NAMASMARAN MARATHI BESTSELLER ON SUPERLIVING DR. SHRINIWAS KASHALIKAR

Page 1


‘‘YeieJebleeÛes veece ner ef"Ceieer Deens. leer Hegâ}efJe}er lej meyebOe peie Ye®ve peeF&} ÙesJe{er cees"er nesT çekeâles. pÙeeØeceeCes Deefie>nes$ÙeeÛÙee kegbâ[eceOeer} Deefie> Lees[e OegieOegieerceOÙes Demelees; lÙeeJej Hegbâkeâj Iee}tve lÙeeÛee peeU keâjlee Ùeslees, lÙeeØeceeCes DeeheCe veeceeÛeer ef"Ceieer peeie=le "sJet. lÙee ef"CeieerÛee peeU keâjCeeje GlheVe nesF&} Je lees peeU peieYej hemejs}.’’ - ßeer meodieg® yeÇÿeÛewlevÙe ßeer ieeWoJe}skeâj cenejepe

veecemcejCe meJeËkeâ<e JewÙeefkeälekeâ Je meeceeefpekeâ keâuÙeeCeeÛee jepeceeie&

[e@. ßeerefveJeeme peveeo&ve keâçeeUerkeâj

RLIVING & H PE OL SU

NA IO AT

ISSHHA

NT ME CE

I NT ER N

veecemcejCe -~~ ~~

H EALTH ADV AN

L SOCI ETY

TI C IS

FO R

Sce.[er. SHeâ.DeeÙe.meer.peer., SHeâ.SHeâ.SHeâ.yeer.Sce.Sme. ( Decesefjkeâe)


veecemcejCe © [e@. ßeerefveJeeme peveeo&ve keâçeeUerkeâj 101, S/24, n@hheer Jn@}er, efškegâefpeveerJee[er jes[, "eCes (heefçÛece) - 400610 ceesyeeF&} : 9869326089 Heâesve : 25898934

F& ces} : Shriniwasijk@rediffmail.com JesyemeeF&š : www.superliving.net

F&-yegkeâ DeeJe=òeer : mebieCekeâ Øekeâeçeve 5/6, çeebleer efveJeeme, meble jeceoeme jes[, ieCesçe še@keâerpe peJeU, ceg}gb[ (hetJe&) cegbyeF& - 400081 otjOJeveer : 25681650 /25688682 F& ces} : info@sanganak.in JesyemeeF&š : www.esanganak.com

veecemcejCe -~~ ~~


Deveg›eâceefCekeâe 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34.

$e+Ceeefveoxçe ØeemleeefJekeâ veecemcejCe DeeefCe Deehe}s OÙesÙe veecemcejCe Je jespeÛee JÙeJenej veecemcejCe Je Demegjef#elelesÛeer YeeJevee veecemcejCe Je JÙeJemeeÙeeÛeer efveJe[ veecemcejCe Je veeefmlekeâlee veecemcejCe Je OeesjCes Je Ùeespevee DeeKeCÙeeceeieer} °erkeâesve veecemcejCe Je jerefleefjJeepe veecemcejCe Je meeQoÙe& veecemcejCe Je efJe%eeve veecemcejCe Je DeeUme veecemcejCe Je ØeeLe&vee ( YekeäleerjÛevee) veecemcejCe Je efçe#eCe veecemcejCe Je mebceesnveçeeŒe veecemcejCe Je Oece&«ebLe veecemcejCe Je meodiegCe veecemcejCe Je ieg}eceefiejer veecemcejCe Je yee}mebieesheve veecemcejCe Je JÙemeveeOeervelee veecemcejCe Je n"Ùeesie veecemcejCe Je DeejesiÙe veecemcejCe Je KesU veecemcejCe Je ®iCe veecemcejCe Je ›eâeblÙee veecemcejCe Je [e@keäšjebÛÙee ceveeleer} ÉbÉ veecemcejCe Je keâeÙeoele%e / Jekeâer} veecemcejCe Je Yeerleer veecemcejCe Je JewÅekeâerÙe JÙeJemeeÙe veecemcejCe Je kegâšgbyepeerJeve veecemcejCe DeeefCe efJeÛeejmejCeer veecemcejCe DeeefCe Ûecelkeâej veecemcejCe Je keâeJÙe veecemcejCe Je keâce&Ûeejer / keâeceieej veecemcejCe Je Deefnbmee veecemcejCe Je ßeæe veecemcejCe -~~ ~~

5 6 13 14 15 16 17 18 20 22 23 25 27 29 31 32 34 36 37 39 41 42 44 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 64 66 68


$e+Ceefveoxçe JeemleefJekeâ heenlee ns hegmlekeâ efkebâJee DevÙe keâesCelÙeener keâeÙee&Ûeb keâle&=lJe ‘ceePeb’

veJns. ceePÙeeÉejs les JÙekeäle Pee}b FlekebâÛe.

JÙeeJeneefjkeâ °Ÿee heent iesuÙeeme hegmlekeâ ÙeçemJeerheCes Úehe}s peeCÙeemee"er ceePeer helveer [e@. meew. efJeYee Je ceg}er efÛe. Gefpe&lee Je efÛe. cegkeälee Ùeebvee lÙeebÛes ØesceU menkeâeÙe& Je menJeeme Ùeeyeö} OevÙeJeeo ÅeeÙe}e nJesle. lÙeeÛeØeceeCes DeØelÙe#e menkeâeÙee&yeö} DeeF&-Jeef[}, kegâšgbefyeÙe, efce$e, efJeÅeeLeea, menkeâejer, ®iCe, JeeÛekeâ DeeefCe efJeçes<ele: DeeojCeerÙe DeefOe‰e$eer [e@. meew. Øe%ee hew Je efJeYeeieØecegKe [e@. meew. çe.ce. keWâogjkeâj ÙeebÛes DeeYeej ceeve}s heeefnpesle. hegmlekeâeÛÙee ØelÙe#e efveefce&leerÛes ßesÙe [e@. Jner.Sme.Yeš, [e@. ie[keâjer, [e@.cetleea, [e@. heg<keâj De. efçekeâejKeeves, megpeerle Yeš DeeefCe Ùeesiesçe meeJes ÙeebÛÙeekeâ[s peeles. ¢ee meJe& mebyebefOeleebÛes ceer ceveeheemetve DeeYeej ceevelees DeeefCe efJeçJekeâuÙeeCeeÛÙee Øeef›eâÙesleer} ne ‘KeejerÛee Jeeše’ pevelee peveeo&vee}e Dehe&Ce keâjlees. - [e@. ßeerefveJeeme peveeo&ve keâçeeUerkeâj

veecemcejCe -~~ ~~


ØeemleeefJekeâ veecemcejCe cnCepes osJeeÛÙee veeJeeÛeer Dee"JeCe keâjCÙeeÛeer ef›eâÙee. veecepeheeÛeer ef›eâÙee. veecemcejCeeÛeer ef›eâÙee hegjeleve keâeUeheemetve ØeÛeef}le Deens. YeieJeeve çebkeâj, Jeeefucekeâer, Debyejer<e, Øeuneo, OeÇgJe, DeeÅe çebkeâjeÛeeÙe&, ceerjeyeeF&, ÛewlevÙe ceneØeYeg, veeceosJe, %eevesßJej, legkeâejece, jeceoeme, ÛeesKeecesUe, vejnjer, ieesje, ieeWoJe}skeâj cenejepe, çesieeJeÛes iepeeveve cenejepe, meeF&yeeyee DeeefCe efJeefJeOe Oecee&leer} Je DeOÙeeeflcekeâ mebØeoeÙeeleer} DemebKÙe cenelcÙeebveer veecemeeOevee kesâ}er Je efleÛee Gheosçe kesâ}e. cenelcee ieebOeer osKeer} veecemcejCe keâjerle.veecemcejCee}e peieYejeleer} yengleskeâ DeOÙeeeflcekeâ hejbhejebceOÙes DelÙeble cenlJeeÛes mLeeve Deens. hejbleg DeepeÛÙee keâeUele lej veecemcejCee}e efJeçes<e cenòJe Deens, DevevÙemeeOeejCe cenlJe Deens. ns cenlJe peeCetve IesCÙeeÛeer Deepe efvekeâ[ Deens. keâejCe lÙeeÉejsÛe ceeveJelesÛeer keâesmeUleer Fceejle meeJejCes çekeäÙe Deens. veecemcejCeeÛee Gheosçe osCÙeeÛeer ceePeer FÛÚe veener. Heâkeäle lÙeeefJe<eÙeerÛeer ceePeer celeb JeeÛekeâebmeceesj ceeb[eÙeÛeer Deensle. veecemcejCe efkebâJee veecepehe ns Deelce%eeveeÛes meeOeve Deens. heejbheeefjkeâ Yee<esle yees}eÙeÛes lej veecemcejCe efkebâJee pehe ne F&ßJejeÛeer ØeÛeerleer IesCÙeeÛee ceeie& Deens. F&ßJejer mee#eelkeâejeÛee ceeie& Deens. peheceeU IesTve pehe keâjCeejer Oeeefce&keâ, YeeefJekeâ ceeCemes DeeheCe njIe[er heenlees. veecepehe JesieJesieàÙee Øekeâejs, efJeefJeOe heæleeRveer kesâ}e peelees. lemesÛe pehe JesieJesieàÙee JesUer, efJeefJeOe ØekeâejÛÙee peheceeUebJej Je JesieJesieàÙee veeceeveer kesâ}e peelees. lÙeeÛeØeceeCes pehemebKÙesÛes Gefö°ner SkeâÛe vemeles. (Goe. lesje keâesšer, lesje }eKe, mee[s leerve keâesšer Jeiewjs.) DeeCeKeer Skeâ yeeye Deçeer, keâer keâOeer veecemcejCe Ssefnkeâ / JÙeeJeneefjkeâ FÛÚehetleeamee"er kesâ}s peeles lej keâOeer efve<keâece YeeJevesves. ceePÙee Deuheceleervegmeej veecemcejCe keâjCes nsÛe DelÙeble cenlJeeÛes Deens. lesÛe meJeexÛÛe ØeeOeevÙeeves keâjCeeNÙeemee"er Flej efveÙece, Dešer, leebef$ekeâlee Ùeevee leg}vesves ieewCe mLeeve Deens. Ùee ef"keâeCeer efJeefJeOe veecemeebØeoeefÙekeâ hejbheje DeeefCe lÙeebÛes DevegÙeeÙeer ÙeebÛÙeeefJe<eÙeer DelÙeble Deeoj DeeefCe ke=âle%ele JÙekeäle keâ®ve Skeâ yeeye meJeeËÛÙee vepejs}e DeeCetve osCeb DelÙeeJeçÙekeâ Deens. leer yeeye cnCepes, DeepeÛÙee keâeUele kesâ}s}b veecemcejCe ns veecemcejCe -~~ ~~


kesâJeU F&ßJejØeehleer Je Deelce%eeve veJns lej Yeeweflekeâ mece=æerner meeOÙe keâjCeejs Deens. veecemcejCeeÛee ne meeceeefpekeâ heefjCeece neÛe ¢ee hegmlekeâeÛee cegKÙe Je ØeeefleheeÅe cegöe Deens. Ùee cegÅeeJej Yej osCÙeeÛeb keâejCe Demeb keâer veecemcejCeeÛes meeceeefpekeâ heefjCeece keâmes nesleer} ÙeeÛeer Øeef›eâÙee ce}e mecepet DeeefCe efomet }eie}er Deens. veecemcejCeeÉejs meeceeefpekeâ keâuÙeeCe meJe&meeOeejheCes Deçee leNnsveb Ie[s}. 1. Deebleefjkeâ ØekeâeçeeÛeer DevegYetleer ÙesF&}. Ùee DevegYetleerÛes Jewefçe°Ÿe cnCepes peerJeve efveYe&Ùe, efvemJeeLeea DeeefCe meùoÙe yeves}. 2. Ghejeskeäle DevegYetleer Âef°keâesve, efJeÛeej DeeefCe mebyebefOele JÙeeJemeeefÙekeâ keâle&JÙeele Gle® }eies}. lÙeecegUs efJeÛeej DeeefCe ke=âleer peieeÛÙee/meceepeeÛÙee keâuÙeeCeeÛÙee Ûee}uÙeeÛes DevegYeJeeme ÙesF&}. 3. Deelce%eeveeÛee, DeelceØeÛeerleerÛee cnCepesÛe mJele:ÛÙee Decej mJe¤heeÛee Glkeâš DeevebooeÙeer DevegYeJe ÙesF&}. ¢ee DevegYeJee}e JewÙeefkeälekeâ peeCeerJesÛÙee heeleUerJejer} DevegYeJe cnCelee ÙesF&}. 4.

meJeeËÛeer DebleÙee&ces pees[Ceejer DeKeb[ JeemleJelee - peerJeveeÛesner peerJeve - ÛewlevÙeeÛes ÛewlevÙe ØelÙe#eevegYetleerme ÙesF&}. lemesÛe ner DeKeb[lee JÙekeäleer- JÙekeäleeRceOeer} Je je°^eje°^ebceOeer} Je DevÙe meJe& ØekeâejÛÙee mebyebOeeceOeer} GOJe&ieeceer, efJeOeeÙekeâ Je keâuÙeeCekeâejer efmLelÙeblejeÛÙee cnCepesÛe Goeòe heefjJele&veeÛÙee ®heele Øeieš nesF&}. ns mebyebOe ØelÙe#eele mecebpeme, ØesceU Je Glkeâš nesle peeleer}.

5. JewÙeefkeälekeâ ogje«en, mebkegâefÛele Je meceepeIeelekeâer cevemegyes Je keâejmLeeves ÙeebÛee hejeYeJe nesTve efJeçee} °er Je JewefßJekeâ keâuÙeeCeeÛeer YeeJevee ÙeçemJeer nesF&}. 6.

veecemcejCe keâjCeeNÙeeÛes DeefmlelJe efmLelÙebleefjle nesles. peCeg keâener keâeÛesÛÙee yeuyeÛes ®heeblej lÙeebÛÙee DebleÙee&ceerÛÙee JeerpesceOÙes JneJes lemes. ¢eecegUs veecemcejCe keâjCeeNÙee JÙekeäleerÛee cegefkeäleoeÙeer ØeYeeJe FlejebJej he[s}, pÙeeØeceeCes Skeâe yeuyeÛÙee JeerpescegUs Flej yeuye osKeer} hesšleele lemee. keâener }eskeâ veecemcejCeeefJe<eÙeer efkebâJee veecepeheeefJe<eÙeer Demee ØeefleJeeo keâjleele,

veecemcejCe -~~ ~~


keâer veecepehe keâjCeeNÙee }eKees }eskeâebvee keâesCeleener }eYe PeeuÙeeÛes Dee{Ule veener. ceie veecemcejCee}e keâe cenlJe ÅeeJes ? mJele:ÛÙee cegÅee}e heg°er osCÙeemee"er les pehe keâjerle efYe#ee ceeieCeeNÙeebÛes GoenjCe osleele.

heg<keâUevee veecepehe ne efve®heÙeesieer Je efvejLe&keâ ÛeeUe Jeešlees. keâenervee lej veecepehe ne Jes[hešheCee Jeešlees. keâeneRÛÙee °erves npeejes keâle=&lJeJeeve, ye}e{Ÿe Jee ßes‰ heg®<eebveer veecepeheeÛee Deefpeyeele DeeOeej ve Ieslee FeflenemeeJej mJele:Ûee "mee GcešefJe}s}e Demelees. meenefpekeâÛe lÙeebÛÙee celes veecemcejCee}e keâenerÛe cenlJe jenle veener. keâenerpeCe Depetve JesieUer Yetefcekeâe IesTve cnCeleele keâer melÙeeÛÙee ØeehleerÛes ceeie& heg<keâU Demet çekeâleele. Heâkeäle veecemcejCe neÛe lees ceeie& Deens Demes cnCeCes ÙeesiÙe veener. F&ßJejeJej ßeæe "sJetve Jee ve "sJelee melÙeeÛeer ØeÛeerleer ÙesT çekeâles. ¢ee ØeefleJeeoebÛes Jee çebkeâebÛes efvejmeve keâjCeejer mhe°erkeâjCes Ghe}yOe Deens. heCe leer Deelce%eeveer }eskeâebÛÙee Deble:Ûe#etvee efome}suÙee ‘‘oçe&veeJej’’ Je hegvepe&vceeÛÙee mebkeâuhevesJej DeeOeeefjle Deensle. keâce&Heâ}efmeæebleeJej DeeOeej}s}er Deensle. lÙeebÛeer ÙeLeeLe& peeCe JÙeefkeäleÛÙee efJekeâemeeJej DeJe}byetve Demeles. hejbleg lejerner Jejer} çebkeâebÛes mhe°erkeâjCe keâjCÙeeÛee ØeÙelve keâjeÙe}e njkeâle veener. meeOeer yeeye Deçeer keâer kesâJeU efYekeâeNÙeeØeceeCes }keälejs vesme}s}er JÙeefkeäle meke=âleoçe&veer Yeemeles leçeer }eÛeej Je DemeneÙÙe (efYekeâejer) Demeles Demes veener. efYekeâeNÙeeÛÙee ®heele DelÙeble meceLe& ( Deble:meeceLÙee&ves ßeerceble) Demes meeOeg, mebvÙeemeer efkebâJee cegveer osKeer} Demet çekeâleele. meeshes veecemcejCe ns SKeeÅee meeOÙee JeerpesÛÙee yešCeeØeceeCes Deens. Skeâ yešCe oeyeleeÛe çeskeâ[es yeuye hesštve mebhetCe& JeeleeJejCeele ØekeâeçeeÛee Peieceieeš neslees lÙeeØeceeCes veecemcejCeeves Deble:keâjCeele, ceveele, yegæerceOÙes, efÛeòeele Jeiewjs peeCeerJesÛÙee meJe& Øeebleele Øekeâeçe he[lees. veecemcejCe cnCepes JewÙeefkeälekeâ ( Oegmej Je mebkegâefÛele) DeefmlelJeeletve JewefßJekeâ Øekeâeçeceeve DeefmlelJeele peeCÙeeÛes ceneÉej Deens. lemesÛe lÙee DeefmlelJeeÛeener les ØeeCeJeeÙeg Deens. peceerveerJejer} ceeCemee}e Jee Kees} mecegõele efçej}suÙee heeCeyeg[Ÿee}e ØeeCeJeeÙegÛes pemes meejKesÛe cenlJe Demeles lemesÛe meeceevÙe JÙeefkeäle}e Je cenehebef[le, ceneÙeesieer Je veecemcejCe -~~ ~~


cen<eea ¢ee meJeeËvee veecemcejCeeÛes cenlJe meejKesÛe Demeles. lÙeecegUs veecemcejCe ne ÛeeUe Jee Jes[hešheCee veener. DeeheCe pesJne Deveskeâ ßes‰ JÙekeäleer veecemcejCe keâjerle vemeuÙeeÛes heenlees lesJne lÙee JÙekeäleeRÛes cees"sheCe hetJe&pevceerÛÙee lehe:meeOevesves Øeehle Pee}s}s Demeles ns }#eele IÙeeÙe}e nJes. lÙeeÛeØeceeCes meOÙeeÛÙee pevceeceOÙes veecemcejCe ve keâjCeejs ye}e{Ÿe Je cees"s }eskeâ osKeer} hetJe&pevceebceOÙes veecemcejCe keâjerle Demet çekeâleele. lÙeeÛeØeceeCes hetJeeaÛÙee keâeUer Deveskeâ ØekeâejÛes meeOeveeceeie& ØeÛeef}le nesles. ¢ee ceeiee&veer efJekeâemeeÛes keâener šhhes heej he[leele. Deepener hetpee, OÙeeve, ›eles Jeiewjs ceeie& ØeÛeef}le Deensle. ¢eehewkeâer Skeâ Jee Deveskeâ ceeie& osKeer} lÙeeveer meÅe Jee hetJe&pevceer Devegmej}s}s Demet çekeâleele. lemesÛe lÙeebÛÙee YeeJeer peerJeveele lÙeebÛÙeekeâ[tve veecemcejCeeÛee šhhee iee"}e peeCÙeeÛeer çekeäÙelee Demet çekeâles. lÙeecegUs meOÙee veecemcejCe ve keâjCeeNÙee JÙekeäleer KeNÙee DeLee&ves veecemcejCeeheemetve JebefÛele Deensle Demes cnCelee Ùesle veener. çessJešer Skeâ cegöe veerš }#eele IÙeeÙe}e nJee. hetJe&pevce Je keâce&Heâ}efmeæebleeÛee DeeOeej IesTve, efveJJeU SKeeÅee peeleerle pevceuÙeecegUs Jee DevÙe keâesCelÙeener keâejCeecegUs ÙesCeeNÙee meceepeeleer} keâesCelÙeener IeškeâebÛÙee Jee JÙekeäleeRÛÙee n}eKeerme ceer ogpeesje osle veener. Devegceesove osle veener. meceLe&ve keâjerle veener. ce}e Demeb Jeešleb keâer n}eKeerÛÙee heefjefmLeleerves KeÛetve ve peelee pevce-hegvepe&vceeÛÙee Je keâce&Heâ}efmeæevleeÛÙeener heef}keâ[s Deme}suÙee mJe¤heefmLeleerçeer leeoelcÙe heeJeCes DeeJeçÙekeâ Deens. lÙeecegUsÛe Je lÙeeÉejs pevce-ce=lÙetcegUs Øeehle nesCeeNÙee DebnkeâejpevÙe megKe og:KeeÛÙee ieg}eceefiejerletve cegkeäleer efceUt çekesâ}. lÙeeÛeØeceeCes Deçee leNnsves mJe¤heefmLeleer Øeehle nesCÙeevesÛe JewefçJekeâ keâuÙeeCe (mece=æer Je ØeieuYelee) ØelÙe#eele ÙesT çekeâles. ¢ee efJeßJekeâuÙeeCee}eÛe ceer Gòece peerJeve efkebâJee Fb«epeer heefjYee<esle meghejef}efJnbie cnCelees. ¢ee ef"keâeCeer DeeCeKeer Skeâ cegoe }#eele IÙeeÙe}e nJee. Ghejeskeäle mhe°erkeâjCe Jee efJeOeeves keâeneRvee Skeâoce hešCeej veenerle. (hetJeea ce}ener heš}er vemeleer.) hejbleg leer Skeâoce ve mJeerkeâejlee Jee Skeâoce Hesâketâve ve oslee pej meelelÙeeves veecemcejCe kesâ}s lej keâe}eblejeves lÙeebÛeer melÙeemelÙelee efveefßÛeleheCes he[leeUtve heentve melÙeeÛeer ØeÛeerleer Ieslee ÙesF&}. keâejCe DeeheuÙee yegæerves (DenbYeeJeeves efkebâJee osnyegæerves) pes %eeve Je DevegYeJe Øeehle veecemcejCe -~~ ~~


nesleele les peeCeerJesÛÙee leerve mlejeletve ÙesCeeNÙee mebJesoveebcegUs nesleele. ns leerve mlej efkebâJee ¢ee leerve heeleàÙee cnCepes Peeshe, mJehe> Je peeie=leer. ¢ee leerve heeleàÙeeletve ef$eefceleeRÛes DeeefCe leerve keâeUebÛes %eeve çekeäÙe Demeles. }ebyeer, ®boer, GbÛeer Je leppevÙe iegCeJewefçe°Ùes DeeefCe Yetle-YeefJe<Ùe-Jele&ceeve keâeUeleer} Iešvee ÙeebÛes hejmhejmebyebOe DeeheuÙee}e mecepet çekeâleele. ÙeeG}š Ghejeskeäle mJe®heefmLeleer efkebâJee F&ßJej leerve keâeUebÛÙee mebkeâuhevesle JeCe&ve keâjlee ÙesCÙeemeejKee veener. lÙeeÛeØeceeCes mJe¤he efmLeleer efkebâJee F&ßJej yegefæiecÙe heefjceeCeebceOÙesner yemele veener. lÙeecegUs F&ßJejeÛes JeCe&ve çekeäÙe veener DeeefCe kesâJeU lekeâe&ÛÙee peesjeJej lÙeeÛes Deekeâ}vener çekeäÙe veener. yegefæÛÙee Ùeesieeveb ceeCetme F&ßJejeÛÙee meceerhe peeT çekeâlees ns Kejb Deens. hejbleg yegefæÛÙee lÙee ‘heeÙeNÙeeJe®ve’ G[er ceejuÙeeefçeJeeÙe mJe®heefmLeleerÛÙee Dece=leØeJeenele lees he[le veener. ne yegæer}e veekeâejCÙeeÛee Øekeâej veener. yegæerÛee megÙeesiÙe Jeehej keâ¤ve efleÛÙee Deleerle peeCÙeeÛee Øekeâej Deens. ÙeeJe¤ve Demeb }#eele ÙesF&} keâer mJe¤heefmLeleerÛÙee/ F&ßJejeÛÙee %eeveeÛee Jee ØeÛeerleerÛee ceeie& cnCepes veecemcejCeeceOÙes mJele:Ûes meJe&mJe ( pes mebkegâefÛele Demeles) meceefhe&le keâjCes. ¢ee heæleervesÛe keâe}eleerle, heefjceeCeeleerle DeeefCe peeCeerJesÛÙee Deleerle ( peeCeerJesÛÙee eflevner heeleàÙeebÛÙee Deleerle ) ÛejeÛej ‘pees[CeeNÙee’ Je ‘efveÙebef$ele’ keâjCeeNÙee mJe®heefmLeleerÛeer / F&ßJejeÛeer ØeÛeerleer ÙesT çekeâles. ¢ee meeNÙee efJeJesÛeveeJe®ve JewÙeefkeälekeâ Je JewefßJekeâ mece=æer Je ØeieuYelee ÙeebÛee DeefJe<keâej veecemcejCeeçeer keâmee meb}ie> Deens ns keâener ØeceeCeele lejer mhe° Pee}s Demes}. veecemcejCe cnCepes ØelÙe#eele cees"Ÿeeves Jee mcejCehetJe&keâ osJeeÛes / melÙeeÛes / ieg®Ûes ‘veeJe’ peheCes. efkebâyengvee pÙee veeJeeÛÙee mcejCeeves mJele:ÛÙee #egõ/ DehegNÙee/ mebkegâefÛele ØeeflecesÛÙee heef}keâ[s mJele:ÛÙee cetU efmLeleerceOÙes mJe¤heefmLeleerceOÙes peeCÙeeme meeneÙÙe nesles les veeJe mcejCes, peheCes cnCepes veecemcejCe. Deçee leNnsves veecemcejCe keâjCes Je veeceele Øeefle#eCeer efJe®ve peeCes cnCepesÛe mJele:ÛÙee #egõ DeefmlelJeeÛÙee ØeYeeJeeletve #egõ DeefmlelJeeletve cegkeäleer DeeefCe mJele:ÛÙee KeNÙee mJe®heeÛeer Jee melÙeeÛeer ØeÛeerleer nesÙe. keâesCelÙeener Oecee&Ûes, mebØeoeÙeeÛes, hebLeeÛes, efJeÛeejmejCeerÛes DevegÙeeÙeer Demeesle Jee peieeÛÙee keâesCelÙeener Yeeieeleer} keâesCelesner }eskeâ Demeesle les pehe ke⤠çekeâleele. veecemcejCeeceOÙes jbietve peeT çekeâleele Je veecemcejCeele mecejmetve peeT çekeâleele. lÙeebvee lÙeebÛÙee ieg¤Ûes efkebâJee osJeeÛes veeJe lÙeebÛÙee ØeLesvegmeej, hejbhejsvegmeej Ieslee Ùesles. pÙeeØeceeCes GieJelee metÙe& mJele:Ûee Øekeâeçe hee[CÙeemee"er Ùeespevee DeeKeerle veener Jee veecemcejCe -~~ 10 ~~


Deçee leNnsÛÙee ÙeespevesÛeer Deceb}yepeeJeCeerner keâjerle veener, lÙeeØeceeCes veecemcejCe ner Øeef›eâÙee Deçeer Deens keâer efleÛÙeeceOÙes meeOÙe, meeOeve Je efmeæer meJe& meeceeJeuÙee Deensle. mebhetCe&le: mecejmetve Jee meceefhe&le nesTve veecemcejCe keâjCeeNÙee JÙekeäleerÛÙee peerJeveeÛeer veoer keâesj[er jnele veener. efleÛÙee hee$eeletve Deble:ØekeâeçeeÛee cenehetj Ùeslees. Deçee JÙekeäleer}e kegâefš} keâejmLeeves keâjeJeer }eiele veenerle. leLeekeâefLele ‘‘efJeßJekeâuÙeeCeeÛes efveÙece’’ }eoCÙeemee"er veevee ØekeâejÛÙee Kešhešer, }šhešer, }yee[Ÿee, kegâjIees[Ÿee keâjeJÙee }eiele veenerle. DemeuÙee iees°er De%eeveebOekeâejele YejkeâšCeejs, mJeÙebIeesef<ele, mJeÙebØemLeeefhele Demes JesieJesieàÙee #es$eele mJele:Ûee veslesheCee }eoCeejs yegJee, heg{ejer Jeiewjs }eskeâ keâjerle Demeleele. ÙeeJe¤ve }#eele ÙesF&} keâer veecemcejCe ns ‘veecemcejCee’mee"erÛe Demeles. ‘mJele: çeer leõghe nesCÙeemee"er’ Demeles. JesieJesieàÙee JÙeeJemeeefÙekeâebveer veecemcejCe kesâ}s Demelee lÙeebÛÙee #es$eele keâuÙeeCekeâejer meeceeefpekeâ heefjCeece DeeefJe<ke=âle nesleele. ns DeeefJe<keâej cnCepes metÙee&ÛÙee efkeâjCeebmeejKes efkebâJee Hegâ}eÛÙee megiebOeemeejKes lÙeebÛÙee DeefmlelJeebÛes heefjCeece nesle. ne hegmlekeâ ØehebÛe keâjCÙeeÛes keâejCe cnCepes YeeJeer efJeßJekeâuÙeeCeeÛeer ieg®efkeâu}er DeeefCe ieeYee veecemcejCe Deens ns metefÛele keâjCes. veecemcejCe ns KejesKejÛe Deble: ØekeâeçeeÛes meeOevener Deens DeeefCe }#eCener Deens. hejbleg hegvne ns SkeâJeej meebieeÙe}eÛe nJes keâer ner yeeye veecemcejCeevesÛe DeefOekeâeefOekeâ ØekeâejÛÙee (Goe. veeefmlekeâ, Deeefmlekeâ, efJeßJeemejefnle Jeiewjs) }eskeâebÛÙee Deble:keâjCeeme hešt çekeâles. veecemcejCeevesÛe veecemcejCeecegUs ÙesCeeje JewÙeefkeälekeâ DevegYeJe Je veecemcejCeeÛes JeemleJe JewefßJekeâ mJe®he ÙeebÛeer ØeÛeerleer Ùesles. keâejCe veecemcejCeevesÛe meej Je Demeej DeeefCe Deelce Je Deveelce ÙeebÛee yeesOe neslees. veecemcejCeevesÛe mJele:ÛÙee Je FlejebÛÙee }njer, keâuhevee, Úbo Jeiewjs çees<ekeâ Jee meceepeefJejesOeer yeeyeeRÛee mJele:ÛÙee ceveeJej he[Ceeje ØeYeeJe šeUlee Ùeslees. ¢ee hegmlekeâeÛeb ØeÙeespeve Deieoer Kejb meebieeÙeÛeb lej ¢ee hegmlekeâeÛeb SJe{Ûe keâer les ef}ner}b peeCeb DeheefjneÙe& Pee}b. les ceveele ceeJesveemeb Pee}b. F&ßJejsÛÚsvesÛe meceepekeâuÙeeCeeÛeer leUceU }eie}er. F&ßJejsÛÚsveÛe veecemcejCeeÛÙee ÙegieØeJele&keâ meeceLÙee&Ûeer DeefOekeâeefOekeâ veecemcejCe -~~ 11 ~~


