VEILIG ÉN BROODNODIG
Professor Johan Neyts over de coronavaccins 200 JAAR KRUIDTUIN
Lente in ‘Den Botanieken Hof’ LEZEN IN DE LOCKDOWN
Leuvenaars geven boekentips MAART 2021
Hallo! ik ben Marleen
‘Ik leid puppy’s op tot hulphonden’
Gouden gloed Een wit sneeuwlandschap onder een gouden ochtendzon: het was de voorbije maand prachtig wandelen aan de Abdij van Park!
02
In dit nummer samenLVN 04 Kort 06 Leuvenaars vertellen waarom ze zich laten vaccineren 08 Prof. Johan Neyts: vaccineren is de enige uitweg 12 Dankjewel vrijwilligers!
inLVN 14 Kort 16 Lente in de Kruidtuin 18 Het Leuvense onderwijs: de cijfers
uitLVN 20 Kort 22 Lockdown leesvoer: boekentips van Leuvenaars
Marleen 05 VERTELT 15 DROOMT 21 BELEEFT Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Marleen Imberechts (63). Marleen heeft drie volwassen kinderen en woont in Kessel-Lo. Ze doet veel vrijwilligerswerk en is gek op haar hond Kamiel. Wil je zelf ook eens op de cover van LVN staan of ken je een Leuvenaar met een interessant verhaal? Laat het ons weten via lvn@leuven.be.
03
samenLVN
Telex Geef 3010 mee vorm Inwoners van Kessel-Lo kunnen nog tot 8 maart deelnemen aan een bevraging over hoe ze het openbaar domein in hun deelgemeente zouden willen inrichten. Vind jij een goede fietsverbinding belangrijk, moet er meer groen komen of mis je net ontmoetingsplekken? Geef je mening via www.vorm3010.be.
Veggiechallenge Wil je graag wat vaker vegetarisch eten, maar weet je niet goed hoe eraan te beginnen? Laat je deze maand 30 dagen online coachen. Zo ontvang je weekmenu’s en kindvriendelijke recepten en kan je online kookworkshops volgen. Geen zin om te koken? Steun de Leuvense horeca en bestel je vegetarische schotel online! Meer info: www.evavzw.be en www.webshoppeninleuven.be.
INNOVATIE
Grote namen op and& Van 21 tot 25 april vindt de tweede editie van and& Leuven plaats, een festival dat focust op innovatie. Dit jaar is het thema ‘Innovate for the better’: hoe kunnen we innovatie niet alleen inzetten voor duurzame groei, maar ook voor een betere maatschappij? Tijdens de driedaagse conferentie komen verschillende interessante sprekers aan het woord, onder wie Jimmy Wales, de oprichter van Wikipedia, en Uri Levine, de medeoprichter van Waze. Het festival vindt grotendeels online plaats, maar trekt ook naar de scholen met een Play-programma dat kinderen onderdompelt in nieuwe technologieën.
‘t Leives woud van de moind
Istourebuke [GESCHIEDENISBOEKEN]
Noo ne lange winter, mei rieëgen, kaa en veil vierusse, komt de lente piepen en joogt ze de kaa, en oupeloëk uek de corona vei altoëd noo d’istourebuke! Na een lange winter met regen, koude en veel virussen komt de lente piepen en jaagt ze de kou en hopelijk ook de corona voor altijd naar de geschiedenisboeken!
04
wo 21 – zo 25/04 | info & tickets: www.andleuven.com
SAMENLEVING
Hoe dekoloniseer je het straatbeeld? Sinds 2019 werkt de stad samen met verschillende organisaties aan een dekolonisatietraject. Niet om alle verwijzingen naar ons koloniale verleden te verwijderen, wel om ervoor te zorgen dat de publieke ruimte beter de Leuvense diversiteit weerspiegelt en dat iedereen er zich thuis voelt. Je kan er bijvoorbeeld rekening mee houden bij de keuze voor nieuwe straatnamen. Zo zal een van de straten op de Hertogensite genoemd worden naar Augusta Chiwy (1921-2015), een BelgischCongolese oorlogsverpleegster. Heb jij ook een idee om de publieke ruimte meer divers te maken? Dien het vóór 1 april in via www.leuvenmaakhetmee.be. Later zal iedereen kunnen stemmen op de ingediende ideeën. Onder meer op basis van het aantal stemmen zal een jury vijf ideeën selecteren die vervolgens uitgevoerd worden. www.leuven.be/dekolonisatie
Marleen vertelt INTERNATIONALE VROUWENDAG
Schone mode, sterke vrouwen Maandag 8 maart is het internationale vrouwendag, en dat viert de stad met een online event op zondag 7 maart. Het thema dit jaar is vrouwen en duurzaam ondernemen, en er staan heel wat digitale workshops en interessante sprekers op het programma. Zo vertelt duurzaamheidsexpert Soraya Candido (COSH!) over de impact van de mode-industrie op vrouwenrechten. Verder kan je de hele maand maart een parcours volgen langs Leuvense etalages waarin werk van jonge onderneemsters is uitgestald. www.leuven.be/vrouwendag
Thomas Allemeersch (22) uit Leuven
Leuvenaars stellen geregeld vragen aan de stad via sociale media. Onlangs kwam deze vraag aan bod:
Welke identiteitsdocumenten heb ik nodig om naar GrootBrittannië te reizen? Door de Brexit zijn de regels veranderd. Wie voor een kort verblijf of een korte vakantie naar GrootBrittannië wil reizen, kan dat voorlopig nog gewoon met een geldige identiteitskaart. Vanaf 1 oktober heb je er een internationaal paspoort (reispas) voor nodig. Om dat aan te vragen, maak je een afspraak in het stadskantoor via www.leuven.be/reispas-internationaal-paspoort. Wie in Groot-Brittannië wil studeren of werken, of wie er langer dan zes maanden wil verblijven, heeft ook (nu al) een visum nodig. Vraag het ten laatste één maand voor je vertrek aan bij de Britse ambassade via www.gov.uk. Opgelet, vanwege het coronavirus zijn niet-essentiële reizen momenteel niet toegestaan. Op www.diplomatie.belgium.be zie je welke documenten je nodig hebt voor welke bestemming, en welke coronamaatregelen er rond reizen van kracht zijn. Heb jij een vraag? Stel ze via Facebook (www.facebook.com/stadleuven) of Twitter (@stadleuven).
‘Mijn vader was dameskleermaker in de Diestsestraat’ ‘Ik ben geboren en getogen in Leuven. Mijn vader was dameskleermaker, hij had een winkel in de Diestsestraat: Maatwerk Imberechts. We waren thuis met vier kinderen. Als mijn ouders in de zaak bezig waren, ging ik buiten ravotten. Rolschaatsen in meubelzaak Victoria, waar de moeder van een vriendin conciërge was, verstoppertje spelen aan de Vaart, met mijn fietsje over de Leuvense kasseien racen, pootjebaden in de Dijle … Dat kon toen nog allemaal.’ ‘Toen ik veertien was, is mijn moeder onverwachts gestorven. Dat was een enorme klap voor ons gezin. Omdat mijn oudere broer en zus al snel trouwden en het huis uit gingen, nam ik de moederrol op mij: ik kookte, deed de was en zorgde voor het huishouden. Mijn vader heeft pas elf jaar later een nieuwe liefde ontmoet, José. Zij was onze reddende engel. Ze ving papa op en bracht weer wat evenwicht in ons gezin.’ ‘Op mijn twintigste ben ik zelf getrouwd, met Luc. We kregen al snel twee kinderen. Na tien jaar kwam daar nog een derde bij. Onze jongste zoon – bewust een nakomertje – is heerlijk verwend. Door ons, maar ook door zijn oudste zus: die was twaalf toen hij geboren werd, en stond erop elk weekend de ‘nachtshift’ van ons over te nemen. Intussen zijn mijn kinderen volwassen en heb ik al drie kleinkinderen.’
05
DOSSIER CORONAVACCINS Waarom deze Leuvenaars zich laten vaccineren tegen corona
Leuven stroopt de mouwen op! Vaccineren tegen corona is niet verplicht, maar wel heel erg zinvol: niet alleen om jezelf te beschermen, maar ook omdat we pas groepsimmuniteit bereiken als 70 procent van alle Belgen immuun is. Deze zes Leuvenaars vertellen waarom én voor wie ze zich laten vaccineren.
Hannah Colpaert (23), studente lerarenopleiding en diabetespatiënt
‘Ik ben risicopatiënt’ ‘Ik moet oppassen: ik heb diabetes, en het coronavirus zou – net als elk ander virus – mijn bloedsuikerwaarden ernstig kunnen ontregelen. Af en toe ga ik eens met iemand wandelen, maar ik hou steeds afstand.’ ‘Ik mis het sociaal contact wel heel hard. Wat ik ook lastig vind, is dat de grens tussen inspanning en ontspanning vervaagt. Via de computer lopen mijn schoolopdrachten binnen én praat ik met vrienden. Raar.’ ‘Als diabetespatiënt word ik waarschijnlijk na de mensen in de zorgsector gevaccineerd. Ik zie geen reden om het niet te doen: ‘t is de enige manier om corona de wereld uit te helpen en ons normale leven weer op te pikken. Maar in m’n eentje kan ik het verschil niet maken. Vaccineren heeft pas effect als iedereen het doet.’
