VersoDirect nr. 2 / april - mei 2015 / jaargang 17 V.U. Bruno Aerts, Kolonel Bourgstraat 122 bus 4, 1140 Brussel
VersoDirect is de nieuwsbrief van de Vereniging voor Social Profit Ondernemingen vzw, de intersectorale werkgeversorganisatie voor de Vlaamse socialprofitsector. Verso verenigt ondernemers uit de gezondheidszorg, de welzijnssector, de socioculturele sector, de sector van de aangepaste tewerkstelling, het onderwijs en de mutualiteiten.
INHOUD VERSONIEUWS Hervorming doelgroepkortingen zijn zware dobber Grote stabiliteit is het geheim achter banengroei social profit Dossiers in het sociaal overleg SECTORNIEUWS Ook combinatie leren en werken wordt hervormd Samen aankopen in zorg en welzijn Hoe zal Vlaanderen eruitzien in 2050? Spectaculaire groei socialprofitsectoren bevestigd “Omdat ge ervoor betaald wordt!” Hoe kunnen we mantelzorgers verlichten? Durven veranderen in moeilijke tijden Laureaten Hart voor Handicap bekend Zet uw gezondheidsbeleid in de kijker en doe mee aan de nv gezond award! Wat met alternatieven voor bbp? Congres Durf 2020 Dag van de Zorg weer groot succes!
2 4 5
6 6 7 7 8 9 9 9 10 11 11 12
“ Verso deed een constructief voorstel om de socialprofitsectoren ook voor de doelgroepkorting 55-plussers een perspectief te bieden.” Lees meer p 2-3
1
EDITO
Bezint voor je begroot Al van bij de begrotingsopmaak in 2015 werd duidelijk dat Vlaanderen een zware saneringsoperatie zou moeten torsen ten belope van 1,16 miljard om de doestelling van een begrotingsevenwicht te halen. Door de recent verlaagde groei- en inflatievooruitzichten van het Planbureau, blijkt dat ook de begrotingscontrole bijzonder zwaar uitvalt met een extra begrotingsinspanning die kan oplopen tot 700 miljoen. Meer en meer wordt duidelijk dat er grenzen zijn aan het verzoenen van een strikte begrotingsdiscipline met ruimte om te blijven investeren in maatschappelijke uitdagingen, zowel economisch, sociaal als cultureel. De verschillende activiteitssectoren uit de social profit trokken de voorbije weken luid aan de alarmbel. Er was de niet mis te verstane boodschap uit de sector gehandicaptenzorg dat de getroffen voorzieningen op hun tandvlees zitten. In een gezamenlijke boodschap aan de Vlaamse regering vroeg de Vlaamse zorgsector om dringend opnieuw te investeren in zorg en welzijn. En ook het signaal van de leerwerkbedrijven dat ze gedwongen worden om drastisch in het personeelsbestand te snoeien, ging niet onopgemerkt voorbij. Ook de brede (socio)culturele sector voelt de effecten van diverse besparingen. De grootste deelsector, het sociaalcultureel volwassenenwerk kreeg al twee besparingsrondes over zich heen en zag sinds 2009 4 procent van de banen verdwijnen. De werkingen met kansarme jongeren zien zwarte sneeuw. De lijst met organisaties die bepaalde activiteiten noodgedwongen moeten stopzetten, wordt almaar langer. De werkgelegenheid in de hele socioculturele sector daalde in 2014 met bijna 2 procent ten opzichte van 2013. De eerste daling ooit. De begrotingscontrole wordt een moeilijke oefening. Bijkomende budgettaire ingrepen zijn niet evident en moeten alleszins voldoende gespreid worden om de maatschappelijke weerslag beter te verdelen. Ook de sociale partners binnen de Serv maakten de afweging om een tekort op de begroting toe te laten gelet op de economische omstandigheden. Dit moet ook mogelijk maken om de nodige ruimte voor noodzakelijke investeringen te vinden. Bruno Aerts, directeur Verso 2
VERSONIEUWS
Hervorming doelgroepkortingen zijn zware dobber Door de zesde staatshervorming is Vlaanderen voortaan bevoegd voor de RSZ-vermindering voor werkgevers die bepaalde doelgroepen tewerkstellen. De Vlaamse regering zet stappen om het systeem te vereenvoudigen maar laat na om een ongelijke behandeling van de socialprofitsector recht te trekken.