Kee$eer hešle ies}er DeeefCe lÙeeÛÙeeÛe FÛÚsveb ner Deble:ØeÛeerleer GlmHetâle&heCes çeyoyeæ Pee}er. efJeßJeebleÙee&ceerÛeb melÙe efJeßJeeÛÙee ®heeveb ÂiieesÛej nesle, lemeb veecemcejCe keâjCeeNÙeeÛÙee DeblejerÛeer DevegYetleer jespeÛÙee JÙeJenejele ÂiieesÛej nesles. ÂiieesÛej efJeßJeeÛeb DeefmlelJe melÙeehes#ee DeeefCe jespeÛÙee JÙeJenejeÛeb DeefmlelJe JÙekeäleerÛÙee DevegYetleerhes#ee JesieàÙee heeleUerJej Demeleele. JeeÛekeâebvee Deçeer veceü efJevebleer Deens keâer lÙeebveer ¢ee hegmlekeâeleer} cepeketâjeJej ‘efJeßJeeme’ "sJet veÙes. lÙeeSsJepeer veecemcejCeeÛee DeYÙeeme, DeeÛejCe, DevegYeJe ÙeebÛÙeeÉejs lÙeeleer} DeeçeÙeeÛee he[leeUe IÙeeJee. veecemcejCeeÛÙee mebkeâuhevesçeer pes heefjefÛele veenerle lÙeeveer jespe lÙeebÛÙee meesÙeerÛÙee JesUer megceejs heeÛe efceefvešs veecemcejCe keâ®ve meg®Jeele keâjCes GheÙegkeäle "js}. ¢ee keâeUele Goyeòeer JeiewjWÛÙee Jeehejeves heÇmeVelee DeeCetve efmLeleer DebieJeUCeer hee[Ces yejs. heCe ¢ee veecemcejCeeÛÙee hetJe&Dešer veJnsle. Skeâ }#eele "sJeeJeb. veecemcejCe Jee{le ies}b keâer keâOeer keâOeer ceveeJej leeCe Ùeslees. Demee leeCe he[CÙeeÛeb keâejCe cnCepes meebmeeefjkeâ Jee Flej yeeyeerle iegble}s}b Deehe}b ceve DeeefCe veecemcejCe ¢ee oesIeebceOÙes nesCeejer jmmeerKesÛe. ner jmmeerKesÛe keä}sçekeâejkeâ Demet çekeâles. hejbleg nUg nUg JewÙeefkeälekeâ mebkegâefÛele yeeyeeRÛeer Dees{ keâceer nesles DeeefCe ner jmmeerKesÛe Je leppevÙe $eeme veenermee nesle peelees. Ùeeletve heg{s ceveeÛeer efmLejlee, efveYe&Ùelee, efvemhe=nlee, çeebleer DeeefCe Deevebo DevegYeJelee Ùesleele. ¢ee DeJemLesceOÙes efJeefJeOe lelJe%eeveebceOeer} SkeâelcelesÛeer DeeefCe ØelÙe#e efJeßJeeÛÙee SkeâelcelesÛeer peeCeerJe nesles. Ùee DeJemLesceOÙes efkebâJee Ùee DeJemLesletve peeleevee heg{sheg{s }#eele Ùesles keâer veecemcejCeeÛÙee Éejs YeeJeer keâeUele mebhetCe& ceeveJepeeleerÛÙee jespeÛÙee peerJeveelener vÙeeÙe Je yebOeglJe DeeefJe<ke=âle nesleer}.

veecemcejCe -~~ 12 ~~


1. veecemcejCe DeeefCe Deehe}s OÙesÙe

SKeeoer JÙekeäleer pesJne efleÛÙee DeejeOÙeowJeleeÛes ‘veece’ IesT }eieles lesJne ÙeLeeJekeâeçe

veeceeÛeer meJe&ßes‰lee Je meòee efleÛÙee OÙeeveele ÙesT }eieles. meg®Jeeleer}e JÙekeäleerÛes ceve efleves efveJe[}suÙee yeeyeeRceOÙes, OÙesÙeebceOÙes Jee mJehe>ebceOÙes jbie}s}s Demeles. nUg nUg Je heg<keâUoe Deelcehejer#eCeeveblej efleÛÙee }#eele ÙesT }eieles keâer efleves "jJe}s}er OÙesÙes Jee Gefö°s meoes<e Deensle. OÙesÙes keâçeerner Demeesle - ‘Goeòe’ Jee ‘mebkegâefÛele’, ‘owJeer’ Je ‘Deemegjer’ - ner peeCeerJe nesT }eielesÛe. mJele:ÛÙee yegæerves "jJe}s}er OÙesÙes - ceie leer mebkegâefÛele JewÙeefkeälekeâ mJeeLee&Ûeer Demeesle Jee JewefßJekeâ keâuÙeeCeeÛeer - {esyeU DeeefCe $egšerhetCe& DemeuÙeeÛes OÙeeveer ÙesT }eieles. keâejCe Deçeer OÙesÙes vesnceerÛe JÙeefkeälemeehes#e Demeleele. lÙeecegUs Deçeer OÙesÙes keâOeer mJele:Jej lej keâOeer FlejebJej peyejomleer / DevÙeeÙe keâjCeejer "® çekeâleele. veecemcejCeeÛÙeeÉejs JÙekeäleer mJele:ÛÙee ceveeskeâecevee, DeeJe[er-efveJe[er ÙeeJej Dee¤{ JneÙe}e efçekeâles. OÙesÙeeÛÙee Jee ceveesjLeebÛÙee o[heCeeJej ceele keâjCeejer JÙekeäleer ceveceeskeâUer, cegkeäle Je mJemLe nesles. leCeeJecegkeäleerÛee ne DevegYeJe DelÙeble DeevebooeÙeer Demelees. efçeJeeÙe ¢ee DeJemLesceOÙes ceeCetme ogmeNÙeeÛÙee vepejsletve peerJeveekeâ[s heeneÙe}e efçekeâlees Je lÙeecegUs meefn<Cet Je mecepegleoej yevet }eielees. pÙeebceOÙes Flejebveer mJele:}e Peesketâve efo}s}b Demeleb Deçee OÙesÙeebefJe<eÙeer lees Goej, meùoÙe, mecebpeme yevet }eielees. ceveeÛeer ner DeJemLee JÙekeäleer-JÙekeäleerceOeer} (efnbŒe mheOexletve leÙeej nesCeejs) leeCeleCeeJe, JewcevemÙe Je meeceeefpekeâ efJeleg°lee keâceer nesCÙeeme DeeJeçÙekeâ Je hees<ekeâ Demeles. ceveeÛeer ner DeJemLee yespeyeeyeoej, DemeneÙe, heUhegšer efkebâJee heUhegšsheCeeÛeer veener ns veerš mecepetve IÙeeÙe}e nJes. G}š ¢ee DeJemLesceOÙes OÙesÙeebÛÙee efkebâJee Gefö°ebÛÙeeceeies nesCeejer HeâjHeâš Leebyeles DeeefCe meejs JÙeJenej efKe}e[theCes mJemLe ceveeves Je kegâçe}lesves Je ØeYeeJeerheCes heej hee[lee Ùesleele. OÙesÙeebvee pej meesvÙeeÛeer Ghecee efo}er lej ¢ee DeJemLes}e hejermeeÛeer Ghecee oslee ÙesF&}. keâejCe ¢ee DeJemLesceOÙes peerJeveeleer} ØelÙeskeâ yeeye megJeCe& yeveles. lÙeecegUs OÙesÙe®heer meesvÙeeÛee OÙeeme mebhelees. peerJeveeleuÙee ØelÙeskeâ keâeÙee&}e Goeòe OÙesÙe®heer meesvÙeeÛes mJe®he Je cetuÙeelcekeâlee Øeehle nesles DeeefCe les keâeÙe& DeelceerÙelesves, mecejmelesves, ØemeVelesves, o[heCeeefJejefnlelesves, menpelesves Je Goeòelesves heej hee[CÙeeÛes meeceLÙe& Je kegâJele Ùesles.

veecemcejCe -~~ 13 ~~


2. veecemcejCe DeeefCe jespeÛee JÙeJenej

Dee

heuÙee peerJeveeleer} Skeâ DeefleçeÙe cenlJeeÛeer yeeye cnCepes keâeceÛee leeCe/o[heCe. Skeâoe DeeheCe DeeheuÙee veeskeâjerle, OebÅeele Jee JÙeJemeeÙeele JÙemle Pee}es keâer lÙee lÙee keâeceeÛes yejs-JeeF&š DevegYeJe DeeheuÙee}e ÙesT }eieleele. heg{s-heg{s ner jespeÛeer veeskeâjer Jee JÙeJemeeÙe peCeg keâener leg®bieÛe yeveleele. Deçee JÙeJemeeÙe OebÅeele Jee veeskeâjerle Skeâe yeepet}e jespeer-jesšerÛeer meesÙe DemeuÙeeves megjef#elelee Jeeš}er lejer ogmeNÙee yeepetves nUg efvelÙeeÛÙee veeskeâjer-OebÅeele ceve jcesveemes nesles. Iegmeceš nesT }eieles. peerJe iegoce® }eielees. veecemcejCeeves DeeheuÙee veeskeâjer-OebÅee}e veJes heefjCeece efceUles. keâejCe veecemcejCeecegUs veeskeâjer-Oeboe ner kesâJeU jespeerjesšerÛeer yeeye jnele veener. veeskeâjer Oeboe ns kesâJeU peieCÙeeÛes Jee JewÙeefkeälekeâ mJeeLe& meeOeCÙeeÛes meeOeve vemeuÙeeÛes }#eele ÙesT }eieles. ¢eeÛes keâejCe Demes keâer veecemcejCeecegUs JÙekeäleerÛÙee ceveesOeejCee DeeefCe peerJeveeleer} DeeJe[er-efveJe[eRÛes Je ØeeOeevÙeebÛes keWâõ yeo}les. lÙeecegUs mJeerkeâej}suÙee keâeceeceOÙes JÙekeäleer jcet }eieles. ¢ee jceCÙeeleer} iegefhele/ieg¢e Demes Deens keâer keâeceeletve megškeâe efceUCÙeeÛeer leUceU mJele:}e keâçeecegUs }eie}er Deens ns JÙekeäleerÛÙee OÙeeveele ÙesT }eieles. efleÛÙee }#eele ÙesT }eieles keâer mJele:ÛÙee Úebefo°heCeecegUs Je Øe}esYeveebÛÙee Deenejer peeCÙeevesÛe Deçeer leUceU }eieles. lemesÛe JÙekeäleer}e mecepetve Ûegkeâles keâer DeeheuÙee efove›eâce meceepeeceOÙes DeeheuÙee}e keâenerÛe cenlJe efceUJetve osle veener Jee DeeheCe ¢ee efove›eâceeletve meceepeeJej ØeYeeJe hee[t çekeâle veener Deçeer Deehe}er YeeJevee Pee}er lejer osKeer} mJele:ÛÙee keâeceele Deehe}s }#e }eiesveemes nesles Je Flej JÙeJemeeÙeebyeö} Deekeâ<e&Ce Jeešt }eieles. veecemcejCeecegUs mJele:ÛÙee veeskeâjer -OebÅeeceOÙes osKeer} meeceepeefnle meeOeCÙeeÛeer meghle çekeäleer Deens ns veecemcejCeeves mecepet }eieles. KejesKejÛe Ùee Deekeâ}veecegUs mJele:ÛÙee JÙeJemeeÙeeleer} ØelÙeskeâ #eCe Glkeâš DeeveboeÛee Je meceeOeeveeÛee yevelees. meceepeIeelekeâer Jee DeelceIeelekeâer keâeces DeeefCe iegvns JeieUuÙeeme Ghejeskeäle efJeOeeve meJe& keâeceOebÅeebvee }eiet Deens. keâejCe ØelÙeskeâ JÙeJemeeÙee}e JewÙeefkeälekeâ DeLee&pe&ve, megKeØeehleer DeeefCe meeceeefpekeâ megyeòee Je meceeOeeve Demes oesvner hew}t Demeleele. Heâkeäle yengleskeâ JesUe ¢ee oesve hew}thewkeâer keâesCeleener Skeâ efkebâJee oesvnerner vepejsDee[ jenleele, }#eele Ùesle veenerle SJe{sÛe. ÙeeÛe heæleerves, meceepeõesner, Deelceõesner Jee iegvnsieej }eskeâebÛÙee peerJeveele osKeer} veecemcejCeeves ›eâebleer nesT çekeâles. lÙeebÛes peerJeve hee}štve peeT çekeâles. lÙeebÛÙeener neletve keâuÙeeCekeâejer keâeÙe& Ie[t çekeâles. JeeuÙeeÛee Jeeefucekeâer Pee}e ¢ee keâLesÛee ceefleleeLe& neÛe Deens. Deçee leNnsÛÙee Deekeâ}veeves mJele:ÛÙee JÙeJemeeÙeele KeÛe& kesâ}s}e ØelÙeskeâ #eCe meceeOeeve DeeefCe meeceLÙee&Ûee cenemeeiej yevelees.

veecemcejCe -~~ 14 ~~


3. veecemcejCe Je Demegjef#elelesÛeer YeeJevee

DeeefLe&keâ, jepekeâerÙe, Oeeefce&keâ Jeiewjs Deveskeâ ØekeâejÛÙee mebkeâšebÛÙee yeelecÙeebvee

DeeheuÙee}e mekeâeUer meeceesjs peeJes }eieles. JewÙeefkeälekeâ hesÛeØemebie, mebkeâšs ÙeebÛeer GheefmLeleerner ÛegkeâJelees cnš}s lejer Ûegkeâle veener. Ûegketâve keâOeer mebkeâšs veenerÛe Dee}er lejer De[ÛeCeeRÛeer Yeerleer keâener ceveeletve ies}s}er vemeles! heefjCeeceer DeeheCe mJele:ÛÙee Je ceg}eyeeUebÛÙee peerJeveeefJe<eÙeer Je YeefJeleJÙeeefJe<eÙeer vesnceerÛe meb$emle DeeefCe nJee}efo} Demelees. DeefveefßÛele Demelees. Demegjef#ele Demelees. veecemcejCeeves ceeCetme keâe}eleerle Deçee mJele:ÛÙee cetU efmLeleerceOÙes leõghe neslees. keâe}eleerle DemeuÙeeves ‘ceveeÛeer’ ner DeJemLee IešveebÛes ‘efveÙeb$eCe’ keâjCeejs keWâõ Demeles. ÙeecegUs JÙekeäleerÛes ceve Ie[CeeNÙee Iešveebveer ØeYeeefJele ve neslee lÙeebÛÙee keâejCeeçeer efveieef[le nesles. keâejCe Iešvee cnCepes mJe¤heefmLeleerÛes kesâJeU #eCeYebiegj ÂiieesÛej nesCeejs heefjceeCe Jee Øeefleefyebyes Deensle ns JÙekeäleerÛÙee OÙeeveele Ùesles. ÙeecegUs JÙekeäleerÛes efÛeòe ¢ee cenekeâejCeeçeer efveieef[le nesTve jenles. ÙeecegUs JÙekeäleer Deieoer KejesKejÛe / JeemleefJekeâheCes {esyeU, mLet} Je hejeJe}byeer DeJemLesletve met#ce Je ‘mJe’ leb$e DeJemLesle Ùesles. JÙekeäleerÛÙee peerJeveeleer} ne yeo} (efmLelÙeblej) meke=âleoçe&veer efomele veener heCe lees DelÙeble Demme}, KejesKejerÛee DeeefCe DelÙeble cenlJehetCe& Demelees. Deçee leNnsves Jesovee Je Demegjef#eeflelee Ùeeveer Ùegkeäle Deçeer ceveeÛeer KeUyeU ®heebleefjle nesles. keâejCe Deçeer KeUyeU, DeeefCe keâemeeJeerme GlheVe keâjCeejer DeeflemebJesoveeçeer}lee Je Deefle Øeefleef›eâÙeeçeer}lee, lej} mebJesovee DeeefCe Iešvee efveÙebef$ele keâjCeeNÙee Je Fefleneme Ie[JeCeeNÙee DeÛegkeâ ØeeflemeeoeceOÙes efmLelÙebleefjle nesles. DeeveboeÛeer yeeye cnCepes ner DeJemLee melÙeeÛÙee /F&ßJejeÛÙee DelÙeble meceerhe efkebâJee melÙe®he/F&ßJejer DeJemLee Demeles. F&ßJejceÙe Pee}suÙee YekeäleeÛÙee ¢ee DeJemLes}eÛe heejbheeefjkeâ heefjYee<esle meJe&çeefkeäleceeve F&ßJejeÛÙee ÛejCeer jenCes Demes cnCeleele.

veecemcejCe -~~ 15 ~~


4. veecemcejCe DeeefCe JÙeJemeeÙeeÛeer efveJe[

nu}erÛÙee meceepeeceOÙes JÙeJemeeÙeefveJe[erÛeer mecemÙee peefš} Pee}er Deens. JeCee&JemLee

ve° nesle iesuÙeeves ner heefjefmLeleer leÙeej Pee}er Deens. JeCee&JemLee ØeÛeef}le Demeleevee JÙeJemeeÙe efveJe[erÛee Øeëe>Ûe veJnlee. JÙeJemeeÙe efveJe[CÙeeÛeer mebOeer efceUJeCÙeemee"er osKeer} mheOee& keâjCes çekeäÙe vemes. hejbleg JeCee&JemLee }Ùee}e peele Ûee}uÙeecegUs JÙeJemeeÙe efveJe[erves Je efJeefçe° JÙeJemeeÙeemee"er mheOee& keâjCÙeeÛes mJeeleb$Ùe efceUt }eie}s Deens. ÙeecegUs hewmee, meòee, efkeâleea Jeiewjs efceUJetve osCeeNÙee JÙeJemeeÙeebmee"er DeeefCe DeYÙeeme›eâceemee"er Pegbye[ G[CÙeeÛeer Je je#emeer mheOexÛeer mecemÙee GodYeJe}er Deens. ¢ee DeveeieeWoerÛes keâejCe Demes keâer Deepe JÙekeäleer Je meceepee}e GheÙegkeäle "js} Demee JÙeJemeeÙe efveJe[CÙeeceOÙes ceeie&oçe&ve keâjCeejs meeceeefpekeâ efveÙece veenerle, mebkesâle veenerle. meOÙeeÛÙee JÙeJemeeÙeeceeie&oçe&veeceOÙes Deelce%eeveer °er veener. veecemcejCe JÙekeäleer}e JewÙeefkeälekeâ efnlemebyeOeebÛÙee ceeies Heâjhešle peeCÙeeheemetve cegkeäle keâjles. ÙeecegUs JÙekeäleerÛeer °er efvekeâeshe nesTve mJele:}e DeeefCe meceepee}e meceeOeeve Je mece=æer efceUJetve osCeejs Demes keâesCelÙeener keâeceeÛes pes hew}t Demeleele lÙeebÛeer peeCe Ùesles. Deçee leNnsves veecemcejCeeves JeCe&JÙeJemLesleer} peeÛekeâ lelJes DeeefCe DevÙeeÙÙe mebkesâle ve° keâjCÙeeÛes meeceLÙe& DeeefCe efÛejbleve melÙe «enCe keâjCÙeeÛeer #ecelee Ùesles. meeceeefpekeâ GheÙegkeäleòee Je JÙekeäleer mJeeleb$Ùe ÙeebÛee cesU Iee}CÙeeÛeer °er Je kegâJele Ùesles. veecemcejCeeves Deelce®heeÛeer / mJe®heeÛeer cnCepesÛe melÙeeÛeer efvekeâšlee }eYeles. ne melmebie Demelees. veecemcejCeecegUs leLeekeâefLele Je Yebhekeâ vesles, yegJee Je ieg®bÛÙee ceeies meJe& ØekeâejÛeer Heâjheš Je Heâmeiele nesCÙeeheemetve Deehe}e yeÛeeJe nesT çekeâlees. ÛegkeâerÛes ceeie&oçe&ve keâjCes kegâceeiee&}e }eJeCes, ceeie&Yeü° keâjCes, HeâmeJeCes, çees<eCe keâjCes DeeefCe heg<keâUoe Deveskeâ ØekeâejÛes iebYeerj iegvns keâjCeeNÙee {eWieer yegJee-ieg®bÛÙee keâeàÙee keâejJeeÙee heenlee veecemcejCeeÛee ne HeâeÙeoe DevevÙemeeOeejCe Deens. keâejCe heg<keâU]oe, JÙeJemeeÙe-ceeie&oçe&veemee"er osKeer} DeeheCe ieg®ÛÙee / yegJeeÛÙee ÛejCeer }erve neslees. veecemcejCeeÛes ns heefjceeCe DeeefCe cenòJe keâener DeYÙeeme›eâce Je JÙeJemeeÙeebmee"er Ûee}}s}er leer›e mheOee& DeeefCe DeHeâeš ieoea }#eele IesleuÙeeme Øekeâ<ee&ves peeCeJeles. ¢ee DeveeieeWoerÛee heefjCeece Demee keâer pÙeebvee ¢ee JÙeJemeeÙeele / DeYÙeeme›eâceele ØeJesçe efceUlees lÙeeleuÙee heg<keâUpeCeebÛee Yeüceefvejeme neslees. heg<keâUpeCe efvejeçe nesleele. heg<keâUpeCe efJešleele. ner yeeye met%eebÛÙee menpe }#eele ÙeeÙe}e njkeâle veener. lÙeeÛeØeceeCes Deçee leNnsves JÙeJemeeÙeele efçej}suÙeebceOÙes keâle&JÙelelhejlee, mecejmelee DeeefCe ØeeceeefCekeâheCee keâceer keâceer nesle peeleele nsner menpe vepejsle Yejles. veecemcejCeeves Deçee mJeeLeea JÙeJemeeefÙekeâeleer} keâeW[er Je Iegmeceš efkebâJee çees<ekeâ iegvnsieejer ØeJe=òeer šUt çekeâleele efkebâJee veenerçee nesT çekeâleele.

veecemcejCe -~~ 16 ~~


5. veecemcejCe Je veeefmlekeâlee

keâesCelÙeener Oecee&Ûee, hebLeeÛee Jee mebØeoeÙeeÛee ceeCetme veecepehe/veecemcejCe keâ®

çekeâleesÛe, heCe veeefmlekeâ osKeer} pehe keâ® çekeâlees. pes mebJesovee, Devegceeve FlÙeeoerÉejs %eele nesles lesJe{sÛe Deens DevÙe keâener veener Demes cnCeCeeje lees veeefmlekeâ ¢ee DeLee&ves ne çeyo ¢ee ef"keâeCeer Jeehej}e Deens. veecemcejCeeves veeefmlekeâeÛes osKeer} keâuÙeeCe nesT çekeâles, lÙee}e Deelce%eeve nesT çekeâles Deçeer ceePeer OeejCee Deens. ne HeâeÙeoe keâesCelÙee Øekeâejs neslees cnCee}, lej lÙeeÛeb Gòej Demeb keâer JÙekeäleermeehes#e efJeÛeej, efJeJeef#ele, meebmke=âeflekeâ keâ[JesheCee DeeefCe heejbheeefjkeâ ®{er ÙeebÛee JÙekeäleermeehes#e efJeÛeej, efJeJeef#ele, meebmke=âeflekeâ keâ[JesheCee DeeefCe heejbheeefjkeâ ®{er ÙeebÛee JÙekeäleerÛÙee ceveeJejer} heie[e veenermee nesT }eielees. lÙeebÛeer ceiejefce"er ef{}er he[t }eieles. ÙeeJe®ve }#eele ÙesF&} keâer veecemcejCeeves JÙekeäleer mebkegâefÛele JewÙeefkeälekeâ peeCeerJesÛÙee Deleerle Peshe IesT çekeâles. ner DelÙeble cenlJeeÛeer Øeef›eâÙee Deens. keâejCe hejOeceeaÙe }eskeâ, DevÙe mebIešveebÛes meomÙe, hejje°^erÙe, hejØeebleerÙe, hejYee<eerÙe Deçee efJeefJeOe }eskeâebÛÙee Deelce®heeçeer DeKeb[heCes meb}ie> Deçee mJe®heeÛeer peeCeerJe, Kee$eer Je ØeÛeerleer ¢ee Øeef›eâÙesletve Ùesle peeles. leLeekeâefLele DeeefmlekeâebÛeer keâeuheefvekeâ osJeeJejer} ( osJeeÛeer ke=âhee, keâeshe Jeiewjs) ßeæe DeeefCe leLeekeâefLele veeefmlekeâebÛeer ceeveJeeÛÙee ceÙee&efole Je DehetCe& yegæerÛÙee ØeeceeCÙeeJejer} ßeæe Ùee oesvnerntve veecemcejCe DeefOekeâ heefjhetCe& Deens. veecemcejCeeves mebkegâefÛele JewÙeefkeälekeâ peerJeveeÛes efmLelÙeblej nesTve DeJekeâeçe, keâeU Je peeCeerJesÛÙee meJe& heeleàÙeebvee ØekeâeçeCeeNÙee ‘peerJeveeçeer’ (pÙee}e ceer meghejef}efJnbie cnCelees) JÙekeäleer leeoelcÙe heeJeles. veecemcejCeecegUs JÙekeäleer}e meJeeËÛeer Deble:keâjCes pees[CeeNÙee DeòÙegÛÛe OeeiÙeeÛee çeesOe }eielees Je lÙeeÛÙeeçeer Deme}suÙee SkeâelcelesÛee DevegYeJe Ùeslees. veecemcejCeeves Kejer Deeefmlekeâlee Ùesles. DeLee&le meeNÙee yeo}lÙee, #eCeYebiegj mJe®heeÛÙee DeefmlelJeehes#ee KejsKegjs DeefmlelJe melÙee}e/F&ßJeje}e Deens ÙeeÛeer Skeâ npeej škeäkesâ Kee$eer hešles. ØeÛeerleer Ùesles. lÙeeÛeØeceeCes veecemcejCeeves Kejer veeefmlekeâleener Ùesles. DeLee&le ceÙee&efole kegâJeleer}e YeemeCeeNÙee efomeCeeNÙee Deekeâ}ve nesCeeNÙee meeNÙee yeeyeeRJejer} ßeæe Je leppeve Heâjheš veenerçeer nesles.

veecemcejCe -~~ 17 ~~


6. veecemcejCe DeeefCe OeesjCes Je Ùeespevee DeeKeCÙeeceeieer} °erkeâesve

vee

cemcejCeecegUs JÙekeäleerÛes Deble:keâjCe melÙeeÛÙee efvekeâš jenleb. meJe& meeceevÙele: ÛejeÛejeJej melÙeeÛeer meòee Demeles Demeb mecepe}b peeleb. ¢ee mecepeeÛÙee cegUeçeer iesuÙeeme lees DeÛegkeâ Deens ns }#eele ÙesF&}. Ùee meboYee&le Skeâ Keeme iees° Deçeer keâer peieele yengleskeâ ef"keâeCeer jepee}e (pees jepÙekeâejYeej keâjlees cnCepesÛe efJeefJeOe ÛeebieuÙee Ùeespevee DeeKelees Je jeyeJelees) F&ßJejeÛee DeJeleej ceeve}e peeF&. heejbheeefjkeâ met%elee Deçeer keâer jepeeves ‘‘F&ßJejer DeJeleej jenCÙeemee"er’’ jepeOecee&ÛÙee Ûeewkeâšerle jeneJeb Demee mebkesâle neslee. }eskeâkeâuÙeeCeeçeer yeebefOe}keâer "sJeeJeer Deçeer Dehes#ee nesleer. lÙeeÛeØeceeCes Deçee leNnsves jepeeÛeer JeeieCetkeâ jeneJeer Je lÙeeves F&ßJejer (keâuÙeeCekeâejer) lelJe DeeefJe<ke=âle keâjeJes Ùeemee"er jepeieg¤Ûeer JÙeJemLee nesleer. ¢ee jepeieg®ves jepee}e lÙeeÛÙee ‘Oecee&ves’ lÙeeÛÙee keâle&JÙeevegmeej JeeieCÙeele ceeie&oçe&ve keâjeJes Je jepeeves jepeieg¤Ûeer Øeefle‰e Je ceeve jeKeeJee Deçeer ØeLee nesleer. DeepeÛÙee keâeUele ‘‘F&ßJejer F&ÛÚe’’ efkebâJee ‘‘JewefßJekeâ çeneCeheCe’’ Øeieš nesCÙeemee"er cnCepesÛe }eskeâkeâuÙeeCeemee"er veecemcejCeeÛeer DeeefCe lÙeeletve nesCeeNÙee DeOÙeeeflcekeâ GlLeeveeÛeer (efmheefjÛÙegDe} efjvemeeBme) DeeJeçÙekeâlee Deens. Deelce%eeve ceeiee&ÛÙee hegve®lLeeveeÛeer hegve®ppeerJeveeÛeer efvekeâ[ Deens. melÙeçeesOekeâ Oe[he[erÛÙee hegve®lLeeveeÛeer iejpe Deens. veecemcejCeecegUs ( efJeçes<ele: lÙeeleer} leLÙe mecepetve kesâ}suÙee veecemcejCeecegUs) meJe& meeceevÙe meppeve JÙekeäleer DeeojCeerÙe yeveles DeeefCe DeelceØeÛeerleerves meceLe& yeveles. lej meòeeOeejer JÙekeäleer DeelceØeÛeerleerÛÙee Jee melÙeekeâ}veeÛÙee vepeerkeâ Ùesle veceü Je meppeve yeveles. ner yeeye mebleebÛÙee Ûeefj$eele Øekeâ<ee&ves Dee{Ules. meeOÙee meppeve JÙekeäleer veecemcejCeeÛÙee meneÙÙeeves }eskeâebÛÙee ùoÙeefmebnemeveeÛÙee meceüešheoer heesnÛeuÙee lej jepes cenejepes veecemcejCeeÛÙee meneÙÙeeves Deelce%eeveer, efvemhe==n Je }eskeâkeâuÙeeCekeâejer Pee}s. DeepeÛÙee keâeUele mecepetve kesâ}suÙee veecemcejCeeves JÙekeäleer}e efJeßJekeâuÙeeCeeÛeer cegefkeäleoeÙeer Deeme }eieles’ les meeOÙe keâjCÙeemee"er meeOeves ieesUe keâjCÙeeÛeer kegâJele Ùesles Je ner meeOeves Jeehe®ve efJeçJekeâuÙeeCe ØelÙe#eele DeeCeCÙeeÛeer çekeäleer Ùesles. Deçee leNnsves veecemcejCeeves meJe& çeefkeäleceeve melÙeeÛeer ØeÛeerleer Ùesles. veecemcejCeecegUs

veecemcejCe -~~ 18 ~~


Flejevee Deçee ØeÛeerleermee"er meneÙÙeYetle "jCÙeeÛeer #ecelee Ùesles. veecemcejCeeves Deebleefjkeâ ØeÛeerleer mJele:ÛÙee #es$eevegmeej DeeefJe<ke=âle keâ¤ve ØelÙe#e }eskeâkeâuÙeeCe meeOeCÙeeÛeer #ecelee Ùesles. veecemcejCe ns veJepeerJeve osCeejer mebpeerJeveer Deens. ceeveJepeeleerÛÙee meJe& mecemÙeebJejer} lees[iÙeebvee Jee GheeÙeebvee heefjCetCe&lJe DeeCeCeejs ns efoJÙelece Demes jeceyeeCe Deew<eOe Deens.

