VOEDSELWEB EN MEETNET IN BEWEGING Erika Van den Bergh
25-02-2016
Overzicht • Bodemdieren • Hyperbenthos • Vissen • Watervogels • Synthese • Nieuwe gebieden
• Meetinspanning • Dominante soorten • Hoeveelheden • Opvallende evoluties
KRW Waterlichamen Zeeschelde IV
Zeeschelde III Durme
Rupel
Netes
Zeeschelde II Zeeschelde I Zenne
Dijle
Bodemdieren Najaars bemonstering zacht substraat
1996-1999 2000-2007 2008Subtidaal
Frequentie driejaarlijks driejaarlijks jaarlijks
Methode vaste raaien vaste raaien Random stratified
Bereik Zeeschelde Zeeschelde + zijrivieren Zeeschelde + zijrivieren
Intertidaal
1996
2001
Bodemdieren Hediste diversicolor
Corophium volutator
% Oligochaeta spp.
Oligochaeta spp.
Bodemdieren
intertidaal
Evolutie in tijd en ruimte: gemiddelde densiteit per waterlichaam
subtidaal
biomassa (g/m²)
Zeeschelde III Intertidaal
densiteit (10³ind/m²)
Bodemdieren
% Organisch materiaal bodem
Hyperbenthos Methode bijvangsten in visfuiken bijvangsten ankerkuil testjaar Benthishe slee/bongo netten gerichte monitoringstrategie
2008201220122013-
Frequentie seizoenaal (V-Z-N) seizoenaal (V-Z-N) ad hoc maandelijks juli-oktober
Bereik Zeeschelde + zijrivieren Zeeschelde tot Branst Zeeschelde Zeeschelde + Rupel
10 9 8 7
Palaemon spp.
6
Crangon crangon
5 4 3 2 1
2008
2009
2010
2011
Zeeschelde I
Zeeschelde II
Zeeschelde III
Zeeschelde IV
Zeeschelde I
Zeeschelde II
Zeeschelde III
Zeeschelde IV
Zeeschelde I
Zeeschelde II
Zeeschelde III
Zeeschelde IV
Zeeschelde I
Zeeschelde II
Zeeschelde III
Zeeschelde IV
0
Hyperbenthos
Meetnet
Vissen 2015
2014
Monitoring door de jaren heen
2013
Pelagiaal Zeeschelde IV - III - II
2012
Benthisch Zeeschelde + Zijrivieren
2011
Pelagiaal Zeeschelde IV Benthisch Zeeschelde + zijrivieren
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
1993
1992
1991
Koelwater kerncentrale Dubbele schietfuiken Zeeschelde IV Zeeschelde III Zeeschelde II Zeeschelde I Rupel Durme Zenne Nete Dijle vrijwilligersnetwerk schietfuiken Zeeschelde IV Zeeschelde III Zeeschelde II Zeeschelde I Rupel Ankerkuil Zeeschelde IV Zeeschelde III Zeeschelde II
Vissen Benthisch Aantal
Pelagisch
Gewicht
Voorjaar
Zomer
Najaar
Voorjaar
spiering
bot
bot
bot
Zomer
Aantal Najaar
bot
Gewicht
Zeeschelde IV
bot
spiering
spiering
Zeeschelde III spiering
paling
spiering
paling
brasem
grondel
snoekbaars paling
paling
Zeeschelde I rietvoorn
bot
grondel
spiering
spiering
spiering
spiering
Zeeschelde II
brakwater spiering spiering
paling
snoek
karper
paling
Vissen Zeeschelde
Schietfuiken
# ind/fuikdag
Zijrivieren Aantal soorten
# ind/fuikdag
Vissen
Ankerkuil Aantal soorten
Vissen Kraamkamerfunctie 2014
Vissen 11 mei 2 mei
27 april 12 mei
18 mei 26 april
12 mei
25 april
20 mei 2 juni 24 april
Fint migratie 2015
Watervogels • In de Zeeschelde worden watervogels sinds 1991 maandelijks geteld vanaf schepen bij laag water. • Op de zijrivieren worden watervogels in de winter door vrijwilligers geteld in het kader van de Winterwatervogeltellingen van Wetlands International tellingen
Watervogels Maandelijkse aantallen
% NW-Europese populatie
Winter
krakeend krakeend pijlstaart pijlstaart tafeleend tafeleend wilde wildeeend eend wintertaling wintertaling
1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012
Nederland Noordwest Europa Vallei
Westerschelde Zeeschelde Zoute Delta
Watervogels
bergeend
Watervogels
wintertaling
Synthese waterzuivering
Zeeschelde Rupelbekken overige
zuurstofhuishouding 140
120
0.45 0.40 0.35 0.30 0.25
100
0.20 0.15
80
0.10 0.08 0.05
60
0.03 0 00
zoรถplankton zoet
aantal aantal (wintergemiddelde) (ind / fuikdag)
biomassa aantal (g AFDW / m²) (ind / fuikdag)
densiteit (ind / m²)
Synthese Zeeschelde III
Systeem shift? Habitat characteristics Tot P Pelagic
DIN
Benthic
O2
Bact Phyto
BOD
Micro Meso
Phyto
SPM
Zoo MacroInv
Chl a
MacroInv
Birds
TOC
Fish
Detr
Epibenthos BOD
Fish
Benthic MacroInv
Birds
Gemist? Bodemdieren van jaar tot jaar 2000-2008 Hyperbenthos 2000-2008 Pelagiale vis 2000-2011 Niet bemonsterde habitattypen: hard substraat
Zoogdieren Worden niet systematisch geteld Overzicht van bruinvis, zeehond, bever, ‌‌. Via waarnemingen.be
Sigmagebieden Ondersteunen het voedselweb van de Zeeschelde • Opgroei en paaigebied voor vissen en garnalen • Overtij- en verblijfgebied voor watervogels
Erika Van den Bergh erika.vandenbergh@inbo.be