“Clothes as text, clothes as narration, clothes as a story. Clothes as the story of our lives. And if you were to gather all the clothes you have ever owned in all your life, each baby shoe and winter coat and wedding dress, you would have your autobiography.� Linda Grant [The Thoughtful Dresser]
4
Theผ้Amazing Chiang Mai Story า : ลายโคม ราชส� ำ นัFabric ก เชี ย งใหม่
ร้ า นสี สั น พรรณไม้
5
เรียนรู้ประวัติศาสตร์ ความเชื่อ และวิถีชีวิต ผ่านผืนผ้าที่บรรจงถักทออย่างประณีต อาณาจั ก รล้ า นนาที่ เ คยรุ่ง เรื อ งในอดี ต ยั ง ทิ้ ง ร่ อ งรอยหลงเหลื อ ให้ ลู ก หลานได้ สั ม ผั ส พบเห็ น ในปั จ จุ บั น ทั้ ง ด้ า นสถาปั ต ยกรรมจาก วั ดวาและบ้ า นเรื อ น วิ ถีจ ารี ต ประเพณีข องหลากหลายกลุ่ มชาติพั น ธุ์ ที่ ยั ง คงปฏิ บั ติ รั ก ษากั น อย่ า งเหนี ย วแน่ น ภาษา อาหาร รวมถึ ง การ แต่ ง กาย โดยเฉพาะการนุ่ ง ซิ่ น ของผู้ ห ญิ ง ซึ่ ง มี เ ทคนิ ค การทอและ การสร้างลวดลายต่างๆ แตกต่างกันในแต่ละพื้นที่ กลายเป็นเอกลักษณ์ ของแต่ ล ะกลุ่ ม ชาติ พั น ธุ์ เรามั ก จะเห็ นภาพของการนุ่ งซิ่ น และการแต่ ง กายของชาวล้ า นนา ในอดี ต ผ่ า นทางภาพจิ ต รกรรมฝาผนั ง หลายแห่ ง แบ่ ง ออกเป็ น 2 ประเภทใหญ่ ๆ ได้ แ ก่ การแต่ ง กายของชนชั้ น สู ง และการแต่ ง กาย ของสามั ญ ชน นอกจากนี้ ยั ง มี ก ารทอผ้ า เพื่ อ การใช้ ส อยอี ก หลาย อย่ า ง เช่ น ผ้ า หลบ ผ้ า มุ้ ง ผ้ า ขาวม้ า ย่ า ม ผ้ า ห่ ม ฯลฯ ปั จ จุ บั น ยั ง ค ง มี ก า ร ท อ ผ้ า ที่ สื บ ท อ ด วิ ธี ก า ร ท อ แ บ บ โ บ ร า ณ หลงเหลืออยู่หลายพื้นที่ในจั งหวัดเชียงใหม่ และผ้าทอจากหลายแหล่ง ก็ เ ริ่ ม มี ชื่ อ เสี ย งขึ้ น เช่ น ผ้ าไหมจากอ� ำ เภอสั น ก� ำ แพง ผ้ า ซิ่ น ตี น จก จากอ�ำเภอแม่แจ่ม ผ้ าทอลายไทลื้อ อ�ำเภอดอยสะเก็ด และยั งมีผ้ าทอ มื อ ของกลุ่ ม ชาติ พั น ธุ์ ต่ า งๆ ที่ น่ า สนใจ เช่ น ผ้ า ทอของชาวกะเหรี่ ย ง ไทใหญ่ ไทเขิ น ซึ่ ง ล้ ว นมี ค วามแตกต่ า งกั น ทั้ ง ด้ า นวิ ธี ก ารทอ สี สั น และการสร้ า งลวดลายที่ สั ม พั น ธ์ กั บ วิ ถี ชี วิ ต ความเชื่ อ ความศรั ท ธา ในพุ ท ธศาสนา กระทั่ ง สิ่ ง แวดล้ อ มรอบตั ว คุ ณค่ า ขอ ง ผ้ าท อ จึ งมี ม ากกว่ า สี สั น หรื อ ลวดลา ยที่ ส วย ง าม แต่ ยั ง มี คุ ณ ค่ า ทางด้ า นประวั ติ ศ าสตร์แ ละวั ฒ นธรรมของแต่ ล ะท้ อ ง ถิ่ น ซึ่ ง แฝงอยู่ ใ นผ้ า ทุ ก ผื น
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
6
Theผ้Amazing Fabric Story า : ลายเชีChiang ย งตุ ง Mai ร้ า นสี สั น พรรณไม้
7
Woven History, Faith & Lifestyle The Kingdom of Lanna was once great and mighty; its borders reaching far out in every direction from its capital, the city of Chiang Mai. Today, signs of Lanna’s greatness can still be seen in every corner of the ancient city; from the remains of the old walled moat to its numerous glittering temples and the wealth of languages and dialects still spoken on its streets, to the exquisite craftsmanship found in the traditional materials and textiles worn by its women, each distinctly denoting the ethnicity and background of its wearer. Mural paintings, often found on old temple walls, are a good source of insight into what the people of the past used to wear and clearly show two distinctive styles, one for the upper classes and nobility and the other for the lower classes. Textiles were not only used in garments, but in everyday items such as mosquito netting, bedding, loincloths, bags and pillows. Today it is still possible to find weavers creating the same textiles their ancestors did hundreds of years ago. In many areas the same patterns, techniques, palattes and styles have been woven for generations, becoming distinctive to that very area or even that one village. Because of the recent surge in appreciation of skills of days gone by, there has been a renaissance, of sorts, of such products. Today, some areas such as Sankampaeng is famous for its silken textiles; Mae Chaem for its Sin Tin Jok; Doi Saket for its Tai Lue designs and then there is the plethora of incredible designs and distinctive works found in each ethnic tribe and sub tribe of the northern Thailand mountain people, famously the Karen, Shan and Tai Khurn, each of which tells a story not just of culture, but of tradition, belief, lore, history and environment. The value of textiles therefore goes deeper and is far more complex than the sum of its colours and beauty, but are an important part of the fabric of the history of the fascinating people of this region. ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
สารบัญ
Table of Contents
ผ้าไหมสันกำ�แพง ความพิถีพิถันของภูมิปัญญาสู่ชื่อเสียงระดับโลก
13
ผ้าฝ้ายปักรูปปลาว่ายวน สะท้อนความยึดมั่นในพุทธศาสนา และความอุดมสมบูรณ์ บ้านออนใต้ อ.สันกำ�แพง
17
อัตลักษณ์แห่งผ้าไทเขิน บ้านสันก้างปลา อ.สันกำ�แพง
21
ผ้าซิ่นตีนจก อ.แม่แจ่ม ลวดลายแห่งคติความเชื่อในพุทธศาสนา
25
ผ้าซิ่นไทลื้อ ซับซ้อน สวยงาม สีสันแปลกตา
29
ผ้าทอไทใหญ่ ผสานกลิ่นอายหลากหลายรูปแบบ
33
ผ้าทอกะเหรี่ยง สร้างลวดลายจากธรรมชาติรอบตัว
37
ร้านจำ�หน่ายผ้าทอมือ
41
Sankampaeng Local Skills go Global
Cotton ‘Fish’ Embroidery Ban On Tai, Sankampaeng
Tai Khurn Textiles Ban San Kang Pla, Sankampaeng
Mae Chaem’s Pa Sin Teen Jok, Weaving Buddhism
Tai Lue Textiles Complex, Multi-coloured and Beautiful
Tai Yai Textiles Multiple Designs
Karen Textiles Inspired by Nature Textiles to Take Home
10
Theผ้Amazing Chiang Story า : ซิ่ นไทยลื ้ อ ร้ าMai นสี Fabric สั น พรรณไม้
11
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่ The Amazing Chiang Mai Fabric Story
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
12
Theผ้Amazing Chiang Fabric Story า : ซิ่ น ตาไหม สั นMai ก� ำ แพง
ผ้าไหมสันกำ�แพง
13
ความพิถีพิถันของภูมิปัญญาสู่ชื่อเสียงระดับโลก เอกลั ก ษ ณ์ ข องผ้ า ไหมสั น ก� ำ แพงคื อ ความงามแบบเรี ย บง่ า ย น�้ ำ หนั ก เบา สวมใส่ ส บาย ทอจากไหมเส้ น เล็ ก ละเอี ย ดด้ ว ยฝี มื อ การทอที่ พิ ถี พิ ถั น มี ก ารย้ อ มสี ไ หมด้ ว ยการไล่ โ ทนสี เ ป็ น 3-4 ชั้ น ซึ่ ง เห็ น ได้ จ ากภาพของสมเด็ จ พระนางเจ้ า สิ ริ กิ ติ์ ที่ ส่ ว มใส่ ผ้ า ไหม สั น ก� ำ แพง จนกลายเป็ น ลวดลายที่ โ ดดเด่ น อี ก ทั้ ง การเลื อ กน� ำ ผ้ า ไหมสั น ก� ำ แพงไปตั ด เย็ บ ให้ คุ ณ อาภั ส รา หงสกุ ล ใช้ ส วมใส่ ใ น การประกวดนางงามจั ก รวาลจนได้ รั บ รางวั ล ชนะเลิ ศ ก็ ไ ด้ ท� ำ ให้ ผ้ าไหมสั น ก� ำ แพงโด่ ง ดั ง ขึ้ น สามารถเที่ยวชมกระบวนการทอผ้ าและความประณีตใส่ใจของชาว สันก�ำแพงได้ที่ ศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราชพิ พิธภัณ ฑ์ผ้าไหมสันก�ำแพง ซึ่ งได้ ร วบรวมข้ อ มู ล เรื่ อ งผ้ าไหมสั น ก� ำ แพงเอาไว้ ทั้ ง หมด นอกจากนี้อ�ำเภอสันก�ำแพงยังมีสถานที่ท่อ งเที่ยวและร้านจ�ำหน่าย ของที่ ร ะลึ ก เป็ น จ� ำ นวนมาก เช่ น น�้ ำ พุ ร้ อ นสั น ก� ำ แพง พิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ ศิ ล ปะร่ ว มสมั ย ใหม่ เ อี่ ย ม (Maiiam Museum) เชี ย งใหม่ ศิ ล าดล และศู น ย์ หั ต ถกรรมท� ำ ร่ ม บ่ อ สร้ า ง เป็ น ต้ น
Sankampaeng
Local Skills go Global Sankampaeng textiles are known for their simplicity and beauty. They are generally light and easy to wear, woven from wispy thin silken threads in an immaculate and painstakingly detailed manner. The silk is dyed into three or four tones creating a striking pattern. Sankampaeng’s textile first rose to fame when Thailand’s first Miss Universe, Apasra Hongsakula, wore it when she received the crown. HM Queen Sirikit is also a well-known supporter of the textile. Sankampaeng textiles have since become a household name. To admire the skills of Sankampaeng’s weavers as well as to see some finer pieces of textiles, it is best to visit The Museum of Sankampaeng Silk Chalermraja Cultural Centre which has brought together a wealth of knowledge about Sankampaeng textiles. Once in the vicinity, visitors may enjoy visiting the newly revamped Sankampaeng Hot Springs, the world class Maiiam Contemporary Arts Museum, Chiang Mai celadon and the Bo Sang Handicrafts Centre.
