Stichting CPNB Jaaroverzicht 2013 by Stichting CPNB

INNOVATIE

Nieuw in 2013 Kortere Boekenweek De eerste dag van de Boekenweek werd van woensdag naar zaterdag opgeschoven, het Boekenbal van dinsdag- naar vrijdagavond – met NS Vrij Reizen op de laatste dag van de Boekenweek.

Gouden Boek Na jarenlange jaloerse blikken in de richting van de muziekindustrie was het in 2013 zo ver: de CPNB ging over tot de instelling van Gouden, Platina en Diamanten Boeken.

Maand van de Spiritualiteit De CPNB nam de al bestaande Maand van de Spiritualiteit over. De campagneperiode werd van november naar januari verplaatst.

Poëzieweek Vele jaren achtereen was er eind januari Gedichtendag. Een Nederlands-Vlaamse poëziecoalitie, waar de CPNB deel van uitmaakt, maakte in 2013 Gedichtendag tot het startpunt van een heuse Poëzieweek.

3 DE KINDERBOEKENGIDS 2013 / 2014

Klaar voor de start! ALLE CAMPAGNES OP EEN RIJ: KINDERBOEKENWEEK 2013 DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2014 DE NEDERLANDSE KINDERJURY 2014 DE NATIONALE VOORLEESWEDSTRIJD 2013/2014

Midzomer KinderboekenBorrel Een nieuw evenement voor de bekendmaking van de winnaars van de Zilveren Griffels, Penselen en Paletten.

Ruimte voor educatie De CPNB maakte serieus werk van een verhoogde Bestellen v贸贸r vrijdag 14 juni op www.cpnb.nl/onderwijs inspanning in de richting van het onderwijs, primair zowel als secundair.

Maand van de Geschiedenis Het tweede jaar dat de CPNB betrokken was bij de Maand voor de Geschiedenis werd de campagne verrijkt met een speciale uitgave.

Vers voor de Pers in de OBA Na vier jaar in de Passenger Terminal Amsterdam verkaste Vers voor de Pers naar de Openbare Bibliotheek Amsterdam. Van vak-vreemde naar vak-eigen omgeving.

VOORAF

Bericht uit de toekomst What we call the beginning is often the end. And to make an end is to make a beginning. The end is where we start from.

2014

T. S. Eliot begon als de ouverture van Franz Liszts symfonie voor Dantes

Goddelijke komedie: atonaal en onheilspellend. Duistere wolken stapelden zich op boven het Nederlandse boekenvak en het leek alsof de ene ramp steeds sneller werd gevolgd door de andere. Boekenclub ECI ging failliet; Polare-boekhandels gingen dicht, open, dicht; kleine en grote bibliotheken en boekhandels werden gesloten; reorganisaties voltrokken zich in kleine zelfstandige uitgeverijen en binnen grotere concerns. De verkoop van e-boeken bleef steken op een onbeduidend percentage van de totale omzet en het illegaal downloaden dreigde dezelfde kant op te gaan als in de muziek- en filmbranche. En dan de meest prangende vraag: raken we de lezer kwijt? Aan games, tv-series en aan sociale media? Op de London Book Fair, de tweede week van april, begon elk gesprek met de verzuchting hoe erg het wel niet is gesteld met het Nederlandse boekenvak. Ik geef toe dat we in woelige tijden leven. Het is triest als goede boekverkopers en uitgevers hun baan kwijt raken en zuurverdiende euro’s verdwijnen in de zakken van gelukszoekers. Maar laten we het nu eens van een andere kant bekijken. Als rasoptimist zie ik toch heel veel lichtjes aan de horizon verschijnen. Persoonlijk zie ik de opening van de Boekenweek 2014 als het moment waarop het roer werd omgegooid en een nieuwe golf van energie losbarstte. Het thema was ‘reizen’ en op het jaarlijkse Boekenbal werd het startschot gegeven om op zoek te gaan naar de grenzen van het creatieve universum. ‘Ik kom van een andere planeet,’ riep Lee Towers, die voor een verblufte zaal een prachtige vertolking van Space Oddity (‘Ground Control to Major Tom’) van David Bowie ten beste gaf. Ik doe graag een beroep op u om net als deze zanger eens met andere ogen naar het vak te kijken. En naar 2013, het jaar dat centraal staat in dit overzicht. Mijns inziens bruist en borrelt het momenteel in Nederland van nieuwe initiatieven. Bibliotheken hebben het voortouw genomen om e-boeken op legale wijze bekend te maken bij het grote publiek. Bibliotheektempels trekken steeds meer nieuwe lezers naar zich toe om te studeren, evenementen bij te wonen, te lenen en te lezen. De boekhandel verstevigt zich en boekhandelaren durven te ondernemen. Ze nemen winkels over, zoeken de klant op en organiseren evenementen voor consumenten. Uitgevers worden ‘makelaar in content’, scholen hun auteurs in de sociale media en proberen in nauwe samenwerking met partners de lezers

te bereiken. Er zijn nog nooit zoveel literaire festivals georganiseerd als nu. In grote theaterzalen, maar ook in kleine eetcafé’s. Een nieuw publiek, jong en oud, geïnteresseerd in poëzie en proza, komt zo op een andere wijze met auteurs in contact. Alles draait momenteel om auteurs en lezers. De CPNB blijft een cruciale rol spelen in dit schijnbaar chaotische speelveld – door goede en slechte tijden heen. Zij initieert, organiseert en creëert. Ze werkt aan de ene kant vanuit de collectieve gedachte aan leesbevordering, maar probeert eveneens met haar spraakmakende promotiecampagnes de lezers tot het kopen van boeken te verleiden. Zij herinnert de lezers continu aan het bestaan van publieksboeken en stemt haar instrumentarium af op de communicatiekanalen van deze tijd. Indachtig het thema van de Boekenweek was de CPNB ook in 2013 al op reis om nieuwe werelden te ontdekken. De directie en het bestuur van de CPNB bedanken graag iedereen die haar vergezelt op deze experimentele reis, en haar werkzaamheden in dit nieuwe tijdperk ondersteunt. Want alleen door een harmonieuze samenwerking houden wij collectief de lezer aan het lezen. Mei 2014 Geneviève Waldmann Voorzitter Stichting CPNB

Inhoud

De markt

CPNB Top 100 2013 Vers voor de Pers De Nationale Voorleesdagen

Jaar van het Voorlezen Maand van de Spiritualiteit PoĂŤzieweek Lentekriebels Boekenweek

Week van het Luisterboek Sportboeken Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs 4 en 5 mei Juni â&#x20AC;&#x201C; Maand van het Spannende Boek

Avond van het Spannende Boek De Nederlandse Kinderjury

Educatie Zilveren Griffels, Penselen en Paletten

8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

Internationaal Nationaal Lezersonderzoek

Gouden Boeken

NOT

Das Magazinfestival Koningsvaart

7 Zomerlezen Carmiggelt terecht Manuscripta Droomboek Gouden Lijst Film by the Sea De Best Verzorgde Boeken Gouden Penseel en Gulden Palet Kinderboekenweek

Maand van de Geschiedenis NS Publieksprijs Jonge Schrijversavond Talent voor Taal Nederland Leest

Kookboeken7daagse Eindejaarscampagne CPNB Top 100 2013 Van het bestuur Bureau

Nevenactiviteiten De Bestseller 60 Sponsors en partners

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79

Postzegels Gouden Boeken

Fotoweek

Harry Mulisch Festival

Janneke Vonkeman â&#x20AC;

DE MARKT

Sterke en zwakke genres

oor het vierde jaar op rij gaf

Bovengemiddeld goed ging het

Kijken we naar de afzetkanalen

het publiek in Nederland

met boeken over gezondheid:

dan zien we het marktaandeel

minder geld uit aan boeken.

13% meer omzet. Goede tweede

van de boekhandel oplopen van

Ten opzichte van 2012 was de

waren boeken over geschiedenis,

85 naar 87%. Dit komt vooral

achteruitgang 5,5% in geld en 8,3%

in het jaar van de troonswisseling:

door een stevige omzetterugval

in aantallen. De prijs per verkocht

plus 10%. Het derde goede genre

bij retailers die geen boekhandel

boek ging dus omhoog. De oorzaak

vormen de boeken over eten

zijn. Zij konden vooral goede

daarvan is op titelniveau terug te

en drinken, met dank aan De

zaken doen met de toptitels

vinden. Het best verkochte boek

voedselzandloper: plus 6%.

van 2012, als de Vijftig tinten-

van het jaar, Inferno van Dan

Niet positief, maar ook nog

trilogie en Gijp. Vergelijk dat

Brown (Luitingh-Sijthoff) kostte

steeds beter dan het gemiddelde,

met een van de successen van

in papieren editie e 22,95. Het is

kwamen de kinderboeken uit:

2013, namelijk Stoner van John

overigens omstreden of we blij

min 2%.

Williams (Lebowski). Ook al

moeten zijn met een toename van

De keerzijde is natuurlijk dat er

werden daarvan meer dan 180.000

de gemiddelde prijs. De mensen

genres waren die slechter scoorden

exemplaren verkocht, het blijft

die boeken te duur vinden, zijn dat

dan gemiddeld. Daarbij bevond

een typische boekhandelstitel.

bijvoorbeeld niet.

zich fictie. Alle fictiesoorten bij

Voor branchevreemde kanalen is

Nu is er niemand gemiddeld. De

elkaar vormen veruit het grootste

Stoner lastig te verkopen.

branchecijfers zijn een optelling

marktsegment. Fictie ging in 2013

van alle segmenten van de markt,

10% naar beneden. Nog slechter

van alle types boeken, van alle

ging het met de reisgidsen: min

verschillende verkoopkanalen.

17%. Heel wat mensen die op

In welke segmenten ging het

reis willen, voelen zich prima

bovengemiddeld goed?

geholpen met wat er aan apps te krijgen is. Hetzelfde gaat op voor veel andere vrijetijdsnon-fictie.

OMZET VAN HET ALGEMENE BOEK (papier en elektronisch) IN MILJOEN EURO

OMZETONTWIKKELING VAN HET ALGEMENE BOEK (in % van de omzet van het jaar ervoor)

700 600

0 641

642

623

-1

597 557

500

525

-2

400

-3

300

-4

200

-5

100 0

-6 2008

2009

2010

2011

2012

2013

-7

-3

2010 -4,6

2011

-5,5 -6,3

2012

2013

PAPIER VERSUS DIGITAAL

Qua e-boek in de middenmoot

oegang is belangrijker

op een drastisch inhaaleffect – en

zet in juli en augustus. Meer en

dan consumptie, dat is

vallen die spaanders alsnog. Reden

meer wordt het vakantieboek een

de basisregel van de digitale

tot vreugde dus? Mwahh… uit een

vakantiebestand.

media. Ook voor e-boeken gaat

onderzoek dat in december 2013

Het e-boek is vooral een Angel-

die regel op. Eind 2013 waren in

gehouden werd, zou je op kunnen

saksisch product, het marktaan-

Nederland 2,2 miljoen apparaten

maken dat voor maar tien procent

deel in Engeland ligt boven de

– readers en tablets – geschikt

van de e-titels die mensen op

tien procent en in de Verenigde

voor elektronische boeken. Dat is

hun apparaten hebben staan, de

Staten zelfs boven de 25% – daar

de toegang. Dan de consumptie:

geldende prijs is betaald. Ook hier

groeit het aandeel nu niet meer.

het marktaandeel van e-boeken

gaat het weer meer over toegang

liep in 2013 op van 2,2 naar 3,2%

dan over consumptie. Vroeger was

in omzet. In aantallen kwam het

het een enkele snobist die beschik-

marktaandeel van het e-boek

te over een welgevulde boekenkast

op 4,7%.

met ongelezen boeken. De e-reader

Een geleidelijke overgang van

en de tablet hebben ook deze vorm

papier naar digitaal is het beste

van snobisme gedemocratiseerd.

dat we ons kunnen wensen. Zou

Kijken we naar de genreverde-

het heel hard gaan, dan vallen er

ling binnen de e-boekenverkoop,

spaanders. Is het e-boek niet voor-

dan doet fictie het goed en infor-

uit te branden, dan kun je wachten

matieve non-fictie slecht. Ook kinderboeken worden nauwelijks in e-versie verkocht. Bovendien ontpoppen e-boeken zich als een zomerproduct, met een hoge om-

INTERNATIONAAL

Nederland harder geraakt

et loont de moeite om de ontwikkelingen in Nederland te vergelijken met landen om ons heen. Daar gaat het met de boeken over het algemeen beter dan bij ons – of minder slecht. Waar ligt dat aan? Ten

eerste de razendsnelle penetratie bij ons van jonge concurrenten als tablets, smartphones en sociale media. Zowel economische als culturele factoren maken Nederland tot een van de meest open markten van Europa. Zo is de penetratie van het e-boek hier ook al een stuk verder gevorderd dan in Vlaanderen. De tweede factor is de economische crisis die in Nederland diepere sporen heeft getrokken dan in Duitsland, België en Frankrijk. Eerst hadden we onze schuldenbubbel, daarna hield de consument de hand op de knip. Een ander terrein waarop Nederland zich onderscheidt van de omringende landen zit in de boekenverkoop via internet. Die is bij ons heel hoog. In Vlaanderen wordt 10,5 van de omzet online behaald, in Frankrijk 17%. Volgens Boekblad ligt dat percentage bij ons boven de 25. Er bestaan geen onderzoeksgegevens om dit hard te maken. Die ontbreken in verband met de dominerende positie van één marktpartij op dit terrein: bol.com.

DE MARKT

Bibliotheken zetten zich schrap n de openbare bibliotheken

2013 de Boekenberg in Spijkenisse.

blijven gemeentelijke

In landelijke gebieden doet men

bezuinigingen de belangrijkste

zijn best tegen de bezuinigingen

omgevingsfactor. Tegelijk houden

in het voorzieningenniveau

de bibliotheken een ijzersterke

te handhaven door nieuwe

positie als gewaardeerde

bibliotheek-servicepunten in het

ontmoetingsplek. Blijkens

leven te roepen. Het totaal aantal

onderzoeksgegevens geven

aan bibliotheken en servicepunten

Nederlanders op dit punt de

gezamenlijk daalde in 2013 licht,

voorkeur aan de bibliotheek boven

van 1.063 naar 1.035.

musea, theaters en sportclubs. Vandaar dat gemeenten doorgaan met de bouw van ambitieuze

HOE LEEST EEN JONGERE? VAN 14 TOT 25 JAAR

Alleen digitaal 15% Papier én digitaal 19%

Alleen van papier 66%

Bron van de pagina’s 8-10: de SIOB Bibliotheekmonitor en het cijfermateriaal dat onderzoeksbureau GfK verzamelt in opdracht van Stichting Marktonderzoek Boekenvak (KVB-SMB / GfK)

en spectaculaire centrale bibliotheekgebouwen, zoals in

NATIONAAL LEZERSONDERZOEK

Het raadsel van literaire kwaliteit iteratuur is een raar begrip. Het duidt

publiek als uitgesproken goed of uitgesproken

een boekgenre aan, maar houdt ook een

literair ervaren worden – dan wel uitgesproken

kwaliteitsoordeel in. Wat een kookboek, sportboek

slecht of uitgesproken onliterair. Die eigenschappen

of tuinboek is, kan objectief vastgesteld worden,

worden met behulp van speciaal ontwikkelde

maar wat is precies literatuur? Eh… literatuur is wat

software opgespoord. Gedacht moet dan worden aan

kwaliteit heeft. Wat is dan kwaliteit? Kwaliteit is

factoren als woordgebruik, -frequentie, structuur en

niet, kwaliteit wordt ervaren. En zo is het ook met

verhaallijnen.

literatuur.