Ladan Farah (32), medewerkster Huis van het Kind
‘Nooit meer in quarantaine’ ‘In februari heeft mijn dochtertje van vijf COVID-19 gekregen. We moesten met het hele gezin wekenlang in quarantaine. Met actieve kinderen binnen blijven, is echt niet gemakkelijk. Mijn zoontjes waren boos dat ze niet meer naar hun hobby’s en naar school mochten. En ik was bang dat we allemaal besmet zouden raken, want van een vijfjarige kan je geen afstand houden. Ik hoop dat we dit nooit meer moeten meemaken.’ ‘Gelukkig word ik binnenkort al gevaccineerd, omdat ik in de welzijnssector werk. Dat is echt een lichtpunt. Het is de weg naar vrijheid. Sommige mensen in mijn omgeving zijn bang dat het vaccin vergif is. Maar als dokters het ook gebruiken, dan kan het toch niet slecht zijn? Ik geloof in de wetenschap.’ ‘Het eerste dat ik straks ga doen is uitstapjes maken en reizen. Ik hoop dat ik in de zomer leuke activiteiten mag doen met de kinderen. Of misschien eerst naar Spanje zónder kinderen (lacht).’
Rikky Evers (65), uitbater café De Libertad en zaal MusiCafé
‘Opnieuw op café kunnen gaan’ ‘Ik ben een sociaal dier. De afgelopen veertig jaar heb ik een warme band opgebouwd met veel klanten van mijn café: dat mis ik. Ook voor mijn medewerkers is dit heel erg. Zij kozen voor een job in de horeca om tussen de mensen te zijn, en nu zitten ze technisch werkloos thuis.’ ‘Als 65-plusser word ik binnenkort al gevaccineerd. Ik heb nog geen seconde getwijfeld. Ik vind het mijn plicht om anderen te beschermen en dat rotvirus de wereld uit te helpen. Als dat gelukt is, ga ik ongelofelijk hard op stap - eerst in mijn eigen café en dan bij een paar collega’s. Het zal een zéér lange nacht worden (lacht).’
06
Charlotte Cassiman (33), apotheker-assistent
‘Opnieuw mensen kunnen aanraken’ ‘Apothekers zijn goed beschermd: we werken achter een scherm en verluchten heel vaak. Voor mezelf ben ik dus niet heel bang, maar wel voor mijn papa - die is hartpatiënt. Ik heb hem bijna niet gezien het afgelopen jaar. Ook mijn vrienden mis ik echt. Normaal ben ik iemand die veel knuffelt; mensen niet mogen aanraken voelt zó raar.’ ‘Ik laat me vaccineren voor de zwakkeren, zoals mijn papa, maar ook om de mensen uit de zorg te steunen. Ze hebben al die tijd zo hard gewerkt. Ik hoop dat ons leven snel weer gewoon wordt.’ ‘Sommige mensen zijn wantrouwig omdat het vaccin er zo snel is gekomen, maar ik niet. Dit is een wereldwijde pandemie: dáárom heeft het vaccin voorrang gekregen op al de rest en is het er zo snel. Niet omdat het minder grondig gecontroleerd zou zijn.’
Jonathan Vandenbroeck (39), alias Milow
‘Weer optreden voor een volle Oude Markt’ ‘Ik laat me vaccineren uit solidariteit voor onze samenleving. We moeten met z’n allen één front vormen tegen het virus.’ ‘Maar ik heb ook een persoonlijke reden. Voor mij als zanger zijn mijn longen zeer belangrijk. Als die door het virus zouden worden aangetast, dan kan dat een enorme impact hebben op mijn werk: zingen, op een podium staan … Da’s het liefste wat ik doe.’ ‘Tot nu toe is mijn familie gelukkig gespaard gebleven van het virus. Maar ik ken veel mensen die minder geluk hadden. Ik heb de voorbije jaren geregeld in Amerika gewoond, en zowat al mijn vrienden in Los Angeles hebben het gehad. Sommige zijn echt door het oog van de naald gekropen. Als je van zo dichtbij ziet welke ravage corona kan aanrichten, dan ben je wel gemotiveerd om de regels te volgen.’ ‘Ik wacht dus geduldig af tot ook ik mijn vaccinatie kan laten zetten. Vorige zomer zou ik normaal optreden tijdens Het Groot Verlof. Hoe sneller de meeste mensen gevaccineerd zijn, hoe sneller ik straks weer op een podium voor een volle Oude Markt kan staan.’
Shevan Mufty (34), orthopedisch chirurg in het Heilig Hartziekenhuis
‘Ik doe het voor mijn kinderen en patiënten’ ‘Ik laat mij vaccineren voor mijn kinderen. Ik vind het schrijnend dat zij zich moeten afvragen of ze wel mogen knuffelen met hun oma of spelen met hun vriendjes. Ook voor studenten vind ik het verschrikkelijk – zij worden beroofd van wat de mooiste tijd van hun leven zou moeten zijn. En zelf kijk ik er natuurlijk ook naar uit om weer normaal te doen: lekker op restaurant gaan, mensen uitnodigen, reizen …’ ‘Ook voor mijn patiënten moet er dringend een einde komen aan deze situatie. Tijdens de eerste lockdown is onze dienst volledig stilgevallen en hebben we ingrepen en consultaties moeten uitstellen. Nu nog steeds zijn mensen bang om naar het ziekenhuis te komen en blijven ze rondlopen met pijn. Dat is echt niet oké.’ ‘Vaccineren helpt natuurlijk alleen als genoeg mensen het laten doen. Ik hoop dat ze zich niet laten afschrikken door eventuele nevenwerkingen: die wegen écht niet op tegen de schade die het coronavirus in je lichaam aanricht. Denk eens aan het polio- of het mazelenvaccin: die hebben eerder al bewezen dat ze werken. Zonder die vaccins zouden we ook vóór corona geen normaal leven hebben gehad.’
07
DOSSIER CORONAVACCINS
Viroloog Johan Neyts: hoe veilig zijn de coronavaccins?
‘Vaccineren is de enige uitweg uit deze pandemie’ In maart 2020 ging het hele land in lockdown door het coronavirus. Nu, een jaar later, worden de eerste bevolkingsgroepen gevaccineerd. Nooit eerder kwam een vaccin zo snel op de markt - en dat schrikt sommige mensen af. ‘Niet nodig’, stelt professor Johan Neyts van het Leuvense Regainstituut. ‘Het vaccin is veilig én broodnodig.’
Al meer dan een jaar beheerst het coronavirus ons leven. We gingen in lockdown, haalden eventjes opgelucht adem in de zomer maar waren daarna weer vertrokken voor een nieuwe, winterse lockdown. Maar al die tijd was er hoop: er zou een vaccin komen, en dan zou het virus uit ons leven verdwijnen. Wetenschappers, experts en farmabedrijven stelden alles op alles om dat vaccin zo snel mogelijk te ontwikkelen. Maar nu het er is, twijfelen sommige mensen. Is het wel veilig? Professor Johan Neyts: ‘Absoluut. Voor een geneesmiddel op de markt komt, moet het worden goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenagentschap. Daar werken onafhankelijke topexperts met maar één missie: de
08
veiligheid en werkzaamheid van vaccins en geneesmiddelen controleren. Ze graven heel, heel diep. Dus als zij zeggen dat het vaccin veilig is, dan is het ook veilig.’
Is het vaccin dan niet té snel ontwikkeld? ‘Die vraag krijgen we wel vaker, en ik begrijp het wantrouwen. Een vaccin ontwikkelen duurt in normale omstandigheden járen. Dat het coronavaccin er zo snel gekomen is, komt in de eerste plaats omdat de ontwikkelaars er al hun tijd en middelen in hebben gestoken. Het had absolute prioriteit. Moderna bijvoorbeeld, het bedrijf achter een van de eerste goedgekeurde vaccins, heeft van de Amerikaanse overheid bijna één miljard dollar gekregen om er voluit voor te gaan. Zij, en andere bedrijven, zijn al begonnen om heel veel dosissen te produceren nog voor ze wisten of hun vaccin zou worden goedgekeurd. Een groot risico, maar zo win je natuurlijk ongelooflijk veel tijd.’ ‘Het Europees Geneesmiddelenagentschap heeft de ontwikkelingen ook van heel dichtbij opgevolgd. Normaal komt een dossier pas na een heleboel papierwerk bij hen terecht; nu hebben ze continu mee geëvalueerd. Er zijn géén stappen overgeslagen en géén medische risico’s genomen.’
