- mozaïek 34 I blz. 2 -
Beste Leuvenaar
concept en realisatie
Communicatie stadsvernieuwing stad Leuven redactie
Geert Antonissen, Thomas Holemans Karlien Stroeykens, fotografie
Geert Antonissen, Eric Dewaersegger, Roel Stessens, Filip Witters schepen van communicatie
Erik Vanderheiden directeur communicatie
Steven Dusoleil met dank aan
Stad Leuven: college van burgemeester en schepenen, afdeling ruimtelijke ontwikkeling, directie sociale zaken vzw Leuven Klimaatneutraal 2030, AGSL, BUUR BUreau URbanisme, Platform Autoluwe binnenstad, Tom Schamp, KPOT, Onkruid, LINT landschapsarchitectuur, T’JonckNilis Ingenieur-Architecten, Gijs Van Vaerenbergh. datum
augustus 2016
contactgegevens
Communicatie stadsvernieuwing Stadskantoor Professor Van Overstraetenplein 1 B-3000 Leuven infohuis@leuven.be, tel. 016 27 22 72 www.leuven.be/stadsvernieuwing
Onze stad trekt steeds meer inwoners, studenten en werknemers aan. Als regionale centrumstad groeien we uit tot een belangrijk kenniscentrum. De drukte in de binnenstad zal in de toekomst alsmaar toenemen. Op zich is dat positief. Maar we moeten opletten dat dit succes zich niet in de staart bijt. Als we de leefbaarheid en bereikbaarheid van Leuven ook op langere termijn willen garanderen, zijn keuzes nodig: keuzes die het comfort van ons dagelijkse leven versterken, maar die tegelijk een aanpassing vergen van iedereen. Die keuzes worden concreet gemaakt in het nieuwe circulatieplan: een verkeersplan dat de binnenstad hertekent vanaf 28 augustus. In deze Mozaïek krijg je een beeld van de visie erachter en plannen die op stapel staan. De komende weken krijg je onder de noemer “Leuven in vervoering” nog meer info. Mensen uit de binnenstad bijvoorbeeld, krijgen rond deze tijd ook een gids met alle informatie over parkeren, doorgangsbewijzen en andere praktische zaken. Reacties zijn welkom op infohuis@leuven.be. Wie nog vragen heeft over het circulatieplan zelf, kan mailen naar circulatieplan@leuven.be.]]
- IN DIT NUMMER pag. 4 doelstellingen
Wat is de dubbele doelstelling van het circulatieplan?
pag. 6 stadsdelen
In welke stadsdelen kunnen bezoekers nog parkeren?
pag. 12 vervoersmiddelen
Wat zijn de gevolgen voor jou als voetganger, fietser, busgebruiker, of automobilist??
pag. 14 straten en pleinen
Hoe gaan de straten en pleinen er uitzien?
pag. 18 timing
Wanneer gaat de invoering van start? en verder onder meer
...
»» De stadsmuur duikt weer op in de binnenstad. »» De rol van parking De Bruul in het circulatieplan.
- mozaïek 34 I pag. 4 -
Dubbele doelstelling: een aangename & bereikbare binnenstad
Het circulatieplan van de binnens Eind augustus is het zover. Na lang onderzoeken, discussiëren, herbekijken, consulteren en informeren, wordt het nieuwe circulatieplan in de binnenstad ingevoerd. Eerst in het historische centrum, later maand per maand in een ander stadsdeel binnen de ring. Wat is het circulatieplan? Het circulatieplan hervormt het verkeer in de binnenstad om die leefbaar en bereikbaar te houden voor iedereen: voetgangers, fietsers en gebruikers van het openbaar vervoer krijgen meer zuurstof, terwijl automobilisten de stad niet langer kunnen doorkruisen. In ruil krijgen ze wel duidelijke parkeerplaatsen en routes. Concreet wordt de binnenstad opgedeeld in verschillende zones met elk een eigen logica. Zeker in het historische hart van onze stad zal de wagen niet langer dominant zijn in het stadsbeeld. Is het een radicale verandering voor de binnenstad? Neen. Het hele plan past in een beleid dat al decennia loopt en het autoverkeer niet wegjaagt uit het centrum, maar wel een juiste plaats geeft: denk maar aan de autovrije zone rond de Grote en Oude Markt of de recentere invoering van zone 30 in de hele binnenstad. Het huidige circulatieplan is het sluitstuk van het lussenplan dat sinds de jaren ‘90 onze binnenstad organiseert.
Waarom is er een nieuw circulatieplan nodig? Leuven in het algemeen en de binnenstad in het bijzonder trekt al jaren steeds meer mensen aan. Ook de komende jaren verwachten we een toename. Als - net als vandaag - een groot deel van die verplaatsingen met de wagen gebeurt, dreigt de stad op verschillende momenten één file te worden. Een situatie die voor de automobilisten frustrerend is en voor de rest van de stedelingen ronduit nefast. Is dit een uniek plan? Ja & neen. Bijna alle steden zoeken vandaag naar een plaats voor de auto in hun binnenstad. Sommige steden verwijderen te vervuilende voertuigen (zoals Antwerpen), heffen tol om de toestroom te verminderen (zoals Stockholm), reorganiseren het autoverkeer (zoals Mechelen), of plaatsen de fiets op het absolute voorplan (zoals Kopenhagen). Leuven ontwikkelt nu haar variant en vertrekt daarbij vanuit haar specifieke opbouw en structuur. Zal dit een eenvoudige aanpassing worden? Zoals iedere grote verandering zal ook de invoering van het circulatieplan enige inspanning en aanpassing vergen. Daar is iedereen zich erg van bewust. Maar dankzij de zeer uitgebreide info- en consultatierondes in de binnenstad, werd het plan evenwichtiger. Zo blijft Leuven ook voor de komende generaties ecologisch (en daarmee ook economisch) aantrekkelijk.]]
