རི་བོོང་ཆུུང་ཆུུང་
སམ་བྷོ་ཊ་བོད་གཞུང་སློབ་གྲྭའི་སྤྱིི་ཁྱབ་ཡིག་ཚང་
Copyright Š 2009 All rights reserved. No part of this publication maybe reproduced, Without the prior permission of the Department of Education, CTA, Dharamsala -176215 ISBN: 978-81-87859-53-6 Author: Samling Tsering Lhamo Compiled by: Tenzin Wangdue Edited by: Sangye Tandar Naga Illustration by: Passang Dhondup Layout & designed by: Lobsang Gonpo Published by: Sambhota Tibetan Schools Society, Session Road, Dharamsala -176215 Distt: Kangra (H.P.), INDIA Phone: 01892-228877 / 226877 Email: stsa1999@yahoo.co.in / stsaeducation@hotmail.com www.sambhota.org
སྔོན་གླེང༌
༄༅་།ཉེ་བའིི་ལོོ་ཤས་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིིའིིི་སྤྱིི་ཚོོགས་
ཁྲོད་བོད་ཡིིག་དཔེ་དེེབ་ཇེ་མང་དུུ་ཐོན་བཞིན་པ་དེས་ བོད་ཀྱིི་སྐད་ ཡིག་ཉམས་པ་སོར་ཆུད་དང་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གྱི་ཕྱོོགས་ སུ་སྐྱོད་བཞིན་པར་གདོན་མིི་ཟ་
འོན་ཀྱང་དེབ་རིིགས་ཕལ་ཆེ་
བ་དབུ་ཅན་ཡིག་གཟུགས་འབའ་ཞིིག་ཡིན་གཤིས་ བོད་མིིའིིི་
གཞིི་ རིིི མ་སློ བ ་གྲྭ་ཁག་གི ་ འཛིི ན ་རིི མ ་དང་པོ ་ ནས་གསུམ་པ་ བར་གྱིི་སློོབ་ཕྲུུག་ཚོའིི་མིིག་གིི་སྤྱོོད་ཡུུལ་དུུ་གྱུུར་མ་ཐུུབ་པར་ བརྟེན་
འདི་ག་སམ་བྷོ་ཊ་བོད་གཞུང་སློབ་གྲྭའི་སྤྱིི་ཁྱབ་ཡིག་
ཚང་ནས་ལོ་ཆུང་བྱིས་པའམ་གཞི་རིིམ་འོག་མའི་འཛིིན་རིིམ་
དང་པོ་ནས་གསུམ་པ་བར་གྱི་སློོབ་ཕྲུུག་ཚོར་ཉེ་བར་མཁོ་བའིི་
དེེབ་རིིགས་ཁག་གཅིག་དབུུ་མེད་ཡིིག་གཟུགས་ཐོག་ཕབ་སྟེ་ དཔར་སྐྲུུན་འགྲེམ་སྤེལ་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་
