คู่มือสมาชิก by Amnesty International Thailand

Amnesty International Thailand

คูมือสมาชิก แอมเนสตี้ อินเตอรเนชั่นแนล ประเทศไทย

แอมเนสตี้ อินเตอรเนชัน่ แนล (AI) คือกระบวนการ เคลื่อนไหวของประชาชนทั่วโลก ซึ่งรณรงคเพื่อสิทธิ มนุษยชน กระบวนการเคลื่อนไหวนี้จัดตั้งขึ้นเพื่อให ประชาชนทั่วไปไดมีโอกาสแสดงความคิดเห็นและ เคลือ่ นไหวเรียกรองในนามของบุคคลอืน่ ๆ ซึง่ ตกอยูใ น ความเสี่ยงตอการถูกปฏิบัติอยางไมเปนธรรม ปจจุบัน AI มีสมาชิกอยูในเขตปกครองและ ประเทศตางๆ กวา 150 ประเทศทัว่ โลก ซึง่ คูม อื AI ฉบับ นี้มีจุดมุงหมายเพื่อเผยแพรนโยบาย การปฏิบัติ และ วิธีการทํางานโดยทั่วไปของ AI ใหกับสมาชิก

แอมเนสตี้ อินเตอรเนชั่นแนล ประเทศไทย 90/24 ซอยลาดพราว 1 ถ.ลาดพราว จอมพล จตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร: 0 2513 8745, 0 2513 8754 โทรสาร: 0 2939 2534 อีเมล: info@amnesty.or.th เว็บไซท: www.amnesty.or.th

สารบัญ วัตถุประสงคของคูมือฉบับนี้ บทนํา AI (เอไอ) คืออะไร? AI (เอไอ) มีจุดเริ่มตนอยางไร? AI (เอไอ) ปฏิบัติงานอยางไร? AI (เอไอ) ในโลกที่เปลี่ยนแปลง AI (เอไอ) ปฏิบัติงานไดผลเพียงใด? ทานจะปฏิบัติงานรวมกับ AI (เอไอ) ไดอยางไร? ภาคผนวก บทบาทของแอมเนสตี้ อินเตอรเนชั่นแนล ประเทศไทย คําศัพทในแวดวงสิทธิมนุษยชน

Amnesty International Thailand

วัตถุประสงคของคูมือฉบับนี้ แอมเนสตี้ อินเตอรเนชัน่ แนล (Amnesty International – AI) มีสมาชิกอยูทั่วโลกกวา 150 ประเทศและ เขตปกครอง โดยมีอดุ มการณรว มกันทีจ่ ะมุง มัน่ ปฏิบตั งิ าน ดานสิทธิมนุษยชน คูมือฉบับนี้เปนคูมืออางอิงซึ่งมุงหมาย ทีจ่ ะเผยแพรแนวทางดานนโยบายและการปฏิบตั งิ านสําหรับ สมาชิกของ AI ทั้งนี้เพื่อที่จะอธิบายถึงสถานะในเชิง สิทธิมนุษยชน และวิธีการปฏิบัติงานขององคกรฯ คูม อื ฉบับนีเ้ ปนเอกสารเพือ่ สาธารณชน ทีส่ ามารถ นําไปเผยแพรไดอยางอิสระ โดยอาจนําไปถายสําเนา หรือ เขาถึงขอมูลไดจากเว็บไซตของ AI: www.amnesty.org

คูม อื จะเริม่ ดวยบทนําสัน้ ๆ ซึง่ เปนเปาหมายลําดับแรก ในการใหสมาชิกใหมขององคกรเขาใจวา AI คือใคร ปฏิบตั ิ งานอยางไร และทานจะมีสวนรวมไดอยางไร คําหรือวลีใด ทีป่ รากฏเปนอักษรตัวหนา จะมีคาํ อธิบายกํากับไวคมู อื ฉบับ นี้เปนฉบับปรับปรุงใหทันตอสถานการณตามกระบวนการ เคลือ่ นไหวของ AI ซึง่ มีการเปลีย่ นแปลงอยูเ สมอ โดยเฉพาะ อยางยิ่งเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงนโยบายหลักในการประชุม สภานานาชาติ (International Council Meeting) ของ AI ซึง่ ไมอาจบรรจุเนือ้ หาลงในทีน่ ไี้ ดทงั้ หมด ทัง้ นีเ้ รายินดีทจี่ ะ รับคําติชมและขอเสนอแนะเพื่อปรับปรุงเนื้อหาของคูมือ ฉบับนี้ สวนคําอธิบายที่ปรากฏในคูมือฉบับนี้ ไมไดนํามา แทนทีเ่ อกสารเชิงนโยบายเดิม หรือตนฉบับทีเ่ ปนการตกลง อยางเปนทางการของ AI แตอยางใด หากตองการเอกสาร หรือตนฉบับดังกลาว หรือตองการขอมูลเพิ่มเติม หรือขอ คําแนะนําในปญหาเฉพาะดาน โปรดติดตอทางสํานักงาน

“เราตองการองคกรและบุคคลเชนตัวทาน ซึ่งจะทําใหบรรดาฆาตกรและอาชญากรรูวา โลกทั้ง โลกมองเห็นการกระทําของพวกเขา...จงอยาเสียใจ และทอแทเมื่อปราศจากการตอบสนอง การกระทํา ของทานบังเกิดผลอยางใหญหลวง เพราะฆาตกรและ ผูละเมิดลวนเปนคนขลาดอยางยิ่ง จนตองทําสิ่งที่ ขลาดเขลาในความมืด พวกเขารูส กึ เหมือนถูกจับตามอง เมื่อองคกรเชน AI ลงมือปฏิบัติการ” เบอรธา โอลิวา เดอ นาติวิ ผูพิทักษ สิทธิมนุษยชน ซึ่งสามีของเธอ “หายสาบสูญ” ในประเทศฮอนดูรัส เมื่อป 2524

AI คือใคร • AI คือขบวนการเคลือ่ นไหวทัว่ โลกของประชาชน ซึง่ รณรงค เพือ่ สิทธิมนุษยชน โดยสมาชิกขององคกรฯ ไดสละเวลาและ กําลังงานของตนเพื่อสนับสนุนและชวยเหลือผูสูญเสีย จากการถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน • AI เปนองคกรเพื่อการรณรงค โดยดําเนินการศึกษาวิจัย จัดทําเอกสารและรายงานการละเมิดสิทธิมนุษยชน แตงาน ขององคกรฯ มิไดมเี พียงเทานี้ สมาชิกขององคกรฯ ยังดําเนิน การเพื่อยับยั้งการละเมิดเหลานั้นอยางเปนรูปธรรมและมี ประสิทธิภาพ นอกจากนี้ AI ยังไดรณรงคเพื่อใหประชาชน ทั่วไปไดมีโอกาสแสดงความคิดเห็น และไดรวมเคลื่อนไหว ในนามของผูส ญ ู เสียหรือบุคคลอืน่ ทีต่ กอยูใ นภาวะอันตราย • การปฏิบตั งิ านของ AI ตัง้ อยูบ นพืน้ ฐานการรวมพลังสากล สมาชิกขององคกรฯ มาจากวัฒนธรรม ภูมหิ ลัง และความเชือ่ ทีแ่ ตกตางหลากหลายกันอยางกวางขวาง โดยมาผนึกกําลัง เพื่อมุงมั่นที่จะทํางานใหโลกใบนี้เปนที่ที่ทุกคนเขาถึงและ พึงพอใจกับสิทธิมนุษยชน • AI ใหคาํ มัน่ ทีจ่ ะปฏิบตั งิ านดานสิทธิมนุษยชนใหครอบคลุม ทัว่ โลก เราทํางานเพือ่ ผูส ญ ู เสียหลายประเภท ภายใตรฐั บาล รูปแบบตางๆ ไมวาพวกเขาจะอยูภายใตการจับจองของ สื่อมวลชน หรือความทุกขของพวกเขาถูกเพิกเฉยจากทั่ว โลกก็ตาม • AI มีความเชือ่ ในการรณรงคเรียกรองเพือ่ ผูส ญ ู เสียแตละราย งานวิจยั ของเรา การรณรงค ความบากบัน่ ทีจ่ ะเปลีย่ นแปลง กฎหมายและนโยบาย การสงคําอุทธรณ ขอรองเรียน และ จดหมายของเรานัน้ ลวนแตมจี ดุ มุง หมายทีจ่ ะเปลีย่ นแปลง วิถีชีวิตของผูหญิง ผูชาย และเด็กอยางแทจริง รายงานของ AI ไดพยายามใหการสนับสนุนผูสูญเสียแตละราย และ บรรยายประสบการณที่พวกไดเขาเผชิญ ซึ่งผูสูญเสียเหลา นี้มิได เปนเพียงตัวเลขเชิงสถิติ แตพวกเขาลวนมีชื่อเรียก ขาน มีวันเดือนปเกิด มีประวัติ และแตละรายลวนมีสิทธิที่ จะไดรับความเปนธรรม • AI เปนอิสระจากทุกรัฐบาล จากแนวคิดเชิงนโยบาย ผลประโยชนเชิงเศรษฐกิจหรือศาสนา อีกทั้งมิไดสนับสนุน หรือตอตานรัฐบาลหรือระบบการเมืองใด และไมจาํ เปนตอง สนับสนุนความคิดเห็นของผูส ญ ู เสียซึง่ แสวงหาการคุม ครอง สิทธิของตน อนึ่ง เพื่อประกันความเปนอิสระ องคกรฯ มิได แสวงหาหรือยอมรับความชวยเหลือทางการเงินจากรัฐบาล หรือพรรคการเมืองใด ๆ เพื่อปฏิบัติงานในดานเอกสารและ

รณรงคเพือ่ ตอตานการละเมิดสิทธิมนุษยชน แตเงินทุนของ องคกรฯ มาจากการบริจาคของสมาชิกทัว่ โลก และกิจกรรม การระดมทุน • AI เปนกระบวนการเคลื่อนไหวที่เปนประชาธิปไตย และ บริหารจัดการดวยตนเอง โดยองคกรฯ จะขึน้ ตรงตอสมาชิก ของตนทีม่ อี ยูท วั่ โลกเทานัน้ ซึง่ คณะกรรมาธิการทีไ่ ดรบั การ คัดเลือกจะเปนผูตัดสินใจในระดับนโยบาย • AI ไดจัดตั้งกลุมพิทักษสิทธิมนุษยชนทั่วโลก ซึ่งตางก็มี หลักการผนึกกําลังสากล มีการปฏิบตั กิ ารอยางจริงจังตอผู สูญเสียแตละราย มีการปฏิบตั งิ านครอบคลุมทุกหนทุกแหง ในโลก มีความเปนสิทธิมนุษยชนสากลและไมอาจแบงแยก ได ปราศจากอคติและเปนอิสระ รวมทั้งมีความเปน ประชาธิปไตย และใหความเคารพซึ่งกันและกัน

“การกระทําของพวกคุณ ผนวกกับแนวรวม การรวมพลังของนักกิจกรรมทั่วโลก ไดนํามาซึ่งการ เปนอิสรภาพของผม...ผมไมรูวาจะขอบคุณพวกคุณ ไดอยางไร...หากปราศจากแนวรวมการรวมพลัง ดังกลาว ผมก็คงจะยังอยูในเรือนจําอันนาสังเวชนั่น ตอไป...ผมขอสนับสนุนใหพวกคุณปฏิบัติงานตอไป ในนามของนักโทษทัว่ โลก ซึง่ กําลังเฉาตายในคุกของ บรรดาเผด็จการ...ผมขอแสดงความชื่นชมตอนัก กิจกรรมของ AI ซึ่งไดเขียนมาใหกําลังใจแกผมใหสู ตอไป ผมขอบอกวา จดหมายจากพวกคุณไดถกู ตํารวจ ยึดไป ซึง่ ผมเพิง่ ไดอา นบางฉบับสงจากสหรัฐอเมริกา ทีเ่ ล็ดลอดผานทางอินเตอรเนตหลังจากการปลอยตัว ผม...ดวยความขอบคุณอยางใหญหลวง” นักโทษทางความคิด, Ngarlejy Yorongar le Moiban ไดรับการปลอยตัวเมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ 2542 ภายหลังถูกคุมขังในประเทศชาด (Chad) เปน เวลา 8 เดือน

Amnesty International Thailand

AI มีจุดเริ่มตนอยางไร กวาหาทศวรรษมาแลว ที่นักศึกษาชาว โปรตุเกสสองคนชูแกวของตนเองขึน้ เพือ่ ดืม่ อวยพร แกเสรีภาพ จากการกระทําธรรมดาๆ ดังกลาว ทั้ง สองกลับถูกจําคุกนานถึง 7 ป เหตุการณนั้นทําให ปเตอร เบเนนสัน (Peter Benenson) นักกฎหมาย ชาวอังกฤษ ถึงกับทนไมไหว จึงตัดสินใจทีจ่ ะดําเนิน การอยางใดอยางหนึ่ง ปเตอร เบเนนสันไดเขียนจดหมายถึง หนังสือพิมพอังกฤษ “The Observer” เรียกรองให มีการรณรงคสากลเพื่อปกปอง “นักโทษที่ถูกลืม” ซึง่ แนวคิดของเขา คือการกระตุน ใหประชาชนระดม กําลังกันสงจดหมายเรียกรองตอผูมีอํานาจทั่วโลก ในวันที่ 28 พฤษภาคม 2504 หนังสือพิมพไดตพี มิ พ บทความพิเศษเรื่องนักโทษผูถูกลืม ซึ่งนับเปนจุด เริม่ ตนของการรณรงคอนั ยาวนานเปนปของปเตอร เบเนนสัน คําอุทธรณเพื่อนิรโทษกรรมป 2504 “นักโทษที่ถูกลืม” ไดเรียกรองใหผูคนทั่ว ทุกหนทุกแหง ประทวงโดยสงบและปราศจากอคติ ตอการคุมขังชายและหญิงทั่วโลก อันเนื่องมาจาก ความเชื่อทางการเมืองหรือศาสนาของพวกเขา บทความพิเศษไดกลาวถึงผูถ กู คุมขังวาเปน นักโทษ ทางความคิด ซึ่งถือวาเปนวลีใหมของเหตุการณที่ เกิดขึ้นในโลก บทความชิ้นนั้นไดรับการขานรับอยาง มหาศาล ภายในชวงเวลาหนึง่ เดือน มีผอู า นมากกวา พันคนสงจดหมายมาสนับสนุนและเสนอความชวย เหลืออยางเปนรูปธรรม พวกเขายังสงรายละเอียด ของนักโทษทางความคิดมาเพิ่มเติมอีกมากมาย หลายกรณี ภายในชวงเวลาเพียงหกเดือน ความ พยายามเผยแพรขา วสารทีเ่ ริม่ ตนเพียงสัน้ ๆ นัน้ ได พัฒนาเปนกระบวนการเคลือ่ นไหวระดับสากลอยาง ถาวร และภายในหนึง่ ป องคกรใหมกไ็ ดสง ผูแ ทนไป ยังสี่ประเทศ เพื่อทําหนาที่ในฐานะตัวแทนของ นักโทษ รวมทั้งไดนําคดีอีก 210 กรณีมารับไวเพื่อ พิจารณาชวยเหลืออีกดวย ในขณะนั้นไดมีการจัด ตั้งคณะกรรมการระดับชาติขึ้นใน 7 ประเทศ

ในขณะเดียวกัน หลักการอันปราศจากอคติและความ เปนอิสระก็ไดมกี ารกําหนดไวตงั้ แตเริม่ แรก โดยเนนการคุม ครอง สิทธิมนุษยชนในระดับสากลนัน่ คือประชาชนทัว่ โลกจะรณรงคเพือ่ บุคคลใดบุคคลหนึง่ ในทีใ่ ดก็ไดในโลก ขณะที่ AI เติบโตขึน้ องคกร ไดขยายขอบเขตการดําเนินงานออกไป โดยไมเพียงแตรับเรื่อง นักโทษทางความคิดเทานั้น แตยังพุงเปาไปยังผูสูญเสียซึ่งถูก ละเมิดสิทธิมนุษยชนทัว่ โลก เชน การถูกทรมาน การสูญหายของ บุคคล และโทษประหารชีวิต ในป 2520 ความพยายามของกระบวนการเคลื่อนไหว นี้ ปรากฏผลจากการไดรับรางวัลโนเบล สาขาสันติภาพ (Nobel Peace Prize) และในป 2521 ไดรับรางวัลสิทธิมนุษยชนของ องคการสหประชาชาติ (United Nations (UN) Human Rights Award) ทุกวันนี้ AI ไดระดมนักกิจกรรมอาสาสมัครทัว่ ทุกมุมโลก โดยมีสมาชิกและผูสนับสนุนทั้งหมดมากกวา 2.8 ลานคนในกวา 150 ประเทศและเขตปกครอง ซึ่งทุกคนไดรวมพลังกันเพื่อที่จะ ทําใหโลกนี้เปนสถานที่ซึ่งทุกคนมีสิทธิมนุษยชน นอกจากนี้ยังมี กลุม คนในทองถิน่ กลุม เยาวชนและนักเรียนนักศึกษา กลุม ผูเ ชีย่ ว ชาญอืน่ ๆ สมาชิกเฉพาะราย และผูป ระสานงานอีกหลายพันกลุม ดําเนินกิจกรรมในเขตปกครองและประเทศตางๆ กวา 100 ประเทศ นอกจากนี้ AI ยังมีสาขา (section) ทีจ่ ดั ตัง้ ในระดับชาติขนึ้ ในพืน้ ที่ มากกวา 50 ประเทศ และมีการจัดตั้งองคกรประสานงาน (coordinating structures) ขึ้นในประเทศตางๆ กวา 20 ประเทศ AI เปนองคกรทีไ่ ดรบั การยอมรับและใหความเชือ่ ถือ โดยองคกรฯ จัดสงผูแ ทนไปพบรัฐบาลและองคกรระหวางประเทศ เชน องคการ สหประชาชาติ และมีสว นรวมในการอภิปรายในประเด็นสิทธิมนุษยชน ระดับนานาชาติ

7 “การสนับสนุนและการรวมพลังทั้งมวลที่พวกคุณไดแสดงใหเราเห็น จะยังคงความสําคัญอยางใหญหลวงตอ การคํา้ ประกันทัง้ ชีวติ และความสมบูรณของรางกายของเพือ่ นรวมงานของเราทีถ่ กู ลักพาตัว...งานและความคิดเห็นของ พวกคุณกระตุนใหเรารูสึกวา เราไมไดอยูแตเพียงลําพัง และเราเปนสวนหนึ่งของกลุมชายและหญิงจํานวนมากมายที่ ทํางานในแตละวัน เพือ่ ทําใหโคลัมเบียเปนดินแดนแหงสันติ ทัง้ โทรศัพท โทรสาร อีเมล และทุกๆ อยางรวมทัง้ เวลาทีม่ อบ ใหเรา ยิง่ ทําใหเราแข็งแกรงขึน้ ในอันทีจ่ ะสรางโคลัมเบียทีด่ กี วา มีความเปนธรรม และมีความสงบ ชีวติ และความสมบูรณ ของรางกายของเพื่อนรวมงานของเรา และชาวโคลัมเบียอื่นๆ ซึ่งยังไมเคยไดรับความใสใจจากสื่อทั้งหลายนั้น สวนใหญ จะขึ้นอยูกับการรวมพลังและสิ่งที่ตามมา ซึ่งพวกคุณไดแสดงใหเราเห็นมาแลว” จดหมายถึง AI จาก Instituto Popular de Capacitacion (IPC) ซึง่ เปนองคกรพัฒนาเอกชนดานสิทธิมนุษยชน ในโคลัมเบีย โดยในวันที่ 18 กุมภาพันธ 2542 Jorge Salazar และ Jairo Bedoya เจาหนาที่ดานสิทธิมนุษยชนที่ทํางาน กับ IPC ไดรบั การปลอยตัวภายหลังถูกกองกําลังทหารจับตัวไปคุมขังถึงสามสัปดาห ทัง้ นีเ้ พือ่ นรวมงานของพวกเขา ไดแก Olga Rodas และ Claudia Tamayo ไดรับการปลอยตัวมากอนหนานั้นสิบวัน

AI ปฏิบัติงานอยางไร? วิสัยทัศนและภารกิจของ AI วิสยั ทัศนของ AI คือโลกซึง่ ทุกคนไดรบั การเคารพ ปกปองคุม ครอง และสงเสริมสิทธิมนุษยชนดังทีป่ ระกาศไว ในปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน และมาตรฐาน สิทธิ มนุษยชนสากลอื่นๆ ในการดําเนินงานตามวิสัยทัศนดังกลาว ภารกิจ ขององคกรฯ ไดมุงทําการศึกษาวิจัยและการปฏิบัติที่ให ความสําคัญกับการปองกันและยับยั้งการละเมิดสิทธิตอ รางกายและจิตใจอยางรายแรง รวมทัง้ การละเมิดตออิสรภาพ ทางความคิดและการแสดงออก และอิสรภาพจากการเลือก ปฏิบตั ิ ภายใตบริบทของการปฏิบตั เิ พือ่ สงเสริมสิทธิมนุษยชน ทุกประเภท ปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชนไดกลาวถึง สิทธิมนุษยชน ซึ่งเปนพื้นฐานของศักดิ์ศรีและการพัฒนา มนุษย โดยรวมถึง 1) สิทธิเชิงการเมือง เชน เสรีภาพในความ คิดเห็น ในการแสดงออกและการชุมนุม 2) สิทธิเชิงเศรษฐกิจ เชน สิทธิทจี่ ะทํางาน สิทธิทจี่ ะไดรบั มาตรฐานความเปนอยู อยางเพียงพอ 3) สิทธิของพลเมือง เชน ความเสมอภาค

ทางกฏหมาย สิทธิในการสมรส และ 4) สิทธิเชิงสังคมและ วัฒนธรรม เชน สิทธิในการศึกษา และการมีสว นรวมในการ ใชชวี ติ ในชุมชน สิง่ เหลานีล้ ว นเปนความรับผิดชอบของทุก รัฐบาลและทุกประเทศในโลก ทีค่ วรจะเคารพ คุม ครอง และ ทําใหประชาชนทุกคนไดมีสิทธิมนุษยชนในอาณาเขตของ ตนโดย AI มีเปาหมายที่จะกดดันใหรัฐบาลตางๆ ยอมรับ และปฏิบัติตามความรับผิดชอบของตน AI ถือวาสิทธิมนุษยชนทัง้ มวลตางมีความเกีย่ วของ ซึ่งกันและกัน ตลอดจนใหความเห็นชอบและสงเสริมสิทธิ ทุกประการทีร่ ะบุไวในปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน อยางไรก็ตาม AI ไมอาจใหความเอาใจใสตอการละเมิด สิทธิมนุษยชนไดทั้งหมดทุกประเภท ซึ่งเปนเหตุผลที่ องคกรฯ ตองมุงทํางานในประเด็นเพื่อยุติการละเมิดสิทธิ อยางรุนแรงตอรางกายและจิตใจ ตอเสรีภาพทางความคิด และการแสดงออก และตอเสรีภาพจากการเลือกปฏิบัติ สวนขอบเขตงานศึกษาวิจยั และการปฏิบตั ทิ อี่ งคกรฯ สามารถ กระทําไดนั้น สมาชิกขององคกรฯ เปนผูกําหนด

Amnesty International Thailand

ในอดีต การรณรงคของ AI ไดมุงเนนในกิจกรรม หลักๆ ดังนี้: • ปลดปลอยนักโทษทางความคิดทุกคนโดยไมมเี งือ่ นไข • ชวยใหการพิจารณาคดีของนักโทษการเมืองเปนไป อยางรวดเร็วและเปนธรรม • ยกเลิกโทษประหารชีวิต การทรมาน และการปฏิบัติ หรือการลงโทษอยางโหดเหี้ยม ไรมนุษยธรรม หรือตํ่า ทราม • ยุตกิ ารตัดสินคดีนอกกฎหมาย และ “การหายสาบสูญ ของบุคคล” • ตอสูม ใิ หมกี ารละเวนโทษตอผูก อ การละเมิดสิทธิมนุษยชน โดยดําเนินการใหแนใจวาพวกเขาไดถกู นําตัวมาขึน้ ศาล เพื่อใหเปนไปตามมาตรฐานสากล

หลายปทผี่ า นมา AI ไดขยายขอบเขตอํานาจทีไ่ ด รับมอบหมาย ใหครอบคลุมการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่ กระทําโดยหนวยงานและบุคคลที่มิใชคนของรัฐ นอกจาก นี้องคกรฯ ยังตอตานการละเมิดสิทธิมนุษยชนของกลุม การเมืองติดอาวุธ (เนื่องจากการควบคุมดูแลเขตปกครอง หรือการกระทําทีต่ อ ตานรัฐบาล) เชน การจับตัวประกัน การ ทรมานและการสังหารนอกกฏหมาย AI ยังตอตานการละเมิด สิทธิมนุษยชน ทีท่ กุ ฝายกระทําตอพลเรือนและบุคคลทีม่ ไิ ด อยูในกองทัพในระหวางการขัดแยงเรื่องอาวุธ นอกจากนี้ องคกรฯ ยังพุงเปาไปยังการลวงละเมิดในบานเรือนหรือ ชุมชน ซึง่ รัฐบาลไดเพิกเฉย หรือไมยอมดําเนินการแกไขใดๆ อาทิการตัดเฉือนอวัยวะเพศสตรี การละเมิดภายใตบริบท การคาผูห ญิง และความรุนแรงตอบุคคลทีเ่ ปนเลสเบีย้ น เกย คนที่พอใจในทั้งสองเพศ และคนที่ผาตัดเปลี่ยนแปลงเพศ ซึง่ การกระทําเหลานีฝ้ า ยรัฐทัง้ เพิกเฉยและไมเอาโทษ จึงเปน หนาที่ขององคกรฯ โดยตรง ในปจจุบัน AI ไดมีพันธกิจครอบคลุมไปยังดาน สิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม โดยมีความเชื่อ มั่นวาการเคารพ ปกปอง สงเสริมสิทธิมนุษยชนจะทําให ปญหาความยากจนลดลงอันนํามาซึง่ ความเสมอภาคและความ ยุติธรรม

งานของ AI AI พยายามทุกวิถีทางที่จะเปดเผยการละเมิด สิทธิมนุษยชนอยางแมนยํา รวดเร็ว และยืนหยัด โดยการ จัดทําวิจัยขอเท็จจริงของแตละกรณี รวมทั้งรูปแบบการ ละเมิดสิทธิมนุษยชนอยางเปนระบบและปราศจากอคติ ซึง่ การคนพบเหลานี้ไดถูกนําออกเผยแพร จากนั้นสมาชิก ผูสนับสนุน และเจาหนาที่องคกรฯ จะเพิ่มแรงกดดันอยาง เปดเผยตอรัฐบาลและบุคคลอื่นๆ รวมทั้งกลุมการเมือง ติดอาวุธ องคการระหวางประเทศและบริษัทตางๆ เพื่อยุติ การละเมิดเหลานั้น นอกเหนือจากงานตอตานการละเมิดสิทธิมนุษยชน เปนการเฉพาะแลว AI ยังกระตุนใหรัฐบาลทั้งหลายรักษา กฎหมาย และยอมรับการดําเนินงานตามมาตรฐาน สิทธิมนุษยชน นอกจากนั้น AI ยังดําเนินกิจกรรมดาน สิทธิมนุษยชนศึกษา รวมทั้งกระตุนใหองคการระหวาง ประเทศ เอกชน และทุกภาคสวนของสังคมไดสนับสนุนและ เคารพในสิทธิมนุษยชน กิจกรรมหลักของ AI คือการวิจัยเรื่องการละเมิด สิทธิมนุษยชน แลวนําไปเผยแพร และรณรงคเพื่อยุติการ ละเมิดดังกลาว นักกิจกรรมของ AI จัดการรณรงคเพื่อให

