Infobrochure Preventie van radicalisering en gewelddadig extremisme op school

Page 1


Preventie van radicalisering en gewelddadig extremisme op school

Contactgegevens en informatie

Ervaar jij verdeeldheid op school?

Een wij – tegen – zij?

Vermoed jij een proces van radicalisering bij een leerling?

Radicale uitingen van een leerling of spanningen op school kunnen een grote impact hebben. Ze kunnen leiden tot vooroordelen en stereotyperingen bij een andere leerling. Een sociaal onveilig klimaat ligt al snel op de loer. Leerlingen voelen zich mogelijk bedreigd of onder druk gezet.

Als onderwijspartner kan je een belangrijke rol spelen in de preventie van radicalisering en polarisering.

Scholen spelen een rol bij de aanpak van radicalisering door:

• jongeren te leren op een open manier te praten over waarden en normen.

De leerlingen kunnen daardoor minder gevoelig zijn voor radicale ideeën en doelen;

• signalen van radicalisering te herkennen en te melden bij de bevoegde diensten;

• het bekomen van een goede samenwerking met de stad, jongerenwerkers, sportverenigingen en politie om te kijken op welke manier radicalisering voorkomen kan worden.

Over dit document

Hier staat alle informatie over radicalisering, gewelddadig extremisme en polarisering gebundeld:

• een overzicht van de diensten waarbij je terecht kan met vragen of problemen;

• geactualiseerde informatie rond bovengenoemde thematieken;

• inspirerende initiatieven en tools voor de preventie van radicalisering, gewelddadig extremisme en toxische polarisatie.

Deze brochure werd tot stand gebracht door de expert deradicalisering van de stad Aalst in samenwerking met de gemeenten Liedekerke, Denderleeuw, Geraardsbergen en Ninove binnen het project Dender360°.

INHOUDSOPGAVE

1. WAT IS RADICALISERING PRECIES?

Definities p. 5

Mogelijke signalen p. 7

Hoe een (gewelddadig) radicaliseringsproces herkennen p. 7

Gedragsbarometer p. 8

2. PROJECTEN

LIVC-R p. 10

Dender360° p. 10

3. ORGANISATIES

Expert deradicalisering + online meldpunt radicalisering p. 13

Team veiligheid Stad Aalst p. 14

Buurtwild(t) p. 15

Straathoekwerkers p. 16

OverKop-huis p. 17

JAC p. 18

Politiezone Aalst - afdeling radicalisme p. 19

ARKTOS - Gespecialiseerde vzw p. 20

Onderwijskoepels – verantwoordelijken radicalisering p. 21

VVSG p. 22

Agentschap integratie en inburgering p. 23

6. MOGELIJKE VORMINGEN p. 25

7. INTERESSANTE LINKS EN WEBSITES p. 27

8. VRAGEN EN ANTWOORDEN

Veelgestelde vragen p. 29

Voorbeeldvragen met betrekking tot algemeen welzijn p. 30

Voorbeeldvragen met betrekking tot radicalisering p. 31

1 Wat is radicalisering precies?

DEFINITIES

ACTIVISME

Radicalisering en extremisme mogen niet verward worden met activisme. Mensen die maatschappelijk betrokken zijn en zich inzetten voor de samenleving geven vorm aan positief burgerschap. Maatschappelijke inzet en engagement zijn legitiem. Activisme is geen bedreiging voor onze samenleving, maar een versterking ervan en kadert in het recht op vrije meningsuiting. Niet elke radicale actie dient aldus gekaderd te worden in de categorie radicalisme of extremisme.

RADICALISERING

Radicalisering is het proces waarbij de gedachten en gedragingen van een persoon of groep radicaler worden en in toenemende mate afwijken van de gangbare norm. Hierdoor kan iemand geneigd zijn om over te gaan tot extremistische daden. Door vervreemding van de maatschappij van zowel het individu als de groep kan iemand steeds meer neigen naar het uitvoeren van zijn gedachten door gewelddadig gedrag te stellen. Toch leidt radicalisering niet automatisch tot gewelddadig extremisme. Radicalisering wordt problematisch wanneer men illegale middelen gebruikt om zijn/haar doel te bereiken.

EXTREMISME

Extremisme is het fenomeen waarbij personen of groepen bewust over de grenzen van de wet gaan en illegale acties plegen om hun doel te bereiken. Extremisme kan betrekking hebben op religieuze (islam, joods, katholiek…), politieke (links, rechts…) of enige andere vorm van ideologie (milieu, klimaat, dierenrechten…). Ook hier zal niet elke vorm van extremisme leiden tot gewelddadig extremisme.

Radicalisering/extremisme evolueert mee met de tijd en is een veranderlijk fenomeen. Zo bestaat er bijvoorbeeld ook extremisme m.b.t. het coronavirus, anti-overheidsextremisme…

Vandaag wordt er ook radicalisme en extremisme gespot op het internet. Fenomenen zoals online haatspraak, fake news, en gamificatie (het gebruiken van gamedenken, gametechnieken en spelelementen in een niet-game omgeving met het doel om spelenderwijs gedrag te veranderen, betrokkenheid te creëren en kennis over te dragen) steken meer en meer de kop op.