ལྷག་
པར་དེ བ ་འདིི ་ ནིིི ་ མ་སུ་རི ་ གཏན་སློ བ ་བོ ད ་དགེ ་ བསམ་གླི ང ་ཚེ ་
རིིང་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱིས་ངལ་བ་ཚད་མེད་ཐོ ག་སྔ་དགོང་དང་གུུང་
སེང་གིི་དུུས་ཡུུན་སྤྱད་དེ་བརྩམས་བསྒྱུར་གནང་བ་ཞིག་ཡིིན་ ཞིིང་
དེས་བོད་ཕྲུུག་ཆུུང་ཆུུང་ཚོ་དང་བོད་ཡིིག་དཔེ་དེེབ་ཁག་གི་
དབར་ བར་ཐག་ཉེ་རུུ་བཏང་སྟེ་བོོད་ཀྱིི་རིིིག་གནས་ཤེས་ཚད་གོང་ འཕེ ལ ་གཏོ ང ་བའིི ་ མཐུུན་གྲོ ག ས་སུུ་འགྱུུར་ཐུུབ་པའི ་ རེེ ་ སྨོོ ན ་
བཅས་ བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༣༦ རབ་བྱུང་བཅུུ་བདུུན་པའི་ས་གླང་
ཕྱིི་ལོོ་ ༢༠༠༩ ལོའིི་ཟླ་ ༡༢ ཚེེས་ ༡༧ བཟང་པོ་ཉིིན་ལ་ སམ་བྷོ་ཊ་བོད་སློོབ་སྤྱིི་ཁྱབ་ཡིག་ཚང་ནས་།
དཀར་ཆག་
༡༽ ངང་ཕྲུུག་མདོག་ཉེས་པོ་ ���������������������������������������������������������� ༡
༢༽ ཁུུ་བྱུུག་རྒྱལ་པོར་བསྐོས་པ་ �������������������������������������������������� ༡༡
༣༽ ལེ་ལོོ་ཅན་གྱི་ཙིི་ཙིི་སྒམ་པོ་ ����������������������������������������������༡༥
༤༽ རིི་བོོང་ཆུུང་ཆུུང་ ������������������������������������������������������������������༢༠ ༥༽ བྱིིའུུ་ ������������������������������������������������������������������������������� ༢༦
༦༽ ངའིི་སྤོོ་ལགས་ ����������������������������������������������������������������� ༣༠ ༧༽ ངང་མོས་ངང་ཕྲུུག་གི་ཕ་འཚོལ་དུུ་སོང་བ་ ���������������������������������� ༣༨
ངང་ཕྲུུག་མདོག་ཉེས་པོ་
༄་།ངང་པ་ཨ་མས་ས་ཆ་དྲོ་
ས་ཞིིག་དང་འཇམ་ས་བརྟན་པོ་
ཞིིག་ལ་མོ་རང་གི་ཚང་བཟོས་
ཡོད་པ་རེད་
ས་ཆ་དེ་ནིི་གཙང་
པོ ་ ཞིི ག ་གིི ་ འགྲམ་ལ་ཡོ ད ་པ་རེ ད ་
