OP CONSULTATIE BIJ DE GEZONDHEIDSPSYCHOLOOG
De mentale gevolgen van corona 900 JAAR NORBERTIJNEN
Welkom in de vernieuwde Abdij van Park ALTERNATIEVE VAKANTIEOPPAS
Ouders vangen elkaars kinderen op MEI 2021
Hallo! ik ben Rachid
‘Sport zit in mijn DNA’
In dit nummer samenLVN 04 Kort 06 Hoe corona onze mentale gezondheid beïnvloedt 08 Na 10 jaar is de Abdij van Park hersteld in oude glorie 12 OCMW Leuven staat klaar voor werknemers én werkgevers
inLVN 14 Kort 16 Blijspelen: een nieuwe aanpak voor kinderopvang in de zomervakantie 18 Welke bomen zijn het beste bestand tegen de klimaatverandering? 20 De Leuvense brandweer in cijfers
uitLVN 22 Kort
Rachid 05 VERTELT 15 DROOMT 23 BELEEFT
Wereldklasse! Vanaf deze maand kan je in de Abdij van Park naar de overzichtsexpo ‘Als de bliksem. 900 jaar norbertijnen’. Je krijgt er een inkijk in het leven van de norbertijnen en wandelt er door prachtige historische ruimtes, zoals deze gerestaureerde bibliotheek. Je leest er meer over op pagina 8.
02
Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Deze maand is dat Rachid Haevelaerts (37). Hij woont met zijn vriendin Sara en zonen Josse (6) en Ris (2) in Kessel-Lo. In 2005 werd hij wereldkampioen Wado-Ryu – een karatestijl. Vandaag geeft hij trainingen aan mensen die toegewijd op niveau willen sporten en begeleidt hij CEO’s en topatleten. Wil je zelf ook eens op de cover van LVN staan of ken je een Leuvenaar met een interessant verhaal? Laat het ons weten via lvn@leuven.be.
03
samenLVN
Rachid vertelt JONGE GEZINNEN
Speelplek op wandel De speelplekken van Huis van het Kind zijn jammer genoeg nog gesloten door de coronamaatregelen. Je kan ze wel reserveren om er individueel met je kindje of gezin te komen spelen. Daarnaast is er ook een coronaveilig alternatief in de openlucht: speelplek op wandel.
Telex Verloren of gevonden Voortaan vind je op de website www.verlorenofgevonden.be niet alleen fietsen, maar ook andere gevonden voorwerpen. Handig is dat je ook zelf een voorwerp kan aanmelden als gevonden of verloren.
Elke week neemt een vrijwilliger een klein groepje gezinnen met jonge kinderen mee op een korte, buggyvriendelijke wandeling door Leuven. De eindbestemming is altijd een leuk speelplekje. Een fijne manier om tips en verhalen uit te wisselen met andere ouders! Buggy’s zijn beschikbaar in het nabijgelegen Buggypunt in de fietsparking onder het Rector De Somerplein. Schrijf je in via de website.
Regenboogvlag Van 14 tot 31 mei wappert de regenboogvlag aan het stadskantoor in het kader van de Internationale Dag tegen Holebifobie en Transfobie. Zo wil stad Leuven tonen dat ze respect heeft voor ieders geaardheid en genderidentiteit.
Bloemenmarkt Op zaterdag 8 mei van 10 tot 17 uur kan je op de jaarlijkse bloemenmarkt planten en tuinbenodigdheden aanschaffen. Dit jaar vindt de markt plaats op een nieuwe locatie: het Hooverplein. Meer info: www.leuven.be/bloemenmarkt
www.huisvanhetkindleuven.be/speelplek-op-wandel DAG VAN DE BUREN
Zingen met DJ Bobby Ewing en Radio Scorpio Op vrijdag 28 mei is het Dag van de Buren. Tijd om de stembanden op te warmen voor een muzikale editie: ‘Zing uit uw kot!’ Stem op 28 mei tussen 19 en 22 uur af op Radio Scorpio, zet ramen en deuren open en zing samen met je buren uit volle borst mee. DJ Bobby Ewing rijgt de meezingers aan elkaar tot 20 uur. Daarna draait Radio Scorpio verzoeknummers. Doet jouw straat mee? Registreer je dan online voor vrijdag 7 mei. Je kan een promopakket bestellen met kaartjes en affiches om je buren uit te nodigen om mee te zingen. Vraag je favoriete nummer aan en maak kans op een tof straatoptreden. Opgelet wel: de coronamaatregelen blijven van kracht. Bewaar dus voldoende afstand en vorm geen groepen. Zing vanuit je raam, je voordeur of je voortuin, maar hou het veilig.
Ophokplicht versoepeld Sinds 6 april is de ophokplicht voor pluimvee, als voorzorg tegen de vogelgriep, versoepeld. Particulieren mogen hun gevogelte opnieuw vrij laten rondlopen. Je moet de dieren wel binnen voederen.
‘t Leives woud van de moind
aar [EI]
In moë lê alle vougels een aar, baleve de koekoek en de griet, want in de moëmoind lê doë niet. In mei leggen alle vogels een ei, behalve de koekoek en de griet, die leggen in de meimaand niet.
04
www.leuven.be/dagvandeburen
CREATIVITEIT & CULTUUR
Geef acht! In Leuven zit heel wat creatief talent. Om dat ook (inter)nationaal op de kaart te zetten, heeft een jury acht ‘creative ambassadors’ verkozen voor de komende twee jaar. Het gaat om kunstenaars, ondernemers en bedrijven: • • • • • • • •
Felice Miluzzi (chef van restaurant Rossi); Cecilia Verheyden (regisseur); BISSER (streetartist); Alamire Foundation (studiecentrum voor historische muziek); Bonka Circus (communicatiebureau); DMOA Architecten; Michiel Vandevelde (choreograaf en curator); Lotte Martens (textielontwerper en -producent).
De acht stellen zich voor in een filmpje, maar ook in ‘Leuven?! Een creatieve stad in 8 verhalen’, een boek in het Nederlands en Engels. De stad verspreidt het boek als relatiegeschenk, maar je kan het ook online lezen. Wil je kans maken op een gedrukt exemplaar? Laat dan voor 15 mei weten wie van deze acht creatievelingen jouw favoriet is. www.leuven.be/creative-ambassadors
Sigrid Van Acker (45) uit Heverlee
Leuvenaars stellen geregeld vragen aan de stad via sociale media. Onlangs kwam deze vraag aan bod:
Welke bloemen plant de stad dit voorjaar in de bloemperken in het centrum? In het centrum kiest de stad voor sterke bloemen met een lange bloeiperiode, zodat iedereen zo lang mogelijk kan genieten van de spectaculaire, kleurrijke combinaties. Zo houden we bovendien ons tuinbouwkundig erfgoed levend: vanaf 1800 werd het populair om bloemperken met zeer lang bloeiende soorten aan te planten. Traditionele perkplanten zoals begonia’s zijn weinig bijvriendelijk. Daarom waakt de stad erover dat in elk perk ook enkele soorten zitten die wel bijen of vlinders aantrekken. Het Hooverplein wordt vanaf 15 mei bijvoorbeeld opgefleurd met zilverkruisplant, meelsalie, dahlia, sterafrikaantje, begonia, geranium en schildzaad. Op het De Somerplein kan je genieten van geranium, mottenkruid, alsem, wisselbloem, tandzaad, kooigoed, meelsalie, begonia, prachtkaars en zoete aardappel. Heb jij een vraag? Stel ze via Facebook (www.facebook.com/stadleuven) of Twitter (@stadleuven).
‘Ik ben echt een kind van Casablanca’ ‘Ik ben opgegroeid bij mijn mama en oma in de Casablancawijk in Kessel-Lo. Mijn Pakistaanse vader heb ik nooit gekend – vandaar ook dat ik op mijn zestiende heb gekozen voor de familienaam van mijn mama. Ik ben echt een kind van Casablanca. Je kon me elke dag op straat of op een pleintje vinden – aan het voetballen, basketten of skaten met mijn vrienden uit de buurt. Sport zit echt in mijn DNA. Ik ben altijd in Kessel-Lo blijven plakken: ondertussen woon ik op de Holsbeeksesteenweg met mijn vriendin Sara en zonen Ris en Josse.’ ‘Op mijn tiende ben ik begonnen met karate bij karateclub Samoerai Leuven, en ik ben nooit meer gestopt. Karate is veel meer dan alleen techniek; waarden zoals respect en gelijkheid zijn minstens even belangrijk. Rond mijn 18e heb ik beslist dat ik écht voor karate wilde gaan. Ik ben alleen gaan wonen en ging in de horeca werken om de huur te betalen. Ondertussen trainde ik 20 uur per week, en daarnaast studeerde ik Sportkot en later journalistiek. Geen evidente combinatie dus. Maar ik wilde mijn doelen halen, en dat is gelukt. Ik werd Belgisch en Europees kampioen, en in 2005 ook wereldkampioen in de karatetak Wado-Ryu.’ ‘Ik heb tien jaar lang in de media gewerkt. Maar mijn passie en expertise zitten echt bij karate, sport en coaching. Daarom heb ik twee jaar geleden mijn eigen zaak opgericht: ‘grow’. Ik geef fysieke en mentale trainingen, zowel individueel als in groep. Ik moet er elke dag vroeg voor uit mijn bed – de trainingen starten al om 7 uur. Maar ik sta nooit met tegenzin op. Als kind lagen niet alle wegen voor mij open, maar kijk wat ook een manneke uit Casablanca kan bereiken. Ik heb mijn eigen zaak. Ik coach topatleten en CEO’s. Ik mag mensen inspireren en ik help hen om het beste uit zichzelf te halen.’
