vertaling
Lies Lavrijsen Keppie & Keppie Gedrukt in Thailand
zetwerk nederlandse editie oorspronkelijke titel
Children’s Activity Atlas Sterling Children’s books, een imprint van Sterling Publishing Copyright © 2013 Quarto Children’s Books Copyright © 2014 Nederlandse vertaling Lannoo uitgeverij, Tielt / Ketnet
oorspronkelijke uitgever
ISBN 978 94 014 1870 6 - D/2014/45/381 - NUR 232 WWW.LANNOO.COM WWW.KETNET.BE Registreer u op onze website en we sturen u regelmatig een nieuwsbrief met informatie over nieuwe boeken en met interessante, exclusieve aanbiedingen. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
INHOUD Hoe werkt deze atlas? . . . . . . . . . . . . . . Noord-Amerika . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zuid-Amerika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Noordelijk Afrika . . . . . . . . . . . . . . . . . Zuidelijk Afrika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Noord-Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zuid-Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rusland en Eurazië . . . . . . . . . . . . . . . . Het Midden-Oosten en Zuid-Azië . . . . . China en Oost-Azië . . . . . . . . . . . . . . . Zuidoost-Azië . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oceanië . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arctica en Antarctica . . . . . . . . . . . . . . . Register . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30
Tekst door Jenny Slater Illustraties door Katrin Wiehle & Martin Sanders
4
HOE WERKT DEZE ATLAS? Een atlas is een boek met kaarten. Deze atlas is onderverdeeld in 13 gebieden, die samen onze wereldbol vormen. Op de kaarten vind je de oceanen en continenten terug, net als de belangrijkste steden, rivieren en bergen. De kleine figuurtjes tonen wat voor bijzonders je in de afgebeelde B A landen tegenkomt: dat kunnenZUID-AMERIKA dierenis eenzijn, Zuid-Amerika uitgestrekt continent met in het noorden het immense, broeierige Amazonewoud en in het uiterste zuiden een ijzig land van planten, industrieën ofde westkust rijzen de1besneeuwde toppen reusachtige gletsjers. Langs van de Andes op, de langste bergketen ter wereld. Zuid-Amerika kent zowel grote woestijnen als weidse grasvlakten, de pampa’s, waar vee en bezienswaardigheden. schapen grazen. De boeren kweken er ook koffie, katoen, bananen en B
C
D
Paspoort
Telkens wanneer je een continent hebt bezocht, kun je de bijbehorende quiz in je paspoort invullen en een visumsticker plakken.
E
8
A
Mijn
PASPOORT
C
D
C
D
1
1
suikerriet. De meeste mensen wonen in de drukke steden langs de kust. Meer van Maracaibo Tapir
Caracas
VENEZUELA
COLOMBIA
Or i n o c
o
Georgetown
Ángelwaterval
GUYANA
Bogota
Tatacoawoestijn
Anaconda Jaguar
A
e
ma
z
ira
Orinocodolfijn
s
Blauwe morphovlinder
geb
ajó
des erg te
Amazonewoud Rieten boot op Titicacameer
Koffiebonen
BRAZILIË
Machu Picchu
Legenda
3
Voetbal
an
cisco
4
S ao Fr
An
Toekan Lama
4
Kathedraal
La Paz
Hoofdsteden Belangrijke steden Rivieren Bergen Grenzen
Postkaartjes
Z
ns
PERU
one
To c a n t i
Quito
Tungurahuavulkaan
O
W
Booreilanden
Paramaribo HCayenne SURINAME FRANS-GUYANA
Evenaar
ECUADOR
Mad
3
2
N
Caraïbische Zee
Ta p
2
Stuur een kaartje naar het thuisfront! In dit boek vind je er zes. Ze zijn al voor de helft geschreven. Je hoeft alleen de ontbrekende woorden nog in te vullen.
H Brasilia
BOLIVIA
4
H
Waarvoor dient dit raster?
Een raster verdeelt de kaart in vierkante stukken. Elk vierkant heeft een letter en een cijfer: dat zijn de ‘coördinaten’. Dankzij die coördinaten vind je meteen wat je zoekt op een kaart.
5
A
B
5
Hoe wordt een wereldkaart gemaakt?
Kaarten zijn plat, maar de aarde is een ronde bol. Hoe maak je daar een kaart van? Stel je voor dat je de schil van de aarde pelt, net als bij een sinaasappel. Druk de stukken plat en leg ze naast elkaar, zo dicht mogelijk tegen elkaar aan. Dat is ongeveer wat kaartenmakers doen als ze een wereldkaart maken!
E
F
H
G
Biomen aflezen 1
Een bioom is een combinatie van klimaat, vegetatie en dieren die kenmerkend is voor een bepaalde streek.
Sneeuw en ijs Bergen en toendra Naaldbossen Regenwoud Loofbossen Grasland/savanne Mediterrane bossen Woestijn en halfwoestijn
N
2 W
Het kompas
O Z
Op elke kaart staat een kompas dat het noorden, oosten, zuiden en westen aanwijst.
