ONDERZOEK WACHTLIJSTEN IN ZIEKENHUIZEN
Renske Leijten Eva de Bakker SP-Tweede Kamerfractie, september 2012
Inleiding Wachtlijsten in de zorg zijn nog altijd een hardnekkig fenomeen. In de jaren tachtig en negentig groeiden deze vanwege te beperkte budgetten, terwijl de behandelingsmogelijkheden en de vergrijzing toenamen. Dit leidde tot toenemende onvrede. In 1999 werd via de rechter het recht op tijdige zorg afgedwongen. Er kwam extra geld voor de zorg en de wachtlijsten namen destijds met name in de ouderenzorg en gehandicaptenzorg af.1 In toenemende mate werd geloof gehecht aan de mening dat het budgetteringsstelsel van de overheid de oorzaak van de wachtlijsten was en dat meer marktwerking en concurrentie zouden leiden tot afname van de wachtlijsten. Dat was dan ook een van de beloftes bij de introductie van de op marktwerking in de zorg gerichte Zorgverzekeringswet (Zvw), die in 2006 van kracht werd. De gedachte was dat een systeem dat meer op omzet gebaseerd is, sneller aan de vraag die er leeft zal voldoen. Is deze belofte ingelost nu we een aantal jaren verder zijn? In maart 2011 concludeerde de SP al dat die belofte niet is ingelost. In een rapport2 werd vastgesteld dat de introductie van marktwerking in de ziekenhuiszorg niet het beloofde einde heeft gemaakt aan de wachtlijsten. Ondanks de forse omzetstijging waren in 2010 de wachtlijsten vrijwel overal weer gestegen. Het jaar 2012 laat eenzelfde beeld zien. Kamerlid Renske Leijten onderzocht 66 ziekenhuizen op basis van de door hun aangeleverde cijfers. De uitkomsten laten zien dat vastgestelde maximaal aanvaardbare wachttijden (treeknormen) fors worden overschreden.
1 2
CBS, Gezondheid en zorg in cijfers 2009, 4 december 2009, blz 60. Wachtlijsten in Nederlandse Ziekenhuizen, Henk van Gerven en Ineke Palm, maart 2011.
Het onderzoek Er zijn 66 ziekenhuizen bekeken via www.kiesbeter.nl. Die site wordt gemaakt door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De gepresenteerde wachttijden zijn steeds de meest recente tijden zoals aangeleverd door de ziekenhuizen zelf. Er zijn 32 specialismen en 8 behandelingen onder de loep genomen aan de hand van treeknormen. Een treeknorm is een maximaal aanvaardbare wachttijd. De treeknormen komt tot stand in het zogenaamde Treekoverleg, waar zorgaanbieders en verzekeraars afspraken maken over aanvaardbare wachttijden. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat wachten op (niet-acute) zorg in principe niet zorgelijk is, zolang het niet leidt tot gezondheidsschade of onnodig lang werkverzuim.3 Ziekenhuiszorg
Maximaal aanvaardbaar
toegangstijd voor polikliniek
4 weken
wachttijd voor diagnostiek en indicatiestelling
4 weken
wachttijd tot de feitelijke behandeling (dagopname)
6 weken
wachttijd tot de feitelijke behandeling (kliniek)
7 weken
Voor specialismen geldt een treeknorm van 4 weken. Wanneer een behandeling wordt gestart is dat 7 weken. Conclusies De wachtlijsten zijn niet opgelost, ondanks de belofte dat het zou gebeuren. De afgelopen jaren is de vrije prijsvorming in de ziekenhuizen uitgebreid en de onderlinge concurrentie toegenomen. Dit heeft niet geleid tot een afname van wachtende patiënten. • • •
Tweederde van de onderzochte ziekenhuizen overschrijdt de treeknorm voor revalidatie en allergologie. Respectievelijk zijn de uitschieters 25 en 30 weken. De helft van de onderzochte ziekenhuizen overschrijdt de treeknorm voor borstverkleining, buikwandcorrectie, gastro-enterologie en pijnbestrijding/ anesthesiologie. De langste wachttijd betrof borstverkleining in het Flevo Ziekenhuis, waar een patiënt 43 weken moet wachten. Daarna volgt de behandeling van een liesbreuk, waar de patiënt in het Erasmus MC 36 weken moet wachten en in het LUMC 26 weken.