05
samenLVN voelen. In bepaalde subgroepen speelt dat wel, zoals bij mensen die sowieso al weinig contacten hadden of niet kunnen rekenen op een netwerk op het werk of elders. Senioren, alleenstaanden, ook jongeren.’
de overgrote meerderheid van de studenten gedraagt zich correct. Dat vind ik bewonderenswaardig, en het krijgt te weinig aandacht.’
Probeer eens iets nieuws
‘Het is een dooddoener, maar alles gaat voorbij. Ook dit. We moeten oog hebben voor wat we nog wel kunnen en nog wel hebben. Zoals we in de psychologie zeggen: je hebt upward en downward comparisons. Bij upward comparisons kijk je omhoog naar wat je niet hebt, bij downward comparisons kijk je naar beneden naar wat er allemaal wel is. Stel je deze crisis eens dertig jaar geleden voor, toen er nog geen internet was. Dan had je alleen de telefoon om je sociale contacten te onderhouden, en thuiswerken zou niet eens mogelijk zijn.’
‘Ik kan niet zomaar even vijf tips geven om je te wapenen tegen de mentale gevolgen van de pandemie. Dat soort kookboekpsychologie werkt niet, want iedere mens is anders. Je mentale welbevinden begint bij zelfzorg: goede nachtrust, gezonde voeding, voldoende beweging en sociaal contact, op een coronaveilige manier natuurlijk. De kwaliteit van dat contact is belangrijker dan de hoeveelheid. Zorg ook dat je voldoende positieve ervaringen hebt: doe dingen die je aangenaam vindt. Probeer eens iets nieuws, iets dat je uitdaagt en aansluit bij je talenten. Haal een fototoestel boven, ga sporten, of engageer je voor andere mensen zodat je zin geeft aan wat je doet. Deze coronaperiode is een goede gelegenheid om voeling te krijgen met je eigen kompas, om dingen te herschikken in je eigen leven.’
Gezondheidspsycholoog Omer Van den Bergh (KU Leuven) over de mentale gevolgen van corona
‘Dit is een goede periode om dingen te herschikken in je leven’ Het liefst zou professor emeritus en gezondheidspsycholoog Omer Van den Bergh zijn kleinkinderen weer op de schoot nemen. Maar hij kan nog wel even wachten. ‘Want ik kan hen zien en met hen praten via het internet. Stel je voor dat dit virus zich dertig jaar geleden had verspreid. Hoe zouden we dan contact hebben gehouden met elkaar? Of thuiswerk georganiseerd? We moeten oog hebben voor wat we nog wél kunnen en hebben. Dat helpt ons hierdoor.’
Sinds maart 2020, het begin van de coronapandemie, monitoren onderzoekers van verschillende Vlaamse en Franstalige universiteiten de motivatie van de bevolking, de factoren die daarin een rol spelen, en onze psychische gezondheid. Professor Omer Van den Bergh werkt mee aan
06
die motivatiebarometer en informeert de federale overheid over de resultaten. ‘Sinds het begin van de pandemie zijn er 210.000 landgenoten bevraagd. Vandaag (eind april, red.) is er een draagvlak van 31% voor de coronamaatregelen. Dat is laag, maar het is al lager geweest. Aan het begin van de tweede golf, toen de maatregelen versoepeld werden terwijl de coronacijfers alweer stegen, zakte de barometer naar 23%. Versoepelingen leiden dus niet automatisch tot een betere motivatie, soms integendeel. Mensen willen in de eerste plaats veiligheid, en ze willen de beperkingen best wel aanvaarden als ze goed begrijpen waarom die nodig zijn.’ ‘We zien in de cijfers dat de gevoelens van angst en depressie in onze maatschappij zijn toegenomen, en dat de slaapkwaliteit en de vitaliteit gedaald zijn. Dat komt door het algemene gevoel van onzekerheid en de angst om besmet te raken. Maar vooral het gebrek aan autonomie is lastig: je kan niet doen wat je wil en met wie je wil. Dat weegt zwaarder door dan het gebrek aan sociale verbondenheid. De meeste mensen slagen er goed in zich niet eenzaam te
‘Ik schat dat een goede helft van de mensen de coronatijd psychisch goed zal doorstaan. Maar je zal ook mensen hebben die niet ongehavend blijven. Omdat ze misschien niet in optimale omstandigheden afscheid hebben kunnen nemen van iemand van wie ze hielden. Of omdat ze hun met liefde opgebouwde zaak hebben moeten sluiten en in de financiële problemen komen. Of omdat ze het sowieso al psychisch moeilijker hadden – in een samenleving is dat 15 tot 20% van de mensen. Denk ook aan de mensen in de zorgsector, leerkrachten, de pakjesdiensten, de winkels – die hebben altijd in de vuurlinie gestaan, terwijl ze meer belast werden. Er is zeker psychische averij opgelopen, en die zal zich ook na de crisis nog manifesteren.’
‘De overgrote meerderheid van de studenten gedraagt zich correct. Dat vind ik bewonderenswaardig, en het krijgt te weinig aandacht’ Jongeren in het park ‘Jongeren hebben het extra moeilijk. Aan de ene kant is de kans klein dat ze zelf erge klachten ontwikkelen als ze besmet raken. Aan de andere kant zitten ze in een leeftijdsfase waarin hun identiteit gevormd wordt door contacten met leeftijdsgenoten. Nu maken ze normaal gezien vrienden voor het leven, maar veel kansen worden hen ontnomen. Ze betalen daar een hoge prijs voor op mentaal vlak. Dus ik begrijp best dat ze op pleinen en in het stadspark verzamelen. Het komt op het journaal als er te veel gedronken wordt en de afstandsregels vervagen, maar
Alles gaat voorbij
‘Ik mis mijn kleinkinderen heel erg. Als ze op bezoek komen, kruipen ze meteen op mijn schoot. Dat kan nu tijdelijk niet meer. Maar ik kan hen zien via het scherm, met hen praten, grapjes maken. We mogen tevreden zijn met ons systeem van sociale zekerheid. Met de solidariteit die in onze maatschappij is ingebed via ondersteunende maatregelen. En met de mogelijkheden die de geneeskunde en de gezondheidszorg ons bieden. Ik weet dat het geen correcte vergelijking is, maar in de veertiende eeuw werd de bevolking nagenoeg gehalveerd door de pestepidemie. En een eeuw geleden maakte de Spaanse griep naar schatting vijftig miljoen slachtoffers zonder perspectief op een vaccin. Corona is geen pretje en we missen veel, maar geen enkele generatie heeft ooit de middelen gehad om een pandemie zo goed te doorstaan.’
Psychologische hulp is vlakbij Corona heeft een grote emotionele impact op veel mensen. Heel wat organisaties bieden daarom ondersteuning. Je vindt ze op www.leuven.be/samen-veerkrachtig. Als student kan je onder meer terecht bij MindMates, een initiatief van de KU Leuven dat studenten helpt om emotionele moeilijkheden te herkennen bij zichzelf en bij elkaar. Het project werkt ook met buddy’s. Volwassenen kunnen bellen of chatten met Tele-Onthaal. Daar kan je dag en nacht al je kleine en grote zorgen kwijt. Huis van het Kind lanceerde Club mama, waarbij je iedere maandag van 11 tot 13 uur online met andere ouders kan babbelen. Bij elke sessie is er ook een professional aanwezig. 65-plussers of mantelzorgers krijgen professionele hulp via individuele gesprekken, groepssessies, vormingen of infosessies. www.leuven.be/samen-veerkrachtig
07
samenLVN
moeten we nu dat oorspronkelijke plafond blootleggen, of het recentere plafond behouden? We hebben besloten om het oorspronkelijke maar voor een stukje zichtbaar te maken, omdat het algemene uitzicht van de abdij achttiende-eeuws is. Verder zijn we natuurlijk ook op kleinigheden gestoten. In de keuken hebben we van alles gevonden: visgraten, kippenbotjes, beenderen van varkens en schapen, glas- en keramiekscherven ... Die hebben we allemaal zorgvuldig bewaard.’
01
Vlaams topstuk
Na 10 jaar restauratie: de Abdij van Park gaat weer open
Hersteld in oude glorie 2021 is voor iedereen bijzonder, maar zeker voor de norbertijnen van de Abdij van Park. Dit jaar bestaat hun orde 900 jaar, én vanaf deze maand zijn de belangrijkste historische ruimtes van de abdij weer publiek toegankelijk. Vanaf 4 mei kan je er naar de overzichtsexpo ‘Als de bliksem. 900 jaar norbertijnen’.
