Magazine 't West-Vlaamse hart - juni 2019 by koen vankeirsbilck

Juni 2019 l Jaargang 10 l nr 19

Nacht van Ter Borcht p. 3 Planten in plaats van gazon p. 8 Zijn er nog akkervogels? p. 10

Speur en win een set zoekkaarten?

p. 16

Disveld Doomkerke

“Serieuze meerwaarde”

Tijdens de voorbije winter heeft het Stad-Land-schap 1.549 wilgenpoten aan de man gebracht, een recordaantal sinds de lancering van de campagne ‘Bewilg het landschap’. Na 5 jaar staat de teller op 4.620 knotwilgen. Bedankt aan de meer dan 200 inwoners die de voorbije jaren een bestelling hebben geplaatst en knotwilgen in hun weide of tuin hebben geplant. Jullie helpen mee aan de verfraaiing van het landschap en krikken de natuur in ’t West-Vlaamse hart op.

JANTJE ZAG EENS …

Wil jij ook een steentje bijdragen? Offer dan eens een stukje gazon op voor een plantenborder. In dit nummer lees je een interview met Marleen die stelselmatig gazon inlevert voor vaste planten. Wie ook een steentje bijdraagt zijn Natuurpunt en de wildbeheereenheden die samen betrokken zijn in een grootschalige akkervogelinventarisatie in de regio. Het diepvriesgroentebedrijf Ardo engageert zich dan weer voor biodiversiteit op zijn bedrijventerrein en sloot daarvoor een Green Deal met de Vlaamse overheid. Stuk voor stuk mooie initiatieven die het Stad-Land-schap graag omarmt en die inspireren voor een ambitieus en haalbaar biodiversiteitsplan voor ’t West-Vlaamse hart. Landschap en natuur beleven in de eigen leefomgeving. We onderzoeken nieuwe initiatieven die je verleiden om in eigen streek op verkenning te gaan. Zo lanceerden we in april een gezinsspeurtocht in het provinciedomein Wallemote-Wolvenhof. Het laatste weekend van juni word je van harte uitgenodigd naar de publieksactiviteiten van de 1.000-soortendag in Ruiselede, Wingene en Tielt. Eind augustus hoop ik jullie in grote getale te mogen ontmoeten in Meulebeke tijdens de Nacht van Ter Borcht. Ben je geen avondmens? Pik dan één of meer van de 20 activiteiten van de kalender ‘Genieten van ’t West-Vlaamse hart’ mee. Voor een kijkje achter de schermen van een boerderij, check ‘Buren bij Boeren’. Na amper 5 maanden voorzitterschap ben ik er samen met de andere bestuurders van de 17 gemeenten en de provincie van overtuigd dat we met het Stad-Land-schap ook de komende 6 jaar een serieuze regionale meerwaarde betekenen voor de beeldkwaliteit, de natuur, de leefbaarheid en de belevingswaarde van ’t West-Vlaamse hart. Via dit magazine houden we je op de hoogte en nodigen we je uit om deel uit te maken van een vitaal West-Vlaams hart. Jurgen Vanlerberghe Voorzitter Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart Gedeputeerde Provincie West-Vlaanderen

Uitkijken naar 2021 De Mandelvallei aanschouwen vanop een hoogte van 70 meter boven de zeespiegel? Nog even geduld op de proef stellen tot 2021. Tegen dan zal een uitkijktoren in het Bergmolenbos verrijzen. De bouw van de uitkijktoren kadert in het Horizon 2025 project van de provincie West-Vlaanderen en Westtoer. Het project wil tegen 2025 een 25-tal uitkijkpunten verspreid over de provincie optrekken, waaronder dus ook eentje in het stadsrandbos vlak bij de Bergstraat en Muze’um L in Roeselare. De Bergstraat en het Bergmolenbos hebben hun naam te danken aan het feit dat ze gelegen zijn op het hoogste punt van Rumbeke. Het gaat weliswaar maar om een rimpel in het reliëf van een 40-tal meter boven de zeespiegel, maar in het vlakke West-Vlaanderen maakt men al snel gewag van een ‘berg’. Met een 30 meter hoge uitkijktoren op het terrein van het Agentschap voor Natuur en Bos zal je binnenkort kunnen genieten van een adembenemend 360° uitzicht op de weidse omgeving met onder andere Het Sterrebos, het natuurreservaat De Kleiputten en het stadsrandbos in wording.

Beleving onderweg de beklimming De uitkijktoren uit massief metselwerk is ontworpen door atelier vík in samenwerking met AE architecten en BACK architectenbureau. Het ontwerp kwam als winnaar uit de bus van de architectuurwedstrijd Oproep WinVorm. Aan de overzijde van de Rijksweg ligt het prachtige Kasteel van Rumbeke. Dat inspireerde de partners om de architecten om een sprookjesachtig ontwerp te vragen. Ronde kijkgaten, torenkamers, de lange molenbrug: ze prikkelen de verbeelding. De tussenverdiepingen of ‘torenkamers’ fungeren als rustplek, maar kunnen ook gebruikt worden om uitleg te geven aan scholen of als tentoonstellingsruimte. Twee trappen stijgen parallel en raken elkaar op verschillende punten. Zo zijn er niet één, maar verschillende manieren om de top van de toren te bereiken. Tijdens de beklimming worden de bezoekers getrakteerd op nauwkeurig gekadreerde zichten op de omgeving via de voorziene openingen in het metselwerk. Wie de uitdaging aangaat en helemaal tot boven klimt, wordt op het uitkijkplatform beloond met een fantastisch uitzicht. De totale kost van de toren wordt geraamd op €435.000. Deze kosten worden gedragen door stad Roeselare, Westtoer en de provincie West-Vlaanderen. De financiële bijdrage vanuit de provincie en Westtoer bedraagt €225.000.

Nacht van Ter Borcht – vrijdag 30 augustus Voor de 7e editie van de ‘Nacht’ slaan we onze tenten op in het sport- en recreatiedomein Ter Borcht in Meulebeke. Dit groendomein heeft heel wat troeven: een speelbos, een robinsoneiland met avontuurlijke speeltoestellen, een ringkanaal, cyclocross heuveltjes, een kasteel…. Kortom, alle ingrediënten zijn aanwezig om er op vrijdag 30 augustus een onvergetelijke en geslaagde ‘Nacht van Ter Borcht’ te beleven.

den is. Hij is vastbesloten om zijn talent te bewijzen. Door een samenloop van omstandigheden komt hij terecht in een donderende kleurrijke plaats: het land van de doden. Hij raakt bevriend met Hector, een leuke jongen maar niet te vertrouwen. Samen maken ze een buitengewone reis die hun het ware verhaal achter de familie van Miguel zal onthullen...

Vanaf 17u30 trekt de randanimatie op gang. Een greep uit het aanbod: diskgolf, geocaching, boomklimmen, circusinitiatie, kanovaren, kampvuurkoken, minigolf, natuurexploratie, creatief met natuur, fietsparcours, een vertelhoek, … Natuurpunt de Torenvalk, imkervereniging de Kasteelbie en de compostmeesters stellen er hun infostand op.

Als de zon gaat slapen, ondergaat de natuur een metamorfose. Dieren die overdag actief waren zoeken schuilplaatsen op. Maar daarmee wordt het niet rustiger buiten. De natuur trekt een nieuw blik dieren open. Misschien wel meer dan er overdag te vinden zijn. Een hele nieuwe wereld komt tot leven. Natuurpunt De Torenvalk neemt je om 21u en om 23u mee op nachtexcursie in en rond het domein Ter Borcht op zoek naar uilen, vleermuizen en andere zoogdieren.

ar © Disney Pix

Na zonsondergang start de projector op voor een openluchtfilmvoorstelling van ‘Coco’. Deze 3D-digitale animatiefilm gaat over een jongen Miguel die ervan droomt om een musicus te worden, net zoals zijn idool, Cruz Ernesto. Probleem echter is dat muziek in de familie van Miguel verbo-

De ‘Nacht’ heeft dit jaar een feestelijk tintje. Ter Borcht bestaat 40 jaar. Een korte terugblik. 1965: gemeente Meulebeke koopt het private kasteeldomein Ter Borcht 1966: sportschool het Vrij Instituut voor Lichamelijke Opleiding vestigt zich in het domein Jaren ’60 en ’70: geleidelijke realisatie van sportinfrastructuur en een groene omgeving met o.a. waterpartijen 1977: start bouw sportcomplex

Kamperen voor één nacht Tijdens de Nacht van Ter Borcht kan je eenmalig kamperen in het recreatiedomein. Reserveer tijdig een plekje want het aantal plaatsen is beperkt. Voor de organisatie van dit evenement slaan de gemeente Meulebeke, de Gezinsbond, de lijnvissersclub Ter B orcht, Folle et Fou, Natuurpunt De Torenvalk, heemkring Mulenbeca, Chiro, de provincie en ’t West-Vlaamse hart de handen in elkaar. De Nacht geniet ondersteuning van LEADER Midden-West- Vlaanderen, een Europees programma voor plattelandsontwikkeling. Info en inschrijven: www.westvlaamsehart.be/nachtvanterborcht

1980: ingebruikname zwembad 1988: aanleg bijkomend voetbalveld, tennisvelden en paardendressuurpiste 1992: heropening vernieuwd familiebad na brand in ‘91 Jaren ‘90: verdere ontwikkeling van het domein met o.a. een skatepark, een joggingpad, een mountainbikeroute,… 2011: opening innovatieve speelzone Robinsoneiland 2012: eerste cyclo-Berencross 2018: einde buitenrenovatie kasteel Ter Borcht 2019: Nacht van Ter Borcht

3 TER BURGT

Openluchtfilm Coco

Uilen zoeken

Speuren naar het verdwenen familiejuweel In de paasvakantie lanceerden Eperon d’Or en dienst Toerisme Izegem, Toerisme Leiestreek, de provincie en ’t West-Vlaamse hart in het provinciedomein Wallemote-Wolvenhof de nieuwe gezinsspeurtocht ‘Op avontuur met Blob – Zoek mee naar het verdwenen familiejuweel’.