เกิดการเปลีย่ นแปลง เชน การปลดปลอยนักโทษทางความ คิดแตละคน หรือการบรรเทาโทษประหารชีวิต อีกทั้งเพื่อ การเปลี่ยนแปลงในตัวบทกฎหมาย และการเปลี่ยนแปลง จิตสํานึกของประชาชนในเรื่องสิทธิมนุษยชน รูปแบบการ ปฏิบัติของสมาชิก AI เปนไปอยางหลากหลาย ดังนี้: • สงคําอุทธรณตอรัฐบาลและหนวยงานที่มีสวนรับผิด ชอบตอการละเมิดสิทธิมนุษยชน เรียกรองใหดาํ เนินการ ในคดีพิเศษเหลานั้น และใหมีการเปลี่ยนแปลงทาง นโยบายและการปฏิบัติ • ประสานงานกับองคการระหวางประเทศ เชน องคการ สหประชาชาติ เพื่อใหองคกรเหลานั้นตระหนักและนํา หลักการสิทธิมนุษยชนไปใชในโครงการตางๆ และเพือ่ กําหนดและดําเนินงานตามมาตรฐานสิทธิมนุษยชน และเพื่อลงมือแกไขปญหาตอสถานการณพิเศษตางๆ • ประสานงานกับรัฐบาลของตน เพื่อใหลงมือปฏิบัติ การตอตานการละเมิดสิทธิมนุษยชนในประเทศอื่นๆ และเพื่อแกไขกฎหมาย นโยบาย และการปฏิบัติใน ประเด็นทีเ่ กีย่ วของกับปญหาสิทธิมนุษยชน รวมทัง้ การ คุมครองผูลี้ภัย การเคลื่อนยายอาวุธและกองทัพ กองกําลังรักษาความปลอดภัย และกําลังตํารวจ • กดดันผูมีสวนไดสวนเสียอื่นๆ เชน บริษัทตางๆเพื่อ สงเสริมและคุมครองสิทธิมนุษยชน • ทํางานรวมกับองคกรพันธมิตรอื่นๆ เชน ชุมชน หรือ กลุมสิทธิ หรือสมาคมวิชาชีพ เชน สมาคมแพทย หรือ สมาคมครู โดยใหการอบรมและสนับสนุนนักตอสูเพื่อ สิทธิมนุษยชน • ใหการสนับสนุนผูสูญเสียและครอบครัว โดยใหการ บรรเทาทุกขแกนกั โทษทางความคิดและเหยือ่ การทรมาน แตละราย • สนับสนุนและจัดใหมีโครงการสิทธิมนุษยชนศึกษา เพื่อสงเสริมประชาชนในการเรียนรูสิทธิมนุษยชน และ วิธีการปกปองสิทธิเหลานั้น • ระดมความรวมมือภายในชุมชนของตนโดยการจัด เวทีเผยแพรเหตุการณระดับทองถิ่น ระดับชาติ และ ระดับสากล และใหขอมูลแกสื่อมวลชน “งานของพวกคุณมีความสําคัญและมีความ หมายอยางใหญหลวง เนือ่ งจากมีการปรับปรุงวิธกี าร ปฏิบัติตอผมในทุกครั้งที่มีการกดดันจากองคกรเพื่อ สิทธิมนุษยชน สื่อตางประเทศ และรัฐบาลอื่นๆ” Wei Jingsheng อดีตนักโทษทางความคิดชาวจีน กลาวแกสมาชิก AI หลังจากเขาไดรับการปลอยตัว จากเรือนจําในป 2540

Amnesty International Thailand

แนวทางของ AI งานของ AI ทั้งหมดอาศัยแนวทางของหลักการ รวมพลังสากล การปฏิบตั กิ ารอยางจริงจังสําหรับผูส ญ ู เสีย การทํางานเปนเครือขายครอบคลุมทัว่ โลก สิทธิมนุษยชนที่ เปนสากลและไมอาจแบงแยกได ปราศจากอคติและ เปนอิสระ ตลอดจนมีความเปนประชาธิปไตยและใหความ นับถือซึ่งกันและกัน

การรวมพลังสากล สิทธิมนุษยชนไมไดเปนเรื่องของประเทศหนึ่ง ประเทศใด การจัดตั้ง AI ตั้งอยูบนพื้นฐานความเชื่อที่วา การคุม ครองสิทธิมนุษยชนเปนประเด็นสากล ไมไดเปนความ รับผิดชอบของประเทศใดประเทศหนึ่ง สมาชิกของ AI มาจากวัฒนธรรมและภูมิหลังที่หลากหลาย และทํางาน ประสานกันกับผูส ญ ู เสียจากการละเมิดสิทธิมนุษยชน และ กับขบวนการเคลื่อนไหวดานสิทธิมนุษยชนทั่วโลก

การปฏิบัติการอยางมีประสิทธิภาพ สําหรับผูสูญเสีย

การทํางานเปนเครือขายครอบคลุมทั่วโลก AI ปฏิบตั งิ านดานสิทธิมนุษยชนเพือ่ ผูค นทัว่ ทุกหนแหง และเพือ่ ผูส ญ ู เสียหลากหลายประเภท ภายใตรฐั บาลรูปแบบ ตางๆ AI ไมไดนาํ ประเทศตางๆ มาทําการเปรียบเทียบกัน หรือ “ประเมินคา” ประเทศเหลานั้น แต AI กลาวถึงการละเมิด สิทธิมนุษยชนตามระดับและความรุนแรงของมัน

ความเปนสากลและไมอาจแบงแยกได สิทธิมนุษยชนเทาเทียมกันหมดสําหรับประชาชน ทุกหมูเ หลา ไมวา จะมีเชือ้ ชาติ เพศ แนวคิดดานเพศ ศาสนา เผาพันธุ ความคิดเห็นเชิงการเมืองหรือความคิดเห็นอื่น สัญชาติ หรือสังคมใดๆ ก็ตาม เราทุกคนตางเกิดมาอยางมี อิสระ และมีความเทาเทียมกันทั้งในดานศักดิ์ศรีและสิทธิ ตางๆ ดังนั้นสิทธิมนุษยชนเปนประเด็นสากลที่ไมอาจแบง แยกได เพื่อมนุษยทุกคนจะดํารงชีพอยูไดอยางมีศักดิ์ศรี ไดรบั เสรีภาพ ความมัน่ คง และมาตรฐานความเปนอยูท ี่ เหมาะสม

ปราศจากอคติ

AI ไมไดสนับสนุน หรือตอตานรัฐบาลหรือระบบ การเมืองใดๆ ทั้งสิ้น ซึ่งรวมถึงความคิดเห็นของผูสูญเสียที่ งานศึกษาวิจัยของเรา การรณรงค ความมานะ พยายามปกปองสิทธิของตนเอง AI ทุกสาขาและทุกกลุม ตาง พยายามทีจ่ ะเปลีย่ นแปลงกฎหมายและนโยบาย การสงคํา ปฏิบัติงานอยูในภูมิภาคตางๆ ทั่วโลก และอยูภายใต อุทธรณ ขอรองเรียนและจดหมายของเรา ลวนมิไดถกู กําหนด สถานการณการเมืองที่หลากหลาย โดยการเมืองหรืออุดมการณ แตกําหนดโดยแนวคิดที่จะ ชวยเหลือผูหญิง ผูชาย และเด็กๆ AI เริ่มตนการรณรงคใน ป 2504 ดวยบทความในหนาหนังสือพิมพทเี่ กีย่ วกับ นักศึกษา สองคนทีใ่ ชเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นแลวถูกจับกุม ในประเทศโปรตุเกส หลังจากนัน้ อีก 40 ปตอ มา เราก็ยงั คง รณรงคเพือ่ การตอสูก ารละเมิดสิทธิมนุษยชนทีร่ า ยแรง ในรายงานเราพยายามบรรยายเรื่องราวของผู สูญเสียแตละราย เลาเรือ่ งราวในชีวติ ของพวกเขา เราพยายามแสดงใหเห็นวา มนุษยแตละคนทุกข ทรมานอยางไรในเบื้องหลังสถิติที่พาดหัวขาว

ความเปนอิสระ AI เปนอิสระจากทุกรัฐบาล จากอุดมการณทาง การเมือง ผลประโยชนทางเศรษฐกิจ หรือศาสนาใดๆ โดย มิไดสนับสนุน หรือตอตานรัฐบาลหรือระบบการเมืองใดๆ ทัง้ สิน้ อีกทัง้ ไมจาํ เปนตองสนับสนุนความคิดเห็นหรือสาเหตุ ของผูส ญ ู เสียเนือ่ งจากพยายามปองกันสิทธิของตน เพือ่ คง ความเปนอิสระดังกลาว AI มิไดแสวงหาหรือยอมรับเงินจาก รัฐบาลหรือพรรคการเมืองตางๆ เพื่อนํามาจัดทําเอกสาร และรณรงคตอตานการละเมิดสิทธิมนุษยชนแตอยางใด แหลงการเงินของ AI ลวนไดมาจากการบริจาคของสมาชิก ทั่วโลกและกิจกรรมการหาทุนของ AI เองทั้งสิ้น

ดวยการยึดหลักการปราศจากอคติใดๆ เราจึงมุงเนนความ สําคัญไปทีก่ ารปฏิบตั งิ านของ AI ทีจ่ ะทําใหประชาชนไดรบั สิทธิดงั ทีร่ ะบุไวในปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน ดวย การคงไวซงึ่ ความเปนอิสระและปราศจากอคติ AI จึงสามารถ หลุดพนจากคําโตแยงของรัฐบาลตางๆ ซึ่งมักจะพยายาม กลาวหาวา AI วิพากษวิจารณพวกเขาสืบเนื่องจากอคติ ทางการเมือง มากกวาประเด็นหรือสถานการณสทิ ธิมนุษยชน ดวยเหตุผลดังกลาว AI จึงสามารถสรางความเขมแข็งใหแก จุดยืนของตนและความเชือ่ มัน่ ในผลงานวิจยั ในสายตาของ ชุมชนและประชาคมระหวางประเทศได

Amnesty International Thailand

องคกรประชาธิปไตยสากล AI เปนกระบวนการเคลื่อนไหวสากลที่มีสมาชิก อยูทั่วทุกมุมโลก ดังนั้นเพื่อความรวมมือในการปฏิบัติงาน AI จึงไดจัดระบบกิจกรรมตางๆ ตามรูปแบบพื้นฐานดังนี้: • ในระดับทองถิ่น สมาชิก AI จะรวมกลุมกันกลุมละ 5 คนหรือมากกวานัน้ เพือ่ ปฏิบตั งิ านในหนาทีข่ ององคกรฯ • ในระดับประเทศ การปฏิบตั งิ านของสมาชิกและกลุม AI จะไดรบั การพัฒนา สนับสนุน และประสานงานโดย สาขาหรือหนวยประสานงานอื่นๆ • ในระดับนานาประเทศหรือระดับสากลนั้น สํานัก เลขาธิการสากลซึ่งเปนสํานักงานกลางของ AI จะเปน ผูพัฒนาและสนับสนุนงานของสาขาและกลุม และ บรรดาสมาชิก ซึ่งที่สํานักงานกลางนั่นเองที่ไดมีการ ประสานงานวิจัยเรื่องการละเมิดสิทธิมนุษยชน และ เปนแหลงริเริม่ กิจกรรมการรณรงคสว นใหญ ซึง่ ดําเนิน การโดยสมาชิกทั่วโลก AI เปนองคกรประชาธิปไตยและบริหารภายใน กันเอง ซึง่ หมายถึงวาสมาชิกเปนผูต ดั สินใจวาประเด็น ใดที่ AI ควรดําเนินการ ทั้งนี้เปนไปตามกระบวนการ ตัดสินใจดังตอไปนี้: • กลุมสมาชิก AI อภิปรายประเด็นปญหา และเสนอ มติตอที่ประชุมใหญของสาขาในประเทศนั้นๆ และตอ คณะกรรมการบริหาร ซึ่งสาขาไดจัดการประชุมใหญ เพื่ออภิปรายขอเสนอเชิงนโยบายและการลงคะแนน เสียงในมตินั้นๆ • สาขาสงมติดงั กลาวไปยังสภานานาชาติ (International Council - ICM) ซึ่งเปนคณะกรรมการบริหารใหญของ AI ประกอบดวยผูแทนจากทุกสาขาที่จะมาพบกันในที่ ประชุมใหญทุกๆ สองป ณ ที่ประชุมใหญดังกลาว อาจ มีการแกไขขอบังคับขององคกรฯ กําหนดนโยบายและ โครงการโดยรวม และกําหนดงบประมาณของสํานัก เลขาธิการสากล • ในชวงการประชุม ICM ทุกครัง้ จะมีการเลือกตัง้ คณะ กรรมาธิการบริหารสากล (International Executive Committee – IEC) เพื่อทําหนาที่ตัดสินใจในนโยบาย ตางๆ ซึ่งในชวงการประชุม ICM ดังกลาว สมาชิก อาสาสมัครจํานวน 9 คนของ IEC จะเปนผูจัดตั้งคณะ กรรมการบริหาร AI เพื่อทําหนาที่ในการควบคุมดูแล การปฏิบัติงานทั่วไปของสํานักเลขาธิการสากล • IEC จะแตงตัง้ เลขาธิการขององคกรฯ ซึง่ จะทําหนาที่ บริหารงานประจําวันของ AI และมีตําแหนงเปนโฆษก

ดานแรกและเปนเลขาธิการสากลของสํานักเลขาธิการ สากลดวย • สํานักเลขาธิการสากลดําเนินงานตามนโยบายของ องคกรฯ โดยรวบรวมและวิเคราะหขอมูลเกี่ยวกับการ ละเมิดสิทธิมนุษยชน และใหคําแนะนําแกสาขา กลุม และสมาชิกตางๆ ในกิจกรรมการรณรงคของพวกเขา

AI ในโลกที่เปลี่ยนแปลง ในยามทีเ่ ผชิญกับอาชญากรรมตอสิทธิมนุษยชน และความขัดแยงอยางตอเนื่อง เปนเรื่องงายที่จะลืมวาได มีการดําเนินงานใดไปแลวบางนับแตกลางศตวรรษที่ผาน มา สิทธิตา งๆ ทีร่ ะบุไวในปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน นัน้ ไดผลักดันใหเกิดการดิน้ รนทีจ่ ะเปลีย่ นโฉมหนาของโลก และยังไดโนมนาวใหเกิดการเคลือ่ นไหวขนานใหญ เพือ่ ตอ ตานการเลือกปฏิบัติบนพื้นฐานของเผาพันธุและเพศซึ่งได เปลี่ยนแปลงรูปแบบสังคม โดยไดมีการชุมนุมเรียกรองให เกิดกระบวนการเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิมนุษยชน ซึ่งไดขยาย ขอบเขตออกไปอยางกวางขวางจากเคาโครงเดิม และได เผยแพรออกไปทั่วโลก สิทธิตางๆ ไดรับการจําแนกและ จัดหมวดหมูไ วในสนธิสญ ั ญาสิทธิมนุษยชนสากล รัฐธรรมนูญ

13 และกฎหมายแหงชาติจํานวนมาก อีกทั้งยังเปนรากฐาน สําคัญสําหรับองคการสหประชาชาติและการริเริม่ ในภูมภิ าค ที่จะหยิบยกปญหาสิทธิมนุษยชน รับประกันสันติภาพ ลดระดับความยากจน ขจัดการไมรูหนังสือ และคุมครอง สุขภาพ แตสําหรับประชาชนสวนใหญแลว สิทธิตางๆ ที่ระบุไวในปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชนนั้น เปนสิ่ง ที่มีคากวาคําสัญญาบนแผนกระดาษเพียงเล็กนอยเทานั้น ซึง่ เปนคําสัญญาทีไ่ มไดบรรลุผลสําหรับประชาชนหนึง่ หมืน่ สามพันลานลานคน (1.3 billion people) ซึ่งดิ้นรนเพื่อจะ มีชีวิตอยูดวยรายไดเพียง 1 เหรียญสหรัฐฯ ตอวัน ไมไดผล สําหรับเด็กอีก 35,000 คนซึ่งเสียชีวิตทุกวันจากภาวะการ ขาดแคลนทางโภชนาการ และโรคที่สามารถปองกันได สําหรับผูใหญนับพันลานคน (billion adults) ซึ่งสวนใหญ เปนสตรีที่ไมสามารถอานออกเขียนได สําหรับนักโทษทาง ความคิดทีส่ นิ้ หวังในเรือนจําทุกหนทุกแหงในโลก สําหรับผู สูญเสียจากการทรมานและการถูกปฏิบัติอยางเลวรายใน กวา 150 ประเทศ สําหรับผูคนจํานวนหลายพันคนที่ถูก ตัดสินประหารชีวิต หรือถูกประหารในแตละป สําหรับการ เขนฆานอกกฏหมายหลายหมื่นคนในแตละปจากความ ขัดแยงอันมีสาเหตุจากความไมเปนธรรม ความไมเทาเทียม และการละเมิดสิทธิมนุษยชน การละเมิดสิทธิมนุษยชนทั้งมวลที่ AI ไดตอสูมา หลายทศวรรษนัน้ ยังคงทํารายชีวติ ประชาชนชาวโลกอยาง ตอเนือ่ ง ในบางสังคมประตูเรือนจําไดเปดออก และนักโทษ ทางความคิดไดรบั การปลอยตัวใหเปนอิสระ อยางนอยอดีต นักโทษทางความคิดจํานวนถึง 11 คนไดกลายมาเปนผูนํา ประเทศในทีส่ ดุ แตในสังคมอีกหลายแหงทีร่ ปู แบบของการ กดขี่ไดปรากฏโฉมใหมรวมทั้งการตัดสินประหารชีวิต นอกกฏหมายและ “การหายสาบสูญของบุคคล” ทุกวันนี้มี ผูสูญเสียอีกจํานวนมากมายที่ AI เกี่ยวของ และยังคงทุกข ทรมานกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนนอกกําแพงเรือนจํา พวกเขาคือผูท ถี่ กู ฆาทามกลางความขัดแยงทางอาวุธ สตรี ทีถ่ กู ตัดชิน้ สวนของรางกายหรือถูกฆา อันเนือ่ งมาจากความ รุนแรงในครอบครัวหรือในสังคมรวมทัง้ เหยือ่ ความโหดเหีย้ ม ของตํารวจตามทองถนน บัดนีเ้ รากําลังอาศัยในโลกปลายยุคสงครามเย็น ซึง่ ความตึงเครียดเรือ่ งชนกลุม นอยและลัทธิชาตินยิ มไดกลับ ฟน ขึน้ มาในระดับทีไ่ มเคยคาดคิดมากอน การเปลีย่ นแปลง ทางการเมืองอยางเฉียบพลัน และการกระจายความมั่งคั่ง อยางไมเปนธรรม เปนการเรงรัดใหเกิดการยายถิ่นฐานกัน ขนานใหญ การไมยอมรับความคิดเห็นที่แตกตาง และการ เหยียดผิวในประเทศทีอ่ า งตนเองวามีอสิ ระเสรีภาพและเปน ประชาธิปไตย

AI ถือกําเนิดขึ้นมาในชวงที่โลกกําลังเต็มไปดวย การกระทําของกลุม ผูน ยิ มความรุนแรง โดย AI ไดรบั ความ รวมมือจากพลังอันเขมแข็งของภาคประชาชน ซึ่งมุงมั่นที่ จะรวมพลังกับบรรดาผูส ญ ู เสียจากการกดขีจ่ ากรัฐบาล ใน ชวงสิบปนบั แตป 2503 ประชาชนในทวีปแอฟริกาพยายาม ดิ้นรนใหหลุดพนจากการครอบครองแบบอาณานิคม และ ประชาชนทีอ่ าศัยอยูภ ายใตระบบการปกครองแบบเผด็จการ ในประเทศสเปน โปรตุเกส หรือ สาธารณรัฐสังคมนิยม โซเวียตรัสเซีย ตางพากันตอสูเ พือ่ ใชสทิ ธิในการแสดงความ คิดเห็นอยางอิสระ ขณะนัน้ AI กลาววา “จงปลอยใหความ คิดเห็นลืน่ ไหลอยางเปนอิสระ” แลวเราก็ไดจดั การใหมกี าร เปดประตูหองขังของบรรดาผูไมเห็นดวยกับรัฐทั้งหลาย ในชวงยีส่ บิ ปนบั แตป 2513 เปนตนมา ซึง่ เผด็จการ ทหารไดใชวิธีการทรมานเพื่อทําลายฝายตอตานในละติน อเมริกา เราไดรณรงคใหมีการรับรองอนุสัญญาระหวาง ประเทศที่ตอตานการทรมาน และปดหองทรมานนักโทษ ลงเสีย หลังจากนั้นเมื่อการกดขี่ทางการเมืองเคลื่อนยาย ออกจากเรือนจําไปสูทองถนนในรูปแบบของ “การหาย สาบสูญของบุคคล” และการประหารชีวติ นอกกฎหมาย เรา ก็ตดิ ตามเรือ่ งราวการละเมิดเหลานี้ นอกจากนี้ AI ยังขานรับ เรือ่ งการแพรกระจายของความขัดแยงทางอาวุธในชวงกวา สิบปนับแตป 2533 เปนตนมา ดวยการปรับขอบเขตหนาที่ การดําเนินงานนอกเหนือจากการรับมือกับรัฐบาล เพือ่ ทีจ่ ะ รับมือกับกลุมติดอาวุธดวย AI ไดขยายการปฏิบตั งิ านไปไกลเกินกวาอิสรภาพ ทางความคิดเห็น เพื่อใหครอบคลุมการละเมิดที่มีสาเหตุ จากอัตลักษณ และการเลือกปฏิบัติ เราไมเพียงแตทําเพื่อ ประชาชนที่ตกเปนเปาเพียงเพราะสิ่งที่พวกเขาคิดเทานั้น แตยงั เพือ่ ผูท ตี่ กอยูใ นความเสีย่ งเพราะตัวตนทีพ่ วกเขาเปน อีกดวย ทัง้ นีไ้ มไดหมายความวาเราจะทิง้ แนวคิดพิน้ ฐาน ของพวกเราเพราะปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชนเปนผล ของการเปลีย่ นแปลงฉับพลันทีต่ อ งการตอตานการสังหารหมู และการฆาลางเผาพันธุ ซึ่งเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่ มีสาเหตุมาจากอัตลักษณ

Amnesty International Thailand

“เพื่อนที่รักทั้งหลาย ขอใหผมไดพูดออกมาจากกนบึ้งของหัวใจ เถิดวา ผมซาบซึ้งในความกรุณาของพวกคุณทุกคน ที่ทํางานอยูในองคกรที่มีเกียรติเชน AI ซึ่งตอสูเพื่อ ความเคารพในชีวิต และสิทธิของผูคนทุกชนชั้นใน สังคมทัว่ โลก ผมยังขอถือโอกาสนีบ้ อก...ทุกคนใน AI วา ขอขอบคุณสําหรับการสนับสนุนของพวกคุณในวันที่ 3 มีนาคม 2543 เมื่อผมถูกกลั่นแกลง และชีวิตผม ตกอยูใ นอันตราย แตวนั นีผ้ มยังคงมีชวี ติ อยู ซึง่ ผมจะ ไมมีวันลืมผูคนที่ใหการสนับสนุนตัวผมและองคกร COPA (Coordinating Body of Popular Organizations of the Aguan) ... ทายนี้ ผมอยากขอรองมิใหพวกคุณหมด กําลังใจในการทํางานเพื่อชวยเหลือชายและหญิงซึ่ง ทําการประทวงทีส่ นับสนุนเพือ่ นรวมชาติของพวกเขา เพือ่ นรัก ผูค นเชนพวกคุณตางหาก ทีเ่ ปนสิง่ สวยงาม ที่สุดบนพื้นโลก และผมขอออนวอนพระผูเปนเจาให ทรงประทานชีวิตอันยาวนานแกพวกคุณ ใหความ สุขมุ และหัวใจทีเ่ ต็มไปดวยความรักและความมัน่ คง ที่มีตอโลกของเรา แดชายและหญิงที่ไดสนับสนุนตัวผม ผม ขอสงคําอวยพรทีด่ ที สี่ ดุ จากกนบึง้ ของหัวใจใหทกุ ทาน Coronado Avila M.” Coronado Avila M. เปนนักตอสูเ พือ่ ชนชัน้ รากหญา ที่ไดรณรงคเพื่อปกปองสิทธิในที่ดินของ ชาวนาในประเทศฮอนดูรสั เขาถูกคุกคามเอาชีวติ ซึง่ เมื่อวันที่ 3 มีนาคม 2543 ไดมีการประกาศปฏิบัติ งานดวน และในเดือนกรกฎาคม 2544 Coronado Avila ก็ไดเขียนจดหมายถึง AI ขอบคุณทุกคนที่ได อุทธรณเพื่อชวยเหลือตัวเขา

หลายตอหลายปนบั จากการลมสลายของกําแพง เบอรลนิ ไดเกิดการเปลีย่ นแปลงขนานใหญทงั้ ดานการเมือง สังคม และเศรษฐกิจ ขบวนการเคลือ่ นไหวดานสิทธิมนุษยชน ก็ไดเติบโตขึ้นทั้งในเชิงพละกําลังและปริมาณ ซึ่งจิตสํานึก ในดานสิทธิมนุษยชนนั้นอยางไมตองสงสัย เพิ่มมากขึ้น ยิ่งกวา กระนั้น การกดขี่ ความยากจน และสงคราม ก็ได ลางผลาญชีวติ มนุษยชาติไปอยางมากมาย ภาพลักษณของ โลกที่ดูดีในป 2542 ก็ไดถูกแทนที่ดวยความหวาดกลัวใน รูปแบบใหมๆ และการตอสูเ พือ่ สิทธิมนุษยชน ไดกลับกลาย เปนเรื่องจําเปนในทุกวันนี้ยิ่งกวาที่เคยเปนมาในอดีต โลกาภิวตั น การแพรขยายของเศรษฐกิจแบบตลาด เสรี ระบบการเมืองหลายพรรค และการเปลี่ยนแปลงทาง เทคโนโลยี ลวนนําไปสูเ สรีภาพทีข่ ยายตัวขึน้ และความเจริญ รุงเรืองสําหรับบางคน ความขาดแคลนและสิ้นหวังเพิ่มขึ้น สําหรับหลายตอหลายคน สถาบันเศรษฐกิจโลก เชน กองทุน การเงินระหวางประเทศ (International Monetary Fund) ธนาคารโลก (World Bank) และองคกรการคาโลก (World Trade Organization) ไดเขาครอบงําวาระทางการเมือง และเศรษฐกิจแหงชาติมากมาย ในขณะเดียวกันบริษทั ขาม ชาติก็ไดพุงเปาไปในดานความมั่งคั่งและอํานาจ ในการนี้ AI ไมไดนงิ่ นอนใจอยางไรก็ตาม การทาทายดานสิทธิมนุษยชน รูปแบบใหมอบุ ตั ขิ นึ้ จากโลกาภิวฒ ั น กระบวนการเคลือ่ นไหว ดานสิทธิมนุษยชนสากล ไดถูกละเลยสิทธิเชิงเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง รวมทั้งไดหยิบยกเรื่องของสิทธิเหลานี้ มาดําเนินงานโดยตรงยิง่ ขึน้ ในป 2540 สมาชิก AI ไดยนื ยัน ความตั้งใจของตนเองอีกครั้งหนึ่ง ที่จะสงเสริมสิทธิมนุษย ชนทุกประเภท รวมทั้งสิทธิทางเศรษฐกิจและสังคม โดยได ตัดสินใจที่จะดําเนินการรณรงคเพื่อสิทธิมนุษยชนภายใน ภาคธุรกิจและการเงิน และในนโยบายความชวยเหลือ การ คา และการลงทุนของรัฐบาลและองคการระหวางประเทศ ในป 2544 สมาชิก AI ก็ไดเนนหนักและพัฒนางานนีใ้ หมาก ขึ้นอีก ยิ่งขอบเขตการปฏิบัติงานของ AI ขยายวงกวาง และพัฒนาขึน้ กลับมีคาํ ถามผุดขึน้ วา องคกรควรจะดําเนิน การตอตานการละเมิดอยางรายแรงตอสิทธิมนุษยชนทุก ประเภทหรือไม? องคกรฯ ไดใหคํามั่นวาจะสงเสริมสิทธิ มนุษยชนทุกประเภท คําถามนี้จะมีการพิจารณาในรายละ เอียดเร็วๆ นี้ กอนทีส่ มาชิก AI จะไดตดั สินใจในประเด็นนัน้ ๆ

