Ontmoet de Schelde
Hedwige-Prosperproject
Juni 2012
Het Hedwige-Prosperproject is een onderdeel van het Sigmaplan - met de ‘S’ van Schelde. Dit plan maakt Vlaanderen niet alleen veiliger tegen overstromingen, het schept ook kansen voor nieuwe natuur en aantrekkelijke wandel- en fietsgebieden. Dit jaar startten weer verschillende projecten op, die meebouwen aan dit toekomstbeeld. Om de samenhang van deze gebieden goed duidelijk te maken, stopten we alle Sigma-informatie in een nieuw kleedje. Zo herken je de broertjes en zusjes van het HedwigeProsperproject meteen als je andere regio’s bezoekt. Ook de nieuwsbrieven zien er voortaan dus anders uit, maar we blijven je als vanouds informeren over de vooruitgang van dit veelzijdige project.
Binnenkort brengen we weer nieuwe vrachten zand naar de werfzone voor de constructie van het laatste dijkdeel op Vlaamse bodem. Ook de werken aan het pompstation gaan op korte termijn van start. Mogen we vragen om de werf ook tijdens het bouwverlof niet te betreden? Zo kunnen we samen ongevallen vermijden. Vanzelfsprekend wensen we iedereen een fantastische zomervakantie toe! Dorien Verstraete, projectingenieur Waterwegen en Zeekanaal NV Laurent Vanden Abeele, projectleider Agentschap voor Natuur en Bos
© Jeroen Mentens
Een nieuwe thuis voor de havenvogels
Dat natuur en industrie kunnen samengaan, zie je elke dag in het havengebied. Soms vind je er zelfs planten en dieren, die je elders zelden ontmoet. Lepelaars bijvoorbeeld, maar ook vele steltlopers die houden van de verlaten zandvlaktes op opgespoten haventerreinen. Om de economie van Vlaanderen te voeden, moet de haven blijven groeien.
Het belang van de Waaslandhaven groeit nog elke dag. Dankzij de vele bedrijven en ondernemingen vertrekken dagelijks ongeveer 14.000 mensen naar hun job op Linkeroever. En dit aantal stijgt nog steeds. Om die ontwikkeling te ondersteunen, startte onlangs één van de grootste infrastructuurprojecten van Vlaanderen: de bouw van een tweede maritieme toegang tot de Waaslandhaven. De ‘Deurganckdoksluis’ verbindt straks de Schelde met het Waaslandkanaal en biedt schepen een betere toegang tot de haven op Linkeroever.
ONTMOET DE SCHELDE JUNI 2012 |
02
Met een lengte van 500 meter en een breedte van 68 meter, evenaart de nieuwe sluis de omvang van de Berendrechtsluis. Dat is nu nog de grootste sluis ter wereld. De Deurganckdoksluis komt echter nóg dieper te liggen. Zodra de constructie klaar is, wordt zij de nieuwe titelhouder. Een gigantisch project, kortom, maar tegelijk een precisiewerkje. De vier sluisdeuren moeten naadloos in elkaar glijden en ook het aansluiten van de opengaande bruggen op het treinspoor is millimeterwerk. De talenten van ongeveer 255 mensen houden het project dagelijks op de rails.
Voor de berging van grond die vrijkomt bij de bouw van de sluis worden eerder opgespoten haventerreinen in gebruik genomen. Hiermee verdween een stuk leefgebied voor rugstreeppadden en een meeuwenbroedplaats. Deze soorten kregen aan de rand van het havengebied een nieuwe thuis. Het reilen en zeilen in de haven zorgt wel vaker voor verschuivingen in de inplanting van natuurgebieden. Bij de bouw van het Deurganckdok ging leefgebied voor strand- en plasbroeders verloren. Die werden toen gecompenseerd door tijdelijke stranden plasvlaktes te ontwikkelen in het havengebied. Gezien deze terreinen stelstelmatig worden ingenomen voor haveninbreiding, moeten deze strand- en plasbroeders verhuizen.
© THV Verne Van Mourik ANTEAGROUP IRS
Groeikansen voor de Waaslandhaven
Maar de haven laat deze vogels niet in de kou staan. Nog voor het broedseizoen werd daarom tijdelijk een ideale habitat aangelegd in de Prosperpolder.
Een kijkje nemen in de polder? Nieuwsgierig naar deze natuurinrichting? Neem snel contact op met het infoteam via het nummer 03/575 91 73 of mail naar info@hedwigeprosper.be en laat je gidsen doorheen het gebied.
De getroffen havenbewoners houden van stranden met plassen om hun nesten te bouwen en jongen op te voeden. Ze bouwen hun woonst in het zand en vissen naar kreeftjes en bodemdieren in het water. In Europa vinden deze steltlopers nog moeilijk geschikte broedplaatsen. Stranden lokken meestal toeristen, die de nesten onvermijdelijk verstoren.