Eind januari keurde de Vlaamse regering de conceptnota doelgroepkortingen goed. In de toekomst zullen er drie doelgroepen worden onderscheiden waarvoor werkgevers een loonkostsubsidie kunnen ontvangen: jongeren tot 24 jaar, 55-plussers en personen met een arbeidshandicap. Verso vindt heel wat positieve elementen terug in de conceptnota, maar heeft ook enkele fundamentele bedenkingen. Verlies van 17,4 miljoen euro Zo is de impact van de schrapping van een aantal maatregelen bijzonder groot in de socialprofitsectoren. Het gaat om de afschaffing van WEP+ enerzijds en de schrapping van de bijdragevermindering voor langdurig werkzoekenden, voor mentoren en voor slachtoffers van herstructureringen anderzijds. Door het wegvallen van deze tewerkstellingsmaatregelen zouden de socialprofitsectoren samen ongeveer 17,4 miljoen euro verliezen op jaarbasis. In sommige sectoren verliest men tot 80% van de huidige middelen aan doelgroepkortingen. 55-plussers Voor de doelgroepkorting ouderen behoudt de Vlaamse regering de bestaande federale regeling waarbij de meeste
Foto: Pieter Morlion © dienst communicatie Broeders van Liefde
socialprofitondernemingen uitgesloten blijven van deze korting. Er is echter geen enkele objectieve reden die de ongelijke behandeling van werkgevers wat betreft de loonlastenvermindering “In sommige voor een 55-plusser kan sectoren verantwoorden.
verliest men tot 80% van de middelen aan doelgroepkortingen”
Om de socialprofitsectoren een perspectief te bieden, stelt Verso voor om in de eerste plaats de aanwervingskorting onmiddellijk ook voor alle socialprofitondernemingen toe te passen. Ten tweede pleiten we voor een geleidelijke invoering van de korting voor alle socialprofitondernemingen die reeds 55-plussers tewerkstellen. Ten slotte moeten de maatwerkondernemingen allemaal op gelijke voet worden behandeld.
Ontdek de nieuwe site van Verso Sinds begin deze maand is de website van Verso vernieuwd. De website is nu nog makkelijker te navigeren en ook beter toegankelijk via smartphones en tablets. www.verso-net.be blijft uw bron van socialprofitnieuws en actueel cijfermateriaal over de sector. Neem dus zeker nog eens een kijkje op de nieuwe site!
Wat met de gesco’s? De conceptnota van de Vlaamse regering blijft ook vaag over de toekomst van de gesco’s in onze sectoren. Verso pleit voor een zo ruim mogelijke regularisering, vergelijkbaar met de recente regularisering van de gesco’s in de lokale besturen. Voor meer toelichting over de doelgroepennota van de Vlaamse regering verwijzen we naar de Verso-website: www.verso-net.be. 3
VERSONIEUWS
Grote stabiliteit is het geheim achter banengroei social profit
Het Verso-cahier is te raadplegen via de website www.verso-net.be.
Figuur: Jobcreatiegraad en jobdestructiegraad naar sector (Vlaams Gewest, 2012, 2013) (RSZ-Dynam-Belgium.org) 14
4
11,1
8
Maatsch. dienstv. met huisv.
5,8
6,4 Gezondheidszorg
1,9
2
3,4
4
5,1
6
6,1
9,6
10,9
10
0
Hier is de werkgelegenheidsdynamiek zelfs groter dan gemiddeld op de Vlaamse arbeidsmarkt. Voor de hele sector samen werden voor elke honderd jobs er 9,7 nieuwe gecreëerd en gingen er 11,1
13,0
12
1,0
De sector ’kunst, amusement en recreatie’ is echter een buitenbeentje op dit vlak.
In het Verso-cahier “Arbeidsplaatsen in de social profit. Een beschrijvende analyse van de werkgelegenheid van de social profit in Vlaanderen”, vindt u heel wat meer informatie over de kenmerken van de werkgelegenheid in de social profit.
3,6
Als we deze oefening maken voor de socialprofitondernemingen die arbeidsplaatsen hebben in het Vlaams Gewest, dan verschijnt het beeld van een erg stabiele sector die weliswaar niet veel nieuwe jobs creëert “De sector maar ook nauwelijks jobs verliest. In de creëert ‘gezondheidszorg’ kwamen er per honderd niet veel bestaande arbeidsplaatsen 2,3 jobs bij. jobs, maar Voor de ‘maatschappelijke dienstverlening’ verliest lag het percentage nieuwe jobs iets hoger met 3,5 nieuwe jobs per honderd. er ook nauwelijks” Dat is in beide gevallen een duidelijk verschil met het gemiddelde op de Vlaamse arbeidsmarkt, dat 5,8% bedraagt. Gelukkig lag ook het jobverlies met respectievelijk 1,1 en 1,4 verloren jobs per 100 bestaande arbeidsplaatsen bijzonder laag. Per 100 bestaande jobs gingen er op de Vlaamse arbeidsmarkt namelijk 6,1 verloren.
Een diepgravende blik op de cijfers toont dus een genuanceerd beeld van de tewerkstellingsgroei in de social profit. Als de social profit goede werkgelegenheidscijfers kan voorleggen, dan komt dat niet zozeer doordat er heel veel jobs worden gecreëerd. Er gaan vooral heel weinig jobs verloren. Een vaststelling die we zeker in gedachten moeten houden wanneer nieuwe besparingsrondes de tewerkstelling in de socialprofitsectoren bedreigen. Er worden namelijk niet genoeg jobs gecreëerd om mogelijke negatieve gevolgen voor de werkgelegenheid op te vangen.
