Meten van Welvaart en Welzijn benaderingen, problemen, uitdagingen Jan van Heemst
Inleiding Achtergrond:
1. Bhutanpresentatie van Ron, Cornelis en Fritz 2. Beroepsmatige betrokkenheid bij dit gebied
Opzet huidige presentatie: – Korte recap Bhutan – Aspecten van het BBP, inclusief beperkingen van BBP – Classificatie van alternatieve indicatoren / indices – Presentatie van enkele enkelvoudige en samengestelde indicatoren / indices – Presentatie van enkele geintegreerde datassystemen gebouwd rondom SNA en BBP – Stelling voor discussie
BNG concept 1.
Definitie: ontwikkelingsfilosofie die rekening probeert te houden met de waarden binnen een samenleving en met de wijze waarop deze waarden bijdragen tot het welzijn ervan
2.
Vergelijk BBP en BNG
BBP één-dimensionaal, welvaart, éénzijdig economisch georiënteerd BNG multi-dimensionaal, welzijn, breed maatschappelijk georiënteerd
GROSS NATIONAL HAPPINESS INDEX
BHUTAN RECAP
Pagina 4
FOUR PILLARS OF BHUTAN GNH
GROSS NATIONAL HAPPINESS INDEX
BHUTAN RECAP
Pagina 5
BNG-model BNG-modelďƒ¨ getrapt model opgebouwd uit: 9 domeinen [A] met 33 indicatoren [B] met 124 variabelen [C]
GROSS NATIONAL HAPPINESS INDEX
Datum :13-02-2014
Pagina 6
BNG-model vervolg A] Domeinen: 1.Psychologisch welzijn 2.Gezondheid 3.Educatie 4.Cultuur 5.Tijdsbesteding 6.Goed bestuur 7.Gemeenschapsvitaliteit 8.Levensstandaard 9.Ecologische diversiteit en veerkracht •Gelijke wegingsfactoren voor domeinen •Minimaal 6 domeinen moeten positief zijn om “gelukkig” geacht te zijn
GROSS NATIONAL HAPPINESS INDEX
BHUTAN RECAP
Pagina 7
BNG-model vervolg B] Indicatoren •33 stuks •gedifferentieerde wegingsfactoren: objectieve groter gewicht subjectieve kleiner gewicht •7 domeinen hebben 4 indicatoren, 1 domein heeft 3 indicatoren en 1 domein heeft 2 indicatoren C] Variabelen •124 stuks •diverse hebben ja/nee karakter •andere werken met puntenschalen •indicatoren hebben uiteenlopend aantal variabelen (een aantal 1, een enkele zelfs 7) •BBP komt er NIET in voor GROSS NATIONAL HAPPINESS INDEX
BHUTAN RECAP
Pagina 8
BNG-model vervolg Werking model Drempelwaarde is basis: 1.Toereikendheidsdrempels voor 33 indicatoren 2.Geluksdrempel voor overall-geluk drempel is 6 van de 9 domeinen positief Verdeling: < 6 domeinen positief niet gelukkig ≥ 6 domeinen positief gelukkig Onderverdeling: niet-gelukkig: ≤ 4 domeinen pos. ongelukkig 5 domeinen pos. bijna gelukkig gelukkig: 6 domeinen pos. intensief gelukkig ≥ 7 domeinen pos. diep gelukkig
GROSS NATIONAL HAPPINESS INDEX
BHUTAN RECAP
Pagina 9
4. BNG-model vervolg 1. Domein: gezondheid Indicator en variabele: aantal gezonde dagen afgelopen laatste maand min. 26 van 30 = positief 2. Domein: educatie Indicator en variabele: opleiding minstens 6 jaar scholing = voldoende 3. Domein: tijdsgebruik Indicator en variabele: werkuren(incl. vrijwilligerswerk) max. gem. 8 uur/dag = voldoende 4. Domein: cultuur Indicator en variabele: taal min. 1 dialect beheersen = voldoende 5. Domein: goed bestuur Indicator: beschikbare diensten Variabelen: zorg / afval / water & electriciteit / kwaliteit min. alle voldoende 6. Domein: levensstandaard Indicator en variabele: inkomen per huishouding min. 150% van armoedegrens = voldoende 7. Domein: psychologisch welzijn Indicator: spiritualiteit Variabele: hoeveelheid meditatie min. 3 punten op een schaal van 4 = voldoende 8. Domein: levensstandaard Indicator: huisvesting Variabele: aanwezigheid toilet moet aanwezig zijn = voldoende 9. Domein Vitaliteit gemeenschap Indicatoren : donaties in geld en tijd variabele percentage tijd en geld besteed.