15 ขณะที่ AI เติบโตและปรับตัวใหเขากับโลกทีก่ าํ ลัง เปลี่ยนแปลง สิ่งที่จําเปนและเปนที่ตองการอยางยิ่งไดแก การคิดแบบยุทธศาสตร (strategic thinking) และคุณสมบัติ ในการสรางสรรคผนวกกับกําลังความสามารถ (creativity and energy) การทาทายใหมๆ กลับทําใหโครงสรางอํานาจ ในบางประเทศลมเหลวซึ่งบางที่เคยเปนเปาหมายที่ AI ยื่น อุทธรณ เทคโนโลยีและเครือขายสือ่ สารขามโลกชนิดใหมๆ สามารถทําใหวกิ ฤตการณเหลานีค้ รอบงําจิตสํานึกสาธารณะ และการเมืองไดทั่วโลกอยางรวดเร็ว สวนวิกฤตการณอื่นๆ ซึ่งลวนประกอบดวยโศกนาฏกรรมของมนุษยนั้น ยังคงถูก ลืมหรือละเลยเชนเดิม ทุกวันนี้ AI คือสวนหนึ่งของขบวนการขนาดใหญ ทีเ่ ปลีย่ นแปลงอยูต ลอดเวลา และไดประสบความสําเร็จใน การหยิบยกประเด็นปญหาและคงไวซึ่งการตอสูเพื่อ สิทธิมนุษยชน ทามกลางประชาคมโลก โดยที่ AI ไมได ดําเนินการอยางเปนนามธรรม แตการรณรงคโดยตรง ทําให ประสบความสําเร็จในการเรียกรองแทนประชาชนหลายพัน คนที่ถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนทั่วทุกหนทุกแหงในโลก

AI ปฏิบัติงานไดผลเพียงใด? AI มีพนื้ ฐานความเชือ่ ทีว่ า ปจเจกบุคคลทีท่ าํ งาน รวมพลังสากลดวยกัน จะสามารถทําใหเกิดการเปลีย่ นแปลง อยางแทจริงในโลกซึง่ บางครัง้ พวกทีก่ มุ อํานาจไรความเห็น อกเห็นใจตอความทุกขทรมานของผูอื่น อยางไรก็ตามเปน ไปไดยากที่จะพิสูจนความเชื่อมโยงโดยตรงระหวางการ ปฏิบตั งิ านของ AI กับการปรับปรุงสภาพการณสทิ ธิมนุษยชน แตในชวงหลายปทผี่ า นมา AI ก็มผี ลงานทีบ่ รรลุความสําเร็จ ใหเห็นไดอยางชัดเจน นับแตการเริ่มตนปฏิบัติงานในป 2504 AI ไดสง คําอุทธรณในนามของผูส ญ ู เสียจากการละเมิดสิทธิมนุษยชน เปนจํานวนหลายพันคน โดยในหมูค นเหลานี้ ในหลายกรณี ไดรับการปรับปรุงสถานการณใหดีขึ้นยิ่งกวาเดิม เชน บาง คนไดรบั การปลอยตัวจากทีค่ มุ ขัง บางคนไดรบั การบรรเทา โทษใหมีชวงการจองจําสั้นลง หรือไดรับการพิจารณาคดี อยางเปนธรรม หรือไดรับการปฏิบัติในที่คุมขังอยางมี มนุษยธรรมมากขึน้ หรือมีการลดโทษประหารชีวติ ฯลฯ หลังจากการสงจดหมายอุทธรณซงึ่ เปนปฏิบตั กิ าร เรงดวนเปนครัง้ แรกในป 2516 เปนตนมา AI ก็ไดสง จดหมาย อุทธรณอกี ประมาณ 16,600 ครัง้ ในนามของชาย หญิง และ เด็กที่กําลังตกอยูในภาวะอันตราย ทั้งนี้ AI ไดแลเห็นการ เปลี่ยนแปลงของบุคคลที่มีชื่ออยูในคําอุทธรณดังกลาว ประมาณหนึง่ ในสามของคดีทงั้ หมด นอกจากนีย้ งั มีวธิ กี าร อืน่ ที่ AI ไดมสี ว นสนับสนุนสิทธิมนุษยชนอยางเปนรูปธรรม โดย AI และสถาบันอืน่ ๆ ยังไดกดดันใหองคการสหประชาชาติ ดําเนินการปรับปรุงมาตรฐานสากลเพื่อการคุมครอง สิทธิมนุษยชน ซึง่ นับแตป 2504 เปนตนมา ไดมกี ารบัญญัติ กฎหมายระหวางประเทศเพือ่ คุม ครองประชาชนทัว่ โลกจาก การถูกลวงละเมิด AI ยังภูมใิ จทีไ่ ดสนับสนุนใหสทิ ธิมนุษยชน เปนประเด็นปญหาที่อยูเหนือการเมืองระดับประเทศและ การแบงพรรคแบงพวก ผลการดําเนินงานที่นาจดจําที่สุด ของ AI คือการจัดทําประชาพิจารณ เพื่อนําสิทธิมนุษยชน เขาสูวาระสากล การปฏิบัติงานทั้งหมดของ AI มีเปาหมายเฉพาะ

Amnesty International Thailand

ทั้งสิ้น จากการประเมินผลงานของเรา ทําใหเรามีบทเรียนอัน มีคาสําหรับอนาคต บางครั้งผลลัพธอาจจะใชเวลานานหลาย ป แตในชวงสิบปนบั แตป 2533 เปนตนมา สมาชิก AI ไดรณรงค เพือ่ ใหมกี ารจัดตัง้ ศาลอาชญากรรมระหวางประเทศ ซึง่ มีอาํ นาจ ครอบคลุมในการตัดสินคดีการสังหารอยางโหดเหีย้ ม เชน การ ฆาลางเผาพันธุและอาชญากรรมสงคราม ในที่สุดเมื่อป 2541 ผูแทนประเทศตางๆ ในการประชุมสหประชาชาติ ณ กรุงโรม ประเทศอิตาลี ก็ไดมีมติอันทวมทนยอมรับธรรมนูญเพื่อจัดตั้ง ศาลอาชญากรรมระหวางประเทศอยางถาวร หลังจากนัน้ สมาชิก AI พรอมกับองคกรพัฒนาเอกชนพันธมิตรมากกวา 800 องคกร ไดรวมมือกันรณรงคทั่วโลกเพื่อโนมนาวประเทศตางๆ ให สัตยาบันตอธรรมนูญการจัดตัง้ ศาลอาชญากรรมระหวางประเทศ ณ กรุงโรมใหมากที่สุดเทาที่จะทําได และโดยทันที เหนือสิ่งอื่นใด งานวิจัยและการรณรงคทั้งหมดของ เรานั้น จะตองมีผลตอชะตากรรมของแตละบุคคล การปลอย ตัวนักโทษทางความคิดเปนเรือ่ งทีม่ องเห็นไดอยางงายดายทีส่ ดุ แตการปฏิบัติงานของ AI อาจจะสงผลในดานอื่น ๆ ดวยเชน สภาพภายในทีค่ มุ ขังอาจไดรบั การปรับปรุง อาจมีการยุติ หรือ ปองกันการทรมานนักโทษ อาจมีการลดหยอนโทษประหารชีวติ และผูต กเปนเหยือ่ การละเมิดสิทธิมนุษยชนอาจเกิดความหวัง ขึ้นมาอยางแทจริง เนื่องจากตระหนักวาพวกเขาไมไดถูกลืม ในฐานะองคกร AI ไมไดอวดอางผลงานเมื่อมีการ ปลอยตัวนักโทษ หรือเมื่อมีการลดหยอนโทษ หรือเมื่อมีการ ปรับปรุงการดําเนินงานดานสิทธิมนุษยชนของรัฐ ทั้งนี้เพราะ การเปลี่ยนแปลงดังกลาวเปนผลที่เกิดขึ้นจากหลายปจจัย ซึ่ง สวนใหญมิใชการกระทํา (ซึ่งมักเปนการเสี่ยงอยางยิ่ง) ของ ครอบครัวหรือเพื่อนฝูงของผูสูญเสียจากการละเมิด อยางไร ก็ตาม อดีตนักโทษ เหยื่อแหงการทรมาน และคนอื่นๆ มักจะ ยืนยันวา แรงกดดันจากนานาประเทศไดชว ยทําใหพวกเขาเปน อิสระ และชวยชีวิตพวกเขาไว ทุกปจะมีผูคนมากมายที่ AI ได ชวยเหลือติดตามคดีให รวมทั้งทนายความและครอบครัวของ พวกเขา ไดขอบคุณในความพยายามชวยเหลือทีเ่ ราทําในนาม ของพวกเขา ขอความขอบคุณเหลานั้นและการรวมพลังเขา ดวยกัน ไดปลุกเราใหสมาชิก AI ปฏิบัติงานเพื่อสิทธิมนุษยชน ตอไป ซึง่ บางสวนของเรือ่ งเหลานี้ และคําอางอิงกับตัวอยางอืน่ ๆ ทีแ่ สดงใหเห็นถึงผลทีไ่ ดจากการดําเนินงานของ AI นัน้ ปรากฏ อยูในคูมือฉบับนี้แลว

ทานจะสามารถรวมงานกับ AI ไดอยางไร AI เปนองคกรที่ประกอบดวย สมาชิก จึงตองอาศัยการมีสวนรวมอยาง จริงจังของสมาชิกองคกรฯ ในการที่จะ บรรลุเปาหมาย เราขอชักชวนประชาชนที่ ใหการสนับสนุนวัตถุประสงคและหลักการ ของเรา ไดเขามาเปนสมาชิกและมีบทบาท อยางกระตือรือรนในการรณรงคของเรา

Amnesty International Thailand

แตละเสียงทําใหเกิดความแตกตาง สมาชิก AI สามารถแสดงบทบาทในการปฏิบตั งิ าน ขององคกรฯ ไดหลายวิธี และอาจทํางานเปนกลุมหรือ แยกทํางานเดีย่ วก็ได นักตอสูแ ตละคนอาจสนับสนุน AI ได โดย: • สงจดหมายอุทธรณโดยตรงไปยังผูมีอํานาจ โดย สงในนามของนักโทษแหงความคิด หรือเหยือ่ ของการ ละเมิดสิทธิมนุษยชนอื่นๆ ซึ่งคดีที่สามารถสงคํา อุทธรณไดทั่วโลกนั้น จะปรากฏในจดหมายขาว AI และในเว็บไซต (www.amnesty.org) • เขารวมกับเครือขาย เชน เครือขายปฏิบัติงานดวน (Urgent Actions) • บริจาคเงินใหแก AI • แจกจายสิง่ ตีพมิ พของ AI ไปตามหองสมุดและราน หนังสือในทองถิ่น รวมทั้งการชักชวนใหเพื่อนและ ครอบครัวเขารวมกับองคกรฯ • ใหขอ มูลความหวงใยของ AI แกตวั แทนพรรคการเมือง ของทาน และสื่อมวลชนทองถิ่น

ปฏิบัติงานเปนกลุม สมาชิกจํานวนมากเขามามีสวนรวมใน AI ดวย การเขารวมในกลุม ทีอ่ ยูใ นชุมชนของตน ไมวา จะเปนสภาพ แวดลอมของที่อยูอาศัย หมูบาน หรือเมือง หรือสถานที่ ทํางาน โรงเรียน มหาวิทยาลัย หรือสถานทีท่ างศาสนา กลุม AI เปนหนวยทางการขององคกรฯ และงานสําคัญทีส่ ดุ บาง ประเภทนัน้ จะทํากันในระดับกลุม โดยกลุม AI จะพบปะกัน อยางสมํ่าเสมอ ปกติมักจะประมาณเดือนละหนึ่งครั้งเพื่อ วางแผนและลงมือปฏิบัติงานขององคกรฯ การประชุมยัง เปนการเปดโอกาสใหสมาชิกอภิปรายประเด็นปญหาของ AI และอาจจะมีแขกทีไ่ ดรบั เชิญมาบรรยาย เชน อดีตนักโทษ ทางความคิด อาจมีวดิ โี อหรือกิจกรรม เชน การเขียนจดหมาย เปนตน

“ผมถูกขังอยูในคุกใตดินโดยไมมีแมแต เสือ้ ผาหอหุม รางกาย แตเมือ่ มีจดหมาย 200 ฉบับสง มาถึง ผูคุมก็คืนเสื้อผาใหผม และเมื่อมีจดหมายมา ถึงอีก 200 ฉบับ เจาหนาที่เรือนจําก็มาพบผม ตอมา เมื่อมีจดหมายกองใหญสงมาอีก ผูอํานวยการเริ่ม ติดตอกับผูบ งั คับบัญชาของเขา และหลังจากจดหมาย อีก 3,000 ฉบับมาถึง ประธานาธิบดีก็เรียกผมไปพบ ที่หองทํางาน แลวชี้ใหผมดูจดหมายกลองมโหฬารที่ เขาไดรับ แลวถามผมวา “ผูนําสหภาพอยางคุณมี เพื่อนมากมายทั่วโลกอยางนี้ไดอยางไรกัน?”” ผูนําสหภาพจากสาธารณรัฐโดมินิกัน ซึ่ง AI ไดรณรงคในนามของเขาเมื่อป 2518

กลุม AI • ทํางานดานปฏิบัติการที่ไดรับมอบหมายเปนพิเศษ ซึ่งมักเกี่ยวของกับการสงคําอุทธรณเพื่อนักโทษแตละ คน หรือนักโทษทัง้ กลุม หรือในประเด็นสําคัญ เชน โทษ ประหารชีวิต • ลงมือปฏิบตั กิ ารในฐานะทีเ่ ปนสวนหนึง่ ของเครือขาย • เพิ่มความตระหนักในการรณรงคและวัตถุประสงค ของ AI ตลอดจนกระตุน ใหประชาชนรวมมือกับองคกรฯ โดยอาศัยการแสดงออกในที่สาธารณะ เหตุการณที่ นาจดจํา สื่อมวลชนและงานประชาสัมพันธ จัดใหมี โปรแกรมการศึกษานอกโรงเรียน และสิทธิมนุษยชน ศึกษา • จัดหาเงินทุนสําหรับ AI โดยกิจกรรมระดมทุน • มีสวนรวมในการตัดสินใจของ AI

กลุม AI ปฏิบัติงานกับสาขา และผูประสานงาน (coordinator) ของตนเองอยางไร เชนเดียวกับการจัดกลุม ฝกอบรม สาขาไดใหขอ มูล แกกลุมทองถิ่นในประเทศของตนในเรื่องที่เกี่ยวของกับคดี อุทธรณและการรณรงคระดับประเทศและระดับสากล โดย พวกเขามอบหมายแฟมปฏิบัติการ และสนับสนุนกิจกรรม การรณรงคของกลุม ดวยการจัดหาวัสดุอปุ กรณทใี่ ชในการ รณรงค พรอมทัง้ ผูบ รรยายรับเชิญ ทัง้ นี้ สาขา หลายแหงได จัดโปรแกรมสิทธิมนุษยชนศึกษา และจัดทําวัสดุอุปกรณ เชน คูม อื การสอนเพือ่ ใหกลุม ไดนาํ ไปใชประโยชน นอกจากนี้

ยังใหความชวยเหลือและแนะนํากลุมในงานดานกิจกรรม ภายนอกอีกดวย อนึง่ สาขาสวนใหญจะมีผปู ระสานงานกลุม ซึ่งจะเปนคนที่กลุมจะตองติดตอเปนคนแรกในสาขา ทั้งนี้ กลุม อาจจะไดรบั ขอแนะนําและการสนับสนุนในดานตางๆ สําหรับการปฏิบัติงาน เชน งานดานการรณรงค การเขาถึง กลุมผูสูญเสียหรือกลุมที่เกี่ยวของโดยเฉพาะหรือดาน สื่อมวลชนจากผูประสานงานที่เหมาะสม

การจัดตั้งกลุม AI ถาในชุมชนของทานยังไมมกี ลุม AI ทานก็อาจจะ อยากตัง้ ขึน้ มาสักกลุม หนึง่ โดยกลุม ใหมๆ จะตองประกอบ ดวยสมาชิกอยางนอย 5 คน และตองผานการอบรมจาก สาขา ซึ่งในชวงเวลาดังกลาว สมาชิกจะตองลดกิจกรรม รณรงคลงในขณะที่ตองมุงเนนการเรียนรูเรื่องราวของ AI และการสรางทรัพยากรกลุม ครั้นสมาชิกไดแสดงใหเห็น แลววา พวกเขามีความรูแ ละวิธกี ารทีจ่ ะทําการรณรงคอยาง มัน่ ใจและไดผล กลุม นีก้ จ็ ะไดรบั การรับรองใหเขามามีสว น รวมในองคกรฯ แตละกลุม ควรมีโครงสรางทีป่ ระกอบดวยประธาน และผูประสานงาน เหรัญญิกเพื่อบริหารการเงินของกลุม และเลขานุการเพือ่ บันทึกการตัดสินใจและการจัดทําทะเบียน สมาชิก ภายในกลุมอาจมอบหมายสมาชิกที่ทําหนาที่ใน การหาทุน การจัดหาสมาชิกใหม การประสานงานกับสื่อ ตางๆ ปฏิบัติงานดวน, แฟมปฏิบัติการ เหตุการณและการ รณรงคตางๆ ในฐานะที่เปนกลุมทางการของ AI ทุกกลุมไดรับ การคาดหวังดังนี้ : • ศึกษากฎขอบังคับของ AI (ดูภาคผนวก 1) • ยึดมั่นตอขอบังคับทั้งหมดของ AI และมุงมั่นที่จะ รณรงคใหครอบคลุมประเด็นทัง้ หมดทีไ่ ดรบั มอบหมาย • ศึกษาถึงการตัดสินใจของคณะกรรมการบริหารของ AI ที่ไดรับคัดเลือก • รายงานกิจกรรมที่ดําเนินงานตอสาขาในประเทศทุก 6 หรือ 12 เดือน

• ปราศจากอคติและเปนอิสระทางการเมืองในขณะ รณรงค • ปฏิบัติงานดวยวิธีการเปดเผยและเปนอิสระ • มีเปาหมายเพือ่ โนมนาวสมาชิกจากทุกระดับของสังคม • ฝกอบรมสมาชิกในดานสิทธิมนุษยชนและการปฏิบตั ิ งานของ AI • จัดหาเงินทุนเพื่อสนับสนุนงานของกลุม และบริจาค ใหแกกระบวนการเคลื่อนไหวสากล นักกิจกรรมที่ตองการจะเริ่มตั้งกลุม AI ควรติดตอ สํานักงาน “ฉันบอกไมไดวารูสึกดีเพียงใด ที่ไดเปนอิสระอีกครั้ง หนึ่ง และที่ไดมีโอกาสเขียนขอความนี้ มันเปนสิ่งที่ฉันตองการ จะทํามาตั้งแตป 2540 เมื่อฉันไดรับการดชุดแรก...ที่เริ่มตนมา จากความพยายามของ AI มันแทบเปนไปไมไดที่จะวาดภาพ ปฏิกิริยาของฉันไดอยางถูกตอง ในเวลาที่ฉันนั่งอยูในหองขัง เล็กๆ โดยทีพ่ นื้ หองเกลือ่ นกลาดไปดวยการดและซองตางๆ มัน เปนความประทับใจอยางยิง่ และเกิดกําลังใจและความเขมแข็ง อันใหญหลวง หลังจากนัน้ ฉันก็ไดรวู า ตัวเองไมไดอยูต ามลําพัง และไดยดึ ความคิดนัน่ ไวจนสุดทาย...พวกคุณอาจสงการดเพียง ใบเดียว แตการดทัง้ หมดนีเ้ ปรียบเสมือนหยดนํา้ เล็กๆ ทีร่ วมตัว กันเปนแรงดันที่ไหลหลั่งทวมทน” Chris Anyanwu บรรณาธิการหนังสือพิมพชาวไนจีเรีย หลังจากไดรับการปลดปลอยจากที่คุมขังในป 2541 เธอเปน หนึ่งในจํานวนผูปกปองสิทธิมนุษยชนจํานวนมาก ที่ถูกจําคุก ยาวนานในป 2538 ภายหลังจากการถูกศาลทหารพิจารณาคดี อยางลับๆ และไมเปนธรรมอยางยิ่ง

Amnesty International Thailand

ภาคผนวก 1

บทบาทของแอมเนสตี้ อินเตอรเนชั่นแนล ประเทศไทย AI ในประเทศไทย ไดเริ่มถือกําเนิดขึ้นในป 2525 โดยกวาทศวรรษ AI เปนเพียงองคกรที่ไมชัดเจนเทานั้น ซึ่ง ในองคกรนั้น สวนใหญประกอบดวยอดีตผูนํานักศึกษาที่ เปนนักกิจกรรมเพือ่ สังคม อยางไรก็ตามภายหลังเหตุการณ สังหารหมูทางการเมืองในประเทศเมื่อป 2535 เริ่มมีผูให ความสนใจใน AI และมีผคู นใหมๆ เขามารวมกิจกรรมมากขึน้ แนวคิดเรือ่ งกลุม สมาชิกไดถกู นําไปเผยแพรยงั กลุม นักศึกษา และประชาชนในวิชาชีพอื่นๆ และจากนั้นเปนตนมา ไดมี การจัดตัง้ กลุม ขึน้ จํานวน 3 กลุม ในระหวางป 2534 – 2536 จนถึงทุกวันนี้มีจํานวนกลุมที่ปฏิบัติงาน หรือรวมกลุมกัน อยูทั้งสิ้น 9 กลุม ความพยายามในการจัดตั้งสํานักงานเพื่อปฏิบัติ หนาที่เริ่มขึ้นในป 2532 และนับแตนั้นมาก็ไดมีการจัดตั้ง โครงสรางอยางเปนทางการ พรอมดวยคณะกรรมการในป 2536 โดยการประชุมใหญประจําป (Annual General Meeting – AGM) ของ AI ประเทศไทยไดจดั ขึน้ เปนครัง้ แรก ในเดือนกุมภาพันธ 2537 ไมกี่ปตอมา AI ประเทศไทยก็ไดเติบโตขึ้นจาก กลุมสมาชิกเล็กๆ กลายเปนโครงสรางที่สามารถปฏิบัติ หนาที่ไดดี ประกอบดวยคณะกรรมการที่คัดเลือกตาม กระบวนการประชาธิปไตย เจาหนาที่ผูชํานาญงาน และ สํานักงานที่มีอุปกรณพรอม นอกจากนี้จํานวนสมาชิกยัง เพิ่มมากขึ้น รวมทั้งความสามารถในการรณรงคของกลุม ทองถิ่นเองก็ขยายตัว AI ประเทศไทยไดรับคัดเลือกใหเปนประเทศที่มี ลําดับความสําคัญสูง (high priority country – HPC) สําหรับ การพัฒนากิจกรรมของ AI เชนเดียวกับประเทศอินเดีย ทัง้ นี้ จากการดําเนินงานจัดลําดับความสําคัญของ AI นั่นเอง ทําใหทิศทางหลักในปจจุบันเพื่อกลยุทธการพัฒนา AI ประเทศไทย มีดังนี้: • จัดทําโครงสรางสมาชิกภาพที่เนนหนัก ชวยเหลือตนเอง ได เปนประชาธิปไตยและนักกิจกรรมเพื่อสังคม • ใหความชวยเหลือในการเสริมสรางความเขมแข็งของ วัฒนธรรมสิทธิมนุษยชนในประเทศไทย • สนับสนุนการใหสัตยาบันของมาตรฐานสากล และสราง ความเขมแข็งของการปกปอง คุมครองสิทธิมนุษยชน

• ชวยเหลือในการระดมประชาคมสิทธิมนุษยชนอาเซียน (ASEAN) ในประเด็นระดับภูมิภาค ขณะนี้ AI ประเทศไทยมี สํ า นั ก งานอยู  ใ น กรุงเทพมหานคร เมื่อทานเขารวมงานกับ AI ประเทศไทย ทานจะ ไดรบั แจงประเด็นสิทธิมนุษยชนทัว่ โลก เชนเดียวกับกิจกรรม ทีก่ าํ ลังจะมาถึง พรอมดวยการเชิญใหทา นเขามามีสว นรวม นอกจากนี้ ทานยังจะไดรับ ‘ปฏิบัติการดวน’ ของ AI คํา อุทธรณทวั่ โลก ขอมูลเกีย่ วกับการสัมมนาและหลักสูตรการ อบรมดานสิทธิมนุษยชน ตลอดจนจดหมายขาวของ AI ประเทศไทยที่ตีพิมพเผยแพรอยางสมํ่าเสมอ เรายินดี ใหทานเขามามีสวนรวม

กลุม (เพิ่มเติม)

วิธีจัดการประชุมที่ประสบผลสําเร็จ การจัดประชุมอยางมีประสิทธิภาพ มักจะเปน หัวใจเบื้องหลังกลุม AI ที่ประสบความสําเร็จและมีความ กระตือรือรน ใครๆ ก็อาจมีความคิดสรางสรรคอยางดีเยีย่ ม ได แตหากปราศจากการประชุมที่มีประสิทธิผล ความคิด เหลานั้นก็จะเปนเพียง ความคิดเทานั้น • วางแผนเรื่องระเบียบวาระไวลวงหนา • ควรเตรียมระเบียบวาระใหทุกคนมองเห็น (เขียนไวบน บอรด) ซึง่ จะเปนเครือ่ งเตือน และชวยใหสมาชิกเตรียมความ คิดไวสําหรับการอภิปรายที่จะมาถึงในชวงตอไป • ในการพูดแตละครั้ง ใหมีคนพูดเพียงคนเดียว ถามีบุคคล มากกวาหนึ่งที่จะนําเสนองาน ควรใหพวกเขานั่งลงกอน จนกวาจะถึงเวลาพูดของตนเอง ทั้งนี้เพื่อปองกันการการ วอกแวกของทั้งผูนําเสนอและผูฟง • ทําทีละเรื่อง เพราะการประชุมลมเหลวไดงายสุดเมื่อมี การสงเอกสารไปทัว่ หองประชุมในระหวางการนําเสนอของ คนใดคนหนึ่ง • ยึดหลักการตรงตอเวลาและการเขาประชุม (แตอยาตําหนิ ผูใด) • ใหความเคารพสมาชิกของทาน • จงเปดใจใหกวาง

