Inspiratiegids Hasseltse jeugd

INSPIR ATIEGIDS

HASSELTSTE JEUGD

GIDS

ASSELTSTE

INHOUD INHOUD

INTRODUCTIE

HASSELT, EEN STAD VOOR EN DOOR JONGEREN EEN KINDVRIENDELIJKE STAD MAAK JE SAMEN

AANZET: JONGE STEMMEN, GROTE IMPACT. HOE WE AAN DE SLAG GINGEN WIE ZIJN ONZE KINDEREN EN JONGEREN? IN AANTALLEN

STUDENT IN HASSELT

WAT DENKEN DE HASSELTSE KINDEREN & JONGEREN?

WAAR LIGGEN ZE WAKKER VAN?

WELKE THEMA’S VINDEN ZE BELANGRIJK?

1. RUIMTE

2. MOBILITEIT

3. VRIJE TIJD

4. JEUGDWERK

5. NACHTCULTUUR

6. STUDENTEN

7. VEILIGHEID

8. PARTICIPATIE

9. WELZIJN

HASSELT, EEN STAD VOOR EN

DOOR JONGEREN

DOOR

JONGEREN HASSELT, EEN STAD VOOR EN

2024 wordt een belangrijk jaar. We trekken niet één, maar twee keer naar de stembus. In juni vinden de Europese, federale en Vlaamse verkiezingen plaats. Op 13 oktober stemmen we voor de gemeente- en provincieraad. Nieuw dit jaar is het stemrecht: als Hasselaar ben je niet meer verplicht je stem uit te brengen voor je lokaal bestuur. Bovendien hebben jongeren vanaf 16 jaar nu de kans om hun stem te laten horen bij de Europese verkiezingen. Dat betekent ook dat er in Hasselt maar liefst 7.162 jongeren zijn die voor het eerst mogen gaan stemmen. Dat zijn een hele-

Dat betekent ook dat er in Hasselt maar liefst 7.162 jongeren zijn die voor het eerst mogen gaan stemmen. Dat zijn een heleboel nieuwe deuren die worden geopend.

Maar niet elke Hasselaar kan via deze weg zijn of haar stem uitbrengen, want 12.632 van hen zijn jonger dan 16 jaar.

boel nieuwe deuren die worden geopend. Maar niet elke Hasselaar kan via deze weg zijn of haar stem uitbrengen, want 12.632 van hen zijn jonger dan 16 jaar. Nochtans hebben zij ook een mening over hun geliefde stad. Met deze inspiratiegids willen we inzicht geven in de leefwereld van alle Hasseltse kinderen en jongeren. Waar liggen ze wakker van? Hoe ervaren zij de stad? En hoe kunnen we volgens hen investeren in hun toekomst? Via verschillende inspraak- en participatiemomenten gingen we samen met de jeugddienst op zoek naar antwoorden.

Gebruik deze brochure als een ideeëngids of praktische handleiding om Hasselt de komende beleidsperiode op de kaart te zetten als kindvriendelijke stad. We hopen dat de stem van kinderen en jongeren weerklinkt in de partijprogramma's, campagnes en uiteindelijk het bestuursakkoord.

De jeugdraad.

Imke Pichal Bataljong:

Kinderen en jongeren hebben net als volwassenen noden, behoeften en ideeën over tal van thema’s en beleidsdomeinen. Ze zijn bezorgd over het klimaat, gelijke kansen, mobiliteit en de inrichting van de publieke ruimte. Bovendien zijn ze soms de weg kwijt in het overaanbod van (mentale) gezondheidszorg en de toegang tot. Hun vraag om gezien en gehoord te worden als volwaardige inwoners, en niet als 'onaffe volwassenen', benadrukt hun verlangen naar erkenning binnen de gemeenschap.

Sterk beleid voor jonge inwoners verbindt. Het geeft de verschillende sectoren, inwoners in wijken en gemeenschappen waar kinderen, jongeren en hun gezinnen deel van uitmaken eenzelfde missie. Een

Práat daarom met kinderen en jongeren. Van peuters tot jongvolwassenen uit verschillende (kwetsbare) contexten. En niet met enkelen, maar met velen. Neem hun dromen en noden serieus.

zorgzame buurt, kindvriendelijke mobiliteit, ondersteunende scholen, kwalitatieve kinderopvang, op maat gemaakt jeugdaanbod en juiste zorgnetwerken, vertrouwen in jongeren… zijn een geschenk aan je jonge inwoners, ouders, leerkrachten, opvoeders, handhavers en ondernemers. Je voorkomt in plaats van te genezen.

Sterk jeugdbeleid bespaart én brengt op. Het zet vroeg aan tot actief burgerschap. Want waar het fijn is om op te groeien, groeit betrokkenheid en investeer je tijd en middelen. Daar blijf je, en sticht je later je gezin.

Práat daarom met kinderen en jongeren. Van peuters tot jongvolwassenen uit verschillende (kwetsbare) contexten. En niet met enkelen, maar met velen. Neem hun dromen en noden serieus. Wanneer je daarna beslissingen neemt, vraag je dan heel bewust af: “Welke impact hebben die op Geoffrey en Fatima die ik gisteren ontmoette?”. Op hun leven vandaag. En morgen.

Bouw jij zo mee de stad van de toekomst?

In 2022 behaalde stad Hasselt het label van kindvriendelijke stad. Dit betekent dat we kinderen en jongeren zien als volwaardige medeburgers, die de kans krijgen om actief deel uit te maken van onze stad, erover na te denken en deze mee vorm te geven.

AANZET: JONGE STEMMEN, GROTE IMPACT. AANZET: JONGE STEMMEN, GROTE IMPACT.

Deze inspiratiegids is een onderdeel van 'aanZet', een project van de jeugddienst dat jongeren wil informeren, bewust maken en enthousiasmeren voor de verkiezingen van 2024. De ideeën in deze gids zijn o.a. gebaseerd op de enquête die bij de lancering van 'aanZet' werd uitgevoerd.

Informeren: via de website hasselt.be/ aanzet en sociale media verstrekken we informatie over de verkiezingen. We behandelen praktische vragen, zoals: hoe moet je stemmen, waar moet je stemmen, op wie kan je stemmen.

Bewustmaking: op de Hasseltse middelbare scholen nodigen we gastsprekers uit die het politieke speelveld vertalen naar de leefwereld van jongeren. We starten ook een podcastreeks waarin jongeren en studenten hun ervaringen delen over lokaal beleid.

