Нэр дэвшигчдийн нэрс нэгийг хэлнэ
Д.Батбаяр
¹22 (121) 2012.05.28
Д.Энхболдбаатар
ҮЛЭГ ГҮРВЭЛИЙН ҮНЭ
.Энхбаяр Буруу эрхлүүлсэн хүүхэд бухын хүзүүнээс хатуу!
ТОЙМLine
.Энхбаяр
Д.Батбаяр С.Содбаатар
Нийслэлийн 10 жилийн 23 дугаар тусгай сургуулийн анхны төгсөлт, 10 б ангийн монтаж дээр тэрбээр “Б” овогтой байх ажээ. Бидэнд үүнээс өөр мэдэхгүй зүйл бишгүй бий. 16
Түүний төрсөн өдөр энэ Баасан гаригт тохиох юм. Энэ жил 54 нас хүрнэ. Хүний биеийг олоод хагас зууныг туулахдаа тэрбээр баргийн хүн барахааргүй баялаг намтар зохиожээ. Тэрбээр улс төрд орж ирээд 20 жил болж байгаа юм. Зөвхөн 2000-2004 оны хооронд Монголын хэвлэл мэдээллүүд түүнийг 27 удаа оны шилдэг хүнээр тодруулсан байна. Харин өдгөө түүнээс адгийн амьтангүй мэт бичицгээх болжээ. Өнөө журамт анд нь болсон нэгэн урьд түүнийг “Авилгын загалмайлсан эцэг” гэж хочилсон бол “Хүмүүний дээд” хэмээн бялдуучлагч харин шоронгийн тав болохыг нь харах гээд хүлээж сууна. Нэгэн цагт ичиж үхтэлээ магтуулж зогссон тэрбээр өнөөдөр ичихийг умартан салаавч үзүүлээд хэвтэж байна. Түүний нэрийн тодотгол болсон “дарга” хэмээх үг “ялтан”-аар солигдож мэдэх адармаатай мөч иржээ. Ийм өргөн интервальтай феномений амьдралын гоц гойд он жилүүдийг бид товчоолон танд хүргэж байна. ¯íäýñòíèé òîéì №22 (121)
ТОЙМLine
1985-1986 Их Британийн Лийдсийн их сургуульд английн утга зохиол, англи хэлний курсад суралцсан
1958 6 дугаар сарын 1-нд Улаанбаатарт төрсөн 1975 Нийслэлийн 23 дугаар дунд сургуулийн 10б ангийг Б.Энхбаяр төгсөв 1924 оны 6 дугаар сарын 1-нд Женев хотноо “Хүүхдийн эрхийн тухай” тунхаглалыг баталжээ
1935 Раднаагийн Бүдханд Хэнтийн Дадалд төрсөн
Оюутны байрны нэг өрөөнд 10 жилийн ангийн охин Л.Нарангэрэлтэй хамт амьдарч байжээ
1965 Нийслэлийн 23 дугаар тусгай дунд сургуульд элсэв
1980-1990 Монголын зохиолчдын холбоонд орчуулагчредактор,ерөнхий нарийн бичгийн дарга, дэд ерөнхийлөгчөөр ажилласан
1987 Хүү Э.Батшугар нь мэндэлжээ. 2012 оны 4 дүгээр сараас Н.Батшугарыг “Н.Энхбаярын төрсөн хүү” гэж тодотгох болов
1993 Энэтхэгээс Бурхан багшийн ариун чандарыг залж ирэв
1990 Орчуулагчдын холбоо байгуулав
1992 Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн Соёлын сайд
1985 МАХН-ын гишүүнээр элсжээ.