In de vroege twaalfde eeuw overleeft ene Norbertus van Xanten een blikseminslag – vandaar de titel van de expo. Hij bekeert zich en zal later de orde van de norbertijnen oprichten. In de expo ontdek je met een audiogids hoe hij de orde uitbouwde, hoe het dagelijks leven in de abdij er door de eeuwen heen uitzag en welke religieuze, economische en culturele rol de norbertijnen hebben gespeeld. Je krijgt er ook prachtige stukken te zien, onder meer een ontwerptekening van Rubens, kaartenboeken van de abdijen van Park en Averbode, en het Antifonarium Tsgrooten, een rijkelijk geïllustreerd koorboek met gebeden en gezangen. De expo neemt je mee naar enkele binnenruimtes die jarenlang enkel toegankelijk waren voor de paters. Ronduit adembenemend is het bijna driedimensionale stucwerk op de plafonds, het werk van de 17e-eeuwse kunstenaar Jan Christiaan Hansche. Op het plafond van de bibliotheek (foto 1) heeft hij het leven van Sint-Norbertus uitgebeeld. In de refter (foto 2) staat het Laatste Avondmaal centraal (foto 3), naast andere taferelen uit het Oude en het Nieuwe Testament. En in de westvleugel van het PARCUM-museum zie je de tenhemelopneming van Maria. Het stucwerk op de plafonds was in het verleden enkele keren overschilderd, waardoor de fijne details verdwenen
waren. Die verflagen zijn nu verwijderd, en de barsten die onder de verf bleken te zitten zijn opgevuld. De plafonds dreigden ook te verzakken, omdat de balken verweerd waren op de plaatsen waar ze steunen op de muur. De verweerde stukken zijn vervangen.
Mozes & de tien geboden ‘Tijdens de restauraties hebben we ook nieuwe ontdekkingen gedaan’, vertelt Stefan Van Lani, curator van de expo. ‘In de kapittelzaal zijn we gestoten op unieke muurschilderingen uit de dertiende eeuw. We vermoeden dat het om Mozes gaat die bij de stenen tafelen met de tien geboden staat, met naast hem zijn broer en zus, Aaron en Mirjam. In de museumzalen hebben we muurschilderingen teruggevonden van rond de dertiende eeuw, een plafond uit de vijftiende eeuw en grisailles of grauwschilderingen uit de zestiende eeuw. Eigenlijk kan je zo de hele bouwgeschiedenis van de abdij aflezen.’ ‘Dat plafond uit de vijftiende eeuw zat verborgen achter een jonger, achttiende-eeuws plafond. We hebben het toevallig ontdekt toen we enkele houten planken weghaalden. Het is nog in bijzonder goede staat, met mooie gewelven en heldere kleuren. Maar de ontdekking stelde ons wel voor een dilemma:
Ook de Leuvense meester-glazenier Jan de Caumont heeft het leven van Sint-Norbertus in beeld gebracht. Tussen 1635 en 1644 maakte hij 41 gebrandschilderde glasramen voor de abdij. Na de Franse Revolutie kwamen de norbertijnen in geldproblemen en verkochten ze de hele reeks aan de rijke Brusselse industrieel Dansaert. De kleurrijke ramen werden verdeeld in panelen en raakten verspreid over de hele wereld. Ze doorstonden – zeer uitzonderlijk – wereldoorlogen en revoluties. Na een jarenlange zoektocht zijn intussen 20 van 41 glasramen teruggekeerd naar de abdij. Na tweehonderd jaar worden ze nu weer tentoongesteld op de plek waar ze ooit voor gemaakt zijn. In 2018 werd de collectie erkend als Vlaams Topstuk. Loop tijdens je bezoek zeker ook eens het appartement van de abt binnen. Dat stond sinds 2013 leeg, na het vertrek van de laatste bewoner, en is helemaal gerestaureerd. Het appartement, met eigen kapel (foto 4), kantoor en bibliotheek, zal voor de eerste keer opengesteld worden voor het publiek. Op de benedenverdieping kan je gaan kijken naar de gerestaureerde ontvangstsalons.
02
Heb je de hele expo doorlopen? Vertrek niet naar huis zonder nog eens een ommetje rond de vijvers voor een groet aan de blauwe reiger of de grote bonte specht. Er zijn weinig plaatsen in Leuven waar de rust zoveel energie geeft. De expo ‘Als de bliksem. 900 jaar norbertijnen’ loopt van 4 mei tot 1 augustus. Door corona zijn er extra veiligheidsmaatregelen genomen. Zo kan je enkel op voorhand je tickets boeken. Meer info: www.abdijvanpark.be
03 Win tickets! Wil je aan de haal gaan met een gratis duoticket voor de expo? Stuur voor 15 mei het antwoord op deze vraag naar lvn@leuven.be en wie weet bezoek jij gratis deze toptentoonstelling. De glasramen van de Abdij van Park raakten door de eeuwen heen wereldwijd verspreid. In 2016 vonden veertien glasramen hun weg terug naar Leuven. Vanuit welk land?
08
09
04
samenLVN
CORONA 10 jaar restauratie: een overzicht De restauratie van de Abdij van Park ging van start in 2011. Sindsdien zijn er heel wat gebouwen vernieuwd. De watermolen en de aanpalende Sint-Janspoort herbergen sinds 2014 brasserie De Abdijmolen. In de westvleugel van het kloostergebouw opende in 2017 het PARCUM-museum. De Alamire Foundation, die onderzoek doet naar polyfone muziek, is gevestigd in de Maria- en Norbertuspoort en maakt gebruik van het gastenkwartier, waar ook brouwerij Braxatorium Parcensis en de Vrienden van de Abdij gevestigd zijn. Iets verderop zijn ook de tiendenschuur, de stallingen en het melkhuisje in hun oude glorie hersteld. Hier vind je voortaan de Abdijboerderij: een samenwerking van organisaties die werken rond biologische stadslandbouw, waaronder De Wikke, BoerEnCompagnie en Landwijzer. De abdijwinkel verhuist van het Neerhof (het centrale binnenplein) naar de Abdijboerderij.
uit Kinshasa en studeren hier theologie. Pater Jozef is prior van de abdij: hij is verantwoordelijk voor de parochie van Park en is docent. Ik ben ook docent, maar ik werk vooral voor de uitgeverij van Averbode. Ik breng religieuze en spirituele boeken uit. Doorgaans ga ik één à twee dagen per week naar daar, al werk ik nu natuurlijk voornamelijk vanuit de abdij.’
Hoe lang woont u hier al?
‘Een hele abdij leegmaken en verhuizen is een stevige klus’ Pater Filip Noël is een van de vier norbertijnen van de Abdij van Park. Zij verblijven tijdens de restauratiewerken tijdelijk in het provisorenhuis.
Hoe ziet een gemiddelde dag er voor u uit? ‘Wij komen op verschillende momenten van de dag samen: om half acht voor het ochtendgebed, rond negen uur voor de eucharistie en om kwart over zes voor het avondgebed. We eten samen, maar daarbuiten heeft iedereen zijn eigen opdrachten. Pater Benjamin en pater Alexandre zijn afkomstig
10
‘Ik ben ingetreden in de Abdij van Averbode in 1982. Daar heb ik 31 jaar gewoond, tot de abt van Averbode mij in 2013 vroeg om naar hier te verhuizen. Er waren destijds nauwelijks nog bewoners, en een abdij zonder norbertijnen, tja … dat wordt een oude abdij. Ik kende de Abdij van Park al lang: ik had hier een kamer toen ik theologie studeerde aan de KU Leuven. Ik vind het een prachtige en rustgevende plek. Vooral dan de abdijkerk en onze tuin, die grenst aan de vijvers.’
De abdij staat al enkele jaren in de stellingen. Hoe ervaart u de werken? ‘Op sommige momenten is het druk. Zo’n hele abdij leegmaken en verhuizen is natuurlijk wel een stevige klus. Maar we hebben veel hulp gekregen van de stad, en over het algemeen vallen de werken wel mee. In het najaar zijn we verhuisd van het convent, het centrale gedeelte van de abdij, naar het provisorenhuis. Daar verblijven we nu enkele jaren, tot de restauratie helemaal achter de rug is. Intussen hebben zich hier heel wat partners gevestigd, maar iedereen komt goed overeen.’
De komende jaren wordt er nog gewerkt aan het Neerhof, de infirmerie en de noord- en oostvleugel van het klooster. Na de restauratie van die gebouwen zullen de paters en buitenlandse priesterstudenten van de KU Leuven er hun intrek nemen. Wellicht zullen de werken nog duren tot 2025. De zolder van de oostvleugel wordt ingericht als bijkomende museumruimte voor PARCUM.
Gezocht: vrijwilligers! De expo ‘Als de bliksem. 900 jaar norbertijnen’ is op zoek naar vrijwilligers. Misschien iets voor jou? Je heet de bezoekers welkom en maakt hen wegwijs in de tentoonstellingszalen. Je werkt dus niet als gids, wel als publieksbegeleider. Wie zin heeft om mee te helpen, kan zich kandidaat stellen via www.parcum.be/vrijwilliger.