Enthousiasmeren:

om jongeren warm te maken voor de verkiezingen sluiten we ‘aanZet’ af met een debat. Hierin gaan lokale politici met jongeren in gesprek. Verwacht je niet aan een gewoon panelgesprek, maar een interactieve avond. Afspraak op 26 september 2024 in het CCHa.

Om zicht te krijgen op de thema’s die de Hasseltse kinderen en jongeren bezighouden, ging de jeugddienst de afgelopen jaren via allerlei methodieken aan de slag.

In het kader van de verkiezingen lanceerden we een bevraging met ‘aanZet’ waarop meer dan 1.200 jongeren en studenten reageerden. Daarnaast legden we in 2021 en 2022 het traject ‘Kindvriendelijke Stad’ af. Aan de hand van enquêtes, belevingsonderzoeken en ronde tafels gingen we met heel wat kinderen en jongeren in gesprek. Een volledig overzicht van alle gebruikte methodieken is te raadplegen via www.hasselt.be/nl/inspiratiegids of via de QR-code.

IN TOTAAL BEREIKTEN WE:

2.239 KINDEREN

3.163 JONGEREN EN STUDENTEN 623 VOLWASSENEN

Aantal bevraagden per leeftijdscategorie:

0-6 JAAR: 56

6-12 JAAR: 2.183

12-18 JAAR: 1.617

18-30 JAAR: 1.546

30+ JAAR: 623

WIE ZIJN ONZE KINDEREN EN JONGEREN? WIE ZIJN ONZE KINDEREN EN JONGEREN?

Hasselt telt in 2023 80.611 inwoners waarvan 16,7% jonger is dan 18 jaar en bijgevolg niet mag gaan stemmen op 13 oktober. In totaal zijn er iets meer dan 10.000 (of 13,3%) jongeren tussen de 18 en 29 jaar oud. Dat betekent dat bijna 1 op 3 Hasselaren (31,2%) onder de doelgroep ‘jeugd’1 valt.

De bevolking, en dus ook het aandeel kinderen en jongeren, staat voortdurend in beweging. Belangrijke tendens in de cijfers is dat het aandeel inwoners jonger dan 20 jaar de voorbije 10 jaar gestaag daalde, terwijl de vergijzing en verzilvering toenam. De Hasselaar wordt stelselmatig ouder.

Aantal kinderen en jongeren in Hasselt: Percentage kinderen en jongeren in Hasselt:

0-2jaar2.019

3-5jaar2.033

6-11jaar4.685

12-17jaar4.714

18-24jaar5.679

25-30jaar6.216

STUDENT IN HASSELT

Hasselt is een studentenstad. In 2023 studeerden er 23.848 studenten aan de hogescholen (PXL, UCLL) en de Universiteit Hasselt. Een toename van maar liefst 18% op 5 jaar tijd. De participatie aan het hoger onderwijs neemt duidelijk toe, maar Limburgse jongvolwassenen participeren procentueel nog altijd minder aan het hoger onderwijs dan hun Vlaamse leeftijdsgenoten. Het Vlaamse gemiddelde ligt op 47%, in Limburg is dat 44%.

Totaal aantal inschrijvingen:

Verhouding studenten/ jongeren in Limburg

Slechts 1 op 2 Limburgse jongeren vatten hogere studies aan en 1 op 4 Limburgse jongeren doet dat in Hasselt of Diepenbeek.

# jongeren tussen 18-24 jaar in Limburg

# studenten met woonplaats in Limburg

# studenten uit Limburg die studeren in Hasselt of Diepenbeek

WAT DENKEN DE HASSELTSE

KINDEREN & JONGEREN?

WAT DENKEN DE HASSELTSE KINDEREN & JONGEREN?

WELKE THEMA’S VINDEN ZE BELANGRIJK?

Tijdens de bevragingen polsten we naar de mate waarin kinderen en jongeren welke thema’s belangrijk vinden. In alle bevragingen komen ‘welzijn en je goed voelen’ en ‘veiligheid’ als belangrijkste

De verschillende onderzoeksmethoden leverden nuttige informatie op over kinderen en jongeren hun welbevinden in Hasselt. Algemeen is de conclusie dat ze graag in onze stad wonen. Op de vraag hoe graag ze in Hasselt zijn is het antwoord gemiddeld een 3,9 (op 5) en 85% van de bevraagde jongeren voelt zich thuis in Hasselt. Studenten daarentegen geven aan dat de mate van verbondenheid met Hasselt als stad eerder gematigd is (45%). Een kleiner percentage (30%) geeft aan dat dit gevoel sterk is.

WAAR LIGGEN ZE WAKKER VAN?

De Hasseltse kinderen en jongeren zijn wereldburgers. Ze liggen wakker van de oorlog en het geweld in de wereld (36% van de gegeven antwoorden), maar ook het klimaat (23%) belangt jongeren aan. `

Dichter bij huis houden thema’s als school of studiekeuze hen bezig, alsook de mate waarin ze zich (on)veilig voelen in de stad en een steeds duurder wordende maatschappij. Verder zijn het gebrek aan ruimte voor jongeren en mobiliteit antwoorden die regelmatig terugkomen.

"Ik lig wakker van dat er op een dag oorlog zou kunnen uitbreken. Wat dan? Ik heb het gevoel dat ik hier niet op voorbereid ben en dit is echt iets wat mij nachten wakker houdt. Bovendien vind ik het enorm erg wat er buiten België dan gebeurt. Kijk bijvoorbeeld naar Hamas, RuslandOekraïne..."

"Alles wordt maar duurder! Al meer dan 10 maanden aant zoeken om een appartement te kunnen huren in mijn eentje!"

veiligheid

welzijn

welzijn - je goed voelen

welzijn en gezondheid

milieu en omgeving

milieu en omgeving

milieu en duurzaamheid

onderwijs vrije tijd

onderwijs onderwijs en scholen

wonen

verkeer

verkeer verkeer en mobiliteit

inspraak & participatie

publieke ruimte

Onze inspiratiegids is opgedeeld volgens de negen thema’s die uit het onderzoek en de gesprekken met jongeren naar boven kwamen:

thema’s naar voren. Dat is geldig voor alle bevraagde jongeren tussen 12 en 30 jaar. De verdere rangschikking toont noemenswaardige verschillen per leeftijd.

