LEVEN MET DEMENTIE

Wereldwijd krijgt elke vier seconden iemand de diagnose dementie. Geel belicht heel september deze ongeneeslijke ziekte tijdens de dementievriendelijke maand. Wij spraken met Frieda Moerenhout en tekenden haar persoonlijk relaas als mantelzorger op.

“Iedereen vergeet wel eens zijn sleutels, dat is normaal. Zo lang je nog weet waarvoor die sleutels dienen, is het niet erg. Maar zodra je niet meer weet of die voor de voordeur of de auto zijn … dat is erg.” Aan het woord is Frieda Moerenhout, de echtgenote van Pierre Lams, bij wie in 2015 alzheimer, een vorm van dementie, werd vastgesteld. Frieda zorgde voor hem tot aan zijn dood in 2020.

Toen Frieda als vrijwilliger huisbezoeken aflegde bij 80-jarigen, kwam ze in contact met May Luyckx, deskundige senioren. Zij leerde haar onder andere meer over dementie en gaf handvaten om de signalen te herkennen en er mee om te gaan. Dat zou later nog nuttig blijken.

Kruispunt

“Het eerste echte signaal dat er iets mis was, kregen we in 2015. We waren onderweg naar onze zoon Kurt. Op een kruispunt dat hij normaal perfect kende, vroeg Pierre ineens of hij naar links of naar rechts moest. Daarop zijn we naar de huisarts geweest, die ons doorverwees naar de geheugenkliniek. Na de nodige onderzoeken en testen kwam een paar dagen later de diagnose alzheimerdementie.”

“Dat is heel cru om te horen. Ik heb dat ook lang ontkend. Af en toe had Pierre opflakkeringen, dan twijfelde ik of hij het wel echt had. Of ik dacht: als het dát maar is … Je hebt nog hoop. Maar je weet niet wat je nog allemaal te wachten staat. En hoe erg dat het wordt, dan mocht ik nog van geluk spreken dat hij heel lief en zachtaardig was.”

Gevarieerd programma

Tijdens de dementievriendelijke maand september kun je onder andere naar: een gratis theatervoorstelling, yoga voor personen met dementie en hun mantelzorgers, een lezing over het risico op dementie verkleinen door een gezonde(re) leefstijl, de familiegroep dementie (Alzheimerliga Vlaanderen), een mantelzorgcafé ...

Hulp inschakelen

“Na de diagnose hebben we de buren meteen ingelicht. Dan konden ze mee een oogje in het zeil houden als hij zou beginnen rond te dwalen. Pierre doolde gelukkig niet rond, maar viel helaas wel regelmatig. Stappen werd ook steeds moeilijker. “Wordt de zorg niet te zwaar?”, vroegen de buren als Pierre weer eens viel. Maar ik dacht: ik kán en wíl nog voor hem zorgen.”

“Je wil dat ook allemaal zelf doen. Maar dat wordt zwaar als je het 24/7 doet. Nu besef ik, je bent ook maar een mens. Het is oké als je dat niet allemaal alleen kunt. Schakel zo snel mogelijk hulp in. Elk geval is verschillend, ik had gelukkig een hele lieve man. Maar personen met dementie kunnen soms agressief worden, dan kan het moeilijker worden om hen thuis te blijven verzorgen. Daar hoeft niemand beschaamd voor te zijn. Er is hulp en die doen dat heel goed.”

Schone deugd

Frieda verwoordt het treffend: “Geduld moet je hebben, en soms moet je het maken.” Deskundige senioren May haakt hierop in: “Mantelzorgers kunnen ook schuldgevoelens krijgen doordat hun geduld opraakt. Want 24 op 24 uur, zeven dagen per week zorgen, dat is zwaar. Terwijl er goede initiatieven bestaan, zoals dagopvang, nachtoppas, gezinszorg, gezelschapsdienst en kortverblijf. Maar die stap zetten naar hulpverlening is groot. Onze seniorengids helpt je op weg, je vindt er allerhande info over de belangrijkste diensten, organisaties en verenigingen.”