1,1
Want deze nettogroei of -krimp is uiteraard het resultaat van een onderliggende dynamiek van jobgroei en jobverlies. Zo kan een sector bijvoorbeeld netto groeien met 100 jobs wanneer er in die periode 200 jobs gecreëerd worden en 100 jobs verloren gaan, maar even goed wanneer de creatie van 101 jobs gepaard gaat met het verlies van één enkele job.
bestaande arbeidsplaatsen verloren tussen 30 juni 2012 en 30 juni 2013. Enkel in de subsector ‘bibliotheken, musea, enz.’ werden er meer jobs gecreëerd dan er verloren gingen.
2,3
De social profit blijft een motor voor werkgelegenheid. Terwijl tussen juni 2012 en juni 2013 0,5% van de Vlaamse jobs verloren ging, kon de social profit nog steeds groeicijfers voorleggen. Al verschilt het beeld naargelang de sector. Zo deed de sector ’maatschappelijke dienstverlening’ het erg goed met een groeipercentage van 1,4% en ook in de ‘gezondheidszorg’ zag men het aantal banen nog groeien met 0,9%. De sector ’kunst, amusement en recreatie’ zag door de verschillende besparingsgolven het aantal arbeidsplaatsen dalen met -1%. Maar zelfs deze ogenschijnlijk eenvoudige cijfers verbergen een complexere realiteit.
Vlaamse Kunst Bibliotheken, Sport, Maatsch. en musea ontspanning arbeidsdienstv. en recreatie markt et al zonder amusement huisv.
Jobcreatiegraad
Jobdestructiegraad
VERSONIEUWS
Dossiers in het sociaal overleg Begin maart kwam de Verso-werkgroep ‘Zorg en Welzijn’ bijeen. Op de agenda stonden enkele belangrijke agendapunten uit de werkprogramma’s van de Serv en de SAR WGG. Binnen de Serv finaliseerden de sociale partners hun visie over de hervorming van de kinderbijslag in Vlaanderen. In dit Serv-akkoord (zie www.serv.be) wordt dieper ingegaan op de uitgangspunten en principes voor een Vlaamse kinderbijslag in de toekomst, bestaande uit een universele basisbijslag - zonder rangcriterium maar met een aangepaste leeftijdsbijslag en voldoende substantiële sociale toeslagen voor kwetsbare gezinnen en kinderen met bijzondere zorgnoden. Een belangrijk aandachtspunt hierbij - ook voor Verso - is de samenhang met andere gezinsondersteunende maatregelen (kinderopvang, onderwijs, gehandicaptenzorg, jeugdzorg,…), waar elke beleidsactor de nodige maatschappelijke verantwoordelijkheid moet nemen. Ook over de administratieve organisatie en de overgangsmaatregelen spreekt de Serv zich uit. Later op het jaar zal de Serv zich nog buigen over de buitenschoolse kinderopvang (cf. nieuw decretaal kader). Financiering van de Vlaamse Sociale Bescherming Binnen de SAR WGG zijn de debatten opgestart over de financiering van de Vlaamse Sociale Bescherming, die de vorm krijgt van een Vlaamse volksverzekering in een aparte IVA-structuur. Hierin zullen de middelenstromen worden samengebracht voor diverse takken en maatregelen op het vlak van sociale bescherming. Diverse socialprofitsectoren worden hier rechtstreeks door gevat (o.a. ouderenzorg, thuiszorg, revalidatie en gehandicaptenzorg). Voor Verso is het alleszins van belang dat dit financieringsdebat (dotaties, premies,…) voldoende gekaderd wordt binnen de beleidsdoelstellingen en basisprincipes rond een solidaire sociale bescherming en een performante organisatiestructuur. Daarnaast is de SAR WGG aan een reeks van hoorzittingen begonnen over samenwerking en beleidsaansturing van zorg en ondersteuning in Vlaanderen. Hierbij is de intersectorale dimensie van groot belang om te komen tot een meer integrale en performante zorg en ondersteuning (cf. zorg in eerste/ tweede lijn, banden tussen zorg en welzijn,…).