Leuven in tijden van corona Vanaf 8 mei gelden de volgende versoepelingen, op voorwaarde dat de vaccinatiegraad bij 65-plussers hoog genoeg is en de ziekenhuisopnames voldoende dalen: • Er is geen avondklok meer. Tussen middernacht en 5 uur ’s ochtends mag je buitenshuis samenkomen met maximum 3 personen (die niet tot hetzelfde huishouden behoren). • Op andere tijdstippen mag je sinds 26 april met maximum 10 personen buitenshuis samenkomen. • Je mag 2 nauwe contacten tegelijkertijd thuis ontvangen. De 2 moeten wel behoren tot hetzelfde gezin. • Georganiseerde buitenactiviteiten zijn toegestaan met maximum 25 personen. • Evenementen, culturele voorstellingen en erediensten in de openlucht zijn toegestaan met maximum 50 personen. • De terrassen van horecazaken openen. • Professionele brocante- en rommelmarkten mogen weer plaatsvinden.
Wanneer krijgen Leuvenaars hun vaccinatie? Stad Leuven volgt de timing van de federale overheid. Je krijgt een uitnodiging in de bus wanneer je je kan laten vaccineren. Momenteel zijn de 65-plussers, risicogroepen en door de hogere overheid bepaalde beroepsgroepen (bv. politie) aan de beurt. Naar schatting vanaf mei zullen de eerste inwoners onder de 65 jaar opgeroepen worden voor vaccinatie. De precieze timing hangt uiteraard af van de beschikbaarheid van de vaccins. De afspraken in het vaccinatiecentrum worden nauwgezet ingepland, en zo goed als iedereen komt zijn afspraak na. Zo komen alle vaccins bij de juiste doelgroep terecht. Voorlopig is er daarom geen nood aan een reservelijst, maar zodra er meer vaccins geleverd worden, zal dat wellicht wel nuttig zijn. De laatste update vind je op www.leuven.be/vaccinatie.
Over het coronavirus
Nieuw bier en boek Speciaal voor dit feestjaar verschijnt het boek ‘Als de bliksem: 900 jaar norbertijnen en norbertinessen’ door Janick Appelmans, Herman Janssens en Stefan Van Lani. Het boek telt 320 pagina’s en is voor 45 euro te koop in de museumshop. De abdijbrouwerij Braxatorium Parcensis pakt voor de gelegenheid uit met een nieuw bier, Libertus 900. Het is een blond, sprankelend bier met een frisse afdronk. Je kan het online bestellen op www.braxatoriumparcensis.be, maar ook bij verschillende handelaars.
• Vlaamse overheid: www.info-coronavirus.be info-coronavirus@health.fgov.be | 0800 14 68 9 (gratis) • Leuven: www.leuven.be/corona corona@leuven.be 0800 16 91 6 (gratis – elke werkdag van 9 tot 16.30 uur)
Over het vaccineren • Federale overheid: www.laatjevaccineren.be • Leuven: www.leuven.be/vaccinatie
Dit magazine ging in druk op dinsdag 20 april en houdt geen rekening met maatregelen die sinds die datum werden genomen.
11
samenLVN Yves: ‘Het ging om een tijdelijk contract van één jaar, zonder verplichting om Moein achteraf aan te nemen. Een heel laagdrempelige formule dus, die me meteen aansprak. In een jaar heb je allebei voldoende tijd om na te gaan hoe de samenwerking loopt. Financieel is het interessant, want het OCMW deelt in de vergoeding. Zij regelen ook al het papierwerk: het arbeidscontract, de maandelijkse betaling van het loon, de verzekering voor arbeidsongevallen ... Ze begeleiden hun werknemers regelmatig en sturen bij mochten er problemen zijn – al was dat bij Moein niet nodig.’ ‘Eén zaak vind ik heel belangrijk: zijn Nederlands. Daar hamer ik echt op. Van bij het begin hadden we door dat Moein technisch heel sterk is. Hij pikte veel op door te observeren. Maar hij moet leren overleggen met zijn collega’s, begrijpen wat er gezegd wordt op de werkvloer. Da’s ook belangrijk voor zijn integratie hier in België. Daarom volgt hij één uur per week Nederlandse les, hier bij ons in het bedrijf. We zijn er nog niet, maar hij gaat er zeker op vooruit. We zijn tevreden over de samenwerking, daarom hebben we hem eind vorig jaar een vast contract aangeboden.’
Op zoek naar een nieuwe werkkracht? OCMW Leuven helpt!
Gelanceerd op de arbeidsmarkt dankzij OCMW Leuven
Van pril contact tot vast contract Niet iedereen vindt even vlot zijn weg op de arbeidsmarkt. OCMW Leuven biedt ondersteuning, zowel aan werkgevers als aan werknemers – zoals Moein Tadjiek.
Moein begon in 2019 als metaalarbeider bij DDG Kachels in Wilsele. Dat kon dankzij een speciale formule van het OCMW: het sociale tewerkstellingstraject art. 60, §7. Eerst kreeg hij een tijdelijk contract van een jaar, waarin hij zijn vaardigheden kon ontwikkelen en de beide partijen mekaar beter konden leren kennen. Sinds eind vorig jaar heeft Moein een vast contract op zak. Yves De Glas (42, zaakvoerder, rechts op de foto): ‘DDG Kachels is een familiebedrijf. Sinds 1979 verkopen we haarden en kachels die aangesloten worden op de centrale verwarming. We hebben tussen 15 en 20 mensen in dienst.
12
Ik merk dat het de laatste jaren moeilijker wordt om mensen te vinden die technisch geschoold zijn en ook nog eens de juiste drive hebben. In 2019 hebben we via de VDAB een vacature uitgeschreven voor een metaalarbeider. De VDAB heeft dan laten weten dat ze iemand gevonden hadden die aan ons profiel voldeed, en dat was Moein.’ Moein Tadjiek (26, links op de foto): ‘Ik ben Afghaan, maar ik ben opgegroeid in Iran. Daar werkte ik als lasser in de bouw. In 2016 ben ik gevlucht naar België. Zodra mijn papieren hier in orde waren, ben ik me bij verschillende uitzendkantoren gaan inschrijven. Ik heb me aangemeld bij de sociale dienst van OCMW Leuven, maar ik ben ook begonnen aan een opleiding lassen bij de VDAB, om sterker te staan op de Belgische arbeidsmarkt. Die opleiding heb ik afgerond in 2019. Het OCMW heeft me dan geholpen om me kandidaat te stellen voor deze job, en kijk: nu maak ik bij DDG Kachels warmtewisselaars voor kachels en open haarden. Mijn job bestaat uit lassen en monteren. Da’s werk dat ik heel graag doe.’
OCMW Leuven ondersteunt mensen die moeilijker toegang vinden tot de arbeidsmarkt op verschillende manieren, onder meer via het sociale tewerkstellingstraject art. 60, §7 voor wie recht heeft op een leefloon of leefgeld. ‘Bedrijven of organisaties die op zoek zijn naar nieuwe werknemers, kunnen contact met ons opnemen’, vertelt Judith Vanvoorden van OCMW Leuven. ‘We gaan altijd op zoek naar de juiste match binnen ons cliëntenbestand, of het nu gaat om laag- of hooggeschoolden, arbeiders of bedienden. Niet elke zoektocht levert het gevraagde profiel op, maar we hebben wel al mooie resultaten geboekt.’ In 2020 kon het sociale tewerkstellingstraject 108 mensen koppelen aan een potentiële werkgever, van wie 62 op sociale werkplaatsen, 17 bij privé-werkgevers en 10 bij stad Leuven. 32 van hen hebben intussen al een vast contract op zak. Het tewerkstellingstraject biedt tal van voordelen voor zowel werkgever als werknemer. OCMW Leuven staat in voor de verloning, administratie en begeleiding. De werkgever betaalt OCMW Leuven maandelijks zo’n 900 euro loonkosten. De werknemer doorloopt een traject van één tot twee jaar, afhankelijk van zijn leeftijd, en is zo in ieder geval weer een werkervaring rijker. socialedienst@ocmw-leuven.be www.ocmw-leuven.be/sociale-tewerkstelling 016 27 43 00
Knappe koppen, slimme stad
Slimme drones tellen aardbeien vanuit de lucht De aardbeienoogst voorspellen of de inventaris van een groot magazijn opmaken: het lijken moeilijke en tijdrovende klussen. Maar dankzij de slimme drones van onderzoekscentrum Flanders Make in Heverlee zijn ze in een wip geklaard. Jia Wan, onderzoeksingenieur: ‘Voor landbouwers is het belangrijk om een goeie oogstvoorspelling te kunnen maken. Zo kunnen ze afspraken maken met afnemers, en inschatten hoeveel mankracht er nodig zal zijn om de oogst binnen te halen. Samen met Proefcentrum Fruitteelt hebben we een drone ontwikkeld die hen daarbij kan helpen.’ ‘De drone is uitgerust met sensoren en camera’s, die autonoom beelden maken van de aardbeienplanten. Daarna – en daar zit ‘m de innovatie – schakelen we een stukje artificiële intelligentie in om op die beelden de aardbeibloemen en -vruchten te herkennen, te tellen en te meten. Zo kunnen we tot drie weken op voorhand de oogst voorspellen.’ ‘Dezelfde technologie kan ook gebruikt worden om voorraden te tellen in een magazijn. Daarvoor rusten we de drone uit met een zogenaamde LiDAR-sensor. Die meet de afstand tussen de drone en de dozen. Als die steeds op een welbepaalde manier worden gestapeld en afgenomen, kan de drone heel snel het resterende aantal dozen berekenen.’ ‘Bij deze drones moet je de vliegroute nog vooraf programmeren en gebeurt de analyse van de gemaakte beelden achteraf. Maar we werken aan een drone die de beelden die hij onderweg maakt, metéén kan analyseren. Zo kan hij als het ware ‘zien’ en zelf zijn route bepalen. Zo zullen we de drones nog slimmer kunnen inzetten in de (land)bouw of logistiek.’