Geradicaliseerden breken in gedachten met de samenleving. Extremisten zullen soms overgaan tot handelen waar terroristen/gewelddadige extremisten tot doel hebben de samenleving te ontwrichten. Het denken en het gedrag zijn bij radicalisering niet onomkeerbaar.

Hoe iemand in een categorie wordt ondergebracht, is nergens omschreven. Wel dient er een afweging gemaakt te worden op basis van signalen die kunnen wijzen op radicalisering. Het is belangrijk om deze af te toetsen en multidisciplinair te benaderen om zo tot een risicotaxatie te komen.

POLARISERING OF WIJ-ZIJ-DENKEN

Polarisering of wij-zij-denken betekent dat groepen van mensen heel fel tegenover elkaar komen te staan, en alsmaar overtuigder worden van hun eigen mening. Soms zo hard dat ze niet meer luisteren naar de andere kant.

Aangezien we allen tot bepaalde groepen behoren (vb.: klas, hobbyclub, school…) bepalen die groepen hoe wij over dingen denken en naar de dingen kijken. De meningen van verschillende groepen kunnen botsen waardoor er een conflict ontstaat.

Polarisering is iets wat altijd al bestaan heeft, maar wordt gevaarlijk wanneer deze toxisch wordt. Als de ‘wij’-groep en de ‘zij’-groep niet meer over het onderwerp praten, maar alleen nog over hoe vreselijk ‘zij’ zijn. Dan worden ‘zij’ vijanden met wie we niets meer te maken willen hebben. We beginnen te schelden, beledigen en gebruiken soms zelfs geweld.

MOGELIJKE SIGNALEN

Emotionele kwetsbaarheid vergroot de vatbaarheid voor radicalisering. Zo zijn personen die iets traumatisch hebben meegemaakt of die het moeilijk hebben vaak vatbaarder voor radicaal gedachtegoed. Toch kan iedereen radicaliseren.

Meestal gaan er andere problemen schuil achter een radicale uitspraak of handeling. Hierdoor vergt elke geradicaliseerde persoon een aanpak op maat.

Er bestaat geen standaard lijst van signalen , maar de gedragsbarometer kan je helpen om een eerste inschatting te maken.

Plots stoppen met school, werk, hobby, sport...

Bereid zijn tot geweld

Veranderen in denken

Zich een nieuwe identiteit aanmeten

Zich meer religieus gaan uitdrukken

Preken

HOE EEN (GEWELDDADIG)

Meer gebruik maken van het internet

Zwart-wit denken Wij-zij denken

RADICALISERINGSPROCES HERKENNEN?

Het Centrum voor de Preventie van Radicalisering die kan leiden tot Geweld (CPRMV) ontwikkelde een gedragsbarometer. Met dat pedagogisch instrument krijg je inzicht in de signalen die erop kunnen wijzen dat iemand aan het radicaliseren is.

Tips bij het gebruik van de gedragsbarometer:

ƒ Eén indicatie volstaat niet om ervan uit te gaan dat iemand radicaliseert. Vaak merk je meerdere signalen op. Die staan verderop beschreven.

ƒ Sommige signalen uit de barometer kunnen ook wijzen op een andere problematiek, zoals een persoonlijkheidsstoornis of een psychose.

ƒ Er moet steeds een globale analyse van de signalen worden gemaakt, voor je van radicalisering kan spreken.

ƒ Twijfel je? Neem dan contact op met de expert deradicalisering van de stad Aalst. Zij helpt je om de analyse te maken.

GEDRAGSBAROMETER

gedrag dat

GEEN REDEN TOT ONGERUSTHEID geeft

ƒ met overtuiging argumenten aanbrengen om zijn/haar mening te verdedigen

ƒ uiterlijke veranderingen om zijn/haar identiteit uit te drukken (traditionele kledij, baard, geschoren schedel, enz...

ƒ actief zijn op sociale media

ƒ zich vreedzaam inzetten voor een bepaalde zaak

ƒ een religieuze praktijk of een politiek engagement opnemen of zich erin verdiepen

ƒ het ontwikkelen van nieuwe ideologische, politieke of religieuze overtuiging (bekering)

VERONTRUSTEND

GEDRAG

ƒ Een polariserende taal hanteren waarin enkel absolute waarheden geldig zijn

ƒ zich isoleren van zijn/haar omgeving

ƒ plotse veranderingen in zijn/haar gewoonten

ƒ meermaals uitdrukken zich benadeeld, verworpen of vervolgd te voelen

ƒ anderen proberen te bekeren tot een bepaalde religie of ideologie (proselitisme)