De SP pleit ervoor om de marktwerking in de ziekenhuissector te stoppen. Niet alleen maakt het de zorg duurder4, het bemoeilijkt ook de samenwerking tussen zorginstellingen. Dat blijkt 3 4
http://www.nationaalkompas.nl/zorg/sectoroverstijgend/welke-normen-zijn-er-voor-aanvaardbare-wachttijden-in-de-zorg/ http://www.sp.nl/nieuwsberichten/9029/110328-vroeg_of_laat_marktwerking_in_ziekenhuis.html
uit onderzoek van Medisch Contact5. Tevens blijkt het onderzoek dat driekwart van de artsen af wil van de marktwerking. Van de medisch specialisten is 69% voor de afschaffing. Het programma ‘Altijd wat’6 van de NCRV heeft ziekenhuisbestuurders gevraagd naar hun mening over de marktwerking. 15 ziekenhuizen reageerden op het verzoek en zij hebben gezamenlijk een omzet van ruim 4 miljard euro. Bijna de helft van de ziekenhuisbestuurders die reageerden wijst het principe van marktwerking af. Slechts 13% is uitgesproken voorstander.
5
http://medischcontact.artsennet.nl/Nieuws-26/Nieuwsbericht/120104/Driekwart-artsen-wil-marktwerking-afschaffen.htm , 3 september 2012 6 http://altijdwat.ncrv.nl/nieuwsblogs/ziekenhuizen-geen-fan-van-marktwerking, 28 augustus 2012
Cijfers Hieronder volgen eerst de specialismen waarvoor een maximaal aanvaardbare wachttijd geldt van 4 weken. Daarna volgen de behandelingen waarvoor een maximaal aanvaardbare wachttijd geldt van 7 weken. Revalidatie Wordt in 38 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In tweederde van de ziekenhuizen (25) wordt de wachttijd overschreden. Nog twee andere ziekenhuizen, OLVG en Maasstad ziekenhuis, zitten aan de maximale wachttijd. MCA Kennemer Gasthuis Ikazia Maasziekenhuis Pantein Elkerliek Isala klinieken Rijnstate Groene Hart ziekenhuis UMCU OZG MST Scheper ziekenhuis Bethesda Canisius-Wilhemina Gelre ziekenhuis IJsselland ziekenhuis LUMC VUmc Antionius ziekenhuis Amphia EMC Sophia RKZ MCHW Meander Lievensberg
25 weken 13 weken 13 weken 10 weken 10 weken 9 weken 8 weken 8 weken 7 weken 7 weken 7 weken 7 weken 7 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Allergologie Wordt in 10 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. Tweederde van de ziekenhuizen (7) overschrijdt de maximale wachttijd. UMC Groningen Kennemer Gasthuis AS Zwijdrecht AS Amstelwijck UMC Utrecht Maasstad ziekenhuis Erasmus MC
30 weken 12 weken 11 weken 8 weken 6 weken 5 weken 5 weken
Reumatologie Wordt in 47 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In de helft van de ziekenhuizen (23) is de wachttijd overschreden. In vier andere ziekenhuizen (AMC, AZM, Franciscus, MCA) is de wachttijd maximaal. EMC Sophia Orbis UMC Groningen Van Weel-Bethesda HAGA Leyweg OLVG Laurentius Nij Smellinghe Bronovo Isala klinieken HAGA Sportlaan Elkerliek AS Zwijndrecht Beatrix BovenIJ Antoniusziekenhuis EMC Atrium Bethesda Jeroen Bosch Scheper ziekenhuis MCHW MCL
14 weken 12 weken 12 weken 11 weken 10 weken 10 weken 10 weken 9 weken 9 weken 9 weken 8 weken 7 weken 6 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Gastro-enterologie Wordt in 46 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In de helft van de ziekenhuizen (23), wordt de wachttijd (fors) overschreden. In acht van de overige ziekenhuizen, SFG Rotterdam, MCL, LUMC, IJsselland, HAGA Leyweg, Groene Hart, Diaconessehuis, AMC, loopt de wachttijd op tot 4 weken. Erasmus MC Canisius-Wilhemina Rijnstate MCA AS Dordwijk UMC Groningen MCH Westeinde OLVG BovenIJ Ikazia ziekenhuis Gelre ziekenhuis Flevo ziekenhuis Franciscus AZ Maastricht Catharina
