september 2014

In dit nummer o.a: * Smous op jacht * Check de chip * Zielig verhaal * Hond met prothese

Bestuur Voorzitter: J.G.J. Boerstoel (aftr.'17) De Wiek 181 6712 JE Ede Tel.: 0318-617798 mail: j.boerstoel56@upcmail.nl Penningmeester a.i.: (aftr. ‘15) P. Peeters Dopheistraat 33 5953 MH Reuver Tel.: 077-4745077 mail: peterencharlotte@versatel.nl

Speciale leden Erelid: Mevr. C. F. v.d. Giessen Lid van Verdienste: Mevr. H. Somers _______________________________ Mevrouw Barkman startte in 1973 het terugfokprogramma.

Zij blijft onlosmakelijk verbonden met de HSC.

Secretaris: S. van der Wal-Zaal (aftr. ’16) Vredeman de Vriesstraat 15 8921 BP Leeuwarden.

Tel.: 058 2127324 mail:suzannezaal@chello.nl Commissaris (gedragstesten, pupbemiddeling): C.F. v.d. Giessen (aftr. ’17) Lobelialaan 22 2555 PH Den Haag Tel.: 070-3230215 mail: f.vander.giessen@hetnet.nl Commissaris (communicatie): M.A. van Gaalen (aftr. ‘15) Marokkostraat 7 2622 CH Delft Tel.: 015-2611123 mail: wilmaria@ziggo.nl Commissaris (communicatie) P. van Vroonhoven (aftr. '15) Schipleisingel 8 6652 GJ Druten mail: pietvanvroonhoven@upcmail.nl ______________________________

Redactie M. de Craen L. Burger-Hakbijl M.A. van Gaalen S. van der Wal-Zaal Kopij en foto's vóór 25-11-2014 naar: smoushond@gmail.com Publicatie of gebruik vanuit het clubblad, in welke vorm dan ook, is slechts toegestaan na toestemming van de secretaris van de vereniging.

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken te redigeren of te weigeren. Zij draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van geplaatste stukken.

Plaatsing van ingezonden kopij geeft niet zonder meer en noodzakelijkerwijs het standpunt van de redactie en/ of het bestuur weer. ___________________________________

Gezondheid enz.

Wachtlijst pup

Melden van gezondheids- en gedragsproblemen en overlijden:

Zoals u weet is er een wachtlijst voor het verkrijgen van een pup.

Op dit moment is de wachttijd ongeveer zes maanden.

C.F. v.d. Giessen Lobelialaan 22 2555 PH Den Haag Tel.: 070-3230215 of: 06-22774887 e-mail: f.vander.giessen@hetnet.nl

U kunt zich op de wachtlijst laten plaatsen door u op te geven bij: Mevr. C.F. v.d. Giessen Lobelialaan 22 2555 PH Den Haag Tel. 070 - 3230215 of 06 - 22774887 mail: f.vander.giessen@hetnet.nl

Loes Burger-Hakbijl Jacob van Campenweg 31 3067 LH Rotterdam Tel.: 010-4558062 e-mail: loes.burgerhakbijl@hetnet.nl ___________________________________

Gelijktijdig maakt u € 15,00 over op rek.nr. NL02INGB0004835725, t.n.v.

Stichting Terugfokprogr. Holl. Smoushond te Den Haag _______________________________

Administratie Lidmaatschap vanaf 2014: € 25 per jaar. Gezinsleden: € 5 per jaar Nieuwe leden € 25 per jaar + eenmalig € 5 entree (= dus € 30) (ná 1 juli 2014 aangemeld: € 37.50 voor de eerste 1,5 jaar + eenmalig € 5 entree (= dus € 42.50)

Fokadvies en pupbemiddeling C.F. v.d. Giessen Lobelialaan 22 2555 PH Den Haag Tel.: 070-3230215 of mobiel: 06-22774887 e-mail: f.vander.giessen@hetnet.nl _______________________________

Foto's:

Bankrekeningnummer NL45 INGB 0004385065, t.n.v. Hollandse Smoushonden Club te Rotterdam.

Foto voor: Jussi (fam. Kuipers) Foto achter: Woezeltje (Ràmita Vasterink)

Adres en/of naamswijzigingen, aanmeldingen, opzeggingen (vóór 31 december) en klachten over de bezorging van het blad kunt u melden bij: Dhr. B. Burger Tel: 010-4558062. E-mail: bebu@hetnet.nl

Stuur uw leukste smouzenfoto's, graag in hoge resolutie, naar: smoushond@gmail.com

2

Inhoud

Redactioneel

pag. 4: Wat zou u doen? : Jaloezie bij honden pag. 5: Winner : Boekbespreking pag. 8: Smoesjes uit Amsterdam pag. 10: Gedragstesten pag. 13: Controle chip : Terugfokprogramma pag. 20: Tips&tricks clubmatch : Granen in hondenvoeding pag. 14: Zwemmende smousjes : Vlooien? pag. 25: Uit de oude doos : De neus van de hond pag. 27: Wandeling Kijkduin _______________________________

Beste leden, Voor u ligt het septembernummer van ons Smouzenblad. Weer boordevol nieuws van o.a. het Terugfokprogramma over nestjes die geboren zijn, zieke en overleden Smousjes, de uitslag van de gedragstest en natuurlijk foto’s en verhalen van lezers en diverse oproepjes.

We hebben maar liefst vijf oproepjes deze keer: één betreft het (laten) controleren van het chipnummer van uw hond, dan een oproep om het ons te laten weten als u een kynologische opleiding hebt gevolgd en met succes hebt afgerond, ook de jaarlijkse oproep om een Zeer Zielig Verhaal te willen sturen voor het decembernummer, uw reactie op het artikel over honden met medische hulpmiddelen en tenslotte een uitnodiging om te laten weten of er een medisch onderwerp is dat u graag behandeld ziet in ons clubblad. We rekenen op een grote respons! Doen hoor!

Kalender 05-10: Clubmatch Zaltbommel 12-10: Wandeling Bussloo (blz. 16) 19-10: Seminar Dier&Doen (blz. 19) 25-10: Gedragstest 15-11: Ritsdag 23-11: Wandeling Kijkduin (pag. 27) 12, 13, 14-12: Winner (pag. 5) 04-01: Winterwandeling Limburg (zie volgend blad)

Voor het decembernummer ontvangen we ook graag weer uw verhalen, foto’s en tips. Ik sluit af met de wens u allen te mogen begroeten op onze clubmatch op 5 oktober aanstaande.

Namens het redactieteam, Suzanne Zaal _______________________________________________________________

Van de voorzitter Dag allemaal, Is, terwijl ik de schrijf, de zomer écht al voorbij? Of volgt er nog een staartje zonnig en droog weer? Want mensen, wat hebben we veel regen gehad de afgelopen tijd.

Voor de meesten onder u zit de vakantie er op en ik hoop dat iedereen het fijn heeft gehad, samen met alle dieren en dierbaren. Voor mij betekent het najaar dat we weer richting de gezellige, thuis warme, en vroeg donkere avonden gaan.

Persoonlijk hou ik daar wel van, dat gezellige en kneuterige.

In mijn vorige stukje meldde ik dat de Erkemederhondendag van 5 juli op stapel stond. Ook deze dag was helaas te koud en veel te nat. Van de regen hadden we bij onze kraam geen last, dankzij het knaloranje zeil, dat Lex vanaf zijn camper had gespannen tot over de kraam. Dus we konden lekker droog zitten en kletsen met elkaar én alle belangstellenden over onze geweldige Smousjes.

Er kwamen diverse mensen van de wachtlijst een praatje maken en ook een aantal leden kwamen voor een bezoekje aan ons en de vele, vele kramen met allerhande hondenspullen. Ondanks het slechte weer blijft dit, zeker voor mij, het meest ontspannen en gezellige hondenfestijn van het jaar. Elders in deze Glossy vindt u wat foto’s.

Oproepje ZZV Oproepje Zielig verhaal Net als alle jaren drukken wij in het decembernummer een Zeer Zielig Verhaal af waarin een hond de hoofdrol speelt. Hoe zieliger hoe beter als de afloop maar goed is in verband met het warme Kerstgevoel en vrede op aarde enzovoorts.

Heeft u inspiratie voor een Zeer Zielig Verhaal? Wij zitten er met smart op te wachten!

Stuur uw bijdrage naar: suzannezaal@chello.nl.

Nu nog in het verschiet onze eigen gezellige Clubmatch in Zaltbommel op 5 oktober a.s. De sluitingsdatum van 6 september is inmiddels gepasseerd en ik hoop dat vele leden hun Smousje(s) hebben ingeschreven. Het is een leuke dag en elke Smous is immers in ieder geval al je eigen kampioen. En het is gewoon interessant om eens van een keurmeester te horen in hoeverre uw Smousje voldoet aan de rasstandaard. Elders in dit blad geef ik nog wat tips & tricks hoe u uw hond het beste kunt voorbrengen.

Niet alleen dankzij onze redactie maar ook dankzij uw inbreng ligt er weer een prachtige Glossy op de tafel. Is het een idee wanneer uw (klein)kinderen eens in de pen klimmen om eens iets te schrijven over hun belevenissen met “hun” Smousje? Ik wacht de verhalen met spanning af.

Tot ziens en een hartelijke groet van, Jacqueline Boerstoel

3

Die van mij...

Die van u heeft vast ook heel guitige trekjes of allerlei ondeugden of bijzondere eigenschappen! Wij zijn er erg benieuwd naar en kijken uit naar uw verhaal.

Schrijf kort en bondig over wat die van u zo bijzonder maakt en we plaatsen het in het volgende nummer.

Uw reactie graag naar suzannezaal@chello.nl Die van Jiske vindt het altijd erg moeilijk kiezen tussen twee speeltjes!

Kunnen honden jaloers zijn?

Onderstaand artikeltje is met toestemming overgenomen uit de nieuwsbrief van Dierenartsenpraktijk Horst.

Aait u wel eens een andere hond in het bijzijn van uw eigen hond? Dan zou het goed kunnen dat uw eigen hond stik jaloers wordt.

In San Diego hebben biologen van de universiteit een experiment gedaan.

Ze hingen camera’s op in de huizen van hondenbezitters en vroegen deze dierenvrienden om hun eigen hond geen aandacht te geven.

Wat gebeurde er?

De echte honden botsten met hun kop tegen de benen van hun baasje en vroegen zo nadrukkelijk om aandacht.

Bovendien hapte één op de vier honden naar het pluche hondje.

Het experiment werd nagedaan met een emmer met lekkers en een boek.

Ook tegen die spullen deden de hondenbezitters erg enthousiast. De honden richtten hun jaloezie volledig op het baasje en hapten niet naar deze voorwerpen.

Volgens de onderzoekers bewijst dat gedrag dat honden jaloers kunnen zijn op soortgenoten.

In de huizen werd ook een nephond van pluche geplaatst. Die nephond was uitgerust met een knop waardoor het dier ging blaffen en kwispelen. De hondeneigenaren moesten overdreven aandacht geven aan de nephond en deze ook aanhalen.

Sociale band beschermen 'We kunnen natuurlijk niet met zekerheid zeggen hoe de honden zich voelden, maar het lijkt erop dat ze zich genoodzaakt zagen om een belangrijke sociale band te beschermen', aldus hoofdonderzoeker Christine Harris. ______________________________________________________________________________________________________________

Wat zou u doen? Door Suzanne Zaal Manke hond wordt blade runner In de NRC van 25 juli jl. stond een artikel van Michiel Hegener over protheses en rolstoelen voor huisdieren.

Volgens het artikel maken duizenden honden in Nederland gebruik van een ‘hulpmiddel’, honden die anders zouden zijn ingeslapen. Dat klinkt heel mooi maar wij vroegen ons af hoe ver je moet gaan.

Maureen Hennink schreef in het vorige Smouzenblad over haar Smous Baukje die, na een ongeluk, weer prima kon functioneren met een brace. Een uitstekende oplossing. Maar op de Erkemeder Hondendag zagen we ook een hond met verlamde achterhand. Zijn achterpoten op wielen.

Je vraagt je dan af hoe belastend dat is voor de voorpoten. Heeft zo’n hond nog een hondwaardig leven?

Arjan Hodes, die allerlei hulpmiddelen voor dieren ontwerpt en maakt, zegt: “ Kleine honden kunnen ook op drie poten verder als de ontbrekende poot een achterpoot is. Maar een grote hond die een voorpoot mist kan eigenlijk niet verder zonder prothese, anders worden de rug en andere gewrichten overbelast. Het idee dat iedere hond

die nu slecht ter poot is nog een heel leven voor zich kan hebben, verspreidt zich als een olievlek.”

Jurriaan Goossens maakt ook hulpmiddelen voor huisdieren. Hij zegt: “Vaak is de keus: inslapen of poot eraf.