ཉིན་ལྟར་ངང་པ་གཞན་རྣམས་རྫ་རྔ་བཀྲོལ་བཞིན་གཙང་ཆུའི་ ནང་གཡས་སྐོ ར ་དང་གཡོ ན ་སྐོ ར ་རྒྱག་པར་འགྲོ ་ ཡིི ་ ཡོོ ད ་ཀྱང་
ངང་པ་ཨ་མས་རང་གི་ཕྲུུ་གུུ་རྣམས་སྒོ་ང་ནས་འདོན་རྒྱུར་ད་དུུང་ དྲོད་ཀྱིི་ནུུས་པ་དེ་སྤྲོོད་ཅིིང་ངང་སྒུག་བྱས་ནས་གནས་ཡོད་
ནམ་
མཁའ་སྔོ་ཞིིང་དྭངས་བའི་ཉིིན་ཞིིག་སྒོང་ལྤགས་དཀར་པོ་རྣམས་ ཁ་ཕྱེ ་ སྟེེ ་ གསེ ར ་མདོ ག ་འདྲ་བའི ་ ངང་
1
ཕྲུུག་རྣམས་ ཅིིབ་ཅིིབ་ཅིིབ་ཅིིབ་ ཅེས་ངང་པ་ཨ་མར་བསྐོར་ བ་དང་འཛམ་གླིང་འདིི་དེེེ་འདྲའིི་རྒྱ་ཆེ་ལ་ ཞེས་སྐད་རྒྱག་གི་ཡོད་ པ་རེད་
ངང་པ་ཨ་མ་ནི་དགའ་སྤོབས་ལྡན་པའི་ངང་ཕྲུུ་གུུ་
རྣམས་རུུབ་རུུབ་བྱས་ནས་ཉར་ཚགས་བྱེད་རྒྱུར་མགོ་འཁོར་བ་
ལས་རང་གི་ཚང་ནང་དུུ་ད་དུུང་སྒོ་ང་གཞན་ལས་ཆེ་བ་ཞིག་ཁ་
འབྱེད་རྒྱུར་ལུུས་ཡོད་པར་དོ་སྣང་མ་བྱུང་བ་རེད་ ངང་པ་ཨ་ཕས་དེ་
མཐོང་མ་ཐག་ ཨོ་དེེ་ནིི་མིི་ཁྱིིམ་དུུ་གསོ་ཚགས་བྱེད་པའིི་བྱ་
ཆེན་ཁོའིི་སྒོོ་ང་རེད་ བྱ་ཆེན་དེ་ཚོའིི་རིིིགས་དེ་ཆུུ་རྐྱལ་ཁྱོན་ནས་ མི་ཤེེས་པའི་ཐོོག་འཛོར་པོ་ཞེེ་དྲག་ཡོད་པ་རེད་
དེ་ལས་ངའི་ཁ་
ལ་ཉན་ནས་དེ་གཅིིག་པོར་གཡུུག་ཞོགས་ ཞེས་བཤད་ འོན་ ཀྱང་ངང་པ་ཨ་མས་སྒོ་ང་དེེ་ལ་དྲོད་སྤྲོད་ཆེད་ད་དུུང་ངང་སྒུག་བྱས་ པ་རེད་
དེ་ནས་སྒོ་ང་དེེ་ཁ་འབྱེད་དུུས་གསེར་མདོག་ལྡན་པའི་ངང་
ཕྲུུག་ཆུུང་ཆུུང་དེ་ཚོའིི་ཚབ་ལ་མཐོང་སྣང་མི་འདོོད་པའིི་བྱ་ཕྲུུག་
2
སྤུ་ཁ་ཐལ་མདོག་ཞིིག་ཐོན་པ་རེད་
ད་དེ་དངོོས་འབྲེལ་ཁྱིིམ་
བྱའི ་ ཕྲུུ་གུུ་ཞིི ག ་ཡིི ན ་སྲིི ད ་དམ་སྙམ་བཞི ན ་ངང་པ་ཨ་མས་ ཕྲུུ་གུུ་རྣམས་གཙང་ཆུའི་ནང་འཁྲིད་པ་རེད་
དེ་དུུས་བྱ་ཕྲུུག་དེ་
ཡང་ཁོང་ཚོའིི་རྗེེས་སུ་གཙང་ཆུུའི་ནང་རྐྱལ་རྒྱག་བཞིན་སླེབས་ པས་ངང་པ་ཨ་མ་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོས་དེེ་ཁྱིིམ་བྱའི་ཕྲུ་གུུ་མ་ ཡིན་པར་སྤྱིར་སྟངས་ཀྱི་ངང་ཕྲུུག་མདོག་ཉེས་པོ་ཞིིག་རེད་འདུུག་ སྙམ་པ་རེད་
