Wandelbrochure

W

Alle routes in dit boekje vind je ook op RouteYou. Daar kan je de routes downloaden om te gebruiken op een gps, of ze afdrukken.

Surf naar waregem.routeyou.com

Bron kaarten: Grootschalig Referentie Bestand Vlaanderen, AIV www.waregem.be/daguitstappen www.waregem.be/horeca

Ontdek ook onze fietsroutes, vraag ernaar in de stadswinkel

3

Inhoud

Oud Spoorwegpad - 3,5 km

4

Bengelpad - 4,5 km

5

Waterhoek - 4 km

6

Kerkwegelpad - 5 km

10

Radio 2 wandeling - 6 km of 13,5 km

16

Op de grens van West en Oost - 7,5 km

22

10 000 Stappenwandeling - 7,5 km

26

Vierbekenpad - 7,5 km of 11,5 km

30

Monnikenwandeling - 8 km

38

Briek Schottewandeling 11 km

48

4

Oud Spoorwegpad - 3,5 km Voormalig station Sint-Eloois-Vijve

Deze route bevat geen gestructureerde stap voor stap wegbeschrijving en is enkel uitgestippeld op kaart.

Start: het waterzuiveringstation, Slekkeput te Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis

VIVES Waregem-Tielt

Werkplus Waterzuiveringsstation

Bengelpad - 4,5 km Deze route bevat geen gestructureerde stap voor stap wegbeschrijving en is enkel uitgestippeld op kaart.

Start: parking begraafplaats, Schoendalestraat te Desselgem

lesta

a end Scho raat

Begraafplaats

5

6

Waterhoek - 4 km De Waterhoek is een wijk van het Gaverke, gelegen ten westen van de Expresweg. Deze wandeling van vier kilometer loopt op de grens van drie gemeenten: Waregem, Sint-Eloois-Vijve en Desselgem. Het parcours doorkruist dit landelijk gebied.

We starten deze wandeling in de Tapuitstraat in Waregem ter hoogte van huisnummer 49.

De Tapuitstraat waarin we ons nu bevinden, had vroeger (1846) een andere naam, namelijk ‘Grootte Straete van Nieuwenhove’, verwijzend naar een ander gehucht van Waregem. De grondvesten van het huisnummer 68 dateren van 1802.

Samen met het huisnummer 81 waren dat de enige huizen tussen De Tapuit en de spoorweg.

Net voor de spoorwegtunnel valt op onze linkerkant een vlasbedrijf op. Eén van de weinige nog werkende overgebleven bedrijven in de hier zo beroemde vlasstreek.

De Leiestreek was enorm belangrijk in het transport van het vlas. De Leie kreeg de naam: ‘Golden River’.

We gaan verder richting spoorwegtunnel en slaan net voor de tunnel links af. Dit is de Waterstraat.

Het staat vast dat deze buurt in een ver verleden een moerassige streek was. De naam ‘Moorstraat’, iets verderop aan de grens met Sint-Eloois-Vijve, verwijst hiernaar. ‘Moor’ is een synoniem van moer en dit betekent een moeras of moeilijk doorwaadbare plaats.

Ter hoogte van de nummers 121 en 117 vertrok er in de 19e eeuw een voetweg die uitkwam in een karrenspoor achter het Waterhoek - 4 km

huisnummer 63, verder in de Waterstraat.

Deze voetweg werd de Waterwegel genoemd.

Halverwege de Waterstraat – ter hoogte van huisnummer 89 - slaan we links de ‘kleine’ Waterstraat in.

Dit was vroeger ook een voetweg: de Tapuitwegel. Deze wegel staat al ingetekend op de kaart van 1844. Tot omstreeks 1950 was de Tapuitwegel zelfs afgesloten met een ‘balde’, dit is een houten afsluiting die door de boer kan worden geopend om zijn landerijen te bereiken.

Op dezelfde kaart van 1844 treffen we in de ‘kleine’ Waterstraat, alias Tapuitwegel, slechts twee woningen aan: op de plaats van de huidige nummers 124 (met mooie dakkapelletjes) en 122.

Vroeger stond halverwege deze straat aan de rechterkant één van de twee kapelletjes die deze wijk rijk was. Het werd gebouwd om genezing te bekomen. Het ‘bos’ rechts wordt sinds jaren ongemoeid gelaten en is een verzamelplaats geworden voor talrijke vogelsoorten die in onze streken niet meer zoveel voorkwamen.

7

Op het einde van deze straat, komen we in de Tapuitstraat, die we rechts nemen tot aan de Tapuithoek. Dit is het punt waar de Moorstraat en de Renthuisstraat samenkomen.

We bevinden ons in de Waregemse deelgemeente Sint-Eloois-Vijve. Links van ons bevindt zich de Moorstraat.

In het Waregems landboek van 1758 staat dat Vijve en Waregem elkaar raken in ‘een rechte linnie tot aen het lindeken staende op den cnock voor d’herberghe “Den Tappuyt”’.

In de historische context is dit uitzonderlijk belangrijk. Ten eerste omwille van het feit dat het huis op de hoek van de Tapuitstraat er tot over een aantal jaren bekend stond onder de naam ‘Den Tappuyt’ en ten tweede omdat er schuin tegenover een lindeboom stond waar de schepenen van de heerlijkheid “De Vroone” in de middeleeuwen recht spraken.

Deze heerlijkheid was een twaalftal hectaren groot. Bij de lindeboom stond op de vooravond van de Franse Revolutie (1789) waarschijnlijk ook een schandpaal waar de Vijfse en Waregemse kruimeldieven enkele uurtjes aan vastgebonden werden.

Een synoniem voor de Tapuithoek is de “Cauwenhoeck”. Het landboek van

Waregem van 1764 leert ons dat de herberg “Den Tappuyt’ toen eigendom was en bewoond werd door ene Francis Cauwe. Reeds in 1529 staat een Joos Cauwe uit Sint-Eloois-Vijve ingeschreven als buitenpoorter van de stad Kortrijk.

Blijkt dat verschillende generaties Cauwes deze hoek drie eeuwen lang bewoond hebben. De laatste vertrok in 1847 ten tijde van de hongerjaren.

De herberg hield nog een hele tijd stand en in 1924 werd het laatste pintje getapt.

Vandaag de dag zijn de herberg “Den Tapuit” en de familie Cauwes verdwenen.

We keren op onze stappen terug en duiken rechts de Wetstraat in, richting Desselgem.

Het huis op de hoek van de Wetstraat en de Tapuitstraat was vroeger café Het Brouwershuis. Op de kaart van 1844 staan hier ook weer enkel twee “koeiplekskes” vermeld, namelijk op de plaats van de huidige nummers 223 en 211.

We gaan rechts de Kronkelstraat in, op het grondgebied van de deelgemeente Desselgem.

De straat werd vroeger “Kleine Desselgemstraete” genoemd.

We wandelen door een open landbouwruimte.

8 Aan het huisnummer 209 slaan we links een voetweg in. We noteren echter eerst dat een twintigtal meter verder, verscholen tussen bomen, de Waalshoekbeek loopt.

De voetweg is ook al vermeld op de Waregemse kaart van 1844. We kunnen geen andere benaming of oorsprong terugvinden.

Op het einde van deze verharde weg komen we in de Waalshoekstraat.

Hier gaan we links.

Tot ongeveer 1950 waren hier zelfs twee cafés, de ene was al aanwezig vanaf 1860, de andere “In den Waelshoeck” vanaf 1882.

De naam Waalshoek vindt zijn oorsprong in de 16e eeuw. Het einde van deze eeuw waren rampjaren. Het volk was arm en uitgedund door oorlogen, pest, vrijbuiterij en hongersnood. Zij vluchtten voor de ellende. Het landschap was verwilderd en de huizen vernield. Amper 10% van de velden werd nog bewerkt.

komende van de Spitaalstraat en daarna kwam men terecht in een karrenspoor dat we straks zullen ingaan.

We gaan links de Wetstraat in en nemen na ongeveer 200 meter rechts het karrenspoor, dit is gekend als de Ossekopstraat.

We genieten opnieuw van de weidse landerijen.

In de bocht naar links kwam de Krekelweg (zie hierboven) van rechts en vertrok tevens een nieuwe voetweg dwars door de landerijen achter hoeve Tack om uit te monden aan de “Kruise” (Desselgemseweg).

Wij komen nu aan het kruispunt met de Kruiskesstraat.

In deze periode kwamen Walen of NoordFransen inwijken, in die mate dat deze Desselgemse wijk een nieuwe naam kreeg: “Waelschen Houck”, de huidige Waalshoek.

In de villa links was in het begin van de 20e eeuw de herberg “In den Ossekop” gevestigd. De grondvesten van het huis recht voor ons (op de splitsing) dateren uit 1800.

Aan het volgende kruispunt komen we opnieuw in de Wetstraat.

We steken de Kruiskesstraat over en volgen opnieuw een voetwegel. We komen in de Tapuitstraat en nemen die naar rechts. Op het einde van deze weg komen we terug aan ons vertrekpunt.

De woning (nr. 97) op de splitsing van de Waalshoekstraat en de Wetstraat staat op de kaart van 1844 al bekend.

Recht tegenover ons startte toen een voetweg “Krekelweg” of “Damweg” genaamd. In het midden van de velden was er een verbinding met een wegel

Waterhoek - 4 km

Waterhoek - 4 km

Spo

l nne gtu e w or

9

10

Kerkwegelpad - 5 km We starten aan café De Gilde in de Kerkdreef in Beveren-Leie.

Vroeger stond de Oude Noodkerk aan de overzijde van de straat. Dit gebouw werd in gebruik genomen in 1947 en werd tot 1970 als kerkgebouw gebruikt. Vandaag is het gebouw echter verdwenen.

We stappen de Koning Albertstraat in en zien iets verder in de diepte op de rechterkant de schietstand en de sporthal Den Averul liggen.

Op de hoek van de toegangsweg naar het sportcomplex werden bejaardenflats gebouwd. Iets verderop, aan de kruising met de Elfde-julilaan stond omstreeks 1968 het schilderachtige hoevetje van de familie Casteele, dat moest wijken voor een verkaveling.

werd het ingewijd door vicaris-generaal Depoorter van het bisdom Brugge.

We slaan de Roestraat links in en volgen de weg tot we aan de SintJansstraat komen.

Sint-Jozefskapel Op de rechterhoek met de Sint-Jansstraat zien we de Sint-Jozefskapel. Ze werd gebouwd in 1906 op initiatief van pastoor Jozef Neurath, met onder meer de steun van de familie Eeckhout die toen op de naburige hoeve ‘De Robijn’ woonde. De rekening van de bouw bedroeg welgeteld 417,50 belgische frank (zo’n tien euro).

We gaan rechtdoor en zien op onze linkerkant de Stedelijke Basisschool van Beveren-Leie.

De grond was hier vroeger heel nat en maakte deel uit van de zompige Vennen.

Het werd destijds dan ook ‘de Roe’ genoemd, wat ‘gerooid bosperceel’ betekent.