1. Ruimte

2. Mobiliteit

3. Vrije tijd

4. Jeugdwerk

5. Nachtcultuur

6. Studenten

7. Veiligheid

8. Participatie

9. Welzijn

1.1. RUIMTE RUIMTE

De publieke ruimte in Hasselt scoort gemiddeld 6,7 op 10. Meer groen, meer ontmoetingsruimte en meer ontspanningsmogelijkheden kunnen die opwaarderen.

De nieuwe zitarena aan Quartier Bleu, het park in Kapermolen en het stadspark worden vaak genoemd als goede voorbeelden van publieke ruimte.

In het centrum van de stad is echter nog groeipotentieel. Het wordt ervaren als een grijze omgeving die meer kleur, kunst en beleving kan gebruiken. Ondanks deze perceptie komen kinderen graag naar het centrum. Ze geven aan dat de aanwezigheid van speelprikkels zorgt voor een aangename beleving. Die zien ze graag vaker terugkomen.

Het gebrek aan groene ruimte en kwalitatieve ontmoetingsruimte in de binnenstad komt terug in alle bevragingen. De vele leegstand is opvallend en een gemiste kans volgens jongeren. Zowel in het centrum als in de wijken komen ze graag samen om te picknicken, elkaar te ontmoeten of samen te sporten.

Belangrijke criteria voor deze ontmoetingsplekken zijn overdekking en voldoende zitgelegenheid.

Slechts de helft van de bevraagde kinderen en jongeren vindt dat er voldoende geschikte plekken zijn. 1 op 5 kinderen kan niet dagelijks spelen of rondhangen op gras of in de natuur en slechts 63,5% van hen wonen binnen 400 meter loopafstand van speelruimte. Dat is relatief laag tegenover andere centrumsteden.

“Casual chillen in het centrum zoals aan Quartier Bleu, gewoon fijn kunnen gaan zitten en babbelen zonder dat je moet shoppen of op terrasje zitten."

Tot slot blijkt uit de bevraging van Kindvriendelijke stad dat 60% vindt dat de gemeente niet luistert naar kinderen en jongeren als ze publieke ruimte plant, ontwerpt en verbetert.

Huisvesting lijkt in eerste instantie een thema dat jongeren minder bezighoudt. Echter op de vraag waar jongeren van wakker liggen, is de betaalbaarheid van een eigen woning een vaak gegeven antwoord.

Nog eens 50% vindt dat er ook geen rekening wordt gehouden met de behoeften van kinderen en jongeren.

Welke thema’s vinden de Hasseltse kinderen en jongeren belangrijk?

1.

AANBEVELINGEN

Zorg voor kleur, cultuur en beleving in het centrum.

2.

Zet in op een groene stad, zeker in het stadscentrum. Creëer zowel kleine als grote groene ruimtes in het centrum. Het ontharden van kleine stukken in het centrum is alvast een eerste, goede stap.

3.

Investeer in meer en in kwalitatieve ontmoetingsruimtes, voor alle leeftijden.

4.

Betrek kinderen en jongeren bij het ontwerpen van publieke ruimte en maak van hun noden en behoeften het uitgangspunt.

““Ik ben er zo goed als zeker van dat als ook al deze lege ruimtes in Hasselt centrum worden opgevuld, dat Hasselt een veel gezelligere stad zal worden.””

“Ik ben er zo goed als zeker van dat als ook al deze lege ruimtes in Hasselt centrum worden opgevuld, dat Hasselt een veel gezelligere stad zal worden.”

MOBILITEIT MOBILITEIT

Doorheen alle participatie-momenten wordt mobiliteit aangehaald als een belangrijk thema.

Bij jongeren, en zeker bij studenten, wordt unaniem aangegeven dat het openbaar vervoer ondermaats scoort. Meer bussen, betere verbindingen en een oplossing voor openbaar vervoer in de avond- en nachturen komt in elke bevraging naar boven.

Het gebrek hieraan vertaalt zich ook in de cijfers: 56% van de studenten gebruikt de auto regelmatig om zich te verplaatsen naar de campus. Bovendien zorgt het er ook voor dat ze minder tijd in Hasselt doorbrengen. Als studenten één ding zouden mogen veranderen aan Hasselt, zien we herhalend parking en openbaar vervoer als meest gegeven antwoord.

46% van de kinderen en 57% van de jongeren gaat met de fiets naar school.

46% van de kinderen en 57% van de jongeren gaat met de fiets naar school. We zien dat de verkeersveiligheid van plaatsen de wijze van verplaatsing mee bepaalt bij zowel kinderen, jongeren als studenten (“te gevaarlijk om te fietsen”).

4 op 5 kinderen voelen zich echter wel veilig in Hasselt wanneer ze wandelen of fietsen in de buurt van school of woning.

De modal shift blijkt bij studenten nog niet aan te slaan. Al wordt het wegvallen van belangrijke parkeermogelijkheden wel aangehaald als een reden om het openbaar vervoer te nemen. Belangrijk is wel dat er wordt gezorgd voor alternatieven. Een goede verbinding tussen randparkings (Park H) en het centrum op de campussen is essentieel.

Als alle omstandigheden goed zijn, zouden ze eerder geneigd zijn om andere vervoersmogelijkheden te bekijken:

“Moesten de bussen rechtstreekse verbindingen hebben tot aan de campus en moest het gratis zijn. En moest er steeds voldoende plaats in de bus zijn.”

Het autoluw maken van de binnenstad wordt door kinderen en jongeren in Hasselt als positief ervaren. Ook de schoolstraten rekenen op veel bijval. Kinderen en jongeren zien dit graag uitgebreid naar alle scholen, woonomgevingen en omgevingen rond jeugdlokalen. Kinderen en jongeren zijn mee hoofdgebruikers van deze locaties en denken graag constructief mee na over de inrichting hiervan.

AANBEVELINGEN

Richt verkeerssituaties altijd vanuit het oogpunt van een kind. 1.

Zet verder in op de modal shift, maar heb hierbij oog voor bereikbaarheid. Voorzie alternatieven en investeer in de last mile. 2.

Parkeren blijft een probleem in Hasselt. 3.

Meer bussen, betere verbindingen en een oplossing voor openbaar vervoer in de late uren.