Naar doorbraken in Vlaams sociaal overleg Verso ijvert al heel wat jaren voor een plaats in de raad van bestuur van de VDAB en nu lijkt er eindelijk schot in de zaak te komen. Binnen de Vlaamse regering kwam er vorige maand een princiepsakkoord tot stand waarbij Verso en de Boerenbond zouden toetreden tot het bestuur. Concreet houdt het voorstel in dat alle leden van de Serv ook in de raad van bestuur van de VDAB zouden zetelen. Langs werkgeverskant gaat het dan om Voka, UNIZO, Verso en Boerenbond. Dit akkoord moet nog bevestigd worden door de benoemingsbesluiten. Voor de social profit is het heel belangrijk om hier vertegenwoordigd te zijn gezien het grote aandeel van socialprofitgerichte programma’s in het aanbod “Verso en van de VDAB. Zo bevindt bijna Boerenbond treden één op acht van alle vacatures die de VDAB ontvangt zich bij toe tot het de socialprofitondernemingen. bestuur van Bijna 23% van alle vacatures de VDAB” in de gezondheidszorg, zijn vacatures voor knelpuntberoepen die niet binnen de 90 dagen ingevuld kunnen worden en dit loopt op tot 30% van alle vacatures uit de sector maatschappelijke dienstverlening. In totaal gaat het om bijna één op vijf van alle door de VDAB beheerde knelpuntvacatures die te vinden zijn binnen de social profit. 37% van de opleidingen die de VDAB in 2013 realiseerde, bereidde dan ook voor op een job in de social profit. Overlegcomité WVG Ook over dat ander belangrijk dossier voor de sector is er achter de schermen de afgelopen maanden heel wat werk geleverd. Verwacht wordt dat er snel duidelijkheid zal komen over het nieuwe Vlaamse overlegcomité voor het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Verso werkt constructief mee aan een bevredigende uitkomst in beide dossiers. Deze dossiers tot een goed einde brengen, betekent een belangrijke stap vooruit op de weg naar een evenwichtige vertegenwoordiging van alle partijen in de verschillende organen van het sociaal-economisch overleg in Vlaanderen. 5
SECTORNIEUWS
Ook combinatie leren en werken wordt hervormd
Inspiratiesessie verzuimbeleid zoeken. Maar ook geschikte betrekking de onderwijsverstrekkers en sectoren en waarderende benadering zullen worden betrokken bij de invulling
De ministers van Onderwijs en Werk hebben eind januari hun conceptnota voor de hervorming van het stelsel voor leren en werken voorgesteld. De huidige overlappende systemen leertijd en deeltijds beroepssecundair zullen daarbij opgaan in het nieuw stelsel. Deze nieuwe vorm van leren en werken moet gelijkwaardig worden aan de andere vormen van secundair onderwijs en de leerlingen ofwel voorbereiden op de arbeidsmarkt, ofwel laten doorstromen naar hoger onderwijs.
Concreet zal de klassenraad op het einde van de tweede graad van het secundair een advies kunnen geven aan de leerling om te starten met een duaal traject. Daarna zal Syntra Vlaanderen een
WAARVAN AKTE... n door een veel “We vrezen dat werkzoekende nieuwe systeem het in korter opleidingstraject slag te gaan in de aan n niet klaar zijn om metee een bedrijf.” cteur van sociale An-Rose Vandewinckele, dire de hervorming elt hek onderneming Levanto, plaatsen. ings var van het stelsel van werker 2015 De Standaard, 11 maart 6
van deze trajecten. Jongeren die nog niet arbeidsrijp zijn, krijgen een traject op maat aangeboden.
jongeren gelijktijdig een volwaardige vernieuwd aanbod wordt uitgewerkt, dat eveneens een positief imago uitstraalt. Ongekwalificeerde uitstroom vermijden blijft één van de doelstellingen. Voor de Raad zijn de neutrale screening en neutrale toeleiding enorm belangrijk. De stap naar duaal leren is gebaseerd op kennis bij de leerling, het advies van de klassenraad, de resultaten van de sectorale screening en de sollicitatieprocedure. Ook tijdens de trajecten is een goede trajectbegeleiding onontbeerlijk, met onder meer ruimte voor jobcoaching. De sectoren hebben een lange traditie in het ondersteunen van leren en werken. Zij zijn voor de Raad de belangrijkste partner in het nieuwe stelsel. Meer informatie: www.serv.be
“Het systeem moet ook ruimte laten voor jongeren die niet meer leerplichtig zijn” Serv-advies De Sociaal-Economsiche Raad van Vlaanderen heeft zich ook gebogen over het voorstel. In hun advies geven de sociale partners aan dat ze tevreden zijn dat het debat over de versterking van de leerweg die leren en werken combineert is geopend. Toch wijzen de sociale partners erop dat dit systeem voldoende ruimte moet laten voor jongeren die niet meer leerplichtig zijn, maar wel gemotiveerd zijn en over voldoende competenties beschikken om leren en werken te combineren. Daarnaast, en voor de Raad is dit essentieel, is het erg belangrijk dat voor de niet-arbeidsmarktrijpe
Samen aankopen in zorg en welzijn In een nieuwe brochure zetten drie koepelorganisaties uit zorg en welzijn, Zorgnet Vlaanderen, Vlaams Welzijnsverbond en SOM, de do’s en don’ts op een rijtje voor organisaties die willen samenwerken bij de bestelling van materiaal of diensten. Onder andere wegens de stringente wetgeving op overheidsopdrachten kan het interessant zijn om het werk te verdelen en zo een mooie korting te bekomen. U kunt het rapport verkrijgen via de websites van de verschillende partners.