12 weken 12 weken 11 weken 10 weken 10 weken 10 weken 10 weken 8 weken 8 weken 8 weken 7 weken 7 weken 7 weken 6 weken 6 weken
UMC Utrecht VUmc UMC Radboud Medisch Spectrum Twente Nij Smellinghe Meander Kennemer Gasthuis Maasstad ziekenhuis
6 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Pijnbestrijding/ anesthesiologie Wordt in 53 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In meer dan de helft van de ziekenhuizen (30) wordt de wachttijd overschreden. In zes anderen is de wachttijd maximaal (BovenIJ, Bronovo, Isala kliniek, Laurentius, Lievensberg, UMC Utrecht). Nij Smellinghe HAGA Leyweg Flevo ziekenhuis Scheperziekenhuis Gerle ziekenhuis Jeroen Bosch HAGA Sportlaan ADRZ Goes ADRZ Vlissingen ADRZ Zierikzee Amphia Catharina MST Rijland Leiderdorp Rijnstate UMC Radboud Deventer ziekenhuis Elkerliek Franciscus AZM Bethesda Atrium LUMC Rijland Alphen UMC Groningen AMC MCA Beatrix OLVG SFG Rotterdam
10 weken 10 weken 9 weken 9 weken 9 weken 9 weken 8 weken 8 weken 8 weken 8 weken 8 weken 8 weken 8 weken 8 weken 8 weken 8 weken 7 weken 7 weken 7 weken 7 weken 7 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Pijnbestrijding Wordt in 21 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In de helft van de ziekenhuizen (11) wordt de maximale wachttijd overschreden. In ĂŠĂŠn ziekenhuis, BovenIJ, is de wachttijd maximaal.
HAGA Leyweg Flevo ziekenhuis HAGA Sportlaan Amphia Gelre ziekenhuis Catharina Deventer ziekenhuis AZM Franciscus Ikazia AMC
10 weken 9 weken 8 weken 8 weken 8 weken 8 weken 7 weken 7 weken 7 weken 5 weken 5 weken
Oogheelkunde Wordt in 56 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In eenderde van de ziekenhuizen (19) wordt de maximale wachttijd (fors) overschreden. In nog eens negen ziekenhuizen (Ruwaard van Putten, OZG, MCL, Maasstadziekenhuis, LUMC, Havenziekenhuis, Groene Hart ziekenhuis, Deventer ziekenhuis, Bronovo) is de wachttijd maximaal. Franciscus AMC MST Bethesda IJsselland EMC Sofia SFG Rotterdam AS Zwijndrecht Lievensberg Laurentius Diaconessenhuis HAGA Leyweg Maasziekenhuis Pantein AS Dordwijk AS Amstelwijck Canisius-Wilhemina Isala Klinieken Ikazia Beatrix
22 weken 15 weken 14 weken 14 weken 12 weken 11 weken 10 weken 10 weken 10 weken 8 weken 8 weken 8 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken
Neurochirurgie Wordt in 44 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In eenderde van de ziekenhuizen (14) wordt de wachttijd overschreden, in vier andere ziekenhuizen (UMC Groningen, NS, Franciscus, Atrium) is de wachttijd maximaal. Lievensberg LUMC OLVG EMC Sophia Havenziekenhuis Jeroen Bosch
12 weken 11 weken 8 weken 8 weken 8 weken 7 weken
Elkerliek Isala Kliniek Groene Hart ziekenhuis SFG Rotterdam MST UMC Radboud Gelreziekenhuis Meander
6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Immunologie Wordt in 10 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In eenderde van de ziekenhuizen (3) wordt de wachttijd overschreden en ĂŠĂŠn ziekenhuis heeft de maximale wachttijd (AMC). UMC Groningen Medisch Centrum Alkmaar Maasziekenhuis Pantein
8 weken 6 weken 5 weken