GROSS NATIONAL HAPPINESS INDEX
BHUTAN RECAP
Pagina 10
4. BNG-model vervolg BNGI = % gelukkigen + (% nog niet gelukkigen x % domeinen waarin nog niet gelukkigen wel voldoende scoort) BNGI Bhutan = 40,9% + ( 59,1% x 56,6%) = 74,3%
GROSS NATIONAL HAPPINESS INDEX
BHUTAN RECAP
Pagina 11
5. Samenvatting BNG-concept BNG-concept: •Open-source instrument: moet publiek debat op gang brengen over waarden in samenleving •Elk project toetsen aan alle indicatoren die bijdragen aan welzijn van samenleving •Tijdsvergelijking mogelijk •Stuurt regeringsbeleid: - zoveel mogelijk “nog niet gelukkigen” naar “gelukkig” brengen - focus op domeinen waarin toereikendheid ontbreekt •Invulling per land te differentiëren
GROSS NATIONAL HAPPINESS INDEX
BHUTAN RECAP
Pagina 12
Aspecten van het BBP Definitie: Het bruto binnenlands product (bbp) is de totale geldwaarde van alle in een land geproduceerde finale goederen en diensten gedurende een bepaalde periode (meestal een jaar).
Het bruto binnenlands product bestaat uit: •
De productie van consumptiegoederen en kapitaalgoederen (zowel uitbreidings- als vervangingsinvesteringen) door de particuliere sector en door de overheid sector
•
De productie van goederen en diensten voor het buitenland (de uitvoer ofwel export).
•
Omdat voor de productie van goederen ook goederen uit het buitenland nodig zijn dient van de uitvoerwaarde de invoerwaarde (importwaarde) te worden afgetrokken
Aspecten van het BBP
Achtergrond / oorsponkelijk doel van het begrip Indicator voor het meten van (de groei van) de binnenlandse productie. Het BBP begrip is in de jaren dertig ontwikkeld door het Amerikaanse ministerie van handel met als doel het nationale economische herstel van de Grote Depressie te meten. De man achter het begrip was Simon Kuznets; hij kreeg in 1971 voor deze prestatie de Nobelprijs.
Berekeningsbasis: 1. In principe: marktprijzen 2. Soms: productiekosten
Berekening van het BBP De omvang van het bbp wordt op drie manieren berekend: â&#x20AC;˘
De bestedingsmethode: de finale bestedingen van alle gezinnen, de bedrijven, de overheid en het buitenland bij de binnenlandse ondernemingen.