1988 “Слово о книге” шүүмж бичжээ
1990 Р.Бахын “Жонатан Ливингстон хэмээх цахлай” туужийн орчуулга нь “Цог” сэтгүүлийн №1 дугаарт хэвлэгдэв
1992 Бурхан багшийн сургаалыг орчуулав
1958 6 дугаар сарын 1-нд Шарль де Голль Францын Ерөнхий сайдаар томилогджээ
1952 Монголчууд 6 дугаар саны 1-нийг “Хүүхдийн баяр” болгон тэмдэглэж эхэлжээ
18
1980 Москвагийн Утга зохиолын дээд сургуулийг орчуулагч мэргэжлээр дүүргэв
1987 1989 О.Цолмонтой “Соёлын мянган дурсгал, танилцжээ хөнөөх нэгэн аюул”, “Монгол зураг, уран зохиол, хоосон чанар”, “Харанхуй хад”, “Эргэн дурсахын эрхээр” шүүмж судлалын бүтээл хэвлүүлжээ
1991 Соёл урлагийн хөгжлийн хорооны тэргүүн дэд дарга болов
¯íäýñòíèé òîéì №22 (121)
1998 “Казино” Л.Байгалиас Б.Энхмандахын хамт 20 000 ам.доллар авчээ 1996 Мэгжид Жанрайсиг бурхан бүтээх комиссын даргаар ажиллаж Алтангадас одонгоор шагнуулав
1995 Түүний санаалчилгаар Соёлын жил болгон зарлажээ
1997 МАХН-ын дарга, 1997 оноос УИХын гишүүн, УИХ дахь МАХН-ын бүлгийн ахлагч
1996-1997 МАХН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга
1996 11 дүгээр хороололд 3 өрөө байранд амьдарч байв
2000 Киотогийн буддын шашны байгууллагаас телевизийн 11 төрлийн 43 ширхэг 113 мянган ам.долларын үнэтэй төхөөрөмж авав
1999 6 дугаар сарын 1-д “Завхан” сан сугалаа гаргасан ч тохирлыг нь олгоогүй аж
2000 МАХН ялуулж, УИХ-ын 76 суудлаас 72-г эзлэв.
2002 Газар хувьчлах шийдвэрийг УИХ-аар гаргуулсан.
2002 АПУ-гийн хувьчлалын үеэр түүнд 500 сая төгрөг амалсан гэж өөрөө ярив.
2000 Балжиннямын Намбар Эрүүлийг хамгаалахын гавъяат ажилтан болжээ
1998 Дэлхийн банк Азийн соёл иргэншил, буддын шашны асуудал эрхэлсэн зөвлөхөөр томилжээ
1998 Ардчилсан холбоо эвслийн М.Энхсайханы ЗГ-ыг огцруулав
2002 “Аалзны тор” цуврал нийтлэл анх Өдрийн сонинд хэвлэгдэв
2000 О.Цолмон ТЕГ-ын зөвлөхөөр цөөн хоног ажиллав
2002 12 дугаар сард ХХБ хувьчлагдав
1999 Засгийн газрын мэдээ сониныг хувьчилж аван Зууны мэдээ нэрээр гаргав
2000 УИХ-ын сонгуулийн 65 дугаар тойрогт ялав
2001 Мянганы замыг санаачлан УИХ-аар дэмжүүлэв 2000 Долдугаар сарын 26-нд Ерөнхий сайд болов.
2002 Бага охин Э.Ринченлхам нь мэндэлжээ.
19
ТОЙМLine
2003 ЗХУ-ын өрийг дарахын тулд Р.Фрийдландаас 50 сая ам.доллар авч Оюу толгойн ашиглалтын лицензийг өгчээ 2004 Орост төлсөн 250 сая ам.долларыг Чехийн “Фид” зуучлагч компаниар дамжуулан төлөх үед 50 сая ам.долларыг завшсан гэх хэрэгт буруутгадаг
2003 Үнэн сонин 2 дугаар сарын 6-ны дугаартаа Н.Энхбаярыг “Үндэсний удирдагч” гэж нэрлэв
2005 М.Энхсайхан Н.Энхбаярыг “Авилгын загалмайлсан эцэг” гэж нэрлэв
2003 Зургадугаар сард Оростой Их өрийн 97.8 хувийг хөнгөлөх талаар тохиролцож чадав 2003 Гаалийн онцгой эрх бүхий “Ногоон гэрлийн компани”уудийг зарлав
2003 9 дүгээр сарын 1-д ТВ9 телевизээ байгуулав
2004 АНУ-д төсвийн 50 мянга орчим ам.доллараар нуруугаа эмчлүүлж, хэл аманд унав
2003 Ардчилалыг сэргээн тогтоосон орнуудын Олон улсын бага хурал зохион байгуулав
2005 Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайд У.Хүрэлсүх “Монголын төр, МАХН-ыг танай авгай удирддаг юм уу, та удирддаг юм уу” гэв.
