scalluvia.eu Rupelmondse kreek © Vilda
Nieuwsbrief oktober 2014
In deze nieuwbrief
Scalluvia - nieuws
Scalluvia - nieuws
1
Terug naar de oorsprong
1
Een poetsbeurt voor de bossen en kreken
2
Doe mee met Xavier de Ree
3
Mis de geheimen van Scalluvia niet!
4
De komende jaren wordt de poldernatuur in Kruibeke nóg belangrijker voor de Vlaamse biodiversiteit. Met steun van het Europese Life+ programma verbetert Scalluvia de kwaliteit van de elzenbroekbossen en kreken in je buurt. Van september 2013 tot september 2017 werken de 4 partners – Waterwegen & Zeekanaal NV, het Agentschap voor Natuur en Bos, natuurvereniging Kruin en de gemeente Kruibeke - samen om dit te realiseren. Via deze nieuwsbrief verklappen we je 2 maal per jaar welke vorderingen we maken en welke activiteiten op stapel staan.
© woudaap Vilda
Terug naar de oorsprong
ruiper © Vilda
kleine modderk
Elzenbroekbossen zijn schatkamers voor de natuur, waar het krioelt van zeldzame dieren en planten. Helaas komt dit type bos in Vlaanderen nog maar zelden voor. In Kruibeke ontstonden ze spontaan, omdat een helling in het landschap (de Wase Cuesta) mineraalrijk kwelwater aanvoert naar deze lager gelegen zone. Daardoor overleefden er enkel bomen, struiken en planten die het liefst gedijen in de moerassige ondergrond. Maar door historische ingrepen in de polders daalde de waterstand in de bossen zienderogen, waardoor ze het steeds moeilijker kregen en bramen en netels de kop opstaken. Met Scalluvia slaan we de handen in elkaar om de unieke elzenbroekbossen in volle glorie te herstellen.
1
Een poetsbeurt voor bossen en kreken
INBO monito
ring
Met de grove borstel Zowel de kreken en de bossen krijgen een flinke opknapbeurt. Veerle Campens, projectcoördinator Scalluvia, legt uit: “Op sommige plaatsen in de polders werden heuse tuintjes ingericht. Daardoor vind je hier bamboe, coniferen of rododendrons: uitheemse planten die er eigenlijk niet thuishoren of zelfs lokale planten bedreigen. Sinds augustus worden ze systematisch verwijderd. Bovendien stonden in de bossen en langs de kreken her en der huisjes, schuilplaatsen en andere constructies. Die haalden we in het verleden al geleidelijk weg. Een heel karwei, maar het grootste gedeelte daarvan is ondertussen verwijderd. Nu is het tijd om ook het achtergebleven kleine materiaal, zoals omheiningen, afval en puin, op te ruimen. Deze werken starten in november.”
Stabiele waterhuishouding Dit najaar optimaliseren we de waterhuishouding door stuwen in de grachten te bouwen. Dit zijn schotten die toelaten om de waterstand in het elzenbroekbos te regelen. Zo krijgen de natte bossen weer alle kansen en kan ook de zeer soortenrijke kruidlaag, die typisch is, zich ten volle ontwikkelen.
Wat gaan we nog doen …
2
Veerle Campens:”Bij het aanpassen van het waterpeil in de bossen, plaatsen we ook een visvriendelijke stuw. Zo kunnen de vissen weer vrij migreren van de Schelde naar hun paaigebieden in de polders. Verder zetten we in de Bazelse en Rupelmondse kreek het leefgebied van vele dieren weer op punt. De komende jaren zullen we de oeververstevigingen weghalen en de helling van delen van de oevers flauwer maken zodat waterplanten beter kunnen groeien. Vissen, amfibieën, insecten en vogels vinden er dan een geschikte schuilplaats. Deze ingrepen komen vanzelfsprekend ook de waterkwaliteit ten goede.”
Sint-Joris timmert mee aan de toekomst Ook de lokale jeugd helpt het Life+ Scalluvia-project vooruit. Dit voorjaar gingen de leerlingen uit de klassen 1Aa en 1Ab van het Sint-Jorisinstituut uit Bazel aan de slag met hamer en zaag om nestkastjes te bouwen: een thuis voor zeldzame vogels als de grauwe vliegenvanger en de bonte vliegenvanger in de elzenbroekbossen. Na hun harde werk kregen de leerlingen de kans om, onder begeleiding van de Barbiergidsen, hun nestkastjes te bewonderen tijdens een leerrijke polderwandeling. Een geslaagde samenwerking !
Doe mee met Xavier de Ree Xavier de Ree is de poldermascotte van Kruibeke en woont samen met tientallen reeënvriendjes in de Scalluvia elzenbroekbossen. Xavier knabbelt graag aan jonge boompjes en soms kan je hem even spotten bij schemerlicht. Als je goed zoekt, vind je zijn hoefsporen in de polders terug. Ben jij hem al ergens tegengekomen?
Wist je dat…
Wie woont er hier? Het Scalluvia-project houdt van alle dieren in het natuurgebied, maar wil graag 6 speciale doelsoorten helpen om in het gebied te komen wonen. Eén van deze beestjes is de bittervoorn. Deze vis leeft in ondiep water met veel waterplanten, dus de kreken van de elzenbroekbossen zijn ideaal om in te wonen. De bittervoorn is een goede vriend van de zoetwatermossel, want het legt zijn eitjes in dit schelpdier om ze goed te beschermen tot de babyvisjes alleen kunnen overleven. Slim, niet waar?