ƒ de nieuwe normen en waarden boven die van het gezin en de samenleving plaatsen en elke andere leidraad verwerpen moeite hebben om zijn/haar eigen ideeën in vraag te stellen of echt naar de

ZORGWEKKEND

GEDRAG

ƒ schoolverzuim, plots gebrek aan interesse voor het werk, herhaaldelijke tegenkantingen, meer en meer afwezig zijn thuis of op het werk

ƒ verbreken van de relaties met vrienden, zelfs familie, en loyaal zijn aan een nieuwe vriendengroep

ƒ rechtvaardigen van geweld om een zaak of een ideologie te verdedigen

ƒ sterke samenzwerende taal hanteren ten opzichte van de instellingen, de staat of bepaalde internationale gebeurtenissen

ƒ scherp uithalen naar bepaalde individuen of groepen omwille van hun afkomst, huidskleur, godsdienst, geslacht, seksuele oriëntatie, enz... en elke poging tot dialoog afweren

ALARMEREND GEDRAG

ƒ reële of virtuele omgang met gewelddadige individuen en actief zijn in extremistische netwerken

ƒ mensen rekruteren voor gewelddadige extremistische zaak of hen aanmoedigen zich erachter te scharen

ƒ plotse interesse voor wapens

ƒ gewelddadige of haatdragende acties plannen of uitvoeren in overtuiging voor een bepaalde ideologie of een gewelddadige extremistische zaak

ƒ het plannen van een reis naar een conflict-

Bron: Gewelddadige radicalisering en polarisering in perspectief – Preventiedienst Anderlecht

2 PROJECTEN

De stad Aalst heeft twee projecten waarbij radicalisering preventief wordt aangepakt:

LOKALE INTEGRALE VEILIGHEIDSCEL - RADICALISERING (LIVC-R)

De cel LIVC-R van de stad Aalst komt regelmatig samen en heeft een dubbel doel:

ƒ vroeg-detectie van signalen

ƒ het uitwerken van een opvolgingstraject van het individu

Problemen worden in kaart gebracht en samen met de lokale politie, OCMW, CAW, CLB’s en scholen, VDAB… als partners gaan we op zoek naar een oplossing. Zo vermijden we dat mensen met een radicaal gedachtegoed vervallen in gewelddadig extremistisch gedrag.

De LIVC-R bestaat uit 2 ‘tafels’: de strategische tafel en de operationele tafel, ook wel partnertafel genoemd.

ƒ De strategische tafel zet in op het beleid en de aansturing van de partnertafel. De burgemeester speelt hierin een belangrijke rol.

ƒ Bij de partnertafel worden individuele casussen besproken. De partners proberen samen een correcte inschatting van het risico te maken en stellen in samenspraak een traject op maat van elk geradicaliseerd individu op. Bij dit casusoverleg heerst er een gedeeld beroepsgeheim. Als er een leerling wordt aangemeld en als casus wordt besproken, krijgt de school een uitnodiging om op het partnertafeloverleg aanwezig te zijn. Ook het bevoegde CLB wordt uitgenodigd.

Meer informatie over de wettelijke context waarbinnen het LIVC-R werkt, lees je hier:

ƒ LIVC-R wet tot oprichting: Moniteur Belge - Belgisch Staatsblad (fgov.be)

ƒ LIVC-R decreet: Moniteur Belge - Belgisch Staatsblad (fgov.be)

Het breken van het beroepsgeheim is wettelijk gekaderd binnen zowel het LIVC-R decreet, de LIVC-R wet en art 458 ter van het Strafwetboek

DENDER360°

“Een 360° aanpak ter preventie van gewelddadige radicalisering, extremisme en polarisering”

Dender360° is een intergemeentelijk samenwerkingsverband waarbij Stad Aalst de coördinerende rol opneemt in samenwerking met de steden en gemeenten: Geraardsbergen, Liedekerke, Denderleeuw en Ninove. Dit project wordt gesubsidieerd door het Agentschap Binnenlands Bestuur.

Deze brochure alsook alle andere initiatieven naar onderwijs toe worden gerealiseerd vanuit dit project.

Wens je meer informatie over Dender360°, dan kun je daarvoor terecht bij de expert deradicalisering van de stad, Joyce Coppens, via het e-mailadres deradicalisering@aalst.be

Deze gemeenten vormen samen het samenwerkingsverband DENDER 360°:

3 ORGANISATIES

In Aalst zijn er ook veel organisaties waar je terecht kan met je vragen of bezorgdheden m.b.t. radicalisering. Hierna vind je een overzicht van wat ze precies doen en hoe je hen kan contacteren.

EXPERT DERADICALISERING - stad aalst + online meldpunt radicalisering

> PREVENTIE

> ONDERSTEUNING

> VORMING

De expert deradicalisering ondersteunt je bij vragen over radicalisering of (gewelddadig) extremisme. De expert deradicalisering kan samen met jou de signalen analyseren en een inschatting maken van welke ondersteuning nodig is.

