European Strategic Guide in Greek

Page 1

ΑΣ ΠΕΤ ΎΧΟΥΜ Ε Μ Έ Χ Ρ Ι Τ Ο 2 0 1 8 ΤΗΝ ΕΠ Ι Κ ΎΡΩ Σ Η Τ Ο Ν Μ ΑΘ Η Σ Ι Α ΚΏ Ν ΑΠΟΤΕΛΕΣ Μ ΆΤΩ Ν Π ΟΥ Α Π Ο Κ ΤΉ Θ Η Κ ΑΝ ΜΈ ΣΩ Μ Η ΤΥΠΙΚ ΉΣ ΚΑΙ ΆΤ ΥΠΗΣ

ΜΆΘΗΣΗΣ!



ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ Σ ΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣ Χ Υ ΣΗ ΤΗΣ Σ ΥΜΜΕΤΟΧΗΣ Κ ΑΙ ΤΗΝ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΚ ΥΡΩΣΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚ ΩΝ ΑΠΟΤΕ ΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΚ ΤΗΘΗΚ ΑΝ ΜΕΣΩ ΜΗ Τ ΥΠΙΚΗΣ Κ ΑΙ ΑΤ ΥΠΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ


Συγγραφείς: Marlies Auer, BFI Oberösterreich, Αυστρία Dr. Luis Carro, Universidad de Valladolid, Ισπανία Liliya Elenkova, ISI, Βουλγαρία Audrey Frith, EUCIS-LLL Eve-Laure Gay, La Ligue de l’enseignement, Γαλλία Stefan Georgiev, ISI, Βουλγαρία John Haataja, ABF, Σουηδία Judith Jackson, GFTU, Ηνωμένο Βασίλειο Claus Larsen-Jensen, FIC, Δανία Begoña Lopez, La Liga, Ισπανία David Lopez, La Ligue de l’enseignement, Γαλλία Isabelle Palanchon, CEMEA, Γαλλία Agata Patecka, SOLIDAR Maria Pagousi, IME ΓΣΕΒΕΕ, Ελλάδα Vasilis Siomadis, IME ΓΣΕΒΕΕ, Ελλάδα Sharon Watson, WEA, Ηνωμένο Βασίλειο Συντονίστρια εκδόσεως: Audrey Frith, EUCIS-LLL

Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών της μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη-τυπικής και άτυπης μάθησης» έχει την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η έκδοση αυτή εκφράζει αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συγγραφέων, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμιά ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται μέσα σε αυτήν. Οργανώσεις και άτομα μπορούν να χρησιμοποιήσουν ελεύθερα αυτή την έκδοση, με την προϋπόθεση ότι θα αναφέρουν ευκρινώς την πηγή της. Κανένα τμήμα της έκδοσης, συμπεριλαμβανομένου και του σχεδίου του εξωφύλλου, δεν επιτρέπεται να αναπαραχθούν, να αποθηκευθούν, ή να μεταδοθούν με οποιαδήποτε μορφή χωρίς την προηγούμενη άδεια του εκδότη.

Μετάφραση από τα αγγλικά: Θωμάς Μαστακούρης www.buildinglearningsocieties.org

Σχεδιασμός:

www.studioengram.pl

© Έκδοση SOLIDAR και La Ligue de l’enseignement, Οκτώβριος 2014


5

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Σε περιόδους ταχύτατα αυξανόμενης ανεργίας – ιδιαίτερα μεταξύ των νέων – και απουσίας οικονομικής ανάπτυξης, επείγει η εκμετάλλευση νέων ευκαιριών μάθησης που δεν εμπίπτουν στο τυπικό σύστημα, καθώς και των δεξιοτήτων που αποκτώνται από αυτές. Στις ημέρες μας, περισσότερα από 140 εκατομμύρια άνθρωποι εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται ή κινδυνεύουν να βρεθούν σε συνθήκες φτώχιας. Οι άνεργοι είναι περίπου 25 εκατομμύρια, 5,7 εκατομμύρια από τους οποίους είναι νέοι, ενώ 77 εκατομμύρια Ευρωπαίοι δεν έχουν προχωρήσει πέρα από την κατώτερη μέση εκπαίδευση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Στρατηγική «Ευρώπη 2020» δίνει έμφαση στην ανάγκη για πιο ευέλικτες μαθησιακές διαδρομές, και θεωρεί την επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης ως προαπαιτούμενο αλλά και ως ισχυρό κίνητρο για την επίτευξη των συμφωνηθέντων κοινωνικών στόχων: μείωση κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια του αριθμού των ανθρώπων που βρίσκονται ή κινδυνεύουν να βρεθούν σε συνθήκες φτώχιας και κοινωνικού αποκλεισμού, ποσοστό απασχόλησης 75% για τα άτομα ηλικίας 20-64 ετών, μείωση του ποσοστού πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου κάτω από 10%.

Η Ευρώπη πρέπει να βρει το κατάλληλο μείγμα δεξιοτήτων και να επιτύχει καλύτερη αντιστοίχηση δεξιοτήτων και θέσεων εργασίας, ώστε να συμβάλει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της ευημερίας (πηγή: σχέδιο σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης). Οι μηχανισμοί επικύρωσης δεξιοτήτων, ικανοτήτων και γνώσεων που αποκτήθηκαν μέσα σε περιβάλλοντα μη τυπικής και άτυπης μάθησης μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την λειτουργία της αγοράς εργασίας, να διευκολύνουν την κινητικότητα, και να παρακινήσουν περισσότερο τις ομάδες μειονεκτούντων ατόμων και τους ανέργους να ακολουθήσουν την δια βίου μάθηση, ιδιαίτερα μέσα στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης, της αυξανόμενης ανεργίας, των δημογραφικών αλλαγών, και της μείωσης του μέσου επιπέδου συμμετοχής στη δια βίου μάθηση (της οποίας το ποσοστό ήταν 8,9% επί του πληθυσμού κατά το 2011, ενώ ο στόχος της ΕΕ για το 2020 έχει οριστεί στο 15%). Προς το παρόν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναγνωρίσει δυο σημαντικές προκλήσεις (πηγή: αξιολόγηση επιπτώσεων που συνοδεύει το σχέδιο της σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης):


6

1. Στην πλειονότητα των κρατών μελών, οι ευκαιρίες επικύρωσης είναι περιορισμένες και χρησιμοποιούνται ανεπαρκώς. Οι περιορισμένες και ελλιπώς χρησιμοποιούμενες ευκαιρίες επικύρωσης κάνουν τις δεξιότητες αυτές να παραμένουν αθέατες και να μην αξιοποιούνται πλήρως προς όφελος των ατόμων, της οικονομίας, και της κοινωνίας γενικότερα. 2. Υπάρχει έλλειψη συγκρισιμότητας και συνοχής μεταξύ των μηχανισμών επικύρωσης των κρατών μελών, η οποία δυσκολεύει τους πολίτες να συνδυάζουν μαθησιακά αποτελέσματα τα οποία αποκτήθηκαν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, σε διαφορετικά επίπεδα και σε διαφορετικές χώρες. Η Στρατηγική «Ευρώπη 2020» σχετικά με την έξυπνη, διατηρήσιμη, και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, τονίζει την ανάγκη για πιο ευέλικτες μαθησιακές διαδρομές και θεωρεί την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης ως προαπαιτούμενο για αυτήν, καθώς επίσης και ως ένα ισχυρό κίνητρο για την επίτευξη των συμφωνηθέντων κοινωνικών στόχων: μείωση κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια του αριθμού των ανθρώπων που βρίσκονται ή κινδυνεύουν να βρεθούν σε συνθήκες φτώχιας, και κοινωνικού αποκλεισμού, ποσοστό απασχόλησης 75% για τα άτομα ηλικίας 20-64 ετών, μείωση του ποσοστού πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου κάτω από το 10%. Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη τυπικής και άτυπης μάθησης» σκοπεύει να αναπτύξει μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης ώστε να αναγνωριστεί η επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης ως εργαλείο για την περαιτέρω βελτίωση των προοπτικών επαγγελματικής ανέλιξης των ενηλίκων και την ενίσχυση της περαιτέρω εκπαίδευσης και κατάρτισής τους. Οι εταίροι έχουν ανταλλάξει απόψεις πάνω στους υφιστάμενους μηχανισμούς επικύρωσης και δημιούργησαν μεθόδους για την

ταυτοποίηση, την τεκμηρίωση, την αξιολόγηση και την πιστοποίηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Σε συνεργασία, ξεκίνησαν μια εκστρατεία δράσης σε ολόκληρη την ΕΕ, με σκοπό να προάγουν την επικύρωση μεταξύ των παρόχων εκπαίδευσης και κατάρτισης ενηλίκων, των εργοδοτών, των συνδικάτων, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, και των ίδιων των εκπαιδευόμενων. Μέσα από τη συνάντηση διαφορετικών φορέων οι οποίοι ενδιαφέρονται για την διαδικασία επικύρωσης επιτεύχθηκε μια μακροπρόθεσμη συνεργασία, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να προωθηθεί η εφαρμογή της σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Επιπλέον, το πρόγραμμα αυτό έχει σκοπό να συνεισφέρει στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων και να απελευθερώσει την πλήρη δυναμική του μέσω της προώθησης της ιδέας των «κοινωνιών μάθησης» οι οποίες εκμεταλλεύονται κάθε ατομική συνεισφορά και στις οποίες οι δεξιότητες και ικανότητες αναγνωρίζονται και αναπτύσσονται περισσότερο. Για να επιτύχει κάτι τέτοιο, το συγκεκριμένο πρόγραμμα προσπαθεί να παρακινήσει τους ενήλικες να αναζητήσουν περαιτέρω ευκαιρίες μάθησης εκτός του τυπικού συστήματος, και να τους ενθαρρύνει να συμμετέχουν ενεργά στην μη τυπική και την άτυπη μάθηση, ειδικά σε περιόδους δημοσιονομικής εξυγίανσης, αυξανόμενης ανεργίας, και οικονομικής στασιμότητας. Για να βοηθήσει καλύτερα εκείνους που επιθυμούν να βελτιώσουν τις γνώσεις τους πάνω σε ζητήματα επικύρωσης, η έκδοση του «Ευρωπαϊκού οδηγού στρατηγικής για την ενίσχυση της συμμετοχής και την ευαισθητοποίηση σε θέματα επικύρωσης μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης (NFIL)» προετοιμάστηκε φιλοδοξώντας να βελτιώσει τις προοπτικές επαγγελματικής τους ανέλιξης και να παρακινήσει στη δια βίου μάθηση.


7

ΠΡ Ο Λ ΟΓ Ο Σ

Αν σκοπεύουμε να εξασφαλίσουμε ισότιμη πρόσβαση στην ποιοτική μόρφωση και στη δια βίου μάθηση σε όλους, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τον ρόλο της εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης ως μέσων χειραφέτησης που θα ενισχύσουν την πολιτική, κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική συμμετοχή στην κοινωνία. Εντούτοις, σε περιόδους αυξανόμενων κοινωνικών ανισοτήτων και ιδιωτικοποίησης της εκπαίδευσης, οι ευκαιρίες απόκτησης νέων δεξιοτήτων και ικανοτήτων είναι περιορισμένες για έναν μεγάλο αριθμό ατόμων. Η αναγνώριση και επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης μετατρέπονται σε ένα ισχυρότατο εργαλείο που γεφυρώνει τις εκπαιδευτικές ανισότητες και αποδυναμώνει τον κοινωνικό αποκλεισμό. Ιδιαίτερα οι κοινωνικά και οικονομικά ευπαθείς ομάδες, καθώς και ένα ευρύ φάσμα ατόμων στα οποία δόθηκαν περιορισμένες ευκαιρίες πρόσβασης και συμμετοχής στην τυπική εκπαίδευση και κατάρτιση, έχουν ανάγκη να βεβαιωθούν ότι οι δεξιότητες και ικανότητες τις οποίες απέκτησαν σε μη τυπικά ή άτυπα περιβάλλοντα μάθησης, π.χ. στη διάρκεια του εργασιακού βίου ή μέσα από τις εμπειρίες της ζωής, αποτελούν πολύτιμα προσόντα. Συνεπώς, μέσα από τη διαδικασία της επικύρωσης, ένα άτομο χειραφετείται και αυξάνει

το επίπεδο επίγνωσης των δεξιοτήτων που διαθέτει. Αυτό μπορεί να το οδηγήσει σε νέα επαγγελματική πρόοδο, μεγαλύτερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, και βελτίωση του βιοτικού του επιπέδου. Η μη τυπική και η άτυπη μάθηση παίζει σημαντικό ρόλο στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Η Έρευνα για την Εκπαίδευση των Ενηλίκων δείχνει ότι στην Ευρώπη μόνο το 31,5% των ενηλίκων που συμμετείχαν σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης είχαν συμμετοχή σε μορφές μη τυπικής μάθησης, ενώ μόνο το 6,5% συμμετείχαν σε μορφές τυπικής εκπαίδευσης με σκοπό να βελτιώσουν τις δεξιότητες και τις ικανότητές τους και να διευρύνουν τις επαγγελματικές προοπτικές τους. Εντούτοις, όπως παρατηρούμε, οι δεξιότητες και οι ικανότητες που αποκτά ένα άτομο μέσα σε περιβάλλοντα μη τυπικής και άτυπης μάθησης τις περισσότερες φορές αναγνωρίζονται ελάχιστα, όχι μόνο από το δημόσιο σύστημα και τους εκπαιδευτικούς θεσμούς, αλλά και από τους εργοδότες, καθώς και τα ίδια τα άτομα που τις απέκτησαν. Η σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης ανοίγει τον δρόμο προς μια ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ ΕΕ και κρατών μελών,


8

με στόχο να υπάρξουν εθνικές ρυθμίσεις επικύρωσης σε όλες τις χώρες μέχρι το 2018. Συνεπώς, όλοι οι ενδιαφερόμενοι εταίροι: ιδρύματα, φορείς εκπροσώπησης συμφερόντων, κοινωνικοί εταίροι, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και πάροχοι εκπαίδευσης και κατάρτισης βρίσκονται αντιμέτωποι με μια μεγάλη σειρά προκλήσεων στην προσπάθειά τους να ξεπεράσουν το έλλειμμα ευαισθητοποίησης πάνω στην επικύρωση διαφορετικών επιπέδων. Θα πρέπει

λοιπόν να ενεργήσουν συλλογικά ώστε να υποστηρίξουν την εφαρμογή και προώθηση της διαδικασίας. Ελπίζουμε ότι η έκδοση αυτή θα αποτελέσει χρήσιμο υλικό για όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, ειδικά για τους πολίτες, και ότι θα συνεισφέρει στην αύξηση της συμμετοχής και της ευαισθητοποίησης σε θέματα επικύρωσης μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης.