ངང་ཕྲུུག་མདོག་ཉེས་པོ་དེེ་ཇིི་ཙམ་འཚར་ལོངས་
བྱུང་བ་དེ་ཙམ་གྱིིས་མདོག་ཉེས་སུུ་འགྲོ་ཡིི་ཡོོད་པས་ངང་ཕྲུག་
གཞན་ཚོས་ཁོ་ལ་ཁ་ཡ་ཙམ་ཡང་བྱེད་ཀྱིི་མེེད་པར་མ་ཟད་ ངང་པ་གཞན་ཚོས་
འ་ཛི་
ངང་ཕྲུུག་དེ་དེེ་འདྲའིི་མདོག་ཉེས་པ་
ལ་ ཞེས་ཤོད་ཀྱིི་ཡོོད་པ་རེད་ ངང་ཕྲུུག་ཁོ་སེེམས་སྐྱོ་ཐག་ཆོད་ ནས་ས་ཆ་གཞན་གྱི་འདབས་ཆགས་ཚོས་ང་ལ་དེ་འདྲའི་སྡང་པོ་ བྱས་ཨེ་ཡོང་སྙམས་ནས་ཐོན་ཕྱིིན་པ་རེད་
3
གྲོང་ཚོ་ཞིིག་ཏུུ་
སླེབས་སྐབས་བྱ་མོས་ཁོ་མཐོང་མ་ཐག་མཆུ་ཐོག་རྒྱག་པར་ ཡོང་པ་དང་ད་དུུང་བྱ་ཕོས་གདོང་དམར་པོ་ཆགས་ཆགས་སྐད་ཅོར་ བརྒྱབ་ནས་བསྡད་
ཐ་ན་ཁྱིིམ་བདག་གི་བུ་མོ་ཆུུང་ཆུུང་དེས་
ཀྱང་བྱ་དེ ་ ཚོ ར ་ལྟོ ་ སྟེེ ར ་སྐབས་ཁོ ་ ལ་རྡོ ག ་རྒྱག་གཞུུ་གང་ཐུུབ་ བྱས་
བྱ་ཕྲུུག་གཞན་ཚོས་ཀྱང་ཁོའིི་ལམ་ནས་བྲོས་འགྲོ་ཡིི་
ཡོོད་པས་ཁོས་མ་སྐྱིད་པ་དང་ཞེད་སྣང་ཁོ་ནའིི་ངང་དེ་ཚོོ་ཚང་མ་ང་
རང་མདོག་ཉེས་དྲགས་པས་ལན་འདུུག་སྙམ་ དེ་ ཚོོས་ཁོ་ལ་ཁ་ཡ་མ་བྱས་
སྤང་ཐང་
ན ས ་ བྱ ་ དེ ་
སྟབས་ཁོ ས ་ ཞིིི ག ་ གིི ་
སྒ ང ་ ལ ་
འཁྱམས་ཕྱི ན ་
ཡ ང ་ རོ ག ས ་
པ ་ ག ཞ ན ་ མ ་ རྙེེ ད ་
4
སྟབས་རང་གི་སྤུུ་འཇམ་དེས་ལུུས་པོ་བཏུུམས་ནས་གཉིད་ཁུུག་ ནས་བསྡད་པ་རེད་
ཕྱི་ཉིིན་ཞོགས་པ་གྲང་རླུང་གིས་རྔོན་པའི་
མདའ་མོ་ཇིི་བཞིིན་ལུུས་ལ་བཙུགས་ཡོང་
ཁོའིི་སེེམས་ལ་
འདི་རུ་བསྡད་ན་གལ་ཏེ་ཁྱིི་ཞིིག་གིིས་མཐོང་ཚེ་ཤིི་རྒྱུ་ལས་གང་ ཡོང་སྙམ་སྐབས་ཁྱི་ཞིིག་ཡོང་བ་དང་ཧར་སྒྲ་ཞིག་སྒྲོག་པ་ལས་
གང་ཡང་མ་བྱས་པར་ལོག་ཕྱིིན་ ང་ནི་དེེ་འདྲའིི་མདོག་ཉེས་པ་
ལ་ཐ་ན་ཁྱིས་ཀྱང་ང་ཟ་རོགས་བྱེད་ཀྱིི་མིི་འདུག་སྙམ་གྱིན་སོང་
སོང་ནས་རྩྭ་ཁང་ཞིག་གིི་ནང་རྒན་མོ་ཞིིག་མོ་རང་གི་ཞིི་མིི་ དང་བྱ་མོ་སོོགས་ཉར་ནས་ཡོད་པ་དེའིི་ཁང་པའི་ནང་ལ་འཛུལ་