â&#x20AC;˘
De inkomens methode: optelling van alle primaire inkomens in een land. (BBI)
â&#x20AC;˘
De toegevoegde waarde methode: optelling van de in een land gerealiseerde toegevoegde waarden door binnenlandse productieactiviteiten (BTW Econ) BBP = BBI = BTWEcon
Afgeleide begrippen •
Netto Binnenlands Product i.p.v. Bruto Binnenlands Product : === afschrijvingen
•
Bruto Nationaal Product i.p.v. Bruto Binnenlands Product === internationale factorinkomens
NB:
Binnenlands Product = Binnenlands Inkomen Nationaal Product = Nationaal Inkomen
• BBP: lopende en constante prijzen
Besparingen • Bruto binnenlandse besparingen (BBB) = BBP – Finale consumptie => beschikbaar voor bruto investeringen • Netto Binnenlandse Besparingen (NBB) = BBB minus Afschrijvingen => beschikbaar voor netto investeringen Is NBB een indicator voor economische duurzaamheid ???? Nee! Er is nog geen rekening gehouden met de kosten van het verbruik van natuurlijke hulpbronnen en van milieuschade
Bezwaren tegen BBP (en BNP) als indicator voor welvaartsonwikkeling / econ. vooruitgang (1) A. Het BBP houdt geen rekening met: – Diensten geproduceerd binnen het huishouden (+) – Diensten geproduceerd middels vrijwilligersarbeid(+) – Bestedingen op het terrein van onderwijs en gezondheidszorg worden grotendeels als consumptieve uitgaven beschouwd en niet als investeringen in ‘human capital’. – Inkomensverschillen / inkomensongelijkheid – Uitputting van natuurlijke hulpbronnen (-)
Bezwaren tegen BBP (en BNP) als indicator voor welvaartsonwikkeling / econ.vooruitgang (2) – Degradatie van de leefomgeving en van het persoonlijk welzijn a.g.v. productieve en consumptieve activiteiten – Diensten geleverd door duurzame consumptiegoederen – Verlies aan vrije tijd a.g.v. economische activiteit B Van het BBP maken ook deel uit: – Defensieve uitgaven (m.n. diensten gericht op het opruimen van milieuschade etc.) – Uitgaven m.b.t. de aanschaf van ‘economic bads’.
• BBP als onderdeel van Nationale Rekeningenstelsel SNA (System of National Accounts) ontwikkeld door VN • Bijna alle landen ter wereld volgen het SNA systeem en publiceren jaarlijks de resultaten • Achtergrond SNA
Nationale Rekeningen Stelsel (SNA)
Alternatieve indicatoren / indices en datasystemen •
BBP/NBP correcties/aanpassingen Groen BBP/NBP , ook wel Eco BBP/NBP Index of Sustainable Economic Welfare (ISEW) Genuine Progress Indicator (GPI)
•
Andere enkelvoudige indicatoren Ecologische voetafdruk (EV) Subjectieve welzijns/geluksindicatoren
•
Samengestelde indicatoren waar BBP deel van uit maakt Human Development Index Gender-adjusted Developent Index Gross National Happiness Index Sustainable Society Index
Alternatieve indicatoren / indices en datasystemen (vervolg)
â&#x20AC;˘
Samengestelde indicatoren waar BBP geen deel van uit maakt Happy Planet Index Environmental Sustainability Index (ESI) Environmental Performance Index (EPI)
â&#x20AC;˘
Geintegreerde datasystemen SEEA Extended SAM NAMEA SESAME
Index for Sustainable Economic Welfare (ISEW) De ISEW wordt voorgesteld als alternatief voor het bruto binnenlands product (BBP).
ISEW =
+ Private consumptieve uitgaven – Welvaartsverliezen door inkomensongelijkheid + Waarde van huishoudelijke arbeid + Niet-defensieve overheidsuitgaven – Defensieve private uitgaven +/– Kapitaalaanpassingen – Kosten van milieudegradatie – Uitputting van natuurlijk kapitaal
Ecologische Voetafdruk (EV) - Ecological Footprint (EF)
Totale Eco Voetafdruk = Bevolkingsaantal X Gemiddelde Eco Voetafdruk per persoon
Totale energie- en ruimtegebruik (in hectares), benodigd voor de productie ten behoeve van de consumptie/leefstijl van een gemiddelde bewoner. Totale binnenlandse productie Plus: Imports Minus: Exports Totaal gebruik in het land
-----------------------------------------------------------------
Totaal gebruik in het land / aantal inwoners = Gemiddelde Eco Voetafdruk per persoon
INDICATOREN VAN GELUK - R. Veenhoven
Gemiddeld geluk. Gemiddeld geluk = som gelukscijfers van personen / aantal personen
Gelukkige levensjaren. Gelukkige Levensjaren =
Gemiddelde levensverwachting (bij geboorte, in jaren)
Gemiddeld geluk, gecorrigeerd voor ongelijkheid.