SECTORNIEUWS
Hoe zal Vlaanderen eruitzien in 2050? Minister-president Bourgeois heeft in maart het proces opgestart dat moet leiden tot een nieuw langetermijnplan voor Vlaanderen. Met een trendrapport schetst de Vlaamse regering de uitdagingen en kansen die vandaag in gang worden gezet om in 2050 volop te wegen op onze samenleving. De Vlaamse regering zal ook het middenveld hierbij consulteren om in september met een gedragen visie te komen.
“Gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening zullen in belangrijke mate bijdragen aan de jobcreatie”
De Vlaamse regering bouwt voor dit toekomstplan verder op het actieplan van de vorige Vlaamse regering, Vlaanderen in Actie. De Vlaamse regering zal ook de engagementen in het kader van het Pact 2020 verder blijven opvolgen. Het is de ambitie van de Vlaamse regering om deze beleidsperiode een actieplan met als tijdshorizon 2030 op te stellen.
De trends die de Vlaamse regering daarvoor onderscheidt, hebben enerzijds betrekking op technischwetenschappelijke innovaties (o.a. internet-of-things, kunstmatige intelligentie, robotica en 3D-printing) en anderzijds op bredere sociaalmaatschappelijke thema’s zoals de klimaatverandering, eindige fossiele brandstoffen en vergrijzing.
temen leggen. Daarnaast worden zorgvragers ook mondiger en is er meer vraag naar zorg op maat. Tegelijkertijd zien we de draagkracht van informele zorgnetwerken dalen, wat ook tot bijkomende vragen aan de professionele zorgverleners zal leiden. Die toenemende zorgvragen en het arbeidsintensieve karakter van de zorg zullen er wel voor zorgen dat de sectoren gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening in belangrijke mate zullen bijdragen aan de jobcreatie in onze contreien.
Ook de zorgsector zal er in 2050 heel wat anders uitzien dan vandaag. Zo zullen vergrijzing, maar ook nieuwe
In april zal de Vlaamse regering haar transversale beleidsnota uitwerken om dan in mei de stakeholders in de Serv, de Verenigde Verenigingen, de VVSG en andere adviesraden te raadplegen. In september zal de minister-president de beleidsnota toelichten in zijn Septemberverklaring.
technologische doorbraken een grote druk op onze zorgsys-
Meer informatie: www.vlaanderen.be/svr
Spectaculaire groei socialprofitsectoren bevestigd De afgelopen 25 jaar is de tewerkstelling in de sectoren binnen de gezondheidszorg en de maatschappelijke dienstverlening meer dan verdubbeld in Vlaanderen. Het Steunpunt WSE spreekt in een nieuwe publicatie getiteld ‘Terugblik op de Vlaamse arbeidsmarkt’ van een groei van 138,4% tussen 1986 en 2013. Deze socialprofitsectoren zijn daarmee de grootste stijgers van de afgelopen decennia. De sectoren ‘gezondheidszorg’ en ‘maatschappelijke dienstverlening’ zagen hun aandeel in de Vlaamse tewerkstelling daarmee stijgen van 7,5% naar 12,5%. Arbeidsverlies was er wel in de industrie en in de landbouw. In totaal steeg de Vlaamse werkgelegenheid met ruim 30%, een groei die in hoofdzaak mogelijk is gemaakt door een enorme instroom van vrouwen op de arbeidsmarkt. In 2013 had twee derde van de vrouwen een betaalde baan, terwijl dit in 1983 nog maar vier op tien was. Toch werken vrouwen gemiddeld minder uren per week dan mannen.