- mozaĂŻek 34 I pag. 5 -
stad Wat wil het circulatieplan bereiken?
Doelstelling 2 een aangename stad
Het doel van het circulatieplan is dubbel. Enerzijds wil het de stad voor bewoners en bezoekers veraangenamen, maar tegelijk wil het wel de stad bereikbaar houden ... en niet alleen voor de automobilisten.
> straten en pleinen opnieuw aan de bewoners geven
Een kort overzicht:
Doelstelling 1 een bereikbare stad
winkelstraten veraangenamen zodat bezoekers een meerwaarde ervaren t.o.v. baanwinkels en e-commerce < > fietsers en voetgangers snelle en veilige verbindingen geven
> de infrastructuur voor voetgangers en fietsers verbeteren
een gezondere leefomgeving creĂŤren, met meer zuurstof en minder CO2 en fijn stof <
het openbaar vervoer zo organiseren dat de binnenstad bereikbaar blijft <
> de bezoekende automobilist duidelijkheid schenken waar hij of zij kan parkeren
de overblijvende parkeerplaatsen in bepaalde delen van de binnenstad reserveren voor de bewoners <
> meer groen op straten en pleinen, onder meer om de hitte in de zomer te temperen
het erfgoed beschermen en daarmee ook het toerisme stimuleren <
- mozaïek 34 I pag. 6 -
De binnenstad krijgt drie zones
Indeling
Voetganger
D
V
e binnenstad vormt niet één grote zone. In het nieuwe plan kan je drie zones onderscheiden waar telkens andere verkeersregels gelden en een andere beleving zal zijn. DE VOETGANGERSZONE
DE AUTOLUWE ZONE
De voetgangerszone (met onder meer het kernwinkelgebied) in de historische kern breidt uit. Vandaag omvat deze zone onder meer de Oude Markt, de Grote Markt, de Parijsstraat en de Mechelsestraat (tot aan de Vismarkt).
De autoluwe zone ligt rond de voetgangerszone. Hier zijn - met uitzondering van enkele shop & go-plaatsen - op het openbaar domein geen parkeerplaatsen voor bezoekers. De resterende plaatsen op straten en pleinen zijn voor bewoners.
andaag is er al een mooi voetgangersgebied in de binnenstad. De winkelwandelstraten en levendige pleinen vormen nu al het commerciële en toeristische hart van Leuven.
‘
De voetgangerszone verdubbelt.
Na de invoering van het circulatieplan breidt deze zone gevoelig uit. Ze wordt finaal dubbel zo groot als vandaag. Zo komt er een reeks pleinen en wandelstraten bij zoals het Ladeuzeplein of op termijn de Vismarkt (na 2018), plekken waar nu de auto vaak nog zeer aanwezig is. Niet alleen voetgangers Deze straten en pleinen richten zich vooral op voetgangers, al zijn ook fietsers en lijnbussen op sommige plaatsen toegelaten. Auto’s mogen er in principe niet in. Je vindt er dan ook geen parkeerplaatsen. Toch kunnen sommigen onder voorwaarden wel door (hulpdiensten, laden en lossen, voertuigen voor personen
DE VIJF ANDERE STADSDELEN De rest van de binnenstad wordt onderverdeeld in vijf stadsdelen, elk met een eigen kleur. Elk stadsdeel heeft een verkeerslus die het verkeer in en uit dat stadsdeel loodst. De lussen takken aan op de ring. Om met de auto naar een ander stadsdeel te gaan, rij je langs de ring. Elke lus brengt je naar een parking die op wandelafstand ligt van het winkelcentrum. Met dit lussensysteem wil de stad het sluipverkeer door het centrum vermijden en maximaal inzetten op verkeer op de ring. Fietsers, voetgangers, openbaar vervoer en taxi’s kunnen de binnenstad wel doorkruisen.]]
- mozaïek 34 I pag. 7 -
rszone: het hart van de stad met een beperkte mobiliteit of om werken uit te voeren). In de loop van augustus krijgen de inwoners van de binnenstad alle details. Twee zones in het voetgangersgebied De voetgangerszone is geen homogeen gebied. Tijdens de vele consultatiegesprekken met de bewoners bleek een onderscheid nodig tussen de pure winkelwandelstraten (type Diestsestraat) en straten waar meer bewoning en minder winkels zijn (type Bogaardenstraat). Dat vertaalt zich in twee zones.
regels. Gemotoriseerd verkeer mag slechts voor enkele uitzonderingen deze zone betreden.
beheerd worden. Het systeem van de camera’s functioneert vandaag al in heel wat steden.
