonen kunt u ze ook feedback geven over ‘negatief’ gedrag, dit zijn de aandachtspunten. Indien u zelf enkele “skils/punten” wilt kiezen en toevoegen, klikt u bij “jouw groepen” op het tandwieltje. Dan kiest u “klas bewerken”. Via “klas bewerken” komt u op het overzicht van uw klasgroep. Vervolgens kan u bij “skills” het overzicht zien van de positieve- en aandachtspunten en heeft u de kans om enkele skills te gaan toevoegen. Dit doet u via “Add skills”.
12
Aan elke beloning is een aantal punten verbonden. Wanneer de leerlingen een bepaald aantal punten behalen kunt u als leerkracht hier een bepaalde beloning/prijs aanhangen. Hieronder vindt u een klein voorbeeldje van enkele beloningen. U kan er ook voor een klassikale beloning kiezen. Dit kan wanneer de gehele klasgroep een bepaald aantal punten haalt. Wanneer de leerlingen natuurlijk een aandachtspunt krijgen, gaan er een bepaald aantal punten af.
ClassDojo beloningen KLASGROEP 625 punten 600 punten 500 punten
spelletjesnamiddag naar een film kijken extra speeltijd
INDIVIDUEEL 65 punten 60 punten 55 punten 50 punten 45 punten 40 punten 35 punten 30 punten 25 punten 20 punten 15 punten 10 punten 5 punten
van plaats ruilen aan de juf haar bureau zitten ruilen met de juf haar bureaustoel schrijfmateriaal van de juf gebruiken binnenblijven tijdens een kleine speeltijd plaatsje kiezen in de klasrij iets grappigs/geks tonen of vertellen een knuffel meebrengen naar de klas rondlopen op je kousen een cadeautje kiezen uit de doos een liedje kiezen tijdens een vrij moment een bewegingstussendoortje kiezen een sticker kiezen
Met de onderstaande link vindt u in 10 stappen de basisuitleg terug. Deze is wel Engelstalig. Aan de slag met ClassDOjo: https://classdojo.zendesk.com/hc/en-us/articles/202793835-Getting-startedwith-ClassDojo#web
13
Via ClassDojo ligt de ouderbetrokkenheid zeer hoog. Per leerling kunt u het e-mailadres toevoegen van de ouders. Zodat ook zij betrokken worden bij deze feedback. Ze blijven op de hoogte van de klas updates via het groepsverhaal en u kunt privéberichten naar hen sturen via de berichten. Aan de hand van de positieve punten en de aandachtspunten kunt u via ClassDojo een rapport aanmaken. Dit kan dan dienen als attituderapport en kunt u meegeven met de rapporten. Via een schijfdiagram ziet u dan snel welke punten de overhand krijgen, de positieve of de aandachtspunten. U kunt deze dan gemakkelijk afdrukken. Wanneer u dit graag wilt doen, volgt u volgende stappen. Bij uw klaslokaal kiest u voor “overzichten weergeven” (dit vindt u rechts van het scherm). Vervolgens wordt eerst het rapport van de hele klas weergegeven. Bij leerlingen kunt u kiezen voor een specifieke leerling. Zo ziet u de schijfdiagram van de positieve punten en aandachtspunten voor die leerling. Wanneer u dan op “afdrukken” klikt, worden de resultaten verwerkt in een pdf-document dat u gemakkelijk kan opslaan en/of afdrukken. Bovenaan dit document staat de naam van de leerling en tot welke klas deze behoort en over welke periode dit rapport gaat. Deze informatie staat echter wel in het Engels. Voorbeeld van een rapport:
14
Dropbox kunt u gebruiken vanaf elke computer met internetverbinding. 2.5 D: Dropbox Dropbox is een clouddienst voor het online opslaan van bestanden. De gebruiker kan hiermee bestanden synchroniseren met verschillende computers en mobiele apparaten. Deze tool beschikt ook over de mogelijkheid om de bestanden te delen met anderen. Als u een account hebt aangemaakt op Dropbox (hier kunt u ook gebruik maken van een Google-account) moet u dit programma nog installeren op uw computer. Wanneer Dropbox geïnstalleerd is kan u hiermee aan de slag. Werken met Dropbox kunt u vergelijken met het werken met documenten en afbeeldingen op uw computer. Maar de bestanden die u in uw Dropbox-map plaatst, wordt er automatisch een back-up document van gemaakt op dropbox.com. Als Dropbox is geïnstalleerd heeft u een aparte map op uw computer van Dropbox. Wanneer u bestanden naar deze map sleept/kopieert, worden deze automatisch opgeslagen op dropbox.com. Op deze manier kunt u langs elke computer of device met internet aan uw bestanden.
Alle bestanden die u in uw Dropbox opslaat zijn privé, tenzij u deze deelt. Wanneer u een bestand deelt, kunnen zij het gedeelde bestand bekijken en verschijnt het automatisch in hun Dropbox-map. Wanneer zij hier dan in werken en vervolgens terug op Dropbox plaatsen, kunt u zo samenwerken aan een product. Daarnaast kunt u uw bestanden eenvoudig delen door aan de andere persoon de link te bezorgen van het document. Wanneer deze dan de link van het 15
document opent, kan deze de inhoud zien. Men kan niet in het document gaan bewerken, tenzij je het download op uw computer daarin bewerkt en doorstuurt. Maar u kunt wel via het chatvenster bepaalde feedback doorgeven. Verder kunt u naast het delen van bestanden ook foto’s en video’s gaan delen op dezelfde manier, daartoe geeft u de andere de link naar de Dropbox-map.
Het bestand kunt u delen via de link of door het bestand door te sturen via mail (zie links). Wanneer u het bestand dan opent, kunt u het lezen of openen in Word. Er is ook de mogelijkheid om een bericht achter te laten in de chat. (zie onder).
16
Zoals u merkt is de sociale media tool Dropbox geschikt om ermee aan de slag te gaan als leerkracht. Zo kunt u eenvoudig uw bestanden voor school bijhouden op de online cloud en kunt u er steeds aan. Via onderstaande link vindt u de handleiding terug om met Dropbox aan de slag te gaan. Deze is gebaseerd op een oudere versie van Dropbox t.o.v. de actuele versie en kan hierdoor een beetje verschillen. Aan de slag met Dropbox: http://www.essentius.nl/Portals/210/docs/Dropbox%20handleiding.pdf
2.6 E: Edmodo Edmodo is een soort van Facebook. Ze is speciaal ontwikkeld voor het gebruik in het onderwijs. Er komt geen reclame of andere onwenselijke communicatie aan te pas en je werkt met uw leerlingen in een veilige omgeving. Via Edmodo heeft de leerkracht, in tegenstelling tot het gebruik van Facebook, veel meer controle over wat er gebeurt op het online platform. Edmodo werkt uitsluitend met educatieve accounts, waardoor leerlingen niet in contact kunnen komen met elkaars privé-account. Er zijn enkel privéberichten naar de leerkracht mogelijk, zo kunnen we pesterijen en roddelen voorkomen. Ook ouders kunnen op Edmodo een account aanmaken om de vorderingen van hun kinderen te zien. Op deze manier kunnen ze ook een oogje in het zeil houden van wat hun kinderen juist doen op de computer. De leerkracht ziet steeds de reacties van de kinderen. Je kan kinderen ‘belonen’ door ‘badges’ aan te maken en hen deze laten verdienen door berichten te posten, vragen of quizzen te beantwoorden,… . Deze badges zijn een online beloningssysteem om de kinderen te motiveren om Edmodo actief te gebruiken.
17
Als leerkracht maak je best voor jouw klas een groep aan op Edmodo. Zo zijn al jouw leerlingen mooi gegroepeerd en ontvangt iedereen de mededelingen. Vanuit jouw groep heb je als leerkracht enkele opties. Nota: U kan ervoor kiezen om gewoon een bericht te plaatsen in de groep. Dit kan bv. een mededeling zijn over wat leerlingen zeker niet mogen vergeten meebrengen.
Opdracht: Deze optie gebruik je het best wanneer de leerlingen iets moeten inleveren. Je kan de opdracht nog eens herhalen en de uploadbutton activeren. Zo hebben de leerlingen de kans om hun opdracht in te leveren en heeft u als leerkracht meteen een overzicht wie dit al heeft gedaan. U kunt aan deze opdracht de optie koppelen dat ze tot een bepaalde datum de tijd krijgen om het in te leveren en dat deze opdracht meteen in uw cijferlijst binnenkomt.
Quiz/toets: Hierbij kunt u een reeks vragen opstellen die de leerlingen moeten beantwoorden. U kan kiezen uit meerkeuzevragen, een kort antwoord, juist of fout en invuloefening. Verder kunt u er ook een tijdslimiet op plaatsen. Bij de vragen heeft u ook de mogelijkheid om afbeeldingen toe te voegen. Deze quiz of toets kan je dan door de kinderen laten invullen tijdens uw voorziene lestijd. Hierbij heeft u ook de optie dat ze deze moeten invullen voor een bepaalde datum en dat de resultaten worden toegevoegd aan uw cijferlijst.
Poll: Deze laatste optie biedt de mogelijkheid om de leerlingen kort te bevragen over een bepaald onderwerp. U stelt als leerkracht een vraag en de leerlingen hebben verscheidene antwoord mogelijkheden. Zo kan je hen via deze weg bv. ook laten aanduiden of ze al dan niet meedoen aan het schoolfeest.
18
Verder heeft u ook nog andere mogelijkheden met Edmodo. Hieronder staan enkele van hen opgesomd: Leerlingen kunnen digitaal hun taken inleveren. U plaatst op Edmodo een opdracht en koppelt hieraan een upload-button en een inleverdatum. Edmodo houdt zelf bij welke leerlingen reeds hun taak hebben ingediend en wie niet. U kan via Edmodo oefeningen klaarzetten die de leerlingen moeten maken. U plaatst de linken op Edmodo, op deze manier kan elke leerling vanaf zijn/haar account eraan. Edmodo kan gekoppeld worden aan Google Drive, waardoor de leerlingen vanuit Edmodo samen kunnen werken in een Google Drive document. Op de website van Edmodo is er een planner beschikbaar. Hierin kunt u als leerkracht nog eens een overzicht plaatsen van alle taken en toetsen. U zet eigenlijk de klasagenda online, zodat iedereen deze digitaal kan raadplegen. Zo is het uitvlucht van: “Ik ben mijn agenda vergeten.” ook verleden tijd. Wat kunt u allemaal in de planner plaatsen: verjaardagen, spreekbeurten, huiswerk, schoolreis, excursie, toetsen, opdrachten. Edmodo biedt ook de mogelijkheid om bestanden, websites, oefeningen te gaan delen met collega’s. Binnen een groep kunt u subgroepen opstellen. Dit kan bv. handig zijn wanneer leerlingen bezig zijn met een groepswerk. U kunt als leerkracht lid worden van externe groepen. Edmodo biedt zelf enkele apps aan die u kunt gebruiken in uw lessen. Er zijn educatieve apps rond wiskunde, taal, wero en muzo. Wanneer u graag aan de slag wilt gaan met Edmodo en hier nog niet mee vertrouwd bent, vindt u via onderstaande link de handleiding terug. Handleiding Edmodo: http://www.talentencampusvenlo.nl/downloads/Talentengroep/edmodoleerkrac htalgemeen-130201113832-phpapp01.pdf
Aandachtspunt!: Om zich te kunnen registreren op Edmodo heeft elke leerling een emailadres nodig. Indien ze dit niet hebben van thuis uit, kunt u er misschien als leerkracht voor kiezen om in het begin van het schooljaar elke leerling een e-mailaccount te laten aanmaken op g-mail. Zo kunnen ze dit emailaccount het hele jaar door gebruiken. Wanneer u met de leerlingen zo een e-mailaccount aanmaakt kunt u het nog hebben over een veilig wachtwoord kiezen. Zo’n wachtwoord bestaat het best uit kleine en grote letters, cijfers en tekens. Een tip om gemakkelijk uw wachtwoord te onthouden maar toch moeilijk te vinden voor anderen, is gebruik maken van een kernzin. Bijvoorbeeld: Robertisgeborenin1994teSint-Niklaas. Vervolgens neem je van elk woord de eerste letter en het jaartal laat je staan, zo bekom je volgend wachtwoord: Rigi1994tSN.