FIJN IN HET PROVINCIEDOMEIN

In 1920 wordt er tijdens een groot feest in de kastelen van de gebroeders Vandenbogaerde een diamanten broche gestolen. Alle sporen leiden naar Wolf, de butler van kasteel Wallemote. Maar Wolf heeft niets te maken met de diefstal van dit kostbaar familiejuweel. Intussen dwaalt Wolf als spookje rond in het kasteeldomein. Hij is beste maatje met Blob, een huppelend beukennootje met een fijne speurneus. Wolf en Blob hebben in een geheime gang van het kasteel een schatkaart gevonden. Joepie! Hiermee kunnen ze de echte dader en het juweel vinden.

Parcours voor lopers in ‘t Veld Geen loop GPS of slechte satellietontvangst als je gaat joggen in het bos? Geen probleem. Vorige maand openden de provincie en de gemeente Ardooie in het provinciedomein ’t Veld een loopparcours van 2,3 km aangeduid met ronde markeernagels. Per 100 meter zijn er van die afstandsmarkeringen in de rt © Luc Lambe grond geklopt. Ideaal voor een duurloopje of een interval op een halfverharde ondergrond. Met dit loopparcours nodigt de provincie inwoners van ’t West-Vlaamse hart uit om de loopschoenen aan te rijgen en ’t Veld lopenderwijs te verkennen.

Gratis brochure Deze speurtocht is ontwikkeld voor gezinnen met kinderen van 7 tot 12 jaar. De vragen en opdrachten zijn een combinatie van natuur, erfgoed en speelplezier. Het parcours is 2,5 km lang en leidt je door het park langs de kastelen Wolvenhof en Wallemote. Voor de ontknoping van het mysterie moet je je naar het nieuwe speelbos met zijn avontuurlijke speeltoestellen, wilgenhutten en picknickbanken begeven. De speurtocht is geschikt voor buggy’s en rolstoelen. Gezinnen kunnen deze speurtocht op eigen houtje doen aan de hand van een brochure. Deze is gratis te verkrijgen bij verschillende afhaalpunten in ’t West-Vlaamse hart. Je kan de speurtocht ook downloaden. Info: www.westvlaamsehart.be/opavontuurmetblob

Cursus zomersnoei fruitbomen Zomersnoei van fruitbomen is naast de wintersnoei een belangrijk moment voor je fruitbomen! Met deze snoei remmen we de groei en willen we de boom meer gaan stimuleren richting vruchtontwikkeling. Voordelen van zomersnoei zijn legio: snoeiwonden groeien sneller dicht/ ideaal moment om waterloten te verwijderen/ dode en zieke takken kan je beter herkennen/meer tocht en lichtinval in de kruin waardoor vruchten beter afrijpen en schimmelinfecties minder snel de kop opsteken. Deze cursus is een organisatie van de Nationale Boomgaardenstichting i.s.m. ’t West-Vlaamse hart en de provincie en vindt plaats op zaterdag 20 juli van 9 tot 12u in de boomgaard van het provinciedomein Wallemote-Wolvenhof in Izegem. Deelnemen kost €5. Aantal inschrijvingen is beperkt. Info en inschrijven: westvlaamsehart@west-vlaanderen.be - 051 27 55 50

Roadtrippen en bosbaden Minivakanties, maxiplezier en dat vlakbij. Dit is de leuze van de gloednieuwe vakantiegids van de toeristische regio Brugse Ommeland. In de gids staan ook twee trips in ’t West-Vlaamse hart: een tweedaagse roadtrip in het Tieltse en een bosbad in de Vagevuurbossen in Wingene.

De Japanners weten het al langer, niets zo heilzaam als baden in een bos. Je met al je zintuigen onderdompelen in de natuur om zo, al wandelend, je hoofd leeg te maken en als herboren dat bos terug te verlaten. De vakantiegids suggereert een bosbad in de Vagevuurbossen, een groen zuurstoftapijt van 220 ha dat zich grotendeels uitstrekt op het grondgebied van Wingene. Kenmerkend voor dit bos zijn heide, open plekken, poelen en een grote variatie aan bomen zoals dennen, sparren, berken, beuken en zomereiken. Aan de hand van wandelknooppunten, een kaart en aanduiding van rustplaatsen dompelt de gids je volledig onder in de Vagevuurbossen. De knooppunten en kaart vind je terug in de vakantiegids van het Brugse Ommeland. A10

er ge b

48 18

48 14

Ruddervoorde

Plaisiersbos

m bee

Bergen

Rijsberge

St.-Elooi

Munken

beek ng

Virgo Fidelis

Rapenburg

Heike

Munkebossen

Lakebos

Wingene - Gemeenteplein knooppunt 25

Schoutewalle

Rik

St.-Jan

Pijpe

Spletlinde

Meerlaanshoek Ratte

Lekkerland

Hooit

Elshoek

e be lle

48 38

48 58

Richting 58Huwynsbossen

Slunske

Lichtervelde

Egemkapelle

Heihoek

Hurselhoek

N35

Haaihoek

GRATIS PARKEREN

Straatmolen Kortekeer

WIST JE DAT ...

Haaihoek

St.-Maartensveld

PITTEM

Poe

Mulle de Terschueren

Kasteel van Ardooie

Cijnsmolen

Weze

Tasse

‘t Veld

IJselmeersen

k bee Ro

ROUTE 3

Rumbeke

Roeselare-Izegem

Veldbossen

57 13

83 48 15

Tinnenpot

48 85

Rotse

N382

Mandeldal

Armoede

N36

Emelgem Eperon d’Or

Centrumbrug

Koortskapel

Zesbunder

Ginste Hoogleen

Van Honsebrouck

Lenteakker Westwijk

Sint-Amand

Overbeke

Mandel

Groot Molsten

Turkijen

Mandel

Mandelvallei

l be de

Markegem

3 Baliekouter Goed Ter Mote

Goed ter Bijsterveld

Oosthoek

Kruiseboom

14 Kalberg

Goed ter Molst

Vinkhoek

Hulstvelde

Zwarteveld

Hoge

Klein Molsten k 37m

Zwarte Hoek

Jager

DENTERGEM

Haantjeshoek

e nbe roe Cit

Paanders

Ezelshoek

Gavermeersen

Kleigroeve

Zandberg Nachtegaal

N305

Duivelsput Koornzak

MEULEBEKE Sperrenwijk

Kruishoek

Verre Ginste Herentmolen

Speibeek

N459

Meikensbossen

Nachtegaal

eek ijkb

Aanwijs

end mm Kro

ek be er Vogelzang pp

N399

Merelbos Vijfwegen

N357

Abele

Hogenhove

Veld

Marialoop

Ketelberg

Hoogte Haaipander

d’Oude Maalderij

Krommendijk

Marialoopveld

Lappers

Meike

Poelbergmolen

45m Poelberg

Haandeput

N399

Wielerpiste Defraeye-Sercu

Ter Borcht

ee k

Poelbergsite N327

Marialoopkouter

Hoge

Vliegend Paard

Overdeve

Deveb

Jager

Sasbrug

Gavers Elbehoek

Leestje

Kachtem

Kazantwijk

k bee

e Oud

MARIA EN DE BEER

an rl a ee

St.-Jan

Draaitrap

lleb he

Kruipindaarde

Rhodesgoed

ste lb e ek

Batavia

KILOMETER

De veb eek

Aardappelhoek

Toerisme Pittem Markt 1, 8740 Pittem, tel. 051 46 03 51

Sneppe 85

Zeetje

Sterre

BEZOEKSERCENTRUM FERDINAND VERBIEST

Krieke De ve be ek

Manegem Vl iss in ge nb ee k

Muizelare

Sparappel

Vlasbloem

Sneppe

Doelstok

Roeselare-Beveren

Zuidhoek

Neringen

Kapelrijbeek Kapelrijmeersen

Sneppe

Monteval

Ronceval

N399

Beveren

AarseleKapelle

N35

Rijseleinde

Haantje

Kanegem

Kerkebos

Vijfwege

Rijsselendemolen N37

F. VerbiestOostwijk

Bergmolen

Gapaard

… de erelijst van Koolskamp Koers leest als een ‘wie is wie’ van de wielrennerij? Briek Schotte, Rik Van Looy, Eddy Merckx, Erik Leman, Johan Museeuw, Niko Eeckhout, André Greipel en Marcel Kittel wonnen er.