Uit de keuken Wat gebeurt er als ik het vaccin ingespoten krijg? ‘In België worden momenteel drie vaccins toegediend: het Moderna-, Pfizer- en AstraZeneca-vaccin. Binnenkort komt daar waarschijnlijk nog het vaccin van Johnson & Johnson bij. Alle vier zorgen ze ervoor dat je lichaam een heel klein onderdeeltje van het coronavirus gaat namaken: het zogenoemde S-eiwit. De letter S staat voor ‘spike’, het uitsteeksel dat je overal op het virus terugvindt.’ ‘Wanneer je het vaccin krijgt, gaat je lichaam tijdelijk dat S-eiwit aanmaken. En daar reageert je immuunsysteem op: het ziet het S-eiwit als een indringer waartegen het zich moet verdedigen en begint antistoffen aan te maken. Die circuleren vanaf dan in je lichaam. Kom je daarna nog in contact met het coronavirus, dan zal je immuunsysteem dat onmiddellijk herkennen en onschadelijk maken. Het vaccin heeft je afweersysteem getraind om het virus aan te vallen.’ ‘Het verschil tussen de vaccins zit in de gebruikte techniek. Bij de Pfizer- en Moderna-vaccins wordt de genetische code van het S-eiwit ingespoten. Die techniek heet mRNA en is de laatste jaren heel erg verfijnd. AstraZeneca en Johnson & Johnson ontwikkelen zogeheten vectorvaccins. Zij gebruiken een onschadelijk gemaakt verkoudheidsvirus om je cellen aan te zetten om het S-eiwit na te maken.’
Welke stoffen zitten er in het vaccin? ‘In de Moderna- en Pfizer-vaccins zitten vijf ingrediënten: vetten, zouten, suiker, water en dat mRNA waar ik het net over had. mRNA zet je cellen aan om het S-eiwit te produceren, maar het is instabiel en valt snel uit elkaar. Daarom zit er een klein vetlaagje omheen. De zouten zorgen dat die vetten niet uit elkaar vallen voor het vaccin kan worden toegediend. Suiker beschermt het vaccin dan weer bij het invriezen en het ontdooien – mRNA-vaccins moeten op erg lage temperaturen worden gestockeerd. Verrassend veel ingrediënten vind je dus ook gewoon in je eigen keuken.’ ‘De vaccins van AstraZeneca en Johnson & Johnson bevatten dat onschadelijk gemaakte verkoudheidsvirus, en daarnaast nog wat zouten, sucrose en het natuurlijke aminozuur L-histidine.’
Waarom krijgen ouderen en zwakkeren eerst het vaccin? En waarom worden kinderen voorlopig niet gevaccineerd? ‘Het coronavirus treft vooral ouderen. En hoe ouder mensen zijn, hoe meer kans ze hebben om ernstig ziek te worden of te overlijden. We willen allemaal onze oma’s en opa’s en de mensen met een zwakke gezondheid beschermen. Dat is
ook onze plicht als maatschappij. Daarnaast is het uitermate belangrijk dat ook het zorg- en medisch personeel zo snel mogelijk gevaccineerd wordt. Zij staan immers rechtstreeks in contact met ouderen en mensen met gezondheidsproblemen.’ ‘Kinderen worden voorlopig niet gevaccineerd omdat zij niet de motor van deze epidemie zijn. Bij de griep bijvoorbeeld is dat wél zo: die start elk jaar in de scholen, slaat daarna over op de werkende bevolking en treft ten slotte de ouderen. Kinderen kunnen wel besmet raken met het coronavirus, maar ze worden er niet of veel minder ziek van. En dus bewaren we onze vaccins voorlopig beter voor wie ze het hardste nodig hebben.’
Nog een vraag die mensen zich stellen: ga ik me ziek voelen nadat ik het vaccin heb gekregen? ‘Je kan het coronavaccin vergelijken met de griepspuit. Het overgrote deel van de mensen heeft er totaal geen last van. De injectieplek kan eventueel een beetje rood en pijnlijk worden, en soms hebben mensen wat lichte koorts of wat hoofdpijn, maar na 24 tot 48 uur voel je er niets meer van. En trouwens: van die bijwerkingen blijkt amper één op de duizend last te hebben, bijzonder weinig dus.’
Kan ik nog besmet worden nadat ik gevaccineerd ben? ‘De vaccins van Moderna en Pfizer hebben een werkzaamheid van 94 à 95%. Dat wil zeggen dat 94 tot 95 van alle 100 gevaccineerde mensen niet meer ziek zullen worden als ze nog in contact komen met het virus. 5 à 6% kan in principe nog wel ziek worden, maar we zien dat de ziekte in dat geval milder verloopt.’ ‘De werkzaamheid van het AstraZeneca-vaccin ligt lager. Maar we weten sinds kort dat als er meer tijd wordt gelaten tussen de eerste en tweede dosis, de werkzaamheid rond de 80% zit. Dat lijkt weinig, maar we zijn eigenlijk een beetje verwend door de vaccins van Pfizer en Moderna: die hebben een uitzonderlijk hoge werkzaamheid. Dat hadden we nooit durven te dromen. We kunnen die vaccins het best voorbehouden voor de meest kwetsbaren, zoals de hoogbejaarden.’
‘De vaccins zullen je afweersysteem trainen om het virus aan te vallen.’ Lees verder op de volgende bladzijde.
09
DOSSIER CORONAVACCINS Hoelang beschermt het vaccin tegen COVID-19? ‘Dat kunnen we nog niet weten: de eerste proefpersonen zijn pas afgelopen zomer gevaccineerd. Die worden uiteraard lang opgevolgd, en blijkbaar hebben ze maanden na hun vaccinatie nog heel wat antistoffen in hun bloed. Het zou kunnen dat we na één à twee jaar vaststellen dat de antistoffen afnemen. Dan moet er een herhaalvaccin komen. Dat tweede vaccin dient om de werkzaamheid verder op te drijven en het geheugen van het immuunsysteem optimaal te activeren.’
Je leest vaak dat minstens 70% van de bevolking zich zou moeten laten vaccineren. Hoe komt men aan dat percentage? ‘Als minstens 70% van de mensen zich laat vaccineren, zal de verspreiding afnemen en zal het virus ons leven niet langer bepalen. Dat percentage wordt bepaald op basis van de besmettelijkheid van het virus. Voor de mazelen bijvoorbeeld moet je aan 95% komen. Voor COVID-19 is 70% het absolute minimum. Hoe meer, hoe beter. We willen immers allemaal zo snel mogelijk ons normale leven hervatten. Dat is het doel.’
Blijven volhouden
Leuvens vaccin
Moet ik me nog aan de maatregelen houden als ik gevaccineerd ben?
Zijn de vaccins ook tegen de Britse en de Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus opgewassen?
‘Zoals gezegd: zelfs de beste coronavaccins bieden geen 100% bescherming. Er bestaat een kleine kans dat je na je vaccinatie het virus toch nog oploopt, en dus ook doorgeeft. Daarom is het zo belangrijk dat iedereen de maatregelen blijft volgen – ook wie al gevaccineerd is – totdat voldoende mensen gevaccineerd en beschermd zijn tegen het virus. We willen ook niet dat er een tweedeling komt in de maatschappij, met aan de ene kant mensen die al gevaccineerd zijn en meer vrijheid krijgen, en aan de andere kant mensen die nog niet gevaccineerd zijn en zich aan de maatregelen moeten houden.’
‘Als te weinig mensen zich laten vaccineren, blijven we nog heel lang in deze pandemie hangen.’
‘Er zijn nieuwe resultaten die aantonen dat de vaccins ook de Britse variant neutraliseren. Voor de Zuid-Afrikaanse variant ligt het wat complexer; die lijkt toch iets minder gevoelig voor sommige vaccins.’
Het Rega-instituut heeft ook zelf een vaccin ontwikkeld. Hoe gaat het daarmee? ‘Ik denk dat ons vaccin een van de beste ter wereld is, maar wij hebben niet de enorme financiële middelen die de grote bedrijven hebben om razendsnel te produceren, zelfs nog voor ze weten of hun vaccins werken. In het laboratorium maken wij ons vaccin op kleine schaal, bijvoorbeeld een tiende van een liter; dat is voldoende voor proefdierstudies. De productie opschalen naar vele duizenden liters is een complexe zaak, waar ingenieurs van een gespecialiseerd Nederlands bedrijf momenteel mee bezig zijn. We hopen in de loop van 2022 op de markt te komen. Ons vaccin zal vooral van belang zijn voor ontwikkelingslanden en afgelegen gebieden. Het kan bij 5 °C worden gestockeerd en biedt tegelijk ook bescherming tegen gele koorts. De komende jaren kan het uiteraard ook hier als herhaalvaccin gebruikt worden.’
Nog één keer dan: waarom zou ik me laten vaccineren? ‘Eén: om jezelf te beschermen tegen de effecten van het coronavirus – iedereen weet inmiddels hoe ernstig die kunnen zijn. Twee: om de mensen om je heen te beschermen. Deze vijand moeten we samen bestrijden. Het is allen tegen één. Hoe meer mensen zich laten vaccineren, hoe groter de impact. En omgekeerd: laten te weinig mensen zich vaccineren, dan blijven we nog heel lang in deze pandemie hangen. Vaccinatie is de enige weg naar een normaal leven.’ ‘Ik begrijp dat mensen bezorgd kunnen zijn. Maar vergeet niet dat vaccins al heel lang bestaan en hun effect al heel duidelijk bewezen hebben. Dat er nu geen kindjes meer doof of blind geboren worden door rodehond, komt door een vaccin. Ik zal mezelf in elk geval absoluut laten vaccineren zodra ik aan de beurt ben.’