19
2.7 F: Facebook Via facebook gaan leerlingen onderling in interactie over de leerstof. Het kan dienen als online leerplatform waar leerlingen leren door en van elkaar. Aangezien bijna iedereen een profiel heeft en er wel enkele uren op spendeert, krijgen ze ook veel sneller feedback over hun prestaties. Ze leren online samenwerken en kennis online delen. Het is een nieuwe manier van leren die nauw aansluit bij de belevingswereld van de leerlingen. Facebook biedt twee opties die we in het onderwijs kunnen aanwenden: pagina’s en groepen. Een pagina wordt gebruikt om algemeen informatie en nieuws te presenteren. Dit is openbaar. Via deze pagina’s kunt u als leerkracht de ouderbetrokkenheid stimuleren. U kunt per klas een pagina op Facebook oprichten. Waarop elke week enkele verantwoordelijken van de klas zaken posten die zijn gebeurt. Op deze manier zet u een facebookpagina in als een soort blog, waarop u kunt reflecteren. Door leerlingen verantwoordelijk te stellen voor deze pagina, moeten ze bewust omgaan met welke informatie ze hierop meedelen. De tweede optie is groepen. Bij groepen bepaalt u zelf of de groep openbaar of privé is. Wanneer de groep privé is, kunt u als leerkracht zelf de controle houden wie er al dan niet in de groep kan. Een groep kunt u gaan oprichten rond een bepaald thema of een bepaalde klas. Wanneer je dit opricht per klas kunt u deze op verschillende manieren inzetten. Leerlingen kunnen tijdens een groepswerk hier hun informatie met elkaar gaan delen en elkaars werk gaan aanvullen, verder kunnen ze elkaar feedback geven. Ze leren door met elkaar in interactie te gaan over de verschillende thema’s. Ook de klasleerkracht kan hier informatie op delen, bv. een filmpje dat past bij de juist geziene leerinhoud, een mededeling, verwijzing naar interessante sites. Volgens de richtlijnen van Facebook mogen jongeren onder de 13 jaar nog geen account hebben. Daarom is het belangrijk dat wanneer je dit wil toepassen, zeker toestemming vraagt aan ouders en met de leerlingen goed bespreekt wat kan en niet kan en hoe ze hun account goed kunnen beveiligen. 20
2.8 G: Google Drive Google Drive is de online cloud van Google. Het is voor de hand liggend dat wanneer u aan de slag wilt gaan met Google Drive, u een Google account nodig heeft. Op Google Drive kunt u uw documenten online plaatsen, zodat u via elke computer met internetverbinding eraan kunt. Via Google Drive heeft u de mogelijkheid om verschillende bestanden op te maken, zoals een presentatie, een document en een spreadsheet (te vergelijken met een Excel document). Deze tool kan worden ingezet als een coöperatieve werkvorm waarbij de leerlingen werken aan een gezamenlijk product. De leerkracht of de leerlingen kunnen zelf een document opmaken en dit delen met de rest van de klas of de groepsleden. Wanneer u dit deelt, krijgt u verscheidene opties. Deze opties bepalen wat de personen waar u het document hebt meegedeeld, kunnen doen. Wanneer u kiest voor “mogen bewerken” kunnen zij in het document ook aan de slag gaan. Zo kan elke leerling zijn bijdrage leveren aan een project of product. Om er op toe te zien dat elke leerling een evenwaardig deel bijdraagt aan het groepswerk, kunt u als leerkracht in de revisiegeschiedenis zien wie er wanneer aan gewerkt heeft. Zo kunt u ook discussies voorkomen van “ik heb alles gedaan”. Om aan deze revisiegeschiedenis te komen, opent u het document en bovenaan verschijnt er wie het laatst heeft bewerkt. Als u daar op klikt komt u bij de revisiegeschiedenis en kunt u rechts zien wie, wanneer heeft gewerkt.
21
Google Drive biedt dus de mogelijkheid om met meerdere personen te werken in één document. Elke persoon heeft zijn eigen kleur, zodat u kan zien wie er op dat moment actief is in het document. In het document vindt u rechtsboven een berichten-icoon. Als u daar op klikt kunt u met de anderen in gesprek gaan. Op deze manier kunt u snel feedback geven aan elkaar.
Documenten, presentaties en spreadsheets ontwerpen en bewerken en daarbij de mogelijkheid om bestanden en foto’s te gaan uploaden en bewaren op uw online cloud. Google biedt 5 GB opslagruimte.
Het voordeel aan Google Drive is dat deze de documenten automatisch opslaat op uw schijf op Google Drive. Zo kunnen de leerlingen en uzelf de documenten niet kwijtraken door per ongeluk het scherm te sluiten. Het eenvoudigste is natuurlijk als de leerlingen een document opstellen op Google Drive dit automatisch ook met u wordt gedeeld, zo zijn ze niet verplicht om het af te drukken en hebt u de mogelijkheid om de revisiegeschiedenis te bekijken. Zoals hierboven vermeld kunt u dus een aantal documenten opstellen op Google Drive. Daarnaast kunt u ook bestaande Word-documenten van op uw computer uploaden op uw Google Drive. Zo kunt u steeds deze documenten raadplegen als u over internetverbinding beschikt. Indien u deze upload op Google Drive kunt u ook via Google Drive erin werken. U bent dus niet verplicht om de documenten eerst te downloaden alvorens u erin kan werken. Naast documenten kunt u ook foto’s uploaden. Zo staan zij ook op uw online cloud en kan er niets aan gebeuren. Deze tool beschikt verder over de mogelijkheid om de Google Drive documenten te gaan exporteren als Word-document, pdf-bestand, presentatie zodat u deze kunt opslaan op uw computer. Wanneer u het bestand opent en vervolgens klikt op “bestand” en dan kiest u voor “downloaden als”.
22
Google Drive werkt verder zeer gestructureerd. U kunt bestanden gaan bewaren in verschillende mappen. Er wordt ook een onderscheid gemaakt tussen uw eigen bestanden, deze vindt u altijd terug op “mijn schijf” en de bestanden die met u gedeeld zijn, deze vindt u terug bij “gedeeld met mij”.
Tot slot, wilt u graag aan de slag met Google Drive, maar wilt u nog extra informatie? Via onderstaand pdf-bestand vindt u praktische informatie terug. Vanaf pagina 22 wordt Google Drive behandelt. Aan de slag met Google Drive: http://www.dussenseboys.nl/handleidingen/Introductiehandleiding-Drive-enAgenda.pdf 2.9 I: Instagram Instagram is een digitale tool om foto’s en video’s uit te wisselen. De foto’s en video’s kunnen digitaal bewerkt worden en uitgewisseld worden op andere sociaalnetwerksites, zoals Facebook of Twitter. Instagram kunt u in de klaspraktijk inzetten als een blog. U kunt als leerkracht kiezen om de verantwoordelijkheid aan de leerlingen te geven. Zo kunnen ze er wekelijks een foto op plaatsen met een bijschrift erbij. Door hen de verantwoordelijkheid te geven, gaan ze meer nadenken over wat ze al dan niet plaatsen op deze sociale media. U kunt deze verantwoordelijkheid door heen het jaar doorgeven aan alle leerlingen, zodat iedereen de kans heeft gekregen om hiervoor te zorgen. Instagram kan evengoed worden ingeschakeld om de ouders op de hoogte te houden tijdens bv. bosklassen. U plaatst er een foto op en de ouders kunnen deze bekijken en kunnen er een reactie onder plaatsen. Als beheerder van het profiel kunt u beslissen of uw pagina privé of openbaar wordt. Wanneer u deze openbaar plaatst, kan iedereen zien wat hierop staat. Als u kiest voor privé heeft u als leerkracht de keuze om die persoon al dan niet toegang te geven tot het klasprofiel. Zo krijgt een goed overzicht van de verschillende betrokkenpartijen. Hierover kunt u met de leerlingen een klasgesprek hebben over de gevolgen wanneer u het profiel openbaar zet. 23
Vervolgens kunt u met hen ook bespreken wat u al dan niet op deze pagina plaatst. De checklist op p. 55 in deze gids kan u helpen om met leerlingen in gesprek te gaan over wat ze al dan niet op sociale media plaatsen. U kunt de leerlingen ook de opdracht geven om iets over zichzelf te posten op Instagram onder een bepaalde hashtag (#). Wanneer ze iets plaatsen onder die hashtag kunt u als leerkracht zien wie hieraan deelneemt. Bijvoorbeeld: In plaats van hen een spreekbeurt te laten doen over hun hobby kunt u hen de opdracht geven om één sprekend beeld vast te leggen van hun favoriete hobby en dit onder de hashtag #6afavohobby. Zo kunnen de leerlingen zelf kiezen wat ze vastleggen en of ze kiezen voor één foto of meerdere foto’s of zelfs een fotoreportage. Hieraan kunt u als leerkracht een gesprek aankoppelen over welke zaken ze al dan niet over zichzelf op internet publiceren. Door te werken met Instagram kunt u de leerlingen uitdagen om creatief te zijn met fotografie. Hieronder vindt u een bericht op Instagram van basisschool de Fontein in SintNiklaas als voorbeeld.
Hou een klasgesprek met de leerlingen over wat ze erop kunnen plaatsen en wat niet, wie je de toestemming geeft om de klasgroep te volgen. Geef hen wat verantwoordelijkheid. Zo denken ze verder na bij het gebruiken van Instagram. Om met leerlingen te praten over wat ze al dan niet op sociale media plaatsen vindt u op p. 55 een checklist terug die u kan ondersteunen.