Maak je je zorgen om iemand die je kent (een collega, leerling, ouders, familie..)? Dan kun je online een melding maken bij deze dienst via aalst.be. Jouw vragen, bezorgdheden of signalen worden steeds op vertrouwelijke wijze behandeld.

De meldingen worden zorgvuldig bekeken en geanalyseerd.

Afhankelijk van de inhoud van de melding wordt er actie ondernomen. Niet elke melding wordt automatisch besproken op een LIVC-R of krijgt een onmiddellijk gevolg. De situatie wordt eerst grondig onderzocht en ingeschat in nauw overleg met de melder.

De expert deradicalisering geeft ook lezingen of infosessies met betrekking tot de problematieken radicalisering, extremisme en polarisatie.

Heb je een specifieke nood of vraag, dan wordt er samen gezocht naar een gepaste vorming.

Een melding kan ook gemaakt worden via het meldpunt raicalisering op de website van de stad: Maak een melding | Stad Aalst

Maandag tot vrijdag van 9 tot 16.30 uur

Werf 9, 9300 Aalst

053 77 9300

Joyce Coppens

deradicalisering@aalst.be

www.aalst.be

TEAM VEILIGHEID - stad aalst

> PREVENTIE

> ONDERSTEUNING

> VORMING

Bij team veiligheid kan je terecht voor ondersteuning, coaching en begeleiding rond verschillende preventiethema’s:

ƒ Veilig online

ƒ Jongerengeweld – COPE

ƒ Middelenmisbruik

Er is een vast aanbod dat terug te vinden is op de website https://aalst.be/preventie-en-veiligheid/ preventie en er kan ook vraaggericht gewerkt worden.

Voor alle preventievragen met betrekking tot bovenstaande thema’s kan je contact opnemen via mail of telefoon.

CONTACT

Maandag tot vrijdag van 9 tot 16.30 uur

Werf 9, 9300 Aalst 053 72 37 16

Laura Leroux

veiligheid@aalst.be

https://aalst.be/preventieen-veiligheid/preventie

BUURTWILD/T - stad aalst & vzw lejo

> VRIJE TIJD

> ACTIVERING

> TOELEIDEN NAAR HOGER ONDERWIJS

Buurtwild/t is de jeugdopbouwwerking van de Stad Aalst in samenwerking met vzw LEJO. Buurtwild/t voorziet een laagdrempelig vrijetijdsaanbod om met Aalsterse jongeren een vertrouwensrelatie uit te bouwen en van daaruit te werken rond talenten en ervaringen. Via vrije tijd werken ze ook op veel andere levensdomeinen zoals onderwijs, welzijn en werk.

Hoe kan Buurtwild/t helpen?

Door jongeren een gepast aanbod te bieden, kunnen signalen vroegtijdig opgepikt worden en kan de kans op radicaliseren verkleinen. De jongeren omringen zich met andere jongeren die hetzelfde doel voor ogen hebben zijnde genieten van het aangeboden vrijetijdsaanbod.

Als leerkracht neem je voor toeleiding rond een specifiek thema/ specifieke vraag best contact op via het mailadres of via een van de andere onderstaande kanalen.

instuiflokaal

tie met de scholen, activeren en het toeleiden naar het sport- en cultuuraanbod van Stad Aalst.

Buurtwild/t is er voor kinderen (6-12 jaar), tieners (12-16 jaar) en jongeren (16-25 jaar).

CONTACT

OPEN

Woensdag van 14 tot 20 uur vrijdag van 17 tot 20 uur

Ontmoetingshuis De Brug

Hertshage 11-19, 9300 Aalst

0485 16 76 72

buurtwildt@aalst.be

INSTAGRAM: @Buurtwildt

STRAATHOEKWERKERS - stad aalst

> PREVENTIE

> VRIJE TIJD

Straathoekwerk richt zich op de sociale grondrechten van de meest kwetsbare Aalstenaars en doet dit op een actieve, positieve, integrale en structurele manier. Zij proberen binnen de ‘eigen’ leefwereld van de jongere contact te leggen en te werken aan een vertrouwensrelatie.

Op die manier zetten ze in op draagkracht, zelfredzaamheid en solidariteit van de jongere.

Verder nemen zij ook een signaalfunctie op en zorgen ze voor een betere en positievere aansluiting en betrokkenheid tussen de doelgroepen en de voorzieningen.

Door veelvuldig aanwezig te zijn in de leefwereld, krijgt de werker een genuanceerd beeld van de situatie en het dagelijks functioneren van de doelgroep. Door aanwezig te zijn biedt de straathoekwerker de mogelijkheid hun verhaal te vertellen.

Hoe kunnen straathoekwerkers helpen?

