D O O R E COD IN DE SP 13 voorjaar 20
J NG
Sadet Karabulut: aanpak jeugdwerkloosheid hard nodig pagina 4
Het MBO verdient beter, de managers minder pagina 5
Kabinetsplannen ramp voor jongeren pagina 7
SPREEK JE UIT VOOR STUFI!
Studeren lijkt in Nederland een voorrecht te worden voor de elite. De regering wil de basisbeurs voor nieuwe studenten vanaf 2014 afschaffen en vervangen door een schuldenstelsel. Alleen studenten met rijke ouders kunnen nog gaan studeren zonder een enorme schuld aan te gaan. ROOD vindt het dom en niet te begrijpen dat deze regering studenten in de schulden wil storten. Als het aan ROOD ligt heeft iedereen de vrijheid om van zijn leven te maken wat hij ervan wil maken. Ook als je niet in een gouden wieg geboren bent.
Reacties? Graag! Code ROOD, Snouckaertlaan 70, 3811 MB Amersfoort T (088) 243 55 57 E coderood@sp.nl I www.rood.sp.nl
de gemiddelde maandelijkse kosten en inkomsten van een student bron Nibud
272,-
STU
341,152,148,130,-
FI
106,84,58,48,-
88,-
32,-
Op dit moment ontvangen meer dan 600.000 studenten in het hoger onderwijs een basisbeurs. Volgens onderzoek van de HBO-raad geven tienduizenden jongeren aan niet te gaan studeren als de studiefinanciering wordt afgeschaft. Voor jongeren die wel gaan studeren zullen de schulden hoog oplopen, gemiddeld tot zo’n 30.000 euro. Jaren na het afronden
ten we investeren in goed onderwijs en zo investeren in de hele samenleving. Afschaffing van de basisbeurs zorgt voor een tweedeling in het onderwijs. Met name de studenten zonder rijke ouders zullen afhaken. Deze studenten hebben al beperkte financiële middelen om hun studie te bekostigen. De studieboeken
Tienduizenden jongeren worden uitgesloten van hoger onderwijs door afschaffing stufi van de studie zullen jongeren nog moeten terugbetalen. Het opbouwen van een toekomst, het afsluiten van een hypotheek zal allemaal veel moeilijker worden met een hoge studieschuld. De regering ziet studeren alleen als een investering in jezelf. Daarbij lijkt te worden vergeten dat goed opgeleide jongeren van groot belang zijn voor onze hele samenleving. Iedereen heeft namelijk belang bij goede artsen, goed opgeleide docenten en goed geschoolde technici. Daarom moe2
en het collegegeld kosten een fortuin en het afschaffen van de basisbeurs zal een grote klap zijn. Vaak is het ook deze groep studenten die bang is om hoge schulden op te lopen, omdat de ouders financieel niet kunnen ondersteunen. Dit zorgt ervoor dat de kloof tussen arm en rijk verder toeneemt. De jongeren met welvarende en hooggeschoolde ouders krijgen alle kansen om hogerop te komen. Terwijl de kansen voor jongeren met ouders die een laag inkomen hebben,
kleiner worden. Er is dus niets sociaals aan het ‘sociale leenstelsel’. Het is juist een asociaal schuldenstelsel! Een ander gevolg van het afschaffen van de studiefinanciering is dat een deel van de jongeren meer zal gaan werken naast de studie. Momenteel werken veel studenten al zo’n 20 uur per week. Nog meer tijd besteden aan een bijbaan betekent nog minder tijd voor de opleiding. Studeren wordt zo meer een bijzaak dan een hoofdzaak. Daarnaast zullen veel jongeren kiezen voor een studie waarmee in een korte tijd de schuld af kan worden betaald. Jongeren worden door de regering gedwongen om een strategische studiekeuze te maken, zoals medische en economische studies. ROOD vindt dat de keuze voor een studie van meer af moet hangen dan alleen de hoogte van het toekomstige salaris. En niet alleen de studiefinanciering wordt afgeschaft als het aan deze regering ligt! Ook de OV-studentenkaart verdwijnt. Veel thuiswonende studenten zullen daardoor worden geraakt. Reizen naar
Verkleed als ‘stufidieven’ Rutte en Samsom kwam ROOD Utrecht met jongeren in actie tegen de afschaffing van de stufi.