De verkeersveiligheid van plekken bepaalt mee de wijze van verplaatsing. Elke school en elke jeugdvereniging zou een veilige omgeving voor kinderen en jongeren moeten zijn.

Zet in op veilige fietspaden en trage wegen.

Bereikbaarheid voor jongeren en studenten, niet alleen overdag maar ook ’s nachts 4. 5. 6. 7.

3. 3. VRIJE TIJD VRIJE TIJD

Hasselt scoort hoog op het aantal kinderen en jongeren dat lid is van een vereniging. Toch zien we dat 1/5 van de kinderen en 1/4 van de jongeren niet aangesloten is bij een club of vereniging.

56% tevreden is over de jongerenvoorzieningen.

Cijfers uit de stadsmonitor van 2023 tonen aan dat van de Hasselaren: Jongeren en studenten uit de bevraging van ‘aanZet’ geven het Hasseltse vrijetijdsaanbod een score van 6,9 op 10. Wanneer jongeren hun vrije tijd spenderen in Hasselt doen ze dat door onder andere te shoppen (72%), op café te gaan (57%), te sporten (45%) of een gezellige avond door te brengen met vrienden (45%). Ook bij studenten is shoppen (76%) en op café gaan (73%) populair. Dat wordt gevolgd door een rustige avond met vrienden (56%) en op stap gaan (51%).

54% vindt dat er voldoende activiteiten voor kinderen en jongeren zijn.

46% vindt dat er voldoende activiteiten voor opgroeiende jeugd zijn.

Uit de enquête duikt de vraag naar meer activiteiten, meer evenementen en meer buitensportinfrastructuur op. Ze benoemen het als momenten of plekken om elkaar te ontmoeten en tijd door te brengen met elkaar.

De drempels naar verenigingen, clubs maar ook activiteiten zijn vandaag de dag aanwezig en vaak nog hoog. Denk maar aan lidgeld, een inkomticket of vervoer heen en terug. Door werk te maken van een toegankelijk vrijetijdsaanbod kunnen we mee drempels wegwerken, in samenwerking met partners en lokale organisaties.

“Als ik 1 ding kan veranderen zijn dat de pleintjes en verlichting. In België is alles vooral met clubs en kan je niet zomaar vrij op de pleinen gaan voetballen. De ‘publieke’ pleintjes zijn niet goed onderhouden. Het moet daarom geen kunstgras zijn, want ik begrijp dat dat duur is maar wel goed onderhouden.”

(m, 14 jaar)”

“Ik heb al eens ooit tekenles gedaan en toen ik dat wou blijven doen zei mama ‘we hebben nog niet genoeg geld daarvoor.”

Verder blijft gespecialiseerd jeugdwelzijnswerk van essentieel belang. In 2023 waren er in totaal 1.099 kinderen en jongeren betrokken bij deze organisaties. Omdat we vandaag nog niet in alle kwetsbare wijken actief zijn, is uitbreiding belangrijk.

Kies voor een gevarieerd vrijetijdsaanbod met een waaier aan activiteiten en ontmoetingsmogelijkheden. Ontmoeten en verbinden moet de doelstelling zijn. 1.

Zorg voor een toegankelijk vrijetijdsaanbod en werk drempels weg. 2.

Ondersteun partners en organisaties en creëer ruimte voor nieuwe jeugdwelzijnsorganisaties die inspelen op huidige noden en tendensen. 3.

4. 4. JEUGDWERK JEUGDWERK

Hasselt en Kortessem tellen:

• 29 jeugdverenigingen

• 5 jeugdhuizen

• 8 jongereninitiatieven.

Hasselt telt 121 jeugdbewegingsleden per 1.000 inwoners en doet het daarmee beter dan de andere centrumsteden (gemiddeld 42,8 leden per 1.000 inwoners). Met andere woorden, het jeugdwerk in Hasselt leeft.

Jeugdverenigingen vragen van de stad in eerste instantie kwalitatieve en veilige jeugdinfrastructuur.

Daarbij is opslagruimte zeker een aandachtspunt. Verenigingen beschikken immers over veel materialen die noodzakelijk zijn voor een kwalitatieve werking. De vraag naar infrastructurele ondersteuning steeg de afgelopen jaren sterk.

Verder is financiële ondersteuning in de vorm van werkingstoelagen essentieel, omdat jeugdverenigingen laagdrempelig werken en het inschrijvingsgeld beperkt is.

Als stad moeten we ervoor zorgen dat jeugdverenigingen hun werkingskosten kunnen blijven dragen en de nodige voorzorgsmaatregelen kunnen treffen voor onvoorziene omstandigheden (zoals bijvoorbeeld het opvangen van een energiecrisis).

Ook geven jeugdverenigingen aan om in te zetten op vorming of het verminderen van planlast. Dat kan bijvoorbeeld al door te ondersteunen bij de aankoop van duurzaam materiaal (tenten, containers, herbruikbare bekers). Want ook het afvalbeleid van jeugdverenigingen blijft een hekel punt. Een onderzoek naar de ondersteuning vanuit de stedelijke diensten en het opzetten van een actieplan hierrond wordt gesuggereerd.

1.

2.

3.

AANBEVELINGEN

Zorg voor kwalitatieve en veilige jeugdinfrastructuur. Enerzijds door het voorzien van investeringssubsidies, anderzijds door het bouwen van nieuwe (gedeelde) jeugdinfrastructuur.

Indexeer de huidige werkingsmiddelen en stem ze af op het aantal verenigingen.

Stel samen met de verenigingen een afvalbeleid op.

5. 5.

NACHTLEVEN NACHTLEVEN

Samen met jongerencollectief ‘Sardien’ organiseerde de jeugddienst de bevraging ‘Hasselt heeft het niet?’ Een bevraging waarin werd gepolst naar de mening over het Hasseltse nachtleven. Van alle 550 bevraagden is slechts 28% tevreden. Meer dan 70% vindt dat het beter kan. Een trend die we ook gewaarworden in een gelijkaardige bevraging van aanZet. Daar geven jongeren het nachtleven in Hasselt een score van 6,2/10.