Conny Reuter SOLIDAR Γενικός Γραμματέας

Jean-Marc Roirant La Ligue de l’enseignement Γενικός Γραμματέας




Σ Υ ΝΕΡΓΑ ΖΟΜΕΝΟΙ Ε ΤΑΙΡΟΙ

Αυστρία BFI Άνω Αυστρία

Βουλγαρία Institute for Social Integration

Δανία FIC – Fagligt Internationalt Center

Γαλλία La Ligue de l’enseignement

Γαλλία CEMEA

Ελλάδα IME ΓΣΕΒΕΕ

Ισπανία Liga Española de la Educación y la Cultura Popular

Σουηδία Arbetarnas Bildningsförbund (ABF)

Ηνωμένο Βασίλειο WEA UK

Ηνωμένο Βασίλειο GFTU Educational Trust

Ευρωπαϊκό Δίκτυο SOLIDAR

Ευρωπαϊκό Δίκτυο EUCIS-LLL


Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟΜΕΝΑ Η Κ ΑΤΑ Ν Ο Η Σ Η Τ Ω Ν Ε Υ Ρ Ω Π Α Ϊ Κ Ω Ν Π Λ Α Ι Σ Ι Ω Ν

1

Οι πολιτικές και τα προγράμματα της ΕΕ που υποστηρίζουν την ανάπτυξη της επικύρωσης, και τα αποτελέσματά τους.

Συστάσεις πολιτικής προς τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών πάνω στην επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτώνται μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης

Ana Carla Pereira – Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Επικεφαλής της Μονάδας Δεξιοτήτων και Επαγγελματικών Προσόντων

15

17

21

Π Ώ Σ Ν Α Δ Ι Α ΔΏ Σ Ε Τ Ε ΤΑ Ο Φ Έ Λ Η Τ Η Σ Ε Π Ι Κ Ύ Ρ Ω Σ Η Σ

2

Τι παρακινεί εσάς και άλλους να προωθήσετε την επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης; Ποια είναι τα αποτελέσματα για κάποιον ο 25

οποίος έχει αποκτήσει μια τέτοια μάθηση;


3

Π Ω Σ Ν Α Ξ Ε Κ Ι Ν Η Σ Ε Τ Ε Μ Ι Α Ε Κ Σ Τ ΡΑΤ Ε Ι Α Γ Ι Α Τ Η Ν ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΤΥΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΤ Υ Π Η Σ Μ ΑΘ Η Σ Η Σ

Πώς μπορώ να οργανώσω μια εκστρατεία;

Γιατί να θέλω να οργανώσω μια τέτοια εκστρατεία;

Τι θέλω να πετύχω;

31

31

34

Ποιος μπορεί να επιφέρει την αλλαγή;

Τι πρέπει να κάνω για να πετύχω όλα αυτά;

Χρηματοδότηση της εκστρατείας προώθησης

35

36

39

Γιατί η επικύρωση έχει τόσο μεγάλη σημασία; Παράδειγμα ανακοίνωσης από εκστρατεία προώθησης

Παράρτημα: παράδειγμα έτοιμου προς χρήση υλικού ενημέρωσης.

39

42



15

1

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ Οι πολιτικές και τα προγράμματα της ΕΕ που υποστηρίζουν την ανάπτυξη της επικύρωσης, και τα αποτελέσματά τους

Δείτε Γλωσσάρι, σελ. 18

Οι συζητήσεις που διεξάγονται τα τελευταία 20 χρόνια αφορούν την συνένωση όλων των τύπων μάθησης και τη δημιουργία πλαισίων μέσα από τα οποία να είναι δυνατή η αναγνώριση και η επικύρωση της εμπειρίας και μάθησης που αποκτήθηκαν με διαφορετικούς τρόπους, ώστε τα προσόντα* αυτά να είναι δυνατόν να πιστοποιηθούν. Η υιοθέτηση της σύστασης του Συμβουλίου της 20ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης, αναγνωρίζει τον δυνητικά σημαντικό ρόλο που πρόκειται να παίξει η επικύρωση αυτή σε σχέση με την απασχόληση και την κινητικότητα, όπως επίσης και με την δια βίου μάθηση. Πρόκειται για μια καθαρά πολιτική κίνηση που έχει ως στόχο την δημιουργία εθνικών μηχανισμών επικύρωσης σε όλες τις χώρες μέχρι το 2018. Η επικύρωση αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο αναγνώρισης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Εντούτοις, η εφαρμογή των μηχανισμών επικύρωσης ποικίλλει κατά πολύ από το ένα κράτος μέλος στο άλλο, αλλά και στο εσωτερικό των χωρών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ΕΕ εξέδωσε τη σύσταση του Συμβουλίου η οποία παρέχει στα κράτη μέλη κοινές κατευθυντήριες αρχές για την ανάπτυξη των μεθόδων επικύρωσης, άρα και τη μετάβαση σε κοινά πρότυπα. Η ΕΕ ζητά την ψήφιση μηχανισμών επικύρωσης μέχρι το 2018, πράγμα που δείχνει πόσος λίγος χρόνος απομένει για ουσιαστική πρόοδο. Στη σύσταση του Συμβουλίου, οι ρυθμίσεις σχετικά με την επικύρωση έχουν στόχο να επιτρέψουν στα άτομα να:

αα. «έχουν επικυρωμένες τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες που απέκτησαν μέσω της μη τυπικής και άτυπης μάθησης, συμπεριλαμβανομένου, όποτε συντρέχει περίπτωση, και όσων αποκτήθηκαν μέσω ανοικτών εκπαιδευτικών πηγών· ββ. να αποκτούν πλήρη ή, όποτε συντρέχει περίπτωση, εν μέρει επαγγελματικά προσόντα με βάση τις επικυρωμένες εμπειρίες μη τυπικής και άτυπης μάθησης (…)»

Σύμφωνα με τους εταίρους, η άνιση διαθεσιμότητα εθνικών πολιτικών και μηχανισμών επικύρωσης μειώνει τις δυνατότητες πρόσβασης στη μάθηση για εκατομμύρια Ευρωπαίους. Η σύσταση της ΕΕ σημειώνει ότι η ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων μπορεί να συνεισφέρει στην προσπάθεια της Ένωσης να επιτύχει έξυπνη, διατηρήσιμη, και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη όπως αυτή έχει προσδιοριστεί από τη Στρατηγική «Ευρώπη 2020». Οι μηχανισμοί επικύρωσης επιτρέπουν μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τις διαθέσιμες δεξιότητες του εργατικού δυναμικού και διευκολύνουν την καλύτερη αντιστοίχιση μεταξύ δεξιοτήτων και της ζήτησης εργασίας, προωθούν την αποτελεσματικότερη δυνατότητα μεταφοράς των δεξιοτήτων μεταξύ επιχειρήσεων και τομέων, και διευκολύνουν την κινητικότητα στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. Τονίζει επίσης ότι η επικύρωση μπορεί με τον τρόπο αυτό να στηρίξει την οικονομική ανάκαμψη, όπως επίσης και να συνεισφέρει στην επίτευξη των βασικών στόχων της στρατηγικής


1

16

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ

«Ευρώπη 2020» σχετικά με την μείωση του ποσοστού πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Προς το παρόν, η μάθηση που αποκτάται εκτός του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος παραμένει σε πολλές περιπτώσεις αθέατη, και δεν εκτιμάται σύμφωνα με την αξία της. Οι πολίτες δυσκολεύονται να συνδυάσουν μαθησιακά αποτελέσματα τα οποία αποκτήθηκαν σε διαφορετικά περιβάλλοντα ή σε διαφορετικά επίπεδα εργασίας και διαφορετικές χώρες. Ως εκ τούτου, σε πολλές χώρες τα άτομα δεν έχουν επίγνωση της δυνατότητας επικύρωσης, ή δεν έχουν πρόσβαση σε αυτήν. Η εφαρμογή των συστημάτων επικύρωσης δεν είναι κάτι απλό. Απαιτεί μια διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά τα μαθησιακά

αποτελέσματα. Η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων* (EQF) σε επίπεδο ΕΕ και η γρήγορη ανάπτυξη των εθνικών πλαισίων επαγγελματικών προσόντων (NQF) σε εθνικό επίπεδο θέτουν τις βάσεις για την ανάπτυξη της επικύρωσης. Έχει επίσης σκοπό να περιγράψει ένα σύνολο γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων τις οποίες ένα άτομο απέκτησε μετά την ολοκλήρωση μιας διαδικασίας εκπαίδευσης, αντί να αναφέρει, για παράδειγμα, τον αριθμό των ωρών που παρέμεινε μέσα σε μια αίθουσα διδασκαλίας. Παρέχοντας ένα πλαίσιο αναφοράς, κάνει την εφαρμογή της επικύρωσης πολύ ευκολότερη. Συνεπώς, για να υπάρξει επιτυχία, η δημιουργία των μηχανισμών επικύρωσης θα πρέπει να αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής της δια βίου μάθησης.

Πηγές:

Έγγραφο αναφοράς από το Ευρωπαϊκό Σεμινάριο για την Επικύρωση, Mechelen, 9-10 Απριλίου 2013

Απολογισμός και κατευθυντήριες γραμμές του Cedefop σχετικά με την επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν από μη τυπική και άτυπη μάθηση, 2010

Μέθοδοι Επικύρωσης EUCIS-LLL (Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας της Κοινωνίας των Πολιτών για την Δια Βίου Μάθηση), 2012


1

17

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ

Συστάσεις πολιτικής προς τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών πάνω στην επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτώνται μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης

1

Να προσπαθήσουμε για την κατάλληλη εφαρμογή της επικύρωσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτώνται μέσω μη τυπικής ή άτυπης μάθησης στα κράτη μέλη ώστε να αντιμετωπιστούν καλύτερα οι κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ και οι επικίνδυνα αυξανόμενες ανισότητες εντός της κοινωνίας.

2

Να αναγνωρίσουμε την επικύρωση ως εργαλείο για την εξάλειψη των ανισοτήτων και την παροχή περαιτέρω ευκαιριών μόρφωσης και απασχόλησης μέσω της αναγνώρισης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής ή άτυπης μάθησης.

3

Να επιτρέψουμε την πρόσβαση και να επενδύσουμε στην πληροφόρηση, συμβουλευτική και καθοδήγηση πάνω στην έννοια της επικύρωσης για όλους, και να ευαισθητοποιήσουμε τους πολίτες, ιδιαίτερα εκείνους που ανήκουν σε ομάδες μειονεκτούντων ατόμων, σχετικά με τους μηχανισμούς επικύρωσης.

4

Να αναθεωρήσουμε τον οδικό χάρτη για την εφαρμογή των ρυθμίσεων που αφορούν την επικύρωση, έτσι ώστε τα κράτη μέλη τα οποία ήδη διαθέτουν συστήματα επικύρωσης να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με χώρες στις οποίες η διαδικασία μόλις έχει ξεκινήσει.

5

Να διασφαλίσουμε τα συστήματα επικύρωσης, και να αναγνωρίσουμε τις κοινωνικές και εμπειρικές δεξιότητες που αποκτήθηκαν εντός και εκτός εργασιακού περιβάλλοντος με μη-τυπικούς και άτυπους τρόπους.

7

6

Να εξασφαλίσουμε την δυνατότητα ελέγχου των δεξιοτήτων σε όλους, και όχι μόνο σε άνεργους ή όσους κινδυνεύουν άμεσα από την ανεργία.

Να βελτιώσουμε την συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών για την προώθηση της αναγνώρισης μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης, και να επιτρέψουμε την μάθηση μεταξύ ισότιμων ασκουμένων, με την υποστήριξη της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων (European Qualifications Framework Advisory Board).


1

18

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ

Ορόσημα στις εξελίξεις της πολιτικής της ΕΕ

Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς και Συσσώρευσης Ακαδημαϊκών Μονάδων (ECTS)

1988

• Συμπεράσματα του Συμβουλίου «Κοινές ευρωπαϊκές αρχές σχετικά με την επικύρωση» • Europass, Youthpass

2004

• Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (EQF) • Εθνικό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (NQF) • Ευρώπη 2020. Η πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση» παρακινεί στην προαγωγή της αναγνώρισης

2008

Γλωσσάρι Μάθηση: διαδικασία μέσω της οποίας ένα άτομο αφομοιώνει πληροφορίες, ιδέες και αξίες, και με τον τρόπο αυτό αποκτά γνώση, τεχνογνωσία, δεξιότητες και ικανότητες. Δια βίου μάθηση: όλες οι δραστηριότητες μάθησης που αναλαμβάνει κανείς στη διάρκεια της ζωής του, και που έχουν ως αποτέλεσμα την βελτίωση της γνώσης, της τεχνογνωσίας, των δεξιοτήτων, των ικανοτήτων και των επαγγελματικών προσόντων για προσωπικούς, κοινωνικούς και επαγγελματικούς λόγους. Τυπική μάθηση: κατευθυνόμενη μορφή μάθησης η οποία συντελείται μέσα σε ένα οργανωμένο και δομημένο περιβάλλον (όπως ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα ή ινστιτούτο επαγγελματικής κατάρτισης) και είναι αποκλειστικά σχεδιασμένη ως μέθοδος μάθησης (από άποψη αντικειμενικών στόχων, χρόνου και πόρων). Η τυπική μάθηση είναι κυρίως υποχρεωτική (σχολική

εκπαίδευση) και σχεδόν πάντοτε καθορίζεται εξωτερικά από συγκεκριμένη διδασκαλία μαθησιακών δεδομένων. Η διαδικασία μάθησης συνήθως αποτελεί αντικείμενο παρακολούθησης και αξιολόγησης, και τα μαθησιακά αποτελέσματα που αποκτήθηκαν από αυτήν συνήθως αναγνωρίζονται με την μορφή βεβαιώσεων ή πτυχίων. Μη τυπική μάθηση: σκόπιμη αλλά εθελοντική μάθηση, η οποία πραγματοποιείται μέσω σχεδιασμένων δραστηριοτήτων και σε ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων οι οποίες δεν είναι σχεδιασμένες αποκλειστικά ως μαθησιακές δραστηριότητες. Τα μαθήματα είναι προγραμματισμένα, αλλά σπάνια ακολουθούν ένα συμβατικό πρότυπο. Εντούτοις, παραδίδονται από άτομα που κατέχουν την απαραίτητη γνώση. Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αποκτήθηκαν με αυτόν τον τρόπο σπάνια τεκμηριώνονται ή γίνονται αντιληπτά με συμβατικούς τρόπους.