10
Het vaccinatiecentrum in de Brabanthal Leuvenaars krijgen het vaccin in de Brabanthal (Brabantlaan 1, Heverlee). Ongeveer twee weken voor je vaccinatie krijg je een persoonlijke uitnodiging van de Vlaamse overheid via de post. Je krijgt ook een sms of e-mail, als de Vlaamse overheid die gegevens van je heeft.
De Brabanthal is vlot bereikbaar met de bus en fiets en er is gratis parking. Ze is ook volledig toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er worden na medisch overleg thuisvaccinaties georganiseerd voor minder mobiele mensen die het huis niet kunnen verlaten.
In de uitnodiging staan je vaccinatiecode en de dag en het uur van je vaccinatie. Opgelet: je moet je afspraak eerst bevestigen, verplaatsen of annuleren. Dat kan online of telefonisch. De brief legt uit hoe je dat doet.
Het vaccineren gebeurt coronaveilig. Zo draagt iedereen een mondmasker, wordt de Brabanthal goed geventileerd en is er voldoende ruimte om afstand te houden. Bij elke stap zijn er medewerkers om je verder te helpen en indien nodig te begeleiden. Apothekers overzien het bereidingsproces van het vaccin en in de vaccinatiezones is er permanent een dokter aanwezig.
In de Brabanthal heb je je identiteitskaart en je uitnodiging nodig – en vergeet zeker ook je mondmasker niet. Kom alleen, tenzij je begeleiding nodig hebt. Kom niet als je je ziek voelt: neem in dat geval contact op met je huisarts.
Hoe verloopt de vaccinatie?
WACHTRUIMTE voor vaccinatie
3
5
VACCINATIE
4
WACHTRUIMTE
VACCINATIE
4
5
WACHTRUIMTE
3
WACHTRUIMTE
WACHTRUIMTE voor vaccinatie
3
5
VACCINATIE
4
WACHTRUIMTE
VACCINATIE
4
WACHTRUIMTE
3
WACHTRUIMTE na vaccinatie
De vaccinatie gebeurt in vijf stappen:
1 In de inkomhal ontsmet je je
handen en wordt je temperatuur gemeten.
na vaccinatie
2 Een baliemedewerker schrijft je in
aan de hand van je identiteitskaart en je uitnodiging. Daarna word je doorverwezen naar een van de vier identieke vaccinatiezones: de gele, groene, rode of blauwe.
PARKING
voor vaccinatie
na vaccinatie
MEERDAALBOSLAAN
3 In afwachting van je vaccinatie
neem je even plaats in een wachtruimte. Op het scherm zie je wanneer je aan de beurt bent.
4 Als je aan de beurt bent, moet
je eerst enkele medische vragen beantwoorden. Daarna krijg je het vaccin toegediend en wordt je vaccinatie geregistreerd.
na vaccinatie
5 Na de inenting neem je plaats in een tweede wachtruimte. Een medewerker helpt je verder als je bijwerkingen zou vertonen. Als alles in orde is, kan je na een kwartiertje naar huis.
Meer info Vragen over het vaccineren? Vlaamse overheid: www.laatjevaccineren.be Leuven: www.leuven.be/vaccinatie
5
UITGANG
HELPDESK
voor vaccinatie
TOILETTEN
INGANG ONTHAAL
1
INSCHRIJVINGEN
2
Medische vragen? Neem contact op met je huisarts. Andere vragen of hulp nodig? 0800 16 9 16 (gratis) | corona@leuven.be www.leuven.be/corona
Dit magazine ging in druk op donderdag 18 februari en houdt geen rekening met maatregelen die sinds die datum werden genomen.
11
samenLVN Steeds meer vrijwilligers zetten zich in voor anderen
‘Ik merk dat ik mensen echt help. En dat is hartverwarmend’ Meer dan 700 Leuvenaars hebben zich de voorbije weken kandidaat gesteld om te helpen bij het vaccinatiecentrum in de Brabanthal. Het toont nog maar eens aan: Leuven is een zorgzame stad. Maar wat maakt vrijwilligerswerk nu zo bijzonder?
Leuven Helpt
Kinderwerking De Kettekeet
Els Cornelis (47 - rechts op de foto): ‘Ik ben een van de coördinatoren van Leuven Helpt, een platform dat vrijwilligers in contact brengt met mensen die burenhulp nodig hebben. We werken nauw samen met de Leuvense buurtcentra, buurtwerkingen en lokale dienstencentra. Achter het platform staat een team van zowat vijftien medewerkers. Op dit moment hebben we tweeduizend actieve vrijwilligers. Sinds de opstart hebben we al zowat duizend hulpvragen beantwoord.’
Sarah Delcourt (31): ‘Ik ben kinderwerker in De Kettekeet van buurtcentrum Sint-Maartensdal. Na school en in de vakanties organiseren we activiteiten voor 50 lagereschoolkinderen en 15 kleuters – vanwege corona zoveel mogelijk buiten, in kleine groepjes. We helpen hen ook bij hun huiswerk. Behalve op zes stagiairs kunnen we ook terugvallen op vijf vaste vrijwilligers. Zij zijn van onschatbare waarde.’
‘Het geeft veel voldoening om mensen te kunnen helpen. Veel Leuvenaars vragen bijvoorbeeld een vrijwilliger om boodschappen voor hen te doen. En, opvallend, om samen te gaan wandelen. Mensen hebben nood aan contact, meer nog dan enkele maanden geleden. Hoe meer coronabesmettingen, hoe meer hulpvragen er hier binnenlopen. Maar iedereen kan bij ons terecht, ook als je vraag niks te maken heeft met corona.’
Mohanad Al-Amshawi (30): ‘Ik spring geregeld in als begeleider. Als ze handen te kort komen, mogen ze me altijd bellen. Ik vind het fijn om met kinderen bezig te zijn: samen voetballen, een boek lezen, trampolinespringen, fietsen of gewoon wat babbelen.’
Els Tullemans (56): ‘Ik had over Leuven Helpt gelezen in LVN en vind het – echt waar – een superinitiatief van de stad. Dikke pluim! Ik ben nogal sociaal, dus heb ik vorig jaar laten weten dat ik gerust eens af en toe wil bellen met een buur die nood heeft aan een babbeltje. Zo ben ik in contact gekomen met Marieke. Ze is alleenstaand, en ze zit hele dagen alleen thuis. We bellen geregeld, en dan babbelen we over van alles en nog wat. Ik probeer ook concreet te helpen, al stelt dat misschien niet zoveel voor ... Marieke kon bijvoorbeeld ROB-tv niet ontvangen, en dan heb ik naar Telenet gebeld om dat in orde te brengen. Als die ellendige pandemie gedaan is, ga ik haar zeker bezoeken. We moeten nog even volhouden, maar alles komt goed. Daar ben ik van overtuigd.’
‘Ik ben vijf jaar geleden van Irak naar België gevlucht, en ik wacht nog altijd op mijn papieren. De voorbije jaren heb ik me geëngageerd voor heel wat Leuvense organisaties: Den Tube, Cie Tartaren, Link in de Kabel, en dus ook De Kettekeet. Mensen raken soms op het verkeerde pad omdat hun toestand uitzichtloos lijkt. Maar hoe moeilijk het soms ook is: je kan je leven in eigen handen nemen en zinvol bezig zijn. Daarom vind ik dit vrijwilligerswerk ook zo belangrijk.’
12
Vzw Mobiel Annelies Geelen (39): ‘Met de Dienst Aangepast Vervoer van vzw Mobiel organiseren we transport voor mensen met een erg beperkte mobiliteit, voornamelijk rolstoelgebruikers. Jaarlijks doen meer dan 5.000 mensen uit Leuven en omstreken een beroep op ons. We hebben zowat zestig medewerkers, van wie ruim de helft vrijwilligers. We zoeken altijd mensen voor administratief werk, en chauffeurs voor onze rolstoeltoegankelijke auto’s. Een rijbewijs type B volstaat.’ ‘Corona heeft een grote impact op onze werking. Zo is mensen in groep vervoeren nu niet meer mogelijk en worden de auto’s grondig verlucht en ontsmet na elke rit. Veel vrijwilligers zijn tijdelijk ook niet inzetbaar: ze zijn met pensioen en behoren tot de risicogroep. Aan de andere kant doen nu minder mensen een beroep op ons, waardoor we nog altijd kunnen voldoen aan de vraag. Gelukkig maar, want mobiliteit is een basisrecht voor iedereen.’ Jan Coeck (70): ‘Ik heb in mijn familie iemand gekend die zwaar gehandicapt was en in een elektrische rolstoel zat. Ik ken het mobiliteitsprobleem maar al te goed. Daarom ben ik nu al twee jaar vrijwilliger voor de Dienst Aangepast Vervoer. De laatste maanden heb ik niet meer gereden, vanwege de coronamaatregelen, maar zodra het weer kan, ben ik opnieuw van de partij.’ ‘Ik merk dat ik mensen echt help of een plezier doe. En dat is hartverwarmend – een cliché, ik weet het, maar zo ervaar ik het. Vorige zomer ben ik verschillende keren naar de kust gereden, om mensen naar een revalidatiecentrum te
brengen. Dat zijn langere afstanden, maar ik doe dat graag. En onderweg vertellen mensen soms hun verhaal. Ik heb ooit een jongedame met zware anorexia naar een instelling voor eetstoornissen in Gent gereden: daar word je toch even heel stil van. Maar het is zeker niet altijd kommer en kwel. Sommige mensen kunnen enorm relativeren, ondanks hun zware handicap. Dan zitten we samen echt te schaterlachen.’