Jongeren die geen aansluiting vinden bij voorzieningen, kunnen dus opgevolgd worden door de straathoekwerkers die de jongere in zijn eigen leefwereld zullen begeleiden en indien mogelijk toeleiden naar een gepaste organisatie. Op die manier krijgen jongeren opnieuw perspectief en kunnen ze samen met iemand binnen hun eigen omgeving werken aan problemen. Dit gaat het moral discomfort tegen en kan de stap richting radicalisering verkleinen.

Maandag tot vrijdag van 9 tot 16.30 uur

Werf 9, 9300 Aalst

053 77 9300

0473 87 75 02

Jörgen Van Ginderdeuren Anse Luwaert

jorgen.vanginderdeuren@aalst.be anse.luwaert@aalst.be

www.aalst.be/preventie

OVERKOP-HUIS AALST

> PREVENTIE

> VRIJE TIJD

Een OverKop-huis biedt een veilige plek aan jongeren tot 25 jaar. Zij kunnen hier terecht zonder afspraak en kunnen er een luisterend oor vinden.

Wil de jongere een individuele afspraak of contact? Dat kan ook buiten de normale openingsuren. Hiervoor dient hij/zij contact op te nemen met OverKop.

Hoe kan het OverKop-huis helpen?

Een warme en veilige plek voor jongeren heeft zeker een plaats in de preventie van radicalisering. Indien jongeren aansluiting vinden bij een organisatie die hen kan helpen bij hun problemen zal de stap richting radicalisering minder snel worden gezet. Frustraties worden op deze manier in de kiem gesmoord.

Maandag van 15 tot 17 uur

Woensdag van 12 tot 16.30 uur vrijdag van 15 tot 18 uur

Graanmarkt 3, 9300 Aalst

Geen telefoonnummer, wel een chat via www.overkop.be/chat aalst@overkop.be www.overkop.be

> PSYCHOLOGISCHE HULP ORGANISATIES

JAC (JONGEREN AANBOD CAW OOST-VLAANDEREN)

> PREVENTIE

Jongeren hebben het soms niet makkelijk. Het JAC biedt hulp aan wanneer jongeren het even niet meer zien zitten of wanneer ze wat extra hulp kunnen gebruiken. Het JAC is er voor jongeren tussen 12 en 25 jaar.

Hoe kan JAC helpen?

Jongeren met een psychische kwetsbaarheid kunnen vatbaarder zijn voor radicalisering. Hen begeleiden naar de juiste zorg, is een belangrijke schakel in de preventieve fase van het radicaliseringsproces.

CONTACT

Langskomen kan enkel op afspraak

Verastenstraat 1, 9300 Aalst 052 25 99 52

jac.aalstdenderzuid@ cawoostvlaanderen.be www.jac.be

Elke werkdag is JAC telefonisch bereikbaar van 19 tot 13 uur en via de chat van 13 tot 19 uur.

POLITIEZONE AALST - AFDELING RADICALISME

> FORMELE KLACHT ONDERZOEKEN

Zolang een melding in de optiek van preventie gekaderd kan worden, is het voldoende om expert deradicalisering van de stad te contacteren.

Hoe kan de politie helpen?

Worden er acties ondernomen die tegen de wet zijn of is er sprake van geweld? Dan kan je een klacht neerleggen bij de lokale politie. De aanvankelijke klachten worden geregistreerd door de dienst Interventie van de lokale politie.

Deze dienst staat in voor het verder onderzoek inzake alle klachten met betrekking tot radicalisering en gewelddadig extremisme. Zij zullen in overleg treden met de dienst deradicalisering van de stad en vormen de brug tussen de lokaal integrale veiligheidscel (LIVC-R) en de local task force (LTF).

Indien een situatie te ver gevorderd is, kan de school ook beslissen om een formele klacht of melding in te dienen bij de politie.

Enkel op afspraak (via algemeen nummer dat hieronder staat)

Recherche, Afdeling Radicalisme Beekveldstraat 29, 9300 Aalst 9

053 85 50 20 (keuzemenu 5 ingeven)

PZ.Aalst.Radicalisme@police.belgium.eu

www.politie.be/5440

GESPECIALISEERDE VZW ARKTOS

> PREVENTIE

> COACHING

> ONDERSTEUNING

Arktos heeft een preventief programma ontwikkeld om gewelddadige radicalisering in een vroeg stadium te voorkomen: het project BOUNCE.

BOUNCE helpt de veerkracht van (kwetsbare) jongeren ten aanzien van radicale invloeden te versterken en maakt hun sociale omgeving bewust.

Het BOUNCE-pakket bestaat uit drie tools, die onderling met elkaar verbonden zijn en elkaar aanvullen:

BOUNCE YOUNG is een trainingstool om aan de slag te gaan met jongeren;

BOUNCE ALONG is een bewustmakingstool voor ouders en eerstelijnswerkers;

BOUNCE UP is een train-de-trainer voor begeleiders en hulpverleners.

Hoe kan het Arktos helpen?

Trainingsateliers, opleidingen kunnen op vraag georganiseerd worden. Ook een aanbod op maat is telkens mogelijk.