Άτυπη μάθηση: ένα είδος μάθησης που δεν ακολουθεί συγκεκριμένο σκοπό αλλά προκύπτει από τις καθημερινές δραστηριότητες οι οποίες σχετίζονται με την εργασία, την οικογένεια, τον ελεύθερο χρόνο, ή τις κοινωνικές δραστηριότητες. Δεν είναι οργανωμένη ή δομημένη από άποψη στόχων, χρόνου, ή μαθησιακής υποστήριξης. Η άτυπη μάθηση σπάνια τεκμηριώνεται και συνήθως δεν είναι άμεση αντιληπτή από τους τρίτους, ούτε και μετρά σε ζητήματα εκπαίδευσης, κατάρτισης ή απασχόλησης. Μαθησιακά αποτελέσματα/επιτεύγματα μάθησης: σύνολα γνώσεων, δεξιοτήτων και/ή ικανοτήτων που ένα άτομο απέκτησε και/ή μπορεί να επιδείξει μετά την ολοκλήρωση της μαθησιακής διαδικασίας, τυπικής, μη τυπικής ή άτυπης. Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (EQF): ένα εργαλείο αναφοράς για την περιγραφή


1

19

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ

• Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης (CEDEFOP) • Ευρωπαϊκό Σύστημα Πιστωτικών Μονάδων για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ECVET)

2009

και σύγκριση προσόντων εντός των συστημάτων επαγγελματικών προσόντων τα οποία έχουν αναπτυχθεί σε εθνικό και διεθνές επίπεδο ή σε επίπεδο τομέων. Τα βασικά συστατικά του EQF είναι ένα σύνολο οκτώ επιπέδων αναφοράς τα οποία περιγράφονται με όρους μαθησιακών αποτελεσμάτων (δηλαδή ενός συνδυασμού γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων) και μηχανισμών και αρχών εθελοντικής συνεργασίας. Τα οκτώ επίπεδα καλύπτουν ολόκληρο το φάσμα των επαγγελματικών προσόντων, από εκείνα που αναγνωρίζουν βασικές γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες μέχρι εκείνα που απονέμονται για τα υψηλότερα επίπεδα ακαδημαϊκής, επαγγελματικής και τεχνικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Λειτουργεί ως μια μέθοδος μετάφρασης των εθνικών συστημάτων αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων. Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές: σκοπός τους είναι να

• Ανακοίνωση της Bruges (πολιτική δέσμευση για την δημιουργία εθνικών διαδικασιών επικύρωσης μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης, το αργότερο μέχρι το 2015). • Ευρωπαϊκός απολογισμός σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης (CEDEFOP)

2 01 0

προσφέρουν εξειδικευμένες συμβουλές τις οποίες να μπορούν να χρησιμοποιούν προαιρετικά οι ενδιαφερόμενοι φορείς σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Στόχος τους είναι να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη ποικίλλων, υψηλής ποιότητας αλλά και χαμηλού κόστους μεθόδων επικύρωσης εντός της Ευρώπης, στηρίζοντας με τον τρόπο αυτό την δια βίου μάθηση. Επαγγελματικό προσόν: Ένα τυπικό επαγγελματικό προσόν είναι το τυπικό αποτέλεσμα (βεβαίωση, δίπλωμα ή τίτλος σπουδών) μιας διαδικασίας αξιολόγησης που αποκτάται όταν ένας αρμόδιος φορέας βεβαιώνει ότι ένα άτομο έχει επιτύχει μαθησιακά αποτελέσματα με βάσει δεδομένα πρότυπα και/ή κατέχει την απαραίτητη επάρκεια για να αναλάβει μια θέση εργασίας σε έναν συγκεκριμένο εργασιακό τομέα. Ένα επαγγελματικό προσόν προσφέρει επίσημη αναγνώριση της αξίας των μαθησιακών

Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης

2 01 2

αποτελεσμάτων στην αγορά εργασίας, στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση. Μπορεί να αποτελεί το νόμιμο προαπαιτούμενο για την άσκηση ενός επαγγέλματος. Πηγή: βασισμένο στην ορολογία της ευρωπαϊκής πολιτικής σχετικά με την εκπαίδευση και την κατάρτιση, CEDEFOP, 2014


20

1

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ


1

21

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ

Ana Carla Pereira – Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Επικεφαλής της Μονάδας Δεξιοτήτων και Επαγγελματικών Προσόντων Η Ana Carla Pereira είναι επικεφαλής της μονάδας που ασχολείται με τις «Στρατηγικές δεξιοτήτων και επαγγελματικών προσόντων και την πολιτική πολυγλωσσίας» στη Γενική Διεύθυνση Εκπαίδευσης και Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη της στρατηγικής της ΕΕ σε ζητήματα δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανόμενης και της εφαρμογής ορισμένων εργαλείων της ΕΕ για την αναγνώριση και την διαφάνεια των επαγγελματικών

Το 2012, η Επιτροπή υιοθέτησε μια σύσταση του Συμβουλίου που ζητά από τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μηχανισμούς επικύρωσης μέχρι το 2018. Μπορείτε να μας εξηγήσετε για ποιο λόγο η Επιτροπή θεωρεί την επικύρωση ως προτεραιότητα; Η επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης (VNFIL) μπορεί να παίξει κρίσιμο ρόλο στη βελτίωση των όρων εύρεσης εργασίας και κινητικότητας, καθώς επίσης και να αυξήσει τα κίνητρα για την δια βίου μάθηση, ειδικά στην περίπτωση των ατόμων που μειονεκτούν κοινωνικά και/ή οικονομικά ή έχουν περιορισμένα επαγγελματικά προσόντα. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης και δυσκολιών αντιστοίχισης δεξιοτήτων και θέσεων εργασίας στην Ευρώπη έχει μέγιστη σημασία τα άτομα να μπορούν να χρησιμοποιούν όλο το εύρος των δεξιοτήτων τους: όχι μόνον εκείνων που απέκτησαν με τυπικές διαδικασίες (π.χ., σχολείο, πανεπιστήμιο, ή επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση), αλλά επίσης και εκείνες που απέκτησαν μέσα από την εργασία, το διαδίκτυο, τον εθελοντισμό και τη ζωή γενικότερα. Πιστεύετε ότι τα κράτη μέλη θα μπορέσουν να τηρήσουν την τελική προθεσμία του 2018; Ποιες είναι οι σημαντικότερες δυσκολίες; Μετά το καλοκαίρι, η Επιτροπή σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη

προσόντων, όπως είναι το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων. Οι δραστηριότητές της επικεντρώνονται επίσης στην ανάπτυξη των «εγκάρσιων» δεξιοτήτων και της πολυγλωσσίας. Πριν αναλάβει αυτή τη θέση, εργάστηκε για περισσότερο από δέκα χρόνια πάνω στην εφαρμογή της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση και για αρκετά χρόνια στον ιδιωτικό τομέα ως σύμβουλος επιχειρήσεων, με ειδίκευση στις ανθρώπινες επιδόσεις.

της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP) θα δημοσιεύσει μια επικαιροποιημένη έκδοση του Ευρωπαϊκού Απολογισμού για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης (VNFIL). Σε αυτήν θα παρουσιαστεί η πρόοδος των ρυθμίσεων επικύρωσης στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ και σε 5 άλλες χώρες. Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος από τον προηγούμενο απολογισμό· κάποιες χώρες επιβεβαιώνουν την ήδη μεγάλη πρόοδό τους, ενώ αρκετές άλλες προχωρούν με σταθερό ρυθμό. Ασφαλώς, υπάρχουν επίσης περιπτώσεις στις οποίες απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες και μεγαλύτερη δέσμευση σε εθνικό επίπεδο. Η Επιτροπή συμφώνησε με τα κράτη μέλη πάνω σε έναν οδικό χάρτη ο οποίος οδηγεί στην καταληκτική προθεσμία του 2018, προτείνοντας τα σημαντικότερα ορόσημα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να υποστηρίξουμε τις χώρες ώστε αυτές να διατηρήσουν την πολιτική δυναμική των μεταρρυθμίσεων. Οι κυριότερες προκλήσεις που διακρίνουμε είναι η ανάγκη για μια μετάβαση από τον πολιτικό σχεδιασμό στην πρακτική εφαρμογή, ούτως ώστε να συνδεθούν οι ρυθμίσεις επικύρωσης με τα εθνικά πλαίσια επαγγελματικών προσόντων και να περάσουμε από μια κάπως αποσπασματική προσέγγιση, η οποία βασίζεται


22

1

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ

κυρίως σε προγράμματα, σε μια πιο ολιστική προσέγγιση. Τα προγράμματα επικύρωσης θα πρέπει να ενταχθούν πλήρως στις γενικότερες στρατηγικές εκπαίδευσης και απασχόλησης. Ποιο μηχανισμοί ενεργοποιούνται ώστε να λάβει χώρα η εφαρμογή της σύστασης; Αναμειγνύονται κάποιοι φορείς εκπροσώπησης συμφερόντων; Η σύσταση καθορίζει την Συμβουλευτική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων ως το φόρουμ μέσα από το οποίο τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα πρέπει να συνεργαστούν για να εφαρμόσουν τη σύσταση. Για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός και άλλοι φορείς εκπροσώπησης συμφερόντων έχουν κληθεί να συμμετάσχουν στην Επιτροπή. Κοινωνικοί εταίροι, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και ενώσεις σπουδαστών μπορούν να παίξουν ενεργό ρόλο στη συζήτηση και στην παρακολούθηση της προόδου, και ενθαρρύνονται να μοιραστούν τις απόψεις και τις εμπειρίες τους. Η Επιτροπή συμφώνησε σε μια κοινή δομή για μια εφάπαξ έκθεση την οποία τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρουσιάσουν μέχρι το 2018 και που θα αφορά τις ενέργειες οι οποίες έγιναν και την πρόοδο που επιτεύχθηκε στην εφαρμογή των ρυθμίσεων επικύρωσης, σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου. Ποιο θεωρείτε πως θα είναι το αποτέλεσμα για τους μαθητευόμενους, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, και γενικότερα τις ευρωπαϊκές κοινωνίες από την υιοθεσία τέτοιων συστημάτων επικύρωσης; Για τα άτομα, η επικύρωση μπορεί να διευρύνει τις ευκαιρίες τους για την εύρεση ή αλλαγή εργασίας, αλλά και να τα βοηθήσει να αναπτύξουν περισσότερο τις δεξιότητές τους μέσα από την πρόσβασή τους σε περαιτέρω μάθηση. Επίσης, μπορεί να βελτιώσει την αυτογνωσία και την αυτό-εκτίμησή τους. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η επικύρωση δεν αφορά μόνο την τυπική πιστοποίηση, αλλά κάνει τις δεξιότητες πιο ορατές μέσω της κατάλληλης τεκμηρίωσης. Για τις επιχειρήσεις, αυτό σημαίνει πως θα έχουν μια καλύτερη εικόνα των δεξιοτήτων που κατέχει ένα άτομο, εξασφαλίζοντας έτσι καλύτερη αντιστοίχηση με τις απαιτήσεις της θέσης εργασίας που τυχόν

θα αναλάβει. Περιττό να πω ότι όλα τα παραπάνω θα έχουν ευεργετικά αποτελέσματα σε ολόκληρη την κοινωνία, με άτομα τα οποία θα διαθέτουν καλύτερες δεξιότητες και θα είναι πιο ικανοποιημένα, καθώς και μια καλύτερη αντιστοίχηση μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης εργασίας. Αν κάποια οργάνωση θα ήθελε να εργαστεί πάνω στον τομέα της επικύρωσης, τι θα της συστήνατε να κάνει; Θα μπορούσε να έχει την βοήθεια της ΕΕ; Αφού θα πρέπει πλέον να περάσουμε από τον πολιτικό σχεδιασμό στην πρακτική εφαρμογή, τα σημαντικότερα αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν σε εθνικό επίπεδο. Στην περίπτωση αυτή, οι ενδιαφερόμενες οργανώσεις θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τις αρμόδιες εθνικές αρχές και να βρουν τον καλύτερο τρόπο συνεργασίας ανάλογα με την συγκεκριμένη κατάσταση που επικρατεί σε κάθε κράτος. Υπάρχουν ευρωπαϊκά κονδύλια τα οποία μπορούν να ενεργοποιηθούν μέσω του Erasmus+ και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου θα οποία θα μπορούσαν να υποστηρίξουν προγράμματα σε αυτόν τον τομέα.


1

23

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ

Τα κονδύλια της ΕΕ μπορούν να υποστηρίξουν τους μηχανισμούς επικύρωσης!

Erasmus+ Το Erasmus+ είναι ένα πρόγραμμα της ΕΕ στον τομέα της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της νεολαίας και της άθλησης για την περίοδο 2014-2020. Στόχος του είναι να βελτιώσει τις επαγγελματικές δεξιότητες και τη δυνατότητα απασχόλησης, όπως επίσης να εκσυγχρονίσει την εκπαίδευση, την κατάρτιση και την εργασία των νέων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Έχει έναν προϋπολογισμό περίπου 14,7 δισεκατομμυρίων ευρώ για ολόκληρη την Ευρώπη, και στη διάρκεια των επομένων επτά ετών θα προσφέρει ευκαιρίες σε πάνω από 4 εκατομμύρια Ευρωπαίους να σπουδάσουν, να επιμορφωθούν, να αποκτήσουν επαγγελματική εμπειρία και να συμμετάσχουν σε δράσεις εθελοντισμού στο εξωτερικό, υποστηρίζοντας επίσης διακρατικές συμπράξεις μεταξύ οργανισμών στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας, όπως επίσης και προγράμματα μαζικού αθλητισμού. Το Erasmus+ μπορεί να υποστηρίξει δραστηριότητες ανταλλαγής τεχνογνωσίας μεταξύ ομόλογων φορέων που αφορούν την επικύρωση, όπως για παράδειγμα μέσα από τη δεύτερη βασική του δραστηριότητά, τις «στρατηγικές συμπράξεις» μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων

και οργανώσεων νεολαίας με ομόλογους φορείς σε άλλες χώρες. Περισσότερες πληροφορίες: ec.europa.eu/programmes/ erasmus-plus Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) είναι το βασικό εργαλείο που χρησιμοποιεί η Ευρώπη για την στήριξη της απασχόλησης, τη βοήθεια προς τους πολίτες για την εξεύρεση καλύτερων θέσεων εργασίας, και τη διασφάλιση δικαιότερων ευκαιριών απασχόλησης για όλους τους πολίτες της ΕΕ. Λειτουργεί επενδύοντας στο ανθρώπινο κεφάλαιο της Ευρώπης – τους εργαζόμενους, τη νεολαία της, και όλους όσους αναζητούν απασχόληση. Η χρηματοδότηση από το ΕΚΤ, ύψους 10 δισεκατομμυρίων ευρώ το χρόνο, βελτιώνει τις προοπτικές απασχόλησης εκατομμυρίων Ευρωπαίων, ιδιαίτερα εκείνων οι οποίοι δυσκολεύονται στην εξεύρεση εργασίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι συνεργαζόμενες χώρες της ΕΕ καθορίζουν τις προτεραιότητες του ΕΚΤ και τον τρόπο που δαπανά τους πόρους του. Μια από τις προτεραιότητες είναι η ενίσχυση της προσαρμοστικότητας των εργαζομένων με νέες δεξιότητες, και των επιχειρήσεων με νέες μεθόδους

εργασίας. Άλλες προτεραιότητες επικεντρώνονται στη βελτίωση της πρόσβασης στην απασχόληση, βοηθώντας, για παράδειγμα, τους νέους στο μεταβατικό στάδιο από την εκπαίδευση στην εργασία, ή προσφέροντας επαγγελματική κατάρτιση σε άτομα με λιγότερες δεξιότητες ώστε να βελτιώσουν τις προοπτικές απασχόλησής τους. Πράγματι, η επαγγελματική κατάρτιση και οι ευκαιρίες δια βίου μάθησης που προσφέρουν στους ανθρώπους νέες δεξιότητες αποτελούν σημαντικό τμήμα πολλών έργων του ΕΚΤ. Μέσω αυτού του ταμείου μπορούν να υποστηριχθούν και προγράμματα εφαρμογής σχεδίων επικύρωσης. Θα πρέπει να ελέγξετε τις προτεραιότητες του κράτους μέλους στο οποίο ανήκετε, αφού η χρηματοδότηση από το ΕΚΤ είναι διαθέσιμη μόνο μέσω των κρατών μελών και των περιφερειών. Περισσότερες πληροφορίες: ec.europa.eu/esf Και άλλα προγράμματα μπορεί να στηρίξουν την επικύρωση, όπως, για παράδειγμα, το πρόγραμμα Horizon 2020, με ειδικές προσκλήσεις για υποβολή προτάσεων.



