MAG
Whispers 03
INHOUD...
DE POEZENKRANT - Martin Smit
OFFSCREEN - Kelli van der Waals SLANTED - Kelli van der Waals GUP - Sara Spoelstra BROWNBOOK - Sara Spoelstra
Uitgave: Athenaeum Nieuwscentrum 2012 vormgeving en samenstelling anneke reijnders http://athenaeumnieuwscentrum.blogspot.com
Athenaeum Boekhandel http://www.athenaeum.nl
MAG WHISPERS 03
Voor u ligt - of aannemelijker, staat - het nieuw nummer van MAG WHISPERS: ons eigen virtuele ZINE. Daarin staat een bundeling van recensies die de afgelopen tijd op de website van Athenaeum Boekhandel zijn verschenen (www.athenaeum.nl), verzameld in een tijdschrift dat alleen bestaat op het scherm. De voorgaande nummers hebben al veel lezers getrokken en we zijn blij dat onze bijzondere tijdschriften en onze recensenten de aandacht krijgen die ze verdienen. Although the title suggests that this magazine is written in English, alas it’s not‌ but there is plenty to look at and feel at our store and much is also to be found on our blog, you even might recognise the ZINES that are mentioned above.
athenaeumnieuwscentrum.blogspot.com
ŠYvonne Zomerdijk
De Poezenkrant blijft niet achter bij ontwikkelingen in de internationale media, zo blijkt uit het zojuist verschenen nummer 56. Het vorige nummer (voorjaar 2011) verscheen nog op het formaat en in de vormgeving van de Engelse krant The Sun. Dankzij de door de Britse dagbladen ingezette trend om op kleiner formaat te verschijnen, heeft ook de directie van De Poezenkrant besloten, voortaan op een compacter formaat uit te komen. Gelukkig deelt directeur P. Schreuders ons mee dat dit voor de inhoud geen gevolgen zal hebben: verhalen, berichten, de variatie aan opmerkelijke advertenties en ingezonden brieven blijven zoals ze zijn en altijd waren. Het onregelmatig verschijnende tijdschrift (sinds 1974), zal ook in de toekomst berichten over 'de mooie dingen van het leven zoals mode, design, gastronomie, reizen, duurzaamheid en personal finance', aldus de directeur. Door Martin Smit. N.B. We bespraken ook het vorige nummer van De Poezenkrant ook toen met uitroeptekens. Tijdloos ĂŠn actueel, en bekend met de dienstregeling
Op het eerste gezicht lijken de artikelen in De Poezenkrant vooral triviaal van aard. Bij nadere bestudering blijken ze juist zowel tijdloos als actueel. Welk ander tijdschrift kan dat van haar inhoud zeggen? De door de diverse medewerkers gesignaleerde belevenissen en gedragingen van poezen - soms van jaren geleden - alsmede reclameuitingen met poezen en foto's van poezen in het dagelijkse straatbeeld, zijn van alle tijden. Ieder nummer van De Poezenkrant is gemodelleerd naar een ander, soms al lang geleden verdwenen tijdschrift. Opmerkelijk in dit nummer is de geografische herkomst van de diverse verhalen: poezen in Parijs, Griekenland, Den Haag,
Wenen en Grouw. Ongetwijfeld daarom heeft de voorzijde ditmaal het uiterlijk gekregen van het Amerikaanse tijdschrift National Geographic, met het bekende gele kader, maar dan de ietwat barokke variant zoals het tijdschrift dat vanaf de jaren dertig tot en met zestig voerde. Twee verhalen over de opvallende combinatie poezen en treinen passen helemaal binnen dit thema. De Friese poes Poeke kende in de jaren zestig exact de dienstregeling van de langsrijdende treinen in Grouw, maar kwam op tragische wijze om het leven (overreden door een nachttrein) en de Amerikaanse zwerfpoes Chessie, die in de jaren dertig meereed op vrachttreinen, werd de mascotte en het symbool van een grote treinfirma.