โครงสรางของคณะกรรมการ • ประธาน: ควรเปนบุคคลที่มีทักษะการเปนผูนําอยางยิ่ง และมีความคุนเคยกับ AI และสิทธิมนุษยชน • รองประธาน: ควรเปนคนที่มีคุณสมบัติคลายประธาน ปฏิบัติหนาที่เชนบุคคลที่ประธานสามารถหารือได และมี ความสามารถในการทําหนาทีแ่ ทนเมือ่ ประธานติดภารกิจอืน่ • เลขานุการ: ชวยเหลือประธานและรองประธานในดาน งานเอกสารและความรับผิดชอบอื่นๆ ที่ไดรับมอบหมาย จัดเก็บรายงานการประชุม และรายชือ่ ผูเ ขารวมประชุม ควร เปนคนที่มีประสิทธิภาพและมีระบบจัดการที่ดี • เหรัญญิก: รับผิดชอบดานการเงินและกระแสเงินสด (cash flow) ของกลุม ควรเปนคนที่มีความละเอียดเกี่ยวกับเรื่อง เงินและการคํานวณ

ตําแหนงอื่นๆ • เจาหนาทีป่ ระชาสัมพันธ: รับผิดชอบงานประชาสัมพันธ ควรเปนบุคคลที่สามารถประสานงานกับผูอื่นไดดี • เจาหนาที่จัดหาสมาชิก • ประธานระดมทุน

จะชวยไดอยางไร ในฐานะสมาชิกของแอมเนสตี้ อินเตอรเนชัน่ แนล ทานเปน หนว ยหนึ่งที่มีความสําคัญ ตองานรณรงคของ องคกรฯ สวนซึ่งขาดเสียมิไดในการปฏิบัติงานของทาน คือ การสงคําอุทธรณ (จดหมาย หรือการรองเรียน) ไปยังผูมี อํานาจในรัฐบาลตางๆ และ/ หรือสถานทูตตางๆ ในนาม ของคดีตางๆ ที่ปรากฏในจดหมายขาว AI ขอเสนอแนะสําหรับกิจกรรมการรณรงค: • จัดสงคําอุทธรณ (จดหมาย หรือการรองเรียน) ในนาม ของปจเจกบุคคลที่ปรากฏในจดหมายขาวของ AI ไปยัง รัฐบาลเปาหมาย และ/ หรือสถานทูตของรัฐบาลนั้นๆ ใน ประเทศไทย (หรือประเทศที่พํานักที่ตางออกไป) • บางครั้งใหสงคําอุทธรณซึ่งเปนที่นาสังเกตเปนพิเศษ โปสการดสีสดใส การดหรือซองหลากสี • หากเปนไปได และทานสามารถยอมรับคาใชจายได ให สงคําอุทธรณทางโทรสาร จดหมายดวน หรือจดหมายลง ทะเบียนเพื่อเนนความสําคัญ • ขอรองเรียนของบุคคลทีม่ ชี อื่ เสียง/ เปนทีร่ จู กั กันทัว่ ไปใน ชุมชนของทาน (เชน ครูใหญ ผูพ พิ ากษา ศิลปน ผูน าํ ศาสนา) ใหสง คําอุทธรณในนามของบุคคลทีป่ รากฏในจดหมายขาว AI • ขอรองเพื่อน หรือเพื่อนรวมงาน ซึ่งมีประสบการณบาง อยางคลายกับกรณีทปี่ รากฏในจดหมายขาว ใหสง คําอุทธรณ (เชน ขอใหนกั ประวัตศิ าสตร หรือพยาบาลจัดสงคําอุทธรณ ในนามของนักประวัติศาสตรหรือพยาบาลที่ถูกคุมขัง) • จัดทําคํารองเรียนจากกรณีหนึง่ และขอรองเพือ่ น ครอบครัว และเพื่อนรวมงานของทานใหลงนาม ขอความในคํารอง เรียนจะตองระบุสงิ่ ที่ AI ขอรองใหดาํ เนินการ (เชน การปลอย ตัวนักโทษทางความคิดที่ระบุชื่อไว หรือการไตสวนการ สังหาร) บุคคลทีท่ า นกําลังสงคํารองไปให (เชน ผูน าํ รัฐบาล) และชื่อ ที่อยู การลงนามของประชาชนในคํารอง • ถาทานรูว า มีการรวมกลุม ประชาชนในชุมชนของทาน ให ถามผูจัดการชุมนุมวา ทานจะสามารถสงตอคํารองไปยัง กลุมคนเหลานั้นไดหรือไม • จัดทําคําอุทธรณตอเนื่องในนามของบุคคลที่ปรากฏชื่อ ในจดหมายขาว ใหรวบรวมรายชือ่ สําหรับการติดตอ (เพือ่ น/ ญาติพนี่ อ ง/ เพือ่ นรวมงาน) ซึง่ เต็มใจทีจ่ ะสงคําอุทธรณหนึง่ ฉบับหรือมากกวา เพือ่ ใหไดจดั สงคําอุทธรณวนั ละหนึง่ ฉบับ ใหนานที่สุดเทาที่จะนานได • บอกตอขาวดีจากจดหมายขาว เชน การปลอยตัวนักโทษ ไปตามรายชื่อผูที่สงคําอุทธรณ

Amnesty International Thailand

จะชวยอยางไร/ การสรางจิตสํานึก • พูดคุยกับเพือ่ นๆ เกีย่ วกับ AI และแนะนําใหพวกเขาเขารวม หรือบอกรับเปนสมาชิกจดหมายขาวสากล ขอใหเพื่อนๆ กระจายขาวนี้ไปยังคนอื่นๆ ดวย • ประดับเหรียญหรือเสื้อยืดของ AI และอธิบายสิ่งที่ AI ดําเนินการแกคนที่ถาม • จุดเทียนไข (อาจจะที่หนาตางของทาน รอบโรงเรียน ที่ทํางาน) เพื่อรําลึกถึงวันสิทธิมนุษยชนสากลในวันที่ 10 ธันวาคม หรือเหตุการณอื่นๆ ที่เกี่ยวของกับสิทธิมนุษยชน ทุกป) เมื่อประชาชนถามวาเพราะเหตุใด ใหเลา ซึ่งการ ชักชวนใหและดําเนินกิจกรรมใหพวกเขาสนใจเปนประเด็น สําคัญ • ขอใหสถานีวิทยุทองถิ่นเปดเพลงในนามของคดีนั้นๆ ที่ปรากฏในจดหมายขาว AI • ขอใหศิลปนทองถิ่นออกแสดง/ บริจาคโคลงกลอนและ ภาพเขียน ฯลฯ ใหแกนักโทษที่ปรากฏชื่อในจดหมายขาว • มอบจดหมายขาว AI ใหแกผนู าํ ศาสนาในทองถิน่ และขอ ใหพวกเขาพิจารณาใชขอ มูลในนัน้ เปนจุดเนนในการประชุม ทางศาสนาในคราวหนา • ขอใหครูในทองถิน่ พิจารณาจัดการแขงขันหรือจัดนิทรรศการ งานของนักเรียน ในหัวขอสิทธิมนุษยชน แนวคิด ศิลปะ โคลงกลอน ดนตรี บทละคร การเตนรํา หรือผสมผสาน ทุกอยางเขาดวยกัน • ขอใหบรรณารักษหองสมุดสาธารณะหรือมหาวิทยาลัย บอกรับเปนสมาชิกจดหมายขาว AI รายเดือน และรายงาน ของ AI • จากจดหมายขาว AI ใหตัดบทความที่จะเปนความ นาสนใจสําหรับชุมชนทองถิน่ ของทาน แลวสงไปยังบรรณาธิการ ของหนังสือพิมพ (หรือโรงเรียน/ นักเรียน) ในทองถิ่น และ ขอรองใหมกี ารตีพมิ พบทความดังกลาว และใหรายละเอียด เพิ่มเติม • การปฏิบัติงานเกี่ยวกับคําอุทธรณเปนเรื่องที่คุมคาเสมอ และเมือ่ สงคําอุทธรณไปแลว อยาลืมสงสําเนาไปยังองคกร และกลุมในทองถิ่น ซึ่งอาจใหความสนใจ (แมแตผูที่ยังไม แนใจเทาใดนัก) การปฏิบัติเชนนี้อาจใชไดกับจดหมายขาว คํารองเรียน จดหมายที่แตงขึ้น และเรื่องอื่นใดก็ไดที่ชวยใน การจุดประกายดานสิทธิมนุษยชน • สําหรับนักเรียน การทีจ่ ะไดรบั อนุญาตใหดาํ เนินการรณรงค บางเรือ่ ง และใชวสั ดุอปุ กรณบางอยางนัน้ อาจเปนเรือ่ งยาก หัวใจสําคัญคือความตัง้ ใจจริง และงานทีท่ า นตองการปฏิบตั นิ นั้

ตองอยูบ นพืน้ ฐานของเหตุผลเสมอ การรณรงคบางประเภท จะทําในสภาพแวดลอมของโรงเรียนไดยากกวาที่อื่น (เชน “ยุติความรุนแรงตอสตรี”) และในสภาพการณเชนนั้น จะตองใชความระมัดระวังในการนําเสนอขอมูล • เพื่อที่จะไดรับความไวเนื้อเชื่อใจ ความเขาอกเขาใจ และ การสนับสนุนจากเจาหนาที่และนักเรียน การนําเสนอจะ เปนการชวยไดดีที่สุด ซึ่งอาจนําเสนอไดทุกวันในระหวาง การชุมนุม การประชุม การลงทะเบียนชั้นเรียน หรือเมื่อใด ก็ตามทีส่ ามารถใหขอ มูลได เปนเรือ่ งยากทีจ่ ะจัดการรณรงค ในชุมชนซึง่ ยังไมมแี นวคิดเรือ่ งวัตถุประสงค หรือเหตุผลของ การปฏิบัติ ดังนั้นใหสรางจิตสํานึกไวลวงหนา และคงไวซึ่ง กลุมสนับสนุนที่ประกอบดวยครูและนักเรียน และอยาลืม ปรับแตงการปฏิบัติงานใหสอดคลองกับผูฟง • หากทําได ใหขออนุญาตดําเนินกิจกรรมตางๆ ซึง่ เนนการ รณรงคหรือเหตุผลของการรณรงคเปนระยะเวลาอันยาวนาน (อาจเปนชวงหลายวัน หลายสัปดาห หรือแมแตหลายเดือน) เพื่อใหนักเรียน ครู เพื่อน ครอบครัว หรือคนแปลกหนาที่ ผานมา สามารถจดจําประเด็นดังกลาวได ศิลปะการรณรงค ที่ไดผลคือ การทิ้งขอความไว ถาทานสามารถทําใหบุคคล หนึ่งจดจําได บุคคลผูนั้นก็สามารถแจงแกผูอื่นได เพราะ หากผูคนลืมสิ่งที่พวกเขากําลังสนับสนุนอยู การรณรงคจะ มีประโยชนไดอยางไร?

การรณรงค: คําแนะนํา/ แนวคิดสําหรับการสรางจิตสํานึก • พูดคุยกับเพื่อนๆ ในเรื่องขององคการนิรโทษกรรมสากล และแนะนําใหพวกเขาเขารวมกับองคกรฯ หรือบอกรับเปน สมาชิกจดหมายขาวสากล ขอใหเพื่อนๆของทานกระจาย ขาวตอๆ ไปดวย • ประดับเหรียญหรือเสื้อยืดของ AI และอธิบายสิ่งที่ AI ทําแกผูคนที่ถาม • จุดเทียนไขเพือ่ รําลึกถึงวันสิทธิมนุษยชนสากลในวันที่ 10 ธันวาคม หรือเหตุการณอื่นๆ ที่เกี่ยวของกับสิทธิมนุษยชน ทุกป อธิบายแกผูอื่นเมื่อพวกเขาถามถึงสาเหตุ • ประสานกับหนังสือพิมพทองถิ่น โดยมีเปาหมายอยูที่ คอลัมนซึ่งเนนการใหความคิดเห็นของสาธารณะชน (เชน คอลัมนของหนังสือพิมพบางกอกโพสต “ความคิดเห็นและ การวิเคราะห” และบทวิเคราะหของบรรณาธิการ) • ขอใหผูนําศาสนาพิจารณาใชขอมูลเปนจุดเนนในการ ประชุมทางศาสนาในคราวหนา • ขอใหครูในทองถิน่ พิจารณาจัดการแขงขันหรือจัดนิทรรศการ งานของนักเรียน ในหัวขอสิทธิมนุษยชน แนวคิด ศิลปะ โคลงกลอน ดนตรี บทละคร การเตนรํา หรือผสมผสานทุก อยางเขาดวยกัน • ขอใหบรรณารักษหองสมุดสาธารณะหรือมหาวิทยาลัย บอกรับเปนสมาชิกจดหมายขาว AI รายเดือน และรายงาน ของ AI

• ใหตัดบทความจากจดหมายขาว AI ที่นาสนใจสําหรับ ชุมชนทองถิ่นของทาน แลวสงไปยังบรรณาธิการของ หนังสือพิมพ (หรือโรงเรียน/ นักเรียน) ในทองถิ่น • นําเสนอกรณีตางๆ เพื่อใหไดรับความไวเนื้อเชื่อใจ ความ เขาใจ และการสนับสนุนของเจาหนาทีแ่ ละนักเรียน ใหปรับ แตงการปฏิบัติงานใหสอดคลองกับผูฟง • ดําเนินกิจกรรมทีเ่ นนการรณรงคหรือเหตุผลของการรณรงค เปนระยะเวลาอันยาวนาน (อาจเปนชวงหลายวัน หลาย สัปดาห หรือแมแตหลายเดือน) เพื่อใหนักเรียน ครู เพื่อน ครอบครัว หรือคนแปลกหนาทีผ่ า นมา สามารถจดจําประเด็น ดังกลาวได • บรรจุปฏิบตั กิ ารรณรงคไวในจดหมายขาว และคําขอระดม ทุนสําหรับสมาชิกและผูสนับสนุน • จัดใหมกี ารรณรงคทสี่ ถานทูต หากปรากฏขาวพาดหัววา มีการละเมิดสิทธิมนุษยชนในประเทศนั้นๆ • จัดทําธง โปสเตอร และจัดการใหมีการประกาศภายใน โรงเรียน เพื่อสนับสนุนงานระดมทุนหรือการรณรงค สราง จิตสํานึก • เลียนแบบการคุมขังอยางไมถูกตอง โดยการสรางคุก จําลองจากแผนพลาสติคหรือวัสดุทั่วไป เพื่อชวยในการ สาธิต • ผลิตโปสเตอรความสูงขนาดขั้นบันได แลวตัดโปสเตอร ออก เพือ่ ใหภาพนัน้ แผไปตามขัน้ บันได เปนการดึงดูดความสนใจ ของผูค นทีเ่ ดินขามชองบันไดเหลา นั้น • จัดคืนจุดเทียนในชุมชนของทาน หรือภายในเขตโรงเรียนอยาง สมํ่าเสมอ เพื่อจดจําประเด็นเพื่อ การอภิปราย ใหเชิญผูบ รรยายคน สําคัญ และดัดแปลงกิจกรรมที่ สามารถกระตุนการมีสวนรวม

Amnesty International Thailand

การระดมทุน การระดมทุนมีความสําคัญสําหรับนักรณรงคทุก • รูวาใครคือกลุมเปาหมาย คน เนือ่ งจากเงินเปนสิง่ จําเปนสําหรับการรณรงคทกุ รูปแบบ ใหรจู กั วาผูค นประเภทใดทีเ่ ราพยายามจะขอรอง คําแนะนําตอไปนี้อาจชวยใหทานเปนนักระดมทุนที่มี นีจ่ ะเปนการชวยใหเรามุง ใหความสําคัญกับเปาหมาย และ ประสิทธิภาพ ไดรับการตอบสนองที่เฉียบคมและไดผลมากยิ่งขึ้น

• ผนวกการรณรงคเขากับการระดมทุนของทาน

แนวคิดบางประการสําหรับนักระดมทุน เรือ่ งนีจ้ ะใหผลลัพธแหงความพยายามทีท่ า นทุม เท ไดสูงสุด เนื่องจากทานหาเงินได พรอมกับการบรรลุเปา • การขายสินคา หมายการรณรงค และยังลดคาใชจายใหตํ่าที่สุด เพราะ เสื้อยืด ปากกา เข็มกลัด สติคเกอร หรือถุงซักผา สินคาทีข่ ายในชวงการระดมทุน อาจบรรจุขอ ความหรือภาพ ทีม่ กี ารออกแบบอยางนาสนใจและสะดุดตา มักจะจําหนาย ของการรณรงค ไดดี ใหพยายามผนวกขอมูลการรณรงคและสัญลักษณของ AI ไวบนสินคาดวย

• เรียกรองทั้งจากความคิดและหัวใจ

ผูคนพากันให เพื่อชวยเหลือคนอื่น ไมใชองคกร • เหตุการณพิเศษ นักระดมทุนควรใชการรณรงคในรูปแบบที่อาศัยเรื่องราว กิจกรรมทีส่ ามารถนํามาผนวกกับการระดมทุนได สวนตัวซึ่งใหความรูสึกกินใจ เพื่อใหผูสนับสนุนไดรูสึกและ คือ คอนเสิรต การแสดงในโรงละคร การมอบรางวัลแกศลิ ปน ตระหนักถึงความตองการทีจ่ ะอุดหนุนการรณรงคและองคกรฯ การปฏิบัติ และการอุทธรณตามทองถนน อยางไรก็ตาม ในที่สุด ใหตระหนักไววา การจัดงานในบางครั้งอาจมีตนทุนสูง แตไมจําเปนตองมีผลกําไร

• ประชาสัมพันธ ประชาสัมพันธ ประชาสัมพันธ

จากประสบการณ AI พบวา ผูคนสวนใหญไม • การจายเงินคาอุทธรณ เพียงแตใหการสนับสนุน หลังจากพิจารณาประมาณ 3 ถึง ขอใหประชาชนจายเงินจํานวนเล็กนอยเพื่อเปน 4 ครัง้ นัน่ หมายถึงวา การประชาสัมพันธเปนเรือ่ งสําคัญใน คาโปสการด ซึ่งเปนคําอุทธรณสําหรับกรณีที่ทานกําลัง การสรางจิตสํานึก และเปดโอกาสใหผูอื่นใหการสนับสนุน ปฏิบตั งิ านอยู ดวยวิธนี ที้ า นสามารถสรางจิตสํานึกตอผูค น และยังไดโปสการดที่ลงนามแลวสําหรับสงคําอุทธรณ

สื่อมวลชนและประชาสัมพันธ การประชาสัมพันธเปนปจจัยสําคัญอยางยิ่งในกลุม AI หากปราศจากการประชาสัมพันธ ทานก็ไมอาจสราง จิตสํานึกเพื่อชวยการรณรงคของตนได และจะไมมีใครมาในงานที่ทานจัดขึ้น • เขียนสิ่งที่ทานไดดําเนินงานและสิ่งที่วางแผนจะทํา ลงในสมุดโรงเรียนเปนครั้งคราว • ทานอาจเขียนถึงหนังสือพิมพทองถิ่น เพื่อพูดถึงการรณรงคและสิ่งที่ไดทําไปแลว • ใชโปสเตอรและใบปลิวเพื่อประชาสัมพันธการจัดงานของทาน อยาลืมทําใหสะดุดตา และทําใหผคู นอยากมารวม • จงมีความคิดสรางสรรคในการใชคําพูดที่เขียนไวบนโปสเตอร • ทุกสิ่งทุกอยางที่จัดทําใหคนอื่นๆ จะตองมีความเหมาะสม หากทําไดควรหลีกเลี่ยงการเขียนดวยลายมือ • ถายรูปดีๆ ไวหลายๆ ภาพ เพราะอาจเปนประโยชนเมื่อตองเขียนบทความ ทานอาจคิดนําภาพกิจกรรมที่ไดดําเนินการ ไปติดบนบอรด เพื่อดึงดูดความสนใจ • เชิญบุคคลสําคัญมาบรรยาย หรือพูดในบางประเด็น โดยบุคคลดังกลาวอาจเปนครูใหญ ครูที่เปนที่รูจัก หรืออาจเปน บิดาหรือมารดาที่เปนเจาหนาที่รัฐ • ใชประโยชนจากรายงานขาวประจําวัน เพื่อประชาสัมพันธการจัดงานของทาน

ทางออกเมื่อเผชิญกับปญหา Troubleshooting เรากําลังสูญเสียสมาชิก! ฉันควรทําอยางไร? กอนอื่น ตองเขาใจวาเปนเรื่องปกติ ที่มักจะมี สมาชิกจํานวนไมมากนักเขารวมในการประชุม แมจํานวน ผูที่สมัครเปนสมาชิกมีมากกวานั้นก็ตาม ดังนั้นถาสมาชิก มานอย ก็ไมตอ งกังวล แตหากมีแนวโนมวาสมาชิกทีป่ ฏิบตั ิ งานอยูลดจํานวนลงอยางเห็นไดชัดก็ ถึงเวลาแลวที่จะ ตองประเมินกลุมของทาน ปจจัยอยางหนึ่งที่ทําให AI ตาง จากกลุม บริการอืน่ ๆ คือการที่ AI มีการรวมศูนยดา นแนวคิด ในขณะทีก่ ลุม อืน่ เชนโรตารีนนั้ ลงมือปฏิบตั กิ ารมาก เหตุผล ทีส่ มาชิกจํานวนมากหมดความสนใจ ก็เพราะขาดกิจกรรม ที่ลงมือปฏิบัติการ วิธีแกปญหานี้ทําไดโดยเพียงการจัดให กิจกรรมเพื่อเพิ่มประสบการณใหมากขึ้น อาทิ จัดใหมีการ รองเรียนตามทองถนน (roadside petitions) หรือจัดใหมี การแสดงที่เสียดสีจิตสํานึก จัดใหมีการเยี่ยมเยียนเรือนจํา เพื่อใหสมาชิกไดเกิดความเขาใจอยางแทจริงวา สภาพใน เรือนจําเปนเชนใด ทัง้ นีท้ า นเพียงกระตุน ความคิดสรางสรรค ของตนเอง เพื่อจัดกิจกรรมตางๆ นอกเหนือจากการเขียน จดหมาย

Amnesty International Thailand

ดูเหมือนเราจะมีปญหากับการหาทุนมาสนับสนุนกิจกรรมของเรา ไมมีผูใดมารวมการประชุม เรื่องเงินทุนมักเปนปญหาของกลุม AI หนทาง หนึง่ คือการมองหาผูอ ปุ ถัมภการรณรงคของทาน งานนีอ้ าจ มอบหมายใหเจาหนาที่ประชาสัมพันธของเราทําหนาที่นี้ เรายังอาจแสวงหาความชวยเหลือทางการเงินจากสถาบัน ทีใ่ หการอุดหนุน ซึง่ อาจเปนสํานักงานโรงเรียน สภานักเรียน หรือสาขา AI ในทองถิ่น นอกจากนั้นเรายังตองสรางความ เขมแข็งใหหนวยระดมทุนของกลุม (ดูการระดมทุนเพิม่ เติม) อีกประการหนึ่งที่อาจชวยได คือการขอใหเหรัญญิกจัดทํา รายละเอียดการเงินของกลุม ซึ่งเราอาจพบการรั่วไหลของ เงินทุนโดยไมจําเปน

จัดใหมกี ารประชุมอยางสมํา่ เสมอ อาทิ ทุกสัปดาห ควรพยายามหาเวลา วัน และสถานที่ ซึ่งสะดวกสําหรับ สมาชิกทุกคน แตจงจําไวเสมอวา ไมมีวันที่สะดวกสําหรับ ทุกคนได และจะตองมีบางคนที่ไมพอใจมาก ๆ ตอวันที่เรา เลือก แตจงพยายามอดทน และแกไขปญหาใหลุลวง

เราไมไดรบั การสนับสนุนอยางเพียงพอจากโรงเรียน ถานีเ่ ปนปญหา ใหคณะกรรมการบริหารประชุมรวมกับสภา นักเรียน หรือครูใหญในเรื่องกลุม AI และการสนับสนุนที่ กลุมตองการ นอกจากนี้เราอาจเชิญเจาหนาที่โรงเรียนมา รวมงานที่เราวางแผนจะจัดขึ้น อนึ่ง การขาดแคลนการ เรามีสมาชิกไมพอ สนับสนุนนัน้ อาจมาจากการขาดความเขาอกเขาใจ ดังนัน้ หากเราไมมฝี า ยจัดหาสมาชิก ถึงเวลาทีต่ อ งแตงตัง้ จึงเปนสาเหตุของความลังเลทีจ่ ะใหการสนับสนุน หากเรือ่ ง ขึ้นมาสักคน นอกจากนี้ควรประกาศใหชัดเจนวา ทุกคน นีย้ งั แกไขไมได เราก็อาจแสวงหาการสนับสนุนจากสํานักงาน สามารถสมัครเขาเปนสมาชิกไดทุกเวลา เพราะมีหลายคน AI ในทองถิ่นนั้นๆ ไดเสมอ ที่คิดวา พวกเขาพลาดโอกาสเขารวมงานในชวงปฐมนิเทศ ดังนั้นจึงไมขวนขวายตอไปถึงแมจะมีความสนใจอยูบาง เราอาจประชาสัมพันธการจัดงานใดก็ตามทีก่ าํ ลังดําเนินอยู เรากําลังมีปญหากับความไมเปนมิตรจากประชาชนที่ตอตาน AI หากมีปญหากับบุคคลที่มีอิทธิพล เชน ครู หรือ และทําใหแพรหลายตอสาธารณะชน อาทิ เชิญประชาชน มารวมงานหนึง่ ทีจ่ ดั เพือ่ ใหมกี ารลงนามในคําอุทธรณ อยาลืม เจาหนาทีใ่ นโรงเรียน ใหหลีกเลีย่ งการเผชิญหนา หรือความ ใหประชาชนมีโอกาสลงนามอยางกวางขวาง ดังนั้นไมวา ขัดแยงกับเขาหรือเธอ ทั้งนี้ไมวาเราจะไปที่ใด ก็จะมีคนที่ จะไปที่ใด ควรจัดเตรียมแบบฟอรมสมัครสมาชิกใหพรอม ตอตาน AI ดังนัน้ ใหหาทางรับมือกับพวกเขาดวยวิธที ดี่ ที สี่ ดุ เทาที่เราสามารถทําได แตถาบุคคลผูนั้นยังไมยอมหยุด การมีสวนรวมในงานที่จัดขึ้นมีนอย ใหรอ งเรียนไปยังเจาหนาทีซ่ งึ่ มีอาํ นาจสูงกวา หรือขอความ การประชาสัมพันธกม็ คี วามสําคัญไมนอ ยไปกวา ชวยเหลือจากสาขา AI ในทองถิ่น การระดมทุน มิฉะนั้นจะไมมีผูใดปรากฏตัวในงาน แลวเรา อาจจะไมไดจัดงานขึ้นมาอีก อยาลืมประชาสัมพันธการ จัดงานของเรา – ใชสสี นั เพือ่ ดึงดูดความสนใจของประชาชน ฉันรูสึกวา ตัวเองไมคุนเคยกับประเด็น AI ที่กําลังทําอยูเทาใดนัก งานของ AI ประกอบดวยหลากหลายประเด็น ใชคําโฆษณาที่จํางาย โปสเตอรและใบปลิวที่นาสนใจ ทํา อะไรก็ไดที่สามารถสงขอความไปใหทุกคน (ดู ‘สื่อมวลชน ดังนัน้ จึงเปนการยากทีจ่ ะคุน เคยกับประเด็นทุกๆ ดาน เมือ่ ใด ที่เราตองพบกับหัวขอที่ตัวเองไมแนใจ ก็ยังมีแหลงขอมูล และการประชาสัมพันธ’) หลายแหงที่เราจะพึ่งพาได กอนอื่นเราตองตรวจสอบวา คูมือฉบับนี้ใหขอมูลเกี่ยวของกับปญหาของเราหรือไม เราอาจประสานงานกับสาขา AI ในทองถิ่นเพื่อขอเอกสาร รายงาน หรืออีเมลธรรมดา เพื่อที่จะแกไขปญหาใหเราได และสาขา AI อาจสงผูเชี่ยวชาญ ซึ่งสามารถตอบคําถาม ของเราพรอมกับรายละเอียดตางๆ ได (ดู ‘กิจกรรมและแหลง ขอมูล’)