college of stage wordt op deze manier onbetaalbaar. Maar op kamers gaan is voor veel jongeren ook geen optie, omdat de woningnood onder studenten enorm groot is. Daar doet dit kabinet helemaal niets aan. Rutte II kiest ervoor om studenten nog meer te laten inleveren. Hiermee snijdt Nederland zichzelf in de vingers. Juist in tijden van economische crisis biedt onderwijs een uitkomst. Het is van belang voor de toekomst van scholieren en van heel Nederland om goed en toegankelijk onderwijs te hebben. Daarom voert ROOD actie met scholieren voor het behoud van de OV-studentenkaart en studiefinanciering. In het hele land spreken scholieren zich uit tegen deze domme bezuinigingen. Check onze facebook-pagina om te zien of we al op scholen bij jou in de buurt zijn geweest.
Laat je niks wijsmaken! Drie fabeltjes over het schuldenstelsel Fabeltje 1: ‘Een schuldenstelsel is een investering in je toekomst.’ De studiefinanciering is een investering die we als samenleving doen in onze gezamenlijke toekomst. In onze dokters, docenten, advocaten en ga zo maar door. Daar hebben we allemaal profijt van. En als de dokters en advocaten later veel geld gaan verdienen, dan dragen ze ook meer bij in de vorm van belasting.
Fabeltje 2: ‘De zoon van de bakker betaalt voor de dochter van de advocaat.’ Iedereen heeft profijt van goede dokters, docenten en advocaten. Als de bakker een probleem heeft, kan hij een advocaat hard nodig hebben, en als hij ziek is kan hij een dokter goed gebruiken.
Fabeltje 3: ‘Het is crisis. Ook studenten moeten hun steentje bijdragen.’ tekst Hasan Kaya foto’s archief ROOD, Infographic Lieke Smits
Kijk op onze Facebook voor alle actiefoto’s.
Nee, het kan ook anders. Juist nu het economisch niet zo goed gaat met Nederland moeten we investeren in het onderwijs, zodat alle jongeren met een goed diploma van school afgaan. We kunnen beter bezuinigen op de managers in het onderwijs die zakken vol geld verdienen.
facebook.com/ROODjongSP 3
Aanpak jeugdwerkloosheid hard nodig Wist je dat het aantal jongeren dat werk zoekt in Nederland bijna twee keer zo groot is in vergelijking met volwassenen? ‘Zo kan het niet langer,’ vindt Sadet Karabulut, Tweede Kamerlid voor de SP. Zij presenteerde daarom het SP Actieplan Jeugdwerkloosheid met daarin tien voorstellen om jongeren te steunen bij het zoeken naar werk of studie. ‘Het huidige kabinet laat jongeren tijdens deze economische crisis in de kou staan op de arbeidsmarkt en in het onderwijs,’ zegt Sadet Karabulut. ‘Ik kom met voorstellen die al snel goed uit kunnen pakken voor jong én oud.’ Waar het kabinet-Rutte II ervoor kiest om hard te bezuinigen op onder andere studenten en de sociale zekerheid, maakt de SP andere keuzes. De werkloosheid in Nederland is inmiddels gestegen tot een recordhoogte. Onder jongeren zit één op de acht zonder werk. ‘Ik denk dat er nog wel meer jongeren werkloos zijn, omdat niet alle werkzoekenden als werkloze staan geregistreerd,’ zegt Sadet. ‘Dit kabinet doet vrijwel niets om de jeugdwerkloosheid aan te pakken. Sterker nog, door de crisis en de flexibilisering van de arbeidsmarkt lopen sommige jongeren meer kans buiten de boot te vallen, denk bijvoorbeeld aan lager opgeleiden, jongeren met een beperking of mensen met niet-westerse achtergrond. Dat moet anders: in tijden van crisis moet de overheid juist investeren in mensen.’ ‘In het Actieplan Jeugdwerkloosheid stel ik tien maatregelen voor op het gebied van werk, rechten en onderwijs
Sadet Karabulut tijdens de aftrap van ‘Armoede werkt niet’, een actie tegen de bezuinigingen op de sociale werkplaatsen, jonggehandicapten en mensen in de bijstand.