De eigenaar die kiest voor poot eraf krijgt vaak commentaar van de buurt: Wat zielig! Maar een hond met een prothese is ‘cool’.”

gezegd dat mijn grens lag bij chemokuren en amputaties; dan is het helaas gedaan. Maar laatst zag ik een aangrijpende reportage op tv over hondenbaasjes die in hun wanhoop toch die chemo doen en als je nu leest in bovengenoemd artikel wat er allemaal mogelijk is na een amputatie, dan hoop ik dat ik veel kracht en wijsheid krijg als ik ooit voor zo’n keuze zou staan.

Hondenrolstoel Rotterdam stelt: “Ons doel is dat de hond hetzelfde kan als een valide hond zonder rolstoel: rennen op iedere ondergrond, spelen, door het water gaan.”

Als een hond dit allemaal kan met een prothese is dat een goede oplossing.

Jurriaan Goossens vraagt zich af wanneer inslapen toch beter is. Een hond met een gedeeltelijke pootamputaie wegens kanker die ook allerlei uitzaaiingen heeft en toch dood zal gaan, voor zo’n hond is inslapen beter.

Orthopedische voorzieningen voor dieren kosten tussen de 400 en 750 euro. Verzekeraars vergoeden dit een maal per hondenleven.

Het lijkt me enorm moeilijk om een keus te moeten maken. Ik heb altijd 4

Oproep: de redactie van het Smouzenblad ontvangt graag uw reactie op dit artikel. Wat zou u doen? En waarom? We komen er dan in een volgend nummer graag op terug. Uw reacties graag naar suzannezaal@chello.nl.

De Winner in Amsterdam

Jussi

Op 12, 13 en 14 december a.s. wordt in Amsterdam in de Rai weer de jaarlijkse internationale Winnershow georganiseerd.

Sinds 7 april jl. zijn wij in het bezit van een schattige Smousje. Nadat zijn eerste fietsmand met moeite bevestigd was op een elektrische fiets (er was hiervoor namelijk geen standaardoplossing), had ons schatje daar binnen een paar weken met zijn scherpe puppytandjes een zodanig eigen model van gemaakt, dat deze niet meer verantwoord bruikbaar was.

Manlief ging vervolgens aan het knutselen en zo is dit houten kistje ontstaan, waar Jussi met zijn inmiddels zes maanden al heel wat uurtjes, eigenwijs om zich heen kijkend, in doorgebracht heeft. Wij hebben deze verblijfplaats de toepasselijke naam SMOUSmobiel gegeven.

Honderden honden zullen worden gekeurd door vele, vele keurmeesters uit binnen- en buitenland.

Als u behalve het showen van uw Smousje op onze eigen clubmatch uw hond ook eens wilt laten keuren op een grote show dan is dit een geweldige kans.

Maar ook als u alleen als bezoeker dit evenement wilt bijwonen zult u uw ogen uitkijken.

U kunt genieten van erekeuringen, wedstrijden, demonstraties, junior handling, en uw slag slaan bij een groot aantal standhouders die allerlei mooi hondenspul verkopen.

Marja van der Elst en Folkert Kuipers

Redactie: Jussi siert in dit nummer de voorkant.

Ook is er een Hondendorp waar veel rasverenigingen acte de presence geven Is het geen dotje? en u van alles willen vertellen over hun ras. ____________________________________________________________________________________________________

Boekbespreking door Suzanne Zaal Titel: Braintraining voor honden Auteur: Claire Arrowsmith Uitgeverij: Tirion Natuur ISBN: 9789052 108872 Prijs: € 14,95

Toen ik jaren geleden begon met het schrijven van een boekbespreking voor ons clubblad, dacht ik dat het nog een hele toer zou worden om elk kwartaal de rubriek te kunnen vullen.

Maar nee, steeds verschijnt er weer een lezenswaardig boek dat ik graag

onder uw aandacht wil brengen. Deze keer is dat Braintraining voor honden geschreven door de Britse Claire Arrowsmith. Het boek is niet vers van de pers, het is uitgegeven in 2012, maar dat geeft niets. De inhoud is tijdloos, over tien jaar kun je er volgens mij nog steeds allerlei handige tips en tricks bij de training van je hond uithalen.

krijgt u tips voor woordspelletjes, zoekspelletjes en spelen in het water.

Braintraining voor honden is een boek waarin talloze leuke spelletjes staan beschreven die u met uw hond kunt doen. Iedere hond vindt spelen en leren leuk, niet alleen tijdens de puppycursus maar zijn hele leven lang.

Tenslotte wordt nog iets gezegd over de voorkeur van specifieke rassen en over de diverse hondensporten die je in Nederland kunt beoefenen.

Het boek telt zestien hoofdstukken. Na de inleiding worden wat basisvaardigheden besproken: Wat voor voertjes gebruik je bij de training? Is een clicker handig? Hoe bouw je beloningen weer af? Ook de veiligheid van het gebruikte speelgoed wordt besproken en, heel belangrijk, dat u natuurlijk nooit moet straffen als de training een keer niet zo lekker gaat.

In de daaropvolgende hoofdstukken komen de volgende onderwerpen aan bod: spelen met puppy’s, spelletjes in huis, spelletjes in kleine ruimtes, in de tuin, tijdens de wandeling, op reis. Ook

5

Niet elke hond stuitert van energie en daarom is het leuk dat er ook aandacht is voor minder actieve honden én voor minder actieve mensen: er zijn zat spelletjes die je vanuit je stoel kunt spelen!

Werkelijk iedere bladzijde (er zijn er zo’n 160) staat boordevol leuk geschreven en duidelijk uitgelegde informatie over de spellen en zijn verlevendigd met vele, vele kleurenfoto’s.

Sinds een jaar doe ik met Pol en Keet ‘Sport & Spel’ en één van de leukste activiteiten daar is skaten. Dat zou je toch zelf niet zo snel bedenken. De Smousjes vinden het geweldig al racen ze nog echt niet weg zoals je wel eens op filmpjes ziet. Voor de fijne kneepjes en het oefenen thuis biedt dit leuke boek ook weer allerlei tips.

Ik kan het u aanraden!

Die van mij... ……gedijt op Aspirine Die van mij/ons heeft natuurlijk, zonder enige twijfel, de mooiste ogen van alle Smouzen en natuurlijk van al het andere ‘hondse’ om ons heen.

Een natte, gure, maar toch gezellige Erkemeder Hondendag

Zodoende hadden we het er ook extra moeilijk mee toen hij, een paar weken geleden, ons maar vragend bleef aankijken. In het begin vroegen we ons af of hij zich misschien in de brokjestijd vergiste (maar natuurlijk is dat nóóit het geval), maar na enige tijd viel het op dat hij niet wilde zitten of liggen….????

En dan die blik….. vragend en hulpeloos. Stapper heeft naast zijn mooie ogen ook een prachtig soepel gangwerk, immers, hij heeft zich van het vierkant horen te zijn van een Smous niet veel aangetrokken. Aan zijn bewegingsapparaat mankeerde hij zo te zien helemaal niets. Onverminderd recht en soepel.

Tot ik zijn linker voorpoot boog en iets optrok. Hij gilde van de pijn.

Niets aan te ontdekken, niets aan te voelen, geen koorts. Simpelweg onmogelijk voor hem om te zitten of te liggen.

Dus ja, dan maar de dierenarts gebeld. Inmiddels was het al na achten en de dierenarts leek het, gezien de verdere conditie van Stapper, onzin om in de dure avonduren een pijnstiller op te komen halen.

Probeer eens een aspirine, was zijn advies. De dosering voor een hond van Stappers gewicht luistert nauw en ook alléén in overleg met een dierenarts mag je zoiets toedienden. En…absoluut géén paracetamol, maar echt Acetylsalicylzuur, echt niets anders.

Gelukkig hadden we dat in huis en binnen een half uurtje zag je Stappers ogen weer vol vertrouwen en rust naar ons op kijken. Even een tukje doen……

Wanneer gaan we nou eens aan de wandel? (wandeling Beesel)

Bij controle achteraf zijn we er niet achter gekomen wat er aan de hand is geweest. Maar gelukkig weten we nu wat we moeten doen in een soortgelijk geval. Onze dierenarts heeft overigens niets gerekend voor dit late telefoontje.

Maar ja, die kent onze Stapper dan ook erg goed…die ogen hè…dus verliefd.

Jeanette en Lex.

Foto: Nevenfunctie van Sibbe: Stadswacht in Carcassonne (Frankrijk) Een heerlijk Frans windje door de Hollandse Smouzenhaartjes

6

Desi Eind september vorig jaar kreeg ik onverwacht Desi, toen bijna 2 jaar.

Binnen een paar dagen belandden wij op het strand, nog onwennig met het nieuwe Smousje gingen wij op het zand zitten. Tot onze verbijstering en hilariteit begon Desi direct met een ongekend fanatisme het zand onder mij weg te graven; dit gedrag hadden wij nooit bij de vorige hond, een Schapendoes, gezien.

Intussen zijn wij heel vertrouwd geraakt met elkaar, zeker na een maand trekken door Frankrijk in het kampeerbusje.

In juni paste ik - net als de vorige jarenop de hond van vrienden, een Heidewachtel. Het klikte goed tussen beide hondjes, zij konden lekker met elkaar stoeien. Maar pas toen wij naar het Kootwijkerzand gingen werd het echt feest. Als pijlen uit de boog renden zij over zand en duinen. Ergens was een plek met een soort hut , waaronder een hol. Dit was koren op Desi's molen: verwoed begon zij het hol verder uit te graven in de diepte, maar ook de zijkanten behoefden verbetering. Dit alles met een tomeloze energie. Daarna ging zij er heel tevreden voor zitten.

Hilleke Smits _________________________________________________________________________________________________

Die van mij ......ligt erbij alsof hij in een beautysalon is, als hij geplukt wordt. En zo is dat natuurlijk ook wel een beetje!

Tijdens de wedstrijden van Oranje op het WK voetbal kreeg Tikker veel complimenten over de mooie oranje puntjes in zijn vacht, een ware supporter! Dus nadat de halve finale niet gewonnen was, besloot ik dat het plukwerk weer moest beginnen. Ik doe daar ongeveer een week over, niet omdat hij het zat is, maar omdat ik het na een uurtje wel voldoende vind. In die week loopt hij er dus komisch bij.

Als ik aan de bovenkant begin, loopt hij een tijdje met een rokje en als ik aan de onderkant begin, maken we er een hyena van, maar uiteindelijk wordt hij mijn vrolijke ventje in zijn nieuwe hemdje.

Tikker in Barbara's beautysalon Barbara Voogt

7

Smoesjes uit Amsterdam Ha lieve smouzen in den lande.

Met de kop “Smoesjes uit Amsterdam” jok ik een beetje. Zoals wel vaker de afgelopen jaren. Dit bericht komt helemaal niet vanuit mijn stad, maar vanaf keileembult Wieringen. Ik lig lekker op de bank in de tuinkamer. Ik heb ontdekt dat horizontaal dicteren prima gaat. Heel relaxed zelfs. Eerlijk is eerlijk, ik word een jaartje ouder, voldoende rust nemen is belangrijk. Overigens zien mensen mij soms nog steeds aan voor een jonge hond. Dan zit ik in het fietsmandje en roept er zo’n toeristenmeisje -het zijn altijd meisjes- oohhh look, a puppy! Ach, begrijpelijk, zie foto van afgelopen april…

Maar laat ik met de deur in huis vallen. Mijn moeder Zoè is er niet meer. Nadat vorig jaar haar eigen moeder Luna was gestorven, is zij nu ook naar de smouzenhemel. Het kwam niet helemaal onverwacht, mijn moeder was op leeftijd. Toch heeft het ons allemaal behoorlijk aangegrepen. Mijn mensen iets meer dan mijzelf, moet ik zeggen. Mensen zijn nu eenmaal op een paar punten anders dan smouzen. Daar ben ik na ruim twaalf jaar wel achter. Wat is het toch een zegen dat wij met het grootste gemak in het nu leven. Niet nadenken over de toekomst. En ook niet te veel stil staan bij het verleden. Hoewel het wel weer geweldig leuk kan zijn oude bekenden te ontmoeten.

Zo was de dood van mijn moedertje aanleiding voor een sentimental journey -ook voor mij- naar mijn ouderlijk huis. Daar was ik heel lang niet geweest. Allereerst liet ik mijn notuliste, tevens chauffeur, weer eens versteld staan. De schelpenbuurt in Diemen kon ze nog net vinden, mijn geboortehuis reed ze straal voorbij. Maar ik heet niet voor niets voluit Xepi Zoè van de Schelpenbuurt. Staart omhoog, neus in de lucht, in gestrekte draf en via de kortste lijn naar de goede voordeur. Daarachter wachtte mij eerst een teleurstelling. Ik rende meteen de hal door, naar de hoek links in de kamer, waar nog maar twaalf en een half jaar geleden die fijne warme kist stond en eromheen onze ren. Alles was weg! En nergens springende smousjes te bekennen. Dat was even slikken.