Op eigen houtje de werf doorkruisen, is om veiligheidsredenen helaas niet toegestaan. Ook tijdens het bouwverlof blijft de constructiezone verboden terrein. Enkel zo geraken we samen veilig door de werken.
Op de afgesloten werfzone in Prosperpolder vonden intussen tientallen kluten en strandplevieren een nieuwe thuis. Veilige broedeilanden met diepe grachten houden roofdieren, zoals vossen, op een veilige afstand. Zolang het project niet is afgewerkt, profiteren onder andere kluut en strandplevier van deze tijdelijke natuurinrichting. Daarna krijgt het gebied zijn definitieve bestemming als getijdennatuurgebied.
www. tweedesluiswaaslandhaven.be
In september strijkt de internationale denktank FloodCom neer in Prosperpolder. Partners uit Nederland, Frankrijk, Vlaanderen en het Verenigd Koninkrijk slaan de handen in elkaar om samen nieuwe oplossingen te zoeken voor het indijken van overstromingsrisico’s. Waterwegen en Zeekanaal NV leidt haar buitenlandse gasten doorheen het Sigmaplan en het Hedwige-Prosperproject. Daarna wordt bekeken hoe de Vlaamse kennis kan bijdragen aan een verbeterd Europees watermanagement. Meer informatie vind je op de website... en in de volgende nieuwsbrief!
elaars
Meer weten?
Europees samenwerkingsverband FloodCom
kluut
© Yves Adams
- strandplevier
© Yves Adams - lep
Een toevluchtsoord voor de broedergemeenschap
ONTMOET DE SCHELDE JUNI 2012 |
03
En wat met de Nederlandse Hedwigepolder? Contact Meer informatie over het HedwigeProsperproject vind je op www.hedwigeprosper.be
Met vragen kan je terecht bij:
Wie er de krant op nasloeg, las de voorbije maanden vele berichten over het Nederlandse projectluik. Vorig jaar (17 juni 2011) presenteerde staatssecretaris Bleker een alternatief voor de ontpoldering van de Hedwigepolder. Dit alternatief telde drie fasen: - de aanleg van buitendijkse slikken in de Westerschelde. - de ontpoldering van 151 hectare van de Schorer- en Welzingepolder nabij Vlissingen. - de realisatie van de (nog moeilijk in te schatten) restoppervlakte. Het voorstel werd door de Europese Commissie niet gunstig onthaald. In het voorjaar presenteerde staatssecretaris Bleker in vervolg op gesprekken met de Europese Commissie een alternatief, waardoor tweederde deel van de Hedwigepolder gespaard bleef. Daarnaast zouden de locaties Appelzak, een gedeelte van de Schorerpolder en de Welzingepolder worden ontpolderd. De Europese Commissie heeft aangegeven dit plan als een equivalent van volledige ontpoldering van de
ONTMOET DE SCHELDE JUNI 2012 |
04
Hedwigepoder te beschouwen. Dit plan kon echter niet op een meerderheid in het Nederlandse parlement rekenen. Het Nederlandse kabinet heeft onlangs, vanwege de inmiddels ingetreden demissionaire status, aangegeven een finaal besluit over natuurherstel in de Westerschelde aan het volgende kabinet over te laten. De Europese Commissie heeft daarop laten weten een ingebrekestellingsprocedure op te starten. Ook de Vlaamse Regering dringt aan op een concrete beslissing en startte een geschillenprocedure op. Die geeft beide landen zes maand om een akkoord te bereiken. Als dat niet lukt, wordt een ‘scheidsgerecht’ of arbitragecommissie ingesteld. De aanleg van de dijk op de Vlaamse bodem gaat intussen gestaag verder. Volgens de huidige planning zijn alle werken in Vlaanderen eind 2013 afgerond. Dan is het wachten op de voltooiing van de dijkwerken op Nederlands grondgebied. Pas daarna kan het Scheldewater het getijdengebied boetseren.
Dorien Verstraete, projectingenieur Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) tel. 03 224 93 68 dorien.verstraete@wenz.be Laurent Vanden Abeele, projectleider Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) tel. 09 265 46 44 laurent.vandenabeele@lne.vlaanderen.be De infokeet (open tijdens de kantooruren): Hertog Prosperstraat 8a te Kieldrecht tel. 03 575 91 73 info@hedwigeprosper.be
Colofon Verantwoordelijke uitgever: Waterwegen en Zeekanaal NV, Afdeling Zeeschelde, ir. Wim Dauwe, Lange Kievitstraat 111-113 bus 44, 2018 Antwerpen
Redactie & foto’s: Agentschap voor Natuur en Bos, JusBox, Waterwegen en Zeekanaal NV
www.hedwigeprosper.be www.sigmaplan.be