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
14
ศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราช พิพิธภัณฑ์ผ้าไหมสันกำ�แพง ที่ตั้ง: 12/1 หมู่ 5 ต.สันกำ�แพง อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ เปิดทุกวัน 09.00-17.00 น. โทรศัพท์: 053 332 200, 08 1881 2881 เว็บไซต์: www.sankamphangsilk.org The Museum of Sankampaeng Silk Chalermraja Cultural Center 12/1 Moo. 5, T. Sankampaeng, A. Sankampaeng, Chiang Mai Open daily 9am – 5pm Tel. 053 332 200, 081 881 2881 Website: www.sankamphangsilk.org
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
น้ำ�พุร้อนสันกำ�แพง ที่ตั้ง: บ้านสหกรณ์ ต.บ้านสหกรณ์ อ.แม่ออน จ.เชียงใหม่ พิกัด: 18.816272,99.228255 เปิดบริการทุกวัน 07.00 น. – 19.00 น. โทรศัพท์: 053 037 101 Sankampaeng Hot Spring Ban Sahakorn, A. Mae-On, Chiang Mai GPS: 18.816272,99.228255 Open daily 7am – 7pm Tel. 053 037 101
15
เชียงใหม่ศิลาดล ที่ตั้ง: 35/4 หมู่ 6 ถ.ดอยสะเก็ดบ่อสร้างป่าป้อง อ.ดอยสะเก็ด เปิดทุกวัน 8.00 น. – 17.00 น. โทรศัพท์: 053 484 695
ศูนย์หัตถกรรมทำ�ร่มบ่อสร้าง ที่ตั้ง: 228/1 หมู่ 3 ถ.บ่อสร้างดอยสะเก็ด ต.ต้นเปา อ.สันกำ�แพง เปิดทุกวัน 08.00 น. - 17.00 น. โทรศัพท์: 053 338 466
Chiang Mai Celadon 35/4 Moo. 6, Doi Saket – Bo Sang Rd., T. Pa Pong A. Doi Saket Open daily 8am – 5pm Tel. 053 484 695
Bo Sang Handicrafts Center 228/1 Moo 3, Bo Sang – Doi Saket Rd., T. Ton Pao, A. Sankampaeng Open daily 8am – 5pm Tel. 053 338 466
พิพิธภัณฑ์ศิลปะร่วมสมัย ใหม่เอี่ยม ที่ตั้ง: 122 หมู่ 7 ต.ต้นเปา อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ เปิดทุกวันยกเว้นวันอังคาร 10.00 น. – 18.00 น. โทรศัพท์: 052 081 737 เว็บไซต์: www.maiiam.com
Maiiam Contemporary Arts Museum 122 Moo 7, T. Ton Pao, A. Sankampaeng, Chiang Mai Open: 10am – 6pm (closed Tuesdays) Tel: 052 081 737 Website: www.maiiam.com
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
16
Theผ้Amazing Chiang Maiออนใต้ Fabric Story า : ลายปลาว่ า ยวน สั น ก� ำ แพง
อารี ย์ ผ้ า ทอ
ผ้าฝ้ายปักรูปปลาว่ายวน
17
สะท้อนความยึดมั่นในพุทธศาสนาและความอุดมสมบูรณ์ บ้านออนใต้ อ.สันกำ�แพง อ.สันก�ำแพง ยั งมีผ้ าฝ้ า ยจากชุมชนออนใต้ที่โดดเด่นด้วยลวดลาย ปลาว่ า ยวนซึ่ ง ถู ก น� ำ มาปั ก เป็ น ลวดลายบนผื น ผ้ า และเพ้ น ท์ พิ ม พ์ บนภาชนะ โดยรู ป ปลาสามตั ว ว่ า ยเวี ย นไปทางขวา คื อ สั ญ ลั ก ษณ์ ของชุ ม ชนออนใต้ ซึ่ ง หมายถึ ง ชุ ม ชนที่ ยึ ด มั่ น ในพระพุ ท ธศาสนา ใบไม้ หรื อ ลายพรรณพฤกษาตรงกลาง หมายถึ ง ความอุ ด มสมบูร ณ์ ชุ ม ชนออนใต้ ถู ก แต่ ง ตั้ ง ให้ เ ป็ น หมู่ บ้ า นอุ ต สาหกรรมสร้ า งสรรค์ (CIV: Creative Industry Village) จึ ง เต็ มไปด้ ว ยร้ า นค้ า สถานที่ ท่ อ งเที่ ย ว และศู น ย์ ก ารเรี ย นรู้ ต่ า งๆ ที่ น่ า สนใจ เช่ น อารี ย์ ผ้ า ทอ หนึ่ ง ในสม าชิ ก กลุ่ ม ทอผ้ าบ้ านป ง ซึ่ ง เป็ น ศู น ย์ ก ารเ รี ยนรู้ ด้ า น การทอผ้ า และการแปรรู ป ผ้ า ทอ ตั้ ง แต่ ก ารเก็ บ ฝ้ า ย การอั ด ฝ้ า ย ปั่ น ด้ า ย ไปจนถึ ง การทอ ก่ อ นกลั บ ต้ อ งแวะสั ก การะหลวงปู่ หล้ า ตาทิพ ย์ (พระครูจั นทสมาน คุ ณ) และชมพิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ เ ครื่ อ งถ้ ว ยสั น ก� ำ แพงที่ วั ด ป่ า ตึ ง หากใคร พอมี เ วลา อยากให้ มีโ อกาสเรี ย นรู้ วิ ถีชี วิ ต จากการท่ อ งเที่ ยวกั บ กลุ่ ม ท่ อ งเที่ ย วเชิ ง อนุ รั ก ษ์ บ้ า นปง-ห้ ว ยลาน หรื อ ชมวิ ถี ชุ ม ชนที่ บ้ า น โหล่ ง ฮิ ม คาว
Cotton ‘Fish’ Embroidery Ban On Tai, Sankampaeng
The people of Ban On Tai are known for their distinctive symbol of three fish swimming clockwise. The fish symbolise a community which is committed to Buddhism and plant patterns in the middle representing abundance. The community of Ban On Tai has been designated as a creative industry community and is therefore filled with shops, tourist attractions and learning centres such as the Aree Textile centre, as well as the centre for studying weaving, processing and storage of cotton all the way to weaving. Visitors often pay respects to Luang Pu La Ta Tip before leaving as well as visiting the Sankampaeng ceramics museum at Pa Tueng Temple. Those with some more time may wish to immerse themselves in the Pong-Huai Lan Community Forest Preservation Unit or learn about village life with the Loang Him Kao community.