Plastische chirurgie Wordt in 52 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In een kwart van de ziekenhuizen (18) wordt de wachttijd overschreden. In zeven anderen is de wachttijd maximaal (UMCU, UMCG, LUMC, HAGA Leyweg, HAGA Sportlaan, EMC, Deventer ziekenhuis). Bethesda SFG Rotterdam Groene Hart ziekenhuis Laurentius EMC Sophia Rijnstate AS Zwijdrecht Nij Smellinghe Gelre ziekenhuis AMC Ruwaard van Putten MCL Diaconessenhuis MCHW MCA Isala Klinieken Franciscus Flevo ziekenhuis
9 weken 9 weken 9 weken 8 weken 8 weken 7 weken 7 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Dermatologie Wordt in 60 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. Bijna een kwart van de ziekenhuizen (13) overschrijden de maximale wachttijd, soms heel fors. Vijf ziekenhuizen, HAGA Leyweg, Groene Hart ziekenhuis, Bronovo, BovenIJ, Antoniusziekenhuis, halen de maximale wachttijd van 4 weken.
Erasmus MC Sophia Medisch Spectrum Twente AZ Maastricht Diaconessenhuis UMC Utrecht Isala klinieken Ikazia ziekenhuis Ruwaard van Putten Ommelander ziekenhuisgroep Scheper ziekenhuis Van Weel-Bethesda HAGA Juliana ziekenhuis Beatrix
24 weken 12 weken 11 weken 8 weken 7 weken 7 weken 7 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Neurologie Wordt in 60 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In een kwart van de ziekenhuizen (15) wordt de wachttijd overschreden. In vier anderen (Orbis, Maasstad ziekenhuis, HAGA Sportlaan, EMC) is de wachttijd maximaal. EMC Sophia AS Dordwijk Ikazia Lievensberg Scheperziekenhuis AS Zwijndrecht HAGA Leyweg Ruwaard van Putten OZG Elkerliek Bethesda UMC Groningen UMC Utrecht Laurentius MST
14 weken 11 weken 10 weken 10 weken 10 weken 9 weken 7 weken 7 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Gynaecologie infertiliteit Wordt in 20 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In een kwart van de ziekenhuizen (5) wordt de wachtlijst niet gehaald. Vier andere ziekenhuizen, RKZ, Nij Smellinghe, Amphia, zitten aan de maximale wachttijd. Franciscus ziekenhuis Kennemer Gasthuis Deventer ziekenhuis Flevo ziekenhuis UMC Utrecht
10 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken
Hypertensie Wordt in 10 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In eenderde van de ziekenhuizen (3) wordt de wachttijd overschreden. AMC Erasmus MC Maasziekenhuis Pantein
7 weken 6 weken 5 weken
Nefrologie (nieraandoeningen) Wordt in 23 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In een kwart van de ziekenhuizen (8) wordt de wachttijd overschreden. In drie andere ziekenhuizen (AZM, EMC, Franciscus) is de wachttijd maximaal. Maasziekenhuis Pantein AS Dordwijk AS Zwijndrecht MST Amphia AMC AS Amstelwijck Rijnstate
8 weken 8 weken 8 weken 7 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken
Endocrinologie interne Wordt in 15 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. Bijna een kwart van de ziekenhuizen overschrijdt de maximale wachttijd. Drie ziekenhuizen, AZ Maastricht, Rijnstate, MST, halen de maximale wachttijd van 4 weken. Amphia Deventer ziekenhuis Erasmus MC LUMC
7 weken 7 weken 6 weken 6 weken
Infectieziekten Wordt in 13 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In minder dan een kwart van de ziekenhuizen (3) wordt de wachttijd overschreden en in ĂŠĂŠn ziekenhuis (LUMC) is de wachttijd maximaal. Rijnstate Maasziekenhuis Pantein Erasmus MC
6 weken 5 weken 5 weken