“De veiligheid zou het uitgaan wel beter maken voor jongeren. Als je nog laat op stap bent en je komt buiten op het … dan voel je je al direct niet meer zo veilig omdat er daar ook veel vechtpartijen gebeuren”

ONDERZOEK

SARDIEN

28% IS TEVREDEN > 70% VINDT DAT HET BETER KAN

ONDERZOEK

AANZET

SCORE VAN JONGEREN: 6,2/10

De matige score is te wijten aan een aantal elementen. Het vaakst vermeld is het gebrek aan een divers aanbod, maar ook het ontbreken van openbaar vervoer in de latere uren en het onveiligheidsgevoel spelen mee. Uit de enquête komt immers meermaals naar voren dat jongeren veiligheid belangrijk vinden. Ze mijden steeds vaker plekken waar ze vaak

geconfronteerd worden met agressiviteit of waar ze voelen dat hun fysieke of seksuele integriteit in het gedrang komt. Wat ook sterk naar voren komt uit de antwoorden is de nood aan een plek afgestemd op de leeftijdscategorieën.

Jongeren weten anderzijds wel de verschillende activiteiten en evenementen te appreciëren die georganiseerd worden.

Kunstennacht, de Jeneverfeesten, Pukkelpop, PKP DWNTWN, KPM, … zijn voorbeelden van evenementen die sterk in de smaak vallen bij jongeren. Ze dragen bij aan de dynamiek van de stad.

Tegelijk geven ze aan dat het aanbod van dit soort activiteiten en evenementen nog te schaars is.

“Ik zou de stad levendiger maken door wat kunst en cultuur er door heen te blazen, ook door events beter te promoten. Events zoals kunstennacht is iets dat perfect is voor Hasselt en ook goed werkt met de bevolking, zo zouden er meer events moeten zijn.”

Muziekbeleving is een essentieel onderdeel van een nachtcultuur. Er wordt nog te weinig ingezet op talentontwikkeling en het verbinden van de verschillende elementen binnen de muzieksector. Pukkelpop wordt in de enquête vaak naar voor geschoven als troef van

"Voor mij ontbreekt er een samenkomst punt in het centrum van Hasselt dat mensen verbindt met muziek. Naast pkp en het cc van Hasselt is er maar zeer weinig aanbod, dit is jammer want muziek is nu eenmaal cultuur. Bovendien is er een overvloed van muzikaal talent in Hasselt/Limburg en een opleiding zoals PXL music in de buurt.

1.

BELEIDSAANBEVELINGEN

Stimuleer een divers aanbod. Ondersteun jongeren, collectieven en organisaties met know how over hoe je een event organiseert. Moderniseer de vergunningsprocedures en zorg voor financiële en logistieke ondersteuning.

Kies voor een nachtcultuur, omarm het nachtleven. Start een nachtraad, gekoppeld aan een duidelijk actieplan. Een duidelijke visie op overlast is hierbij belangrijk.

AANZET

2. 3. 4. 5.

Investeer in infrastructuur: creëer ruimte waar jongeren en studenten zelf activiteiten kunnen organiseren.

Zonder inhoud geen beleving. Zet in op een beleid dat de inhoudelijke sector (artiesten, grafici, technici) bovenlokaal laat groeien.

Het opstellen van een veiligheidsplan voor en door alle betrokkenen bij het Hasseltse nachtleven.

Welke thema’s vinden de Hasseltse kinderen en jongeren belangrijk?

Welke thema’s vinden de Hasseltse kinderen en jongeren belangrijk?

6. STUDENTEN STUDENTEN

Hasselt is een studentenstad. Met 23.000 studenten en 12 campussen verspreid over Hasselt en Diepenbeek zijn we niet langer het kleine broertje van grote studentensteden als Gent, Antwerpen en Leuven. Toch hebben we de perceptie niet mee wanneer het gaat over een studentenstad:

"Minder zeggen "wij zijn een studentenstad" want dat is gewoon gelogen."

“Ik zou verandering willen in het studentenleven. Als er meer accommodaties en evenementen zijn voor de Hasseltse studenten binnen de stad, zou ik persoonlijk al meer in Hasselt stad komen. Op dit moment is er niet genoeg te beleven voor de Hasseltse student waardoor de meeste studenten naar andere studentenoorden trekken.”

Om meer verbondenheid te creëren met Hasselt als stad en te werken aan imago-opbouw geeft 86% van de studenten aan nood te hebben aan meer mogelijkheden om elkaar te ontmoeten, meer activiteiten en een beter nachtleven.

Een beter aanbod aan danscafés (31%) en discotheken (27%) kan daarbij helpen alsook meer infrastructuur om zelf activiteiten te kunnen organiseren. Een fakbar blijft echter het hoogst op het lijstje staan (72%).

“Meerdere plekken voor jongeren om uit te gaan, meer evenementen! Nu is hasselt vrij doods.”

“In het algemeen is er geen goede locatie binnen Hasselt voor evenementen. Cantussen en TDs worden op betaalbare cafés gehouden maar daar is te weinig plek.”

Hoewel de bevraagde studenten zich gematigd (44,98%) of sterk (28,92%) verbonden voelen met Hasselt als stad, klinkt de vraag naar een écht studentenleven steeds harder.

In welke mate voel je je verbonden met stad Hasselt?

Daarnaast zijn studenten van mening dat mobiliteit die naar hun noden is aangepast (met 40% van de verstrekte antwoorden) ook bijdraagt aan een verbetering van de studentenstad. De vervoermiddelen die studenten vandaag gebruiken om zich te verplaatsen naar de campus zijn voornamelijk het openbaar vervoer (78%) en de auto

"Meer evenementen in de stad met een goede openbaar vervoer regeling zodat je je daar geen zorgen om hoeft te maken en je je zorgeloos kan amuseren."

“Bussen die ook laat rijden of een andere optie (zodat je na het uitgaan in Hasselt nog terug in Diepenbeek geraakt).”

(57,53%) - in mindere mate de fiets, deelwagens of deelfietsen. Om de modal shift in te zetten, is er wel nood aan een betere bereikbaarheid van Hasselt als studentenstad, zeker in de late uurtjes. Enerzijds zien we het gebrek aan parking erg vaak terugkomen, anderzijds het gebrek aan goede alternatieven die studenten zouden aanzetten om niet de auto te nemen.

De connectie tussen Hasselt en Diepenbeek is belangrijk voor de studenten. Alle hogeronderwijsinstellingen hebben in beide steden een campus. Toch voelen de 2 zich niet geografisch verbonden met elkaar.