Een tweede zone is een nieuwe zone. Het verkeersbord dat deze zone aangeeft, laat iets meer toe. Zo kunnen bewoners op meer momenten nog met de wagen door. Zo kan een bewoner er op een zaternamiddag nog wel boodschappen afzetten, in tegenstelling tot een bewoner van de winkelwandelstraten (zone 1) die anders in een drukke winkelwandelstraat moet manoeuvreren.
Extra ruimte
ANPR-camera’s De klassieke winkelwandelstraten - aangeduid met dit bord kennen we in Leuven vandaag al. In deze zone gelden omlijnde verkeers-
Bij de invoering van het circulatieplan (28 augustus) komen hier wettelijke verkeersborden. Op termijn controleren ook camera’s die nummerplaten herkennen, de grenzen van dit gebied. Op die manier kan de toegang beter
Door het aantal auto’s te beperken, ontstaat extra ruimte om pleinen en straten opnieuw in te richten. Op korte en vooral langere termijn komt er meer groen, nieuwe ontmoetingspleinen, langere winkelwandelstraten enzovoort. Zo kan het leven en de economie van onze binnenstad zich verder ontwikkelen.]]
‘
Door de extra ruimte kan het leven en de economie in de binnenstad zich verder ontwikkelen.
In de jaren ‘80 was er nog geen sprake van een voetgangerszone en reden er nog auto’s door de Muntstraat.
- mozaïek 34 I pag. 8 -
Autoluwe zone R
ond het voetgangersgebied en ongeveer gelijklopend met de middeleeuwse stadskern (zie hiernaast), komt een autoluwe zone. Die zone is nieuw en heeft enkele specifieke eigenschappen. Parkeren voorbehouden voor bewoners De parkeerplaatsen zijn grotendeels voorbehouden voor bewoners van het gebied, al zijn er ook enkele uitzonderingen (thuisverpleegkundigen, dokters, kinesisten, mensen met een beperking, enzovoort).
‘
Het verkeer van bezoekers op zoek naar een parkeerplaats verdwijnt.
Zo verdwijnt het autoverkeer van bezoekers op zoek naar een parkeerplaats, waardoor deze zone veel autoluwer wordt. Bovendien vinden bewoners zo sneller een vrije parkeerplek. Tegelijk komt ruimte vrij voor meer groen, nieuwe zitbanken, extra fietsenstallingen en andere invullingen.
Shop & go Zowel in als rond de autoluwe zone komen shop & go plaatsen: parkeerplaatsen waar je maximaal een half uur kan staan om een boodschap op te pikken. Wie langer wil winkelen, plaatst best de wagen in één van de vele ondergrondse parkings. (Tijdelijke) heraanleg Om deze straten ook visueel aan te passen aan hun nieuwe eigenheid, nemen de stad en vele private partners het initiatief om straten en pleinen (tijdelijk) heraan te leggen, met inspraak van de buurt. Ook kunnen de bewoners in overleg met elkaar zelf voorstellen doen in het kader van ‘Kom Op Voor Je Wijk’ (zie verder). ]]
Kruispunt Bondgenotenlaan en Justus Lipsiusstraat. Een plek met meer potentieel dan vandaag zichtbaar is. © Beeld BUUR
- mozaïek 34 I blz. 9 -
Visualisatie stadsomwalling verduidelijkt de autoluwe zone
ontwerp LINT landschapsarchitectuur grafisch ontwerp Haller Brun erfgoeddeskundige Annika Devroe opdracht stad Leuven
D
e autoluwe zone komt grosso modo overeen met een historische plek in onze binnenstad: het gebied dat binnen de 12e-eeuwse stadsomwalling lag. Om deze zone opnieuw in kaart te brengen, zal de middeleeuwse stadsgrens opnieuw opduiken in de stad. Dat is niet eenvoudig, omdat op vele plaatsen de voormalige stadsgrens overbouwd is met straten en stadsblokken. De oorspronkelijke stadsmuur was bijna drie kilometer lang en was versterkt met 31 waltorens en 11 stenen poorten. 1. Bestaande muurresten In eerste instantie gaat aandacht naar de renovatie van enkele grote restanten, zoals de reeds gerestaureerde Sint-Donatustoren in het stadspark of het Handbogenhof.
1. Bestaande muurresten
Maar ook op de plaatsen waar de stenen resten verdwenen zijn, komt de oude stadsomwalling weer tot leven. De stad trekt uiteraard geen nieuwe muren in het straatbeeld op, maar brengt wel herkenningspunten aan die de historische opbouw van onze stad visualiseren.
2. Elf stadspoorten
De voormalige Broekstraatpoort in de Janseniusstraat
De voormalige Broekstraatpoort in de Janseniusstraat ... ‘s nachts.
2. Poorten Waar de elf oude stadspoorten stonden, verrijzen twee bronzen strips in de straatstenen met daarin de namen van de poorten. De strips van 1,70 meter breed komen overeen met de oorspronkelijke dikte van de stadsmuur. ‘s Avonds lichten de strips op en brengen ze zo de oude poorten weer tot leven. 3. Ankerpunten Op twee plaatsen in de stad zullen ankerpunten de muur weer tastbaar maken. Op het H. Hooverplein - een plek waar de muur dwars over liep - zal bij de definitieve heraanleg een interactieve fontein komen met verlichtingspunten en een afdruk van de stadsomwalling. Op de toekomstige Hertogensite zullen de nog bestaande restanten van de stadsmuur aan elkaar worden gekoppeld door een lang doorlopend zitelement op het tracé van de omwalling.]]