3 MAROKKO ALGERIJE TUNESIË LIBIË EGYPTE
MAURITANIË MALI NIGER
ERITREA
TSJAAD
DJIBOUTI
SOEDAN
SENEGAL GAMBIA
GUINEE-BIS
SAU
GUINEE
BURKINA
FASO
SIERRA
BENIN NIGERIA
LEONE
IVOORKUST TOGO
LIBERIA GHANA
SÃO TOMÉ
EN PRÍNCI
PE
KAMEROEN
CENTR AAL-AF REPUBL RIKAANSE IEK
ZUID-SOED AN
ETHIOPIË
EQUATORIAA L-GUIN
SOMALIË
EA
GABON
CONGO-BRA
ZZAVIL
LE
DEMOC REPUBL RATISCHE IEK CONG O
WESTELIJKE
SAHARA
OEGANDA KENIA RWANDA
ANGOLA ZAMBIA
BURUNDI MOZAMBIQU
TANZANIA
E
NAMIBIË
BOTSW ANA
ZIMBABWE MALAWI
LESOTHO
COMOREN
ZWITSERLA
ND
4
MADAGASC AR
MAURITIUS
A
LITOUWEN MOLDAVIË ESTLAND
OEKRAÏNE
LETLAND
RUSLAND GEORGIË ARMENIË
KAZACHSTA N
OEZBEKISTA
N
TURKMENIS
TAN
ERIKA
TA RC T I C
A
M
ERIKA
OCEANIË BLZ. 6, D3 BLZ. 7, C6
Op elke kaart vind je een miniwereldkaart die aangeeft waar de afgebeelde regio zich bevindt.
G
OR D
-
AN
PA
F
N
NO
EN
EURO
E
TADZJIKISTA
RCTIC
A
A
AZIË
AFRIKA
KIRGIZIË
A
A
M
WIT-RUSLAN D
AZERBEIDZJA
N
ZUID-
Op wereldschaal
ZUID-AFRIK
SEYCHELLEN
H
BLZ. 7, C6
BLZ. 8, A3 BLZ. 8, D4 BLZ. 9, C7
5
Stickers
NAMIBIË
De kaarten zijn pas volledig als je alle stickers op de juiste plaats geplakt hebt. Plak ze op iedere bladzijde in de daarvoor voorziene ruimtes.
4
3
2
1
Orka
C
Honolulu
Hawaii
Z
Grizzlybeer
IJshockey
enzie
Vancouver
Totempaal
McKinley
Yu k o n
Alaska
W
N
Eland
Canadese Koninklijke Bereden Politie
Bever
Hudsonbaai
Baffineiland
C A N A D A
SkiĂŤn en snowboarden
Groot Slavenmeer
O
Noordelijke IJszee
Bosbouw
Inuit
De natuur beschermen
D
E
Ahornstroop
Kabeljauw
Meer dan 140 jaar geleden werd het eerste natuurpark ter wereld geopend in de Verenigde Staten. De mensen wilden het landschap beschermen, net als de dieren en planten die er voorkwamen. Ondertussen telt NoordAmerika meer dan 100 natuurGROENLAND parken en reservaten. (Denemarken)
Noord-Amerika strekt zich uit van de ijskoude Noordelijke IJszee in het noorden tot de tropische CaraĂŻbische Zee in het zuiden. De hele westkust is bergachtig, van de besneeuwde toppen van de Rocky Mountains tot de ruige pieken in de Mexicaanse woestijn. Canada is voor de helft bedekt met dichte bossen en kent strenge winters met veel sneeuw. In de Verenigde Staten strekken de grote grasvlakten van de prairie zich vanaf de voet van de Rocky Mountains uit naar het oosten. Boeren kweken er gewassen en houden er vee.