Maar er was ook een grote, gelukkige verrassing. Het weerzien met mijn oermensenmoeder Margot. En met Marcia. Ik mocht bij Marcia op de bank en werd enorm geaaid. Ze hadden zelfs taart in huis gehaald, gek genoeg niet voor mij trouwens, maar ja. Heerlijk was het, om Margot’s handen, polsen en enkels te likken. Even een klein uiltje te knappen, liggend aan haar voeten. Naar haar stem te luisteren.

De mensen haalden herinneringen op. Aan de dag dat ik meeging naar de Jordaan, in een piepklein rugzakje dat op de buik van mijn notuliste hing. Aan al mijn familie, aan de leuke nesten, aan het clubkampioenschap van mijn moedertje.

Ach, dat was mooi. Ik was nog klein, had zelf die ochtend net een bekertje gewonnen. Ik was eerste in een rubriek van twee smousjes, mijn kleinere zusje Mijla was tweedst. ’s Middags draafde Margot met Zoè door de ring, met nog heel veel andere smouzen. Knap deden ze dat.

Ze wonnen en kregen de beker en ook nog een schaal en zakken snoep.

Wat zagen ze er samen stralend uit.

Het is allemaal verleden tijd, geschiedenis. Maar goed, ik krijg zo mijn vlees met verse boontjes, uit eigen moestuin. Ook heb ik vandaag een vers stinkbot gekregen. En straks gaan we, hopelijk is het dan weer droog want ik heb een pesthekel aan regen, nog even wandelen.

Het is maar goed dat wij smouzen er zijn. Vergeet niet, onze mensen hebben onze troost nodig, als ze weer es een traantje wegpinken over ikweetnietwat. Lieve smouzenvrienden, geef met gulle smouzenpoot en geniet van jezelf en elkaar.

Met vrolijke zomergroet, jullie Xepi _____________________________________________________________________________________________________

Hondenbrokje Ook in Parijs moeten de hondjes uit als de bazen werken.

Deze vrolijke bus van een hondenuitlaatservice is gespot op de Place de la Bastille.

8

Persbericht

Boedi wandelt

Wij ontvingen een persbericht over een nieuw samenwerkingsverband genaamd Dier & Doen. Hieronder leest u wat dit samenwerkingsverband inhoudt en of het misschien iets voor u is.

Ik zal me even voor stellen, ik ben een smousje van twee jaar en mijn naam is Boedi.

Toen ik vandaag in de auto stapte ging ik met mijn baasjes naar het bos de Herperduinen. Het was zeker niet zo maar een wandeling, want het was een samenkomst van meedere smoushondjes.

Een uniek samenwerkingsverband is ontstaan tussen de Martin Gaus Academie, Nicky Gootjes (Hondengedragsdeskundige), Sonja van Leeuwen (kattengedragsdeskundige), en Bernice Muntz (konijnen- en caviadeskundige).

Met opleidingen voor professionals in de dierenbranch en workshops voor eigenaren is de missie van Dier&Doen: het bevorderen van het emotionele welzijn van huisdieren door het stimuleren van eigenaren om dingen te gaan doen met hun dier.

Miniseminar op 19 oktober in Lelystad Dier & Doen wordt op 19 oktober afgetrapt met een miniseminar in Lelystad met de titel ‘Wat doe jij met je dier?’ Tijdens deze bijeenkomst, die door Martin Gaus zal worden geopend, krijgen de deelnemers uitleg over het initiatief. De diverse docenten zullen uitleg geven over hersengymnastiek voor dieren om de deelnemers bewust te maken en ze actief te krijgen om meer met hun dier te gaan doen. Ook zullen zij per diersoort aangeven wat de mogelijkheden zijn want hersengymnastiek houdt veel meer in dan alleen maar denkspeelgoed.

Na de presentaties krijgen de deelnemers voorbeelden te zien van wat er allemaal mogelijk is en zullen de diverse workshops en opleidingen worden gepresenteerd.

Naast het miniseminar richt Dier & Doen zich specifiek op zowel de professional in de dierenbranche als wel op de eigenaren van dieren. Er wordt per diersoort een ééndaagse nascholing ‘Hersengymnastiek’ aangeboden voor dierprofessionals, waarbij theorie en praktijk worden afgewisseld.

Voor eigenaren van huisdieren zijn er per diersoort workshops gepland waarin men kennis opdoet van hoe dieren leren en waarom het zo belangrijk is om dieren te stimuleren hun hersenen te gebruiken.

Dier & Doen is voor professionals en eigenaren die meer met hun dieren willen gaan doen om zo het welzijn van hun huisdier te verhogen! ___________________________________________________________________

In het begin moest ik natuurlijk even snuffelen aan al die lieve smousjes.

Toen we eenmaal los waren in het bos was het zo leuk, ik heb zelfs gezwommen en een mooie tak gevonden die ze niet van me konden afpakken want ik was veel te snel.

Maar natuurlijk moest er ook weer gewandeld worden. We kwamen een paar loslopende paarden tegen en grazende schapen. Na een mooie droge wandeling gingen onze baasjes met zijn allen lekker wat drinken en ook nog wat eten. Ik mocht zelfs even op schoot. We zaten wel net op tijd binnen, anders waren we helemaal nat geregend.

Het was een geslaagde dag voor alle Smousjes en onze baasjes, ik ga nu maar eens lekker liggen slapen in mijn mandje. Ik kan natuurlijk niet zo goed typen, dus dat heeft mijn lieve baasje Iris van Maastricht gedaan.

Groetjes van Boedi 9

Gedragstest 28-6-14 Gedragstest 30-8-14 Een zeer soepel verlopende test ondanks een wat karige bezetting van medewerkers en keurmeesters bij optimale weersomstandigheden.

Slechts zes honden werden getest; de reuen toonden zich een fractie vriendelijker dan de teven! Angst werd niet waargenomen.

Er werden twee reuen en vier teven getest, in leeftijd tussen 3 jaar 4 maanden en 1 jaar 7 maanden.

Keurmeesters waren: Else Joustra en Fredie van der Giessen.

Getest werden: Bono -Venray C0534 Een vriendelijke reu met een zeer goed herstelvermogen.

Binkie-Rintje – Oosterbeek C0709 Een vriendelijke reu die wat gevoelig is voor geluiden en daarvan wat trager herstelt. Alleen achter gelaten reageert hij wat nerveus.

Carly - Chica – Elst C0713 Een eigenzinnige, nieuwsgierige, zelfverzekerde teef die een volwassen indruk maakt. Ze heeft een goed herstelvermogen.

Dora van de Deinende Vrienden C0692 Een vrolijke teef die spanning afreageert met spelgedrag. Ze is wat handschuw in het contact met vreemden.

Ze heeft een goed herstelvermogen.

Pip-Fiep -Aalten C0729 Een rustig teefje dat sterk steunt op de aanwezigheid van de baas en zich onder appel zet maar desondanks in de loop van de test wat moeilijker herstelt.

Beer - Voorburg C0771 Een teefje met een goed herstelvermogen, dat zich nerveus toont als ze alleen gelaten wordt.

Onzekerheid is een normaal en gewenst gedragspatroon in een dergelijke testsituatie.

Het viel niet mee zo kort na de vakanties nog liefhebbers te vinden die gelegenheid hadden voor de gedragstest te komen. Een zeer soepel verlopende test in volle harmonie van honden en geleiders.

Slechts zes honden werden getest; een reu en vijf teven, in leeftijd tussen 2 jaar 5 mnd en 1 jaar 9 mnd. Allen hadden een hoge score vriendelijkheid en een goed herstelvermogen.

Keurmeesters: Doris Knoester, Corrie Venema en Fredie van der Giessen.

Getest werden: Kees-Tukker - Vaassen C0756 Een zeer vriendelijke, temperamentvolle reu met een redelijk herstelvermogen.

Hij regeert wat angstig op voorwerpen en een hard geluid en blijft na de test nog wat onder de indruk.

Fiep le Folâtre –C0678 Een vriendelijk teefje met een goed herstelvermogen. Ze heeft een rustig temperament en zet zich graag onder appel van de baas.

Lotte-Dunja - Roden C0724 Een zeer vriendelijke teef met een uitstekend herstelvermogen, die een nieuwsgierige stabiele indruk maakt. Ze heeft een rustig temperament.

Joya-Hannah –Udenhout C0732 Zeer vriendelijke, evenwichtige teef met een rustig temperament en een uitstekend herstelvermogen.

Aagje – Amstelveen C0762 Een matig vriendelijke, nieuwsgierige teef met uitstekend herstelvermogen.

Otje-Efka - Zuidhorn C0763 Een vriendelijke teef met een goed herstelvermogen, die haar spanning afreageert door in de lijn te bijten. _______________________________________________________________ A = afwezig, niet gezien tijdens de test.

L = laag, 1-2x waargenomen tijdens de test G = gemiddeld, 3 t/m 5x waargenomen tijdens de test H = hoog, 6x of vaker waargenomen tijdens de test _______________________________ Gedragstest 28 juni 2014

Gedragstest 30 augustus 2014

Wat we bij de Hollandse Smoushond liever niet zien is een lage score vriendelijkheid, meermalen uitingen van grote angst of paniek en dreiggedragingen of uitvallen in de testsituatie.

Fredie van der Giessen

10

Dag Juut

Hondenbrokje

Wat sta je daar te dromen in het pas gemaaide gras Wat sta je daar te denken, misschien hoe je vroeger was?

Een heel klein pluizig hondje, maar net een handjevol En iedereen die wou je aaien over je zachte bol.

We gingen op vakantie, met de fiets in Normandie Bij het weggaan zei de campingbaas: il a grandi le petit!

Denk je misschien aan Doeska en jullie samenspel Die keer toen na de zonsverduistering, héél hard rennen, weet je wel?

Of denk je soms aan ’t afstuderen in Utrecht van Mariette Je was erbij, lag op mijn schoot, in de aula, voor de nieuwe ‘vet’.

Je was ook in de stallen van de dierenfaculteit Daar zagen we – een beetje eng – een vijfpotige geit.

Weet je nog van die wolf, Juut, tussen donkere Poolse bomen Jij bleef maar zwiepen met je staart, maar van dat avontuur moesten wij wel even bekomen!

We waren met z’n drietjes, Juut, jij hoorde er altijd bij Al kostte het soms wat moeite, zoals in Slowakij Daar mocht je het kasteel niet in, op die vloer géén hondepoot Dan maar mee in de rugzak, ook al was je toen flink groot!

Bij bijzondere momenten en in het dagelijks patroon Je was bij ons en dat vonden wij alle drie heel gewoon.

Nu sta je daar, heel wankel, weet niet hoe door te gaan Na zeventien jaar ben je op, 't goede leven is gedaan.

Ga maar liggen, lief hondje, lekker in het warme gras Wij zullen nooit vergeten hoe fijn het met jou was. fam. Roelofsen

Dieetvoer (Uit de nieuwsbrief van Dierenartsenpraktijk Horst): Staat uw hond op dieetvoer en wilt u toch graag een koekje of een snoepje geven?

Maak het zelf, wel zo smakelijk..

Blikvoer Als u een blikproduct gebruikt, leg dan met een lepel enkele hoopjes blikvoeding op een stuk bakpapier. Druk deze hoopjes plat zodat ze de vorm van koekjes krijgen. Bak ze in de oven op 180 graden Celsius of gasstand 5 in 30 minuten klaar of totdat ze de gewenste textuur hebben.

Als u een magnetronoven gebruikt, bak ze dan in 2.5 tot 3 minuten klaar.

Droogvoer Als u droogvoeding geeft, maak dan de brokken fijn in een mixer. Voeg water toe totdat er een deeg ontstaat.

Vorm er koekjes van en bak ze in de oven gedurende 30 minuten op gasstand 5 of 180 graden Celsius of totdat ze hard zijn.

Bewaren Alle zelf gemaakte koekjes kunnen 5-7 dagen goedgehouden worden in de koelkast.

Smullen maar!

Door dit recept te gebruiken, kunt u uw toch verwennen met een koekje zonder af te wijken van het voer welke uw dier nodig heeft.

Let wel: deze zelf gemaakte koekjes mogen niet meer dan 5% van de dagelijkse hoeveelheid voeding uitmaken!

Wist u dat..... er droogmachientjes bestaan om bijv. vis of vlees (lever bijv.) te drogen?

Zijn de stukjes gedroogd dan in een afgesloten trommeltje bewaren.