In de maanden maart tot en met september vulden

Het Huygens Instituut voor Nederlandse

meer dan 13.000 personen de online-enquête in.

Geschiedenis, het Institute for Logic Language and

Wat hun voorkeuren waren, kon alvast bekend

Computation van de UvA en de Fryske Akademy

gemaakt worden in afwachting van de verdere

zijn met elkaar een vierjarig onderzoeksprogramma

onderzoeksresultaten. Zij vonden Baltische zielen

begonnen onder het motto The Riddle of Literary

van Jan Brokken het beste boek, Alsof het voorbij

Quality. Als uitvloeisel daarvan hebben ze in 2013

is van Julian Barnes het meest literaire en Vijftig

een nationaal lezersonderzoek opgezet naar de

tinten grijs van E L James het minst literaire. Dat

publieke waardering voor 400 met name genoemde

laatste zou op een vooroordeel kunnen berusten,

boeken. Die 400 boeken zijn de meest verkochte en

want je mocht ook je mening geven over een boek

meest uitgeleende boeken van de jaren 2010 t/m

dat je niet had gelezen. Het ging de onderzoekers

2012, aangevuld met de Boekenweekgeschenken

namelijk om bestaande opvattingen over boeken.

van de jaren 2010 t/m 2013. Het onderzoek wil aan

Zulke opvattingen kunnen ook niet-gelezen boeken

de oppervlakte brengen welke eigenschappen

betreffen. Wordt vervolgd.

boeken met elkaar gemeen hebben die door het

B N 00 CP p 1 3 1 To 20

CPNB Top 100

100 95

100

To CP N 20 p 1 B 13 00

75 70

VERS VOOR DE PERS

Tussen de kinderboeken

n 2012 kende Vers voor de Pers

van Nispen tevens de allereerste

ten opzichte van 2012 gestegen.

een modulaire opbouw. Uitge-

Gouden, Diamanten en Platina

Het was erg druk bij de diverse po-

vers konden kiezen uit verschil-

Boeken uit en maakte hij de CPNB

dia en men beschouwde de inhoud

lende soorten stands (statafels,

Top 100 over 2012 bekend.

van de sessies als interessant en

bespreektafels en ‘huiskamers’)

Over het algemeen waren de uit-

inspirerend. De persbijeenkomst

en hiermee zelf richting geven aan

gevers tevreden over de OBA als

voor de Poëzieweek zorgde voor

hun deelname aan de beurs. Deze

locatie. Het aantal bezoekers bleek

extra welkome pers.

opzet werd wisselend ontvangen en daarom werd voor 2013 besloten om Vers voor de Pers terug te

GOUDEN BOEKEN

brengen naar de essentie, een ont-

Daar zijn ze eindelijk

moetingsplek voor uitgevers, pers, De beurs vond plaats op de kin-

derafdeling van de Openbare Bi-

stelde de CPNB dit ook in voor de boekenbranche. Titels met 250.000

bliotheek Amsterdam. Uitgevers

verkochte exemplaren worden bekroond met goud. Voor 500.000 geldt

konden een statafel huren met

platina en titels die een miljoen keer over de toonbank zijn gegaan

boekenkast om daar de bezoekers

worden bekroond met diamant. Voor kinderboeken gelden de volgen-

te informeren over hun nieuw te

de aantallen: 100.000 voor goud, 250.000 voor platina en 500.000 voor

verschijnen titels. Verder waren er

diamant. Tijdens de borrel na afloop van Vers voor de Pers werden de

inspiratiesessies voor het vak en

eerste Gouden en Platina boeken toegekend.

vonden de perspresentaties van

Platina kreeg Vijftig tinten grijs van E L James (Prometheus). Gouden

de Boekenweek en de Poëzieweek

Boeken werden uitgereikt voor Vijftig tinten donkerder en Vijftig tinten

plaats. Aan het eind van de dag

vrij (E L James, Prometheus) en Gezond genieten met Sonja van Sonja Bak-

werd onder het motto ‘Vier het

ker (De Zonnestraal). In de categorie kinderboeken werden Hoe overleef

boek!’ het nieuwe boekenjaar inge-

ik mijn vriendje? (en hij mij!) van Francine Oomen (Querido) en Het dikke

luid met de CPNB-nieuwjaarsbor-

verjaardagsboek van Dikkie Dik van Jet Boeke en Arthur van Norden

rel. Tijdens deze borrel reikte Eppo

(Gottmer) bekroond met een Gouden Boek.

bibliotheek en boekhandel.

e platenindustrie kent het al vele jaren, de bekroning van singles of albums bij een bepaald aantal verkochte exemplaren. In 2013

15 DE NATIONALE VOORLEESDAGEN

Voorleesontbijt wijdverbreid

16 kiezen van het Prentenboek van het Jaar is dat het boek, naast een goed verhaal en aantrekkelijke illustraties, voldoende aanknopingspunten biedt voor interactie met peuters en voor verwerking in hun spel. Daarnaast selecteerden de bibliothecarissen nog negen titels voor peuters en kleuters. De tien titels samen vormden de Prentenboek TopTien, die centraal stond gedurende de gehele periode van De Nationale Voorleesdagen, van 23 januari t/m 2 februari. De CPNB bracht van Nog 100 nachtjes slapen speciaal voor de Voorleesdagen een mini-editie met dvd uit voor e 5, ingesproken door Isa Hoes. Het Nederlands Gebarencentrum 32.400 ex.

maakte dit jaar een dvd waarin het Prentenboek in gebarentaal werd voorgelezen, om voorlezen

oensdagochtend 23 januari

kinderdagverblijven.

voor kinderen in de Nederlandse

werd met Het Nationale

Het Prentenboek van het Jaar

Gebarentaal en Nederlands

Voorleesontbijt het startschot

2013 was Nog 100 nachtjes slapen

met Ondersteunende Gebaren

gegeven voor de tiende editie

van auteur en illustrator Milja

te stimuleren. Zelfstandige

van De Nationale Voorleesdagen.

Praagman (Leopold). In Nog 100

initiatieven als deze laten zien

Tijdens dit ontbijt lezen

nachtjes slapen kan Dorus niet

hoe wijdverbreid De Nationale

bekende Nederlanders voor op

wachten tot ze jarig is, dus maakt

Voorleesdagen inmiddels zijn: de

scholen, kinderdagverblijven,

ze zelf een feestje. Haar moeder

campagne is uitgegroeid tot een

peuterspeelzalen en bibliotheken.

heeft gezegd dat ze lekker mag

alomtegenwoordig begrip.

Onder de voorlezende BNâ&#x20AC;&#x2122;ers

gaan knippen, dus knipt ze mooie

Extra speciaal aan De Nationale

bevonden zich dit jaar H.K.H.

lapjes: uit het tafelkleed, uit de

Voorleesdagen was dit jaar

Prinses Laurentien, Eva Jinek,

jurk aan de waslijn, door de hele

dat tijdens Het Nationale

Tooske Ragas, Arie Boomsma en

stadâ&#x20AC;Ś

Voorleesontbijt tevens het Jaar van

Diederik Samsom. Minister Ivo

Nederlandse jeugdbibliothe-

het Voorlezen van start ging. De

Opstelten las voor in het Haagse

carissen kozen dit boek uit het

Nationale Voorleesdagen zijn een

Kinderboekenmuseum. Dit jaar

aanbod van prentenboeken die

initiatief van Stichting Lezen en

werd er voorgelezen op ca. 80%

in 2011 verschenen waren. Het

worden georganiseerd door

van alle peuterspeelzalen en

belangrijkste criterium bij het

de CPNB.

JAAR VAN HET VOORLEZEN

Leescoalitie aan de slag den drie Voorleesambassadeurs: Ruben Nicolai, Merel Westrik en Gerda Havertong. Er werden talloze evenementen georganiseerd. Zo behaalde Nicolai een voorleesrecord met voorlezen aan 320 baby’s tijdens de uitreiking van het BoekStart Babyboekje van het Jaar, werden ouderen voorgelezen tijdens de Nationale Voorleeslunch, lazen – in het kader van de campagne Nederland Leest – bekende Erikken Erik of het klein insectenboek voor en hield Dieuwertje Blok een Sinterklaas Voorleestournee. De grootse afsluiting van het Jaar vond plaats in justitiële jeugdinrichting De Hartelborgt in Spijkenisse. Daar vond ook de lancering plaats van het voorleesproject Laat je lezen, waarbij jongeren die in een jeugdHet Jaar van het Voorlezen was de

bestonden 25 jaar, BoekStart,

inrichting verblijven aangespoord

eerste gezamenlijke actie van De

het voorleesplatform van de

worden hun band met hun broer-

Leescoalitie, een samenwerkings-

bibliotheken, 5 jaar en het was

tjes en zusjes te verbeteren door ze

verband tussen Stichting Lezen,

de tiende editie van De Nationale

voor te lezen. De campagne van de

Stichting CPNB, het Sectorinsti-

Voorleesdagen.

Leescoalitie 2014 wordt Vaders voor

tuut Openbare Bibliotheken, de

Centrale rol in de campagne speel-

lezen. Wordt vervolgd dus!

Vereniging Openbare Bibliotheken en Stichting Lezen & Schrijven. Doel was om twaalf maanden lang van alles te organiseren

NOT

CPNB zoekt de docenten op

kon ervaren hoe leuk en waarde-

vol voorlezen is – baby’s, jonge

baar Beroepsonderwijs. Ruim 400 exposanten brengen het nieuwste

kinderen, tieners én volwassenen.

uit de markt. In 2013 was de CPNB een van hen.

2013 was bij uitstek geschikt als

Van 22 t/m 26 januari stond een speciale CPNB-stand op de NOT om do-

Jaar van het Voorlezen vanwege

centen te inspireren voor de Kinderboekenweek, De Nationale Voor-

de jubilea die dit jaar door diverse

leesdagen en de Nederlandse Kinderjury. Docenten werd gevraagd sug-

leesbevorderende initiatieven

gesties aan te leveren en hun adresgegevens achter te laten. Alle tips

gevierd werden. Stichting Lezen

zijn meegenomen voor de toekomst en de NOT was voor de CPNB het

en De Nationale Voorleeswedstrijd

startpunt haar docentenbestand verder uit te breiden.

rondom voorlezen, zodat iedereen

e NOT (Nationale Onderwijstentoonstelling) is de grootste vakbeurs voor professionals in het Primair, Voortgezet en Middel-

19.000 ex.

MAAND VAN DE SPIRITUALITEIT

Rust en stilte in januari V

anaf 2013 organiseert de CPNB

tijdens de Maand voor e 2,50 te

wonderschone stilte uit zijn jeugd:

de Maand van de Spirituali-

koop is in de boekwinkel. In voor-

‘We gaan voor de fijne stilte, met een

teit. Voorheen werd deze Maand in

gaande jaren waren Anselm Grün,

zangvogel erbij, een eenmotorig

november georganiseerd. De CPNB

Joke Hermsen, Kluun, Huub Oos-

vliegtuigje hoog in de lucht, een

koos voor januari, omdat het, na

terhuis en Sophie van der Stap au-

boom vol zoemende bijen erbij kan

de drukte en hectiek in december,

teurs van dit essay.

ook.’ Maar als hij in zijn achtertuin

een mooie maand is om even stil

Omdat we na alle etentjes, shop-

het geweld van de oprukkende wind-

te staan en een moment van bezin-

pen en familiebezoek in december

molens opmerkt is het gedaan met

ning in te lassen. De belangrijk-

maar wat graag de rust weer opzoe-

de rust. Het drijft hem tot wanhoop

ste pijlers van de Maand, ooit een

ken, was Stilte het passende thema

en diep vanbinnen weet hij dat hij

initiatief van de KRO, Trouw en

voor de Maand van de Spiritualiteit

een bloedige strijd tegemoet gaat, een

Uitgeverij Ten Have, waren ook in

2013. Stilte stond ook centraal in het

conflict tussen goed en kwaad, stilte

2013 de verkiezing van het beste

essay Doodstil, geschreven door Jan

en lawaai, rechts en links, vrouw

spirituele boek én het essay, dat

Mulder. Hij herinnert zich nog de

tegen man.

MAAND VAN DE SPIRITUALITEIT

Mediteer je warm op het Museumplein

p 11 januari opende de

maar stootte daarna door naar de

gekozen werd. Deze werd 25

Maand van de Spiritualiteit

eerste plek.

januari bekendgemaakt: Spirituele

in Amsterdam met een gezamen-

Naast het essay was er de verkiezing

oplossingen van Deepak Chopra

lijke meditatie op het winterse

van het Beste Spirituele Boek van

(Servire).

Museumplein. Ruim 600

2012 door Trouw. Uit een longlist

Het geheim van genialiteit van Tijn

mensen kwamen hier op af en

van in 2012 uitgekomen spirituele

Touber (A.W. Bruna LeV.) belandde

mediteerden mee. De meditatie

boeken koos de jury, bestaande uit

op de tweede plaats en Happy

werd georganiseerd door

auteur Susan Smit, boekhandelaar

me van Sanne Bloemink (Nieuw

Stadsverlichting (een initiatief

Leo van de Wetering en Trouw-

Amsterdam) eindigde als derde. De

van Kris en Tijn Touber) in

redacteur Monic Slingerland,

Maand van de Spiritualiteit duurde

samenwerking met de CPNB.

tevens voorzitter, een shortlist

tot en met zaterdag 26 januari.

Jan Mulder was aanwezig. Zijn

van tien titels. Publieksstemmen

Mediapartner was dit jaar, naast

essay kwam in eerste instantie De

leverden vervolgens een top 3 op,

Trouw en de KRO, mindstyle-maga-

Bestseller 60 binnen op plaats 8,

waaruit door de jury de winnaar

zine Happinez.

20 15.600 ex.

POËZIEWEEK

Alles van waarde is weerloos werd opgetuigd voor de periode 31 januari tot en met 6 februari 2013, tegelijk in Nederland en Vlaanderen. De CPNB nam de organisatie op zich. De jaarlijkse Gedichtendagbundel werd vervangen door een Poëziegeschenk, door de boekwinkel cadeau te geven bij besteding van e 15 aan poëzie. Het eerste geschenk werd Een kooi van klank, tien gedichten van Anna Enquist over muziek, het thema van de Poëzieweek. Uit de beter gesorteerde boekhandel kwamen veel goede reacties op de Poëzieweek. Ook op radio

e poëzie verenigt een paar

derlands, de VSB Poëzieprijs, een

en televisie vond het evenement

bijzondere kenmerken in

jaarlijkse Gedichtendag, de Tu-

goede weerklank.

zich. Ze is ouder dan proza, ze

ringprijs en een aantal educatieve

Ook al is poëzie een klein markt-

beantwoordt aan een autonome

initiatieven.

segment, toch werd er tijdens de

menselijke behoefte, ze is ook voor

In 2012 nam een brede Neder-

week in Nederland bijna driemaal

moderne media aaibaar en ze is

lands-Vlaamse poëziecoalitie het

zoveel poëzie verkocht als in een

commercieel gezien klein. Toen

besluit om Gedichtendag uit te

gemiddelde week. In Vlaanderen

alweer twintig jaar geleden een

bouwen tot een Poëzieweek. Die

was dat tweeënhalf keer zoveel.