Leuven werd door de Europese Commissie uitgeroepen tot Europese Hoofdstad van de Innovatie. Daarom zet LVN elke maand een straffe innovatie van eigen bodem in de kijker. Wil je meer weten over Leuvense innovaties? Beluister de podcasts op www.leuven.be/capitalofinnovation.
13
inLVN
Rachid droomt CIJFER
Telex
7.000 Sigarettenpeuken op het openbaar domein zijn niet alleen vuil, ze schaden ook het milieu. Wie een peuk op de grond gooit, kan dan ook een GAS-boete van 350 euro krijgen. Omdat voorkomen beter is dan genezen, plaatste de stad in mei vorig jaar 58 peukenzuiltjes aan de openbare afvalbakjes in het centrum.
Vacatures stad Leuven Op zoek naar een nieuwe uitdaging? Bij stad Leuven zijn er altijd interessante vacatures. Zo kan je deze maand solliciteren voor ‘tuinier in de Kruidtuin’ en ‘maatschappelijk werker’. Meer info: www.leuven.be/vacatures
In de Diestsestraat deed de stad een meting vóór en na de plaatsing van 12 peukenzuilen. Voorheen belandden er gemiddeld 15.000 peuken per maand op de grond. Nu worden tot 7.000 peuken per maand in de peukenzuilen gegooid. Bijna de helft van de peuken die vroeger op de grond werden gegooid, komen dus nu in de zuilen terecht.
Nieuwe mobipunten Van de 50 mobipunten die de stad gaat installeren, zijn er al 18 in gebruik. In mei komen er daar nog 9 bij, onder meer aan Boven-Lo, De Bron, Matadi en Refugehof. Alle locaties vind je op www.leuven.be/mobipunten
Binnenkort komen er nog veertig extra peukenzuilen in het centrum en later eventueel ook op andere locaties. Puik plan! dienst stadsreiniging | stadsreiniging@leuven.be 016 29 61 14
PIN-code vergeten? Vanaf mei kan je je belastingaangifte indienen. Als je dat via Tax-on-web doet, kan je je aanmelden met je identiteitskaart en kaartlezer of met de mobiele app ‘itsme’. Ben je de PIN-code van je eID vergeten, maar heb je de PUK-code nog? Maak dan een afspraak met het stadskantoor om je PIN-code te resetten. Vind je de PUK-code ook niet meer, dan kan je de codes voor 10 euro online aanvragen. Meer info: www.leuven. be/pin-en-pukcode
Gratis parkeren Vaartkom Vanaf 1 mei parkeer je iedere vrijdag, zaterdag en koopzondag opnieuw de eerste vier uur gratis in Parking Vaartkom. Ook de elektrische pendelbus rijdt weer: hij brengt je gratis van de parking naar het centrum (nieuwe haltes aan Rector De Somerplein en Jan Stasstraat). De bus rijdt om de 15 minuten: op vrijdag van 9 tot 18 uur, zaterdag van 10 tot 19 uur en koopzondag van 14 tot 19 uur. Meer info: www.leuven.be/gratis-bus
Word gratis lid van Leuven 2030 Leuven 2030 is een vzw die organisaties, bedrijven en burgers verenigt om samen toe te werken naar een klimaatneutraal Leuven. Wie voor 8 mei lid wordt, krijgt zijn lidgeld (15 euro) terugbetaald in de vorm van een Vergroenbon. Die kan je de hele maand mei inruilen bij tuincentrum AVEVE in Wilsele. Meer info: www.leuven2030.be/wordlid
14
NIEUWE SPEELWEIDE
LEUVEN, ZORGZAME STAD
Sjotten en ravotten aan de Abdij van Vlierbeek
Gezocht: vrijwilligers
In april is er stevig gewerkt aan een nieuw speelterrein op de Vlierbeekweide, op de hoek van de Molenstraat en de Kortrijksestraat. De speelweide bestaat uit twee delen die gescheiden worden door een hekwerk. Het buitendeel, aan de straatkant gelegen, is voor iedereen op elk moment toegankelijk. Het deel aan de binnenkant wordt tijdens de schooluren gebruikt door Vrije Basisschool Vlierbeek en is buiten de schooluren toegankelijk voor de buurt.
De Leuvense seniorenvereniging Seniorama biedt diensten aan die het zelfstandig wonen in de vertrouwde omgeving ondersteunen. Ze draait grotendeels op vrijwilligers en is dringend op zoek naar extra oppashulpen. Misschien iets voor jou?
Het terrein is aangelegd met bergen en dalen, grote natuurkeien en gerecupereerde boomstammen. Die creëren een glooiend landschap dat kinderen prikkelt om avontuurlijk te spelen. Inheemse bomen en struiken zorgen voor schaduw, en de grote bloemenborders zijn gevuld met vaste planten, met tussenin plaats om eenjarige bloemen en planten te zaaien. www.leuven.be/heraanleg-vlierbeekweide
MOBILITEIT
Wilsele-dorp nog aangenamer en veiliger De voorbije jaren heeft de stad, in nauw overleg met de bewoners van Wilseledorp, een plan opgesteld om er het comfort en de veiligheid van voetgangers en fietsers te verbeteren en het leven en wonen nog aangenamer te maken. Dat mobiliteitsplan is nu klaar en omvat een paar gerichte ingrepen die voornamelijk de komende maanden zullen worden uitgevoerd. Zo zal het sluipverkeer in de Leopold Decouxlaan worden aangepakt en wordt het grootste deel van Wilsele-dorp een zone 30. Een uitbreiding van de blauwe zone moet ervoor zorgen dat bewoners makkelijker een vrije parkeerplaats kunnen vinden. Op termijn worden de kruispunten op de Nieuwe Mechelsesteenweg veiliger en komt er een fiets- en voetgangerstunnel onder Kareelveld én een veilig dubbelrichtingsfietspad naar Herent. www.leuven.be/mobiliteitsplan-wilsele
Als oppashulp hou je oudere, kwetsbare mensen gezelschap. Je kan goed luisteren, bent vlot in de omgang en ontmoet graag nieuwe mensen. Je kan je tweewekelijks minstens twee uur vrijmaken. Door corona gelden enkele veiligheidsmaatregelen: je krijgt chirurgische maskers en ontsmettingsgel en de huisbezoeken vinden zoveel mogelijk in de tuin plaats. Als vrijwilliger ben je ook verzekerd en krijg je een kostenvergoeding. lesley@seniorama.be | 016 22 20 14
‘Ik sta positief in het leven’ ‘Voor mij is het altijd vanzelfsprekend geweest om in Leuven te blijven wonen. Het is zo’n fijne stad en je bent overal dichtbij. Je hoort mensen soms zeggen dat het te dorps is, maar dat gevoel heb ik niet. In onze buurt in Kessel-Lo zouden wel nog enkele horecazaken mogen komen. Dat zou het nog leuker maken. Net bij het begin van corona is om de hoek een nieuwe bar opengegaan: Bar Blom. Ze verkopen er heerlijke take-awaykoffie. En na corona wil ik er zeker wijn gaan proeven met vrienden.’ ‘Waar ik écht van droom, is een centrum dat alle vechtsporten aanbiedt. Momenteel zitten alle federaties op hun eigen eilandje. In één centrum zouden we veel beter onze kennis kunnen delen. Als sportstad zou Leuven daar de ideale locatie voor zijn. Misschien moet ik er mijn missie van maken (lacht).’ ‘Een van mijn topatleten is Amir Khani uit Iran, een politiek vluchteling die geen topsportvergoeding kan krijgen. Hij werkt keihard in een kapperszaak om het geld bij elkaar te brengen om aan wedstrijden mee te doen. Echt jammer dat zulke mensen door de mazen van het net glippen. In november mag hij naar het wereldkampioenschap karate. Daar heeft nog nooit een vluchteling gewonnen, maar we gaan ervoor!’ ‘Er is meer mogelijk dan je soms denkt. Ik sta positief in het leven, probeer altijd kansen te zoeken. Zo heb ik me ooit met vijf vrienden toegelegd op curling, een soort petanque op ijs. We hebben een ploeg opgericht, ROSAL (Recht Op Stip Af Leuven). Anderhalf jaar later haalden we al zilver op het Belgisch kampioenschap!’
15
inLVN ‘B(l)ijspelen’: een nieuwe aanpak voor kinderopvang in de zomervakantie
‘Mijn kinderen willen niet meer mee naar huis!’ De vakantiepuzzel leggen is voor veel ouders een hele uitdaging. Maar niet voor Els Vandezande (39) en Sylvie Van Vreckom (41): zij vangen, samen met andere ouders van basisschool De Appeltuin, elke zomer een maand lang elkaars kinderen op. De organisatie Cokido hielp hen bij de opstart en doopte het opvangconcept ‘bijspelen’. Maar de Appeltuiners maakten daar ‘blijspelen’ van!