We wandelen verder tot we aan de splitsing met de Schoolstraat komen en slaan rechts af.

Op de hoek met de Roestraat zien we het kapelletje van O.L.V. Van Vlaanderen. Het werd door de buurtbewoners opgericht in 1932. Toen de straten op die hoek tot hun huidig wegdek verbreed werden, moest dat kapelletje wijken. Het werd echter heropgebouwd in een nieuwe vorm door de buurtbewoners. In december 1960

Kerkwegelpad - 5 km

We gaan rechts de Sint-Jansstraat in.

Naast de Sint-Jozefskapel zien we de twee prachtige lindebomen met de poortpijlers die toegang geven tot de hoeve ‘De Robijn’. Let op het jaartal in de topgevel van het woonhuis langs de straat: 1865.

In dit jaar werd dit woonhuis herbouwd, de hoeve is namelijk eeuwen ouder! De verbouwde schuur en stallingen zijn nog te zien omheen de hofplaats.

Iets verder links zien we de poortpijlers met het mooie smeedijzeren hekken van de ‘Hofstede ten Poperputte’. Poper is een oud Vlaams woord voor ‘riet’. De poperput

11 was de laaggelegen weide rechts naast de hoeve. Die weide werd de laatste jaren met bomen beplant door boomkwekerij Joos Vantieghem. Langs de karreslag tussen de hofsteden ten Poperputte en de poperput weide zelf, stond tot omstreeks 1850 een klein huisje waarin vroeger mensen met een besmettelijke ziekte (bv. de pest) moesten gaan wonen. Dit huisje stond bekend als ‘de Lazarie’.

Aan de eerste kruising gaan we links de Kleine Heerweg in.

Even voorbij de Poperput zien we de vroegere hoeve van de familie Follet, waar nu de eigenaars van boomkwekerij Joos Vantieghem wonen. Door de talrijke bomen is op vandaag nog weinig te zien van de gebouwen.

Leie wilde wandelen, moest voortdurend onder afsluitingen kruipen of over beekjes springen. De huidige rechtgetrokken Leie werd aangelegd tussen 1978 en 1982. Op het Beverse grondgebied werden langs de trakel wilgen geplant.

We volgen de trakel en de rivier stroomafwaarts (rechts mee) richting Desselgem.

Op de kruising van de Kleine Heerweg met de Pontstraat, volgen we rechts mee. Opgepast bij het oversteken van de Grote Heerweg.We wandelen de Pontstraat verder door en volgen vervolgens het pad rechtdoor dat naar de Leie leidt.

In de grasberm tussen de trakel en de rivier werden collectorriolen aangelegd, die het vuil water naar het waterzuiveringsstation leidt, alvorens het in de rivier terecht komt.

Beveren-Trakel

Goed te Beaulieu

Op het einde van het pad komen we op de trakelweg ‘Beveren-Trakel’. Hier lag vroeger een veerboot of ‘pont’. Dit was de kortste weg naar Bavikhove, vandaar de naam Pontstraat.

We zien het historische ‘Goed te Beaulieu’.

De Franstalige naam ‘Beaulieu’ is afkomstig van een 14e-eeuwse eigenaar. Deze nederzetting gaat terug tot de 7e eeuw, de tijd van de Franken. Tot het begin van deze eeuw was de hoeve volledig omringd met een watergracht, waarvan nu nog maar een klein stukje overblijft.

Het woord ‘trakel’ betekent ‘trekweg’.

Vroeger werden de schepen die de Leie stroomopwaarts wilden bevaren, getrokken door mensenkracht of paardenkracht. Nu ligt op beide zijden van de gekanaliseerde Leie een mooie trakel. Vóór de kanalisatie van de rivier, lag op Beverse zijde van de rivier geen trekweg. Wie langs de

Waar de Sint-Jansstraat op de Trakel uitmondt gaan we rechts.

Het 18e-eeuwse woonhuis is hier goed bewaard gebleven. We zien verder nog de koeienstal, de schuur, het wagenhuis en vooraan het ovenbuur. De landbouwloods dicht tegen de straat dateert van omstreeks

12 1950. Hier woonden eeuwen geleden de Beverse baljuws en burgemeesters. Het was de grootste en bijzonderste hoeve van het dorp.

omgebouwd tot een afscheidsruimte, waar familie en vrienden op vandaag een laatste groet kunnen brengen aan de overledene, vooraleer deze wordt begraven.

We wandelen verder door.

Bij de kruising met de Grote Heerweg, zien we op de hoek schuin voor ons ’t Leckerke.

de

Sint-Jansstraat

Voor ons zien we aan beide kanten nog goed de kouters die het landschap langs de rivier kenmerkten.

Even verder links zien we de oude kerkheuvel. Hier stond vroeger de Beverse kerk. De kerk werd voor het eerst vermeld in 965, meer dan een millennium oud dus! Ook de pastorie was hier gevestigd.

In 1940 werd de kerk opgeblazen door soldaten van de Belgische Genie, omdat ze vreesden dat de toren door de Duitse troepen zou gebruikt worden als waarnemingspost bij de nakende Leieslag.

De pastorie werd afgebroken in 1966.

Enkel het huisje van de klokkenluider en de grafdelver bleven overeind. Deze werden

Kerkwegelpad - 5 km

‘t Leckerke ’t Leckerke was eeuwenlang de enige herberg bij de kerk, waar menig Bevernaar hun dreupelke of pintje dronk. Hoewel de herberg beslist enkele tientallen jaren ouder moet geweest zijn, vinden we pas in 1570 de naamsvermelding terug.

Een eeuw lang was ’t Leckerke het onderkomen van ‘het schepenhuis’ van Beveren. Voor de deur stond de schandpaal van de Sint-Pietersheerlijkheid, waar de Beverse misdadigers een tijdlang aan werden vastgebonden en ten schande werden gezet. Na de Franse revolutie werd

13 de herberg omgedoopt tot ‘De Goede Hoop’ en deed dienst als gemeentehuis tot in 1920. De oude ‘bak’ of gevangenis, waar de Beverse criminelen tijdelijk onderdak kregen, is er tot op vandaag nog steeds. Tegenwoordig is ‘t Leckerke een feestzaal.

We slaan de Grote Heerweg links in.

Even verder zie je op je linkerkant een doorgang naar natuurreservaat ‘De Zavelput’. Wie het natuurreservaat graag wil verkennen, kan hier afslaan en op ontdekking gaan. Om de wandeling verder te zetten, gaan we wel rechtdoor.

De Zavelput In 1974 werd gestart met het ontzavelen van een 5,2 hectare groot landbouwperceel.

Hierdoor ontstond een put, die gevoed door grond- en regenwater, evolueerde tot een interessant vijverbiotoop. Er werden bermen aangelegd rond de vijver en de natuur kon rustig zijn gang gaan. De Zavelput heeft een gunstige ligging langs de Leie voor watervogels, aangezien zij meestal de rivieren volgen bij hun zomeren wintertrek.

Voorbij nr. 82 gaan we rechts de oprit op en volgen even verder op de linkerkant de voetweg.

We wandelen nu op de oude kerkweg die tot 1940 van de oude kerk naar de stampkotmolen liep. Dit is een door wind aangedreven machine om olie te persen uit zaden en om van het persafval veevoederkoeken te stampen.

In de Hekkeniersstraat gekomen, wandelen we links verder. Aan

de kruising slaan we rechts de Gruuthusestraat in en nemen vervolgens de tweede straat links, de Akkerwindelaan. Aan het einde van deze weg volgen we de voetwegel die via het speelplein van de Chiro richting Tomberg gaat. We steken de straat over en komen via een voetwegel terecht in de Bermkouter.

Hier gaan we onmiddellijk terug links, opnieuw een voetwegel in. Deze wegel loopt op een berm, vandaar de naam ‘Bermkouter’.

Op het einde volgen we links mee.

Iets verder nemen we rechts de wegel omrand met knotwilgen, aan de overkant van het grasplein.

Uiteindelijk belanden we in de Hoonakkerdreef, waar we rechts gaan. We wandelen verder door, steken de Nijverheidstraat over en arriveren terug in de Kerkdreef. Iets verderop zien we de kerk aan onze linkerzijde en komen zo terug aan het startpunt van de wandeling.

Toen na WO II aan de heropbouw van de kerk werd gedacht, koos men voor een plaats in het midden van de gemeente. In 1947 werd de noodkerk in gebruik genomen in afwachting van de afwerking van de huidige kerk, die in 1970 klaar was. Tegenover de kerk zie je OC ’t Klokhuis/De Kernelle dat dienst doet als ontmoetingscentrum en deelgemeentehuis.

14

Begraafplaats

Zavelput

at

es tra

us

th

uu

eg ot e

He er w Gr

rt Ko

eg ew s k rij

Sporthal

Kerkwegelpad 5 km

Gr

16

Radio 2-wandeling - 6 km of 13,5 km Waregem staat bekend als de stad van de paardensport met de Gaverbeekhippodroom, de jaarlijkse hoogdag van Waregem Koerse en een ruiteropleiding. Maar er valt meer te ontdekken. Op deze wandeling nemen we je mee op ontdekking door Waregem en Kruisem.

We vertrekken op de Markt voor een flinke wandeling, die ons langs de mooie plekjes van Waregem brengt.

Wie wat steviger wil stappen volgt de hele route, die 13,5 kilometer lang is.

Maar je kan je tocht ook korter houden door in de Bergstraat al een lus te maken: dan wandel je 6 kilometer.

We staan met onze rug naar het vroegere Radio 2-cafĂŠ (Markt 3) en vertrekken via de achterkant van de Dekenale Kerk, richting Dekenij.

De Dekenale Kerk Sint-Amandus De Dekenale Kerk Sint-Amandus en Blasius was voor 1119 waarschijnlijk een houten kerkgebouw maar wordt in het jaar 1119 parochie van het bisdom Doornik.

Een parochie met een stenen, driebeukig Romaans kerkje, waarvan in 1894 de fundamenten werden teruggevonden.

Radio 2-wandeling - 6 km of 13,5 km

Rond 1500 werd dit kerkje grondig veranderd en vergroot. Deze verandering gebeurt in gotische stijl. Begin 19e eeuw volgt dan de verbreding van de noordbeuk, in 1838 start men met de verlenging (12 meter), in 1858 wordt de 58 meter hoge toren, een beschermd monument. De neogotische gevel wordt tien jaar later opgetrokken. Ook de oorlogen zorgen ervoor dat verbouwingen uit vorige eeuwen met meer smaak kunnen aangepast worden. De laatste decennia wordt er veel aandacht besteed aan het opsmukken van het interieur, schilderen, pleisterwerken, aanbrengen van grote koperen luchters, vernieuwen van de gebrandschilderde ramen en sedert 1990 het restaureren van het orgel dat 4380 pijpen telt.

Naast de dekenij is de ingang naar het park Baron Casier. We gaan hier binnen.

Park Baron Casier Het Park Baron Casier is een openbaar stedelijk park van 8 hectare in het hartje van Waregem. Het kasteel werd aangekocht in 1977 van de laatste bewoner: Baron Casier.