Handig voor honden die niet alle beloningssnacks goed verdragen.

Senior Smous Voor de rubriek Senior-smous worden door ons leden met een smousje op leeftijd benaderd.

Helaas is het resultaat bedroevend, want onze pogingen zijn vaak tevergeefs omdat de beoogde kandidaten inmiddels zijn overleden. Heel triest natuurlijk want die ouwetjes worden node gemist.

Toch willen wij u dringend verzoeken ons ondanks uw verdriet zo snel mogelijk op de hoogte te stellen, zodat er een enquêteformulier met vragen over eventuele gezondheidsperikelen gedurende hun leven gestuurd kan worden. Om het ras zo gezond mogelijk te houden is het nog steeds van groot belang van ALLE smouzen, dus ook van honden waarmee niet gefokt wordt/werd, direct ziektes, aandoeningen, gebreken en tenslotte de doodsoorzaak door te geven. (zie voor contactgegevens pagina 2).

Voor dit blad is het ons niet gelukt een kandidaat voor de rubriek te vinden. Als u een Senior Smousje hebt en u wilt wat over zijn leven bij u vertellen, neem dan contact op met de redactie. Wij plaatsen het graag in een volgend nummer.

11

Als je een leuke Smous hebt.... (en wie heeft die niet) dan wil je natuurlijk graag meedoen met het terugfokprogramma (TFP) zodat er nog lang gezonde, vrolijke Smousjes zullen zijn. Onze Bikkel-Stijnke is de leukste Smous van allemaal. Niet de mooiste of meest ras-typische, maar ze past geweldig bij ons en ons oudje Baukje. Stijnke's eerste nestje was niet slecht uitgevallen en de pups hebben fijne gezinnen gevonden. Daar Baukje echt een oude dame wordt en steeds minder kan hebben, kan Stijnke's nestje niet te lang meer op zich laten wachten. We kunnen Baukje het dan niet meer aandoen, al jonge drukke spul om haar heen.

Tja, we hadden het traject al eens gevolgd, dus wisten we wat ons te doen stond: op de eerste dag van de loopsheid een verzoek voor een dekadvies. Daar kwam een prachtig lijstje met vier heren uit. Drie hadden al pups verwekt, maar mochten nog eens en de vierde had geen ervaring maar zag er op papier ook geschikt uit.

Wie moest het worden? Ieder had z’n voordelen en nadelen, hoewel erg weinig van dat laatste. En ieder woonde op hooguit een uur rijden. Prima te doen dus.

Wel heel bijzonder trouwens, dat dat lijstje zo snel al klaar was. Er moet tenslotte op veel gelet worden: ze mogen niet te nauw verwant zijn, moeten bij voorkeur elkaars zwakkere punten opheffen waar mogelijk, en ook nog op reisbare afstand wonen. We hadden al snel overeenstemming over wie ons het meeste aansprak en wie daar heel dicht achter zat. De andere twee waren trouwens ook niet mis hoor.

Dan is het telefoneren geblazen. Gokken wanneer de dame het meeste zin zou hebben. Dat konden we wel schatten naar aanleiding van de vorige loopsheden, maar helemaal zeker weet je het nooit. En dan maar hopen dat een van de heren dan beschikbaar zou zijn. Nummer een van ons lijstje was niet te bereiken. Vast en zeker met vakantie……….ook belangrijk! Maar de nummer twee lag hem dicht op de hielen en was gelukkig wel beschikbaar. Een pak van ons hart, want we kregen al visioenen dat ze allemaal op vakantie zouden zijn. Brrrrrrrrrr niet aan denken.

Dag elf is voor onze Stijnke meestal een dag waarop ze al flink in de heren geïnteresseerd is. Dus voor die dag hadden we alvast een afspraak gemaakt. Gelukkig wisten we ook al dat we eventueel ook nog een dag konden schuiven.

Op zaterdag, dag elf, was het deze keer toch twijfelachtig of er al voldoende interesse was. Maar de afspraak stond, dus we zijn toch maar gaan kijken.

Wat een geweldig ventje troffen we daar! Vrolijk, vriendelijk, zelfverzekerd en hoffelijk was deze Jaap-Lou. Stijnke snauwde hem flink af en ging geregeld op haar achterkant zitten. Hij bleef opgewekt, hield afstand waar nodig en drong toch vriendelijk aan op nadere kennismaking. Ze ging schoorvoetend overstag. Hij was zo leuk dat hij toch een kans kreeg al twijfelde ze zelf nog of het al het juiste moment was. Officieel een geslaagde dekking. Maar terwijl ze gekoppeld waren was ze hem nog aan het afsnauwen en dan weer kwispelen, snauwen, mopperen. Kortom: het was eigenlijk nog niet helemaal het juiste moment.

We hebben het papierwerk vast in orde gemaakt en mochten toch zondag nog een keertje komen voor de zekerheid.

Wat was Stijnke toen in een andere stemming!

Toen we de auto uitstapten hing ze bijna in de riem om mij, al kwispelend, naar de juiste huisdeur te brengen. Geen snauw deze keer, maar een vrolijke begroeting. Even ravotten voor de vrolijke noot en dan meteen aan de slag. Ze wisten tenslotte beiden inmiddels wat de bedoeling was. Na afloop genoten ze van een stuk gedroogde pens en kwamen gezellig bij iedereen knuffelen. Stijnke accepteerde het zelfs dat hij uitgebreid bij mij kwam knuffelen. En ze is erg jaloers, dus dat wil wel wat zeggen. Natuurlijk hield ze wel in de gaten dat het niet te knuffelig werd.

Opgelucht en geheel gerustgesteld keerden we huiswaarts om te beginnen aan het lange wachten. Want voor je een echo kunt laten maken om te zien of er echt pups aankomen, ben je alweer 4 ½ week verder. Tot die tijd kun je alleen kijken of ze verandert in gedrag en is er verder weinig of niks te zien.

Maar voor de zekerheid is er alvast een werpkist en ren besproken, hulp bij de bevalling gevraagd, een fotografe op stand-by gezet (daar heb je zelf geen tijd voor, ik niet tenminste) en het cursusprogramma voor het najaar aangepast op maar een half seizoen en dan nog om rustig in vorm te kunnen komen na alle pupbeslommeringen. Een aantal lessen Balans en Coördinatie en mee kunnen doen met een groepje Sportief Blijven Bewegen (behendigheid zonder raakvlaktoestellen).

Uiteraard mag ze blijven speuren zolang ze het vol houdt met model theemuts en ook weer zodra haar kroost uitgevlogen is. Moeders mag best een beetje verwend worden.

Maureen Hennink Noot van de redactie: Inmiddels is het nest van Bikkel (Stijnke) en Jaap (Lou) geboren. Van het wel en wee van de acht pups wordt uitgebreid verslag gedaan op het smouzenforum (http://www.smoushondenforum.nl/viewtopic.php?f=10&t=1740&p=150205#p150205), terwijl fotoreportages te vinden zijn in het fotoalbum van de clubsite en het fotoarchief.

12

Dringende oproep aan onze leden Laat alstublieft bij een eerstvolgend bezoek aan uw dierenarts controleren of het nummer van de chip overeenkomt met het nummer op de stamboom en in het dierenpaspoort!

Waarom?

Omdat geregeld blijkt dat het nummer van de chip niet overeenkomt met het nummer in het dierenpaspoort.

Is dat erg?

Ja! 1. Als uw hond verloren raakt is de eigenaar niet meer terug te vinden.

2. Als het nummer van de chip niet overeenkomt met het nummer in het dierenpaspoort (vaccinatieboekje) dan zou je, bij controle, problemen kunnen krijgen bij het reizen in het buitenland, denk bijvoorbeeld aan de informatie met betrekking tot een RabiĂŤsvaccinatie die dan plots niet op uw hond betrekking heeft. In het ergste geval kan uw hond in beslag genomen worden.

3. Ook kunnen er problemen ontstaan bij controles op vaccinaties, na bijtincidenten of ongevallen, bij tentoonstellingsbezoek en het deelnemen aan wedstrijden.

4. Waarschijnlijk zullen ook pensionhouders in de toekomst de chips gaan controleren alvorens een hond te gast te nemen.

Maar ook bij de verplichte DNA- bepaling als er met de hond gefokt gaat worden, moet het nummer van de chip in de hond overeenkomen met het nummer op de stamboom. Zoals u weet moet sinds 1 juni jl. van honden met wie gefokt gaat worden DNA worden afgenomen om de afkomst van de pups te kunnen garanderen. De chip in de hond wordt gekoppeld aan zijn DNA. Nu is helaas onlangs gebleken dat het chipnummer van een dekreu niet gelijk was aan het nummer vermeld op de stamboom en in het dierenpaspoort. Deze reu mag dus niet dekken, tenzij een nieuwe stamboom bij de Raad van Beheer wordt gemaakt. Hiervoor zijn niet alleen zijn gegevens nodig, maar ook die van de pup waar hij mee is verwisseld!

Hoe komt het dat de nummers niet kloppen?

Waarschijnlijk heeft de fokker het verkeerde boekje meegegeven aan de nieuwe eigenaar van de pups. Als de pup na negen weken wordt gevaccineerd zou de dierenarts eigenlijk het chipnummer moeten controleren met het nummer in het dierenpaspoort. Als dat niet overeenkomt kan de fout nog hersteld worden door alle pups uit dat nest te laten controleren en voor de pups een nieuwe stamboom en paspoort te laten maken en de chipregistratie bij de NDG aan te passen.

Helaas blijkt dat veel dierenartsen deze chip-controle niet uitvoeren.

Wat kun je doen?

Het juiste boekje bij de juiste pup is de verantwoordelijkheid van de fokker, en de nieuwe dierenarts van de pup. Een vergissing is kennelijk zomaar gemaakt.

Als u met uw nieuwe pup naar de dierenarts gaat, laat dan de chip controleren.

Maar voor alle eigenaren, dus niet alleen voor de eigenaren van pups en dekreuen of –teven, is het buitengewoon belangrijk om zeker te weten dat de hond die beschreven is in het dierenpaspoort, ook echt de hond is die iedere avond bij u op de bank ligt.

Laat dus alstublieft bij een eerstvolgend bezoek aan uw dierenarts controleren of het nummer van de chip overeenkomt met het nummer op de stamboom en in het dierenpaspoort!

Als dit niet het geval is kunt u het beste contact opnemen met de fokker van uw Smous om met hem of haar tot een oplossing te komen.

Voor advies kunt u ook contact opnemen met Fredie van der Giessen.

13

Terugfokprogramma Dekkingen 16-6 Issy C0329 (Lee, Bennekom) X Wiebe C0640 (Hanken, Amersfoort) 28-6 Bikkel C0491(Westerbeek, Zeist) X Jaap C0663 (Dudok, Wagenberg) 16-7 Carly C0521 (Aulich, Elst) X Tjeerd C0696(Pols, Alphen a/d Rijn) 12-8 Pien C0648 (Claessen, Den Bosch) X Wim Op de Ruiver C0279 (van Houwelingen, St. Oedenrode) 15-8 Santi van de Heideakkers C0751 (Martens, Deurne) X Jaap C0663(Dudok, Wagenberg) 24-8 Mariken Op de Mookerhei C0582(Jacobs, Molenschot) X Thijs C0379(Dorscheidt, Nijmegen) 25-8 Rafje C0322 (Vocking, Almere) X Noek van de Niceautine C0753 (Klaver, Enkhuizen) 27-8 Billie C0146 (Oosterink, Hummelo) X Binkie C0709 (Blanke, Oosterbeek) 2-9 Wittenie C0672 (den Braven, Kerk-Avezaath) X Tommie C0343(van Kempen, Kapel-Avezaath __________________________________

Geboortes 15-6 Sjan Op de Ruiver C0435 (Binnekade, ZO Beemster) 2-2 pups vader Joey C0421 (Stender, Zaandam) 2-7 Trijntje C0699 (v. d. Giessen, Den Haag) 1-2 pups vader Jason 16-8 Issy C0329 (Lee, Bennekom) 2-3 pups vader Wiebe C0640 ( Hanken, Amersfoort) 31-8 Bikkel C0491 (Westerbeek, Zeist) 3-5 pups vader Jaap C0663 (Dudok, Wagenberg) 16-9 Carly C0521 (Aulich, Elst) 1-3 pups vader Tjeerd C0696 (Pols, Alphen aan den Rijn)

Nieuwe aanwinsten Abusievelijk niet vermeld in vorig blad: Nest 738 Nina X Bram: C0892 Jopie naar Lubbers, Silvolde Nest 748 Beaux, Munnikenburen C0596 X Cornus C0589 ; C0943 t/m C0944: Klaas naar v.d. Klei, Middenbeemster; Fokkie naar de Vogel, Sassenheim Nest 749 Joli, Wilp C0453 X Balder, Deurningen C0403; C0945 t/m C0946: Beer naar Brouwer, Haren; Boef naar Salomons, Hengelo

Terschuur; Pim naar Remmelink, Hummelo; Kwispel naar Oosterink, Hummelo Nest 753 Dearne C0600 X Kees C0756; C0962 t/m 0C966: Bob naar Veltman, Oud Gastel; Pepper naar Schutte, Emmen; Flip naar Stelwagen, Lelystad; Kees naar de Rooij, Boskoop; Mazzel blijft bij de fokker

dam. De pups dragen de kennelnaam Van de Kentering.