Onthullingen In dit nummer maar liefst twee artikelen die in fotografie en film enkele curieuze zaken onthullen waarin katten een rol spelen. De beroemde Amerikaanse fotopionier Eadweard
Muybridge (1830-1904) wist in de jaren tachtig van de negentiende eeuw
als eerste de bewegingen van mens en dier vast te leggen op meerdere series foto's. Op basis van contactafdrukken blijkt nu dat zijn series niet de werkelijkheid representeren, maar dat Muybridge de beeldseries manipuleerde. Hij schoof beeldjes uit verschillende series in elkaar, of liet andere beeldjes weg. Spectaculair nieuws dus. Minstens zo ontsluierend is het verhaal over een beroemde scène uit de film The Third Man (Carol Reed, 1949, naar een verhaal van Graham Greene), gesitueerd in het naoorlogse, door de geallieerde bezetters verdeelde Wenen. Acteur Orson Welles, als de gezochte crimineel Harry Lime, verbergt zich in een portiek terwijl een katje over zijn schoenen krioelt. Een analyse van de beelden leert dat niet alleen in de scène zelf meerdere inconsequenties zitten, maar dat voor de scène tenminste drie en misschien wel vier verschillende katjes zijn gebruikt. En zijn de schoenen wel echt van Orson Welles, zo vraagt de auteur van dit artikel zich af. Immers, zijn er niet diverse stand-ins voor Welles gebruikt in Wenen en in Londense studio's? De ontdekking lijkt triviaal, maar iedereen zal voortaan met andere ogen naar deze scène kijken. Het artikel is afkomstig van de website catsonfilm.blogspot.com van kattenliefhebster Anne Billson. Wist u dat er zo'n website bestaat? Zo ontdekken we als lezers van De Poezenkrant in ieder nummer weer iets verrassends.
Lezersbrieven Niet zo onthullend wellicht, maar zeker opmerkelijk is een interview uit een nummer van Het Parool uit 1955 van Annie
M.G. Schmidt met Karel, de kater van de familie Doorsnee,
uit de uiterst populaire radioserie in de jaren vijftig, geschreven door Annie M.G. Schmidt. Karel heeft het soms moeilijk met zijn bestaan bij de familie, zo blijkt. Altijd lezenswaardig is de rubriek met ingezonden brieven, waarin lezers kort verslag doen van de beslommeringen en belevenissen van het samenleven met ĂŠĂŠn of meer poezen, vaak met een meegezonden foto. De brieven geven een mooie inkijk in de brede verscheidenheid van het lezerspubliek. Voor zover bekend is De Poezenkrant, zo melden medewerkers van Athenaeum Nieuwscentrum, het enige tijdschrift dat in haar kolommen - soms uiterst hilarische - mededelingen doet over haar abonneebestand: het aantal verlengingen van abonnementen sinds het vorige nummer of over ontraceerbare verhuisde abonnees of over wanbetalende boekhandels. Een lijstje van de sinds het vorige nummer overleden poezen en abonnees, geeft deze mededelingen dan weer een zwart randje.
Trend Dit op klein formaat uitgebrachte nummer van 'PoKra' doet absoluut geen afbreuk aan de inhoud. Of de ingezette compacte trend echter in de toekomst gehandhaafd blijft, is gezien de verschijningsvormen van eerdere nummers, maar zeer de vraag. De voorliefde van directeur P. Schreuders voor opmerkelijk vormgegeven tijdschriften, lijkt ons daarvoor te groot.
Martin Smit is redacteur van het anarchistische tijdschrift De As, publiceerde artikelen in De As, De Parelduiker en En Route, is redacteur bij uitgeverij De Vooruitgang en medewerker van
Athenaeum Nieuwscentrum. Bestel De Poezenkrant http://bit.ly/T6GVFf
Achter bits en Je had het vast al eens gemerkt: er kleeft iets magisch aan het leven in de digitale industrie. De bliepjes, muisklikken, touchscreens en capuchontruien waarmee de mensen zich daar omringen dragen de belofte in zich van innovatie en een nieuwe tijd. Offscreen doet niets om dit beeld tegen te spreken. Een verpleegster of een bouwvakker luistert waarschijnlijk niet naar werkgerelateerde podcasts tijdens het sporten, schrijft hoofdredacteur Kai Brach, en installeert zich voor zijn werkdag vast en zeker niet in een koffiebar. Mensen in deze industrie maken soms lange dagen, maar de negatieve bijklank van het woord ‘werk’ bestaat voor hen niet: ‘We do it because we love it, we are passionate about it and we feel blessed that someone else is willing to pay for it,’ aldus Brach. Offscreen biedt de lezer graag een kijkje in de levens van deze ‘mensen achter bits en pixels’. Door kelli van der waals voor hard//hoofd en Athenaeum.