NOORD-AMERIKA
B
ce
A
M ack ren
4
3
2
1
6
Rocky M
8
7
A
PANAMA
BELIZE
GUATEMALA
ANTIGUA EN BARBUDA
B
BARBADOS
COSTA RICA
EL SALVADOR
HONDURAS
NICARAGUA
MEXICO
CUBA
HAÏTI
DOMINICAANSE REPUBLIEK
BAHAMA’S
JAMAICA
VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA
CANADA
Kreeftskeerkring
Stille Oceaan
do
MEXICO
Cactus
Burro
New Orleans
Alligator
American football
Caraïbische Zee
PUERTO RICO DOMINICAANSE HAÏTI REPUBLIEK Nassau
BAHAMA’S
JAMAICA Belmopan
CUBA
Havana
Kennedy Space Center
Snorkelen
Golf van Mexico
Landbouw Ratelslang
Olievelden
Washington DC
Het Witte Huis
Baseball
Niagarawatervallen
Atlantische Oceaan
Vrijheidsbeeld
in S a Montreal Ottawa
Toronto Grote New York Meren
Chicago
Autofabrieken
VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA
Olievelden
Mount Rushmore
Great Plains
CN Tower
Winnipeg Bovenmeer
tL aw
6
5
SAINT LUCIA
GRENADA
C
SAINT VINCENT EN DE GRENADINES
SAINT KITTS EN NEVIS
D
TRINIDAD EN TOBAGO
Chichén Itzá
Vrachtschip
E
Trinidad en Tobago
Grenada
Saint Lucia Saint Vincent en de Grenadines Barbados
Dominica
Saint Kitts en Nevis Antigua en Barbuda
West-Indië
8
San Juan Santo Domingo Mexico-Stad GUATEMALA BELIZE Port-au-Prince HONDURAS Tegucigalpa Kingston Guatemala-Stad 7 NICARAGUA San Salvador Managua EL SALVADOR San José Panama-Stad COSTA RICA PANAMA DOMINICA
ra Grande
ZOEK DE VLAGGEN
Grootste meer Bovenmeer
Grand Canyon
Los Angeles
San Francisco
Vee
Missou
Rio
Grootste woestijn Grote Bekken
Langste rivier Mississippi-Missouri
Grootste land Canada
Langste bergketen Rocky Mountains
Grote Bekken
ns ssissippi
6
5
STEEKKAART
Golden Gate Bridge
Sequoia
Mountai o
Col
ri
Mi
7
Tungurahuavulkaan
Quito
Lama
Tatacoawoestijn
Machu Picchu
PERU
rg ebe
4
3
ECUADOR
Toekan
Bogota
COLOMBIA
La Paz
o
Jaguar
Ángelwaterval
Caracas
VENEZUELA Or i n o c
Tapir
Meer van Maracaibo
e
ira
Anaconda
GUYANA
te
Rieten boot op Titicacameer
BOLIVIA
Booreilanden
D
ne Blauwe morphovlinder
BRAZILIË
zo a m
H Brasilia
Kathedraal
Voetbal
Orinocodolfijn
Paramaribo H Cayenne SURINAME FRANS-GUYANA
Georgetown
Amazonewoud
Mad
Caraïbische Zee
Zuid-Amerika is een uitgestrekt continent met in het noorden het immense, broeierige Amazonewoud en in het uiterste zuiden een ijzig land van reusachtige gletsjers. Langs de westkust rijzen de besneeuwde toppen van de Andes op, de langste bergketen ter wereld. Zuid-Amerika kent zowel grote woestijnen als weidse grasvlakten, de pampa’s, waar vee en schapen grazen. De boeren kweken er ook koffie, katoen, bananen en suikerriet. De meeste mensen wonen in de drukke steden langs de kust.
s ajó
2
C
ZUID-AMERIKA
B
ns
1
A
g
To c a n t i
A
Ta p
A s nde
an
cisco
Koffiebonen
W
S ao Fr
Evenaar
Z
N
E
O
4
3
2
1
8
8
7
6
5
A
ECUADOR
ZOEK DE VLAGGEN
Sardines
Stille Oceaan
Grootste meer Meer van Maracaibo
Grootste woestijn Patagonische Woestijn
Langste rivier Amazone
Grootste land Brazilië
Langste bergketen Andes
B
Wijngaarden
BRAZILIË
COLOMBIA
Santiago
CHILI
Gletsjers in Patagonië
PERU
STEEKKAART
GALÁPAGOSEILANDEN (ECU)
Buenos Aires
Tangodansers
Rhea
Nandoe
r Pa
BOLIVIA
VENEZUELA
GUYANA
PARAGUAY
Pinguïn
C
FALKLANDS (Verenigd Koninkrijk)
Zeeolifant
Visserij
URUGUAY
D
CHILI
FRANS-GUYANA
E
ARGENTINIË
Het uitgestrekte regenwoud op de oevers van de Amazone krioelt van het leven, van de grond tot de boomtoppen. Er leven meer dan 2,5 miljoen insectensoorten, en elk jaar worden er nog nieuwe ontdekt.
Jaguars voelen zich thuis op de schaduwrijke bosbodem.
Blauwe morphovlinders leven tussen de bloeiende struiken.
Klimmende apen, kronkelende slangen – de meeste dieren leven in de boomkruinen.
In de hoogste boomtoppen leven duizenden vogelsoorten.
Steenbokskeerkring
Carnaval van Rio de Janeiro Rio de Janeiro
Amazoneregenwoud
SURINAME
Atlantische Oceaan
Montevideo
a Gordeldier
Gouden leeuwaapje
ná
URUGUAY
Asunción H
PARAGUAY
ARGENTINIË
Condor
KROONLAAG BOVENSTE LAAG STRUIKLAAG
Atacamawoestijn BODEMLAAG
Andesgebergte
8
7
6
5
9
Patagonische Woestijn