veecemcejCe -~~ 19 ~~


7. veecemcejCe DeeefCe efjeflejerJeepe

Dee

heuÙee JÙeefkeälecelJeeleer} JesieJesieàÙee hew}tbhewkeâer Goeòe hew}btvee Ûee}vee Je Øeeslmeenve efceUeJes Ùeemee"er keâce&keâeb[ebÛeer Glheòeer Je peesheemevee nesles. lÙeeÛeØeceeCes JesieJesieàÙee Øemebieer kesâuÙee peeCeeNÙee efJeefOecebOetve meeceeefpekeâ megefveÙebef$elelee Je megmebJeeoer JÙeJenej meeOe}s peeleele. keâener efJeefOe, keâcex, mebmkeâej ÙeebÛee ØeYeeJe çeejerefjkeâ Je ceeveefmekeâ DeejesiÙeeJej neslees Goe. mebOÙee, Gheeme, Øemebieevegmeej Je $e+legvegmeej efJeefçe° ØekeâejÛes mJeÙebheekeâ keâjCÙeeÛÙee jerleer, }ie>, cegbpe, yeejmes Jeiewjs efJeOeer / mebmkeâejebletve meeceeefpekeâ meewneoe&Ûeer DeeefCe efJeefçe° efçemleerÛeer hetleea nesles. efoJeeUer, ieCesçe ÛelegLeea Jee DevÙe Oeefce&ÙeebÛes meCe ns Deebleefjkeâ ÛewlevÙeeÛeer DevegYetleer IesCÙeemee"er Je cejieU PeškeâCÙeemee"er Demeleele. meJe& ØekeâejÛes owvÙe, efKeVelee, ceveesoewye&uÙe Ùeevee heg¤ve šekeâCÙeemee"er Demeleele. hejmhej meecebpemÙe Je Øescee}e GpeeUe osCÙeemee"er Demeleele. Denbkeâej šeketâve F&ßJej hetpeveeÛÙee DeJeerš iees[erle DeeefCe Glmeenele jbietve meJe& leNnsÛes hejmhej JewcevemÙe veenermes keâjCÙeemee"er meCe Demeleele. lÙeemee"er efJeefJeOe ØekeâejÛÙee IešveebÛeer efJe}#eCe met%e, GheÙegkeäle Je heLeoçe&keâ Deçeer Ùeespevee kesâ}s}er Demeles. Goe. vejkeâemegjeÛee JeOe, vejkeâemegj JeOe meepeje keâjCÙeeÛes ØeÙeespeve cnCepes Deceeveg<elesefJe<eÙeerÛee Âef°keâesve Je Yetefcekeâe hegvne Skeâoe ceveele mLeeheve keâjCes ne Deens. meOÙee mebhetCe& peieele meeceeefpekeâ efJeCe PeheešŸeeves GmeJele Ûee}}er Deens. meCe, efJeOeer, mebmkeâej Ùeeleer} cece& njJeuÙeecegUs yewefækeâ, meebmke=âeflekeâ DeeefCe veweflekeâ DeveeieeWoer Je ieeWOeU ceepe}e Deens. ¢eecegUs meJe& meCeebÛeb, meJe& efJeOeerÛeb, meJe& mebmkeâejeÛeb mecetU GÛÛeešve keâjCÙeemee"er keâenerpeCe ØeeCeebÛeer yeepe }eJetve le[Heâ[leensle lej ogmejerkeâ[s pegvÙee efJeOeerÛes Heâkeäle DeLe&nerve Je cece&nerve cegKeJešs peheCÙeemee"er keâernerpeCe eflelekeäÙeeÛe keâ[JesheCeeves peerJeeJej Goej nesTve }{le Deensle. meCe, efJeOeer, mebmkeâej Jeiewjs keâceeËÛes cece& DeeheCe keâesCelÙeener Øekeâejs Deelcemeele keâjeÙe}eÛe nJeb. heCe les keâmeb keâjlee ÙesF&} ? kesâJeU heesLeer JeeÛeveeveb veJns, lej meleleÛÙee Je mecepetve kesâ}suÙee veecemcejCeeveb $e+ef<ecegveeRÛeer °er IesTve Deçeer °er efceUe}er lejÛe meCe, efJeOeer, ›eles, mebmkeâej Jeiewjs keâceeËceOeer} cece& pehetve - peesheemetve lÙeebÛes yee¢eebiener DeefOekeâeefOekeâ JÙeehekeâ Je mecebpeme yeveJelee ÙesF&}. veecemcejCeeveb DeeheuÙee hetJe&peebÛee meJeexÛÛe

veecemcejCe -~~ 20 ~~


Jeejmee Deme}s}s Yetlekeâe}erve mebmke=âleerleer} peerJeveece=le «enCe keâjlee Ùesles. Ùee peerJeveece=leeveb JÙekeäleer mebkegâefÛeleheCee, Oece&Jes[sheCee, keâ[JesheCee Jeiewjs ‘‘jesieeheemetve’’ cegkeäle nesles. veecemcejCeeveb keâce&keâeb[ebÛeer efveo&Ùe Je Deceeveg<e Deceb}yepeeJeCeer šUt çekeâles. keâejCe veecemcejCeeveb peer met#ce Je cece&«eener °er Øeehle nesles efleÛÙee meneÙÙeeveb kesâçeJeheve, heeb{jer efkebâJee leebye[er }gie[er, meleer, ngb[e Jeiewjs ØeLeebÛeer cetU keâejCes }#eele ÙesTve lÙeebvee lÙeebÛÙee leke&âmebiele çesJeše}e veslee Ùesles. keâejCe keâesCelÙeener yeeyeerÛes cece& keâU}s keâer lÙee yeeyeerÛes peeÛekeâ yee¢eebie meg}Yelesves Je DeÛegkeâheCes ve° keâjlee Ùesles.

veecemcejCe -~~ 21 ~~


8. veecemcejCe DeeefCe meeQoÙe&

meJe&meeceevÙeheCes heeefn}b lej [esàÙeebvee, Flej %eeveWefõÙeebvee Je DeelcÙee}e pÙeeÛÙeecegUs

Deeuneo efceUlees lÙee}e meeQoÙe& cnCelee ÙesF&}. meeQoÙe& ns heenCeeNÙeeÛÙee vepejsle Demeleb Demeb cnCeleele les KejÛe Deens. heCe lejerner keâener iees°er DeeheuÙeehewkeâer yengleskeâevee megboj efomeleele nsner Kejb veener keâe? megboj [esUs ns ÛesnNÙeeÛeb DeeYet<eCe Demeleb. heCe megboj [esUs cnCepes keâeÙe? neJejšheCee, JeemeveeefJeJeçelee, vewjeçÙe, És<e, jeie, efÛeblee, Yeerleer, eflejmkeâej, kegâefš}heCee, HeâmeJesheCee, GhejesOe, ceepe, $eeefmekeâheCee, JewHeâuÙe, yesheJee&F& JeiewjWveer ve efJešeU}s}er vepej [esàÙeebvee megboj yeveJeles. Demes [esUs Ûesnje megojb yeveJeleele! pÙee çeyoele meeblJevee Demeles, DeemLee Demeles, mecepetleoejheCee Demelees, Øeeslmeenve Demeleb, efvemhe=nlee Demeles, les çeyo, lees yees}Ceb megboj Demeleb. pÙeeÛÙee ÛesnNÙeeJej mJeemLÙe, çeebleer, meceeOeeve, ke=âleke=âlÙelee, Glmeen hemej}s}s Demeleele, lees Ûesnje megboj Demelees. Lees[keäÙeele, }eskeâkeâuÙeeCeeÛeer DeemLee, ÛejeÛejeefJe<eÙeerÛÙee SkeâelcelesÛeer peeCeerJe, FlejebÛÙee ke=âleerefJe<eÙeerÛeer meefn<Ceglee, DeeefCe }eskeâkeâuÙeeCeeÛeer ke=âleer ÙeebÛÙeecegUsÛe JÙeefkeälecelJe mebheVe, mece=æ, Goeòe Je megboj yeveles. ns meejs hew}t JÙekeäleerceOÙes kegâ"tve Je keâmes Ùesleele? les Ùesleele mJele:ÛÙee #egõlJeeJej JÙekeäleerveb keâeyet efceUJe}e keâer, çeejerefjkeâ, ceeveefmekeâ, meeceeefpekeâ, çew#eefCekeâ, meebmke=âeflekeâ, DeeefLe&keâ Je Flej De[ÛeCeeRÛes o[heCe pej SKeeÅeeves ØeYeeJeerheCes efpebkeâ}s lej Deçee o[heCeeletve efyeIe[Ceejs Deebleefjkeâ Je yee¢e meeQoÙe& efyeIe[le veener, DeefOekeâeefOekeâ Keg}les. lÙeecegUs Deçee JÙekeäleeRÛes [esUs jsKeerJe Demeesle keâer Kees} ies}s}s, lÙeeÛee Ûesnje legkeâlegkeâerle Demees keâer megjkegâle}s}e, jbie ieg}eyeer ieesje Demees keâer keâeUe çejerj ØeceeCeyeæ Demees keâer yes{ye, yees}Ceb De}bkeâejeveer Yej}s}b Demees keâer meeOeb DeeefCe lÙeebÛes efçe°eÛeej GÛÛeYeüt Demeesle keâer ieeJejeve Deçee JÙekeäleeRÛÙee meeQoÙee&Ûeer heefjmeerceeÛe Øeiešles ! DeeheCe peesheeme}s}e efkebâJee JeeieCegkeâerle DeeCe}s}e peerJeveeÛee ØelÙeskeâ hew}t Jejer} iegCeebÛÙee mebÙeesieeves megboj, lespemJeer DeeefCe iees[ yevelees. veecemcejCeeÛee Skeâ heefjCeece Demee keâer JÙeefkeäleÛÙee DeefmlelJeeÛÙee ieeYÙeeletve DebleÙee&ceeÛes efoJÙe ÛewlevÙe peerJeveeÛeer meejer Debies Je ke=âleer Ùeeletve Øeieš nesles.

veecemcejCe -~~ 22 ~~


9. veecemcejCe DeeefCe efJe%eeve

efJeßJeeÛÙee Skeâe efkebâJee DeefOekeâ hew}tbÛes %eeve efceUCÙeeÛeer/efceUJeCÙeeÛeer Skeâ Jee Deveskeâ

Øeef›eâÙee %eeve, lÙee hew}tbÛes %eeve, lÙee %eeveeves ÙesCeejer Deebleefjkeâ Je yee¢e efJeßJeeJej ØeYeeJe hee[CÙeeÛeer #ecelee Je Ùeeletve Øeehle nesCeeje Deevebo ¢ee meeNÙeebÛes efceUtve efJe%eeve leÙeej nesles. meJe& Jew%eeefvekeâ Âef°keâesve Je heæleeRceOÙes Skeâ meceeve yeeye Demeles. ( DemeeJeÙeeme heeefnpes). ner meeceeF&keâ yeeye cnCepes DeJewÙeefkeälekeâ °er, DeJÙeefkeäleiele efvejer#eCe nesÙe. JÙeefkeäleiele mJe®heeÛeer (mJele:ÛÙee çew#eefCekeâ, meebmke=âeflekeâ, Jeebefçekeâ Jeiewjs efJeefJeOe heeßJe&Yetceerveg®he yeve}s}er ) °er Demes} lej lÙee JÙekeäleerÛes efvejer#eCe, lÙee efvejer#eCeeJej DeeOeej}s}s efJeç}s<eCe, lemesÛe Devegceeves, efve<keâ<e&, GheÙeesefpelee ( Goe. DeCegçekeäleerÛee DeCJeŒeebmee"er Jeehej) Jeiewjs meeNÙeebJej keâmes og<heefjCeece nesleele ns meJe&heefjefÛele Deens. met%e JeeÛekeâebvee les hegvne hegvne "emetve meebieCÙeeÛeer DeeJeçÙekeâlee vemeeJeer ! meebmke=âeflekeâ, Oeeefce&keâ, JewÛeeefjkeâ, JewÙeefkeälekeâ, je°^erÙe, jepekeâerÙe, meeceeefpekeâ, YeeJeefvekeâ Je Deçee Flej yeeyeer peerJevee}e megboj efJeefJeOelee DeeCeCeeNÙee ve jenlee DeeceÛÙee peerJeveele Øeefle‰e, mebkegâefÛeleheCee Je keâ[JesheCeeÛeer keâejCes yeveleele. veecemcejCeeves Deçee yeeyeeRÛÙee Deleerle peele Ùesleb. keâejCe veecemcejCeeveb Deehe}b ceve Debleceg&Ke nesleb. mJe®heefmLeleerkeâ[s (DeefmlelJeeÛÙee keWâõekeâ[s) megIeefšle nesT }eieleb. Deçee Øeef›eâÙescegUs Deehe}er peeCeerJe Ghejeskeäle yeeyeeRÛÙee efJeke=âle ØeYeeJeele De[ketâve he[le veener. metÙe&efkeâjCeebveer pÙeeØeceeCes hejleheeJe}er peeTve metÙeeËceOÙes efcemeUeJeb leçeer ner Øeef›eâÙee Deens, çeejerefjkeâ, YeeJeefvekeâ, yeewefækeâ Deçee meJe& heeleàÙeebJejer} efmLelÙeblejeves JewÙeefkeälekeâ, mebkegâefÛele Je Øeceeoçeer} peerJeveeletve DeJewÙeefkeälekeâ, efJeçee} Je DeÛegkeâ peerJeve ØelÙe#eele ÙesCÙeeÛÙee Øeef›eâÙes}e veecemcejCeeves ieleer Ùesles. efJe%eeveeves efçe#eCe, DeOÙeeheve, Ùeespevee, mebçeesOeve, GheÙeespeve DeeefCe Jew%eeefvekeâ çeesOe, Je mebkeâuhevee ’veecemcejCeecegUs‘ melÙeeÛeer peeCeerJe DeeefCe DeeefJe<keâej Ùeebveer Ye®ve peeT }eieleele. keâenerpeCe Ùee}eÛe F&ßJejsÛÚe, efvemeiee&Ûeer Ùeespevee, efkebâJee F&ßJejeÛeer Ùeespevee Øeieš nesCes Demes cnCeleele. ¢ee iegCe Jewefçe°Ÿeebvee meejemeej efJeJeskeâ Jee DeelceeveelceefJeJeskeâ Demesner cnCeleele. Ùee efJeJeskeâecegUsÛe Jew%eeefvekeâ Øeieleer DeeefCe efJe%eevee}e Pee}s}s efJeßJeeÛes Deekeâ}ve ÙeebÛeer Peshe Je ceÙee&oe mecepeCÙeeÛeer ØeieuYelee Ùesles. mebkegâefÛele JewÙeefkeälelesletve Deekeâ}ve Pee}s}s Jew%eeefvekeâ %eeve ns SkeâelcelesÛÙee efJejesOeele keâmes peeT çekeâles ns Jejer} ÛeÛexJe®ve DeeefCe Jew%eeefvekeâ Ghe}yOeeryejesyej GheÙegkeäleleeJeeoer yeve}suÙee veecemcejCe -~~ 23 ~~


meceepeeÛÙee met#ce efvejer#eCeeves menpe }#eele ÙesT çekesâ}. lemesÛe JewÙeefkeälekeâ mebkegâefÛelelesÛÙee heeÙeer Jew%eeefvekeâ efçe#eCe keâmes peg}ceer nesT çekeâles mebçeesOeve heæleer keâçee ›etâj nesT çekeâleele ns nu}erÛes efJe%eeve DeYÙeeme›eâce Je yeNÙeeÛeoe efvejLe&keâ Je DeveeJeçÙekeâ Jew%eefvekeâ ØeÙeesieebceOÙes nesCeejs ØeeCÙeebÛes ne} ÙeeJe®ve }#eele ÙesF&}. SJe{bÛe keâçee}e, JewÙeefkeälekeâ mJeeLee&Jej DeeOeejuÙeecegUs DeOÙeeheve osKeer} efkeâleer çeg<keâ DeeefCe YeeJeveenerve (mJeeLe&ØeOeeve/ mJeeLe&hejeÙeCe) yevet çekeâles DeeefCe efJe%eeveefJe<eÙekeâ OeesjCes, Ùeespevee Je lÙeebÛeer Debce}yepeeJeCeer efkeâleer meceepeIeelekeâer Je Jebçeveeçe keâjCeejer yevet çekeâles ns osKeer} DeCJeŒemheOee&, efnjesefçeceeveeieemeekeâer Jejer} yee@yemHeâesš efkebâJee Ùegæ leb$e%eeveeÛee Deceeveg<e efJekeâeme DeeefCe Jeehej ÙeeJe®ve peeCeJet çekesâ}. veecemcejCeeves efJe%eeve meJe&leeshejer mebheVe, ØeieuYe DeefCe keâuÙeeCekeâejer yevet çekeâles.

veecemcejCe -~~ 24 ~~


10. veecemcejCe DeeefCe DeeUme

megJÙeJemLee, mebjÛevee, megmet$elee, megmebyeælee, Gpee& Jeiewjs efJeefJeOe hew}t efJeIeefšle Jee

ve° nesle peeCÙeeÛÙee Øeef›eâÙes}e Svš^esheer cnCeleele. efJeßJeeleer} meJe& efvepeeaJe yeeyeer Deçee leNnsves ‘Svš^esheer«emle’ Demeleele hejbleg peerJeveeÛeer leNne cee$e Deieoer Ùee efJejesOeer Deens. peerJeveeÛes Jewçe°Ùe Demes keâer JÙeJemLee, efveÙeb$eCe, megmebyeælee, mebjÛevee, mebIešve, Gpee&Øeehleer ¢eebÛeer Jee{ nesles. lemesÛe peerJeve ns peeCeerJesÛÙee efJekeâemeeçeer efveieef[le Deens. hejbleg heg<keâUoe DeeheCe Svš^esheer«emle Demelees. leer DeJemLee JeemleefJekeâ heenlee peerJeveÛewlevÙe ceboeJeuÙeeÛeer keâceer PeeuÙeeÛeer DeJemLeeÛe Demeles. keâeceÛegkeâejheCee, Ûee}{keâ}, šeUešeU, n}iepeeaheCee Deçee Jewefçe°Ùeebveer ner efmLeleer menpe DeesUKelee Ùesles. Ûesleveenerve Deçee ¢ee oçesceOÙes DeeheCe DeveemLee, yesheJee&F&, JeeleJejCeeefJe<eÙeerÛeer Goemeervelee, efYe$esheCee Ùeebveer }[ye[tve ies}s}s Demelees. SJe{Ûe keâçee}e, keâeJÙe, yeewefækeâ keâece, efçekeâCeb Ùee Je Deçee yeeyeeRvee DeeheuÙee}e Jeerš Ùeslees. çeejerefjkeâ ogKeCeer, Dehegjs hees<eCe efkebâJee efJeke=âle hees<eCe, ØeeslmeenveeÛee DeYeeJe, meeceeefpekeâ legÛÚlee, DeJens}vee, nsšeUCeer DemJeerkeâej, Jeiewjs Deveskeâ yeeyeeRveer efve<›eâerÙelee Ùesles ns Kejb heCe lejerner mJele:}e DeJeemleJe ieeWpeejCÙeeÛeer kegâjJeeUCÙeeÛeer Je=òeer ( yee@[&j }eF&ve efnmšsefjÙee), efve<›eâerÙeles}e HeâejÛe cees"Ÿee ØeceeCeele keâejCeerYetle Demeles. keâejCe DemeuÙee mJeYeeJeecegUs #egu}keâ meyeyeer çeesOetve ceeCetme keâle&JÙeekeâ[s hee" efHeâjJelees. DeeUme DeeefCe HeâmeJeer Je=òeer hejmhejhees<ekeâ Demeleele. lÙeecegUs Yeü°eÛeej, çees<eCe Je DeeUme ns SkeâceskeâeÛÙee DeeOeejeves HeâesHeâeJeleele les Deieoer melÙe Deens. veecemcejCeecegUs mJele:Ûes DeelÙebeflekeâ ÛeesÛe}s hegjefJeCÙeeÛeer efJeke=âleer keâceer nesT }eieles. keâejCe veecemcejCeeÛÙee Ùeesieeveb JÙekeäleer mebkegâefÛele ‘mJe’ ÛÙee cnCepesÛe #egõ ‘ceer’ ÛÙee heef}keâ[s peeT }eieles. ÙeecegUs JÙekeäleerceOÙes Skeâ cenlJeeÛee yeo} Ie[lees. lÙee JÙekeäleermee"er mJele:Ûeer veeskeâjer / JÙeJemeeÙe ns kesâJeU JewÙeefkeälekeâ megKeeÛes Jee heesš YejleerÛes meeOeve jenele veener. lÙeecegUs mJele:ÛÙee keâeceele Demeleevee DeeJe[er-veeJe[erÛÙee Deenejer peeCes keâceer nesT }eieles. DeeJe[er-veeJe[er yeepet}e nesleeveeÛe mJele:ÛÙee JÙeJemeeÙeeÛee meeceeefpekeâ heefjefmLeleerJej keâmee ØeYeeJe he[t çekeâlees ÙeeÛeer mhe° peeCeerJe nesT }eieles. ¢ee peeCeerJescegUs mJele:ÛÙee keâeÙee&Ûes

veecemcejCe -~~ 25 ~~


cenlJe Gcepeles Je les keâjCeeNÙee mJele:efJe<eÙeer Deeoj Jeešlees. neÛe Deelcemevceeve nesÙe. ¢eevebÛe JÙekeäleer jespeÛÙee keâeceeceOÙes Skeâ ØekeâejÛÙee efJepeÙeer meceeOeeveele JeeJe® }eieles. Ùee veJÙee °ercegUs Øeeslmeenveeleer} ieewCelee peeCeJetve çegõ OÙesÙeeceeies ( Deeefce<eeceeies) HeâjHeâšle peeCÙeeÛeer Je=òeer yeo}les. veecemcejCeeÛee heefjCeece Demee keâer keâeceeÛeer meg®Jeele Deeveboer DeJemLesle nesles Je meebieleener meceeOeeveer Je=òeerceOÙes nesles. heefjefmLeleer efkeâleerner efJeheefjle Deme}er lejer veecemcejCeeÛÙee mee¢eeveb DeeheCe efleÛÙeeJej ceele keâ® çekeâlees Je mJele:}e meceeOeeve osCeejer Je FlejebÛÙee keâuÙeeCee}e hees<ekeâ Deçeer me#ecelee DeeefJe<ke=âle keâ® çekeâlees. veecemcejCeeÛÙee mee¢eeveb ceeCetme Deçee leNnsves mece=æ Je ØeieuYe peerJeveekeâ[s peelees. ns peerJeve efJeçee} Je ÛewlevÙehetCe& (F&ßJejerÙe) DemeuÙeeecegUs ceer lÙee}e meghejef}efJnbie cnCelees.

veecemcejCe -~~ 26 ~~


11. veecemcejCe Je ØeeLe&vee ( YeefkeälejÛevee)

efJeveceü Je mecehe&Ce YeeJevesves pÙee çeyojÛeveebÛÙee meneÙÙeeves DeeheCe F&ßJeje}e

DeeUJelees, lÙee jÛeveebvee DeeheCe YeefkeälejÛevee cnCelees. mebmke=âleceOÙes mlees$e, metkeäle, ceb$e Jeiewjs YeefkeälejÛevee Deensle lej ceje"erle DeesJeer, DeYebie, Yee®[, Deejleer Jeiewjs YeefkeälejÛevee Deensle. Deçee efJeefJeOe ØekeâejÛÙee YeefkeälejÛeveebveer peieYejeleer} osJeYekeäle osJee}e DeeUJeleele.

F&ßJej ØesceeÛeb Je F&ßJejYekeäleerÛeb hegve: mcejCe osCeeNÙee ¢ee DemebKÙe ØeeLe&veebÛÙee (YeefkeälejÛeveebÛÙee) heeßJe&YetceerJej veecemcejCee}e JesieU Demeb keâeÙe cenòJe Deens ? ØeeLe&vee (YeefkeälejÛevee ) DeeUJeCÙeemee"er 1. efçekeâCÙeeÛeer meesÙe }eieles / ner mebOeer heg<keâUevee efceUle veener. 2. lÙee lÙee Yee<esÛeb %eeve }eieleb. ( ns heg<keâUebvee pecele veener.) 3. yees}CÙeeÛeer #ecelee }eieles. ( heg<keâUebvee ner Demele veener.) 4. ieeCÙeeÛeer #ecelee }eieles. ( yejsÛe peCe ieeT çekeâle veenerle ) 5. ceeskeâUe JesU }eielees. ( keâeceieej-cepetj-ie[er Jeiewjsvee JesUer DeJesUer keâeyee[ keâ° keâjeJes }eieleele. lÙeebvee "jJetve JesU oslee ÙesCeb keâ"erCe Demeleb. ÙeeJe®ve ØeeLe&vee, hetpee JeiewjWheemeve }eKees }eskeâ keâmes Je keâe JebefÛele jent çekeâleele ns OÙeeveele ÙesF&}. ØelÙeskeâ Oecee&ceOÙes JesieJesieàÙee ØeeLe&vee/hetpee heæleer Deensle. heg<keâUoe Skeâe Oecee&ÛÙee hetpee-ØekeâejebÛee Flej OeceeaÙeebvee GheõJe nesT çekeâlees. lÙeecegUs efJeleg° ÙesT çekeâleb. ÙeecegUs efJejesOe. onçele JeiewjWveener GOeeCe ÙesT çekeâleb. JeemleefJekeâ heenlee keâesCelÙeener Oecee&ÛÙee ØeeLe&vesÛee nslet ne F&ßJej/melÙeeÛee mee#eelkeâej Je kegâšgbyeele DeeefCe JÙeJemeeÙe #es$eele lÙeeÛee DeeefJe<keâej ne Demelees. hejbleg leebef$ekeâ keâce&keâeb[ebcegUs Deveskeâ ØeeLe&veeheæleer / hetpeeheæleer lÙeebÛÙee yee¢emJe®heeÛÙee Deveg<ebieeves jespeÛÙee keâewšgbefyekeâ Je JÙeeJemeeefÙekeâ yeeyeeRheemetve legšuÙee Deensle. lÙeecegUs heg<keâUoe ØeeLe&vee Je meceepeefJejesOeer keâejJeeÙee Skeâ$e veeboleele meeceevÙe ceeCetme heg<keâUoe efJeJeef#ele hetpeeØeeLe&veebÛes mleesce ceepeJeCeeNÙee mJeeLee&Oeebkeâ[tve efheU}e peelees. veeieJe}e peelees. DemeuÙee

veecemcejCe -~~ 27 ~~


ØekeâejÛes ‘‘ØeeLe&veeJes[s’’ mJeeLeeËOe meeceeefpekeâ, çew#eefCekeâ, jepekeâerÙe Je Deieoer Jew%eeefvekeâ #es$eele osKeer} heeÙe jesJetve Demeleele. keâUle-vekeâUle Skeâerkeâ[s ØeeLe&vee lej ogmejerkeâ[s }eskeâebÛeer }tšceej keâjerle Demeleele. ØeeLe&vee, hetpee JeiewjWÛÙee yee¢eebieebceOÙes HeâmeJesheCee, DebOeßeæe, {eWieyeepeer, hejeJe}byeerlJe, DeeUme, YesoYeeJe, efJeleg°, És<e JeiewjWvee KeleheeCeer Iee}CÙeeÛeer meghle #ecelee Demeles. veecemcejCeeceOÙes ØeeLe&vesÛes meJe& iegCe Deensle. efçeJeeÙe keâesCelÙeener OeceeËÛeer keâesCeleerner heeßJe&Yetceer Deme}s}er, efçe#eCee}e cegkeâ}s}er, leebef$ekeâ kegâçe}lee veme}s}er, keâesCeleerner meeOevemeece«eer veme}s}er JÙekeäleerner veecemcejCe keâ® çekeâles. keâesCelÙeener JesUer, keâesCelÙeener ef"keâeCeer efyeveyeesYeešheCes Flejebvee ÙeeflkeâefÛelebner $eeme ve oslee veecemcejCe keâjlee Ùesleb veecemcejCeemee"er jespeÛÙee keâeceeletve HeâeJe}e JesU Je meesJeU DeesJeUs Jeiewjs keâenerner }eiele veener. hetpee, mlees$es, ceb$e, ØeeLe&vee Jeiewjs yeeyeer JesieJesieàÙee OeceeËÛeer Deletš Debies Deensle. lÙeebvee lÙeebÛes mJele:Ûes cenòJe Deens. Jewefçe°Ùe Deens. lÙeebÛes keâeÙe& Je ØeYeeJe DevevÙemeeOeejCe Deens. lÙeebvee keâceer }sKeCes, lÙeebÛeer DeJens}vee keâjCes DelÙeble iewj Deens. lÙeebvee efJejesOe keâjCes meeHeâ Ûetkeâ Deens, keâejCe Demee efJejesOe mebkegâefÛele ‘mJe’ ceOetve GlheVe nesCeeNÙee IeceW[erletve pevce Iesle Demelees. hejbleg DeepeÛÙee iegbleeiegbleerÛÙee, ieeWOeUeÛÙee DeeefCe leeCeleeCeeJeeÛÙee heefjefmLeleerle Skebâoj Yej Flej yeeyeerÛÙee SsJepeer veecemcejCeeJej osCes DelÙeeJeçÙekeâ Deens. lesÛe meJeeËÛÙee efnleeÛes "js}. mlees$es, ØeeLe&vee, hetpee JeiewjWÛÙee Éejs ceeCemeeÛee mebkegâefÛele ‘mJe’ F&ßJejemeceesj cnCepesÛe lÙeeÛÙee efJeçee} ‘mJe’ meceesj }erve nesCes Ûee}t jener}Ûe. lÙeeÛeØeceeCes JesieJesieàÙee OeceeËceOÙes Yepeve, hetpeve, DeÛe&ve Jeiewjs meejs keâener JesieJesieàÙee mJe®heele lÙee lÙee OeceeËleie&le yebOegYeeJe peesheemele jenleer}. lemesÛe JewefJeOÙehetCe& heejbheeefjkeâ mJe®heele lÙee lÙee Oecee&ÛÙee DevegÙeeÙeebvee F&ßJejeÛes mcejCe osle jenleer}. hebjleg veecemcejCe ne meeNÙee Oece&hebLeebÛee DeeefCe hetpeehee"ebÛee ÛewlevÙeceÙe ieeYee Demetve ne ieeYee meJe& hebLeeshehebLeebvee DeeefCe ØeeLe&veeefokeâebvee efJeßJeelcekeâlesÛÙee GpJe} Øekeâeçeeves hegveerle keâjlees. lÙeebvee veJepeerJeve oslees.