2005 С.Баярмөнх, Р.Хадбаатар нар Сонины холбооноос “Үндэсний удирдагч” өргөмжлөл гардуулав
2005 Модон тахиа жилийн мэндчилгээндээ Н.Багабанди “Урт шар дээлтэй хүний учруулж болзошгүй аюулаас болгоомжил” гэж хэлэв
2006 “Эвтэй байхдаа хүчтэй” гэдэг уриа бодож олов
2006 7 дугаар сарын 26-нд Алтай Таван богдын Хүйтний оргилд гарч М.Энхсайханд түүнд зориулан шүлэг зохиожээ.
2005 Н.Энхбаярын төрсөн эцэг Хэнтийд бий гэж “Хувийн амьдрал” сонин бичив.
2005 БНСУ-д найман боть номоо 3 500 хувь хэвлүүлэв
2005 ГЕГ-ын дарга Х.Баатар авилгын хэргээр баривчлагдав
2004 УИХ-ын дарга болов
2005 5 сарын 22-ны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд 53.4 хувийн саналаар ялав
20
2005 Ерөнхийлөгчөөр сонгогдсоны дараа эцэг Б.Намбартаа Улаанбаатар рашаан сувилалыг авч өгсөн.
2006 “Үдийн цай” хөтөлбөр санаачлав
¯íäýñòíèé òîéì №22 (121)
Эх сурвалж: mn.wikipedia.org, www.bolod.mn, www.orloo. info, www.ganaa.mn, borshuvuu.blogspot.com, www.medee.mn, www.topmedee.mn, www.24tsag.mn, chuluut.ucoz.com, people. banjig.net, www.tulhuur.com, www.blogmn.net, www.olloo. mn, www.tsahimurtuu.mn, www.news.mn, www.youtube.com, www.ardchilal.com, politics.news.mn, forum.asuult.net, gajuudal. blogspot.com, people.banjig.net, news.top.mn, forevereno.miniih. com, www.mongolnews.mn, www.iaac.mn, Зууны мэдээ сонин 2002 он 3 дугаар сарын 23 №73, Төрөө завхруулж, түмнээ хуурсан шаштир УБ 2003, 23 дугаар дунд сургуулийн архив.
2008 Есдүгээр сар Авилгатай тэмцэх газар байгуулагдсаны дараахан очиж, улс төрөөс ангид байхыг сануулав
2010 Хөдөөгийн хөгжил төв ТББ байгуулав
2007 Отгонтэнгэр уулыг тахих ёслолд оролцох үедээ морио дарж унав.
2012 Гуравдугаар сард “7 сарын 1”-ний хэргийг шүүх хуралдаанд гэрчээр оролцов.
2008 Долдугаар сарын 1. Монголд анх удаа онц байдал зарлаж. Тэр үеэр таван иргэн буудуулж нас барав.
2007 Монгол Улсын Төрийн дууллыг шинэчлэх тогтоол гаргав
2008 8 дугаар сарын 14-нд Түвшинбаяр олимпийн алтан медаль хүртэв.
2009 Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд ялагдсан ч өөрийгөө “Монгол Улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч” гэж хэлүүлэх болов.
2010 11 дүгээр сарын 5-нд МАХН нэрээ сольж, МАН болов.
2009 Ерөнхийлөгчийн сонгуульд ялагдсаны дараа 524 сая ам.доллараар Баянзүрх дүүрэгт байр худалдан авсан гэдэг.
2011 МАХН-ыг дахин байгуулж даргаар нь сонгогдов
2010 6 дугаар сарын 10-нд “Хана хэрэм” өгүүлэл бичив
2009 Дэлхийн сонгодог уран зохиолын 50 ботийг ивээл дороо эмхтгэн хэвлүүлэв. 2007 Өнөөдөр сонин О.Цолмонгийн элэнц эцэг Мэргэн гүн Гомбожавыг Чингисийн алтан ургийн хүн гэж бичив
2012 Тавдугаар сар 4-ны 07:00 цагаас эхлэн 10 хоног хуурай өлсгөлөн зарлаж рекорд тогтоов.
2012 Тавдугаар сарын 14-нд бие нь муудсан тул батлан даалтад гаргалаа.
2012 Дөрөвдүгээр сарын 13-ны өглөө авилгын хэрэгт шалгахаар гэрээс нь баривчлан, Төв аймгийн урьдчилан хориход аваачив.
2012 Тавдугаар сар 24-нд Н.Энхбаярын авилгын хэргийг шүүх хурал болох байсан ч эрүүл мэндийн шалтгаанаар хойшлогдов.
2008 5 дугаар сарын 21-ний өдрийг Чингис хааны төрсөн өдөрт тооцож тэмдэглэв.
21