Wil je graag helpen? Op zoek naar vrijwilligerswerk? Je kan je op regelmatige basis engageren bij een organisatie, maar je kan evengoed af en toe iemand uit je buurt helpen. Anderen steunen kan ook door materiaal te schenken, zoals kinderspullen of sportmateriaal. Een volledig overzicht van de mogelijkheden vind je op www.leuven.be/leuvenhelpt.
3000 keer bedankt! Ben je al als vrijwilliger actief bij een organisatie, of toon je op een andere manier je engagement? 3000 keer bedankt, je bent van onschatbare waarde! Op donderdag 4 maart, van 20 tot 21.15 uur, organiseren stad Leuven, KU Leuven en studentenkoepel LOKO een online evenement om alle vrijwilligers te bedanken. Het programma en meer info vind je op www.leuven.be/bedanking-vrijwilligers.
13
inLVN
Telex Vacatures stad Leuven Op zoek naar een nieuwe uitdaging? Bij stad Leuven zijn er altijd interessante vacatures. Zo kan je tot 10 maart solliciteren voor ‘directeur openbaar domein’. Alle vacatures en info vind je op www.leuven.be/vacatures.
Wegenwerken Van 12 tot 26 maart krijgt de Kolonel Begaultlaan in Wilsele nieuw asfalt. Een overzicht van de belangrijkste wegenwerken in Leuven vind je op www.leuven.be/wegenwerken.
Professionele hulp De jeugd heeft het mentaal moeilijk in deze tijden. Wat kan je doen als je kind zich niet lekker in zijn vel voelt? En hoe knoop je een goed gesprek aan? Ouders die nood hebben aan professioneel advies, kunnen gratis een beroep doen op Huis van het Kind. De adviesgesprekken vinden overdag of ’s avonds plaats, en momenteel enkel online. Huis van het Kind kan je eventueel ook doorverwijzen naar andere organisaties. Meer info: www.huisvanhetkindleuven.be, 016 27 24 90 en info@huisvanhetkindleuven.be.
CORONA
Win een Leuvens mondmasker De stad heeft nieuwe mondmaskers laten maken, met het stadhuis van Leuven erop. De grote modellen zijn blauw-beige, de iets kleinere modellen oranje-beige. Er zijn ook kindermodellen met een vrolijke tekening erop. De maskers zijn van Think Pink, een vzw die tegen borstkanker strijdt. Ze bestaan uit twee lagen katoen, je kan er een filter in steken en ze hebben elastiekjes om achter je oren te bevestigen. Was je mondmasker na gebruik op minstens 60 graden. Je kan je Leuvens mondmasker voor 5 euro kopen in het stadskantoor, aan de balie van Visit Leuven (Naamsestraat 3) of op www.leuven.be/koop-mondmasker. Of je kan er eentje winnen! Wie voor 15 maart zijn gegevens en het juiste antwoord op de wedstrijdvraag stuurt naar lvn@leuven.be maakt kans op een van de vijftig mondmaskers voor volwassenen. Vergeet er niet bij te vermelden of je graag het grote of het kleine model wint.
Wedstrijdvraag: Wat is het hoogste gebouw van Leuven? www.leuven.be/mondmasker
AFVAL
Vaarwel roze zak ... Vanaf 1 maart verdwijnt de roze zak. Voortaan mag de inhoud van de roze zak samen met pmd in de nieuwe blauwe zak. De enige uitzondering zijn harde plastics die niet als verpakking dienen, zoals speelgoed en emmers: die breng je naar het recyclagepark. Heb je nog roze zakken liggen? Je mag ze tot 31 mei gebruiken en vullen met de inhoud van de nieuwe blauwe zak. Volle rollen kan je ruilen in het recyclagepark. Per rol krijg je 2,5 euro op je Diftarrekening gestort: die kan je gebruiken om je volgende bezoek aan het recyclagepark te betalen. Oude pmd-zakken kan je zonder einddatum blijven gebruiken en vullen met de inhoud van de nieuwe blauwe zak. De nieuwe blauwe zak zal om de twee weken worden opgehaald. De data vind je op je afvalkalender of in de Recycle!-app. dienst stadsreiniging | 016 29 61 14 | stadsreiniging@leuven.be www.leuven.be/roze-zak
14
Marleen droomt DEELMOBILITEIT
Vijf nieuwe mobipunten Op 1 maart openen er vijf nieuwe mobipunten: op de Sint-Jansbergsesteenweg, aan Gasthuisberg, in de Ambachtenlaan, aan de Tervuursepoort en op het Benedenplein (achter het station). Mobipunten zijn plaatsen waar verschillende vormen van deelmobiliteit samen worden aangeboden: een bushalte, deelauto’s, elektrische deelauto’s, fietsen en bakfietsen. Vorig jaar werden er al veertien geïnstalleerd, dit jaar komen er nog een dertigtal bij. De stad krijgt daarvoor een Europese subsidie binnen het NoordwestEuropees Interreg-project eHUBS. Het nieuwe mobipunt aan het station is tijdelijk: het blijft tot 31 mei. Tot dan worden er vijf elektrische deelfietsen aangeboden. Later komt er een definitief mobipunt. Om dat zo goed mogelijk in te richten, roept de stad de hulp in van de gebruikers van het tijdelijke mobipunt: wat vind je van de locatie? En van het aanbod? Laat het weten op www.leuven.be/mobipunten-bevraging. dienst mobiliteit | mobiliteit@leuven.be | 016 27 25 50 www.leuven.be/mobipunten VAARTOPIA
Maakleerplek opent de deuren In de Molens van Orshoven en de silo’s aan de Vaartkom opent deze maand maakleerplek. Eerst voor een veertigtal partners, maar zodra de coronamaatregelen het mogelijk maken voor alle Leuvenaars. Maakleerplek wordt een open werkplaats waar scholen, bedrijven, (creatieve) organisaties en Leuvenaars elkaar ontmoeten, ruimte en materiaal delen, dingen maken en leren van elkaar. Enkele voorbeelden: hoogtechnologische bedrijven kunnen er uitvindingen testen, kunstenaars hebben er ruimte om aan hun creaties te werken, Leuvenaars kunnen er boeiende workshops volgen of zelf aan de slag gaan ... Het project maakt deel uit van Vaartopia, het stadsproject dat de Vaartkom omvormt tot creatieve broedplaats. www.leuven.be/maakleerplek
‘Ik wil iets terugdoen voor de maatschappij’ ‘Door gezondheidsproblemen krijg ik al zo’n twintig jaar een uitkering. Ik vind het soms moeilijk dat ik niet kan werken, en daarom wil ik graag iets terugdoen voor de maatschappij. Zo doe ik al tien jaar verstelwerk voor Lets. Dat is een uitwisseling- en ruilsysteem in Leuven: de ene speelt bijvoorbeeld voor taxi en de andere biedt zelfgekweekte groenten aan. En ik werk ook mee in het naaiatelier bij de RuimteVaart, een vereniging waar mensen samen strijden tegen armoede en uitsluiting. Ik maak er tochthonden, keukenschorten of boekentassen voor kansarmen. En ik heb al heel, heel veel gordijnen gestikt (lacht). Thuis hadden we vroeger een kleermakerszaak, de stiel van mijn ouders zit in mijn vingers.’ ‘Door mijn vrijwilligerswerk kom ik veel onder de mensen. En toch mis ik het sociaal contact in de stad. Vroeger sloeg ik overal een babbeltje: bij de bakker, bij de post, bij de slager … Nu haal je je brood uit een automaat, steek je je brieven in de bus, haal je je vlees bij de supermarkt en kom je thuis zonder een woord te hebben gezegd. Dat vind ik heel jammer.’ ‘Met mijn buren heb ik wel een fijn contact. Ik woon vlak bij het Vredeplein in Kessel-Lo, en ik zou nergens anders willen wonen. Het Provinciedomein ligt praktisch in mijn achtertuin, dat vind ik een enorme troef. Ken je dat bankje vlak bij de boerderij en de grote stenen? Dat is mijn lievelingsplek, ik kom er volledig tot rust.’