Nest 755 Trijntje C0699 X Jason; C0971 t/m C0973: Rough-Buddy naar v.d. Boor, Rotterdam; Rataplan-Tapa blijft bij de fokster; Raeke-Teun naar Waaijer, Noordwijk. De pups dragen de kennelnaam Blufpokers.

Nest 754 Sjan Op de Ruiver C0435 XJoey C0421; C0967 t/m C0970: Fresco naar Kerdijk, Westerbroek; Parel naar Ipenburg, Wijdenes; Charlotte naar Zwart, Harderwijk; Amorosa naar v.d. Velden, Rotter-

Nest 750 Mees, Eindhoven C0728 X Bauke C0742; C0947 t/m C0951: Jip naar Heuten, Zwolle; Frey naar van Kempen, ;s Hertogenbosch; Roos naar van Kruisbergen, Nijmegen; Lies naar Lahaye, Beek; Amber naar v.d.

Hengel, Leusden

nest 753

Nest 751 Silke Op de Mookerhei C0584 X Bertos C0203; C0952 t/m C0955: Storm naar Schipper; Takkie naar Gloudemans, Vught; Lotje naar van Kerckhoven, Hilvarenbeek; Puck naar Enbers, Saasveld Nest 752 Dana C0599 X Riebeeck C0659; C0956 t/m C0961 : Fritsje naar van de Oever, Liessel; Angie naar Vrijling, Den Haag; Aike naar Keijzer, Wilhelminaoord; Akyra naar v.d. Kleut,

nest 738 nest 749

nest 750

14

nest 755

nest 748

nest 754 nest 752

nest 751 15

Zieke smousjes Op de jonge hondendag bleek bij de ruim éénjarige Mink-Floris – Veghel C0790 aan beide knieën patellaluxatie te zijn vastgesteld, waaraan hij geopereerd zal moeten worden. Gelukkig kan de hond daarna klachtenvrij door het leven gaan. Voor het terugfokprogramma toch een teleurstelling.

Met beide ouders Lieve Suus uit Helmond en Teun-Gijs uit Waalwijk zullen we niet meer moeten fokken en hun andere nakomelingen zullen eerst hierop moeten worden nagekeken alvorens we ze voor de fokkerij kunnen gebruiken.

Xie Xenia van het Ravensteinplan C0442, dochter van Teun-Amsterdam en Victoria Zoe van de Schelpenbuurt werd op de flanken zomaar kaal. Een oorzaak hiervoor is niet gevonden Er zou sprake zijn van een Alopecia X, een dermatose die niet erfelijk zou zijn.

Echter het feit dat het vooral bij bepaalde rassen (Chow Chow, Samojeed, Keeshond) voor zou komen maakt mij wat argwanend!

De kleine Toos – Happy -Groningen C0934, dochter van Woei en AimeeWies werd ziek: diarree en braken waarvoor ze met antibiotica moest worden behandeld. Daarna kreeg ze klachten van een blaasontsteking en bleek er gruis in de urine aantoonbaar.

Voorlopig krijgt ze dieetvoer en medicatie en lijkt het nu weer goed te gaan.

Laten we hopen dat zich dit niet weer gaat herhalen.

Heel erg schrok ik van het bericht dat de kleine Fokke-Koos C0944, een nog geen vier maanden oude dochter van Cornus en Beaux epileptische toevallen kreeg. Gelukkig heeft zich dat na drie maal niet meer voorgedaan.

Wel bleek ze bij onderzoek bloedarmoede met een laag ijzergehalte te hebben. Voorlopig gaat het goed en wachten we aanvullende resultaten van het onderzoek af.

Overleden smousjes geen uitzaaiingen zijn!

Siebe heeft twee nesten gehad: met Jumper waarin onder andere Daan en Noes en met Bessie van het Pielhuis waarin onder andere Castor.

De bijna zesjarige Bram-Haarlo C0219 , een zoon van Sam met Bonnie heeft inmiddels twee maal enkele minuten durende verstijving gehad zonder trekkingen of andere verschijnselen die zouden doen denken epilepsie.

Wat dat dan wel is ?? Bij uitvoerig onderzoek zijn er geen afwijkingen aan het licht gekomen en Bram is even levenslustig als voorheen.

Bram heeft een nest gehad met Bella, waarin onder andere Fleur en Joli, met Nup, waarin onder andere Snuffel en met Java, waarin onder andere Joli en Joya.

Een zeilvakantie kan voor een smous soms een gevaarlijke situatie opleveren. Zo gebeurde het dat de negenjarige Guusje-Beusichem B0864 van boord sprong, verkeerd terecht kwam op de steiger en daarna in het water viel. Guus werd er uit getild en liep meteen verward en in paniek weg. In de loop van de dag werd ze beroerd en plaste ze bloed. Er bleek een bloeding in de buik. Bij operatie was de blaas gescheurd, maar ook bleek de milt sterk vergroot en vol kleine lymfoom-achtige tumoren te zitten! Een geluk bij een ongeluk ! Anders zou dat niet ontdekt zijn.

Guusje herstelde zeer vlot na deze grote operatie: na een paar dagen was ze weer de oude en vervolgde ze haar zeilvakantie!! Nou maar niet meer overboord springen, meid!

C.F. van der Giessen

De ruim twaalfjarige Siebe van Abtswoude B0606, zoon van Stroepie en Pluk van Abtswoude kwam opeens aan lopen met een bloedende bek. Er bleek sprake te zijn van een kwaadaardige melanoom dat zo goed mogelijk is weggesneden. Nu maar hopen dat dat voldoende is gelukt en dat er nog

16

De algemene conditie van Nina Joekel Iz Severnoi Zemli B0527, pas dertien jaar oud, ging steeds verder achteruit: slechte vacht, steeds minder actief, incontinent, zwakte in de poten.

Het bleek dat zij achteraf gezien waarschijnlijk al een tijd leed aan de Ziekte van Cushing.

“Iedere vakantie is zij met ons mee geweest, zowel in de zomer als in de winter. Zij liep met ons het Pieterpad, maakte lange wandelingen in de Alpen, ging mee op wintersport en lekker wandelen in de sneeuw.

Zij liep altijd 10 à 20 meter voor ons uit en bleef bij een tweesprong - met een vragende blik in onze richting - wachten totdat duidelijk was welke kant wij opgingen.”.

Onverwachts ging het heel snel slecht met Blufpokers Josti Toets B0720, dochter van Chico en Tjalda van ’t Wilgenlaantje. Ze had een lekkende hartklep die lange tijd geen klachten gaf: ze bleef actief, enthousiast in zoek- en speurwerk, soms chaotisch en daardoor steeds verrassend in haar oplossingen. Ongemerkt leidde de lekkende hartklep tot zoveel vergroting van de linker hartboezem dat deze op de luchtwegen drukte. Uiteindelijk werd ze geplaagd door een aanhoudende, met medicijnen niet te onderdrukken prikkelhoest.

Onze vrolijke kleptomaan wordt zeer gemist, ook door moeder Tjalda. Ze heeft twee nesten gehad: het Blufpokers O- en S-nest Op ruim veertienjarige leeftijd kwam het einde van Yaris Mazzel van de Schelpenbuurt, een zoon van Luna van de Schelpenbuurt en Mazzel. Er bleek sprake van een ernstige leverfunctiestoornis bij een verdikking van de maagwand. Hij heeft twee grote nesten verwekt (totaal vijftien pups) bij Noa en bij Amber Bellemie van de Heerenstal, waaronder onder andere Danka, Yara, Mirre, Semmie, Kaatje.

Koetsiertje’s Abe-Mozes. Hij tierde niet, at moeizaam, stonk uit zijn bek en viel ruim één kilo af.

Het bloedonderzoek toonde een ver gevorderd stadium van nierfalen.

Ondanks toediening van extra vocht per infuus kwam er geen verbetering.

De vooruitzichten op een dierwaardig bestaan waren er niet meer.

Hij was de vader van 2 nesten, het Blufpoker's S-nest en Hollands Koetsiertje's S-nest

Heel onverwachts overleed Sammie van Abtswoude B0607 ruim twaalf jaar oud, steeds goed gezond geweest tot enkele maanden terug. Toen openbaarde zich suikerziekte, hetgeen met tweemaal daags een insuline injectie goed ingesteld was. Enkele dagen voordat ze thuis overleed had ze last van maag en darmen met bloedverlies uit de anus.

Sammie was een dochter van Stroepie en Pluk van Abtswoude. Ze had geen nageslacht.

“Wij hebben intens verdriet om het verlies van onze geweldige , lieve , vrolijke en aanhankelijke vriend en missen hem ongelofelijk”.

Boike of the Frisean Homestead B0213 zoon van Janneke of the Frisean Homestead en Nicky is zestien en een half jaar goed gezond geweest.

Hij overleed aan een ernstige longontsteking.

Hij heeft een nestje verwekt bij Bryher, waaruit onder andere Bagger-Twello.

Op vijftienjarige leeftijd overleed Lara Benji van SuubsetoB0104, dochter van Silfa van Silfanus en Jambo: “ze was op”. Ze heeft geen nageslacht.

Ruim veertien jaar werd Eli Wiebe van de Liefelijke B0364, zoon van RuutWiebe van Doirne en Anne-Bell van de Liefelijke. Hij overleed aan ouderdomskwalen, vrijwel blind, en algeheel verzwakt. Al van jongs af aan had hij last van gruisvorming in de urine, dat indertijd leidde tot blaasontsteking. Hij heeft hierom geen nageslacht gehad.

Nog zo’n oudje: de ruim zeventien jarige Jenske van Fakinojelgri B0117 dochter van Jip of the Frisian Homestead en Wysthoorns Hartemijntje kreeg op een kwade nacht een aanhoudende epileptische aanval waaraan ze is overleden.

Jenske heeft een nestje gehad waarin onder andere. Belle Aike van de Lonneker Marke.

Juut van Fakinojelgri -Paterswolde B0176 ook een dochter van Jip of the Frisian Homestead en Wysthoorns Hartemijntje. Na zeventien jaar lief en leed met haar gedeeld hebben wordt ze door iedereen zeer genist. Pas de laatste paar maanden werd het spierstelsel heel slap als teken van veroudering, Ze had geen nageslacht.

Elders in het blad staat een mooi gedicht dat haar eigenaars ter nagedachtenis maakten.

Een groot gemis na een korte ziekte periode van de negenjarige BobbieRhoon B0884 zoon van Hieke Frouckje van de Liefelijke en Hollands

17

Sam-Wijlre B0473, zoon van Zahra Luna van de Schelpenbuurt en Bessel of the Frisian Homestead, is op de leeftijd van dertien jaar en zeven maanden overleden. Het laatste half jaar begon hij te sukkelen. Hij had gezwellen in nek en keel, was 's nachts vaak onrustig en raakte gedesoriënteerd. Terwijl hij altijd een enorme eter was, had hij nu vaak geen zin meer in eten. Uiteindelijk kreeg hij problemen met zijn evenwicht en zakte door zijn achterpoten.

“Sam heeft altijd last gehad van verlatingsangst en was heel erg op zijn vrouwtje gericht. Hij was een schat van een hond. We missen hem erg.”.

Hij heeft twee nesten verwekt: het H nest van de Liefelijke bij Frouckje van de Liefelijke en een nest bij Amber-Nijverdal waarin onder andere Boris-Boef Zutphen, Bonnie-Zeist en Baska-Deventer.

Ruim zestien jaar was Juul-Paterswolde B0252, dochter van Pomme en Teun. Ze was dementerend en raakte kwijt tijdens het uitlaten met de andere honden. Later werd ze dood gevonden, verdronken in een vijver.

Tijdens een vakantieopvang bij familie kreeg de elfjarige Floor-ZelhemB0713 last van een hele hoge, onregelmatige hartslag en erge kortademigheid in de zeer warme periode deze zomer. In korte tijd ging ze hard achteruit ondanks medicatie. “Floortje was een zeldzaam lieve, aanhankelijke en vrolijke hond. Ze was een allemansvriend die niet over zich heen liet lopen”.