Het woord ‘Scalluvia’ een samentrekking is van Scaldis (Schelde) en alluviale bossen: Bossen waarvan de bomen steeds met hun voeten in natte en kleiige grond staan. Het elzenbroekbos in onze polders is een type alluviaal bos. bittervoorn © Vilda
Xavier heeft je hulp nodig Er zijn heel wat interessante mensen die werken in en rond de bossen van Scalluvia. Onze nieuwsgierige ree gaat voor de volgende nieuwsbrief op pad om hen lastige vragen te stellen. Volgende keer is de boswachter aan de beurt. Maar Xavier kan wat inspiratie gebruiken om leuke vragen te verzinnen. Wil jij hem helpen? Denk goed na en stuur ons je vraag door via xavierderee@poldersvankruibeke.be De leukste en origineelste vraag krijgt een fijne verrassing opgestuurd, dus vergeet je naam, leeftijd en adres niet te vermelden!
z’nspullen: tekeningbovenaannaar de in ek . Zo os erv dd slo n POOR.. XavierdeReeisee RGROOTGLASenREEËNS VE D, OO TL PO JE, AD LA CAMERA,NOTITIEB
3
Mis de geheimen van Scalluvia niet! Bos(be)wonderen Ontdek op zondag 19 oktober tijdens de Week van het Bos het geheim van Scalluvia tijdens de informatieve elzenbroekboswandeling. Speciaal op die dag mogen jong en oud onder gidsbegeleiding een stukje afgesloten elzenbroekbos in. De Barbiergidsen loodsen de volwassenen door het afgeschermde natuurgebied en de Natuurouders organiseren plezierige doeactiviteiten voor jonge kinderen. Een ideale uitstap voor de hele familie! Misschien spot je wel een ree of een bever of één van onze 6 doelsoorten! Afspraak om 14u00 in het Kasteel van Wissekerke. Nieuwsgierig? Vergeet je niet in te schrijven vóór 15 oktober via veerle@jusbox.be. Let op, want het aantal plaatsen is beperkt! Deelnemen is helemaal gratis! Programma: 14u00: Verwelkoming in het Kasteel van Wissekerke 14u10: Wandeltocht met de Barbiergidsen en de Natuurouders 17u00: Receptie voor deelnemers in het Kasteel van Wissekerke
Houd zeker de website www.scalluvia.eu, de Facebookpagina de Polders van Kruibeke of www.weekvanhetbos.be in de gaten voor meer informatie!
Vrijwilligers in actie In de Polders van Kruibeke valt er regelmatig iets te beleven. De Barbiergidsen begeleiden de eerste zondag van de maand een poldertocht. Ook kan je bij hen een wandeling op maat van je groep reserveren. De vrijwilligers van het Kruibeekse natuurbehoud – Kruin – verzorgen wandelingen, educatieve avonden over planten en dieren of andere projecten, zoals het plaatsen van nestvlotjes voor de visdief en de amfibieënoverzet. Zij staan ook in voor de telling van het aantal vogels, libellen, waterjuffers en dagvlinders. Ook de Kruibeekse Natuurouders werken graag mee aan het Scalluvia-project. Deze vrijwilligers helpen leerkrachten bij actieve natuur- en milieulessen die meer tijd en begeleiding vragen. Samen met de projectpartners
ijsvogel © Vilda
zijn de Natuurouders volop in de weer om een educatief aanbod uit te werken over de elzenbroekbossen. Katrien Cornu, één van de Natuurouders legt uit: “We steken momenteel ons licht op bij andere organisaties die natuureducatie aanbieden zoals de Provincie OostVlaanderen in de Helix, het Leen, de Kaaihoeve en het Regionaal Landschap Schelde-Durme. Het doel is om een leuk en leerrijk pakket te ontwikkelen over de elzenbroekbossen en kreken voor kinderen van de lagere school. We voelen aan dat het onderwijs ervoor open staat om kinderen op een spelende en ervaringsgerichte manier te laten leren. Denk maar aan het educatieve waterspel ‘Moord in de poel’, waar er met proefjes en opdrachten gezocht wordt naar een moordenaar in de dierenwereld. Jeugdjournaal Karrewiet kwam zelfs een kijkje nemen om er een reportage over te draaien. Dus we zien wel heel wat mogelijkheden voor toekomstige projecten.”
Voor meer informatie over onze partners en vrijwilligers: De Barbiergidsen – www.barbiergidsen.be Kruin – www.kruin.be Voor meer informatie over de Natuurouders kan je terecht bij milieu@kruibeke.be
Gek op Scalluvia Ben je helemaal gebeten door Scalluvia en wil je nog meer te weten komen? Dan is er goed nieuws: in het najaar wordt de Scalluvia projectbrochure uitgebracht. Op de website www.scalluvia.eu vind je een digitale versie. Of liever toch een papieren exemplaar? Ga eens langs bij de Infokeet, Scheldelei (aan het veer naar Hoboken) in Kruibeke, of in het gemeentehuis van Kruibeke.
www.scalluvia.eu
4 Deze nieuwsbrief kadert in het door de Europese Unie gesteunde Life+ project Scalluvia en draagt bij tot de ontwikkeling van het Europese Natura 2000-netwerk. Meer info op www.scalluvia.eu