Enkel op afspraak

Arktos vzw - Oost-Vlaanderen Denderstraat 22, 9300 Aalst

0478 52 00 60

Sven Timmermans stimmermans@arktos.be

www.arktos.be

ONDERWIJSKOEPELS EN DEPARTEMENT ONDERWIJS – VERANTWOORDELIJKEN RADICALISERING

> DERADICALISERINGSBELEID OP SCHOOL

> NOODPLANNING I.H.K.V. RADICALISERING OP SCHOOL

Elke scholenkoepel heeft, net als het departement Onderwijs, referentiepersonen radicalisering. Onderwijs speelt een preventieve rol bij radicalisering. Geef je radicaliseringsbeleid vorm en/of ga aan de slag met leermiddelen.

Hoe kunnen de verantwoordelijken radicalisering van de onderwijskoepels en het departement onderwijs helpen?

1. No Cap: Hoe ga je als directie en leraar om met:

- Polarisatie en radicalisering?

- Identiteitsvorming in een diverse samenleving?

- De verspreiding van fake news en complottheorieën?

2. Hulp en leermiddelen bij radicalisering

3. Vlaams beleid: actieplan radicalisering

4. Preventieve rol van onderwijs

5. Je schoolbeleid en radicalisering

6. Noodplanning

Centraal coördinator bij departement onderwijs

Nele Schils deradicalisering.onderwijs@vlaanderen.be

Aanspreekpunt katholiek onderwijs

Jurgen Viaene

jurgen.viaene@katholiekonderwijs.vlaanderen

Voor meer info hieromtrent kan je terecht bij de verantwoordelijke van jouw onderwijskoepel of het departement onderwijs.

https://www.onderwijs.vlaanderen.be/ deradicalisering

CONTACT

Aanspreekpunt stedelijk net OVSG

Tine Vervloet Tine.vervloet@ovsg.be

Aanspreekpunt Provinciaal net POV

Peggy Van Derhaeghen

peggy.van.derhaeghen@pov.be

VERENIGING VAN VLAAMSE STEDEN EN GEMEENTEN (VVSG)

> VORMINGEN VOOR LEERKRACHTEN

De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) is belangenbehartiger, kennisdeler en netwerkbouwer van en voor de lokale besturen. Ze werken rond alle lokale beleidsthema’s, ook de thema’s radicalisering en polarisering.

Op de website vind je meer info terug over de thema’s radicalisering en polarisering en kun je zien welke vormingen er worden aangeboden.

Hoe kan VVSG helpen?

VVSG biedt regelmatig vormingen aan voor lokale besturen, die ook door leerkrachten kunnen worden gevolgd.

Heeft jouw school een gerichte opleidingsvraag, dan bekijkt VVSG samen met jou wat de mogelijkheden zijn.

telefonisch beschikbaar elke werkdag van 8.30 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 16.30 uur op vrijdag tot 16 uur

Bischoffsheimlaan 1-8, 1000 Brussel

02 211 55 00

Maarten De Waele

info@vvsg.be www.vvsg.be/veiligheid/radicalisering

AGENTSCHAP INTEGRATIE EN INBURGERING

> VORMINGEN VOOR LEERKRACHTEN

Het Agentschap Integratie en Inburgering pakt de uitdagingen aan die het gevolg zijn van migratie.

Migratie heeft een impact op de hele samenleving. Op mensen en buurten, op organisaties en besturen. Meebewegen met een omgeving die verandert, vraagt inspanningen van iedereen.

Op die manier werken wordt er gewerkt aan een gedeelde toekomst. Daarin krijgen mensen, ongeacht herkomst of achtergrond, gelijke kansen en zet iedereen zijn of haar talenten in.

Hoe kan het Agentschap Integratie en Inburgering helpen?

Het Agentschap biedt allerlei vormingen aan voor leerkrachten om radicalisering op school aan te pakken.

Enkel op afspraak Reserveer telefonisch of via de website

Contactpunt Aalst Dendermondse Steenweg 16, 9300 Aalst

02 701 75 00

www.integratie-inburgering.be/ nl/regionaal/oost-vlaanderen/ contactpunt-aalst

4 VORMINGEN

VORMINGSAANBOD

Wil je graag een vorming organiseren voor de leerkrachten op jouw school? Of zoek je een partner die een aanbod kan uitwerken voor de leerlingen? Er zijn verschillende organisaties met een vormingsaanbod over de thematiek.

ƒ Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (https://www.vvsg.be/opleidingsportaal)

ƒ Radicalisering begrijpen, beheersen en bestrijden

ƒ Netwerk Islamexperten: trajecten op maat

ƒ Inzicht in de dynamiek van polarisatie

ƒ LIVC-R: Radicalisering detecteren of kwetsbaarheden aanpakken?