Het kasteel is opgetrokken in het midden van de 19e eeuw in neoclassistische stijl door Felix De Ruyck (ĂŠĂŠn van de stichters

17 van Waregem Koerse). Je kan er rustig wandelen. Het kasteel zelf fungeert als drukbezochte bar-bistro met mooi terras. In de zomermaanden vinden op maandagavond de Kasteelconcerten plaats. Tijdens de Waregem Koersefeesten is er allerlei animatie en vinden er diverse concerten plaats.

Op het einde van de wandelweg draaien we links mee. In het zicht van het Kasteel houden we rechts aan langs de vijver. Ter hoogte van het speelplein blijven we langs de vijver tot we de Keukeldam in zicht krijgen.

We verlaten langs deze poort het Park. We gaan eventjes naar links en nemen dan de eerste straat rechts, Spei. We wandelen de hele wijk rechtdoor. Op het einde nemen we de voetwegel rechts en komen zo uit op de Zuiderlaan.

We steken de ring over en gaan de Warandestraat rechts in. We volgen nadien links mee en wandelen verder tot op het einde van de straat. Wie graag de Gaverbeekhippodroom van dichtbij bewondert, kan hier even afwijken van de route. Je volgt hiervoor het wandelpad naar rechts en komt zo uit op de Hippodroom, een 50-tal meter verder.

Met een oppervlakte van 17 hectare is deze historische vlakte bijna een bedevaartplaats geworden voor de fervente paardenliefhebber en een massale verzamelplaats voor de hele streek ter gelegenheid van de befaamde ‘Grote Steeple Chase van Vlaanderen’, een onderdeel van de Waregem Koersefeesten.

Met een sintelbaan voor drafkoersen,

een graspiste voor vluchtkoersen en een middenplein voor jumping of mennen, maakt de hele infrastructuur indruk op de bezoeker.

Van begin mei tot eind augustus zijn er wekelijks drafrennen en het hoogtepunt is Waregem Koerse op de dinsdag na de laatste zondag van augustus.

We hervatten de wandeling waar we daarnet zijn afgeweken en volgen het voetpad deze keer links mee tot we even verder via een wegeltje op onze rechterkant in de Meersblomme komen.

Op het einde volgen we links mee, richting de Nokerseweg. We steken deze schuin rechts over en volgen het wegeltje dat ons naar Peiskeshof leidt. We wandelen door deze wijk. De eerste rechts, dan links, daarna rechts meedraaien en dan rechtdoor meevolgen tot we aan een voetgangersweggetje uitkomen. Dit is de Paterswegel. Op het einde van deze wegel dwarsen we opnieuw de Nokerseweg en gaan eventjes links.

Langs het bouwbedrijf Lauwers bemerk je een wegeltje dat je tot in de Bessemstraat brengt.

18 We stevenen af naar het hoogste punt van onze stad, de Karmel. De stappers van de grote route gaan hier over de autoweg hun weg verder. Denk je dat zes kilometer ver genoeg is, dan sla je vooraan in de Bergstraat rechts af naar de Driesstraat.

De Driesstraat gaat over in Ganzendries die ons tot de Galgestraat brengt. De rest van je route naar de Markt vind je verderop. (Zie pagina 19) Stappen we nog even door? Dan gaan we in de Bergstraat rechtdoor over de E17. We komen langs het WaregemSportCenter.

WaregemSportCenter Het centrum werd in 1982 in gebruik genomen. Het biedt een waaier van sportieve mogelijkheden aan zoals tennis, squash, fitness ... en een prachtig golfparcours met 18 holes. Er is ook een restaurant aanwezig.

Op het einde van de Bergstraat komen we in de Schaagstraat die de grens vormt met Nokere.

We slaan rechts af en gaan tot het einde door, waar de Schaagstraat overloopt in de Kapellestraat. Hier zijn we op grondgebied Wortegem-Petegem.

Aan de T-splitsing gaan we links de Wondelstraat in en slaan vervolgens de Gaversstraat rechts in. Aan het kruispunt met de Peerdekouterstraat gaan we rechtsaf tot het einde. We nemen de Stuivenbergstraat naar rechts, blijven deze volgen tot we in de Pontstraat belanden. Daar

Radio 2-wandeling - 6 km of 13,5 km

gaan we naar rechts. We volgen de Pontstraat, aan het kapelletje buigen we mee naar links. Nadat we Waregem opnieuw zijn binnengestapt, gaan we linksaf in de Bosstraat. We volgen de Bosstraat niet, maar stappen het bos in (de Dennestraat). Deze prachtige wandelweg leidt ons naar de Wortegemseweg. Deze nemen we naar rechts tot aan de Amerikaanse Begraafplaats Flanders Field.

Flanders Field De Amerikaanse Begraafplaats is de enige begraafplaats in ons land van Amerikaanse soldaten die in de Eerste Wereldoorlog gesneuveld zijn. Een park van twee hectare tot in de puntjes verzorgd en onderhouden door de Amerikaanse commissie voor oorlogsmonumenten. In 1922 werd gestart met de aanleg. In 1937 werd het in zijn huidige vorm ingehuldigd. Tien jaar voordien, op 30 mei 1927, vloog Charles Lindbergh over de begraafplaats – negen dagen na zijn historische vlucht over de Atlantische Oceaan – om een groet te brengen aan zijn gevallen landgenoten.

Vanuit zijn vliegtuig ‘The Spirit of St. Louis’ gooide hij een boeket bloemen

19 op de graven. Op dat moment vond ook de Memorial Day Ceremony plaats, de gedenkdag voor de gevallenen, die ieder jaar hernomen wordt op de zondag voor de laatste maandag van mei.

Hier gaan we rechts de Bosstraat in.

We volgen deze tot het kronkelende einde. We komen in de Galgestraat, nemen die links waar we onmiddellijk de beklimming moeten aanvangen over de E17.

Mensen die kozen voor de korte route kunnen hier terug inpikken. Even verder, waar de Galgestraat overgaat in de Felix Verhaeghestraat, treffen we Belle Maries Kapelle.

Belle Maries Kapelle Isabelle Brugge werd geboren in Vichte in 1806 en stond als ziekenverzorgsteraan-huis velen bij die getroffen waren door tyfus, pest en tering gedurende de hongersnood van 1845-1848 en de jaren daarna. In 1857 bouwde zij een kapel. Zij stierf aan tyfus in Waregem in 1866. Bij de belegering gedurende Eerste Wereldoorlog werd het toenmalig beeld ontvreemd en het huidige geplaatst. In 1957 werd het 100-jarig bestaan gevierd.

Ter gelegenheid van het 130-jarig bestaan werd de kapel grondig binnen en buiten gerestaureerd.

Even verder in de Felix Verhaeghestraat zien we op onze rechterhand de Veldloopstraat waar Sport.Vlaanderen is gevestigd, de thuisbasis voor de ruiter.

Op 31 augustus 1973 werd het Blososportcentrum geopend.

Het sportcentrum is gelegen naast de befaamde Waregemse renbaan en werd uitgebouwd tot één van de modernste en best uitgeruste ruitersportcentra in Vlaanderen met stallingen voor 160 paarden.

Er is ook een hotel en restaurant aanwezig, twee overdekte manèges, een all-weather buitenpiste en oefenpiste …

Jaarlijks worden er ook tal van activiteiten georganiseerd zoals onder andere sportkampen, ruitersportklassen, opleidingen en diverse wedstrijden.

We laten de Veldloopstraat rechts liggen en stappen door in de Felix Verhaeghestraat. Op het einde aan de linkerkant – rechtover de achteringang van de Hippodroom – vinden we de oude brouwerij van de familie Verhaeghe.

De gebouwen zijn gerestaureerd en deden lange tijd dienst als ‘Zalen De Bie’, waar je terecht kon voor het organiseren van feesten allerhande. Op vandaag zijn er meerdere woonentiteiten gevestigd.

Aan de rotonde nemen we rechts de Holstraat. Ter hoogte van nr. 95 is er een doorgang naar het bezoekerscentrum HIPPO.WAR. HIPPO.WAR HIPPO.WAR opende de deuren op 11 november 2017. In HIPPO.WAR kom je meer te weten over WOI. Er zijn twee permanente tentoonstellingen die focussen op de rol van het paard en de Amerikanen tijdens deze oorlog.

20 Opgelet, zo’n 150 meter verderop gaan we links onder de appartementen door richting de Potegemstraat. Even verder gaan we terug naar rechts en steken via een wandelaarsbrugje in de Potegemwegel de Gaverbeek over. Op onze rechterkant zien we het Kasteel van Potegem.

Kasteel van Potegem

In de Zuiderlaan volgen we het voetpad links en steken voorbij Ten Anker de straat over. We wandelen de parking op en gaan iets verder linksaf tussen de tennisvelden door tot we aan de Stadionvijvers komen.

Stadionvijvers Dit domein wordt naast het park Baron Casier gezien als groene long van de stad.

Het is een recreatiedomein van 47 hectare groot waar je kan hengelen, boogschieten, tennissen, wandelen …

Van hieruit hebben we ook een mooi zicht op het Regenboogstadion, thuisbasis van voetbalclub SV Zulte Waregem.

Aan de overkant ligt het zwemparadijs De Treffer met twee glijbanen, een duikput en bubbelbad.

De oudst bekende vermelding van het Kasteel van Potegem dateert van 965. Het kasteel zou aanvankelijk een versterkte burcht zijn geweest. In Flandria Illustrata van Sanderus is het als bewoonbare, mooie en riante herenwoning beschreven.

Het kasteel deed begin 19e eeuw dienst als jongenspensionaat, waar ook Felix De Ruyck werd opgevoed. Hij was de stichter van Waregem Koerse. Het kasteel werd uitendelijk in 1930 verkocht en grondig gerestaureerd in neobarokstijl door architect Viérin.

Het kasteel is bewoond en in private eigendom.

Radio 2-wandeling - 6 km of 13,5 km

We volgen rechts mee richting Cultuurcentrum De Schakel en lopen door tot aan de speelpleintjes.

Hier nemen we de trap omhoog.

Boven gaan we naar rechts langs de piramide van de cinema. Iets verderop gaan we naar links en lopen we door winkelcentrum Het Pand. We wandelen terug richting de Markt en komen terug aan ons beginpunt.

Hippodroom

Radio 2-wandeling - 6 km of 13,5 km

21

22

Op de grens van West en Oost - 7,5 km De wandelroute gaat van start aan de Amerikaanse oorlogsbegraafplaats Flanders Field, langs de Wortegemseweg dichtbij de grens van West- en Oost-Vlaanderen. Je kan je wagen parkeren in de Flanders Fieldweg.

We vertrekken langs de Wortegemseweg, richting WortegemPetegem, tot aan café De Fazant.

Net voor het café duiken we links de zanderige Dennenstraat in.