veecemcejCe -~~ 28 ~~


12. veecemcejCe DeeefCe efçe#eCe

efçe

#eCe ner mJele:Ûes Kejs mJe®he mecepeCÙeeÛeer DevegYeJeCÙeeÛeer DeeefCe Øeieš keâjCÙeeÛeer Øeef›eâÙee Deens. efçe#eCe cnCepes #egõlJeeÛes ØeieuYelesle nesCeejs efmLelÙeblej. mJele:ÛÙee meghle Deebleefjkeâ #ecelesÛee DeeefJe<keâej keâjCÙeeÛes mJeeleb$Ùe efceUJeCes nener efçe#eCeeÛee Skeâ DeLe& Deens. çeejerefjkeâ, ceeveefmekeâ, yeewefækeâ, leebef$ekeâ, keâ}elcekeâ, Jew%eeefvekeâ, meebmke=âeflekeâ Deçee Deveskeâ ØekeâejÛes DeOÙeeheve Je DeOÙeÙeve efçe#eCeeceOÙes DebleYet&le Deensle. Deçee DeOÙeÙeve DeOÙeeheveeÛee nslet, efJeÅeeLÙee&}e DeeefCe DeOÙeehekeâe}e mJele:Ûeer #ecelee, ceveeÛee keâ}, lÙeevegmeej "jCeejs mJele:Ûes #es$e Deelce%eeveeÛÙee Øekeâeçeele veerš mecepeeJes Je DeeefJe<ke=âle keâjlee ÙeeJes ne Demelees. SKeeÅee}e pej DeefJeÛeejerheCeeheeÙeer Jee ceveceeveervegmeej keâener leebef$ekeâ, Jew%eeefvekeâ Jee Flej kegâçe}lee Jee ceeefnleer efceUe}er lej lÙeeletve nóer, mebkegâefÛele DeeefCe keâOeer keâOeer meceepeõesner Demee ‘‘lep%e’’ leÙeej nesT çekeâlees. Demes ‘‘cees"s’’ efve<Ceele }eskeâ mJele:}e Je meceepee}e }eYeeSsJepeer neefveÛe heesÛeJeleele. ÙeeG}š keâener efJeÅeeLeea meppeve DemeCes lejer yeewefækeâ Jee Flej iegCeJeòee vemeuÙeeves lÙeebÛÙeeJej %eeve efkebâJee leb$ekegâçe}lee }eoCes ns osKeer} meJe&°Ùee GheõJekeâejkeâ "jles. }neveheCeeheemetve mJele:}e DeeefCe Flejebvee DeelceerÙelesves veecemcejCeeÛeer iees[er }eJe}er lej Deebleefjkeâ Øekeâeçe Je çekeäleerÛes oe}ve Keg}s nesles. lÙeeÛeØeceeCes °erner efJeçee} nesles. mJele:Ûes meceeOeeve Je meceepeeÛes keâuÙeeCe Ùeeyeö} peeCe ÙesT }eieles. lÙeecegUs efçe#eCeeÛes keWâõ veecemcejCe "sJe}s DeeefCe lÙee}e Flej %eeve Je kegâçe}lesÛÙee DeOÙeeheve-DeOÙeÙeveeÛeer pees[ efo}er lej efçe#ekeâ, efJeÅeeLeea Je meceepeeÛes KeNÙee DeLee&ves meJeËkeâ<e keâuÙeeCe nesT çekesâ}. hetJeeaÛÙee keâeUer efçe#eCeeÛes keWâõ F&ßJej nesles. F&ßJejmee#eelkeâej ne ieg®kegâ} heæleerÛee Deelcee neslee. osJeUeÛeer jÛevee, Jeemlegkeâ}e, DeeefCe efleLeuÙee meceejbYeeletve Je GlmeJeebletve peerJeve, efJe%eeve, leb$e%eeve keâ}e Øe#esefhele nesle nesleer. cebefojs Je Deçee leNnsÛeer hegpeemLeeves ÙeebÛee efJekeâeme Je Øeefle‰e ner melÙeeÛÙee mee#eelkeâejeÛÙee çeessOeeÛeer ØeleerkesâÛe nesleer. ner yeeye efJeçes<ele: oef#eCesleer} keâener efnbot cebefojebceOÙes Øekeâ<ee&ves Dee{Ules. hetpeemLeeveebÛee heefjmej Je efleLeuÙee GlmeJe meceejbYeeletve efçe#eCeeÛee ne ieeYee Deepe veecemcejCe -~~ 29 ~~


nöheej Pee}e Deens. peerJeve iegbleeiebgleerÛeb PeeuÙeecegUs DeeefCe efçe#eCeebçeer mebyebefOele Deme}suÙeebvee efçe#eCeeÛee ieeYee ve keâUuÙeecegUs ns Pee}s}b Deens. lÙeecegUs hetpee mLeeveebÛÙee YeJÙe Jeemlet Je Oece&hebLe, efçe#eCeeÛeer meeceüepÙes, GÅeesOebÅeeÛÙee ØeÛeb[ Jemeenleer DeeefCe jepekeâerÙe meòesÛeer keWâosÇ melÙeeÛÙee çeesOeeÛÙee DeYeeJeer Deepe efJemebJeeo, efJeleg° DeeefCe efJeveeçeeÛÙee ojerle keâesmeUle Deensle. veecemcejCeeÛÙee meeneÙÙeeveb Deepe njJe}s}b efçe#eCeeÛeb Kejb JewYeJe, efçe#eCeeÛee Deelcee hegvne Deelcemeele keâjlee ÙesF&}. veecemcejCe DeeÛejCeele DeeCe}s iesuÙeeme ØeeLe&vee, JewÙeefkeälekeâ Je meeceeefpekeâ keâuÙeeCeeÛes Øekeâuhe, mepe&veçeer}lee, Glheeokeâlee Jeiewjs yeeyeer ØelÙeskeâ mebmLesÛÙee DeefJeYekeäle yeeyeer yeveleer}. ÙeecegUs hegpeemLeeveebvee veJeÛewlevÙe Øeehle nesF&} DeeefCe efçe#eCemebmLeebvee heeefJe$Ùe ÙesF&}. lemesÛe JÙeeheej Goerce, GÅeesie Oebos, jepekeâerÙe meòee Deçee Deveskeâ #es$eebÛeer mLeevesner Goeòelee, ØeeceeefCekeâheCee, efvemJeeLeeaheCee, GoejheCee Ùeebveer Ye®ve peeleer}. veecemcejCeeveb peerJeveeÛÙee ØelÙeskeâ #es$eele ÛewlevÙeeefYemejCe nesT }eies} Je lÙeecegUs jkeäleeDeYeeJeer me[CeeNÙee çejerjeÛÙee YeeieebØeceeCes cejle Ûee}}suÙee meceepe heg®<eeÛÙee meeNÙee DebieebceOÙes megmebJeeo, Skeâelcelee DeeefCe megefveÙebef$elelee ÙesT }eies}. veecemcejCeecegUs {eWie, efoKeeTheCee, efJeIešve, hejelceYeeie (legš}sheCee ) ÙeebÛes peerJeveeÛÙee meJe& #es$eeletve ( Je lÙeecegUs efçe#eCe#es$eeletve) GÛÛeešve nesTve efçe#eCe peerJeveeçeer DeeefCe peerJeve melÙeeÛÙee cnCepesÛe F&ßJejeÛÙee mee#eelkeâejeçeer DeletšheCes Skeâefve‰ jenleer}.

veecemcejCe -~~ 30 ~~


13. veecemcejCe DeeefCe mebceesnveçeeŒe

vee

cemcejCeeÛes meej DeeefCe veecemcejCeeÛee heefjCeece cnCepes Jee{leer efvemhe=nlee. heCe efvemhe=nlee cnCepes keâeÙe ? Je leer DeesUKeeÙeÛeer keâçeer ? lej ¢ee efvemhe=nlesÛes Jewefçe°Ùe cnCepes vegkeâmeeve DeeefCe Dehes#eeYebieeceOÙes osKeer} DeefJeÛe} DeeefCe mJemLe jenCÙeeÛeer #ecelee. Skeâe hejerveb ¢eeÛee ceefleleeLe& cnCepes Flejebkeâ[tve keâceer Dehes#ee "sJetve Flejebvee mJele: Ûes osCÙeeÛeer Jee{leer leÙeejer "sJeCeb. ns Demeb Ie[CÙeeÛeb keâejCe cnCepes veecemcejCeeceOÙes JewÙeefkeälekeâ mebkegâefÛele megKe osCeejs keâenerner veener. veecemcejCeele megJeeme, ÛeJe, keâce&ceOegjlee, meeQoÙe&, jbie Demeb keâenerÛe vemeleb. Lees[keäÙeele FbefõÙeebÛeer leg°er Jee heg°er veecemcejCeeveb nesle veener. veecemcejCeeceOÙes yeewefækeâ keâjecele vemeles. lÙeecegUs veecemcejCeeves yeewefækeâ Yetkeâ çeeble nesle veener. veece cnCepes keâefJelee veJns. lÙeecegUs }ewefkeâkeâeLee&ves DeeheCe pÙee}e YeeJeefvekeâ Dees}eJee, meeblJeve efkebâJee Gye cnCelees leer veecemcejCeeves efceUle veener. veecemcejCe cnCepes meeoj kesâ}s}e keâ}eefJe<keâej veJns. lÙeecegUs veecemcejCeecegUs Øeçebmee, keâewlegkeâ, Gòespeve, efkebâJee JeenJJee efceUle veener. veecemcejCe cnCepes JÙeeheej Goerce, JÙeJemeeÙe veJns. lÙeecegUs veecemcejCe ns OeveØeehleerÛes meeOevener veener. meenefpekeâÛe keâesCeleener JewÙeefkeälekeâ / mebkegâefÛele mJeeLe& meeOÙe ve keâjCeejer iees° (veecemcejCe) DeeJepe&tve Je melele keâjCeeje ceeCetme efvemJeeLeea nesle peeCeb ns ›eâceØeehleÛe veener keâe ? DeLee&le veeceOeejkeâeÛÙee ùoÙeele JewÙeefkeälekeâ veener lej meJeeËÛÙee meJe&keâ<e keâuÙeeCeeÛee Peje mHegâjlees. mebceesnve GheÛeej le%e, mebceesnvele%e efkebâJee mJemebceesnve keâjCeejs }eskeâ keâener efJeefçe° nslet efkebâJee DeeçesÛÙee Deenejer peeTve mebceesnveÛee Jeehej keâjleele. ns Demeb keâjCeb cnCepes #egõ/mebkegâefÛele mJeeLee&ÛÙee Deenejer peeCeb Demeleb, lÙeeJejer} efJepeÙe vemelees. mebceesnve efkebâJee mJemebceesnveeÛee Gösçe Deebleefjkeâ mJeleb$ÙeeÛee vemelees DeeefCe mebceesnve leb$eeceOÙes leçeer kegâJelener vemeles. mebceesnve leb$e DeeheuÙee}e mebkegâefÛele Âef°keâesve DeeefCe keâesleer Je=òeer Ùeeletve cegkeäle keâ® çekeâle veener. G}š mebceesnveeÛÙee leb$eeveb ‘leke&âçegæ’ Jee ‘leke&âog°’ Deçee ceesnpeeUele ceeCetme De[keâle peelees. hebjleg mebceesnveleb$e veecemcejCe keâjerle ÙeesiÙe Øekeâejs Jeehej}s lej leelhegjlÙee JewÙeefkeälekeâ }eYeemee"er efkebâJee JÙeeOeer / Jesovee cegkeäleermee"er cee$e GheÙegkeäle meeOeve Deens. ÙeeG}š veecemcejCe ns JÙeefkeäle DeeefCe efJeßJee}e meJeexÛÛe mJeemLÙe, Deevebo DeeefCe keâuÙeeCe osCeejs efoJÙeew<eOeer Deens. veecemcejCe -~~ 31 ~~


14. veecemcejCe DeeefCe Oece&«ebLe

Oece&«ebLeebvee ceeveJeer peerJeveele DevevÙemeeOeejCe mLeeve Deens. Oece&«eLeebceOÙes meeceevÙele:

efJeßJeeÛeer Glheòeer, ceveg<ÙeeÛeer Glheòeer, ceveg<Ùe Je ØeeCÙeebÛes veeles, ceveg<Ùe DeeefCe F&ßJej ÙeebÛÙeeleer} mebyebOe JeiewjWÛes efJeJejCe Demeles. Oece&«ebLeebceOÙes Je<ee&vegJe<ex mee"le Dee}s}er ceeveJeer efvejer#eCes, YeeJevee, mebkeâuhevee, keâuhevee, Deboepe DeeefCe keâOeer keâOeer DeeÛeejmebefnleener Demeles. Oece&«ebLe, heesLÙee, Je lelmece meeefnlÙes heg{er} efhe{Ÿeebmee"er ceeie&oçe&keâ oerhemlebYe yeveleele. Lees[keäÙeele meceepee}e GheÙegkeäle Demes çeneCeheCe Oece&«ebLeele Demeles. hejbleg efJeefJeOe Oece& «ebLeebletve JesieJesieUs Ssefleneefmekeâ keâe}Keb[ Øeefleefyebefyele nesle Demeleele. lÙeecegUs JesieJesieàÙee meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe, DeeefLe&keâ Je meebmke=âeflekeâ heefjefmLeleerÛes JewefJeOÙehetCe& efÛe$e Oece&«ebLeebceOÙes Gceš}s}s Dee{Ules. heefjCeeceer JesieJesieàÙee Je Øemebieer hejmhejefJe®æ mebkeâuhevee, efmeæevle Je efJeOeeves osKeer} Oece&«ebLeeble Demeleele. ÙeecegUs Oece&«ebLeebÛes heefjçeer}ve DeeefCe Deekeâ}ve DeefOekeâeefOekeâ efkeä}° yevele peeles. DeLee&le Yee<esceOÙes he[Ceeje Heâjkeâ, veJeerve keâener Iegme[}s peeCes, keâener Yeeie ieeUCes, mebyebefOele Demes Flej «ebLe ieneU nesCes efkebâJee ve° nesCes, meeceeefpekeâ heefjefmLeleerle yeo} Ie[Ces ÙeecegUs osKeer} Oece&«ebLeebÛÙee ÙeLeeLe& Deekeâ}veele De[ÛeCe Ùesles. lÙeecegUs Oece&«ebLeebÛee mJeerkeâej keâjeÙeÛee keâer lÙeeie keâjeÙeÛee ne Ùe#e Øeëe> peieeleer} meJe& meceepeebvee he[lees. lÙeeÛeØeceeCes pej Oece&«ebLe mJeerkeâejeÙeÛes lej efkeâleer ØeceeCeele Je keâesCelÙee efvekeâ<eeJej ner ketâš mecemÙee osKeer} leÙeej nesles. Oece&«ebLeebÛes meej Deelcemeele nesCÙeemee"er DeeefCe lÙeebÛee peerJeveele ÙeLeeÙeesiÙe DeeefJe<keâej nesCÙeemee"er efvemhe=nlee, efve:he#eheeleerheCee DeeefCe efJeçee} Je DeJewÙeefkeälekeâ °er DeeJeçÙekeâ Deensle. ÙeeefçeJeeÙe keâ°eUtheCee Je yegæerÛeer iejpe DemelesÛe. Oece&«ebLeebÛeb melele, JeeÛeve, heefjçeer}ve, efÛebleve nesTve lÙeebÛÙeeleer} GheÙegkeäle meejlelJeeÛes j#eCe, mebJeOe&ve, peesheemevee DeeefCe peerJeveeÛÙee efJeefJeOe #es$eele lÙeeÛeer Debce}yepeeJeCeer nesCes Deepe efvekeâ[erÛes Deens, ns DeeheCe }#eele IÙeeÙe}e nJeb. pÙeebvee Oece&«ebLeeÛes DeOÙeÙeve keâjeÙeÛes Deens lÙeeveeÛe veJns lej Flejebveener Oece&«ebLeebÛe yeesOeece=le Ghe}yOe nesT çekeâleb. lÙeemee"er less KejesKej efvemJeeLeea JneÙe}e nJesle. Ùee Deieesoj heefnuÙeeØeceeCes Demee efvemJeeLe&heCee veecemcejCeeves Ùeslees. meble. $e+<eer, cegveer, oeçe&efvekeâ JeiewjWÛÙee peerJeveeletve Ùee yeeyeerÛee DeeheuÙee}e ØelÙeÙe Ùeslees. efJeÉeve ceb[Uer veecemcejCeeÛÙee veecemcejCe -~~ 32 ~~


meneÙÙeeves Oece&«eLeebÛes meej mecepetve IesTve megÙeesiÙe Yee<esle ceeb[t çekeâleele lej FlejpeCe lÙeebÛee DevegYeJe çeyoele ceeb[t çekeâ}s veener lejer Oece&«ebLeebÛÙee meejeÛee efoJÙeevegYeJe Deeveboeveb peerJeveele ØelÙe#e Øeieš keâ® çekeâleele. ner yeeye JÙekeäleer Je meceepeeÛÙee Je JÙekeäleerÛÙee keâuÙeeCeeÛeer Deens. Lees[keäÙeele, veecemcejCeecegUs hetJe&peebÛes- çeneCeheCe, meOÙeeÛÙee iejpee DeeefCe YeefJe<ÙekeâeUeleer} ceeveJepeeleerÛes GlLeeve Ùeeleer} (GheÙegkeäle) mebJeeo Øeef›eâÙee meg® nesles.

veecemcejCe -~~ 33 ~~


15. veecemcejCe Je meodiegCe

meodiegCe cnCepes °er, «enCeçeer}lee, efJeÛeej, JeeieCetkeâ Ùee meJe& Øekeâejs JewÙeefkeälekeâ

Je meeceeefpekeâ keâuÙeeCe meeOeCeejs ØelÙeskeâ Jewefçe°Ùe. meodiegCeeveer ceveg<Ùe DeeefCe meceepe DeOÙeeeflcekeâ DeeefCe Yeeweflekeâ Deçee oesvner °Ùee mebheVe DeeefCe ØeieuYe nesleele. meodiegCe JewÙeefkeälekeâ DeeefCe meeceeefpekeâ Deçee oesvner mlejebJejer} Demeleele. lemesÛe çeejerefjkeâ, meebmke=âeflekeâ, Oeeefce&keâ Deçee ØelÙeskeâ ke=âleerçeer mebyebefOele Demesner meodiegCe Demeleele. GoenjCeeLe& mJeÛÚlee, efveÙeefcele JÙeeÙeece ns çeejerefjkeâ (efnleeÛes) meodiegCe Deensle. ØeeCeeÙeece, hegpee Jeiewjs Ûeebie}s iegCe ceeveefmekeâ Je DeOÙeeeflcekeâ efnleeÛes Deensle. JekeäleçeerjheCee, efJeßJeemeen&lee, ØeeceeefCekeâheCee ¢ee meodiegCeebvee meeceeefpekeâ heefjceeCe Deens. ¢ee meJe& ‘‘meodiegCeebvee’’ keâe}meehes#elee Je heefjefmLeleermeehes#elee Je meceepemeehes#elee Demeles. JesieJesieàÙee meceepeeleer} mebkesâle, efveÙece, efçe°eÛeej, hejbheje JewÙeefkeälekeâ DeeefCe meeceeefpekeâ peeCeerJesÛÙee heeleUervegmeej GoÙee}e Ùesleele. peieeleer} Jewefçe°ÙehetCe& keâeÙeosheæleer DeeefCe jepÙeIešvee osKeer} Ùee}e DeheJeeo veenerle. hejbleg meodiegCeebÛes mJe®he leÙeej keâjCes Je ceeb[Ces keâe}Keb[, Yeewieesef}keâ heefjefmLeleerÛÙee JewefJeOÙeecegUs yeo}le peeles. ÙeecegUs SKeeÅee yeeyeeRÛeer mebJesovee, Deekeâ}ve, efJeÛeej Je Øeefleef›eâÙee Ùee meJe& yeeyeleerle peieele efJeefJeOelee Dee{Ules. ÙeecegUs mecetnebceOÙes Øeeble, Yee<ee, Oece& je°^ Jeiewjs Deveskeâ ØekeâejÛeer Jewefçe°Ùes leÙeej nesleele. efkebâyengvee ØelÙeskeâ Jewefçe°Ùe ‘‘Dence’’ yeveles ! meenefpekeâ Deçee efmLeleerle meodiegCeebÛÙee mJe®heeefJe<eÙeer peer efJeefçe° mebkeâuhevee yeveles, peer Jn@uÙet pepeceWš yeveles leer hetJe&«enotef<ele Je DeÙeesiÙe yeveles. ¢ee ceve:efmLeleerletve peieeleer} JesieJesieàÙee meceepeebceOÙes lÙeebÛÙee lÙeebÛÙee meodiegCemebkeâuhevee Je leppevÙe Jewefçe°Ùeebyeö} ieJe&, mJele:}e DeefOekeâeefOekeâ mJeeleb$Ùe IesTve Flejebvee mJele:ÛÙee ceveeves JeeieJeCÙeeÛeer Je=òeer, lemesÛe mJele:ntve JesieàÙee Jee efYeVe Deme}suÙee mecegoeÙeebyeö} És<e, onçele Deçee iees°er efçejleele DeeefCe keâ}n Je }{eÙeebvee meg®Jeele nesles. ojcÙeeve meodiegCeeÛÙee veeJeeKee}er pes leÙeej nesleb les efJeveeçee}e keâejCeerYetle nesT }eieleb ! meodidegCe DeeefCe ogieg&Ce Ùeele Heâjkeâ keâjCeb DelÙeble DeJeIe[ Pee}b Deens. keâejCe Oece&«ebLe, heesLÙee, hegjeCes, çeeŒes Jeiewjs osKeer} DeepeÛÙee keâeUele DeÛegkeâ ceeie&oçe&veemee"er veecemcejCe -~~ 34 ~~


GheÙeesieer he[le veenerle. keâejCe meeceeefpekeâ mebyebOe heej yeo}}s Deensle Je PeheešŸeeves yeo}le Deensle. peeefnjeleer cee@[sef}bie, mebieCekeâ, FbefõÙe ØelÙeejesheCe, iegCemet$eerÙe leb$e%eeve JeiewjWmeejKÙee meeceeefpekeâ Jew%eeefvekeâ yeo}ebcegUs veJeerve veweflekeâ Øeëe>, veJÙee meebmke=âeflekeâ mecemÙee leÙeej nesle Deensle. DeeÛeejmebefnlesefJe<eÙeer, cetuÙeebefJe<eÙeer DeeefCe Lees[keäÙeele meodiegCe/ogieg&CeeefJe<eÙeer ØeÛeb[ mebYeüce leÙeej nesle Deens. lÙeecegUs JesieJesieàÙee keâeUeleer}, JesieJesieàÙee }eskeâmecetnebÛÙee efJeefJeOe DeeÛeejmebefnlee, veweflekeâlee, meodiegCe keâuhevee Ùeebvee pees[Ceejs ¢ee meJeeËÛes meej çeesOetve keâe{CÙeeÛes DeeJneve Deepe DeeheCe meJeeËmeceesj Deens. Skeâe heefjefmLeleerle henešs heeÛe Jeepelee G"tve hetpee keâjCes ne meodiegCe (melke=âlÙe) Demet çekeâlees lej JesieàÙee heefjefmLeleeRceOÙes Ùeb$eeJej keâece keâjCes efkebâJee Øemetefle-çeŒeef›eâÙee keâ®ve ŒeerÛeer megškeâe keâjCes ns meodiegCe (melke=âlÙes) Demeleele. çeekeâenej ner mevceevepevekeâ yeeye Demet çekeâles heCe SKeeÅee heefjefmLeleerle. DevÙe heefjefmLeleerle keâÛÛee ceemee KeeCeb DeheefjneÙe& ( cnCetveÛe efvevoe ve keâjCÙeemeejKeb) Demeleb. SKeeÅee meceepeele ceÅeheeve ner eflejmke=âle yeeye Demeles, lej Flej Deveskeâ meceepeele ceÅeheeve ne jespeÛee efjJeepe Demelees. lÙeeÛeØeceeCes heeflece=lÙetveblej oerjeçeer efJeJeen keâjCes ner ‘efveÙeesie’ veeJeeÛeer heæle Skeâe keâeUele (ceneYeejlekeâeU) meJe&ceevÙe Demeles lej DevÙe keâeUer leer keâuhevesceOÙesner yemele veener. lemesÛe osJeemeceesj heçegbÛee yeUer osCes Skeâe keâeUer mebmke=âleerÛee ceeveob[ Demet çekeâles lej DevÙe keâeUer leerÛe yeeye Ie=Ceemheo "® çekeâles. veecemcejCeeves JewÙeefkeälekeâ DeeefCe meecegefnkeâ peeCeerJe Ssefleneefmekeâ DeeefCe Yeewieesef}keâ mebkeâuheveebÛÙee Je Jewefçe°ÙeebÛÙee Deleerle peeles. veecemcejCeecegUs peeCeerJe, Øeebeflekeâ, Yeeef<ekeâ, je°^erÙe, meebmke=âeflekeâ DeeefCe YesoebÛÙee Deleerle peeles. veecemcejCeecegUs YetlekeâeU, YeefJe<ÙekeâeU Je Jele&ceevekeâeUeleer} meodiegCeebÛes cet}lelJe DeeefCe peieeleer} JesieJesieàÙee mecetnebÛÙee meodiegCeebÛes cet}lelJe DeeheuÙee ùoÙeele SkeâpeerJe nesleele. ¢ee ceneØeef›eâÙesceOÙes leerve Øeef›eâÙee DebleYet&le Demeleele. 1. meJeeËvee meJe&keâeUer pees[CeeNÙee cet}lelJeeyeö} DeelceerÙelee Je Deeoj Jeešlees. 2. FlejebÛÙee Oece&-hebLeeleer} lÙeebÛÙee lÙeebÛÙee Oecee&Ûes ieewjefJe}suÙee meodiegCeebÛÙee/ melke=âlÙeebÛÙee yee¢eebieebyeö} meefn<Ceglee Je }JeefÛekeâlee Jee{les.

3. JewefßJekeâ SkeâelcelesÛÙee efoçesves, efJeefJeOe OeceeËkeâ[tve meodiegCe / melkeâceeËÛÙee yee¢eebieeble ÙeesiÙe les yeo} keâjCÙeeÛeer meg®Jeele nesles.

veecemcejCe -~~ 35 ~~


16. veecemcejCe DeeefCe ieg}eceefiejer

DeeheuÙee ØelÙeskeâeÛÙee peerJeveele Skeâ cees"eÛe ketâš Øeëe> Deens, lees cnCepes KeNÙee

mJeeleb$ÙeeÛeer Øeehleer. keâesCelÙeener keâejCeecegUs Je keâesCelÙeener nslet-OÙesÙe-JÙekeäleermee"er DeJeepeJeer, leke&âog° Je FÛÚsefJe®æ mJele:}e Jeentve IesCes cnCepes ieg}eceefiejer helkeâjCes Demes cnCelee ÙesF&}. ÙeeG}š FlejebÛÙee iejpee, lÙeebÛÙee Deekeâeb#ee Ùeebvee [eJe}tve lÙeebÛÙeeJej efJeefçe° ceeveefmekeâ Je Yeeweflekeâ heefjefmLeleer }eoCes cnCepes ogmeNÙeeJej ieg}eceefiejer LeesheCes Demes cnCelee ÙesF&}. ieg}eceefiejer (helkeâjCes / }eoCes) ner yeeye peieeceOÙes Deveskeâ ®heele DeeefJe<ke=âle Pee}er Deens. ieg}eceebÛee JÙeeheej, ieg}eceebÛee ÚU, yes"efyeieejebÛeer n}eKeer, Demhe=çÙeebÛes ne}, efŒeÙeebÛes çees<eCe Jeiewjs meejer ieg}eceefiejer helkeâjCÙeeÛeer DeeefCe }eoCÙeeÛeer GoenjCes Deensle. Deveskeâ efJeÛeejmejCÙeebceOetve JesieJesieàÙee mJe®heeleer} ieg}eceefiejer efJejesOeer metj Gceš}s}e Deens. JesieJesieàÙee meeceeefpekeâ, jepekeâerÙe DeeefCe DeOÙeeeflcekeâ ÛeUJeUerÉejs osKeer} ieg}eceefiejer efJejesOeer mebIe<e& nesle Dee}e Deens. hejbleg lejerner ieg}eceefiejer }eoCes Je helkeâjCes Ûee}tÛe Deens. leLeekeâefLele DeeOegefvekeâ Deçee DeeheuÙee meceepeele jepekeâerÙe, Oeeefce&keâ Je Flej mebIešvee DeeefCe DeeefLe&keâ, çew#eefCekeâ Je Flej mebmLeebceOÙes ns meje&me Dee{Ules. cnCepesÛe ieg}eceefiejerJejer} ceele ØelÙe#eele ve Ùeslee ceeveJee}e ng}keâeJeCÙeele osle Deens. Deens GheeÙe ÙeeÛÙeeJej ? nesÙe. ÙeeJej GheeÙe cnCepes F&ßJejveeceeÛeer ieg}eceer, keâoeefÛele ns Gòej efJeefÛe$e Jeešs}. hejbleg ®{eLee&ves DeefmlelJeeÛÙee Deleerle Deme}suÙee veeceeÛÙee DeOeerve nesT heenCeeje ceeCetme ®{eLee&ves pes ‘veener’ lÙeeÛee ieg}ece yevelees! cnCepesÛe lees ceeveJeer Deekeâ}veçekeäleerleer} efJeßJeeÛÙee (heie[Ÿeebletve) ieg}eceerletve cegkeäle neslees. Deçee leNnsves ceeveJeer efJeÛeej, YeeJevee Je Jeemevee ÙeebÛÙee meòesletve cegkeäle nesCes cnCepesÛe mJeeleb$Ùe nesÙe. ØeehebefÛekeâ, Yeeweflekeâ efJeßJeele ‘mJeeleb$Ùe’ ÙesCÙeemee"er lemesÛe yesyebo YeesieJeeo, mebkegâefÛele Je Oetle& GheÙegkeäleleeJeeo, yespeyeeyeoej ceveceeveerheCee, je#emeer cenlJeekeâeb#ee ÙeebÛes efJeveeçekeâejer Lewceeve šeUCÙeemee"er ner hetJe& Deš Deens. ieg}eceefiejer }eoCeejs Je helkeâjCeejs meejspeCe JeemleefJekeâ heenlee keâener efJeJeef#ele efJeÛeejebÛes, peeCeerJeebÛes Je JeemeveebÛes ieg}ece Demeleele. veecemcejCeecegUs ¢ee yes[Ÿee legštve he[leele DeeefCe veeceeçeer leõghelee Ùesles. veeceeOeerve nesCeeje ceeCetme Flej kegâCeeÛeener Jee keâçeeÛeener efcebOee nesCÙeeÛeer çekeäÙelee ve° nesles. veecemcejCeeÛee mJeerkeâej, DeYÙeeme Je ØeÛeej ieg}eceefiejerÛes meJe& #es$eeletve GÛÛeešve keâjCÙeemee"er efkeâleer cenlJeeÛee Deens ns ÙeeJe®ve }#eele ÙesT çekesâ}. ‘‘veeceeÛeer ieg}eceer’’ peerJeveeleer} meJe& #es$e mJeeleb$Ùe Je megmebJeeoeÛÙee ÛewlevÙeeves Ye®ve šeketâ çekeâles. veecemcejCe -~~ 36 ~~