Sylvie (achteraan op de bank): ‘Vier jaar geleden hebben we met een paar mama’s besloten om elkaar te helpen tijdens de zomervakantie. Als leerkracht heb ik dan wel vrij, maar in je eentje drie kinderen bezighouden is een hele klus. Samen met andere ouders kinderen opvangen is veel gezelliger. Ondertussen kan je bijpraten en opvoedtips uitwisselen,
dat schept een band. En op de dagen dat ik niet hoef op te passen, heb ik nu een momentje voor mezelf.’ Els (vooraan op de foto): ‘Ik vond mijn dochter vorig jaar nog wat te jong om op kamp te gaan. Blijspelen is veel laagdrempeliger: de kinderen kennen elkaar en de ouders al van op school, en de locatie is vertrouwd, want we gebruiken de speelplaats van De Appeltuin. Daardoor hoeven de kinderen niet lang te wennen en verloopt het ochtendafscheid vlot. Ik wist dat mijn dochter op haar gemak zou zijn.’ ‘Blijspelen is bovendien veel goedkoper dan op kamp gaan: als gezin betaal je minder dan tien euro voor de verzekering, voor een hele maand! Nog een voordeel vind ik dat het flexibel is: je kiest zelf hoeveel dagen per week je kind gaat, en er zijn geen vaste uren. Zo kan je je werkweek een stuk makkelijker organiseren. Het heeft me vorige zomer veel rust gebracht, ik was echt in vakantiestemming.’
Hoe bepalen jullie wie welke weken de kinderen opvangt? Sylvie: ‘Met een kleine werkgroep leggen we de opvangweken vast. Dat zijn er altijd twee in juli en twee in augustus, afhankelijk van wanneer de speelplaats beschikbaar is. Daarna vragen we aan de ouders wie wanneer opvang zoekt en wie wanneer kan oppassen. Voor elke week dat je kinderen naar de opvang komen, moet je zelf gewoonlijk één dag oppassen. We hebben twee ouders nodig per 16 kinderen. Zo leggen we de puzzel. Daar kruipt wel wat werk in, maar onze vergaderingen zijn altijd plezant (lacht).’
‘Voor elke week dat je kinderen naar de opvang komen, moet je zelf gewoonlijk één dag oppassen’ Wat doen jullie zoal met de kinderen die je opvangt? Els: ‘In het begin dacht ik dat we constant activiteiten moesten voorbereiden, maar ik heb gemerkt dat dat niet hoeft. De kinderen begonnen uit zichzelf te spelen. Zo kwamen ze eens met het idee om een natuurmuseum te maken. Daar waren ze een hele voormiddag zoet mee! Het enige dat wij moesten doen was het museum bezoeken (lacht). De oudere kinderen betrokken er ook de kleintjes bij, dat was mooi om te zien. Als de kleinsten gingen rusten, lazen de grote kinderen boekjes voor en stopten hen in. Het was heel warm en huiselijk.’ ‘En als de kinderen zich toch dreigden te vervelen, deden we kleine activiteiten: zakdoek leggen, 123 piano, schminken, krijttekeningen maken, fietsparcours, knutselen met wegwerpmateriaal … Alle opvangouders nemen aan het begin van de opvangweek spelmateriaal mee, en we hebben ook spelmateriaal aangekocht voor De Appeltuiners met geld dat we overhadden nadat de verzekering was betaald.’ Sylvie: ‘Ik had net dezelfde ervaring: de eerste keer was ik bang om zo’n grote groep een hele dag te entertainen, maar dat viel geweldig goed mee. Doordat de kinderen elkaar al kennen, houden ze elkaar bezig. We hebben wel eens modderkeuken gespeeld of één tegen allen, maar je hoeft geen hele dag activiteiten te organiseren zoals op kamp. Daardoor is zo’n dag niet zo vermoeiend als je zou verwachten, echt een meevaller! De kinderen nemen ook zelf een lunchpakket en drank mee, dus ook daar heb je geen extra werk aan.’
Wat vinden de kinderen ervan? Sylvie: ‘Na drie edities vinden mijn kinderen van vier, zes en acht jaar het nog altijd heel leuk. Als ik ze ga afhalen, krijg ik ze altijd moeilijk mee naar huis. Dat zegt genoeg. Ze vinden
16
vooral het vrij spel tof. Niets moet en alles kan!’ Els: ‘Ik was bang dat mijn vierjarige dochter het beu zou raken om elke dag naar de speelplaats van haar school te gaan, maar het tegendeel was waar. Elke ouder heeft een andere insteek, waardoor elke dag anders is. Voor de kinderen is het ook speciaal om de hele school eens voor zichzelf te hebben. Zo mogen ze de kleuterfietsjes uitzonderlijk ook op de grote speelplaats gebruiken.’
Heeft het de band tussen de kinderen versterkt? Els: ‘Absoluut. Na de zomer merkte ik bijvoorbeeld dat mijn dochter op de speelplaats oudere kinderen opzocht die ze kende van het blijspelen. Maar ook ouders leren elkaar zo veel beter kennen.’ Sylvie: ’De Appeltuin is een freinetschool, en dat verbindende past daar mooi bij. We zijn de school ook dankbaar dat ze haar infrastructuur gratis ter beschikking stelt.’
Jullie zijn bij de opstart begeleid door de organisatie Cokido. Welke voordelen heeft dat? Els: ‘Zeker opstartende groepen raad ik aan om het via Cokido te doen. Zo hoef je niet van nul te beginnen. Ze regelen de verzekering, ze geven je inspiratie en ze hebben draaiboeken voor hoe je de opvang kan aanpakken. Je kan hen ook altijd vragen stellen.’ Sylvie: ‘Cokido heeft ook een handige app. Alleen jammer dat ik geen smartphone heb (lacht).’
Hoe werkt Cokido? Cokido ondersteunt gezinnen die zelf opvang organiseren in een beurtrolsysteem. Lid worden kost 30 euro per gezin per jaar. In ruil kan je gebruikmaken van een app om de opvang te plannen en krijg je een opstartgids vol tips om een groep op te starten, voorbeelddocumenten zoals groepsafspraken en checklijstjes, kindfiches, flyers ... Alles om veilig en efficiënt een groep te beginnen en solidaire opvang te organiseren. Ook verzekering op maat is inbegrepen. Alleen de locatie moet je nog zelf regelen. Natuurlijk moet je ook rekening houden met de coronamaatregelen. De stad wil de opstart van Cokido-groepjes stimuleren. Daarom heeft ze beslist om vijftig lidmaatschappen van Cokido weg te geven, tien per deelgemeente. Daarvan zijn er momenteel nog dertig over. Aanvragen kan via www.leuven.be/cokido. loket kinderopvang | 016 27 26 43 info@kinderopvangleuven.be
17
inLVN
Plantenlaboratorium ‘Wij hebben besloten uit te zoeken welke boomsoorten en planttechnieken het beste resultaat opleveren. We hebben een zestigtal soorten geselecteerd. De helft hebben we in het najaar van 2020 aangeplant en de andere helft volgt dit najaar. Van elke soort planten we één of twee exemplaren. Die gaan we nu opvolgen. Sommige soorten zullen verrassend goed werken, andere zullen tegenvallen en gaan we niet kunnen behouden.’
Landschapsarchitect Joeri Steeno
Stedelijk plantenlaboratorium bereidt zich voor op de klimaatverandering
‘Wij zoeken uit welke boomsoorten het over 20 jaar goed zullen doen’ Kalende kruinen en opengebarsten schors: landschapsarchitect Joeri Steeno wilde iets doen aan de bomen in de stad die het moeilijk krijgen. Daarom startte hij op de Stadsbegraafplaats een plantenlaboratorium op. Hij onderzoekt er welke soorten het best bestand zijn tegen de klimaatverandering.
Joeri: ‘Ik werk al lang bij de stedelijke groendienst. Eén jaar geleden ging ik aan de slag als landschapsarchitect begraafplaatsen. Vorige zomer merkte ik dat veel bomen op de Stadsbegraafplaats er slecht aan toe waren, en in de stad zelf eigenlijk ook. De klimaatverandering brengt langdurige droogteperiodes en hittegolven mee, en onze bomen zijn dat niet gewend. Je ziet dat bijvoorbeeld aan de kruinen: als een boom in moeilijkheden is, zie je blauwe lucht door het gebladerte. Op verschillende plaatsen hebben
18
bomen ook langwerpige scheuren: de schors is door de hitte opengebroken. Dat jonge bomen extra water nodig hebben, is normaal. Maar dat we ook oudere bomen moeten begieten, is een teken aan de wand. Dat baart ons echt zorgen.’ ‘Veel landschapsarchitecten spelen op veilig en planten slechts een handvol soorten waarvan ze zeker zijn dat die zullen overleven: de amber- en honingboom en de plataan, bijvoorbeeld. Maar dat is geen ideale oplossing, want het is beter om een groot arsenaal aan bomen te hebben in de stad.’