Oosthoek

Kaaie

Flandrienhuis

N37

Galgenveld

TIELT

Mar ialo op be

ee k Ro b

ARDOOIE

R32

Kruiswege

Flesse

meb eek

om Kr

Akspoele

Ondank

Mevrouwmolen

b Els

E403 A17

Paradijs

… er ook een Belgisch bier bestaat met de naam ‘Pater Verbiest’? Het wordt sinds 2001 gebrouwen in De Proefbrouwerij in Hijfte. Ook de ‘Ferre’, een quadrupel van brouwerij Maenhout, is naar hem genoemd.

Westhoek

bee

Hoog-Beveren

... de sculptuur Feniks (Roger Bonduel) op de Markt van Pittem herinnert aan de dood van twee Pittemse missionarissen in Zaïre?

Molenput

Tommehoek

Zon

Haan

Posterij

Schaarke

Morr Kasteelgoed

Tieltenaar

Liefde

Zuidwijk

Biesgat

Plaatsmolen

RUISELEDE

Lijster

N50

Bras Kapelhoek

Maenhout

Gavers

Koolskamp

Vuilpanne

Hostensmolen Vlaagmolen

Viggezele

Nachtegaal

Mosselmarkt

Bilken

Bergmolen

2 BEgem

Mosselmarkt

Voerman

e be agt

Balsmolen

Schuiferskapelle

Turkijen

Vla

e Po

Molenakker

Knokmolen Instrumentenmuseum Maene Zwijntje

89 84

Klijthoek Moskou Mok

Pittem - Markt of Gemeentelijke sportvelden knooppunt 36

Willekomme

23 Veldhoek

Groenendale

Groene Spriet

Haze

Bilkbos

Raverschootveld

Meiboom

KILOMETER

Kortekeer

Vagehof

Waalbos

Ratelinge

ek be ng

Zandvlugge

Klaphulle

Akspoele

N327

W an teb

bee k

Wante

Strokot

Leestje

Veldekesbe

Korte Wandeling

Eendenkooi

Klaphullebeek

Boekhout

39 Nachtegaal

Kruiskerke

Hekke

Heul

Zwevezele

Lage Bergen

AFSTAND

Vorte Bossen

Bu nd in

21 Zeswege

N370

Spriet

ROUTE 2

Info: www.westvlaamsehart.be/fietsen

k ee eb l Poe voord

Scheldeke

CHINA, KOERS EN LIEFDE MARKT PITTEM Richting 36

Sterrewi

Schoonberg

Disveld

Doomkerke

Beer

Poelvoorde

36,8

Lentakkermolen

Zonnebekehoek

AFSTAND

Platte Beurze

gb eek

N370

Winkelhoek

ek Be

Turfhouwe

... de gebouwen van het penitentiair landbouwcentrum en De Zande in 1837 oorspronkelijk een suikerfabriek waren? De zandgrond leende zich echter niet voor suikerbietenteelt.

Rin

Scheewege

CC De Feniks Beernemstraat 25, 8750 Wingene, tel. 051 65 00 89

De fietskaart ‘Fietsen in ’t West-Vlaamse hart: 6 unieke routes in je buurt’ gingen sinds de lancering in oktober 2018 als zoete broodjes over de toonbank. De voorraad is zo goed als uitgeput. Niet getreurd. Sinds kort zijn de zes routes nu ook online te vinden. Van alle zes de routes kan je een kaart met het traject o.b.v. fietsknooppunten, foto’s en wist-je-datjes downloaden. Veel fietsplezier toegewenst!

WINGENE

ote Gr

... je in café New York (Doomkerke) ooit tickets voor de Red Star Line kon kopen?

TOERISTISCHE DIENST

Parochieveld-bos

Raakske

Ondank

Hoogweg

6 unieke fietsroutes online

Hageland Urthel

54 De Roo

Kaleshoek Vrijgeweed

... De Kaplote, in de gelijknamige straat (richting Tielt, eerste linksaf), Veld naar alle waarschijnlijkheid het oudste nog overgebleven gebouw van Wingene is? Het perceel waar nu huisnummers 1 en 3 staan, was in 1639 een omwalde hoeve.

Stratem

Hoogveld

Barrierke

Lakebos

WIST JE DAT ...

Egypteveld

Scheepsput Gulke Putten

Westkant

Penitentiair Landbouwcentrum

Wildenburg

5 Peerstalle

Baliebrugge

De Zande

Torhout

GRATIS PARKEREN

Nieuwendam

E40 A10

St.-Pietersveld

‘t Blauwhuis

Ka pe

Ve ld

Maria-Aalter Blauwhuisbossen

Hertsbergeveld

Kuurne

gbeek in

Schuurlo

Vagevuurbossen

Piewitte

Kleithoek

Sint-Hubertus

Patersveld

Blekkerbos

N370

Gete beek

Kortekeer

Bakensgoed

S p e ib eek

Hollebeek

Lindeveld

LippensgoedBulskampveld

Le u

Overleie

De Vaanders

Aanwijs

gs be ek

d em

St.-Hubertus

Vijvers

Van Den Bogaerde

N370

Naturaliënkabinet Eric Biebauw

eek tsb ar

Delanier Klein Kasteeltje

Aanwijsputten

Bornebeek

Kruiskalsheide

Langedonk

Leopoldsbrug

Galgeveld

Reigerlo

N368

Hertsberge

N368

Zephyrusmolen De Leite

Info www.brugseommeland.be DISVELD Richting 86

Bulskampveld

Lodie

Neirink

Schare

Hoge Akker

ROUTE 1

Papenvijvers eek

Waardamme

Knok k ee eb

ar Wa

Veldegem

RIT DOOR DE GESCHIEDENIS

Her t

Veldhoek

Ruddervoorde

Hoogveld

Kauter

di Coylde

Lane

ee db Vel

KILOMETER

Vijvers N50 Stokhove

Groene Jager

Hut

47,5

Sint-Joris

Miseriebocht

Turkije

Beernem

Hontzocht

Galgetoren

Rooiveld

N368

Lepe

AFSTAND

N368

Drie Koningen

Kampveld

Rooiveld

Woesten

N32

Drie Koningen

Nieuwenhove

k ee rb vie

Doeveren

Merkenveld

Ber del en bu

Breidels

Baasveld

Leeuw

e be kel Ei

Tielt is de uitvalsbasis. Schuiferskapelle, Aarsele, Koolskamp, Ardooie, Pittem, Egem, Lichtervelde, Kanegem, Zwevezele, Wingene... ze passeren allemaal de revue en dat terwijl je amper steenwegen nadert. Pittoresk cruisen dus. Je hoeft alleen maar te volgen. Stoppen doe je telkens wanneer je daar zin in hebt. Opgelet, er zijn interessante haltes in overvloed! De route van de roadtrips, eentje van 54 km ten noordoosten van Tielt en een andere van 65 km ten noordwesten van Tielt, kan je raadplegen in de vakantiegids, gratis aan te vragen of te downloaden via www.brugseommeland.be.

Bosbaden in de Vagevuurbossen

Pittoresk cruisen

5 ON THE ROAD AGAIN

Soms zoeken we het te ver want eigenlijk kun je ook grootse avonturen beleven om de hoek, daarom stelt de vakantiegids 48u cruisen in het Tieltse voor. Geen Amerikaanse highways, wel kronkelende boerenwegels die je continu op verrassingen trakteren. Je rijgt verzichten en fantastische stops moeiteloos aan elkaar. Enkele smaakmakers: de Poelberg, een kijkstal, inventieve dorpswinkels, een trage boekenboetiek in een oude cinema, een fruitige aardbeienautomaat, een kinderboerderij… Of het platteland in al zijn glorie beleven.

Blauw Kasteelke

Kraai

A6 Abeele

Oeselgem

Wakken

Mandelvijver M an de l

Te De Bie

Buren bij Boeren Werp een unieke blik achter de schermen van een boerderij in ’t West-Vlaamse hart. Ervaar het boerenleven zoals het is. Geniet van een heerlijke hoevelekkernij op een authentieke locatie. Een boerderijbezoek in het kader van Buren bij Boeren betekent anderhalf uur bevrijdend buitengevoel en gepassioneerde uitleg over ons voedsel.

Hoeve De Calvarieberg

DE BOER OP

Zondag 16 juni om 14u Kortewagenstraat 77 in Ledegem Hoe ziet een rund er nu eigenlijk van dichtbij uit? Wat houdt de verzorging van die dieren in? Wat eten ze? Op al deze vragen en nog veel meer krijg je tijdens de rondleiding een duidelijk antwoord. Aan het einde kan elke bezoeker nagenieten met een melkdessertje.

De Caprinehoeve Zondag 7 juli om 14u Gryspeerdstraat 91 in Gits Voor het bezoek aan deze geitenmelkerij trekken we plastieken hoesjes over onze schoenen. We bezoeken de stal met lammetjes, de stal met de melkgeiten en de reusachtige melkmachine. Zo krijgen we een goed zicht op de productiecyclus en het melkproces. Op het einde pikken we nog een bedrijfsfilmpje en een geitenmelkijsje mee.