25

2

Π ΏΣ ΝΑ ΔΙΑΔ ΏΣΕΤΕ ΤΑ ΟΦ Έ ΛΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚ ΎΡΩΣΗΣ Τι παρακινεί εσάς και άλλους να προωθήσετε την επικύρωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης; Ποια είναι τα αποτελέσματα για κάποιον ο οποίος έχει αποκτήσει μια τέτοια μάθηση;

* Δείτε Γλωσσάρι, σελ. 18

Η επικύρωση είναι ένα από τα κλειδιά της δια βίου μάθησης. Συνεισφέρει στη σύνδεση της μάθησης που συντελείται σε διαφορετικά περιβάλλοντα: εκπαιδευτικά ιδρύματα, επιχειρήσεις, μάθηση μέσω διαδικτύου, μαθήματα που οργανώνουν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ή γνώσεις που προέρχονται από καθημερινές δραστηριότητες οι οποίες σχετίζονται με τη δουλειά, την οικογένεια ή τον ελεύθερο χρόνο. Το συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι πως η επικύρωση δεν αποτελεί αποκλειστικά ένα εργαλείο των συστημάτων και των θεσμών εκπαίδευσης και κατάρτισης – σχετίζεται με ένα πολύ ευρύτερο πεδίο ενδιαφερομένων φορέων και θεσμών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τη νεολαία, τον εθελοντισμό και την απασχόληση1. Σχετίζεται με την αξιοποίηση και την αναγνώριση των όσων κάποιος γνωρίζει και μπορεί να κάνει. Κάτι τέτοιο αφορά ιδιαίτερα τη σημερινή κατάσταση. Όπως δείχνουν οι στατιστικές, η πλειονότητα εκείνων που συμμετέχουν στην δια βίου μάθηση ακολουθούν μη-τυπικές μορφές μόρφωσης* και δραστηριότητες κατάρτισης2, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αυξανόμενη απαίτηση για αναγνώριση όλου του φάσματος των γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων που έχουν αναπτυχθεί σε περιβάλλοντα μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Επιπλέον, πρέπει να τονιστεί ότι η μη τυπική και η άτυπη μάθηση παίζουν σημαντικό ρόλο στη

1. 2.

χειραφέτηση των πολιτών. Αυξάνουν τη δημοκρατική συμμετοχή, περιορίζουν τον κοινωνικό αποκλεισμό, βελτιώνουν την ευημερία και την υγεία και προσφέρουν στα άτομα τρόπους για να επιστρέψουν ή να παραμείνουν στην αγορά εργασίας. Πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία τα οποία αποδεικνύουν τα ευρύτερα οφέλη της συμμετοχής στη δια βίου μάθηση υπάρχουν στην Έρευνα του ΟΟΣΑ που διεξήχθη το 2013 στο πλαίσιο του προγράμματος PIAAC (δηλαδή του Προγράμματος Διεθνούς Αξιολόγησης των Ικανοτήτων των Ενηλίκων). Τα συστήματα επικύρωσης έχουν ενεργοποιηθεί για διάφορους λόγους, με πιο σημαντικό την αύξηση των αναγνωρισμένων επαγγελματικών προσόντων του πληθυσμού μέσα σε ένα πλαίσιο οικονομικής κρίσης και αυξανόμενης ανεργίας. Για τους τοπικούς φορείς ειδικά στα ζητήματα της επιμόρφωσης ενηλίκων και εργαζομένων, η επικύρωση είναι επίσης και ένας τρόπος για να επιστρέψουν κάποιες ομάδες μειονεκτούντων ατόμων στη διαδικασία μάθησης και κοινωνικής ένταξης. Είναι σαφές ότι η συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα επικύρωσης μπορεί να αναπτύξει την αυτοπεποίθηση και τις κοινωνικές δεξιότητες όσων έχουν αποκτήσει τα απαραίτητα προσόντα, και να τονώσει τα κίνητρά τους για να συνεχίσουν να μαθαίνουν. Τα κέρδη είναι πολλαπλά: οικονομικά, κοινωνικά και ατομικά.

Έγγραφο αναφοράς από το Ευρωπαϊκό Σεμινάριο για την Επικύρωση, Mechelen, 9-10 Απριλίου 2013 Eurostat, Στατιστικά στοιχεία δια βίου μάθησης, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/ Lifelong_learning_statistics


26

2

ΠΏΣ ΝΑ ΔΙΑΔΏΣΕΤΕ ΤΑ ΟΦΈΛΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΎΡΩΣΗΣ

Εντός των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, είναι επίσης και ένας τρόπος αποδοχής και αναγνώρισης του γεγονότος ότι η μάθηση συντελείται παντού και καθημερινά. Ανοίγει τις πόρτες σε μη-παραδοσιακά ακροατήρια, και μπορεί να συνδυάζεται με νέες προτάσεις κατάρτισης, όπως τα εσπερινά μαθήματα. Με τον τρόπο αυτό αυξάνει τις ευκαιρίες πρόσβασης στην εκπαίδευση.

Η επικύρωση μπορεί επίσης να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο των εργοδοτών για τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, αφού συνεισφέρει στη συνεχή κατάρτιση του προσωπικού τους ως μέρος της επαγγελματικής τους ανέλιξης και βοηθά στη διαδικασία της πρόσληψής τους. Αυτή η ευκαιρία μπορεί να αναπτυχθεί περισσότερο, όπως αποδεικνύει η τελευταία δημοσίευση του CEDEFOP (Ευρωπαϊκού

Ο καθένας από τους εταίρους του προγράμματος έχει διενεργήσει διμερείς και ομαδικές συναντήσεις για να συζητήσει τη νέα νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με την επικύρωση. Αυτό που φάνηκε καθαρά ήταν μια απουσία ενημέρωσης πάνω στα οφέλη της επικύρωσης στις διάφορες χώρες. Έχει μέγιστη σημασία να εξηγήσετε για ποιο λόγο η επικύρωση αφορά τη χώρα σας μέσα στο ευρωπαϊκό και διεθνές πλαίσιο. Βασισμένοι στις συνεντεύξεις που δόθηκαν και αφορούσαν την επιρροή της Ευ3.

Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης) «Η Επικύρωση από τις Επιχειρήσεις»3, που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2014. Ασφαλώς, αυτό είναι ευκολότερο για τις μεγάλες επιχειρήσεις, και θα απαιτηθούν περισσότερες προσπάθειες για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Από μια μακρο-οικονομική άποψη, το ισχυρότερο πλεονέκτημα της Ευρώπης απέναντι στον σημερινό παγκόσμιο ανταγωνισμό είναι το ανθρώπινο δυναμικό της. Σε αυτόν τον τομέα, η επικύρωση αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του πληθυσμού, προσφέροντας μια εναλλακτική και πιο ευέλικτη οδό στην αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων. Όπως βλέπετε, υπάρχουν πολλά οφέλη από την ανάπτυξη μηχανισμών επικύρωσης στην Ευρώπη. Είναι λυπηρό που μέχρι σήμερα η ανάπτυξη της επικύρωσης στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται σε βραχυπρόθεσμη ή επιτόπια

ρωπαϊκής Ένωσης στις διάφορες χώρες και στα διάφορα τοπικά συνέδρια, οι εταίροι κατέληξαν σε μια σειρά από σημαντικά μηνύματα-κλειδιά που αφορούν την επικύρωση. Έχει επίσης ενδιαφέρον να παρουσιάζετε και στατιστικά στοιχεία που να αποδεικνύουν την σχετικότητά τους. Για παράδειγμα, γνωρίζατε ότι το ποσοστό της ΕΕ που αφορά τη συμμετοχή των ενηλίκων στην δια βίου μάθηση είναι το μοναδικό στο οποίο δεν έχει γίνει καμιά ουσιαστική πρόοδος στην Ευρώπη;

The use of validation by enterprises for human resource and career development purposes (Αξιοποίηση της επικύρωσης στις επιχειρήσεις για σκοπούς ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού και επαγγελματικής ανέλιξης), Cedefop, 2014


2

ΠΏΣ ΝΑ ΔΙΑΔΏΣΕΤΕ ΤΑ ΟΦΈΛΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΎΡΩΣΗΣ

27

βάση. Η σύσταση της Επιτροπής είναι μια ευκαιρία να ευαισθητοποιηθεί η κοινή γνώμη πάνω στα οφέλη της επικύρωσης. Ακόμη και αν η κατάσταση είναι άνιση, μπορούμε να παρατηρήσουμε πολλές σωστές πρακτικές που εφαρμόζονται σε βασικό επίπεδο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι πάροχοι εκπαίδευσης και

κατάρτισης έχουν πράγματι παίξει έναν σημαντικό ρόλο στην εκκίνηση και στην αναγνώριση των διαδικασιών επικύρωσης. Δεν πρόκειται για ένα απλό τεχνικό πρόβλημα αλλά για μια σαφώς πολιτική επιλογή η οποία επηρεάζει τα εκπαιδευτικά μας συστήματα, τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας.

Σε συστημικό επίπεδο 1. Βοηθά ομάδες μειονεκτούντων ατόμων (όπως τους μετανάστες ή άτομα με χαμηλό επίπεδο προσόντων) να μπουν στην αγορά εργασίας και να ενσωματωθούν στην κοινωνία, διευρύνοντας την πρόσβασή τους στη μάθηση και ευνοώντας τις κοινωνικές επαφές 2. Προσφέρει μια οικονομική λύση στο πρόβλημα της έλλειψης σύγχρονων δεξιοτήτων και στην ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων του πληθυσμού, αφού είναι πιο ευέλικτο και προσαρμοστικό στις ανάγκες τόσο των μαθητευόμενων όσο και των εργοδοτών 3. Αποτελεί σημαντικό κλειδί της δια βίου μάθησης, υποστηρίζοντας μια μετάβαση σε μαθησιακά αποτελέσματα και αναγνώριση μάθησης που συντελέστηκαν σε διάφορα περιβάλλοντα.

4. Δημιουργεί μια καλύτερη αγορά εργασίας στην οποία αναγνωρίζεται κάθε γνώση, δεξιότητα και ικανότητα, και βελτιώνει τις προοπτικές επαγγελματικής ανέλιξης και απασχόλησης προσφέροντας έναν ακόμη τρόπο αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων. 5. Ευαισθητοποιεί τους πολιτικούς σχετικά με την συνεισφορά της δια βίου μάθησης στην ατομική και επαγγελματική ανέλιξη, την κοινωνική αλλαγή, την καταπολέμηση της ανεργίας και τον εμπλουτισμό των δεξιοτήτων μέσα στις κοινωνίες τους 6. Δημιουργεί συσχετισμούς μεταξύ των διαφόρων μορφών μάθησης (τυπικής, μη τυπικής, άτυπης) ωθώντας έτσι περισσότερους μαθητευόμενους να ακολουθήσουν τον τρόπο που τους ταιριάζει περισσότερο

Σε θεσμικό επίπεδο 1. Επιτρέπει στους ενδιαφερόμενους εκπαιδευτικούς φορείς να προσεγγίσουν ένα ευρύτερο κοινό 2. Είναι συντονισμένη με τις αξίες και τη βασική αποστολή της λαϊκής επιμόρφωσης και της επαγγελματικής κατάρτισης των εργαζομένων, αφού επιτρέπει την αναγνώριση της μάθησης που λαμβάνει χώρα σε κάθε είδους περιβάλλον 3. Είναι ιδιαίτερα προσαρμοσμένη στις ανάγκες που έχουν οι ομάδες μειονεκτούντων ατόμων όπως επίσης και οι εθελοντές,

των οποίων η επαγγελματική εμπειρία σπάνια αναγνωρίζεται από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τους εργοδότες 4. Αποτελεί μια ευκαιρία και ένα στρατηγικό εργαλείο για τους εργοδότες, αφού συνεισφέρει στην επαγγελματική ανέλιξη και στη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού 5. Βοηθά στη διεύρυνση των προοπτικών οργάνωσης και αυξάνει τις ευκαιρίες συνεργασίας με άλλους φορείς όπως οι τοπικές αρχές, οι εργαζόμενοι και οι οργανώσεις εθελοντών


28

2

ΠΏΣ ΝΑ ΔΙΑΔΏΣΕΤΕ ΤΑ ΟΦΈΛΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΎΡΩΣΗΣ

Σε ατομικό επίπεδο 1. Θα μάθετε να αναγνωρίζετε τις δυνάμεις σας και να αντιμετωπίζετε τις αδυναμίες σας 2. Σας προσφέρει μεγαλύτερη αυτόεκτίμηση και κίνητρο για μάθηση 3. Σας οδηγεί σε ένα προσωπικό ταξίδι και εξετάζει σφαιρικά όσα έχετε ήδη πετύχει στη ζωή

Σε αριθμούς

4. Μπορεί να σας προσφέρει τη δυνατότητα να ανακαλύψετε ό,τι πετύχατε στην επαγγελματική και προσωπική σας ζωή, καθώς και ποιες από τις εμπειρίες σας αξίζουν για σας, τον εργοδότη σας, και την εκπαίδευση 5. Σας προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης

Το 10,5%

Το 12%

των ενηλίκων συμμετείχε στη δια βίου μάθηση το 2013 (μέσος όρος των 28 κρατών μελών της ΕΕ, με στόχο το 15%)

των μαθητών της Ευρώπης εγκατέλειψε πρόωρα το σχολείο το 2013 (μέσος όρος των 28 κρατών μελών της ΕΕ, με στόχο το 10%)