Volgens de dierenarts heeft de aanhoudende warmte in de tweede helft van juli haar hartproblemen in recordtempo verergerd; ze zei dat ze in die warmte periode nog nooit zoveel honden en katten met hartproblemen in de praktijk hadden gehad.

Op bijna zestienjarige leeftijd overleed Loekie-Bilthoven B0292, één van de laatste nakomelingen van onze laatste look-alike Shaffie ( en Ben van het Brammersweidje). Ondanks het feit dat zowel Shaffie, als Loekie als zuster Mila grote nesten hadden komen we het genenmateriaal van Shaffie nu alleen nog maar tegen in de nakomelingen van (zuster) Finny-Reuver.

Een hersenbloeding in 2012 verzwakte Loekie, maar het was tot voor kort nog een heel acceptabel leven. Ook zij wordt zeer gemist.

Balou-Roosendaal B0739 zoon van Guus-Wierden en Anka-Kloosterhaar kreeg allerlei infecties, te beginnen in het scrotum waarvoor verschillende antibiotica geen herstel gaven. Bij nader onderzoek bleek de lever nauwelijks nog te functioneren. Overigens was hij altijd volkomen gezond geweest. Hij is bijna elf jaar geworden en had geen nageslacht.

Ruim dertieneneenhalf jaar werd Dusty B0461 dochter van Mila en Jacco. Ze was enkele weken ernstig ziek. Ondanks verschillende onderzoeken werd de oorzaak niet achterhaald. Ze kreeg bloedtransfusies en een zware prednisonkuur. Toen haar buik begon op te zetten dacht de dierenarts aan aantasting van de milt en werd ze geopereerd om die dan te verwijderen. Helaas bleek niet haar milt maar haar lever aangetast en werd besloten haar te laten inslapen.

Ook Dusty heeft geen nageslacht.

“Het was een hele lieve, mooie, trouwe hond. We hebben samen veel meegemaakt.”

Een melding van de dood van Banjer B0819. Hij was een zoon van Xtra Mijla Zoé van de Schelpenbuurt en Sam. Al jaren had hij last van mastceltumoren in schouder en hals waaraan hij diverse keren werd geopereerd. Op tienjarige leeftijd is hij ingeslapen. Ook van hem geen nageslacht.

daarin onder andere Douwe, Bram en Lobke.

Toones was een hele fijne hond die gemakkelijk meedraaide in ons gezin en op mijn werk. een vrolijk en levendig smousje en een echte vriend.

Tenslotte een telefoontje van een verdrietige mevrouw Wiersma om te melden dat Binky-Chatty van Karins Nest B0623 is ingeslapen nadat een bult onder zijn kin in een jaar tijd hard gegroeid was en hem inmiddels veel pijn veroorzaakte.

Hij was een twaalfjarige zoon van Pukki en Guus en heeft twee nesten voortgebracht, het J- Hollands Koetsiertjes- nest met daarin onder ondere Jelle en bij Anka waar met Brutie is verdergefokt.

Fredie van der Giessen _______________________________

Herplaatsingen

Nog een overlijden op betrekkelijk jonge leeftijd: Toones B0697 zoon van Spruitje van Doirne en Brak, hij werd ruim elf jaar. Behalve dat hij wat 'oudemannen'kwaaltjes leek te krijgen zoals vaker plassen en wat meer slapen, was hij nog altijd een vrolijke, speelse hond. Het was dan ook een grote schrik toen hij ineens een grote plas bloed plaste. Er werd een echo gemaakt een een biopt afgenomen.

Nog voordat de uitslag bekend was, werd Toones aan het eind van de dag slomer en knapte ondanks een infuus niet op. De volgende ochtend is hij ingeslapen.Een paar dagen later bleek uit de uitslag van de biopsie dat hij zeer vergevorderde kanker van blaas en prostaat had. Hij heeft met Kim-Didi van Karins Nest een nest gehad met

18

Binkie-Ruby B0949, een acht jaar oude dochter van Mirre en Constans van Horst en Voorde moest wijken voor een allergische dochter van een nieuwe partner van haar eigenaar. Binky zelf leek heel ongecompliceerd: lief en vriendelijk voor mens en dier.

Toevallig meldde zich kort tevoren liefhebbers voor een te herplaatsen hond en gelukkig klikte het meteen.

Nog een herplaatsingsaanvraag voor een éénjarig teefje: niet de hond maar een vierjarig (ADHD) zoontje des huizes was het struikelblok. Het kind pestte het hondje: wegduwen, slaan, trappen en dergelijke. Zeer verstandig besloot men de twee uit elkaar te halen. Voorlopig ging Bo C0820, dochter van Diderick en Dieke-Balou, vier weken logeren bij mensen die al op de wachtlijst wachtten op een pup.

Na de vakantie bleek het zo goed te klikken dat dit meteen haar nieuwe tehuis wordt.

Triester vind ik het verhaal van Bink C0518, een drieeneenhalf jarige zoon van Nienke en Zac, gecastreerd op de leeftijd van tien maanden “omdat hij dominant zou zijn” en zich pittig toonde naar andere honden, dat wil dus zeggen dat er toen al onvoldoende in de hond is geïnvesteerd aan opleiding, samen werken, voldoende lichaamsbeweging, kortom alles wat een opgroeiend individu nodig heeft om harmonieus de pubertijd door te komen.

Inderdaad, bijna drieeneenhalf jaar oud, besloot men de hond van de hand te doen: de ouders hebben het te druk, de kinderen laten hem niet uit. Gelukkig begreep men wel dat de nog jonge hond verpieterde.

Gelukkig stond er op de ‘herplaatsingslijst’ iemand die blij was met dit buitenkansje!

Puppygeld Deze maanden ontvingen we puppygeld van fam van Gemert, mevr. Hagenaars, mevr. Kleinsman.

Heel hartelijk dank voor uw bijdrage.

Vaak op onverwachte momenten kan dat maar zo te pas komen bij gezondheidsproblemen.

Het is fijn om dan een potje te hebben liggen bijvoorbeeld voor geneeskundig of pathologisch onderzoek dat moet worden verricht voor mogelijke erfelijke verschijnselen bij onze honden.

Het zg. puppygeld (bemiddelingskosten) bedraagt € 5 per pup, te betalen door de fokker.

Gelieve dit bedrag over te maken op rek.nr. NL02INGB0004835725, t.n.v.

Stichting Terugfokprogrogramma Hollandse Smoushond, te Den Haag

Wilt u er aan denken zelf contact op te nemen, de kist te halen, te gebruiken, schoon te maken en weer terug te brengen? Wilt u het ook aan de contactpersoon melden als de kist van het ene adres naar het ander verhuist?

Soms raken kisten kwijt en staan vergeten in een schuur of op zolder.

Moraal van dit verhaal: neem nooit een hond voor de kinderen, maar alleen voor jezelf!! De hond kan vijftien jaar worden, een tijdspan waarop de kinderen allang verder zijn in hun eigen ontwikkeling of zelfs al het huis uit zijn.

Fredie van der Giessen ___________________________________

Nieuw tehuis gezocht Max Carlijn is inmiddels al weer negeneneenhalf jaar oud.

Zijn eigenaren kunnen hem niet meer houden: Meneer heeft de ziekte van Parkinson; mevrouw is nog niet geheel hersteld na twee hartoperaties.

Max is een zeer levendige reu, die los kan lopen in het bos, niet jaagt en vriendelijk is voor vreemden, maar beter niet bij kleine kinderen geplaatst kan worden.

Hij is gewend om af en toe in de bench te zitten. Het is een lieve hond die nog wat meer structuur moet krijgen.

Inmiddels verblijft Max nu alweer twee maanden in een pension.

Wie wil deze temperamentvolle hond nog een gelukkige oude dag geven?

U kunt contact opnemen met C.F.van der Giessen, tel 070-3230215

tel.nr. 077-4745077 Roosendaal, fam. Roovers, tel.nr. 0165-566786 Schijndel, mevr. Abrahams, tel.nr. 073-5479000 Hoogersmilde, fam Kaper-Klaver, tel.nr. 0592-458283

Er staan nestkisten te leen in: Arnhem, fam van der Schans, tel.nr. 026-4460554 Delft, mevr.M.A.van Gaalen tel.nr. 015-2611123 Elburg, fam.Bijl tel.nr. 06-23193328 Epse, mevr F.Sicco Smit, tel nr. 0575-491478 Geleen, mevr.van Dam, tel.nr. 046-4754613 Namens de stichting, Heeg Mw. Kuiper- Beaujon, Fredie van der Giessen 0515 443113.

Naarden, mevr. I.van den Berg, De foto's zijn van de geboorte van het tel.nr. 035-6940676 nest Stijnke x Lau Reuver, fam.Peeters, _________________________________________________________________

Oproepje Beste leden, Al vaker hebben wij in ons clubblad een oproep gedaan om te horen wie van onze leden een kynologische opleiding met succes heeft afgerond. We vinden dit leuk om te weten natuurlijk maar er zit ook wat eigenbelang bij! Heel graag komen we in contact met u, om eventueel onze gelederen te komen versterken bij o.a. de Rits-dagen, de gedragstesten, de zeven-weeks-nestbezoeken en ook, of vooral, als ‘trainee’ bij het opstellen van dekadviezen en het omgaan met ons computerprogramma ZooEasy waar wij de hele geschiedenis van alle Smouzen invoeren.

Als u de Smous een warm hart toedraagt en de vereniging wilt helpen met uw kennis en kunde, dan horen wij heel graag van u. U kunt contact opnemen met mw. Fredie van der Giessen of met de redactie van dit blad. Alvast erg bedankt!

19

Clubmatch Tips&tricks Voor leden die voor de eerste keer hun Smous hebben ingeschreven lijkt het misschien wat griezelig allemaal, maar alles valt reuze mee. Gezelligheid staat immers bovenaan. Een Smous is en blijft een no-nonsens-hondje van no-nonsenseigenaren. Wanneer baas en hond ontspannen in de ring staan is dit al een voordeel. Uw Smous vertrouwt zoals altijd op u dus als u relaxed bent is uw Smous dat ook.

Onderstaand een paar Tips & Tricks om uw hond zo goed mogelijk voor te brengen. U heeft nog even de tijd om met uw hond te oefenen: Uw Smousje moet in volle vacht worden voorgebracht. Is-tie onverhoopt toch recent geplukt, dan beoordeelt de keurmeester in ieder geval gebit, bouw en gangwerk.

Was uw hond niet voorafgaand aan de show (daar wordt de vacht zacht van en is dan dus niet goed op hardheid te keuren).

Uw hond moet leren op een tafeltje te staan om bevoeld en mogelijk gemeten te worden.

Leer uw hond haar/zijn tandjes te laten zien (leg de ene hand onder de kin en met uw andere hand trekt u voorzichtig met uw duim en wijsvinger de lippen wat uit elkaar, bij een gesloten bek, zodat de opeengeklemde tanden zichtbaar worden). Let op dat u de lip niet te hoog optrekt; dit doet namelijk pijn!

Het gangwerk wordt in draf beoordeeld; laat hem dus niet springen of galopperen. Uw hond dient aan uw linkerzijde te lopen. Zelf kunt u het beste in een snelle wandelpas lopen. U en uw hond moeten soms een rondje lopen, soms een driehoek en soms in rechte lijn (dit is afhankelijk van de keurmeester).

Dan moet uw hond ook nog een aantal minuten staan voor de keurmeesterstafel. Ervaring met showen heeft mij zelf geleerd om de hond te negeren, dus niet aan te kijken als hij eenmaal “mooi� staat.

Wanneer u samen met uw collega-showers in de ring staat, blijf dan attentie voor uw eigen hond houden, probeer hem steeds mooi te laten staan en praat niet te veel met elkaar. Ook al denkt u dat de keurmeester met iets anders doende is, kan het maar zo zijn dat hij uw hond juist wel in de gaten houdt om mogelijk te plaatsen!

Zelf ben ik ringmeester en waar nodig sta ik u met raad en daad terzijde.

En last but not least voor alle deelnemers: heel veel succes gewenst en uiteraard heel veel plezier, samen met uw Smousje.

Jacqueline Boerstoel __________________________________________________________________________________________________

Medisch Granen in hondenvoeding Er is vaak sprake van granen in hondenvoeding, positief en negatief, maar hoe zit het nou echt?

Hoe het ging bij de wolf De voeding van de voorouders van onze honden, de wolven, was zeer divers. Deze varieerde van gevangen planteneters, kleine knaagdieren, kadavers, uitwerpselen (ontlasting van grazers zoals paarden) en dergelijke, in feite allemaal voedingsstoffen afkomstig van planten- en zaadeters.

Deze zaden zijn hoofdzakelijk afkomstig van de diverse grassen. De verzamelnaam voor deze (gras) zaden is: graan.

Dierenarts Marjan Schalekamp van Dierenkliniek Noordwolde schrijft elk kwartaal een medisch artikel voor ons Smouzenblad.