I love flying! De levens die worden geëtaleerd zijn een aaneenschakeling van success stories. Zoals die van de Duitse Christian Reber, nog maar vijfentwintig jaar oud en nu al beschouwd als de zegsman voor de Berlijnse startup scene. Hij stopte zijn opleiding computerwetenschappen al na een paar lessen en stortte zich vervolgens van de ene startup in de andere, waarvan softwareontwikkelaar 6Wunderkinder zijn nieuwste is. Of het verhaal van Eva-
pixels
Lotta Lamm, een user interface-ontwerper die na Yahoo en Skype nu Google tot haar werkgever mag rekenen. Lamm laat haar levensloop bepalen door wat er voor interessants aan haar voorbijkomt: ‘I like to stay open to new things that come along, that make me change my perspective and, as a result, change my outlook on life and slightly shift my goals.’ Een half dozijn van dit soort interviews vormen de kern van dit blad, maar de kracht van Offscreen ligt
in de aandacht voor het dagelijks leven van deze mensen, waarmee het blad dicht op de huid komt van wat het wil laten zien. Bijvoorbeeld met ‘A day in the life of ’, een sectie die is gewijd aan de dagelijkse agenda’s van vijf mensen die voor grote en kleine technologiebedrijven werken, van Toronto tot Helsinki. De verhalen komen grotendeels met elkaar overeen: wakker door de wekker, bedolven onder e-mails, met plezier naar kantoor. Ook het spelen van spelletjes spelen tijdens werktijd staat in veel agenda’s. Al gaat een Duitse CEO hierin een stuk verder dan de rest: op weg naar een spontane pretvlucht met een bevriende piloot – ‘I love flying!’ – test hij snel een paar apps en schrijft hij wat reviews. Nadat hij over Oostenrijk is gevlogen werkt hij met een andere vriend een hamburger weg in München. Leuk, die nieuwe jetset.
Beheerst door werk Net zo persoonlijk als de dagprogramma’s zijn de zelfgemaakte foto’s in ‘Way back when’, en de herinneringen die erbij horen. Designers en ontwikkelaars van succesvolle startups vertellen over levensbepalende momenten als de komst van een eerste kind, de beslissing om te emigreren, of de keer dat ze een punk-album maakten. En omdat het persoonlijke leven van dit digitale volk toch grotendeels wordt beheerst door werk, zoals hoofdredacteur Brach al aangaf, toont Offscreen ook een aantal kantoren waar de magie plaatsvindt. Die zien eruit zoals je je voorstelt, met comfortabele banken en bakstenen muren, veel kleur, MacBooks, sneakers en slippers en, jawel,
capuchontruien. En wat zien deze mensen als ze naar buiten kijken? De Parijse Sacre-Coeur, een Filipijnse palmboom, Lower Manhattan of de haven van Sidney. Het leven is mooi, achter bits en pixels. Kelli van der Waals is mediawetenschapper en freelance journalist.
Bestel Offscreen
http://bit.ly/OWrByD
Su pe r
f
a mi l ie
S
S
Het kwartaalblad Slanted gaat over lettertypen, is van Duitse makelij, komt voort uit een blog (Slanted.de) en wil typografie, vormgeving, illustratie en fotografie verbinden. In de herfst van 2012 doet het dat onder de noemer Superfamilies, een verwijzing naar de ‘families’ van lettertypen met extreem veel variaties (vet, cursief, serif, sans-serif ). Klinkt voor de leek niet zo spannend, maar op deze glimmende pagina’s kan je een paar mooie dingen verwachten. Door kelli van der waals voor hard//hoofd en Athenaeum.
Voor de kenner... Moet je wat af weten van lettertypen om dit blad te lezen? Het liefst wel. Sommige essays en interviews achterin het blad – afwisselend in het Engels en het Duits, gedrukt in kleine letters die grote pagina’s vullen – zijn gericht op de liefhebber. Zo zijn er veel interviews over lettertypen met ontwerpers van lettertypen, waaronder ook de Nederlanders Erik Blokland, Luc(as) de Groot en Albert-Jan Pool. Een essay over R. Kelly en Experimental Jetset slaat pas ergens op als je dit Amsterdamse ontwerpbureau kent. En met een beetje weet van de verschillende types kan je het geëxperimenteer met letters in het blad waarschijnlijk beter waarderen.