Hematologie Wordt in 21 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In ongeveer eenvijfde van de ziekenhuizen (4) wordt de treeknorm overschreden. In drie andere ziekenhuizen is de wachttijd maximaal. (NS, HAGA Leyweg, AMC). AS Zwijndrecht MCH Westeinde Maasziekenhuis Pantein AS Dordwijk
8 weken 7 weken 5 weken 5 weken
Interne geneeskunde algemeen Wordt in 61 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In vijftien procent van de ziekenhuizen (11) wordt de wachttijd fors overschreden. In drie anderen (SFG, IJsseland, Jeroen Bosch) is de wachttijd maximaal. Rijnland Leiderdorp AS Zwijndrecht AS Dordwijk Lievensberg BovenIJ Van Weel- Bethesda Amphia Havenziekenhuis Ikazia ziekenhuis Medisch Centrum Alkmaar Maasziekenhuis Pantein
13 weken 10 weken 9 weken 8 weken 8 weken 7 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 5 weken
Kaakchirurgie Wordt in 51 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In ongeveer 15 procent van de ziekenhuizen (8) wordt de wachttijd overschreden en in drie (OZG, Franciscus, Bethesda) wordt de maximale wachttijd gehaald. UMC Radboud LUMC Rijnland Leiderdorp UMC Utrecht Maasziekenhuis Pantein RKZ Laurentius HAGA Sportlaan
14 weken 12 weken 7 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Klinische geriatrie Wordt in 42 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In een kleine 15 procent van de ziekenhuizen (6) wordt de wachttijd overschreden, in twee andere ziekenhuizen (Meander, AS Zwijndrecht) is de wachttijd maximaal. Havenziekenhuis Scheperziekenhuis Amphia Isala Klinieken Maasziekenhuis Pantein Rijnstate
10 weken 7 weken 7 weken 6 weken 6 weken 5 weken
Orthopedie Wordt in 61 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In iets meer dan 10 procent van de ziekenhuizen (8) wordt de wachttijd overschreden. In negen andere ziekenhuizen (VNmc, OLVG, MST, MCA, Lievensberg, HAGA Leyweg, Gelre ziekenhuis, Deventer ziekenhuis, AZM) is de wachttijd maximaal
LUMC AMC Scheperziekenhuis UMC Groningen Antoniusziekenhuis EMC EMC Sophia OZG
16 weken 8 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken
KNO Wordt in 63 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In iets meer dan 10 procent van de ziekenhuizen (7) wordt de wachttijd overschreden en in één (Scheper ziekenhuis) is de wachttijd maximaal. UMC Groningen AMC UMC Radboud Ikazia ziekenhuis EMC Sophia Nij Smellinghe LUMC
8 weken 7 weken 6 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken
Gynaecologie algemeen Wordt in 60 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In iets meer dan 10 procent van de ziekenhuizen (7) wordt de maximale wachttijd overschreden. In vijf ziekenhuizen, UMC Utrecht, Nij Smellinghe, Canisius-Wilhemina, BovenIJ, Diaconessenhuis, loopt de wachtlijst op tot 4 weken. SFG Rotterdam Rijnland Alphen Kennemer Gasthuis HAGA Sportlaan HAGA Leyweg Lievensberg Deventer ziekenhuis
7 weken 7 weken 6 weken 6 weken 5 weken 5 weken 5 weken
Cardiologie algemeen Wordt in 60 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. In 5 ziekenhuizen wordt niet aan de maximale wachttijd voldaan. In drie ziekenhuizen is de wachttijd maximaal aanvaardbaar (AS Zwijndrecht, Erasmus MC, Ommenlander ziekenhuisgroep). AZ Maastricht Erasmus MC Sophia UMC Radboud Canisius-Wilhemina AS Dordwijk
9 weken 9 weken 7 weken 6 weken 5 weken
Chirurgie algemeen Wordt in 60 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. Maar één ziekenhuis overschrijdt de maximale wachttijd. Dat is UMC Groningen, daar is de wachttijd 6 weken.