x
Gemiddeld geluk (op schaal 0-10)
Human Development Index De HDI is een meerdimensionale , samengestelde index. Zij vertegenwoordigt drie gebieden van welzijn: gezondheid, onderwijs en inkomen om een aanvaardbaar bestaan te kunnen realiseren. Indicatoren voor de drie gebieden van welzijn : • Gezondheid: levensverwachting bij geboorte. • Onderwijs: graad van alfabetisering van volwassenen • Levensstandaard als gemeten met inkomen: het reële BBP (koopkrachtpariteit) per hoofd van de bevolking. Van deze indicatoren worden indexen berekend en die worden samengevoegd in de HDI.
De Inequality-Adjusted Human Development Index Deze index houdt rekening met ongelijkheden inkomen, gezondheidzorg en onderwijs. Het is een gecorrigeerde HDI. Deze valt lager uit dan de ongecorrigeerde HDI. De Gender Inequality Index Het UNDP heeft ook de Gender Inequality Index – GII ontwikkeld. Die geeft een beeld van de achterstelling van vrouwen op een aantal gebieden, zie het volgende schema.38
Componenten HDI sinds 2010
GEZONDHEID
ONDERWIJS
LEVENSSTANDAARD
De hoogst- en laagstgeplaatste landen per continent in 2011 Afrika 51. Seychellen 58. Libië 65. Mauritius ... 175. Burkina Faso 176. Niger 177. Sierra Leone
Azië 12. Japan 13. Hongkong 15. Zuid-Korea ... 139. Bangladesh 140. Oost-Timor 151. Jemen
Europa 1. Noorwegen 3. NEDERLAND 7. Ierland ... 100. Georgië 101. Azerbeidzjan 115. Moldavië
Noord-Amerika 4. Verenigde Staten 6. Canada 30. Barbados ... 116. Honduras 117. Guatemala 153. Haïti
Oceanië 2. Australië 5. Nieuw-Zeeland 54. Tonga ... 118. Vanuatu 128. Salomonseilanden 137. Papoea-Nieuw-Guinea
Zuid-Amerika 34. Argentinië 37. Chili 46. Uruguay ... 88. Peru 107. Guyana 113. Bolivia
De Sustainable Society Index (SSI) : Maatstaf voor het niveau van duurzaamheid
De Sustainable Society Index, SSI, laat in een oogopslag het niveau van duurzaamheid zien van 151 landen. De SSI omvat alle drie elementen van duurzaamheid: Human, Environmental en Economic Wellbeing, en bestaat uit 24 indicatoren. De SSI wordt elke twee jaar gepubliceerd. De SSI wordt zowel op nationaal als op subnationaal niveau toegepast. De SSI is ontwikkeld om het niveau van duurzaamheid van een land te meten. De SSI is ontwikkeld door de Sustainable Society Foundation. De SSI is opgebouwd uit 24 indicatoren, 8 categorieĂŤn en de 3 genoemde elementen van Wellbeing.
SSI Nederland 1975 -2008
Happy Planet Index.(HPI) Deze indicator wil zichtbaar maken hoe efficient verschillende landen zijn in het bereiken van lange en gelukkige levens.
De HPI hangt af van drie indicatoren: • de ecologische voetafdruk; • de tevredenheid met het eigen leven (geluk); • de levensverwachting.