17. veecemcejCe Je yee}mebieesheve

yee

}keâeÛÙee YeefJeleJÙeeÛeer hee}keâebvee meenefpekeâÛe keâeUpeer Demeles. lÙeecegUs yee}mebieesheve ner DeepeÛÙee hee}keâebmeceesjer} DelÙeble cenlJeeÛeer Je pešer} mecemÙee DeeefCe keâce&keâ"erCe Demes DeeJneve Deens. ceg}ebvee KesUCeer keâesCeleer ÅeeJeer FLeheemetve les KeeÙe}e hÙeeÙe}e keâeÙe ÅeeJeb FLeheÙeËle DeeefCe keâesCeles keâhe[s ÅeeJes FLeheemetve les še@efvekeâ keâesCeleer ÅeeJeer FLebheÙeËle Deveskeâ Øeëe> hee}keâebÛÙee ceveele ieoea keâjle Demeleele. keâesCeleer ØeeLe&vee, keâesCeleer Yee<ee, keâesCelÙee meJeÙeer, keâesCeleer efçemle, keâesCeles mebmkeâej ceg}ebvee Ûeebie}s "jleer} ns Øeëe> hee}keâebvee Yeb[eJele Demeleele. SJe{Ûe veJns lej keâesCelee JÙeeÙeece, keâesCeles efçe°eÛeej, keâesCeles DeeÛeej ceg}ebkeâ[tve Dehesef#ele DemeeJes Ùeeyeö}ner ieebWOeU Demelees. ¢ee}e keâejCe cnCepes hejmhejefJejesOeer celeceleeblejs ceeb[Ceejs, JesieJesieUe ØeYeeJe hee[Ceejs, ieeWOeUele šekeâCeejs DevegYeJe nesÙe. efmevescee, veeškesâ, šerJner., jsef[Dees, Je=òehe$es, ce@iesefPevme Je efçeJeeÙe heÙe&šve Jeiewjs Deveskeâ ceeOÙeceeletve DeeefCe Flej hee}keâ, ceg}s, meeceeefpekeâ JeeleeJejCe ÙeebÛÙee mebhekeâe&letve ns ieeWOeUele šekeâCeejs DevegYeJe hee}keâebvee Ùesleele. Flej hee}keâebÛÙee mebmeiee&ves ØelÙeskeâ hee}keâeÛÙee ceveele Demee Skeâ Jeeo Ûee}}s}e Demelees keâer DeeheuÙee ceg}ebyejesyej DeeheCe Jeeielees les ÙeesiÙe keâer iewj? keâmeb JeeieCeb yejesyej ? ÙeeÛeb ØecegKe keâejCe Demeb keâer DeepeÛes hee}keâ Deçee heefjefmLeleerle De[keâ}s}s Demeleele keâer lÙeebÛÙeemeceesj meke=âöçe&veer oesveÛe heÙee&Ùe jenleele. Skeâ cnCepes Deceeveg<e Je ›etâj mheOexle Yeeie IesCes DeeefCe ogmeje cnCepes DeeOeerÛe ceeIeej IesTve ‘newleelcÙe’ helkeâjCes ! ¢ee ÉbÉecegUs hee}keâebÛÙee heÙee&Ùeeves yee}keâebÛÙee ceveeceOÙes leeCe, leCeeJe, Demeblees<e, DemJemLelee, KeUyeU, yesÛewveer ÙeebÛes leeb[Je meg® nesles, DeeefCe Flejebveener mebmeiee&Ûeer yeeOee keâjles. meenefpekeâÛe DeeheCe meeOes çeeble meodie=nmLe jenele veener. DeeheuÙeeletve ‘efveo&Ùe, mJeÙebÛeef}le Ùeb$es,’’ ‘ùoÙeçetvÙe Ùeb$e ceeveJe’’ efkebâJee GOJemle, efvejeçe, Goeefmeve, GefÉie>, JewHeâuÙe«emle, Je efÚõevJes<eer Deçeer ceeCemes leÙeej nesleele. DeeheCe ( Je DeeheuÙeemeejKes }eKees peCe) KeNÙee DeLee&ves ve peielee hee}e heeÛeesUÙeeÛes efvemelJe DeefmlelJe DemeneÙÙeheCes mJeerkeâejlees. ÙeeÛeb keâejCe DeLee&leÛe Demeb keâer DeeheuÙee}e ceg}ebÛÙee YeefJeleJÙeeÛeer efÛeblee Skeâerkeâ[s yeepet}e "sJelee Ùesle veener DeeefCe ogmejerkeâ[s }eouÙee ies}suÙee ogd° mheOexle ÙeçemJeerheCes menYeeieer nesle Ùesle veener.

veecemcejCe -~~ 37 ~~


¢ee heefjefmLeleerle ceg}ebÛeb Kejb efnle keâçeele Deens ÙeeÛeb Deekeâ}ve nesCeb DelÙeble cenlJeeÛeb Demeleb. lÙeeÛeØeceeCes ›etâj mheOexletve efceUCeejb Ùeçe DeKesj keâeÙe ‘osT’ çekeâleb ÙeeÛeerner JeemleJe peeCeerJe ÙeeÙe}e nJeer. keâejCe Deçeer peeCeerJe Dee}er lejÛe ceg}ebÛee peeÛe, DeeF& Jeef[}ebÛes keä}sçe DeeefCe meòeemLeeveeleer} }eskeâebÛee DeelceIeelekeâer ceveceeveer DejsjeJeerheCee ÙeeJej ceele keâjlee ÙesF&}. ns meeOÙe nesCÙeemee"er Deelce%eeveeÛeer DeeJeçÙekeâlee Deens. keâejCe mJele:ÛÙee keâe}eleer} DeefmlelJeeÛeer ØeÛeerleer DeeheuÙee}e efo}emee, meeceLÙe& Je çeebleer osles. veecemcejCeeveb DeeheuÙee}e ner efmLeleer Øeehle nesles. veecemcejCe meOÙeeÛÙee JeeleeJejCee}e heesmeCeeNÙee DeeheCe meJeeËÛeer Ùee Ieelekeâ ieoejesUeletve megškeâe keâ® çekeâles. yee}mebieesheveeefJe<eÙeerÛee leheçeer} çenjs, Kes[er Je efJeefJeOe osçeebvegmeej yeo}}e lejer Skebâoj JeeleeJejCeeÛes Jewefçe°Ùe meJe&$e lesÛe Deens ! lÙeecegUs efçe#eCelep%e, Ùeespeveekeâej, DeOÙeehekeâ, veeskeâjçene, efçe#eCemebmLeeefOeheleer, hee}keâ, ceg}s DeeefCe ceg}ebÛÙee efnleemebyebOeer DeelceerÙelee DemeCeeNÙee meJeeËveerÛe F&ßJejveeceeÛeer keâeme OejeÙe}e nJeer. lejÛe hejmhejebvee çeebleer efceUs} DeeefCe meejb JeeleeJejCeÛe veJeÛewlevÙeeveb Yeej}b peeTve ceg}ebmekeâš Flej meJeeËveeÛe veJepeerJeve Øeehle nesF&}. Ùeeletve mece=æer DeeefCe ØeieuYelesÛes veJes jmles ceg}ebmee"er Je DeeheCee meJeeËmee"er Keg}s nesleer} Ùeele çebkeâe veener.

veecemcejCe -~~ 38 ~~


18. veecemcejCe Je JÙemeveeOeervelee

peeCeerJes}e Kee}ÛÙee heeleUerJej KesÛeCeejs Je Yeü° keâjCeejs pes pes keâener Demeles

lÙeeJej DeJe}byetve jenCes cnCepes JÙemeveeOeervelee nesÙe. JÙeeJeneefjkeâ °Ùee heenlee ceeokeâ heoeLee&Jejer} (Goe. ceÅe, DeHetâ, ceeokeâ õJÙes, lebyeeKet Jeiewjs) çeejerefjkeâ DeeefCe ceeveefmekeâ DeJe}byeve cnCepes JÙemeveeOeervelee nesÙe. ¢ee heoeLeeËefJejesOeer vesnceer ceeb[}e peeCeeje cegöe cnCepes ‘‘lÙeebÛÙeecegUs çeejerefjkeâ DeejesiÙe, meeceeefpekeâ mLeeve, keâewšgbefyekeâ peerJeve DeeefCe DeeefLe&keâ heefjefmLeleerle efyeIee[ neslees.’’ ne ØeefleJeeo KejeÛe Deens. hejbleg JÙemeveeOeervelesÛee meJee&le DeefOekeâ og<heefjCeece pej keâesCelee Demes} lej lees cnCepes çegæ peeCeerJe cetU ieeYee efkebâJee nslet ÙeeJej nesCeeje nesÙe. DeeheuÙee peeCeerJesÛÙee efmLeleerJejÛe Deehe}er FlejebefJe<eÙeerÛeer mebJesovee DeeefCe Deehe}er Øeefleef›eâÙee DeJe}byetve Demeles. lÙeecegUs mebmke=âleerÛee ie[ çegæ peeCeerJesJej GYeejCes DeeJeçÙekeâ Deens. Deçee GYeejCeercegUs heefjCeeceer meceepeeÛÙee meJe& mlejeleer} meJeeËÛÙee peeCeerJesÛÙee efvejblej çegæerkeâjCeeÛes keâece meg® jenles. DeepeÛÙee keâeUele DeeheuÙee peeCeerJesJej leke&âog°, DevÙeeÙÙe DeeefCe peg}ceer IešveebÛes DeeIeele nesle Demeleele. peerJeveeÛÙee meJe& #es$eele ns meje&me efometve Ùesleb. meecegefnkeâ keâe@heer, veele}ieçeener, Jeefçe}syeepeer, mJeeLeeËOelee, o[heçeener ¢ee meeNÙeebÛee efJeke=âle ØeYeeJe efJeÅeeLeea-efJeÅeeefLe&veeRÛÙee ceveeJej he[lees. }eÛe}gÛehele, peelÙeebOelee, HeâmeJesefiejer, }yee[er, keâejmLeeveerheCee ÙeebÛee og<heefjCeece meJe&meeceevÙeebÛÙee peeCeerJesJej neslees. çees<eCe DeeefCe ÚU ¢eebÛÙee heer[sÛee GheõJe keâ°keâjer-çeesef<ele Jeiee&ÛÙee JÙekeäleeRÛeer ceves GOJemle keâjerle Demelees. ÙeeJej leeCe cnCetve mebkegâefÛeleheCee, keâ[JesheCee, onçeleJeeo DeensleÛe. ¢ee meeNÙeecegUs meodmeodefJeJeskeâyeæer DeeefCe (mebhetCe&) peeCeerJe Iegmeceštve peeles, iegoce®ve peeles. kegâCeerner meùoÙe peerJe efJeÛeef}le JneJee, mebJesoveeçeer} ceve DemJemLe JneJes DeçeerÛe ner efmLeleer Deens. meenefpekeâÛe Ùee heefjefmLeleerÛÙee DeeIeeleeveb kegâCeer efnbmeskeâ[s lej kegâCeer he}eÙeveeÛÙee meeOeveebkeâ[s Deekeâef<e&le neslees. pes efnbŒe yeveleele les FlejebÛeeÛe veJns lej mJele:Ûeener Ieele keâjeÙe}e GÅegkeäle nesleele. lÙeecegUs DeveskeâpeCe onçeleJeeo, iegb[efiejer Jee Flej iegvns ke⤠}eieleele, lej Flej heg<keâU veecemcejCe -~~ 39 ~~


}eskeâ DeelceIeelekeâer Deeflejskeâer ceÅeheeve, Oegceüheeve, ceeokeâ õJÙe mesJeve ÙeebÛÙee Deenejer peeleele. he}eÙeve JeeoeÛÙee YeesJeNÙeele De[keâ}s}s ceeokeâ õJÙeeØeceeCesÛe heešŸee&, Deç}er} efmevesces, JesçÙeeieceve Jeiewjs yeeyeeRceOÙes Yejkeâšle jenleele. lÙeecegUs JÙemeveeOeervelesJejer} ØeYeeJeer F}epe cnCepes peeCeerJesJej nesCeejs Ieelekeâ DeeIeele cees[tve keâe{Ces, efve<ØeYe keâjCes. ns veecemcejCeeveb çekeäÙe nesleb. keâejCe veecemcejCeeveb efve:mJeeLeea DeeveboeÛee Peje ieJemelees. lÙeeÛeØeceeCes meOÙeeÛÙee DeeefCe YeefJe<ÙekeâeUeleer} mebmke=âleerÛee ieeYee Je heeÙee Deme}s}e Je Deçee mebmke=âleerkeâ[s vesCeeje ÛeslevesÛee Gpee&Œeesle meehe[lees. veecemcejCeeveb efveYe&Ùelee Ùesles. lemesÛe yes[jheCes mJele:ÛÙee Je FlejebÛÙee og<ØeJe=òeerJej ceele keâjCÙeeÛeer çekeäleer Ùesles. ÙeeefçeJeeÙe meefÛÛeoeveboeÛÙee çegæ peeCeerJesJej DeeOeej}s}er DeeefCe Demee Deevebo peesheemeCeejer mebmke=âleer efJekeâefmele keâjCÙeele menYeeieer nesCÙeeÛeer #ecelee osles. veecemcejCe keâjCeeNÙee}e meeceLÙe& Je ØesceeÛee mee#eele DevegYeJe Ùeslees. efçeJeeÙe Ùee meeceLÙe& Je Øesceeletve JÙemeveeOeervelee iee[tve šekeâCeejer DeeefCe meJeËkeâ<e mebheVelee, megÂ{lee Je Goeòelee meekeâejCeejer OeesjCes mHegâjleele, megÛeleele lÙeeÛeØeceeCes veecemcejCe keâjCeeNÙee Flejebveener lÙeebÛÙee lÙeebÛÙee #es$eevegmeej GheÙegkeäle OeesjCes keâçeer mHegâjleele ÙeeÛeerner ØeÛeerleer veecemcejCeeves ÙesT çekeâles.

veecemcejCe -~~ 40 ~~


19. veecemcejCe DeeefCe n"Ùeesie

n

"Ùeesie ne Deelce%eeveeÛÙee ØeJeemeeleer} Skeâ ceeie& Deens. n"ÙeesieeceOÙes, ceeveJeer DeeÛeejefJeÛeej-DeYÙeemeeÛeer-meeOevesÛeer Dee" Debies JeCe&ve kesâ}s}er Demetve ¢eebcegUs JewefßJekeâ heefjceeCeeÛeer DeelceØeÛeerleer Ùesles Demee efJeÛeej ceeb[}e Deens. n"ÙeesieeceOÙes keâener ØeJeen Demesner Deensle pes JewÙeefkeälekeâ DeeveboeÛeer DevegYetleer DeeefCe efmeæeRJej Yej osleele. Deepekeâe} lej n"ÙeesieeÛes DeOÙeeheve, DeOÙeÙeve DeejesiÙe, ceve: çeebleer, çejerj meew‰Je, mcejCeçekeäleer, Skeâe«elee, Gòece keâebleer, çeejerefjkeâ efÛeJešheCee ÙeebÛÙee Øeehleermee"er kesâ}s peeles. nu}er n"Ùeesie ne Skeâ JÙeJemeeÙe / Oeboe PeeuÙeecegUs lees meeceeefpekeâ Øeefle‰e Je cegye}keâ DeLee&pe&veeÛes meeOevener yeve}e Deens. JÙeJemeeÙe veeskeâjermee"er IesleuÙee peeCeeNÙee ceg}eKeleerle efveJe[ JneJeer cnCetve ‘ÙeesieeÛÙee’ heoJÙee, heoefJekeâe, ØeceeCehe$es Jeehej}er peeleele. hegjsçeer peeiee, meeOeveebÛeer Ghe}yOelee Ùee °ervesner n"Ùeesie ner meJe&meeceevÙeebvee ve peceCeejer yeeye nesT heenele Deens. yengmebKÙe keâ°keâNÙeebmee"er n"Ùeesie ner ÛewveerÛeer yeeye "¤ heenele Deens. ÙeeefçeJeeÙe n"Ùeesieeheemetve nesCeejs HeâeÙeos meboYe&nerve "¤ heenele Deensle. keâejCe n"ÙeesieeÛes }eYe ( çeejerefjkeâ Je ceeveefmekeâ çeebleer) meeceeefpekeâ keâuÙeeCeceOÙes efve®heÙeesieer "jleevee Dee{Uleele. DeepeÛÙee heefjefmLeleerle n"ÙeesieeÛeer hegvej&Ûevee, DeOÙeeeflcekeâ Deble:Øekeâeçeer çeneCeheCee DeeefCe Jew%eeefvekeâ leke&âmebieleer ÙeeJej nesCes DeeJeçÙekeâ Deens. JewÙeefkeälekeâ Je meeceeefpekeâ efJekeâemeeÛeer Skeâelcelee meeOeCeejer çekeäleer n"Ùeesieele DeeCeeÙe}e nJeer. n"Ùeesiee}e ner ÛewlevÙeØeehleer veecemcejCeeves nesT çekesâ}. keâejCe veecemcejCeeveb JÙekeäleer}e mJeeLee&leer} ‘mJe’ Ûeer Øeehleer nesles DeeefCe ¢ee mJeeLee&leerlelesÛeer Demme} ØeÛeerleer Ùesles. Ùee efvemJeeLe& ‘mJe’ YeesJeleer peerJeveeÛeer meJe& #es$es ( n"Ùeesie osKeer}) megmebIeefšle keâjlee Ùesleele Je KeNÙee DeLee&ves efJekeâefmele keâjlee Ùesleele, Lees[keäÙeele, veecemcejCeeves n"Ùeesieeleer} Je peerJeveeleer} ØelÙeskeâ ke=âleer}e DeOÙeelceeÛes ( efJeßJekeâuÙeeCeeÛes) DeeefCe efvemJeeLeea Øe%esÛes heefjceeCe Øeehle nesles.

veecemcejCe -~~ 41 ~~


20. veecemcejCe DeeefCe DeejesiÙe

çeeefjefjkeâ, ceeveefmekeâ, meeceeefpekeâ Je DeOÙeeeflcekeâ Je Flej Deveskeâ °Ùee

efvejesieerheCee Je GòecelesÛeer peeCeerJe DeeefCe efmLeleer cnCepes DeejesiÙe nesÙe. Ùee meJeeËceOÙes DeOÙeeeflcekeâ hew}t meJee&efOekeâ cenlJeeÛee Deens. keâejCe DeejesiÙeeÛÙee DeOÙeeeflcekeâ hew}tceOÙes mJele:ÛÙee Je meceepeeÛÙee keâuÙeeCeeÛeer °er, DeemLee Je ke=âleer DevegmÙetle Demeles. KeNÙee meeOeg DeeefCe mebleebÛÙee peerJeveeletve DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙeeÛes Jewefçe°Ùe DeeefCe cenlJe "me"çeerleheCes vepejsle Yejles. lÙeecegUs DeejesiÙe ns cet}le: DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙeÛe Deens DemesÛe ceeveCes ÙeesiÙe "jles. meeceeefpekeâ, ceeveefmekeâ, çeejerefjkeâ DeeefCe Flej ØekeâejÛÙee megefmLeleerkeâ[s DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙeeÛeer meeOeves DeeefCe DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙeeÛes megheefjCeece cnCetveÛe heeneÙe}e nJes.

ÙeeØeceeCes ‘‘DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙe ØeehleerÛeer’’ meeOeves Deveskeâ Deensle. çeejerefjkeâ, ceeveefmekeâ, DeeefLe&keâ, meeceeefpekeâ, meebmke=âeflekeâ, çew#eefCekeâ, leebef$ekeâ, heÙee&JejCeelcekeâ Je jepekeâerÙe megefmLeleer (DeejesiÙe) ns DeOÙeeeflcekeâ Gòece efmLeleerÛes (DeejesiÙeeÛes) megheefjCeece Deensle DeeefCe DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙeekeâ[s vesCeejer Jeenvesner Deensle. DeejesiÙeeÛÙee DeOÙeeeflcekeâ Je Flej hew}tbkeâ[s Ùee °erveb heeneÙe}e nJeb. DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙeeÛÙee ¢ee Deekeâ}veeheemetve DeejesiÙeeÛeer meOÙeeÛeer mebkeâuhevee JebefÛele "sJelee veÙes. keâejCe DeejesiÙeeefJe<eÙeerÛeer mebkeâuheveeÛe Kegjšer, DeOe&Ješ, Dehegjer, mebkegâefÛele Je heÙee&Ùeeves efJeke=âle Je jesieš jeefn}er keâer JewÅekeâerÙe JÙeJemeeÙeele Jee{lee #egõheCee Je Yeü°eÛeej HeâesHeâeJelees. keâener GoenjCeebveer ns DeefOekeâ mhe° nesT çekesâ}. çeejerefjkeâ °Ùee ye}ob[ DemeCeeje, meOeve DeeefCe megefçeef#ele ceeCetme FlejebÛÙee meeceeefpekeâ ÚUeceOÙes menYeeieer Demes} lej KeNÙee DeLee&ves DeejesiÙemebheVe "jle veener. lÙeeÛeØeceeCes peeleerÙe jepekeâejCe, heÙee&JejCeeÛee veeçe, DeCJeŒeebÛeer efveefce&leer / JÙeeheej / o}e}er JeiewjWceOÙes menYeeieer DemeCeejer JÙekeäleer megefçeef#ele, hewçeeves ßeerceble Je çejerjeves megÂ{ Deme}er lejer efvejesieer "jle veener. lÙeeÛeØeceeCes Deefçeef#ele, DeeefLe&keâ °Ùee çees<e}e peeCeeje / efheU}e peeCeeje Je meeceeefpekeâ °Ùee ÚU}e peeCeeje ceeCetme çejerjeves Yekeäkeâce Je ceveeves DeefJeÛeef}le (ceve cesuÙeecegUs) Deme}e lejer DeejesiÙemebheVe "jle veener. veecemcejCeeveb DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙeeÛeer ( mJeemLÙeeÛeer ) DevegYetleer Ùesles. Ùee DevegYetleercegUs Flejebveener Demes Kejs mJeemLÙe ( KeNÙee ‘mJe’ ceOÙes jenCes cnCepes

veecemcejCe -~~ 42 ~~


mJeemLÙe cnCetve DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙe nsÛe Kejs mJeemLÙe nesÙe ) efceUCÙeeÛÙee °erves DeejesiÙeeÛes çeejerefjkeâ meeceeefpekeâ hew}t ( KeNÙee mJeemLÙeekeâ[s vesCeejer Jeenves) efJekeâefmele nesCÙeemee"er KeNÙee mJemLe JÙekeäleer keâ[tve ØeÙelve meg® nesleele. keâejCe veecemcejCeeveb JÙekeäleerÛeer ( leer [e@keäšj veme}er lejer) keâuÙeeCekeâejer °er GIe[les. lÙeecegUs mJele:ÛÙee #es$eeleer} ØelÙeskeâ heefjefmLeleerle ceeCetme mJele:Ûes Je FlejebÛes mJeemLÙe peesheemeCÙeeÛÙee °erkeâesveeletve Jeeielees. veecemcejCeeves KeNÙee DeLeea mJemLe nesCeeNÙeeÛes mJeemLÙe lÙeeÛÙee DeeefLe&keâ OeesjCeeceOÙes, efçe#eefCekeâ OeesjCeeceOÙes lemesÛe meeceeefpekeâ meefn<CeglesceOÙes Je veeiejer efçe°eÛeejele DeeefJe<ke=âle nesles. Deçee DeeefJe<keâejeletve DeOÙeeeflcekeâ DeejesiÙeekeâ[s cnCepesÛe KeNÙee mJeemLÙeekeâ[s vesCeejer Jeenves meJe& #es$eele efJekeâefmele nesleele. veecemcejCe ner KeNÙee Je mecÙekeâ (mebhetCe& ) mJeemLÙeeÛeer / DeejesiÙeeÛeer iegjefkeâu}er Deens.

veecemcejCe -~~ 43 ~~


21. veecemcejCe DeeefCe KesU

peieYejeceOÙes yew"s Je

cewoeveer KesU keâOeer keâjceCegkeâermee"er lej keâOeer mheOexmee"er KesU}s peeleele. keâener KesU Øekeâejele ( Goe. jesefJnbie, mkeâerFbie) Oeeskeâe Demelees lej keâenerceOÙes ( Goe. efyeu}erÙe[&me, ieesuHeâ Jeiewjs ) Oeeskeâe vemelees. hejbleg øeâermšeF&}, kegâmleer Je yee@efkeämebiemeejKÙee ‘KesUele’ peerJee}e Oeeskeâe Demelees. ceesšjmeeÙekeâ} Jee keâej jsmesme osKeer} DelÙeble OeeskeâeoeÙekeâ "® çekeâleele. GbšebÛÙee çeÙe&leer lej OeeskeâeoeÙekeâÛe veJns lej Ie=Ceemheo Je ›etâj Demeleele. JÙeeJemeeefÙekeâ leòJeeJej KesUuÙee peeCeeNÙee KesUebceOÙes mebkegâefÛele jepekeâejCe DeeefCe efnbŒe mheOee& Demeles. ÙeecegUs De@ve@yeesef}keâ ( Gòespekeâ õJÙes) efmšje@F&[dmed mesJeve keâjCes, JesieJesieàÙee }eb[Ÿee }yee[Ÿee keâjCes, }eKees [e@}me&Ûes yesefšbie keâjCes, DelÙeble yee}JeÙeeheemetve š^sefvebieÛee ye[iee osCes, Deçee Deveskeâ yeeyeer GodYeJeleele. SefçeÙee[, Dee@ef}befhekeâ DeeefCe Flej mheOeeËvee Deelee Skeâ ke=âef$ece DeeefCe kegâefš} keâejJeeÙeebÛeer yeepet leÙeej nesT }eie}er Deens. heokeâebÛÙee nJÙeemeecegUs efKe}e[t Je=òeerÛeer peeiee efveo&Ùe mheOee&Je=òeerves Iesle}er Deens. Ùee meJeeËÛee efve<keâ<e& keâeÙe efveIelees ÙeeÛee efJeÛeej JneÙe}e nJee. KesUeletve cew$eer JneÙe}e nJeer. lÙeebÛÙeeÉejs keâewçeuÙeeÛÙee Øeoçe&vee}e mebOeer efceUeÙe}e nJeer. lÙeebÛÙeecegUs }eskeâ Skeâ$e ÙeeÙe}e nJesle Je lÙeebvee menYeeieeÛes meceeOeeve efceUeÙe}e nJes. KesUner çeejerefjkeâ DeeefCe ceeveefmekeâ efJejbiegUe, keâjceCegkeâ Je DeejesiÙeeÛeer yeeye Deens. lÙeebÛÙeeÉejs je#emeer Je=òeer Je çe$eglJeeÛeb efmLelÙeblej nesTve megmebmke=âle cew$eer leÙeej JneÙe}e nJeer DeeefCe heo}e}mesves Yeüefce° Pee}suÙee ›eâer[eYÙeemeeÛes heefjJele&ve GòecelesÛÙee hee" hegjeJÙeele JneÙe}e nJes. veecemcejCeecegUs DeeheCe KesU Je lÙeebÛee efJekeâeme Deble: ØekeâeçeevegJeleea yeveJet çekeâlees. lemesÛe Deble:ØekeâeçeecegUs meJe& KesU DeefOekeâ megmebmke=âle DeefOekeâ ceeCegmekeâerhetCe& yeveJet çekeâlees. lÙeeÛeØekeâejs veecemcejCeecegUs efieefjkebâojeletve, oNÙee KeesNÙeeletve, pebie}eJeveeletve jenCeeNÙee osçeeÛÙee keâesveekeâesheNÙeeleuÙee }eskeâebvee KesU keâmes Ghe}yOe nesleer} Ùeeyeö} DeemLee Je ÙegkeälÙee ceveele ÙesT }eieleele. SJe{Ûe veJns, lej veecemcejCeecegUs JesieJesieàÙee je°^erÙe, Deeblejje°^erÙe Je Flej ›eâer[e mheOee&-GlmeJeebJej Je lÙeebÛÙee DeeÙeespeveebJej efkeâleer hewmee, efkeâleer JesU Je efkeâleer çekeäleer KeÛe& keâjeJeer Ùeeyeö}ner DeeheuÙee [eskeäÙeele Øekeâeçe he[t }eielees.

veecemcejCe -~~ 44 ~~


22. veecemcejCe DeeefCe ®iCe

çeejerefjkeâ DeeefCe ceeveefmekeâ JÙeLee peerJeveeÛeer DeefJeYeepÙe Debies Deensle. keâOeer

DeeheuÙee}e Úesšer ogKeCeer nesleele Goe. meoea, Keeskeâ}e, leehe, [eskesâogKeer Jeiewjs Je keâOeer keâOeer cees"er ogKeCeer, Goe, #eÙe, efJe<ecepJej, pe"jeÛee ›eCe, cetleKe[e, ØeesmšsšÛeer Jee{ Jeiewjs. cees"Ÿee ogKeCÙeebceOÙes oerIe&keâe}erve Deçeer Deew<eOeer Jee çeuÙe efÛeefkeâlmee }eieles. keâOeer keâOeer ogKeCÙeeveer Deleer Jesovee nesleele lej keâOeer DehebielJe Ùesleb. keâOeer keâOeer lej meJe&Ûe keä}sçe Skeâ$e Ùesleele. ve YejCeejs ›eCe, ceWotÛÙee DeeJejCeeÛee oen ( cesefvepeeÙeefšme), DeefmLe ›eCe ( Dee@efmšDeesceeÙe}eÙeefšme), š^eÙepesefceve} vÙetjeefupeÙee ( ceWotleer} Skeâe vemesÛee oen), i}e@keâescee ( [esàÙeeleer} oeye Jee{Ces Je DebOelJeeÛeer çekeäÙelee efvecee&Ce nesCes), veeieerCe (nefhe&me Peesmšj), peUCes-YeepeCes, DeefmLeYebie (øe@âkeäÛej) Jeiewjs JÙeeOeeRceOÙes Jesovee DeeefCe efJeke=âleer oesvner nesT çekeâleele, keâke&âjesie, S[med,jsyeerped, DeuPeeÙeceme&Ûee jesie Demes keâener jesie peerJeve meJe&leeshejer GOJemle keâjleele. DebOelJe, yeefnjsheCee, }keâJee, DeheIeele JeiewjWcegUs efJeke=âleer Je çeejerefjkeâ #ecelesÛee Je keâeÙe&kegâçe}lesÛee veeçe Jee Nneme neslees. ceeveefmekeâ Kegjš}sheCee, ceWotÛÙee DeeJejCeeÛee oen, ceušerhe} mkeä}sjesefmeme, mkeâerPeesøesâefveÙee, ce@efvekeâ ef[ØesefmeJn meeÙekeâesefmeme, øeâpeeÙe} Skeäme efmeb[^esce, kesâšesvÙegjerÙee Je neÙe[^esmesHe@â}me Jeiewjs ceOÙes YeÙeevekeâ ceeveefmekeâ oes<e Je keâeÙe&#ecelesleer} JewiegCÙes Demet çekeâleele. veecemcejCeeveb DeeceÛeer °er KeNÙee DeLee&veb mecÙekeâ mJeemLÙeeÛes Deekeâ}ve keâ® }eieles. Deecner [e@keäšj, ®iCe Je ¤iCeebÛes veele}ie kegâCeerner Deme}es, lejer ne HeâeÙeoe neslees. GheÛeej Je ØeefleyebOe ÙeebÉejs mecÙekeâdd mJeemLÙe meeOeCÙeeceOÙes DeOÙeeeflcekeâ mJeemLÙe DevegmÙetle Demeles Je JewÅekeâeleer} ceg}le: Skeâ DemeCeeNÙee heCe efYeVe YeemeCeeNÙee meJe& leLeekeâefLele çeeKeebÛee megyegæ Jeehej Demelees. mecÙekeâ mJeemLÙeeÛeer °er ner Skeâeb[Ÿee GheÛeej / ØeefleyebOee hes#ee HeâejÛe ßes‰ Je ØeYeeJeçee}er Deens. mecÙekeâd mJeemLÙeeceOÙes DeeCeKeer Skeâ Jewefçe°Ùe Demes keâer ®iCeeÛeer mJele:Ûeer çekeäleerner }#eele IesTve Je efleÛes cenlJe peeCetve jesieefveJeejCe Je mJeemLÙe mebJeOe&veemee"er efleÛee Jeehej kesâ}e peelees. lÙeeÛeØeceeCes Flej ceeveefmekeâ DeeOeejebveener ÙeesiÙe les cenlJe efo}s peeles. mecÙekeâ mJeemLeeÛÙee °ercegUs [e@keäšj, heefjÛeeefjkeâe, Flej mesJekeâ Je ®iCeeÛÙee veelesJeeF&keâebØeceeCesÛe ®iCeeveerner çekeäÙelees veecemcejCe keâjCes cenlJeeÛes Deens ns meJe& mebyebefOeleebvee DeefOekeâeefOekeâ

veecemcejCe -~~ 45 ~~


hešt }eieles. ®iCeebveer kesâ}suÙee veecemcejCeecegUs ®iCeebÛÙee Deebleefjkeâ çekeäleerÛee Œeesle Keg}e nesTve ne Œeesle jesieefveJeejCeeceOÙes Je mJeemLÙemebJeOee&veeceOÙes cenlJeeÛeer Yetefcekeâe yepeeJelees. Heâej hetJeeaheemetve meJe& GheeÙe Lekeâ}s keâer çesJešÛÙee GheeÙeemee"er ®iCeebvee leerLe&#es$eer vesCÙeeÛeer heæle Deens. iebYeerj DeepeejebceOÙes ®iCeebÛÙee efyeÚevÙeeçespeejer yemetve Oeeefce&keâ heesLÙee JeeÛeuÙee peeleele. hegjeCe-nefjhee" kesâ}s peeleele, ØeeLe&vee kesâuÙee peeleele. ¢ee meeNÙeebÛes cet}Yetle lelJe cnCepes ®iCee}e meeceLÙe&Jeeveb Deçee ‘mJe’ ®heekeâ[s Deekeâef<e&le keâjCes. veecemcejCeevesner nsÛe Ie[les. veecemcejCeeveb ®iCeeÛes efÛeòe nUgnUg Goeòelece Je efJeçee}lece Deçee veece®heeleer} ‘mJe’ çeer efveieef[le nesT }eieles. ÙeecegUs JesoveebÛeer mebJesoveeÛe hee}šles. heeCÙeeJej DeesjKe[e Gcešle veener lÙeeØeceeCes JesoveebÛeer Yeerleer Je heefjCeece Deieoer keâceer nesleele. Ùeelevee Je Yeesieele ieggbletve he[eÙe}e nesle veener. JÙeeOeercegUs KeÛetve peeCÙeeÛeer, efvejeçe nesCÙeeÛeer DeelceIeelekeâer Øeef›eâÙee veecemcejCeecegUs ve° nesles Je efleÛeer peeiee meeceLÙe&çee}er Je efJepeÙeeslmeg Øeeflemeeo Ieslees. Flej GheÛeej Ûee}t Demeleevee veecemcejCe kesâuÙeeme lÙeeÛes HeâeÙeos nesleele ÙeeefJe<eÙeer meeceevÙe yegæer (keâe@cevemesvme) Deme}suÙee meeceevÙe ceeCemeeceOÙes lejer mebçeÙe veener SJe{s vekeäkeâer ! ceeveefmekeâ leeCe, leCeeJe, jkeäleoeve, efveõeveeçe, mheeBef[}esefmeme, pe"jeÛee ›eCe (hesefhlekeâ Deumej) pe"jeÛee oen, DeeefCe Flej JesoveeoeÙeer JÙeeOeeRceOÙes veecemcejCeeÛee GheÙeesie nesF&}, Ùeele çebkeâe veener. keâejCe ¢ee JÙeeOeeRceeieer} Skeâ cenlJeeÛes keâejCe Je hew}t cnCepes KeNÙee ‘mJe’Ûee efJemej he[uÙeecegUs Â<Ùe Iešveebceeietve HeâjHeâšle Je pepe&j nesle peeCÙeeÛeer Øeef›eâÙee nesÙe.