Blijven groeien als studentenstad blijft een belangrijke ambitie. De participatiegraad van Limburgse jongeren aan het hoger onderwijs is in vergelijking met andere provincies lager. Ook niet bevorderlijk is dat onze provincie een negatief migratiesaldo kent: meer jongeren verlaten onze provincie dan dat ze er zich vestigen. Nochtans moeten we proberen de braindrain tegen te gaan.

"Meer inspelen op de universiteit van Hasselt. Veel jeugd vertrekt naar andere universiteiten voor het uitgaansleven. Dit leidt tot brain drain. Daarnaast brengt de jeugd veel geld in het laatje voor de stad en de handelaars. Met dit geld kan er dan geïnvesteerd worden in meer groene zones, leefbaarheid en nog meer aantrekkingskracht van de stad."

Overweeg je om na je studies in Hasselt te blijven?

Als we vragen naar wat een mogelijke aanleiding kan zijn om zich in Hasselt te vestigen, dan zijn een meer betaalbare woningmarkt en een aantrekkelijke arbeidsmarkt de belangrijkste motivatoren.

AANBEVELINGEN

Maak middelen vrij om in te zetten op de groei van Hasselt als studentenstad. 1.

Organiseer mobiliteit in functie van de student. 2.

4.

3. 4. 5. AANBEVELINGEN

Maak middelen vrij om in te zetten op de groei van Hasselt als studentenstad. 1. Organiseer mobiliteit in functie van de student. 2.

Zet Hasselt als studentenstad in de markt

Zet Hasselt als studentenstad in de markt. 3. 4. 5.

Voorzie infrastructuur waar studentenverenigingen zelf activiteiten kunnen organiseren.

Voorzie infrastructuur waar studentenverenigingen zelf activiteiten kunnen organiseren.

Ondersteun en erken studentenverenigingen. Zorg voor een subsidie-aanbod op maat.

Ondersteun en erken studentenverenigingen. Zorg voor een subsidie-aanbod op maat.

7. 7. VEILIGHEID VEILIGHEID

Jongeren vinden veiligheid een belangrijk thema. Uit de bevraging van Kindvriendelijke Stad blijkt dat 40,2% van de jongeren veiligheid aanduidt als belangrijkste of tweede belangrijkste thema. Ook in de bevraging van ‘aanZet’ plaatst 61% veiligheid in de top 3. Op de vraag op welke thema’s de gemeente zeker moet inzetten, is ‘veiligheid’ opnieuw het meest gegeven antwoord – op de voet gevolgd door welzijn (je goed in je vel voelen).

Een eerste onderwerp waarbinnen veiligheid ter sprake komt is mobiliteit. Kinderen en jongeren willen veilige fietsinfrastructuur en zich zorgeloos verplaatsen als zwakke weggebruiker door de stad.

Ook publieke ruimte is nauw verbonden met veiligheid. Uit de bevraging van Kindvriendelijke Stad blijkt dat 15% van de kinderen en 12% van de jongeren zich niet altijd veilig voelt in zijn buurt. Jongeren mijden de stationsomgeving en voelen zich niet op hun gemak in de uitgaansbuurten waar (veel) geweld gebruikt wordt. Zo voelt 46% van de kinderen zich niet altijd beschermd tegen mensen met slechte bedoelingen en 21% niet tegen misbruik en geweld.

Maar ook online bescherming van jongeren scoort niet goed. Zo heeft 73% al eens gelogen over zijn/haar leeftijd online, had 31% al eens online contact met onbekenden en maakte 17% al eens een situatie met online pestgedrag of sexting mee. Daarbij komt dat 40% van de kinderen en 46% van de jongeren niet altijd weet hoe te reageren in een noodsituatie.

“Het station ziet er niet super aantrekkelijk uit (dat is niet echt van groot belang) maar persoonlijk voel ik me er ook niet altijd even veilig op het station als ik de bus neem. Ook omdat er meestal grote groepen jeugd samenklitten wat intimiderend is, maar vooral voor die bommetjes die er worden afgeschoten.”

AANBEVELINGEN

Zet in op veiligheid binnen het nachtleven, en zorg voor safe spaces. 1.

Zorg voor aanpassingen aan de publieke ruimte zodat kinderen en jongeren zich veilig(er) voelen. 2.

Werk proactief rond online competenties en bescherming tegen online pestgedrag en sexting. 3.

8. PARTICIPATIE PARTICIPATIE

Op vlak van inspraak en participatie scoort Hasselt volgens de bevraagde jongeren een matige: 6,2/10

50% van de bevraagde kinderen en 57% van de jongeren werkte nog nooit mee aan plannen of beslissingen in Hasselt. 72% van de bevraagde volwassenen vindt dat de stad kinderen, jongeren en families niet betrekt. Op de vraag hoe we dat kunnen verbeteren, wordt de enquête van ‘aanZet’ als goed voorbeeld aangehaald. Hen informeren en aanhoren vinden volwassen belangrijk.

“Ik vind het erg goed dat er al enquêtes en vragenlijsten zoals deze zijn, maar eerlijk is gezegd is dit de eerste keer dat ik hiervan hoor. Ik zou zeker aanraden om dit nog meer te publiceren, zodat meer mensen hiervan op de hoogte zijn. Op deze manier gaan jullie nog meer meningen, adviezen, ... kunnen krijgen en gaat Hasselt een betere stad worden.”

Kinderen en jongeren willen graag hun stem laten horen en meebeslissen over het beleid dat onze stad voert. Dat willen ze doen over thema’s die sterk aanleunen bij hun leefwereld, die een impact erop hebben of thema’s waar ze van wakker liggen. Groen in de stad, milieu, mobiliteit, vrije tijd, veiligheid, …

Kinderen geven de voorkeur aan persoonlijke contacten om inspraak en participatie te verlenen. Jongeren en studenten verkiezen de digitale weg. De inzet van voldoende kanalen en sociale media zoals Instagram, Tiktok en de website zijn daarbij belangrijk. Daarna terugkoppelen en actie ondernemen zijn vervolgens niet te overslaan stappen:

“We hebben de indruk dat stad Hasselt veel inzet op inspraak en participatie, bijvoorbeeld door dit soort surveys, alleen hebben we niet per se het gevoel dat er veel mee gedaan wordt....”

AANBEVELINGEN

1.

Vraag vaker naar de mening van kinderen en jongeren. Betrek hen bij het uittekenen van het beleid van de stad.

2.