Το 37%

68,3%

1,7%

των ατόμων ηλικίας 30 έως 34 ετών ολοκλήρωσε τριτοβάθμιες σπουδές μέσα στο 2013 (μέσος όρος των 28 κρατών μελών της ΕΕ, με στόχο το 40%)

είναι το ποσοστό απασχόλησης στις ηλικίες 20-64 ετών εντός του 2013 (μέσος όρος των 28 κρατών μελών της ΕΕ)

ήταν το ποσοστό των κενών θέσεων εργασίας κατά το πρώτο τρίμηνο του 2014 (μέσος όρος των 28 κρατών μελών της ΕΕ)


2

29

ΠΏΣ ΝΑ ΔΙΑΔΏΣΕΤΕ ΤΑ ΟΦΈΛΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΎΡΩΣΗΣ

Από την έρευνα του ΟΟΣΑ που διεξήχθη το 2013 στο πλαίσιο του προγράμματος PIAAC

Ποσοστό μεταξύ του 4,9% και του 27,7% των ενηλίκων διαθέτει μόνο το χαμηλότερο επίπεδο ικανότητας ανάγνωσης και ποσοστό μεταξύ του 8,1% και του 31,7% διαθέτει μόνο το χαμηλότερο επίπεδο ικανότητας στην αριθμητική

Μόνο ένα ποσοστό μεταξύ του 2,9% και του 8.8% των ενηλίκων διαθέτει το υψηλότερο επίπεδο ικανότητας επίλυσης προβλημάτων σε κλίμακα περιβάλλοντος υψηλής τεχνολογίας

21%

των εργαζομένων έχει υπερβολικά πολλά προσόντα για τις θέσεις εργασίας που κατέχει, κάτι που έχει σημαντική επίπτωση στους μισθούς και στην παραγωγικότητα

«Όσοι διαθέτουν λιγότερες επαγγελματικές δεξιότητες συχνά παρουσιάζουν περισσότερα προβλήματα υγείας, έχουν λιγότερη ανάμειξη στα κοινά και είναι περισσότερο δύσπιστοι»

13% των εργαζομένων δεν έχει τα επαρκή προσόντα για τις θέσεις εργασίας που κατέχει, κάτι που έχει σημαντική επίπτωση στους μισθούς και στην παραγωγικότητα

Σε όλες σχεδόν τις χώρες, τουλάχιστον

το 10%

των ενηλίκων δεν διαθέτει ούτε τις πιο βασικές δεξιότητες στον χειρισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών



31

3

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ; Στο πλαίσιο της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, μια εκστρατεία προώθησης πολιτικών αλλαγών έχει σκοπό να δημιουργήσει ή να αλλάξει πολιτικές, νόμους, κανονισμούς, τρόπους κατανομής των πόρων, ή άλλες αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή των πολιτών, και να εξασφαλίσει πως αυτού του είδους οι αποφάσεις θα τύχουν εφαρμογής. Μια εκστρατεία προώθησης πολιτικών αλλαγών έχει συγκεκριμένους στόχους, αφού μέσω αυτής ομάδες και συνασπισμοί της κοινωνίας των πολιτών προσπαθούν να θέσουν συγκεκριμένη πολιτική ατζέντα. Οι εκστρατείες αλλαγής πολιτικών χρησιμοποιούν ένα ευρύ φάσμα μεθόδων και στρατηγικών, όπως δημόσιες συγκεντρώσεις, παρουσίαση γραπτών θέσεων, άσκηση πολιτικής πίεσης, χρήση των ΜΜΕ και του Διαδικτύου, και νομικές ενέργειες.

Είναι ευρέως αποδεκτό ότι η αλλαγή σπάνια προέρχεται αποκλειστικά από την δύναμη των λογικών επιχειρημάτων ή από την παρουσίαση αδιάσειστων στοιχείων που υποστηρίζουν τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις. Πολλά εξαρτώνται από τον χαρακτήρα, την προσέγγιση και την αξιοπιστία εκείνων που επιζητούν την αλλαγή, καθώς και τη δεκτικότητα εκείνων τους οποίους προσπαθούν αυτοί να πείσουν. Μια εκστρατεία προώθησης αλλαγής πολιτικής είναι μια έντονα πολιτική ενέργεια, και έτσι, για να είναι αποτελεσματική, απαιτείται μια κατανόηση της πολιτικής δυναμικής. Στο κεφάλαιο αυτό θα θέλαμε να παρουσιάσουμε μερικές βασικές αρχές για τη διοργάνωση μιας αποτελεσματικής εκστρατείας προώθησης της επικύρωσης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Γιατί να θέλω να οργανώσω μια τέτοια εκστρατεία; Κατανόηση του πολιτιστικού και πολιτικού πλαισίου Πριν ξεκινήσετε την εκστρατεία σας, έχει μεγάλη σημασία να κατανοήσετε τα προβλήματα και τα τρέχοντα ζητήματα και να προσδιορίσετε λύσεις. Ποιο είναι το ευρωπαϊκό και το εθνικό νομικό πλαίσιο, ο δικός σας πολιτιστικός περίγυρος, οι πιο σύγχρονες μέθοδοι έρευνας; Ποιοι είναι οι εμπλεκόμενοι φορείς; Ποιες άλλες σχετικές πληροφορίες θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στην εκστρατεία σας; Έχει πολύ μεγάλη σημασία να αντιληφθείτε πλήρως αυτό το πλαίσιο ώστε να μπορέσετε να διαμορφώσετε την επιχειρηματολογία

σας, να συνεργαστείτε με άλλους και να κατανοήσετε τους συσχετισμούς δυνάμεων, όπως επίσης και να εξηγήσετε για ποιο λόγο η εκστρατεία σας σχετίζεται με τους άλλους, και τι ακριβώς ζητάτε από αυτούς. Με τη βοήθεια μιας συμπαγούς βάσης δεδομένων, η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης προσφέρει ένα σημείο εκκίνησης ώστε να καθοριστούν οι προτεραιότητες της εκστρατείας και ένα πλαίσιο σύγκρισης με τη βοήθεια του οποίου θα μετράτε την πρόοδο που επιτυγχάνετε. Επιπλέον, η εργασία αυτή μπορεί να συγκεντρωθεί σε ένα έγγραφο αναφοράς και να αποτελέσει μέρος του υλικού προώθησης της εκστρατείας. Αυτό θα σας βοηθά να εξηγήσετε τα σημεία


32

3

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

της εκστρατείας σας όταν έχετε συναντήσεις με υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων ή πιθανούς συνεργάτες. Για να υποστηρίξετε τα μηνύματά σας μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε στοιχεία όπως σημαντικά αριθμητικά δεδομένα ή πολιτικές δεσμεύσεις. Ανάλυση των φορέων εκπροσώπησης συμφερόντων Στο στάδιο αυτό, χρήσιμη είναι και μια έρευνα σχετική με τους φορείς εκπροσώπησης συμφερόντων. Φορέας εκπροσώπησης συμφερόντων είναι οποιοσδήποτε έχει συμφέροντα στο συγκεκριμένο ζήτημα, άμεσα ή έμμεσα. Οι φορείς εκπροσώπησης συμφερόντων μπορεί να αναμειχθούν αρνητικά ή θετικά, ως αντίπαλοι ή ως υποστηρικτές. Το πρώτο βήμα είναι να προσδιορίσετε όλους τους σχετικούς αυτούς φορείς. Μερικές φορές δεν είναι σαφές με ποιο τρόπο οι φορείς αυτοί αντιλαμβάνονται ένα ζήτημα. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλές εικασίες. Αν ανακαλύψετε ποια είναι η γνώμη των φορέων αυτών για ένα συγκεκριμένο ζήτημα, θα μπορέσετε να προστατέψετε τις προσπάθειες προώθησης από την αβεβαιότητα, τις εικασίες και τους περιττούς κινδύνους.

απόψεις σε ένα πρώιμο στάδιο, ώστε να αποτρέψετε απρόβλεπτες εναντιώσεις στην εκστρατεία σας. Μοιραστείτε με τους άλλους Μόλις ολοκληρώσετε αυτή την προεργασία, θα ήταν χρήσιμο να κάνετε μια επαλήθευση μιλώντας με άλλους ενδιαφερόμενους και οργανώνοντας συζητήσεις ή εξειδικευμένες ομάδες εστίασης (focus groups)* ώστε να βεβαιωθείτε πως η ανάλυσή σας είναι πλήρης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την οργάνωση συνεδρίων και διασκέψεων όπου διαφορετικοί φορείς θα κληθούν να μοιραστούν τις απόψεις και τις εμπειρίες τους σχετικά με το ζήτημα της επικύρωσης. Είναι πολύ σημαντικό σε τέτοιες συζητήσεις να προσκληθούν και όσοι είναι αντίθετοι με την επικύρωση, όπως επίσης και να δοθεί αρκετός χρόνος στους συμμετέχοντες ώστε να μπορέσουν να εκφράσουν τις απόψεις τους (χρησιμοποιώντας μεθόδους συμμετοχής όπως είναι οι κυλιόμενες στρογγυλές τράπεζες ή αλλιώς world cafes). Η παρουσία ειδικών ή επαγγελματιών από τον διεθνή χώρο μπορεί να προσδώσει μεγαλύτερη αξία σε τέτοιες πρωτοβουλίες.

Ακόμα και όσοι υποστηρίζουν την ιδέα, ίσως έχουν έναν διαφορετικό ορισμό της επικύρωσης ή να πιστεύουν σε έναν διαφορετικό τρόπο δράσης μέσω του οποίου θα υπάρξει αποτελεσματική αναγνώριση αυτής της επικύρωσης. Συνεπώς, έχει μεγάλη σημασία να λάβετε υπόψη σας αυτές τις διαφορετικές

*Η ανάλυση ενός δέντρου προβλημάτων (problem tree analysis) είναι μια καταγραφή αιτίων σε αρνητική μορφή (π.χ. άρνηση αναγνώρισης της μη τυπικής μάθησης, απουσία κοινής προσέγγισης, έλλειψη κανονισμών, κλπ.). Η αντιστροφή του δέντρου προβλημάτων, δηλαδή η αντικατάσταση των αρνητικών δηλώσεων με θετικές, δημιουργεί ένα δέντρο λύσεων (π.χ. μια νέα νομοθεσία για την ρύθμιση των μηχανισμών επικύρωσης, κλπ.) Η ανάλυση ενός δέντρου προβλημάτων επιτυγχάνεται καλύτερα από μια μικρή ομάδα εστίασης των έξη έως οκτώ ατόμων, που θα χρησιμοποιούν πίνακα παρουσιάσεων ή επιδιασκόπιο. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει η δυνατότητα προσθήκης νέων παραμέτρων καθώς θα προχωρά η συζήτηση. Το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνει η ομάδα είναι να συζητήσει και να συμφωνήσει πάνω στο πρόβλημα ή στο ζήτημα που χρίζει ανάλυσης. Το πρόβλημα ή το ζήτημα καταγράφεται στο κέντρο του πίνακα παρουσιάσεων και γίνεται ο «κορμός» του δέντρου, δηλαδή

το «βασικό πρόβλημα». Δεν είναι απαραίτητο η διατύπωση να είναι ακριβής, αφού οι ρίζες και τα κλαδιά θα την διευκρινίσουν περισσότερο, αλλά θα πρέπει να προσδιορίζει ένα υπαρκτό ζήτημα το οποίο απασχολεί τους πάντες. Αυτό προσφέρει μια πρώτη επισκόπηση του φάσματος των ενεργειών που θα πρέπει να λάβουν χώρα για να λυθεί το βασικό πρόβλημα αλλά και μια μέθοδο κατανόησης των αιτίων του συγκεκριμένου προβλήματος και των τρόπων με τους οποίους μπορούν αυτά να αντιμετωπιστούν. Είναι μια πολύτιμη διεργασία, αφού προσδιορίζει παραμέτρους οι οποίες ίσως δεν έχουν εξεταστεί κατά τον σχεδιασμό της εκστρατείας. Για παράδειγμα, οι ήδη υφιστάμενοι κανονισμοί ίσως αποτελούν μια πλευρά του προβλήματος, αλλά οι σχεδιασμένες παρεμβάσεις δεν έχουν λάβει υπόψη τις επιπτώσεις τους. Μια τέτοια παράλειψη ίσως καταλήξει σε αποτυχία επίτευξης των προγραμματισμένων στόχων.


3

33

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

Άμεσο αποτέλεσμα

Βασικό πρόβλημα

Άμεση αιτία

Δευτερεύουσα αιτία


34

3

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

Τι θέλω να πετύχω; Καθορισμός στόχων και προτεραιοτήτων πολιτικής Τώρα που ολοκληρώσατε την πρωταρχική έρευνά σας, είστε έτοιμοι να ορίσετε το στόχο της εκστρατείας σας, δηλαδή τον ξεκάθαρο και συνοπτικό σκοπό των προσπαθειών σας. Τι ακριβώς θέλετε να αλλάξετε, και γιατί; Ποιες θετικές αλλαγές αναμένονται αν η πρωτοβουλία σας αποδειχθεί επιτυχής; Για να πετύχει μια πρωτοβουλία, θα πρέπει να γνωρίζετε ποια αλλαγή πολιτικής είναι απαραίτητη. Αν το κεντρικό θέμα της εκστρατείας σας δεν είναι πολύ συγκεκριμένο, θα δυσκολευτείτε περισσότερο στη χάραξη μιας αποτελεσματικής στρατηγικής. Επειδή οι προσπάθειες μιας εκστρατείας προώθησης συχνά απαιτούν πολύ χρόνο και πολλούς πόρους, έχετε περισσότερες πιθανότητες να πετύχετε αν επικεντρώνεστε μόνο σε ένα ζήτημα κάθε φορά. Ο σχεδιασμός στόχων για μια εκστρατεία προώθησης αλλαγής πολιτικής είναι παρόμοιος με τις διαδικασίες που χρησιμοποιούνται και για άλλα είδη σχεδιασμών. Για να εξασφαλίσουν συνέπεια και σαφήνεια, πολλές οργανώσεις χρησιμοποιούν τα κριτήρια SMART (για να έχει ένας στόχος πιθανότητες επιτυχίας θα πρέπει να είναι Συγκεκριμένος, Μετρήσιμος, Εφικτός, Ρεαλιστικός, και εντός Χρονικών Πλαισίων). Βεβαιωθείτε ότι ο στόχος σας είναι πραγματοποιήσιμος και ότι το κοινό στο οποίο απευθύνεστε θα μπορεί να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες. Στο ζήτημα της επικύρωσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης, σκεφτείτε: επιθυμείτε μια καινούρια νομοθεσία από την επόμενη κυβέρνηση; καινούργια προγράμματα κατάρτισης; χρηματοδότηση; στοχευμένες ενέργειες για συγκεκριμένο κοινό ως μέρος των προγραμμάτων του ΕΚΤ; Θα πρέπει να είστε όσο το δυνατόν πιο σαφείς. Καθορίστε το κοινό στο οποίο θα απευθυνθείτε Το επόμενο βήμα είναι να προσδιορίσετε το κοινό στο οποίο πρόκειται να απευθυνθείτε