Deze straat doet dienst als een echte zuurstoffles, een uitloper van het OudMoregembos. Het bos dat toch nog 125 hectare beslaat, hoorde bij een heerlijkheid van 142 bunders (wat ongeveer gelijk is met 203 hectare), een gift van het grafelijk leenhof ‘De Stenen Man’ in Oudenaarde.

Bijna op het einde van de 600 meter lange bosdreef, wandelen we over de Hollebeek die aan de hippodroom

Op de grens van West en Oost - 7,5 km

in de Soetebeek uitmondt. Op het einde van de Dennenstraat kiezen we rechts, de Galgestraat, die na 250 meter overloopt in de Pontstraat.

Aan de linkerzijde - achter de bomenrij - ligt het golfterrein verscholen van het WaregemSportCenter. Rechts doemen de bossen van Oud-Moregem op en in de velden kijkt de ‘Korepeetie’ wakend toe.

Dit mythisch wezen werd vroeger dikwijls door nonnekes en grootouders ter hulp geroepen om jonge woelwaters in toom te houden.

Terwijl we verder stappen genieten we van grote weiden en groene velden.

We wandelen enkele honderden meters verder tot aan de grote veldkapel van O.L.V. Van Lourdes. Hier gaat de tocht links en even verderop terug links, de Kapellestraat in.

Na een knik van 90 graden, gaat de Kapellestraat over in de Schaagstraat,

23 op de grens van Oost- en WestVlaanderen.

Een flink stuk verderop kiezen we voor de eerste straat links, de kronkelende Bergstraat, die we een tweetal kilometer volgen.

We steken de E17 over en kiezen na de afdaling links de Driesstraat. We nemen de derde straat rechts. Dit blijft de Driesstraat.

Op het einde nemen we links de Bessemstraat en een honderd meter verder wandelen we rechts tussen de bomen een zandwegel in.

Op het einde biedt Sport.Vlaanderen Waregem riante mogelijkheden voor een hippische halte.

Onze wandeling gaat echter links en op het einde van de Veldloopstraat opnieuw links in de Felix Verhaeghestraat langs enkele statige villa’s.

Aan Belle Maries Kapelle, opgericht door Isabelle Brugge in 1857, gaan we rechtdoor en kiezen we voor de Galgestraat. We gaan terug de E17 over.

Net over de brug, waar de boordsteen ophoudt, kiezen we het kleine zandpaadje rechts. We volgen de Bosstraat rechts tot aan het voormalige “’t Oud Konijntje”.

Het voormalig sterrenrestaurant sloot eind 2010 de deuren. De familiezaak die 60 jaar bestond had geen opvolgers om de zaak over te nemen.

Het keurig verzorgde pleintje links is de Galgeknok. Hier rees in donkere tijden de galg van de heren van Potegem, als symbool voor hun vergaande macht over leven en dood.

We draaien rechts mee met de Bosstraat en brengen op het einde een bezoek aan het schitterende Flanders Field. Dit is de enige Belgische rustplaats van Amerikaanse militairen die hier in de buurt sneuvelden tijdens de laatste dagen van de eerste Wereldoorlog. Het is meteen ook onze eindhalte.

Dit park van 2 hectare werd officieel ingehuldigd op 8 augustus 1937. Waregem schonk de grond aan de Verenigde Staten.

De Amerikanen betalen het onderhoud voor dit park. Jaarlijks wordt hier de herdenkingsdag Memorial Day gehouden voor de Amerikaanse slachtoffers. De plechtigdheid vindt plaats op de zondag voor de laatste maandag van mei.

24

Amerikaanse begraafplaats

Op de grens van West en Oost - 7,5 km

25

26

10 000 stappen wandeling - 7,5 km We starten onze wandeltocht aan de H. Margaretakerk in Nieuwenhove.

We steken de Platanendreef over naar het Goed te Nieuwenhove.

Goed te Nieuwenhove Het Goed te Nieuwenhove is een hoeve dat in zijn huidige toestand teruggaat tot de 18e eeuw. De hoeve is echter veel ouder. De eerste vermelding dateert van 1403. Nieuwenhove was ‘het nieuwe hof’ van de heren van Vichte en bestond uit een kasteel met bijhorend neerhof. Het kasteel brandde uit tijdens de Franse Revolutie.

De oorspronkelijke omwalling is nog deels behouden. Het poortgebouw bevat nog het schild van de heren van Nieuwenhove.

In de hoeve is er een ambachtelijke brouwerij gevestigd. Je kan hier dus zeker terecht voor een verfrissing voor of na de tocht.

We volgen rechts een paadje dat ons naar de Blauwe-Zwaanstraat brengt.

We gaan hier links en blijven de Blauwe-Zwaanstraat volgen.

Drama van Nieuwenhove Aan het rondpunt werd op 27 maart 2018 een monument opgericht ter herdenking van het Drama van Nieuwenhove. Op deze plaats vond op 27 maart 1918 een gruwelijk feit plaats. Kinderen kwamen na schooltijd samen om te kijken naar een gevonden niet-ontplofte obus. De obus werd een dag eerder gevonden door Adolf Vandeputte in de akkers die de Duitsers als oefenterrein gebruikten. Toen de 23-jarige Georges Loosveldt langskwam en doorhad met welk gevaarlijk tuig de kinderen speelden, riep hij hen toe dat 10 000 stappenwandeling - 7,5 km

ze de obus in het water moesten gooien.

Eens in het water gegooid, belandde de obus op de brug en ontplofte. De kinderen werden in allerijl overgebracht naar het Oblatenklooster en later door de Duitsers vervoerd naar het hospitaal in Kortrijk.

De dodentol was immens: 13 kinderen (tussen 6 en 13 jaar oud) en de 23-jarige Georges kwamen om. Deze 14 werden samen begraven op het kerkhof Den Olm. De gezamenlijke grafzerk die door het gemeentebestuur werd geschonken staat nu nog op de begraafplaats. Later overleden nog twee kinderen aan hun verwondingen.

We zetten onze tocht verder over de brug van de E17. Eenmaal beneden gaan we onmiddellijk links de Lepelboomstraat in.

Op het einde nemen we links de Vichtseweg en gaan opnieuw over de brug van de E17. Eens over de brug slaan we links opnieuw de Platanendreef in.

Na 250 meter, net over de bocht, nemen we rechts de Europalaan tot aan een klein rondpunt. Hier gaan we naar rechts.

27 We maken via de Erasmuslaan een kleine lus en komen zo terug in de Europalaan. We hernemen onze tocht naar rechts tot aan de Kerkhofstraat.

Hier gaan we opnieuw naar rechts tot we aan de Deerlijkseweg komen.

We steken deze over en vervolgen onze tocht naar rechts tot we 200 meter verder op onze linkerkant de Mirakelstraat tegenkomen.

Die slaan we in en blijven deze volgen.

Op onze linkerkant bevindt zich het voetbalstadion van Racing Waregem.

Racing Waregem Racing Waregem werd opgericht in 1941 in de wijk Kleithoek bij café ‘De Meerlaan’, een heel stuk ten oosten van Nieuwenhove. De eerste twee jaar kreeg de ploeg de naam ‘Racing Kleithoek’.

Pas in 1943 sloten ze aan bij de KBVB en werd de naam veranderd naar ‘Racing Waregem’. In 1950 verhuisde de club naar Nieuwenhove, waar het in de loop der jaren op verschillende locaties zijn thuismatchen afwerkte. Na vele jaren in provinciale en de

lagere nationale klassen, speelde de ploeg in tweede nationale in het seizoen 20062007. Daarna zakte de Rassing terug naar lagere niveaus.

Aan het volgende kruispunt steken we schuin over en nemen de Spitaalstraat.

Na 100 meter gaat deze over in de Achterstraat. We blijven deze volgen.

Op het einde van deze straat slaan we links de Leemputstraat in. Aan het volgende kruispunt nemen we links de Harelbekestraat.

Een klein stukje verder slaan we rechts een zijstraat in. Op het einde van deze straat slaan we rechts in, om daarna onmiddellijk links de Bilkenstraat te nemen.

Op het einde van de straat slaan we links de Papegaaistraat in en vervolgen onze weg tot deze over gaat in de Platanendreef. Zo komen we terug aan onze startplaats.

28

Goed te Nieuwenhove

10 000 stappenwandeling - 7,5 km

29

30

Vierbekenpad - 7,5 of 11,5 km Deze wandeling loopt door de oostelijke helft van Waregem en is 11,5 kilometer lang. Oorspronkelijk passeerden we vier beken tijdens deze wandeling: de Dompelbeek, de Zoetebeek, de Hollebeek en de Gaverbeek. Deze laatste is gekend van de befaamde sprong over de Gaverbeek op de Gaverbeekhippodroom tijdens de Grote Steeple Chase van Waregem Koerse. Vandaag de dag lopen de meeste van deze beken ondergronds.

Maar laat dat je niet tegenhouden om je longen met frisse lucht te vullen en op ontdekkingstocht te gaan door onze stad.

We starten voor de ingang van het cultuurcentrum De Schakel en wandelen door winkelcentrum Het Pand naar de markt. Wandel rechts langs de kerk tot aan de Dekenij. Vandaar gaat het naar de Stationsstraat waar we via de poort rechts het Park Baron Casier binnen wandelen.

CC De Schakel Het cultuurcentrum, gebouwd op initiatief van de gemeentelijke overheid, vormt een ‘schakel’ tussen de markt, Het Pand met het stadhuis, het sportstadion met zijn groenzones, visvijvers, sportvelden, zwembad en de Zuiderpromenade. Sinds de opening in 1972 is CC De Schakel uitgegroeid tot een ontmoetingsplaats voor velen. Een avondje uit voor theater, humor, muziek, dans of film? Wil je liever een verrijkende cursus volgen? Of sta je zelf graag op de planken, organiseer je een voordracht of wil je tentoonstellen?

Dan kan je in De Schakel de benodigde ruimte huren.

Vierbekenpad - 7,5 of 11,5 km

De Markt Het marktplein is het hart van de stad.

De kerk werd in 1918 zwaar beschadigd.

Eerst was er sprake om de kerk volledig af te breken en een nieuwe kerk te bouwen met de hoofdingang naast de dekenij, maar deze plannen werden snel van tafel geveegd en de kerk werd gewoon terug opgebouwd.

Sinds 1784 werd aan Waregem de toelating verleend tot het houden van een zaterdagmarkt waar enkel vlas, garen, linnen, granen, zaden, levensmiddelen en andere benodigdheden voor het weven werden verhandeld.

Ook vandaag kan je nog elke zaterdag terecht op de wekelijkse markt met een ruime keuze aan fruit en groenten, textiel, bloemen, gebak … Eind augustus vormt de markt het decor voor de Waregem Koerse Feesten.

De dekenij Een eerste pastoorswoning (‘priesterage’) wordt vermeld in 1487. Over de specifieke locatie bestaat in de eerste eeuwen geen zekerheid.

Een kaart uit het landboek van Waregem is een eerste bron die de locatie van de 18e-eeuwse pastorie weergeeft.