15
inLVN De Kruidtuin wordt 200 jaar
Twee eeuwen oud, springlevend Al 200 jaar vind je langs de Kapucijnenvoer een prachtige tuin met bloemen en planten uit alle hoeken van de wereld: de Kruidtuin, bij oudere Leuvenaars beter bekend als ‘Den Botanieken Hof’. Elk seizoen valt er wel iets te bewonderen, maar in de lente ligt de tuin er op zijn allerkleurigst en -geurigst bij. Binnenkort eens binnenspringen?
Meteen een correctie: eigenlijk is de Leuvense Kruidtuin al een heel stukje ouder. Meer nog: het is de alleroudste botanische tuin van het land! Hij werd in 1738 aangelegd op de hoek van de Minderbroedersstraat en de Kapucijnenvoer. De tuin was eigendom van de universiteit en maakte deel uit van de faculteit geneeskunde – samen met een scheikundelab en het anatomisch theater, dat er nog altijd staat. In die tijd was een kruidtuin immers vooral een plek waar wetenschappers onderzoek deden naar de geneeskrachtige eigenschappen van planten en kruiden.
is een tuin in Engelse stijl, met heel wat paadjes, sierlijke hagen en een vijver in het midden. De ideale stek om op je gemak te lezen of je lunch op te eten. Tijdens de examens komen er heel wat studenten blokken.’
Komt dat zien! ‘Omdat onze collectie zo ruim is, valt er elk seizoen wel iets te bewonderen. Maar als je het mij vraagt, ligt de Kruidtuin er in de lente op zijn mooist bij. In maart zorgen de krokussen, narcissen, madeliefjes en viooltjes voor een prachtig bloementapijt. In april bloeit de blauweregen: langs het centrale wandelpad staan 12 exemplaren van meer dan honderd jaar oud, en tegen de oranjerie groeien er nog eens 10 die in de jaren 80 zijn geplant. De lavendelblauwe bloemen geuren heerlijk. En in juni bloeit de tulpenboom, ook een prachtig gezicht!’
Legertje insecten
Maar die eerste Kruidtuin werd al snel te klein, en in 1819 besliste de universiteit hem te verhuizen naar zijn huidige plek, aan de overkant van de straat. Plantkundeprofessor Franz-Joseph Adelmann en hoofdtuinier Andreas Donkelaar legden de tuin aan, hofarchitect Charles Vander Straeten bouwde het poortgebouw en de oranjerie. In 1835 kreeg de stad de Kruidtuin onder haar hoede. De band met de universiteit verdween stilaan, en tegenwoordig is de Kruidtuin in de eerste plaats een plek waar plantenliefhebbers hun hart kunnen ophalen en waar het heerlijk toeven is.
2,2 hectare en meer dan 4.000 soorten onderhouden: dat is natuurlijk een hoop werk. ‘Van aanleg tot onderhoud, van gras maaien tot de ramen van de oranjerie wassen: we doen het allemaal zelf. En bovendien helemaal biologisch, er komen geen chemische producten aan te pas. Onkruid trekken we met de hand, en ongedierte zoals blad- of schildluizen bestrijden we met insecten. Daarvoor schakelen we wel een externe firma in. Die controleert regelmatig onze serres. Vinden ze schadelijke insecten, dan bezorgen ze ons een doosje met andere insecten, die de schadelijke insecten opeten maar zelf geen kwaad kunnen voor de planten. Een volledig natuurlijke verdelging dus.’
Van cacao tot cactus
Les plantkunde
‘Ons paradepaardje is de systematische tuin’, vertelt Joris Van Weverenbergh, ploegbaas van de tuiniers. ‘Die bevat 792 verschillende kruiden die netjes in perkjes van een vierkante meter groeien. In het najaar oogsten we de zaden. Die ruilen we met 300 botanische tuinen van over de hele wereld. Zo kunnen we onze plantencollectie verder uitbreiden.’
Ondanks al dat drukke werk maken ze in de Kruidtuin ook tijd voor de toekomst. ‘Samen met enkele andere stadsdiensten werken we aan een nieuw masterplan. Dat moet de Kruidtuin nog duurzamer maken. Bijvoorbeeld door de gasinstallaties in de serres te vervangen door warmtepompen, door meer regenwater op te vangen en door het groenafval te composteren. We denken ook aan een nieuwe loods en een verhoging van de tropische serre, zodat er grotere planten kunnen groeien.’
Die collectie is intussen best indrukwekkend: meer dan 4.000 soorten. In de tropische serre vind je onder andere cacaobomen, vanille en ananas. De oranjerie herbergt cactussen, moerasplanten, orchideeën en vleesetende planten. Er is een kas met bergplanten, een geraniumkas en een varenkas. En dan heb je nog de vijver en de verschillende thematuinen: de fruittuin, de camelliatuin, de rododendrontuin ... ‘En niet te vergeten onze verzonken tuin, het populairste plekje in de Kruidtuin. Hij ligt wat lager – vandaar de naam - en is helemaal ommuurd. Het
16
‘We willen ook opnieuw meer aandacht geven aan educatie. Nu staat bij heel wat planten wel een bordje met de naam van de plant erop, maar er vallen nog zoveel meer interessante dingen te vertellen over wat hier groeit en bloeit. We zouden scholen rondleidingen op maat kunnen aanbieden, en zelfs een leslokaal kunnen inrichten. Een beetje zoals in de beginjaren: mensen iets bijleren over planten. Dat zou ik echt fijn vinden.’
01
03
02
01
In maart weven boerenkrokussen en narcissen een prachtig bloementapijt.
02
Eind april bloeit de blauweregen.
03
In de systematische tuin vind je maar liefst 792 kruiden en kruidachtigen.
04
In de natuurlijke vijver uit 1827 zwemmen koikarpers.
05
Vanaf de eerste zonnestralen is het heerlijk toeven in de zuidgerichte verzonken tuin.
04
Bijna feest Naar aanleiding van de 200e verjaardag van de Kruidtuin organiseert de stad vanaf eind juni enkele feestelijke activiteiten. Zo zal je de geschiedenis van de tuin kunnen ontdekken aan de hand van een expo, een audioparcours en rondleidingen. Er staan ook workshops en een kinderexpeditie op het programma. Een goeie reden om de komende seizoenen nóg enkele bezoekjes aan de Kruidtuin te brengen!
17 05
inLVN SCHOOLJAAR 20-21
Mooie cijfers voor Leuvense scholen
Basisonderwijs 29
41 scholen
traditioneel
4
1
5
1
montessori
buitengewoon onderwijs
Eureka
1
freinet
steiner
966
92%
kleuters schreven zich in voor de instapklas
van deze kleuters kon terecht in de school van zijn/haar eerste keuze
7.268
4.023
lagereschoolkinderen
kleuters
Secundair onderwijs 24 scholen
14
1
traditioneel
steiner
3
vernieuwende aanpak
5
1
buitengewoon onderwijs
Eureka
1.9%
2.045 jongeren schreven zich in voor het eerste middelbaar
834 uit Leuven
3.6%
KSO
1.3% OKAN
(klassen anderstalige nieuwkomers)
buitengewoon onderwijs
1.2% DBSO
(deeltijds beroepssecundair onderwijs)
10.5% BSO
1.211
13.845 leerlingen
uit andere gemeenten
93% kon terecht in de school van zijn/haar eerste keuze
18
21.3% TSO
60.3% ASO
Knappe koppen, slimme stad
Klikken in plaats van kamperen Kamperende ouders voor de schoolpoort: dat tafereel zie je niet meer in Leuven. De inschrijvingen voor het basisonderwijs verlopen al voor de vijfde keer digitaal. Mét succes, want maar liefst 98% van de kinderen kon dit schooljaar starten in de school van hun eerste of tweede keuze. Je kind aanmelden voor volgend schooljaar kan van 1 maart om 9 uur tot 30 maart om 17 uur via https://meldjeaan.leuven.be. Binnen die maand maakt het niet uit wanneer je je kind inschrijft – je hoeft dus niet per se op 1 maart om 9 uur voor je laptop te zitten. Sinds vorig jaar doen niet alleen de Leuvense basisscholen mee met het inschrijvingssysteem, maar ook die uit Herent, Bierbeek en Oud-Heverlee. Ook de Leuvense secundaire scholen werken al drie jaar met online inschrijvingen. Een computersysteem verdeelt de zesdeklassers op basis van hun voorkeur over de scholen. Dit schooljaar kon 97% van de kinderen terecht in de middelbare school van hun eerste of tweede keuze. Voor volgend schooljaar kan je je kind van 29 maart om 14 uur tot 26 april om 14 uur aanmelden via www.aanmelden. school – ook hier maakt het niet uit wanneer in die maand je je inschrijft. Om het de ouders gemakkelijker te maken, zitten er 78 scholen uit Vlaams-Brabant en de regio Mechelen mee in het systeem.