Een fontein met de afdruk van de stadsmuur op het toekomstige H. Hooverplein.
3. Hertogensite en Hooverplein
Een lange bank doorheen Hertogensite op de plek waar de vroegere stadsmuur liep.
- mozaïek 34 I pag. 10 -
De woonstraten rondom de a De omliggende stadsdelen Ook voor de wijken rond het voetgangersgebied en het autoluwe deel van de binnenstad verandert er heel wat. Fietsers en voetgangers kunnen bijna overal door, maar het autoverkeer zal anders verlopen dan vandaag. Het autoverkeer werd al in de jaren ‘90 geheroriënteerd in verschillende lussen om het 1 doorgaand verkeer in de stad te beperken. Vandaag zijn er echter nog enkele plaatsen waar je met de wagen de binnenstad kan doorkruisen. Die routes gaan er uit. Zo verdwijnt er veel doorgaand autoverkeer uit de binnenstad (1). Daarom zal de 2 ring na de invoering van het nieuwe circulatieplan nog meer dienst doen als verdeler van het autoverkeer (2). Concreet wordt het autoverkeer in die wijken georganiseerd in vijf stadsdelen met elk een eigen kleur (3). Ieder stadsdeel is ontsloten via een “primaire” verkeerslus (4) met telkens een parking die daarop aansluit (5). 3
BLAUWE STADSDEEL
Ontsloten door de lus ... J.B. Van Monsstraat – J.P. Minckelersstraat – Vaartstraat (tussen J.P. Minckelersstraat en Havenkant) – Havenkant – Wolvengang – Engels Plein Bijbehorende parking Parking Minckelers en Parking Diestsestraat Enkele opvallende aanpassingen t.o.v. vandaag Op korte termijn verandert er eerder weinig. Er komen wel wat shop & go-plaatsen rond de Diestsestraat en Bondgenotenlaan en in die laatste zullen geen auto’s meer richting het station mogen rijden. Belangrijk is wel dat na de realisatie van de nieuwe bruggen in de Vaartkom er een knip komt aan de Burchtstraat die onder meer het sluipverkeer van de Mechelsesteenweg moet inperken.
Parkeren Het parkeren in de straten en op de pleinen van deze gekleurde zones verloopt volgens de regels die in die omgeving gelden (blauwe zone, betalend parkeren, ultrakort parkeren). Bezoekers plaatsen hun wagen best in de randparkings aan de ring (Vaartkom, Kop van Kessel-Lo, Philips, ...). Wie toch liever in het centrum parkeert, kan naar een centrumparking die verbonden is met de lus van elk stadsdeel. Deze parkings bestaan reeds, behalve in de gele zone (zie kader). ]]
RODE STADSDEEL
4
Ontsloten door de lus ... Naamsestraat – Hendrik Consciencestraat – Parkstraat (tussen Vesaliusstraat en de ring) Bijbehorende parking Q Park Heilig Hart
5
Enkele opvallende aanpassingen t.o.v. vandaag Het rond punt op de kruising van de F. Lintsstraat en de Brabançonnestraat verdwijnt en wordt gedeeltelijk een pleintje. Ook de doorsteek Fam. de Bayostraat - Brabançonnestraat verdwijnt. Ten slotte wordt de E. Gilbertstraat enkele richting om sluipverkeer vanuit de Naamsestraat te verhinderen.
- mozaïek 34 I pag. 11 -
autoluwe en voetgangerszone GROENE STADSDEEL
Ontsloten door de lus ... Blijde Inkomststraat (tussen Herbert Hooverplein en ring) – H. Hooverplein (oostzijde) - Tiensestraat (tussen ring en H. Hooverplein) Bijbehorende parking Parking Ladeuze Enkele opvallende aanpassingen t.o.v. vandaag In dit stadsdeel veranderen heel wat straten in eenrichtingsstraten. Zo ontstaat extra ruimte voor fietsers. Verder krijgt ook het Justus Lipsiusplein een nieuwe inrichting waardoor je niet meer van de K. Leopold I-straat naar de Bondgenotenlaan kan. Tegelijk verdwijnt één van de laatste grote autoverbindingen in de binnenstad (Vesaliusstraat - Maria Theresiastraat).
ORANJE STADSDEEL
Ontsloten door de lus ... Tervuursestraat - Sint-Hubertusstraat – Sint-Jacobsplein (zuidzijde) – Biezenstraat – Kapucijnenvoer (tussen Biezenstraat en ring) Bijbehorende parking Parking Sint-Jacobsplein Enkele opvallende aanpassingen t.o.v. vandaag De Heilige-Geeststraat is niet langer een auto-as staduitwaarts. De omgeving rond de Kaboutermansstraat zal voor de automobilisten niet langer aantakken op de Brusselsesteenweg en daardoor niet langer sluipverkeer moeten slikken.