Via onderstaande link op Slideshare vindt u een praktische handleiding terug om met Instagram aan de slag te gaan. Aan de slag met Instagram: http://www.slideshare.net/content creatiespuntnl/instagram-eenpraktische-handleiding
24
Test op een interactieve manier de kennis van uw klas. 2.10 K: Kahoot! Aan de hand van Kahoot! kunt u de kennis van uw klas gaan testen. Met Kahoot! kunt u vooraf vragen digitaal klaarzetten. De klas kan deze vervolgens beantwoorden via laptop, pc, tablet of smartphone. Na de reacties van de leerlingen wordt er een overzicht weergegeven van de antwoorden. Op basis van dit overzicht kunt u al dan niet in gesprek gaan met de leerlingen. De leerkracht kan aan de vragen illustraties of videofragmenten toevoegen. U kunt ook video’s rechtstreeks van YouTube in uw quiz plaatsen en zelfs kiezen of er een stuk moet getoond worden of de video helemaal zichtbaar mag zijn. Verder kunt u bedenktijd instellen en er eventueel punten aan koppelen zodat het competitief wordt tussen de leerlingen. Een beetje competitie tussen de leerlingen is niet slecht en houdt de motivatie hoog. Natuurlijk kan dit zorgen voor wat onrust in de klasgroep. Wanneer u als leerkracht de vragen publiceert wordt er een pincode gegenereerd. Aan de hand van deze pincode kunnen leerlingen deelnemen aan dit antwoord systeem. Wanneer zij met hun device surfen naar https://kahoot.it/#/ kunnen ze deze pincode invoeren net als hun naam. Vervolgens is het aan de leerkracht om de vragen vrij te geven. Zo verschijnt de vraag samen met de antwoordmogelijkheden. Elk antwoord is voorzien van zijn eigen kleur. Het is belangrijk dat u de vragen met antwoorden projecteert op het digibord, want de leerlingen zien op hun device de antwoorden niet, zij zien enkel de kleuren en symbolen. Nadat alle leerlingen hebben geantwoord, verschijnt er een overzicht van de antwoorden zodat de leerkracht de antwoorden kan bespreken. Vervolgens gaat u zo verder voor de volgende vragen. Zoals hierboven vermeld hebben de leerlingen een pincode nodig om mee te kunnen doen met de Kahoot!, maar hoe komt u aan deze pincode? Wanneer u naar “my Kahoots” gaat, komen al uw quizzen in beeld. Kies de quiz die u aan de leerlingen wil presenteren en klik op “Play”. Vervolgens kunt u kiezen om op de achtergrond muziek af te spelen. Dit doet u door de knop “play music in the lobby while waiting?” aan te zetten. Tot slot klikt u op de knop “Launche”, na enkele ogenblikken verschijnt er een pincode. Deze code moeten de leerlingen dan invoeren bij “game pin” wanneer ze naar de website surfen.
25
Met Kahoot! kunt u drie soorten oefeningen maken. Zo kunt u een quiz opstellen, waarbij leerlingen kunnen kiezen uit verscheidene antwoorden. Hierbij geeft de leerkracht aan welk antwoord correct is. Tot slot kunt u ervoor kiezen of u werkt met punten ja of neen. De tweede mogelijkheid is “discussion” hierbij kunnen ze hun meningen uiten. Met deze tool kunt u thema’s aan bod brengen om over te discussiëren, daar er geen juist of fout antwoord is. Vragen zoals “akkoord – niet akkoord” en “waar of niet waar” passen zeker onder deze categorie. Tot slot kunt u in uw klas een onderzoek doen, met behulp van “survey”. Bij de drie opties kunt een tijdslimiet op de vragen zetten. Zo hebben de leerlingen een beperkte tijd om te antwoorden.
Via onderstaande website vindt u een demovideo om aan de slag te gaan met Kahoot!. Onder video staat er een handleiding uit geschreven in korte puntjes. Aan de slag met Kahoot!: http://ict-idee.blogspot.be/2013/09/168-kahoot-docent-stelt-vragen-op.html Het welbevinden van de zwakkere leerlingen wordt beschermd doordat enkel de resultaten van de best scorende worden getoond. Kahoot! kunt u gebruiken om de voorkennis van de leerlingen te testen door een soort quiz/wedstrijd of u kunt een lessenreeks of thema afsluiten op deze manier. Kahoot!-sessies kunnen worden opgesteld door de leerkracht. Maar als u denkt dat leerlingen hiermee ook aan de slag kunnen, kunt u ze zelf een Kahoot! laten aanmaken. Voor een Kahoot! aan te maken hebben ze wel een account nodig, dit is gratis aan te maken. Tot slot heeft u ook de mogelijkheid om de Kahoot! te delen met andere personen. U kunt de Kahoot! delen via Facebook, Twitter, Pinterest, mail en op gebruikersnaam.
26
2.11 M: MindMeister MindMeister is een online samenwerkingsverband met mind mapping software. Deze tool kan gebruikt worden om efficiënter te studeren, creativiteit uit te lokken en te brainstormen. Wanneer leerlingen een Mindmap maken via MindMeister kunnen ze deze delen met anderen of zelfs samenwerken aan één mindmap. Het delen van de mindmap werkt op dezelfde manier als bij Google Drive (zie 2.8 G: Google Drive). De personen met wie u de mindmap deelt, kunt u zelf de optie geven om te bewerken of enkel om te bekijken. Indien de persoon mee kan werken aan de mindmap kunt u eenvoudig zien wie wat heeft bijgedragen aan de mindmap. Dit kunt u zien aan de hand van de timer-link die u links beneden vindt. Zo krijgt u een tijdlijn te zien van alle vorderingen in het bestand. Natuurlijk wanneer u dit als leerkracht wilt bekijken moeten de leerlingen de mindmap delen met u. Om in te loggen bij MindMeister kunt u gebruik maken van uw Google-account, Facebookaccount of een nieuw account aanmaken. Een mindmap kan gebruikt worden bij het studeren. Zodat leerlingen overzichtelijk leren studeren en de belangrijkste zaken uit hun studieboeken kunnen halen. Anderzijds kunt u deze tool ook gebruiken bij het verzamelen van ideeën tijdens de les. Dit kunt u toepassen om de voorkennis van de leerlingen te testen bij de start van een nieuw thema of bij de sfeerschepping bij een muzo-les. Via de menu’s aan de zijkanten kunt u uw mindmap aanpassen van lay-out
Langs hier kunt u het verloop van de mindmap bekijken. Zo krijgt u snel een overzicht over wie wat heeft gedaan.
Delen van de mindmap kunt u doen langs hier.
Via deze knoppen kunt u uw mindmap afdrukken of exporteren naar uw computer.
27
Deze mind mapping software werkt zeer eenvoudig. MindMeister biedt u zelf enkele lay-out mogelijkheden aan en u kunt gebruik maken van kleuren om het inzichtelijker voor te stellen. Door dubbel te klikken kunt u een nieuwe zijtak toevoegen aan uw mindmap. Verder bent u in staat om foto’s, video’s en links toe te voegen aan uw mindmap. MindMeister biedt de mogelijkheid om reacties te plaatsen zodat de leerlingen elkaar feedback kunnen geven. Ook u als leerkracht kunt zelf feedback geven over de mindmap. Tot slot kunt u uw mindmap vanuit de online toepassing afdrukken of exporteren als Word, Powerpoint, pdf-bestand of als foto. Via YouTube vindt u verschillende video’s/tutorials met uitleg over hoe u praktisch omgaat met MindMeister. Via onderstaande link vindt u de eerste demovideo terug. https://www.youtube.com/watch?v=tQxxl3TZYKE 2.12 P: Padlet Padlet is een gratis webtool voor het creëren van een digitaal prikbord. Dit online prikbord is bijzonder gebruiksvriendelijk, eenvoudig te delen met anderen en is volledig Nederlandstalig te gebruiken. Op het prikbord kunt u zowel tekst, als foto’s, video’s en documenten plaatsen. Padlet kunt u gebruiken vanaf elk toestel dat toegang heeft tot internet.
Padlets zijn handig voor het verzamelen van informatie, meningen, vragen, foto’s of websites. Je kunt met verschillende personen tegelijkertijd berichten plaatsen op het prikbord en dit vanaf verschillende laptops of tablets.
Om een Padlet aan te maken heeft u een account nodig, maar wanneer men iets op de Padlet wilt plaatsen, heeft men met het webadres genoeg. Wanneer u niet wilt dat iedereen op deze Padlet geraakt, kunt u de Padlet met een wachtwoord beveiligen. Enkel degene met dit wachtwoord kunnen deelnemen aan de Padlet. Dit kunt u aanpassen bij de instellingen. Aan de rechterzijde van uw Padlet vindt u een zwarte balk waarbij u naar instellingen kan gaan. Bij uw instellingen kunt u kiezen voor “privacy” daar kunt u de Padlet beveiligen met een wachtwoord. Wanneer u klikt op “adres” vindt u het webadres terug. Dit webadres hebben de leerlingen nodig om deel te nemen aan het prikbord. 28
Wanneer u beschikt over een Google-account, kunt u hiermee gemakkelijk aanmelden bij Padlet. Wanneer u een Padlet aanmaakt krijgt deze een makkelijke URL en kunt u de Padlet zelf een titel of ondertitel geven. Vervolgens kunt u de achtergrond aanpassen of er een icoontje aangeven. Een bericht plaatsen op Padlet gaat eenvoudig door dubbel te klikken. Op die manier kunt u een bericht plaatsen, er foto’s of video’s aan koppelen of een link delen. Indien u wilt zien welke leerlingen een bericht hebben geplaatst, kunt u ze de opdracht geven om in hun bericht hun naam te plaatsen. Tot slot kunt u de lay-out van de Padlet aanpassen. Deze bepaald hoe de berichten op Padlet worden geordend, bv. in een vast raster, onder elkaar of door elkaar.
Padlet kunt u eenvoudig inzetten in de klaspraktijk, zonder dat de leerlingen hiervoor een account nodig hebben. Hieronder worden enkele ideeën opgesomd. Brainstormen: Padlet kunt u gebruiken voor het verzamelen van ideeën. Dan geeft u uw Padlet de titel van het onderwerp waarrond je wilt brainstormen en dan kunnen de leerlingen hieronder hun ideeën plaatsen d.m.v. berichten. Meningen: Via Padlet kunnen leerlingen hun meningen uiten. Als leerkracht stelt u een vraag of plaatst u een stelling. De leerlingen reageren hierop door en bericht te plaatsen op Padlet. Leerlingen die bang zijn om hun mening te uiten, worden beschermd doordat leerlingen niet zien van wie de boodschap komt. Bewijsmateriaal/resultaten: Als leerkracht kunt u de leerlingen verschillende opdrachten geven, waarbij zij een resultaat op het prikbord moeten plaatsen. Bv. trekt een foto met de Ipad waarbij je gebruik maakt van kikkerperspectief. Vervolgens kunnen de leerlingen deze foto gaan nemen en deze dan plaatsen op de Padlet als bewijs dat ze de opdracht effectief hebben uitgevoerd. Voor de leerlingen is dit ook leuk om de verschillende resultaten van de anderen de bekijken. Dit kan ook toegepast worden met zoekopdrachten op het internet. 29
Waarbij de leerlingen bv. iets moeten opzoeken over een bepaald onderwerp. Ze zoeken dit op, trekken een print screen en plaatsen deze op de Padlet. Kennis testen: De leerkracht zet een vraag in de titel van de Padlet en de leerlingen antwoorden aan de hand van een bericht op de Padlet. Wanneer u wilt weten van wie een bericht is, geeft u de leerlingen de opdracht om hun naam te vermelden. … De Padlet kan bij verscheidene opdrachten gebruikt worden als startpunt voor een klasgesprek. Wanneer u als leerkracht eerst peilt naar de meningen van de leerlingen kunt u op enkele reacties verder bouwen. Via onderstaande link vindt u een handleiding van Padlet terug waarin de basisprincipes worden uitgelegd. Aan de slag met Padlet: http://www.sgr10.be/sites/default/files/atoms/files/Handleiding%20%20Padlet,%20een%20digitaal%20prikbord.pdf 2.13 P: Pinterest Pinterest is een online prikbordsite voor afbeeldingen en video’s. Je kunt verschillende prikborden voor verschillende onderwerpen aanmaken en delen met anderen. Ook kunt u een mooie afbeelding van iemand anders op je eigen prikbord prikken. Van elke website die u gevonden heeft, kunt u eenvoudig een pin maken en bewaren op een bepaald prikbord. Op deze manier kunt u orde brengen in uw sites. U kunt uw prikborden ordenen aan de hand van verschillende onderwerpen. Bv een prikbord voor het vak wero, een prikbord voor klasorganisatie of een prikbord met knutselideeën,… Wanneer u graag zelf een prikbord aanmaakt heeft u een account op Pinterest nodig. Om prikborden van iemand anders te bekijken heeft u geen account nodig. Wanneer u een prikbord van een andere gebruiker interessant vindt, kunt u deze volgen. Verder kunt u een pin/bericht van een andere gebruiker, gaan pinnen op één van uw prikborden. Via Pinterest kunt u ideeën verzamelen over verschillende onderwerpen. Er staan veel voorbeelden op van kant- en - klaar materiaal dat u kan inzetten in de klaspraktijk. Via de zoekbalk bovenaan de pagina, kunt u gaan zoeken 30
achter bepaalde onderwerpen. Zo krijgt u verscheidene resultaten en kunt u de resultaten die u interesseren, gaan vastpinnen op één van uw prikborden.