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
18
อารีย์ผ้าทอ Aree Textile
อารีย์ผ้าทอ ที่ตั้ง: 32 หมู่ 8 ต.ออนใต้ อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ โทรศัพท์: 086 915 1418 Aree Textile 32 Moo 8, T. On Tai, A. Sankampaeng, Chiang Mai Tel. 086 915 1418
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
19
กลุ่มท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์บ้านปง-ห้วยลาน ที่ตั้ง: หมู่ 8 ตำ�บลออนใต้ อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ โทรศัพท์: คุณวรรณา 085 615 7686, 086 916 4585 คุณจินดา 082 187 2452 คุณอารีย์ 086 915 1418
ชุมชนโหล่งฮิมคาว ที่ตั้ง: บ้านมอญ ต.สันกลาง อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ เปิดทำ�การ: 09.30-17.00น. โทรศัพท์: 086 9212 105, 085 037 5252
Pong-Huai Lan Community Forest Preservation Unit Moo 8, T.Orn-Tai, A.San Kampang, Chiang Mai Tel. Wanna: 085 615 7686, 086 916 4585 Jinda: 082 187 2452 Aree: 086 915 1418
Loang Him Kao Community Ban Mon, T.Sanklang, A.Sankampaeng, Chiang Mai Open: 9.30am – 5pm Tel. 086 9212 105, 085 037 5252
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
20
Theผ้Amazing Story า : ไทเขิ นChiang ยอง ร้Mai า นสีFabric สั น พรรณไม้
อัตลักษณ์แห่งผ้าไทเขิน
21
บ้านสันก้างปลา อ.สันกำ�แพง
ผ้ า ซิ่ น ไทเขิ น ประกอบไปด้ ว ย 3 ส่ ว น ได้ แ ก่ ‘หั ว ผ้ า ซิ่ น ’ ซึ่ ง มั ก จะเป็ น ผ้ า ทอลายริ้ ว ‘ตั ว ผ้ า ซิ่ น ’ มั ก เป็ น ลายผ้ า มั ด หมี่ เ รี ย กว่ า ‘ซิ่ น ก่ า น’ หรื อ ‘มั ด ก่ า น คาดก่ า น’ ซึ่ ง ผ้ า ซิ่ น ก่ า นนี้ จ ะมี ด้ ว ยกั น 3 รู ป แบบ คื อ ก่ า นล้ ว น ก่านม่าน และ ก่านป้อง นิยมใช้สีบานเย็น สีชมพู สีขาว และสีม่วง ส่วนสุดท้าย คือ ‘ตีนผ้าซิ่น’ ที่มักจะต่อด้วยผ้าสีอีกผืนหนึ่งส่วนใหญ่เป็นผ้าทอสีพื้นหาก เป็นซิ่นของชาวไทเขินแท้ ตีนผ้าซิ่นจะเป็นสีเขียวเท่านั้น ถือเป็นเอกลักษณ์ ที่เด่นชัดอีกประการหนึ่งของชุดไทเขินตามแบบโบราณ ศู น ย์ วั ฒ นธรรมไทเขิ น วั ด สั น ก้ า งปลาประกอบด้ ว ยนิ ท รรศการที่ ใ ห้ ความรู้ เ กี่ ย วกั บ ประวั ติ ศ าสตร์ ค วามเป็ น มาของชาวไทเขิ น เสื้ อ ผ้ า เครื่ อ ง แต่งกายแบบชาวไทเขิน ทั้งที่เป็นของเก่าแก่ตกทอดมาจากบรรพบุรุษและ ที่ ตั ด เย็ บ ขึ้ น มาใหม่ ร วมถึ ง เครื่ อ งใช้ ไ ม้ ส อยในชี วิ ต ประจ� ำ วั น และอย่ า ลื ม แวะไปเฮื อ นไทเขิ น สั น ก้ า งปลาที่ มี ก ารจั ด แสดงห้ อ งของคนไทเขิ น ในอดี ต ทั้งห้องนอน ห้องครัวโบราณ นอกจากนี้ยังสามารถเลือกซื้อสินค้าชุมชน ไทเขินจากฝีมือของชาวบ้าน
Tai Khurn Textiles
Ban San Kang Pla, Sankampaeng The typical Tai Khurn textilie is composed of three parts; the ‘head’ which is a striped pattern, the ‘body’ made from ikat sin kan or mat kan kad kan techniques which usually come in deep pink, white and purple colours and the ‘foot’ which is often a different piece of material sewn on, traditionally always in green. The San Kang Pla Temple has a Tai Khurn Cultural Centre which exhibits the history and accumulated knowledge of the people. Old garments and utensils in everyday life passed down through generations can be found here. A visit to the Tai Khurn style house is a must as it showcases how the people of old used to live.
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
22
ศูนย์วัฒนธรรมไทเขิน Tai Khurn Culture Centre
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
23
เฮือนไทเขินสันก้างปลา ที่ตั้ง: หมู่ 6 ต.ทรายมูล อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ Huan Tai Khun, San Kang Pla Moo 6, T. Sai Mun, A. Sankampaeng, Chiang Mai
ศูนย์วัฒนธรรมไทเขินวัดสันก้างปลา ที่ตั้ง: วัดสันก้างปลา ต.ทรายมูล อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ เปิดทุกวัน 8.00 น. – 17.00 น. โทรศัพท์: 08 5054 9260 Tai Khun Museum, San Kang Pla Temple San Kang Pla Temple, T. Sai Mun, A. Sankampaeng, Chiang Mai Open daily 8am- 5pm Tel. 08 5054 9260
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
24
Theผ้Amazing Chiang Story า : ลายหงษ์ แม่ แMai จ่ ม Fabric วั ด ยางหลวง
ผ้าซิ่นตีนจก อ.แม่แจ่ม
25
ลวดลายแห่งคติความเชื่อในพุทธศาสนา เทคนิ ค การทอหรื อ จกด้ ว ยการคว�่ ำ ลายลงกั บ กี่ ท อผ้ า แล้ ว จกทางด้ า น หลั ง ท� ำ ให้ เ มื่ อ ทอเสร็ จ แล้ ว สามารถสวมใส่ ไ ด้ ทั้ ง 2 ด้ า น และลวดลาย ของผ้ า ที่ ส ะท้ อ นถึ ง คติ ค วามเชื่ อ และความศรั ท ธาในพระพุ ท ธศาสนาเช่ น โคม ขัน นาค หงส์น�้ำต้น สะเปา ท�ำให้ผ้าซิ่นติีนจกของ อ.แม่แจ่มมีเอกลักษณ์ โดดเด่น และกลายเป็นคุณค่าทางภูมิปัญญาที่ได้รับการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indications: GI) คู่ควรและทรงคุณค่า กั บ การได้ ม าครอบครองไว้ สั ก ผื น โดยสามารถไปเยี่ ย มชมวิ ธี ก ารจกผ้ า ที่ ท รงคุ ณ ค่ า ได้ ที่ ศู น ย์ หั ต ถกรรมผ้ า ตี น จกแม่ แ จ่ ม บ้ า นท้ อ งฝาย หมู่ บ้ า น หัตถกรรมดีเด่น พ.ศ.2553 ระหว่างการเดินทางสู่ อ.แม่แจ่ม สามารถแวะสักการะพระธาตุศรีจอมทอง พระธาตุ ป ระจ� ำ ปี ช วด จากนั้ น แวะชมความงดงามระหว่ า งทางไปดอย อิ น ทนนท์ ตั้ ง แต่ พระมหาธาตุ น ภเมทนี ด ล-พระมหาธาตุ น ภพลภู มิ สิ ริ เส้นทางศึกษาธรรมชาติอา่ งกา สถานีเกษตรหลวงอินทนนท์ ส่วนใน อ.แม่แจ่ม ยั ง มี ส ถานที่ ที่ ไ ม่ ค วรพลาด เช่ น บ้ า นปิ่ น ปั ก ผมแก้ ว จั น ทร์ นาขั้ น บั น ได บ้ า นป่ า บงเปี ย ง ประเพณี จุ ล กฐิ น ของแม่ แ จ่ ม หนองกี่ วั ด ยางหลวง วัดป่าแดด วัดพุทธเอ้น วัดกองแขก และวัดกองกาน เป็นต้น
Mae Chaem’s Pa Sin Teen Jok Weaving Buddhism
This special technique allows people to wear both sides of the fabric, its patterns reflecting the weavers’ deep rooted belief in Buddhism. Pattern details feature lamps, bowls, naga, spao and other items often used in Buddhist worship, today being distinctive geographical indications for the area. Visit the Tong Fai Handicrafts Centre which was selected as a top handicrafts village in 2010. The journey to Mae Chaem will take you past Phra That Sri Jom Thong, a sacred temple worshiped far and wide, Phramahathat Napamathanidol and Phramahathat Napaphol Bhumisiri, the twin pagodas built to commemorate the late king and his queen’s 60 birthdays as well as all the spectacular natural attractions along the way. Other great attractions not to miss are the rice terraces at Baan Pin Pak Pom Kaew Chan, Wat Yang Luang Temple, Ban Pa Bong Piang, Yang Luang Temple, Pa Daet Temple, where they hold the Jula Krathin festival, with weaving tradition featured prominently Phuttha Oen Temple, Kong Kan Temple and Kong Khaek Temple.