May vervolgt: “Een ander goed initiatief is het mantelzorgcafé van ons lokaal dienstencentrum Luysterbos. Iedereen die kort of langdurig voor een zorgbehoevende zorgt, is er welkom. De onderwerpen variëren maandelijks, dat is breder dan enkel de- mentie.” Frieda beaamt: “Dat kan ik heel hard aanraden. Ik ben zo lang als ik kon ernaar toe gegaan met Pierre, daar heb je veel aan. Je bent niet alleen.”

’t Zijn allemaal smossers

“Pierre was een trotse, intelligente man, hij had in het begin dan ook niet graag dat mensen het wisten. Ook had hij liever geen bezoek meer. Op een gegeven moment was er een mosselavond van de KWB en een vriend kwam hem halen, maar hij wou niet mee, hij was beschaamd omdat hij altijd morste. “Ach, met een pint op zijn het allemaal smossers,” overtuigde zijn vriend hem om toch mee te gaan en om zich te amuseren. En dat deed Pierre.”

Vergeet Barbara

“Sluit je niet op, blijf naar buiten gaan. Praat erover. Als je er zelf open over bent, dan zijn mensen meer geneigd om hun verhaal met je te delen. En dan zie je dat er overal iets is. Will Tura lijdt ook aan dementie en communiceert er heel open over. Dat zo een monument dat doet, is geweldig,” aldus Frieda.

Muziek werkt trouwens heel goed bij mensen met dementie. Ook Pierre werd heel blij van muziek, dat ervoer dochter Karin toen ze gitaar speelde. En als Pierre door fotoalbums bladerde, kwamen er veel herinneringen terug. Het geheugen mag dan wel achteruitgaan, het emotionele geheugen vergeet niet. Knuffelen deed hij dan ook heel graag en dat bleef hij tot het einde doen.

Meer informatie over dementie en alle activiteiten van de dementievriendelijke maand vind je op www.geel.be/dementie.

Elke dag trekken duizenden

Geelse kinderen te voet of met de fiets naar school.

Jan Wauwermans laat de leerlingen van de basisschool in Winkelomheide veilig oversteken.

Hoe lang doe je dit al?

“Vorig najaar volgde ik de korte opleiding voor gemachtigd opzichter en sinds oktober ben ik gemachtigd opzichter voor de basisschool van Winkelomheide.”

Waarom doe je het ?

“Zo heb ik elke ochtend een goede reden om mijn bed uit te komen. Ik voel me nuttig en draag bij tot de veiligheid van de kinderen, zij zijn tenslotte onze toekomst. Een oprechte ‘bedankt’ van de ouders en kinderen betekent heel veel voor mij. Het geeft me een geweldig gevoel om te weten dat je iets betekent voor iemand. Ik heb ook veel fijne ontmoetingen met buurtbewoners.”

Hoe word je gemachtigd opzichter?

“Je volgt eenmalig een opleiding van enkele uren. Tijdens deze opleiding fris je alle verkeersregels die van belang zijn als gemachtigd opzichter op en leer je hoe je het beste kinderen veilig overzet. Ik wijs de ouders er bijvoorbeeld wel eens op dat ze de regels moeten volgen om zo het goede voorbeeld te geven aan de kinderen. Door de ouders voorgedaan, is door de kinderen nagedaan.”

3 x vragen

Jan

Word jij ook gemachtigd opzichter?

Op 26/9 en 11/10 zijn er opleidingen. Meer info op www.geel.be/gemachtigd-opzichter.

Steeds meer mensen willen een stuk van hun tuin omtoveren tot een bloemenweide. Dat is niet alleen prachtig, ook veel insecten en vogels genieten hier met volle teugen van! Maar hoe begin je daar nu aan?