O’bio

Zaterdag 27 juli om 14u - Driekoningenstraat 36A in Sint-Baafs-Vijve Deze fruithoeve aan de Mandel teelt in de eerste plaats voor de verse markt. Vanaf eind juni tot begin oktober wordt er volop geplukt: blauwe bes, kiwibes, rode bes, gojibes,….

Info en inschrijven: Deelnemen aan een boerderijbezoek is gratis voor pagadders jonger dan 3 jaar. Kinderen tussen 3 en 12 jaar betalen €3. Wie ouder is dan 12 jaar betaalt €5 voor het boerderijbezoek. Bij elk bezoek wordt een proevertje aangeboden. Buren bij Boeren is een initatief van Inagro en `t West-Vlaamse hart. www.westvlaamsehart.be/burenbijboeren - 051 27 55 50

En dankzij bewaring vind je het fruit van O’bio nog wat langer in de hoevewinkel. Daarnaast is het bedrijf zowat het ganse jaar door bezig met het koken van confituur, het persen van sappen, het bereiden van ijs, met artisanale verwerking van de bovenste plank.

’t Glazen Huis

Zondag 25 augustus om 14u Moorsledestraat 1 in Oostnieuwkerke ‘t Glazen Huis is een familiebedrijf waar sinds 1993 tomaten en sla in serres gekweekt worden. Sinds 2014 werden deze teelten aangevuld met het kweken van snoeptomaatjes, knolvenkel en komkommer. Een serre is meer dan een glazen huis alleen. Filip en Kaat laten je kennismaken met wat een plant nodig heeft om te groeien, de hommelnesten voor de bevruchting van de plant, duurzame energie, de verpakkingsmachine,....

Witloofbedrijf Vandewalle

Zaterdag 31 augustus om 14u - Puttensdreef 1 in Pittem Hans en Hilde namen in 1990 het witloofbedrijf van hun ouders over. Via hydrocultuur slagen ze erin om op 3 weken tijd smaakvolle, witte en puntige witloof te oogsten. Korte keten dragen ze hoog in het vaandel en daarom bieden ze hun product dagvers aan via zelfautomaten. In de diepvriesautomaat kan je hun lekkere witloofkroketten met kaas en ham, een uniek en huisbereid product dat ook al gegeerd is bij traiteurs en restauranthouders uit de regio, kopen. Ook wie zijn neus voor witloof ophaalt, lust ervan.

1.000 soorten zoeken in Ruiselede, Tielt en Wingene De schepnetten, loeppotjes, microscopen, verrekijkers, plantenencyclopedieën, de nachtvlinderval en nog tal van ander exploratiemateriaal zijn gereserveerd voor het weekend van 29 en 30 juni. Dat weekend verzamelen natuurexperts in Ruiselede, Tielt en Wingene om er hopelijk 1.000 of meer verschillende soorten planten en dieren in kaart te brengen. Tijdens deze 3e editie van de 1.000-soortendag vinden er ook leerrijke en sfeervolle publieksactiviteiten plaats.

Op trappers langs bossen, weides en akkers Zaterdag 29 juni om 14u – bibliotheek Wingene, Gemeenteplein 1 in Wingene We fietsen ongeveer 25 à 30 km op een gezapig tempo. Enkele begeleiders fietsen met je mee. Af en toe wordt halt gehouden om vogels te spotten. En een welgekomen verfrissend drankje onderweg zal er niet aan ontbreken. Vertrekken en eindigen doen we aan de bibliotheek van Wingene. Nadien kan je de gespotte vogels gerust nog even overlopen op een gezellig terrasje in de buurt...

Stadsnatuur onder de loep Zaterdag 29 juni om 14u30 – voormalig koetshuis Huis Mulle de Terschueren, Ieperstraat 46 in Tielt Er is meer natuur in de stad dan je denkt! Dat is het uitgangspunt van de plantenwandeling doorheen het centrum van Tielt. Natuurgids Trees De Prest hopt met ons van boom over struik naar kruid. Een manier om ook eens anders naar de stad te kijken.

Vleermuizenwandeling Zaterdag 29 juni om 21u – parking opvangcentrum Rode Kruis, Boskapeldreef 6 in Wingene Gaan wandelen in het donker is altijd spannend. Wanneer je daarbij ook nog op zoek gaat naar vleermuizen, wordt het pas echt een boeiende activiteit voor het hele gezin. Onder leiding van twee gidsen gaan we anderhalf uur op zoek naar deze fascinerende nachtdieren. We sluiten de avond af met een gratis drankje. Vergeet je zaklamp niet!

Natuurwandeling op de Poelberg Zondag 30 juni van 9u30 tot 11u30 – parking de Poelberg in de Bergstraat in Tielt Samen met een natuurgids verkennen we deze prachtige omgeving. Vaak komen mensen er genieten van de fraaie vergezichten, deze keer focussen we ons op wat we allemaal ter plekke kunnen zien.

Kindertheater ‘De Don van Diversidad’ Zondag 10 juni om 10u – park Disveld, gelegen achter de kerk van Doomkerke, Brandstraat in Ruiselede Wonderling Verteltheater en het Graafschap brengen een gratis, interactieve kindervoorstelling (leeftijd lager onderwijs) rond natuur en biodiversiteit. Dit theater speelt zich af in het mooie decor van het gemeentepark Disveld in Doomkerke. Bij regenweer wijken we uit naar kamphuis ‘t Haantje op wandelafstand van het park.

Filmvoorstelling ‘De wilde stad’ Zaterdag 29 juni om 17u – zolder Huis Mulle de Terschueren, Ieperstraat 46 in Tielt Meer dan 3 jaar gingen de filmmakers met een team van biologen en de kat Abatutu als gelegenheidsgids op pad in Amsterdam. Het

Info: www.westvlaamsehart.be/1000soortendag

7 1 SOORT OM DE 86 SECONDEN

Zo’n 24-uren zoektocht in de drie gemeenten leert ons hoe het gesteld is met de biodiversiteit in ’t West-Vlaamse hart en helpt ons om gepaste (beheer)maatregelen te nemen om plant en dier een ruggensteuntje te geven. De 1.000-soortendag is een samenwerking tussen de gemeenten Ruiselede, Tielt en Wingene, Natuurpunt De Torenvalk, Gezinsbond Tielt en ’t West-Vlaamse hart en geniet steun van LEADER Midden-West-Vlaanderen, een Europees programma voor plattelandsontwikkeling. Een eerste editie vond plaats in Meulebeke en Pittem (2017), een tweede in Dentergem, Oostrozebeke en Wielsbeke (2018). Toen werden respectievelijk 1.218 en 982 soorten fauna en flora gevonden.

resultaat is een verrassende en intrigerende film over de natuur die werkelijk overal is. Ook waar je het niet zou verwachten... Op en rond de ‘grote bergen van beton en glas’, in de ‘ondergrondse rivieren’ en in de ‘industriële woestijn’. Een film met verbluffend camerawerk. Deze gratis filmvoorstelling i.s.m. Gezinsbond van Tielt is geschikt voor jong en oud.

Planten in plaats van gazon Doorsnee is 75% van de tuinen in Vlaanderen gazon. Niet zo ten huize Marleen Deforche en Jean-Pierre Bossuyt. Het gazon van hun tuin in Ardooie heeft het de laatste jaren zwaar te verduren gehad. Niet alleen de droge zomers speelden de grassprieten parten, ze moesten ook afrekenen met een eigenaar die liever plantenborders ziet in plaats van een getrimde grasmat.

MEER DAN SPRIETEN

“Het is in de eerste plaats uit praktische overwegingen dat we hier en daar gazon hebben opgeofferd voor perken met vaste planten”, vertelt Marleen. “Het gras in hoekjes en kanten waar het moeilijk manoeuvreren is met de grasmaaier ging eruit.” Achterliggend speelt nog een andere, belangrijke reden. “Gazon in een voor- of zijtuin heeft eigenlijk weinig tot geen functie en vind ik daarom eerder nutteloos. Planten daarentegen zorgen ervoor dat er elk seizoen iets te beleven valt: bloembollen in de lente, ’s zomers de bloeiers, warme kleuren in de herfst en verrassende silhouetten en rijm in de winter. In vergelijking met gras bieden vaste planten ook meer stuifmeel en schuilruimte voor allerlei insecten. Mooi meegenomen voor de bijen uit onze bijenkast. Met hier en daar een boom of struik met eetbare noten of bessen kan ook mens en dier al eens een snoepje meepikken.”

Juiste plant op de juiste plaats Marleen breekt zichzelf het hoofd over de herinrichting van de tuin, van de aanleg van nieuwe paadjes over het afplaggen van gazon tot de keuze van planten. Al meer dan 30 jaar verdiept ze zich in de principes van de ecologische siertuin: boeken raadplegen, voordrachten bijwonen, tuinen bezoeken,… We vroegen haar om enkele principes prijs te geven. “Hou zeker rekening met gelaagde begroeiing in de tuin. Deze term wordt gebruikt voor verschillende beplantingslagen boven elkaar, net zoals in een bos waarbij bomen, struiken,

planten en bodembedekkers in verschillende etages voorkomen. Het bevordert een natuurlijke en zelfregulerende begroeiing en is daarom op termijn ook onderhoudsvriendelijk. Eens de planten volgroeid, moet je bijvoorbeeld veel minder wieden. Kwestie is om de juiste plant op de juiste plaats te zetten. Geef een grote groeier voldoende ruimte om te kunnen uitgroeien. Plant bij voorkeur ook inheemse planten.”