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
26
กิ่วแม่ปาน Kew Mae Pan Nature Trail
วัดป่าแดด Wat Pa Daet
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
ป่าบงเปียง Pa Pong Piang
วัดพุทธเอน Wat Phutha Oen
27
บ้านปิ่นปักผมแก้วจันทร์ ที่ตั้ง: บ้านทับหมู่ที่ 5 ต.ท่าผา อ.แม่แจ่ม พิกัด: 18.4807, 98.370238 Ban Kaew Chan Hairpin Ban Thap Moo 5, T. Tha Pha, A. Mae Chaem GPS: 18.4807, 98.370238
สถานีเกษตรหลวงอินทนนท์ ที่ตั้ง: 202 หมู่ 7 ต.บ้านหลวง อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่ โทรศัพท์: 053 286 777, 053 286 778 เว็บไซต์: http://www.inthanonroyalprojectthailand.com Royal Agricultural Station Inthanon 202 Moo.7, T. Ban Luang, A. Chom Thong, Chiang Mai Tel. 053 286 777, 053 286 778 Website: www.inthanonroyalprojectthailand.com
ศูนย์หัตถกรรมผ้าตีนจกแม่แจ่ม บ้านท้องฝาย ที่ตั้ง: หมู่ 8 ต.ช่างเคิ่ง อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่ พิกัด: 18.492267,98.362349 เปิดทุกวัน 9.00 น. – 17.00 น. โทรศัพท์: 08 6043 5069 การเดินทาง: จากที่ว่าการ อ.แม่แจ่มฝั่งตลาดจะมีสะพานข้าม แม่น้ำ�แม่แจ่มให้ข้ามสะพานเลี้ยวซ้าย ไปทางบ้านท้องฝายประมาณ 800 เมตรจะพบกับศูนย์หัตกรรมผ้า ตีนจกแม่แจ่มอยู่ทางขวา Tong Fai Handicraft Center Moo 8, T. Chang Khoeng, A. Mae Chaem, Chiang Mai GPS: 18.492267,98.362349 Open daily 9am - 5pm Tel. 08 6043 5069 Intinearry across the bridge near Mae Chaem District Office and turn left to Ban Tong Fai. Keep going about 800 m. you will see the centre on the right.
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
28
Theผ้Amazing Mai้ อFabric า : ลายน�้Chiang ำ ไหล ไทลื ร้ า นสีStory สั น พรรณไม้
ผ้าซิ่นไทลื้อ
29
ซับซ้อน สวยงาม สีสันแปลกตา ผ้ า ซิ่ น สี ส ดของหญิ ง สาวชาวไทลื้ อ ที่ เ รี ย กว่ า “ซิ่ น ตา” คื อ เอกลั ก ษณ์ ท่ี บ่ ง บอกได้ ว่ า นั่ น คื อ ผ้ า ซิ่ น ไทลื้ อ เป็ น ผ้ า ซิ่ น ที่ ป ระกอบด้ ว ย 3 ส่ ว น ได้ แ ก่ หั ว ซิ่ น สี แ ดง ตั ว ซิ่ น ลายขวางหลากสี ต่ อ ตี น ซิ่ น สี ด� ำ ความเด่ น อยู่ ที่ ตั ว ซิ่ น ซึ่ ง มี ริ้ ว ลายขวางสลั บ สี ส ดใส ช่ ว งกลางมี ล วดลายที่ ท อด้ ว ยเทคนิ ค ขิด จก เกาะ หรือล้วง เป็นลายรูปสัตว์ในวรรณคดี ลายพรรณพฤกษา และ ลายเรขาคณิ ต ซึ่ ง ใช้ เ ทคนิ ค ที่ มี ค วามยุ่ ง ยากซั บ ซ้ อ นแต่ ท� ำ ให้ เ กิ ด ลายและ สีสันสวยงาม เป็นอัตลักษณ์ที่โดดเด่นเฉพาะกลุ่ม แตกต่างจากผ้าซิ่นของ กลุ่มชาติพันธุ์อื่น ศู น ย์ ก า ร ศึ ก ษ า ภู มิ ปั ญ ญ า ไ ท ย ไ ท ลื้ อ บ้ า น ใ บ บุ ญ อ . ด อ ย ส ะ เ ก็ ด คือศูนย์เรียนรู้ที่บอกเล่าถึงวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของชาวไทลื้อทั้งด้านการ กิ น อยู่ แ ละการทอผ้ า ที่ นี่ ยั ง มี โ ปรแกรมการท่ อ งเที่ ย วส� ำ หรั บ ผู้ ที่ ต้ อ งการ ศึกษาเยี่ยมชมวิถีชีวิตและภูมิปัญญาของชาวไทลื้อ เช่น การท�ำกระดาษสา การท�ำตุ๊กตาไม้ ท�ำข้าวแคบ ชาสมุนไพร ฯลฯ จากนั้นอย่าลืมแวะสักการะพระธาตุเจดีย์นพีสีพิศาลมงคลที่วัดศรีมุงเมือง (วัดไตลื้อ) วัดพระธาตุดอยสะเก็ด เที่ยวชมสะพานแขวนข้ามเขื่อนแม่กวง อุดมธาราและศูนย์การศึกษาพัฒนาห้วยฮ่องไคร้อันเนื่องมาจากพระราชด�ำริ
Tai Lue Textiles
Complex, Multi-coloured and Beautiful The women of Tai Lue were renowned for wearing spectacular sin, each comprised of three elements, the red ‘head’, the broad stripes of the ‘body’ and the black ‘foot’. The distinctive striped body combines bright and bold colours through the continuous supplementary weft, discontinuous supplementary weft and tapestry weaving techniques. The Tai Lue Learning Centre of Thai Local Wisdom at Ban Bai Boon in Doi Saket tells of the culture and ways of life of the Tai Lue people, all of which are interwoven into their textiles. Other skills of the Tai Lue can be studied such as the making of mulberry paper, wooden dolls, herbal teas, etc. Don’t forget to pay respects to the Sri Mung Muang Temple, Wat Phra That Doi Saket, Mae Kuang Dam and the Huai Hong Krai Royal Development Study Centre.