veecemcejCe -~~ 46 ~~


23. veecemcejCe DeeefCe ›eâeblÙee

me

ceepeeceOÙes pes pes DevÙeeÙe, o[heçeenerÛe, çees<ekeâ DeeefCe meceepeIeelekeâer Jeešleb les PeheešŸeeveb DeeefCe Deeceg}e«e yeo}CÙeeÛÙee Øeef›eâÙes}e ›eâebleer cnCeleele. hejbleg ›eâebleerÛÙee mJe®heeefJe<eÙeerÛes Âef°keâesve efJeefYeVe Demeleele. keâeneRvee ›eâebleerceOÙes Jeie&cegkeäle meceepe DeefYeØesle Demelees lej keâeneRvee lÙeebÛÙee Oecee&Ûes meeJe&YeewcelJe. keâenervee Jeebefçekeâ JeÛe&mJe ØemLeeefhele keâjeÙeÛeb Demeleb lej keâenervee mJele:Ûeer meeceüepÙe mLeehevee Jeiewjs Flej yeeyeer DeefYeØesle Demeleele. ÙeeefçeJeeÙe meebmke=âeflekeâ, DeeefLe&keâ, Jew%eeefvekeâ, leebef$ekeâ, DeewÅeesefiekeâ DeeefCe Deçee Flej hew}tbceOÙes pes heefjJele&ve Ie[les lÙeebveener ›eâebleer cnCeleele. Goe. DeewÅeesefiekeâ ›eâebleer, nefjle ›eâebleer, meHesâo ›eâebleer Jeiewjs. ›eâebleerkeâejkeâ ÛeUJeUeRceOÙes keâener yeeyeer meceeve Demeleele. 1. mebyebefOele mebIešveebvee pÙee meeceeefpekeâ yeeyeer DeÙeesiÙe Jeešleele lÙeebvee efJejesOe. 2. peieeefJe<eÙeerÛee °erkeâesve, OeesjCes, Ùeespevee, [eJehesÛe, ke=âefle JeiewjsefJe<eÙeer Skeâ ®hejs<ee Je leheçeer} yeveJeCes. 3. YeefJe<Ùekeâe}erve meceepeeÛes leheçeer}Jeej efÛe$e jsKeešve. 4. efJeßJee}e pees[CeeNÙee KeNÙee ‘mJe’ Ûee efJemej efkebâJee De%eeve . 5. keâ[JesheCee. 6.

mebhetCe&heCes Jeentve Iesle}s}s DevegÙeeÙeer.

7. ieghleheCee DeeefCe GÛÛeheomLeebefJe<eÙeer hetCe& ßeæe, YeefkeäleYeeJe Je FlejebJej ojeje

8. heg<keâUoe mebIešvesyeensjer} he#eeyeensjer} efkebâJee mJeosçeeyeensjer} mJeeLee&Oeebyejesyej keâUle-vekeâUle GIe[ Jee Úgheer nele efceUJeCeer.

Deçee ¢ee efJeefJeOe ØekeâejÛÙee ›eâeblÙee, lÙeebÛeer meeceeF&keâ Jewefçe°Ùes DeeefCe lÙeebÛes efJejesOekeâ ¢eebÛÙeekeâ[s Skeâ vepej šekeâ}er Demelee peeCeJeles keâer DeepeÛÙee keâeUele ( efJeJeskeâeÛes ) efveÙeb$eCe veme}s}er Je ceeskeâešheCes GOeU}s}er yegæer ne ceeveJeer meceepeeÛee meJee&le cees"e çe$eg Deens. ceevemeçeeŒeerÙe, peerJeçeeŒeerÙe Je DeeefCJekeâ çeŒeeŒeebÛÙee ®heeleer} yegæer hene keâçeer Jeemevee, YeeJevee, neJe ieJe&, hetJe&«en DeeefCe nerveheCeeÛÙee lee}eJej Ieelekeâ Je efnbŒe veecemcejCe -~~ 47 ~~


Oeg[ietme Iee}erle Deens. ›eâebleerkeâejkeâ ceb[UeRÛÙee ( Je FlejebÛÙee ) OÙesÙeeceeieer} çegæ YeeJe ÙeçemJeer JneÙeÛee Demes} lej meJe& leNnsÛÙee mebkegâefÛeleheCeeJej ceele keâjeÙe}e nJeer. veecemcejCe keâjCeeNÙee kegâCee}ener ns çekeäÙe Deens. keâejCe veecemcejCeecegUs Deecner DeeceÛÙee õ°Ùee hetJe&peebÛeer °er Øeehle keâ® çekeâlees. ÙeecegUs Ieó mecepegleer Je keâce&keâeb[s Ùeeleer} DeÙeesiÙe leheçeer} yeepet}e keâjlee Ùeslees. veecemcejCeeveb YetlekeâeUeleer} meJeexòece yeeyeeRÛes «enCe keâjlee Ùesles DeeefCe Jele&ceeveele lÙeebÛee megÙeesiÙe GheÙeesie keâjlee Ùeslees. veecemcejCeeveb JesieJesieàÙee #es$eeleer} JÙekeäleeRÛÙee ùoÙeele õ°Ùee hetJe&peebvee JesUesJesUer peeCeJe}s}er pÙeesefle Øekeâeçeles. leer pÙeesleer lÙeebvee DevegYeJelee Ùesles Je mJele:ÛÙee #es$eevegmeej peerJeveele DeeefJe<ke=âle keâjlee Ùesles. Deble: ØekeâeçeeÛee Demee DeeefJe<keâej nerÛe meJee&efOekeâ keâuÙeeCekeâejer ›eâebleer nesÙe. Deçee ›eâebeflekeâejkeâ Øeef›eâÙesle efJeÛeejmejCÙee efJe%eeve DeeefCe leb$e%eeve [esàÙeebØeceeCes keâece keâjleele. efvekeâeshe °ermee"er [esàÙeebÛeer ceole nesles ns DeeheuÙee}e ceenerle Deens. hejbleg kesâJeU [esUs, °ermee"er DeeJeçÙekeâ Demes ceWotÛÙee YeeieebÛes keâeÙe& keâ® çekeâle veenerle. veecemcejCe ns °erceOÙes cenlJeeÛes keâeÙe& yepeeJeCeeNÙee ceWotÛÙee YeeieebmeejKes Deens. ns peeCeCeeje kegâCeerner met%e ceeCetme [esàÙeeØeceeCes keâeÙe& keâjCeeNÙee efJeÛeej, efJe%eeve Je leb$e%eeveeÛes DeeefCe ceWotÛÙee YeeieebØeceeCes keâeÙe& keâjCeeNÙee veecemcejCeeÛes cenlJe veekeâejCeej veener. veecemcejCee}e ceÙee&efole DeLee&ves ØeeCeJeeÙetÛeer Gheceener oslee ÙesF&}, ØeeCeJeeÙegØeceeCesÛe veecemcejCe meJe& peeleerÛÙee, hebLeebÛÙee, OeceeËÛÙee, ØeebleebÛÙee, JebçeebÛÙee, he#eebÛÙee, efJeÛeejmejCeerÛÙee }eskeâebvee meeceeF&keâ Je DelÙeeJeçÙekeâ Deens. ÙeeG}š JesieJesieàÙee Ûee}erjerleer, ØeLee, hejbheje, hetpeeheæleer, veerleer keâuhevee, mebkesâle ns JesieJesieàÙee mJeÙebheekeâ heæleermeejKes Jewkeâefuhekeâ Deensle. mJeÙebheekeâ heæleer peçee efJeefJeOe ØekeâejÛÙee DemeuÙee lej keâener efyeIe[le veener lemesÛe hejbheje Jeiewjs osKeer} efJeefJeOe ØekeâejÛÙee DemeuÙeeme lÙeele keâenerÛe JeeJeies veener. Ùee Ie[er}e ceWotÛes efJeefJeOe Yeeie cnCepesÛe veecemcejCe DeeefCe [esUe cnCepes efJeÛeej, efJe%eeve, leb$e%eeve ÙeebÛeer meebie[ Iee}eÙe}e nJeer. lejÛe Ùee peieeceOÙes DeeheCe ‘melÙeeÛes Jee F&ßJejeÛes oçe&ve’ meeOÙe ke⤠çeketâ DeeefCe Deble:ØekeâeçeeÛeer DevegYetleer Je DeefJe<keâej cnCepesÛe ‘‘meghejef}efJnbie’’ ØelÙe#eele DeeCet çeketâ.

veecemcejCe -~~ 48 ~~


24 veecemcejCe DeeefCe [e@keäšjebÛÙee ceveeleer} ÉbÉ -

heg<keâUoe Demeb Dee{Uleb keâer GheÛeejebmee"er Dee}suÙee ®iCeeves ye}elkeâej, Ûeesjer,

}gšceej, ceejeceejer, obiesOeeshes, Ketve JeiewjsmeejKes Skeâ Jee Deveskeâ iegvns kesâ}s}s Deensle. keâeÙeos Je mebkesâleebÛÙee ye[iÙeeKee}er Deçee ®iCee}e GheÛeej kesâ}s lejer GheÛeej keâjCeeNÙee [e@keäšjÛÙee ceveele, DeeheCe keâjlees les ÙeesiÙe keâer DeÙeesiÙe ? Demee mebYeüce leÙeej Pee}e lej veJe} veener Ùee G}š keâOeer keâOeer GheÛeejebveblej yeje Pee}s}e ®iCe Skeâ Jee Deveskeâ iegvns keâjlees. meenefpekeâÛe [e@keäšjÛÙee ceveeceOÙes JewÅekeâerÙe mesJesyeö} çebkeâe-kegâçebkeâe Je mebYeüce leÙeej nesleele. JewÅekeâerÙe mesJee ner KejesKejÛe mesJee lejer Deens keâe Demee mebçeÙe efvecee&Ce neslees. keâOeer keâOeer [e@keäšj Heâer Deekeâejerle veener. heCe keâe}eblejeveb leesÛe ®iCe pesJne [e@keäšj}e ve hešCeeNÙee yeeyeeRJej GOeUheóer keâjlees lesJne [e@keäšjÛeb ceve efJe<eCCe nesle. yeNÙeeÛe JesUe Demeb efomeleb keâer Deeoj, }eskeâefØeÙelee, keâerleeaÛee Peieceieeš yesjkeâer Je keâejmLeeveer [e@keäšjebkeâ[s peelees lej ØeeceeefCekeâ DeeefCe lep%e [e@keäšjebÛÙee JeešŸee}e kegâÛes°e Je efveYe&lmevee Ùesles. ner meeceeefpekeâ heefjefmLeleer JewÙeefkeälekeâ DeeefCe meeceeefpekeâ DeejesiÙee}e neefvekeâejkeâ Deens. JewÙeefkeälekeâ °erkeâesve DeeefCe ke=âleer DeeefCe meeceeefpekeâ heefjefmLeleer ns oesvner hejmhejhees<ekeâ DemeuÙeecegUs [e@keäšjebÛÙee ceveeleer} Ùee ÉbÉeJejer} GheeÙe SkeâeÛe JesUer JewÙeefkeälekeâ Je meeceeefpekeâ Deçee oesvner heeleàÙeebJej ØeYeeJe hee[Ceeje Deme}e heeefnpes. veecemcejCe Deieoer vescekeâe Demee GheeÙe Deens. #egõlJeeJej ceele keâ®ve meeceeefpekeâ GlLeevee}e GheÙegkeäle Demes °erkeâesve, OeesjCes Ùeespevee DeeefCe ke=âleer keâjCÙeeceOÙes veecemcejCe JÙekeäleer}e meneÙÙeYetle "jles. keâejCe DeejesiÙe, DeejesiÙeeÛeer peesheemevee, mecÙekeâ JewÅekeâ, JewÅekeâerÙe efçe#eCe, JewÅekeâ #es$eeleer} veerleerçeeŒe Jeiewjs yeeyeeRÛee Keje iet{eLe& Je ceefleleeLe& veecemcejCeeveb keâUt }eielees. veecemcejCe kesâJeU [e@keäšjebveeÛe veJns lej ÛegkeâCeeNÙee - ceekeâCeeNÙee -yenkeâCeeNÙee DeeefCe keäJeefÛele DeepeejeyejesyejÛe Øeceeo Jee iegv¢eebÛÙee Deenejer peeCeeNÙee Deecne}e Jee DeeceÛÙeeleuÙee Flejebvee GheÙegkeäle "js}. veecemcejCe JÙeefkeäle}e efleÛÙee DebleÙee&ceeÉejs meJeeËÛÙee efJeßJeeÛeer cet}eOeej Deçeer peer ÛewlevÙeceÙe peeCeerJe Deens lÙee peeCeerJesçeer efveieef[le keâjles, meb}ie> keâjles. ner Øeef›eâÙee JÙekeäleer}e peeCeJeles DeeefCe peeCeJele DemeleeveeÛe JÙekeäleer-JÙekeäleeRvee ØelÙe#eele pees[les. Deçee veecemcejCe -~~ 49 ~~


leNnsves efJeßJeefveÙeb$ekeâ ÛewlevÙeeÛÙee ceeOÙeceeletve efJeefYeVe JÙekeäleeRÛeer Deble:keâjCes pees[}er peeleele. Deçee leNnsves Skeâe JÙekeäleerÛÙee Deçee ‘‘Deelce%eeveeceOÙes’’ Je ‘‘DeelceØeÛeerleer ceOÙes’’ veecemcejCe ve keâjCeeNÙee Flejebveener cegkeäle/mJeleb$e keâjCeeje Je Skeâelce keâjCeeje ogmeje JeemleefJekeâ Je ØelÙe#e hew}t Deens. ¢ee ØeYeeJeeÛes heoeLe&efJe%eeveçeeŒeerÙe Jee jmeeÙeveçeeŒeerÙe Jee ceevemeçeeŒeerÙe mJe®he meebielee Ùesle veener. keâejCe ner ‘‘çekeäleer’’ ceveceeveerheCes ogmeNÙeeJej DeefOekeâej ieepeefJeCÙeemee"er Jeehej}er peeCeejer çeejerefjkeâ, jepekeâerÙe, ceeveefmekeâ Jee lelmece ØekeâejÛeer çekeäleer veener. ne ØeYeeJe efvemeie&efveÙeceeveg®he Demetve Flejebvee peeÛeCeeje Jee yeebOeCeeje veener, lÙeebvee cegkeäle keâjCeeje Deens. veecemcejCe [e@keäšj ®iCe DeeefCe meJe& mebyebefOeleebvee lÙeebÛÙeeleer} Deebleefjkeâ SkeâelcelescegUs Skeâ OÙesÙe, Skeâ efceçeve Je Skeâ nslet osleb. nsÛe KeNÙee Je mebhetCe& DeejesiÙeeÛeb - ‘mJeemLÙeeÛeb’ meJeexÛÛe mJe®he Deens. ÙeeJe®ve veecemcejCe ns ®iCe, [e@keäšj Je meceepeeÛÙee ‘‘lJeÛesheemetve’’ les ‘‘DeelcÙeeheÙeËle’’ meJe& heeleàÙeebJej hemej}suÙee meJee&le cenòJeeÛÙee Deçee DeOÙeeeflcekeâ efJeke=âleerÛeb, DemJeemLeeÛeb GÛÛeešve keâjCeejb jeceyeeCe Deew<eOe Deens ns menpe }#eele ÙesF&}.

veecemcejCe -~~ 50 ~~


25. veecemcejCe DeeefCe keâeÙeoslep%e

keâe

Ùeos cnCepes JeeieCegkeâerÛes efveÙece. JesieJesieàÙee heeleàÙeebJej Demes efveÙece kesâ}s peeleele. Deçee leNnsves yenghe#eerÙe keâjej efJeefJeOe osçeebojcÙeeve kesâ}s peeleele. les keâjej lemesÛe ÙegveeÙešs[ vesçevme Dee@ie&veeÙepesçeve (Ùegvees) leHexâ kesâ}s ies}s}s keâjej je°^ebÛÙee JeeieCegkeâerJej efveÙeb$eCe "sJeleele. lÙeeÛeØeceeCes JesieJesieUs Øeeble DeeefCe mLeeefvekeâ mJejepÙe mebmLeebJej efveÙeb$eCe "sJeCeejs keâjej osKeer} kesâ}s peeleele. ns meJe& efJeßJe keâuÙeeCeemee"er kesâ}s peeJes Deçeer Dehes#ee Demeles. Ùee efçeJeeÙe JesieJesieàÙee JÙekeäleeRÛÙee DeeÛeejCeebJej efveÙeb$eCe "sJeCÙeemee"er mejkeâejer efveÙece osKeer} Demeleele. efçeJeeÙe JesieJesieàÙee Oecee&ÛÙee DevegÙeeÙeebmee"er Oecee&%ee Demeleele. lÙeebÛee nsleg Oecee&ÛÙee DevegÙeeÙeebÛeer JeeieCetkeâ DeeefCe efJeefJeOe Oecee&leer} hejmhejmebyebOe ÙeebJej efveÙeb$eCe "sJeCÙeeÛee Demelees. keâeÙeoslep%eebvee keâeÙeos efJekeâefmele keâjCÙeeÛeer DeeefCe çeyoeyeæ keâjCÙeeÛeer DeeefCe lÙeeÉejs JewÙeefkeälekeâ Je meecetefnkeâ DeeÛejCe efnlekeâejkeâ heæleerves efveÙebef$ele keâjCÙeeÛeer Keeme mebOeer Demeles. nslet Demee keâer les DeeÛejCe JewefßJekeâ keâuÙeeCee}e hetjkeâ "jeJes. lÙeeÛeØeceeCes je°^IešveebÛee DeYÙeeme Je efJekeâeme keâ¤ve efJeefYeVe }eskeâmecetnebÛÙee peeCeerJeebJej Je DeeÛejCeebJej ØeYeeJe hee[CÙeeÛeer megJeCe&mebOeer osKeer} keâeÙeos lep%eebvee Demeles. keâesše&le kesâme }{JeCÙeeFleheleÛe keâeÙeoslep%eebÛe #es$e ceÙee&efole keâjCeb yejesyej veener. keâeÙeÅeeleuÙee DeeçeÙe, çeyoebkeâve DeeefCe Debce}yepeeJeCeerleer} heUJeešebcegUs Kejer kesâme njeJeer }eie}er lej keâeÙeoslep%ee}e ÙesCeejer efKeVelee DeeheCe Je lÙeebveerner }#eele IÙeeÙe}e nJeer. lÙeeÛeØeceeCes iegvnsieejebÛeer efveoex<e megškeâe Pee}er Je efveoex<e JÙekeäleeRvee efçe#ee Pee}er lej lÙeeÛee meceepeeJej keâmee efJeheefjle heefjCeece neslees ns osKeer} }#eele IÙeeÙe}e nJeb. keâeÙeÅeeçeer mebyebOeerle veme}suÙeener meppeve ceeCemeebJej ÙeeÛee KeÛÛeer keâjCeeje, efJe<eCCe keâjCeeje Je efvejeçe keâjCeeje ØeYeeJe he[lees. keâeÙeÅeeÛÙee #es$eeleer} DeheØeJe=òeeRÛee Yemceemetj Deçee heefjefmLeleerle ke@âvmejØeceeCes Jee{lees. heCe meJee&le cenlJeeÛeb cnCepes keâeÙeosheæleerÛeb Deçee leNnsÛeb KeÛÛeerkeâjCe cnCepes keâesCelÙeener osçeeleuÙee meceepeeJej nesCeeje ØeeCeIeelekeâ Je»eeIeele Demelees. veecemcejCe keâjCeeNÙee keâeÙeoslep%ee}e mJele:ÛÙee mebkegâefÛeleheCeeÛÙee Deleerle peelee

veecemcejCe -~~ 51 ~~


Ùesle DeeefCe keâeÙeÅeebceOÙes ÙeesiÙe JesUer Je ÙeesiÙe peeieer megOeejCee keâjCÙeeÛeer iejpe leer›elesves peeCeJet çekeâles. ner yeeye mJele:ÛÙee jespeÛÙee JÙeJenejele}erÛe Deens, ns veecemcejCe keâjCeeNÙee keâeÙeoslep%ee}e peeCeJet çekeâleb. keâeÙeoslep%eebÛÙee ceveeleer} ner YeeJevee lÙeebvee Deevebo osT çekeâles Je lÙeebÛÙee Ùeesieoeveeves keâeÙeosØeCee}er}e efJekeâeshelee Je veJemebpeerJeve osT çekeâles. veecemcejCeecegUs DeÛegkeâ keâeÙeos yeveJeCÙeemee"er DelÙeeJeçÙekeâ Deçeer JewefßJekeâ keâuÙeeCeeÛeer °er Øeehle nesles. veecemcejCeeÛÙee DeYeeJeer, JewÙeefkeälekeâ mebJesovee DeeefCe mJeeLe& keâeÙeÅeebÛee DeeçeÙe Je çeyoebkeâve Ùeele yeeOee DeeCet çekeâleele. meceepeele efJeleg° efvecee&Ce keâjCeejs Je JÙekeäleerÛes meceeOeeve efnjeJetve IesCeejs keâeÙeos JesieJesieàÙee osçeele keâmes Deensle ÙeeÛes efkeâleerlejer GoenjCes oslee Ùesleer}. keâeÙeoe yeveJeCeeNÙeebÛeer mebkegâefÛele DeeefCe JÙeefkeälemeehes#e ceveesOeejCee Ùee}e peyeeyeoej Demeles. lÙeeÛeØeceeCes ¢ee keâeÙeÅeebmeceesj çejCeeieleer helkeâjCeejs DeeefCe ns keâeÙeos jeyeJeCeejs ÙeebÛÙee De%eeveecegUsner ns Ie[leb. veecemcejCe Deecne meJeeËveeÛe JewÙeefkeälekeâ #egõheCeeletve yeensj ÙeeÙe}e, yeewefækeâ lej}lee Jee{JeeÙe}e DeeefCe meod meodefJeJeskeâ Jee{JeeÙe}e ceole keâjleb. Deçee Øekeâejs ÛegkeâerÛes keâeÙeos megOeejCÙeeÛes GheeÙe veecemcejCeeveb megÛet çekeâleele. veecemcejCeeveb oes<ehetCe& Jee DevÙeeÙÙe keâeÙeÅeebvee efJejesOe keâjCÙeeÛeer leekeâo Ùesles. lemesÛe keâeÙeÅeebÛÙee Debce}yepeeJeCeer ojcÙeeve hejKe[ Deelceefvejer#eCe keâjCÙeeÛeer kegâJele veecemcejCeeveb ÙesT çekeâles. veecemcejCeeveb ceveele pees Øekeâeçe he[t }eielees, lÙeecegUs keâeÙeÅeeleuÙee $egšer mecepet }eieleele DeeefCe keâeÙeÅeele ÙeesiÙe HesâjHeâej keâjCÙeeÛeer Je DeÛegkeâ veJeerve keâeÙeos keâjCÙeeÛeer #ecelee Ùesles. Deçee leNnsveb veecemcejCeecegUs JÙekeäleer DeeefCe meceepe De%eeveebOekeâej DeeefCe jemeJešheCeeÛÙee Ieelekeâ ØeYeeJeeletve ØeieuYe cegefkeälekeâeJÙeeveb jmejme}suÙee keâeÙeÅeebÛÙee mJeeleb$ÙeoeÙeer ØeYeeJeele ØeJesçe keâ®ve cegkeäleerÛeb peerCeb peiet çekeâleele. heg<keâUmes keâeÙeoslep%e heg{s jepekeâejCeele ØeJesçe keâjleele. les heg{s efJeefOeceb[U, }eskeâmeYee Jee DevÙe keâeÙeos yeveJeCeeNÙee mebmLeebÛes meomÙe yevetve veJeerve efye}b mebcele keâ®ve IesTve veJeerve keâeÙeos keâ® çekeâleele. Deçee mLeeveer DemeCeejs keâeÙeoshebef[le megÙeesiÙe keâeÙeos efJekeâefmele keâjCÙeeÛeb Glke=â° keâeÙe& keâ® çekeâleele. veecemcejCe ¢ee meJeeËvee lÙeebÛeb keâeÙeÅeeÛeb %eeve megÙeesiÙeheCes JeehejCÙeeÛeer ØesjCee, efoçee Je #ecelee osleb.

veecemcejCe -~~ 52 ~~


26. veecemcejCe DeeefCe Yeerleer

YeÙebkeâj heefjefmLeleer efkebâJee YeÙeevekeâ heefjefmLeleerÛÙee keâuhevesveb keä}sçeoeÙeer Deçeer

Yeerleer GlheVe nesles. Lees[keäÙeele, OeeskeäÙeeÛÙee peeCeerJesveb GlheVe nesCeejer leer Skeâ ÙeeleveeoeÙeer DevegYetleer Deens. DeKesj ne Oeeskeâe Demelees lejer keâme}e ? mJele: efJe<eÙeerÛeer peer keâuhevee Demeles, peeCeerJe Demeles leer, SKeeÅee OekeäkeäÙeeveb keâesUce[CÙeeÛeer GOJemle nesCÙeeÛeer Jee peeÙeyeboer nesCÙeeÛeer ner Yeerleer Demeles. cnCepesÛe mJele:Ûeer ØesceeÛeer veeleer, Dehes#ee-Deekeâebçee, mebkeâuhevee-OeejCee, meeceeefpekeâ Øeefle‰e-mLeeve, ßeæe, efJeÛeej, YeeJevee Jee mJele:Ûe çejerj Ùeebvee Oeeskeâe GlheVe neslees lesJne Yeerleer GlheVe nesles. veecemcejCeeveb mJele:efJe<eÙeerÛeer peeCeerJe efmLelÙebleefjle nesles. lemebÛe efJeßJeeefJe<eÙeerÛeb Deekeâ}ve osKeer} efmLelÙebleefjle nesleb. veecemcejCeeveb DeeheCe yeo}lÙee, #eCeYebietj DeeefCe heefjCeecemJe¤he JeemleJelesÛÙee Deleerle peelees DeeefCe efJeßJeeÛÙee Je DeeheuÙee ieeYÙeeçeer cnCepesÛe efJeßJeeÛeb DebleÙee&ce pees[CeeNÙee Debleerce melÙeeçeer-cenekeâejCeeçeer leõghe neslees. Ùee ØeÛeerleerÛÙee kesâJeU Pe}kesâcegUs DeeheCe heefjefmLeleer DeeefCe ‘mJele:Ûe melÙe mJe®he peeCet çekeâlees. ¢eecegUs meke=âoçe&veer YeerleeroeÙekeâ heefjefmLeleerÛee ‘cegKeJeše’ Heâe[}e peeTve efleÛes #eCeYebietj DeeefCe efve®heõJeer Demes cetU mJe®he GIe[ nesles. lÙeeÛeØeceeCes veecemcejCeecegUs DeeheuÙee}e mJele:Ûes çejerj, ceve, efJeÛeej, meeceeefpekeâ ÙeçeeheÙeçe Jeiewjs meejb keâener mJele: ÛÙee kesâJeU ‘meeJeuÙee’ DemeuÙeeÛeb OÙeeveele ÙesT }eieleb. lÙeecegUs ¢ee keâesCelÙeener yeeyeeRJej DeJe}byetve veme}suÙee Deçee cenemJe¤heeÛÙee DeefJeÛe} meeceLÙee&Ûee mee#eelkeâej neslees. DeeefCe hejceçeebleerÛee }eYe neslees. DeepeÛÙee peiee}e %eele Deme}s}s meJe&leeshejer efveYe&Ùe JÙeefkeälecelJe cnCepes cenelcee ieebOeer. lÙeebÛÙee cevee}e YeerleerÛee mheçe&ner vemes. lÙeebÛÙee peerJeveeleer} meJee&le cenlJeeÛeer yeeyee cnCepes veecemcejCe nesÙe. Deçee leNnsveb, Jesovee, efJeßJeemeIeele, yeewefækeâ YeüceefvejemeeÛee le[eKee, meeceeefpekeâ veeceg<keâer, jepekeâerÙe hejeYeJe, mJele:ÛÙee DeehleebÛee Je mJele:Ûee ce=lÙet Jeiewjs meJe& %eele Je De%eele YeÙeeJen yeeyeeRJej veemcejCeeveb efJepeÙe efceUJelee Ùeslees. veecemcejCe ne efveYe&ÙelesÛee

veecemcejCe -~~ 53 ~~


Depejecej DeefCe peepJeuÙe Demee ceneŒeesle Deens. DeepeÛÙee peiee}e %eele Deme}s}s meJe&leeshejer efveYe&Ùe JÙeefkeälecelJe cnCepes cenelcee ieebOeer. lÙeebÛÙee cevee}e YeerleerÛee mheçe&ner vemes. lÙeebÛÙee peerJeveeleer} meJee&le cenlJeeÛeer yeeyee cnCepes veecemcejCe nesÙe. Deçee leNnsveb, Jesovee, efJeßJeemeIeele, yeewefækeâ YeüceefvejemeeÛee le[eKee, meeceeefpekeâ veeceg<keâer, jepekeâerÙe hejeYeJe, mJele:ÛÙee DeehleebÛee Je mJele:Ûee ce=lÙet Jeiewjs meJe& %eele Je De%eele YeÙeeJen yeeyeeRJej veemcejCeeveb efJepeÙe efceUJelee Ùeslees. veecemcejCe ne efveYe&ÙelesÛee Depejecej DeefCe peepJeuÙe Demee ceneŒeesle Deens.