– στα άτομα ή τους θεσμούς που έχουν τη δύναμη να επιφέρουν την αλλαγή. Για το εγχείρημα αυτό θα αντλήσετε πληροφορίες από εκείνες που συγκεντρώσατε στην ανάλυση των φορέων εκπροσώπησης συμφερόντων. Σε πολλές περιπτώσεις, το βασικό κοινό στο οποίο στοχεύετε είναι και ο κύριος φορέας ο οποίος έχει υποχρέωση να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο ζήτημα. Μέσα στους στόχους σας είναι και να τους πείσετε ότι αξίζει να ασχοληθούν με το θέμα, και στη συνέχεια να τους παρακινήσετε να αναλάβουν δράση. Ποια μπορεί να είναι τα πιθανά οφέλη του κοινού στο οποίο απευθύνεστε από τις αλλαγές που προτείνετε; Μήπως οι αλλαγές αυτές θα διαταράξουν τα δικά τους σχέδια ή θα έρθουν σε σύγκρουση μαζί τους; Μια προσεκτική ανάλυση των κινήτρων και των κινήσεων των ομάδων στις οποίες απευθύνεστε θα σας αποκαλύψει και τους καλύτερους τρόπους με τους οποίες θα μπορέσετε να τις επηρεάσετε. Οι βασικοί εκφραστές συμφερόντων στον τομέα της επικύρωσης ποικίλουν. Το ζήτημα αφορά όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, από εκείνα που ασχολούνται με την εκπαίδευση των ενηλίκων μέχρι τα πανεπιστήμια, και από τα σχολεία μέχρι τα κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης. Ποιος θα εφαρμόσει τα καινούρια μέτρα; Είναι έτοιμοι και πρόθυμοι να αναλάβουν αυτό το νέο εγχείρημα; Ποιος θα αναλάβει το κόστος; Η εκστρατεία σας θα επηρεάσει επίσης τους υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων και τις αντίστοιχες υπηρεσίες. Ποιος θα είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή και παρακολούθηση της τήρησης των μέτρων; Ποια κονδύλια θα στηρίξουν τις αλλαγές που πρόκειται να γίνουν; Θα επηρεάσουν αυτές και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς; Τι γίνεται με τους εργοδότες; Ανάλυση των πλεονεκτημάτων, προκλήσεων, κινδύνων και ευκαιριών Οι ενέργειες των υποστηρικτών μιας εκστρατείας προώθησης πολιτικών αλλαγών δημιουργούν απαιτήσεις από τα συστήματα που ασκούν πολιτική εξουσία και λαμβάνουν αποφάσεις.


3

35

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

Με τον τρόπο αυτό ίσως προκληθούν συγκρούσεις οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι κίνδυνοι στην προσπάθεια επιτυχημένης εφαρμογής ενός σχεδίου; Η ανάλυση κινδύνων εκτιμά τις επιπτώσεις του κάθε συγκεκριμένου κινδύνου

και τις πιθανότητες να συμβεί. Για παράδειγμα, παρατηρούμε ότι η επικύρωση της μη τυπικής μάθησης συνδέεται με τον κίνδυνο τυποποίησης του συγκεκριμένου τομέα. Όταν διαμορφώνετε τη επιχειρηματολογία της εκστρατείας σας, θα πρέπει να το αντιμετωπίσετε ως πιθανή απειλή.

Ποιος μπορεί να επιφέρει την αλλαγή; Εδραίωση της αξιοπιστίας Η αξιοπιστία του οργανισμού ή της συμμαχίας που υποστηρίζει την αλλαγή πιθανότατα θα αποτελέσει τον σημαντικότερο παράγοντα επιτυχίας του. Έχει κάποια εντολή από εκείνους οι οποίοι αναμένεται να ωφεληθούν; Διαθέτει εξειδίκευση στον τομέα του; Μπορεί να επηρεάσει όσους βρίσκονται στα κέντρα λήψης αποφάσεων; Η εκστρατεία σας θα πρέπει να είναι πάντοτε σαφώς συνδεδεμένη με την αποστολή της οργάνωσής σας, τις προγραμματικές της προτεραιότητες, και τους καθορισμένους στρατηγικούς της στόχους. Αν αυτό δεν ισχύει, δεν θα διαθέτετε την αυθεντία που θα απαιτείται για να επιβάλλετε τις απόψεις σας. Σημασία έχει επίσης να εξετάσετε με ποιο τρόπο μπορείτε να ενισχύσετε την αξιοπιστία της πρωτοβουλίας – για παράδειγμα, με περαιτέρω έρευνα και συμβουλευτική, νέους συνεργάτες, κλπ. Κατά τη διάρκεια της πιλοτικής φάσης του προγράμματος, συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης οργανώθηκαν σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν (Βουλγαρία, Γαλλία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία, Αυστρία, Ισπανία και Ελλάδα). Στις συζητήσεις αυτές συναντήθηκαν αντιπρόσωποι από τα υπουργεία, τις εθνικές και περιφερειακές υπηρεσίες επικύρωσης, τοπικές αρχές, κοινωνικοί εταίροι, οργανώσεις εθελοντών, κέντρα κατάρτισης ενηλίκων, πανεπιστήμια. Ο στόχος ήταν να εξασφαλιστεί μια συνεχής συνεργασία και διάλογος μεταξύ των διαφόρων αυτών φορέων. Στη διάρκεια των συναντήσεων τονίστηκε η μεγάλη σημασία της σαφήνειας των θέσεων που παρουσιάζονται. Οι οργανώσεις οι οποίες καθοδηγούν αυτές τις δραστηριότητες σε εθνικό επίπεδο θα πρέπει να μπορούν να

υιοθετήσουν μια ευρεία και δια βίου προσέγγιση της μάθησης, ώστε να εξασφαλίσουν μια πλατιά κατανόηση του πλαισίου και των εμπλεκόμενων φορέων, κερδίζοντας έτσι αξιοπιστία και νομιμότητα. Εύρεση των κατάλληλων συνεργατών και επίτευξη μιας κρίσιμης μάζας φορέων για την επίτευξη της αλλαγής... Η επίτευξη συνεργασιών αποτελεί βασικό παράγοντα σε οποιαδήποτε επιτυχημένη εκστρατεία προώθησης και θα πρέπει να ξεκινά από τα πρώτα στάδια. Θα πρέπει να συμβουλευτείτε εξαρχής άλλες οργανώσεις, ειδικά εκείνες οι οποίες έχουν παρόμοιους στόχους και ενδιαφέροντα με τα δικά σας. Δοκίμασε κανείς πριν από εσάς μια παρόμοια πρωτοβουλία στο παρελθόν; Αν ναι, ποια ήταν τα αποτελέσματα; Υπάρχουν δυνατότητες συνεργασίας; Οι συνεργασίες ενισχύουν τις εκστρατείες προώθησης συνδυάζοντας τις δυνάμεις διαφορετικών ομάδων ώστε να δημιουργηθεί μια ισχυρότερη φωνή που να επιζητεί την αλλαγή. Οι συνεργάτες μπορούν να προσφέρουν επιπλέον πόρους, ισχύ και αξιοπιστία στις ενέργειες προώθησης που πρόκειται να πραγματοποιηθούν. Ο καθορισμός των εταίρων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Η όποια συνεργασία θα πρέπει να αποτελεί προστιθέμενη αξία για την εκστρατεία. Όταν επιλέγετε συνεργάτες για το πρόγραμμα προώθησης, θα πρέπει να εξετάσετε τα ακόλουθα: • Μπορούν να επηρεάσουν το κοινό στο οποίο στοχεύετε; • Έχουν κοινά ενδιαφέροντα και στόχους μαζί σας; • Ενισχύουν τη νομιμότητα, την αξιοπιστία


36

3

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

και την αποτελεσματικότητα της εκστρατείας προώθησης; • Διαθέτουν στοιχεία, γνώσεις ή τεχνική εξειδίκευση; • Θα προσφέρουν κάποιους άλλους πόρους στην πρωτοβουλία προώθησης; • Διαθέτουν διεθνή, εθνική ή περιφερειακή παρουσία; • Συνδυάζονται αρμονικά οι δυνάμεις και οι ικανότητές τους με τις δικές σας; Δημιουργία συνασπισμών Το επόμενο βήμα είναι η δημιουργία μιας συμμαχίας ή συνασπισμού μεταξύ οργανώσεων οι οποίες έχουν κοινό ενδιαφέρον στην προώθηση της αναγνώρισης και επικύρωσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής ή άτυπης μάθησης. Οι ηγετικές ικανότητες, η εμπιστοσύνη και η τακτική επικοινωνία είναι απαραίτητα στοιχεία για να λειτουργήσει σωστά μια συμμαχία. Αυτή θα πρέπει να θεμελιωθεί γύρω από έναν κοινό σκοπό και να έχει έναν περιορισμένο αριθμό στόχων, διαφανείς και ανοιχτούς μηχανισμούς συντονισμού και κοινές δράσεις. Η δημιουργία μιας τέτοιας συμμαχίας σας επιτρέπει να συγκεντρώσετε την κρίσιμη μάζα που είναι απαραίτητη για την αλλαγή και να τραβήξετε την προσοχή των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των πολιτικών κομμάτων. Επίσης, θα διδαχθείτε ο ένας από τον άλλον, θα

συνδυάσετε τους πόρους σας, και θα συνεργαστείτε με ανθρώπους οι οποίοι ενεργούν σε διαφορετικά επίπεδα (τοπικό, περιφερειακό, εθνικό, ευρωπαϊκό, διεθνές…) Τα δεδομένα που θα παίρνετε από συναδέλφους άλλων χωρών μπορεί να αποβούν χρήσιμα. Για να τα εντοπίσετε, μπορείτε να ρίξετε μια ματιά σε παλαιότερα προγράμματα της ΕΕ που σχετίζονται με την επικύρωση. Τα πιο σημαντικά στοιχεία περιλαμβάνουν: • Δημιουργία ενός διαδικτυακού τόπου για το δίκτυό σας, καθώς και ενεργή παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα άλλα δίκτυα. • Ελκυστική παρουσίαση ώστε να εδραιώσετε τη συμμαχία/συνασπισμό σας. Προσδιορίστε την προστιθέμενη αξία για να προσελκύσετε νέα μέλη και να βεβαιωθείτε ότι τα ενεργά μέλη δεν θα σας εγκαταλείψουν. • Οργάνωση συναντήσεων ώστε να συζητηθούν και να συνδυαστούν οι διαφορετικές απόψεις, να επιτευχθεί συναίνεση, και να συμφωνηθούν τα βασικά μηνύματα τα οποία θα πρέπει να μεταδοθούν και να διαδοθούν. • Διάδοση των μηνυμάτων σας μέσω του δικτύου σας. Όσο καλύτερα μπορείτε να εκφράζεστε με μια φωνή, τόσο μεγαλύτερη απήχηση θα έχετε.

Τι πρέπει να κάνω για να πετύχω όλα αυτά; Σχεδιασμός: ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν, και πότε; Τώρα που γνωρίζετε πώς έχει η κατάσταση και τι ακριβώς θέλετε να αλλάξει, θα πρέπει να επικεντρώσετε την προσοχή σας στο πώς. Τι είδους ενέργειες είναι πιθανότερο να επηρεάσουν το κοινό στο οποίο στοχεύετε; Θα είναι αποτελεσματικό αν εργαστείτε μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων με τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής; Θα ενδιαφέρονταν τα ΜΜΕ για την εκστρατεία σας; Υπάρχουν κάποιες άλλες στρατηγικές που είναι

πιθανότερο να επιφέρουν αποτελέσματα; Σε αυτή την δημοσίευση είδαμε ότι σε μερικές χώρες έχει μεγάλη σημασία να ξεπεραστούν πολιτισμικά εμπόδια ούτως ώστε να τεθούν στο ίδιο επίπεδο αναγνώρισης προσόντα που αποκτήθηκαν μέσα σε τυπικά, μη-τυπικά, και άτυπα περιβάλλοντα μάθησης. Θα πρέπει να γίνουν προσπάθειες για την διάδοση τέτοιων ιδεών μέσω της οργάνωσης δημοσίων συζητήσεων αλλά και κάθε είδους άτυπων συναντήσεων. Σε κάποιες άλλες χώρες, όπου υπάρχει μακρά παράδοση στη μη τυπική μάθηση,


3

37

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

θα πρέπει να δοθεί περισσότερη προσοχή στον προσδιορισμό των προτύπων ούτως ώστε να εξασφαλιστεί μια πιο εναρμονισμένη πρόσβαση στις διαδικασίες επικύρωσης. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να γίνουν περισσότερες προσπάθειες στον διάλογο και στις διαπραγματεύσεις με τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής. Έχει μεγάλη σημασία να προσαρμόσετε τις ενέργειές σας στα μέτρα του κοινού στο οποίο απευθύνεστε. Σημαντικό είναι, επίσης, να κατανοήσετε τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και τα δεδομένα της πολιτικής ατζέντας. Διαδώστε το μήνυμά σας Το μήνυμά σας είναι μια σύνοψη της αλλαγής που επιθυμείτε να επιφέρετε. Για να δημιουργήσετε το μήνυμα, χρησιμοποιήστε σωστές πληροφορίες και ανάλυση, ώστε να στηρίξετε τα επιχειρήματά σας. Αυτό θα σας βοηθήσει στη σύνταξη ενός μηνύματος το οποίο θα περιγράφει με λίγα λόγια τόσο το πρόβλημα όσο και τη λύση του. Σκοπός του μηνύματός σας είναι να πληροφορήσει τους άλλους, και ιδιαίτερα να τους πείσει να δράσουν. Για να έχετε αποτελέσματα, θα πρέπει να βρείτε τον τρόπο για να τους επιτρέπετε να κατανοούν με ευκολία και σαφήνεια τον πυρήνα του. Συνεπώς, το μήνυμά σας θα πρέπει να είναι σύντομο, απλό και αντιληπτό από όλους, ακόμη και από εκείνους που δεν είναι ιδιαίτερα ενημερωμένοι πάνω στο ζήτημα της επικύρωσης. Στόχος είναι η δημιουργία δύο ή τριών βασικών μηνυμάτων τα οποία θα αποτελέσουν και τα πιο σημαντικά εργαλεία πληροφόρησης για να τραβήξετε την προσοχή του κοινού σας και να επιτύχετε το στόχο σας. Έχει μεγάλη σημασία τα μηνύματα αυτά να εμπεριέχουν ακριβείς και επίκαιρες πληροφορίες. Η εκστρατεία σας θα πρέπει να ενισχυθεί με: • Χρήση συνθημάτων • Παρουσίαση πραγματικών ιστοριών και μαρτυριών από την προσωπική ζωή όσων επωφελήθηκαν από την επικύρωση, μέσα από αποσπάσματα δηλώσεων, εικόνες, συνεντεύξεις ή προβολές που θα πείσουν το ακροατήριό σας να σας υποστηρίξει. Η παρουσίαση προσωπικών μαρτυριών ενισχύει το μήνυμά σας και το κάνει πιο σχετικό.