རྒན་མོ་དེེའིིི་སེེེམས་ལ་ངང་པ་དེ་མོ་ཡིིན་ན་སྒོ་ང་འདྲ་གཏོང་སྲིིད་ སྙམ་ནས་ཁྱིམ་དུུ་གསོས་ཀྱང་ངང་ཕྲུུག་དེ་ཆེེ་རུུ་དང་མདོག་ཉེས་
རུུ་ཕྱིན་པ་མ་གཏོགས་སྒོ་ང་རྐང་གཅིག་ཀྱང་གཏོང་རོོགས་མ་ བྱས་པས་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་བར་གྱུུར་
5
ད་དུུང་བྱ་མོ་དང་ཞིི་མིི་ཚོོས་ངང་
ཕྲུུག་ཁོས་རྐྱལ་ཡང་ཤེས་ཀྱིི་མེེད་པས་ཁོ་ལ་མི་དགའ་བ་ཇ་ ཆེེར་གྱུར་
ཉིིན་ཞིིག་རྒན་མོས་ཁྱོད་ཀྱིིས་སྒོ་ང་ནིི་གཏོང་གིི་
མིི་འདུུག་དེ་ལས་ས་ཆ་གཞན་ཞི ག ་ཏུུ་སོ ང ་ཞེེ ས ་ཁོ ་ ཕྱིི ར ་ཕུུད་ དབྱར་ཁའིི་རིིང་ངང་ཕྲུུག་ཁོ་རང་གཅིག་པོར་ཟས་གང་ཐོབ་ཀྱིིས་ འཚོ་བར་བྱས་ཤིང་སྟོོན་ཀ་ཤར་སྐབས་ཤིང་གིི་ལོོ་མ་ཚང་མ་སྡོང་
པོ་ནས་བསྐམས་ཏེ་མེེད་པར་གྱུར་པ་དང་སྔོ་ལྗང་ཅན་གྱི་རྩྭ་ལོ་
རྣམས་མངོན་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་ ཉི་མ་ལ་ལ་བཞུུད་འགྲོ་བའིི་ སྐབས་ཤིིག་ལ་ཁོས་སྤུུ་ཁ་དཀར་ལ་མཛེས་སྡུུག་ལྡན་པའི་བྱ་
ཆེན་ཁྱུ་གཅིག་མཚོ་ཁ་ནས་འཕུུར་ཕྱིན་པ་མཐོང་བས་མིག་
རྒྱང་གང་ཆོད་བར་བལྟས་བསྡད་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུུར་ཁོང་ ཚོ་མཉམ་དུུ་འཕུུར་རྒྱུ་བྱུུང་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་
དགུུན་དུུས་ཁ་
བ་དཀར་པོ ས ་མཛེ ས ་སྡུུག་ལྡན་པའི ་ བྱ་ཆེ ན ་དཀར་པོ ་ དེེ ་ དག་ ཁོ འིི ་ མིི ག ་ལམ་དུུ་མངོ ན ་རྒྱུ་མ་བྱུང་བར་གཙང་ཆུ་རྣམས་
6
འཁྱག་པས་བསྡམས་ཤིིང་ངང་ཕྲུུག་མདོག་ཉེས་པ་ཡང་འཁྱག་
པར་འབྱར་ནས་ཤི་ལ་ཁད་དུུ་འགྱུུར་བས་ཡུལ་མི་སེེམས་བཟང་ ཅན་ཚོས་འཁྱག་པ་བཅག་ནས་ཁོ་ཁྱིིམ་དུུ་ཉར་
ཁྱིམ་ཚང་
དེ འིི ་ ཕྲུུ་གུུ་ཚོ ས ་ཁོ ་ ལ་རྩེ ད ་མོ ་ རྩེ ་ འདོ ད ་བྱུང་ཡང་ཁོ ་ ནིི ་ ཕྲུུ་