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
30
เขื่อนแม่กวง ที่ตั้ง: ต.ลวงเหนือ อ.ดอยสะเก็ด เชียงใหม่ เปิดทำ�การ: 8:00น. - 17:00น. โทรศัพท์: 053 865 685, 08 3027 7804 Mae Kuang Udon Thara Dam T. Luang Nuea, A. Doi Saket, Chiang Mai Open: 8am – 5pm Tel. 53 865 685, 08 3027 7804
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
31
ศูนย์การศึกษาภูมิปัญญาไทยไทลื้อบ้านใบบุญ ที่ตั้ง: 142 หมู่ 4 ต.ลวงเหนือ อ.ดอยสะเก็ด เปิดทำ�การ: 08.00 - 17.00 น. โทรศัพท์: 08 1951 9320, 053 496 264 Ban Bai Boon Tai Lue Learning Center 142 Moo 4, T. Luang Nuea, A. Doi Saket Open: 8am – 5pm Tel. 08 1951 9320, 053 496 264
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้ฯ ที่ตั้ง: เขตรอยต่อ ต.ป่าเมี่ยง และ ต.แม่โป่ง อ.ดอยสะเก็ด การเดินทาง: ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ไปทางทิศ ตะวันออกเฉียงเหนือบนถนนหลวงเส้นทางที่ 118 สายเชียงใหม่ - เชียงรายระยะทางประมาณ 27 กิโลเมตร อยู่ทางขวามือห่างจากถนนประมาณ 2 กิโลเมตร โทรศัพท์: 053 389 228-9 ต่อ 102, 114 เว็บไซต์: www.hongkhrai.com
Huai Hong Khrai Royal Development Study Centre Boundary between T. Pa Miang and T Mae Pong, A. Doi Saket Drive along Route 118, Chiang Mai – Chiang Rai Road about 27 km., the centre will be 2 km further on the right. Tel. 053 389 228-9 ext. 102, 114
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
32
Theผ้Amazing Mai Fabric า : อิ ร ะวดีChiang ไทยใหญ่ ร้ า นสี สStory ั น พรรณไม้
ผ้าทอไทใหญ่
33
ผสานกลิ่นอายหลากหลายรูปแบบ ซิ่ น ของชาวไทใหญ่ มี ทั้ ง ที่ ท อขึ้ น เองและท� ำ จากผ้ า ซึ่ ง ได้ จ ากต่ า งบ้ า น ต่ า งเมื อ ง เช่ น ผ้ า แพร ผ้ า ปั ง ลิ้ น จากจี น และยั ว มี ผ้ า ซิ่ น หลากหลายรู ป แบบซึ่งมีชื่อเรียกแตกต่างกันไป เช่น ซิ่นก้อง (ซิ่นลายดอก) ซิ่นส่วยต่อง (ผ้าไหมจากเมืองส่วยต่องใกล้มัณฑะเลย์ประเทศพม่า) ซิ่นปะล่อง (ซิ่นผ้าไหม ลายขวาง) ซิ่ น หล้ า ย (ซิ่ น ผ้ า ไหมเนื้ อ ดี ) ซิ่ น ถุ ง จ้ า บ (ซิ่ น ที่ น�ำ เอาเศษผ้ า ที่ เหลือจากผ้าถุงอื่นๆ มาต่อกันเป็นซิ่นหลากสี) ชาวไทใหญ่บางกลุ่มนุ่งซิ่นที่ ท�ำขึ้นด้วยเทคนิคมัดหมี่ เรียกกันว่า ซิ่นซิมเหม่ หมายถึง ซิ่นแบบเชียงใหม่ บางกลุ่ ม นุ่ ง ซิ่ น ตาที่ ค ล้ า ยกั บ ซิ่ น ตาของไทลื้ อ เช่ น ไทใหญ่ ที่ อ.เวี ย งแหง ที่อ�ำเภอแห่งนี้เราสามารถเดินทางไปชมการทอและลวดลายผ้าซิ่นไทใหญ่ แบบดั้งเดิมได้ที่ กลุ่มทอผ้าบ้านหลักแต่ง ต.เปียงหลวง อ.เวียงแหง นอกจากนี้ เ ปี ย งหลวงยั ง มี ส ถานที่ ท่ อ งเที่ ย วมากมายที่ เ หมาะส� ำ หรั บ ผู้ ที่ ชื่ น ชอบธรรมชาติ แ ละการผจญภั ย เช่ น พระบรมธาตุ แ สนไห หมู่ บ้ า น ชายแดน บ้านหลักแต่ง ติดกับรัฐฉาน วัดฟ้าเวียงอินทร์ ซึ่งถูกแบ่งออกเป็น สองส่วน คือองค์มาระชินะเจดีย์หรือกองมูแหลนหลินอยู่ในเขตประเทศไทย ส่วนพระอุโบสถและโรงเรียนปริยัติธรรมอยู่ในเขตประเทศพม่า
Tai Yai Textiles Multiple Designs
The Tai Yai people weave their own materials as well as utilise those from nearby regions such as satin from China, Sin Suai Tong from Mandalay, Sin Palong, Sin Lai, Sin Thung Chab, etc. Some Tai Yai people wear sin made from weft ikat techniques and others, especially the Tai Yai in Wiang Haeng area wear textiles similar to those of the Tai Lue people. Take a trip to Wiang Haeng District to the Ban Lak Tang Weaving Group, a beautiful drive through nature where you can also visit Phra Borommathat Saen Hai, the border village of Ban Lak Tang, the Fa Wiang Inn Temple, the Marashina Pagoda as well as Phraariyattidhamma School on the border with Myanmar.
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
34
วัดพระธาตุแสนไห ที่ตั้ง: ต.แสนไห อ.เวียงแหง เชียงใหม่ เวลาเปิด: 8:00น. - 17.00น. โทรศัพท์: 08 0671 9029
วัดฟ้าเวียงอินทร์ ที่ตั้ง: ต.เปียงหลวง อ.เวียงแหง เชียงใหม่ เวลาเปิด: 8:00น. - 17.00น. โทรศัพท์: 053 476 140
Wat Phra Borommathat Saen Hai T. Saen Hai, A. Wiang Haeng, Chiang Mai Open: 8am – 5pm Tel. 08 0671 9029
Wat Fah Wiang In T. Piang Luang, A. Wiang Haeng, Chiang Mai Open: 8am – 5pm Tel. 053 476 140
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
35
กลุ่มทอผ้าบ้านหลักแต่ง ที่ตั้ง: 721 ต.เปียงหลวง อ.เวียงแหง จ.เชียงใหม่ โทรศัพท์: 053 476 236
กลุ่มทอผ้าบ้านหลักแต่ง Ban Lak Taeng Textile Group
Ban Lak Taeng Textile Group 721 T. Piang Luang, A. Wiang Haeng, Chiang Mai Tel. 053 476 236
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
36
Theผ้Amazing Chiang่ ย Mai Story า : ผ้ า ทอกะเหรี ง ร้Fabric า นสี สั น พรรณไม้
37
ผ้าทอกะเหรี่ยง
สร้างลวดลายจากธรรมชาติรอบตัว ผ้ า ทอกะเหรี่ ย งถู ก บ่ ง บอกอั ต ลั ก ษณ์ ด้ ว ยวิ ธี ก ารทอโดยใช้ “กี่ เ อว” ซึ่ ง มี ลั ก ษณะการทอที่ ใ ช้ ฝ้ า ยโยงเข้ า กั บ เอวของผู้ ท อและเสาบ้ า นสามารถ เคลื่ อ นย้ า ยไปทอในที่ ต่ า งๆ ได้ ง่ า ย พร้ อ มลวดลาย ที่ ไ ด้ รั บ แรงบั น ดาลใจ มาจากสิ่งแวดล้อมรอบตัว เช่น ลายเมล็ดฟักทอง ลายดอกพริก ลายแมงมุม และลายหัวเต่า ใช้ฝ้ายที่ย้อมด้วยสีธรรมชาติ และมักมีการปักลวดลายจาก เมล็ดลูกเดือย ท�ำให้ผ้าทอกะเหรี่ยงสวยงาม มีลูกเล่น สะดุดตา สามารถเดินทางไปชมการทอผ้าแบบกะเหรี่ยงได้ที่ กลุ่มทอผ้ากะเหรี่ยง บ้านหล่ายแก้ว อ.ดอยเต่า และเที่ยวเทศกาลงานดอกฝ้ายบานในช่วงเดือน มกราคมของทุกปี ที่ไร่ฝ้ายบนดอยเต่า ชมทัศนียภาพของทะเลสาบดอยเต่า ผาสิงห์เหลียว วัดพระบรมธาตุดอยเกิง ้ วัดพระพุทธบาทตะเมาะ และวัดถ�ำ้ หม้อ
Karen Textiles Inspired by Nature
The Karen use a unique and inspired back strap tied to a house pillar to hold them as they weave. The various patterns are all inspired by nature such as pumpkin seeds, chili flowers and spiders and turtle heads which make for playful and fun designs. To see how the Karen weave, visit Ban Lai Kaew in Doi Tao District and if you are there in January there is a festival held to celebrate the flowering of cotton. Take in the views of Doi Tao Lake, Sing Liao Cliff, Wat Phra Borommathat Doi Koeng, Wat Phra Phutthabat Tamo and Wat Tham Mor.