‘De Stadsbegraafplaats is een heel versteende omgeving, waardoor het hier nog warmer is dan elders’
‘De Stadsbegraafplaats is de perfecte plek voor zo’n proeftuin. Het is een heel versteende, droge omgeving, waardoor het hier nog warmer is dan elders. Bovendien werden hier vroeger pesticiden gebruikt om de graven netjes te houden. Nu mag dat gelukkig niet meer, maar het bodemleven is er wel erg door aangetast. En net dat bodemleven is belangrijk om organisch materiaal om te zetten in voedingsstoffen voor de bomen. Dus als de bomen van ons laboratorium het hier al goed doen, dan zullen ze elders zeker gedijen.’
Inheems en uitheems ‘We hebben zowel inheemse als uitheemse soorten geplant. De uitheemse – bijvoorbeeld zuiderse eikensoorten en olijfwilgachtigen – komen uit Centraal-Azië, Midden-Europa en -Amerika. Een groot nadeel is dat deze exoten weinig meerwaarde bieden voor de biodiversiteit. Daarom willen we ze alleen gebruiken op plekken waar het echt niet anders kan: de stenige binnenstad die heel onderhevig is aan het hitte-eilandeffect. Elders geven we uiteraard de voorkeur aan inheemse soorten.’ ‘We vermoeden ook dat zuiderse genenlijnen van inheemse soorten beter bestand zijn tegen de warmte. Onze zomereik krijgt het bijvoorbeeld moeilijk, maar die uit Midden-Frankrijk zou hier beter overleven. Dat lijkt ons ook een interessant spoor.’ ‘Naast bomen en heesters experimenteren we ook met bloemenmengsels. De open ruimtes die zijn ontstaan op de Stadsbegraafplaats, wilden we op een biodiverse manier invullen. De bloemenmengsels hebben we geselecteerd op basis van hun weerbaarheid tegen droogte en warmte. In de zomer gaan we evalueren welke bloemen het best overleven.’
Wijkers en blijvers ‘Ik geloof niet meer in alleenstaande bomen in een grasveld. In ons laboratorium planten we kleinere exemplaren net dicht tegen elkaar aan, zodat ze elkaar beschermen tegen de hitte. De taaie, snelgroeiende bomen bieden zo beschutting aan de meer kwetsbare traaggroeiende soorten.
Na verloop van tijd halen we de snelle groeiers weg, zodat hun trage collega’s extra groeikansen krijgen. Dat noemen we het principe van de wijkers en de blijvers.’ ‘Ook op het vlak van planttechniek gaan we experimenteren. Normaal gezien worden er zware machinale werken uitgevoerd, en karrenvrachten compost aangevoerd alvorens er wordt aangeplant. Hier pakken we het anders aan: we planten onze bomen en struiken in kleine kuilen, zonder zwaar machinegeweld. Na het aanplanten brengen we een dikke laag mulch – vermalen herfstbladeren – aan. Die beschermt de bodem tegen warmte, houdt water vast én trekt insecten als pissebedden, duizendpoten en regenwormen aan. Dat bodemleven zet de mulch om in voedsel voor de bomen.’ ‘Voor de mulch gebruiken we bladafval van de begraafplaats. Ter plaatse groenafval verwerken is veel logischer dan bladeren afvoeren en vervolgens compost ophalen. Je hebt minder mankracht en machinerie nodig én het is goed voor de biodiversiteit. Het is mijn droom om op de Stadsbegraafplaats een gesloten kringloop te maken, waarbij we geen organisch materiaal meer aan- en afvoeren. Aan de Leuvenaars raad ik hetzelfde aan: spreid tot twintig centimeter gevallen bladeren uit onder je bomen en struiken om de bodem te verrijken en het bodemleven te activeren. En geef snoeihout een tweede leven als schuilplaats voor egels of voor vogelnesten.’
‘Over twintig à dertig jaar zullen we in onze parken veel bomen verliezen die nu al over hun hoogtepunt heen zijn’ Bomen van de toekomst ‘Na drie jaar zullen we onze eerste conclusies kunnen trekken. We willen een team samenstellen met medewerkers van andere steden, zodat we onze bevindingen kunnen delen en weer een rijker assortiment bomen kunnen planten. Over twintig à dertig jaar zullen we in onze parken veel bomen verliezen die nu al over hun hoogtepunt heen zijn. Binnenkort weten we welke soorten het best hun plaats kunnen innemen.’ dienst begraafplaatsen | begraafplaatsen@leuven.be 016 27 40 40
19
inLVN
Leuven zoals het was
De Leuvense brandweer in 2020
7 oproepen per dag In 2020 kregen de brandweerdiensten 2.683 oproepen voor een interventie in Leuven. Dat zijn er gemiddeld 7 per dag. ‘In 9% van de gevallen ging het om een brand’, vertelt Bart Gijzen, postoverste van de Leuvense brandweerkazerne. ‘Dat zijn zowel kleine brandjes – een smeulende elektriciteitskast of vuilnisbak bijvoorbeeld – als grotere woning- of voertuigbranden.’
2.683 oproepen
237
‘Bij 447 brandoproepen bleek het om loos alarm of een valse melding te gaan. De oorzaak is vaak een technisch defect aan een brandcentrale in een appartementsgebouw of studentenresidentie. Soms ligt het aan mensen die te dicht in de buurt van een detector een sigaretje roken, en heel af en toe is er kwaad opzet in het spel.’
0
oproepen voor brand
Wijgmaal
Ziekenwagens en wespen
4
Wilsele
195
andere
woningbrand
Leuvencentrum
buitenbrand
13
Kessel-Lo
25
Heverlee
1.600
oproepen niet voor brand
447
loos alarm
432
wespen
286 147 91
andere storm, overstroming en wateroverlast vrijmaken van de openbare weg
81
mensen bevrijden uit de lift
76
deuren openen
37 dier in nood 3 20
natuurbrand
schoorsteenbrand
voertuigbrand
verkeersongeval
‘Maar de grootste activiteit van de brandweer is ziekenwagentransport. In 2020 rukten onze ambulances 846 keer uit in Leuven. Daarna volgen de technische interventies. Zo noemen we het als we uitrukken bij storm en wateroverlast, maar ook om hulp te verlenen bij een ongeval, de openbare weg vrij te maken, mensen te bevrijden uit liften of dieren in nood te redden.’ ‘En we hebben vorig jaar maar liefst 432 wespennesten verdelgd. Privéfirma’s doen dat ook. Maar als het heel dringend is, of als het nest zich op een moeilijk bereikbare plek bevindt, nemen wij dat klusje voor onze rekening. In augustus, als het wespenseizoen zijn piek bereikt, zijn er dagelijks tot zes brandweermannen voltijds mee bezig.’
Niemand besmet
846
oproepen voor de ziekenwagen
‘Corona heeft geen invloed gehad op het aantal branden of interventies: er waren er in 2020 niet opvallend meer of minder dan de jaren ervoor. Het virus heeft wél een impact gehad op onze manier van werken. Tijdens hun wachtdiensten zijn de brandweermannen 24 uur aan een stuk samen in de kazerne. We hebben dus heel wat veiligheidsmaatregelen moeten nemen: eten in shiften op voldoende afstand van elkaar, geen sporttrainingen meer, lange tijd geen opleidingen meer … Om genoeg afstand te kunnen houden, reden er ook telkens maar 4 in plaats van 6 manschappen mee met de brandweerwagen; de andere 2 volgden in een personenwagen. En we zijn ontelbare uren bezig geweest met het ontsmetten van de kazerne, het materiaal, de ziekenwagens … Een hele hoop extra werk, maar met resultaat: niemand is in de kazerne besmet geraakt – daar ben ik ontzettend fier op.’
Nieuwe telefoonnummers Sinds maart heeft de brandweer nieuwe telefoonnummers. Voor dringende interventies bel je nog steeds naar 112. Niet-dringende vragen stel je voortaan op 016 31 72 00 (9 – 12 uur en 13.30 – 16 uur), brandweerpost.leuven@hvzoost.be of via de website. De preventiedienst kan je bereiken op 016 31 72 27 (9 – 12 uur en 13.30 – 16 uur) of brandpreventie@hvzoost.be. www.hvzoost.be | Facebook en Instagram: @hvzoost
OPEK: van stapelhuis tot cultuurhuis Drie jaar graven met de schop: zo werd, halverwege de achttiende eeuw, het kanaal tussen Leuven en Mechelen aangelegd. Maar het labeur loonde: dankzij de Vaart nam de internationale handel van en naar Leuven een hoge vlucht. En met de handel steeg ook de behoefte aan opslagruimte. Goederen die via het kanaal de stad bereikten en waarop nog rechten moesten worden betaald, werden opgeslagen in een douane-entrepot. Daarvoor werden eerst de voormalige broodovens in de Vaartstraat gebruikt, en later een gebouw in de Stapelhuisstraat. Maar een kleine eeuw later waren die entrepotgebouwen te klein geworden voor de steeds groeiende handel. Daarom bouwde de stad in 1846 een nieuw entrepot aan de voet van de Keizersberg op het ‘Pleintjen’ (zie foto). Er werd vooral graan en wijn opgeslagen, maar ook gedistilleerde dranken, rubber, levertraan, pekelharing, katoen, zout, suiker en tabak. In mei 1944 verwoestten luchtbombardementen het complex. Tien jaar later werd een nieuw entrepot gebouwd met een laad- en losruimte, kantoren en opslagplaatsen. Architect Victor Broos ontwierp ook een lift, schuifbaan en uitgeholde trap om de zakken, balen en vaten naar boven of beneden te verplaatsen. In 1993 werden de binnengrenzen van de EU afgeschaft en werd goederenverkeer binnen de EU niet meer gecontroleerd door de douane. Zo verloor het douane-entrepot grotendeels zijn bestaansreden. Eind 2011 kreeg het een nieuwe, culturele invulling als Openbaar Entrepot voor de Kunsten. Vanaf deze maand wordt OPEK gerenoveerd tot een duurzaam, comfortabel gebouw waar de culturele werking nog meer centraal zal staan.