Sporten in de Bakala Academy ‘Zonder de Bakala Academy was ik geen wereldkampioen’, zei wielrenner Michał Kwiatkowski ooit. Niets dan lof dus voor de topsportacademie van de KU Leuven in Heverlee, waar hoogstaand onderzoek gebeurt en sporters uitgebreid worden getest en gescreend. Prof. Peter Hespel, supervisor van de Bakala Academy: ‘We krijgen veel topsporters over de vloer, denk maar aan de Deceuninck-QuickStep-wielerploeg, het Borlée-atletiekteam of de voetbalsters van de Red Flames. Ze laten hier een melkzuurtest afnemen om hun conditie beter in kaart te brengen, komen op stage in onze hoogtekamers om hun prestatievermogen te verbeteren en krijgen doelgericht voedingsadvies. Voor elke sport zijn er specifieke tests en adviezen.’
Traditioneel, freinet, steiner of montessori?
‘Die tests worden ook steeds bijgeschaafd en aangevuld. Sinds kort kan je als fietser bijvoorbeeld je maximale kracht laten meten op je eigen fiets. We monteren je fietskader dan op een uiterst accurate ergometer en meten je maximale vermogen en je traptechniek. Op basis van de resultaten kan je je training en pedaalslag verder optimaliseren. Zo’n test is handig voor topsporters, maar ook voor gewone recreanten. Elke gemotiveerde sporter is welkom.’
Je kan kiezen uit een groot aantal scholen en verschillende onderwijsvormen. Zo heeft Leuven naast traditionele basisscholen, freinetscholen en een steinerschool sinds dit schooljaar ook een montessorischool. Op 18 maart kan je de Leuvense basisscholen leren kennen op digitale infomomenten – alle uitleg vind je op https://meldjeaan.leuven.be. De secundaire scholen hebben elk hun eigen digitale infomomenten: raadpleeg de websites van de scholen voor meer info.
‘En ook qua onderzoek zitten we niet stil. Zo gaan we momenteel na wat de effecten zijn van ketonen – lichaamseigen stoffen die het uithoudingsvermogen kunnen vergroten. Sportdrankjes met ketonen blijken de recuperatie na een zware inspanning te versnellen. Nu bekijken we hoe dat kan helpen bij een training. We zijn steeds op zoek naar marginal gains – kleine, maar belangrijke ingrepen om de prestaties te verbeteren.’
www.leuven.be/kinderopvang-en-onderwijs
Leuven werd door de Europese Commissie uitgeroepen tot Europese Hoofdstad van de Innovatie. Daarom zet LVN elke maand een straffe innovatie van eigen bodem in de kijker.
19
uitLVN
Telex Online expo SLAC Van 16 maart tot 3 april kan je gratis een online expo bezoeken van de 3e graad volwassenen van SLAC/Beeldende en Audiovisuele Kunst. De leerlingen werden uitgedaagd om het thema ‘close-up’ ruim te interpreteren en op hun eigen manier in te zoomen op het bekende en het onbekende, het gewone en het zonderlinge. Meer info: http://slac.be/academie.
Violen op de Stadsbegraafplaats Tot 28 maart kan je je op de Stadsbegraafplaats onderdompelen in de vioolklanken van de Belgische muziekgroep Sohnarr. In de kunstinstallatie ‘Sjel’, een kubus met een zitplaats en een groot raam, klinkt ‘Coral Dusk’ door de boxen. Dat is een plaat die Sohnarr opnam tijdens een reis door de uitgestrekte landschappen van Zweden en Noorwegen. Wie een foto van ‘Sjel’ maakt en deelt op Instagram met ‘#30CCleuven’, maakt kans op een fijne goodiebag. Meer info: www.30CC.be.
ZED vanuit je zetel Zolang de bioscopen de deuren moeten sluiten, brengt Cinema ZED bioscoopfilms naar je thuis. Voor 5 euro kies je een recente film uit het online ZED-programma; premières zijn 8 euro. Na aankoop kan je de film 48 uur lang bekijken. In maart staan onder andere ‘Petite Fille’ (een documentaire over een jongetje dat een meisje wil zijn), en Vlaamse kortfilms op het programma. Meer info: www.dalton.be/zed-vanuit-je-zetel.
Coronaveilig De activiteiten die in LVN vermeld staan, worden 100% coronaveilig georganiseerd. Ze vinden daarom plaats onder voorbehoud van wijzigende maatregelen. Raadpleeg vóór deelname aan een activiteit de website van de organisator. Wijzigingen en/of annulaties zijn mogelijk.
20
CONCERT
Leuven Jazz live! Leuven Jazz kan in maart nog geen publiek ontvangen en kiest daarom voor een digitale editie. Het hoogtepunt: een online concertavond op zaterdag 20 maart, met onder anderen wereldster Fred Hersch (foto) live vanuit New York. Op de online concertavond krijg je eerst het nieuwe soloproject VAAGUE van drummer Antoine Pierre te horen. Daarna presenteren Cinema Paradiso en pianist Jozef Dumoulin de livepremière van hun kersverse plaat ‘Volume #2’. De Amerikaanse pianist en levende legende Fred Hersch sluit de avond af met een exclusieve set vanuit de Soapbox Gallery in New York. Eind maart staan ook nog vier jazzy beiaardconcerten en online concerten van B-Jazz, Too Many Fish en pianiste Eve Beuvens op het menu. Concerten mét publiek zijn waarschijnlijk opnieuw mogelijk vanaf mei. Duimen! www.leuvenjazz.be
SPORT
De stad daagt je uit! Onze stad mag zich een jaar lang Europese Sportstad noemen en wil daarom zoveel mogelijk Leuvenaars aan het bewegen krijgen. Dat doet ze met sportieve uitdagingen. In maart staan er twee op het programma. Doe je mee? Van 1 tot 7 maart kan je gratis lid worden van ‘TeamLeuven Fietst’ op Strava – da’s een app die via gps je sportieve prestaties bijhoudt. Samen met de andere teamleden probeer je op een week tijd zoveel mogelijk kilometers te fietsen. Wie minstens 50 kilometer fietst, maakt kans op een mooie prijs. Van 15 tot 21 maart kan je – ook via Strava – lid worden van ‘TeamLeuven Loopt’. De uitdaging: in die week minstens 5 km aan één stuk lopen. Gelukt? Dan maak je kans op een van de drie gratis deelnames aan de Eindejaarscorrida 2021. www.leuven.be/strava
Marleen beleeft VRIJWILLIGERS GEZOCHT
Beleef het WK van op de eerste rij Op 24, 25 en 26 september komt het WK wielrennen naar Leuven. Om het wielerfeest in goede banen te leiden, zoekt de organisator vrijwilligers: seingevers, stewards, sterke armen om de aankomst- en fanzones op te bouwen, teams die het parcours net houden, mensen die helpen bij de catering of toegangsbewijzen controleren … Elke vrijwilliger krijgt een T-shirt of jasje en heeft toegang tot het vrijwilligersdorp. Zin om de handen uit de mouwen te steken en het WK van op de eerste rij te beleven? Stel je kandidaat op www.leuven.be/wk-wielrennen.
WIN
Een origineel Leuvens geschenk De stad heeft twee nieuwe geschenken laten maken: een zakdoek en een kit om zelf een draagtas te borduren. Beide zijn van de hand van de Leuvense textielontwerpster Lotte Martens. De stad gebruikt ze als relatiegeschenk bij officiële ontmoetingen of plechtigheden, maar je kan ze ook kopen aan de balie van Visit Leuven. De zakdoek kost 10 euro, de kit met draagtas, naald, draad, schaar, probeerdoek en handleiding 40 euro. Wel opletten: de voorraad is beperkt. Zin om een origineel en duurzaam Leuvens geschenk te winnen? Stuur dan voor 15 februari een mail naar lvn@leuven.be met je gegevens en het antwoord op deze wedstrijdvraag: Welke ambachtelijke druktechniek past Lotte Martens vaak toe op haar stoffen? Vier deelnemers maken kans op een zakdoek.
‘Hier zijn al zo’n 75 honden gepasseerd’ ‘Ik ben een echte hondenliefhebber. Naast mijn eigen hond Kamiel heb ik ook regelmatig een puppy in huis. Die leid ik op tot hulphond voor rolstoelgebruikers of slechtzienden. Zo heb ik intussen al vijftien honden gesocialiseerd. Ik ga met ze naar de stad, neem de bus of de trein, bezoek een rommelmarkt, ga naar vuurwerk kijken, loop eens met ze de bib in …’ ‘Natuurlijk knuffel ik ook veel met de puppy’s - en ja, het is moeilijk om ze dan na een jaar weer af te geven. Maar ik houd steeds in m’n achterhoofd dat het tijdelijk is, en dat ik het doe om anderen te helpen. Ik zie het als mijn bijdrage aan de maatschappij. Ik heb ook drie jaar lang honden verzorgd van mensen die op vakantie gingen. Zo zijn er hier toch al zo’n 75 gepasseerd! Door een knieprothese kan ik tijdelijk geen puppy’s opleiden. Nu is alle aandacht voor Kamiel (lacht).’ ‘Ik ga ook heel graag fietsen. Korte afstanden, wel: de Mechelsestraat en stoffenwinkel Pauli aan het middelpunt van Leuven zijn mijn favoriete bestemmingen. En als het echt heel slecht weer is, dan neem ik bus 2. De meest gebruikte bus van Leuven!’