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
38 การท่องเที่ยวจากแหล่งผ้า กิ่วแม่ปาน Kew Mae Pan Nature Trail เส้นทางศึกษาธรรมชาติในระยะทาง สั้นๆ ตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ สามารถพบกับความอุดมสมบูรณ์ได้ ตลอดทั้งเส้นทาง สามารถเดินทางจากตัวเมืองเชียงใหม่ไปตามถนนสายเชียงใหม่-ฮอด ประมาณหลักกิโลเมตรที่ 58 ก่อนถึงตลาดจอมทอง เลี้ยวขวาขึ้นไปตามถนนจอมทอง อินทนนท์ ระยะทางประมาณ 43.7 กิโลเมตร ป่าบงเปียง Pa Pong Piong หมู่บ้านที่โอบล้อมไปด้วยนาขั้นบันได แสดงถึง ความสมบูรณ์ของป่าไม้ หากเดินทางมาในยามเช้าจะพบกับแสงแรกยามเช้ากระทบ กับทะเลหมอกเป็นภาพที่งดงามยิ่งนัก สามารถเดินทางมาทางเส้นดอยอินทนนท์ เลี้ยวไปทางแยกอำ�เภอแม่แจ่มขับไปอีกประมาณ 12 กิโลเมตรเลี้ยวขวาไปตามป้าย น้ำ�ตกแม่ปาน จนถึงลานจอดรถ วัดพุทธเอ้น Wat Phutha Oen แวะไหว้พระที่อุโบสถกลางน้ำ�ที่แม่แจ่ม พบกับ วิหารไม้สักเก่าแก่ และบ่อน้ำ�ศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวแม่แจ่มเคารพศรัทธา วัดป่าแดด Wat Pa Daet เดินทางมาตามถนนเลียบแม่น้ำ�ปิงแล้วแวะชมความ งดงามของดินแดนล้านนาที่วัดป่าแดด ที่พระวิหารมีสีทองอร่าม และสถาปัตยกรรม แบบล้านนาประยุกต์สมัยใหม่ริมแม่น้ำ�ปิง ยังสามารถชมพระอาทิตย์ตกริมน้ำ�ได้อีกด้วย พระบรมธาตุแสนไห พระบรมธาตุแสนไห เป็นพระบรมธาตุที่ศักดิ์สิทธิ์ มีความสำ�คัญเป็นที่พึ่งทางจิตใจของชาวอำ�เภอเวียงแหง พิกัด: อยู่ตำ�บลเมืองแหง จากบ้านเมืองงายเข้ามา 55 กิโลเมตร
วัดฟ้าเวียงอินทร์ วัดนี้มีอาณาเขตคร่อมระหว่างประเทศไทยและพม่า จึงทำ�ให้วัดนี้มีอีกชื่อเรียกว่า “วัดสองแผ่นดิน” สิ่งที่น่าสนใจภายในวัดล้วน สร้างด้วยศิลปะแบบไทใหญ่ พิกัด: “บ้านหลักแต่ง” หมู่ 1 ต.เปียงหลวง อ.เวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่
ทะเลสาบดอยเต่า อยู่ในเขตอำ�เภอดอยเต่า จังหวัดเชียงใหม่ ดอยเต่าถือเป็นแหล่งต้นน้ำ�ของเขื่อน และเป็นต้นน้ำ�ของแม่น้ำ�ปิง พิกัด: ทะเลสาบดอยเต่า (ล่องแพ) หมู่ 3 ต.ท่าเดื่อ อ.ดอยเต่า จ.เชียงใหม่
ผาสิงห์เหลียว เสาหินธรรมชาติ คล้ายวิหารโรมัน พร้อมชมวิวมุมสูง ของเสาดินธรรมชาติที่สูงที่สุดในประเทศไทย พิกัด: ใช้ถนนสายฮอด-ดอยเต่า หรือทางหลวงหมายเลข 1103 มุ่งหน้า มาทางอำ�เภอดอยเต่า เข้าไปจนถึงบ้านตาลใต้ เดินทางไปอีกประมาณ 3 กิโลเมตร ก็จะถึงผาสิงห์เหลียว
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
39
วัดพระธาตุดอยเกิ้ง ที่ตั้ง: หมู่ 5 ต.ท่าเดื่อ อ.ดอยเต่า เชียงใหม่ เปิดทำ�การ: 8.00น. - 17.00น. โทรศัพท์: 081 952 0552
Wat Phrathat Doi Koeng Moo. 5, T. Tha Duea, A. Doi Tao, Chiang Mai Open: 8am – 5pm Tel. 081 952 0552
กลุ่มทอผ้ากะเหรี่ยงบ้านหล่ายแก้ว ที่ตั้ง: 253 หนองปู หมู่ 3 ฮอด-แม่ตืน ต.บงตัน อ.ดอยเต่า จ.เชียงใหม่ โทรศัพท์: 089 265 4074 Ban Laikaew Karen Group 253 Ban Nong Pu, Moo 3, Hot – Mae Tuen Rd., T. Bong Tun, A. Doi Tao, Chiang Mai Tel. 089 265 4074
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
40
Theผ้Amazing Chiang Mai Story า : ดอยเต่ า ร้ า นสี สั นFabric พรรณไม้
ร้านจำ�หน่ายผ้าทอมือ
41
ส�ำหรับผู้สนใจเรื่องผ้าทอมือแต่ไม่มีเวลาเดินทางไปเยี่ยมชมกรรมวิธี การทอแบบดั้งเดิมในอ�ำเภอต่างๆ สามารถแวะไปชม ชอป หรือสอบถาม ข้อมูลเรือ ่ งผ้าทอได้ทร ี่ า้ นจ�ำหน่ายผ้าขึน ้ ชือ ่ ของเชียงใหม่ทเี่ ปิดให้บริการ มานานพร้อมความเชี่ยวชาญเรื่องผ้า
Textiles to Take Home If you wish to take home some beautiful textiles from the area but don’t have time to visit the places where they are made, there is some great shopping to be done in Chiang Mai.
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
42
อำ�เภอสันกำ�แพง เส้นทางแห่งย่านร้านค้าและโรงงานผลิตสินค้าที่มีชื่อเสียง เช่น ร่มจากกระดาษสา เครื่องเงิน เครื่อง เขิน เครื่องไม้ เครื่องปั้นดินเผา เฟอร์นิเจอร์ และผ้าทอ Sankampaeng Where craftsmanship resides: silverware, lacquer ware, mulberry paper, wood carving, ceramics, weaving.
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
43
โจลี่ ฟาร์ม ร้านจำ�หน่ายผ้าไหมคุณภาพดี จากโรงงานทอผ้า ที่ยังคงมีชาวบ้านมานั่งทอมือให้สามารถเข้าไปชม ได้อย่างใกล้ชิด
ไทยซิลค์วิลเลจ (Thai Silk Village) ผลิตและจำ�หน่ายผ้าไหม มีการสาธิตการทอผ้า ห้องแสดงสินค้าที่ทำ�จากผ้าไหม และยังมีการตัด ชุดผ้าไหมให้ชมอีกด้วย
ที่ตั้ง: 8/3 ถ.เชียงใหม่-สันกำ�แพง เปิดทุกวัน 8.00 น. – 17.00 น. โทรศัพท์: 053 116 777 เว็บไซต์: www.joliefemme.com
ที่ตั้ง: 120/27 หมู่ 3 ถ.เชียงใหม่-สันกำ�แพง ต.สันกลาง อ.สันกำ�แพง เปิดทุกวัน 8.30 น. – 17.30 น. โทรศัพท์: 053 338 357 เว็บไซต์: www.thaisilkvillage.com
Jolie femme High quality factory and showroom with demonstration by villagers.
Thai Silk Village Produces and sells silk with demonstrations and a showroom.
8/3 Chiang Mai - Sankampaeng Road, A. Sankampaeng Open daily 8am – 5pm Tel. 053 116 777 Email: joliefemme.com, info@joliefemme.com
120/27 Chiang Mai - Sankampaeng Road, T. Sanklang, A. Sankampaeng Open daily 8.30am – 5.30pm Tel. 053 338 357, 053 339 022-3 Email: thaisilkvillage.com, thaisilkvillagecm@gmail.com Facebook: thaisilkvillage
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
44
โหล่งฮิมคาว ชุมชนเล็กๆ ที่ตั้งอยู่บริเวณริมแม่น้ำ�คาว รวมตัวกัน อย่างเข้มแข็งจนกลายเป็นย่านชุมชนยอดฮิต มีร้านค้า จำ�หน่ายสินค้าในชุมชนที่น่าสนใจมากมาย โดยเฉพาะ ร้านจำ�หน่ายผ้าซึ่งแต่ละร้านมักจะมีการจัดกิจกรรม เวิร์กชอปให้นักท่องเที่ยวและผู้สนใจได้ร่วมสนุก ที่ตั้ง: บ้านมอญ ต.สันกลาง อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ เปิดทำ�การ: 09.30-17.00น. โทรศัพท์: 086 9212 105, 085 037 5252 Long Him Kao A small community on the Kao River with shops, activities and workshops. Ban Mon, Chiang Mai-Sankampaeng Road, T. Sanklang, A. Sankampaeng Open daily Tel. 089 432 1870 Facebook: LoangHimKao
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
อันดามัน มัดย้อม เสื้อผ้าสไตล์มัดย้อมจากสีธรรมชาติพร้อมการดีไซน์ ที่ทันสมัย เป็นเสื้อมัดย้อมสไตล์ Shibori แบบญี่ปุ่น ใส่ง่าย ใส่สบาย ได้ทุกโอกาส ที่ตั้ง: บ้านมอญ หมู่ 2 ซอย 11 ต.สันกลาง อ.สันกำ�แพง เปิดทุกวัน ยกเว้นวันพุธ 10.00 น. – 17.00 น. โทรศัพท์: 089 999 8686 Andaman Mad Yom Tie dyed clothes made from natural dyes in Japan’s shibori style. Ban Mon, Soi 11 Chiang Mai-Sankampaeng Road, T. Sanklang, A. Sankampaeng Open 10am – 5pm (closed Wednesdays) Tel. 089 999 8686 Facebook: AndaIndigoChiangmai
45
ทองดี คัดสรรผ้าทอมือจากกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ที่มี คุณภาพและดีไซน์ทันสมัย น่าสนใจ นอกจากนี้ยังมี กระเป๋า เครื่องประดับ และของแต่งบ้านทำ�มือน่ารัก น่าซื้ออีกมากมาย
เฮือน ณ ใจ๋ จำ�หน่ายผลิตภัณฑ์ผ้าฝ้ายทอมือย้อมสีธรรมชาติ สำ�เร็จรูป นอกจากนี้ยังมีร้านกาแฟน่านั่งบรรยากาศ บ้านไม้แบบล้านนาสำ�หรับนั่งพักผ่อนอีกด้วย
ที่ตั้ง: 13/16 หมู่2 ซอย 11 ต.สันกลาง อ.สันกำ�แพง เปิดทุกวัน ยกเว้นวันพุธ 10.00 น. – 17.00 น. โทรศัพท์: 087 545 9166
ที่ตั้ง: 13/13 หมู่ 2 บ้านมอญ ซอย 11 ต.สันกลาง อ.สันกำ�แพง เปิดทุกวัน ยกเว้นวันพุธ 9.00 น. – 18.00 น. โทรศัพท์: 086 921 2105
Thongdee Antique & Handicraft Curated selection of hand woven textiles from various ethnic groups made into modern fashion ware.