Zet in op digitale kanalen om jongeren te informeren. Het gebruik van sociale media is belangrijk (Instagram, Tiktok)

Geef jongeren een eigen digitale plek op de website van de stad Hasselt.

4.

3. 4.

Zorg voor terugkoppeling en actie.

9.

(MENTAAL) WELZIJN (MENTAAL) WELZIJN

Welzijn wordt door kinderen en jongeren aangestipt als een belangrijk thema. Doorheen alle bevragingen zien we mentaal welzijn (je goed in je vel voelen) en (on)gelijkheid vaak terugkomen. Liefst 1 op 2 bevraagde jongeren zette welzijn in de top 3 van belangrijkste thema’s. 481 Hasseltse jongeren waren in 2023 in begeleiding in een eerstelijnswerking rond mentaal welzijn. (JAC, TEJO, OverKop) Deze cijfers tonen aan dat het mentaal welzijn van jongeren een uitdaging is en blijft.

Tijdens het onderzoek van Kindvriendelijke Stad gingen we hier dieper op in. Jongeren gaven aan moeite te hebben met alleen zijn en gaan gebukt onder drukte, prestatiedruk, faalangst en stress. Om daar mee om te kunnen gaan, doen ze beroep op ouders, vrienden of andere vertrouwenspersonen. 29% van de jongeren kent geen volwassenen buiten hun familie waarmee ze kunnen praten als het moeilijker gaat. Maar ook scholen zijn een aanspreekpunt voor jongeren om met hen aan de slag te gaan of begrip te tonen voor persoonlijke omstandigheden.

“Ik hou mezelf normaal voortdurend bezig. Ik heb corona gehad en moest in een kamer zitten helemaal alleen. Dat was heel moeilijk omdat ik normaal continu bezig ben (praten met anderen, hobby’s, …). Toen besefte ik echt hoe fel wij onze problemen allemaal ontwijken door onszelf af te leiden.”

(V, 16 jaar)

“Ik ga al naar een therapeut maar ik vind bv. school een hele hoge drempel. Ik heb een afspraak opstaan tijdens een hoofdvak. Dan weet ik niet of ik naar therapie mag gaan of naar de les moet gaan. De school doet daar dan moeilijk over. Dan heb je zoveel werk dat je moet inhalen. Je kan precies niet omwille van persoonlijke redenen afwezig zijn.”

Wanneer we kijken naar professionele hulpverlening, dan zien we dat 54% van de kinderen en 52% van de jongeren niet weet waar ze naartoe moeten als ze zich niet goed in hun vel voelen.

Naar aanleiding van het mentaal welzijn dat onder druk staat bij jongeren, richtte de jeugddienst het label ‘Cava? Cava!’ op. Het wil mentaal welzijn bespreekbaar maken, drempels verlagen en jongeren informeren.

In het kader daarvan werd in 2022 een podcastreeks gelanceerd, met ondertussen 5 afleveringen en 1120 luisteraars op de teller. Verder werd er ook een spel uitgewerkt dat als doelstelling had om jongeren uit het secundair onderwijs wegwijs te maken in de verschillende eerstelijnsorganisaties alsook drempels hiernaartoe te verlagen. Met alle acties bereikten we 1.745 jongeren en 13 Hasseltse secundaire scholen. De resultaten uit het recente onderzoek doen ons geloven dat we dit label verder moeten uitwerken.

“Mijn papa is therapeut en enkel door hem weet ik waar ik terecht kan. Op smartschool zijn er wel websites maar ik weet niet wat ze betekenen. Logisch gezien weet ik wel waarvoor de zelfmoordlijn dient maar sommige organisaties ken ik niet of weet ik niet waarom ik daarop zou moet klikken. Ik vind het moeilijk om op zo’n website mijn weg te vinden. Omdat ik niet weet of dat wel de juiste organisatie is om mij te helpen dan lijkt het alsof ik een plek inneem van iemand die het echt nodig heeft of kan gebruiken.” (M, 16 jaar)

AANBEVELINGEN

1.

Versterk de organisaties die een eerstelijnsaanbod rond mentaal welzijn aanbieden.

Zet in op preventie, informatie en sensibilisering. Bouw het label ‘Cava? Cava!’ verder uit en voorzie de nodige budgetten. 2.

Centraliseer alle organisaties die zich inzetten rond mentaal welzijn van jongeren op 1 plek. 3.

AANBEVELINGEN AANBEVELINGEN

Aan het slot van dit Memorandum van de Hasseltse Jeugd, lijsten we enkele concrete beleidsaanbevelingen op. Alle suggesties die kinderen en jongeren gaven, verwerken we in enkele duidelijke krachtlijnen.

CREËER EEN HAS-

SELT OP MAAT VAN KINDEREN EN JON-

GEREN, Kinderen en jongeren zijn graag in Hasselt. Ze houden van hun stad, maar vinden ook dat ze nog te weinig afgestemd is op hun noden en behoeften. Zorg voor prikkels en ontmoetingsplekken, in de wijken maar ook in de binnenstad. Maak van het centrum een groene omgeving, breng er beleving. Maar vooral: betrek kinderen en jongeren bij het ontwerpen van publieke ruimte.

WAAR MOBILITEIT

OP

HEN IS AFGESTEMD;

Bij kinderen en jongeren spelen twee elementen mee die bepalen hoe ze zich zullen verplaatsen: de veiligheid van de verkeerssituatie en het gebruiksgemak. Nog te vaak wordt de auto als oplossing gezien en wordt parkeren als een probleem aangehaald. De oplossing zit in het optimaliseren van het openbaar vervoer (meer, betere, latere diensten) en het verder uitbouwen van veilige school-, woon- en leefomgevingen.

DAT BRUISEND IS,

OOK NA DE UREN;

De brede waaier aan activiteiten en evenementen die vandaag al in Hasselt worden georganiseerd zijn een grote troef volgens kinderen en jongeren. Ze creëren verbondenheid en geven de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten. Organiseer als stad zelf evenementen, maar stimuleer initiatief van jongeren zelf. Ondersteun hen bij het organiseren van activiteiten, evenementen, expo’s…via een sterk

WAAR VERENIGIN-

GEN AANGEMOEDIGD

subsidiereglement en de mogelijkheid om materiaal uit te lenen. Investeer in voldoende, kwalitatieve infrastructuur waar jongerenkunnen organiseren.