เราจะทําอะไรไดบาง การปฏิบตั ขิ องเราอาจกอใหเกิดความแตกตาง และการเปลีย่ นแปลง เครือขายปฏิบัติงานดวน ยังมีหลายหนทางที่จะสนับสนุน AI เพื่อนๆ ของ AI ประเทศไทยซึ่งไดรับจดหมายขาวของเรา อาจอยากเริ่ม ตนเขียนจดหมาย สมาชิกซึ่งปฏิบัติงานตามลําพังก็อาจ อยากเขารวมกลุม หรือเขามาเปนผูน าํ กลุม ตางๆ ทัง้ นีเ้ พราะ มีระดับของกิจกรรมที่เหมาะสมสําหรับทุกคน ที่ปรารถนา จะใชเวลาทํางานเพื่อสิทธิมนุษยชน

เขารวมกับ AI ประเทศไทย

ทุกวัน AI ไดรับขอมูลเกี่ยวกับนักโทษและปจเจก บุคคลอื่นๆ ที่ตกอยูในอันตรายทั่วโลก เราตองการคนอีก มาก ที่สามารถรับปฏิบัติงานดวนทางอีเมลได และเตรียม พรอมทีจ่ ะสงขอความเรงดวนไปยังเจาหนาทีร่ ฐั ในนามของ ปจเจกบุคคล ซึ่งตกอยูในอันตรายใกลตัว

อาสาสมัคร

ถาทานมีเวลาวาง ไมวา จะบางเวลาหรือเต็มเวลา สมัครเปนสมาชิก ของ AI ประเทศไทยเพือ่ ปกปอง AI ประเทศไทยกําลังมองหาอาสาสมัครเฉพาะดานอยู สิทธิมนุษยชนและเสรีภาพพื้นฐาน แตถาทานสนใจที่จะ ทําการรณรงคอนั หลากหลายและมากมาย ทานควรพิจารณา มอบเงินบริจาค มอบเงินบริจาค และชวยงานของ AI ในการ เขารวมกับกลุมทองถิ่นดวย สงเสริมและปกปองสิทธิมนุษยชน

บอกรับเปนสมาชิกจดหมายขาว AI

บอกรับเปนสมาชิกจดหมายขาวของ AI ประเทศไทย ซึง่ เปนจดหมายขาวทีอ่ อกอยางสมํา่ เสมอของเรา จดหมาย สงเสริม AI ประเทศไทย: บอกกันตอๆ ไป! เพือ่ ใหประชาชนไดรวู า สิทธิมนุษยชนคืออะไร และ ขาวจะถูกสงไปยังสมาชิกทุกคนโดยอัตโนมัติ แตอยางไร ก็ตาม แมไมไดเปนสมาชิกก็อาจบอกรับจดหมายขาวได AI กําลังทําอะไรเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนเหลานั้น ประชาชน โดยทําผานอีเมล และยังจะไดรบั ประชาสัมพันธขา วจาก AI ในประเทศไทยจํานวนมากยังไมเคยไดยนิ เรือ่ งของ AI และ ไมเคยตระหนักวามีองคกรเชนนี้อยูที่นี่ จงบอกกันตอๆ ไป อยางสมํ่าเสมออีกดวย และชักชวนใหประชาชนที่สนใจเขามามีสวนรวม!

การรณรงค

เมื่อใดก็ตามที่ AI จัดใหมีการปฏิบัติที่ตองการ ปกปองผูสูญเสียจากการละเมิดสิทธิมนุษยชน องคกรฯ ก็จะระดมบรรดาสมาชิก โดยจะจัดการรณรงคทั่วโลก ใหมี เปาหมายอยูที่ประชาคมนานาชาติเพื่อการปกปอง สิทธิมนุษยชน ควรมีสว นและสนับสนุนการรณรงคสากลใน ปจจุบนั ที่ AI เปนผูจ ดั สักครัง้ หนึง่ หรือมากกวานัน้ เชน การ รณรงคตอตานโทษประหารชีวิต หรือการยุติการทรมาน ใหดูรายการรณรงคปจจุบัน

Amnesty International Thailand

คําถามที่มักจะเกิดขึ้นเปนประจํา Frequently Asked Questions (FAQs) 1. AI ไดรับเงินทุนมาจากไหน? AI อาศัยการบริจาคของสมาชิกและประชาชน ทัว่ ไป เราไมรบั การอุดหนุนเรือ่ งเงินทุนจากรัฐบาลใดๆ เพือ่ คงไวซึ่งความเปนอิสระของเรา และเพื่อใหเปนที่เขาใจทั่ว กันวา AI มีความเปนอิสระ 2. ประเทศใดบาง ทีม่ สี ถิตดิ า นสิทธิมนุษยชนเลวรายทีส่ ดุ ? การละเมิดสิทธิมนุษยชนเกิดขึน้ ทัว่ ทุกมุมโลก AI ไมไดจดั ลําดับประเทศตามสถิตดิ า นสิทธิมนุษยชน หรือจัด พิมพ รายชือ่ “ผูก ระทําผิดอยางเลวรายทีส่ ดุ ” เพราะไมงา ย นักที่จะเปรียบเทียบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตรงกันขาม AI มุ  ง ที่จะปฏิบัติงานในการพยายามยุติการละเมิด สิทธิมนุษยชนอันรุนแรงและเฉพาะดาน ซึ่งเกิดขึ้นทุก ประเทศทั่วโลก 3. AI ไดรับขอมูลมาอยางไร และแนใจไดหรือวาขอมูลนั้น ถูกตอง? สํานักเลขาธิการสากลของเรา ซึ่งตั้งอยู ณ กรุง ลอนดอนนัน้ เปนสํานักงานใหญในการจัดทําวิจยั ซึง่ รวบรวม ขอมูลทุกอยาง รวมทัง้ วิเคราะหและตรวจสอบ ขอมูลดังกลาว มาจากแหลงขอมูลหลากหลาย ไดแก หนังสือพิมพ ขาวสาร ของรัฐ สําเนาวิทยุกระจายเสียง นักกฎหมายและองคกร สิทธิมนุษยชน รวมทั้งจากเหยื่อของการละเมิดสิทธิมนุษย ชนและครอบครัวของพวกเขาโดยตรง นอกจากนัน้ เรายังสง คณะคนหาขอเท็จจริงไปยังจุดเกิดเหตุ เพือ่ ประเมินสถานการณ สิทธิมนุษยชน และพบกับนักโทษ รวมทัง้ สัมภาษณเจาหนาที่ ของรัฐอีกดวย 4. AI วางตัวอยูในตําแหนงใดในเรื่องโทษประหารชีวิต? โทษประหารชีวิต เปนการลงโทษที่โหดเหี้ยม ไรมนุษยธรรม และลดทอนศักดิ์ศรีความเปนมนุษยอยาง ที่สุด โดยเปนการละเมิดสิทธิตอการดํารงชีวิต ซึ่งไมอาจ เรียกกลับคืนได ทัง้ นีอ้ าจเปนการลงโทษผูบ ริสทุ ธิไ์ ดเชนกัน นอกจากนีย้ งั ไมเคยมีขอ พิสจู นวา โทษประหารชีวติ สามารถ ลดอาชญากรรมอยางไดผลกวาการลงโทษประเภทอื่น AI ตอตานการนําโทษประหารชีวิตมาใชในทุกกรณี ไมมี ขอยกเวน 5. สิทธิมนุษยชนนัน้ สามารถนํามาปฏิบตั ใิ นประเทศไทยได หรือไม? เปน ‘ความฟุม เฟอย’ ของโลกทีพ่ ฒ ั นากวาหรือไม? ไมใช จะตองไมมีสองมาตรฐานในเรื่องของ

สิทธิมนุษยชน สิทธิมนุษยชนทัง้ หมดจะตองปฏิบตั กิ บั ทุกคน และทุกสถานที่ สิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ไมจาํ เปนตอง ขัดแยงกับสิทธิของพลเมืองและสิทธิทางการ เมือง เพราะสิทธิทั้งสองประเภทเปนความจําเปนสําหรับ ทุกสังคม และทุกระยะของการพัฒนา 6. ฉันจะอาสาทํางานให AI ประเทศไทยไดอยางไร? มีสองวิธีที่จะเปนอาสาสมัคร นั่นคือเปนสมาชิก ปกติ หรือเปนผูชวยปฏิบัติงานในสํานักงานของเราใน กรุงเทพฯ ขอมูลเพิ่มเติมดูไดจากเว็บไซต AI ประเทศไทย 7. ฉันจะติดตอกับ AI เรือ่ งสมาชิกภาพของตนเองไดอยางไร? ติดตอกับเรา ทางโทรศัพทที่ (+66) 2513 8745, 0 2513 8754 หรือโดยอีเมลที่ info@amnesty.or.th ดูทหี่ นา Contact Us บนเว็บไซต หากตองการขอมูลเพิ่มเติมใหดู จากเว็บไซต http://www.amnesty.or.th 8. เงินบริจาค/ คาสมาชิกของฉันสําหรับ AI นัน้ มีการใชจา ย กันอยางไร? เงินบริจาคของทาน ไดนาํ มาใชเพือ่ สนับสนุนความ พยายามอยางตอเนือ่ งทีเ่ ราดําเนินการในประเทศไทย รณรงค และผลักดันโดยการประสานงานกับเจาหนาที่หนวยงาน ราชการของไทยและเจาหนาที่ระดับสูงชาวตางประเทศใน ประเทศไทย ยกระดับจิตสํานึกดานสิทธิมนุษยชนโดยอาศัย สือ่ มวลชนตางๆ ผลิตโปสเตอรและแผนพับเพือ่ การรณรงค ใหโอกาสอาสาสมัครเปนผูนําในกิจกรรม ตอบคําถามและ ใหคําแนะนํา ระดมพลังประชาชนและบรรดาสมาชิก เพือ่ ลงมือปฏิบตั กิ ารในประเด็นสิทธิมนุษยชนที่วิกฤต และใน ความอยุตธิ รรมอยางใหญหลวงทีก่ าํ ลังรุกรานปจเจกบุคคล เราจัดใหมกี ารประชุมประจําป เพือ่ เปนโอกาสใหสมาชิกได เขามามีสว นรวมในกระบวนการประชาธิปไตยขององคกรฯ เราสนับสนุนสมาชิกในประเทศไทย โดยการจัดการอบรม เผยแพรจดหมายขาว และวิธีการอื่นๆ รวมทั้งการโทรศัพท และพบปะกับเจาหนาที่ของรัฐ และเรายังมีสํานักงานใน กรุงเทพฯ เพือ่ ทําหนาทีป่ ระสานงานและบริหารจัดการองคกร ระดับชาติ เชน การรับเงินบริจาค การจัดทํางบประมาณคา ใชจายการสื่อสาร ฯลฯ

ภาคผนวก 2

คําศัพทในแวดวงสิทธิมนุษยชน แฟมปฏิบัติงาน (Action Files) แฟมปฏิบตั งิ าน (Action files) คือชุดของเอกสาร ที่ประกอบดวยขอมูลของคดีหนึ่งๆ หรือกลุมของคดี หรือ ประเด็นที่เกี่ยวของกับสิทธิมนุษยชน กลุมตางๆ จะไดรับ มอบชุดของเอกสารเหลานีเ้ พือ่ กิจกรรมการรณรงคของพวกเขา แฟมปฏิบัติงานอาจครอบคลุมขอบเขตการปฏิบัติงาน ทุกดานของ AI โดยกลุมอาจไดรับการขอรองให “รับเอา” นักโทษทางความคิด (ใหหยิบยกคดีนั้นขึ้นมาเพื่อลงมือ ปฏิบัติ) กดดันเพื่อใหไดขอมูลเรื่อง “การหายสาบสูญของ บุคคล” หรือการสงคําอุทธรณในประเด็นเฉพาะ เชน โทษ ประหารชีวติ ในประเทศหนึง่ ประเทศใด กลุม ทีไ่ ดรบั มอบหมาย แฟมปฏิบัติงาน จะไดรับขอมูลปูมหลัง ที่อยูสําหรับสงคํา อุทธรณ คําแนะนําสําหรับกลยุทธและรูปแบบ รวมทั้ง แนวทางเพื่อเลือกวิธีปฏิบัติ เปนที่คาดหวังวากลุมเหลานี้ จะใชความสามารถของตนเองในการลงมือปฏิบตั งิ านทีไ่ ด รับมอบหมาย โดยปกติ แฟมปฏิบตั งิ านทีไ่ ดรบั มอบหมายจะใช เวลาปฏิบตั นิ านกวาหนึง่ ป และอาจนานกวานัน้ ซึง่ จะทําให AI สามารถกดดันตอเปาหมายไดในชวงเวลายาวนานยิง่ ขึน้ และจะสามารถสรางระดับความผูกพันและการริเริ่มจาก นักกิจกรรมไดสูง โดยทั่วไปมักจะมีการมอบหมายแฟม ปฏิบัติงานใหมากกวาหนึ่งกลุม สําหรับแฟมปฏิบัติงานใน หัวขอหนึง่ ๆ อาจมีจาํ นวนกลุม มากถึง 40 กลุม ทีท่ าํ งานรวมกัน ทุกปจะมีแฟมปฏิบัติงานออกมาจํานวนหลาย รอยเรื่อง แมจํานวนของแฟมจะไมคงที่ทุกปก็ตาม และ มีกลุม AI ประมาณกวา 1,000 กลุมปฏิบัติงานมากกวา หนึ่งแฟมในแตละครั้ง

การรณรงค (Campaign) การรณรงคคือเสนทางปฏิบัติการที่จัดเตรียมไว เพือ่ ใหบรรลุการเปลีย่ นแปลง การรณรงคเชิงกลยุทธจาํ เปน ตองเลือกเสนทางปฏิบัติเปนพิเศษ โดยมีขอแมวาตองมี ขอมูลและความสามารถในดานตางๆ ซึ่งจะบังเกิดผลดีตอ การปฏิบัติตามวัตถุประสงคที่ระบุไว AI คือองคกรเพื่อการรณรงค สมาชิกองคกรฯ จะระดมความคิดเห็นของสาธารณะชนเพื่อกดดันรัฐบาล และบุคคลอื่นๆ โดยมีเปาหมายเพื่อโนมนาวใหพวกเขายุติ การละเมิดสิทธิมนุษยชน และใหทุกคนตระหนักถึงการ ละเมิดตางๆ มากขึน้ การรณรงคของ AI มีรปู แบบการปฏิบตั ิ ที่หลากหลาย ไดแก การอุทธรณโดยตรง งานประสานกับ สื่อและประชาสัมพันธ การเดินขบวนในที่สาธารณะ สิทธิ มนุษยชนศึกษา วิธกี ารผลักดันนโยบายหรือเจรจากับรัฐบาล หรือบรรษัทในประเทศของตนเอง ในความหมายของ AI “การรณรงค” หมายถึง ความพยายามใชวธิ กี ารหลากหลายเพือ่ ใหบรรลุวตั ถุประสงค เฉพาะอยาง โดยทําในวงกวางและมีการประสานงานระหวาง สาขา กลุม และเครือขายในหลายประเทศ ขณะนี้ AI กําลัง พัฒนาแบบจําลองการรณรงคตอเนื่องในหัวขอหรือ ประเด็นหลัก ที่จํากัด ซึ่งทําใหการละเมิดสิทธิมนุษยชนทั่ว โลกเปนเรื่องนาสนใจ

Amnesty International Thailand

สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (Civil and Political Rights) ขอบเขตทั้งมวลของสิทธิมนุษยชนที่ปรากฏใน ปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชนนัน้ มักจะแยกออกเปน สองชุด ไดแก สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง กับสิทธิ ทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม สิทธิพลเมืองและสิทธิ ทางการเมือง เชน สิทธิแหงความเสมอภาคตามกฏหมาย การไดรับการพิจารณาคดีอยางเปนธรรม เสรีภาพในการ แสดงออก สิทธิในการเคลือ่ นไหว สิทธิในการชุมนุมและการ สมาคม และสิทธิในการมีสว นรวมในรัฐบาลของประเทศตน สิทธิดังกลาวเหลานี้ระบุไวเปนลายลักษณอักษรตาม บทบัญญัติวาดวยสิทธิมนุษยชนสากลฉบับตางๆ รวมทั้ง กติการะหวางประเทศวาดวยสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และ วัฒนธรรม (International Covenant on Civil and Political Rights: ICCPR) ในขณะที่มีการจัดตั้งคณะกรรมการ สิทธิมนุษยชนวาดวยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง แหงองคการสหประชาชาติ เพื่อติดตามความรวมมือของ รัฐบาลตางๆ วาสอดคลองกับ ICCPR หรือไม พรอมทัง้ เรียก รองใหประเทศตางๆ รายงานเรือ่ งการละเมิดสิทธิมนุษยชน ของตนอีกดวย ในขณะที่ AI ยอมรับวาสิทธิมนุษยชนทั้งหมดนั้น มีความเกี่ยวเนื่องกัน และไมอาจแบงแยกได และไดปฏิบัติ งานมายาวนานเพื่อสงเสริมสิทธิมนุษยชนทั้งปวง แตการ เนนหนักของงานวิจยั และงานรณรงคตามขอบเขตการปฏิบตั ิ งานของ AI กลับยังเนนดานสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการ เมือง อยางไรก็ตาม ในป 2544 ขอบเขตการปฏิบตั งิ านใหม ไดรบั การยอมรับในทีป่ ระชุมสภานานาชาติระหวางประเทศ (International Council) โดยใหมกี ารขยายงานเพือ่ ตอตาน การละเมิดอยางรายแรงตอสิทธิของความสมบูรณทั้งทาง รางกายและจิตใจ เสรีภาพทางความคิดและการแสดงออก และเสรีภาพจากการเลือกปฏิบัติ

ผูประสานงาน (Coordinators) ผูประสานงานคือสมาชิก หรือเจาหนาที่ AI ซึ่ง ใหคําแนะนําดานการรณรงค และใหความชวยเหลือใน ประเทศหรือภูมิภาค ในหัวขอ กลุม หรือดานวิธีการ ผูป ระสานงานมีบทบาทสําคัญในฐานะตัวเชือ่ ม ของระบบเครือขายของ AI โดยพวกเขาจะประสานงาน อยางใกลชิดกับกลุมตางๆ สํานักงานของสาขา และ สํานักเลขาธิการสากล รวมทั้งคณะวิจัยและปฏิบัติงาน (research and action teams) อีกดวย กลุม ประสานงาน (หรือ “co-group”) ประกอบดวยผูป ระสานงานจํานวนหนึง่ ซึ่งรวมกันบริหารงานของสาขา ผูป ระสานงานกลุม ประเทศและกลุม ประสานงาน มีความเชีย่ วชาญในประเทศหรือภูมภิ าคแหงใดแหงหนึง่ เปนพิเศษ และสามารถใหคาํ แนะนําแกทงั้ กลุม และสาขา ในเรือ่ งกลยุทธการรณรงคในพืน้ ทีข่ องตน ซึง่ สาขาตางๆ

31 มักจะมีผูประสานงานสําหรับแตละเครือขายปฏิบัติงานใน ภูมิภาค (Regional Action Network) ที่พวกเขามีสวนรวม หลายๆ สาขามักจะแตงตัง้ ผูป ระสานงานในประเทศสําหรับ พื้นที่ในการรณรงค (outreach) โดยผูประสานงานจะสง แนวคิดของ AI ไปยังสถาบันซึง่ รับผิดชอบในเรือ่ งนัน้ ๆ และ ในขณะเดียวกันก็ใหนักกิจกรรมทองถิ่นของ AI ประสาน งานกับสถาบันเดียวกันทีอ่ ยูใ นระดับชุมชน อาทิ ผูป ระสาน งานสหภาพแรงงานซึ่งไดทาบทามประธานสหภาพฯ ให ความเห็นชอบในคํารองของ AI ก็อาจแนะนําใหกลุม AI ติดตอกับสาขาของสหภาพในทองถิ่นนั้นดวยคํารองเรื่อง เดียวกัน ผูป ระสานงานการรณรงคในสาขา ตองรับผิดชอบ ในการประสานงานกับการรณรงคสากลครัง้ ใหญในประเทศ ของตน พวกเขามีบทบาทสําคัญในการดัดแปลงวัสดุอปุ กรณ และเอกสารที่สํานักเลขาธิการสากลจัดทําจากสวนกลาง เพือ่ ใหสอดคลองกับความตองการของชุมชน และถายทอด ขาวสารไปยังผูฟ ง พรอมทัง้ ระดมสมาชิก AI คนใกลชดิ และ ประชาชนใหเขามามีสวนรวม

โทษประหารชีวิต (Death penalty) โทษประหารชีวติ เปนการตัดสินประหารชีวติ ทีเ่ ปน คําสัง่ ของศาล สําหรับนักโทษทีก่ อ อาชญากรรม และเปนการ ลงโทษตามกฎหมาย AI ตอตานโทษประหารชีวติ ในทุกกรณีโดยปราศจาก ขอยกเวน เนื่องจากเปนการละเมิดสิทธิของการดํารงชีวิต ซึง่ ประกาศไวในปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน เพราะ

การประหารชีวติ เปนการสังหารมนุษยที่กระทําโดยรัฐอยาง ไตรตรองไวลว งหนาและเลือดเย็น ในนามของความยุตธิ รรม เปนการลงโทษที่โหดเหี้ยม ไรมนุษยธรรม และนาอัปยศ อยางที่สุด นอกจากนีย้ งั มีเหตุผลทีห่ นักแนนอืน่ ๆ ทีร่ องรับวา สมควรเลิกลมโทษดังกลาว หากเกิดความผิดพลาด ใดๆ ก็ ไมอาจยอนกลับไปแกไขได ประชาชนบริสุทธิ์จํานวนมาก ตองถูกประหารชีวิต ซึ่งเปนการลงโทษที่มีสัดสวนมากเกิน ไปสําหรับคนยากจน คนที่ถูกเหยียดผิว และสมาชิกของ ชนกลุมนอย อีกทั้งยังถูกใชเปนเครื่องมือการกดขี่ทางการ เมือง และยังไมเคยมีขอ พิสจู นใดๆ วา โทษดังกลาวสามารถ ยับยั้งอาชญากรรมไดมากกวาการลงโทษดวยวิธีอื่น เมื่อ AI เริ่มการตอตานการกระทําดังกลาว ยังไม ปรากฏวามีองคกรสากลใดทีเ่ รียกรองอยางเปดเผยใหยกเลิก โทษประหารชีวิต นับแตนั้นมาไดมีการรางสนธิสัญญา ระหวางประเทศ 3 ฉบับเพือ่ ยกเลิกการลงโทษรุนแรงดังกลาว สนธิสัญญาเหลานั้น ไดแก : • พิธสี ารหมายเลข 6 ของอนุสญ ั ญาเพือ่ คุม ครองสิทธิมนุษย ชนและเสรีภาพพื้นฐาน (Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms) ซึ่ง เกี่ยวของกับการยกเลิกโทษประหารชีวิต และสภายุโรป (Council of Europe) ไดใหการรับรองเมื่อป 2526 • พิธีสารเลือกรับฉบับที่ 2 แหงกติการะหวางประเทศวา ดวยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (The Second Optional Protocol ของ International Covenant on Civil and Political Rights) โดยมีเปาหมายใหยกเลิกโทษ ประหารชีวิต และที่ประชุมใหญองคการ สหประชาชาติ (UN General Assembly) มีมติใหการรับรองเมื่อป 2532 • พิธีสารของ American Convention on Human Right to Abolish the Death Penalty โดยที่ประชุมใหญของ Organization of American States รับรองเมื่อป 2533 “ผมไดสัญญากับ AI วาจะไมลงนามการ ประหารชีวิตเพื่อนมนุษยคนไหน...เพราะชีวิตเปนสิ่ง ศักดิส์ ทิ ธิ์ ผมเชือ่ วาคนเราสามารถเปลีย่ นแปลงตนเอง ได และเชือ่ วาการอภัยโทษจะทําใหเราทุกคนเปนคน ที่ดีขึ้น ในเรื่องของความจริงและความยุติธรรมนั้น ผมขอเชิญผูน าํ ประเทศในอัฟริกาทุกทาน...ใหยกเลิก โทษประหารชีวติ เสีย แลวมารวมกันขจัดความรุนแรง ที่เกิดขึ้นในหมูประชาชนของเรา เพื่อเปนการเตรียม อนาคตที่ดีกวาใหลูกหลานของเรา” Dr. Bakili Muluzi ประธานาธิบดีแหงมาลาวี 2541

Amnesty International Thailand

เมื่อขึ้นคริสตศตวรรษที่ 20 มีเพียงสามประเทศเทานั้นที่ ยกเลิกโทษประหารชีวิตสําหรับอาชญากรรมทุกประเภท อยางถาวร บัดนี้ หลังจากหนึง่ รอยปผา นไป มีประเทศตางๆ ในโลกนี้กวาครึ่งหนึ่งที่ไดยกเลิกโทษประหารชีวิต ทั้งทาง กฎหมายและทางปฏิบัติไปแลว และในรอบทศวรรษที่ผาน มา เฉลี่ยในแตละปจะมีมากกวา 3 ประเทศที่ยกเลิกโทษ ประหารชีวติ โดยประกาศใชเปนกฏหมาย หรือบางประเทศ ทีเ่ คยยกเลิกโทษดังกลาวสําหรับอาชญากรรมทัว่ ไป เทานัน้ ก็ไดประกาศยกเลิกโทษนัน้ สําหรับอาชญากรรมทุกประเภท แนวโนมนี้สะทอนใหเห็นถึงจิตสํานึกที่ยกระดับมากขึ้นวา มีการลงโทษประเภทอื่นที่อาจไดผลมากกวาโทษประหาร ชีวิต ซึ่งไมจําเปนที่รัฐจะตองสังหารชีวิตมนุษยเลย AI ตอตานการผลักดันกลับ (หลักการไมสง ผูล ภี้ ยั กลับไปยัง ดินแดนหรือถิ่นที่ชีวิตและเสรีภาพของพวกเขาจะถูก คุกคาม:Refoulement) ในกรณีบุคคลที่เกี่ยวของถูกศาล