GELE STADSDEEL
Ontsloten door de lus Donkerstraat – Petermannenstraat – Tessenstraat – Brusselsestraat (tussen Tessenstraat en de ring) Bijbehorende parking Parking Vismarkt (nu) / De Bruul (toekomst) Enkele opvallende aanpassingen t.o.v. vandaag Omdat er vandaag geen echt grote publieke parking is in dit stadsdeel, zal de Vismarkt hier voorlopig nog dienst doen als publieke stadsparking. Eenmaal de parking De Bruul toegankelijk is, zal de Vismarkt en omgeving deel worden van het voetgangersgebied. PARKING DE BRUUL IN 3 VRAGEN 1. Waarom komt de parking van het gele stadsdeel precies onder De Bruul? In dit stadsdeel is vandaag nog geen grote parking en bestaat er een zeer hoge parkeerdruk. De parkeerplaatsen voor de bezoekers verhuizen naar de ondergrond zodat bovengronds meer ruimte komt voor de bewoners. De Bruul ligt op wandelafstand van het uitgebreide winkelwandelgebied. Ook voor de toekomstige podiumkunstenzaal ligt deze parking interessant. De auto’s rijden via de Donker- en de Petermannenstraat rechtstreeks de parking in en uit. Zo blijft de druk op de omliggende woonwijken eerder beperkt. 2. Verdwijnt het park? Neen, integendeel. Na de bouw van de parking gaat de stad het park opnieuw inrichten. Daarvoor werkt de stad samen met omwonenden en gebruikers. Zo zullen de pleintjes op de dakplaat van de ondergrondse parking komen, terwijl de bomen op andere plaatsen welig kunnen groeien. 3. Komen er minder parkeerplaatsen voor bewoners? Neen. Doordat de bezoekers in de onmiddellijke omgeving niet langer op straat mogen parkeren (wel in de ondergrondse parking) zullen de resterende parkeerplaatsen op straat uitsluitend voor de bewoners zijn.
- mozaïek 34 I pag. 12 -
Verschillende vervoersmiddelen
Wat verandert er voor jou als ... VOETGANGER
A
ls je graag door de stad kuiert, is dit circulatieplan goed nieuws. In de drie verschillende zones (zie vorige bladzijde) van de binnenstad krijg je als voetganger heel wat meer ruimte en comfort.
‘
Na de bouw van de parking De Bruul zal ook de Vismarkt en omgeving deel uitmaken van deze zone.
De voetgangerszone in het centrum verdubbelt. Zo zal onder meer het Ladeuzeplein vanaf eind augustus zo goed als autovrij zijn. Na de bouw van de parking De Bruul (na 2018) zal ook de Vismarkt en omgeving deel uitmaken van deze zone. De vele stadspleinen en winkelstraten zullen zo een unieke context vormen voor bewoners, shoppers en toeristen. Rondom de voetgangerszone - grosso modo tot aan de middeleeuwse stadsmuren - komt een autoluwe zone. Hier komen nog wel wagens, maar bezoekers kunnen hier niet meer parkeren. Zo komt daar ruimte vrij voor voetgangers, groen en ontmoetingsplekken. Ook in de gekleurde stadsdelen zal de voetganger meer comfort ondervinden. Door het invoeren van enkele richtingsstraten bijvoorbeeld, komt er op de straat plaats vrij voor fietsenstallingen. En zo worden de voetpaden dan weer meer obstakelvrij.]]
FIETSER
O
ok wie graag en veel fietst - en dat zijn gelukkig zeer velen in onze binnenstad - krijgt goed nieuws. Een hele reeks ingrepen zorgt er voor dat het aangenamer en comfortabeler toeven wordt op de fiets. Zo investeert de stad in een fijnmazig fietsnetwerk doorheen de hele binnenstad. Zo kan je als fietser de binnenstad snel en veilig doorkruisen. Concreet: • komen er fietsstraten als onderdeel van het fietsnetwerk, o.a. in de Parijsstraat, Schapenstraat en Parkstraat. Een fietsstraat is een straat waar fietsers de belangrijkste weggebruikers zijn en auto’s te gast zijn; • lopen de hoofdroutes voor fietsers zoveel mogelijk gescheiden van de verkeerslussen voor auto’s; • komen er fietssuggestiestroken of fietspaden op de verkeerslussen en op de busroutes, zodat fietsers op deze assen een duidelijke plaats krijgen; • verschijnen er ook heel wat extra fietsenstallingen; • zijn de meeste straten dubbele richting voor fietsers. Daarnaast neemt de stad ook extra maatregelen om het fietsgebruik te stimuleren. Zo kan je aan het station, onder meer met de hulp van de stad een “Bluebike” ontlenen voor slechts 1 euro (als je lid bent). Eén en ander komt ook in het fietsbeleidsplan dat in opbouw is. ]]
- mozaïek 34 I pag. 13 -
BUSGEBRUIKER
A
ls je één van de tienduizenden passagiers bent die dagelijks in en uit de bus stappen in het historische hart van de stad, verandert er niet zo veel. Toch weet iedere Leuvenaar dat de vele bussen niet altijd even gemakkelijk in het stadsweefsel passen. Om de huidige situatie te verbeteren: • komen er steeds properdere en stillere (vaak hybride) bussen; • komen er extra buslijnen langs de ring; • mogen de bussen nog maar 20 km/u rijden in grote delen van de binnenstad zodat ze minder in conflict komen met de fietsers.