21
uitLVN 5 Leuvenaars over hun favoriete boek
‘Een boekje troost’
Nu ons sociale leven noodgedwongen op een laag pitje staat, is er meer tijd om in een goed boek te duiken. Welk boek? Dat weten deze Leuvenaars je te vertellen.
01 Netflix in de 19e eeuw Titel: Oorlog en vrede Auteur: Leo Tolstoj Geert Janssen (35): ‘Ik heb deze winter ‘Oorlog en vrede’ gelezen van Leo Tolstoj. Het verhaal gaat over de oorlog tussen Rusland en het Frankrijk van Napoleon, begin 19e eeuw. Geschiedenisboeken hebben vaak de reputatie moeilijk of theoretisch te zijn. Dit is geen geschiedenisboek, het is fictie. Maar de schrijver heeft wel veel research gedaan naar wat er in die periode gebeurd is. Het was voor hem een manier om de geschiedenis weer tot leven te wekken. En daar is hij heel goed in geslaagd.’ ‘Het is een lijvig boek: 1.624 pagina’s. Je moet er dus wel wat tijd en geduld voor hebben. Maar als je eenmaal een goed beeld hebt van de personages, is het zeker toegankelijk. De voorbije maanden, grijs en nat, waren prima om eraan te beginnen. Ik had het uit op drie weken en ik heb het heel graag gelezen. En ik ben er vrij zeker van: als er vandaag een Netflix-reeks over gemaakt zou worden, dan zou die enorm aanslaan.’
02 Rust in de Japanse bergen Titel: Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween Auteur: Franco Faggiani Lieselotte De Snijder (38): ‘Dit verhaal is gebaseerd op waargebeurde feiten. Shizo Kanakuri groeit aan het einde van de 19e eeuw op in Japan. Hij staat al snel bekend als een goede hardloper en mag meedoen aan de Olympische Spelen van 1912 in Stockholm. Maar om een reden die ik hier niet zal verklappen, kan hij de marathon niet uitlopen. Hij keert terug naar Japan, maar schaamt zich zo diep dat hij niet terug naar huis gaat. Hij verdwijnt, en niemand weet waar hij is. Pas aan het einde van zijn leven wordt hij gevonden door een Zweedse journalist. Die geeft hem de kans om zijn marathon alsnog uit te lopen. na 54 jaar, 8 maanden, 6 dagen, 5 uur, 32 minuten en 20,3 seconden haalt Shizo de eindmeet. De langste marathontijd ooit.’ ‘Wat ik zo leuk vind aan het boek, is dat er een enorme rust van uitgaat. Het verhaal speelt zich grotendeels af in de bergen van Japan. Shizo leidt daar een eenvoudig bestaan, in grote verbondenheid met de natuur. De auteur weet dat heel treffend te beschrijven. Het boek ademt de Japanse cultuur en soberheid - een knappe prestatie voor een Italiaanse schrijver.’
Mysterie, romantiek en horror 03 Titel: Blackwell Auteur: Kevin Valgaeren Julie Rademakers (37): ‘Ik heb met veel plezier ‘Blackwell’ gelezen, een gothic novel van de Leuvense auteur Kevin Valgaeren. Het verhaal speelt zich af in Engeland op het einde van de 19e eeuw. In het vissersstadje Whitby slaat een onbemand schip tegen de rotsen. Niet veel later gebeurt er een reeks gruwelijke moorden. Een kluizenaar en onderzoeker van het paranormale, Jericho Blackwell, wordt samen met een keurige archivaris met het onderzoek belast.’ ‘De gothic novel is een zeldzaam genre in het Nederlands. Toch zou ik het iedereen aanraden. Het zijn verhalen vol mysterie, romantiek en horror. Ik had eerder al ‘Seance’ en ‘Engelenlust’ van dezelfde schrijver gelezen, en het zijn stuk voor stuk spannende boeken die heel vlot lezen. ‘Blackwell’ is mijn favoriet. Binnenkort begin ik aan het vervolg, ‘Het offer van Scarlington’.’
22
Leren 04 relativeren Titel: Het eigen lot Auteur: Kenzaburo Oë Casper Adriaensen Langouche (17): ‘’Het eigen lot’ gaat over een man met een zoontje dat wordt geboren met een ernstige hersenafwijking. De artsen laten hem beslissen: zal zijn zoon blijven leven, of laten ze hem sterven?’ ‘Ik lees normaal gezien vooral sciencefiction, maar dit zag ik liggen in de boekenwinkel en de kaft sprak me meteen aan. ’t Is een zwaar thema, je zou je kunnen afvragen of je in deze tijden geen nood hebt aan luchtige lectuur. Maar verrassend genoeg ga je de dingen wel relativeren wanneer je als lezer overspoeld wordt met andermans ellende. Zo heb ik het toch ervaren. Ik vond het boek vooral heel mooi geschreven. Achteraf heb ik wat opzoekingswerk gedaan over de schrijver, Kenzaburo Oë. In 1994 heeft hij de Nobelprijs voor Literatuur gekregen, en hij heeft zelf een kind met een handicap. Als je dan leest dat die zoon het goed stelt, en zelfs een succesvol pianist is geworden, dan kijk je er toch met een goed gevoel op terug.’
05 Op ontdekking in het dierenrijk Titel: Het dierenboek Auteur: Katie Scott en Jenny Broom Jakobe Geysemans (12): ‘Dit boek staat vol prachtige illustraties van dieren. Ze zijn eenvoudig, maar toch mooi. Ik vind ze ook heel tof om na te tekenen. Ik maak de tekeningen met potlood en kleur ze daarna in. Vaak voeg ik ook een beetje schaduw toe. Als er iemand jarig is, verras ik hem of haar graag met een tekening van een dier uit dit boek. Mijn kuifcaracara, bijvoorbeeld, was heel goed gelukt!’ ‘Er wordt in het boek ook over de dieren verteld. Elk hoofdstuk gaat over een andere dierenklasse: vissen, amfibieën, reptielen, zoogdieren … Soms zie je op de tekening ook het skelet van het dier, of kan je lezen hoe een dier geëvolueerd is. Ik vind vooral de weetjes leuk. Dankzij dit boek weet ik bijvoorbeeld waarom pinguïns zulke goede ouders zijn.’
Jeugdboekenmaand
Leuvense toppers
De hele maand maart is het jeugdboekenmaand. Boekhandels en bibliotheken pakken dan uit met hun mooiste kinderboeken. Dit jaar is het thema ‘feest’, want de jeugdboekenmaand bestaat 50 jaar! De Bib Leuven viert mee met een aanbod online workshops. Je kan ook wandelingen maken die je meer vertellen over Leuvense auteurs en illustratoren. Je vindt alle info op de website.
Dat er in 2020 veel gelezen is, staat vast. Maar welke romans werden in de Bib Leuven het meest ontleend? Een top tien!
www.jeugdboekenmaand.be en https://leuven.bibliotheek.be/verhalentocht
Leuven Leest In 2017 sloegen cultuurcentrum 30CC, de Bib Leuven en de Leuvense boekensector de handen in elkaar voor de Facebookcommunity Leuven Leest. Samen willen ze zoveel mogelijk Leuvenaars aan het lezen krijgen. En dat werkt! Leuven Leest is intussen een online community met een eigen website en meer dan 2.000 leden. Op www.leuvenleest.be vind je leestips, recensies, interviews, een literaireactiviteitenkalender en een handig overzicht van alle Leuvense boekhandels. Geniet jij ook zo van lezen en wil je graag je leesplezier delen? Dan kan je ambassadeur worden. Meer info vind je op de website onder het kopje ‘leestips’.
1.
Het moois dat we delen – Ish Ait Hamou
2.
Grand Hotel Europa – Ilja Leonard Pfeijffer
3.
Een tragisch verhaal – Jo Claes
4. Het gewicht van de haat – Jo Claes 5.
De zeven zussen: Maia’s verhaal – Lucinda Riley
6.
Storm: Ally’s verhaal – Lucinda Riley
7.
Van de hemel in de hel – Jo Claes
8.
Want alles gaat voorbij, maar niets gaat over – Jo Claes
9.
Zon: Electra’s verhaal – Lucinda Riley
10. Over elk vergeten heen – Jo Claes www.leuvenleest.be | Facebook: ‘Leuven Leest’
23
Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel? Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.
@mariskasadventure Klein Begijnhof
@sarapollers Sneeuwpret in het stadspark
@mjose_lovesstreetart Art Of MAU in het Handbooghof
@_ellen_v_83 IJsvogel in het Provinciedomein
Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester | Fotografie: Tim Buelens, Koen De Langhe, Julie Feyaerts, Marco Mertens, Jan Pollers, Rob Stevens, Erard Swannet, Kristel Van Loock, Tracey Yarad | Hoofd- en (eind)redactie: dienst communicatie i.s.m. Heyvaert & Jansen | LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen | Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40