Afdekken met golfkarton Een tuinschets en een plantenlijst opmaken is één iets. Een grasmat vervangen door een plantsoen met planten is een ander paar mouwen. Hoe ging je hierbij te werk? “We hebben drie verschillende systemen toegepast. Het gras in de voortuin heb ik met de spade geplagd. Het moest snel gaan want de plantjes stonden te smachten om geplant te worden. Penwortels van bijvoorbeeld paardenbloemen zo veel als mogelijk verwijderd, wat compost ingevoerd en het planten kon beginnen. Het gazon aan de zijkanten van het huis hebben we met dik golfkarton afgedekt. Vervolgens stenen erop tegen het wegwaaien en een dikke laag van grasmaaisel en houtschors die het karton volledig bedekt. Daar waar planten komen, maak je plantgaten en klaar is kees. Intussen is het karton zo goed als opgeteerd en het gras verdwenen. Eén grasperk heeft mijn man met de spade gespit, eveneens een beproefde methode.”

Paardenbloem tussen grassprieten Veel mensen houden net van een groene grasmat. Kan je daar in komen? “Zeker, ik zie ook graag een gazon, ook als het net gemaaid is. Sommigen echter vinden kruiden in het gras slordig. Maar voor mijn part mag er ook wel eens een paardenbloem of ander plantje tussen de grassprieten groeien. Ik verkies een natuurlijke – lees minder gemaakte – en natuurrijke tuin boven een steriel gazon dat in de natuur niet voorkomt.”

Maak plaats voor BBB Interesse in BBB? Het kan een perfect alternatief of aanvulling zijn voor gazon. We hebben het over bio-bloembollen. Er bestaan heus veel meer soorten dan paaslelie en tulp. Heel wat soorten doen het goed in de bodem van ’t West-Vlaamse hart. De ene bol heeft het graag vochtig terwijl andere bollen pas echt floreren en uitbreiden op een droge ondergrond.

Je wil meer weten over bio-bloembollen? Kom dan naar de infoavond ‘Maak plaats voor bio-bloembollen’ van VELT Roeselare op maandag 10 juni om 19u30 in DC Ten Elsberge, Mandellaan 1 in Roeselare. Deelnameprijs: €12 en €7 voor leden van VELT.

700 leerlingen zoomen in op ’t West-Vlaamse hart Bosklassen, zeeklassen, Ardennenklassen,… stuk voor stuk superinteressante schoolexcursies, maar veel over je eigen re gio zal je er niet van opsteken. Daarom biedt Stad-Land-schap Zoom@regio aan. Deze tweedaagse fietsexcursie rond het thema voeding laat leerlingen van het 5e en 6e leerjaar kennismaken met de natuur, het landschap, economie en landbouw, erfgoed,… van ’t West-Vlaamse hart. Bijna 700 leerlingen uit 13 scholen van de regio zoomden dit schooltrimester in op hun eigen regio. Dankzij de medewerking van onderstaande bedrijven en organisaties kon het Stad-Land-schap dit jaar – Zoom@regio is inmiddels aan zijn 9e jaargang toe – een aantrekkelijk en leerrijk parcours onder de wielen van de schoolkinderen schuiven:

Anton Vanderbeken, Bivakhuis De Miere, Bivakhuis Het Rokken, Bruwershof, Bushcraft West vzw, Calvarieberg, Caprinehoeve, De Lochting, De Mandelbie, dienstencentrum Schiervelde, Filip Demaegdt, Franky Galle, Fruitbedrijf Lambrecht-Baart, Huis van de Voeding, Imkerij Withouck, jeugdverblijf ’t Okkernootje, Johan Pattyn, kinderopvang De Wiemkes, Koen Depreiter, LOKAALmarkt, MIROM, Natuurpunt De Buizerd, Neegro, Oxfam Wereldwinkel, provincie West-Vlaanderen, Proxy Delhaize, De Voelsprieterij, Samentuin de Origine, Samentuin Hoeve Vercaemer, Sint-Amandshof, ‘t Glazen Huis, Ten Hoochstede, Vabi, Wereldhuis, Wonderling Verteltheater en de bedrijven waarvan het logo is afgebeeld.

Dagboekfragment klas 5B van GVB Staden n tomatenplante mmels die de ho et m ze is werken In ’t Glazen Hu die Sommige van bevr uchten. et machines. m l vo t he j d rdopjes bi de Foods ston kregen we oo Bij Greenyard ig kk lu t Ge . id zakjes verpak ren superlu en groenten in machines wa or vr ge ep di . e en word e zagen ho heid gebracht rondleiding. W juiste maateen de in st oe m s werden. Alle

De machines bij Greenyard Foods waren toen we in supercool, m zo’n vriestun aar nel moesten vond ik dat ke , i eng. Floor Vandew

hgraeve

Janne De Burg

In het Vijverb os gingen we op zoek naar schorskevers insecten. We en pissebedde vonden n. We maakten oo ma tekening va k een 360° pa n wat we rond noraom ons konden zie Mijn mooiste n. moment was to en we al die machine Foods zagen. s van Greenyar Eerst dachten War re en ik da d maar dat was t het supersaa het niet. i ging zijn, Wout Reyntje s

alle

ZEEKLASSEN, MAAR DAN IN DE REGIO

www.kipcodamaco.com

Zijn er nog akkervogels?

PRRRI PRRRI PRRRI

Is ’t West-Vlaamse hart stilaan een woestenij voor akkervogels zoals gele kwikstaart, ringmus, kneu, zomertortel, kievit, patrijs, veldleeuwerik,…? Binnenkort krijgen we daar een beter zicht op dankzij de uitgebreide vogelinventarisatie waarbij Natuurpunt De Torenvalk, Natuurpunt Mandelstreke, de wildbeheereenheden Baekeland en ’t Veld, de provincie West-Vlaanderen en het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart de handen in elkaar slaan. Van maart tot eind juni inventariseren vogeltellers van voornoemde verenigingen een groot deel van ’t West-Vlaamse hart, m.n. het grondgebied tussen Staden en Ruiselede, ten noorden van de steden Roeselare en Tielt. Bedoeling is om beter zicht te krijgen op de verschillende soorten akkervogels en hun verspreiding in de regio. Dit moet ons in staat stellen gerichte maatregelen te nemen zoals het inzaaien van akkerranden en het aanplanten van hagen en houtkanten. Ivan Bruneel van kern Groot-Staden van Natuurpunt Mandelsteke en Frank Verbeke van de wildbeheereenheid Baekeland tellen mee. We brachten hen eens samen voor een babbel over akkervogels in ’t West-Vlaamse hart. Hoe is het gesteld met de akkervogels in ’t West-Vlaamse hart? Ivan: “Er is duidelijk een neerwaartse evolutie. Het probleem is dat de meeste van onze akkervogels hier geen plaats meer vinden om te broeden. De manier van landbouw is hierbij nefast: weides veranderen in groenteakkers, bomen en struiken verdwijnen, iedere vierkante meter wordt benut…” Frank: “We leven inderdaad in een streek met de beste landbouwgronden van de wereld. Tijdens de broedperiode wordt er intensief op het land gewerkt, waardoor de vogels niet altijd de kans krijgen hun nesten uit te broeden. Wij houden telgegevens bij van de patrijs. Er is een lichte daling op te merken, maar in onze streek is die minder sterk dan in andere delen van het land. De patrijs voelt zich thuis in de open gebieden die hier volop te vinden zijn. Andere soorten hebben meer hagen of natte weides nodig en die zijn hier steeds minder te vinden. Daarom zou er meer werk moeten gemaakt worden van biotoopverbetering in combinatie met het bestrijden van predatoren, iets waar de jagerij volop op inzet.”

Frank Verbeke (links) van WBE Baekeland en Ivan Bruneel (rechts) van Kern Groot Staden van Natuurpunt- Mandelstreke.

Waarom is jullie vereniging in dit samenwerkingsproject rond akkervogels gestapt? Frank: “Vanuit de jagerij werd er reeds jaren geleden een patrijzenproject opgestart. Eigenlijk willen de WBE’s en Natuurpunt hetzelfde doel bereiken, zij het via andere accenten. Als we met verschillende partijen samenwerken kunnen we meer bereiken.” Ivan: “Van bij de opstart van de Natuurpuntkern Groot-Staden hebben we ons altijd open gesteld om met anderen samen te werken. Zowel de natuurvereniging als de wildbeheereenheid willen hetzelfde bereiken en dat is een betere natuur.”