‘
Dankzij het P+bus-systeem kan je vanuit verschillende randparkings makkelijk en gratis naar de binnenstad.
De bussen vormen ook een belangrijke link dankzij het P+bus-systeem, waardoor je vanuit verschillende randparkings (De Bond, B-Parking Martelarenlaan, Philipssite, Vaartkom, Heilig Hart en in het weekend parking Teken/Gasthuisberg) makkelijk en gratis met de bus naar de binnenstad kan. Na de bouw van De Bruul (na 2018) zal ook een deel van het bustraject in het centrum veranderen. De huidige route langs de F. Tielemanslaan/Amerikalaan/Brusselsestraat en Kapucijnenvoer zal worden vervangen door de route Brouwersstraat/Fonteinstraat/Tessenstraat en Kapucijnenvoer. Zo raken heel wat knelpunten opgelost, kan het voetgangersgebied uitbreiden en geraakt de bezoekersparking De Bruul optimaal ontsloten. Maar eerst moet de parking gebouwd zijn en dient op verschillende plekken de weginfrastructuur aangepast.]]
AUTOMOBILIST
H
et plan maakt de stad ook voor jou als automobilist duidelijker. Al wil dat – net zo min als vandaag – niet zeggen dat je overal door mag. Auto’s zijn nu eenmaal zeer dominant in onze historische stad. Als bewoner van de binnenstad kan je – behalve in het voetgangersgebied – nog steeds op straat parkeren. Voor bezoekers is de situatie een beetje anders. In het algemeen raden we bezoekers aan de wagen in een parking te zetten. De randparkings langs de ring zijn doorgaans goedkoper en gemakkelijk bereikbaar vanaf de ring. De meeste van deze parkings zijn op wandelafstand van het winkelhart. Bovendien kan je met de P+bus formule vlot naar het stadscentrum. Wie toch graag enkele uren zijn of haar auto kwijt wil in het centrum van de stad, kiest best voor een centrumparking. Die parkings sluiten telkens aan op een verkeerslus en zijn dus zonder onnodig sluip- en zoekverkeer bereikbaar. Elk stadsdeel kent een eigen centrumparking. Op die manier blijft het centrum voor iedereen en vanuit elke richting vlot bereikbaar. Rond de voetgangerszone komen een aantal shop & go-plaatsen: dat zijn parkeerplaatsen op het openbaar domein waar je een half uur gratis kan parkeren om grotere boodschappen op te halen of snel een kleine boodschap te doen. Tot slot blijven in de woonstraten van de gekleurde stadsdelen ook parkeerplaatsen overeind op de straat: als je hier iemand komt bezoeken, kan je voor een beperkte tijd je wagen nog kwijt. ]]
- mozaïek 34 I pag. 14 -
Inwoners, vrijwilligers, professionals enzovoort blazen samen me
Pleinenroute De nieuwe verkeerssituatie wil niet zozeer de straten en pleinen afsluiten voor autoverkeer, ze moet voornamelijk ruimte creëren voor voetgangers en fietsers. Dat werkt vooral wanneer de pleinen en straten zich ook echt aanpassen aan voetgangers en fietsers. Omdat het praktisch onmogelijk is om alle pleinen en straten meteen heraan te leggen, kiest de stad voor vier pleinen waar tijdelijke inrichtingen komen. Ook de straten tussen deze pleinen krijgen de nodige aandacht: er komt tijdelijk meubilair - ontworpen door T’Jonck-Nilis Ingenieur-Architecten - dat telkens anders ingevuld kan worden: met bomen, banken, dansvloeren, speelelementen, enzovoort. Het geheel blaast nieuw leven in de binnenstad. Pleinen en straten vormen een parcours dat de vernieuwde Leuvense binnenstad na de invoering van het circulatieplan zal verduidelijken.
‘
Bomen, banken, dansvloeren, speelelementen, enzovoort blazen nieuw leven in onze binnenstad.
De stad werkt voor deze inrichtingen nauw samen met het Platform Straten Vol Leuven, een groep vrijwilligers binnen de vzw Leuven Klimaatneutraal 2030. Zij tekenen mee plannen uit en zorgen samen met de stad voor de concrete inrichting. Hiernaast vind je een overzicht van de meest concrete plannen tot nu. De komende maanden volgen er ongetwijfeld nog plekken, onder meer op initiatief van bewoners in het kader van Kom Op Voor Je Wijk. ]]
P. Damiaanplein
Hogeschoolplein
F. Smoldersplein
H. Hooverplein
Het parcours tussen de pleinen De pleinen vormen de ijkpunten in het autoluwe centrum, maar ook de straten kunnen tijdelijk een andere invulling krijgen door de vrijgekomen ruimte (door enkele richting, van voormalige parkeerplaatsen, ...) op een aangename manier in te vullen. Zo komen er onder meer bomen en extra zitbanken, .... Enkele belangrijke plaatsen van het parcours: Brusselsestraat & Pensstraat, kop Franz Tielemanslaan, pleintje Rijschoolstraat, kruispunt Bondgenotenlaan & L. Vanderkelenstraat, Jan Stasstraat, kruising Tiensestraat & Muntstraat, Naamsestraat voorplein St Michielskerk, kruispunt Parijsstraat & Sint-Barbarastraat.