Chirurgie oncologie Wordt in 23 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. Nergens wordt de maximale wachttijd overschreden. EĂŠn ziekenhuis (Gelre ziekenhuis) haalt de maximale wachttijd van 4 weken. Chirurgie mammapoli Wordt in 33 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. Nergens wordt de maximale wachttijd overschreden. Vaatchirurgie Wordt in 26 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. EĂŠn ziekenhuis overschrijdt de maximale wachttijd, het Besteda. Drie ziekenhuizen, Atrium, Meander en Gelre ziekenhuis, halen de maximale wachttijd van 4 weken. Gynaecologie oncologie Wordt in 17 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. Hier vindt geen overschrijding van de maximale wachttijd plaats. Geen enkel ziekenhuis heeft een wachttijd langer dan 2 weken. Oncologie algemeen Wordt in 10 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. Enkel in het VUmc is de wachttijd te lang (vijf weken). Oncologie interne Wordt in 19 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. Enkel in MCH Westeinde is de wachttijd te lang (vijf weken).
Behandelingen Borstverkleining Wordt in 40 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. De behandeling wordt in meer dan de helft van de ziekenhuizen (21) te laat gestart. In twee andere ziekenhuizen, St. Anna, Nij Smellinghe, geldt de maximale wachttijd. Flevo ziekenhuis Lievensberg Erasmus MC Franciscus Bethesda Amphia MCL Groene Hart ziekenhuis UMC Groningen Laurentius Bronovo Beatrix Canisius-Wilhemina RKZ Rijnstate AZM Jeroen Bosch HAGA Leyweg HAGA Sportlaan MCHW Kennemer Gasthuis
43 weken 28 weken 24 weken 20 weken 18 weken 17 weken 17 weken 17 weken 16 weken 15 weken 12 weken 12 weken 12 weken 12 weken 12 weken 12 weken 10 weken 10 weken 10 weken 9 weken 9 weken
Buikwandcorrectie Wordt in 32 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. De behandeling wordt in bijna de helft van de ziekenhuizen (14) te laat gestart. In twee ziekenhuizen, Nij Smellinghe, Amphia, geldt de maximale wachttijd. ADRZ Goes ADRZ Vlissingen ADRZ Middelburg Erasmus MC UMC Groningen Laurentius Bronovo Canisius-Wilhemina RKZ Rijnstate AZM Lievensberg HAGA Leyweg HAGA Sportlaan
26 weken 26 weken 26 weken 20 weken 16 weken 15 weken 12 weken 12 weken 12 weken 12 weken 12 weken 11 weken 10 weken 10 weken
Staaroperatie Wordt in 50 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. De behandeling wordt in meer dan een kwart van de ziekenhuizen (17) te laat gestart. In zes ziekenhuizen, ADRZ Goes, Middelburg en Vlissingen, Catharina, Flevo ziekenhuis. MCL, is de wachttijd maximaal. Erasmus MC AMC Bronovo Canisius-Wilhemina Beatrix VUmc LUMC IJsselland ziekenhuis UMC Utrecht AZM Lievensbert SFG Rotterdam Maasstad ziekenhuis Amphia Jeroen Bosch Maasziekenhuis Pantein RKZ
24 weken 19 weken 18 weken 16 weken 16 weken 13 weken 12 weken 11 weken 11 weken 10 weken 10 weken 10 weken 9 weken 9 weken 9 weken 8 weken 8 weken