Deze foto komt uit het rijke Stadsarchief van Leuven. Wil je meer boeiende foto’s over Leuven ontdekken of informatie krijgen over de geschiedenis van je straat, huis of familie in Leuven? Neem dan contact op met het Stadsarchief. Meer info: www.leuven.be/stadsarchief.
21
uitLVN
Rachid beleeft OPENLUCHTTENTOONSTELLING
Telex
Labo#5 Op vrijdag 28 mei om 19 uur opent het experimentele kunstenplatform LABO Leuven zijn vijfde openluchttentoonstelling met performances op het Engels Plein. Nog tot en met zondag 6 juni kan je op een route langs het Engels Plein, de Keizersberg en het Sluispark de werken van 20 hedendaagse kunstenaars zien. Ze lieten zich inspireren door de omgeving van de Vaartkom.
Fit op Strava Als Europese Sportstad van 2021 daagt Leuven je dit jaar geregeld uit om te bewegen. Via de clubs TeamLeuvenLoopt en TeamLeuvenFietst kan je op www.leuven.be/strava elke maand meedoen aan een sportieve uitdaging en zo leuke prijzen winnen. In mei maak je kans op een drinkbus van het WK wielrennen of een gratis deelname aan de Eindejaarscorrida 2021.
Ze creëerden zowel op zichzelf staande kunstwerken als ingrepen in de openbare ruimte, van beeldhouwwerken tot muurschilderingen. De werken die niet in de openlucht kunnen staan, worden tentoongesteld achter vitrines. za 29/05 – zo 06/06 | www.labo-leuven.be
DisABILITY Film Festival Tijdens het DisABILITY Film Festival, van 3 tot 8 mei, kan je kijken naar 11 films en documentaires van, over of met mensen met een beperking. Soms worden ze erin geportretteerd, bijvoorbeeld als slachtoffer van maatschappelijke keuzes of als vechters voor een betere wereld; soms zijn ze zelf de regisseur en willen ze gewoon een goede film maken. Je kan alle films thuis bekijken via de livestream, en als de coronamaatregelen het toestaan ook in de Bib Leuven Tweebronnen. Tickets zijn gratis, maar reserveren is verplicht via www.disabilityfilmfestival.be.
Expo Vincent Geyskens Op 28 mei opent de tentoonstelling van kunstenaar Vincent Geyskens in M Leuven. Je krijgt vooral Geyskens’ werk van de afgelopen tien jaar te zien: collages, schetsen en beschilderde lijsten, maar ook schilderijen op doek – van portretten en stillevens tot abstracte kleurcomposities. Reserveer je bezoek via www.mleuven.be/tickets.
INSPELING CONTIUS-ORGEL
Bach in de Sint-Michielskerk PODCAST
Waarom Leuven Europese Hoofdstad van de Innovatie is Eind vorig jaar kroonde de Europese Commissie Leuven tot Europese Hoofdstad van de Innovatie. Waarom we die titel verdienen kom je te weten in een podcast van de stad, met vijf afleveringen van een halfuur. Je kan de podcast beluisteren op www.leuven.be/podcast-icapital of op Spotify (zoekterm: iCapital). Er is ook een Engelstalige samenvatting beschikbaar. Samenwerking is de rode draad door de afleveringen. Zo krijg je te horen hoe Leuvenaars elkaar helpen in coronatijden via het innovatieve platform Leuven Helpt en hoe we via verschillende participatieprojecten Samen Stad Maken. Onder de noemer Leuven 2030 streven honderden partners samen naar één duurzame toekomst. Die toekomst komt een stapje dichterbij dankzij de revolutionaire waterstofpanelen van professor Johan Martens van de KU Leuven, die erover vertelt in aflevering 4. Johan Merlevede, directeur van Leuven MindGate, vertelt in de slotaflevering over hoe gezondheid, hightech en creativiteit hand in hand gaan in Leuven. Een prachtig voorbeeld van hoe die twee laatste samengaan is de Alamire Foundation. Directeur Bart Demuyt neemt je mee in de wondere wereld van de polyfone muziek. www.leuven.be/capitalofinnovation
ORIËNTATIELOOP
Kompas klaar? Rennen maar! Coronaveilig De activiteiten die in LVN vermeld staan, worden 100% coronaveilig georganiseerd. Ze vinden daarom plaats onder voorbehoud van wijzigende maatregelen. Raadpleeg vóór deelname aan een activiteit de website van de organisator. Wijzigingen en/of annulaties zijn mogelijk.
22
Zaterdag 8 mei en zaterdag 5 juni organiseert de stad in samenwerking met Omega een oriëntatieloop. Dat is een avontuurlijke sport waarbij je aan de hand van een kaart en kompas zo snel mogelijk een route moet afleggen. Er zijn een aantal gemarkeerde punten die je verplicht in een bepaalde volgorde moet passeren, maar de route tussen die punten mag je zelf uitstippelen. Deelnemen kan alleen of in groep. Zaterdag 8 mei is het vertrekpunt de sporthal van Heverlee, zaterdag 5 juni is dat het Heuvelhof (ingang Diestsesteenweg). Starten kan steeds tussen 9 en 13 uur. Inschrijven doe je via los@olomega.be. Meer info vind je op www.olomega.be.
In het weekend van 28 mei stelt de Contius Foundation in de Sint-Michielskerk haar splinternieuwe orgel aan het publiek voor. Van vrijdag tot zondag kan je gratis via livestream enkele prachtige Bachconcerten volgen. Er is wereldwijd maar één instrument bewaard gebleven van Bachs favoriete orgelbouwer, Heinrich Andreas Contius. Dat achttiende-eeuwse exemplaar staat in Letland, maar de Leuvense Contius Foundation liet er vanaf 2018 een replica van bouwen in de Sint-Michielskerk. Dat gebeurde aan de hand van een diepgaand wetenschappelijk en historisch onderzoek, dat grotendeels ter plaatse, in Letland, werd uitgevoerd. De concerten vinden plaats op vrijdag- en zaterdagavond. Op zondag is er om 10.30 uur een vredesmis met door Bach geïnspireerde poëzie. In de namiddag is er opnieuw een concert en kan je je inschrijven om het indrukwekkende barokorgel ter plaatse te gaan bewonderen. vr 28 – zo 30/05 | Sint-Michielskerk www.contiusfoundation.org
‘Mijn gezin komt altijd op de eerste plaats’ ‘Vóór corona hadden wij met vrienden een ‘vrijdagclub’. We sloten samen de werkweek af aan HAL 5 met een drankje. De kinderen speelden ondertussen op het grote grasveld, ideaal! Mijn zoontjes volgen in HAL 5 ook hun hobby’s: parkour en Beweegkriebels. Ik ga hen zeker nooit verplichten om karatelessen te volgen. Maar we moeten daar niet onnozel over doen: ik zou het wel zéér fijn vinden (lacht).’ ‘Hoe hard en graag ik ook werk, mijn gezin komt altijd op de eerste plaats. We vinden het belangrijk om in het weekend veel samen te zijn. Dan gaan we bijvoorbeeld op schattenjacht in het bos op de Kesselberg, dat grenst aan onze achtertuin. Geweldige uitzichten heb je daar – je zou denken dat je in het buitenland bent.’ ‘Ook in het Provinciedomein kom ik heel graag. Je hebt daar een soort amfitheater, echt een keimooie plek. Soms geef ik er training en mogen mijn sporters de trappen opsprinten (lacht).’ ‘Als we weer op restaurant mogen, gaan we zeker met het gezin naar Castello Lucano, een Italiaans restaurant op de Tiensesteenweg. Ik heb er vroeger nog gewerkt en ik kan iedereen garanderen dat de pizza’s top zijn!’
23
Wil je ook een plaatsje op deze pagina en heb je een openbaar profiel? Tag je Instagramfoto’s met ‘@leuven’.
@roeckiesworld De Kruidtuin op z’n mooist
@steven.renders1978 Lekker uitwaaien in het Provinciedomein
@karolienvanhelden Elke plek is een goede leesplek
@grootleuven Een wandeling in eigen bubbel
Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester | Hoofd- en (eind)redactie: dienst communicatie i.s.m. Heyvaert & Jansen Fotografie: Jan Crab, imec, Marco Mertens, Jan Pollers, Rob Stevens, Erard Swannet, Wim Winters | Opmaak: Designskills | Druk: artoos group LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen | Contact: lvn@leuven.be of 016 27 22 40