Jonge Konijnen: welke doet het beter?
Door: Lonneke Kerkenaar Adviseur Natuurlijke Diergezondheid www.animalhealthgarden.nl
Inleiding Doel van de lezing:
Jullie inzicht geven in de knelpunten van de wettelijke speenleeftijd voor het konijn te houden als huisdier en wat daar, waarom, aan gedaan zou kunnen worden. 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
2
Even voorstellen… • Lonneke Kerkenaar • 2004 HBO veterinaire natuurgeneeskunde afgerond • 2006 The Animal Health Garden gestart • Aangesloten bij de BCND • Actief bij o.a. NVF, Vakgroep Vee Natuurlijk Gezond PVH, AB-vrij werkgroep DLV, Paard en Kracht 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
3
Even voorstellen… • Lonneke Kerkenaar • 2004 HBO veterinaire natuurgeneeskunde afgerond • 2006 The Animal Health Garden gestart • Aangesloten bij de BCND • Actief bij o.a. NVF, Vakgroep Vee Natuurlijk Gezond PVH, AB-vrij werkgroep DLV, Paard en Kracht 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
4
Waar komen jonge konijnen voor? 1. In het wild; waar 70% ten prooi valt aan roofdieren. 2. In de commerciële houderij; voor productie van vlees, wol en bont. 3. In de ras/ hobbyfokkerij; ter verbetering van het ras. 4. Als huisdier bij particulieren; voor de “gezelligheid”. 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
5
Gehanteerde speenleeftijden 1. Wild: +/- 24 dagen (in de 4e week) 2. Productie dieren: 28 – 35 dagen (4 - 5 weken) 3. Rasfokkerij: 42 – 56 dagen (6 - 8 weken) 4. Huisdieren: 28 – 56 dagen (4 - 8 weken) Is momenteel wettelijk gesteld op minimaal 28 dagen 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
6
Wat is spenen nu eigenlijk? 1. Definitie Spenen: afwennen van de moedermelk bij zoogdieren; het gebruik matigen 2. Begint met geleidelijke afname melkproductie => lichaam kan aan overgang andere voeding wennen 3. De speenleeftijd wordt gehanteerd als afspeen- leeftijd! 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
7
Afspenen/ Scheiden •
Brengt veranderingen qua omgeving (=> stress) en/of voeding met zich mee.
•
Vergt een goed functionerende spijsvertering.
•
En voldoende functionerend immuunsysteem.
27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
8
Van melk naar vast voedsel 1. Konijnen consumeren uitsluitend melk tot dag 17. 2. Beginnen daarna met sabbelen aan nestmateriaal en eten keutels moeder. 3. Eind 3de week begin drinken van water en eten vast voedsel. 4. Nemen wanneer mogelijk nog 10% melk op tot 6 weken leeftijd. 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
9
Lactatie curve gedomesticeerd konijn Lactatie curve 325 300
Melk hoeveelheid (g/d)
275 250 225 200 175 150 125 100 75 50 1
3
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
27
29
31
33
35
Aantal dagen van lactatie
27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
10
Waarde van konijnenmelk 1. Heeft een antibacterieel effect 2. Voorziet het jong tot het afspenen mede in: - Voedingstoffen - Vochtbehoefte - Bescherming tegen bepaalde infecties
27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
11
900
45
800
40
700
35
600
30 500 25 400 20 300
15
melk opname (g/d per konijn) voedsel opname g/d per konijn levend gewicht (g) g = gram, d = dag
34
32
30
28
26
0
24
0
22
100
20
5
18
200
16
10
levend gewicht (gram)
50
14
melk en voedsel opname gram/dag per konijn
Gewicht, melk en voedsel opname van 14 tot 35 dagen leeftijd
leeftijd (dagen)
27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
12
Ontwikkeling van het jonge konijn 1.
Volwaardige gebit op 28 dagen leeftijd
2.
Maag moet van PH 5-6,5 (melk) naar PH 1-2 (vast voedsel)
3.
De maximale secretie van pancreas amylase wordt pas bereikt na 6 weken
4.
Ceacumfermentatie begint met opname vast voedsel en is op 6 weken leeftijd voltooid
5.
Coprofagie begint dan ook pas op dag 28
27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
13
De volwassen spijsvertering 1. mond
1.
Mond
2.
Slokdarm
3.
Maag
4.
Twaalfvingerige & Dunne darm
5.
Dikke darm
6.
Caecum /Blinde darm
7.
Endeldarm & Anus
2. slokdarm
4. dunne darm
3. maag
6. caecum
5. dikke darm 7. anus
27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
14
Voeding en het immuunsysteem • Passieve immuniteit via de melk • Verteerbare ruwe celstof beïnvloedt microbiële activiteit in blinde darm. • Karakteristieke rol appendix/ wormvormig aanhangsel • Zachte keutels: essentiële aminozuren en o.a. vitamines B, C en K • Uit verschillende onderzoeken blijkt dat bepaalde planten extracten de afweer kunnen stimuleren. 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
15
Sterftecijfer & belangrijkste oorzaken • Sterftecijfer in EU ligt rond de 25% en is in NL 10% in de commerciële(!) houderij • Belangrijkste veroorzakers van uitval zijn maagdarmstoornissen waaronder enteritis • Coccidiose: Gevoeligste leeftijdsgroep = dieren tussen de 5 en 8 weken. 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
16
Gedrag • Konijnen zijn groepsdieren • Voedster stimuleert jongen vast voedsel eten • Konijntjes die op jonge leeftijd regelmatig door mensen worden vastgehouden vertonen minder angst. 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
17
Dierwelzijn en Gezondheid • Gezondheid is een van de criteria voor dierwelzijn en kan worden bereikt door oa: 1.Ongestoorde ontwikkeling, groei en werking van het lichaam, organen en orgaansystemen en hun functies. 2.Het vermogen van weefsels en het immuunsysteem om, om te kunnen gaan met veranderingen. 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
18
Conclusie Welke doet het beter?: Jonge konijntjes van 6 weken of ouder zouden het beter moeten doen (als huisdier)! 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
19
Aanbevelingen 1. Afspeenleeftijd van 6 weken voor het huisdierkonijn. 2. Minimaal te houden per 2 (uit hetzelfde nest). 3. Zorg voor passende goede voeding = vezelrijk, koolhydraat arm en onafhankelijke voorlichting 4. Begeleid nieuwe situaties met geleidelijke overgangen & kruiden(!!) => Beter voor zowel het welzijn als de gezondheid. En kan het AB/ medicatie gebruik verminderen. 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
20
Vragen/ Discussie? In ieder geval bedankt voor jullie aandacht!
Lonneke Kerkenaar, www.animalhealthgarden.nl 27 maart 2010
www.animalhealthgarden.nl
21