Dupuytren (verkromde vingers) Wordt in 37 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. De behandeling wordt in een kwart van de ziekenhuizen (9) te laat gestart. In ziekenhuis Nij Smellinghe geldt de maximale wachttijd. Groene Hart ziekenhuis AZM Erasmus MC SFG Rotterdam UMC Utrecht Canisius-Wilhemina MCHW HAGA Leyweg HAGA Sportlaan
22 weken 21 weken 20 weken 14 weken 13 weken 12 weken 9 weken 8 weken 8 weken
Liesbreuk Wordt in 54 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. De behandeling wordt in iets minder dan een vijfde van de ziekenhuizen (9) te laat gestart. Nij Smellinghe zit op de maximale wachttijd. Erasmus MC LUMC HAGA Leyweg MCHW Atrium AMC UMCG
36 weken 26 weken 18 weken 12 weken 12 weken 11 weken 11 weken
SFG Rotterdam Rijnland Alphen
9 weken 8 weken
Galblaas Wordt in 52 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. De behandeling wordt in een vijfde (11) van de ziekenhuizen te laat gestart. SFG Rotterdam zit op de maximale wachttijd. HAGA Leyweg LUMC AS Dordwijk AS Zwijndrecht Erasmus MC UMCG MCHW AZM Atrium Canisius-Wilhemina AMC
18 weken 17 weken 17 weken 16 weken 14 weken 13 weken 12 weken 12 weken 12 weken 10 weken 10 weken
Baarmoederverwijdering Wordt in 54 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. De behandeling wordt in ongeveer 15 procent te laat gestart. AZM UMCG MCHW Isala klinieken SFG Rotterdam Franciscus AMC
16 weken 13 weken 12 weken 10 weken 9 weken 8 weken 8 weken
Spataderen Wordt in 49 van de 66 onderzochte ziekenhuizen aangeboden. De behandeling wordt in meer dan 10 procent van de ziekenhuizen (6) te laat gestart. Zes ziekenhuizen (AMC, Elkerliek, Jeroen Bosch, MCL, Nij Smellinghe, UMCU) hebben een maximale wachttijd. HAGA Leyweg Laurentius MCHW Deventer ziekenhuis Beatrix Canisius-Wilhemina
18 weken 12 weken 12 weken 10 weken 8 weken 8 weken
Verantwoording We onderzochten in totaal 66 ziekenhuizen Ziekenhuizen: AMC Amsterdam AZ Maastricht ADRZ Goes ADRZ Middelburg ADRZ Vlissingen ADRZ Zierikzee Albert Schweitzer, Amstelwijck Albert Schweitzer, Dordwijk Albert Schweitzer, Zwijndrecht Amphia Antoniusziekenhuis Atrium Beatrix Bethesda BovenIJ Bronovo Caisius-Wilhemina ziekenhuis Catharina ziekenhuis Deventer ziekenhuis Diaconessenhuis Elkerliek ziekenhuis Erasmus Medisch Centrum – Daniel den Hoed Erasmus Medisch Centrum – Sophia Erasmus Medisch Centrum Flevoziekenhuis Franciscus ziekenhuis Gerle ziekenhuis Groene Hart ziekenhuis HAGA Juliana kinderziekenhuis HAHA Leyweg HAGA Sportlaan Havenziekenhuis Van Weel-Bethesda ziekenhuis IJsselland ziekenhuis Ikazia ziekenhuis Jeroen Bosch Isala Klinieken Kennemer Gasthuis Laurentius LUMC Scheper ziekenhuis Lievensberg Maasstad ziekenhuis Maasziekenhuis Pantein
MC Zuiderzee Meander Amersfoort Medisch Centrum Alkmaar MCH Westeinde MC Leeuwarden Medisch Centrum Twente NKI- Antoni van Leeuwen Nij Smellinghe Ommenlander ziekenhuisgroep OLVG Orbis MC Rijnland ziekenhuis Alphen Rijnland ziekenhuis Leiderdorp Rijnstate Rode Kruis ziekenhuis Ruwaard van Putten SFG Rotterdam St. Anna UMC Groningen UMC Radboud UMC Utrecht VUmc