Boekenweek in het teken van de

coalitie bestond uit de Poëzieclub,

Eruit sprong Mi have een droom, de

poëzie geplaatst werd, vond ieder-

Poetry International, de Vlaamse

bundeling van gedichten die

een dat vanzelf spreken. Sindsdien

en de Nederlandse Stichting Lezen,

Ramsey Nasr schreef als Dichter

is de infrastructuur voor poëzie

Wintertuin, Poëziecentrum Gent

des Vaderlands (De Bezige Bij).

versterkt met de Dichter des Va-

en de CPNB. De eerste Poëzieweek

POËZIEWEEK

Een bundel activiteiten O

p de avond voor het begin van

en Ted van Lieshout met jong

de Turingprijs is Met het oog op

de Poëzieweek werd in Utrecht

publiek in contact bracht. In

morgen. De jury ziet de gedichten

de uitslag van de VSB Poëzieprijs

Vlaanderen werden de Herman

zonder auteursvermelding.

bekendgemaakt. Winnaar werd

de Coninckprijzen voor het

De prijs ging dit jaar naar

Ester Naomi Perquin met haar

beste gedicht en de beste bundel

Onno Kosters uit Utrecht

bundel Celinspecties (Van Oorschot).

uitgereikt. De bekroonde bundel

voor zijn gedicht Doe-Het-

Via Poetry International konden

was De oksels van de bok van de

Zelf. De prijsuitreiking vond

boekverkopers exemplaren van

Limburgse Annemarie Estor

plaats in de Stadsschouwburg

de zes genomineerde bundels met

(Wereldbibliotheek).

Amsterdam, voorafgaande aan het

extra boekhandelskorting bestellen.

De week werd afgesloten

Gedichtenbal.

Een avond later nam Ramsey Nasr

met het Gedichtenbal in de

De Vlaamse en de Nederlandse

in Paradiso, Amsterdam afscheid

Stadsschouwburg Amsterdam.

Stichting Lezen en Poetry

als Dichter des Vaderlands. Hij

Daar traden onder meer Remco

International boden scholen

werd opgevolgd door Anne Vegter.

Campert & Benjamin Herman

in het basis- en voortgezet

Het Metropole Orkest verleende

op, en Anne Vegter, Ramsey Nasr,

onderwijs poëzielessen aan.

medewerking.

P.F. Thomése, Nico Dijkshoorn,

Voor de bibliotheken werden

De Poëzieweek bundelde talrijke

Ester Naomi Perquin, Victor

poëziekaarten beschikbaar gesteld

poëzieactiviteiten in Nederland

Schiferli en Ellen Deckwitz.

om aan leden weg te geven. De

en Vlaanderen. Er was een SNS

Anders dan de VSB-prijs is de

kaarten waren elk voorzien van

Reaal Fonds Dichterstournee,

Turingprijs bestemd voor een

een bekend Nederlandstalig

die dichters als Erik Bindervoet,

enkel gedicht. Iedereen mag

gedicht over muziek.

Tsjead Bruinja, Tjitske Jansen

meedoen. Mediapartner van

LENTEKRIEBELS

Een boek kan zoveel doen... I

n het voorjaar trekken we er al-

Centraal element in de actie werd

er nog een eigen Huishoudbeurs-

lemaal graag weer op uit om

een korting van 20% op 23 popu-

blog aan toe. Tegelijk besteedde

dingen te ondernemen: de tuin in

laire non-fictietitels gedurende de

100%NL Magazine ruime redacti-

of de natuur, een reis plannen, op

actieperiode van 16 tot en met 24

onele aandacht aan de actietitels

zoek naar voorjaarsgerechten, de

februari. Die titels werden gepre-

– oplage 125.000 exemplaren.

nieuwste mode ontdekken. Over al

senteerd in een inspiratie-

die onderwerpen is wel een boek

gids van 32 pagina’s,

te vinden. En al die onderwerpen

met voor elke titel

gun je een jaarlijkse campagne,

één pagina. Boekwin-

om de aandacht te trekken van de

kels en bibliotheken

media en potentiële lezers. Van-

konden de gids bij

daar het idee voor de nieuwe non-

de CPNB bestellen.

fictiecampagne Lentekriebels, met

De korting op de 23

daaraan gekoppeld het nieuwe

titels werd ditmaal

algemene motto van meerdere

geheel door de

CPNB-campagnes: Een boek kan zo-

uitgevers opge-

veel doen.

bracht.

Lentekriebels werd opgezet met

Daarnaast werd

de ambitie om ook een nieuwe

de gids voor aan-

doelgroep buiten de boekwinkel

vang van de actie

en de bibliotheek aan te spreken.

meegeseald in

Daarbij paste samenwerking met

150.000 exem-

twee mediapartners met een sterke

plaren van

marktpositie, Margriet en 100%NL.

Margriet. De

En daarbij paste aanwezigheid op

redactie van

de Huishoudbeurs.

margriet.nl voegde

LENTEKRIEBELS

â&#x20AC;Śop de Huishoudbeurs Dorrestijn en dan ook nog een doodgewone, maar zeker niet verdwaalde romanschrijver: Kader Abdolah. Een aantal van de programmaonderdelen die door de CPNB waren ingebracht, speelde zich af op het hoofdpodium van de Huishoudbeurs. Op de openingsdag van de beurs werd de Gouden Tulp uitgereikt. Deze boekverkopersprijs voor het beste non-fictieboek van het afgelopen jaar was door de CPNB al eerder ontwikkeld maar kon nog wel enige inbedding gebruiken. De Gouden Tulp ging naar Zoet & Zout. Water en de Nederlanders van journalist en auteur Tracy Metz en kunsthistorica Maartje van den Heuvel (nai010 uitgevers). AD, de Volkskrant en NRC Boeken

Tracy Metz en Maartje van den Heuvel

maakten er ruimte voor en TROS Nieuwsshow deed een interview met

m de ambitie van het brede

boekenmodeshow

bereik voor Lentekriebels

en een boekenloterij

de winnaars. De stand op de

kracht bij te zetten, huurde

plaats. De Lentekriebels

Huishoudbeurs was goed bezocht,

de CPNB een stand op de

inspiratiegids werd er ruimhartig

terwijl stand en materialen er

Huishoudbeurs, van 16 tot en met

uitgedeeld.

prettig voorjaarsachtig uitzagen.

24 februari in de Amsterdamse

Op de CPNB-stand trad een

Boekhandelsketens en uitgevers

RAI. Nieuwsgierig gemaakt door

verrassende ticket aan auteurs

adviseerden met Lentekriebels door

de mediapartners Margriet en

op: tv-kok Annabel Langbein,

te gaan. De CPNB besliste anders.

100%NL Magazine, trok de stand

modegoeroes Trinny & Susannah,

Een stand op de Huishoudbeurs

veel bezoekers. Er stonden hapjes

allesbreiers Arne & Carlos,

slurpt menskracht en leverde

klaar, er waren workshops,

voedingsdeskundige Jesse van

weinig concreets op. Meer dan

interviews en boekpresentaties.

der Velde, neuropsychiater AndrĂŠ

voorheen moet de CPNB scherp

Ook vond er elk uur een

Aleman, zanger en vogelaar Hans

kiezen.

BOEKENWEEK

Korter en krachtiger

103.000 ex.

43.000 ex.

Boekenweekgeschenk De verrekijker 61.500 ex.

de historie in. De verrekijker waarmee hij thuis was opgegroeid,

750.000 ex.

bracht hem tot vragen over het oorlogsverleden van zijn vader. Extra bijzonder aan dit geschenk was de Literagenda die Van Kooten erin had opgenomen: een complete literaire agenda voor het komende jaar, doorspekt met karakteristieke overpeinzingen, goede raad of humoristische kreten.

aar liefst 29 jaar lang was dit

Het bleek een goede greep.

Verder was er dit jaar nog

de Boekenweek: elf dagen

Boekwinkels en bibliotheken

een bijzondere uitgave. Waar

in maart, van woensdag tot en

reageerden instemmend en ook

voorheen in de bibliotheken een

met zaterdag. Onderzoek gaf aan

de cijfers spraken duidelijke taal.

boekje over het leven en werk

dat de consument die lengte als

Een vergelijking van week 12 en

van de Boekenweekauteur werd

onduidelijk ervoer. Bovendien

13 vorig jaar met week 11 en 12

uitgedeeld, koos de CPNB voor een

concentreerde de winkeldrukte

dit jaar viel uit in het voordeel

bundel rondom het thema Gouden

zich steeds meer op de eerste vier

van 2013. De boekwinkel haalde

tijden, zwarte bladzijden, waarin

dagen van de campagne, na de

met Nederlandstalige boeken

diverse schrijvers, artiesten en

introductie van het vrij reizen met

3,7% meer omzet. De negatieve

andere coryfeeën een persoonlijke

NS op de eerste zondag.

trend van twee voorafgaande

ontboezeming deden over een

Dat motiveerde de CPNB in 2013

Boekenweken was daarmee

gouden of zwarte bladzijde uit

tot groot onderhoud aan de

gekeerd.

hun leven. De samenstelling was

Boekenweek nadat een jaar eerder

In haar essay De leeuw en zijn hemd

gevarieerd en uitdagend: Job Cohen,

een meerjarige campagnestijl was

ging Nelleke Noordervliet in op

Hugo Borst, Giovanca, Jörgen

geïntroduceerd: verkorting van

het geschiedenisthema dat aan

Raymann, DJ Isis, Hedy D’Ancona,

11 naar 9 dagen, zaterdag tot en

deze Boekenweek verbonden was:

Erik van Muiswinkel en anderen

met zondag, met het vrij reizen op

Gouden tijden, zwarte bladzijden.

werkten mee. De bibliotheken

de laatste zondag.

Ook Kees van Kooten dook in zijn

ontvingen de bundel positief.

BOEKENWEEK

Gouden tijden, zwarte bladzijden dere campagnes terugkomen. Dan was er nog een interessante samenwerking tussen CPNB, de BankGiro Loterij en het Rijksmuseum. De BankGiro Loterij kreeg in het Boekenweekgeschenk een boekenlegger met een prijsvraag. Als tegenprestatie werd de Boekenweek meegenomen in de communicatie van de BankGiro Loterij, was er een Boekenweekvraag in Miljoenenjacht en was er gedurende de Boekenweek iedere dag een Boekenweekitem in Koffietijd. De online talkshow Boekenweek Live! vond plaats op 20 maart. In de Openbare Bibliotheek Amsterdam ontving presentator Arjen Lubach Kees van Kooten en Edward van de Vendel, auteur van De geluksvinder. Middelbare scholieren konden opdrachten insturen rondom dit boek om een plekje in de uitzending te bemachtigen. Scholieren uit

e aftrap voor de Boekenweek

king met dewebschrijvers.nl. Deel-

het land konden aan de uitzending

was als vanouds het Boeken-

nemers werden uitgenodigd om

deelnemen via Skype en Twitter.

bal â&#x20AC;&#x201C; met een optreden van Joe

hun persoonlijke gouden en zwarte

Boekenweek Live! was trending topic.

Jackson als bijzondere verras-

bladzijden in een verhaal te onthul-

Op zaterdag 23 maart vond in Pop-

sing, dit keer dus op vrijdag. Maar

len. Abdelkader Benali selecteerde

podium 013 in Tilburg het Boe-

de Stadsschouwburg Amsterdam

de 25 beste verhalen, die speciaal

kenbal voor Lezers TiLT plaats.

was niet de enige plek waar die

voor de bibliotheken gebundeld

De dag erna was de twaalfde NS

avond het boek gevierd werd. Ver-

werden als boek ĂŠn e-boek.

Vrij Reizen Dag. Hoeveel reizigers

schillende winkels openden voor

Een ander nieuw fenomeen was de

zouden er ditmaal instappen met

nachtverkoop. Na een feestelijke

Boekentipper, een online applica-

De verrekijker als treinkaartje? Vol-

avond kon om 00.00 uur worden

tie die de lezer helpt thematitels te

gens hoofdsponsor NS waren het

overgegaan tot uitgifte van het

vinden. Door vragen over voorkeu-

er 230.000.

Boekenweekgeschenk.

ren te beantwoorden, komt de le-

Net als vorig jaar was het Boeken-

Naast de Boekenweekbundel was

zer bij titels die precies aansluiten

weekgeschenk ook in Vlaamse

er voor bibliotheekleden een

bij zijn of haar interesses. De Boe-

boekhandels verkrijgbaar, in het

Schrijfwedstrijd, in samenwer-

kentipper sloeg aan en zou in an-

kader van de Literaire Lente.

WEEK VAN HET LUISTERBOEK

Leo Blokhuis en Arthur Japin V

an 22 tot en met 28 april was

had de jury bij het samenstellen

De radio pikte de Week goed op. De

het de Week van het Luister-

van de shortlist vastgesteld. Er

hele week gaf Giel Beelen luister-

boek. Op de openingsdag werd in

werden ruim 6.000 stemmen uit-

boeken weg in zijn programma op

Kunststof Radio (NTR) de uitslag

gebracht, 1.000 meer dan het jaar

radio 3FM.

bekendgemaakt van de verkiezing

ervoor.

Naast het Luistergeschenk kwam

van de Luisterboek Award 2013.

Tijdens de Week gaf de boekhandel

de CPNB met het inspiratiemaga-

Een jury bestaande uit Vincent Bij-

het Luistergeschenk Electrifying

zine LUID. Het marketingbudget

lo (cabaretier), Daan van der Valk

Berlin van Leo Blokhuis cadeau

werd ingezet voor een campagne

(Boekhandel H. de Vries, Haar-

bij besteding van minimaal e 9,95

op Spotify.

lem), Lara Rens (Radio 1), Winfried

aan Nederlandstalige boeken of

Tijdens de Week van het Luister-

Baijens (presentator) en Milouska

dito luisterboeken. ‘Popprofessor’

boek werden 40% meer luisterboe-

Meulens (Jeugdjournaal) stelde

Blokhuis gaf daarop een college

ken verkocht dan gemiddeld in de

een shortlist van tien titels samen

over Berlijn als muzikaal centrum,

zestien weken ervoor.

waaruit het publiek kon kiezen.

van Kurt Weill via David Bowie tot

De winnaar bleek Arthur Japin die

techno. Tegelijk gaven de biblio-

zelf zijn roman Maar buiten is het

theken het geschenk aan nieuwe

feest insprak (Rubinstein). ‘Japin

leden en leners van luisterboeken.

kleurt zijn personages zoals alleen de schrijver zelf dat mag en kan,’

14.350 ex.

SPORTBOEKEN

Juryprijs ĂŠn Publieksprijs E

en van de boekgenres die er de laatste jaren positief uit-

springt is het sportboek. Dat is iets om dubbel te koesteren, want sportboeken zijn een mannengenre. En mannen zijn door de bank genomen minder gretige lezers dan vrouwen.