“Zowel de natuurvereniging als de wildbeheereenheid willen hetzelfde bereiken en dat is een betere natuur.” Wat verwachten jullie van deze samenwerking? Ivan: “Recent ontwikkelden we een natuurgebiedje aan de Vijfwegen langs de oude spoorlijn de Vrijbosroute. Een ideaal biotoop voor broedvogels. Als we dit gebied nog wat beter kunnen maken, door bijvoorbeeld een zaadmengsel in te zaaien, zal dit nog meer voedsel opleveren en vogels aantrekken. Onder de vogels doet het snel de ronde waar er voedsel te vinden is. Vinken, groenlingen, mezen, patrijzen en ook de torenvalk en muizen hebben deze winter al de weg gevonden naar onze Vijfwegenpoel.” Frank: “Wij hopen aan het licht te brengen dat het in onze streek minder slecht gesteld is met de akkervogels dan men vermoedt. Ook willen we meer en aangepaste middelen voor akkervogels, bv. in het kader van de beheersovereenkomsten van de VLM, naar onze streek halen. Verder willen we ook duidelijk maken dat jagers meer doen enkel schieten en aantonen dat ze wel degelijk begaan zijn met de biodiversiteit, niet enkel met het jachtwild.” www.westvlaamsehart.be/akkervogels

Ardo tekent Green Deal biodiversiteit op het bedrijventerrein Het diepvriesgroentenbedrijf Ardo heeft de ‘Green Deal Bedrijven en Biodiversiteit’ ondertekend. Dit is een vrijwillige overeenkomst tussen bedrijven en de Vlaamse overheid met als doel de biodiversiteit op het bedrijventerrein en het draagvlak voor biologische diversiteit te verhogen.

Actieplan Ardo Je zou er misschien niet meteen aan denken, maar op industrieterreinen liggen er heel wat kansen voor natuur. Er liggen terreinen braak, je kan grote buffers maken met houtkanten ... allemaal plekken waar dieren en planten zich goed kunnen voelen. En die een industrieterrein aantrekkelijker maken voor het oog. In dit magazine nemen we het actieplan van Ardo in het kader van deze Green Deal even onder de loep.

Nestkast voor slechtvalk “Op het terrein is er een aanzienlijke oppervlakte water: buffers voor de opvang van regenwater, een irrigatiebekken en een poel. Deze zijn rondom met groen beplant en daardoor zeer in trek bij o.a. vogels. Op het dak van het distributiecentrum hebben we in samenwerking met Natuurpunt een nestkast voor de slechtvalk geïnstalleerd, al is het nog even geduld oefenen alvorens we de eerste bezoekers mogen verwelkomen.” De parkeerplaatsen hebben een waterdoorlatende ondergrond en worden met een minimaal gebruik van herbiciden onderhouden. “Voor de verlichting op de site kozen we lage verlichtingspalen die lokaal licht geven waar nodig maar tegelijk lichtpollutie minimaal houden.” Ook in toekomstprojecten zal Ardo rekening houden met het aspect biodiversiteit.

11 DIVERS EN BIO

Van de 133 bedrijven die deelnemen aan dit project, dat loopt van september ’18 tot eind ’21, zijn er nog twee uit ’t West-Vlaamse hart, met name Roularta en Sioen. Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart is toegetreden als ondersteunende partner en engageert zich o.a. om deel te nemen aan het lerend netwerk rond deze Green Deal, ondersteuning te bieden aan bedrijven op het vlak van soortenbescherming (vb. zwaluwen en amfibieën), een infosessie te organiseren voor andere bedrijven en KMO’s uit de regio, promotie te maken voor de actieplannen in het kader van Green Deal,… De motivatie om als intergemeentelijke samenwerking het karretje aan te haken, komt voort uit de rotsvaste overtuiging dat economische dynamiek en omgevingskwaliteit hand in hand kunnen gaan.

er enkele punten uit. “In totaal zijn er 4,4 hectare groenscherm ingetekend. We kiezen vooral voor streekeigen groen zoals hazelaar. Op vraag van een naburige imker hebben we ook sneeuwbes geplant, een kamperfoliestruik waar bijen heel wat voedsel vinden. Met grasland, een bloemenweide en een insectenhotel willen we de bijen en andere bestuivers nog een duwtje in de rug geven. De groenzone dient voor de visuele afscherming van de bedrijfsterreinen en biedt de plaatselijke fauna schuilplaats, voedsel en een leefgebied. Deze groenzone wordt volledig pesticidenvrij onderhouden.”

www.westvlaamsehart.be/greendeal

In het kader van de Green Deal stelde het voedingsbedrijf een masterplan op voor de aanleg van groenzones op en rond de site in Ardooie. “Hiermee willen we het bedrijf op een milieuvriendelijke en esthetische wijze opnemen in het landschap.” Camille licht

4,4 ha groenscherm

Lu cL am ber t

“De deelname van Ardo aan de Green Deal ligt volledig in de lijn van onze bedrijfsmissie ‘We preserve nature’s gifts’”, vertelt Camille Dekie, sustainability officer – energy coordinator bij dit voedingsbedrijf met hoofdzetel in Ardooie. “Voor de productie en verkoop van vriesverse groenten, kruiden en fruit zijn we enorm afhankelijk van de natuur en daarom doen we er alles aan om die optimaal in evenwicht te houden. Niet alleen op de velden waar geoogst wordt, maar ook op en rond de bedrijfssites.”

Groenscherm Ardo

Kalender ‘Genieten van ’t West-Vlaamse hart’ In ’t West-Vlaamse hart zijn er verschillende pareltjes van groendomeinen en mooie landschappen. Vaak zijn ze nog te weinig bekend, ook voor wie er zelfs heel nabij woont. Onbekend is onbemind. De kalender ‘Genieten van ’t West-Vlaamse hart’ wil hier verandering in brengen. De meeste activiteiten zijn gratis, tenzij anders vermeld. Inschrijven is enkel nodig voor activiteiten aangeduid met een ster (*). www.westvlaamsehart.be/kalender 051 27 55 50 – westvlaamsehart@west-vlaanderen.be

Op de drempel van de zomer in De Kleiputten

Zondag 9 juni, doorlopend van 14 tot 16u, vijver achter kasteel Wallemote, Kokelarestraat in Izegem

Zondag 16 juni van 10 tot 11u30, parking natuurreservaat, Babiliestraat in Rumbeke

ONBEKEND IS ONBEMIND

12 Salamander, groene en bruine kikker, libellenlarve, waterjuffer, poelslak, posthoornslak, ruggenzwemmer, schaatsenrijder, duikerwants, waterpissebed, vlokreeft… Deze en nog veel andere waterdiertjes schepten we vorig jaar uit de kasteelvijver in Wallemote-Wolvenhof. Ooit al eens een alpenwatersalamander van dichtbij gezien? Zwemmen die insecten werkelijk op hun rug en zijn er die schaatsen aan hun pootjes hebben? De schepnetjes, loeppotjes, zoekkaarten en streekverkenners Valerie en Patrick zijn alvast gereserveerd. Schep je mee?

Op verkenning in Coluscampum Dinsdag 11 juni van 14u30 tot 17u, parking Dorpsplein in Koolskamp Een verkenningsronde van een 8-tal kilometer doorheen Coluscampum, heden bekend onder de naam Koolskamp. Start aan de St.-Martinuskerk met haar indrukwekkende praalgraven van ‘De Heeren van Lichtervelde’. Aanschouw het aan- en afvliegen van de huiszwaluwen. Via veld-

Scheppen in het water in Wallemote-Wolvenhof

wegen gaat het richting de groenteakkers. Zouden de bonen al geplukt zijn? Ontdek het Jobeekbosje, een stukje ongerepte natuur langs de gelijknamige beek. Het ‘bomkapelleke’(zie foto) brengt ons naar een mirakuleus verhaal over de Tweede Wereldoorlog. Voor deze namiddagwandeling neemt Natuurpunt De Torenvalk Hendrik Duyck, een recent afgestudeerde natuurgids, onder de arm. Deelnemen kost €2 en is gratis voor leden van Natuurpunt.

Ontdek de natuur in wijk Groenpark Zaterdag 15 juni vanaf 13u30 tot 16u30, Collievijverpark in Roeselare Natuurpunt Mandelstreke strijkt af en toe neer in een Roeselaarse wijk om er een thema rond natuur aan te kaarten. Op zaterdag 15 juni is de plaats van afspraak in wijk Groenpark in Roeselare. Dit is de wijk ten zuidwesten van het centrum bij de Collievijverbeek, waar straten naar bomen zijn genoemd. Natuurpunt presenteert er in samenwerking met de wijkwerking, JNM, stad Roeselare en ’t West-Vlaamse hart een interactieve namiddag voor jong en oud. Laat je verrassen.

Wil je het onderste uit de kan halen van de op één na langste zondag van het jaar? Kom dan naar De Kleiputten. De gidsen zwaaien met veel plezier de reservaatpoorten open. Rond die tijd barst het reservaat van het jonge leven. Langs de ondiepe oevers is er nog veel meer te beleven: met een vleugje zon verdedigen libellen ongenadig hun territorium, dat heerlijk geurt door de massaal bloeiende watermunt. Het koninginnekruid vormt een eldorado voor dagvlinders en een hele schare zweefvliegen. Na de passage in het afgesloten reservaat maken we een ommetje doorheen het jonge Bergmolenbos.