Voor informatie kunt u contact opnemen mop telefoonnummer 0561-430410 of kijk op de site www.dknw.nl

Het is een algemeen bekend feit dat wolven, zodra ze een grote grazer hebben gedood, als eerste de buikinhoud, inclusief de voorverteerde planten en zaden, opeten. Wanneer ze bijvoorbeeld een muis of een lemming

20

vangen, wordt deze ook in hun geheel opgegeten, inclusief maag- en darminhoud. In feite komt het erop neer dat een gedeelte van de voeding bestond/bestaat uit koolhydraten (de voorverteerde planten en zaden). Koolhydraten zijn, net als eiwitten en vetten, essentieel in de voeding van wolven en dus ook in de voeding van onze honden.

Doordat de voorouders van onze honden steeds vaker voedsel zochten bij de nederzettingen van mensen (rondtrekkende nomaden en jager-verzamelaars), pasten zij zich geleidelijk aan naar een voedingspatroon van meer zetmeel en minder vlees.

Nieuwe onderzoeken Recent genenonderzoek heeft aangetoond dat er verschillen zijn voor wat betreft zetmeelvertering tussen wolven (Canis Lupus) en honden (Canis lupus familiaris).

Dit genenonderzoek is beschreven in het blad 'Nature' op 23 Januari 2013 met als titel: “The genomic signature of dog domestication reveals adaptation to a starch-rich diet”.

diarree tot gevolg. In de natuur zijn de zaden reeds voorverteerd door de enzymen en bacteriën in het spijsverteringskanaal (maag en darmen) van het prooidier.

de stof gliadine bevatten, bijvoorbeeld tarwe, maar komt bij honden veel minder vaak voor dan de volksmond wil doen geloven. Mais en rijst bevatten geen gliadine.

Tijdens de domesticatie is het verteringssysteem van de voorouders van de honden langzaam steeds meer aangepast aan de vertering van zetmeel; omdat zij, net als de mensen, vaak tevreden moesten zijn met vooral brood en pap. Zaden waren voor de mens tenminste makkelijk te bewaren.

Dus ook een groot gedeelte van de voeding van de eerste honden bestond uit koolhydraten uit zaden.

Bij het gebruik in hondenvoeding moeten de rauwe granen (en andere zetmeel houdende producten zoals wortels en knollen) dus worden "voorverteerd", met andere woorden: het zetmeel moet worden "opengebroken" zodat de koolhydraten bereikbaar zijn voor verdere vertering in de darm van de hond.

Zelfs voor mensen, waarvan de darmlengte in verhouding zeven keer langer is, zijn rauwe granen, wortels en knollen (bijvoorbeeld aardappelen) niet tot nauwelijks verteerbaar en leiden tot gasvorming, darmkrampen en dunne ontlasting.

Dit "openbreken", oftewel "ontsluiten", van het zetmeel gebeurt wanneer het product gedurende een bepaalde tijd wordt verhit (koken).

Honden hebben meestal een voedingsallergie die voortkomt uit intolerantie op een bepaald dierlijk eiwit in de voeding.

Koolhydraten worden omgezet in glucose dat nodig is voor de lichaamsfuncties van de hond. Het is voor dragende en zogende teven zelfs van essentieel belang dat de voeding voorziet in een bepaald gehalte aan koolhydraten. Als de teef te weinig koolhydraten krijgt tijdens de dracht en lactatie, is de overlevingskans van pasgeboren pups gering.

Uit het bovenstaande blijkt dat van oudsher zaden (lees: granen) een wezenlijk onderdeel vormen in de voeding van wolven en nog meer in de voeding van de voorouders van onze honden.

Omdat dit ontsluiten, vooral bij extruderen (krokante brokjes die op water blijven drijven), nogal eens onvoldoende is omdat de duur van de verhitting te kort is, ontstaan hierdoor vaak verteringsproblemen met darmproblemen tot gevolg. Vanwege deze problemen is men al gauw geneigd om elke voeding die granen bevat over één kam te scheren. Echter, wanneer de granen (rijst, mais, tarwe en dergelijke) vooraf goed worden ontsloten zijn het waardevolle leveranciers van essentiële voedingsstoffen.

Dus: Granen zijn van oorsprong onderdeel van de voeding van wolven, de voorouders van onze honden.

Onderzoek (2012-2013) heeft aangetoond dat het vertereingssysteem van onze honden zich tijdens de domesticatie heeft aangepast naar een voedingspatroon van meer zetmeel en minder vlees Honden hebben koolhydraten nodig Graan is in alle soorten een prima bron van koolhydraten Graan moet voldoende verhit, zodat het volledig ontsloten is voor het in hondenvoer gebruikt kan worden.

Mais en rijst bevatten geen gliadine Conclusie: Granen in hondenvoeding zijn juist nodig als goede koolhydratenbron, mits goed bereid.

Negatief of positief over granen in hondenvoeding Als het zetmeel in de zaden niet voldoende is voorverteerd kan dat klachAlle grotere merken, zoals bijv. Hill’s, ten geven. De koolhydraten zijn dan Royal Canin en Eukaneuba, werken onvoldoende bereikbaar voor verdere volgens deze manier van bereiden van vertering in de dunne darm (vanwege Een ander punt waarom nogal eens hondenvoeding. Granen leveren dus het korte darmkanaal van de hond) en negatief over granen wordt gesproken geen problemen, mist je de juiste voebelanden dan in rauwe vorm (als zet- is het optreden van een glutenallergie. ding geeft. meel) in de dikke darm. Hier vindt dan Glutenallergie (Coeliakie) kan alleen vergisting plaats met gasvorming en worden veroorzaakt door granen die _________________________________________________________________________________________________________

Oproepje Medisch Dierenarts Marjan Schalekamp van Dierenkliniek Noordwolde schrijft elk kwartaal een medisch artikel voor ons Smouzenblad. In dit nummer is dat een interessant artikel over granen in hondenvoer.

Als u ook een vraag heeft over een medisch onderwerp, iets waar u met uw Smousje mogelijk tegenaan gelopen bent, dan is Marjan graag bereid hier in een volgend nummer op terug te komen. U kunt denken aan de vacht, nagels, tanden, bewegen, ouder worden enzovoort enzovoort.

U kunt uw vraag mailen aan Suzanne, zij neemt dan contact op met mw.

Schalekamp. suzannezaal@chello.nl Sammie en Lieveke op Texel 21

Cookie op de hei

Broezel op wacht

Beer zit graag hoog

Smousjes op vakantie

Yiske, de strandsmous

En ook al op het strand: Bram en Gijs

22

Noes in Tirol

Solle

Lotje aan zee

Pepper in overpeinzing

Unique en Doike bereiden zich al voor op de herfst

Kees en Pip, twee dikke vrienden 23

Zwemmende Smousjes De herfst is nabij en een stukje over zwemmende Smousjes lijkt wat mosterd na de maaltijd. Maar toch...sommige Smouzen zwemmen tot ver in november en anders is het nuttige informatie voor volgend voorjaar. De informatie hebben we op internet gevonden en een beetje aangepast omdat het een Belgische site betrof.

Met het warme weer zoekt ook een hond wel eens verfrissing in water.

In het water spelen is leuk en kan een goede oefening voor honden zijn, maar er zijn een paar risico’s.

Bij de combinatie water – hond denkt men spontaan aan Labrador Retrievers.

Heel wat hondenrassen kunnen echter zwemmen en sommige honden doen het veel beter dan anderen. Sommigen honden zijn blijkbaar gewoon geboren om te zwemmen terwijl andere liever met hun vier poten op het droge blijven.

Hondenpoëzie Onderstaand een droefachtig gedicht van J.J.L. Ten Kate Hondenmijmering Sakkerloot! Hoe jeukt mijn maag!

In geen zes kwartier gegeten.

Schrale tijden. Vlooienbeten.

Kwade jongens. Beestenplaag.

Altijd vasten. Duivels mager.

Mensenvriendschap. Fricassee.

Benen. Longen. Jan de slager.

Morgen hal-dag: vrij entree.

Jachttijd: Dikke Dries de jager…

Kwispelstaart ik wel gedwee?

Blaffen. Bijten. Knorren. Knagen.

Bruine Fanny! Gele Mop! Zeven weken: hondendagen: Houten hok en halsbandstrop.

Hitte. Dolheid. Watersloot…

Diender…als een pier zo dood!

De beste manier om je hond te leren zwemmen is om hem als pup al met water te laten kennismaken.

Indien nodig kunnen drijfmiddelen (bandjes of zwemvestjes) een noodzaak zijn zodat de hond geen angst voor water oploopt.

Als de hond kan zwemmen moet men rekening houden met volgende gevaren: - Rotsen, stenen of andere scherpe voorwerpen in het water waar de hond zich aan zou kunnen verwonden.

- Infecties door het drinken van zoet water uit bijvoorbeeld beken en waterlopen.

- Een ander risico, als je op het strand loopt is een acute zout-vergiftiging door het teveel innemen van zout(water). Spoel daarom de hond af met zoet water na een zwempartij in zee.

- Een gevaar waar men bij honden niet direct aan denkt is de afdekkingen van zwembaden. Een hond kan daar doorzakken en verdrinken omdat hij niet meer uit het zwembad kan komen.

Laat nooit een hond onbewaakt spelen in water en speel nooit met speeltjes die kunnen zinken (zodat de hond verplicht wordt om te duiken om zijn speeltje te bemachtigen).

Besef als eigenaar wanneer de hond genoeg gespeeld heeft zodat hij niet te uitgeput raakt en daardoor in het water in problemen kan raken.

Zorg er dus voor dat zowel het baasje als de hond er fun aan beleven. _____________________________________________________________

Vlooien?

Deze zomer was een geweldige zomer voor vlooien als ik mijn hondentrimster mag geloven. Vele honden die bij haar op de tafel kwamen bleken vlooien te hebben als gevolg van de warme winter en de warme, vochtige zomer.

Had u er ook last van?

Wat te doen tegen vlooien Alleen de bestrijding van de volwassen vlo is onvoldoende; de behandeling van de omgeving is essentieel. Het grootste gedeelte van het probleem bestaat immers uit de eitjes, de larven, en de poppen die in de omgeving zitten.

De diverse huis- tuin en keukenmidde-

len die in de handel zijn, zijn vaak wel effectief in de bestrijding van volwassen vlooien, maar pakken bijna nooit het hele probleem aan.

Middelen die zowel de eitjes, de larven, de poppen én de volwassen vlo aanpakken zijn schaars. Ook de sprays om de omgeving vlovrij te maken zijn meestal niet geschikt om ook eitjes, larven en poppen te bestrijden.

Een pas uitgekomen vlo die een gastheer vindt bijt altijd meteen. Anti-vlooienmiddelen werken dus nooit direct.

De ouderwetse ijzeren vlooienkam werkt prima bij het verwijderen van

24

volwassen vlooien, maar ook hier worden eitjes larven en poppen niet bestreden. Van halsbandzendertjes, biobandjes homeopatische druppels en knoflooktabletten zijn de effecten nog niet aangetoond.

Om overlast van vlooien te voorkomen is het zaak het huis regelmatig grondig schoon te maken. De larven van vlooien leven immers van klein afval zoals huidschilfers en dergelijke. Was ook de mand van het huisdier regelmatig. Zet de mand op een stenen of laminaatvloer.

Succes!

Uit de oude doos 3

Die van mij

Opnieuw is mw. Ine van den Berg 'in de oude doos' gedoken voor een stukje geschiedenis.

Puppyprijs De puppyprijs is door alle jaren heen nog steeds het hete hangijzer.

Mevrouw Barkman heeft zich éénmaal laten verleiden om de puppyprijs aan te passen. Daar had ze later spijt van en heeft daarna gelukkig altijd voet bij stuk gehouden.

In “Mededelingen” van augustus 1979 stond het volgende over de ledenvergadering van mei 1979, die gehouden werd in Heerenveen. Hoewel dat voor velen een lange reis betekende, stonden 28 namen op de presentielijst. Op dat moment waren er 168 leden! Wat een geweldige opkomst op zo’n locatie!

"De pupprijs van fl.150,-- werd niet eerlijk gevonden tegenover fokkers van Bijlage C- honden, die voor elke stamboom plus tatoeage fl.30,-- aan de Raad van Beheer moeten betalen. Die kosten moeten nu doorberekend worden.Ook dan steken we met fl.180,-- nog zeer gunstig af bij eigenlijk alle andere rassen.

Moge dat zo blijven! Het houdt op winst beluste lieden buiten onze gelederen.