ตัดสินลงโทษประหารชีวิต อยางไรก็ตาม AI มิไดพยายาม ปกปองอาชญากรจากการถูกนําตัวขึ้นสูศาลสถิตยุติธรรม แตสิ่งที่เปนความกังวลของ AI ไดแกการหลีกเลี่ยง โทษประหารที่เกิดจากการยัดเยียดขอหา ในบางกรณี จะตองขอการรับรองจากรัฐบาลซึ่งเรียกรองใหสงนักโทษ ขามแดนกลับคืนวา จะไมยัดเยียดโทษประหารชีวิตแก นักโทษคนดังกลาว ทัง้ นีจ้ ะไมมกี ารสงตัวนักโทษให จนกวา จะมีการรับรองที่เชื่อถือไดจากรัฐบาลนั้นๆ เสียกอน

การพัฒนา (Development) สําหรับ AI แลว การพัฒนาอาจหมายถึงทั้งการ พัฒนาและสรางสมาชิกภาพของ AI ในประเทศหรือภูมภิ าค แหงใดแหงหนึง่ และอาจหมายถึงความพยายามรวมมือกับ องคกรสิทธิมนุษยชนพันธมิตรอื่นๆ เพื่อขยายกระบวนการ เคลื่อนไหวดานสิทธิมนุษยชนใหกวางขวางยิ่งขึ้น จุดมุง หมายหลักของการพัฒนาของ AI ไดแกการ ปรากฏตัวในทุกภูมภิ าคของโลกอยางเหมาะสม มีประสิทธิผล ยั่งยืน และภายใตวัฒนธรรมหลากหลาย เพื่อที่จะบรรลุผล ดังกลาว โปรแกรมการพัฒนาของ AI ไดใหการอบรมทักษะ การพัฒนาองคกร เชน การวางแผน การคิดเชิงกลยุทธและ การประเมินผล รวมทัง้ ใหการสนับสนุนทัว่ ไปและสรางความ เขมแข็งในดานตางๆ เชน ประชาธิปไตยภายในองคกร ความ สัมพันธระหวางคณะกรรมการและเจาหนาที่ ตลอดจนการ ระดมหาทุน

นโยบายการพัฒนาระดับสากลนั้นไดรับ การกําหนดจากบรรดาสมาชิก โดยผานคณะกรรมการ ของคณะกรรมการบริหารสากล (IEC) และคณะ กรรมการขององคกรและการพัฒนา สวนเงินชวย เหลือของโครงการ เงินทุนของโปรแกรม และการโอน เงินระยะสั้นอื่นๆ ตองผานการพิจารณาของคณะ กรรมการพัฒนาสาขา (Section Development Committee) คณะพั ฒ นาส ว นภู มิ ภ าค (Regional Development Teams) และหนวยงานพัฒนาสากล (International Development Unit) ของสํานัก เลขาธิการสากล เปนผูใหการสนับสนุนการพัฒนา สาขาที่ IEC กําหนดใหมีความสําคัญลําดับแรกๆ ไว รวมทัง้ หนวยงานสมาชิก “เตรียมการกอนเปนสาขา” ทัง้ หมด (ดู ความชวยเหลือในการพัฒนาเชิงเศรษฐกิจ)

Amnesty International Thailand

การสงคําอุทธรณ (Direct appeals) AI ถือกําเนิดขึ้นหลังจากมี การรณรงคดว ยการเขียนจดหมายครัง้ แรกเมือ่ ป 2504 และการสงคําอุทธรณ ไปยังทางการที่รับผิดชอบเรื่องการ ละเมิดสิทธิมนุษยชน การสงคําอุทธรณ ก็ยังคงเปนงานหลักของ AI มาถึงทุก วันนี้ กลุมและสมาชิกจะไดรับขอมูล ของคดีทจี่ ะสงคําอุทธรณ พรอมกับที่ อยูและขอแนะนําสําหรับเนื้อหาของ คําอุทธรณ โดยผานแฟมปฏิบัติการ เครือขายปฏิบตั งิ านในภูมภิ าค เครือ ขายปฏิบตั งิ านดวน คําอุทธรณทวั่ โลก และในเอกสารการรณรงค เชน หนังสือ เลมเล็กทีร่ ะบุหวั ขอ หรือประเทศอยาง เฉพาะเจาะจง ในบางสถานการณ สมาชิก AI ไดเขียนจดหมาย ในบางกรณี สํานักเลขาธิการสากลอาจสงจดหมาย ถึงนักโทษหรือครอบครัวของพวกเขาโดยตรง การติดตอ หรือคําอุทธรณไปยังรัฐบาลโดยที่เลขาธิการ AI เปนผู โดยตรงนัน้ มักจะกระตุน ใหกลุม และสมาชิกผูกพันกับภารกิจ ลงนาม อนึ่ง อาจมีขอมูลไมเพียงพอในการจัดพิมพปฏิบัติ ของตนออกไปอีกนาน งานดวน หรือขาวประชาสัมพันธ (press release) หากมอง ในอีกแงมมุ หนึง่ ทางการอาจตอบสนองวิธกี ารทีไ่ มคอ ยเปน AI มีจุดมุงหมายที่จะใชวิธีการทุกอยางเทาที่จะ ขาว มากกวาคําอุทธรณของประชาชนจํานวนมากก็ได สามารถทําได เพือ่ เนนความหวงใยใหทางการไดรบั รูโ ดยตรง จดหมายเชนนั้นอาจจัดสงไปพรอมกับขาวประชาสัมพันธ และอยางมีประสิทธิผล ดังนั้นหากมีความเหมาะสมและ เพือ่ รับประกันวา ความหวงใยและคําอุทธรณของ AI ไดถกู เปนไปได จะมีการมอบทีอ่ ยูท างอีเมล และหมายเลขโทรสาร สงตรงไปยังเจาหนาที่ซึ่งรับผิดชอบในเรื่องดังกลาว รวมทั้งที่อยูทางไปรษณียใหแกกลุมและสมาชิกอีกดวย ซึง่ พวกเขาอาจพิมพโปสการดทีต่ พี มิ พคาํ อุทธรณสนั้ ๆ แลว หากตองการขอมูลเรื่องการสงคําอุทธรณ ใหดูที่ แจกจายระหวางการประชุมและในวาระตางๆ เพื่อให คูมือการรณรงค (Campaigning manual) นักกิจกรรมและประชาชนลงนาม และสงออกไปยังกลุม เปาหมาย

การหายสาบสูญของบุคคล (Disappearance) AI พิจารณาแลววา “การหาย สาบสูญของบุคคล” เกิดขึ้นเมื่อมีหลักฐาน เพียงพอที่จะเชื่อไดวา บุคคลผูนั้นถูกเจา หนาทีข่ องรัฐจับกุม แตทางการไดปฏิเสธการ จับกุมตัวเหยือ่ ดังนัน้ จึงปกปดสถานทีค่ มุ ขัง และชะตากรรมของเหยื่อ และทําใหเหยื่อ ตกอยูในสภาพการณที่กฎหมายไมอาจ คุมครองได (ในภาษาอังกฤษ คํานี้ใชเครื่อง หมายคอมมากลับหัว) เพื่อแสดงวา AI ไม ยอมรับคําอธิบายอยางเปนทางการวา บุคคล เหลานั้นไดหายสาบสูญไปเฉยๆ AI ใชคํา “การหายสาบสูญของ บุคคล” สําหรับกรณีทตี่ กอยูใ นคําจํากัดความ นี้ และทีเ่ กีย่ วของกับกองกําลังของรัฐ แตเมือ่ ประชาชนถูกลักพาตัว หรือถูกกลุม การเมือง ติดอาวุธจับกุมโดยไมเกี่ยวของกับรัฐบาล เมื่อนั้น AI จะใชวลี เชน “ประชาชนจํานวน หลายคนสูญหายหลังจากถูกลักพาตัว”

“การหายสาบสูญของบุคคล” และการลักพา ตัว กอใหเกิดความปวดราวแกบรรดาญาติพี่นองของ ผูสูญเสียเพราะไมแนใจวาบุคคลผูนั้นเสียชีวิตแลว หรือยังคงมีชวี ติ อยู อีกทัง้ ไมอาจไวทกุ ขและทํานิตกิ รรม เชน บํานาญและมรดกได สําหรับพวกเขาแลว “การหายสาบสูญของบุคคล” ยังคงเปนไปอยางตอ เนื่องไมรูจบ AI ตอตาน “การหายสาบสูญของบุคคล” ในทุกกรณี การละเมิดสิทธิมนุษยชนพื้นฐานอยางไร ยางอายนี้ เปนการปดบังการละเมิดในรูปแบบอื่นๆ ดวย เพราะไมเพียงแตเหยื่อเหลานั้นถูกคุมขังอยาง ปราศจากขอกลาวหาหรือการพิจารณาคดีเทานัน้ แต บอยครัง้ ทีพ่ วกเขาตกอยูใ นความเสีย่ งอยางใหญหลวง ทีจ่ ะถูกทรมาน หรือสังหารในขณะทีต่ กอยูภ ายใตการ คุมขังอยางลับๆ ของเจาหนาที่รัฐ (ดู Incommunicado detention และ Extrajudicial execution)

Amnesty International Thailand

การเลือกปฏิบัติ (Discrimination) มาตรา 2 แหงปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน ระบุวา ทุกคนมีสทิ ธิและเสรีภาพดังทีไ่ ดระบุไวในปฏิญญาฯ “โดยปราศจากความแตกตางไมวาในรูปแบบใด เชน เชื้อชาติ สีผิว เพศ ภาษา ศาสนา การเมืองหรือความคิด เห็นอื่น สัญชาติหรือกําเนิดทางสังคม ทรัพยสิน การเกิด หรือสถานภาพอื่น” การไดรับสิทธิมนุษยชนโดยปราศจากการเลือก ปฏิบตั นิ นั้ เปนหลักการพืน้ ฐานทีส่ าํ คัญทีส่ ดุ ซึง่ แฝงอยูใ นกฏ หมายสิทธิมนุษยชนสากล ซึง่ ปรากฏใหเห็นในองคกรหลัก ดานสิทธิมนุษยชนทุกแหง ทั้งนี้เปนการสะทอนใหเห็นวา บอยครัง้ ทีป่ ระชาชนตกอยูภ ายใตการละเมิดสิทธิมนุษยชน เนื่องจากอคติที่มีตอพวกเขาในรูปลักษณตางๆ เชน เชื้อ ชาติ ศาสนา หรือเพศ AI ดําเนินงานตอตานการละเมิดสิทธิเสรีภาพจาก การเลือกปฏิบตั ิ โดยไดตดิ ตามคดีตา งๆ ทีป่ ระชาชนจํานวน มากตองทุกขทรมานจากการละเมิดสิทธิมนุษยชน เชน การ ทรมาน การพิจารณาคดีทไี่ มเปนธรรม ถูกเนรเทศ หรือ โทษ ประหารชีวิต เพียงเพราะอัตลักษณของพวกเขา ซึ่งเปนผล จากการเลือกปฏิบตั อิ นั สืบเนือ่ งมาจากเชือ้ ชาติ เพศ ความ โนมเอียงทางเพศ ศาสนา หรือเผาพันธุ บุคคลที่ถูกคุมขัง ดวยเหตุผลดังกลาวเทานั้น AI เห็นวาพวกเขาเปนนักโทษ ทางความคิด AI ยังเรียกรองใหประเทศตางๆ มีมาตรการในการ

ปองกันการเลือกปฏิบตั ิ ซึง่ ไมใชจากเจาหนาทีข่ องรัฐเทานัน้ แตจากเอกชน หรือผูท มี่ ใิ ชเจาหนาทีข่ องรัฐอีกดวย ประเทศ ตางๆ สามารถดําเนินการเรือ่ งนีไ้ ดดว ยการใหสตั ยาบันตาม มาตรฐานสากลเพือ่ ตอตานการเลือกปฏิบตั ิ เชน อนุสญ ั ญา ระหวางประเทศวาดวยการขจัดการเลือกปฏิบัติดานเชื้อ ชาติในทุกรูปแบบ (International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination) และ อนุสัญญาขององคการสหประชาชาติวาดวยการขจัดการ เลือกปฏิบัติตอสตรีในทุกรูปแบบ (UN Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women) หากยังไมเคยปฏิบตั มิ ากอน และอาจดวยการออก กฎหมายแหงชาติที่ควํ่าบาตรการเลือกปฏิบัติ ทั้งนี้ควรมี การยึดถือทั้งมาตรฐานสากลและกฏหมายแหงชาติที่ตอ ตานการเลือกปฏิบัติอยางเต็มที่ ดู คนพื้นเมือง การเลือกปฏิบัติตอเชื้อชาติ ความ โนมเอียงทางเพศ และสตรี

สิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ขอบเขตทั้งมวลของสิทธิมนุษยชนที่ระบุไวใน ปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน มักจะแบงออกเปน สองชุด ไดแก: สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง และสิทธิ ทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ซึ่งสิทธิชุดที่สองนั้น อางถึงสิทธิตา งๆ เชน สิทธิในการทํางาน สุขภาพ การศึกษา ที่อยูอาศัย และอาหาร สิทธิเหลานี้มิไดเกิดจากความ ปรารถนาดีของรัฐบาลเทานั้น แตเปนสิทธิมนุษยชนที่เกิด จากขอผูกพันทางกฏหมายทีม่ าตรฐานสากลดานสิทธิมนุษย ชนกําหนดไวโดยตรง ซึ่งกฎเกณฑสากลดังกลาวรวมถึง กติการะหวางประเทศวาดวยสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคมและ วัฒนธรรม (1966) the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (1966) และกฎเกณฑตางๆ ทีก่ าํ หนดโดยหนวยงานพิเศษ เชน องคการแรงงานระหวาง ประเทศ (International Labour Organisation – ILO) และ องคการการศึกษา วิทยาศาสตร และวัฒนธรรมแหง สหประชาชาติ (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO))

สิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ผูกพันอยูกับ กฎหมายเชนเดียวกับพันธะดานจริยธรรม ทั้งนี้ ระบบ กฎหมายแหงชาติในหลายประเทศ ก็มีแนวโนมที่จะบรรจุ สิทธิเหลานีไ้ วในการปฏิรปู รัฐธรรมนูญ แสดงใหเห็นวา สิทธิ เหลานีส้ ามารถทําใหเปนจริงไดดว ยการฟน ฟูทางกฎหมาย นอกจากนี้ กฎเกณฑสากลจํานวนมากยังอนุญาตให ปจเจกบุคคลและกลุม ยื่นคํารองเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิ ทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ไปยังองคกรตางๆ เชน ILO, UNESCO และ Regional African and Inter-American Systems ไดโดยตรง หนึ่งในผลจากการถกเถียงในชวงสงครามเย็น (Cold War) คือความแตกตางที่จอมปลอมระหวางสิทธิ สองประเภทดังกลาว (และยังคงดํารงอยู) ในชวงหลายปที่ ผานมา องคการสหประชาชาติก็ยังไดรับรองการพึ่งพาซึ่ง กันและกันและการแบงแยกมิไดของสิทธิทงั้ มวลอีกครัง้ หนึง่ ซึ่งไดระบุไวในปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน มนุษย

Amnesty International Thailand

จําเปนตองแสดงออกซึ่งความคิดเห็นของตน และมีสิทธิได ใชนํ้าสะอาด ผูหญิงจําเปนตองมีอิสระ ปลอดจากความ รุนแรงในครอบครัว และสามารถเขาถึงสินเชื่อได เด็กๆ จําเปนตองไดรับการคุมครองจากโทษประหารชีวิต และ สามารถเขาถึงการศึกษา ในขณะที่ AI มักจะยอมรับวาสิทธิมนุษยชนทัง้ หมด นั้นมีความเกี่ยวเนื่องกัน และไมอาจแบงแยกได และได ปฏิบตั งิ านมายาวนานเพือ่ สงเสริมสิทธิมนุษยชนทัง้ มวล แต การเนนหนักของงานวิจยั และงานรณรงคตามขอบเขตการ ปฏิบตั งิ านของ AI ก็ยงั คงเปนสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการ เมือง อยางไรก็ตาม ในป 2544 ขอบเขตการปฏิบตั งิ านใหม ไดรบั การยอมรับในทีป่ ระชุมสภานานาชาติระหวางประเทศ (International Council) ซึ่งเปนการขยายงาน เพื่อตอตาน การละเมิดอยางรายแรงตอสิทธิของความสมบูรณทั้งทาง รางกายและจิตใจ เสรีภาพทางความคิดและการแสดงออก และเสรีภาพจากการเลือกปฏิบัติ

การระดมทุน (Fundraising) AI ไมรับเงินทุนจากรัฐบาลใดๆ ที่จะนํามาใชใน การรณรงคเพื่อสิทธิมนุษยชน และงานขององคกรฯ (ถึงแมวา อาจมีการยอมรับเงินทุนจากรัฐสําหรับสิทธิมนุษยชน ศึกษาก็ตาม) โดยไดรับความชวยเหลือทางการเงินทั้งหมด จากสมาชิกเปนคาบํารุง และจากผูส นับสนุนโดยการบริจาค ซึ่ง AI จะมีฐานะทางการเงินอยางเพียงพอได ก็ตองมีการ ระดมทุน และการระดมทุนเปนสวนสําคัญสวนหนึง่ ของงาน ในองคกรฯ สําหรับทุกคน การบริจาคไมเพียงแตเปนการชวยเหลือคาใชจา ย ในการรณรงค แตยงั เปนสวนสําคัญของการรณรงคนนั้ อีกดวย เชนเดียวกับการระดมเงินทุนเพือ่ สนับสนุนงานของ AI การ จัดงานเพื่อระดมทุน เชน คอนเสิรตก็ยังสามารถชวยยก ระดับภาพลักษณของ AI อีกดวย สวนการจัดงานในที่ สาธารณะสวนมาก หรือ การรณรงค ที่สาขา หรือกลุมเปน ผูจัดนั้น อาจมีการสอดแทรกเรื่องของการระดมทุนเขาไป ดวย เชน การเรี่ยไรตามทองถนน หรือจัดรานขายเสื้อยืด ตราสัญลักษณ และโปสเตอร การระดมทุนอาจเปนอีกวิธกี ารหนึง่ ทีส่ มาชิกอืน่ ๆ ในชุมชนจะเขามามีสว นรวมในการปฏิบตั งิ านของ AI ธุรกิจ ในทองถิน่ อาจเต็มใจทีจ่ ะมอบสินคาหรือบริการเพือ่ การจับฉลาก

หรือรางวัลสําหรับวาระที่มีการแขงกีฬา บุคคลที่มีชื่อเสียง อาจยินดีที่จะมาปรากฏตัว สวนศิลปนหรือนักเขียนอาจ บริจาคผลงานของตนเพื่อการประมูล นักดนตรีอาจเลน ดนตรีใหแกคอนเสิรต และเด็กๆ อาจมีสว นรวมในการวายนํา้ ทีม่ ผี อู ปุ ถัมภรายการ ทุกๆ คนลวนมีสงิ่ ทีจ่ ะเสนอให สิง่ ทีส่ าํ คัญคือ เงินทุนทีไ่ ดรบั จากสวนใดสวนหนึง่ ขององคกรฯ จะตองไมกระทบกับจริยธรรมขององคกรฯ จงเปนอิสระตอผูบ ริจาคทุกคน หรือมิฉะนัน้ ก็จาํ กัดขอบเขต ของกิจกรรมลง ขอมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการระดมทุนสําหรับกลุม และสาขานั้น สามารถขอไดจากคณะทํางานระดมทุนที่ สํานักเลขาธิการสากล และในแนวทางปรับปรุงใหมสาํ หรับ การยอมรับเงินทุนและการระดมทุนฉบับปรับปรุง (Revised Proposed Guidelines for the Acceptance of Funds and Fundraising) ปรับปรุงโดย AI (AI Index: ORG 72/05/99) สําหรับคําแนะนําในแนวคิดเรื่องการระดมทุน ใหดูคูมือการรณรงค

สิทธิมนุษยชน (Human Rights) พื้นฐานของสิทธิมนุษยชน เชน การเคารพชีวิต และศักดิ์ศรีของมนุษย นั้น สามารถพบไดในศาสนาและ ปรัชญาสวนใหญ การพัฒนาสิทธิมนุษยชนมีพนื้ ฐานมาจาก การดิ้นรนเพื่อแสวงหาเสรีภาพ และความเทาเทียมกันทั่ว ทุกหนทุกแหงในโลก สิทธิมนุษยชนไมจําเปนตองไดรับมา ซื้อมา แสวงหามา หรือตกทอดมาถึงเรา สิทธิดังกลาวเปน ของประชาชน เพียงเพราะพวกเขาเปนมนุษย นั่นคือ สิทธิมนุษยชนตกทอดมายังแตละปจเจกบุคคล สิทธิมนุษยชนเปนของประชาชนทุกคน ไมวาจะ มีเชื้อชาติ เพศ ศาสนา เผาพันธุ ความคิดเห็น ความเชื่อ ทางการเมืองหรือความคิดเห็นอื่น ถิ่นกําเนิดของประเทศ หรือสังคม หรือสถานภาพอื่น เราทุกคนลวนเกิดมามีอิสระ และมีศักดิ์ศรีและสิทธิเทาเทียมกัน นั่นคือสิทธิมนุษยชน เปนสากล ไมมีใครมาพรากสิทธิมนุษยชนไปจากเราได นั่น คือไมมใี ครสามารถพรากสิทธิไปจากผูห นึง่ ผูใ ดได ประชาชน ยังคงมีสิทธิมนุษยชน แมกฎหมายของประเทศไมยอมรับ หรือแมพวกเขาถูกละเมิดก็ตาม นั่นคือสิทธิมนุษยชน ไมอาจยึดครองไดโดยบุคคลอื่น เพื่อที่จะใชชีวิตอยางมีศักดิ์ศรี มนุษยจะตองมี อิสระ ความมัน่ คง และมาตรฐานการดําเนินชีวติ ทีเ่ หมาะสม นั่นคือสิทธิมนุษยชนไมอาจแบงแยกได เพื่อที่จะปกปองสิทธิขั้นพื้นฐานของพวกเขา ประชาชนไดเรียกรองใหรัฐบาลรับรองสิทธิเหลานี้ตาม กฎหมาย และเมื่อรับรองสิทธิมนุษยชนตามกฎหมาย จึงหมายความวารัฐบาลยอมรับผิดชอบในการคุมครอง สิทธิมนุษยชน อนึง่ มาตรฐานสิทธิมนุษยชน รวมทัง้ มาตรฐาน สากล ดานสิทธิมนุษยชน ทีร่ ฐั บาลรับรองนัน้ ไดแจกแจง สิง่ ทีร่ ฐั บาลตองกระทําเพือ่ ประชาชนในอาณาเขตปกครอง ของตน ตลอดจนสิ่งที่รัฐบาลตองไมกระทํา การคํ้าประกัน สิทธิมนุษยชนในประมวลกฎหมายของรัฐ ทัง้ ในระดับประเทศ และระดับสากลนั่นเอง ที่ทําให AI มีพื้นฐานเชิงกฎหมาย สําหรับการเรียกรองตางๆ เมือ่ ใดทีเ่ จาหนาทีข่ องรัฐลมเหลวในการคุม ครอง สิทธิมนุษยชน ซึ่งระบุไวในมาตรฐานสิทธิมนุษยชนสากล เมือ่ นัน้ ถือวาพวกเขาไดละเมิดสิทธิมนุษยชน (human rights violations) การกระทําเหลานีท้ ปี่ ฏิบตั โิ ดยกลุม การเมืองติด อาวุธ หรือกลุมที่มิใชคนของรัฐอื่น ๆ นั้น ก็คือการละเมิด สิทธิมนุษยชน (human rights abuses) เชนกัน (เมื่อกลาว ถึงทั้ง violations และ abuses นั้น AI ใชคําวา abuses) (ดู ปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน)

ผูปกปองสิทธิมนุษยชน (Human rights defenders) ประชาชนผูสงเสริมและคุมครอง สิทธิมนุษยชน ดวยวิธีการที่ปราศจากความรุนแรง พวกเขาอาจเปนนัก หนังสือพิมพ ทนายความ สมาชิกขององคกรเพือ่ สิทธิมนุษยชน รวมทัง้ AI ดวย หรือนักการเมืองทีแ่ สดงออกดวยการตอตาน การกดขี่ของรัฐบาล พวกเขาอาจเปนเพื่อนและญาติพี่นอง ของเหยือ่ การละเมิดสิทธิมนุษยชน ซึง่ มีกาํ ลังใจทีจ่ ะยืนหยัด ใหบุคคลอันเปนที่รัก แมวาจะประสบกับการคุกคามและ การขูขมเอาชีวิตก็ตาม การเฝาระวังอยางตอเนื่องและการ อุทศิ ตัวของผูป กปองสิทธิมนุษยชน (HRDs) มักจะเปนการ ปองกันเพียงประการเดียวตอความไมเปนธรรม และการใช อํานาจอยางไมถูกตอง มีหลายคนที่ตกอยูในภาวะเสี่ยง สืบเนื่องจากความพยายามของพวกเขาที่จะปกปองผูที่ ออนแอกวา และนําตัวผูมีอํานาจซึ่งกระทําความผิดมา ลงโทษ

Amnesty International Thailand

AI ลงมือปฏิบัติ แทน HRDs ที่ถูกคุกคามดังกลาว รวมทั้ง เจรจากับภาครัฐ งานสือ่ มวลชนและเครือขาย AI ยังสนับสนุน การริเริม่ ทีม่ เี ปาหมายในการปองกันการกลัน่ แกลงหรือคุกคาม รวมทั้งการสรางเครือขายของนักตอสูเพื่อสิทธิมนุษยชน HRDs เพือ่ ปกปองบรรดาผูค นทีต่ กอยูใ นความเสีย่ ง นอกจาก นี้ AI สนับสนุนการสรางกลไกเพื่อปกปองพวกเขาจากการ กดขี่ เพื่อใหพวกเขาสามารถดําเนินกิจกรรมตามกฏหมาย ใหสอดคลองกับหลักการขององคการสหประชาชาติ หลัก การเหลานีร้ วมถึงบทบัญญัตขิ องปฏิญญาวาดวยสิทธิและ ความรับผิดชอบของบุคคล กลุม หรือองคกรของสังคมเพื่อ การสงเสริมและคุม ครองสิทธิมนุษยชน และเสรีภาพขัน้ พืน้

ฐานตามที่ไดรับการรับรองโดยสากล UN Declaration on the Right and Responsibility of individuals, Groups and Organs of Society to Promote and Protect Universally Recognized Human Rights and Fundamental Freedoms (ซึง่ ทีป่ ระชุมใหญองคการสหประชาชาติไดรบั รอง เมือ่ ป 2542) และเปนทีร่ จู กั กันวาเปนปฏิญญาสากลวาดวย นักตอสูเ พือ่ สิทธิมนุษยชน Declaration on Human Rights Defenders

สิทธิมนุษยชนศึกษา (Human rights education - HRE) สิทธิมนุษยชนศึกษา คืองานสิทธิมนุษยชนที่ เปนเรื่องของการปองกัน ทั้งนี้เพื่อสงเสริมใหเกิดความ ตระหนักและความเขาใจในสิทธิมนุษยชนอยางครบถวน และเปนการตระเตรียมประชาชนใหมีความรู ทัศนคติ พฤติกรรม และทักษะทีจ่ าํ เปนในการเคารพและปกปองสิทธิ เหลานั้น HRE นี้จัดเปนสวนสําคัญของกิจกรรมของ AI สาขาของ AI มากกวา 50 ประเทศไดรบั รองกรอบ วิธกี ารของ HRE ดังกลาว การดําเนินงานในการศึกษาภาค ปกติ ซึ่งไดแก การผลักดันใหรัฐบาลนําเอาสิทธิมนุษยชน บรรจุไวในหลักสูตรของโรงเรียน มหาวิทยาลัย สถาบันการ ทหารและตํารวจ รวมทัง้ ขาราชการพลเรือน สวนการปฏิบตั ิ งานในการศึกษานอกภาคบังคับนั้น ไดแก โปรแกรมการ ศึกษาสําหรับเครือขาย เชน สําหรับนักหนังสือพิมพ บุคลากร ทางการแพทย สหภาพแรงงาน สตรี กลุมชุมชน และกลุม นักกิจกรรมประเภทตางๆ ในหลายประเทศ สมาชิก AI ปฏิบตั งิ านอยางใกลชดิ กับทางการที่เกี่ยวของ เชน กระทรวงศึกษาธิการ หรือ หนวยงานของกองกําลังตํารวจ เพื่อใหคําแนะนําในเนื้อหา ของหลักสูตร ในขณะเดียวกันก็ไดมกี ารพัฒนาสือ่ การสอน อยางกวางขวาง และในหลายภาษา สาขาบางแหงมีผู ประสานงาน HRE และมีสํานักเลขาธิการสากลเปนผู ประสานงานเครือขาย HRE ในระดับประเทศ ระดับสากล AI ปฏิบัติงานอยางใกลชิดกับองคกรระหวางประเทศ และ องคกรพัฒนาเอกชนพันธมิตรอืน่ ๆ ซึง่ ตางก็ดาํ เนินงาน HRE อยางตอเนื่อง โปรแกรม HRE ของ AI มีองคประกอบที่สําคัญดังนี้ 1. เปนโปรแกรมทีไ่ ดรบั การวางแผนอยางรอบคอบ พรอมทัง้ มีเปาหมายระยะยาว (อาจจัดกิจกรรมเพียงอยางเดียวเปน HRE ได ตอเมื่อกิจกรรมนั้นเปนสวนหนึ่งของชุดกิจกรรมที่ มีวัตถุประสงครวมกัน) 2. เปนโปรแกรมทีส่ อดคลองกับความตองการและวัฒนธรรม ของประเทศหรือพื้นที่นั้นๆ 3. เปนโปรแกรมที่ตองใชวิธีการเรียนรูแบบมีสวนรวม (participatory learning methods) เชน การสวมบทบาท บทละคร การอภิปราย ...