veecemcejCe -~~ 54 ~~


27. veecemcejCe DeeefCe JewÅekeâerÙe JÙeJemeeÙe

Oe

bosJeeF&keâ }eb[Ÿee }yee[Ÿeele ve yeg[}suÙee Deçee kegâCeerner JewÅekeâerÙe JÙeeJemeeefÙekeâe}e Deveskeâ ØekeâejÛeb keâewçeuÙe, %eeve, keâ°eUtheCee, Ùeespevee yeveJeCÙeemee"er Âd°er Je #ecelee, JÙeJemLeehekeâerÙe kegâJele, hetJe&«enotef<ele Demeb mJeÛÚ ceve, yes[j keâeUerpe }eieleb. DeeefCe Ùee meJeeËmee"er ’mee#eelkeâejer Deelcee’ }eielees. JewÅekeâerÙe JÙeeJemeeefÙekeâebÛee mebyebOe peerJeeçeer Ùesle DemeuÙeecegUs Jejer} iegCeefJeçes<e lÙeebÛÙeele Øekeâ<ee&ves DemeeÙe}e nJes. Ùee iegCeebÛee lÙeebÛes Deekeâ}ve, YeeJevee, efJeÛeej, peerJeveeefJe<eÙeerÛee Âef°keâesve ÙeeJej ØeYeeJe he[lees Je Ùee meJeeËÛee ceveg<ÙepeerJeveeJej heefjCeece nesle Demelees. JewÅekeâerÙe JÙeJemeeÙeeceOÙes Skeâ Keeme Jewefçe°Ùe Deens. JewÅekeâerÙe JÙeJemeeÙeele peerJeveeÛee DeYÙeeme, çeesOe Je GheÛeej ‘peerJeve’Ûe keâjleb. ÙeecegUs JewÅekeâerÙe JÙeJemeeÙe keâuheveeleerle iegbleeiegbleerÛee Pee}e Deens. šsmš šŸetye yesyeer, iegCemet$eebÛes leb$e%eeve JeiewjWveer efvecee&Ce kesâ}s}s Øeëe> ienve Deensle. lemesÛe peerJeIesCes jesie DeeefCe keâeÙeceÛes hebieglJe lÙeebÛÙee ceeveefmekeâ, keâewšgbefyekeâ DeeefCe meeceeefpekeâ heefjCeeceebcegUs jesiÙeebÛes peerCes Je GheÛeej ogjeheemle keâjleele. lÙeecegUs cemeea efkeâef}bie efkebâJee ÙegLesvesefçeÙee cnCepes keâ®Cesheesšer JeOe keâjCes, keâke&âjesieeceOeer} Deew<eOeesheÛeej Jeiewjs yeeyeeRceOÙes efveCe&Ùe IesCes HeâeÙeÛe og<keâj Demeles. ÙeeJe®ve }#eele ÙesF&} keâer Jee@[& yee@Ùe, meHeâeF& keâeceieej, heefjÛeeefjkeâe, leb$e%e, }me šesÛeCeeje, DeOÙeehekeâ JÙeJemLeehekeâ, Ùeespeveekeâej Jeiewjs efJeefJeOe Yetefcekeâeleer} JewÅekeâ #es$eeleer} efJeefJeOe JÙeeJemeeefÙekeâebvee efvemhe=n DeeefCe Deble:mee#eer ùoÙe, ceve Je Deelcee DemeeÙe}e nJee. keâesCelÙeener keâeceele iegble}s}er JÙekeäleer veecemcejCeeÛÙee DeeOeejs mJele:ÛÙee keâeceeleer} cet}Yetle megOeejCee DevegYeJet çekeâles. ÙeeÛeb keâejCe veecemcejCeeveb hetJe&«en DeeefCe #egõ / mebkegâefÛele neJe ve° nesTve ceve meeHeâ nesleb. heefjCeeceer SKeeoe çeuÙeleb$e çeŒeef›eâÙesefJe<eÙeer ÙeesiÙe efveCe&Ùe IesF&}. lej Ùeespeveekeâej efvemJeeLeea °ercegUs keâuÙeeCekeâejer Je ØeYeeJeer °erkeâesve, OeesjCes Je Ùeespevee yeveJet çekesâ}. veecemcejCeeveb KeNÙee Je GÛÛelece mJeemLÙeeÛee DevegYeJe Ùeslees. Ùee}eÛe ceer heg<keâUoe meghejnsuLe cnCelees. Deçeer DevegYegleer DeepeÛÙee (jesieš, otef<ele Je efveCe&Ùe, efJeÛeej, YeeJevee ke=âleer ÙeeJej Ieelekeâ heefjCeece keâjCeeNÙee) JeeleJejCeele efJeçes<e keâ®ve DeeJeçÙekeâ Deens. keâejCe DemeuÙee JeeleeJejCeele neletve DeefOekeâ menpeemenpeer Øeceeo Ie[leele, iegvns Ie[leele. veecemcejCe -~~ 55 ~~


ÙeecegUs JewÅekeâerÙe #es$eeÛes meJe&Ûe hew}t efkeâ[}s peeleele. veecemcejCeecegUs meeceeefpekeâ JeeleeJejCe çegæ keâjCeejs Je mJele:}e meceeOeeve osCeejs keâle&JÙe/mJeOece& mecepeles Je ke=âleerner lÙeeØeceeCes DeeefJe<ke=âle nesles. keâejCe veecemcejCeeveb JÙekeäleer efveÙeb$ekeâ Je cegkeäleeroelÙee leòJeeçeer SkeâpeerJe nesles. keâš he@Çkeäšerme ( keâefceçeveyeepeer / o}e}er), vee}leie, Jeefçe}syeepeer, hewçeeÛeer keâke&âjesieemeejKeer Je mebmeie&pevÙe Deçeer peerJeIesCeer nekeâ. Demegjef#elelee, efveo&Ùe-efveiejieóheCee ns JewÅekeâ #es$ee}e pe[}s}s jesie veecemcejCeeveb otj nesT çekeâleele. Ùee °erveb veecemcejCe ns Skeâ efoJÙe mebpeerJeveerÛe Deens.

veecemcejCe -~~ 56 ~~


28. veecemcejCe DeeefCe keâewšgbefyekeâ peerJeve

mee

NÙee ØeeCeerpeerJeveeÛeb Skeâ cees"b Jewefçe°Ùe cnCepes kegâšgbyeJÙeJemLee efvemeiee&ÛÙee õ°sheCeeÛee Skeâ Yeeie cnCetveÛe keâer keâeÙe çejerj, cetU peeCeerJee, Jeemevee, YeeJevee, ÙeebÛÙee peerJeçeeŒeerÙe hejmhejhees<ekeâlesves veš}s}er kegâšgbyemebmLee efJekeâefmele Pee}er Deens. lÙeecegUsÛe keâer keâeÙe DeelceerÙelesves mecejmetve yee}mebieesheve keâjCeejer Œeer Demees Jee ØeeCÙeeÛeer ceeefo - efleÛÙee oçe&veeveb vepejsÛes heebie efHeâšleele. ceeveJeer kegâšgbye JÙeJemLee Deveskeâ efmLelÙeblejebceOetve peele Deelee GOJemle nesCÙeeÛÙee yesleele Deens. keâener Yeeieele leer ve° nesCÙeeÛÙee ceeiee&Jej Deens lej keâener ef"keâeCeer leeCe-leCeeJe -keâšglesves efkeâ[le Ûee}}er Deens. Deepe kegâšgbye IeškeâebceOÙes yesefo}er DeeefCe efJemebJeeo Dee{Ulees. Je=æ, Dehebie, jesieer. leevns peerJe DeeefCe Deçee DemeneÙÙe Je hejeJe}byeer DeßeeheebÛeb peerJeve Ùee efmLeleerle HeâejÛe n}eKeerÛeb Demeleb. JesieJesieàÙee heeßJe&YetceerÛÙee }eskeâebceOÙes keâewšgbefyekeâ keâ}nebÛee / keâškeâšerÛee leheçeer} meejKee Demelees Demeb veener. hejbleg Skeâ yeeye meceeve Jeešles. leer cnCepes mJele:keâ[tve Jee Flejebkeâ[tve kesâ}suÙee Dehes#eeÛÙee Yebie nesÙe. ÙeecegUs mJele:efJe<eÙeer keâerJe/Ie=Cee Je FlejebefJe<eÙeer eflejmkeâej GlheVe nesT çekeâlees. lÙeecegUs kegâšgbyeerÙe ceb[Uer mJele:efJe<eÙeer Je FlejebefJe<eÙeer efveo&Ùe Je ›etâj yeveleele. ceeveJeer meceepeeceOÙes Dehes#eebvee JesieJesieUer heefjceeCeb Je ®heb Øeehle Pee}er Deensle. hejbheje, mebkesâle, keâeÙeos Jeiewjs Deveskeâ mJe®heele Øeieš nesCeeNÙee ‘‘Dehes#ee’’ kegâšgbyeele cenlJeeÛeer Yetefcekeâe yepeeJeleele, meeceeefpekeâ DeefYemejCe, DeeefLe&keâ veeleer Ùeeleer} Jee{leer iegbleeiegble DeeefCe hejbhejebÛee DeefJeÛeejer mJeerkeâej Jee efOe:keâej ÙeecegUs ceve:mJeemLÙe heej efyeIe[}s Deens. ÙeecegUs YeütCenlÙee, yee}nlÙee, yee}keâebJejer} DelÙeeÛeej, DeuheJeÙeerve ceelee (heg<keâU osçeele }Qefiekeâ efçe#eCe çebYej škeäkesâ }eskeâebvee osTvener Demes iegvns JewJeeefnkeâ heer[e Je IešmHeâesš ÙeebÛeb ØeceeCe keâceer Pee}s}b veener.) Jeiewjs efJeke=âleer Skeâe yeepet}e lej ogmeNÙee yeepet}e ngb[eyeUermeejKÙee DeheØeJe=òeer yeeskeâeUle Deensle. hejbheje Jee mebkesâleebÛeb "eskeâUsyeepe hegve®ppeerJeve Je Oeeshešceeieea leLeekeâLeerle ›eâebeflekeâejkeâ GÛÛeešve ÙeeÉejs peiee}e meleeJeCeeNÙee ¢ee keâewšgbefyekeâ mecemÙee megšCeej veenerle.

veecemcejCe -~~ 57 ~~


ÙeeÛee DeLe& YetlekeâeUeleer} hejbheje DeeefCe mebkesâleebceOetve çeneCeheCee «enCe keâ®ve IesTve lÙee çeneCeheCeeÛÙee DeeOeejeveb keâewšgbefyekeâ veeleer Je hejmhej keâle&JÙeeefJe<eÙeerÛes mebkesâle efJekeâefmele keâjeÙe}e/JneÙe}e nJeerle. DeepeÛÙee heefjefmLeleerleer} iegbleeiegble veerš }#eele Iesle}er heeefnpes Je efleÛÙee DevegjesOeeveb ØeieuYe çeneCeheCeeletve keâewšgbefyekeâ keâeÙeÅeebÛee efJekeâeme JneÙe}e nJee. ÙeeJe®ve }#eele ÙesF&} keâer pegve les meejb keâener Je pemeÛÙee lemeb "sJeCÙeeÛee Deóeneme Jee pegveb les meejb keâener lees[tve Heâes[tve leLeekeâefLele ceeCegmekeâerÛes veJes ceveceeveer keâeÙeos Je efveÙece }eoCÙeeÛee nJÙeeme ÙeeleuÙee keâçeeÛeeÛe, mebhetCe& Je cegUemekeâš keâewšgbefyekeâ mecemÙee mees[JeCÙeemee"er GheÙeesie nesCeej veener. kegâšgbye ØeCee}erÛÙee efvekeâeshe efJekeâemeemee"er veecemcejCeÛe leejkeâ "® çekeâleb. keâejCe veecemcejCe DeeceÛes Deble:Ûe#et GIe[leb. Deebleefjkeâ Skeâelcelee oeKeJeleb. Ùee leNnsves veecemcejCe efveÙece, keâeÙeos, mebkesâle, hejbheje JeiewjWÛÙee cegUeçeer Deme}suÙee DeeceÛÙee Dehes#eebÛÙee ceeCegmekeâerhetCe& efJekeâemee}e Ûee}vee osleb. Ùee leNnsves veecemcejCeeveb hejbheje Je mebkesâleebÛeer DeeheuÙee ceveeJejer} DeJeepeJeer Je leke&âog° hekeâ[ ef{}er nesT }eieles. peeÛekeâ Je hejmhejhetjkeâ Deçee Dehes#ee DeeefCe mebkesâleebÛÙee o}o}erletve veecemcejCe Deecne}e yeensj keâe{t çekeâleb. meesNÙee Yee<esle meebieeÙeÛeb lej veecemcejCeeveb DeeceÛeb }#e hejmhejebceOeer} Depejecej Deçee Deebleefjkeâ SkeâelcelesJej efmLejeJeleb. Deveeoer Je Deveble Deçee, hejmhejebvee pees[CeeNÙee efveÙebef$ele keâjCeeNÙee, mebieerleeçeer, çekeäleerçeer Je melÙeeçeer DeeceÛeb efÛeòe efveieef[le nesleb. veecemcejCeeveb ÙesCeeNÙee ¢ee efÛeòeJe=òeerletve meefn<Ceglee Ùesles Je DeeceÛes Deblejbie Øeieš keâjCÙeeÛeer Kebyeerjlee Ùesles. DeepeÛÙee meboYee&le heeneÙeÛeb lej kegâšgbyeeÛÙee meomÙeebceOeer} SkeâelcelesÛeer peeCeerJe Deesmejle Ûee}}erÙe, njJele Ûee}}erÙe. ÙeecegUs Skeâe yeepet}e mJele:Ûes DeJeepeJeer }e[ keâjCÙeeÛeer DeeefCe ogmeNÙee yeepet}e ogmeNÙeeÛÙee cet}Yetle iejpee [eJe}CÙeeÛeer Je=òeer HeâesHeâeJeles Deens. ¢eeÛee heefjCeece Demee keâer Yeeweflekeâ megKeeÛÙee nJÙeemeeheesšer FlejebÛÙee peerJeeJej G"JeCÙeeÛeer efJeke=âleer yeUeJeles Deens. ØesceU kegâšgbyepeerJeveeÛÙee ef"keâNÙee ef"keâNÙee keâjCÙeeÛeer leekeâo ¢ee efJeke=âleerceOÙes keâçeer o[}s}er Deens ns menpe }#eele ÙeeÙe}e njkeâle veener. keâesCelesner Oeeshešceeieea efveÙece, keâeÙeos Jee DeeÛeejmebefnlee }eottve Glkeâš YeeJeyebOe meÛesleve nesT çekeâle veener. ns YeeJeyebOe Deeveboeveb Je mJekeâle&JÙeeveb jmejme}suÙee kegâšgbyepeerJeveeÛee ØeeCe DemeuÙeecegUs Oeesheš ceeieea efveÙece Je keâeÙeos kegâšgbyemebmLesÛeb ieleJewYeJe hegvemLee&efhele keâ® çekeâle veenerle. veecemcejCeeveb Deebleefjkeâ Skeâelcelee Je efpeJneUe ner DeeceÛÙee peerJeveeÛes keWâõ yeveleele. DeeceÛeb peerJeve ¢ee keWâõeYeesJeleer Je ¢ee keWâõeÛÙee peerJevejmeeJej heesme}b peeT }eie}b Je Hegâ}t }eieleb DeeefCe lÙeeletve megmebJeeoer Je megbojlece Demeb kegâšgbye peerJeve ceesnjleb, yenjleb.

veecemcejCe -~~ 58 ~~


29. veecemcejCe DeeefCe efJeÛeejmejCeer

Deefmlekeâ efkebâJee veeefmlekeâ Je Oeeefce&keâ efkebâJee efveOeceea efJeÛeejmejCÙee cnCepes efJeefJeOe

Deekeâ}ve Øeef›eâÙeebÛes mebÛe Deensle. ¢ee mebÛeebvee oesve hew}t Demeleele. Skeâ cnCepes lÙeeceOÙes efJeßJeeefJe<eÙeerÛee Âef°keâesve efkebâJee mebkeâuhevee Demeles. ogmeje pees hew}t Ùee °erletve pevcee}e Ùeslees, lees cnCepes meJeeËÛeer JeeieCetkeâ Ie[JeCÙeemee"er meceepeJÙeJemLesÛee DeejeKe[e, efJeefJeOe metÛevee, celes, keâeÙeos, Oecee&%ee FlÙeeoer leÙeej keâjCes ØeeÛeerve keâeUeceOÙes pesJne efJeÛeejmejCÙee veJnlÙee lesJne cet} ØeJe=òeervegmeej ceeveJeer DeeÛejCe Ie[le Demes. ns DeeÛejCe heçegbmeejKeb nesleb. Ùee JeeieCÙeeÛeb Jewefçe°Ùe cnCepes nsleg hegjmmej keâejmLeeves keâ®ve leer Debce}ele DeeCeCÙeeÛee DeYeeJe. ceeveJeer Gl›eâebleer ojcÙeeve mJele: ÛÙee JeeieCegkeâer yeo}Ûeer Je mJele:ÛÙee YeeJevee, Jeemevee, FÛÚe, mJehe>b, efJeÛeej Ùeeyeö}Ûeer peeCeerJe peeie=le nesle ies}er. ceeveJeer ceveeÛeer mebJesovee DeeefCe ceeveJeeÛeer JeeieCetkeâ ¢eebÛÙee jmmeerKesÛeerletve lemesÛe ceveesJÙeeheejebÛeer peeCeerJe, lÙeebÛee ceveesefJeßJeeJejer} heefjCeece Je ¢ee heefjCeeceebÛee JeeieCegkeâerJejer} ØeYeeJe ÙeebÛÙee hejmhej Øeef›eâÙesletve ÙeesiÙe-DeÙeesiÙe, ßes‰ -keâefve‰, Ûeebie}s -JeeF&š, veweflekeâ-Deveweflekeâ, osJe-je#eme, vÙeeÙe-DevÙeeÙe, Jeiewjs çeskeâ[es yeeyeeRÛeer Glheòeer nesle ies}er Je lÙeebÛÙeeletve DeOÙeeeflcekeâ Je Yeeweflekeâ efJeÛeejmejCÙee GodYeJeuÙee Je efJekeâefmele PeeuÙee Demes efomeles. Ùeeletve meecegefnkeâ çekeäleer GlheVe nesTve lÙeeletve cenekeâeÙe ÛeUJeUer Je JÙeehekeâ keâeÙex heej he[}er, kesâJeU iejpesheesšer ØeeÛeerve keâeUer kesâ}er peeCeejer efçekeâej Je DeeOegefvekeâ keâeUeceOÙes efJeefçe° efmeæebleeheesšer kesâ}er peeCeeje JebçeefJeÛÚso heeefn}e lej Jejer} efJeOeeve mhe° nesF&}. lÙeeÛeØeceeCes ØeeÛeerve keâeUeleer} vewmeefie&keâ yee}mebieesheve DeeefCe DeepeÛÙee keâeUeleer} yee}mebieesheveeÛÙee DeYÙeemeJeieeËÛÙee, mebyebefOele ef}KeeCeeÛÙee cenehetjeleer} ( iešebieàÙee KeeCeejs) yee}mebieesheve heeefn}s lejerner ‘efJeÛeejefJekeâeme’ Je lÙeeletve nesCeejs ‘JÙeehekeâ meeceeefpekeâ heefjJele&ve’ ÙeebÛee ØelÙeÙe Ùeslees. SJe{bÛe veJns lej Fefleneme hetJe&keâeUeleer} ceg}Yetle ØeJe=òeerletve GodYeJeCeejs mJeeYeeefJekeâ }Qsefiekeâ peerJeve DeeefCe efmeæebleebJej DeeOeej}s}b DeepeÛÙee keâeUeleer}, leLeekeâefLele mJeleb$e, Øeiele Je mebheVe meceepeeleer} ( meJÙebie, Jeekeâ[beflekeâ[b, efJeke=âle) }Qefiekeâ peerJeve heeefn}b lejerner ‘‘efJeÛeejefJekeâemeeÛeer... efJeÛeejmejCÙeebÛÙee ØeieleerÛeer’’ Je lÙeebÛÙeee JÙeehekeâ ØeYeeJeeÛeer keâuhevee Ùesles. meke=âöçe&veer keâoeefÛele Demeb Jeešs} keâer ce}e ‘efJeÛeejmejCeernerve’ Deçeer ØeeCÙeebÛeer JeeieCetkeâ ‘efJeÛeejmejCeerÙegkeäle’ Deçee ceeveJeer JeeieCegkeâerhes#ee ßesÙemkeâj Jeešles. heCe lemeb cegUerÛe veener.

veecemcejCe -~~ 59 ~~


efJeÛeejmejCeerÛÙee Deleerle peeCeb Je efleÛÙeeJej mJeej nesCeb nsÛe ce}e ßesÙemkeâj Jeešleb. cnCepesÛe efJeÛeejmejCÙeebÛee peeÛekeâ ØeYeeJe ve° nesCeb heCe lÙeebÛeer GheÙegkeälelee YekeäkeâceheCes efškeâCeb, efJekeâefmele nesCeb cenlJeeÛeb Deens. DeeJeçÙekeâ Deens. DepeeCe heçegÛeer cet}ØeJe=òeerpevÙe JeeieCetkeâ DeeefCe ‘‘efmeæebleele yeebOe}s}er’’ ceeveJeer JeeieCegkeâ ¢ee oesvnerntve Deble:Øekeâeçeele GpeU}s}b DeeÛejCe ßes‰ Deens. Ùeesies lÙeebÛeer peesheemevee Je mebJeOe&ve nesCeb DeeJeçÙekeâ Deens. heCe efJeÛeejmejCÙeeÛeer ceeveJeeJej ngkegâcele ve Ûee}lee lÙeebveer ØeieuYe ceeveJeeÛeer mesJee keâjeÙe}e nJeer. Deçee leNnsveb efJeÛeej ØeCee}eRvee ceeveJeer meceepeele Je peerJeveele cenlJeeÛeb Je ÙeesiÙe mLeeve nJeÛeb. heCe les mLeeve cnCepes lÙeebveer ceeveJeer meceepeeJej Debce} ve Ûee}Jelee lÙee}e GheÙeesieer he[}b heeefnpes. efJeÛeejmejCÙeebÛÙee Deleerle Demeb ns ØekeâeçeeÛeb efJeßJe KeNÙee DeLee&veb }eskeâçeener Deens. veecemcejCeeveb les meJeeËvee Keg}b nesT çekeâleb. Ùee efJeßJeeheemetve DeeheuÙeeJej efveÙeceebÛes {eÛes }eo}s peele veenerle. lÙee SsJepeer DeeheCee meJeeËvee Ùee efJeßJeeheemetve ÛeslevesÛee ceneŒeesle efceUlees. GoeòelesÛeer mebpeerJeveer efceUles. veemcejCeeveb efJeÛeejebÛÙee peeÛekeâ ØeYeeJeeheemetve cegkeäleer efceUles DeeefCe peeÛekeâ efJeÛeej FlejebJej }eoCÙeeÛÙee ‘Jes[eletvener’ cegkeäleer efceUles. ÙeeÛeJesUer veecemcejCeeveb cet}Yetle ØeJe=òeer, Jeemevee Je mJeeLeeËOe nJÙeemeeletvener cegkeäleer efceUles les JesieUb meebieeÙeÛeer iejpe vemeeJeer. veecemcejCeeveb JewÛeeefjkeâ ØeÛeejebÛes Ùegæ Ye[keâefJeCes Jee Deçee Ùegæele nesjheUCes ¢ee oesvnerheemetve DeeheCe hejeJe=òe nesT çekeâlees. SJe{Ûe veJns lej veecemcejCeeveb Deçeer çekeäleer Ùesles keâer DeeheCe DemeuÙee Ùegæeleer} yeUerÛeb mebj#eCe ke⤠çekeâlees Je Deme}s Ùegæ Ye[keâJeCeeNÙee iegvnsieejebvee hejeYetle ke⤠çekeâlees. efJeÛeejmejCÙeebÛÙee ØeYeeJeeves lÙee lÙee peeleerÛÙee, je°^eÛÙee, JebçeeÛÙee, Oecee&ÛÙee, Jeiee&ÛÙee Jee efJeÛeejmejCeerÛÙee meomÙeebceOÙes ‘‘Øesce’’ GlheVe nesles. keâOeerkeâOeer JewefßJekeâlesÛÙee Iees<eCeeceOÙes o[tve ‘‘iešyeepeerÛeb Øesce’’ HeâesHeâeJeleb DeeefCe heefjCeeceer iešyeepeeRÛÙee ÙegæebÛes JeCeJes Ye[keâleele. veecemcejCeeveb DeeheCe ‘iešyeepe Øesce’ Je ‘iešyeepe çe$eglJeeÛÙee’ heef}keâ[s Deme}suÙee KeNÙee JewefßJekeâ SkeâelcelesÛÙee Je megmebJeeoeÛÙee peieele ØeJesçe keâjlees. ¢ee peieele}b peieCeb Flekebâ meùoÙe Demeleb keâer ogmeNÙeebÛes efJeÛeej Je JeeieCetkeâ ÙeeJej yeo} }eoCÙeeÛee efJeÛeejner cevee}e efçeJele veener. (¢ee ef"keâeCeer Skeâ yeeye veerš }#eele IÙeeÙe}e nJeer. leer cnCepes Ùee hegmlekeâeletve osKeer} ceer veecemcejCeeÛee efJeÛeej }eot FefÛÚle veener. SJe{sÛe veJns lej veecemcejCeeÛee meu}ener osle veenerÙe. veecemcejCeeÛes pes hew}t/heefjCeece ce}e efomeleele lemes les ceer ceeb[erle Deens SJe{sÛe, efçeJeeÙe JeeÛekeâebveer ¢ee ef}KeeCeeJej ‘efJeßJeeme’ "sJet veÙes Demeb pes mhe°heCes ef}ner}Ùe les Deieoer ØeeceeefCekeâheCes ef}ner}s}b Deens.) veecemcejCeeveb Deieoer DeeheesDeehe DeelceØeÛeerleerÛeer Øeef›eâÙee meg® nesles DeeefCe lÙeeÉejs Øeieš nesCeeje Deebleefjkeâ Deevebo Je Øekeâeçe Flejebveener ¢ee ceneØeef›eâÙes menYeeieer nesCÙeele meneÙÙeYetle "jlees. veecemcejCe -~~ 60 ~~


30. veecemcejCe DeeefCe Ûecelkeâej

yengmebKÙeebvee pes pecele veener Je efvemeiee&ÛÙee %eele efveÙeceebveer pÙeeÛee Keg}emee/

mhe°erkeâjCe nesle veener les meejs DeeheCe ‘Ûecelkeâej’ Ùee meojele pecee keâjlees. osçeesoçeerÛÙee hegjeCekeâLee, hejerkeâLee JeiewjWletve Ûecelkeâej Je Ûecelkeâejer çekeäleeRÛes megjme JeCe&ve Dee{Ules. DeOÙeeeflcekeâ mebØeõeÙeebceOÙes osKeer} Ûecelkeâej keâjCeeNÙee meeOeg-mebleebÛeer JeCe&ves Dee{Uleele. ÙeeefçeJeeÙe efvemeiee&le Ie[CeeNÙee ÛecelkeâejebefJe<eÙeerner DeeheCe JeeÛeleesÛe. ÛecelkeâejebYeesJeleer vesnceerÛe Skeâ iet{ Je}Ùe Demeleb. ÛecelkeâejebÛÙee keâLeebcegUs keâOeer kegâlegn} peeie=le nesleb, lej keâOeer efJemceÙeeveb DeeheCe Jes[eJelees. keâOeer keâOeer lej DeeheuÙeekeâ[s Ûecelkeâejer çekeäleer, efmeæer DemeeJÙee Demener Jeešt }eieleb. keâenerJesUe ÛecelkeâejebÛee OÙeeme }eieuÙeecegUs DeeheuÙeeceOÙes efmeæer DemeuÙeeÛee Yeüce osKeer} nesT çekeâlees. keâener yegJee-cenejepe ÛecelkeâejebÛee }eskeâceevemeeJejer} ØeYeeJe }#eele IesTve }eskeâebvee meheçes} HeâmeJeleele. ÙeeG}š heg<keâUpeCe ÛecelkeâejebefJe<eÙeerÛÙee Yeerleer Je onçeleerheesšer leLeekeâefLele Ûecelkeâejer yeeyeebmeceesj velecemlekeâ nesleele. Deçee JesUer ‘Ûecelkeâej’ ns kesâJeU ceg}ebÛÙee efveYexU ceveesjbpeveeÛee efJe<eÙe jenele veenerle. les ceeveJepeeleerÛes DelÙeble og° çe$et yeveleele. Skeâ ®heÙeeÛeer neJe çebYej ®heÙeebÛÙee neJesheemetve JesieUer vemeles. KegveebÛÙee mebKÙesvegmeej Kegveer Je=òeerceOÙes cetuÙeelcekeâ Heâjkeâ keâjlee Ùesle veener. lemesÛe ÛecelkeâejebÛee nJÙeeme DeeefCe Yeeweflekeâ megKemebheòeerÛee nJÙeeme ¢eebceOeer} #egõheCeeceOÙes leeeflJekeâ °Ùee Heâjkeâ veener. lÙeeÛeØeceeCes mebheòeerÛee Jee çeefkeäleÛee ceepe ne ÛecelkeâejebÛÙee ceepeehes#ee efYeVe vemelees. keâejCe ¢ee oesvneRceOÙes DeOÙeeeflcekeâ heeskeâUer Je De[eCeerheCee meejKeeÛe Demelees. lemesÛe FlejebJej DeeefLe&keâ, jepekeâerÙe Je DevÙe çekeäleerÉejs mJele:Ûes DeeefOehelÙe }eoCes Je ÛecelkeâejebÛÙee peesjeJej Flejebvee mJele:Ûes ieg}ece yeveJeCes Ùeele meejKeeÛe DelÙeeÛeejerheCee Deens. ÙeeyejesyejÛe nsner }#eele "sJeeÙe}e nJeb keâer mebheòeer-JewYeJeemeceesj ieg[Ies šskeâCeb DeeefCe Ûecelkeâejebheg{s }esšebieCe Iee}Ceb ¢ee oesvnerceOÙes meejKeeÛe cetKe&heCee, Yeeye[sheCee DeeefCe Yeüefce°heCee Deens. meJe& DeJJe} opee&ÛÙee DeOÙeeeflcekeâ «ebLeele Ûecelkeâej Je efmeæerÛÙee nJÙeemeeefJe<eÙeer veehemebleer Demeles. efmeæerÛee Jee ÛecelkeâejebÛee OÙeeme Deepekeâe} yewefækeâ, jepekeâerÙe, DeeefLe&keâ, çeejerefjkeâ Jeiewjs meJe& #es$eele Je jespeÛÙee peerJeveele Dee{Ulees. ÛecelkeâejebÛeer Ûeš DeeefCe Yeesie}e}mesÛeer yesmegceej Jee{ ¢eecegUs hejmhejhetjkeâ DeeefCe yesHeâece Je meceepe Ieelekeâer Deçee veecemcejCe -~~ 61 ~~