གུུ་དེ་ཚོོས་ཁོ་ལ་བརྙས་བཅོས་བྱེད་པར་བསམ་ནས་བྲོས་སྐབས་ མིི ་ ཚང་དེ འིི ་ འོོ ་ ཟོོ མ ་གྱིི ་ འོོ ་ མ་ཚང་མ་མགོ ་ རྟིི ང ་སློོ ག ་པ་དང་ མཉམ་དུ་ཟས་སྣོ ད ་
ཀྱིི ་ ཤིི ང ་ ཟོ མ ་
ཞིི ག ་ཀྱང་གཡུུག་པ་
སོ ག ས ་ ག ནོ ད ་
7
སྐྱེེ ལ ་བས་ཕྲུུ་གུུ་ཚང་མ་རྒད་མོ ་ ཤོོ ར ་ཡང་ཁོ ང ་ཚོ འིིི ་ ཨ་མ་
ཁོང་ཁྲོ་ཟ་ཐག་ཆོད་ནས་མེ་ཁྱེེམ་ཞིིག་ཁོ་ལ་བཞུས་ཀྱང་མ་ སྙོབས་ དེ་ལྟར་ཁོ་ཕྱིི་རོོལ་དུུ་གྲང་ཟུུག་ཆེ་བའིི་དགུན་གྱིི་དུུས་དེ་ སྐྱེེལ་དགོས་བྱུང་ དེ་ནིི་ཁོོའིི་དཀའ་སྡུག་ཆེ་ཤོོས་ཤིིག་རེད་ ཁོ་ཉིིན་ ལྟར་གྲང་ཟུུག་དང་ལྟོགས་ཤི་ཐེེབས་རྒྱུ་རེད་སྙམ་ཞིང ་ཚང་ཁུུག་
བཀྱོག་གཅིག་བྱུང་ན་བསམ་པ་མ་གཏོགས་སླར་ཡང་ཉི་མའིི་ འོོད་སྣང་ཞིག་དང་བྱ་བྱིིའུུ་ཡིི་གསུང་སྙན་ཞིག་ཐོས་རྒྱུ་ཡོང་གིི་རེེེད་ སྙམ་པ་མ་བྱུང་
སྐྱོ་སྣང་ཆེ་བའིི་འཚོ་བ་ཡུན་རིང་སྐྱེེལ་བའི་
ཉིི ན ་ཞིི ག ་བྱ་བྱི འུུ ་ཡིི ་ སྐད་སྒྲ་སྒྲོ ག ་དུུས་ངང་ཕྲུུག་མདོ ག ་ཉེ ས ་
པས་རང་གི ་ གཤོ ག ་པ་གཉི ས ་པོ ་ བརྡབ་ནས་འཕུུར་རྩི ས ་བྱེ ད ་ དུུས་ ཨ་ཡ་མཚན་ གཤོག་པ་གཉིས་པོ་དེེ་འདྲའིི་ཤུུགས་ཆེ་ བ་ལ་ ཉི་མའིི་འོོད་སྣང་ གིས་ཁོའིི་སྒལ་གཞུུང་ལ་དྲོ་སྐྱིིད་ཀྱིིས་
ཁྱབས་ཡོང་བ་དང་ཁོའིི་དཀའ་སྡུག་དེ་དག་རིམ་གྱིིས་ཡལ་ཐུུབ་
8
པ་བྱུང་བ་རེད་ ཁོ་འཕུུར་འཕུུར་ནས་མེ་ཏོོག་གིི༌ལྡུམ་ར་ཞིིག་ མཐོ ང ་བ་དང་དེ འིི ་ དྲིིི ་ ཞིིི མ ་སྣ་ལ་འཐུལ་བས་མི ་ ཚད་མེ ་ ཏོོ ག ་
གིིས་ཁོ་ལ་གཡབ་གཡོབ་ཀྱིིས་སྣེ་ལེེན་ཡང་བྱས་ གློ་བུུར་དུུ་ མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་བྱ་ཆེན་དཀར་པོ་གསུམ་གཙང་ཆུའི་ནང་
འོད་ཆེེམ་ཆེམ་དུུ་བཞུུགས་པ་མཐོང་ དེེ་དག་ནི་ན་ནིིང་སྟོན་ཀ་ ཅིི་ཡིིན་མིི་ཤེེེས་པར་ཕོའིི་ཡིིད་དབང་འཕྲོག་མཁན་གྱི་ངང་པ་