Huan Na Jai Cotton with natural dye products with a charming café in a wooden house on premises.
13/16 Chiang Mai-Sankampaeng Road, T. Sanklang, A. Sankampaeng Open 10am – 5pm (closed Wednesdays) Tel. 087 545 9166 Facebook: ทองดี antiques & handicrafts
13/13 Chiang Mai-Sankampaeng Road, T. Sanklang, A. Sankampaeng Open 9am – 6pm (closed Wednesdays) Tel. 086 921 2105 Email: faiplueakmai@hotmail.com Facebook: najaihome
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
46
ร้านเปิงใจ๋ ร้านผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติและเสื้อผ้าพื้นเมือง ทำ�มือดีไซน์เก๋ไก๋ ใส่ง่ายได้ทุกเพศทุกวัย ที่ตั้ง: บ้านมอญ หมู่ 2 ซอย 5 ต.สันกลาง อ.สันกำ�แพง เปิดทุกวัน ยกเว้นวันพุธ 10.00 น. – 17.00 น. โทรศัพท์: 086 654 4303
Peong Jai Natural dye cotton ware in Lanna designs. 13/15 Chiang Mai-Sankampaeng Road, T. Sanklang, A. Sankampaeng Open daily 10am – 5pm Tel. 086 654 4303 Facebook: เปิงใจ๋
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
ร้านฝ้ายงาม เริ่มต้นจากการจำ�หน่ายผ้าซิ่นตีนจกจากญาติพี่น้อง ใน อ.แม่แจ่ม ทั้งลายโบราณและลายสมัยใหม่ จาก นั้นจึงต่อยอดผลิตภัณฑ์ให้หลากหลายขึ้น เช่น ย่าม ตุ้มหู และกางเกง ที่ตั้ง: 13/11 หมู่ 2 ซอย 11 ต.สันกลาง อ.สันกำ�แพง เปิดทุกวัน 10.00 น.-17.30 น. โทรศัพท์: 089 634 5790 Fai Ngam From selling relatives’ teen jok textiles in their shop, they now have modern designs for accessories and fashion ware. 13/11 Chiang Mai-Sankampaeng Road, T. Sanklang, A. Sankampaeng Open 10am – 5am (closed Wednesdays) Tel. 084 739 8378 Facebook: ล้านฝ้ายงาม
47
ชินวัตรไหมไทย โรงงานผลิตผ้าไหมที่นอกจากจะมีโชว์รูมสินค้าจาก ผ้าไหมแล้ว ยังสาธิตกระบวนการทอผ้าอย่างครบ ถ้วนให้ผู้สนใจได้ศึกษา ตั้งแต่ การปลูกหม่อนเลี้ยง ไหม การสาวไหม การกรอไหม การย้อมสี การทำ� ลวดลายผ้า กรรมวิธีการทำ�ผ้าบาติกและการทอ ผ้าไหม
เฮือนฝ้าย ด้ายงาม ร้านจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์จากผ้าฝ้ายทอมือโดยกลุ่ม ชาวบ้านจาก อ.สันกำ�แพง มีการสาธิตการทอผ้าอยู่ บริเวณหน้าร้าน นอกจากเสื้อผ้าที่ออกแบบและ ตัดเย็บอย่างทันสมัยแล้วยังมีผลิตภัณฑ์อื่นๆ จาก ผ้าฝ้ายอีกมากมาย เช่น ปลอกหมอน ย่าม กระเป๋า ผ้าพันคอ
ที่ตั้ง: 145/1-2 ถ.เชียงใหม่-สันกำ�แพง อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ เปิดทุกวัน 8.30 น. – 17.30 น. โทรศัพท์: 053 221 076 เว็บไซต์: www.shinawatrathaisilk.co.th
ที่ตั้ง: 145/2 หมู่ 3 ต.สันกลาง อ.สันกำ�แพง จ.เชียงใหม่ เปิดทุกวัน 8.30 น. – 17.30 น. โทรศัพท์: 053 960 314, 053 960 315 เว็บไซต์: www.huanfaidaingam.com
Shinawatra Thai Silk Factory and showroom with demonstrations across entire process of silk making and weaving. 18 Huay Kaew Road, T. Chang Phueak, A. Muang, Chiang Mai Open daily 10am – 7pm Tel. 053 221 076 Email: shinawatrathaisilk.co.th, areeya@shinawatrathaissilk.com Website: www.shinawatrathaisilk.co.th
Cotton Chic Showcasing handwoven textiles from local communities with demonstration Numerous cotton products for sale. 145/2 Chiang Mai-Sankampaeng Road, T. Sanklang, A. Sankampaeng Open daily 8.30am – 5.30pm Tel. 053 960 314 Email: huanfai-daingam.com, huanfaidaingam@hotmail.com Facebook: huanfai-daingam เฮือนฝ้าย ด้ายงาม
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
48
ตำ�บลช้างเผือก พื้นที่กว้างใหญ่ที่ครอบคลุม 5 หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านช่างเคี่ยน บ้านเจ็ดยอด บ้านข่วงสิงห์ บ้านสันติธรรม และบ้านสนสวย ทำ�ให้ ต.ช้างเผือก มีแหล่งท่องเที่ยวสำ�คัญซ่อนตัวอยู่มากมาย เช่น วัดเจ็ดยอด พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเชียงใหม่ พิพิธภัณฑ์ชาวเขา ไปจนถึงอนุสาวรีย์ ครูบาศรีวิชัย ดอยปุย และบ้านม้งขุนช่างเคี่ยน เป็นต้น Chang Phuak Sub-district This large area which covers five villages – Chang Khian, Jed Yod, Khuang Singh, Santitam and Son Suay – makes this a prime attraction where visitors can go to numerouos sites from the ancient Wat Jed Yod to the National Museum, the Tribal Museum, Kruba Srivijai Monument, Doi Pui and Hmong-Chang Khian village.