In 1851-1853 wordt het kerkhof dat naast de dekenij ligt, overgebracht naar de Olmstraat. Het perceel naast de dekenij blijft gemeentegrond en in 1861 beslist de gemeenteraad op die grond een nieuwe pastorie te bouwen. De werken startten in 1863. In 1864 wordt de voormalige pastorie omgevormd tot hospitaal. Aangezien de toestand van die gebouwen slechter is dan eerst gedacht, wordt de oude pastorie

31 uiteindelijk verkocht en aangekocht door Felix De Ruyck, toenmalig kasteelheer van kasteel ‘Casier’ als uitbreiding van zijn kasteeldomein.

In 1941 wordt Waregem verheven tot dekenij van een aantal van de omliggende parochies. Bij de heraanleg van park “Casier” na aankoop door de gemeente in 1977 wordt een deel van de dekenijtuin ten westen van de dekenij aangekocht om een toegangsweg naar het park vanaf de Markt te hebben. Tegelijkertijd werd de dekenijtuinmuur gebouwd. In 1999-2000 volgde de renovatie van de dekenij onder leiding van ingenieur-architect Putman waarbij de linkervleugel werd herbouwd met toevoeging van een verdieping.

Park Baron Casier De vlakte tussen de weg naar Sint-ElooisVijve (nu de Stationsstraat) en de weg naar Zulte (nu de Keukeldam) was vroeger een onbewoond terrein van akkers en weiland. Rond 1840 kocht Felix Deruyck deze gronden aan en liet er eerst de kasteelvijvers en het park aanleggen. Een tiental jaren later liet hij het kasteel bouwen.

In 1897 namen baron Victor Casier en Marie Victorine Storme er hun intrek en lieten de zuidelijke vleugel aanbouwen.

Sindsdien werd het kasteel steeds door de erfgenamen Casier bewoond tot het domein in 1977 eigendom werd van de gemeente Waregem. In 1982 stelde de gemeente het domein van ca. acht hectare open voor het publiek als één van de groene longen van het centrum. Kort erna werd in het kasteel een cafetaria ondergebracht. Vandaag biedt het kasteel onderdak aan een bar-bistro.

We houden links aan en wandelen door het park. Het kasteel laten we links liggen en we volgen de weg langs de vijver. Voor het speelplein gaan we linksaf. Door de poort gaan we over de parking richting Marcel Windelsstraat. Daar gaan we rechts.

Op het einde slaan we links af om via de Putmanstraat onmiddellijk rechts de Meiweg te nemen. Op het einde van het rechte stuk van de Meiweg, vroeger De Coeydreve, gaan we rechts over het brugje Gheetbrugge.

Hier kruisen we de Gaverbeek.

32 De Coeydreve Het eerste deel van de Meiweg was vroeger een verhard wegje met beperkte breedte en niet geschikt om op te rijden. Het werd gebruikt door voetgangers, maar ook om koeien naar de weiden van de Gaverbeek te leiden. Het smalle voetgangersbrugje dat over de Gaverbeek loopt, lag er reeds in de 15e eeuw en heette toen Gheetbrugge.

We houden rechts aan en wandelen door de woonwijk in de Jutestraat.

Een stukje verder nemen we rechts de Wollestraat en daarna draaien we linksaf. Aan het einde van deze straat slaan we links de Zultseweg in. We steken het kruispunt met de drukke Oosterlaan over en volgen de weg tot we rechts de Drogenboomstraat tegenkomen. Hier slaan we rechts af.

Op het einde van de Drogenboomstraat slaan we rechts af de Genste Heerweg op. Even verderop stappen we links de Grasdreef in. We steken de Kruishoutemseweg over, gaan rechtdoor over een karrenspoor via de Paterswegel tot aan de Nokerseweg.

Op de Nokerseweg slaan we links af en iets verderop nemen we rechts het wandelpad De Boterplanke. Hier dwarsen we de Zoetebeek die nog een stukje zichtbaar is aan de linkerkant.

De Boterplanke De naam ‘boterplanke’ komt wellicht van de plank die vroeger over de Zoetebeek lag en die bij regen glibberig was als boter. Aan het water van dit beekje werd geneeskundige kracht toegeschreven.

Vierbekenpad - 7,5 of 11,5 km

Omstreeks 1965 werd het nog gebruikt als ‘oogwater’ tegen ontstekingen.

Op het einde van het pad gaan we eventjes links de Bessemstraat in, om daarna onmiddellijk rechts de Bergstraat te volgen. We lopen door over de brug over de E17.

Beneden de brug bevindt zich WaregemSportCenter; in de volksmond beter gekend als De Happy.

We nemen rechts de Karmeldreef.

Voorbij het woonzorgcentrum De Karmel ligt het hoogste punt van Waregem: de Hulleberg (35 meter).

WaregemSportCenter Het centrum werd op 24 september 1982 plechtig geopend door toenmalig minister Herman De Croo. Nieuwe realisaties en hervormingen geven dit sportmekka een buitengewone glans. Je kan er terecht om een sport te beoefenen of te leren, individueel of in teamverband.

WaregemSportCenter biedt een waaier aan sportieve mogelijkheden: golf, tennis, squash, fitness, hockey, padel en een trampolinepark.

33 Het prachtig golfparcours is goed gekend in de golfwereld, beschikt over 18 holes en een driving range met zowel open als overdekte afslagplaatsen.

De Karmel Ook hier was de grond tijdens de 19e eeuw nog bezet met bos en heide. Voor de eeuwwisseling kocht de Fransman Delespaul de grond aan, die er eerst een jachtpaviljoen liet oprichten en later een kasteel voor permanente bewoning: Château du Mont. Hij zou vanuit het zuiden perziken hebben ingevoerd die zich raszuiver voortplantten. In 1926 verkochten de laatste bewoners – de gezusters Delespaul – het domein aan de Apostolistische Karmel, die er o.a. een herstellingsoord uitbaatte. Het kasteel werd gesloopt in 1972. Sinds eind 2019 vind je op de Karmel een modern woonzorgcentrum.

Als we de Karmeldreef afdalen, zien we links vanaf de bocht een stukje van het golfterrein. Eenmaal aan de Galgestraat slaan we links in om iets verder onmiddellijk rechts de Bosstraat te nemen.

Galgestraat De heren van Potegem hadden veel rechtsmacht: hun schepenbank besliste onder andere over ballingschap, leven en dood. De ‘galge’ van die heerlijkheid was hier gelegen, op het einde van de Galgestraat en de Bosstraat. Overigens was deze galg niet zozeer opgericht met het oog op gebruik, dan wel als symbool van verregaande macht van de heren van Potegem.

‘t Oud Konijntje Op de rand van de Spitaalbossen en het Oud-Moregemwoud, waarvan nu nog ca. 125 hectare overblijven in Waregem, lagen vroeger het Konijnbosselken en het Konijneveldeke.

Op die plaats werd voor de Tweede Wereldoorlog het eerste openlucht zwembad van Waregem gebouwd.

Daarnaast bestonden er twee herbergen: ’t Oud Konijntje en ’t Nieuw Konijntje.

In ’t Oud Konijntje werden destijds ook rijpaarden verhuurd. Algauw kon je er een boterham met hesp bijkopen en daaruit ontstond een toprestaurant; één van de weinige eetgelegenheden buiten Frankrijk dat kon prat gaan op twee Michelinsterren.

Eind 2010 stopte de familie Desmet ermee wegens gebrek aan opvolging.

Op het einde van de Bosstraat komen we voorbij Flanders Field Cemetery.

Flanders Field Het Flanders Field American Cemetery, in de volksmond ‘het Amerikaans Kerkhof’, is de enige militaire begraafplaats van Amerikaanse gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog in België. De 368 zerken in wit Carrara-marmer staan in vier perken rondom de kapel. In 1922 werd gestart met de aanleg van de begraafplaats (toen nog met houten kruisen) en in zijn huidige vorm werd het ingehuldigd op 8 augustus 1937.

Tien jaar voordien, op 30 mei 1927 vloog Charles Lindbergh over het Flanders Field American Cemetery met zijn Spirit of Saint Louis. Hij liet een ruiker bloemen vallen als hulde aan zijn gesneuvelde landgenoten.

Op dat moment vond ook de Memorial Day

34 ophalen om ze gezamenlijk te hoeden. ’s Avonds moest elk zijn dieren komen ophalen.

Aan het kruispunt van Belle Maries Kapelle gaan we rechts de Felix Verhaeghestraat in. Wat verder bevindt zich rechts Sport.Vlaanderen. Op het einde van de Felix Verhaeghestraat komen we aan de rotonde ’t Leeuwke met het standbeeld Obstacle van Jean Claeys. We slaan rechts af de Holstraat in.

Ceremony plaats. Een gedenkdag voor de Amerikaanse oorlogsslachtoffers, die ieder jaar hernomen wordt op de zondag voor de laatste maandag van mei.

Aan de begraafplaats gaan we rechts op de Wortegemseweg. We trekken nogmaals over de autosnelweg E17 en slaan onmiddellijk rechts af en komen in de Galgewegel. Volg de Galgewegel rechts mee. Op het einde gaan we rechts en onmiddellijk links de Galgestraat in. Een goeie 100 meter verder slaan we rechts af de Ganzendries in. Onder ons loopt de Hollebeek. We draaien links de Driesstraat in en nemen op het einde links de Bessemstraat, die we al eerder een stukje bewandelden.

Driesstraat Deze straat heette vroeger ‘de Zwijndries’ maar deze naam werd opgeofferd aan het snobisme van onwetende bewoners. Een ‘dries’ was een afgesloten stukje weiland waar een hoeder of herder ’s morgens het kleinvee (schapen, varkens, geiten, ganzen …) van de bewoners uit de buurt kwam Vierbekenpad - 7,5 of 11,5 km

Belle Maries Kapelle

Isabelle Brugge werd geboren te Vichte in 1806 en stond als ziekenverzorgster-aanhuis veel mensen bij die getroffen waren door tyfus, pest en tering, gedurende de hongersnood van 1845-1848 en de jaren daarna. In 1857 bouwde zij een kapel: O.L.V. ter Troost, in de volksmond naar haar genoemd: (Isa)Belle Maries Kapelle.

Zij stierf aan tyfus te Waregem in 1866. In 1987 werd de kapel grondig gerestaureerd.

De Felix Verhaeghestraat is een mooie, bomenrijke straat met mooie villa’s en parken; waaronder een patriciërswoning van de vroegere burgemeester Felix

35 Verhaeghe (van 1921 tot 1936), naar wie de straat werd genoemd.

In 1973 werd het Blososportcentrum ‘Gaverbeek’ plechtig geopend door de toenmalige Minister van Nederlandse cultuur Dhr. Jos Chabert. Het is gelegen naast de befaamde Waregemse renbaan en werd uitgebouwd tot één van de modernste en best uitgeruste ruitersportcentra in Vlaanderen met stallingen voor ruim 160 paarden.

