Temmuz 2001 Say覺: 2 F yat覺: 500.000TL (KDV Dah l)
Siz hiç öldünüz mü bir yaz akflam›? Gözleriniz hayat›n gözleriyle bulufltu¤unda hiç kaç›rd›n›z m› gözlerinizi? Siz hiç öldünüz mü yaflarken? Derin bir uykudan uyand›¤›n›zda hiç bir fley hat›rlamad›¤›n›z oldu mu? Bir an böyle düflünün; sabah kalk›yorsunuz ve hiç bir fley hat›rlam›yorsunuz. Kaç insan›n bafl›na gelmifltir böyle bir fley? Birdenbire her taraf› yabanc› bir flehirde kim oldu¤unu bilmedi¤iniz insanlar›n aras›nda tek bafl›n›za kald›n›z m›? Kayboldunuz mu hiç? Bir zaman tünelinden geçip birden ’70’li, ’80’li y›llara döndü¤ünüzü farzedin. Ülkede ve dünyada çok fley de¤iflmifl, savafllar olmufl, insanlar ölmüfl, bilim ve teknoloji ilerlemifl, açl›k ve yoksulluk alabildi¤ine artm›fl... Ama siz bunlar›n hiç birini bilmiyorsunuz, yirmi y›l geriye gidiyorsunuz. ‹nsanlar›n anlatt›¤› fleylere inanam›yorsunuz. Ürküttü mü bu duygu sizi? Bir gün içinde paran›z, kimli¤iniz, pasonuz, telefonunuz, içinde sevdi¤iniz birinden kalan de¤erli bir hat›ran›z›n oldu¤u çantan›z› kaybettiniz mi? Kaybetmiflsinizdir belki. Akl›n›zdan hemen çantan›n içinde neler oldu¤u geçmifltir. Hepsinin zamanla telafi edilebilecek fleyler oldu¤unu düflünüp cana gelece¤ine mala gelsin diye teselli etmiflsinizdir kendinizi belki. Peki ya o çok sevdi¤inz dostunuzun hat›ras›? Onu koyabilir miydiniz yerine? Koyamazd›n›z... Çünkü bir daha elde edemeyece¤iniz bir fleydir o. Dostunuzun sizde kalan parças›d›r... Ad› üstünde “hat›ra”d›r. Siz hiç hat›ralar›n›z› kaybettiniz mi? Birden an›lar›n›z›, hayat›n›z›n pek çok kesitini hiç hat›rlamad›¤›n›z› düflünün. Birileri sizden hiç bir zaman yerine koyamayacak oldu¤unuz hayat›n›z›n karelerini çald› m›? Sizin üç yafl›n›z›, okula ilk ayak bas›fl›n›z›, karne al›fl›n›z›, bisiklete ilk biniflinizi, büyüklerinizin sizi fl›mart›fl›n›, anneler gününde annenize çiçek al›fl›n›z›, delikanl›, genç k›z ça¤lar›n›z›, ilk sevdalan›fl›n›z›, sevdi¤inizin elini tutarken duydu¤unuz heyecan›, üniversite s›nav›n› kazand›¤›n›z anda duydu¤unuz sevinci, haks›zl›klara karfl› ç›k›fl›n›z›, ideallerinizi, sömürüsüz, özgür bir dünya düflünüzü, yani bütün bir hayat›n›z› çalan oldu mu hiç sizin? Üç yafl›n›za geri döndünüz mü hiç? Yaflam›fl oldu¤unuz o güzel y›llar› yaflamam›fl gibi oldunuz mu? Bilginizi, birikiminizi, dünyay› yorumlay›fl›n›z›, matemati¤i, feni, okudu¤unuz kitaplar›, hatta okumay›, yazmay› bir anda unuttunuz mu? Her fleyi yeni bafltan ö¤renmek zorunda kald›n›z m› hiç? Çay› çok sevdi¤inizi, en sevdi¤iniz rengi,
kendinize en çok yak›flan k›yafeti, severek okudu¤unuz bir yazar›, fliirlerini ezbere bildi¤iniz bir flairi, sevdi¤iniz bir filmi, diziyi, hatta reklam›, en sevdi¤iniz türküyü bir anda hiç hat›rlamad›¤›n›z oldu mu? Güzel fliir yazard›n›z diyelim, diyelim ki güzel yemek yapard›n›z, bir ustayd›n›z, zanaatç›yd›n›z bir anda unutuverdiniz bütün hünerinizi... Siz hiç zevklerinizi ve yeteneklerinizi kaybettiniz mi? Peki ya dostlar›n›z› kaybettiniz mi hiç? Sigaras›z kald›¤›n›z zamanlarda bir sigaray› yar›m yar›m paylaflt›¤›n›z, uzun y›llar göremeyip de hasretini çekti¤iniz , görünce s›ms›k› kucaklaflt›¤›n›z, uzak yollara giderken gözyafllar›yla u¤urlad›¤›n›z kötü gününüzde omzunuzda elini hissetti¤iniz, hasta oldu¤unuzda bir tas çorba getiren, birbirinizin dizine vura vura kahkahalar att›¤›n›z, oturup dertleflti¤iniz, sar›l›p a¤lad›¤›n›z, gözünün yafl›n› sildi¤iniz, belki de birlikte ölüme bile giderim dedi¤iniz bir dostunuzu, bir an gözünüzü açt›¤›n›zda hiç tan›mad›¤›n›z, hat›rlamad›¤›n›z oldu mu? Onlara sen kimsin dediniz mi hiç? T›pk› Hatice Yazgan gibi, Semra Askeri gibi daha onlarcas› gibi daha befl alt› ay öncesi s›ms›k› kucaklaflt›¤›n›z dostlar›n›za: “Sizi tan›yam›yorum kimsiniz bilmiyorum.” dediniz mi? Kafan›z› duvarlara vurdu¤unuz oldu mu hat›rlamak için? Anlat›lan her fley size yalan geldi mi? Haber bültenlerinde hep “Falanca yerde olan trafik kazas›nda”, “falanca yerde meydana gelen depremde, sel bask›n›nda, flu kadar kifli hayat›n› kaybetti” diye verilir ya ölüm haberleri. Hiç bu kelimenin üzerinde düflündük mü, nedir hayat›n› kaybetmek? Son günlerde ö¤rendi¤imiz ve literatürümüze giren bir kelime olan Wernike Korsokof denen hastal›kla bir kere daha düflünür olduk hayat›n› kaybetmenin ne oldu¤unu. Nedir hayat›n anlam›? Hayat bir amaç u¤runa yaflan›yorsa hayatt›r. Ne u¤runa yaflar insanlar? Kimisi bir bilimadam› olur kendini bilime adar, kimisi hayat›n› eme¤iyle kazanan bir emekçidir, gece gündüz çal›fl›r didinir iki lokma ekmek u¤runa, kimisi makina bafl›ndad›r yine ekmek kavgas›ndad›r üretir , kimisi ayd›nd›r sanatç›d›r sanat›yla insanlara bilinç verir. Bugün ölüm orucunda ve zorla müdahale sonucu haf›zas›n› kaybeden devrimcilerin de yaflad›klar› hayat›n bir anlam› vard›. Hem de hayat›n bütün anlam›n› tafl›yorlard› an be an erittikleri bedenlerinde. Çocuklar›n gelece¤i içindi. Çocuklar›m›z büyüdüklerinde hücrelere at›lmas›n diyeydi ölümlere gitmeleri. T›pk› flu anda haf›-
zas›n› yitiren Ural Ero¤lu’nun say›klad›¤› sözde sakl›yd› idealleri: “Çocuklar bizim gelece¤imiz.” diyordu Ural, bilincini yitirdi¤i anlarda... Hayat›n bir anlam› vard›. Bu dünyada çekilen ac›lar dinmeliydi. Yoksul halklar›n kurtuluflu devrimdeydi. Bu düflünceler kendini emperyalizme satm›fl beyinlere göre “Tafl devrinden kalsa da” bu düflünceleri insanl›k tarihinin evrensel do¤rular› ve bilimin yasalar›yd›. U¤runa ölüme yatt›lar. insanlar›n kurtulufluna adad›lar bütün hayatlar›n›. Bir canlar› vard›, onu da seve seve sundular ölüme insanl›k onuru için. Ya onurlu yaflam ya ölüm dediler. Ölmelerine izin verilmedi. Adlar›na “hayat kurtarma” denilerek bir insan›n iradesine yap›lacak en büyük sayg›s›zl›kla zorla t›bbi müdahale edildi her birine. Yafl›yor görünseler de, öldüler. Geçmifllerine ait hiçbir fley hat›rlam›yorlar. Anne babalar›n›, kardefllerini hatta isimlerini bile hat›rlam›yorlar. En önemlisi u¤runa ölümlere yatt›klar› ideallerini hat›rlam›yorlar. Kimisi bofl bofl bak›yor bilinmeyen bir yerlere... Kimisi ç›r›lç›plak soyunuyor... Kimisi kendini on dört yafl›nda bir okul ö¤rencisi san›yor, kimisi oyuncak bebek istiyor. “Arkadafllarla hafta sonu pikni¤e gidece¤iz”, “baba eve gidelim”, “resim defterimi getirin” diyor kimisi hiç olmayan halas›n› görmek istiyor uzay›p gidiyor örnekler. Hiç birisi ne yapt›¤›n› bilmiyor. Bir film de¤iflik yerlerinden rastgele kesilip nas›l montajlan›rsa iflte öyle nas›l oldu¤unu kavrayamad›klar› bir hayat yafl›yorlar... Her sabah aynaya bakt›klar›nda tan›mad›klar› bir yüzle karfl›lafl›yorlar. Her sabah kendileriyle tan›fl›yorlar. Yaflad›klar›n› bir süre sonra unutuyorlar. Kay›t yapm›yor beyinleri. Haf›zalar› yok. Bir gün gelip s›cak bir dost sohbetinde anlatacaklar› an›lar› olmayacak art›k Çünkü hat›rlayamayacaklar bundan sonra yaflad›klar›n›. Talepleri kabul edilmeden hiçbir tedaviyi kabul etmeyeceklerine dair öncesinden bir aç›klamalar› olmas›na ra¤men direnme haklar› da ellerinden al›nd›. Ve bir anda bütün geçmiflleri silindi. fiimdi her biri gören ama kavrayamayan, duyan ama alg›layamayan, düflünen ama yorumlayamayan yaflayan birer ölü halindeler. Soruyoruz iflte flimdi görmeden, konuflmadan, duymadan, yaflam›n anlam›n› kavrayamadan yaflamaya hayat denir mi? Evet öldüler. Her birinin ömürleri çal›nd› ve öldürüldüler. Kollar›na tak›lan bir serum i¤nesiyle çal›nd› bütün dünyalar› ve ÖLDÜRÜLDÜLER bir anda, kelimenin bütün anlam›yla...J