• Χρήση αριθμών και ποσοστών που στηρίζουν το μήνυμά σας – μια καλή βάση στοιχείων είναι απαραίτητη για μια επιτυχημένη εκστρατεία προώθησης. Τα αποδεικτικά στοιχεία προσφέρουν νομιμοποίηση στο πρόγραμμα προώθησης και στηρίζουν πολλά στάδια του σχεδιασμού του. • Χρήση νομικών παραπομπών και πολιτικών δηλώσεων Μόλις καταλήξετε στο μήνυμά σας, θα πρέπει να το προσαρμόσετε στο κοινό σας. Το κοινό σας θα πρέπει να ενθαρρυνθεί ώστε να υποστηρίξει την επικύρωση και θα ενεργήσει κατάλληλα, άρα το μήνυμα θα πρέπει να περιέχει: • Ξεκάθαρες ιδέες και προτάσεις που θα μπορούσαν να τους πείσουν να ενεργήσουν, καθώς και μια σαφή περιγραφή των όσων περιμένετε από αυτούς. • Τους λόγους για τους οποίους η εφαρμογή της επικύρωσης μπορεί να συνεισφέρει στην επίτευξη στρατηγικών στόχων σε εθνικό, ευρωπαϊκό, και διεθνές επίπεδο. Μετάδοση του μηνύματός σας Υπάρχουν πολλοί τρόποι μετάδοσης ενός μηνύματος για αλλαγή πολιτικής. Μερικοί από τους πιο συνηθισμένους είναι οι ομάδες πίεσης, οι διαπραγματεύσεις, και η συνεργασία με τα ΜΜΕ. Αν και τόσο η χρήση ομάδων πίεσης όσο και οι διαπραγματεύσεις απαιτούν συχνά άμεση συνεργασία με όσους βρίσκονται στα κέντρα λήψης αποφάσεων και με εκείνους που τους επηρεάζουν, η συνεργασία με τα ΜΜΕ συχνότερα προσανατολίζεται στην κινητοποίηση του ίδιου του κοινού γύρω από το ζήτημα που προωθείτε. Η συνεργασία με κοινωνικούς εταίρους και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών επίσης δημιουργεί συχνά ένα ρεύμα υποστήριξης, αλλά και διοχετεύει το μήνυμα σε στοχευμένα ακροατήρια. Έχει μεγάλη σημασία να συναντήσετε διάφορους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων ώστε να τους παρουσιάσετε την εκστρατεία σας. Πρέπει να είστε προετοιμασμένοι ώστε να μπορείτε να απαντήσετε στις ερωτήσεις τους αλλά και σε πιθανά αρνητικά σχόλια του τύπου «αυτό δεν είναι δική μου ευθύνη»,


38

3

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

«οι φορείς/μαθητευόμενοι δεν ενδιαφέρονται για την επικύρωση», «δεν υπάρχουν κονδύλια για την εκπαίδευση», κτλ. Στο στάδιο αυτό θα σας βοηθήσουν πολύ τα στοιχεία που έχετε συγκεντρώσει. Η ανάλυση των φορέων εκπροσώπησης συμφερόντων, για παράδειγμα, θα σας επιτρέψει να κατανοήσετε καλύτερα τα κίνητρά τους. Π.χ., η εφαρμογή των συστημάτων επικύρωσης θα μπορούσε να βελτιώσει την αξιολόγησή τους εντός του πλαισίου των ευρωπαϊκών συγκριτικών αξιολογήσεων για τη συμμετοχή των ενηλίκων στη δια βίου μάθηση (Στρατηγική 2020 για την Εκπαίδευση και την Κατάρτιση) αλλά και σε διεθνές επίπεδο (Πρόγραμμα Διεθνούς Αξιολόγησης Ικανοτήτων των Ενηλίκων - PIAAC). Τα Υπουργεία Παιδείας των κρατών μελών προφανώς εξετάζουν την αξιολόγηση της ΕΕ, και αυτό μπορεί να προκαλέσει το ενδιαφέρον των φορέων εκπροσώπησης συμφερόντων. Κατά τη διαδικασία της προώθησης και της άσκησης πίεσης, θα πρέπει να πείσετε τους άλλους για την αναγκαιότητα της επικύρωσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Χρήση των ΜΜΕ Η χρήση των ΜΜΕ είναι σαφώς ένας σημαντικός τρόπος μετάδοσης του μηνύματος σε ένα μεγάλο κοινό και γνωστοποίησης της εκστρατείας για την αναγνώριση επικύρωσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης. Τα ΜΜΕ είναι ταυτόχρονα εργαλείο μιας εκστρατείας προώθησης και στόχος στον οποίο αυτή απευθύνεται. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να επηρεάσετε τα ΜΜΕ. ΟΙ πιο γνωστοί είναι τα δελτία τύπου, οι εκδηλώσεις, οι συνεντεύξεις τύπου, οι επιστολές προς εκδότες, οι τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές συνεντεύξεις, οι ενημερώσεις, τα συνέδρια, τα σεμινάρια και τα εργαστήρια. Οι διαδικτυακοί τόποι, τα ιστολόγια (blogs) και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. Facebook και Twitter) κυριαρχούν ολοένα και περισσότερο ως μορφές επικοινωνίας. Για να επιτύχει τη μέγιστη και πιο αποτελεσματική κάλυψη από τα ΜΜΕ, το μήνυμα μιας εκστρατείας προώθησης θα πρέπει να έχει

σαφές περιεχόμενο, και να είναι διατυπωμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να τραβά την προσοχή τους. Οι δημοσιογράφοι ψάχνουν συνεχώς για καινούριες σημαντικές εξελίξεις, όπως είναι οι πιο πρόσφατες έρευνες. • Επιλέξτε το κατάλληλο μέσο μαζικής ενημέρωσης (αυτό εξαρτάται για άλλη μια φορά από το κοινό στο οποίο απευθύνεστε) • Χρησιμοποιήστε πρώτα τα δικά σας μέσα (Με ανακοινώσεις στον διαδικτυακό σας τόπο, ενημερωτικά δελτία και μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook. Με τους τρόπους αυτούς μπορείτε εξαρχής να επικοινωνήσετε με χιλιάδες ανθρώπους) • Επικοινωνήστε με τα ΜΜΕ τις κατάλληλες στιγμές: κατά την δημιουργία μιας συμμαχίας/συνασπισμού, στο ξεκίνημα μιας εκστρατείας, σε συνέδρια σχετικά με την επικύρωση, σε συζητήσεις/δημόσιο διάλογο πάνω στην επικύρωση (αλλά και γενικότερα την παιδεία) όπως αυτή ισχύει μέσα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς • Μην διστάσετε να εκμεταλλευτείτε τις γνωριμίες σας για να επικοινωνήσετε με διάφορα είδη ΜΜΕ: εφημερίδες διαφορετικών πολιτικών απόψεων και διαφορετικών επιπέδων (εθνικό, ευρωπαϊκό, διεθνή τύπο) • Προσπαθήστε να δίνετε συνεντεύξεις (τύπος, ραδιόφωνο, τηλεόραση, διαδίκτυο) • Πάνω από όλα, όποια και αν είναι τα ΜΜΕ και με όποιον τρόπο και αν τα προσεγγίσετε, έχει μεγάλη σημασία να ακολουθείτε τη διαδικασία βήμα-βήμα όταν επικοινωνείτε με κάποιο ξένο μέσο μαζικής ενημέρωσης, και να βεβαιωθείτε πως το μήνυμά σας θα δημοσιευτεί και θα διαδοθεί.


3

39

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

Χρηματοδότηση της εκστρατείας προώθησης Οικονομικός σχεδιασμός Για να μην κάνετε σχέδια τα οποία απαιτούν περισσότερους πόρους από εκείνους που μπορείτε να διαθέσετε, έχει μεγάλη σημασία να προσδιορίσετε από την αρχή τον προϋπολογισμό της εκστρατείας προώθησης. Όταν ετοιμάζετε τον προϋπολογισμό, συμπεριλάβετε όλα τα βασικά έξοδα συντήρησης και ενίσχυσης της εκστρατείας, όπως επίσης και τα ποσά που θα απαιτηθούν για συγκεκριμένες ενέργειες. Παραδείγματα κατηγοριών εξόδων σε έναν προϋπολογισμό είναι το κόστος της λειτουργίας της ομάδας (μετακινήσεις, πρόσληψη προσωπικού, ανάπτυξη της ομάδας, ανάπτυξη ικανοτήτων)· έξοδα ανάπτυξης της στρατηγικής (όπως η συγκέντρωση εξειδικευμένου προσωπικού και τα έξοδα διευκόλυνσης)· έξοδα έρευνας και επικοινωνίας (όπως η διενέργεια μιας ανάλυσης πλαισίου, η συγκέντρωση αξιόπιστων στοιχείων, και η

μετατροπή των ευρημάτων σε υλικό επικοινωνίας και προβολής)· έξοδα προώθησης και εκστρατείας (όπως η δημιουργία συμμαχιών, η διαχείριση συνασπισμών, το κόστος συνδρομών)· έξοδα δικτύωσης με την κυβέρνηση σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο (όπως έξοδα για την συμμετοχή σε συνέδρια και συναντήσεις· έξοδα συμμετοχής σε συνασπισμούς· και έξοδα προσωπικού (συμπεριλαμβανομένων και των ειδικών συμβούλων). Χρηματοδότηση Η χρηματοδότηση μπορεί να στηρίξει τις πρωτοβουλίες σας. Θα πρέπει να επικοινωνήσετε με υπουργεία, ιδιωτικούς φορείς και τοπικές αρχές. Ευρωπαϊκά κονδύλια όπως αυτά από το πρόγραμμα Erasmus+ και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο μπορούν επίσης να υποστηρίξουν την ανάπτυξη των μηχανισμών επικύρωσης.

Γιατί η επικύρωση έχει τόσο μεγάλη σημασία; Παράδειγμα ανακοίνωσης από εκστρατεία προώθησης Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες αντιμετωπίζουν πολυάριθμες προκλήσεις όπως η αύξηση της ανεργίας, η αύξηση του λαϊκισμού και μια γενική δυσπιστία απέναντι στους θεσμούς. Η επικύρωση προσφέρει άλλον ένα δρόμο προς την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων ο οποίος θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται σε μια συνολική στρατηγική που θα έχει ως σκοπό την αυξημένη πρόσβαση στη δια βίου μάθηση. Η έκθεση του προγράμματος PIAAC (Πρόγραμμα Διεθνούς Αξιολόγησης Ικανοτήτων των Ενηλίκων) τονίζει το γεγονός ότι το 20% του ενήλικου πληθυσμού της ΕΕ έχει φτωχές δεξιότητες στην ανάγνωση, τη γραφή και την αριθμητική, αλλά ταυτόχρονα κατέχει πολλές δεξιότητες οι οποίες δεν τυγχάνουν επίσημης επικύρωσης ή αναγνώρισης.

1. Η EUCIS-LLL (Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα της Κοινωνίας των Πολιτών για την Δια Βίου Μάθηση) θεωρεί την επικύρωση ως ένα σπουδαίο εργαλείο μέσω του οποίου η δια βίου μάθηση θα γίνει πραγματικότητα για τον μέγιστο δυνατό αριθμό ανθρώπων. Τόσο οι ενδιαφερόμενοι φορείς στον τομέα της εκπαίδευσης όσο και οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων θα πρέπει να κατανοήσουν με ποιον τρόπο η ανάπτυξη μηχανισμών επικύρωσης μπορεί να συνεισφέρει στη διευρυμένη πρόσβαση σε περαιτέρω μάθηση και επαγγελματικά προσόντα, ειδικά για ομάδες μειονεκτούντων ατόμων, δίνοντας τυπική αξία στην ατομική ανάπτυξη και συνεισφέροντας στην επαγγελματική ανέλιξη και στις προοπτικές απασχόλησης. Η συμμετοχή


40

3

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

σε μαθησιακές δραστηριότητες μπορεί να προσφέρει ένα σταθερό χρονικό πλαίσιο, μια κοινότητα, μια ευκαιρία αλλαγής επαγγελματικού προσανατολισμού, έναν ασφαλή τόπο, μια νέα πρόκληση, κοινωνική αναγνώριση, και ένα σημαντικό εργαλείο χειραφέτησης. 2. Η ανάπτυξη μεθόδων επικύρωσης αφορούν την αναγνώριση μιας ευρείας και δια βίου προσέγγισης στη μάθηση, επιτρέποντας έναν βαθύ εκσυγχρονισμό των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης ώστε να δημιουργηθούν ανοιχτά, ευέλικτα, και εξατομικευμένα περιβάλλοντα μάθησης. Αυτό επιτυγχάνεται με την κατάργηση των φραγμών μεταξύ των διαφορετικών ειδών εκπαίδευσης και κατάρτισης και με την ενίσχυση της σημασίας της μη τυπικής και άτυπης μάθησης, μετατοπίζοντας τα βάρος αξιολόγησης προς τα μαθησιακά αποτελέσματα. 3. Είναι πολύ σημαντικό να δίνεται ίση αξία σε γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που αποκτήθηκαν μέσα από διαφορετικά περιβάλλοντα μάθησης. Η επικύρωση θα πρέπει να αναγνωρίζει «εγκάρσιες» δεξιότητες και να μην επικεντρώνεται απλώς στην επικύρωση επαγγελματικών ικανοτήτων χρησιμοποιώντας μια προσέγγιση μαθησιακών αποτελεσμάτων. Ο προσδιορισμός προτύπων θα πρέπει, για παράδειγμα, να λαμβάνει υπόψη το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Βασικών Ικανοτήτων (European Key Competences framework). 4. Οι διαδικασίες επικύρωσης θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως επένδυση: η αναγνώριση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των πολιτών θα συνεισφέρει στην αναβάθμιση του εργατικού δυναμικού και θα στρέψει προς τη μόρφωση πολίτες με χαμηλά επίπεδα δεξιοτήτων. Είναι ένας τρόπος για να ενεργοποιηθούν και να αυξηθούν τα κίνητρα για μάθηση, μέσα από την παροχή μιας δεύτερης ευκαιρίας. Έχει υψηλή επενδυτική ανταποδοτικότητα σε όρους κοινωνικής πρόνοιας (ανεργία, υγεία), συμμετοχής και ευημερίας.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η EUCIS-LLL καλεί τις εθνικές κυβερνήσεις να εξετάσουν τις ακόλουθες βασικές αρχές όταν θα προσδιορίζουν ή θα αναθεωρούν τα συστήματά τους: 1. Η επικύρωση θα πρέπει να αποτελεί ατομικό δικαίωμα: οποιοσδήποτε θα πρέπει να έχει πρόσβαση σε ρυθμίσεις επικύρωσης. 2. Οι ρυθμίσεις επικύρωσης θα πρέπει να αναπτυχθούν με τρόπο κατανοητό και να είναι δυνατές σε όλους τους τομείς και τα επίπεδα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. 3. Η επικύρωση δεν θα πρέπει να έχει ως μοναδικό σκοπό την απόκτηση μιας βεβαίωσης, αλλά όταν αυτό συμβαίνει τα πτυχία/βεβαιώσεις θα πρέπει να έχουν την ίδια αξία με εκείνη που παρέχει το τυπικό σύστημα μόρφωσης. 4. Θα πρέπει να χρηματοδοτούνται στοχευμένα μέτρα τα οποία να φτάνουν στις ομάδες μειονεκτούντων ατόμων και να δημιουργούν μια αίσθηση αυτό-εκτίμησης και αυτοπεποίθησης προσφέροντας πραγματικές δυνατότητες για μια δεύτερη ευκαιρία, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό τα κίνητρα για μάθηση. Η χειραφέτηση των μαθητευομένων είναι πράγματι το κλειδί της επιτυχίας. Τα μέτρα θα πρέπει επίσης να προσαρμόζονται στις συγκεκριμένες ανάγκες των μαθητευόμενων, ως προς την δυνατότητα πρόσβασης, τη διάρκεια, κλπ. 5. Έχει σημασία να κατανοήσουμε και να προωθήσουμε τα ατομικά και κοινωνικά οφέλη της μη τυπικής μάθησης στην κοινωνία των πολιτών. Υπάρχει ανάγκη για σαφείς μηχανισμούς δια βίου μάθησης με προγράμματα τα οποία θα προσφέρουν μη τυπική μάθηση ανώτερου επιπέδου, αφού αυτή η μέθοδος λειτουργεί καλύτερα για τους περισσότερους ενήλικες μαθητευόμενους (έκθεση PIAAC). 6. Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και άλλοι σχετικοί ενδιαφερόμενοι φορείς θα πρέπει να αναμειχθούν στην ανάπτυξη, παρακολούθηση και