een nieuwe VUT-regeling zodat ouderen uittreden voor jonge werknemers, hulp bij schooluitval, hulp bij het vinden van een stageplek en het behoud van de studiefinanciering. Deze en andere ideeën komen rechtstreeks de economie ten goede. Jongeren maar ook ouderen zullen direct profiteren wanneer de overheid ervoor kiest om te investeren,’ aldus Karabulut. Het kabinet trekt een eigen, asociaal
‘Dit kabinet doet vrijwel niets om de jeugdwerkloosheid aan te pakken. Dat moet anders.’ die ervoor moeten zorgen dat jongeren hun opleiding af kunnen maken en aan werk komen,’ legt Sadet uit. ‘Denk bijvoorbeeld aan betere voorwaarden voor jongeren met een tijdelijk contract, 4
plan en houdt de boot af. Toch zet Sadet Karabulut door: ‘Ik wil de rekening van de crisis eerlijk verdelen en niet doorschuiven naar de jeugd van nu. Als we niet oppassen ontstaat er een verloren
generatie die een gat heeft in zijn of haar opleiding of carrière. Iedereen heeft recht op werk of een goede opleiding. De overheid kan de juiste maatregelen nemen om de gelegenheid te scheppen, daarna kunnen jongeren het zelf doen. Hier zet ik mij voor in.’ ROOD zet zich samen met de SP in voor eerlijke oplossingen. ‘We staan niet alleen en samen staan we sterk. Door actie te voeren moeten we afdwingen dat het kabinet in actie komt door bijvoorbeeld werkgevers en (jonge) werknemers dichter bij elkaar brengen, de studiefinanciering te behouden en jongeren een perspectief te bieden,’ aldus Karabulut. tekst Daria Janssen foto Bas Stoffelsen
Het SP Actieplan Jeugdwerkloosheid vind je hier: http://sp.nl/9z1kzv
Het MBO verdient beter, de managers minder Verplicht vrijwillige bijdrages, te weinig bevoegde docenten en ingekorte opleidingen. Een greep uit de misstanden uit het ROOD-rapport ‘Het MBO verdient beter’ dat afgelopen jaar verscheen naar aanleiding van een grote enquête door het hele land. Daarnaast kwam een aantal grote onderwijsinstellingen in het nieuws vanwege grote financiële problemen. Waarom is het zo slecht gesteld met het MBO? Een van de onderwijsinstellingen die in grote financiële problemen verkeert is Amarantis. Terwijl de leerlingen en leraren klaagden over slecht onderwijs verrijkten de managers aan de top zich met dure kantoren, meerdere leaseauto’s en belachelijke salarissen. In december werden de resultaten van een onderzoek naar de misstanden bij Amarantis gepresenteerd. De resultaten bevestigen veel kritiekpunten die de SP al lange tijd uit. Aan de top van samengevoegde megascholen staan bestuurders die geen enkele band met het onderwijs hebben, vaak gecontroleerd door een raad van toezichthouders met vaak nog minder kennis over hoe het er in de klas aan toegaat. Door de vele fusies zijn de scholen ook nog eens zo groot geworden, dat de Onderwijsinspectie er nauwelijks meer een touw aan vast kan knopen. Het ministerie van onderwijs beweert zelf dat het onderwijsstelsel is gebaseerd op ‘autonomie van en vertrouwen in schoolbesturen’. Maar is dat blindelings vertrouwen nog wel terecht?
MBO’s horen te draaien om onderwijs, de kennisoverdracht van leraren naar studenten. Helaas zijn onder de afgelopen regeringen de leraren steeds minder de baas geworden van de school en is de leiding overgedragen aan managers. Managers die een school zien als een onderwijsfabriek, die in de eerste plaats vooral veel geld moet opleveren. Het samenvoegen van scholen is sinds de jaren ’90 aan de orde van de dag. Voor het bestuur van Amarantis is het doek gevallen: De falende managers worden ontslagen en de scholen weer opgesplitst. Het achterliggende probleem blijft echter bestaan, want de minister wil vooralsnog niets doen aan de enorme leerfabrieken en de macht van de managers. Leraren en studenten zijn het er allang over eens dat op deze weg doorgaan niet werkt. Studenten betalen steeds meer voor slechter onderwijs en leraren verdienen te weinig voor te veel werk. 