CPNB ook betrokken bij de organi-

sterdam gewijd aan de Week van

Al enkele jaren wordt er een

satie van de bekendmaking van de

het Sportboek, 8 t/m 16 juni. De

Sportboek van het Jaar gekozen.

tien genomineerden voor de sport-

Nico Scheepmaker Beker, de jury-

Of eigenlijk twee: een juryfavoriet

boekenverkiezing, op zaterdag 20

prijs, ging naar Wilfried de Jong

en een publieksfavoriet. Partners

april op het Pieter Vreedeplein

voor zijn verhalenbundel Kop in

in deze uitverkiezing zijn sport-

in Tilburg tijdens de opening van

de wind (Podium). De Publieksprijs

boekenantiquariaat sportboek.nl,

de Nationale Sportweek. Matthijs

was voor Sjoerd Mossouâ&#x20AC;&#x2122;s boek

Stichting Olympisch Stadion en

Groenewoud presenteerde.

Avondje NAC. Een liefdesverklaring

sportgeschiedenis.nl. In het jaar

De uitslag werd op 10 juni bekend-

(Bertram + de Leeuw). Dit boek

waarin de Kinderboekenweek in

gemaakt tijdens een bijeenkomst

mocht zich tooien met de titel

het teken van sport stond, was de

in het Olympisch Stadion te Am-

Nusportboek van het jaar.

DIORAPHTE JONGERENLITERATUUR PRIJS

John Green en Philip Huff

gemaakt door Stichting Dioraphte. De Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs bestaat uit juryprijzen voor Nederlandstalige en vertaalde literatuur en een Publieksprijs. Op 27 maart werd de stemperiode voor de Publieksprijs geopend met de bekendmaking van de tien nominaties, vijf in elke rubriek. Middels diverse jongerenmedia en websites (waaronder de site van MTV) werd opgeroepen om te stemmen. Wie stemde, maakte kans op een Sony Reader. Philip Huff

De uitreiking van de prijzen vond op 16 april plaats in de School voor Journalistiek in Utrecht. De

n de Angelsaksische wereld is

boek langzaam terrein. Om deze

juryprijzen gingen naar Niemand

Young Adult Fiction al decennia-

opkomst een steuntje in de rug te

in de stad van Philip Huff (De Be-

lang een bloeiend genre, waarin

geven, is de Dioraphte Jongeren-

zige Bij) en Een weeffout in onze

de belevingswereld van jonge

literatuur Prijs in het leven geroe-

sterren van John Green (Lemnis-

mensen zich vertaalt naar kwa-

pen. Georganiseerd door Stichting

caat, vertaald door Nan Lenders).

litatief hoogwaardige literatuur.

CPNB in samenwerking met CJP en

Dit boek bleek ook favoriet bij de

In Nederland wint het jongeren-

Stichting Lezen en mede mogelijk

stemmers. Annemarie Terhell, de voorzitter van de jury (die verder

DAS MAGAZIN FESTIVAL

Heel de stad één leesclub

bestond uit boekverkoper Anne Marie Baud, bibliothecaris Rita Bemelmans en docenten Mariët

at er legio jongeren bestaan die te porren zijn voor het boek,

Engels en Jürgen Peeters), con-

bleek 18 mei op het nieuwe Das Magazin Festival: voor een avond

stateerde helaas dat ‘het Neder-

toverde het avontuurlijke tijdschrift Das Magazin Amsterdam om tot de

landstalig aanbod in 2012 sterk

grootste leesclub van Nederland. Op 30 bijzondere plekken in de stad

achterbleef bij het vertaalde

spraken lezers met hun favoriete auteur over diens werk, eindigend in

werk. Dat kan toeval zijn, maar

een groot feest in De Melkweg. Het kantoor van de CPNB aan de Heren-

het lijkt er toch op dat uitgevers

gracht was één van die locaties. Daar-

jongeren minder prioriteit geven,

naast heeft de CPNB voor Das Maga-

nu er in de boekenwereld harde

zin bemiddeld bij andere culturele

klappen vallen.’

instellingen, manuren ingezet en een financiële bijdrage geleverd.

4 EN 5 MEI

Boekjes in nieuwe huisstijl E

lk jaar brengt de CPNB voor het Nationaal Comité 4 en 5

mei de toespraken bij de Nationale Herdenking en de Viering van de Bevrijding in de boekwinkel. Voorafgaand aan de herdenking op de Dam in Amsterdam werd de 4 meivoordracht in De Nieuwe Kerk gehouden door Pauline Broe-

een pakket met fakkelstickers om

in de avonduren van 5 mei. De

kema, onder de titel ‘Geef mij onze

uit te delen. Meer en meer schiet

CPNB ondersteunde het Nationaal

klei maar!’. De ochtend erop hield

de fakkel wortel als 21ste-eeuws

Comité bij de ontwerperskeuze

Ernst Hirsch Ballin in de Dom-

symbool voor de meidagen.

hiervoor. De keus viel op Studio

kerk te Utrecht de 5 meilezing Een

De vormgeving van de boekjes

Ron van Roon.

verbond van vrijheid. De CPNB ver-

werd ingebed in een nieuwe huis-

Het grote jubileumboek Breekbare

spreidde het boekje met de twee

stijl die het Nationaal Comité liet

dagen, dat de CPNB in 2012 samen

toespraken in hardcoverversie

ontwikkelen voor de bijeenkomst

met het Nationaal Comité uitgaf,

naar de openbare bibliotheken en

in De Nieuwe Kerk, de start van de

werd gedurende de drie maanden

bracht voor e 5 een softcover in de

Nationale Viering van de Bevrij-

van het voorjaar in prijs verlaagd.

boekhandel. Boekhandels die de

ding en het Bevrijdings-

boekjes afnamen kregen als bonus

concert op de Amstel

KONINGSVAART

Schrijvers op het IJ

p 30 april was het Kroningsdag. Na de plechtigheden in het Koninklijk Paleis en De Nieuwe Kerk maakte de kers-

verse koninklijke familie een rondvaart over het IJ. Tijdens die rondvaart presenteerden verschillende takken van sport en cultuur zich aan de Koning en daarmee ook aan miljoenen tv-kijkers over de hele wereld. De letteren mochten in die sport- en cultuurschouw niet ontbreken, maar hoe presenteer je een solitaire bezigheid als lezen op een van de meest publieke dagen die er te bedenken valt? Daar werd het volgende op gevonden: een schrijversboot. Deel van het nautische decor dat, naast het prachtige voorjaarsweer, de koningsvaart tot een plaatje maakte. Aan boord bevonden zich onder meer Marjan Berk, Renate Dorrestein, Philip Hopman, Ted van Lieshout, Jan Paul Schutten, Rosita Steenbeek, Harmen van Straaten en Edward van de Vendel. De schrijversboot was uitgerust met het toepasselijke Marsmancitaat Denkend aan Holland zie ik breede rivieren traag door oneindig laagland gaan. Toen de cameraploeg de boot enterde, voerde Renate Dorrestein, voorzien van oranje maxibril, het woord.

JUNI – MAAND VAN HET SPANNENDE BOEK

Feest met kogels en dolken

34 J

uni - Maand van het Spannende

lerfans – onder hoofdredactie van

Boek vond in 2013 voor de 25ste

Sander Verheijen. Dit nummer had

keer plaats! Een dergelijke mijl-

een speciale focus op het 25-jarig

paal vraagt om een feestje en daar-

bestaan van Juni - Maand van het

om stond de Maand dit jaar geheel

Spannende Boek. Bibliotheken

in het teken van het 25-jarig jubi-

konden het magazine goedkoop

leum en de uitgroei van het genre

inkopen.

in die periode tot één van de popu-

Na de succesvolle introductie van

lairste genres in boekhandel en bi-

Auteur van het geschenkboek

De Boekentipper bij de Boeken-

bliotheek. Dit alles onder het wel-

was dit jaar Loes den Hollander.

week zette de CPNB ter gelegen-

luidende motto 25 jaar Juni - Maand

Zij schreef het spannende boek-

heid van de Maand een Spannende

van het Spannende Boek.

je Nooit alleen. Bij besteding van

Boekentipper online.

De POS-materialen in boekhan-

e 12,50 aan Nederlandstalige boe-

De junimaand liet een omzetstij-

del en bibliotheek waren geheel in

ken kregen klanten dit verhaal ca-

ging zien van 9,6% aan spannende

stijl opgetrokken en verbonden de

deau in de boekhandel.

boeken ten opzichte van een jaar

thema’s feest, boeken en misdaad.

De bibliotheek kon ook iets cadeau

eerder. Inferno van Dan Brown was

Zo was er de boeken(om)legger en

geven aan nieuwe en bestaande le-

daar natuurlijk zwaar medeplich-

waren er diverse affiches, banieren

den: Crimezone magazine, een full

tig aan, maar ook Nicci French,

en makelaarsborden met afbeel-

color kwartaalmagazine gemaakt

Karin Slaughter, Suzanne Vermeer

dingen van boeken, dolken en ko-

door de redactie van Crimezone.

en Loes den Hollander gingen grif

gels, alles in een feestelijk tintje.

nl, de populairste site voor thril-

over de toonbank.

597.500 ex.

AVOND VAN HET SPANNENDE BOEK

Jubileum met Nicci French en Karin Slaughter D

e Avond van het Spannende

revaar (Algemeen Dagblad).

nootschap van Nederlandse Mis-

Boek, met speciaal vanwege

De Gouden Strop ging naar Mi-

daadauteurs (GNM).

het 25-jarig jubileum grote namen

chael Berg (pseudoniem van Mi-

Daarnaast was er in het kader van de

onder de optredende auteurs als

chel van Bergen Henegouwen),

Maand een speciale MuseumMaan-

Nicci French en Karin Slaugh-

voor zijn thriller Nacht in Parijs

dag, op 17 juni. Onder het motto De

ter, viel op 30 mei en vond voor

(The House of Books). De prijs

week is nog nooit zo spannend begon-

de tweede maal plaats in Felix

werd voor de 27ste keer uitge-

nen waren thrillerauteurs die dag in

Meritis in Amsterdam. De avond

reikt en bestond uit een geldprijs

ruim twintig musea door heel Ne-

begon met de uitreiking van De

van e 10.000 en een sculptuur

derland gastconservator, gaven ze

Gouden Strop en Schaduwprijs.

van Marianne van den Heuvel.

een rondleiding of waren zij op een

Aan juryvoorzitter Annemarie

De Schaduwprijs voor het beste

andere manier betrokken bij een in-

van Gaal de eer om De Gouden

thrillerdebuut ging naar Walter

teressante expositie. Met Daniëlle

Strop uit te reiken. De jury be-

Lucius (pseudoniem van scena-

Hermans in het Centraal Museum

stond verder uit Lieke Kézér (Ve-

rist en producent Walter Gover-

Utrecht, Tomas Ross in het Rijks-

ronica Magazine), Irene Start (El-

de) voor zijn boek De vlinder en de

museum Amsterdam, Loes den Hol-

sevier), Theo Hakkert (De Twent-

storm (A.W. Bruna). Beide prijzen

lander in Museum Het Dolhuys in

sche Courant Tubantia) en Gijs Ko-

zijn een initiatief van het Ge-

Haarlem. En vele anderen.

Bram Dehouck, Walter Lucius, Wendela de Vos

KINDERJURY

Stilton & Sikkel

Workshop in de Kinderjurybus

p 19 juni werd de Prijs van de

kreeg de Pluim van de Senaat. Het

van Kinderjurypartner Hyves.

Nederlandse Kinderjury voor

was de Senaat opgevallen dat haar

Tyche van Bommel verzorgde de

6-9 jaar gewonnen door Geronimo

boek het enige boek bij de top 5

presentatie.

Stilton met Fantasia VII (De Wak-

was dat helemaal alleen uit tekst

Tijdens de stemperiode deed de

kere Muis). Bij de 10-12-jarigen

bestond. De jongere Senaatsleden

Kinderjurybus door het hele land

ging de prijs naar Manon Sikkel

gaven hun Pluim aan De wraak van

27 plekken aan, waarvan 21 met

met Voor wie doe jij een moord? door

Lorre van Tosca Menten (Van Goor).

workshop.

IzzyLove (Moon). Het waren dezelf-

Isolde Hallensleben presenteerde.

Terwijl de betrokkenheid van de

de winnaars als vorig jaar, Geroni-

Met 30.000 bleef het aantal stem-

kinderen buiten kijf staat, daalt de

mo Stilton bleek al voor het vierde

men vrijwel stabiel. ABN AMRO

afname van Kinderjury-pakketten

jaar op rij de populairste.

trad voor het achtste jaar op als

door boekwinkels, bibliotheken

Op een vrolijke bijeenkomst in

hoofdsponsor.

en basisscholen. De CPNB wil deze

Hotel de Goudfazant te Amster-

Tussen 6 maart en 17 mei werd er

ontwikkeling pareren door nog

dam reikten de Senaatsleden de

gestemd. Op die begindatum in-

zwaarder in te zetten op het karak-

prijzen uit. Manon Sikkel was niet

stalleerden Paul van Loon en Jan-

ter van de Kinderjury als leesbe-

alleen de favoriet van de stemmers

neke Schotveld de Senaatsleden in

vorderingsactie.

maar ook van de Senaatsleden, ze

het Amsterdamse hoofdkantoor

EDUCATIE

Meer inspanning richting scholen verspreiding van De Kinderboeken-

line tv-uitzendingen Boekenweek

gids, die de Kinderboekenweek, de

Live! en Nederland Leest Live! lijkt

Nederlandse Kinderjury, De Natio-

een vehikel gevonden dat CPNB-

nale Voorleesdagen en de Nationa-

campagnes twee maal per jaar

le Voorleeswedstrijd van Stichting

in een flink aantal klassen van

Lezen presenteert, nog eens een

het voortgezet onderwijs brengt.

stuk ge茂ntensiveerd. Het onderwij-

Tegelijk wint het maken van cam-

zersplatform PrimaOnderwijs.nl

pagnewebsites voor leerlingen 茅n

ondersteunde De Kinderboekengids

leerkrachten aan belang. Daarbij

met redactionele aandacht in het

werkt de CPNB intensief samen

magazine en met nieuwsbrieven.

met Stichting Lezen.

De CPNB verspreidde via dit kanaal

Al met al voor de CPNB voldoende

een extra flyer.

reden om in 2013 zwaarder op

Lang is gezocht naar de beste ma-

educatie in te zetten. Een in 2012

nier om het voortgezet onderwijs

vertrokken medewerker die onder

bij CPNB-campagnes te betrekken.

andere educatie in haar porte-

Veel leuke plannen liepen spaak

feuille had, werd vervangen door

op de geringe ruimte die er in de

twee parttimers, beiden speciaal

curricula overblijft. Met de on-

met educatie belast.

DE KINDERBOEKENGIDS

2013 / 2014

anouds is het basisonderwijs een voorname partner van de

Klaar voor de start!