çekeäleerÛee Øe}Ùebkeâejer ieoejesU meg® Pee}e Deens. veecemcejCeeveb #egõ nJÙeemeeÛeer peUcešb veenerçeer nesTve ceve efvejhes#e yeveleb. efvemJeeLe& yeveleb SKeeÅeeveb keâener mebkegâefÛele nsletveb pejer veecemcejCe meg® kesâ}b lejer keâe}eblejeveb lÙee cetUÛÙee #egõ OÙesÙeeÛeer {eheCes ieUtve he[leele. Lees[keäÙeele Demes keâer veecemcejCeeveb efmeæerÛÙee ( ÛecelkeâejebÛÙee) ceesnpeeUeheemetve mebj#eCe efceUleb. ner yeeye Heâej cenlJeeÛeer Deens. keâejCe ÛecelkeâejÛe çees<eCeeÛeer meeOeveb yeve}s Jee hetpeemLeeveb yeve}s, Jee OÙesÙe yeve}s lej les Flej keâesCelÙeener nerve yeeyeerØeceeCesÛe efJeveeçekeâejer "¤ çekeâleele. efmeæer Jee Ûecelkeâej ns Flej keâesCelÙeener JemlegØeceeCes Demetve veecemcejCeeÛÙee Deelce%eeveeÛÙee Øekeâeçeele les ieewCe Demeleele lej veecemcejCe Je Deelce%eeveeÛÙee DeYeeJeer les meJeeËÛee Nneme Ie[Jetve DeeCet çekeâleele.

veecemcejCe -~~ 62 ~~


31. veecemcejCe DeeefCe keâeJÙe

keâeJÙeeÛeer JÙeeKÙee keâjCÙeeÛeer FLes DeeJeçÙekeâlee veener. keâoeefÛele meJe&mebcele

JÙeeKÙee osCeb çekeäÙener nesCeej veener. hejbleg DeeheCe yengleskeâ meejs efJeefJeOe keâeJÙe Øekeâejeçeer DeeefCe lÙeebÛÙeeleer} meceeve Jewefçe°Ùeeçeer heefjefÛele DemeeÙe}e njkeâle veener. meeceevÙele: Demeb cnCelee ÙesF&} keâer keâeJÙe cnCepes Øesce, DeemLee, lÙeeie, Deekeâ<e&Ce, Dee›eâcekeâlee, Deevebo, efvejeçee, iegocejCeb, Iegmeceš, efJepeÙe, eflejmkeâej, efkeâUme, Gheneme, DemJemLelee, JewefÛelÙe, leke&â°lee, efJemceÙe, nemÙe JeiewjWÛee DeeefJe<keâej Demelees. }eKeeWÛÙee Deefmceles}e Je Deekeâeb#eebvee çeyoele Øeieš keâjCeejs Je npeejes Je<ex efškeâCeejs keâeJÙe cnCepes ceeveJeer meceepeeÛes meebmke=âeflekeâ Oeve nesÙe. ¢eebveeÛe DeeheCe cenekeâeJÙe cnCelees. mebkegâefÛele efJeÛeej yeepet}e "sJe}s lej jeceeÙeCe ns ceeveJeer Feflenemeeleer} Skeâ meJe&ßes‰ cenekeâeJÙe Deens ns kegâCee}ener ceevÙe nesF&}. peieYejeleer} keâesšŸeeJeOeer }eskeâebvee npeejes Je<eeËheemetve jeceeÙeCeekeâ[tve ØesjCeee efceUle Dee}er Deens. jeceeÙeCekeâej cenef<e& Je keâefJeßes‰ Jeeefucekeâer veecemcejCe keâjerle neslee ! keâeJÙeØeefleYesÛee Skeâ ßes‰lece DeeefJe<keâej Deçeer %eevesßJejer pÙeebveer peiee}e efo}er les %eevesßJej cenejepe melele veecemcejCe keâjerle. veecemcejCeeveb mebkegâefÛele Je JewÙeefkeälekeâ DeeJe[erefveJe[erÛeer hekeâ[ ef{}er nesles. meenefpekeâÛe keâefJeÛeb }#e #eefCekeâ Je JewÙeefkeälekeâ megKeog:KeeÛÙee DeeJelee&letve, Je leelkeâeef}keâ Øeefleef›eâÙeeletve DeeefCe hetJe&«en efceefßele YeeJeveeletve efJeßJeeÛÙee Deelee&keâ[s Deeke=â° nesleb. Jemlegefve‰ Deekeâ}ve Je DevetYetleeRceOÙes jbiet }eieleb, keâeJÙeeÛee DeeçÙe ceie nUt nUt Oeeefce&keâ, Øeebeflekeâ, je°^erÙe, Yeeef<ekeâ, Jeebefçekeâ Je Demes Flej he[os Je De[LeUs cees[tve JewefßJekeâ Je Depejecej nesT }eielees. veecemcejCeecegUs keâJeerÛeer keâefJelee mebkegâefÛeleheCeeÛeer meejer yebOeves lees[tve JewefßJekeâ yebOegYeeJeeÛÙee efÛeoekeâeçeele Peshe Iesles. keâeJÙeØeefleYee DeeefCe keâeJÙe oesvnerner ceie efJeÛeejeleerle, efJe%eeveeleerle, Oecee&leerle Je JÙekeäleerlJeeleerle Deçee efÛejkeâe} ÛewlevÙeeoeÙeer Je JewefßJekeâ Øesceece=le meeiejeÛes meceOegj Øeiešve yeveleele. ns keâeJÙe ceie DeeheCee meJeeËvee meg}Ye Je menpe ØeehÙe Demes meJeËkeâ<e GlLeeveeÛes ceneceeie& yeveles.

veecemcejCe -~~ 63 ~~


32. veecemcejCe DeeefCe keâce&Ûeejer

keâ

ce&Ûeejer DeeefCe cee}keâ ÙeebÛÙee mebyebOeeJej DeeleeheÙeËle hegd<keâU keâener ef}ner}b ies}b Deens. DeepeÛÙee keâeUele kebâheveer les efce}, ieeJe les çenj, meeJe&peefvekeâ les Keepeieer #es$e, çesleer cepetj les KeeCe keâeceieej DeeefCe kebâ$eeš keâeceieej les keâeÙeceÛes keâeceieej DeeefCe lÙee lÙee ØelÙeskeâeÛes cee}keâ ÙeebÛÙeele}b veeleb yeo}le peeleevee Dee{Uleb. cnCepesÛe Jeie& Jewefçe°Ùes HeâejÛe Oetmej nesle Ûee}}er Deensle. keâeceieej Jeie& SkeâmebIe jeefn}s}e veener, Skeâ efpevemeer jeefn}s}e veener. lÙeecegUs keâeceieejebÛÙee efJeefYeVe iešebÛes efnlemebyebOe Je ØeeOeevÙe (efvekeâ[) yeo}les. keâejCe keâener OeesjCeebcegUs keâener keâeceieej iešebÛee HeâeÙeoe lej keâenerÛeb vegkeâmeeve nesleb. efJekeâefmele Je efJekeâmeveçeer} je°^eleer} keâeceieejebojcÙeeve ner yeeye Øekeâ<ee&ves peeCeJeles. iejerye je°^ebÛÙee keâeceieejebÛÙee peerJeeJej ßeerceble je°^ebÛee keâeceieej heesme}e Je leg°efJe}e peelees. hejbleg ¢ee JemlegefmLeleerkeâ[s og}&#e efkebâJee [esUsPeekeâ kesâ}er peeles, efleÛee DeYÙeeme nesle veener. keâeceieejebÛeer heefjefmLeleer keâenerçeer megOeej}s}er Deme}er lejer Skebâojerle heenlee vÙeeÙÙe meceepeeÛÙee GYeejCeerle peeieeflekeâ keâeceieej ÛeUJeUÛe veJns lej DeeheuÙeeleer} ØelÙeskeâ JÙekeäleer GCeer he[le Deens. ner yeeye }#eele IÙeeÙe}e nJeer. DeeheuÙeeØeceeCesÛe keâeceieej mebIešveebceOÙes ner Deebleefjkeâ ØekeâeçeeÛeer çekeäleer vemeuÙeecegUs ÙeesiÙe °erkeâesve, OeesjCes, Ùeespevee, [eJehesÛe Je ‘mebIe<ee&Ûes’ cegös "jJeCÙeemee"er DelÙeeJeçÙekeâ Deçeer SkeâelcelesÛeer peeCener lÙeebvee veener. ÙeecegUs peeieeflekeâ keâeceieej ÛeUJeUer heg<keâU ØeceeCeele hebieg PeeuÙee Deensle efkebâJee YejškeâuÙee peele Deensle. Ùee heefjefmLeleerÛe ØecegKe keâejCe cnCepes DeeceÛÙeeØeceeCesÛe keâeceieej mebIešveebveer lÙeebÛÙee °erkeâesveebÛee OeesjCeebÛee Je ÙeespeveebÛee efJekeâeme JewefßJekeâ keâuÙeeCeeÛÙee Yetefcekesâletve kesâ}s}e veener. Deehe}b meJee&Ûeb keâeceieej mebIešveebÛeb Jesoevleer lelJe%eeveefJe<eÙeerÛeb De%eeve Jee lÙeebÛeer Ùee lelJe%eeveeefJe<eÙeerÛeer Dehegjer mecepe ÙeecegUs ns Ie[}b DemeeJeb, Skeâe yeepet}e YeesieJeeoer ÛebieUJeeoer mebmke=âleer ogmeNÙeebÛÙee jkeäleeJej HeâesHeâeJeles Deens DeeefCe ogmejerkeâ[s çees<eCeeÛee DemeneÙÙe mJeerkeâej nesleevee efomelees Deens. DeOÙeeeflcekeâ Je veweflekeâ efJeIešveeÛeer Øeef›eâÙee DeKeb[heCes, DeØeeflenle Ûee}tÛe Deens. veecemcejCeeveb ÙesCeeNÙee JewefßJekeâ °erletve Ùee heefjefmLeleerJej lees[iee meehe[t çekeâlees. veecemcejCe -~~ 64 ~~


Jeiee&ceOÙes efJeYeeie}s}e meceepe veecemcejCeeÛÙee Øeef›eâÙesletve KeNÙee DeLee&veb SkeâpeerJe Je Jeiee&leerle yevet çekeâlees. Deebleefjkeâ SkeâelcelesÛÙee mhe° peeCeerJesletve yee¢e heefjefmLeleerlener Skeâelcelee ( peer Jeie&nerve meceepeeÛÙee mebkeâuhevesle DebleYet&le Deens) ÙesT çekeâles ns keâU}b lej veecemcejCeeÛeb cenlJe hešt çekeâleb. hejbleg kesâJeU Skeâ Jeie& ve° keâjCÙeeÛÙee ( ogmeNÙee Jeiee&ÛÙee) Oe[he[erveb kegâCeener Jeiee&Ûeb efnle mebYeJele veener. keâeceieej veslee Demees Jee meHeâeF& keâeceieej, veecemcejCeeveb lÙeebÛÙee lÙeebÛÙee #es$eeceOÙes efJekeâemeeÛes veJes ceeie& lÙeebvee megÛet }eieleele, pes DeÛetkeâ OeesjCeb Je ke=âleermee"er DelÙeeJeçÙekeâ Demeleele. keâeceieej vesle=lJeeÛeer mebefOemeeOeg Je mJeeLeea Je=òeer Jee lÙeebÛee Yeeweflekeâ megKeJeeoeÛee efvekeâ<e ÙeeJej DeeefCe Yetefcenerve çespecepetj Je yee}keâeceieejebÛeer DemeneÙÙelee ÙeeJej veecemcejCeeÛÙee mebpeerJeveerves ceele keâjlee ÙesF&}. Ùee meboYee&le veecemcejCeeÛeer leg}vee Jeerpesçeer keâjlee ÙesF&}, peer jepecene}, yebie}e Je Peeshe[er meJe&$e Øekeâeçe osles Je DelÙeeJeçÙekeâ Demeles. keâeceieej Jeiee&ÛÙee efnleemee"er Oe[he[CeeNÙeebmee"er veecemcejCeeveb ÙesCeejer meebmke=âeflekeâ ØeieuYelee ns menpe Jeehejlee ÙesCÙeemeejKe Skeâ ØeYeeJeer nlÙeej Deens. ÙeeÛeb ØecegKe keâejCe Demeb keâer veecemcejCeeveb peerJevee}e Demes mLeeve/efmLeleer Øeehle nesles keâer peer yeewefækeâ , leb$e%eevepevÙe, DeeefLe&keâ, mewefvekeâer Jee DevÙe keâesCelÙeener Øekeâejs hejeYetle kesâ}er peeT çekeâle veener. ¢eeÛee ØelÙeÙe Flej keâesCelÙeener Øekeâejs hejeYetle kesâ}er peeT çekeâle veener. ¢eeÛee ØelÙeÙe Flej keâesCelÙeener Øekeâejs veJns lej veecemcejCeevesÛe Ùeslees. DeLee&le yegæerveb DeeheuÙee}e Ùeeyeö} leke&âçegæ keâuhevee keâjlee Ùesles. veecemcejCeeveb DeeheCe DeefOekeâ DeJewÙeefkeälekeâ keâmes neslees, yengmebKÙeebÛÙee efnleeÛes keâmes nesT çekeâlees Je lÙeeletve mJele:ÛÙee Je meceepeeÛÙee meJeËkeâ<e efnle meeOeCÙeeÛes meeceLÙe& keâmes Ùesles Je Jee{le peeles ÙeeÛes efÛe$e veerš efJeÛeej kesâ}e lej efJeÛeejÛe#egveer DeeheuÙee}e heenlee Ùesles heCe DevegYeJelee Ùesle veener. heesnCÙeeÛÙee keâuhevesle Je DevegYeJeele pemee Heâjkeâ Deens lemeeÛe Heâjkeâ veecemcejCeeÛes JewÛeeefjkeâ Deekeâ}ve DeeefCe lÙeeÛÙee DevegYetleerceOÙes Deens. veecemcejCe ner kesâJeU JewÙeefkeälekeâ cegkeäleerÛeer Øeef›eâÙee veener. JewefßJekeâ DeOÙeeeflcekeâ hegve®lLeeveeÛeer, ÛewlevÙeoeÙeer mebpeerJeveeÛeer Je Yeeweflekeâ megyeòesÛeer leer Øeef›eâÙee Deens.

veecemcejCe -~~ 65 ~~


33. veecemcejCe DeeefCe Deefnbmee

mJe

le:ÛÙee, FlejebÛÙee cegkeäleermee"er, GlLeeveemee"er peieCes cnCepesÛe Deefnbmee nesÙe. peieeÛÙee keâuÙeeCeeÛeer DeemLee Deme}suÙee efvemJeeLeea peerJeveeletve efJeÛeej, YeeJevee Je ke=âleer Øeieš nesCÙeeÛeer Øeef›eâÙee cnCepes Deefnbmee. efkebâJee hetCe&heCes DeJewÙeefkeälekeâ ( JewefßJekeâ ) ceveesYetefcekesâletve GodYeJeCeejs efJeÛeej, YeeJevee Je ke=âleer cnCepesÛe Deefnbmee Demesner cnCelee ÙesF&}. keâeneRÛÙee celes Deefnbmee cnCepes ogmeNÙee JÙekeäleer Jee peerJeebvee keä}sçe nesleer} Demes efJeÛeej Je ke=âleer ve keâjCes. Kees}Jej peeTve DeefnbmesÛÙee ¢ee DeLee&Ûee efJeÛeej kesâ}e lej Deçeer Deefnbmee DeçekeäÙe DemeuÙeeÛeb }iesÛe }#eele ÙesF&}. mejOeeshešheCes, Deefnbmee cnCepes ØeeCÙeebvee ve ceejCes, Ùegæele Yeeie ve IesCes Demee pees ØeÛeej keâesCeleener mebboYe& }#eele ve Ieslee kesâ}e peelees lees DeJeemleJe, ceeveYeeJeer, DeJew%eeefvekeâ, leke&âog° Je keâOeer keâOeer og° nsletveb Yej}s}e Demelees. DemeuÙee DeeEnmesÛee heie[e SKeeÅeeÛeb peerJeve ceeveefmekeâ °Ùee ogyeUs Je DemeneÙe yeveJet çekeâlees. kegâCeener peerJee}e ve ceejCes ns kesâJeU DeçekeäÙeÛe veener lej efJe%eeveefJejesOeer Deens. Devewmeefie&keâ Deens. mebkeâuhevesÛÙee °erves heenlee ner ieHeâ}le Deens. keâuhevee cnCetve heenlee leer DeelceJebÛekeâ, yeveeJeš Deens. keâejCe ¢ee mebkeâuhevesle ce=lÙet ne JeeF&š Deens, KeU Deens Je lees šeU}e heeefnpes Demee Yeüecekeâ efJeÛeej Deens. JeemleefJekeâ heenlee pevce DeeefCe ce=lÙet ns JewefßJekeâ Ie[ecees[erÛes DeefJeYeepÙe Ieškeâ Deensle. lÙeecegUs #egõ }eYeemee"er kegâCeener peerJee}e $eeme osCes Jee ceejCes ns pemes ›etâj DeeefCe De%eeveebOekeâejeÛes }#eCe Deens, leÉleÛe JewÙeefkeälekeâ nUJesheCeeheesšer meJe& ØekeâejÛÙee efnbmesheemetve / nlÙesheemetve heU keâe{CÙeeÛee DemeHeâ} ØeÙelve keâjCes ns osKeer} De[eCeerheCeeÛes yeeJeUšheCeeÛes DeeefCe YesojšheCeeÛes }#eCe Deens. Deefnbmee cnCepes Deekeâ}ve, efJeÛeej Je ke=âleerceOÙes DeefOekeâeefOekeâ efvemhe=n, DeJewÙeefkeälekeâ ( efJeçee}) nesCes. vescekeâer nerÛe yeeye veecemcejCeeveb meeOÙe neles. Deelce%eeveeÛeer Flej meeOeves Jee ceeiee&vee Kee}ÛÙee opee&Ûes }sKeCÙeeÛee FLes nslet veener. hejbleg SJe{Ûe oeKeJeeÙeÛeb Deens keâer Flej ceeiee&veer JewÙeefkeälekeâlesÛee Debçe lejer efçeu}keâ jenleesÛe. JesieàÙee Øekeâejs meebieeÙeÛeb Pee}b lej Demeb cnCelee ÙesF&} keâer SKeeÅeeveb, nlÙee keâjCÙeeÛeer Je keä}sçe osCÙeeÛeer ØeJe=dòeer, }Qefiekeâ FÛÚe, YeeJeveelcekeâ Deemekeäleer, JemletbÛee nJÙeeme Jeiewjs yeeyeeRJej efJepeÙe efceUefJe}e lejer lÙeeÛÙee peerJeveele SKeeoe lejer JewÙeefkeälekeâ mJe®heeÛee Úebefo°heCeeÛee Debçe jenlees DeeefCe keâe}eblejeveb veecemcejCe -~~ 66 ~~


lees ceneYebÙekeâj mJe®he OeejCe keâ® çekeâlees. ÙeeÛeb keâejCe Demeb keâer ¢ee Deçee JewÙeefkeälekeâ Debçeeheesšer lees ceeCetme lÙeeÛÙee ceveeØeceeCes peieemee"er keâener ‘efJeefçe° Ùeespevee’ yeveJelees Je FlejebJej lÙee }eot heenlees. ns šeUCÙeemee"er DeeefCe JewefßJekeâ mebkeâuhe mJele:ÛÙee efvemJeeLe& efmLeleer, °er DeeefCe ke=âleerletve JÙekeäle nesCÙeemee"er veecemcejCe DelÙeeJeçÙekeâ Je DelÙeble GheÙegkeäle Deens. veecemcejCeele mecejme}suÙee JÙekeäleerÛeer ke=âleer efvemJeeLeea, DeJewÙeefkeälekeâ DeeefCe JewefßJekeâ ØeieuYelesves Yej}s}er Demeles Ùeele çebkeâe veener.

veecemcejCe -~~ 67 ~~


34. veecemcejCe DeeefCe ßeæe

DeeceÛÙee peerJeveeleer} yengleskeâ ke=âleer keâUle vekeâUle ßeæsJej / ßeæsYeesJeleer

DeeOeej}suÙee Je meekeâej}suÙee Demeleele. hene, Deehe}s hee}keâ, ceg}b, veelesJeeF&keâ, heefjefÛele, DeOÙeehekeâ, [e@keäšj Jeiewjs meeNÙeebyeö} DeeheuÙee ceveele keâUle-vekeâUle leÙeej Pee}s}er ßeæe DemelesÛeb. keâjes[es [e@}me&Ûes Jee ®heÙeebÛes JÙeJenej efJeßJeemeeJej (ßeæsJej ) Ûee}leele. SJe{Ûe keâçee}e Deehe}s heeUerJe ØeeCeerner DeeheuÙeeJej ßeæe ( efJeßJeeme) "sJeleele Je DeeheCener lÙeebÛÙeeJej Deçeer ßeæe "sJelees ! hejbleg efJeç}s<ekeâ yegæerÛeer Øeieleer, yeewefækeâ hegjeJee heenCÙeeÛee OÙeeme, keâesCeleerner yeeye, yegæerves Deekeâ}ve keâ®ve IesCÙeeÛee Dee«en, JeemleJeeefJe<eÙeerÛÙee ceeefnleerÛes [eWiej ns meejs Skeâ yeepet}e ceeveJee}e GheÙegkeäle "j}s Deme}s lejer lÙeecegUs hejmhej efJeßJeemee}e le[s peele Deensle. efÛeefkeâlmekeâ yegæerves efJeßJeeleer} JeemleJe Je lÙeeceeieer} Ùeb$eCesÛee DeYÙeeme keâjleevee ceeveJe efJeßJeeÛÙee Deebleefjkeâ Skeâelcelesyeö}Ûe mebçeÙeKeesj Je veeefmlekeäÙeJeeoer Pee}er Deens. keâe}Ûe›eâeÛeer ieleer DeLee&leÛe G}šJelee Ùesle veener. Demeb keâjCÙeeÛes ØeÙelve efJeHeâU nesCeb efkebâJee Ieelekeâ "jCeb meenefpekeâ Deens. Deebleefjkeâ SkeâelcelesÛeer ØeÛeerleer ÙesCÙeemee"er ceÙee&efole yegæerletve GlheVe Pee}s}s mebçeÙe Je leLeekeâefLele veeefmlekeäÙeJeeo efpebkeâCÙeeÛeer iejpe Deens. veecemcejCeeveb les çekeäÙe nesTve SkeâelceÛesÛeer efJenbiece Deçeer ØeÛeerleer Ùesles. Ùee ef"keâeCeer ßeæsÛee vescekeâe Je leeeflJekeâ DeLe& mecepeeJetve IesCeb DeeJeçÙekeâ Deens. DeOÙeeeflcekeâ, heejbheeefjkeâ °Ùee ßeæe cnCepes DenbkeâejeÛeer F&ßJej Jee ieg®heg{er} çejCeeieleer.Deepe yeewefækeâ Øeef›eâÙeebÛeer iegbleeiegble Je kebâieesjs SJe{s Jee{}s Deensle keâer mJele:ÛÙee mebkegâefÛele ‘mJe’Ûeer Kejer çejCeeieleer/mecejmelee veecemcejCeeleÛe Je veecemcejCeeveÛe nesT çekeâles. ns Demeb DemeCÙeeÛeb keâejCe cnCepes veecee}e çejCe ve peeCeeje ceeCetme mJele:ÛÙee Je Flej kegâCeeÛÙee lejer ØeYeeJeeceOÙes Jee efJeÛeejebceOÙes iegjHeâštve peeT çekeâlees. ßeæsÛÙee meboYee&le YetlekeâeUele heeefn}b lej ceeveJeer efJekeâemeeÛes keâener šhhes Dee{Uleele. heefn}e šhhee Demee keâer ceeCemeeÛes efJeÛeej Je ke=âleer lÙeeÛÙee mebkegâefÛele ‘mJe’ YeesJeleer mebIeefšle nesleele DeeefCe KeNÙee ‘mJe’ efJe<eÙeerÛÙee mebhetCe& De%eeveele Ûee}t jenleele. heg{Ûee šhhee Demee keâer FlejebÛÙee efJe<eÙeerÛes Øesce Je keâ®CesÛÙee ®heele mJele:ÛÙee KeNÙee ‘mJe’ Ûeer peeCeerJe nesles Je JÙekeäleer DeefOekeâ vÙeeÙÙe (ÛeebieuÙee) peieemee"er Oe[he[t }eieles. keâener ef"keâeCeer ¢ee šhhÙeeJej veecemcejCe Ûee}leb. meJe&$e veener. meceepeJeeoer Jee meecÙeJeeoer efJeÛeejJebleeÛes veecemcejCe -~~ 68 ~~


›eâebeflekeâejkeâebÛes keâeÙe& ¢ee šhhÙeeJejÛes Demeles. heg{ÛÙee šhhÙeeJej ‘mJe’ Ûes Kejs ®he cnCepes veece DemeuÙeeÛee Je lÙee}e keâesCelÙeener heefjefmLeleerle efÛekeâštve jenCÙee}e meJee&efOekeâ cenlJe Ùesleb meeNÙee ke=âleer ¢ee DeJemLesletve Deekeâeje}e Ùesleele Je efJekeâefmele nesleele, keâeUeblejeveb JewefßJekeâ Deebleefjkeâ Skeâeblcelesçeer JÙekeäleer leõthe/mecejme nesles DeeefCe JewÙeefkeälekeâ (mebkegâefÛele mJeeLeea) efJeÛeej, Ùeespevee Je Deemekeäleer veenerçee nesle peeleele. ÙeeJesUer peeCeJeleb keâer çejerjeÛes efveÙeb$ekeâ ÛesleveekeWâõ peerJeve Deens Je peerJeveeÛes efveÙeb$ekeâ keWâõ Deens peeCeerJe DeeefCe ¢ee peeCeerJesÛeener efveÙeb$ekeâ, ØeeCe Deens JewefßJekeâ ÛewlevÙe. ÙeeJesUer peeCeJeleb keâer pees Øesceece=le meeiejele yeg[tve mebkegâefÛele mJeeLeea DeefmlelJeeves cejlees lees leelkeâeU Depejecej ÛewlevÙeeveb keâe}eleerle peerJeveeÛee mJeeceer yevelees. veecemcejCeeÛÙee Øeef›eâÙesceOetve DeeheCe #eCeYebietj, efJeefYeVelesÛÙee Je legškeâheCeeÛÙee Yekeäkeâce Yeüceeletve keâeUeleer}, Je efJeßJe efveÙeb$ekeâ SkeâelcelesÛÙee ØeÛeerleerØele ]Ùeslees. DeepeÛÙee keâeUele leLeekeâefLele ßeæscegUs }yee[er Je çees<eCe keâjCeeNÙeebÛe HeâeJet çekeâleb. keâejCe DemeuÙee ßeæscegUs DeeheCeekeâ[tve mJele:Ûeer yegæer ieneCe šekeâ}er peeTve ceÙee&efole yegæerÛÙee ceoebOe çees<eCekeâlÙee&heg{s KegUÛeš / YeesUmeš çejCeeieleer helkeâj}er peeCÙeeÛeer çekeäÙelee Demeles. hejbleg ÙeeG}š Deçee ßeæsÛee DeYeeJeer mJele:ÛÙee ceÙee&efole DeeefCe JewÙeefkeälekeâ ( Je cnCetveÛe Ûegketâ çekeâCeeNÙee) yegæerJej efJemebyeCÙeeÛeer çekeäÙelee Demeles. lÙeecegUs mebçeÙe Je yesefo}erÛeb og°Ûe›eâ Ûee}t nesT çekeâleb. ¢ee heefjefmLeleerle veecemcejCe DeeheuÙee}e Je Jesovesveb çeerCe}suÙee efJeßJee}e lee® çekeâleb.

veecemcejCe -~~ 69 ~~


veecemcejCe cnCepes efJeÛeejçekeäleer, FÛÚeçekeäleer Je ef›eâÙeeçekeäleer}e meefÛÛeoeveboceÙe %eeveeÛes heefjceeCe osCÙeeÛeer ceneØeef›eâÙee nesÙe. peerJeveeheemetve legš}suÙee Je heg<keâUoe peerJeveefJejesOeer yeve}suÙee lelJe%eeve, %eeve, efJe%eeve, leb$e%eeve, keâewçeuÙe, keâeJÙe, keâ}e Ùeebvee peerJeveele mecejmetve IesCÙeeÛee Je JewÙeefkeälekeâ DeeefCe meeceeefpekeâ peerJeveeceOÙes Je jespeÛÙee JÙeJenejele DeeCeCÙeeÛee meJeexòece ceeie& cnCepes veecemcejCe Deens. ner yeeye meeshÙee Yee<esle mhe° keâjCeejs ‘‘veecemcejCe - meJeËkeâ<e JewÙeefkeälekeâ Je meeceeefpekeâ keâuÙeeCeeÛee jepeceeie&’’ ns heefn}sÛe hegmlekeâ DemeeJes. [e@. ßeerefveJeeme pe. keâçeeUerkeâj ÙeebÛÙee ¢ee hegmlekeâele veecemcejCeeves kesâJeU, DeOÙeeeflcekeâ Je ceeveefmekeâ DeeefCe Øeieleer F&ßJejeÛeer ØeehleerÛe veJns lej JÙekeäleer Je meceepeeÛeer Ssefnkeâ Øeieleerner keâçeer nesles ÙeeÛes mhe°erkeâjCe Deens. Deçee leNnsÛÙee meJeËkeâ<e keâuÙeeCee}eÛe Ùee hegmlekeâeÛÙee Fb«epeer DeeJe=òeerceOÙes [e@. ßeerefveJeeme keâçeeUerkeâj meghejef}efJnbie cnCeleele. veecemcejCe ns JewefßJekeâ SkeâelcelesÛes met$e Demetve Oece&, efJeÛeejmejCÙee, Jebçe, je°^erÙelJe FlÙeeoeRÛÙee les Deleerle DemeuÙeeÛesner ¢ee hegmlekeâeceOÙes oeKeJetve osCÙeele Dee}s Deens. hegmlekeâeleer} DeeçeÙeeJej efJeßJeeme ve "sJelee mJele:Ûee DeYÙeeme, efJeÛeej Je ØelÙe#e DevegYeJe ÙeeJej ne DeeçeÙe he[leeUtve heenCes JeeÛekeâebvee efnlekeâj "js}.

veecemcejCe -~~ 70 ~~



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.