ƒ Agentschap integratie en inburgering (https://www.integratie-inburgering.be/nl/ondersteuningvoor-je-organisatie-of-lokaal-bestuur)

ƒ E-learning Reconnect: Ondersteuning voor het aanpakken van online polarisatie

ƒ Maatschappelijk spanningen op school: Online stappenplan

ƒ Stad Aalst (https://aalst.be/preventie-en-veiligheid/radicalisering )

ƒ Vorming over radicalisering en (gewelddadig) extremisme: verschillende vormen, mogelijke signalen...

ƒ Vorming LIVC-R: achtergrond, werking en theoretisch kader

ƒ Alle vormingen op aanvraag rond de thema’s radicalisering en (gewelddadig) extremisme

ƒ Veilig Online voor leerkrachten, leerlingen en ouders i.s.m. team Veiligheid.

5 WEBSITES

NUTTIGE

WEBSITES

Wil je zelf meer te weten komen over radicalisering of polarisering?

Via onderstaande links vind je informatie en een uitgebreid en interessant aanbod om zelf mee aan de slag te gaan.

ƒ Artikel over radicalisering website stad Aalst: www.aalst.be/preventie-en-veiligheid/radicalisering

ƒ Meldpunt radicalisering: https://aalst.be/meldpunt-radicalisering

ƒ Voor jongeren: www.klasse.be/thema/radicalisering

ƒ Over polarisatie (Wij-zij netwerk): : https://wij-zij.be

ƒ Vlaamse overheid: www.vlaanderen.be/radicalisering-en-polarisatie

ƒ Project Polarprof: hannah-arendt.institute/wat-we-doen/vormingen-opleidingen/polarprof-samen-naar-verbinding

ƒ OCAD: ocad.belgium.be

ƒ VSSE (Veiligheid van de Staat): https://www.vsse.be/nl

ƒ Portaalsite radicalisering en polarisering VVSG: www.vvsg.be/veiligheid/radicalisering

ƒ Textgain over online radicalisering: www.textgain.com

6 VRAGEN

VEELGESTELDE

VRAGEN

WANNEER OF HOE KAN IK EEN MELDING MAKEN?

ƒ Ben je bezorgd over het gedrag van een leerling?

Dan kun je eerst de mogelijke signalen (p. 7) en de gedragsbarometer (p. 8) lezen om een inschatting te maken.

ƒ Neem contact op met de expert deradicalisering van de stad Aalst via onderstaande gegevens. Zij helpt jou om het mogelijke risico op radicaliseren correct in te schatten en bekijkt samen met jou of er verdere stappen ondernomen dienen te worden.

ƒ Maak een melding

- Telefonisch: 0483 23 07 44

- Per mail: deradicalisering@aalst.be

- Via het online meldpunt op https://aalst.be/meldpunt-radicalisering

ƒ Gaat het om een noodoproep?

Verwittig dan de politie via het nummer 101.

WAT GEBEURT ER MET MIJN MELDING?

ƒ De meldingen worden eerst zorgvuldig bekeken en geanalyseerd door de expert deradicalisering. Naargelang de inhoud van de melding zal actie worden ondernomen.

ƒ Je zal als melder steeds een antwoord ontvangen rekening houdende met de mogelijkheden met betrekking tot het beroepsgeheim.

ƒ Vragen, bezorgdheden of signalen worden steeds op vertrouwelijke wijze behandeld.

ƒ Indien nodig wordt de casus preventief opgevolgd binnen de LIVC-R.

WAT KAN IK DOEN ALS EEN LEERLING RADICALISEERT?

ƒ Maak een melding bij de stad.

ƒ Blijf interesse en genegenheid tonen. Wees betrokken bij de leefwereld van de jongere in kwestie. Betrek hem/haar ook bij de dagdagelijkse activiteiten binnen de school.

ƒ Blijf in gesprek gaan. Stel vragen zoals: “Wat zijn je interesses?”, “Waarom interesseert jou dat?”, “Wat doe je zoal na school of in het weekend?”… Probeer niet te controlerend over te komen.

ƒ Blijf zorgen dat de jongere zich welkom voelt op school en met vragen bij iemand terecht kan. Bied een luisterend oor.

ƒ Probeer het internetgebruik van de jongere (in de mate van het mogelijke) in het oog te houden.

WELKE VRAGEN KAN IK STELLEN?

ƒ Gebruik concrete woorden op maat van de leerling.

ƒ Vraag regelmatig of je gesprekspartner je vraag begrepen heeft. Als je twijfelt laat hem/haar het in eigen woorden herhalen.

Onderstaande lijst met voorbeeldvragen dient als inspiratie en bevatten vragen die zowel betrekking hebben op het algemeen welzijn als op radicalisering. De abstracte en algemene woorden dienen naargelang de gesprekspartner te worden aangepast.

Bron: Preventie radicalisering, praktijkgids eerstelijnswerkers – Stad Sint-Niklaas

VOORBEELDVRAGEN MET BETREKKING TOT ALGEMEEN WELZIJN:

ƒ Sinds wanneer wonen jullie in deze stad/deze wijk/dit land?