- mozaïek 34 I pag. 15 -
et de stedelijke diensten extra leven in de binnenstad.
H. HOOVERPLEIN
HOGESCHOOLPLEIN Waar
Waar
Het plein tussen de Muntstraat, de Naamsestraat, de Zwembadsite en het Pauscollege. Het bevindt zich in het autoluwe gebied, waardoor het een heel nieuwe plaats krijgt in het hart van de stad.
Het plein tussen het Ladeuzeplein en het stadspark. De kant van de binnenstad zal vanaf eind augustus autovrij zijn. De andere zijde is nog wel onderdeel van de verkeerslus doorheen de groene zone. Wat
Wat Het plein krijgt tijdens de vakantiemaanden (net als vorig jaar) een heel ander uitzicht omwille van ‘Het Groot Verlof’. Onkruid - een creatieve non-profitorganisatie - bouwt een groot podium en een dansvloer. Na de vakantiemaanden verdwijnen de hagen rond het grasplein en worden de stoepen ingegroend. Tijdens Autovrije Zondag Leuven op 28 augustus? Fiesta Lovania: feest met lekkere drankjes, dans, gezelschapsspelen, een kapsalon in open lucht en optredens van wereldmuziek tot kleinkunst.
Beeld: ONKRUID
Het architectuurbureau A33 werkt samen met de leerlingen van het nabije Sancta-Maria aan een nieuwe invulling van het plein na Leuven Kermis. Tijdens Autovrije Zondag Leuven op 28 augustus? Plein op stelten: open training van acrobaten, jongleurs, diabolo-mannen, eenwieleraars, ... Ten slotte Het Hooverplein zal in zijn tijdelijke invulling ongeveer twee jaar blijven bestaan. Tegelijk start de stad met de aanbestedingen om het plein op vrij korte termijn definitief heraan te leggen.
- mozaïek 34 I pag. 16 -
Pleinenroute F. SMOLDERSPLEIN Waar Het plein voor het gerechtsgebouw. Het bevindt zich in de autoluwe zone, net tegen het voetgangersgebied. Dat wil zeggen dat er nog verkeer zal zijn maar zeer beperkt. Wat De klimaatambassadeurs - twaalf Leuvense jongeren die onderzoeken hoe de stad duurzamer kan - werken samen met “Plant & Houtgoed” om dit plein groener en aangenamer te maken. Begin juli waren de werken volop bezig. Tijdens Autovrije Zondag Leuven op 28 augustus? Een groene oase: een plek om tot rust te komen in het bruisende stadscentrum. Met wat geluk krijg je er gratis muziek bij!
Kom Op Voor Je Wijk Naast deze pleinen en straten, kan je er zelf ook voor zorgen dat het aanzicht van de binnenstad de komende maanden en jaren verandert. Wil je zelf ook een zithoek, petanquebaan of moestuin in jouw buurt? Of zou je graag samen met de buren de geschiedenis van jullie straat uitpluizen? Dat kan met financiële en materiële steun van de stad. Bedenk samen met je buren een tof idee voor je wijk en de stad helpt jullie op weg. Je kan kiezen uit drie formules:
- mozaïek 34 I pag. 17 -
PATER DAMIAANPLEIN Waar Het plein onderaan de Ramberg met vooral vele naburige scholen: het Paridaensinstituut (PDI), het Heilig Drievuldigheidscollege (HDC) en het Sint-Pieterscollege (SPC). Het plein bevindt zich vanaf augustus in het autoluwe deel, waardoor de publieke parkeerplaatsen verdwijnen, maar auto’s nog wel door kunnen. Door het verdwijnen van de parkeerplaatsen kan hier een echt plein ontstaan. Wat Het plein gaat dit jaar twee keer van aanzicht veranderen. In juli en augustus komt er een voorlopige zomeraankleding waarbij stedenbouwkunig bureau BUUR samen werkt met het HDC. Nadien komt er een meer ingrijpende aankleding met verplaatsbaar meubilair (samen met de jeugddienst en de drie naburige scholen).
Beeld: BUUR
Tijdens Autovrije Zondag Leuven op 28 augustus? Zomers plein: zomerse activiteiten zoals petanque en volleybal, een levensgroot schaakbord, massage, weggeefplein, ... Met een streepje muziek op de achtergrond.
1. CREËER • Bedenk samen met de buren een idee om de buurt aangenamer te maken. • Voorbeelden: een zithoek, een speel- en ontmoetingsplek, een talentenjacht, een boekje met de geschiedenis van de wijk, … • Een jury bekijkt de voorstellen tweemaal per jaar. Geselecteerde projecten krijgen financiële ondersteuning tot € 18.600. • Dien je voorstel in voor 15 februari of 15 september.
2. EXPERIMENTEER • Je hebt een idee om de buurt aangenamer te maken, maar wil het graag eerst testen. • Voorbeelden: een origineel alternatief voor de bestaande straatinrichting of samen alternatieve vervoersmiddelen gebruiken zoals bakfietsen. • Als het voorstel haalbaar is, kan je het 1 tot 6 maanden testen. Daarna evalueren we het met de buurt. Een positieve evaluatie kan leiden tot structurele verbeteringen. • Indienen kan het hele jaar door.