CPNB. Kijken we naar de Kinderboekenweek, dan is het niet overdreven te stellen dat de basisscholen het belangrijkste campagnepodium vormen, belangrijker dan de openbare bibliotheken en de boek-

ALLE CAMPAGNES OP EEN RIJ: KINDERBOEKENWEEK 2013

winkels. Het uniek hoge bereik in

DE NATIONALE VOORLEESDAGEN 2014

de doelgroep van de Kinderboe-

DE NEDERLANDSE KINDERJURY 2014

kenweek is vooral aan de scholen

DE NATIONALE VOORLEESWEDSTRIJD 2013/2014

te danken. Al in 2003 is de CPNB begonnen het basisonderwijs in het voorjaar op de hoogte te brengen van alle relevante activiteiten in het komende schooljaar. Dit jaar in mei werd de

Bestellen v贸贸r vrijdag 14 juni op www.cpnb.nl/onderwijs

40 ZILVEREN GRIFFELS, PENSELEN EN PALETTEN

Midzomer Kinderboeken Borrel

it jaar geen Griffeldiner. Het

de beslissing van de CPNB om het

ruimte zijn voor boekenvakkers

traditionele etentje waarbij

Griffeldiner te vervangen door de

om elkaar te spreken en gezamen-

de winnaars van de Zilveren Grif-

MidzomerKinderboekenBorrel

lijk te proosten op het kinderboek.

fel hun prijs uitgereikt kregen â&#x20AC;&#x201C;

was weloverwogen.

Uitgeverijen werd gevraagd om

een week voor het Kinderboeken-

Wie weet kon de MidzomerKin-

alle auteurs van wie in 2012 een

bal â&#x20AC;&#x201C; werd afgeschaft. In plaats van

derboekenBorrel uitgroeien tot

boek verscheen uit te nodigen.

het diner kwam er een Midzomer-

een mooie aanvulling op het Kin-

Hierbij zaten dan automatisch ook

KinderboekenBorrel. Nee, niet alle

derboekenbal, waar de kinderen

de kanshebbers op een Zilveren

kinderboekauteurs en uitgevers

centraal staan. Tijdens de Midzo-

Griffel, Zilveren Penseel, Zilveren

waren in eerste instantie te spre-

merborrel zou er, in tegenstelling

Palet of een Vlag en Wimpel. Ver-

ken over deze nieuwe opzet. Maar

tot op het Kinderboekenbal, meer

der werd gevraagd belangrijke au-

teurs uit hun fonds en belangrijke

bassadeur Jacques Vriens en weten-

van Roon en Thomas de Veen. De

relaties, zoals een boekhandelaar

schapsjournalist Mark Mieras, wer-

Griffeljury gaf tien boeken een

of jeugdbibliothecaris, een uitno-

den de Zilveren Paletten, Penselen

Vlag en Wimpel, de Penseeljury

diging te sturen. Op die manier

en Griffels uitgereikt.

drie.

kon iedereen die iets bijdraagt aan

In de Griffeljury zaten dit jaar Aad

Na afloop werd er geborreld in de

het Kinderboekenvak aanwezig

Meinderts (voorzitter), Elly Bart,

Zuiveringshal West en keek iedere

zijn.

Marjon Kok, Menno Daamen en

aanwezige positief terug. Het was

Donderdagmiddag 27 juni was het

Patricia van Keulen. De Penseel- en

een inspirerende middag waarin

moment daar, op het Westergaster-

Paletjury bestond uit Annemies

weer duidelijk naar voren kwam

rein in Amsterdam. Na enkele spre-

Broekgaarden (voorzitter), Erica

hoeveel prachtige kinderboeken

kers, onder wie Kinderboekenam-

Ringelberg, Jolanda Klaassen, Ron

Nederland rijk is.

ZOMERLEZEN

Mondhygiëne! Haarverzorging! Boeken!

as in 2012 LINDA.Magazine de partner voor Zomerle-

zen, dit jaar werkte de CPNB samen met Etos. Met 541 vestigingen is Etos een van de gootste drogisterijketens van het land. Tussen 8 en 21 juli kregen Etosklanten bij besteding van minimaal e 10 een kortingsbon van e 5, geldig bij aankoop van een van 25 populaire boeken in de boekwinkel, zowel fysiek als online. In te wisselen tot en met 31 augustus. De keuze van de boeken werd gemaakt door een comité van Etos en boekverkopers. Ruim een half miljoen bonnen ging bij Etos langs de kassa’s. De drogisterijketen ondersteunde de actie met winkelmateriaal, vermelding in 4,6 miljoen huis-aanhuisfolders en inzet van hun online media. De bon ging vergezeld van een flyer met de 25 uitverkozen boeken. Sommige Etosfilialen pakten extra uit met boekenuitstallingen. De CPNB stelde de boekwinkel in de gelegenheid winkelmateriaal af te nemen. De korting werd door uitgever en boekverkoper gedeeld. Het aantal verzilverde vouchers was ongeveer volgens verwachting.

BOEKENBAL 1997

Carmiggelt terecht

p het Boekenbal 1997 ging er iets

mis. Toen de laatste feestgangers dat jaar de Amsterdamse Stadsschouwburg uit waren gestommeld, was niet alleen de decoratie meegenomen, zoals het hoort, maar ook een bronzen portretkop van Simon Carmiggelt, bezit van de Stadsschouwburg. En dat hoorde niet. Excuses, zoekacties en ten slotte een verzoek aan beeldhouwster Dieuwke Abma-ter Horst om een nieuwe kopie van Carmiggelt te leveren. Hetgeen gebeurde.

POSTZEGELS

In de zomer van 2013 liep een

Er zijn nog steeds Belgen

Maastrichtse handelaar over een rommelmarkt in Lommel in Belgisch Limburg, toen zijn oog viel op een Carmiggeltkop. Hij kocht het beeld met de bedoeling het ergens in het Amsterdamse door te verkopen. Met vermijding van juridisch gesteggel, kocht de CPNB het beeld van hem. Op 23 augustus overhandigde adjunct-directeur Gijs Schunselaar het verdwenen exemplaar aan Stadsschouwburgdirecteur Melle Daamen. Die nu dus de trotse eigenaar is van twee Carmiggelts.

nder het motto Grenzeloos Nederland gaf PostNL in augustus vier postzegelvelletjes uit gewijd aan culturele wisselwerkingen tus-

sen Nederland en België. De zegels gaan in op de deelterreinen schilderkunst, bouwkunst en literatuur. De literatuur is ditmaal niet verbeeld door het G R middel E N Z E van L O schrijversportretten O S N E D E R L A N–Ddan & wordt BELG I Ëweer schilderkunst of fotografie. Ontwerpers Barends en Pijnappel – Nederlandse ontJAKoB SMITS/De vlakte

werpers die al zeventien jaar in Antwerpen wonen en werken – kozen ervoor een plank met toepasselijke boeken op de zegels te zetten. Wie die boekruggen afspeurt, stuit op drie CPNB-uitgaven. De Boekenweekgeschenken In1915de[BAL]mist van het schimmenrijk van Brusselaar W.F. RIK WoUTERS Aprèsmidi à Amsterdam Hermans en Heldere hemelHENRY van Antwerpenaar Tom Lanoye, het eerste geVAN DE VELDE/Museum Hoenderloo 1923 schenk dat ook in Vlaanderen gedistribueerd werd. Ook is er het Boekenweekessay Sire, er zijn geen Belgen van Jeroen Brouwers, uitgebracht in 1988, toen Vlaanderen thema van de Boekenweek was. NEUTELINGS RIEDIJK/MAS Antwerpen 2011

Saillant detail: tussen het moment dat het beeld weer opdook en dat het terugkeerde in de Stadsschouwburg overleed Dieuwke Abma, 87 jaar oud. Nederlandse schrijvers hielden kortere of langere tijd verblijf in België, Belgische auteurs bivakkeerden in Nederland. Een bloemlezing: Multatuli schreef Max Havelaar in 1859 op een armoedig zolderkamertje in Brussel. Willem Elsschot zette in 1910 in Rotterdam, daartoe aangespoord door een bevriende collega bij de Schiedamse werf Gusto, zijn belevenissen in een

MANUSCRIPTA

Op de Uitmarkt

Tatiana de Rosnay signeert

m nog meer mensen kennis

Op zaterdagmiddag werd daar in

handel Paard van Troje in Gent,

te laten maken met Manus-

samenwerking met het Nederlands

vanwege het varen van een eigen

cripta, de jaarlijkse opening van

Letterenfonds de Europese Litera-

koers, los van alle trends in deze

het boekenseizoen, zocht de CPNB

tuurprijs uitgereikt door juryvoor-

woelige tijden. Hij kreeg de Albert

samenwerking met de Uitmarkt,

zitter Alexander Rinnooy Kan. De

Hogeveen Bokaal uitgereikt uit

die voorheen altijd een weekeinde

prijs, een geldbedrag van e 10.000

handen van juryvoorzitters Rob

eerder plaatsvond. Manuscrip-

voor de schrijver en e 2.500 voor de

Waumans en Ivo Victoria. Andere

ta kreeg zo de mogelijkheid het

vertaler van het bekroonde boek,

kanshebbers waren José Ferdinan-

nieuwe boekenseizoen te vieren

ging naar Limonov van Emmanuel

dus (Het Leesteken, Purmerend),

met een cultureel geïnteresseerd

Carrère in vertaling van Katelijne

Veronie Snijder (Boekhandel Kra-

publiek van 500.000 bezoekers. Het

de Vuyst en Katrien Vandenberghe

mer, Winterswijk), Marischka

boekenfestival kreeg een zelfstan-

(De Bezige Bij).

Verbeek (Savannah Bay, Utrecht)

dige plek op het Museumplein –

Op zondagmiddag werd bekend-

en Cor Wiersma (Boekhandel Los,

los van de jaarlijkse Boekenmarkt

gemaakt wie de Elspeet Boekver-

Bussum).

op de Uitmarkt met de bekende

koper van het Jaar was geworden.

uitgeversstands.

Dat bleek Bart van Aken van Boek-

Wim Brands, Abdelkader Benali

Manuscripta en de Uitmarkt von-

Saskia Noort praatten openhartig

de Manuscripta Bar een vakbor-

den plaats op 31 augustus en 1 sep-

over liefde en seks. Special guest

rel. Hier konden mediamensen,

tember. De entree op beide dagen

was Tatiana de Rosnay, bekend van

uitgeverijen bibliotheekmede-

van deze zevende editie was gratis.

de internationale bestseller Haar

werkers en boekverkopers elkaar

Wederom was een grote diversiteit

naam was Sarah. Op zondag gaf zij

ontmoeten.

aan auteurs geprogrammeerd. Op

een preview van haar nieuwe boek

de podia Schrijversparade en OBA

Onvoltooid verhaal (Artemis & Co.).

Theater van ’t Woord en in enkele

Leon Verdonschot, Zarayda Groen-

kleinere festivaltenten, gaven ver-

hart, Andrea van Pol, Dolf Jansen,

schillende auteurs een preview

Hadassah de Boer en Wim Brands

van hun nieuwe boek. Zo ook

verzorgden de interviews.

Angela Groothuizen, zij schreef

Op beide dagen organiseerde de

Paula en Khalilo, lekker schooieren

CPNB tussen vier en zes uur bij

Peter Buwalda

(Xander), het eerste deel van haar nieuwe kinderboekenserie. Actrice Nadja Hüpscher observeerde

GOUDEN BOEKEN

jarenlang mensen op straat voor

Vijf keer goud en één platina

In het wild (Atlas Contact) en kwam hierover vertellen. Vinologen Nieen wijntje open met onder ande-

ren Mirjam Rotenstreich, Arthur

op 30 augustus in het programma Voetbal International een Gouden boek

Japin, Franca Treur en taalkenner

uit aan René van der Gijp. De biografie Gijp, geschreven door Michel van

Wim Daniëls. Jan Heemskerk en

Egmond (Voetbal International), was 250.000 keer over de toonbank ge-

colaas Klei en Ilja Gort trokken

an het begin van het nieuwe boekenseizoen werden voor de tweede maal Gouden Boeken uitgereikt. Zo reikte Johan Derksen

gaan en had daarmee de gouden status bereikt. Tevens was er tijdens het Manuscriptaweekend een Gouden Boek voor Inferno van Dan Brown (Luitingh-Sijthoff), Zomerhuis met zwembad van Herman Koch (Anthos), Een keukenmeidenroman van Kathryn Stockett (Mistral) en Bonita Avenue van Peter Buwalda (De Bezige Bij). De maandag erna kreeg Paulien Cornelisse in De Wereld Draait Door een Platina Boek uit handen van Matthijs van Nieuwkerk. Haar bestseller Taal is zeg maar echt mijn ding (Atlas Contact) was maar liefst 500.000 keer verkocht. Cornelisse was daarmee de eerste Nederlandse auteur om platina te ontvangen sinds de introductie van dit Bart van Aken

nieuwe fenomeen aan het begin van 2013.

DROOMBOEK

Via de boekhandel naar publiek Boekwinkels kregen het recht bij deze actie de oranje strik van het Nationaal Comité te voeren, de officiële erkenning voor mensen en organisaties die het Comité ondersteunen in zijn taak. Voor elke vestiging van de openbare bibliotheek kwamen er twee exemplaren beschikbaar. Een digitale versie van het boek kwam beschikbaar via mijndroomvooronsland.nl. Van die mogelijkheid maakten 55.000 mensen gebruik. Toen de ophaalperiode op 1 oktoHans Weijers overhandigt het eerste exemplaar

ber eindigde, was op veel plekken nog niet aan de vraag voldaan. Vandaar dat er vanaf 31 oktober een extra ophaalperiode kwam,

n de aanloop naar de troonswis-

houdens een voucher in de bus,

met bijgedrukte boeken.

seling vatte het Nationaal Co-

goed voor 1 exemplaar in een

In totaal vond het Droomboek tot

mité Inhuldiging het plan op voor

boekwinkel naar keuze. Op don-

het eind van het jaar de weg naar

een boek met dromen van Neder-

derdag 5 september overhandigde

1,45 miljoen Nederlandse huis-

landers, bestemd voor de kersverse

Hans Weijers, voorzitter van het

houdens. Waarmee de boekverkop-

Koning. En om dat boek vervol-

Nationaal Comité Inhuldiging in

ers een forse klus hebben geklaard.

gens beschikbaar te stellen aan elk

Rijksmuseum Paleis Het Loo aan

Nederlands huishouden.

de Koning het eerste exemplaar

De Nationale Postcodeloterij werd

van Mijn droom voor ons land. Inspi-

bereid gevonden de kosten te

ratie voor de Koning. Die dag vanaf

dragen. Uit 6.500 binnengekomen

18.00 uur konden de winkels los

dromen selecteerde een jury er 300

met de boeken.

voor opname in het boek. Uitgeverij Nieuw Amsterdam zorgde voor de redactie en de productie. De dromen, vaak ook in de vorm van tekeningen, werden in acht categorieën onderverdeeld. Als distributiepartner schakelde het Nationaal Comité de CPNB in, en dusdoende alle boekwinkels. Eind augustus kregen alle huis-

DROOMBOEK

Alle kassa’s gekoppeld D

e CPNB zette de exemplaren

zicht? Komen die extra mensen

is het niet eenvoudig om het ieder-

van Mijn droom voor ons land

überhaupt? Voor de een waren

een naar de zin te maken. Voor de

uit op basis van eigen ervaring

extra klanten hartstikke welkom,

CPNB was het in ieder geval een

met het Boekenweekgeschenk,

voor een ander veel minder. Bij

verrijkende ervaring.

de grootte van de winkel en het

zo’n spontaan en massaal project

daarbij behorende verzorgingsgebied. Om de ongekend grootschalige distributie van het boek goed te laten verlopen, werden twee bijzondere stappen gezet. In samenwerking met Boekenbon bv en de gespecialiseerde dienstverlener Intersolve werd een centrale voorraadadministratie opgetuigd, waarmee op de voet te volgen was in welke winkels er hoeveel boeken waren afgehaald. Dat systeem kon alleen draaien als het data kon verwerken uit alle zeventien kassasystemen die de Nederlandse boekhandel rijk is. Dat vergde nauwe samenwerking met de leveranciers daarvan. Zo konden snel boeken nageleverd worden op punten waar het hard liep of teruggenomen worden op plaatsen waar de animo tegenviel. De andere maatregel was het inrichten van een aparte klantenservice met ruime openingstijden, alleen voor het Droomboek. Hier konden de boekverkopers met al hun vragen terecht. Af en toe gebruikten ze de klantenlijn ook om stoom af te blazen als iets aangaande het project hen hoog zat. Komen er mensen de winkel in die geen klant zijn? Gaan die wat extra’s kopen? Of houden ze alleen maar het personeel bezig en benemen ze de vaste klanten het

GOUDEN LIJST

‘Sterk werk’ en ‘heerlijk feelgood boek’ V

ijf boeken waren genomi-

pold) en Rotmoevie van Marian

Over Rotmoevie zei de jury: ‘Marian

neerd voor De Gouden Lijst

De Smet (Moon). In de categorie

De Smet heeft met dit ontroerende,

2013, de prijs voor het beste jeugd-

vertaalde boeken waren de nomi-

herkenbare, grappige zomerse,

boek in de leeftijd 12 tot 15 jaar.

naties Ik zal er zijn van Holly Gold-

spannende en gevoelige verhaal

Deze prijs, ooit een initiatief van

berg Sloan (Querido, vertaald door

sterk werk geleverd’. En over Ik

Ted van Lieshout en Hans Verheij,

Pauline Michgelsen) en Gesplitst

zal er zijn meldde het juryrapport:

dicht het gat tussen de Zilveren en

van Neal Shusterman (Lemniscaat.