Obstacle De Waregemse Fifty-One Club schonk dit beeld in 2007 aan de stad. Dit bronzen kunstwerk, ‘Obstacle’, is van de hand van de in Frankrijk verblijvende kunstenaar Jean Claeys. Het beeld is een momentopname van een paard in volle beweging. De ‘hindernis’ uit de titel verwijst naar het moment dat het paard remt voor een hindernis. Ook de ruiter is afgebeeld in een passende beweging. ‘Obstacle’ is een symbool geworden voor 160 jaar Waregem Koerse en straalt de dynamiek uit van Waregem als stad van het paard.

De Gaverbeek loopt onder de straat door naar de Gaverbeekhippodroom, waar jaarlijks de Grote Steeple Chase plaatsvindt tijdens Waregem Koerse.

Tijdens deze race springen de jockeys met hun paard over de Gaverbeek.

In het nieuwe tribunegebouw is het bezoekerscentrum HIPPO.WAR gevestigd.

HIPPO.WAR HIPPO.WAR opende de deuren op 11 november 2017. In HIPPO.WAR kom je meer te weten over WOI. Er zijn twee permanente tentoonstellingen die focussen op de rol van het paard en de Amerikanen tijdens deze oorlog.

150 meter verderop gaan we links onder de appartementen door richting de Potegemstraat. Iets verder gaan we naar rechts en steken in de Potegemwegel via het brugje de Gaverbeek over. Aan onze rechterkant zien we het Kasteel van Potegem.

36 Kasteel van Potegem De oudst bekende vermelding van het Kasteel van Potegem dateert van 965. Het kasteel zou aanvankelijk een versterkte burcht zijn geweest. In Flandria Illustrata van Sanderus is het als bewoonbare, mooie en riante herenwoning beschreven.

Het kasteel deed begin 19e eeuw dienst als jongenspensionaat, waar ook Felix De Ruyck werd opgevoed. Hij was de stichter van Waregem Koerse. Het kasteel werd uitendelijk in 1930 verkocht en grondig gerestaureerd in neobarokstijl door architect ViĂŠrin.

Het kasteel is bewoond en in private eigendom.

Vierbekenpad - 7,5 of 11,5 km

Op het einde van het wandelpad gaan we naar rechts. Twintig meter verder steken we de drukke Zuiderlaan over naar de rustige wandelpromenade.

Aan de rechterkant zie je een doorgang naar het Boekenplein met de moderne bibliotheek. Aan de linkerkant bevindt zich het Welzijnshuis.

Eenmaal boven op de helling zien we CC De Schakel, waar we onze wandeling begonnen zijn.

Stadionvijvers

Park Baron Casier

Hippodroom

Vierbekenpad - 7,5 of 11,5 km 37

38

Monnikenwandeling - 8 km De monnikenwandeling leidt je doorheen de mooiste plekjes van Desselgem.

Eeuwenlang was Desselgem het toneel van de machtstrijd tussen twee kampen: de monniken van het Munkenhof en de meiers van de Meierie. Tijdens deze tocht maak je kennis met het Munkenhof en de Meierie, steek je de gemeentegrens over voor een bezoek aan de Drietrapsluis in Ooigem en passeer je langs het natuurgebied van de oude Leiearm.

We starten onze wandeling aan de kerk te Desselgem, in de Liebaardstraat. Op het kerkplein is er voldoende parking om je wagen of fiets te parkeren.

Sint-Martinuskerk De Sint-Martinuskerk is een beschermde neogotische kerk die dateert van 1849.

De toren is evenwel ouder. Hij werd opgetrokken in 1736-1737. De vorige toren was bezweken tijdens de geuzentijd.

Voor 1840 vervulden de Desselgemnaars hun kerkelijke plichten in een hallekerkje, dat vergelijkbaar was met de kerk van Sint-Eloois-Vijve.

Het kerkorgel is een 17e-eeuws Van Belleorgel. De geschiedenis van het instrument is af te lezen op één van de oude orgelpijpen, geschreven in drie verschillende handschriften. ‘Dessen Orgel is Doen Maecken bij de Eerw. En Heere Abt van Sonnebeeke Jacobus Piers in Jaer ons heeren 1680’ – ‘Ende op het eijnde van de Kercke gestelt ’t jaer 10 der fransche republique in ’t jaar ons Heeren 1802’ – ‘en vervoerd naer Desselgem 2 december anno 1870’. Het orgel werd in Desselgem geïnstalleerd door orgelbouwer Pieter Loncke, door toedoen van de Monnikenwandeling - 8 km

toenmalige pastoor Karel Nisse. Bij de recentste restauratie werd het binnenwerk in een nieuwe orgelkast geplaatst. Zo telt de kerk nu twee werkende orgels, het Van Belle-orgel en een Loncke-orgel.

De Sint-Martinuskerk beschikt ook over een prachtige preekstoel, biechtstoelen en communiebank (allen van 1850).

Rechtover de ingang vind je het restaurant Damberd.

Damberd Zoals in elk Vlaams dorp treft men te Desselgem in de buurt van de kerk enkele herbergen aan. Op de hoek met de Nieuwstraat, stond herberg ‘Het Schip’, ongeveer waar nu het café ‘Gemeentehuis’ is. Andere herbergen in die buurt waren ‘De Croone’ en ‘De drie sleutels’, beide inmiddels gesloten huizen geworden. De naam van de herberg ‘De drie sleutels’ verwees naar de sleutels van de Heilige Petrus en het wapenschild van de SintPietersabdij.

Tegenover de kerk zien we tavernerestaurant ‘Het Damberd’ dat dateert uit het begin van de 19e eeuw. Bij de ingang hangt een gedenkplaat die eraan herinnert dat componist Peter Benoit hier van 1847 tot 1851 zijn eerste muzieklessen heeft gevolgd bij Pieter Carlier, uitbater van café ‘Het Dambert’ en koster van Desselgem.

De muzikale talenten van koster Carlier moeten tot ver buiten de parochie gekend geweest zijn, want Peter Benoit kwam helemaal uit Harelbeke voor de lessen piano, orgel en gregoriaans.

Ook toen Peter Benoit een gevierd componist was, bleef hij vriend aan huis in ‘Het Damberd’. Enkele jaren geleden

39 kreeg Pieter Carlier zijn eigen straat in Desselgem.

langs de Schoendalestraat en heeft enkel eenvormige grafmonumenten.

We verlaten de startplaats en stappen achter de kerk. We volgen links mee over de parking en slaan daarna rechts de Nieuwstraat in, tot aan woningnummer 45, daar gaan we linksaf.

Even voorbij de begraafplaats gaan we over het brugje over de Ezelbeek.

We komen aan in de wijk Tienbunder.

We volgen de weg tot het einde en stappen dan naar links. Zo komen we op de Ooigemstraat die we rechts ingaan.

Deze wegel wordt ook wel Kraaiaard genoemd. Tussen de beukenhaag vinden we een wegel die ons naar de begraafplaats van Desselgem leidt.

11

De ‘oude begraafplaats’ is gelegen langs de Ooigemstraat. De begraafplaats lag aanvankelijk rond de kerk van Desselgem.

De linkerzijde (bekeken vanaf ons wandelpad) is de oudste begraafplaats.

Rechts is een éénvormig kerkhof. De grafmonumenten zijn gelijkvormig per perk.

De nieuwe Desselgemse begraafplaats ligt

Howitzer – Oorlogsmonument In juni 1997 kreeg Desselgem de koepel van een howitzer tijdens de militaire parade op de Markt te Waregem naar aanleiding van de dertigste verjaardag van de affiliatie tussen het Zesde Artillerieregiment en de stad Waregem. In september datzelfde jaar werd aan de Leiebrug in Desselgem de koepel van de M109 op een voetstuk geplaatst. In 2008 werd de koepel

40 vervangen door een volledige Howitzer. De plaats van het artilleriestuk op de brug van Desselgem wil de herinnering oproepen aan de zware Leieslag, die er in mei 1940 heeft plaatsgevonden.

We gaan rechtdoor over de Leiebrug die Desselgem (Waregem) en Ooigem (Wielsbeke) met elkaar verbindt.

Leiebrug De Leie is de natuurlijke grens tussen Desselgem en Ooigem. De Desselgembrug kende een nogal bewogen verleden. De eerste brug werd gebouwd in 1871 en in 1918 vernield door de terugtrekkende Duitsers. Na de herstelling werd ze voor een tweede maal vernield, ditmaal door de Belgische troepen tijdens de 18-daagse veldtocht. Ze werd vervangen door een smalle houten brug. De huidige betonnen brugconstructie werd in gebruik genomen tijdens het jaar 1973.

Net over de brug gaan we rechtsaf en komen op de enclave ‘Munkenhof’.

We blijven de trakelweg volgen.

Munkenhof Deze zeer oude hoeve van Frankische oorsprong werd omstreeks 960 door graaf Arnulf de Oude geschonken aan de Gentse Sint-Pietersabdij. De bouwgeschiedenis van deze hoeve is dankzij de goed bewaarde archieven van de Gentse Sint-Pietersabdij, goed gekend.

Zo weten we dat dit groot pachthof in 1598 door de geuzen van Oostende volledig in de as werd gelegd. Tot dan bestond het grotendeels uit een houtconstructie met plak-en-stakwerk.

Nu nog ziet het gebouwencomplex er indrukwekkend uit. Het poortgebouw (recent in 1992 gerestaureerd), de oude brouwerij met de vroegere gevangenistoren (herbouwd in 1983-1984) bevinden zich op de zuidwestkant. Het woonhuis met de 19e eeuwse tabaksast sluiten daarbij aan op de noordwestkant van het erf.

De ruime koestallen bevinden zich op de noordwestkant en op de zuidoostkant zien we een ruime schuur. Het grote ovenbuur of bakhuis en het wagenhuis staan ten oosten achter de koestallen. Voorheen stond het wagenhuis midden de ruime hofplaats. Het zal niemand verwonderen dat de bewoners van dit grote pachtgoed doorgaans de baljuws en burgemeesters van Desselgem leverden.

Voorbij de Munkenhofdreef stappen we verder langs de Leie tot aan de schuilhut. Achter de hut vloeit het kanaal Roeselare-Leie in de Leie.

We volgen verder de trakelweg naar links tot het einde. Geïntresseerden kunnen rechts een bezoekje brengen aan de oude drietrapssluis.

Monnikenwandeling - 8 km

41 herstel tegenover de vlaanders, in een wet die een pivilegie ten voordele van een landsgedeelte voorziet ten nadele van het andere”. Op 27 maart 1863 wordt in de begroting 1 miljoen frank voorzien. In 1863 worden de werken aangevat. Vanaf 1865 worden plannen opgemaakt voor de sluis te Ooigem. Op 1 januari 1872 werd het kanaal Roeselare-Leie officieel ingehuldigd.

Kenmerken van de sluis

Drietrapssluis Ooigem De drietrapssluis te Ooigem werd in 1999 bij ministerieel besluit erkend als monument.