Dus fl.180,-- voor ruwharige gele Bijlage C-hondjes, fl.150,-- voor dito Voorlopig Register hondjes en wat-u-er-maar-voor-krijgen-kunt voor miskleuren en pups met verkeerde beharing. Geef nooit een pup gratis weg. U verkleint de kans op een lijdensweg door voor het hondje minstens fl.50,-- of fl.75,-- te vragen. Dat kan iedereen tegenwoordig wel opbrengen, aldus mevrouw Barkman.

Maar mevrouw Koolhaas vindt de adviesprijs van fl.150,-- te laag. Zij heeft uitgerekend dat een pup haar fl.195,-- kost, alleen al aan opfokkosten.

Mevrouw Barkman wil deze puppyprijs graag zo laag mogelijk houden, enerzijds om de pups goed kwijt te kunnen, anderzijds om broodfokkers af te schrikken.

Daar vrijwel alle smouzenfokkers “gelegenheidsfokkers” zijn, dus mensen die maar af en toe eens fokken, blijken diverse leden van mening dat elke hobby geld kost en dat je er best wat op toe mag leggen."

.......kijken uit naar het moment dat er in Midden Delfland weer gemaaid zal worden. Want de eerste paar dagen na het maaien, hebben alle muizen kennelijk nog geen goed heenkomen weten te vinden.

Op een van die dagen kregen onze smousjes een wandelingetje door gemaaid weiland en berm.

En zoals echt stalhondjes betaamt, zorgen Jip en Woezel er wel voor, dat de hooilanden eens goed worden opgeruimd. Neuzen de lucht in, zo'n gemeen dodensprongetje, schudden en het is gebeurd met de muisjes.

Helaas volgt na het schudden het opeten van hun prooi. Behalve een nogal gruwelijk, ook 'n onsmakelijk gezicht.

Het meest onsmakelijke gebeurde echter na een van zulke wandelingen: Jip was misselijk, maar at wel haar bakje leeg. Dat had ze misschien beter niet kunnen doen, want dat werd kotsen op wel zes plekken. Ik telde in de zes vieze kwakken zes complete muizen!

Op voorstel van mevrouw Rozema wordt de richtprijs voor een goede pup toch wat meer vrij gelaten: naar keuze fl.150,-- tot fl.200,-“Zo, nu weet u toch het voornaamste”, schrijft mevrouw Barkman, “als u verder nog nieuwsgierig bent naar de rest van de op de jaarvergadering ter tafel gekomen onderwerpen, dan moet u er voor zorgen de volgende keer wel aanwezig te zijn. U krijgt dan het volledige verslag te horen”!

De puppyprijs is en blijft een discussiepunt, helaas.

Laten we met z’n allen zorgen dat op winst beluste fokkers bij ons geen kans krijgen! ________________________________________________________________

De neus van de hond Uit de nieuwsbrief vanTeam Dierenartsen gezelschapsdieren Dierenartsenpraktijk Horst leest u hieronder een artikeltje over het verschil tussen de neus van de hond en die van de kat.

T 077-3982169, E dierenarts@daphorst.com De neus van de hond is ongeveer een miljoen keer gevoeliger dan onze neus.

Instinctief wil een hond overal aan snuffelen met zijn neus, aan mensen, voorwerpen, andere honden, etc. Zo doet de hond allerlei informatie op tijdens de wandeling. Iedere keer dat je de hond uitlaat leest hij eigenlijk de lokale krant.

Door het snuffelen weet hij weer de laatste stand van zaken in de buurt, wat er is gebeurd, wie er zoal is geweest en dat buuf momenteel in een moeilijke periode zit.

In de hersenen van de hond zijn veel cellen bestemd voor het herkennen van geuren, bovendien zijn er veel zintuigcellen in de neus van de hond, die heel dicht bij elkaar liggen. Alle zintuigcellen voor het herkennen van geuren bij elkaar, nemen wel zo’n 130 vierkante centimeter oppervlak in beslag in de neus van de hond, bij de mens is dit 3 vierkante centimeter.

Een hondenneus is vaak wat vochtig. Door het snuffelen worden bepaalde cellen in de neus geactiveerd, die vocht 25

aanmaken. De geurdeeltjes worden door dit vocht opgelost en zo beter in contact gebracht met de reukcellen.

Een hond vertrouwt dus allereerst op zijn neus, dat is bij de kat net wat anders. Een kat luistert en kijkt in eerste instantie met oog en oor, pas dan gebruikt hij zijn neus. Alleen op korte afstand zoekt een kat wel met zijn neus. Leg maar een eens een kattensnoepje vlak voor de kat neer…

De kat kan behalve met zijn neus, ook op een andere manier ruiken. Dat doet de kat met het orgaan van Jacobsen, een klein orgaan in zijn mond. Hiermee worden specifieke geuren opgevangen, vooral sterke, zoals die van krolse katten en kattenkruid. Door zijn bekje een klein beetje te openen kan de kat dan de geur ruikproeven: het zogenaamde “flehmen”.

Geur is verbonden met smaak. Als een kat honger heeft dan wil hij eten, uiteraard. Echter dit hongergevoel is bij ons mensen voldoende om te gaan eten. Bij een kat niet, hij moet ook ruiken. Dit valt vooral op bij katten die vaak verkouden zijn, zij kunnen snel vermageren. Ook bij oudere katten neemt het reukvermogen af, een speciaal voer dat sterker ruikt, kan de kat dan verleiden om toch te eten. _____________________________________________________________________________________________________________

Hollandse Smous doet de jachttraining! geflapper van die ‘jachthut’ maar zo zo.

Hij was als vierde aan de beurt en had dus al wat schoten gehoord en toen ook nog een vliegtuigje laag overkwam, zag ik zijn ‘lantaarnpaal’ staart tot beneden het gebruikelijke niveau zakken. Nog niet vaak heeft hij zo veel steun bij mij gezocht. Maar toen hij aan de beurt was, deed hij het goed en apporteerde de dummy.

Barbara Voogt doet hieronder verslag van haar Smousje Tikker die, samen met zijn vriendje Bert, meedoet aan een echte jachthondentraining.

Karin, de bazin van de koningspoedel Bert en ik, de bazin van de Hollandse Smous Tikker, trainen al een jaartje met elkaar - jachttraining.

De koningspoedel is van oorsprong een jachthond voor waterwild in het riet, de beharing aan zijn poten, die nu voor de show idiote vormen aanneemt, is van oorsprong een bescherming tegen de scherpe rietbladeren/stengels, zo vertelde Karin mij. Karin is fanatiek en zit ook op jachthondencursus bij Philip Modijefsky en ik ben ook fanatiek en teer op mijn ervaring met de flatcoated retrievers, die ik gehad heb.

Kortom met zijn vieren vormen én de bazen en de honden een komisch duo!

De honden hebben allebei dezelfde kleur, strogeel heet dat bij de Hollandse Smous en abrikoos is dat voor de koningspoedel.

Beide honden kunnen met hun hazelnootvormige bruine ogen de acties op het veld geconcentreerd volgen om daarna de actie op het veld volledig

verschillend af te handelen. Bert gaat te werk met de elegante bewegingen van een volbloed paard, Tikker daarentegen scheurt als de eerste de beste opgevoerde brommer richting dummy.

Een dummy is een soort zandzak, die als haas, eend, duif of konijn moet doorgaan.

Over het komische van het duo bazen wijd ik maar verder niet uit, het is tenslotte een hondenblad, onze glossy.

Maar het mag duidelijk zijn, baas en hond hebben er in tweevoud plezier in en Karin probeerde me al eerder te verleiden om ook naar de jachthondencursus te komen.

Deze donderdag was het zover, ik had toegezegd mee te gaan naar de jachthondentraining van Philip Modijefsky.

Philip doet niet moeilijk en Tikker als niet-jachthond mocht meedoen met de cursus. Geweldig, ronduit!

De eerste proef was vanuit een jachthut; een soort tent, waarin hond en baas gaan zitten. Buiten beeld klinkt een schot en valt een dummy - commando zoek apport en hopen dat hij de zandzak, oftewel nepduif binnenbrengt. Bert deed het goed en ging als een speer. Tikker vond vooral het schot iets aparts en verder ook dat

26

Dezelfde proef deden we nog een keer, maar dan met een waterapport.

De moeilijkheid is dan voor de hond, dat hij uit het water komende niet de dummy mag laten vallen en dus niet mag schudden. Hij moet eerst de dummy brengen en dan pas schudden! Tikker deed dit dit keer uitstekend en zijn ‘lantaarnpaal’ staart kon het schot weerstaan. Het vasthouden van het apport uit het water gaat absoluut niet altijd goed, maar als er concurrentie van andere honden in het geding is, presteert Tikker vaak goed. Hij vergeet gewoonweg te schudden!

Een andere spannende oefening was ‘steadiness’. De bazen staan in een kring rond Philip, de hond zit los naast de baas. Philip gooit dummy's naar de bazen en wij gooien ze weer terug. De honden zitten en volgen alles. Soms gooit Philip een dummy achter de kring en één van de honden mag deze dummy dan halen. Bij alle honden ging het wel een keer mis, maar over het algemeen volgde onze trouwe viervoeters de gooipartij met spanning! Al met al zeer inspannend en om vrolijk van te worden! Tikker heeft de rest van de dag liggen dromen.

Noot: in de volksmond is Bert een Koningspoedel, officieel heet hij Grote Poedel.

Die van mij…

Die van mij kan soms zo vreselijk stinken! Niets heerlijkers dan rollen in een dooie vis of een half vergane kikker. In mijn hondenwandeltas zit standaard een miniflesje hondenshampoo. Op het hondenstrandje stuur ik Keet (want over deze stinkerd heb ik het) het water in, dan sop ik haar en gooi de bal zo ver mogelijk het water in zodat ze flink moet zwemmen. En voilà, schoon en heerlijk ruikend gaan we dan naar huis.

Maar wat te doen als ze mee is naar een bestuursvergadering en na een wandeling op de dijk tussen de middag zó vreselijk stinkend terugkomt? Neus dicht en verdragen maar. Later bleek de oplossing binnen handbereik: vlak bij het restaurant in Zeewolde, waar wij vergaderen, staat namelijk een heuse hondendouche. Nooit gezien. Maria stuurde me deze foto.

Suzanne

Wandeling Kijkduin Zondag 23 november gaan we op het mooie strand van Kijkduin wandelen.

Voor eventuele laatkomers: We wandelen richting zuid, dus richting Hoek van Holland.

We starten om 11 uur. Na afloop kunnen we gezellig bijpraten met een drankje en hapje op de boulevard.

Vanaf de A13 (Rotterdam-Den Haag): afslag 7 naar de A4 richting Rijswijk, Den Haag zuid, Naaldwijk. Dan afslag 12: Wateringen, Den Haag Zuid, Naaldwijk, Hoek van Holland.

Zie verder na * Vanaf de A4 (Amsterdam): afslag 12: Wateringen, Den Haag Zuid, Naaldwijk, Hoek van Holland. *Deze (lange) weg rechtuit. Bij de laatste stoplichten voor de boulevard linksaf, de Machiel Vrijenhoeklaan op.

Aan het einde van deze weg is een keerlus, daar verzamelen we.

Maria van Gaalen, tel: 015-2611123

______________________________________________________________________________________________________________

Nieuwe Leden R. de Beer, Berkel en Enschot L0932 J. Blaauw, Groningen L0390 A. P.W. Bovendeert, Witharen L0393 J.L. Brouwer, Loosdrecht L0391 E.P.H. Coenen, Cuijk L0423 J. Coret, Heemskerk L0422 H. Derks, Frederiksoord L0572 J.M. van Dijk, Groningen L0573 N.J.M. van Etten, Vorstenbosch L0626 M. Falk, Aalsmeer L0716 P. Grootenboer, Zierikzee L0874 J. de Gussem, Woudrichem L0873

M.L. Haks, Groningen L8019 C. v.d. Heijden, Warmenhuizen L8014 H. Heuten, Zwolle L8012 A. Hoek, Zwolle L8013 C.M.S. Hoogers, Beverwijk L8020 M.T.J. Jacobs, Cuijk L1137 M.Jacobs-Buursema,Molenschot L1136 M.J.A. Keijzer, Wilhelminaoord L2913 T.A. Klumper, Geldrop L2911 P. Kruizinga, Zwolle L2912 M. ter Laak, Erp L1360 M. Lee, Bennekom L1359

27

R. Mosselman, Leersum L1483 C.M. van der Most, Smilde L1482 A. Ottens, Winterswijk L1630 J. van Roon, Voorburg L1954 N.J. Sipma, Leiden L8015 J. Stelwagen, Enkhuizen L8018 L.M. Thomson, Amerongen L2144 W. van der Velden, Rotterdam L8016 J.M.L. Verheijen, Rijsbergen L2399 J.M.G. Verweij, Waskemeer L8021 M. Waaijer-Kramer, Noordwijk L2481

www.editoo.nl

28