Happy Planet Index = Happy Life Years X β Ecological Footprint + α
α = 3,35; β = 6,42 Schaal 0 tot 100
The Netherlands achieves a Happy Planet Index Score of 43.1 and ranks #67 of all the countries analysed. The Netherlands' HPI score reflects a high life expectancy and very high levels of experienced well-being, but is brought down by a very high ecological footprint. Experienced well-being: 7.5 Life expectancy: 80.7 Ecological Footprint: 6.3
Ranked #5 of 151 Ranked #15 of 151 Ranked #139 of 151
Geintegreerde systemen: SEEA SEEA (System of Environmental-Economic Accounting ) is een statistisch kader waarbinnen economische en milieu statistieken aan elkaar gekoppeld worden. Het kan beschouwd worden als een extensie van het SNA systeem
The SEEA Conceptual Framework (1) Territory of reference Economy Actors -Enterprises -Households -Government -Non-profit institutions
Outside territory of reference
Activities -Production -Consumption -Accumulation
Instruments -Financial/Monetary -Taxes/subsidies -Financing -Resource rent -Permits
Analytical and Policy Frameworks Land/ Resource use/ Ecosystems
-Productivity analysis -Natural resource management -Climate change -Green Growth/Green Economy
Emissions/ waste
Outside territory of reference
Environment Natural Resources (stocks) -Land -Water -Ecosystems -Soil -Etc.
Natural Resource flows -Materials -Energy -Water -Ecosystem services -Etc.
38
38
SEEA MODULES
SCHEMATISCH
SEEA 1 ECONOMISCHE REKENINGEN ┌───────────────────┐ │ CONVENTIONELE │ │ SNA │ │ │ │ Monetaire data │ │ │ │ Marktwaarden │ │ │ └───────────────────┘ SEEA 2 ECONOMISCHE REKENINGEN ┌───────────────────┐ │ AANGEPASTE SNA: │ │ │ │ UITGESPLITSTE │ │ MILIEU-UITGAVEN │ │ │ │ monetaire data │ │ │ │ Marktwaarden │ └───────────────────┘ .
SEEA 3 ECONOMISCHE REKENINGEN
MILIEU DATA
┌───────────────────┐ │ AANGEPASTE SNA │ Corresponderende │ │ klassificaties │ UITGESPLITSTE │ <============> │ MILIEU-UITGAVEN │ │ │ │ monetaire data │ │ │ │ marktwaarden │ └───────────────────┘
│ │ │ │ │ │ │ │
┌────────────────────┐ │ │ Fysieke data │ │ │ │ │ │ └────────────────────┘
.
.
SEEA 4 & 5 ECONOMISCHE REKENINGEN ┌───────────────────┐ │ AANGEPASTE SNA │ Corresponderende │ │ │ klassificaties │ │ UITGESPLITSTE │ <============> │ │ MILIEU-UITGAVEN │ │ │ │ │ │ monetaire data │ │ │ │ │ │ Marktwaarden │ │ │ Gecorrigeerd │ │ │ Voor eco-kosten │ │ └───────────────────┘
MILIEU DATA ┌────────────────────┐ │ │ Fysieke data │ │ │ │ │ │ │ │ └────────────────────┘ .
.