 Hoog tijd dus om de problemen écht op te lossen. Scholen moeten kleinschaliger en de bestuurders moeten minder machtig worden. De zeggenschap over de scholen hoort bij de studenten en de leraren te liggen. Hierdoor kan het onderwijs in Nederland beter en goedkoper. Het MBO verdient beter dan de bestuurders die ze nu hebben en het kabinet moet stoppen met de hand boven het hoofd
van deze bestuurders te houden. ROOD en de SP strijden daarom samen met leraren en studenten voor een beter MBO! tekst Chris Verweij afbeelding Arend van Dam
Wat wil de SP doen om de problemen in het MBO op te lossen? • Grote onderwijsfabrieken worden opgeknipt. Een school met 30.000 leerlingen, daar heeft niemand wat aan. • De macht van de managers wordt aan banden gelegd. Zij moeten er zijn voor de studenten en docenten, niet voor zichzelf. • De onderwijsinspectie gaat vaker in de klas kijken, zodat zij echt ziet hoe het met de kwaliteit van het onderwijs gesteld is en op tijd kan ingrijpen als de kwaliteit niet goed genoeg is. • Studenten en docenten moeten meer zeggenschap krijgen over hoe de school bestuurd wordt.
5
Zat van Zadkine Het Rotterdamse MBO Zadkine kwam in 2012 regelmatig slecht in het nieuws. Reden voor ROOD Rotterdam om eens uit te zoeken wat de studenten van de school vinden. ROOD sprak met studenten op de verschillende locaties van het MBO en ontving veel klachten van studenten over uiteenlopende onderwerpen. Structureel uitval van lessen, te weinig docenten, onvoldoende lesruimten, slechte communicatie en een tekort aan materialen zijn veel gehoorde problemen. Het gebrek aan lesmaterialen zorgt er op sommige opleidingen zelfs voor dat vakken niet meer worden gegeven. Ook moet er soms apart worden betaald om deel te mogen nemen aan een toets. oplossingen van de problemen op het Zadkine, zodat studenten ROOD vindt het schandalig dat er zoveel problemen zijn op het weer fatsoenlijk les krijgen en niet op hoge kosten worden Zadkine en schreef het rapport ‘Zat van Zadkine’, waarin de gejaagd. Want het MBO verdient beter! klachten van studenten gebundeld zijn. Dit rapport is een eerste stap. ROOD zal samen met studenten doorgaan met strijden voor Het hele rapport kun je hier vinden: sp.nl/9z18r2
Rood tegen woningnood Woningnood is een groot probleem in Nederland: er is een tekort aan zo’n twintig tot dertigduizend kamers. Veel jongeren zijn afhankelijk van kamerverhuurders, die door dit tekort aan kamers in een luxepositie zitten. Huisjesmelkers profiteren
van deze situatie door hun huurders op verschillende manieren uit te buiten. Tegen deze huisjesmelkers wordt nog altijd erg weinig actie ondernomen door de overheid. ROOD laat het daar niet bij zitten. Elk jaar wordt de ‘huisjesmelker van het jaar
verkiezing’ georganiseerd om de asociale praktijken van de huisjesmelkers aan de kaak te stellen. Daarnaast is ROOD in veel steden samen met huurders in actie gekomen voor fatsoenlijke woonomstandigÂheden. Hieronder drie voorbeelden.