Hoe kunnen leerlingen Pinterest nu gaan gebruiken? U kunt hen hierop laten zoeken naar verschillende ideeën. Bijvoorbeeld ze moeten nadenken over hoe ze een windmolen kunnen maken. Dan kunnen ze via Pinterest op zoek gaan naar enkele bestaande ideeën en kunnen er een paar uittesten. Dit doen ze door gebruik te maken van de zoekfunctie op Pinterest. Om deze ideeën te gaan bekijken hebben de leerlingen geen account nodig. Pinterest kan gezien worden als een verzamelsite van zaken die u allemaal interessant vindt. Leerlingen vinden zeker en vast ook verschillende dingen leuk/interessant in hun leven. Laat ze deze zaken verzamelen via pins op Pinterest en vervolgens voorstellen aan de klas. Wanneer er leerlingen zijn die ook geïnteresseerd zijn in datgene van die leerling, kunnen ze eenvoudig de pins of borden met elkaar gaan delen of elkaars prikbord gaan volgen. U kunt Pinterest inzetten tijdens de lessen wereldoriëntatie waarbij u de tijdlijn bespreekt. Per periode maakt u een prikbord aan. Op dit prikbord kunnen de leerlingen vervolgens alles gaan verzamelen rond die periode. Wanneer ze prikborden en pins willen maken, hebben de leerlingen wel een account nodig. Bij elke pin die u op uw prikbord plaatst, kunnen bezoekers er een reactie op plaatsen. Wanneer u een prikbord hebt dat u niet wilt delen met anderen kunt u dit instellen op “verborgen”, zo is het enkel voor u zichtbaar. Om u in te loggen bij Pinterest kunt u gebruik maken van een Google-account of uw Facebookaccount of u maakt een nieuw account aan. Wilt u graag aan de slag met Pinterest, maar wenst u eerst graag nog wat achtergrond informatie door te nemen over hoe deze website werkt, raadpleeg dan onderstaande link. Hierin vindt u een korte handleiding hoe u praktisch met Pinterest aan de slag moet gaan. Aan de slag met Pinterest: http://www.kempenkind.nl/bestanden/390/Aande-slag-met-Pinterest.pdf 31
2.14 P: Popplet Via de webtool Popplet kunt u met de leerlingen mindmaps maken. Deze sociale media tool is gericht op brainstormen, samenwerken en delen van kennis. Leerlingen moeten de kerngedachte uit een tekst kunnen halen. Ze moeten weten welke zaken er belangrijk zijn als ze studeren. Een mindmap is een prima middel om een tekst samen te vatten. Zo worden deze grotere leerstofgehelen overzichtelijker en schematischer voorgesteld. Maar leerlingen hebben vaak het probleem dat ze niet goed weten hoe ze die mindmap moeten tekenen en en wanneer ze deze uittekenen op papier komen ze altijd tot de conclusie dat ze te weinig plaats hebben.
Popplet maakt mindmaps visueel aantrekkelijker.
Via webtools als Popplet gaat het ontwerpen van een mindmap eenvoudiger. Leerlingen moeten hun inhoud nog ingeven en zelf kiezen, maar de webtool helpt hen met de lay-out. Wanneer ze plaats te kort hebben voor nog een zijtak kunnen ze via Popplet makkelijker gaan verschuiven dan op papier. Popplet beschikt over verschillende kleuren, die men kan inzetten om de mindmap nog meer gestructureerd voor te stellen. Zo kunt u de verschillende zijtakken elk hun eigen kleur geven. Met Popplet kunnen ze eenvoudig een mindmap maken. Als ze één Popplet willen maken hebben ze hiervoor geen account nodig. Om een Popplet te maken surfen ze naar de site popplet.com en klikken op “try it out”. Door dubbel te klikken op een plek op het scherm, maakt u een nieuwe popple/vak. Met het eerste vakje onderaan kunnen ze de kleur aanpassen en met de andere knoppen voegen ze eenvoudig tekst, tekeningen of foto’s toe. De verschillende popples kunnen ze verbinden door de stipjes naar een vakje te slepen, zo ontstaat er een grijs lijntje en worden de verbanden zichtbaar. Zijn ze klaar met hun Popplet dan kunt u deze exporteren. In de gratis versie kunt u deze alleen maar gaan exporteren als afbeelding (JPEG). Enkel in de betalende versie gaat dit ook als PDF.
32
Een mindmap kan gebruikt worden bij het studeren van leerstof maar er zijn ook nog andere mogelijkheden. Zo kunnen ze deze ook nog gebruiken bij het schematisch voorstellen van de werkverdeling bij een groepswerk. Wie heeft welke taken? Daarnaast kan een mindmap ook gebruikt worden als leidraad of ondersteuning bij een spreekoefening/presentatie voor de klas. Wanneer ze een oplossing moeten zoeken voor een probleem kunnen ze Popplet/mindmap gaan gebruiken om een de verschillende oplossingswegen te gaan voorstellen. En tot slot kunnen de leerlingen zich aan de hand van een mindmap gaan voorstellen.
Via onderstaande link vindt u een Pdf-bestand terug van Computers op school, waarin in 3 stappen de werking van Popplet uitgelegd wordt. Aan de slag met Popplet: http://www.computersopschool.nl/wpcontent/uploads/C2907_HowTo.pdf
2.15 Q: Quizlet.nl U kunt met de website van Quizlet.nl gemakkelijk zelf een quiz maken en spelen. Bij deze tool zitten ook voorbeeldquizzen die u zo kunt gebruiken. De quiz kan klassikaal gemaakt worden maar ook individueel. Naast quizzen kunt u ook gebruikmaken van andere functies zoals het maken van story’s, polls en gedichten. Test de (voor)kennis van uw leerlingen in een interactieve quiz, toetsen van de meningen aan de hand van polls en schrijven van gedichten het kan allemaal met Quizlet.nl .
Om u op Quizlet.nl aan te melden, moet u zich registreren. Als de leerlingen een quiz van u willen invullen of een andere quiz willen bekijken, hebben ze geen account nodig. Enkel wanneer ze zelf een quiz willen maken. 33
Via Quizlet kunt u de kennis van de leerlingen testen na een les door middel van een zelfgemaakte quiz. U kunt ook gebruik maken van de quiz om hun voorkennis te testen. De leerlingen kunnen ook zelf een quiz maken voor elkaar. Daarmee laat u leerlingen zelf aan de slag gaan met informatie en met ICT. Op deze manier leren ze van en met elkaar. Bij de quiz kunt u uitkomsten toevoegen, dit wil zeggen dat u aan leerlingen een niveau kan toewijzen dat ze hebben bereikt. Bv. onvoldoende: “Voor de lessen rond EHBO haal je onvoldoende. Je moet dit nog grondig leren.” Via deze manier krijgen de leerlingen meteen feedback op hun resultaat. Als u de leerlingen de quiz laat maken, moet u eerst en vooral de quiz activeren, anders kunnen ze niet deelnemen aan de quiz. De uitkomsten van de quiz worden weergegeven in een schijfdiagram. Op deze manier ziet u snel of de leerstof beheerst wordt of niet. Bij het opstellen van de vragen heeft u ook de optie om foto’s toe te voegen. Dit kan zowel vanaf internet, dan geeft u de URL door of vanaf uw computer.
Aan de hand van de polls kunt u eenvoudig de meningen van anderen toetsen. U stelt hierbij een vraag/stelling en leerlingen kunnen aanduiden of ze hiermee akkoord gaan of niet akkoord gaan. Ze kunnen ook zeggen of de vraag/stelling waar of niet waar is. Op basis van de uitkomst kunt een klasgesprek beginnen met de leerlingen. Via de optie story’s kunnen de leerlingen verhalen online plaatsen. Hierbij kunnen ze feedback krijgen op hun verhalen door andere lezers. Zo wordt hun schrijftaak functioneel en heeft het een doel. Bij gedichten werkt dit op dezelfde manier. Hierbij kunnen ze hun gedichten online gaan plaatsen en kunnen lezers hierop reageren via reacties. Van Quizlet.nl bestaat nog geen handleiding, maar u wordt zeer goed begeleid door de site zelf wanneer u een poll, quiz, story of gedicht aanmaakt. 34
2.16 S: sCool sCool biedt leerlingen een educatief platform voor mediawijsheid, waar samen leren, spelen sCool leert en groeien hand in hand gaan met de leerlingen leerplannen. sCool is een veilig sociaal omgaan met leerplatform dat leerlingen leert “facebooken” in gevaren op een veilige omgeving. De leerlingen kunnen sociale media. gebruik maken van een gesloten “Facebook” app en leren via sociale controle spelletjes en filmpjes, pestgedrag en andere uitdagingen te herkennen en hier antwoord op te bieden. Doordat de hele klas samen op het intranet zit, kunnen ze op een veilige manier met elkaar chatten, dingen delen en leren omgaan met de online wereld. Bovendien wordt er sterk ingezet op de eigen verantwoordelijkheid van de leerlingen. Ze leren wat respectvol is en wat niet, ze helpen elkaar met ICT-problemen en alle mogelijke obstakels worden bespreekbaar gemaakt. Het is aan leerkrachten om op het einde van het 6de leerjaar mediawijze leerlingen te laten af studeren. Deze tool kan u daarbij helpen en u kunt hem een heel jaar door gebruiken als ondersteuning om kinderen de nodige attitudes en vaardigheden aan te leren die ze nodig hebben om gebruik te maken van sociale media. Via sCool worden verder de leerkrachten en ouders betrokken. Zo kunt u games, ideeën, leerblaadjes delen. Ze gaan verschillende samenwerkingsbanden aan en kijken naar voorbeelden in binnen en buitenland om steeds innovatieve educatie aan te bieden.