Ook het opleidingsprofiel van de actieve bevolking is veranderd. Het aandeel van hooggekwalificeerde jobs is daarbij enorm gestegen. Vandaag is 44,1% van de jobs voor een hooggekwalificeerd profiel. Het aantal laaggekwalificeerde profielen blijft nagenoeg gelijk, waardoor de krimp vooral bij midden-gekwalificeerde jobs te vinden is, zoals administratief personeel, verkopers en arbeiders. U kunt de studie nalezen op www.steunpuntwse.be
WA ARVAN AKTE... “De apprevolutie biedt onze gezondh eidszorg ook een unieke kans om harder het verschil te maken. België zit qua gezondheidsexpertise aan de were ldtop.” Journalist Bart Haeck in De Tijd, 14
maart 2015
7
SECTORNIEUWS
Meer informatie op www.hrwijs.be
“Omdat ge ervoor betaald wordt!” Op 13 maart 2015 organiseerde HRwijs in samenwerking met muziektheatergezelschap Braakland/ZheBilding een interactieve dag voor stafmedewerkers en directies van kleine vzw’s. Het gezelschap gaf in de workshop ‘omdat ge ervoor betaald wordt’ een inkijk in het creatieproces van een voorstelling. Vanuit de Lecompte-driehoek, een kader om naar kunst te kijken, dachten de deelnemers na over leiderschap, het motiveren van medewerkers, en bouwen aan een team. De deelnemers gingen onder andere in gesprek met elkaar over de moeilijkheden om van collega naar leidinggevende door te groeien. Ook de uitdaging om voldoende tijd en energie in het team te investeren, zonder de focus op de doelgroep te verliezen, kwam aan bod. En uiteraard gebeurt dit alles in een strak budgettair kader: hiermee omgaan vraagt een specifieke aanpak. Stijn Devillé en Adriaan Van Aken, algemene en artistieke leidinggevende van Braakland/ZheBilding, vertaalden deze vragen en discussies tijdens de groepsgesprekken naar de praktijk van een muziektheatergezelschap en gaven zo een interessante inkijk in hun organisatie. De deelnemers zullen daaruit vast en zeker onthouden dat ‘omdat ge ervoor betaald wordt’ het slechtst mogelijke argument is om medewerkers te motiveren. 8
Wil je meer weten over de Lecompte-driehoek of zoek je meer informatie over de andere initiatieven van HRwijs? Ga naar www.hrwijs.be, mail pieter.vissers@hrwijs.be of bel hem op 02/739.10.77
‘Onderhandelen met de vakbonden’ SOM organiseert samen met HRwijs op 12 mei 2015 de vorming: ‘Onderhandelen met de vakbonden in uw onderneming’.
Onderhandelen met vakbonden: hoe begint u eraan? Werken aan een constructief sociaal klimaat vergt de nodige handvaten, inzichten, kennis en onderhandelingsvaardigheden om tot een wederzijds aanvaard akkoord te komen. Daarom organiseert SOM in samenwerking met HRwijs op 12 mei de vorming ‘Onderhandelen met de vakbonden in uw onderneming’. De studiedag vindt plaats tussen 9 en 16.30 in Berchem (Antwerpen). De kostprijs bedraagt 95 euro voor leden van SOM en 150 euro voor niet-leden.
SECTORNIEUWS Hoe kunnen we mantelzorgers verlichten? Op 12 maart was er een belangrijk symposium over mantelzorg, georganiseerd door het Steunpunt Mantelzorg en de Socialistische Mutualiteiten. Door krimpende budgetten, maar ook op basis van de wens van de zorgvrager zelf wordt meer en meer de kaart van mantelzorg getrokken. Maar tegelijkertijd wordt de mantelzorger zelf meer bevraagd. Niet enkel door hun omgeving, maar hij of zij moet vaak langer en meer werken. Maar ook de soms moeilijke relatie met de professionele zorg werd belicht.
Laureaten Hart voor Handicap bekend
www.steunpuntmantelzorg.be
Durven veranderen in moeilijke tijden Met de visietekst ‘Boost 2019’ heeft Versolid Solidariteit voor het Gezin een nieuwe impuls willen geven aan het debat over de hertekening van de zorg. Het zorgbedrijf is zelf ook resoluut het pad ingeslagen van een meer geïntegreerde zorg. De inhoudelijke vernieuwing liep trouwens gelijk met de vernieuwing van haar nieuwe kantoren en technische infrastructuur in Gent. “Het is het moment voor sociale ondernemers om hun nek uit te steken. Het sociaal ondernemerschap kan een antwoord bieden op nieuwe maatschappelijke uitdagingen en zo bijdragen tot de doelstellingen van de overheid, aldus de afgevaardigd bestuurder Erwin Devriendt bij de plechtige opening. “De crisis is een opportuniteit: ‘durven veranderen in moeilijke tijden’ is de boodschap.”
Thomas More Kempen, Universiteit Gent, Kopergietery en Sporta schieten alle vier de hoofdvogel af bij de laatste projectoproep van Hart voor Handicap. Zij ontvangen van De Standaard, Cera en vzw Konekt elk een cheque van 13.500 euro voor de uitvoering van projecten die het sociale netwerk van volwassenen en kinderen met een beperking versterken. Daarnaast krijgen vijf projecten nog ondersteuning voor een bedrag tussen de 8.000 en 10.000 euro. Thomas More Kempen wil haar campus openstellen voor mensen met een verstandelijke beperking. Universiteit Gent heeft een
project om het sociaal isolement van jongvolwassenen met een niet-aangeboren hersenletsel te doorbreken. Kopergietery start met inclusieve dans- en theaterateliers en Sporta wil 150 jongeren van 5 tot 18 jaar met een beperking samen met leeftijdsgenoten op sportkamp sturen. Alle laureaten kunnen ook rekenen op coaching en begeleiding van vzw Miex, een beweging die streeft naar een optimale mix van mensen in de samenleving. Bruno Aerts van Verso zat mee in de jury van Hart voor Handicap. www.hartvoorhandicap.be
WA ARVAN AKTE... “In Vlaanderen zijn er gezondheidsdoe lstellingen, bijvoorbeeld het verlagen van suïcideci jfers. Allerhande acties en projecten worden uitgewerk t. Op het einde zegt de minister: ‘Ik heb wel maar een beperkt budget.’ Dat is niet de juiste manier. Als er een maatschappelijk probleem is, als de noden terecht zijn, dan moet je er geld voor uitrekken.” Gezondheidseconomoom Lieven Ann emans in het nieuwe boek van zorgambassa deur Lon Holtzer, De 7 privileges van de zorg.