ECO-correcties: Waardebepalingen • Type I Correcties gebaseerd op marktprijs veranderingen === Eco-Binnenlands product I en Eco- Besparingen I • Type II
Correcties gebaseerd op berekening (hypothetisch !) van herstel- en preventiekosten (Gaat veel verder dan Type I)
=== Eco-Binnenlands product II en Eco- Besparingen II
Environmentally adjusted national income - Indonesia Year 1971
GDP Index 1
EDP Index 1
EDP/GD P 1.20
1972
1.09
0.90
0.99
1973
1.22
0.97
0.96
1974
1.32
1.48
1.36
1975
1.38
0.98
0.85
1976
1.47
1.12
0.92
1977
1.60
1.08
0.81
1978
1.73
1.19
0.78
1979
1.83
1.19
0.78
1980
2.01
1.28
0.76
1981
2.17
1.48
0.82
1982
2.22
1.58
0.86
1983
2.32
1.49
0.78
1984
2.44
1.68
0.83
Source: Based on Repetto et al (1989)
The first attempt to do this? By the World Resources Institute, using their estimates with official GDP estimates. Depreciation for: Oil – Net Price II Timber – Net Price II allowing for growth Soil – physical loss valued using loss of agricultural output The results are dominated by changes in the price of oil, and new discoveries of oil – EDP rose by 51% 1973 to 1974
Environmentally adjusted national income - UK UK GDP, NDP and NDP adjusted for oil and gas depreciation 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
GDP
1021828
1075564
1139746
1200595
1252505
1321860
1401042
-FCC
115796
121914
125603
135184
138520
147858
158143
= NDP
906032
953650
1014143
1065411
1113985
1174002
1242899
-5641
4814
154
-31995
-36304
-24766
-55871
911673
948836
1013989
1097406
1150289
1198768
1298770
GDP growth
5.3%
6.0%
5.3%
4.3%
5.5%
6.0%
NDP growth
5.3%
6.3%
5.1%
4.6%
5.4%
5.9%
EDP growth
4.1%
6.9%
8.2%
4.8%
4.2%
8.3%
- DEPCTN = EDP
Source: derived from ONS 2008b. FCC – Fixed Capital Consumption, depreciation of reproducible capital DEPCTN – end year to end year balance sheet changes for Oil+Gas These are current value figures – no adjustment for inflation
Environmentally adjusted national income - Australia Australian GDP, NDP and NDP after net depletion adjustment 2001/2
2002/3
2003/4
2004/5
2005/6
GDP
735714
781675
840285
896568
965969
-FCC
115259
121526
127754
134523
145476
= NDP
620455
660149
712531
762045
820493
-ADJSTMNT
1317
865
894
87
234
= EDP
619138
659284
711637
761958
820259
Growth rates GDP
6.7%
6.2%
7.5%
6.7%
7.7%
NDP
6.6%
6.4%
7.9%
6.9%
7.7%
EDP
6.5%
6.5%
7.9%
7.1%
7.7%
5.0%
5.6%
6.0%
6.3%
GDP pc
While the Australian statistical agency, ABS, does not adjust the national income estimates in its main publications, it did do that in Year Book Australia 2008. Units are millions of current AUS$. FCC – Fixed Capital Consumption ADJSTMNT – the ‘net depletion adjustment’ which is subsoil (fossil fuels and minerals) extraction plus land degradation
Source: ABS 2008.
less subsoil additions
BESPARING EN Bruto
Netto
ECO
1Brazil
20
13
3
2Costa Rica
26
23
15
3Czechcoslavakia
30
20
13
4Finland
28
13
11
5Grmany
26
14
10
6Hungary
26
16
11
7Japan
33
19
17
8Netherlands
25
15
14
9Poland
30
19
16
10USA
18
6
2
11Zimbabwe
24
14
9
12Mexico
24
12
0
13Philippines
15
4
0
14Burkina Faso
2
1
-9
15Ethipia
3
2
-7
20
15
-2
17Madagascar
8
7
-9
18Malawi
8
1
-3
19Mali
-4
-8
-14
20Nigeria
15
12
-5
21P. New Guinea
15
6
-1
16Indonesia
Implementatie Eco-correcties • Eco-correcties: methodologie discutabel • Nationale statistische instellingen terughoudend met toepassing in reguliere officiele publicaties • === Voorkeur voor SEEA types 2 en 3 • SEEA type 3: overeenkomst met NAMEA • NAMEA = National Accounting Matrix incl. Environmental Accounts • NAMEA ontwikkeld door CBS, nu opgesteld in vele landen, waaronder alle EU-lidstaten
• UITBREIDING VAN HET SYSTEEM MET ANDERE STATISTIEKEN === DEMOGRAFISCHE DATA SOCIALE DATA ONDERWIJSDATA GEZONHEIDSZORGDATA WERKGELEGENHEIDSDATA
PRINCIPE: CORRESPONDERENDE CLASSIFICATIES
SIMPLESAM , INCLUDING WANTS ACCOUNTS -
SOCIAL INDICATOR EXTENSIONS -HEALTH - (FULL SIZE)
SI - HEALTH
ACTIVITIES
COMMODITIES
FACTORS OF PROD
CONS. CATEGORIES (PRIVATE)