Een fuiflocatie in Hasselt is hierbij een absolute must. Zorg bovendien voor een bruisende stad, ook na sluitingstijd. Jongeren ervaren Hasselt nog te veel als een dode stad in de nachturen. Omarm het nachtleven, zorg voor een nachtplan.

WORDEN De Hasseltse jeugd-, sport- en cultuurverenigingen doen het goed. Gemiddeld zijn er meer leden van deze verenigingen per 1.000 inwoners dan in andere centrumsteden. Het is belangrijk om te zorgen voor kwalitatieve en veilige jeugdinfrastructuur. Financiële toelagen en een stevige omkadering bieden al heel wat ondersteuning. Blijf tenslotte ook inzetten op het wegwerken van drempels bij vrijetijdsactiviteiten.

EN STUDENTEN

WARM

ONTHAALD.

Hasselt is een relatief jonge studentenstad, met (nog) te weinig imago maar met heel wat groeipotentieel. Hasselt op de kaart zetten als studentenstad, waarbij we onze troeven in de kijker zetten: gezellig, kleinschalig, een stad op dorpsmaat. Inzetten op een rijk studentenleven, op mobiliteit op maat van studenten en betaalbare studentenhuisvesting. Op die manier kunnen we studenten binden aan onze stad en de braindrain tegengaan.

WAAR INGEZET

WORDT OP VEILIGHEID EN WELZIJN.

Kinderen en jongeren vinden veiligheid en je goed in je vel voelen (welzijn) belangrijke thema’s en vinden dat de stad hier zeker op moet inzetten. Hasselt moet een veilige omgeving zijn, overdag maar ook ’s nachts. Tegelijk gaat het niet enkel om fysieke veiligheid, maar ook om mentale. De vraag om kinderen en jongeren te beschermen tegen (cyber)pesten komt erg vaak terug. Daarnaast is preventie ook belangrijk: jongeren willen zich goed in hun vel voelen. Inzetten op mentaal welzijn en het wegnemen van drempels naar hulpverlening zijn een stap in de goede richting.

EN KINDEREN EN

JONGEREN GEZIEN

WORDEN ALS VOLWAARDIGE MEDEBURGERS. Kinderen en jongeren hebben nog te vaak het gevoel dat ze niet betrokken worden bij de plannen of beslissingen in Hasselt. Betrek hen bij het uittekenen van het beleid van de stad en vraag naar hun mening. Zorg voor communicatie op maat van kinderen en jongeren zodat ze op de hoogte zijn van wat er leeft binnen de stad.

BURGEMEESTER

Wat zou jij veranderen als je burgemeester was van Hasselt?

“Het vervoer, parkeerplaatsen, meer plaatsen voor jongeren, het uitgaansleven, een brugje of iets plaatsen bij de Albert Heijn en het vooral gewoon gezelliger maken. Het is een van de minst gezellige steden die ik ken.”

“Ik zou mijn best doen om de stad Hasselt effectief als een stad te laten voelen. Meer winkels (voor jongeren), meer groen, gratis parkeerplaats, vooral ook meer parkeerplaatsen voor de studenten want ik kan niet blijven rekenen op het openbaar vervoer, deftiger station, meer mogelijkheden om te doen aan sport, meer plaatsen om in de avond uit te gaan, meer koten, meer picknick plaatsen, (eindelijk een tram?),….”

“Een heropleving van de binnenstad. Meer parking en nieuwe plaatsen om uit te gaan voor de jeugd.”

“Ik zou de stad aantrekkelijker willen maken voor studenten en jongeren door naar hun mening te luisteren.”

“De lege plekken in de stad weer proberen op te vullen.”

“Ik zou van Hasselt terug een stad willen maken waar jongeren naartoe willen verhuizen.”

“ik vind dat er in Hasselt meer wordt gedaan voor gezinnen en ouderen dan voor jongeren.”

“Er is weinig verbondenheid tussen Hasselaren, dit zou ik willen verbeteren.”

“Ondernemende, geïnspireerde jeugd aantrekken door de stad meer betaalbaar te maken en zo een bruisende stad met karakter creëren. Minder prioriteit geven aan de elite.”

“Armoede aanpakken, echt iedereen deel laten worden van maatschappij met een beetje eigenheid.”

“Meer speeldagen zoals laatst is geweest (Buitenspeeldag).”

Wat zou jij veranderen als je burgemeester was van Hasselt?

“Ik zou de stad levendiger maken door er wat kunst en cultuur doorheen te blazen, ook door events beter te promoten. Events zoals kunstennacht is iets dat perfect is voor Hasselt en ook goed werkt met de bevolking, zo zouden er meer events moeten zijn. Ook meer plekken voor jonge twintigers om zich te vestigen.”

“Kinderen willen een festival voor kinderen tussen de 11 en 15 jaar want ze zijn jaloers op hun ouders die heel blij thuis komen van Pukkelpop.”

“Oude gebouwen weghalen voor natuur, parken en bossen.”

“Overdekte bushaltes, vernieuwing stationsbuurt, sportvelden, groen dusartplein en weg met die parking daar net achter. Maak een groot park. Auto’s buiten de kleine ring.”

“Bevolking verjongen door proberen huizenprijs te drukken, beleving in de stad te verhogen, jong ondernemerschap te faciliteren.”

“Meer inzetten op jeugd i.p.v. bejaarden en Hasselt terug aantrekkelijk maken voor iedereen en getalenteerde jeugd hier proberen te houden want deze trekken allemaal naar grootsteden door gebrek aan ‘kunnen doen’ in Hasselt.”

“Er moet meer natuur komen want nu is er te veel steen.”

COLOFON COLOFON

Deze publicatie is een product van de Jeugdraad in samenwerking met Dienst Jeugd Hasselt en werd inhoudelijk mee vormgegeven dankzij de hulp van:

De Baste Bende

Kindvriendelijke Steden en Gemeenten

Hasseltse lagere en secundaire scholen

Hoger onderwijsinstellingen UHasselt,

PXL en UCLL

Lokale jeugdverenigingen

Arktos

Habbekrats

DOMO

Leonhuis

Kind en Taal

Autisme Leeft

De Serre

Hoek 8

Villa Basta

Uitgebreid cijfer- en bronmateriaal is op te vragen bij Dienst Jeugd Hasselt.

Vormgeving: Louise Jans