35
sCool is gebaseerd op de bekende sociale media website Facebook. Net als op facebook kunnen leerlingen berichten gaan plaatsen op een tijdlijn. Ze kunnen onderling chatten en allerlei ideeën/bestanden met elkaar delen. Tot slot is sCool een integratieplatform, d.w.z. dat alle bestaande tools waarvan de school al gebruik maakt, geïntegreerd kunnen worden in één en hetzelfde platform, vb. als zoekmachine, leerlingvolgsysteem en Bingel. Leerlingen kunnen onder andere huiswerk uploaden in een online boekentas. Wanneer u als school aan de slag wilt gaan met sCool moet u zich daar registreren en dit aanvragen aan de organisatie. Wilt u toch graag enkele reacties zien van leerlingen die aan de slag gaan met sCool dan bekijkt u onderstaand filmpje. sCool demo: https://www.youtube.com/watch?v=FrD1RXFbMTY Via onderstaande link vindt u een enkele lespakketten terug. Deze kunnen u zowel begeleiden bij het nemen van de eerste stappen met sCool, als bij lessen die u kunt inzetten om het onderwerp “Hoe gedraagt men zich op sociale media?” aan te kaarten, als bij onderwerpen rond een sterk wachtwoord. Lespakketten sCool: https://scooledu.org/community/resources/lespakket 2.17 S: SoundCloud SoundCloud is een online audioplatform dat de mogelijkheid biedt om gecreëerde geluiden te uploaden, op te nemen, promoten en te delen. SoundCloud voorziet de geüploade muziek van een unieke URL, deze URL kan overal online geïntegreerd worden. Op deze manier kunnen bezoekers via andere websites de geluidbestanden beluisteren. Om aan de slag te gaan met SoundCloud moet u beschikken over een account. Hiervoor kunt u uw Google of Facebookaccount gebruiken. Wanneer u zich hebt geregistreerd, hebt u verschillende opties. U kunt SoundCloud gebruiken om muziek in de klas te brengen. Deze tool heeft ongeveer dezelfde werking als YouTube. U kunt ook verschillende liedjes ‘liken’ of gaan toevoegen aan uw afspeellijst. Zo kunt u een persoonlijke Creëer met uw afspeellijst van uw klas maken. Naast het leerlingen uw eigen beluisteren van creaties van anderen kunt u ook radioprogramma zelfgemaakte audio bestanden uploaden. Wanneer voorzien van allerlei u bijvoorbeeld de leerlingen tijdens de lessen nieuwtjes uit de muzische opvoeding een eigen lied, melodie of school/klas en geef mix laat maken, kunt u deze achteraf op de opnames SoundCloud uploaden. Dit audiobestand kunt u gerichte feedback. dan vervolgens delen met ouders, leerkrachten of externen. Delen kunt u gemakkelijk doen door het bericht te delen op de Facebook of Twitter pagina. 36
Daarnaast kunt u met de leerlingen ook kiezen voor “new recording�. Met deze optie kunt u met SoundCloud zaken gaan opnemen. Dit is handig wanneer u geen andere opname opties tot uw beschikking heeft. Hoe kunt u deze opname opties gaan gebruiken in uw klas? U kunt de leerlingen een soort van radioprogramma laten maken. Hierin kunnen ze de nieuwste weetjes of speciale gebeurtenissen van de school vertellen. Ze kunnen ook een interview met iemand afnemen. Dit radioprogramma kunt u dan uploaden op SoundCloud en kunnen andere gebruikers volgen. Zo blijven ouders, externen op de hoogte van wat er gebeurt op school en moeten ze niet veel moeite doen om het door te lezen, want het wordt hen verteld. Wanneer de leerlingen een radioprogramma uitwerken en opnemen, werken ze ondertussen aan verschillende spreekvaardigheden. De motivatie van de leerlingen zal ook groter worden naar mate ze meer volgers hebben van de groep.
Wanneer u een audiobestand plaatst op SoundCloud kan deze ook worden voorzien van feedback. U, de leerlingen en andere gebruikers kunnen op de geluiden gerichte feedback geven. Dit doet u door op de geluidsgolven commentaren te plaatsen. Bij elk liedje/geluidsopname komt er onder de titel enkele geluidsgolven. Wanneer u op een bepaalde plaats op die geluidsgolf klikt, kunt u erop reageren. Zo kunt u naar uw leerlingen toe gerichte feedback geven. Anderen kunnen dit ook doen, waardoor uw leerlingen met die feedback aan de slag kunnen en hun creatie al dan niet nog kunnen aanpassen. Bijvoorbeeld wanneer er na 2 min. enige storing voorkomt, kan een bezoeker op dat punt commentaar toevoegen, op die manier weten de leerlingen ook meteen waar er in hun bestand een fout zit.
Op de plaats waar u het blauwe icoontje ziet, daar wordt uw feedback geplaatst. 37
Tot slot kunt u met SoundCloud groepen oprichten. Zo kunt u met meerdere personen werken binnen één groep. U voegt dan personen of uw leerlingen toe aan uw groep, bv. een groep op SoundCloud van uw klas. En u kunt de verschillende groepsleden een taak toewijzen. Mogen ze audiobestanden toevoegen of enkele beluisteren binnen de groep? Deze keuze ligt helemaal in uw handen. In deze groep kunt u dan ook de opnames voor het radioprogramma bijhouden. Andere gebruikers hebben vervolgens de kans om deze groep te volgen, zodat ze van nieuwe updates op de hoogte blijven.
Via onderstaande link vindt u een tutorial over SoundCloud. Deze is wel Engelstalig. Over SoundCloud zijn verder nog geen handleidingen uitgewerkt. SoundCloud is echter wel zeer duidelijk wanneer u dit wenst te gebruiken. Aan de slag met SoundCloud: https://www.youtube.com/watch?v=uJrtiMz33oM 2.18 S: Symbaloo Iedereen kent wel de lijst met favorieten in Google. Alle sites die u bijhoudt omdat ze interessant zijn of omdat u ze daadwerkelijk nodig hebt. Maar na verloop van tijd is deze lijst zeer lang en kunt u hierbij moeilijk het overzicht bewaren. Symbaloo is een netwerksite waarbij u al uw favoriete websites overzichtelijk kan bewaren. Via Symbaloo verzamelt u al uw sites. Dit doet u door verschillende blokjes aan te maken. Door op een blokje te klikken kan u hieraan een webpagina linken, bv. de link naar schoolonline. Wanneer u dit dan opslaat en vervolgens op het blokje klikt komt u meteen op schoolonline. Om deze Symbaloopagina gestructureerd te houden, kunt u gebruik maken van kleuren. Zo kan u bijvoorbeeld alle links die betrekking hebben op uw privéleven een gele kleur geven en de links met betrekking tot school een paarse kleur. 38
Verder kan u ook nog verschillende pagina’s maken en deze weer gaan onderverdelen. Zo kan je ervoor kiezen om elk leergebied een andere kleur te geven. Symbaloo kunt u op uw computer ook instellen als startpagina. Zodat u meteen op uw verzameling van relevante websites komt. Via Symbaloo heb je de mogelijkheid om meteen te gaan zoeken op Google. In het midden van de pagina staat steeds de zoekbalk van Google. Wanneer u hier iets typt, komt u terecht op de zoekresultaten van Google. Met Symbaloo heeft u ook de optie om uw pagina met anderen te delen. En u kunt zoeken naar reeds gemaakte pagina’s met allerlei interessante links. Om te werken met Symbaloo, moet je een account aanmaken. Wanneer u dan ergens anders inlogt op Symbaloo kunt u meteen aan al uw links. Deze worden namelijk online bewaard. Met Symbaloo heeft u de mogelijkheid op uw Via de zoekbalk kunt u Hier vindt u een pagina te delen met opzoek naar reeds overzicht van al uw anderen. bestaande blokjes en/of pagina’s op Symbaloo. pagina’s.
U kan de verschillende leergebieden een kleur geven om het overzichtelijk te houden. Hier zijn bv. alle links die betrekking hebben op muzische opvoeding groen
Hiermee kunt u rechtstreeks gaan zoeken op het internet.
39
Hoe kunt u met Symbaloo aan de slag gaan in de klas? U kunt dit als leerkracht gebruiken als verzamelplatform voor al uw interessante links maar u kunt dit ook aan uw leerlingen geven. Wanneer u ze een internet opdracht geeft, maar toch enkele sites als houvast wilt aanbieden kunt u dit gebruiken. Momenteel plaatsen we vaak de links op papier maar dan worden er veel fouten gemaakt in overtypen en verliezen de leerlingen veel tijd. Als u als leerkracht een pagina maakt met alle websites op die de leerlingen op die moment moeten raadplegen, kunt u dit voorkomen en gaan ze sneller aan de slag. Zo moeten de leerlingen alleen maar klikken op het blokje van de site die ze willen bezoeken. Als leerkracht kunt u ook een voorvertoning laten zien, wat er op deze website te vinden is. U kunt ook voor de leerlingen links verzamelen die hen kunnen ondersteunen bij het maken van hun huiswerk. Wanneer u graag aan de slag wenst te gaan met Symbaloo vindt u hieronder een korte handleiding terug. Aan de slag met Symbaloo: http://www.chdict.nl/documenten/starten%20met%20Symbaloo%20(1).pdf 2.19 T: TitanPad TitanPad biedt de mogelijkheid om met meerdere personen in een document te werken. Om hiermee aan de slag te gaan heeft u geen account nodig. Via de knop “share this Pad” bekomt u het unieke webadres. Wanneer u deze met de leerlingen deelt, kunnen ze meteen aan de slag in dit online document. Vervolgens ziet u aan de rechterzijde een deelnemerslijst. Zo hebt u een overzicht over wie allemaal in dit document aan het werken is. Indien er met meerdere leerlingen in het document gewerkt wordt, heeft ieder zijn unieke kleur. Zo kunt u als leerkracht snel overzien wie wat heeft gedaan. Dit voorkomt ook het alledaagse probleem zoals: “Ik heb alles gedaan en die niets.”. Verder hebben de leerlingen de mogelijkheid om met elkaar te communiceren via de chat.
