พิธีเผาศพ (และการบวชหน้าไฟ) ความเป็นมา พิธีกรรมเริ่มด้วยการสวดพระอภิธรรม คือพิธกี รรมการสวดหน้าศพใน แต่ละคืน โดยเจ้าภาพจะกาหนดสวดหลายคืน แต่ที่นยิ มกันคือ 3,5 หรือ 7 คืน ซึ่งงานศพมักเลือกเป็นเลขคี่และนิมนต์พระมาสวดพระ อภิธรรม 4 รูป ถ้านับรวมกันกับพระพุทธรูปในพิธหี นึง่ องค์ รวมเป็น 5 ชาวพุทธที่มาในงานจะเข้าไปเคารพศพโดยการจุดธูป 1 ดอก เพื่อ อธิษฐานถึงผู้ตายให้ไปสู่สุคติหรือขออโหสิกรรมต่อกัน และกราบโดย ไม่แบมือ 1 ครั้ง เมื่อพระมาถึงมัคาทยกจะนิมนต์พระมานัง่ ที่ อาสนะ และกล่าวเชิญชวนผูม้ าในงานสมาทานศีล และ อาราธนา พระจะทาการสวดพระอภิธรรมให้ โดยมีการโยงสายสิญจน์ จากโลงออกมา ซึ่งถือว่าเป็นตัวแทนของร่างศพเพือ่ ให้พระพิจารณา กัมมัฎฐาน (พิจารณาอารมณ์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย)
พิธีฌาปนกิจเป็นพิธีที่กาหนดไว้ในวันรุ่งขึ้น ช่วงเช้าจะมีการชักศพ คือ การ เคลื่อนศพขึ้นเมรุเพื่อเตรียมตัวสาหรับพิธีฌาปนกิจในตอนเย็น ส่วนตอนเช้า เจ้าภาพจะถวายภัตตาหาร (เลี้ยงอาหารพระ) ทั้งวัดตามอัตภาพรวมมื้อเพลถือ เป็นทาบุญให้ผู้ตาย และพิธีการเผาศพ จะใช้ช่วงตั้งแต่สามโมงเย็นเป็นต้น ไป พระที่มาร่วมพิธีจะอยู่บริเวณเมรุ และพระที่นิมนต์มาสวดในพิธี มีเพียง 4 รูปเท่านั้น เหมือนกับตอนที่สวดหน้าศพ และจะมีแขกผู้มเี กียรติที่เจ้าภาพ กาหนดขึ้นทอดผ้าไตรบนเมรุที่ได้จัดไว้จากนั้นก็อาราธนาพระขึ้นพิจารณาผ้าไตร ดังกล่าวกระทาก่อนพิธีเผา ต่อไปก็เป็นการประชุมเพลิง หมายถึงร่วมกัน เผาศพ โดยประธานนาดอกไม้จันทร์ไปวางไว้ที่เชิงตะกอน ประธานจะเป็นพระ หรือเป็นฆราวาสก็ได้ ผู้มาร่วมพิธีขึ้นวางดอกไม้จันทร์ตามลาดับ ให้พระขึ้นก่อน แล้วจึงต่อด้วยฆราวาส เมื่อพิธีวางดอกไม้เสร็จสิ้นแล้วเจ้าหน้าที่เคลื่อนหีบศพ เข้าเตาเผาทาการเผา จริงต่อไป ส่วนกระดูกลูกหลานจะเก็บใส่โกศเพื่อเก็บไว้ บูชา บรรจุเจดีย์ฝังดิน หรือนาไปลอยอังคารที่แม่น้าซึ่งมีความหมายว่าให้ดวง วิญญาณมีความสุขและเยือก เย็นเสมือนน้า การบวชหน้าไฟ พุทธศาสนิกชนจะ แสดงออกถึงความกตัญญูรู้คุณต่อบุพการีผู้ให้กาเนิดโดย ให้บุตรชายบวช เณร ในโอกาสสาคัญดังกล่าวด้วย
แนวทางแนวทางปฏิบัติของคริสตชนคาทอลิก พิธกี ารเกี่ยวกับผูต้ ายแบ่งออกเป็นสองช่วงคือ การสวดพระอภิธรรม มีพิธกี ารดังต่อไปนี้ 1. เมื่อเข้าสู่พธิ ีการเจ้าภาพและลูกหลานหรือเจ้าหน้าทีข่ องวัดจะเป็นผู้จัดการจุด ธูปเทียนที่โต๊ะหมูบ่ ูชาและที่ตู้พระอภิธรรม สาหรับคริสตชนคาทอลิก สามารถมีส่วนร่วมกับเจ้าภาพโดยการจุดธูปเทียนสาหรับไหว้ศพด้วย ท่าทีที่เคารพ 2. พิธสี วดพระอภิธรรมและการับศีลแบบพุทธ คริสตชนคาทอลิกควรอยูใ่ น ท่าทีสารวม 3. การถวายเครือ่ งไทยทานปัจจัย ซึ่งจะกระทาหลังการสวดพระอภิธรรม คริสต ชนคาทอลิกหาถูกเชิญ ควรหาผู้กระทาแทน 4. การกรวดน้า คริสตชนคาทอลิกควรหาผู้กระทาแทน
การฌาปนกิจ มีพิธีการดังต่อไปนี้ 1. พระธรรมเทศนาโดยพระภิกษุจะเป็นผู้เทศน์ คริสตชนคาทอลิกเข้าร่วมฟัง ด้วยความสุภาพ 2. การถวายภัตตาหารเพล คริสตชนคาทอลิกไม่ควรเป็นผู้ประเคน โดยตรง แต่อาจช่วยจัดเตรียมภัตตาหารได้ 3. การเคลือ่ นศพตั้งบนเมรุ ปกติจะเป็นหน้าที่ของทางวัดหรือบุคคลที่เจ้าภาพจัด ไว้อยู่แล้ว คริสตชนคาทอลิกสามารถเข้าไปมีส่วนร่วมได้ 4. พระภิกษุสวดมาติกาบังสุกุล (ทอดผ้าป่าบังสุกุล) ในกรณีทมี่ ีการถวายปัจจัย และการกรวดน้า คริสตชนคาทอลิกที่เจ้าภาพเชิญให้ถวายปัจจัยและ กรวดน้า ควรบอกกับเจ้าภาพอย่างสุภาพ ให้หาคนอืน่ ทาแทน 5. พิธีทอดผ้าบนเมรุ คริสตชนคาทอลิกควรหาผู้อนื่ ทาหน้าที่แทน 6. การวางดอกไม้จนั ทน์ประชุมเพลิง คริสตชนคาทอลิกสามารถขึน้ ไปวาง ดอกไม้จันทน์ได้
การบวชหน้าไฟ กรณี การบวชหน้าไฟชาวพุทธมักให้บุตรชาย บวชให้แก่บิดาหรือมารดาที่ถึงแก่ความ ตาย เด็กชายที่รบั ศีลล้างบาปแล้วไม่ สามารถจะบวชหน้าไฟได้ เพราะในพิธีนนั้ มี การแสดงถึงความเป็นพุทธมามกะต้องรับ ไตรสรณคมน์ ซึ่งเป็นการประกาศตนเป็น พุทธศาสนิกชนอย่างชัดเจน จึงเป็นหน้าที่ ของชาวพุทธ
ที่มา : คู่มือ เรื่อง แนวทางปฏิบัตติ นของคาทอลิกในการร่วมพิธีของศาสนาอื่น