I N S T I T U T I O N S CURR. A/C HOUSEHOLDS
ACCOUNTS
1
3
2
4
5
1 AGRICULT. ACT.
6
7
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
COMP
GOV
20
21
ROW
22
TOTAL
HOSPITAL
744 143,5
143,5
29
3,2
140,1
0,8
16,1
4,6
22,1
66,3
9,7
9,3
27,8
54,7
292
33,5
30,4
0,3
1,4
2,6
10,5
9 LABOUR
54,9
43,2
102
72,3
4,8
277,2
10 CAPITAL
74,6
83,4
114,9
10,5
0,6
284
8 OTHER PROD.
AV. DIST TO
PER 10000
220,8 744
4 OTHER ACT.
7 MANUF. & CONST. PROD.
BEDS
PER 10000
196,9 220,8
3 MANUF. & CONST. ACT.
6 MINING PROD
NURSES
PER 10000
23
196,9
2 MINING ACT.
5 AGRICULT. PROD.
8
CAP A/C
DOCS
22,6 27,6
21,8
1
8,6
198,8
48,8
27,2
21,9
232,5
246
123,0
923,9
31,2
12,8
23,1
7,4
6,7
5,5
109,1
0
143,5
11 FOOD
16,8
17,1
21,9
55,8
12 CLOTHING
15,1
8,3
4,2
27,6
13 SHELTER
31,2
10
3,2
44,4
14 HEALTH
29,7
5,1
3,8
38,6
15 EDUCATION
12,5
4,9
2,1
19,5
16 OTHER
73,2
3,9
0,3
77,4
17 HIGH INCOME
2
5
8
193,5
60,6
30,5
7,3
6,2
298,1
4,5
18 MIDDLE INCOME HH
61,9
4,4
20
20,4
2,1
108,8
10,8
19 LOW INCOME HH
21,8
0,8
33,7
2
58,3
16,4
20 COMPANIES
218,2
218,2
21 GOVERNMENT
0,1
3,8
8
-3,2
13,2
26,6
20,1
141,9
22 CAPITAL A/C
5,6
9
18,1
9,4
106,4
32,9
2,7
25,8
23 ROW
TOTAL
196,9
220,8
744
143,5
1,9
11,7
179,9
198,8
232,5
923,9
POPULATION IN 10000'S
40
24,3
274,2
193,5
143,5
277,2
284
55,8
27,6
44,4
38,6
19,5
77,4
298,1
108,8
58,3
SI - HEALTH
NR OF TREATMENTS PER 1000
210,5
38
17
9
300
1400
1800
218,2
210,5
274,2
193,5
SIMPLESAM , INCLUDING WANTS ACCOUNTS -
ENVIRONMENTAL EXTENSIONS
EMISSIO NS
CO2 ACTIVITIES
COMMODITIES
FACTORS OF PROD
CONS. CATEGORIES (PRIVATE)