40
Het voordeel aan TitanPad is dat leerlingen samen kunnen werken aan een project of werkje en toch elk hun steentje kunnen bijdragen. Wanneer we nu groepswerken doen, kampen we vaak met het probleem: “Juf, ik kan niets doen, want hij is aan het typen”. Terwijl leerlingen nu elk aan de slag kunnen op een aparte laptop, maar toch kunnen werken in eenzelfde bestand. TitanPad slaagt het document online op. Wanneer de leerlingen dan verder willen doen aan hun werkje, moeten ze terug het unieke webadres ingeven en zo komen ze meteen terecht op hun online document. TitanPad beschikt over enkele opmaak mogelijkheden, maar echt helemaal opmaken doen ze best via Word. Op TitanPad hebt u de optie om uw document te exporteren naar een Word-document. Hierin kunt u nadien gemakkelijker de opmaak gaan aanpassen. Verder kunnen ze het document ook exporteren als pdf-document. Natuurlijk kunnen de leerlingen ook zaken importeren, zoals foto’s. Naast het gezamenlijk werken aan spreekopdrachten kunt u TitanPad ook gebruiken om leerlingen stelopdrachten te laten maken, hen gezamenlijk te laten brainstormen,… . TitanPad kan ook ingezet worden tijdens vergaderingen wanneer er genotuleerd moet worden. Wanneer er enkele leerkrachten verantwoordelijk zijn voor de notulen van de vergadering kunnen ze dit gezamenlijk doen tijdens de vergadering door middel van TitanPad. Zo kunnen ze elkaar gemakkelijk aanvullen. Tot slot heeft u nog de mogelijkheid om met een account aan de slag te gaan. Wanneer u een account aanmaakt op TitanPad moeten personen worden uitgenodigd via mail om te kunnen deelnemen aan het document. Op deze manier kunt u de teksten beveiligen door middel van een wachtwoord. Zo kunt u voorkomen dat iemand ‘ongewenst’ de teksten opent.
41
2.20 T: TodaysMeet TodaysMeet is een tool waarmee u in besloten kring berichten kunt uitwisselen via smartphones, tablets en laptops. De berichten die u stuurt via TodaysMeet hebben een Twitter-achtig uiterlijk. Net als bij Twitter kan een bericht maximum 140 tekens bevatten. Voor deel te nemen aan TodaysMeet heeft u geen account nodig, enkel een uniek internetadres, door TodaysMeet “Room” genoemd. Alleen zij die beschikken over dat internetadres kunnen deelnemen aan de meeting. Alle berichten die binnen de “Room” worden verzonden verschijnen, net als bij Twitter, onder elkaar in een tijdlijn. Het recentste bericht wordt telkens bovenaan toegevoegd. Berichten uit TodaysMeet worden automatisch verwijderd als een bepaalde tijd is verstreken. Dit kunt u zelf kiezen hoe lang deze berichten zichtbaar blijven in de room. Lestip: TodaysMeet kunt u gebruiken om ideeën te verzamelen in de klas of de leerlingen te laten antwoorden op een vraag op een interactieve manier. U stelt de vraag of de zoekopdracht en geeft het unieke webadres door aan de leerlingen. Wanneer zij naar deze site surfen, dan kunnen ze hun antwoord inzenden. TodaysMeet is verder een goede voorbereiding op het gebruik van Twitter.
42
Alvorens de meeting te openen met TodaysMeet moet u zelf een nieuwe “room” aanmaken. Eerst geeft u deze een naam. Het is het best dat u de room een korte naam geeft, want deze maakt deel uit van het webadres. Deze naam is eigenlijk de vraag/het onderwerp waarover u het wilt hebben met de leerlingen. Wanneer u kiest voor TodaysMeet teacher tools kunt u zorgen dat enkel mensen op de room geraken met een bepaald wachtwoord. Dit wachtwoord kunt u als leerkracht zelf kiezen. Op deze manier is uw meeting beschermd tegen andere gebruikers en kan niemand de vernoemde info overnemen. Als u vervolgens klikt op “open room” komt u terecht op uw meeting. Daarna tikt u uw naam in en vervolgens kunt u antwoorden op de vraag die de leerkracht stelt. De antwoorden komen vervolgens onder elkaar terecht in het venster links van de pagina. Onderaan links bij “room tools” vindt u de link om naar de meeting room te gaan. Deze kunt u dan aan de leerlingen geven zodat zij terecht komen op deze room en kunnen deelnemen aan de meeting. Aangezien de leerlingen hun naam moeten ingeven, heeft u controle over wie actief deelneemt aan het gesprek/discussie/vragenronde. Graag aan de slag met TodaysMeet? Hieronder vindt u een video waarbij de basisprincipes worden uitgelegd. Aan de slag met TodaysMeet: https://www.youtube.com/watch?v=Gkl8EgFEKvY 2.21 T: Tricider Via Tricider leren leerlingen op een eenvoudige manier brainstormen, argumenteren en stemmen. De beheerder (de leerkracht) zet een vraag, stelling of themawoord online. Natuurlijk kunt u er ook voor kiezen om meerdere vragen, stellingen of themawoorden online te plaatsen. Tricider stelt een uniek adres op, waarlangs de leerlingen de pagina kunnen bekijken, reacties kunnen achterlaten en kunnen reageren op reacties van anderen. Tot slot kunnen leerlingen stemmen op de reacties die hen het meeste aanspreken. Zo kunt u als leerkracht vlot zien wat de leerlingen het meeste aanspreekt/interesseert. 43
U kunt kiezen om prijzen toe te kennen aan de leerlingen bij elke vraag die u geeft. Zo kunt u hen belonen voor het idee met de meeste stemmen, uw eigen favoriete idee of wanneer ze voor iets hebben gestemd. Tricider geeft de meer verlegen leerlingen in uw klas een kans. De leerlingen die normaal hun mening niet durven uiten in de klas, zullen gemakkelijker hun mening geven via Tricider door te stemmen op reacties of zelfs te reageren. Om aan de slag te gaan met Tricider heeft u geen account nodig. Een account geeft echter wel de mogelijkheid om uw stellingen op één centrale plaats te bewerken en beheren, wat het voor u als leerkracht weer overzichtelijker maakt. Wanneer de leerlingen hiermee aan de slag willen gaan, hebben ze geen account nodig, enkel de link (embed in blog). Als leerkracht vult u uw vraag, stelling, probleem in bij “enter your question”. Wanneer u op “go” klikt, komt deze vraag online te staan. Wanneer leerlingen vervolgens op “add idea” klikken, kunnen ze hun meningen/ideeën toevoegen. Als de leerlingen niet ingelogd zijn kunnen ze hun naam toevoegen. Als ze zijn ingelogd dan verschijnt de naam automatisch. Per idee hebben de leerlingen de mogelijkheid om erop te reageren, zodat ze de stelling kunnen beargumenteren. Dit doen ze door op “add argument” te klikken. In de laatste kolom kan op “vote” geklikt worden om een stem uit te brengen. U kan als leerkracht de leerlingen uitnodigen via mail om deel te nemen aan deze ‘discussie’ of door hen de URL te geven.
44
2.22 T: Twitter Twitter is een wereldwijd forum waar de deelnemers in korte berichten (tweets), maximaal 140 tekens, vertellen wat hen bezighoudt. Nadat je een Twitter-account hebt aangemaakt, kunt u tweets plaatsen en bepaalde mensen ‘volgen’. Via twitter kunt u zoeken op trefwoorden en onderwerpen. Gebruikers geven zelf aan wat het onderwerp van een tweet is door middel van een hashtag (#). Uw profiel op Twitter kunt u ‘op slot’ zetten, zodat alleen mensen met uw toestemming uw geplaatste tweets kunnen zien. Via Twitter is er een onderwerp “durf te vragen”, waarbij leerlingen via een Twitter-bericht een bepaalde vraag kunnen stellen. Ze geven hun tweet dan de hashtag “#durftevragen” of “#dtv”. Op deze manier krijgen ze snel feedback op hun vraag. Hierbij zien leerlingen ook hoe snel hun tweet rondgaat. Ook als leerkracht of gebruiker kunt u hierop vragen plaatsen, daarom moet u er als leerkracht toch opletten wat er allemaal al op deze pagina staat. Twitter inzetten in de klaspraktijk is ook voordelig om te werken aan de taalvaardigheid. Laat hen een Twitter-bericht schrijven waarin de boodschap duidelijk moet zijn en ze mogen maar 140 tekens gebruiken. Hierbij leren ze dat ze snel tot de essentie moeten komen. Verder kunt u ook gebruik maken van Tweetoëzie. Dit is een alternatief op een ‘gewoon’ gedicht schrijven. Hierbij maken ze een gedicht van 140 tekens, hiervoor is geen Twitteraccount nodig en kan je gewoon op papier doen maar is het opdracht dat in een Twitter-jasje is gestoken. Daarnaast kunnen ze hun gedicht wel op Twitter plaatsen, hoeveel likes zou hun Tweetoëzie krijgen? Voor Twitter hoeft u dus niet voor elke leerling een account aanmaken, het account van de leerkracht kan soms al volstaan. Dit hangt natuurlijk af van wat u wilt doen. Zo kun je via Twitter het nieuws volgen, niet enkel het standaard nieuws, maar wat is er momenteel “trending” op Twitter. Via onderstaande link vindt u een video waarin wordt uitgelegd wat Twitter is en hoe je ermee aan de slag gaat. De beheerder legt basisprincipes van registreren, volgen en personen zoeken. Aan de slag met Twitter: https://www.youtube.com/watch?v=8r7FKFF4j9g#t=132
45
De startpagina van Twitter ziet er als volgt uit: Via de functie “zoeken” kunt u zoeken naar bepaalde onderwerpen op Twitter, bv. onderwijs. Hier kunt u uw tweet typen (een boodschap die u met uw volgers wilt delen). Een tweet bestaat uit max. 140 tekens.
De tijdlijn met tweets van mensen die u volgt.
Overzicht van hoeveel tweets u reeds heeft geplaatst en wie uw volgers zijn en wie u zelf volgt.
Wanneer u bent ingelogd ziet u hier uw gebruikersnaam verschijnen.
Hier ziet u de onderwerpen die momenteel “trending” zijn op Twitter.
46
2.23 W: WhatsApp Via WhatsApp hebt u de mogelijkheid om gratis sms’en, video’s en afbeeldingen te versturen. Eigenlijk is dit een soort van chatroom die de gebruikers in mogelijkheid stelt om met elkaar te communiceren. Zo kunt u in dialoog gaan met verschillende personen, maar ook een groep oprichten. Dit gebruiken met leerlingen gaat misschien al ver, omdat dit ook gekoppeld is aan uw gsm-nummer. WhatsApp biedt eerder de mogelijkheid om als leerkrachten goed met elkaar verbonden te zijn. Via WhatsApp maakt u dan een groep aan, die verbonden is met alle leerkrachten van de school. Zo kunnen er via deze weg verschillende mededelingen worden doorgegeven, bv. ziekte, te laat wegens een gebeurtenis, een vraag of informatie doorgeven. Aangezien deze terecht komen op de gsm heeft iedereen er een onmiddellijke controle over. 2.24 W: Wiggio Wiggio is een online communicatieplatform dat voor diverse doeleinden kan worden gebruikt. Zo kunt u discussies voeren, taken verdelen, polls houden, schema’s en kalenders delen, groepsbestanden uploaden en beheren. Dit is een uitgebreide, maar zeer handige tool. Met Wiggio kunt u verschillende groepen aanmaken. Deze zijn steeds beveiligd met een wachtwoord. Zo hebt u controle over wie deelneemt in de groep en kan niet iedereen alles bekijken. Als leerkracht kunt u best voor uw klas een besloten groep aanmaken. Zo respecteert u de privacy van uw leerlingen. Wanneer u een groep hebt aangemaakt, hebt u verschillende opties om met uw (klas)groep aan de slag te gaan. Hieronder vindt u een opsomming van de verschillende opties: To Do: U kunt in uw groep gemakkelijk een “to do”-lijst opstellen. Zo kunt u voor de leerlingen overzichtelijk bijhouden wie voor wat verantwoordelijk is. Per puntje op de “to do”-lijst kunt u een persoon aanwijzen, deze zorgt er dan voor dat dit puntje in orde komt. Poll: U kunt naar de meningen polsen van uw leerlingen aan de hand van een poll. Zo kunt u ook verschillende stellingen bespreekbaar maken aan de hand van de poll. Een poll kan steeds gebruikt worden als vertrekpunt voor een klasgesprek. Message: U kunt in de groep berichten plaatsen. Dit kan een mededeling zijn wat leerlingen zeker niet mogen vergeten tegen de volgende dag. Maar u kunt via berichten ook een opdracht geven aan de leerlingen. Zo kunt u hen een artikel laten lezen of een link delen van een video die ze moeten bekijken. Hiervoor kunt u ook de opties “files” of “link” gebruiken. 47
Calendar: Tot slot kunt u online een agenda bijhouden. Deze kunnen leerlingen op elk moment raadplegen. Hierin kunt u belangrijke gebeurtenissen bijhouden, zoals bijvoorbeeld op maandag is het zwemmen. Subgroups: Binnen uw klasgroep kunt u ook nog verschillende subgroepen aanmaken. Deze kunt u inzetten bij verschillende groepswerken. De groepsleden kunnen dan via Wiggio bestanden met elkaar gaan delen en met elkaar in interactie gaan.