สํานักเลขาธิการสากล (International Secretariat) สํานักเลขาธิการสากล คือหัวใจแหงความเชีย่ วชาญ ของ AI โดยมีสาํ นักงานอยูท กี่ รุงลอนดอน เบรุต คอสตาริกา เจนีวา ฮองกง คัมพาลา นิวยอรค และปารีส สวนเจาหนาที่ อื่นๆ ของสํานักเลขาธิการสากล เชน เจาหนาที่พัฒนา สวนภูมิภาค (Regional Development Officers) ประจํา อยูใ นภูมภิ าคทีพ่ วกเขามีหนาทีร่ บั ผิดชอบ สํานักงานเลขาธิการ สากลจัดจางเจาหนาทีไ่ วมากกวา 320 คน และอาสาสมัคร อีกมากมายจาก 50 ประเทศ ในขณะเดียวกันงานวิจัยและ พัฒนา กับการรณรงคนั้น มีเจาหนาที่ผูชํานาญงานเปนผู ดําเนินการ และมีผูเชี่ยวชาญในสาขานั้นๆ สนับสนุน เชน ผูเชี่ยวชาญดานกฏหมายระหวางประเทศ สื่อสารมวลชน และเทคโนโลยี สําหรับกิจกรรมการรณรงคตางๆ ที่จัดขึ้น โดยสมาชิกทัว่ โลกนัน้ สํานักเลขาธิการสากลเปนผูร เิ ริม่ และ ใหการสนับสนุน

Amnesty International Thailand

ภารกิจ (Mission) ขอบังคับหรือบทบัญญัติ (Statute) ของ AI ซึ่งที่ ประชุมสภานานาชาติครั้งที่ 25 ไดใหการรับรองในป 2544 ใหคําจํากัดความในภารกิจของ AI ดังนี้ “ดําเนินงานวิจัย และลงมือปฏิบัติงาน ที่เนนการปองกันและยุติการละเมิด อยางรายแรงตอสิทธิทจี่ ะไดรบั ความสมบูรณทงั้ รางกายและ จิตใจ ไดรบั เสรีภาพทางความคิดและการแสดงออก และได รับเสรีภาพจากการเลือกปฏิบัติ ภายใตบริบทของการ ปฏิบัติงานเพื่อสงเสริมสิทธิมนุษยชน” คําวา “ภารกิจ” ของ AI ยังหมายถึง การทีเ่ จาหนาที่ AI เดินทางไปเยี่ยมเยียนประเทศหนึ่งๆ (สําหรับ AI แลว คําวา “ภารกิจ” มิไดมคี วามหมายถึงสํานักงานประจําทีเ่ ปน ตัวแทนองคกร เชนที่ปรากฏในรัฐบาล หรือองคกรระหวาง ประเทศอืน่ ๆ) ซึง่ การเยีย่ มเยียนดังกลาวนัน้ สํานักเลขาธิการ สากลมักจะเปนผูดําเนินการ โดยอาจเปนการเดินทางของ เจาหนาที่ AI หรือสมาชิก หรือประชาชนจากภายนอกองคกร ทั้งนี้อาจเปนการเดินทางแตลําพัง หรืออาจเปนสวนหนึ่ง ของคณะผูแทน บอยครัง้ ทีภ่ ารกิจคือการรวบรวมขอมูล ซึง่ อยูเ ปน ความหวงใยในดานสิทธิมนุษยชน นั่นคือการดําเนินงาน ไตสวน ณ จุดเกิดเหตุ และสัมภาษณเหยือ่ และพยานในการ ละเมิดสิทธิมนุษยชน นักตอสูเพื่อสิทธิมนุษยชนทองถิ่น เจาหนาทีข่ องรัฐ นักการทูต และอืน่ ๆ AI อาจขอใหผเู ชีย่ วชาญ ดําเนินการตรวจสอบในกรณีพิเศษ เชน นักกฎหมายที่จะ สังเกตการณพิจารณาคดี หรือแพทยทางพยาธิวิทยา เพื่อทําการชันสูตรพลิกศพ เปนตน

สวนการเยี่ยมเยียนครั้งอื่นๆ จะมีจุดมุงหมายใน การเจรจากับทางการ ซึง่ บางครัง้ อาจนําคณะโดยเลขาธิการ หรือสมาชิกของ IEC หรือบุคคลสําคัญจากภายนอกองคกร การประชุมดังกลาวเปดโอกาสให AI ไดเจรจาโดยตรงกับ รัฐบาลตางๆ ไดรบั ปฏิกริยาอยางเปนทางการในเรือ่ งความ หวงใยของ AI และเจรจาถึงการพัฒนาของสมาชิกภาพ AI ในประเทศนัน้ ๆ การประชุมอาจประกอบดวยสมาชิกสาขา AI ในทองถิ่น ทั้งนี้ AI ไดเยี่ยมเยียนประเทศตางๆ อยาง เปดเผย และไดแจงความประสงคของตนแกทางการของ ประเทศนั้นๆ ไวลวงหนา อยางไรก็ตาม ในขณะที่รัฐบาล ตางๆ แทบจะไมปฏิเสธในเรื่องที่ AI ขออนุญาตเยี่ยมเยียน ประเทศของตน แตในบางประเทศก็จะตองไดรบั การอนุญาต บางประการ พวกเขาอาจปฏิเสธวีซา การเดินทางเขาประเทศ หรืออาจจะออกวีซา ใหลา ชาเกินความจําเปน ทุกๆ ป AI จัด ใหมภี ารกิจการเยีย่ มเยียนดังกลาวในภูมภิ าคตางๆ ประมาณ 100 ถึง 150 ครั้ง

จดหมายขาว (Newsletter) สํานักเลขาธิการสากลเปนผูผ ลิตจดหมายขาว AI (the Wire) ปละ 10 ฉบับ และไดแจกจายไปทั่วองคกรฯ อยางแพรหลาย เนื้อหาเปนเรื่องราวของปญหาสิทธิมนุษย ชนทัว่ โลก ขอมูลและการปฏิบตั งิ านในปจจุบนั ของ AI และ คําอุทธรณจากทั่วโลก จดหมายขาวนี้จัดพิมพเปนภาษา อังกฤษ ฝรั่งเศส และอาหรับ โดยบอกรับเปนสมาชิกและ จากอินเตอรเนต ที่ www.amnesty.org สวนจดหมายขาว ภาษาสเปนนั้น EDAI ในมาดริดเปนผูผลิต สาขาตางๆ ไดจัดทําจดหมายขาวสําหรับสมาชิก ของตนอีกดวย และยังมีจดหมายขาวสําหรับผูเชี่ยวชาญ เชน สิง่ ตีพมิ พการพัฒนาภูมภิ าค สําหรับสมาชิกทีเ่ กีย่ วของ กับการพัฒนา AI และ C2 สําหรับนักรณรงคของ AI ดู สาขา และ สิ่งตีพิมพ

องคกรพัฒนาเอกชน (Non-Governmental Organizations -NGOs) องคกรพัฒนาเอกชน หรือ NGO คือองคกรใดๆ ที่มิไดเปนสวนหนึ่งของสถาบันภาครัฐ คําศัพทนี้มักจะใช กลาวถึงองคกรอาสาสมัคร เพื่อการกุศล หรือเพื่อวิชาชีพ เชน องคกรเพือ่ สิทธิมนุษยชน เชน AI ทีร่ วมตัวกันเปนประชา สังคม (civil society) โดยปกติแลว AI มักจะปฏิบัติงาน และรณรงครว มกับ NGOs อืน่ ๆ ทีม่ เี ปาหมายรวมกัน องคกร พันธมิตรเหลานี้ไดแก องคกรเพื่อสิทธิมนุษยชน องคกร พัฒนาหรือเพื่อมนุษยธรรม กลุมพลังสหภาพแรงงาน กลุม พลังจากโบสถ กลุม ควบคุมกําลังอาวุธ องคกรการเมืองและ สิทธิมนุษยชนศึกษา องคกรบริจาคทุน และองคกรเชิงวิชาชีพ การศึกษา และกฏหมาย ทัง้ นี้ AI ไมอาจดําเนินการวิจยั และ รณรงคได หากปราศจากความชวยเหลืออยางมากมายจาก NGOs ในระดับทองถิ่น ระดับประเทศ และระดับสากล

วิธีการบางประการที่ AI สามารถปฏิบัติงานกับ องคกรอื่นๆ ไดแก HRE การใหขาวแกสื่อมวลชนรวมกันใน การใหสัตยาบันของกฎหมายสิทธิมนุษยชนสากล หรือ การปฏิรูปกฏหมายแหงชาติ รวมกันจัดเวทีอภิปรายของ NGO ในหัวขอพิเศษ ซึง่ ไดตกลงกันในเรือ่ งของระเบียบวาระ และคาใชจา ยเรียบรอยแลว หรือการจัดสงจดหมายเปดผนึก ลงนามโดย NGOs ซึ่งเปนพันธมิตรไปยังรัฐบาลตางๆ แนวทางการรวมมือดําเนินกิจกรรมกับองคกร พันธมิตรอื่นๆ นั้น สมาชิกสามารถขอไดจากสาขา AI (ดู Outreach ดวย)

Amnesty International Thailand

หลักการไมสงกลับ (Non-refoulement) AI ตอตานการบังคับบุคคลใดๆ ซึ่งมีแนวโนมวา อาจถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน การปฏิบตั งิ านของ AI ก็ไดทาํ การคัดคานเรือ่ งดัง กลาวอยางตอเนือ่ ง เนือ่ งจาก AI พิจารณาเห็นวา หลักการ ไมสง กลับ ทีร่ ะบุไวในมาตรา 33 ของอนุสญ ั ญาสหประชาชาติ ป 2494 ซึ่งเกี่ยวของกับสถานภาพของผูลี้ภัย และระบุใน องคกรระหวางประเทศอื่นๆ จํานวนมากนั้น เปนสวนหนึ่ง ของกฎหมายระหวางประเทศที่ยึดถือปฏิบัติกันตลอดมา นอกจากนีย้ งั มีการสนับสนุนทีช่ ดั เจนในกฎหมาย สิทธิมนุษยชนระหวางประเทศ อาทิ ในมาตรา 3 ของ อนุสญ ั ญาสหประชาชาติทตี่ อ ตานการทรมาน และในระบบ กฎหมายของศาลเพื่อสิทธิมนุษยชนแหงยุโรป ที่ระบุวา ในกรณีที่ประชาชนตกอยูในความเสี่ยงของการถูกทรมาน การสังหารนอกกฎหมาย หรือ “การหายสาบสูญของบุคคล” นั้น หามดําเนินการสงกลับโดยเด็ดขาด AI ยึดมั่นวา ขอหามในการดําเนินการสงกลับ สามารถนํามาใชไดในทุกกรณีเมื่อสิทธิตางๆ ถูกคุกคาม

โดยไมคาํ นึงถึงการโตแยงวา บุคคลนัน้ ๆ ไมไดจดั อยูภ ายใต ความคุมครองที่ระบุในอนุสัญญาของสหประชาชาติเมื่อป 2494 ซึ่งเกี่ยวของกับสถานภาพของผูลี้ภัย อาทิ หากพวก เขาถูกกลาวหาวากระทําอาชญากรรม เรือ่ งดังกลาวก็จะอยู ภายใตมาตรา 33 (2) หรือหนึง่ ในวรรคทีก่ นั ออกจากอนุสญ ั ญา (ดู ผูแสวงหาแหลงลี้ภัย โทษประหารชีวิต และผูลี้ภัย คํารองเรียน (Petition)) คํารองเรียนเปนขอความอุทธรณสั้นๆ ที่ลงนาม โดยจํานวนคนทีม่ ากทีส่ ดุ เทาทีจ่ ะมากได กลุม และสาขา AI ไดใชคาํ รองเรียนนีเ้ ปนวิธสี ง คําอุทธรณและการรณรงค โดย เวียนไปตามที่ประชุม เวทีสาธารณะ และการเดินขบวน คํารองเรียนที่ลงนามแลวนี้ จะถูกสงใหแกเจาหนาที่ผูแทน หรือนักการทูตของประเทศเปาหมายอยางเปนทางการ

นักโทษทางความคิด (Prisoner of conscience)

นักโทษทางความคิด คือบุคคลทีถ่ กู คุมขัง หรืออาจกลาวได วาถูกกักขังทางรางกาย เนื่องจากความคิดเห็นทางการเมือง เพราะ ศาสนา หรือความเชื่ออยางแทจริงของเขา เพราะเผาพันธุ เพศ สีผิว ภาษา ถิ่นกําเนิดหรือสังคม สถานภาพทางเศรษฐกิจ การเกิด แนว โนมทางเพศ หรือสถานภาพอื่นๆ ทั้งนี้โดยที่เขาไมไดใชความรุนแรง หรือสนับสนุนใหใชความรุนแรง หรือความเกลียดชัง ไมมผี ใู ดลวงรูจ าํ นวนแนนอนของนักโทษทางความคิดทีถ่ กู คุมขังอยูใ นเรือนจําทัว่ โลก พวกเขาถูกจับกุมโดยรัฐบาลของประเทศ ที่มีระบบการเมืองและสังคมหลากหลาย และในบางกรณีอาจถูก จับกุมโดยกลุมการเมืองติดอาวุธ สิ่งที่แนนอนไดแก แตละชื่อที่ได

45 กลายมาเปนขาวนั้น ยังมีอีกมากมายที่ยังไมมีใครลวงรู นักโทษทางความคิด บางคนเปนปจเจกบุคคลที่มีชื่อเสียง มีความกระตือรือรน และเปนที่รูจักแกสาธารณชน หลาย คนเปนศิลปน นักกฎหมาย นักการเมือง หรือนักตอสูของ สหภาพแรงงาน โดยบุคคลเหลานีท้ า ทายความคิดเห็นของ รัฐ อยางไรก็ตามนักโทษทางความคิดสวนใหญกลับเปน หญิงและชายธรรมดาๆ แมกระทั่งเด็กๆ จากผูคนทุกชนชั้น โดยถูกคุมขังเพียงเพราะสิง่ ทีพ่ วกเขาเปน มากกวากิจกรรม ทางการเมืองของพวกเขา นักโทษทางความคิดบางคนไดกระทําการตอตาน ระบบทัง้ หมดของรัฐ ในขณะทีบ่ างคนไดดาํ เนินการภายใต กรอบกฎหมายของระบบการเมืองภายในประเทศ แตพวก เขาก็ยังคงถูกจับกุมอยูดี ประชาชนอาจกลายเปนนักโทษ ทางความคิดได เนื่องจากเหตุผลมากมายหลายประการ อาทิ: • เขารวมในกิจกรรมทางการเมืองทีป่ ราศจากความรุนแรง เชน การมีสวนรวมในงานพัฒนาชุมชน • เปนชนกลุมนอยที่กําลังตอสูเพื่อการปกครองตนเอง • ยืนยันทีจ่ ะปฏิบตั พิ ธิ ที างศาสนาทีร่ ฐั ไมใหความเห็นชอบ • มีสวนรวมในกิจกรรมของสหภาพแรงงาน เชน การนัด หยุดงาน หรือการเดินขบวนประทวง • ดวยขออางวาพวกเขากออาชญากรรม ทั้งที่จริงพวกเขา เพียงแตวิจารณทางการเทานั้น • เขียนบทความในหนาหนังสือพิมพ ที่กระตุนใหผูคน ตระหนักในเรื่องของการละเมิดสิทธิมนุษยชนซึ่งเกิดขึ้นใน ประเทศของตน • ปฏิเสธการเขารับราชการทหาร สืบเนือ่ งจากความคิดเห็น ของตน (ดู การปฏิเสธอยางจริงใจ (Conscientious objection)) • ตอตานการใชภาษาราชการของประเทศ • เนื่องจากพวกเขาบังเอิญอาศัยอยูในหมูบานแหงหนึ่ง • เนื่องจากคนในครอบครัวเปนศัตรูของรัฐอยางเปดเผย • สตรีถกู จํากัดสถานทีอ่ นั เนือ่ งมาจากเพศของพวกเธอเพียง ประการเดียว (เชน ในอัฟกานิสถานภายใตระบอบการ ปกครองของตาลีบัน)

• เนื่องจากอัตลักษณทางเพศที่แทจริงหรือที่แลเห็น หรือ การของแวะในความสัมพันธหรือกิจกรรมของเพศเดียวกัน AI ยืนกรานใหนักโทษทางความคิดทุกคนไดรับ การปลอยตัวเปนอิสระในทันที และโดยปราศจากเงื่อนไข เพราะภายใตกฎหมายระหวางประเทศ รัฐบาลตางๆ ไมมี สิทธิที่จะกักขังบุคคลเหลานั้น พวกเขาถูกปลนอิสรภาพ เพราะความเชื่อของตน หรือเพราะอัตลักษณความเปน ตัวตน ไมใชเพราะอาชญากรรมทีเ่ ขาอาจเปนผูก อ คําจํากัด ความของ “นักโทษทางความคิด” ของ AI นัน้ มีรายละเอียด และเฉพาะเจาะจง การตัดสินใจวานักโทษคนใดอยูภ ายใต คําจํากัดความนี้ มักจะตองอาศัยการวิเคราะหขอเท็จจริง อยางรอบคอบ ซึ่งเจาหนาที่ ณ สํานักเลขาธิการสากลเปน ผูร บั ผิดชอบทําหนาทีด่ งั กลาว โดยเจาหนาทีต่ อ งอาศัยการ รวบรวมขอมูลจากแหลงตางๆ ทั้งนี้ สํานักเลขาธิการฯ จะประเมินขอมูลโดยอาศัยคําจํากัดความขององคกรฯ ทีร่ ะบุถงึ นักโทษทางความคิด ในกรณีทซี่ บั ซอน นักวิจยั อาจ สงกรณีดังกลาวไปยังกลุมอาสาสมัครสากล ซึ่งสมาชิก AI รูจักกันในนาม Standing Committee on the Mandate (ดู การเลือกปฏิบตั ิ การบรรเทาทุกข และ นักโทษ การเมือง)

Amnesty International Thailand

การบรรเทาทุกข (Relief) AI จะบริจาคเงินทุน หรือสิง่ ของจํานวนหนึง่ ใหแก ผูตกเปนเหยื่อของการละเมิดสิทธิมนุษยชน หรือแกผูอยู ภายใตอปุ ถัมภของผูส ญ ู เสีย โดยเฉพาะเพือ่ ชวยใหพวกเขา สามารถรับมือกับผลของการละเมิดสิทธิมนุษยชนทีไ่ ดผา น ประสบการณ AI ใหความชวยเหลือแกนกั โทษทางความคิด ทัง้ ปจจุบนั และในอดีต รวมทัง้ ผูอ ยูภ ายใตอปุ ถัมภ ผูส ญ ู เสีย จากการทรมานจะไดรบั การรักษาทางการแพทย ครอบครัว ของ “บุคคลทีห่ ายสาบสูญ” ประชาชนทีต่ กอยูใ นความเสีย่ ง ของการสังหารนอกกฏหมาย ที่ตองการใหชวยหาที่พัก ปลอดภัยภายนอกประเทศ และผูลี้ภัย ซึ่งตกอยูในความ เสี่ยงที่จะกลับคืนสูสถานการณอันตราย การรองขอการบรรเทาทุกขจะไดรบั การพิจารณา เปนกรณีๆ ไป ความจําเปนบางเรื่องที่การบรรเทาทุกขของ AI มีให ไดแก คาเชาบานสําหรับครอบครัวที่ผูหาเลี้ยงอยู ในเรือนจํา คาใชจา ยในการศึกษา คาเดินทางไปกลับเรือนจํา

ยารักษาโรค หรืออาหารเสริมแกนกั โทษ ปจจัยพืน้ ฐาน เชน เครื่องนุงหม ผาหม อุปกรณใชในหองนํ้า หรือเครื่องเขียน ความชวยเหลือดานกฎหมายเพื่อการปลดปลอยนักโทษฯ การปรับตัวของนักโทษที่ไดรับการปลอยตัว ใหสามารถมี ชีวิตอยูในชุมชนได และการรักษาทางการแพทยและการ เยียวยาทางจิตใจสําหรับผูสูญเสียที่ถูกทรมาน การตัดสินใจในเรือ่ งการบรรเทาทุกข มักเปนเรือ่ ง ออนไหว โดยในบางกรณีอาจทําใหผคู นตกอยูใ นความเสีย่ ง ได เนือ่ งจากบอยครัง้ ทีท่ างการไมเห็นชอบกับความพยายาม สงเงินทองและสิ่งของมาใหบุคคลที่เกี่ยวของ กลุม AI ไม ควรเผยแพรรายชื่อผูรับการบรรเทาทุกข หรือจํานวนเงินที่ สงมาให หรือชองทางการสง หรือเปดเผยขอมูลใหใครอืน่ ที่ ไมไดเกีย่ วของโดยตรง ยกเวนในบางสถานการณ กลุม หรือ สาขา AI อาจเผยแพรขอ มูลบางอยางทีเ่ ปนเรือ่ งราวบรรเทา ทุกขและเปน “ขาวดี” โดยมีวัตถุประสงคที่จะเพิ่มความ ตระหนักในโครงการบรรเทาทุกข หรือในการสนับสนุน โครงการระดมทุนเพื่อการบรรเทาทุกข อนึ่ง จะตองปรึกษา หารือสํานักเลขาธิการสากลทุกครัง้ ทีต่ อ งการดําเนินงานทุก อยางที่กลาวมาขางตน

การวิจัย (Research) AI ดําเนินการวิจัยเพื่อเปดเผยการละเมิดสิทธิ มนุษยชน และเพื่อชวยใหการรณรงคของ AI มีขอมูลที่ตั้ง อยูบนพื้นฐานของความแมนยําและทันเหตุการณ คณะวิจัยที่สํานักเลขาธิการสากล ไดเนนการ ดําเนินการเฉพาะในบางประเทศ เพือ่ ตรวจสอบรายงานการ ละเมิดสิทธิมนุษยชนภายใตขอบเขตความรับผิดชอบของ AI โดยตรวจสอบซํ้าและทําใหขอมูลจากแหลงหลากหลาย มีความแนนอนยิ่งขึ้น คณะวิจัยไดรับขอมูลจากนักโทษ ครอบครัวของเขา ทนายความ นักหนังสือพิมพ ผูล ภี้ ยั นักการ ทูต องคการศาสนา นักสังคมสงเคราะห และผูท ที่ าํ งานดาน มนุษยธรรม รวมทัง้ องคกรสิทธิมนุษยชนอืน่ ๆ ทัง้ นีพ้ วกเขา จะติดตามขาวคราวในหนาหนังสือพิมพ เว็บไซต และ สื่อมวลชนอื่นๆ ซึ่ง อีเมล โทรศัพท จดหมาย โทรสาร และแขกทีม่ าพบเปนการสวนตัว ลวนนําขอมูลสําคัญมาให AI จัดสงคณะผูแทนไปประเมินสถานการณ ณ จุดเกิดเหตุอยางเปดเผย และหลังจากแจงเหตุผลของ การเดินทางรัฐบาลของประเทศนั้นๆ แลว ซึ่งคณะผูแทน อาจสัมภาษณนกั โทษ ญาติพนี่ อ ง ทนายความ พยานทีเ่ ห็น เหตุการณละเมิดสิทธิมนุษยชน และนักตอสูเ พือ่ สิทธิมนุษยชน ในทองถิน่ คณะดังกลาวอาจเขาสังเกตการพิจารณาคดี และ เขาพบเจาหนาทีข่ องรัฐดวย อนึง่ หาก AI ถูกปฏิเสธไมยอม ใหเขาประเทศ คณะวิจยั ก็อาจตองอาศัยแหลงขอมูลภายนอก ประเทศ รวมทั้งรายงานขาวจากสื่อมวลชน ผูลี้ภัย และ ผูแทนทางการทูตนอกประเทศ กอนทีจ่ ะมีคาํ แถลงการณหรือรายงานใดๆ ออกมา ขอความนัน้ ๆ จะตองไดรบั ความเห็นชอบจากสํานักเลขาธิการ สากลเสียกอน ทั้งนี้เพื่อใหเกิดความมั่นใจในความแมนยํา ปราศจากอคติทางการเมือง และอยูภายใตขอบเขตความ รับผิดชอบของ AI หลายครั้งที่ AI ตองเผชิญกับขอกลาวหา แทนขอเท็จจริงทีไ่ มมที างโตแยง ซึง่ องคกรฯ ก็ไดดาํ เนินการ อยางตรงไปตรงมา และมักเรียกรองใหมกี ารสอบสวนในขอ กลาวหาดังกลาว และหาก AI ทําผิดพลาด องคกรก็จะ ประกาศแกไขความผิดพลาดนั้นๆ

งานวิจยั ของ AI เปนทีย่ อมรับวามีความนาเชือ่ ถือ และไดแพรหลายไปยังรัฐบาลตางๆ องคการระหวางประเทศ นักหนังสือพิมพ นักวิชาการ และองคกรสิทธิมนุษยชนอื่นๆ ตลอดจนกลุม รณรงค ในชวงการประชุมสภานานาชาติ เมือ่ ป 2544 มีการสรุปวา สาขา AI ระดับชาติจํานวนหนึ่ง ควร จัดทําโครงการนํารอง ซึ่งจะผลิตและใชประโยชนงานวิจัย และอุปกรณการรณรงค เพื่อนําไปใชกับประเด็นปญหา เฉพาะในประเทศของตน (ดู “ปฏิบตั งิ านในประเทศของตน”)