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
49
สตูดิโอแน่นหนา ของอาจารย์แพทริเซีย ชีสแมน ผู้สนใจศึกษาและ สะสมผ้าโบราณจากหลากหลายกลุ่มชาติพันธุ์ พร้อม เปิ ด บ้ า นที่ส ร้างเป็น สตูดิโอเพื่ อให้ ไ ด้ เรี ยนรู้ เรื่ องราว ของการทอผ้า การย้อมครามด้วยสีธรรมชาติ และมี การทำ�เวิร์กชอปต่างๆ ร่วมกับคนในชุมชน Studio Naenna Main Gallery ที่ตั้ง: 138/8 ซอยช่างเคี่ยน ต.ช้างเผือก อ.เมือง จ.เชียงใหม่ เปิดวันจันทร์– ศุกร์ 9.00 น. – 16.00 น. โทรศัพท์: 053 226 042 เว็บไซต์: www.studio-naenna.com Studio Naenna Patricia Cheesman, renowned collector and authority on South East Asian textiles opens her home up to those interested in learning more about natural dye and weaving, by providing numerous workshops. 138/8 Chaing Khian Road, T. Chang Phueak, A. Muang, Chiang Mai Open 9am – 5pm (closed Saturdays and Sundays) Tel. 053 226 042 Website: studio-naenna.com Email: emailus1@studio-naenna.com Facebook: studionaenna
พิพิธภัณฑ์ผ้าโบราณสบันงา แหล่งรวบรวมผ้าทอโบราณมากกว่า 20,000 ผืนและองค์ ความรู้เกี่ยวกับผ้าทอ โดย คุณอัครเดช นาคบัลลังก์ ซึ่ง สะสมผ้าทอโบราณพร้อมกับศึกษาค้นคว้าเรื่องราวของผ้า จากแหล่งต่างๆ มีการจัดแสดงผ้าโบราณเป็นหมวดหมู่และ เปิดให้สำ�หรับผู้สนใจได้เข้าชม โดยมีผ้าโบราณที่โดดเด่น ได้แก่ ผ้าซิ่นไหมคำ�อายุกว่า 100 ปี จากราชสำ�นักเชียงตุง และเสื้อเดินได้หรือเสื้อคลุมทองคำ�ของเจ้าฟ้าเชียงตุง การเดินทาง : เข้าซอยโรงแรมธาริน จะพบกับบ้าน หลังสีฟ้าอยู่ขวามือ (ก่อนถึงภัตตาคารเอกทิพย์ โชคดี เจ็ดยอดเชียงใหม่) เปิดทุกวัน วันละ 2 รอบ 14.00 น.และ 15.30 น. โทรศัพท์: 08 4614 1247, 08 1883 6713 อัตราค่าเข้าชม: บุคคลทั่วไป ท่านละ 200 บาท, นักเรียน-นักศึกษา ท่านละ 100 บาท * กรุณาสำ�รองการเข้าชมล่วงหน้า Sbun Nga Museum Over 20,000 pieces of textiles collected over the past three decades by the couple whose passion for textiles is well known. Rare Sin dating over 100 years are amongst the collection’s finest. Thorakhamanakhom Road, T. Chang Phueak, A. Muang, Chiang Mai Open daily 2-3.30pm Tel. 084 614 1247 Email: sbun-nga@hotmail.com Facebook: SbunngaMuseum
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
50
ถนนนิมมานเหมินทร์ ย่านที่นักท่องเที่ยวทุกคนต้องมาเยือน เต็มไปด้วยคาเฟ่ ร้านอาหาร และร้านเสื้อผ้าเก๋ๆ มากมาย ที่ต้องแวะเช็คอิน รวมถึงร้านจำ�หน่ายผ้าทอมือที่ต้องห้ามพลาด Nimmanhaemin Road The city’s hippest streets crammed with cafes, shops, restaurants and boutiques.
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
51
ร้านสตูดิโอ แน่นหนา เพื่อความสะดวกสบายสำ�หรับนักท่องเที่ยวที่มาเดิน เล่นในย่านนิมมานฯ สตูดิโอแน่นหนาจึงมีร้านจำ�หน่าย ผลิตภัณฑ์จากผ้าทอมือตั้งอยู่ที่ ถ.นิมมานเหมินทร์ ซอย 1 ให้ผู้สนใจได้เข้าไปเลือกช็อปปิ้งและสนับสนุน งานผ้าทอมือจากชาวบ้านได้อย่างเต็มอิ่ม ร้าน Studio Naenna ที่ตั้ง: ถ.นิมมานเหมินทร์ ซอย 1 เปิดทุกวัน 10.00 น. – 18.00 น. โทรศัพท์: 053 895 136 Studio Naenna This shop sells some of the best designs created by Studio Naenna, using traditional techniques to create world class fashion ware. 22 Soi 1 Nimmanhaemind Road, T. Suthep, A. Muang, Chiang Mai Open daily 10am – 6pm Tel. 053 895 136 Website: studio-naenna.com Email: emailus1@studio-naenna.com Facebook: studionaenna
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
52
สีสันพรรณไม้ (Srisan Pan Mai) ของ อ.วิลักษณ์ และ คุณอัญชลี ศรีป่าซาง ร้านจำ�หน่ายผ้าทอมือ ผ้าโบราณ และเสื้อผ้าพื้นเมือง สไตล์ล้านนากับแนวคิดที่ต้องการอนุรักษ์ความเป็น ล้านนาให้คงอยู่สืบไป นอกจากนี้ยังมีเครื่องประดับ ล้านนาและของแต่งบ้านแบบล้านนาจำ�หน่ายด้วย ที่ตั้ง: ถ.นิมมานเหมินท์ซอย 1 เปิดทุกวัน 10.00 น. – 22.00 น. โทรศัพท์: 053 217 243 Srisan Pan Mai Selling hand woven textiles as well as antique fabrics and modern Lanna clothing. 6 Soi 1 Nimmanhaemind Road, T. Suthep, A. Muang, Chiang Mai Open daily 10am – 6.30pm Tel. 053 217 243 Facebook: Srisanpanmai - สีสันพรรณไม้
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
53
เผ่าทอง อ.เผ่าทอง ทองเจือ ผู้หลงใหลและเชี่ยวชาญเรื่อง ผ้าไทย จำ�หน่ายผ้าฝ้าย ผ้าไหม และเสื้อผ้าที่ ออกแบบอย่างมีเอกลักษณ์ นอกจากนี้ยังมีสินค้า และของที่ระลึกอีกมากมาย ที่ตั้ง: ถ.นิมมานเหมินท์ซอย 1 เปิดวันอังคาร-อาทิตย์ 09.30 น. – 18.30 น. โทรศัพท์: 053 217 715 Pao Thong An elegant boutique selling fabric and fashion ware from the region. 4 Soi 1 Nimmanhaemind Road, T. Suthep, A. Muang, Chiang Mai Open 9.30am – 6.30pm (closed Mondays) Tel. 053 217 715 Email: paothong_shop@hotmail.com
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
54
ย่านวัดเกต อีกหนึ่งย่านท่องเที่ยวที่ยังคงหลงเหลือกลิ่นอายของย่านการค้าเก่าแก่ บ้านเรือน
ทั้งสถาปัตยกรรมของวัดและอาคาร
Wat Gate Area The old riverside port area is now a bustling tourist destination where some of the city’s finest products can be found.
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
55
ร้านนุสรา (Nussara) จากความหลงใหลและมองเห็นคุณค่าที่ควรอนุรักษ์ ของผ้าทอแม่แจ่ม มาเป็นร้านจำ�หน่ายผ้าฝ้ายทอมือ ย้อมสีธรรมชาติ โดยสนับสนุนผ้าทอมือของชาวบ้าน อ.แม่แจ่ม นำ�มาออกแบบลวดลายและตัดเย็บให้ทันสมัย แต่ยังคงอนุรักษ์กระบวนการทอมือแบบโบราณไว้ ร้านนุสรา (Nussara) ที่ตั้ง: 66 ถ.เจริญราษฎร์ ต.วัดเกตุ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ เปิดทุกวัน 10.00 น. – 20.00 น. โทรศัพท์: 081 961 0525 Nussara Beautiful natural hand woven fabrics, many from Mae Chaem, are featured. 66 Charoenrajd Road, Mueang, Chiang Mai Open daily 10am – 8pm Tel. 086 920 0457, 053 302 072 Facebook: NUSSARA
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
56
ตลาดวโรรส หรือกาดหลวง นอกจากจะรวบรวมของฝาก ของกิน ของใช้ ไว้ให้ ชาวเชียงใหม่และนักท่องเที่ยวได้ซื้อหากันแล้ว ยังมี ร้านจำ�หน่ายผ้ามากมาย เปิดทุกวัน 5.00 น. – 18.00 น. Warorot Market Also known as Kad Luang, this busy market has long been at the heart of the city and is a destination where many visitors go to find local souvenirs to take home. Chang Moi Road, T. Chang Moi, A. Muang, Chiang Mai Open daily 5am – 6pm
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
57
ตรอกเล่าโจ๊ว เต็มไปด้วยเสื้อผ้าและผลิตภัณฑ์จาก ชาวเขา เช่น พวงกุญแจ ตุ้มหู กระเป๋า ปลอกหมอน หมวก ฯลฯ สีสันสวยงามและมีเอกลักษณ์ ที่ตั้ง: ตลาดวโรรส เปิดทุกวัน 7.00 น. – 17.00 น.
Lao Jo Alley Filled with clothes and products from various ethnic groups from fashion items to key rings, bags, bedding, hats and more. Chang Moi Road, T. Chang Moi, A. Muang, Chiang Mai Open daily 7am – 5pm
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่
58
The Amazing Chiang Mai Fabric Story
59
ผ้างามเล่าเรื่องเมืองเชียงใหม่