Indien u aan de slag wilt gaan met Wiggio heeft u een account nodig. Uw account op Wiggio kunt u synchroniseren met Facebook, zo hoeft u geen apart account aan te maken. De leerlingen hebben ook een account nodig om te kunnen deelnemen aan de groepen op Wiggio. Wanneer u de leerlingen wilt toevoegen aan de groep kunt u via “share” de unieke link delen met uw leerlingen. Als ze deze vervolgens aanklikken, moeten ze hun e-mailadres intikken. Zo komen ze automatisch in de groep terecht. U kunt de leerlingen ook toevoegen aan de groep via hun e-mailadres, dan worden ze per mail uitgenodigd om deel te nemen aan de groep. Op YouTube vindt u verscheidene video’s terug die u kunnen helpen met aan de slag te gaan met Wiggio. Deze video’s zijn wel Engelstalig. Aan de slag met Wiggio: https://www.youtube.com/watch?v=QXKgi46fnhg
48
2.25 W: Wikia Samenwerkend leren Wikia is een website waarbij om één gezamenlijke leerlingen/leerkracht/gebruikers een wiki tekst/pagina te kunnen opstarten. Een wiki is een website bekomen en zich waarop bezoekers zelf op een eenvoudige hierbij kritisch manier informatie kunnen toevoegen of opstellen naar andere aanpassen. Het bekendste voorbeeld van wiki’s. een wiki is Wikipedia. Door samen te werken kunnen de bezoekers voor één gezamenlijke tekst zorgen. Zo kunnen bezoekers elkaar aanvullen en kan de kwaliteit van de informatie verbeteren. Het wijzigen van de pagina’s gaat snel en gemakkelijk. Als gebruiker kunt u direct en zonder omwegen verbeteringen aanbrengen. Men kan eenvoudig teksten en afbeeldingen invoeren. Speciale software op de server slaat de wijzigingen op en zet het resultaat om in webpagina’s. U kunt de leerlingen zelf een wiki laten opstellen over een bepaald onderwerp, bv. kunstenaars in het dorp of lokale geschiedenis. Via het opstellen van een wiki via Wikia werken de leerlingen aan hun taalvaardigheid. Ze moeten informatie verzamelen, selecteren en formuleren. Via de wiki kunnen ze samen sleutelen aan het geheel. Wanneer leerlingen zelf een wiki zouden raadplegen, moeten ze beseffen dat “gewone” mensen de kans hebben om deze te bewerken, dat deze daardoor niet is opgesteld door professionelen. Daarom is het belangrijk dat ze kritisch en met enige achterdocht worden bekeken. Vanuit het feit dat leerlingen zelf een wiki kunnen creëren in de klas, kunt u met hen de klemtoon en aandacht liggen dat anderen dit ook kunnen en dat het daarom belangrijk is dat ze zich hier tegenover kritisch opstellen. Om de webpagina te beschermen tegen andere gebruikers. Kunt u deze beveiligen, zo kan niet iedereen deze pagina gaan bewerken. Wanneer u aan de slag gaat met Wikia moet u zich eerst registreren. De leerlingen hebben een account nodig alvorens ze aan de slag kunnen. Dit account kunt u ook koppelen aan uw Facebookaccount. Als u zich dan inlogt op Wikia kunnen de leerlingen of u een nieuwe wiki aanmaken. Dit gaat via de link “start a wikia” rechts boven. Vervolgens kunt u uw wiki een eigen naam geven. Aan de hand van de gekozen naam voor uw wiki maakt Wikia een uniek webadres aan. Onderaan moet u nog aangeven in welke taal de wiki vooral zal zijn. 49
Vervolgens kunt u uw wiki een omschrijving geven zodat de bezoekers snel jouw pagina kunnen vinden. De vormgeving van uw wiki kunt u bepalen in het begin, deze kan u steeds aanpassen via instellingen. Als u deze instellingen hebt doornomen kunt u de eerste pagina’s gaan aanmaken. Wilt u met meerdere aan een Wiki werken dan kunt u onderaan bij “Admin” kiezen voor “user rights”. Op deze manier kunt u verschillende gebruikers toevoegen aan uw wiki en deze een bepaalde taak toewijzen. Wilt u als leerkracht zien, wie wat heeft gedaan en hoe het proces is verlopen, kunt u bij “my tools” kiezen voor “history” hierbij krijgt u een tijdlijn te zien van alle verschillende activiteiten die zich hebben afgespeeld binnen de wiki. Zo heeft u als leerkracht een goed overzicht en kunt u ook punten toebedelen aan samenwerkingsvaardigheden/inbreng. Leerlingen hebben de mogelijkheid om anderen, zoals leerlingen, hun pagina te gaan bewerken (“edit”). Zo kunnen ze elkaars pagina’s kritisch gaan bekijken en verder aanvullen of onjuistheden bijwerken, op deze manier werken we coöperatief samen. Het opstarten van een Wikia kan met leerlingen misschien chaotisch of moeilijk verlopen, aangezien Wikia niet eenduidig is. Persoonlijk raad ik u liever Google Drive of Titanpad aan wanneer u leerlingen samen in een document wilt laten werken.
Wilt u toch aan de slag gaan met Wikia dan vindt u bij de link “hulp” uitleg over hoe u aan het werk kunt gaan met Wikia. Aan de slag met Wikia: http://nl.community.wikia.com/wiki/Help:Inhoud
50
2.26 Y : YouTube
Voorzie een apart YouTube – profiel voor de klas. Zo houdt u gemakkelijk privé en werk gescheiden.
YouTube is de sociale media site die we het meeste inzetten in de klaspraktijk. Vaak doen we dit door leerlingen naar allerlei filmpjes te laten kijken over een bepaald onderwerp. Verder wordt deze vaak ingezet om muziek in de klas te brengen. Het voordeel hieraan is dat u voor het bekijken van video’s en beluisteren van muziek geen account moet hebben. Maar u kunt YouTube interactiever integreren in het klasgebeuren. Zodat de leerlingen zelf ermee aan de slag kunnen. Zo kunt u als school een eigen YouTube kanaal beginnen. Hierop kunnen zowel ouders, directie als leerkrachten filmpjes plaatsen over verschillende activiteiten. In het YouTube kanaal kunt u de verschillende video’s gaan bundelen in afspeellijsten zodat u alles gemakkelijk terug vindt, bv. afspeellijst van L3A. Deze video’s kunt u ook gemakkelijk delen op andere sociale media, zoals Facebook en Twitter. Hiervoor hebt u wel een YouTube-account nodig. Als u met leerlingen een Gmailaccount aanmaakt is dit gemakkelijk, want u kunt YouTube koppelen aan uw G-mailaccount. Een YouTube kanaal geeft ook een bepaalde uitstraling naar toekomstige schoolkinderen. Ze geven een bepaald beeld mee van wat er zich op school afspeelt. Zo kunnen zij op de hoogte blijven van wat er allemaal op school gebeurt en ze krijgen een soort voorproefje te zien. Als leerlingen zelf iets plaatsen op YouTube is het belangrijk dat ze de video een duidelijke titel geven, zodat het filmpje snel terug te vinden is. Als u graag uw eigen kanaal wilt bekijken dan gaat u naar het tabblad “mijn kanaal”. Vervolgens krijgt u dan de pagina die u hieronder ziet. Op deze pagina ziet u een overzicht van uw persoonlijk kanaal. Hierop ziet u welke video’s u zelf al hebt geüpload en welke afspeellijsten u reeds hebt opgesteld. Via “videobeheer” kunt u uw video’s gaan verwijderen en bekijken hoeveel mensen deze reeds hebben bekeken. Rechtsboven ziet u “uploaden”, via deze weg kan u eenvoudig een video uploaden op uw YouTube-pagina. Als u deze video upload, kunt u ervoor kiezen om deze openbaar, privé of verborgen te plaatsen. 51
3 Algemene tips Hieronder vindt u enkele algemene tips die u altijd in uw achterhoofd kan houden, eender met welke tool u aan de slag gaat.
Probeer privéaccount en schoolaccount gescheiden te houden. Het is best dat u voor de sociale media die je voor school gebruikt een ander account aanmaakt dan degene die u thuis gebruikt. Zo houdt u gemakkelijk privé en werk gescheiden. Leg de focus op een paar toepassingen en pas ze niet allemaal tegelijkertijd toe. Zo houdt u het voor de leerlingen en/of ouders ook overzichtelijker. Communiceer duidelijk met ouders hoe je dit toepast binnen de klaspraktijk. Zij zijn hierin belangrijke partners. Zeker omdat zij toestemming moeten geven wanneer de kinderen een account willen op sociale media zoals Facebook. Maak duidelijke afspraken met de leerlingen. Bv. we gebruiken op de sociale media enkel voornamen, we zeggen niets negatief over elkaar, we plaatsen alleen maar foto’s online als degene die erop staat daar toestemming voor heeft gegeven,… . Start klein, probeer als leerkracht iets uit van sociale media. En neem datgene wat bij u past. Om te voorkomen dat u 24u op 24u en dat 7 op 7, wordt bestookt met meldingen op sociale media omdat leerlingen nog vragen hebben over een taak, kunt u met de leerlingen een vragenuurtje afspreken. Dit is een moment waarop u als leerkracht zeker online komt en kan reageren op de vragen van de leerlingen. Aangezien u bij veel toepassingen kunt inloggen met een Googleaccount is het gemakkelijk wanneer u met de leerlingen bv. in het begin van het schooljaar een Google-account aanmaakt. Zo kunt u dit account gedurende het schooljaar/schooljaren gebruiken om in te loggen op de verschillende toepassingen.