... maar ook familiefoto's Maar er is meer. Zoals een uitgebreide reeks fotoreportages over families. Een gevarieerde selectie documentaire- en portretfoto’s vertelt uiteenlopende verhalen en presenteert verschillende thema’s, van migrantengroepen tot koningshuizen. Slanted hakt er op bladzijde drie meteen in met zwart-witfoto’s van Mexicaanse immigranten in de Verenigde Staten, in Joseph Rodrigues’ ‘Life on Both Sides of the Border’. Rodrigues portretteert in deze uitgebreide serie op directe wijze zowel de trots als het verdriet dat deze families tekent. Vreemde families, Texaanse families, redneck-families, mijnwerkersfamilies en vele anderen volgen, en een wat schijnbaar willekeurig gekozen verzameling foto’s van koninklijke familieleden. Laatstgenoemde serie is overgoten met naar het thema verwijzende kreten (‘The Blues Brothers’, ‘Rockefeller’, ‘The Simpsons’, etcetera) die tegelijk dienen als een showcase van lettertypen.
... en letters voor aan de muur Voor de geïllustreerde sectie van het blad heeft Slanted ontwerpers van het Kasselse bureau Rotopol de opdracht gegeven een illustratie te maken bij verschillende lettertypen. Het resultaat is een reeks originele tekeningen die je nog het liefst uit zou scheuren en aan de muur zou hangen. Lettertype Pluto werd een norse man met vier paarden en het water tot aan de lippen; Greta werd een lange draad in handen van verschillende generaties vrouwen; Regal Pro een slanke versie van een Niki de Saint Phalle; en Panorama een surrealistisch strandtafereel. Een onafhankelijk tijdschrift over lettertypen moet het midden zoeken tussen het vakblad en het magazine voor groter publiek. Dat midden vindt Slanted door de pagina’s te vullen
met foto’s en illustraties aan de hand van een lettertype-gerelateerd thema. Een diepgaand verhaal krijgt de lezer daarbij niet, maar vriendelijk voor het oog is het zeker. Niet alleen de illustraties, maar ook de foto’s zou je zo aan je muur kunnen hangen. Kelli van der Waals is mediawetenschapper en freelance journalist.
Bestel Slanted
http://bit.ly/hMuyw0
P g
Pleitbezorgers voor oede fotografie In een wereld waarin iedereen met allerhande apps moeiteloos de mooiste kiekjes maakt, heb je als professionele fotograaf wat te bewijzen. Dat met het maken van een echt goede foto wel degelijk een boel techniek gemoeid is bijvoorbeeld. En oog voor compositie. En niet te vergeten talent. Een duidelijke profilering is dan ook van het grootste belang. Internationaal vermaard fotografiemagazine GUP begrijpt dat. En stelt haar pagina’s ter beschikking. Door sara spoelstra.
De schoonheid van de foto’s GUP staat voor Guide to Unique Photography en werd in 2005 opgericht door Peter Bas Mensink en Roy Kahmann van designbureau Het Hoofdbureau.