I N S T I T U T I O N S CURR. A/C HOUSEHOLDS
ACCOUNTS
1
3
2
4
5
1 AGRICULT. ACT.
6
7
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
CAP A/C
ROW
21
22
143,5
196,9
325
75
105
220,8
1425
30
0
125
744
975
15
5
1075
143,5
1655
20
10
350
29
3,2
140,1
0,8
16,1
4,6
22,1
66,3
9,7
9,3
27,8
54,7
292
33,5
0,3
1,4
2,6
10,5
9 LABOUR
54,9
43,2
102
72,3
4,8
277,2
10 CAPITAL
74,6
83,4
114,9
10,5
0,6
284
6 MINING PROD 7 MANUF. & CONST. PROD. 8 OTHER PROD.
30,4 27,6
22,6 21,8
1
8,6
198,8
48,8
27,2
21,9
232,5
246
123,0
923,9
31,2
12,8
23,1
7,4
6,7
5,5
NATGAS
109,1
0
500
143,5
11 FOOD
16,8
17,1
21,9
55,8
75
0
15
30
12 CLOTHING
15,1
8,3
4,2
27,6
0
0
0
20
13 SHELTER
31,2
10
3,2
44,4
125
0
60
0
14 HEALTH
29,7
5,1
3,8
38,6
0
0
0
0
15 EDUCATION
12,5
4,9
2,1
19,5
0
0
0
0
16 OTHER
73,2
3,9
0,3
77,4
580
0
320
1050
17 HIGH INCOME
193,5
60,6
30,5
7,3
6,2
298,1
18 MIDDLE INCOME HH
61,9
4,4
20
20,4
2,1
108,8
19 LOW INCOME HH
21,8
0,8
33,7
2
58,3
20 COMPANIES
218,2
218,2
21 GOVERNMENT
0,1
3,8
8
-3,2
13,2
26,6
20,1
141,9
22 CAPITAL A/C
5,6
9
18,1
9,4
106,4
32,9
2,7
25,8
23 ROW
TOTAL
196,9
220,8
744
143,5
1,9
11,7
179,9
198,8
232,5
923,9
210,5
40
24,3
274,2
1820
193,5
143,5
277,2
284
PETROL
23
744
4 OTHER ACT.
wASTE
TOTAL
220,8
3 MANUF. & CONST. ACT.
CO
GOV
196,9
2 MINING ACT.
5 AGRICULT. PROD.
8
COMP
BALANCE
CH4
55,8 27,6
44,4
38,6
19,5
77,4
298,1
108,8
58,3
218,2
210,5
274,2
3050
220
193,5
CO2
5160
CH4
140
C0
515
WASTE
420
2950
NATURAL GAS
6050
-4230
PETROLEUM
9200
-6150
TOTAL SUPPLY SUBSTANCES
5160
140
515
3370
1820
3050
SESAME â&#x20AC;˘ System of Economic and Social Accounting Matrices and Extensions
Conclusies â&#x20AC;˘ Sommige geintegreerde systemen worden op grote schaal door een aantal landen jaarlijks geimplementeerd. SNA:
bijna alle landen
SEEA: een aanzienlijk aantal landen, met name versie 3 (te vergelijken met NAMEA)
â&#x20AC;˘ Andere systemen, zoals ESAM, worden door een aantal met een zekere regelmaat geimplementeerd (bijv. eens per 3 of 5 jaar)
Stelling voor discussie De afgelopen decennia zijn meerdere alternatieve maatstaven - al dan niet als onderdeel van grotere data-sytemen - ontwikkeld met als doel een beter beeld te krijgen van de ontwikkelingen in welvaart en welzijn van samenlevingen (en deelgroeperingen) dan door het BBP en gerelateerde begrippen kan worden gegeven. Ondanks de verbeterde inzichten die hierdoor verkregen (kunnen) worden in bepaalde determinanten van welvaart en welzijn, inclusief onderlinge samenhangen, blijft een effectieve toepassing hiervan voor beleidsdoeleinden van de traditionele beleidsorganen (met name centrale overheden) beperkt als gevolg van tegenwerkende effecten van mondialisering (financieeleconomisch, maatschappelijk, cultureel, en qua ecosystemen). Slechts (verdere) overheveling van macht/bevoegdheden naar supranationale en internationale organen (VN, EU etc.) kan positieve effecten van wezenlijke omvang bewerkstellingen. Een eventueel hierbij optredende aantasting van nationale/regionale/lokale identiteit moet waar mogelijk worden voorkomen, maar indien onvermijdbaar voor lief te worden genomen. Wat het zwaarst is moet het zwaarst wegen.