3. DOE MEE • Teken in op een kant-en-klaar initiatief voor je buurt. • Voorbeelden: buurtmoestuin, boekentil, straat- of buurtfeest, infobord, Dag Van De Buren, collectief gevelgroen, enzovoort. • Indienen kan het hele jaar door.
meer info: komopvoorjewijk@leuven.be of bekijk Kom Op voor je Wijk op Facebook
- mozaïek 34 I pag. 18 -
De geleidelijke invoering van het circulatieplan
Tijdslijn 2014-2015
05 2016
opmaak
aanpassing plan
Gedurende ruim één jaar maakten de interne stedelijke diensten het circulatieplan op: een plan dat een vervolg is op het oude verkeersplan uit de jaren ‘90, en al een deel van de binnenstad autoarmer maakte. Net als andere steden in België en Europa zoekt Leuven een evenwicht tussen de bereikbaarheid en de leefbaarheid van de stad ... rekening houdend met de idee dat het aantal mensen dat in de binnenstad woont en werkt, steeds toeneemt. Na lang schaven lag er een voorlopig plan op tafel dat de basis vormde voor de infoen consultatieronde. Tegelijk ontstond binnen de vzw Leuven Klimaatneutraal 2030 het Platform ‘Straten Vol Leuven’ dat zich mee engageert voor een autoluwe binnenstad.
• Bespreking, afweging en herwerking van alle voorstellen en gesprekken in een aangepast plan. • Bespreking en goedkeuring van het aangepast plan door het college van burgemeester en schepenen. • Terugkoppeling naar de bewoners van de binnenstad via drie grote infovergaderingen.
• Het Platform ‘Straten Vol Leuven’ start met een eigen campagne.
03 en 04 2016
info- en consultatieronde
Van begin maart tot begin mei was er een uitgebreide info- en consultatieronde in de binnenstad met onder andere: • een lange reeks intensieve gesprekken met verschillende belangengroepen in de stad (handelaars, scholen, taxibedrijven, grote bedrijven, de KU Leuven, …); • ongeveer 2000 mensen die de uitgebreide infomarkt in de Romaanse Poort bezochten; • zes stadsgesprekken, telkens over één bepaald stadsdeel; • brochures en de stedelijke website.
VERKEERSCIRCULATIEPLAN BINNENSTAD
UITNODIGING INFOMARKT & STADSGESPREKKEN
- mozaïek 34 I pag. 19 -
06 2015
definitieve goedkeuring plan
• Bespreking en goedkeuring van het aangepast plan door de gemeenteraad. • Voorbereidende werken op straten en pleinen.
2016-2017-2018-2019 uitwerken parking de bruul
• Bestek en uitvoering parking De Bruul. • Na de realisatie van deze parking kan het autovrije gedeelte sterk uitbreiden. Zo worden dan de Vismarkt en omgeving autovrij. Tot dan blijft de Vismarkt dienst doen als parking voor het gele stadsdeel.
• Voorbereidingen invulling pleinen en pleinenroute (cf. vorige bladzijde) en kleinere verkeersaanpassingen.
28 08 2016
start invoering grootste deel circulatieplan
• Grote communicatiecampagne in en buiten Leuven om het nieuwe circulatieplan te verduidelijken. • Vanaf “Autovrije Zondag Leuven” starten de grootste aanpassingen met de invoering van het autoluwe en voetgangersgedeelte. • In het najaar zal stadsdeel per stadsdeel de nieuwe situatie ingevoerd worden, met uitzondering van de directe omgeving rond de Vismarkt en De Bruul. Die zone krijgt pas een nieuw kleedje wanneer parking De Bruul in gebruik is. • Meer actuele details over de verschillende faseringen: www.leuven.be.
- mozaïek 34 I blz. 20 -
E
ER IN E KL EN E L ING E K SS EN PA G AN NO A maximum
20km/u
5x meer busreizigers op 15 jaar
in de meeste straten in de binnenstad
5
70 000
mensen/dag stappen af in de binnenstad
6
P
randparkings langs de ring & P + bus systeem
20
€
laadpunten voor elektrische fietsen
5km
dagelijks gemiddeld meer dan
3700
fietsers in de fietsstraat Parijsstraat
18 000
met de bus heen & terug naar het centrum
1
2017
fietssuggestiestroken in de binnenstad
gratis
600m
9
Schapenstraat-Parijsstraat = fietsstraat
1225
centrumparkings
1
meer dan
fietsers tijdens de ochtendspits in de Rijschoolstraat
bijkomende randparking met shuttle dienst tegen eind 2016
autodeelstad #1 1,5 autodelers op 100 inwoners
fietsenstallingen in de binnenstad
400
= toekomstig project
aanwezigen op de stadsgesprekken over het circulatieplan
uitgebreid van 17ha naar 30ha
30 ha
voetgangerszone = 45 voetbalvelden
55 extra bomen in straten rond en in voetgangersgebied = evenveel als aantal bomen in de Bondgenotenlaan
ontwerp KPOT Leuven
17 ha
Ontwerp door KPOT Leuven