Woon je hier graag?

ƒ Wat vind je leuk in je vrije tijd ?

Met wie spendeer je vrije tijd?

Als je een hobby zou willen beoefenen weet je dan waar je terecht kan?

ƒ Van waar ken je je vrienden?

Ken je ze al lang?

Wat doen jullie samen?

ƒ Zou je problemen met je ouders/vrienden/… bespreken?

ƒ Als je een probleem hebt, hoe reageer je hier dan meestal op?

Wat of wie kan je troosten/kalmeren?

ƒ Wat vinden je familieleden/vrienden belangrijk in hun leven?

Vind je dezelfde dingen belangrijk?

ƒ Is er iets waar je heel goed in bent?

Heb je het gevoel dat je talenten kan ontwikkelen op school/in je vrije tijd?

ƒ Voel je goed in deze maatschappij/ deze stad/ dit land?

Voel je verbonden met de gewoontes, waarden, normen en mensen in deze maatschappij/deze stad/ dit land?

ƒ Volg je de actualiteit?

Op welke manier?

Wat denk of voel je als je naar het nieuws kijkt?

ƒ Heb je het gevoel voldoende kansen te krijgen in deze maatschappij/deze stad/ dit land?

ƒ Heb je het gevoel dat deze maatschappij/ deze stad/ dit land rechtvaardig is?

ƒ ...

VOORBEELDVRAGEN MET BETREKKING TOT RADICALISERING

ƒ Heb je altijd deze ideologie gehad?

Is er een bepaald moment in je leven waarop je ideologie belangrijk werd?

Welke gevoelens had je toen?

ƒ Is er een bepaalde kledingstijl of voorschriften verbonden aan jouw ideologie?

Hou je hieraan?

Is dit makkelijk?

Vind je dat iedereen dat moet doen?

Hoe reageert je omgeving hierop?

ƒ Welke acties wil je ondernemen om je ideologie te ondersteunen of verdedigen?

Hoe zou je dit aanpakken?

In welke gevallen is geweld toegestaan?

Zijn er ook nadelen aan verbonden?

ƒ Wie heeft jou voor het eerst in aanraking gebracht met je overtuiging?

ƒ Ken je mensen die jouw ideologie niet delen?

Wat vind je van hen?

ƒ Vind jij dat iedereen zich aan de regels van jouw religie moet houden?

ƒ Zijn er mensen die zich zorgen maken om jou vanwege je ideologie?

Begrijp je dat?

ƒ Vind je ideologische informatie op het internet?

Welke websites/filmpjes zijn interessant volgens jou?

Laat ze eens zien?

ƒ Heb je op het internet vrienden die je niet in het echte leven kent?

Praten jullie alleen over jullie ideologie of ook over andere zaken?

Zijn deze mensen vrienden?

Kan je hen vertrouwen?

ƒ Zijn er bepaalde gewoontes, waarden of normen in deze maatschappij die niet stroken met jouw ideologie?

Wat vind je daarvan?

ƒ Volg je de actualiteit van wat er in de wereld gebeurt?

Wat zijn je bronnen?

Zijn er bepaalde conflicten, oorlogen of thema’s die je extra interesseren?

KRIJG JE VAN LEERLINGEN OF JONGEREN VRAGEN OVER GEWELDDADIG EXTREMISME?

ZOEK JE INFORMATIE OVER DIT ONDERWERP?

WIL JE HIEROVER OPLEIDINGEN ORGANISEREN VOOR LERAREN/BEGELEIDERS? OF WIL JE EEN BEWUSTMAKINGS- OF PREVENTIEPROJECT OPZETTEN VOOR JONGEREN?

Neem contact op met de expert deradicalisering van de stad:

ƒ op het nummer 0483 23 07 44

ƒ of via het e-mailadres deradicalisering@aalst.be

De expert zoekt graag samen met jou uit wat de mogelijkheden zijn.

ERVAAR JE EEN ZORGWEKKENDE GROEPSSITUATIE (BV. SPANNINGEN IN DE KLAS)?

Neem contact op met de expert deradicalisering van de stad:

ƒ op het nummer 0483 23 07 44

ƒ of via het e-mailadres deradicalisering@aalst.be

ƒ via het meldingsformulier op https://aalst.be/meldpunt-radicalisering

Contacteer Arktos m.b.t. het Bounce-programma op het nummer 0478 52 00 60 of via het e-mailadres stimmermans@arktos.be

Bekijk de aangeboden vormingen in deze brochure of op de website van het Agentschap Integratie en Inburgering of VVSG

Neem contact op met de verantwoordelijke radicalisering van jouw onderwijskoepel/het departement.

Stad AALST

Werf 9 9300 Aalst tel. 053 77 93 00 info@aalst.be v.u.: Christoph D’Haese, burgemeester | p.a. Werf 9 | 9300 Aalst

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.