Amsterdam: strijd voor huurrechten
Groningen: Acties voor veilig wonen
Nijmegen: huisjesmelker aan de schandpaal
In Amsterdam voert ROOD actie samen met de huurders van de containerwoningen in de Houthavens voor fatsoenlijke huurrechten. De huurders worden door de verhuurder DUWO aan het lijntje gehouden. Keer op keer wordt de geplande sloop van de woningen uitgesteld. Intussen is verhuurder DUWO studenten contracten gaan aanbieden waarin staat dat de huurders geen recht hebben op vervangende woonruimte als er daadwerkelijk gesloopt gaat worden. Daardoor leven de huurders in enorme onzekerheid of ze straks nog wel een huis hebben. ROOD en de bewoners eisen dat DUWO voor vervangende woonruimte zorgt als er gesloopt gaat worden.
In Groningen voert ROOD al een tijd actie samen met bewoners van een studentencomplex voor meer veiligheid. Regelmatig wordt er ingebroken in het slecht beveiligde complex, maar beheerder Nijestee weigert in te grijpen. Samen met bewoners komt ROOD Groningen in actie, met succes, want inmiddels is er inbraakbeveiliging voor de ramen geplaatst en zitten er fatsoenlijke sloten op de grote ramen op de begane grond. Nu alleen nog de grootste wens van de bewoners: portiekafsluiting.
Ook in Nijmegen organiseert ROOD bewoners van een wooncomplex. Huisbaas Emmy van der Tol werd in 2012 uitgeroepen tot huisjesmelker van het jaar. Van der Tol is een voorbeeld van een klassieke huisjesmelker. Aan onderhoud doet ze nauwelijks, ze vraagt te hoge servicekosten voor diensten die zij niet levert en ze heeft regelmatig huurders geïntimideerd. De bewoners eisten samen met ROOD verbeteringen van de huisjesmelker. Met succes, want Van der Tol heeft inmiddels de kookplaten in de gezamenlijke keuken gerepareerd. Ook is de brandveiligheid verbeterd. Reden voor een feestje mét de bewoners dus.
6
Kabinetsplannen ramp voor jongeren
Ook het vorige kabinet Rutte leidde tot veel woede bij jongeren, zoals bij de demonstratie tegen de studieboete in 2011. Vol trots presenteerden Diederik Samsom van de PvdA en Mark Rutte van de VVD in het najaar van vorig jaar hun regering. Hun trots was onterecht, want hun plannen zijn een ramp voor velen en vragen om actie! De rijkste tien procent Nederlanders ging er sinds 2009 dertig miljard euro op vooruit. De armste tien procent verloor tien miljard euro. Tegelijkertijd raakten meer mensen in de schulden, nam de armoede enorm toe en is de enige bank met succes de voedselbank. We gaan als land pas vooruit wanneer de rijen voor de voedselbank korter worden. Een beetje meer vragen van de rijkste tien procent Nederlanders zou per jaar vier miljard euro binnenhalen. Bezuinigingen die de sociale zekerheid afbreken, kunnen dan van tafel. Zo houden we sociale werkplaatsen, goed onderwijs, fatsoenlijke ouderenzorg, noodzakelijke gehandicaptenzorg en zo nog veel meer, waar we de zwaksten mee vooruit helpen. Uit een liberale crisis kom je met een sociale aanpak! Maar daarvoor moet er wel wat gebeu-
Uit een liberale crisis kom je met een sociale aanpak! ren. Wij roepen Rutte en Samsom op sociaal te doen. Als we met veel mensen sterk staan voor wat ons dierbaar is, dan kunnen we het goede behouden en het slechte verbeteren. Zo spreken veel thuiszorgmedewerkers zich uit voor goede zorg. Rutte en Samsom gaan de thuiszorg met de botte bijl te lijf, waardoor veel medewerkers ontslagen worden. Dat betekent dat je oma niet de zorg kan krijgen die ze nodig heeft. En veel scholieren spreken zich massaal uit voor goed onderwijs. Ze komen in actie voor de studiefinanciering en de OVstudentenkaart. Investeren in de toekomst van Nederland is de manier waarop je het land vooruit helpt. Op die manier worden de rijen voor de voedselbank eindelijk korter. De komende jaren willen VVD en PvdA een recordbedrag van 46 miljard euro
