METEN IS WETEN Patrick Meire
25-02-2016
Meten is Weten • Veiligheid
1890
• Toegankelijkheid
Meten is Weten • Veiligheid • Toegankelijkheid • Natuur?
Natuurbehoud in de Zeeschelde • Landschapspark Scheldeland • Staatsnatuurreservaat (1970) • “private” natuurreservaten (1980) • Erkende reservaten (1985)
MAAR: uitvoering van Sigmaplan!
Inbreng van ecologie in waterbouw Landschapsecologische studies voor verschillende dijktrajecten!
ďƒ¨ Monitoring fauna & flora
• Meest waardevolle gebieden bewaren • Dijken landschapsecologisch inpassen
Juridische bescherming Milieueffectbeoordeling Richtlijn 85/337/EEG (1985) landschapsecologische studies Milieunota & MER’s
Inbreng van ecologie in waterbouw Oost-West (RWS, 1987-1993) • Sterke interactie tussen morfologie en hydrodynamiek • Negatieve ontwikkelingen, zeker met betrekking tot veiligheid ďƒ¨ nieuwe beheersvormen zijn nodig: het concept ontpolderen is geboren
DEVELTER, D. & E. KUIJKEN mmv P. MEIRE 1987 : De inplanting van een containerkaai op de slikken van het natuurgebied “Galgenschoor” te Antwerpen. Verslag Instituut voor Natuurbehoud, Hasselt. MEIRE, P., KUIJKEN, E. & T. YSEBAERT 1989: Ecologische gevolgen van de inplanting van een containerterminal ter hoogte van het Groot Buitenschoor (Zandvliet): knelpuntenanalyse. Rapport RUG en I.N. A89.76, 31 pp + fig.
Natuurbehoud en -beheer • Natuurbeheersmaatregelen in natuurreservaten • Inbreng om bij uitvoering van het Sigmaplan de negatieve gevolgen voor natuur te beperken MAAR:
externe beïnvloeding is bijzonder groot!
Juridische bescherming Komst van internationale/Europese wetgeving Nog veel habitat verloren ondanks wetgeving en MER! • • • • •
Galgenschoor Groot Buitenschoor Vele dijkwerken Baggerwerken ……
1988: eerste Schelde symposium
Onderzoek!
Ecologisch impulsgebied
Natuureducatie
AMIS (1994): de start van OMES • Algemene Milieu Impact Studie
OVERLEG
UITVOERING
ONDERZOEK
OMES
Onderzoek Milieu Effecten Sigmaplan
OMES 1995: UIA, RUG, VUB, KUL, IN, AWZ Financiering: AMINAL, AWZ, VMM, IN 2016: UA, UGent, VUB, EcoLab, NIOZ, VLIZ, IMDC Financiering: W&Z multidisciplinaire samenwerking
OMES • basiskennis leveren voor beheersalternatieven ďƒ¨ Wat is de rol van slikken en schorren?
Natuurherstel AMIS
Sigmawerken
OMES kennis
Compensaties •verdieping •ontwikkeling LO
Natuurherstelplan
Natuurherstel Herstellen van: • structurele biodiversiteit - oppervlakte - milieukwaliteit • functionele biodiversiteit - optimaliseren “goods en services” Gebruik van nieuwe technieken: • Gecontroleerd Gereduceerd Getij
Gecontroleerd Gereduceerd Getij
Inbreng ecologie in waterbouw Actualisatie Sigmaplan • Meer ruimte voor de rivier • Belang van slikken en schorren • Mede gebaseerd op de OMES resultaten
Schelde vandaag Eén van de best bestudeerde estuaria ter wereld! Intensieve, geïntegreerde monitoring door: • Vlaanderen (o.a. VMM, WL, INBO, OMES, …) • Nederland (o.a. RWS, NIOZ, …)
Verschillende instanties, maar 1 kader voor monitoring: MONEOS Verschillende wetten, citeria, … maar 1 overkoepelende evaluatie: EVALUATIEMETHODIEK SCHELDE-ESTUARIUM
MONEOS Systeem monitoring Spatiale resolutie Punt metingen Temporele resolutie Continue metingen Spatiaal/temporeel Transecten 13uursmetingen
(eco) systeem modellen
MONEOS Databeheer • VLIZ
Patrick Meire
patrick.meire@uantwerpen.be