Historiek In 1827 werd een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheid tot kanalisering van de Mandel in opdracht van Koning Willem I. In de loop van 1841 stelde de gemeenteraad een commissie aan waarin ook Alexander Rodenbach zetelt ‘gelast met zo een middelen van voorzorg te nemen voor de kanalisatie van de Mandel als zij geraedig zal vinden’.

Tussen 1853 en 1863: diverse pogingen van o.a. Alexander Rodenbach (toen ook parlementslid) om de kanalisering van de Mandel in de begroting van Openbare Werken op te nemen “als een klein

Schutsluis met drie kolken. De wanden zijn van baksteenmetselwerk. Natuurstenen sluishoofden, deurposten, vloeren, stooten ankerblokken. De boordstenen en bedieningstrappen zijn door betonnen elementen vervangen. Houten deuren (schuine beplanking) volgens ontwerp van 1868 met uitzondering van de bovenste stalen deuren. Schuiven bediend met rand- en heugelsysteem en gesmede beugels en schuifvorken. De schuifopening bestaat uit horizontale deelopeningen met tussenbalken. De sluisdeuren bewegen via een tand- en kwartrond hengelsysteem met reductiekastje bovenop een gietijzeren buis. De vroegere drie reservebekkens werden vervangen door een nieuwe pompinstallatie en betonnen kanaal naar aanleiding van de aanleg van een nieuwe schutsluis naast de oude. De sluis is buiten gebruik sinds 1973.

We stappen links het natuurgebied binnen, langs de Oude Leiearm achter het kasteel van Ooigem door.

Natuurgebied Oude Leiearm In de nabijheid van het Munkenhof bleef ten gevolge van het kanaliseren van de Leie een deel van de Leie als afgesloten arm liggen. In 1984 kreeg de Belgische Natuur-

42

en Vogelreservaten VZW de toelating een stuk van de Oude Leie en haar bedding te beheren. 2,5 van de 23 hectare groenzone kreeg het statuut natuurreservaat en wordt beheerd door de VZW De Torenvalk.

Kasteel van Ooigem Ooigem was vanaf het ontstaan in de 9e eeuw tot in 1510 een vrijheerlijkheid, wat wil zeggen dat de heer van Ooigem niet aan het grafelijk gezag onderworpen was.

In de bestuurshalle werd recht gesproken, vandaar dat er ook een schandpaal (het pelderijn) op het domein is. In het gebouw waren gevangenissen, een gerechtszaal (de vierschaar), stapelplaatsen voor de betalingen in natura, schepenzalen ... Op het einde van de 15e en begin 16e eeuw was de heerlijkheid in verval, en in 1510 werd ze verkocht aan de Bourgondische heren, de familie de Gros-de-Lens. Het was Jean de Gros die in 1559 de vierschaar liet verbouwen tot een herenwoning. Na de Monnikenwandeling - 8 km

Franse Revolutie werd het kasteel verkocht aan Jonker Thadeel van Saceghem. Zijn neef Joseph-Marie Ghisleen de Potter erfde de eigendom en die verkocht het aan de Burgemeester, Bernard Verhaeghe.

Het kasteel is nu nog steeds eigendom van de familie Verhaeghe. Op het domein is ook een oude duiventoren te zien. Het kasteel, het domein, de schandpaal en de duiventoren werden in 1951 geklasseerd.

Voorbij het kasteel, gaan we rechtsaf en nemen een kleine wegel. Na een stukje klimmen komen we in de Desselgemstraat. We gaan terug naar rechts en komen zo aan de voorzijde van het Kasteel van Ooigem. Aan de toegangspoort steken we de straat over naar de 1e Linie-Regimentsstraat.

Vervolgens nemen we de eerste straat links om die weg te blijven volgen.

43 Oorlogsmonument 1e LinieRegimentstraat De 1e Linie-Regimentstraat die wij links volgen is wellicht één van de oudste, zoniet de oudste straat van Ooigem.

Ter verdediging van Harelbeke, met zijn kasteel, werd in de 9e eeuw een versterkte mote - kunstmatige heuvel - gebouwd (op de plaats waar nu het kasteel van Ooigem staat) en de voornoemde weg was namelijk de verbindingsweg tussen deze twee plaatsen.

Voorbij het oorlogsmonument stappen we in de richting van Ooigembos. We nemen links de eerste grote weg op de kant van het bos die we rechtdoor volgen. Op het einde van het bos stappen we door een stuk weiland tot we op de Trakelweg langs de Leie komen.

Ooigembos Over het Ooigembos is er weinig geweten.

Het is op heden deels privé eigendom en deels eigendom van de gemeente Wielsbeke. De grootte bedraagt 18 hectare. Historische gegevens wijzen erop

dat het om een ‘oud’ bos gaat. Het bos is toegankelijk voor het publiek.

Aan de Leie gaan we naar links, terug naar de brug die we een tijdje geleden zijn overgestoken. Aan de brug gaan we naar rechts en stappen zo over de Golden River.

Leie De Leie stroomt van west naar oost met een slingerende beweging. Ze ontspringt in het Noord-Franse Lisbourg (in de omgeving van Fruges) en mondt in Gent uit in de Schelde. De Leiestreek is beroemd om zijn vlasnijverheid. Voor 1860 was het roten van vlas in de Leie verboden.

Het geoogste vlas werd in waterputten of op weiden rondom de hoeven geroot, en verder op de hoeve omgevormd tot lijngewaad. Pas in de tweede helft van de 19e eeuw was er een sterke uitbreiding van het roten in de Leie. 80 kilometer lang was de vlas-Leie tussen Komen en de sluis van Astene, met Wervik, Wevelgem, Lauwe, Bissegem, Marke, Kuurne, Bavikhove, Beveren-Leie, Desselgem, Ooigem, Wielsbeke, Sint-Baafs-Vijve, Oeselgem en

44 Gottem als belangrijkste vlasgemeenten uit de glorietijd.

In 1913 werd in de Leie meer dan 12 miljoen kg vlas geroot. Hiervoor moesten ruim 80 000 reuzegrote houten rootbakken of hekkens met vlas gevuld, in de Leie ondergedompeld worden en zwaar belast met stenen, gedurende 8 tot 14 dagen gevolgd worden tot het rootproces ten einde was. Tijdens het rootseizoen, dat wettelijk slechts zes maanden toegelaten was, van 15 april tot 15 oktober, werden toen meer dan 13 000 werknemers tewerkgesteld. In alle vlaslanden ter wereld vroeg men zich af wat het geheim was van het Leiewater. Watermonsters en tonnen slijk uit de bodem werden zelfs door Russen voor ontleding naar hun land meegenomen. Diepgaand onderzoek kon het geheim evenmin ophelderen. De Leie werd terecht de ‘Golden River’ genoemd.

Wegens de hinder voor de scheepvaart en het gevaar voor bevuiling bij overstroming werd het roten in de rivier echter verboden vanaf 1942. Als stille getuigen kan men nog altijd betonnen rootputten aantreffen, die vanaf 1930 de taak van de Leie overnamen.

Over de Leiebrug gaan we rechtsaf, Beveren-Trakel. Een vijftigtal meter verder langs deze weg gaan we linksaf, op een onverharde wegel. Op het einde van deze wegel gaan we terug naar links, in de Grote Heerweg. Deze volgen we tot aan de verkeerslichten waar we naar rechts wandelen en we terug aan de kerk uitkomen. We lopen verder langs de kerk, die gelegen is in de Liebaardstraat.

Monnikenwandeling - 8 km

De Liebaardstraat De Liebaardstraat vormde samen met de Ooigemstraat de verbinding tussen het Munkenhof en de Meierie, de zetel van de Desselgemse meier, waar we straks zullen langskomen. Kort na het verwerven van de nieuwe gronden stelde de Sint-Pietersabdij een meier aan die verantwoordelijk was voor orde en bescherming van het grondgebied tegen al te hebberige heren.

De meier was een soort gerechtsofficier en verdiende dan ook een waardige woonst.

Het werd de centraal gelegen hofstede ‘Teppegem’, die van dan af de Meierie werd genoemd.

Ruim drie eeuwen lang, van begin 13e eeuw tot rond 1630, was het meierschap in handen van de adellijke familie ‘Van Halewijn’. Het wapenschild van de familie toonde drie leeuwen van sabel (zwart) geklauwd, getongd en gekroond van goud, op een veld van zilver. Het schild met de heraldische leeuwen, ‘léopards’ in het Frans, ‘liebaarden’ in het Middelnederlands, moet lange tijd zichtbaar geweest zijn in het straatbeeld, vandaar de naam van de straat.

Enkele tientallen meter voorbij de ‘plaetse’ slaan we rechts de Mote in die leidt naar een parkje met links een cirkelvormige gracht en rechts het gemeentelijk administratief centrum ‘De Mote’.

De Mote Een “mote” was een kunstmatige hoogte, gevormd door de aarde afkomstig van het uitgraven van een cirkelvormige gracht of ‘wal’. Op deze plaats stond de oude pastorie van Desselgem. Eerst was het

45 een bescheiden hoevetje, met een stroen-lemen woonhuis op de mote. Op het einde van de 17e eeuw liet pastoor Cruicke het woonhuis vervangen door een stenen pastorie.

We keren terug, volgen verder de Liebaardstraat naar rechts, en slaan 100 meter verder links de Pompoenstraat in. We lopen de Pompoenstraat niet verder in, maar nemen rechts de Wijwaterput, die na 50 meter overgaat in een voetweg.

Wijwaterput Het toponiem ‘Wijwaterput’ kwam al voor in 1570. Er was ook een wijwaterbeek. Het weggetje voert langs de achterkant van de huizen van de Liebaardstraat. Deze weg gunt een aparte kijk op de ‘binnenkant’ van de dorpskern die niet altijd even esthetisch is, maar des te interessanter.

Het pad komt uit op de Meierie, die we links opgaan. Even verder links, op de hoek met de Desselgem-Dries, stond de Meierie, van waaruit de Desselgemse meiers de gemeente controleerden.

De Meierie De Meierie was omringd door een dubbele omwalling. De hoevegebouwen werden vermoedelijk al in 1452 in brand gestoken door de Gentenaars, op strooptocht tijdens hun opstand tegen graaf Filip de Goede. Ze werden nooit heropgebouwd.

In de daaropvolgende eeuwen herinnerden alleen de wallen nog aan de vroegere nederzetting. Toen deze gedempt werden, bleef een tijdlang nog de verhoging van de mote zichtbaar. Nu is er alleen nog een grote weide.

We volgen verder de DesselgemDries.

Desselgem-Dries De Desselgem-Dries was lange tijd de dichtst bebouwde – dus oudste – wijk van Desselgem. In de kleine huisjes woonden de loonwerkers van de Desselgemse pachthoeven, zoals de Meierie.

We wandelen de Desselgem-Dries af en passeren rechts de Kleine Driesstraat en de Bijenstraat. Dit is de toegang tot de ‘Insectenwijk’. Iets verder bereiken we het kruispunt met de Kasteelstraat.

Insectenwijk Waar nu de ‘Insectenwijk’ is, lag lange tijd een klein bos bestemd voor kaphout, het Laakbos genoemd. In het bosje was een mote met halfgesloten wal eromheen, de zogenaamde kasteelmote.