‘Het is een heerlijk feelgood boek,

Gouden Griffels (tot twaalf jaar)

vertaald door Lydia Meeder).

dat leest als een film en dat je keer

en de Dioraphte Jongerenlitera-

Op zaterdag 14 september werden

op keer kunt lezen zonder dat het

tuur Prijs (vanaf vijftien jaar). Aan

de winnaars tijdens de Middag

inboet aan kracht.’

de prijs is per categorie een bedrag

van het Kinderboek in de Open-

Op dezelfde middag werd ook nog

van e 1500 verbonden.

bare Bibliotheek in Amsterdam

een Gouden Boek uitgereikt. Uit-

In de categorie oorspronkelijk

bekendgemaakt. In de categorie

geverij De Fontein ontving namens

Nederlands waren dat Rebel met

oorspronkelijk Nederlands won

Jeff Kinney uit handen van Eppo

vleugels. Het verhaal van Icarus van

Rotmoevie van Marian De Smet. Bij

van Nispen een Gouden Boek voor

Marcel Roijaards (Querido), Zwarte

de vertaalde boeken won Ik zal er

meer dan 100.000 exemplaren van

zwaan van Gideon Samson (Leo-

zijn van Holly Goldberg Sloan.

Het leven van een loser, deel 1.

Pauline Michgelsen, Mirjam Bot, Lydia Meeder, Marian De Smet, Gideon Samson

FILM BY THE SEA

Ontmoet een schrijver in Vlissingen

Antti Jokinen

ls vanouds besteedt het

met deze roman de European

Thomas Rosenboom, Christine

Zeeuwse filmfestival Film by

Book Prize.

Otten, Herman Brusselmans en

the Sea aandacht aan boekver-

In het raamprogramma van het

Adriaan van Dis. Op de slotdag

filmingen. Tussen 13 en 22 sep-

festival gaf Arjen Lubach een

van Film by the Sea kon het pu-

tember 2013 dongen twaalf films

schrijfworkshop en waren er

bliek dat de CPNB Film- en Litera-

mee naar de Dioraphte Film- en

exclusieve literaire lunches met

tuurroute opging, drie films voor

Literatuuraward, met in de jury

Marjan Berk, Tommy Wieringa,

de prijs van twee zien.

Mijke de Jong, Tatjana van Zanten, Monic Hendrickx, Huub van der Lubbe en Adriaan van Dis. Rinus Ferdinandusse trad weer op als

FOTOWEEK

Ook in bibliotheken

toe aan The Attack van de Liba-

nees Ziad Doueiri, naar de roman

van gerenommeerde fotografen enorme prijzen betaald en ook histori-

L’attentat van de Algerijnse auteur

sche fotoboeken zijn veelgezocht, geholpen door het feit dat fotoboe-

Yasmina Khadra (Atlas Contact).

ken vaak lastig herdrukbaar zijn.

De Film by the Sea Publieksprijs

In deze interessante omgeving namen het Nederlands Fotomuseum in

Rotterdam en zijn Amsterdamse collega Foam het initiatief voor een

Purge van de Finse cineast Antti

nationale Fotoweek. De eerste werd gehouden van 20 t/m 29 september.

Jokinen, naar de roman van zijn

Het prille evenement werd meteen uitgerust met een thema: Kijk! Mijn

landgenoot Sofi Oksanen die in

familie. Musea, fotogaleries, fotografenstudio’s en bibliotheken kregen

het Nederlands verscheen als

de gelegenheid om partner van de Fotoweek te worden en eigen activi-

Zuivering (Anthos). Oksanen won

teiten in dit kader op touw te zetten. Voor de partners kwamen pop-up

voorzitter. De jury kende de prijs

ederland telt ongeveer net zo veel fotografen als bondscoaches; zowat iedereen fotografeert. Tegelijk worden voor vintage prints

fotostudio’s beschikbaar, met het doel om online het Grootste Familiealbum van Nederland te creëren. De CPNB ondersteunde de Fotoweek met een nieuwsbrief naar de bibliotheken. Een zevental bibliotheken werd Fotoweekpartner.

DE BEST VERZORGDE BOEKEN

Gouden fotoboek

e selectie Best Verzorgde Boe-

legenheid verscheen de jaarlijkse

gesponsord door papierleveran-

ken 2012 werd samengesteld

catalogus, ditmaal ontworpen

cier Antalis, Almere,

door een jury bestaande uit uitge-

door Studio Joost Grootens.

L. van Heek Textiles, fabrikant

ver Peter de Winter, drukwerkadvi-

In de loop van het jaar waren er

van boekbandmateriaal in Losser

seur Johan Holterman, academie-

Best Verzorgde Boekenexposities

en collectieve rechtenorganisatie

docent Ada Lopes Cardozo en de

in Matosinhos (Portugal), Poznán

BNO/Pictoright. In de organise-

ontwerpers Rob van den Nieuwen-

(Polen), Taipei (Taiwan), Wenen

rende Stichting De Best Verzorgde

huizen en Marlies Visser.

en Tokyo, en op de boekenbeur-

Boeken werkt de CPNB samen met

Deze 54ste selectie was de Neder-

zen van Leipzig, Buenos Aires en

ontwerpersorganisatie BNO en de

landse inzending naar Schönste

Frankfurt.

Grafische Cultuurstichting.

Bücher aus aller Welt, de wereld-

De Best Verzorgde Boeken worden

schoonheidswedstrijd voor het boek in Leipzig, waar de internationale jury Best Verzorgde Boeken uit 31 landen beoordeelde. Het fotoboek Cette montagne c’est moi van Witho Worms, ontworpen door Hans Gremmen, won er een gouden medaille. Van 14 september tot en met 27 oktober waren De Best Verzorgde Boeken 2012 te zien in het Stedelijk Museum Amsterdam. Bij die ge-

GOUDEN PENSEEL EN GULDEN PALET

Penselen in het Rijksmuseum D

e Zilveren Penselen waren al bekendgemaakt tijdens de

Tom Schamp, Sylvia Weve

MidzomerKinderboekenBorrel op 27 juni. Op 25 september zou dan ontsluierd worden welk boek bekroond werd met het Gouden Penseel. Het werd Aan de kant, ik ben je oma niet!, geïllustreerd door Sylvia Weve en geschreven door Bette Westera (Gottmer). Sylvia Weve ontving de onderscheiding die avond in het Rijksmuseum Amsterdam. Het Gulden Palet, de bekroning voor het werk van een buitenlandse illustrator, werd uitgereikt aan Tom Schamp voor Het leukste abc ter wereld (Lannoo). Aansluitend werd de tentoonstelling Penselen in het Rijksmuseum

naar kunst te leren kijken met be-

alfabet luidt toepasselijk: “Zoveel

geopend. Tot en met 10 december

hulp van de illustraties die zij ken-

onzin zag ik zelden” – maar wát

2013 waren hier de originele pren-

nen uit hun eigen boeken.

een geestige, spannend uitgevoer-

ten te zien van de winnaars van de

Volgens de jury bevestigt ‘Aan de

de, originele onzin!’

Penselen, de Paletten en de Vlag en

kant, ik ben je oma niet! de kracht

Wimpels van de Penseeljury. Pen-

van het papieren boek: er is geen

selen in het Rijksmuseum is een jaar-

betere vorm denkbaar om deze il-

lijkse samenwerking tussen het

lustraties tot hun recht te laten ko-

Rijksmuseum en de CPNB. Doel is

men.’ Over Het leukste abc ter wereld

kinderboekillustraties een eigen

tekende de jury op: ‘De begeleiden-

platform te bieden en kinderen

de tekst bij de laatste letter van het

KINDERBOEKENWEEK

Hollen en stilstaan

KINDERBOEKENWEEK

261.500 ex.

384.000 ex.

47.500 ex. 5.100 ex.

11.000 ex. 160.050 ex. 71.000 ex.

e Kinderboekenweek met

naar van de Gouden Griffel, Spin-

als motto Klaar voor de start!

der van Simon van der Geest (Querido) reikte tot de vierde positie.

vond plaats in een dalende markt en deelde in die trend. In sommige

ruim 13 en 10,5. De gemiddelde

Op het Kinderboekenbal ontving

winkels was het hollen, in andere

prijs van het verkochte kinder-

de auteur zijn prijs uit handen

stilstaan. Ook binnen de winkel

boek was vorig jaar opgedreven

van ‘blade babe’ Marlou van Rhijn,

was het beeld grillig – op sommige

door het net verschenen Nederland

Paralympisch kampioen op de 200

dagen stervensdruk met kinderen,

van Charlotte Dematons en keerde

meter hardlopen. Twee jaar gele-

ouders en grootouders, op andere

nu terug naar een normaler ni-

den was Simon van der Geest ook

dagen had je overal zicht op de

veau. Net als het hele jaar door,

boeken. Over de hele linie daalde

staken ook in deze Kinderboeken-

voor de deelnemende winkels de

week de cijfers van het kinderboek

omzet van kinderboeken met 10

gunstig af tegen die van het alge-

naam. Boekverkopers toonden

en de afzet met 6 procent. In zaken

mene boek.

zich tevreden over deze winnaar

al winnaar van de Gouden Griffel – een bijzonder resultaat voor een auteur met drie boeken achter zijn

die wel kinderboeken voeren maar

De openingsweek bracht 23 kin-

van het Griffelgoud. Zij vonden het

niet aan de campagne deelnamen

derboeken in De Bestseller 60 en

echt een winnaar voor de kinderen,

waren de minnen respectievelijk

zes in de top 10. De kersverse win-

niet alleen voor hun ouders.

Deze 59ste Kinderboekenweek

En dan was Klaar voor de start! ook

gaf weer enkele aardige staaltjes

nog de naam van een game. Via

van Leesgehandicapten maakten verschijning mogelijk. Ten slotte

BuchverflĂźssigung te zien. Zo was

behendigheid op de atletiekbaan

werd er van het geschenk een

Klaar voor de start! niet alleen het

konden kinderen letters verwer-

hoorspelfeuilleton gemaakt, dat

thema van de week, maar ook de

ven waarmee een woord gevormd

tijdens de Kinderboekenweek kon

naam van een boekje dat de bibli-

moest worden. Groep 8 van basis-

worden gedownload bij aankoop

otheken cadeau gaven aan jeugd-

school De Oostwijzer in Zoeter-

van een luisterboek.

leden. In het boekje vertelden

meer werd de winnaar.

Het Prentenboek van de Kinder-

sporters als Ankie van Grunsven,

Het Kinderboekenweekgeschenk

boekenweek, Zzz van Loes Ripha-

Richard Krajicek, Bibian Mentel,

Je bent superâ&#x20AC;ŚJan! van Harmen van

gen werd geflankeerd door een

Marlou van Rhijn en Epke Zonder-

Straaten werd eveneens vloeibaar.

app, een zoekspel naar alle kabou-

land over wat ze lazen toen ze jong

Het verscheen ook in grootletter-

ters die zich in de slaapkamer van de dromende hoofdpersoon heb-

waren.

editie. Daarvoor werd het nieuwe

Klaar voor de start! werd ook de

lettertype Dyslexie gebruikt.

ben verstopt. De app werd 10.000

titel van een Kinderen voor Kinde-

Fonds XL en NLBB Vereniging

maal gedownload.

ren-lied, geschreven door Paul van Loon en Tjeerd Oosterhuis. De clip werd tijdens de campagneperiode

Gouden Griffelwinnaar

maar liefst 2,5 miljoen keer beke-

Simon van der Geest

ken. Het goede doel dat dit jaar bij de Kinderboekenweek paste, was Right to Play, de organisatie die zich inzet voor het recht van ieder kind op sport en spel. Kinderen voor kinderen besteedde in vijf uitzendingen gedurende oktober aandacht aan de activiteiten die scholen en bibliotheken organiseerden in het kader van deze actie.

MAAND VAN DE GESCHIEDENIS

De ziel van Oranje

inds vorig jaar is de CPNB be-

Rossem, Paul Schnabel, Jolande

trokken bij de Maand van de

Withuis en Annejet van der Zijl.

Geschiedenis (1 t/m 31 oktober).