bezuinigen. Het geld zal bij mensen weggehaald worden die dat het minst kunnen missen en bij de mensen met een modaal inkomen. De Nederlandse economie doet het al slecht, per dag raken meer dan tweehonderd mensen hun baan kwijt en de armoede is de afgelopen jaren flink gegroeid. Door de bezuinigingen zal de economie nog dieper in het dal komen. Waar is de zekerheid waar de PvdA v贸贸r de verkiezingen zo op inzette? Help mee goed onderwijs en werk voor onze jongeren voor elkaar te krijgen! Samen met goede zorg voor onze ouderen hebben we dan een land waar iedereen de vrijheid heeft wat van zijn leven te maken! tekst Mark Lievisse Adriaanse en Eduard van Scheltinga foto Bas Stoffelsen 7
IK BEN JONG EN LINKS EN SLUIT ME AAN OM TE KNOKKEN VOOR EEN BETERE WERELD! Bon om lid te worden • ROOD
Doorlopende machtiging
Naam Adres Postcode Land Kenmerk machtiging Reden betaling
: Socialistische Partij (SP) : Snouckaertlaan 70 : 3811 MB Woonplaats: Amersfoort : Nederland Incassant ID: NL86ZZZ403462460000 : lidnummer (in te vullen door SP) : betaling contributie
Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende incasso-opdrachten te sturen naar uw bank om een bedrag van uw rekening af te schrijven wegens contributie en aan uw bank om doorlopend een bedrag van uw rekening af te schrijven overeenkomstig de opdracht van de SP. Als u het niet eens bent met deze afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Neem hiervoor binnen 8 weken na afschrijving contact op met uw bank. Vraag uw bank naar de voorwaarden.
Liekes Lef Langstudeerboete is afgeschaft, nu het schuldenstelsel nog Nu de regering van VVD en PvdA alweer een tijdje bezig is, worden hun plannen steeds duidelijker: het verhogen van het eigen risico in de zorg, het afschaffen van de studiefinanciering, het wegbezuinigen van de OV-studentenkaart en geen aanpak van de jeugdwerkloosheid. Dit regeerakkoord pakt slecht uit voor jongeren. Het is dus belangrijk dat jongeren nu van zich laten horen. En dat actievoeren wel degelijk zinvol is, dat blijkt als we terugkijken naar 2012. In 2012 werd namelijk de boete voor langstudeerders afgeschaft. Deze boete was net ingevoerd en bezorgde studenten die meer dan een jaar vertraging hadden op hun studie een rekening van 3.000 euro. Er werden massale protesten georganiseerd en een jaar later werd de boete afgeschaft. Als dit met de langstudeerboete kan, dan kan dat met het leenstelsel toch ook? Laten we samen in actie komen tegen dit onrechtvaardige plan, zodat toekomstige studenten ook zonder hoge financiële drempels aan een opleiding kunnen beginnen. Actievoeren helpt, dus laten we snel beginnen!
Naam : Adres : Postcode : Woonplaats: Land : IBAN : Bank Indentificatie (BIC)* : Plaats en datum
Lieke Smits voorzitter ROOD, jong in de SP
:
Handtekening : *Geen verplicht veld bij Nederlands IBAN (rekening). Ik ben 16 jaar of ouder en jonger dan 28 jaar. Ik word lid van ROOD en de SP en machtig jullie het volgende bedrag per kwartaal af te schrijven als contributie: kwartaalbijdrage
� 5,– (minimum)
�10,-
anders �
Ik ben 14 of 15 jaar en ik word lid van ROOD (SP-lid worden kan pas vanaf 16 jaar) Ik machtig jullie het volgende bedrag af te schrijven als jaarlijkse bijdrage: kwartaalbijdrage
� 5,– (minimum)
�10,-
anders �
Als welkomstcadeau ontvang ik een T-shirt: dames heren
S
M
L
XL
Stuur deze bon naar: SP, Antwoordnummer 407, 3800 VB Amersfoort. U kunt deze machtiging stopzetten met een telefoontje of een e-mail aan de SP: (088) 243 55 40, administratie@sp.nl
code rood voorjaar 2013
(De minimale contributie per jaar is € 5,– voor ROOD en € 15,– voor de SP.)
www.rood.sp.nl rood@sp.nl twitter.com/roodjong facebook.com/ROODjongSP