52
4 Wat met incidenten op sociale media? Leerkrachten en/of ouders staan vaak sceptisch ten opzichte van dit onderwerp. Zij zien sociale media vaak als bron van pesterijen en ruzies. Daarom is het belangrijk om te weten hoe u als leerkracht en als school zou omgaan met incidenten zoals pesterijen of ongepaste reacties/foto’s. Het is vooral belangrijk om als leerkracht zo’n incident ook als leermoment te zien. Vaak zijn deze incidenten inschattingsfouten van leerlingen, die niet beseffen wat de impact van hun daden zijn. Als school kan je ervoor kiezen om een leerkracht aan te stellen als meldpunt. Deze treedt dan op als vertrouwenspersoon voor de leerlingen wanneer er incidenten gebeuren. Deze leerkracht kan de incidenten dan oplijsten om zo over alles een goed overzicht te bewaren. Dit kan evengoed de klasleerkracht zijn omdat deze sowieso al een vertrouwenspersoon is in de klas. Leerlingen zijn zich niet bewust van de gevolgen van een bepaalde uiting op de sociale media en dat het anders kan uitpakken tegenover een opmerking op het schoolplein. Het verschil zit zich onder andere in: - Het blijvende karakter: Eenmaal de opmerking, video, foto is geplaatst kunnen deze vaak moeilijk te verwijderen zijn. Zeker als ze over meerdere platforms verspreid zijn. - Gebrek aan non-verbale communicatie, terwijl deze een belangrijke rol speelt in het interpreteren van een boodschap. - Men heeft niet steeds de mogelijkheid om onmiddellijk te reageren. Leerlingen moeten attent gemaakt worden op deze eigenschappen van sociale media. Ze zijn een eerste stap in het kader van preventie. Om u te ondersteunen bij incidenten heeft Erno Mijland, adviseur bij eigentijds onderwijs, een checklist opgesteld. Deze vindt u op de volgende pagina terug.
53
CHECKLIST BIJ INCIDENTEN OP SOCIALE MEDIA 1) Bepaal in hoeverre het incident de school raakt, of er een (gedeeltelijke) verantwoordelijkheid is voor de school om er werk van te maken en of je dat wilt en kunt. 2) Betrek en informeer altijd de ouders. In bepaalde situaties zullen zij met de betrokkenen aan de slag moeten gaan. 3) Bij ernstige incidenten moet mogelijk de politie betrokken worden. Raadpleeg voor meer informatie de website: www.meldknop.nl . 4) Reageer snel en zorg voor een transparante communicatie op maat richting de verschillende betrokkenen. De doofpot en sociale media zijn elkaars tegenpolen. 5) Manage de verwachtingen: vertel wat je als schoolleiding gaat doornemen en hoe je de verschillende partijen (ouders, leerlingen) gaat betrekken. 6) Weet wat je moet doen. Maak sociale media een vast onderdeel van een het veiligheidsplan of de klachtenregeling. 7) Registreer alle incidenten, ook de kleinere. Een goede registratie helpt bij het tijdig signaleren van ontwikkelingen, zoals een teruglopende veiligheid in het pedagogisch klimaat. 8) Evalueer na elk incident de aanpak en verwerk de opbrengst in de betreffende documenten.
54
De oorzaak van deze incidenten ligt vaak zoals hierboven vermeld aan het feit dat kinderen zich niet bewust zijn van eventuele gevolgen. Het is de taak van de leerkracht om de kinderen bewust te maken van de gevolgen van hun gedrag op sociale media. Dit kan eventueel door de checklist op de volgende pagina met hen te gaan bespreken. Deze vragen zou elke persoon moeten beantwoorden voor je een tekst, foto of video online publiceert. Als u op één van de vragen “ja” antwoord, plaatst u de tekst, foto of video niet of doet u eerst een aanpassing. Per puntje op de checklist staat er een link naar een video of pdf-bestand die kan dienen als aanknopingspunt om dit onderwerp in de klas bespreekbaar te maken. Deze lestips zijn bedoelt als aanzet om deze onderwerpen bespreekbaar te maken in de klas. U kunt uw leerlingen hier vrij op laten reageren en laten nadenken over de gevolgen. Bij de video’s worden ze ook meteen geconfronteerd met enkele gevolgen.
55
CHECKLIST WAT ZET JE WEL EN WAT ZET JE NIET OP INTERNET? 1) Kan ikzelf hierdoor in de problemen komen? Vb. ik plaats een foto waarop ik best wel sexy sta afgebeeld.
2) Kan iemand die toegang heeft tot mijn tekst, foto’s en video’s dit vervelend vinden? Vb. Ik heb een opmerking gemaakt die mijn ouders kan kwetsen. Mijn vriend staat nogal raar op de foto.
3) Kan iemand dit mogelijk verkeerd interpreteren of begrijpen? Vb. Ik heb een grapje gemaakt, maar deze kan nogal verkeerd overkomen.
4) Kunnen mijn familieleden, vrienden of anderen hierdoor in de problemen komen? Vb. In mijn bericht staat dat mijn oom en tante twee weken op vakantie zijn. Misschien leest een inbreker dit ook.
LESTIP: Leerlingen gaan vaak ondoordacht om met een online profiel. Ze plaatsen informatie en foto’s, delen klakkeloos artikels of statussen en verspreiden informatie over anderen. Om dit aan te pakken met leerlingen in de klas bestaat er een lespakket “Nice to meet you”. Deze les neemt slechts twee lesuren in beslag en wil jongeren bewust maken van de risico’s. In dit lespakket wordt zowel de klemtoon gelegd op cyberpesten, als op welke informatie men allemaal te weten kan komen vanuit een profielsite en wat zijn de gevolgen van bepaalde foto’s of statussen. Via onderstaande site vindt u dit lespakket terug. Op de docentenhandleiding te downloaden, klikt u op “NTMY docentenhandleiding”. http://codenamefuture.nl/voortgezet-onderwijs/catalogus/ntmy/
5) Ken ik deze persoon? Mag ik eender wie toevoegen als vriend? Vb. Je krijgt een vriendschapsverzoek van iemand die je niet kent, maar je hebt wel 15 gemeenschappelijke vrienden, wat doe je? Weet je ooit 100% zeker wie dit is?
LESTIP: Vaak voegen mensen personen toe die je eigenlijk niet echt kent, maar waarom doen we dit? En wat voor gevolgen heeft dit? Er zijn vaak mensen die zich op sociale media anders voordoen dan ze werkelijk zijn. Voor dit fenomeen moeten we onze leerlingen ook wakker schudden. Op Schooltv vindt u veel video’s terug over sociale media en via onderstaand filmpje kan je met leerlingen in gesprek gaan over wie voeg je al dan niet toe? We hebben op Facebook en Twitter vaak veel vrienden, maar kennen we al deze vrienden echt? Wanneer uw leerlingen bv. over de 200 vrienden hebben, moeten ze eens nagaan welke mensen ken ik nu echt en vertrouw ik mijn foto’s en statussen toe. http://www.schooltv.nl/video/eenvandaag-in-de-klas-iedereen-kan-je-facebookfotosgebruiken/#q=sociale%20media
6) Kan dit later, in een andere situatie, tegen me gebruikt worden? Vb. In mijn bericht kraak ik de lokale supermarkt af. Daardoor kan ik straks misschien geen vakantiejob krijgen.
7) Wil ik dat iedereen die dit kan vinden/lezen, dit van me te weten komt? Vb. Ik heb een foto geplaatst toen ik aan het wandelen was met mijn zieke opa in de rolstoel.
LESTIP: Om de leerlingen bewust te maken van vraag 6 en 7 kunt u met hen kijken naar het onderstaande filmpje. Hierin gaat een waarzegger de gedachten lezen van een persoon. Terwijl hij al deze informatie eigenlijk te weten is gekomen via Facebook. Leerlingen moeten beseffen dat wat men op sociale media zet dat dit een blijvende identiteit heeft en dat mensen dit kunnen zien en mogelijk kunnen overnemen. Zo kunnen ze hierdoor later in de problemen komen of weet men veel meer over jou dan jezelf denkt. Deze informatie kan ook tegen hen gebruikt worden. Vanuit dit filmpje kunt u een klasgesprek opstarten vanuit de reacties die deze video uitlokken. http://vtm.be/voor-de-show/filmpje-over-waarzegger-wordt-heuse-internethit
LESTIP: Via onderstaande video worden alle gevaren van sociale media nog eens benoemd. De klemtoon ligt vooral op privacy, men moet in het hoofd houden dat er mensen zijn die je in de gaten kunnen houden via al jouw foto’s en statussen. In de video wordt nog eens vernoemd wat mensen kunnen doen met jouw foto’s en statussen. http://www.schooltv.nl/video/focus-op-de-maatschappij-internet-en-privacy/#q=sociale%20media
56
5 Bronnen http://socialmediasucces.nl/social-media-informatie/ https://veiliginternetten.nl/media/medialibrary/2014/09/Sociale_media.pdf http://alleskanaltijdbeter.blogspot.be/p/smihopedia-aan-de-slag-metsociale.html https://scooledu.org/website_nl http://www.leren.nl/artikelen/2004/wiki.html https://www.youtube.com/watch?v=hwHkb4Qn5B8 http://www.youngworks.nl/wp-content/uploads/2013/08/05Handleiding_AnswerGarden.pdf https://www.youtube.com/watch?v=iKGlJxeLQHQ https://classdojo.zendesk.com/hc/en-us/articles/202793835-Getting-startedwith-ClassDojo#web http://www.essentius.nl/Portals/210/docs/Dropbox%20handleiding.pdf http://www.talentencampusvenlo.nl/downloads/Talentengroep/edmodoleerkrac htalgemeen-130201113832-phpapp01.pdf http://www.dussenseboys.nl/handleidingen/Introductiehandleiding-Drive-enAgenda.pdf http://www.slideshare.net/contentcreatiespuntnl/instagram-een-praktischehandleiding https://kahoot.it/#/ http://ict-idee.blogspot.be/2013/09/168-kahoot-docent-stelt-vragen-op.html https://www.youtube.com/watch?v=tQxxl3TZYKE http://www.sgr10.be/sites/default/files/atoms/files/Handleiding%20%20Padlet,%20een%20digitaal%20prikbord.pdf http://www.kempenkind.nl/bestanden/390/Aan-de-slag-met-Pinterest.pdf 57
http://www.computersopschool.nl/wp-content/uploads/C2907_HowTo.pdf https://www.youtube.com/watch?v=FrD1RXFbMTY https://scooledu.org/community/resources/lespakket https://www.youtube.com/watch?v=uJrtiMz33oM http://www.chdict.nl/documenten/starten%20met%20Symbaloo%20(1).pdf https://www.youtube.com/watch?v=Gkl8EgFEKvY https://www.youtube.com/watch?v=8r7FKFF4j9g#t=132 https://www.youtube.com/watch?v=QXKgi46fnhg http://nl.community.wikia.com/wiki/Help:Inhoud http://codenamefuture.nl/voortgezet-onderwijs/catalogus/ntmy/ http://www.schooltv.nl/video/eenvandaag-in-de-klas-iedereen-kan-jefacebookfotos-gebruiken/#q=sociale%20media http://vtm.be/voor-de-show/filmpje-over-waarzegger-wordt-heuse-internethit http://www.schooltv.nl/video/focus-op-de-maatschappij-internet-enprivacy/#q=sociale%20media
58