Het boek sloot aan bij het thema

Dit jaar was zij tevens uitgever

van de Maand: Vorst & Volk. Dat

van het allereerste Maand van de

thema sloot op zijn beurt aan bij

Geschiedenisboek. In De ziel van

de troonswisseling en de viering

Oranje gaat Coen Verbraak in ge-

van 200 jaar Koninkrijk. Tijdens

sprek met een veelzijdig gezel-

de Maand was het boek in de boek-

schap van Nederlandse historici,

handel te koop voor e 2,95. Boek-

sociologen en schrijvers om het geheim van ons koningshuis te

11.600 ex.

handels die het boek bestelden, ontvingen een gratis promotie-

ontrafelen. Hij interviewde Jutta

pakket, met onder andere een pro-

Chorus, Cees Fasseur, Maarten van

grammamagazine. Dit was een

57 speciale uitgave van Historisch

er met de CPNB, het Rijksmuseum,

200 jaar Koninkrijk. Mediapartners

Nieuwsblad met achtergronden bij

de Nederlandse Museumvereni-

waren in 2013 de Volkskrant, An-

het thema, aandacht voor themati-

ging, de provinciale erfgoedhui-

dere Tijden (NTR/VPRO), Historisch

tels en een overzicht van activitei-

zen, het Nederlands Centrum

Nieuwsblad, Stichting Regionale

ten in oktober.

voor Volkscultuur en Immaterieel

Omroep Overleg en Samenwerking

Die activiteiten werden georgani-

Erfgoed, Branchevereniging

(ROOS), Historiek.net en Brava nl

seerd door bibliotheken, musea,

Archiefinstellingen Nederland,

Klassiek.

boekhandels, archieven, histori-

Vereniging van vrijwilligers in de

sche verenigingen, gemeenten en

archeologie en het Comité Viering

vele andere organisaties verspreid over heel Nederland. Daarnaast waren er specials op tv, stonden bijlagen van kranten in het teken van geschiedenis en richtten historische websites themadossiers in. Op 1 oktober was de feestelijke aftrap van de Maand op Paleis Soestdijk. Op 5 oktober vond de Nacht van de Geschiedenis plaats in het vernieuwde Rijksmuseum. Tijdens deze Nacht werden ook de genomineerden geïnterviewd voor de Libris Geschiedenis Prijs. De

HARRY MULISCH FESTIVAL

De keizer van het Leidseplein

oktober bekendgemaakt. Juryvoor-

zitter Nout Wellink reikte de prijs

sterdam, waar een groot deel van het leven van de in oktober 2010 overle-

uit tijdens een live-uitzending

den Harry Mulisch zich afspeelde.

van het radioprogramma OVT. De

Het Harry Mulisch Festival is een initiatief van het Harry Mulisch Huis,

winnaar werd Martin Bossenbroek

het Letterkundig Museum, het Nationale Toneel, Stadsschouwburg

voor zijn boek De Boerenoorlog

Amsterdam en De Balie. De CPNB trad op als een van de partners en ver-

(Athenaeum–Polak & Van Gen-

zorgde onder meer de persbenadering.

nep), volgens de jury ‘origineel,

Rode draad in het festival was Mulisch’ roman Het stenen bruidsbed, in-

meeslepend en uitmuntend ge-

gebed in een divers programma waarin allerlei aspecten van zijn leven

schreven’. Het boek stond nog tot

en werk aan bod kwamen. Zo interviewde Coen Verbraak Anna en Frieda

ver in 2014 in De Bestseller 60. Aan

Mulisch en zijn weduwe Kitty Saal over de favoriete filmfragmenten

de prijs was een geldbedrag van

van de auteur. Reinbert de Leeuw bracht met bariton Thomas Oliemans

e 20.000 verbonden.

een reprise van het programma Zwanenzangen, dat hij met Mulisch in

De organisatie van de Maand van

2000 opvoerde. Het Nationale Toneel speelde de toneelbewerking van

de Geschiedenis was in handen

Het stenen bruidsbed twee keer in de Stadsschouwburg, onder regie van

van het Nederlands Openluchtmu-

Johan Doesburg. En in het Harry Mulisch Huis konden festivalbezoekers

seum. Nauw samengewerkt werd

Mulisch’ werkkamer bezichtigen.

winnaar van die prijs werd op 20

an 11 t/m 13 oktober vond voor het eerst het Harry Mulisch Festival plaats, een nieuw literair festival op en rond het Leidseplein in Am-

Ingrid Thijssen (NS), Matthijs van Nieuwkerk, Michel van Egmond, René van der Gijp, Simone van der vlugt

NS PUBLIEKSPRIJS

Een mannenjaar E

en maand lang, van 15 septem-

studenten Jop Doets en Laurent

winnaar uit de verkiezing tevoor-

ber tot en met 14 oktober, kon

Lubbers en omarmd door NS, dat

schijn en verwierf de titel Boek van

het publiek stemmen voor de NS Pu-

de trein als ontmoetingsplek wil

het Jaar 2013. Daarmee beleefde

blieksprijs. De stemperiode begon

propageren. Jan Brokken, Michel

de NS Publieksprijs voor de veran-

met de installatie van de 275 man

van Egmond, Tommy Wieringa en

dering eens een echt mannenjaar.

sterke kernjury, op een bijeenkomst

Chris Verburgh lazen stukken voor

Van de stemmers op Gijp bleek 80%

in het Trefpunt op het Hoofdkan-

uit hun boeken en gingen met de

man, terwijl ook hun gemiddelde

toor van NS in Utrecht. Alle genomi-

reizigers in gesprek.

leeftijd aanzienlijk lager was dan

neerden waren aanwezig. Joost Ra-

De ontknoping volgde op 15 okto-

we bij de NS Publieksprijs gewend

voo, directeur van NS Zakelijk, hielp

ber in De Wereld Draait Door. Aan

zijn.

de genomineerden de stemcompu-

tafel bij Matthijs van Nieuwkerk

Dankzij eendrachtige samenwer-

ters in werking te stellen. Karin de

en Beau van Erven Dorens was een

king van NS en CPNB lukt het de

Groot presenteerde.

zevende stoel klaargezet, niet voor

laatste jaren uitstekend om de NS

Op 3 oktober ruimde NS zijn

een auteur maar voor een onder-

Publieksprijs onder de mensen te

SocialCoupé in voor de genomi-

werp: René van der Gijp. Gijp van

brengen. Het aantal uitgebrachte

neerden. SocialCoupé is een nieuw

Michel van Egmond (Voetbal In-

stemmen liep dit jaar op tot 96.000,

initiatief, aangedragen door de

ternational) kwam als afgetekende

een stijging van 37,5%.

Tommy Wieringa

Michel van Egmond, Jan Brokken

JONGE SCHRIJVERSAVOND

Vitaal initiatief V

oor jong, stedelijk publiek is

formatiewolk die er om hen heen

was de Jonge Schrijversavond, op

literatuur net zo’n goede re-

hangt. Vroeger werd zulke infor-

25 oktober in de Stadsschouwburg

den voor een samenkomst als mu-

matie gekwalificeerd als “secun-

Amsterdam, alweer voor de vijfde

ziek, mode of design. Het zou kun-

daire informatie”. Misschien is die

keer georganiseerd.

nen dat deze mensen inderdaad

kwalificatie wel achterhaald, is se-

Onder de jonge schrijvers die er

minder boeken lezen dan hun

cundair het nieuwe primair.

optraden, behoorden Yannick

voorgangers, aan hun interesse in

Weer zo’n moment waarop de

Dangre, Ellen Deckwitz, Thomas

schrijvers doet dit niet af. Die blijft

betrokkenheid van jonge mensen

Heerma van Voss, Olga Kortz,

in stand, mede door de enorme in-

bij de literatuur duidelijk werd,

Pepijn Lanen, Franca Treur en Charlotte van Zanten. De podiumpresentatie was in handen van Maurice Seleky. Ook was er de finale van de literaire wedstrijd Manuscripting. De CPNB leverde financiële en publicitaire ondersteuning.

TALENT VOOR TAAL

Grootste schrijfwedstrijd voor jongeren O

p 12 september werd de

plaats op de school van docent

schrijfwedstrijd Talent voor

Bart Ongering (bekend als Mees-

Taal? Schrijf jouw verhaal! afgetrapt.

ter Bart), één van de juryleden,

Dit jaar stond het thema ‘vriend-

in Amsterdam Zuidoost. Verder

schap’ uit de musical Sister Act

bestond de jury uit auteur Özcan

centraal. De schrijfwedstrijd, ge-

Akyol, bekend van zijn succesvol-

organiseerd door CPNB, Stichting

le debuutroman Eus, en actrice en

Lezen & Schrijven en Joop van den

presentatrice Lieke van Lexmond.

Ende Theaterproducties, heeft als

Als ambassadeurs van Talent voor

Uiteindelijk kwamen er meer dan

doel jong schrijftalent op diverse

Taal traden Simone Kleinsma en

3.200 inzendingen binnen. Daar-

niveaus te stimuleren, variërend

de hoofdrolspeelster uit Sister Act,

mee werd Talent voor Taal de groot-

van vmbo’ers tot gymnasiasten,

Carolina Dijkhuizen op. Halver-

ste schrijfwedstrijd voor jongeren

van jongeren die moeite hebben

wege de schrijfwedstrijd werd be-

in Nederland.

met schrijven tot schrijvers in de

sloten om de inzendingsperiode

Op 27 november werden de win-

dop. Het winnende verhaal zou

te verlengen. Niet omdat er te wei-

naars bekendgemaakt in het AFAS

worden gepubliceerd in dagblad

nig verhalen binnen waren geko-

Circustheater in Den Haag. In de

Metro en verder konden deelne-

men, inmiddels waren er al 1.300

categorie 12-14 jaar won de 13-ja-

mers e100 aan Boekenbonnen

inzendingen, maar om leerlingen

rige Jael Hessing uit Lieshout. In

winnen en kaartjes voor de hele

de gelegenheid te geven ook in de

de categorie 15-18 won Tessa Jung-

klas voor Sister Act. De aftrap vond

herfstvakantie door te werken.

geburth uit Ede.

Carolina Dijkhuizen, Lieke van Lexmond, Meester Bart, Özcan Akyol

NEDERLAND LEEST

Met Erik de Wollewei in

NEDERLAND LEEST

Erik van Muiswinkel

Erik de Jong (Spinvis)

Eric Borrias

e hele maand november

speciaals aan de bibliotheekedi-

Wollewei waar de lezer zich kon

gonsde het: Nederland las het

tie toe te voegen. Door het boek

laten onderdompelen in filmpjes

prachtige boekje Erik of het klein

heen stonden diverse insecten af-

waarin o.a. ambassadeur Philip

insectenboek van Godfried Bom-

gebeeld, met daarbij een code op

Freriks, lofredenaar Midas Dek-

ans. Openbare bibliotheken ver-

insectengrootte geplaatst. Met de

kers, Jacques Vriens en insectoloog

strekten het boek gratis aan hun

bijgeleverde Nederland Leest Loep

Marcel Dicke een boekje opende-

leden. Dit jaar verhoogde de CPNB

kon de lezer de code lezen. Deze

den over Bomans’ werk en leven,

de waarde van het cadeau door iets

verleende toegang tot de digitale

bloemetjes, bijtjes en vele andere literaire, maatschappelijke, filosofische en populair-wetenschappe-

TE JONG, TE VROEG

Janneke Vonkeman

lijke onderwerpen. In Erik raadpleegt Erik Pinkster-

p 9 oktober overleed Janneke Vonkeman, zelfstandig tekstschrij-

blom regelmatig zijn eigen insec-

ver te Amsterdam. Gedurende de 25 jaar dat zij als freelancer voor

tenboek, getiteld Solms’ Beknopte

de CPNB werkte, groeide ze uit tot een van die mensen met wie je aan

Natuurlijke Historie. In het najaar

een half woord genoeg hebt. Dat is een grote waarde voor een organi-

van 2013 kwamen er berichten naar

satie die pakweg tweemaal in het jaar iemand vraagt om even een klus

buiten dat dit boekje niet alleen

op te knappen. In het geval van Janneke konden die klussen behoorlijk

daadwerkelijk zou hebben bestaan,

uiteenlopen. In teksten voor kinderen en pubers wist ze feilloos de juis-

maar dat het ook gevonden was!

te toon te vinden. Ging het om producties voor volwassenen, dan zette

Een exemplaar van Eriks biologie-

ze graag haar journalistieke antenne voor ons aan. Zo heeft ze talloze

boekje, compleet met aantekenin-

gesprekspartners aangedragen voor mini-interviews in Boekenweek-

gen van A.R. Solms zelf, zou gevon-

magazines of in de Leesgids van Nederland Leest. Voor eindredactie-

den zijn door schrijver en weten-

werk paarde ze een breed overzicht aan precisie met de punten en de

schapsjournalist Alexander Reeuw-

komma’s. Daarnaast was ze erg goed gezelschap, afwisselend enthou-

ijk. Deze unieke vondst, geheel in

siast over W.G. van de Hulst, Charles Dickens of Bryan Ferry die num-

stijl met Bomansiaanse knipoog,

mers van Bob Dylan zingt. De

werd als bijlage gevoegd bij de luxe

CPNB was lang niet haar enige

editie van Erik, verkrijgbaar in de

trouwe opdrachtgever, er waren

boekhandel voor e 12,50.

er meer die niet van haar af wil-

Ook aan de campagnestijl was uit-

den. Zo had ze met een minimum

gebreid aandacht besteed. Op de

aan acquisitie-inspanning een

affiches krioelde het van de vlie-

bloeiende praktijk opgebouwd

gende en kruipende bewoners van

– zelf was ze haar beste reclame.

Wollewei. Via de app ‘Plaats jezelf

Janneke werd maar 53 jaar, ge-

in Wollewei’ kon je zo’n affiche

sloopt door een rotziekte. We

van jezelf laten maken en via soci-

missen haar.

ale media verspreiden.

NEDERLAND LEEST

Eric Jurgens

Erik de Zwart

Erik van der Hoff

549.108 ex. (bibliotheek- + scholiereneditie)

7.400 ex.

60.400 ex.

8.958 ex.

Philip Freriks

NEDERLAND LEEST

Samenwerking met Naturalis

oor Nederland Leest met

presenteerde de middag samen

Nederland Leest-pocket gratis naar

Erik ging de CPNB een

met Merel Westrik, ambassadeur

binnen konden. Hoogtepunten

samenwerking aan met Naturalis

van het Jaar van het Voorlezen.

van de dag waren een speedcollege

Biodiversity Center in Leiden, dat

Samen met Stichting Lezen zorgde

van Freek Vonk over de dieren

de hele maand november in het

de CPNB voor Nederland Leest Live!

uit Wollewei en â&#x20AC;&#x2DC;De grote literaire

teken stond van Erik. Daar werd

op 20 november in de Openbare

insectenshowâ&#x20AC;&#x2122; met biologen Midas

ook het startschot van Nederland

Bibliotheek Amsterdam. Tijdens

Dekkers en Erik van Nieukerken,

Leest gegeven. Op 1 november

deze interactieve literaire

onder begeleiding van Philip

openden Philip Freriks en Midas

talkshow gingen middelbare

Freriks. Verder konden bezoekers

Dekkers de campagne ĂŠn een

scholieren met presentator

gedurende de gehele dag insecten

speciale Erik-presentatie aldaar.

Arjen Lubach en Midas Dekkers

tekenen, opeten, determineren of

Op 13 november vond, in het

dieper in op Erik. Via Twitter en

onder de loep nemen.

kader van het Jaar van het

Skype werd contact gelegd met

Nederland Leest werd in 2013 voor

Voorlezen, een zes uur durende

middelbare scholieren uit het hele

de achtste maal georganiseerd. De

Voorleesestafette plaats in de

land.

campagne is een initiatief van de

Bibliotheek Rotterdam. Bekende

Op zaterdag 30 november werd

CPNB, in samenwerking met de

Erikken, als Erik van Muiswinkel,

Nederland Leest feestelijk

Vereniging Openbare Bibliotheken

Erik de Zwart en Erik van der Hoff

afgesloten in Naturalis, waar

en wordt mede mogelijk gemaakt

lazen Erik voor. Philip Freriks

de lezers op vertoon van de

door boekensalon.nl.