We vervolgen de wandeling langs de Kasteelstraat. In de tweede bocht nemen we links de richting ‘Coorenblomme’ (Georges Coornaertdreef).

46 Georges Coornaert Georges Coornaert was burgemeester van Desselgem van 1947 tot 1965. De dreef leidt doorheen de groene ‘binnenkant’ van het Desselgemse centrum, met links de ruime voetbalterreinen.

We bereiken het kruispunt van de Pompoenstraat en de Kleine Nieuwstraat en nemen deze laatste.

Stedelijke basisschool Maar eerst loont het de moeite even tot bij de ingang van de stedelijke basisschool te lopen. Boven de glazen deur prijkt een grote veelkleurige weergave van het gemeentewapen van Desselgem met de drie sleutels van de Sint-Pietersabdij en daarboven een tafereel met de barmhartige Sint-Martinus.

In de Kleine Nieuwstraat nemen we onmiddellijk links de Ballingstraat.

Nu loopt de straat dood, maar vroeger, voor de bouw van de school, was ze verbonden met het kerkplein. Langs deze straat werden de mensen weggeleid die door de vierschaar op de ‘plaetse’ waren veroordeeld tot verbanning van het grondgebeid van de heerlijkheid m.a.w. de ‘bannelingen’ of ‘ballingen’. Ook de ter dood veroordeelden zullen langs hier zijn weggeleid, naar de galg van de Sint-Pietersheerlijkheid, die zich bevond in de huidige Pitantiestraat. Mannelijke misdadigers werden opgeknoopt, vrouwelijke ‘geput’ of levend begraven. In de 13e eeuw bestond er trouwens zoiets als ‘galgegeld’ en ‘putgeld’, een soort lugubere onkostenvergoeding die de meier toekwam.

Monnikenwandeling - 8 km

We gaan links in de Boudewijn I-laan en dan onmiddellijk rechts de doorsteek naar de Liebaardstraat.

Daar nemen we rechts en komen zo weer op het kerkplein.

Ooigembos

Munkenhof

Mote

Monnikenwandeling - 8 km

47

48

Briek Schottewandeling - 11 km We starten deze wandeling aan Sportkaffee Desselgem in het hartje van Desselgem, in de Georges Coornaertdreef.

Albéric Schotte (IJzeren Briek) werd geboren in Kanegem op 7 september 1919 en overleed in Kortrijk op 4 april 2004.

Loop door de Zilverbergstraat en wandel zo de Alsteen in. Via een zachte verbinding wandel je de Henri De Brabanderestraat in. Laat de groene speelzone achter jou en wandel verder naar de Schoendalestraat.

Briek won in zijn lange carrière tweemaal de Ronde van Vlaanderen (1942 en 1948) en werd twee keer wereldkampioen (1948 en 1950). Hij nam ook viermaal deel aan de Ronde van Frankrijk waarin hij in 1948 tweede eindigde achter Gino Bartali.

Wandel kort langs de Schoendalestraat, ga rechtsaf richting Sint-Eloois-Vijve. Ga rechts en wandel het clublokaal van de lokale visclub voorbij. Wandel tussen de twee visvijvers en kronkel mee voorbij het Populierenhof.

Het koersmotto van Briek: “Volle petrol geven, voorttjollen en stoempen en de reste deraf rien.”

Wandel de tennisvelden voorbij, richting de Kasteelstraat. Wandel rechtdoor de Kasteelstraat in en sla verderop de Vlaslaan links in. Eens de appartementen voorbij wandel je links via de Pieter Carlierstraat en de Hendrik Consciencestraat richting de Jozef De Costerstraat. Dwars de weg en ga links. Wandel rechts in de fietsverbinding richting de Zilverbergstraat.

Een grapje van Briek: “Samen met Merckx won ik alle klassiekers: ik Parijs-Tours en hij al de rest.”

Briek Schottewandeling - 11 km

Terug tussen de huizen, wandel je naar de drukke Gentseweg. De gevaarlijke weg voorzichtig schuinlinks dwarsen, de Poelstraat in. Op het einde van de Poelstraat wandel je links de Wetstraat in. Een bank aan de rechterkant laat je even verpozen aan Schottes hoveke.

Een radio-interview van Briek na zijn overwinning op het WK van 1948 in Valkenburg: “Moedre, moedre, hoorde mij? ‘k hé gewonn en kben wereldkampioen.”

Ga de Wetstraat verder. Even voorbij het kruispunt met de Waalshoekstraat, wandel je rechts een trage weg in.

Op de Kruiskesstraat sla je rechts af, richting de Desselgemseweg.

49 Door zijn hoekige en werkende stijl was Briek het typevoorbeeld van de Flandrien.

Een standbeeld als wroetende renner siert het dorpsplein van Kanegem.

Dwars de Desselgemseweg voorzichtig en ga links de brug over, over de spoorweg. Kort na de brug sla je rechts de Spitaalstraat in, verderop ga je links de trage weg van de Olifantstraat in.

Het leven van Briek: “Mijn vader was er niet bij op het stadhuis na mijn wereldtitel. Hij had geen tijd voor vieringen zei hij. Er was nog te veel werk op ‘t land.”

Op het einde van de Olifantstraat, kom je terug aan een kruispunt met de Spitaalstraat. Sla daar rechts af en volg de Spitaalstraat. De Spitaalstraat gaat over in de Wedagestraat en je wandelt terug Desselgem binnen.

Hier wandel je voorbij nummer 12, het huis van een Schotte, broer Julien.

Briek Schotte stierf in 2004 op de dag van de Ronde van Vlaanderen en kreeg een begrafenis in stijl. Hij werd de kerk binnen- en buitengedragen door acht wielergrootheden uit vier generaties, waaronder vier wereldkampioenen.

Op het einde van de Wedagestraat, ga je rechts af de Leemputstraat in en steek de brug over de spoorweg terug over. Onmiddellijk na de brug, net terug beneden, sla je links de Leemputstraat in, richting de spoorweg. Volg de weg naast de spoorweg, voorbij de bedrijven, tot aan het vroegere stationsplein, aan de doodlopende arm van de

Sprietestraat, waar nu de fietsviaduct onder de spoorweg is.

Het inzicht van Briek: “Koersen is simpel. Ge moet zere rien als ge moet zere rien en als ge niet zere moet rien moei je nie zere rien.”

Sla rechts af, naar de Sprietestraat en neem de linkerkant van de weg op het voetpad. Verderop in de Sprietestraat, waar de Sprietestraat van de brug komt, sla je een smal steegje links af. En kronkel mee naar rechts, tot je opnieuw op de Sprietestraat komt. Ga hier linksaf richting het centrum van Desselgem.

De ploeggeest van Briek: “We koersten nog individueel. Van ploegtactiek was nog geen sprake. ‘t Was elk voor zijn skelle.”

Na korte tijd is er rechtsaf een garageweg en fietsdoorsteek, richting de Gentseweg. Hier wandel je in het historische centrum van de wijk Spriete.

De spirit van Briek: “Oge aan den arrivé nog weet van welke prochie daje zijt, is ‘t teekn daje nie tot tenn zij geweest.”

50 Bij aankomst aan de Gentseweg steek je deze gevaarlijke weg opnieuw over en ga rechts. Sla onmiddellijk links af in de Nijverheidsstraat. Aan het volgend kruispunt sla je rechts af de Meierie in. Blijf aan de linkerkant van de weg op het voorziene voetpad wandelen.

Na enkele minuten stappen kom je uit aan het Briek Schottepleintje.

Schotte woonde jarenlang in Desselgem.

Waregem maakte Briek in 1987 ereburger van de stad. In 2010 was Desselgem, als ode aan Briek, het Dorp van de Ronde van Vlaanderen.

Je wandelt het centrum van Desselgem binnen, de kerk voorbij, aan het kruispunt met verkeerslichten ga je rechtsaf de Nieuwstraat in. Via het voetpad aan de rechterkant van de weg, kan je rechtsaf de Kleine Nieuwstraat in. Volg deze zijstraat aan de linkerkant van de weg, tot je linksaf de Georges Coornaertdreef in kan.

Geniet toch even van ‘Het Briek Schottepleintje’ met een monument in ijzer, zoals het ‘IJzeren Briek’ betaamt. Op het pleintje pronkt een indrukwekkende kunstfoto van de beroemde Vlaamse kunstfotograaf Stephan Vanfleteren.

Het rekenwerk van Briek: “27 keer over de Cauberg. Ik vond dat niet lastig. ‘k Ging van ‘t gedacht uit dat de laatste ronde arrivé was!”

Ga op het einde van Meierie rechtsaf de Liebaardstraat in, aan de rechterkant van de drukke weg, op het voetpad richting Desselgemse dorpskern. Hier passeer je ter hoogte van de Okay aan de aankomst van de Grote Prijs Memorial Briek Schotte.

Een wielerwedstrijd, de Grote Prijs Memorial Briek Schotte, is naar hem vernoemd en wordt gereden op de dinsdag na de tweede zondag van september in Desselgem.

“Parijs-Roubaix is de schoonste koerse van ‘t jaar. Maar ton wel vanuit uwen zetel ip TV.”

Briek Schottewandeling - 11 km

De kijk van Briek: “Anders dan vroeger?

Ge moet voor te winnen nog olsan den eerstn zin!”

Meteen het einde van een flinke Flandrienwandeling en zo’n elf kilometer wandelplezier als ode aan IJzeren Briek.

Briek Schottewandeling - 11 km

51

Wie aan Waregem denkt, begint spontaan over de Waregem Koerse Feesten. Onze stad is niet voor niets dĂŠ paardenhoofdstad van Vlaanderen. De befaamde Grote Steeple Chase van Vlaanderen met de spectaculaire sprong over de Gaverbeek, brengt sport en sensatie en lokt jaarlijks een grote massa naar de Gaverbeekhippodroom. Ook Kinderstad, Parkies kasteelconcerten en vele andere evenementen brengen ieder jaar heel wat mensen op de been richting Waregem.

Maar Waregem is natuurlijk veel meer dan dat. Trek je graag je wandelschoenen aan of haal je liever je fiets van de haak? Verdiep je je graag in de historie van de stad?

Toerisme Waregem Gemeenteplein 2 8790 Waregem

056 62 12 52 www.waregem.be

Of snuif je liever een beetje cultuur op? Waregem heeft voor elk wat wils.

Mensen die van cultuur houden, zijn in Waregem aan het juiste adres.

Een voorstelling bijwonen in het Cultuurcentrum De Schakel is altijd genieten, maar je kan ook nieuwe en moderne kunstvormen ontdekken in het Platform voor Actuele Kunst BePart.

Tot slot heeft Waregem heel wat winkels met charme en uitstraling.

Je kan er gerust een dagje genieten en uitblazen op de talrijke terrasjes, in de tearooms en restaurants.

Gezelligheid staat hier zeker en vast centraal. Waregem, veel meer keuze dan je denkt!