Lag toen de focus nog vooral op de Nederlandse fotomarkt, tegenwoordig is het Engelstalige kwartaalblad – handzaam format, weinig woord, des te meer beeld – in 24 landen wereldwijd in de betere boekhandel te vinden. Anders dan bij de meeste fotografiebladen gaat het bij GUP niet enkel over het technisch ‘hoe’, maar veel meer over de schoonheid van het eindproduct. En dat spreekt een veel breder publiek aan dan alleen een fotografenpubliek. De werkwijze is als volgt: GUP kiest voor elke editie een aantal toonaangevende fotografen uit die zíj graag wil publiceren. Statuur en (geschoolde) achtergrond zijn daarbij ondergeschikt aan kwaliteit. Vervolgens worden de gelukkigen uitgenodigd zelf na te denken over de aanlevering en vormgeving van hun werk. Het magazine omzeilt hiermee de betaling van beeldrechten maar biedt de geselecteerde fotografen ook heel bewust een
Mexico, Iterbide, Muxes, Kahlo, War on Drugs, podium om zich mee te profileren. Dat gebeurt altijd aan de hand van een centraal thema. Het eerste nummer van 2012 is dat Mexico. Na de Mexicaanse revolutie (1910–1920) en de opkomst van de geïllustreerde media kwam de documentaire fotografie in dat land pas medio jaren zeventig en tachtig
op gang. Fotografe Graciela Iterbide is het toonbeeld van die ontwikkeling; de centrale rubriek Photo File is volledig aan haar en haar verstilde zwart-wit foto’s gewijd. Van een hele andere orde is de serie portretten van de zogeheten Muxes, transgender mannen die zich uitdossen als vrouwen en in de Mexicaanse samenleving aanzien genieten als het derde geslacht. Frida Kahlo mag natuurlijk niet ontbreken in een Mexico editie. GUP toont de beroemde schilderes vóór maar ook áchter de camera. De foto’s zijn afkomstig uit haar pas geopende fotoarchief. Mooi bewaard gebleven in zwart-wit. Schokkend is de gewelddadige reportagefotografie van Fernando Brito die de ellende van de Mexicaanse War on drugs zonder omhaal in beeld vervat. Ook dat is Mexico.
Platformfunctie Bij elke serie spat de liefde voor het onderwerp van de pagina’s. De medezeggenschap van de fotografen over de presentatie is hier duidelijk zichtbaar. En altijd staat de profilering van de fotograaf centraal: elk portfolio is uitgebreid voorzien van webadressen en andere contactgegevens. Online gaan de portfolio’s van de afzonderlijke fotografen verder op www.gupmagazine.com. En dan blijkt dat wat in de papieren GUP wordt getoond slechts voorproefjes zijn. Promotie op facebook en een dagelijkse update van alles wat er te weten valt binnen het huidige thema en over de wereld van kunstfotografie maken de platformfunctie van GUP af. In het gedeelte ‘Only for subscribers’ kunnen abonnees interviews en artikelen uit eerdere edities opvragen. Maar hoeveel vollediger de website ook moge zijn, op papier gedrukt komt iedere foto een stuk fraaier over. En dan is het geprezen handzame formaat van GUP ook een nadeel. Veel bladvullende foto’s worden door de bindnaad lelijk in tweeën gesneden. Maar het doel van GUP, het genereren van meer belangstelling voor goede fotografie wordt ruimschoots behaald. Sara Spoelstra (1983) is freelance journalist en cultuurwetenschapper. Bestel GUP#34
http://bit.ly/Tvdgfl
Š Martin Roemers
Viering van de moderne Arabier
Moslim zijn en een gouden kalf winnen: het kan. Dat ‘bewees’ Na tijdens het Nederlands Film Festival de prijs voor beste acteur w Na zijn ontroerende dankwoord, waarin hij kritiek uitte op de h maakte de multiculturele samenleving een klein sprongetje. Ein positiefs, verzuchtten de media. Eindelijk iets anders om over te ellendige integratieproblematiek. Eenzelfde verademing valt de magazine Brownbook en moslimtijdschrift Emel ten deel. Beide zonnige kant van een wereld waar stereotypes doorgaans de die Door sara spoelstra.
Arabische luxe, hergedefinieerd Het breken met die stereotypes is een belangrijke missie van het Engelstalige Brownbook. Dit blad – dat overigens zowel in opzet als opmaak opmerkelijke gelijkenissen vertoont met The New Yorker – draagt de welluidende ondertitel An Urban Guide to the Middle East en stelt zich tot taak ‘to reintroduce the Middle East to itself.’ En dat gebeurt met verve, mag wel gezegd: vanaf 2007 bedelft het blad haar lezers zes keer per jaar met een rijkdom aan moderne Arabische cultuur. Beeldende kunst, design, lifestyle, Palestijnse hiphop, Libanese film, Marokkaanse architectuur. Onderwerpen die gretig aftrek vinden in het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
-
asrdin Dchar toen hij won. uidige rechtse politiek, ndelijk weer eens iets e berichten dan die lezer van Midden-Oosten e bladen belichten de enst uitmaken.