Met de fiets op verkenning in Meulebeke (*) Vrijdag 21 juni van 19 tot 22u, Markt in Meulebeke Met streekgids Geert Storme fietsen we 20 km door de Berengemeente. Onderweg trekken we 7 keer de remmen dicht om te zien wat we tot nu toe nog niet zagen. Hoogtes en laagtes in het landschap worden handig gebruikt ten voordele van eigen huishouden en gezinsinkomen.

DE GROENE AS

Zie p. 7.

Eerste Wereldoorlog was de lijn belangrijk voor de aanvoer van Duitse troepen en materieel naar het front. Vooral bij de Derde Slag van Ieper speelde deze spoorlijn een belangrijke rol. Ook tijdens het bevrijdingsoffensief kwam de spoorroute in de vuurlinie te liggen. Gids Kevin Breyne neemt ons mee langs de Kezelbergroute en vertelt onderweg verhalen en gebeurtenissen over WOI. We houden o.a. halt aan Kezelberg Military Cemetry, Ledeghem Military Cemetery en Menen Wald. De tocht is 26 km lang. We fietsen aan een gezapig tempo.

Natuur te kijk in de Mandelhoek

Op stap met Heks Mavelle in Het Sterrebos (*)

Zondag 30 juni tussen 13u30 en 17u, Natuurreservaat Mandelhoek, Waterstraat 6 in Ingelmunster

Woensdag 3 juli van 14 tot 16u, parking provinciedomein, Sterrebosdreef in Rumbeke

DE KEZELBERGROUTE

fietsen wandelgids

Asten en vlasschuren zijn een kort leven beschoren. Molens en kouters blijven langer in beeld. Ook de prehistorische Leie laat haar sporen zien. We kiezen de langste dag van het jaar voor deze boeiende en verrassende kennismaking met het dorp aan de Meulebeek.

1000-soortendag in Ruiselede, Tielt en Wingene

Op verkenning langs de Kezelbergroute (*) Zondag 30 juni van 13u30 tot 17u, parking Inagro, Ieperseweg 87 in Beitem De Kezelbergroute, de voormalige spoorlijn 65 tussen Roeselare en Menen, werd enkele jaren geleden over een afstand van 8 km heringericht als een groene as voor wandelaars, fietsers en ruiters. Tijdens de

Zondag 7 juli van 14 tot 17u, voormalig stationsgebouw, Ontmijnerstraat 1 in Westrozebeke

Foto Natuurpunt Kern Groot- Staden

Zoek je mee naar de magische kikker in Het Sterrebos? Aan de hand van proefjes leert Heks Mavelle je bij over de natuur in het bos. Zo verzamel je heksentekens om de geheime code te kraken die je de weg naar de verborgen kikker wijst. Met een heksen- of tovenaarshoed op gaat het zoeken nog zoveel beter. Deze activiteit richt zich tot kinderen van 5 tot 10 jaar en hun (groot)ouders.

Sint-Janskruidenwandeling langs de Kezelbergroute Zondag 7 juli van 14u30 tot 17u, voormalig stationsplein achter Stationsstraat in Ledegem

Plantenwandeling op de Stroroute Zaterdag 6 juli van 14 tot 16u, parking Vierkavendomein in Nettingstraat in Moorslede De Stroroute is een vrij liggend fietspad tussen Roeselare en Zonnebeke. Het pad volgt de oude spoorlijn 64 en werd door de provincie ingericht tot een groene as. Plantenkenner Eric Cosijns neemt ons mee op pad om de rijkdom aan planten te bewonderen. Onderweg genieten we ook van het

Begin juli staat het Sint-Janskruid volop in bloei. Deze plant met zijn kenmerkende gele bloemen staat ook langs de Kezelbergroute, de voormalige spoorlijn tussen Roeselare en Menen. Natuurwerkgroep De Kolleblomme neemt je mee op zoek naar Sint-Janskruid en andere flora langs deze groene as en vertelt je ook over de geneeskrachtige eigenschappen en de volkse gebruiken van de verschillende planten.

13 ONBEKEND IS ONBEMIND

Tijdens deze ‘opendeurdag’ van Natuurpunt De Buizerd kunnen de bezoekers, zowel jong als oud, vrij wandelen op de wandelpaden doorheen dit unieke natuurreservaat langs de Mandel in Ingelmunster. Er staan ook enkele doe-activiteiten op het programma. Nakaarten kan in Het Schuttershuisje, dat tegen de opendeurdag volledig gerenoveerd zal zijn. Vergeet niet om stevig schoeisel aan te trekken. Honden zijn helaas niet toegelaten.

Zwaluwenfietstocht aan de Vijfwegen

Met Natuurpuntkern Groot-Staden fietsen we op een rustig tempo zo’n 15 km voor een tocht vol zwaluwen. We gaan op zoek naar dakpannen waar er gierzwaluwen onder nestelen, bezoeken onze kolonie huiszwaluwen en brengen een bezoekje aan een stal waar de boerenzwaluwen je onderuit vliegen.

Zaterdag 29 en zondag 30 juni

landschap en tanken we wat zuurstof bij. Een fototoestel en vergrootglas kunnen van pas komen op deze plantenwandeling van Natuurpunt Mandelstreke.

Eerste avondwandeling in een reeks van vier. Natuurpunt De Torenvalk stippelt een route van een 7-tal km uit langs onbekende hoekjes, aardewegen, bosjes, imposante dreven, kleine stukjes heide,… Onderweg vertelt gids Noël Lievrouw op een drietal plaatsen een interessant weetje of een mooie anekdote. Naar gewoonte schenkt Natuurpunt na de wandeling een lokaal fruitsapje of biertje. Is er iets mooier denkbaar op een zonnige donderdagavond? Deelnemen (incl. drankje) kost €4 en is gratis voor kinderen jonger dan 7 jaar. Leden van Natuurpunt genieten €2 korting.

ONBEKEND IS ONBEMIND

om te weten te komen hoe het gesteld is met de vlinders in Vlaanderen. Ook in ‘t West-Vlaamse hart wordt er geteld. Een gids van de vlinderwerkgroep van Natuurpunt De Torenvalk neemt ons mee naar de tuin van B&B Het Gezellehof in Kanegem en naar provinciedomein De Baliekouter in Wakken. Vlinders zijn vliegende juweeltjes. Ze dansen in de lucht. Hun kleuren zijn overweldigend. Hun leven een al mysterie. Die pracht wil de gids je laten zien tijdens deze twee vlinderinventarisaties. Deelnemen kost €2 en is gratis voor -12-jarigen en leden van Natuurpunt.

Plantaardigheden in ’t Veld Zondag 4 augustus van 14 tot 16u, parking provinciedomein, Kasteelstraat in Ardooie

Derde avondwandeling in een reeks van vier van Natuurpunt De Torenvalk met gids Johan Callewaert. Zie omschrijving ‘Zomerse avondwandeling in Doomkerke’ hierboven.

Zomerse avondwandeling in Dentergem Donderdag 22 augustus om 19u, parking Oude Koestal, Tieltseweg 45 in Dentergem

Donderdag 11 juli om 19u, kerk van Doomkerke, Brandstraat in Ruiselede

Zomerse avondwandeling in Doomkerke

Laatste avondwandeling in een reeks van vier van Natuurpunt De Torenvalk met gids Hans Vansteenbrugge. Zie omschrijving ‘Zomerse avondwandeling in Doomkerke’ hierboven.

De nachtwacht in de Mandelhoek

Zomerse avondwandeling in Lichtervelde

Zaterdag 24 augustus van 20 tot 22u en later , natuurreservaat Mandelhoek, Waterstraat 6 in Ingelmunster

Donderdag 25 juli om 19u, kiosk Huwynsbossen, Beverenstraat in Lichtervelde

Oud en jong proberen hun plekje te veroveren in het druk bewortelde domein. Door de verschillende groeiomstandigheden is de variatie aan planten merkwaardig groot. Willy Herreman, een ervaren plantenkenner, bloeit open in ’t Veld! Scherp je botanische kennis bij en wees van de partij! Tweede avondwandeling in een reeks van vier van Natuurpunt De Torenvalk met gids Antoon Kindt. Zie omschrijving ‘Zomerse avondwandeling in Doomkerke’ hierboven.

Vlinderinventarisatie in Kanegem en in de Baliekouter (*) Zaterdag 27 juli in B&B Het Gezellehof, Axpoelmolenstraat 13 in Kanegem en zondag 28 juli in De Baliekouter, Ommegangstraat in Wakken, telkens van 14u30 tot 16u30 Eind juli is er ‘De Grote Vlindertelling’ van Natuurpunt. In parken, natuurdomeinen en tuinen wordt er massaal geteld

Zomerse avondwandeling in Zwevezele Donderdag 8 augustus om 19u, parking Zingende Watermolen, Watermolenstraat 2 in Ruddervoorde

Als de zon ondergaat, vindt er meer verandering plaats dan alleen het verdwijnen van de zon. De natuur ondergaat een metamorfose. Dieren die overdag actief waren zoeken schuilplaatsen op. Maar daarmee wordt het niet rustiger buiten. De natuur trekt een nieuw blik dieren open. Misschien wel meer dan er overdag te vinden zijn. Een hele nieuwe wereld komt tot leven. Hou je mee de nachtwacht in het natuurreservaat de Mandelhoek? Natuurpunt De Buizerd en de Vleermuizenwerkgroep van Natuurpunt starten met een inleiding over nachtvlinders, muizen en vleermuizen. Daarna duiken we het natuurreservaat in. Met batdetectoren sporen we dwergvleermuizen, watervleermuizen, laatvliegers en misschien wel rosse vleermuizen op. Aan

de nachtvlinderval vergapen we ons aan de pracht van kleuren en motieven, want lang niet alle motten zijn saai bruin. Onderweg controleren we ook de livetraps op pootafdrukken van muizen en wie weet … marters. Kortom, een boeiende avond, veel spannender en minder voorspelbaar dan een avondje televisie.