KOOKBOEKEN7DAAGSE

Genre met groei

Norman (Karakter). Jonathan Karpathios

Tijdens de Kookboeken7daagse (zaterdag 9 november t/m zondag 17 november) stonden de genomineerde kookboeken en het Kookboek van het Jaar extra in de spotlight en vonden er allerlei evenementen rondom kookboeken plaats in kookwinkels, (kook)boekwinkels, openbare bibliotheken en warenhuizen. Daarnaast serveerden restaurants gerechten uit eigen boek en leverden auteurs tips en trucs. De verkoop van de prijswinnende boeken kreeg een duidelijk waarneembare boost.

et kookboek is een succesvol

bekendmaking en prijsuitreiking

genre dat zich ook in 2013

plaats. Winnaar van De Gouden

weer aan de negatieve markttrend

Garde werd Echt eten van

onttrok. Alle reden voor de CPNB

Jonathan Karpathios (Karakter).

om dit jaar, net als in 2012, aan te

Het boek won de publieksprijs

haken bij de Kookboeken7daagse

met 40% van de stemmen.

en de verkiezing van het

Karpathios is eigenaar en

Kookboek van het Jaar. De CPNB

kok van restaurant Vork &

deed dit met materialen voor

Mes in Hoofddorp en kookt

winkel en bibliotheek en met

met de oogst van de dag,

persbenadering.

vers uit zijn eigen kwekerij

De verkiezing van het Kookboek

en tuin. De keuze van het

van het Jaar, georganiseerd

publiek voor Karpathios

door Fusina Verloop van De

lijkt kenmerkend voor

Wonderneming, is de opwarmer

de huidige trend van

voor de Kookboeken7daagse.

duurzaam consumeren. De

Half oktober werden de

juryprijs ging naar Polpo

genomineerden bekendgemaakt.

van de Engelse kok Russell

Er is een vakjuryprijs en een publieksprijs, de Gouden Garde. Donderdag 7 november vonden de

EINDEJAARSCAMPAGNE

Extra drukte voor de januarimaand ketinginspanning vervolgens geconcentreerd worden op de inwisselperiode van de bonnen, tussen 27 december en 31 januari 2014. De KBb nam de korting van e 5 voor haar rekening. Voor de winkels stelde de CPNB instore en online promotiemateriaal beschikbaar. Tussen 2 en 11 januari kwam er een dagelijkse radiocampagne op elf landelijke stations, in de laatste twee weken van januari gevolgd door een radiocampagne op vier dagen in de week. Tegelijkertijd openden de websites van de Volkskrant, Algemeen Dagblad en Trouw twee weken lang met een banner die opriep de Eindejaarsboeken-

EEN CADEAU VOOR U, VAN UW LEVER MAAR BOEKHANDEL WEER IN DIE BOEKENBON VAN 5 EURO

411934_NE4_cadeaucard.indd 1

bon in te wisselen. Op 30 januari

31-10-13 13:04

411934_NE4_cadeaucard.indd 1

werd er geadverteerd op nrc.nl en paginagroot achterop de papieren

31-10-13 13:04

den op 27 december en 30 januari ingeschakeld met thunderclap-

ZOLANG DE VOORRAAD STREKT

acties, die respectievelijk 115.000

GRATIS BOEKENBON VAN €5,- BĲ AANKOOP VAN €20,- AAN BOEKEN VAN 25 NOVEMBER T/M 24 DECEMBER

en 104.000 mensen bereikten. Een derde thunderclap, halverwege de

HET KAN T/M 31 JANUARI

011-005 A2 posters.indd 1

Volkskrant. De sociale media wer-

11-11-13 16:36

periode, kwam niet van de grond doordat het aantal van 100 sup-

011-005 A2 posters.indd 2

11-11-13 16:36

p 25 november ging de

ken. De koppeling aan een bepaald

Eindejaarscampagne van

aantal actietitels die eerder be-

CPNB, GAU en KBb van start. Er

stond, werd losgelaten. Dit vanuit

waren 300.000 speciale Eindejaars-

de gedachte dat de bonnen zonder

boekenbonnen over de winkels

al te veel inspanning ook wel hun

verdeeld naar rato van hun omzet.

weg zouden vinden. De uitgiftepe-

Boekverkopers gaven de bonnen

riode liep tot en met 24 december.

weg bij aankoop van e 20 aan boe-

Meer dan voorheen kon de mar-

porters, nodig voor verspreiding op een en hetzelfde moment, niet gehaald werd. Van de 300.000 uitgezette Boeken bonnen werden er 127.000 ingewisseld, 1.500 minder dan vorig jaar. Maar… de inwisselperiode was ditmaal korter. En… de laatste vier dagen waren de winkels van Polare dicht.

B N 00 CP p 1 3 1 To 20

50 45

To CP N 20 p 1 B 13 00

25 20

183.501 ex.

234.422 ex.

376.775 ex.

71 Van het bestuur H

et bestuur van de Stichting CPNB kwam in 2013 vijf maal in vergadering bijeen, op

27 februari, 10 april, 12 juni, 25 september en 11 december.

Ook vond op 12 juni het Convenantoverleg plaats, de jaarlijkse vergadering van het CPNB-bestuur met de besturen van de GAU, KBb en VOB. Bovendien werd er op 30 september in tegenwoordigheid van bestuur, directie en enkele medewerkers van het bureau een ‘heimiddag’ belegd over langjarige vraagstukken en strategiekwesties. Het bestuur van de CPNB kende in 2013 de volgende samenstelling: Joop Boezeman, directeur De Arbeiderspers | A.W. Bruna Uitgevers, Utrecht Willeke van der Meer, directeur van Boekhandel Blokker, Heemstede Ad Peek, directeur Van der Velde Boeken, Leeuwarden, Sneek, Drachten en Groningen Anne Rube, directeur ProBiblio, Hoofddorp, vice-voorzitter Hans van Velzen, directeur Openbare Bibliotheek Amsterdam, penningmeester Geneviève Waldmann, directeur/uitgever Luitingh-Sijthoff, Amsterdam, voorzitter. Elk van de drie founding fathers vaardigt naar de vergaderingen van het CPNB-bestuur een assessor af. Namens de VOB was dat Ap de Vries, namens de GAU Martijn David en namens de KBB Paula Vrolijk-de Vries; zij werd na de zomer opgevolgd door Michael van Everdingen. De drie convenantpartners betalen elk een gelijke bijdrage aan de CPNB. Bij elkaar opgeteld leveren deze bijdragen ruim 15% van de totale baten. De overige baten verkrijgt de CPNB uit campagneopbrengsten en sponsoring, aangevuld met incidentele bijdragen van overheden, publieke en private fondsen. De jaarlijkse bijdragen stellen de CPNB in staat om aan de leden van de convenantpartners campagnematerialen tegen kostprijs aan te bieden en om aanloopverliezen op nieuwe activiteiten te dekken. Na goedkeuring door accountant BDO stelde het bestuur de jaarrekening over 2013 vast, aangevuld met een tekstuele verantwoording.

BUREAU

Nieuw CRM-systeem I

n 2013 liep de gemiddelde bezetting van het CPNB-bureau op van 29,9 naar 32,2 fte. Het aantal medewerkers liep op van 35 (waarvan 15 in deeltijd) naar 37 (waarvan

16 in deeltijd). Eind 2012 was er één vacature, eind 2013 was de organisatie op sterkte. Bovendien viel in 2013 het besluit de schoonmaak van het CPNB-pand niet meer te outsourcen maar in eigen hand te nemen. De gemiddelde leeftijd van de medewerkers liep in 2013 op van 35,8 naar 37,7 jaar, de gemiddelde diensttijd van 4 jaar en 8 maanden naar 4 jaar en 9 maanden. Iris Piers, Noor Wentholt en Roelien Heldt verlieten in 2013 de CPNB. In dienst traden Anne van den Hoogen, Anja Loijer, Mischa Kiekens, Romkje de Bildt en Yong Hung Cheung. Carmen Bohnke vervulde een tijdelijk dienstverband. Het hr-management werd waargenomen door extern hr-adviseur Wouter Verhoof. Maarten Rademaker was werkzaam als extern adviseur retailmarketing. Stage liepen Anne-Loes Boon (werkervaringsstage), Carmen Bohnke (Engelse Taal en Cultuur, Vrije Universiteit, Amsterdam), Frenchie de Kunder (werkervaringsstage), Jiska van den Berg (Literatuurwetenschap, Universiteit Leiden), Lisa Smink (Cultuurwetenschap, Universiteit van Amsterdam) en Matthijs Werring (Communicatie en Media, Hogeschool InHolland, Rotterdam). In 2013 is de CPNB begonnen met het moderniseren van de automatiseringssystemen teneinde een optimale dienstverlening aan de relaties ook in de toekomst te kunnen borgen. In de eerste fase van dit proces lag de nadruk op het vernieuwen van het CRMsysteem. In het najaar zijn de eerste cursussen gehouden voor de medewerkers om zich het nieuwe CRM eigen te maken.

73 Bureaubezetting per 1 juli 2014

Aafke Komen Dynamiek, evenementen en campagneversterking

Anja Loijer Duwen, schoonmaak

Anne van den Hoogen Dynamiek, educatie

Anne-Loes Boon Delen, klantenservice

Bauke Hondema Delen, productiebegeleider

Chantal van den Burg Dynamiek, evenementen en campagneversterking

Eppo van Nispen tot Sevenaer Directeur

Esther Scholten Hoofd Denken

Ezra Homan Dynamiek, evenementen en campagneversterking

Floor Coenen Duwen, directie-secretaresse

Francien Jonge Poerink Hoofd Dynamiek

Gijs Schunselaar Adjunct-directeur, Hoofd Delen

Heleen Tersteeg Hoofd Duiden, onderzoek en advies

Henk van der Does Duwen, medewerker archiefbeheer

Joke de Witte Hoofd Dokken

Leo Huberts Dokken, financiĂŤle administratie

Lidy van Kleef Dynamiek, evenementen en campagneversterking

Man Ting Ko Dokken, financiĂŤle administratie

Mariska de Groot Delen, accountcoĂśrdinator

Mark Hemels Delen, webredacteur

Marte Schallenberg Delen, medewerker marketing en communicatie

Mascha Ravelli Delen, marketeer

Matthijs van der Meer Delen, marketeer

Maud Aarsen Delen, persvoorlichter

Mischa Kiekens Duwen, telefoniste-receptioniste

Mignon Visser Delen, webredacteur

Peter Rosendaal Delen, persvoorlichter

Quintus Bosch Delen, marketeer

Romkje de Bildt Dynamiek, educatie

Ruben Beekmans Delen, medewerker marketing en communicatie

Ruben Bruinink Dokken, financiĂŤle administratie

Sharon Ullers Dynamiek, evenementen en campagneversterking

Victor Zwaan Delen, coĂśrdinator online communicatie

Wietske Beenen Duwen, chef de bureau

Willy Ketting Duwen, telefoniste-receptioniste

Yong Hung Cheung Delen, orderadministratie, klantenservice

BUREAU

Nevenfuncties Eppo van Nispen had in 2013 de volgende nevenfuncties:

• lid Raad van Advies van de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak; • bestuurslid van Stichting De Best Verzorgde Boeken; • voorzitter Datadenktank Nederland; • lid Programmaraad van Mediawijzer.net; • bestuurslid van de Stichting Bibliotheek.nl; • lid Samenwerkingsverband Archief, Bibliotheek en Documentatie van de Nederlandse Taalunie; • lid Raad van advies van TEDx Delft. Gijs Schunselaar was bestuurslid (secretaris) van de Stichting Vrienden van het Harry Mulisch Huis. Esther Scholten was als gastdocent verbonden aan de opleiding Media, Informatie en Communicatie van de Hogeschool Amsterdam.

BOEKENPANEL DWDD

Boekverkopers en hun favoriet

ind 2012 was de CPNB betrokken bij het ontstaan van de rubriek ‘Boek van de

Maand’ in het VARA-programma De Wereld Draait Door. In 2013 is het item het hele jaar teruggekomen. Maandelijks, op de derde dinsdag van de maand, presenteerden vier boekhandelaren hun favoriete boek uit alle stapels nieuwe boeken die ze die maand hadden gezien. Uit al die favoriete boeken kozen ze vervolgens één ultiem ‘Boek van de Maand’. Vol enthousiasme en plezier begaven boekverkopers Gerda Aukes (Den Boer, Baarn), Monique Burger (De Nieuwe Boekhandel, Amsterdam), Wim Krings (Krings, Sittard) en Ronnie Terpstra (Van der Velde, Leeuwarden) zich iedere maand weer in een pitch voor hun favoriete boek. En het lijkt zijn vruchten af te werpen. Een bespreking in De Wereld Draait Door leverde tot nu toe voor vrijwel ieder boek directe toegang op tot De Bestseller 60.Mulisch’ werkkamer bezichtigen.

DE BESTSELLER 60

Steekvlammen en sleepers

egin 2013 maakte De Bestseller 60 de tien jaar vol. In die periode is de lijst uitgegroeid tot de afzetgraadmeter voor boeken bij uitstek. Dat je ooit voor informatie over bestsellers terecht moest bij toplijsten van

winkelketens, volop gekleurd door hun eigen belangen, kunnen wij ons nu niet meer voorstellen. De kassaâ&#x20AC;&#x2122;s die wekelijks de data leveren waaruit De Bestseller 60 voortvloeit dekken intussen 84% van de markt voor het publieksboek. Dit jaar waren er twintig titels die de nummer 1-positie in De Bestseller 60 veroverden. Vorig jaar waren dat er slechts tien â&#x20AC;&#x201C; met dank aan de Vijftig tinten-hype. Inferno van Dan Brown (Luitingh-Sijthoff) was de titel die er uitsprong, met dertien weken op de bovenste positie. Het zijn al gauw de hypes, de steekvlammen, die in De Bestseller 60 in de gaten lopen. Maar het loont de moeite om ook te letten op de sleepers, de slow burners. Wat te denken van het cultboek De voedselzandloper van Chris Verburgh (Bert Bakker), dat er maar liefst 73 weken over deed om de eerste plaats te bereiken? Alsof er geen fast food meer bestaat. En de feelgood-roman van Jonas Jonasson, De honderdjarige man die uit het raam klom en verdween (Signatuur), voor het eerst in de lijst in week 11 van 2011 en nooit meer weggeweest, aan het eind van 2013 146 weken lang in de lijst.De CPNB stelt De Bestseller 60 samen op basis van de afzetgegevens die GfK Retail & Technology verzamelt in opdracht van de Stichting Marktonderzoek Boekenvak.

De nummers 1 van De Bestseller 60 in de 52 weken van 2013

WEEK 1

WEEK 52

MET DANK AAN…

…onze sponsors en partners in 2013 CONVENANTPARTNERS

De Issuemakers, Amstelveen

Groep Algemene Uitgevers

De Media Maatschap, Amsterdam

Koninklijke Boekverkopersbond

Dedicon, Amsterdam

Vereniging van Openbare Bibliotheken

DSGN.FRM, Amsterdam EDG Media, Utrecht

KLANKBORDGROEPEN

Egotribe, Amsterdam

Campagneteam VOB

Eye, Amsterdam

Boekhandelsketenoverleg

Felix Meritis, Amsterdam

Klankbordgroep GAU

Film by the Sea, Vlissingen Fonds XL, Den Haag