-
Het onderwerp van de Brownbooks zomereditie, ‘redefining luxury’, is goedgekozen in het licht van de huidige economische situatie. En zelfkritisch bovendien voor een blad dat in Dubai redactie houdt. Arabische ‘well-worn cliches’ van veel geld, dure jachten en grote hotels worden afgeschud met artikelen over een stiltehotel in Fes, ’s werelds grootste biologische supermarkt in Dubai en de introductie van de ecologisch vriendelijke moskee (met windturbine in de minaret). Aan het woord zijn designers, architecten, muzikanten en wetenschappers. De tienjarige herdenking van 9/11 en de huidige nasleep van de Arabische Lente maken het bijna onontkoombaar om het niet óók over een maatschappijkritische boeg te gooien.
-
-
Dat doet Brownbook wel, maar het blad weet ook hier de clichés vakkundig te vermijden door steeds een verrassende invalshoek te kiezen. Na het portret van de Amerikaans-Afghaanse kunstenaar in Kabul die een kledinglijn voor zelfmoordterroristen ontwerpt volgen grappige infographics over dadels en sluiers.Verrassend is ook het artikel waarin de voormalige probleemwijk Kreuzberg in Berlijn, die vanwege de vele Turkse bewoners ook wel als ‘Little Istanbul’ bekend staat, als hippe reisbestemming wordt aangemerkt. Er gaat achter dit tijdschrift een rijkgeschakeerde wereld schuil vol hippe, creatieve en enthousiaste wereldburgers. En of die nou moslim zijn of niet, dat doet er eigenlijk niet toe. Sara Spoelstra (1983) is freelance journalist en cultuurwetenschapper. Huidig nummer brownbook 35 Kuwait http://bit.ly/VlQ4vq
-
Huidig nummer MIGRATION http://bit.ly/TPHyUs
Since 2004, Bidoun has filled a gaping hole in the arts and culture coverage of the Middle East, pioneering a distinctive voice that is intelligent, critical, and original. From the beginning, Bidoun has served as a platform — for new questions, images, and ideas about the Middle East. Bidoun’s activities fall in three primary areas: publishing, educational, and curatorial. To date, our projects have included a range of pursuits: curatorial initiatives, educational programs, artist commissions, talks, tours, performances, books, an itinerant library, and an online archive of avant-garde media. Bidoun magazine has won some of the most sought-after honors in the publishing world, including a nomination for a National Magazine Award for General Excellence in 2009, and three UTNE Independent Press Awards for social and cultural coverage, design, and art writing. Bidoun has been written about in Artforum, British Vogue, Newsweek, The New York Times Magazine, The New Yorker, Sueddeutsche Zeitung, and made an appearance on Topic A With Tina Brown, among many other venues. Our contributors include avant-garde artists, gallerists, writers, activists, and entrepreneurs from across the globe, as well as pop stars (like Maya Arulpragasam aka MIA), art stars (like Walid Raad, Lawrence Weiner, and Tony Shafrazi), and even a Nobel Prize laureate (Orhan Pamuk).
Kunstforum Numéro hommes , Purple Fashion , Foam, Mister Motley, Viktor , Highsnobiety, M Make Up, Slanted, Pop, Das Magazine, De Gids, Gastronomica, BEEF, Fantastic Man, Be Street, Prestage, Love, Vogue , Wallpaper, Citizen K, Monocle, Believer, The Travel Almanac, Collezioni Bambini, V Magazine,Emel, Kid’s wear. Lapham's Quarterly, Plant Journal, Fire & Knives, Under Current, Indie, Lucky Peach, Glass, TAR, Inventory, Steel, Rouleur, Items, l'Uomo Vogue, Zoo Magazine, Elephant, Rouleur, Adbusters, Gallery, Bidoun, Selvedge, IDN, Sneaker Freaker, 10 Women en 10 Men, Gentlewoman, The Heritage Post, The Alpine Journal, Industry, Colours, CR, Kinfolk, Anthology, Uppercase, Fricote, Put a Egg on it, Fukt, Mono, KinK, Horst, Little Joe, Lula, Material Girl, I-D, WAD, Men’s File, Shindig, Juxaposed, Items, GUP, Apartamento, Disigneo, AD, Vt-Wonen, LInda, Toiletpaper, Steel, Little White Lies, Cut, Soigneur, Nico, The Weekender, Self service, Rolla Coaster, Sight and Sound, Frieze, Acne Paper.... and much much more.....
volgend nummer:
MAG
Whispers 04