9
SECTORNIEUWS
Zet uw gezondheidsbeleid in de kijker en doe mee aan de nv gezond award! Heeft uw organisatie specifieke acties om een gezonde levensstijl te promoten? Dan kunt u uw organisatie nomineren voor de ‘nv gezond award’ van het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ). Stimuleert uw organisatie bijvoorbeeld sporten tijdens de werkuren of zijn er gezonde snacks op de werkvloer? De ‘nv gezond award’ heeft een aparte categorie voor socialprofitorganisaties. Het OCMW van Laarne ging vorig jaar met deze prijs lopen.
WAARVAN AKTE... tie, maar we “We zijn een werkgeversfedera iale impact van soc de zijn ons erg bewust van tenverlaging nlas loo het beleid. Pleiten voor minder or rdo is één ding, maar als er daa erheid, zek iale middelen zijn voor de soc , act imp dan heeft dat een directe rg.” szo heid bijvoorbeeld op de gezond van unisoc, Prof. Em. Jan Peers, voorzitter i in Zorgwijzer van januar er waarbinnen “Zonder te werken aan een kad gtaken zor ra ext mensen in staat zijn om ours van disc se gan op zich te nemen is het een platte g zor de van vermaatschappelijking en.” rloz wee de besparing op de kap van in een Politiek filosoof Dries Deweer .be opiniestuk op deredactie 23 februari 2015
10
Deelnemen aan deze wedstrijd is niet alleen een mooie kans om het gezondheids- en preventiebeleid van uw organisatie terug van onder het stof te halen, de winnaar krijgt ook een prijzenpakket ter waarde van 5000 euro met onder andere gezonde lunches. De winnaars mogen ook hun acties voorstellen in HR-Magazine en op Kanaal Z. Let op: omdat vooral kleine organisaties nog ondersteuning nodig hebben bij hun gezondheidsbeleid, is deze wedstrijd beperkt tot organisaties met maximaal 250 medewerkers. Grotere organisaties kunnen nog wel meedoen in partnerschap met kleinere organisaties. Verso is een partner van deze wedstrijd. Deelnemen kan tot 3 september. Meer info vindt u terug op www.nvgezond.be. Digitale toolbox Heeft uw organisatie nog geen aandacht voor de gezondheid van haar medewerkers?
Dan is het misschien wel tijd om daar eens aan te beginnen. Want medewerkers die aandacht hebben voor een gezonde leefstijl met voldoende beweging blijken beter om te gaan met fysieke en emotionele werkdruk. Onderzoek wijst uit dat net die twee klachten het vaakst voorkomen bij medewerkers uit de social profit. Om organisaties te helpen bij het opstarten van een gezondheidsbeleid, heeft VIGeZ op de website www.nvgezond.be ook een toolbox ontwikkeld met drie onderdelen:
• Een stappenplan om samen met andere organisaties en bedrijven gezondheidsactiviteiten te organiseren. • Een stappenplan voor het opzetten van een kwaliteitsvol gezondheidsbeleid. • ‘Leefstijladvies’ om medewerkers te motiveren tot een gezonde leefstijl.
SECTORNIEUWS
Wat met alternatieven voor bbp? Op vrijdag 13 februari organiseerden ARGUS, Cera en KBC in het kader van de lezingenreeks Horizon2050 een boeiende voormiddag over alternatieve benaderingen van het bbp. Het bbp ligt namelijk al langer onder vuur als maatstaf voor de vooruitgang van een land of regio omdat heel wat zaken die belangrijk zijn voor het welzijn van mensen er niet in opgenomen zijn. Het bbp heeft als maatstaf voor welvaart zeker zijn nut bewezen, maar de toegevoegde waarde van producten en diensten is geen betrouwbare graadmeter voor alle waardevolle menselijke activiteit. Het Belgisch bbp zou bijvoorbeeld in een klap met 0,7% stijgen indien we ook al het vrijwilligerswerk zouden meerekenen. Bovendien valoriseert het bbp ook economische activiteiten met een duidelijk negatief effect zoals schade aan het milieu. Het zou dus interessant zijn om ook rekening te houden met maatschappelijk wenselijke activiteiten en die op een of andere manier cijfermatig te vatten. Er zijn dan ook al heel wat alternatieven ontwikkeld, maar het ontbreekt vooralsnog aan één sluitend instrument om sociale vooruitgang te vatten. Het ligt daarom voor de hand om verschillende indicatoren te combineren om een omvattend beeld te verkrijgen. Daarbij dienen we ruimte te laten voor maatschappelijk en politiek debat over welke dimensies we als samenleving nastrevenswaardig vinden, aldus professor Erik Schokkaert in zijn presentatie.