การทรมาน (Torture) อนุสัญญาแหงสหประชาชาติ ซึ่งตอตานการ ทรมานและการปฏิบัติหรือการลงโทษอยางโหดราย ไรความปราณี และลดทอนศักดิ์ศรีความเปนมนุษย (The UN Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment) ใหคําจํากัดความการทรมานวา “การกระทําใดๆ ซึ่ง เปนการกอใหเกิดความเจ็บปวดหรือความทรมานอยาง รุนแรง ไมวาจะทางรางกายหรือทางจิตใจ แกบุคคลใด เพือ่ ใหไดรบั ขอมูลหรือคําสารภาพจากเขา หรือจากบุคคล ที่สาม เพื่อลงโทษเขาสําหรับการกระทํา ซึ่งตัวเขาเอง หรือบุคคลที่สามไดกระทํา หรือถูกสงสัยวากระทํา เพื่อ คุกคามหรือขูเ ข็ญตัวเขาหรือบุคคลทีส่ าม สําหรับเหตุผล ใดก็ตามที่มีพื้นฐานมา จากการเลือกปฏิบัติไมวาในรูปแบบใด เมื่อ ความเจ็บปวดหรือความทรมานเชนนั้น เปนการกระทํา หรือจากการยุยง หรือดวยความเห็นชอบหรือนิง่ นอนใจ ของเจาหนาที่รัฐ หรือบุคคลอื่นที่กระทําในนามของรัฐ” ซึง่ ทัง้ ผูต รวจการพิเศษขององคการสหประชาชาติวา ดวย การทรมาน The UN Special Rapporteur on Torture และคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงสหประชาชาติ ไดรายงานวา ขอหามการทรมาน และการปฏิบัติ หรือ การลงโทษอยางโหดราย ไรมนุษยธรรม และเสือ่ มทราม ในมาตรฐานสากลดานสิทธิมนุษยชนนั้น ควรจัดวา เปนการลงโทษดวยการทํารายรางกาย เพือ่ ลงโทษสําหรับ การกออาชญากรรม

Amnesty International Thailand

ขณะที่ มาตรฐานสากลดานสิทธิมนุษยชน นีม้ ขี อ หามการทรมานและการปฏิบัติตอนักโทษอยางเลวราย อีกทัง้ รัฐบาลตางๆปฏิเสธซํา้ แลวซํา้ เลา AI กลับไดรบั รายงาน การทรมานหรือการปฏิบตั อิ ยางเลวรายของเจาหนาทีร่ ฐั ใน ประเทศตางๆ ทัว่ ทุกภูมภิ าคของโลกกวา 150 ประเทศ การ ทรมานมักจะเปนสวนสําคัญของกลยุทธเพื่อความมั่นคง ของรัฐ และเปนองคประกอบหนึง่ ของเครือ่ งมือรัฐเพือ่ ปราบ ปรามผูที่ไมเห็นดวย มีการนําเอาการทรมานมาใชเพื่อเคน หาขอมูล คําสารภาพ การลงโทษ การขมขู และการกอการ ราย เหลานีเ้ ปนการทําใหผสู ญ ู เสียตกอยูใ นภาวะเสือ่ มทราม และทําใหผูทรมานสิ้นสุดความเปนมนุษย รายการเทคนิคการทรมานที่นํามาใชในทุกวันนี้ ไดแกเครื่องมือเกาแก เชน แส ตะบองและเครื่องมือบีบเล็บ และเครือ่ งมือสมัยใหม เชน ไฟฟา วิธซี บั ซอนของการทําลาย ทางจิต และการใชยาเพือ่ กอใหเกิดประสาทหลอน กลามเนือ้ กระตุก และอัมพาต ผูสูญเสียจะถูกเฆี่ยนตี เผา และขมขืน บีบคอ และประหารชีวิตหลอกๆ มาตรฐานสากลดานสิทธิมนุษยชนไมเพียงแต ควบคุมการกระทําของรัฐ และกําหนดขอบเขตการใชอาํ นาจ ของรัฐเทานั้น แตยังเรียกรองใหรัฐบาลตางๆ ลงมือปฏิบัติ ดวยการปองกันมิใหบุคคลอื่นๆ ละเมิดสิทธิมนุษยชน อีกดวย ซึง่ ถารัฐลมเหลวในขอผูกพันดังกลาว รัฐจะตองรวม รับผิดชอบตอการละเมิดนั้นดวย

เมือ่ บุคคลทีม่ ใิ ชเจาหนาทีร่ ฐั กระทําสิง่ ทีม่ ลี กั ษณะ และความรุนแรง ซึ่งจัดวาเปนการทรมานตามมาตรฐาน สากล (เชน การขมขืน หรือรูปแบบความรุนแรงในบานหรือ ชุมชน) และมีขอ พิสจู นทชี่ ดั แจงวา รัฐลมเหลวในการปฏิบตั ิ ตามพันธกรณีที่ตองใหความคุมครองประชาชนอยางมี ประสิทธิผล ซึง่ AI พิจารณาแลวเห็นวา การทรมานดังกลาว เปนเรื่องที่รัฐตองรับผิดชอบ AI ขอประณามการทรมานในทุกกรณี เมื่อบุคคล ใดถูกคุกคามดวยการทรมาน AI จะลงมือปฏิบตั กิ ารอยาง เรงดวนในระดับโลกเพื่อพยายามชวยเหลือบุคคลนั้น (ดู Urgent Actions) องคกรยังเคลือ่ นไหวผลักดันใหรฐั บาล ตางๆ ดําเนินการตามมาตรฐานสากลเพือ่ ตอตานการทรมาน โดยเฉพาะเมื่อคํานึงถึงขอบเขตอํานาจศาลซึ่งเปนสากล และใหการสนับสนุนการฟนฟูผูสูญเสียจากการทรมานทั้ง ในดานการรักษารางกายและจิตใจ ในป 2543 AI ไดเพิ่มการปฏิบัติงานตอตานการ ทรมาน ดวยการจัดใหมีการรณรงคทั่วโลก เพื่อขจัดการ ทรมานใหหมดสิ้นไป การรณรงคเนนอยูที่สามหัวขอหลัก ไดแก: การปองกัน การยกเวนโทษ และ การเลือกปฏิบตั ิ ซึง่ รายงานนี้ ประกอบดวยโครงการ 12 ประเด็นในการปองกัน การทรมานโดยเจาหนาที่ของรัฐที่จัดทําโดย AI (12-Point Program for the Prevention of Torture by Agents of the State ของ AI)

ปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน (Universal Declaration of Human Rights - UDHR) ปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน (UDHR) เปนคําประกาศเจตจํานงคสทิ ธิมนุษยชน ทีไ่ ดรบั การยอมรับ กันอยางกวางขวางมากที่สุดในโลก (ดูภาคผนวก 2) และ คุณคาของคําประกาศดังกลาวถือวาเปนพื้นฐานของการ ปฏิบตั งิ านของ AI ความหมายอันเปนแกนแทนนั้ คือคุณคา ที่มีอยูในตัวตนของมนุษยทุกผูทุกนาม UDHR เปนเสาหลักของการปฏิบัติงานดาน สิทธิมนุษยชนขององคการสหประชาชาติมาอยางยาวนาน กวา 6 ทศวรรษ UDHR ไดรับการรับรองจากที่สมัชชาใหญของ องคการสหประชาชาติเมือ่ วันที่ 10 ธันวาคม 2491 เพือ่ มอบ มาตรการพื้นฐานใหแกประชาชนทั่วโลก ในการคุมครอง จากการถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน บทบัญญัตทิ งั้ 30 ขอของ UDHR ไดประกาศสิทธิ ของพลเมือง สิทธิทางวัฒนธรรม เศรษฐกิจ การเมืองและ สังคมของประชาชนทั้งหลาย ซึ่งไดแก: • สิทธิในการดํารงชีวิต เสรีภาพ และความมั่นคง • ความเสมอภาคและเทาเทียมกันตามกฎหมาย การพิจารณา คดีทเี่ ปนธรรมและ เปดเผย และการสันนิษฐานวาขบวนการ พิจารณาคดีจะเปนที่แลวเสร็จก็ตอเมื่อผูตองหาบริสุทธิ์ • เสรีภาพในการเคลือ่ นไหว เสรีภาพทางความคิด มโนธรรม และศาสนา เสรีภาพในทางความคิดเห็นและการแสดงออก เสรีภาพในการชุมนุมและสมาคม • เสรีภาพจากความเปนทาส จากการปฏิบตั หิ รือการลงโทษ อยางทรมาน หรือโหดราย ผิดมนุษยธรรม หรือตํ่าชา และ ปลอดจากการถูกจับกุม กักขัง หรือเนรเทศตามอําเภอใจ • สิทธิในการไดสัญชาติ ไดสมรส เปนเจาของทรัพยสิน • สิทธิที่จะมีสวนรวมในรัฐบาลของประเทศตน • สิทธิในการทํางาน ในการไดรบั คาจางทีเ่ หมาะสมกับงาน ที่ทํา ในการพักผอนและหยอนใจ ในการไดรับมาตรฐาน ความเปนอยูและการศึกษาอยางเพียงพอ และในการเขา รวมกับสหภาพแรงงาน • สิทธิในการแสวงหาที่ลี้ภัยจากการถูกขมเหงรังแก

UDHR ชวยในการกําหนดวา สิทธิมนุษยชนเปน ความรับผิดชอบของนานาประเทศ มิใชเปนเพียงเรือ่ งภายใน ของประเทศเทานั้น และยังชวยกําหนดหลักการที่วา สิทธิมนุษยชนทั้งหลายนั้นเปนสากล และไมอาจแบงแยก ได ซึ่งหมายความวา ประชาชนทุกคน ควรพึงพอใจกับ สิทธิมนุษยชนทั้งหมดที่มีอยู ทั้งนี้ จะไมมีสิทธิประเภทใดที่ ทําใหประชาชนพอใจได หากตองสูญเสียสิทธิประเภทอืน่ ไป ถึงแมวา UDHR จะเปนแรงบันดาลใจใหกฎหมาย สิทธิมนุษยชนสากลสวนใหญ แต UDHR เองกลับไมใชสนธิ สัญญาที่มีสถานะเปนกฎหมาย แตเปนเพียงคําประกาศ เจตจํานงคและหลักการเทานั้น กระนั้นก็ตาม อุดมการณที่ เนนหนักในปฏิญญานัน้ ไดฝง แนนอยูภ ายใตกฏหมายระหวาง ประเทศ ทีบ่ ทบัญญัตจิ าํ นวนมากไดรบั อํานาจอยางแทจริง อนึง่ ไดมกี ารถกเถียงถึงสถานภาพตามกฎหมายของ UDHR ทั้งหมดหรือบางสวนไมวาจะในสถานะแงคิดของกฎหมาย จารีตระหวางประเทศ หรือการตีความอยางนาเชื่อถือของ กฎบัตรสหประชาชาติ (UN Charter) ภายใตกฎบัตรสหประชาชาติ สมาชิกทุกประเทศ ใหคําปฏิญาณที่จะสงเสริมการยึดถือสิทธิมนุษยชน และ เสรีภาพพืน้ ฐาน และ UDHR ก็เปนคํากลาวทีน่ า เชือ่ ถือของ สิทธิและเสรีภาพเหลานั้น หลายประเทศไดสอดแทรกเขา ไวในรัฐธรรมนูญและกฎหมายภายในของตน ในการลงมติ ที่ประชุมสมัชชาใหญและองคกรดานสิทธิมนุษยชนของ องคการสหประชาชาติ ไดยาํ้ แลวยํา้ เลาใหมกี ารดําเนินงาน และเคารพตอบทบัญญัติที่กําหนดไวใน UDHR หลักการของปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน ไดรบั สถานภาพทางกฏหมายในมาตรฐานสากล 2 อนุสญ ั ญา ดังนี้ กติการะหวางประเทศวาดวยสิทธิพลเมืองและสิทธิ ทางการเมือง (International Covenant on Civil and Political Rights) และกติการะหวางประเทศวาดวยสิทธิทาง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม (International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights)

Amnesty International Thailand

องคการสหประชาชาติไดดาํ เนินงานตามหลักการ ของ UDHR ในมาตรฐานสากลอืน่ ๆ เปนจํานวนมาก ซึง่ บาง มาตรฐานก็ไดมีการพัฒนากลไกการดําเนินงานขึ้นมา ตัวอยางมาตรฐานเหลานั้น ไดแก: • อนุสัญญาวาดวยการขจัดการเลือกปฏิบัติทางเชื้อชาติ ในทุกรูปแบบ (The International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination) • อนุสัญญาวาดวยการขจัดการเลือกปฏิบัติตอสตรีในทุก รูปแบบ (The Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women) • อนุสญ ั ญาวาดวยการตอตานการทรมาน The Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (the Convention against Torture) • อนุสัญญาวาดวยสิทธิเด็ก The Convention on the Rights of the Child. ดูเครือ่ งมือสิทธิมนุษยชนวาดวยกลไกสิทธิมนุษยชน มาตรฐานสิทธิมนุษยชน และอนุสัญญาสิทธิมนุษยชน ระหวางประเทศ (International human rights instruments, International human rights mechanisms, International human rights standards and International human rights treaties)

ปฏิบัติการดวน (Urgent Actions) แผนปฏิบัติการดวนของ AI ตองอาศัยการระดม พลังอยางฉับพลันของสมาชิกเครือขายทั่วโลก ในอันที่จะ ลงมือปฏิบัติการอยางรวดเร็วหลังจากเพิ่งไดรับขาวสารใน ระยะเวลาอันสัน้ ทัง้ นีเ้ พือ่ ปกปองผูค นทีช่ วี ติ หรือความมัน่ คง ดานอืน่ กําลังตกอยูใ นอันตราย ปฏิบตั งิ านดวนเปนการลงมือ ปฏิบตั เิ พือ่ ชวยเหลือนักโทษทีก่ าํ ลังตกอยูใ นความเสีย่ งของ การถูกทรมาน การประหารที่ใกลเขามา หรือ “การหาย สาบสูญ” ในระหวางถูกคุมขัง คําอุทธรณเชนนัน้ ยังจัดสงใน กรณีที่นักโทษจําเปนตองไดรับการเยียวยาทางการแพทย โดยดวน หรือเมื่อพวกเขาถูกทรมาน หรือเมื่อสภาพภายใน ที่คุมขังคุกคามตอชีวิตของพวกเขา เปนตน ขอมูลในกรณีที่ ตองมีการปฏิบตั เิ รงดวนนัน้ จะสงออกจากสํานักเลขาธิการ สากล ไปยังผูป ระสานงานสาขา ซึง่ จะสงขอมูลตอไปยังกลุม ตางๆ และบุคคลที่อยูในเครือขาย หลังจากนั้นพวกเขาก็จะ สงจดหมายสั้นๆ โทรสาร อีเมล และโทรเลขไปยังทางการ เปาหมายใหเร็วที่สุดเทาที่จะทําได ทั้งนี้ปฏิบัติการดวนจะ ไดรบั การแปลเปนภาษาฝรัง่ เศสและสเปนในทันทีโดย EFAI และ EDAI เพื่อใหแนใจวาเครือขายที่ปฏิบัติงานในภาษา เหลานี้ สามารถมีสวนรวมในการสงคําอุทธรณ อนึ่ง สํานัก เลขาธิการสากลจัดสงปฏิบัติการดวนออกไปแลวมากกวา 800 เรื่อง และปรับปรุงขอมูลทุกๆ ป ซึ่งภายใน 48 ชั่วโมง ปฏิบัติงานดวนแตละเรื่องสามารถสงคําอุทธรณไดจํานวน หลายรอยฉบับ ทัง้ นี้ AI มีหลักฐานของปฏิบตั งิ านดวนจํานวน 3 เรื่อง (ที่จัดสงไปยังประเทศเดียวกัน) สามารถผลิตคํา อุทธรณไดถึง 30,000 ฉบับในหนึ่งสัปดาห และปฏิบัติงาน ดวน 1 เรื่อง ผลิตคําอุทธรณไดถึง 20,000 ฉบับภายในชวง เวลา 3 เดือน ในจํานวนมากกวาหนึ่งในสามของคดีเหลานี้ ไดรับรายงานวาสถานการณดีขึ้น โทษประหารชีวิตเปลี่ยน เปนเบาบางลง นักโทษที่ “หายสาบสูญ” “ไดกลับมาปรากฏ ตัว” การจับกุมไดรบั การชีแ้ จง ผูถ กู คุมขังไดรบั การปลอยตัว นักโทษที่ปวยหนักไดรับการเอาใจใสเยียวยา

ความรุนแรงตอสตรี (Violence against women) ตามที่ระบุในปฏิญญาแหงสหประชาชาติวาดวย การขจัดความรุนแรงตอสตรี (UN Declaration on the Elimination of Violence against Women) นั้น “ความ รุนแรงตอสตรี” หมายถึง “ความรุนแรงอันสืบเนือ่ งจากความ แตกตางทางเพศที่สงผลตอ หรือมีแนวโนมวาจะสงผลตอ ความเสียหายหรือความทรมานตอสตรี ทัง้ ทางรางกาย ดาน เพศ หรือทางจิตใจ รวมทั้งการคุกคามของการกระทํานั้น การขูเ ข็ญ หรือทําใหหมดสิน้ เสรีภาพโดยอําเภอใจ ไมวา จะ เกิดขึ้นในที่สาธารณะหรือในชีวิตสวนตัว...เปนที่เขาใจวา ความรุนแรงตอสตรีมีอยูทั่วไป แตไมถูกจํากัดอยูเฉพาะใน สถานทีต่ อ ไปนี:้ (1) ความรุนแรงทางกาย ดานเพศ และดาน จิตใจ ซึ่งเกิดขึ้นในครอบครัว รวมทั้งการทุบตี การลวงเกิน ทางเพศในเด็กหญิงที่อยูในครอบครัว ความรุนแรงอันสืบ เนื่องจากสินเดิม การขมขืนในการสมรส การเฉือนอวัยวะ เพศสตรี และการปฏิบัติตามประเพณีอื่นๆ ที่เปนอันตราย ตอสตรี ความรุนแรงระหวางผูท มี่ ใิ ชสามีภรรยา ความรุนแรง ที่เกี่ยวของกับการหาประโยชน (2) ความรุนแรงทางกาย ดานเพศ และจิตใจ ซึง่ เกิดขึน้ ในชุมชนทัว่ ไป ไดแก การขมขืน การลวงเกินทางเพศ การขมขูแ ละคุกคามทางเพศในสถาน ทีท่ าํ งาน ในสถาบันการศึกษา และสถานทีอ่ นื่ ๆ การลอลวง สตรีและบังคับใหขายบริการ (3) ความรุนแรงทางกาย ดาน เพศ และจิตใจ ซึง่ รัฐเปนผูก ระทํา หรือละเวนโทษให ซึง่ เกิด ขึ้นที่ใดก็ได” AI รณรงคตอ ตานการทีร่ ฐั ทําการละเมิดสิทธิมนุษย ชนอยางรุนแรงเสมอ เชน การทรมาน (ซึ่งไดแก การขมขืน โดยเจาหนาทีร่ ฐั และ การขมขืนทามกลางความขัดแยงดาน อาวุธ) การสังหารอยางผิดกฏหมาย และ “การหายสาบสูญ ของบุคคล” ในหลายปที่ผานมา AI ไดขยายขอบเขตความ รับผิดชอบดวยการตอตานความรุนแรงตอสตรีทุกรูปแบบ ที่ผูกระทํามิใชเจาหนาที่รัฐ เพราะรัฐบาลไมไดปฏิบัติตาม พันธกรณีของการคุมครองสตรีอยางมีประสิทธิผล มาตรฐานสากลดานสิทธิมนุษยชน ไดระบุไวอยาง ชัดเจนวารัฐมีหนาทีท่ จี่ ะรับประกันวา ไมมผี ใู ดตองถูกทรมาน หรือไดรบั การปฏิบตั อิ ยางเลวราย ไมวา จากการกระทําของ เจาหนาที่รัฐ หรือบุคคลภายนอก รัฐมีพันธกรณีที่ตองใช มาตรการทุกอยางเพื่อปองกัน และชดเชยการละเมิดเหลา นั้น ตลอดจนตัดสินลงโทษผูกระทําการละเมิดดวย

AI พิจารณาวา การกระทําซึง่ เปนความรุนแรงตอ สตรีภายในบานหรือในชุมชนนัน้ เปนการทรมาน ซึง่ รัฐตอง รับผิดชอบในเมื่อลักษณะและระดับความรุนแรง เปนไป ตามรูปแบบการทรมานที่ระบุไวในมาตรฐานสากล และรัฐ ไมไดปฏิบัติตามพันธกรณีของการใหความคุมครองที่มี ประสิทธิภาพ ‘การปฏิบัติงานในประเทศของตน’ AI ไดรบั การกอตัง้ ขึน้ มาภายใตความเชือ่ ทีว่ า การ คุมครองสิทธิมนุษยชนนั้น เปนความรับผิดชอบของนานา ประเทศ มิใชเปนเพียงเรื่องภายในประเทศของตนเทานั้น ดังนัน้ เพือ่ ทีจ่ ะรักษาความเปนอิสระและปราศจากอคติของ องคกรฯ และใหความมั่นคงแกสมาชิกและหนวยงานใน สังกัด AI ไดคงไวซึ่งนโยบายที่จะกําหนดขอบเขตของการ ปฏิบัติงาน ที่สมาชิกและเจาหนาที่ AI สามารถดําเนินงาน ที่เกี่ยวของกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนในประเทศของตน ได (เปนทีร่ จู กั กันวาคือกฎ “การปฏิบตั งิ านในประเทศของตน”)

Amnesty International Thailand

โครงสรางและการจัดสรรความรับผิดชอบระหวาง สวนที่แตกตางขององคกรฯ นั้น กําหนดขึ้นเพื่อรับประกัน ความสอดคลองและความเปนหนึง่ เดียวกันอยางสากล สาขา และโครงสรางการประสานงานทั้งหมดของ AI ปฏิบัติงาน ในฐานะที่เปนสวนหนึ่งขององคกรสากล และบนพื้นฐาน ของทรัพยากรทีไ่ ดรบั หรือความเห็นชอบจากคณะกรรมการ สากลขององคกรฯ นับเปนเวลาหลายปทนี่ โยบาย “การปฏิบตั งิ านใน ประเทศของตน” ไดมกี ารเปลีย่ นแปลงหลายครัง้ จนกระทัง่ ในป 2544 สมาชิกสามารถที่จะ • จัดโครงการสิทธิมนุษยชนศึกษาระดับชาติและระดับทอง ถิ่น ไวในหลักสูตรโรงเรียน มหาวิทยาลัย และภายในชุมชน • ดําเนินการรณรงคผลักดันใหรฐั บาลเพือ่ ปรับปรุงกฏหมาย และนโยบายใหสอดคลองกับสิทธิมนุษยชน • รณรงคเพื่อยกเลิกโทษประหารชีวิตในประเทศของตน • รณรงคโนมนาวรัฐบาลของตน เพื่อใหสัตยาบันในสนธิ สัญญาดานสิทธิมนุษยชนสากล • จัดแปล และเตรียมพรอมที่จะแจกจายรายงานระหวาง ประเทศของ AI ใหแกทกุ ประเทศทัว่ โลก รวมทัง้ ประเทศของ ตนเอง • ริเริ่มในการปองกันมิใหผูแสวงหาความคุมครอง และผูลี้ ภัย ถูกสงตัวกลับไปยังประเทศซึ่งมีแนวโนมวา พวกเขาจะ ตกเปนเหยื่อแหงการละเมิดสิทธิมนุษยชน • ยืนหยัดตอตานการโยกยายอาวุธยุทโธปกรณทางทหาร

ตํารวจ หรือกองกําลังไปยังประเทศที่มีแนวโนมวาจะเกิด การละเมิดสิทธิมนุษยชน ในป 2544 ที่ประชุมสภานานาชาติ ไดมีมติวา สาขาอาจปฏิบตั งิ านในเรือ่ งการละเมิดสิทธิมนุษยชนเฉพาะ บางเรื่องในประเทศของตน โดยมีเงื่อนไขดังนี้ • คณะกรรมการสาขา หลังจากปรึกษาหารือกับสมาชิก สาขาแลว ไดมีมติดําเนินงาน โดยมีความสอดคลองกับ กระบวนการประชาธิปไตยภายในสาขานั้นๆ • งานที่มีมติใหปฏิบัตินั้น จะตองดําเนินการโดยตั้งอยูบน พืน้ ฐานของงานวิจยั และอุปกรณทไี่ ดรบั ความเห็นชอบจาก สํานักเลขาธิการสากล และ • งานทีจ่ ะปฏิบตั นิ ตี้ อ งอยูภ ายในปจจัยทีก่ าํ หนดของกลยุทธ ระหวางประเทศ รวมทั้งกลยุทธการพัฒนาสําหรับประเทศ นัน้ ๆ และภายในบริบทของความตกลงอันเหมาะสมระหวาง สาขาและคณะกรรมการบริหารสากล (IEC) สาขาซึ่งปฏิบัติงานดังกลาว ยังจําเปนตองแสดง ใหเห็นวา งานนั้นดําเนินการควบคูกับโปรแกรมการปฏิบัติ งานดานการละเมิดอยางแทจริงในประเทศอื่นๆ อีกดวย นอกจากนั้นยังมีมติวา ในชวงของการทดลองที่กําหนดไว ทาง IEC จะคัดเลือกบางสาขาจากบรรดาสาขาที่นาสนใจ เพือ่ มอบหมายการปฏิบตั งิ าน หรือใหจดั ทําวิจยั และอุปกรณ การรณรงคทเี่ กีย่ วของกับประเด็นเฉพาะในประเทศของพวกเขา

คําอุทธรณทั่วโลก (Worldwide Appeals) คําอุทธรณทั่วโลกเปนกรณีที่เกี่ยวของกับผู สูญเสียแตละรายของการละเมิดสิทธิมนุษยชน ซึ่งสมาชิก AI ทั่วโลกลงมือปฏิบัติ คําอุทธรณทั่วโลกแตละครั้ง เปนการคัดเลือกมา จากผูส ญ ู เสียหลายพันราย ซึง่ AI สังเกตไดวา จะเปนประโยชน กวา หากดําเนินการเขียนจดหมายและประชาสัมพันธ คําอุทธรณทั่วโลกไดถูกนํามาลงในจดหมายขาว AI หรือ the Wire ซึ่งนํามาแปลและจัดพิมพโดยสาขาและ กลุมตางๆ เพื่อที่ประชาชนนับรอยนับพันคนทั่วโลก จะได ตื่นตัวตอสถานการณของผูสูญเสียแตละราย และอาจสง คําอุทธรณ และทําการรณรงคใหพวกเขา

คําอุทธรณทวั่ โลกสามารถพบไดใน เว็บไซตของ AI: www.amnesty.org ในภาษาหลักทั้งหมด คําอุทธรณดงั กลาวจะอยูใ นรูปบทสรุปประวัตคิ ดีของ ผูส ญ ู เสียมักจะมีรปู ภาพ ชือ่ คํานําหนา และทีอ่ ยูข องเจาหนาที่ อาวุโสในรัฐบาลเปาหมาย และการเรียกรองเปนพิเศษของ AI ในคดีดังกลาว ขอมูลปรับปรุงใหมในแตละคดีจะไดรับการ ตีพิมพใน the Wire และนํามาลงใน www.amnesty.org หลังจากมีขอมูลพรอมแลว