3

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

αξιολόγηση των μηχανισμών επικύρωσης, αλλά επίσης και στον προσδιορισμό και την αναθεώρηση των προτύπων ούτως ώστε να δημιουργήσουν μια αίσθηση οικειότητας αλλά και να πληροφορήσουν τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων σχετικά με τις επιπτώσεις και τα πιθανά προβλήματα στην ανάπτυξη τέτοιων μηχανισμών για διαφορετικούς τομείς. 7. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα θα πρέπει να προετοιμάζουν και να ενθαρρύνουν την εφαρμογή των μηχανισμών επικύρωσης. Το προσωπικό θα πρέπει να καταρτιστεί κατάλληλα και να καθοδηγείται ώστε να προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες σε εκείνους που τις έχουν ανάγκη. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο θα μπορούσε να υποστηρίξει τέτοιου είδους δραστηριότητες επαγγελματικής ανάπτυξης. Η ποιοτική καθοδήγηση και οι συμβουλευτικές υπηρεσίες του προσωπικού θα πρέπει να ευαισθητοποιούν τους πολίτες σχετικά με τις ευκαιρίες επικύρωσης και να προσφέρουν πληροφορίες στους μαθητευόμενους.

41

8. Η περαιτέρω πρόοδος στη συλλογή δεδομένων παραμένει ένα κρίσιμο ζήτημα. Σε κρατικό επίπεδο, έχει σημασία να συλλεχθούν περισσότερα στοιχεία, με βάση μια ποιοτική ανάλυση της επικύρωσης, βοηθώντας τις αρχές και τα ιδρύματα ώστε να μην είναι τόσο επιφυλακτικά απέναντι στη δημιουργία μηχανισμών επικύρωσης. Απόσπασμα από την παρουσίαση θέσεων της EUCIS-LLL «Για μια κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση της επικύρωσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων που αποκτήθηκαν μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης», Ιούνιος 2014


42

3

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΩ ΜΙΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ;

Μερικά παραδείγματα σχετικών στατιστικών

Το 1/4

Το 1/10

των ενηλίκων έχει χαμηλό μορφωτικό επίπεδο

των ενηλίκων συμμετέχει στη δια βίου μάθηση

Το 1/5

1,3 στους 10

των εφήβων έχει μειωμένη ικανότητα ανάγνωσης

Παράδειγμα ανακοίνωσης από εκστρατεία προώθησης

Στο πλαίσιο του προγράμματος Grundtvig, «REVEAL – Ομάδα Έρευνας και Αποτίμησης της Επικύρωσης, Στοιχειοθέτησης και Αξιολόγησης της Άτυπης και της Μη

μαθητές εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο

Τυπικής Μάθησης», μια εκστρατεία ενημέρωσης ξεκίνησε με τη χρήση καρτ-ποστάλ.

Παράρτημα: παράδειγμα έτοιμου προς χρήση υλικού ενημέρωσης. Καρτ-ποσταλ με καίρια μηνύματα.


Καλέστε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις ρυθμίσεις επικύρωσης σύμφωνα με την σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης (2012/C 398/01)

Καλέστε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις ρυθμίσεις επικύρωσης σύμφωνα με την σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης (2012/C 398/01)

Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών της μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη-τυπικής και άτυπης μάθησης» έχει την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υποστήριξη της παραγωγής αυτού του προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συνιστά και υιοθέτηση του περιεχομένου του. Η έκδοση αυτή εκφράζει αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συγγραφέων, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμιά ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται μέσα σε αυτήν.

Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών της μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη-τυπικής και άτυπης μάθησης» έχει την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υποστήριξη της παραγωγής αυτού του προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συνιστά και υιοθέτηση του περιεχομένου του. Η έκδοση αυτή εκφράζει αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συγγραφέων, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμιά ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται μέσα σε αυτήν.

υπογραφή

ΑΣ ΠΕΤΥΧΟΥΜ Ε Μ ΕΧΡ Ι ΤΟ 20 1 8 ΤΗΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣ Η ΤΟΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ Α Π ΟΤΕΛ ΕΣ Μ Α ΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΘΗ ΚΑ Ν Μ ΕΣ Ω Μ Η ΤΥΠΙΚΗΣ ΚΑΙ Α ΤΥΠ Η Σ Μ Α ΘΗ Σ Η Σ!

ΑΣ ΠΕΤΥΧΟ ΥΜΕ ΜΕΧΡΙ Τ Ο 2018 ΤΗΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΤΟ Ν ΜΑΘ ΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟ ΚΤΗΘΗΚΑΝ ΜΕΣΩ ΜΗ ΤΥΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΤΥΠΗΣ ΜΑΘ ΗΣΗΣ!

υπογραφή

Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών της μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη-τυπικής και άτυπης μάθησης» έχει την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υποστήριξη της παραγωγής αυτού του προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συνιστά και υιοθέτηση του περιεχομένου του. Η έκδοση αυτή εκφράζει αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συγγραφέων, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμιά ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται μέσα σε αυτήν.

Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών της μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη-τυπικής και άτυπης μάθησης» έχει την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υποστήριξη της παραγωγής αυτού του προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συνιστά και υιοθέτηση του περιεχομένου του. Η έκδοση αυτή εκφράζει αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συγγραφέων, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμιά ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται μέσα σε αυτήν.

υπογραφή

Καλέστε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις ρυθμίσεις επικύρωσης σύμφωνα με την σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης (2012/C 398/01)

Καλέστε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις ρυθμίσεις επικύρωσης σύμφωνα με την σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης (2012/C 398/01)

υπογραφή

ΑΣ ΠΕΤΥΧΟΥΜ Ε Μ ΕΧΡ Ι ΤΟ 20 1 8 ΤΗΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣ Η ΤΟΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ Α Π ΟΤΕΛ ΕΣ Μ Α ΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΘΗ ΚΑ Ν Μ ΕΣ Ω Μ Η ΤΥΠΙΚΗΣ ΚΑΙ Α ΤΥΠ Η Σ Μ Α ΘΗ Σ Η Σ!

ΑΣ ΠΕΤΥΧΟ ΥΜΕ ΜΕΧΡΙ Τ Ο 2018 ΤΗΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΤΟ Ν ΜΑΘ ΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟ ΚΤΗΘΗΚΑΝ ΜΕΣΩ ΜΗ ΤΥΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΤΥΠΗΣ ΜΑΘ ΗΣΗΣ!


Ε Π Ι ΤΡ Ε Π Ε Ι ΣΤΟΥΣ Ε Ν Δ Ι Α Φ Ε Ρ ΟΜΕΝΟΥΣ Φ Ο Ρ Ε Ι Σ Τ Η Σ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ν Α Π Ρ Ο Σ Ε Γ ΓΙΣΟΥΝ ΕΝΑ Ε Υ Ρ Υ Τ Ε Ρ Ο ΚΟΙΝΟ …

ΣΑΣ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΥΤΟ -ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΟ ΓΙΑ ΜΑΘΗΣΗ …

Θ Α Μ Α Θ Ε Τ Ε ΝΑ Α Ν Α Γ Ν Ω Ρ Ι ΖΕΤΕ ΤΙΣ Δ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ ΣΑΣ ΚΑΙ ΝΑ Α Ν Τ Ι Μ Ε Τ Ω ΠΙΖΕΤΕ ΤΙΣ Α Δ Υ Ν Α Μ Ι Ε Σ ΣΑΣ …

ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΒΑΣΙΚΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ, ΕΠΕΙΔΗ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΝΕΤΑΙ ΣΤΑ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ Η ΟΠΟΙΑ ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΧΩΡΑ ΣΕ Π ΟΛΛΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ…


ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΕΛΚΥΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΥΟΜΕΝΟΥΣ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΥΝ ΤΗ ΜΙΑ Η ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΕΠΙΛΟΓΗ…

ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ, ΑΦΟΥ ΣΥΝΕΙΣΦΕΡΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΝΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ…

Σ Α Σ Ο Δ Η Γ ΕΙ ΣΕ ΕΝΑ Π Ρ Ο Σ Ω Π Ι ΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΚΑΙ Ε Ξ Ε Τ Α Ζ Ε Ι ΣΦΑΙΡΙΚΑ Ο Σ Α Ε Χ Ε Τ Ε ΗΔΗ Π Ε Τ Υ Χ Ε Ι ΣΤΗ ΖΩΗ …

ΣΑΣ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕ Σ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑ Σ …


Καλέστε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις ρυθμίσεις επικύρωσης σύμφωνα με την σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης (2012/C 398/01)

Καλέστε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις ρυθμίσεις επικύρωσης σύμφωνα με την σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης (2012/C 398/01)

Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών της μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη-τυπικής και άτυπης μάθησης» έχει την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υποστήριξη της παραγωγής αυτού του προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συνιστά και υιοθέτηση του περιεχομένου του. Η έκδοση αυτή εκφράζει αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συγγραφέων, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμιά ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται μέσα σε αυτήν.

Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών της μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη-τυπικής και άτυπης μάθησης» έχει την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υποστήριξη της παραγωγής αυτού του προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συνιστά και υιοθέτηση του περιεχομένου του. Η έκδοση αυτή εκφράζει αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συγγραφέων, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμιά ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται μέσα σε αυτήν.

υπογραφή

ΑΣ ΠΕΤΥΧΟΥΜ Ε Μ ΕΧΡ Ι ΤΟ 20 1 8 ΤΗΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣ Η ΤΟΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ Α Π ΟΤΕΛ ΕΣ Μ Α ΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΘΗ ΚΑ Ν Μ ΕΣ Ω Μ Η ΤΥΠΙΚΗΣ ΚΑΙ Α ΤΥΠ Η Σ Μ Α ΘΗ Σ Η Σ!

ΑΣ ΠΕΤΥΧ ΟΥΜΕ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2018 ΤΗΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΤΟ Ν ΜΑΘ ΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟ ΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΘΗΚ ΑΝ ΜΕΣΩ ΜΗ ΤΥΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΤΥΠΗΣ ΜΑΘ ΗΣΗΣ!

υπογραφή

Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών της μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη-τυπικής και άτυπης μάθησης» έχει την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υποστήριξη της παραγωγής αυτού του προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συνιστά και υιοθέτηση του περιεχομένου του. Η έκδοση αυτή εκφράζει αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συγγραφέων, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμιά ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται μέσα σε αυτήν.

Το πρόγραμμα «Οικοδόμηση κοινωνιών της μάθησης: Προώθηση της επικύρωσης της μη-τυπικής και άτυπης μάθησης» έχει την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η υποστήριξη της παραγωγής αυτού του προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν συνιστά και υιοθέτηση του περιεχομένου του. Η έκδοση αυτή εκφράζει αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις των συγγραφέων, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει καμιά ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται μέσα σε αυτήν.

υπογραφή

Καλέστε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις ρυθμίσεις επικύρωσης σύμφωνα με την σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης (2012/C 398/01)

Καλέστε τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις ρυθμίσεις επικύρωσης σύμφωνα με την σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης (2012/C 398/01)

υπογραφή

ΑΣ ΠΕΤΥΧΟΥΜ Ε Μ ΕΧΡ Ι ΤΟ 20 1 8 ΤΗΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣ Η ΤΟΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ Α Π ΟΤΕΛ ΕΣ Μ Α ΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΘΗ ΚΑ Ν Μ ΕΣ Ω Μ Η ΤΥΠΙΚΗΣ ΚΑΙ Α ΤΥΠ Η Σ Μ Α ΘΗ Σ Η Σ!

ΑΣ ΠΕΤΥΧ ΟΥΜΕ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2018 ΤΗΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΤΟ Ν ΜΑΘ ΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟ ΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΘΗΚ ΑΝ ΜΕΣΩ ΜΗ ΤΥΠΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΤΥΠΗΣ ΜΑΘ ΗΣΗΣ!


47

ΠΏ Σ Ν Α ΕΠΙΚ ΟΙΝΩΝΉΣΕ Τ Ε Σ Τ Η Χ ΏΡΑ Σ Α Σ Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων & Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ) Διεύθυνση: Λεωφ. Εθνικής Αντιστάσεως 41, 14234, Αθήνα, ΕΛΛΑΣ Τηλέφωνο : 2102709000 Fax: 2102709142 Ιστοσελίδα : www.eoppep.gr E-mail : info@eoppep.gr Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ) Διεύθυνση: Οδός Αριστοτέλους 46, 10433, Αθήνα, ΕΛΛΑΣ Τηλέφωνο : 2108846852 Fax: 2108846853 Ιστοσελίδα : www.imegsevee.gr E-mail : info@imegsevee.gr




ΠΛΗΡΟΦΌΡΗΣΗ ΑΝΑΓΝΏΡΙΣΗ

ΚΑΘΟΔΉΓΗΣΗ ΤΕΚΜΗΡΊΩΣΗ

ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗ ΒΕΒΑΊΩΣΗ

ΝΈΕΣ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.