Congres Durf 2020 Vzw Konekt en het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap organiseren op 28 april Durf 2020, een groot congres voor mensen met een beperking en hun omgeving. Samen willen zij hun stem laten horen over de toekomst van de ondersteuning voor mensen met een beperking. Op het congres zijn er dialoogtafels over praktische onderwerpen, een themabeurs en een slotmoment waar Erik Herrebosch (LUS vzw) een stand an zaken opmaakt van Durf 2020. Het Durf2020-congres vindt plaats in het ICC in Gent. De kostprijs bedraagt 98 euro voor professionals (de derde professional betaalt slechts de helft), 43 euro voor een broer, zus of ouder van een persoon met beperking, 25 euro voor een persoon met beperking en 40 euro voor een persoon met beperking en zijn of haar assistent.
Als we die alternatieve rangordes eens onder de loep nemen, dan valt het op dat België het toch een stuk minder goed doet dan haar drie meest nabije buurlanden. Zeker op vlak van ecologische criteria doen we het heel slecht. We halen wel goede resultaten op vlak van gezondheid, levensvoldoening en scholing.
Durf 2020 is een brede netwerkorganisatie die mensen met een beperking sterker willen maken door te informeren, maar ook door te luisteren naar de bekommernissen van personen met een beperking en zijn of haar omgeving.
Maar moeten we dan het bbp overboord gooien? Dat toch niet, zegt hoofdeconoom van KBC Edwin De Boeck. Met uitzondering van de ecologische maatstaven, bestaat er een duidelijk verband tussen het bbp-per-capita en het welzijn. Dit verband wordt wel minder sterk naarmate het bbp-per-capita hoger ligt. Daar komt nog eens bij dat het verband tussen bbp-groei en het geluksgevoel in een samenleving asymmetrisch blijkt: een hoger bbp maakt mensen niet veel gelukkiger, een diepe daling van het bbp maakt mensen wel duidelijk ongelukkiger.
Zo wil DURF2020 personen met een beperking vooral ook een stem geven in het debat rond Perspectief2020, de beleidsnota waarmee de vorige Vlaamse regering de basis heeft gelegd voor een kentering in de ondersteuning van mensen met een beperking.
Toch zou de regering bij begrotingscontroles ook eens mogen kijken naar de evolutie van sociale indicatoren, naast de focus op een groeiend bbp, zei professor Schokkaert nog.
Meer informatie: www.durf2020.be
U kunt een videoverslag van deze studievoormiddag bekijken op www.horizon2050.be.
11
SECTORNIEUWS
AZ Sint-Lucas Gent
Dag van de Zorg weer groot succes! Zondag 15 maart was weer een topdag voor al wie werkzaam is in de zorg- en welzijnssector. Op de Dag van de Zorg hebben weer vele tienduizenden Vlamingen een bezoek gebracht aan een voorziening in hun buurt. Om de hulpverleners een hart onder de riem te steken, maar ook om eens van nabij te zien wat er vaak op een boogscheut van hen zich allemaal afspeelt. Nieuw voor deze editie was een heus Zorgcongres op 10 maart. Het thema was de rol van technologische innovaties binnen de zorg. Een belangrijke rode draad doorheen de dag was het juiste evenwicht zoeken tussen technologie en de empathische rol van de hulpverlener. 2015 wordt een cruciaal jaar voor de introductie van technologie in de zorgsector, zei innovatie-expert Lucien Engelen. Zal de zorgsector de innovaties omarmen of laten we het terrein vrij voor grote commerciële spelers zoals google en Apple? www.dagvandezorg.be
12
WA ARVAN AKTE... “Ik gebruik de uitdrukking ‘de patiënt centraal’ niet meer. Als de patiënt in het midden staat, dan wordt er nog altijd over hem heen gepraat in plaats van met hem.” Ilse Weeghmans van het Vlaams Pati ëntenplatform in het nieuwe boek van zorgambassadeu r Lon Holtzer, De 7 privileges van de zorg.decemb er 2014 “Menswaardigheid mag nooit onderge schikt worden gemaakt aan kostenefficiëntie of econ omische belangen!” Hendrik Delaruelle, directeur van het Vlaams Welzijnsverbond, opende de Dag van de Social Profit van Acerta met een lezing over welzijnsg ericht ondernemen.
Vereniging voor Social Profit Ondernemingen vzw - www.verso-net.be Kolonel Bourgstraat 122 bus 4 - 1140 Brussel - T 02 739 10 71 - F 02 736 75 06 - info@verso-net.be