Nacht van Ter Borcht (*) Vrijdag 30 augustus vanaf 17u

de legendarische Teeuwkensbrug gaan we Oostrozebeke binnen. De Papegaaistraat en de Drogenbroodstraat. Mooi toch? Akkers en weilanden, oude Mandelarmen, mooie natuurgebiedjes. Wist je dat de kwaliteit van het Mandelwater veel verbeterd is? Kortom, kom mee en ontdek het onbekende Oostrozebeke. Deelnemen kost €2 en gratis voor leden van Natuurpunt.

Zie p. 3.

De Kleiputten, een ware luchthaven voor vogels

Vleermuizenavond in Het Sterrebos

Zondag 15 september van 10 tot 11u30, parking natuurreservaat, Babilliestraat in Roeselare

Heb je reeds vleermuizen zien fladderen boven het water? En met een batdetector, een toestel dat via elektronische weg de ultrasone geluiden van vleermuizen omzet naar voor ons hoorbare geluiden, ‘hoor’ je de rondvliegende vleermuizen in het duister. Best stemmig … maar je leert ook de verschillende soorten vleermuizen die in Het Sterrebos vertoeven, herkennen aan de hand van de verschillende ratelende geluiden uit de batdetector.

Donderdag 12 september van 14u30 tot 16u30, parking van provinciedomein de Baliekouter, Ommegangstraat in Wakken

Goesting in een namiddagwandeling in een verrassend landschap en langs plukjes natuur? Dan komt de gemeente Oostrozebeke misschien niet meteen in je op. En toch kan je er een mooie en aangename wandeling maken. Een uithoek in het noordoosten van de gemeente bleef gespaard van bebouwing en industrie. De Mandelvallei heeft er heel wat moois te bieden. Tijdens de wandeling ‘Onbekende Oostrozebeke’ (7 km) neemt Natuurpunt De Torenvalk je mee op verkenning in deze uithoek. We starten echter wel in …Wakken, meer bepaald aan de nabijgelegen parking van het provinciedomein de Baliekouter. Via

Vrijdag 27 september met vrije start tussen 19u30 en 20u30, cafetaria De Keunepupe in provinciedomein ’t Veld, Kasteelstraat in Ardooie

Hoewel dit Roeselaars reservaat maar een beperkte oppervlakte heeft, vormt het een sterke aantrekkingspool voor vele doortrekkende water- en zangvogels. Als rustgebied oefent het moerasgebied een onmiskenbare magneetfunctie uit op de wijdere omgeving, zeker sinds de recente groei van het aangrenzende Bergmolenbos. Verrassingen zijn in deze periode nooit ver weg, een ijsvogel en zeldzame reigersoorten horen daar ook bij. Reken

Ontdek het provinciedomein ‘t Veld tijdens een geanimeerde avondwandeling van ongeveer 3 km. Onderweg maak je kennis met het bos en zijn natuur via een soundscape van bosgeluiden, een spel met opgezette dieren, een verhaal van een ondergedoken boef uit de 19de eeuw, schijnwerpers op de Ferrariskaart,... Onderweg loop je ook een pof-up bar tegen het lijf met lekkers uit het bos. Deelnemen aan unieke wandeling van Natuurpunt De Torenvalk, Amar en ’t West-Vlaamse hart kost €2.

Gezocht: deelnemers moestuinteam Kriebelen de vingers al een tijdje om te beginnen met een moestuin? Maar weet je niet goed hoe eraan te beginnen? Dan is het eco-moestuinteam misschien iets voor jou! In 7 à 8 lessen, die telkens doorgaan thuis bij de deelnemers van zo’n team, brengt een gespecialiseerd lesgever alle theorie en praktijk over. De lessen volgen het ritme van het seizoen. Eerst wat theoretische bagage in het najaar, daarna vanaf maart wordt het allemaal veel praktischer en zijn de sessies afgestemd op datgene wat zich op dát moment in de moestuin afspeelt. Van zodra er voldoende kandidaten (6 tot 8 deelnemers) zijn die bij elkaar in de buurt wonen, kan een eco-moestuinteam uit de startblokken schieten. Deelnemen aan een eco-moestuinteam kost je niets. Het provinciebestuur draagt de kosten voor de lesgever. De deelname aan alle sessies en het eventueel verwelkomen van je mede-cursisten in je woonkamer en moestuin volstaan als engagement! De opstart van de volgende moestuinteams is voorzien in het najaar 2019. Info en inschrijven www.westvlaamsehart.be/moestuinteams

15 ONBEKEND IS ONBEMIND

Onbekend Oostrozebeke

‘t Veld by night (*)

Zaterdag 31 augustus van 20 tot 23u, parking provinciedomein, Sterrebosdreef in Rumbeke

daarbij de libellen-, sprinkhaan- en vlindersoorten tussen de late herfstbloeiers en veel smakelijke bessen, en je weet dat deze wandeling iedereen van begin tot eind zal boeien. Gidsen van Natuurpunt Mandelstreke helpen je dit natuurjuweeltje te ontdekken.

Gezocht: burgers voor wetenschapsproject insecten

LOEPZUIVER

De Voelsprieterij (d.i. de educatieve poot van ’t West-Vlaamse hart) roept de scholen van de regio op om deel te nemen aan INVRIVI, een wetenschappelijk project van HoGent waarbij klassen gegevens verzamelen voor een natuurlijke plaagbeheersing van bladluizen. Ook burgers met een boom in de buurt kunnen deelnemen aan dit burgerwetenschapsproject. Wil je deze zomer een boom in je tuin of straat onder de loep wil nemen? Dan kan je aan de slag via het project INVRIVI@HOME.

Zoek en win! Op de 1.000-soortendag van eind juni gaan we op zoek naar 1.000 soorten dieren en planten in Tielt, Ruiselede en Wingene (zie p. 7). Wie zijn geduld niet tot dan ophouden kan, dagen we uit om de 5 afgebeelde diertjes in dit magazine op te snorren. Deze 5 diertjes zitten verstopt op de voorgaande pagina’s. Noteer de juiste pagina onder het diertje en maak kans op één van de 5 sets zoekkaarten (dagvlinders, beestjes op struiken, planten en tuinvogels). Vergeet ook niet om de schiftingsvraag ‘Hoeveel lezers zullen deelnemen aan deze wedstrijd?’ te beantwoorden. Mail je antwoorden, naam en adres vóór 1 juli ’19 naar westvlaamsehart@west-vlaanderen.be. Veel zoekplezier!

Info: www.westvlaamsehart.be

Stad-Land-schap ‘t West-Vlaamse hart Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart is een samenwerking tussen de Provincie West-Vlaanderen en de steden/gemeenten Ardooie, Dentergem, Hooglede, Ingelmunster, Izegem, Ledegem, Lichtervelde, Meulebeke, Moorslede, Oostrozebeke, Pittem, Roeselare, Ruiselede, Staden, Tielt, Wielsbeke en Wingene. De 17 gemeenten en het provinciebestuur werken samen op het vlak van landschapsopbouw, attractiviteit en belevingswaarde in de regio. De inspanningen moeten ertoe leiden dat inwoners in de regio blijven wonen en natuur en recreatie niet langer buiten de streek gaan opzoeken. De werking geniet ook steun van Leader Midden-West-Vlaanderen, een Europees programma voor plattelandsontwikkeling. Meer bepaald voor de ontwikkeling van een recreatiekaart, de organisatie van een 1000-soortendag, het uitwerken van een nieuwe scolaire excursie, het schrijven van een leidraad voor een gebiedsverkenning en het organiseren van publieksactiviteiten in groendomeinen. www.westvlaamsehart.be

Dentergem

p...........

COLOFON Dit magazine is een uitgave van het Stad-Land-schap ’t West-Vlaamse hart, Streekhuis Midden-West-Vlaanderen, Spanjestraat 141/2, 8800 Roeselare, 051 27 55 64, westvlaamsehart@west-vlaanderen.be www.westvlaamsehart.be Verantwoordelijke uitgever: Jurgen Vanlerberghe, gedeputeerde provincie West-Vlaanderen en voorzitter van Stad-Land-schap. Werkten mee aan dit nummer: Pieter Santens, Pieter Blontrock, Roeland Vanlerberghe, Philip Vanhie, Wim Devarrewaere en Koen Vankeirsbilck. Vormgeving: Grafische dienst - provincie West-Vlaanderen Druk: Grafische dienst - provincie West-Vlaanderen Coverfoto: Ter Borcht Meulebeke (©Filip Santens) Gedrukt op milieuvriendelijk papier