དཀར་པོ་རྣམས་ཡིིན་པ་རེད་ ཁོ་ཚོས་ང་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཨེ་ ཡོང་
གལ་ཏེ་ཁོོང་ཚོས་ཀྱང་ང་མདོག་ཉེས་པར་བརྙས་བཅོས་
བྱས་གྱུུར་ན་ས་དེ་རང་དུུ་ཤི་བསྡད་ན་དྲག་སྙམ་སྐབས་ངང་པ་དཀར་ པོ་ཞིིག་ཁོའིི་འཁྲིིས་སུ་ཡོང་ནས་དགའ་བའི་རྣམ་འགྱུར་ཞིིག་ བསྟན་པས་ཁོས་རང་གི་མགོ་སྒུར་ཙམ་བྱེད་དུུས་ཆུུའི་ནང་ནས་
རང་ཉིད་ངང་ཕྲུུག་མདོག་ཉེས་པ་དེ་མ་ཡིན་པར་ངང་པ་དཀར་པོ་ ཆེེན་པོ་ཞིིག་ཡིིན་པའི་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་བ་རེད་ ཁོས་རང་
9
ཉིིད་གཉིད་ལམ་བཏང་བ་མིན་ནམ་
པ་དཀར་པོ་ཆེེན་པོ་ཞིིག་ཨེ་ཡིིན་སྙམ་ ཁག་གཅིག་གིིས་
དངོས་འབྲེལ་རང་ཉིིད་ངང་
ཆུུ་ཁ་ནས་ཕྲུུ་གུུ་
དེ་ལ་ངང་པ་དཀར་པོ་གསར་པ་ཞིག་སླེབས་
འདུུག་ ཁོ་དེེ་འདྲའིི་སྙིིང་རྗེེ་བ་ལ་ ཞེས་བཤད་སྐབས་མཛེས་ལྡན་ གྱིི་ངང་པ་དཀར་པོ་གཞན་ཚོས་ཀྱང་མགོ་བོོ་བཀྱག་ནས་ཁོ་ལ་
བལྟས་ ཁོས་ ད་ནི་རྨིི་ལམ་ཡིན་གྱིི་མ་རེད་ ང་ ངང་ཕྲུུག་
མདོག་ཉེས་པའི་སྐབས་ལ་རྟག་པར་གཉིད་ལམ་སྐྱིད་པོ་དེེ་འདྲ་ ཞིིག་རྨིིས་ཀྱིི་ཡོད་ཨང་སྙམ༌།
10
ཁུ་བྱུུག་རྒྱལ་པོར་བསྐོས་པ་
༄་།གནའ་སྔ་མོ་སྔ་མོ་བྱ་རྣམས་ལ་བྱ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཞིིག་ བསྐོ་རྒྱུའི་བསམ་ཚུལ་གཅིག་འགྱུར་ཞིག་བྱུང་བ་སྟེ་བྱ་དམངས་ ཚོགས་ནས་གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ་རེད་
བྱ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཁྱུང་ཆེན་
གཟུགས་སྟོབས་ཆེ་ལ་སྤུུ་མདོག་མཛེས་པས་རྒྱལ་པོ་བྱས་ན་
བཟང་ཚུལ་བཤད་པས་ བྱིའུུ་མཐེབ་ཏོག་གིིས་ ཏིག་ཏིིག་རིིག་ བྱ་ཆེ ་ ཆུང་ལ་མ་གཟི ག ས་སྤུུ་ཆ་ཡག་ཉེ ས ་ལ་གཟི ག ས་ ཞེས་སྐད་བརྒྱབ་
ཡང་བྱ་ཁ་ཅིག་གིིས་འཇོལ་མོ་དེེ་གསུང་
སྐད་སྙན་པས་རྒྱལ་པོར་བསྐོ་བཞག་བྱས་ན་བཟང་ཚུལ་བཤད་ པས་
བརྒྱབ་
བྱིིའུུ་ཏིིང་ཏིིང་མས་
སྐད་སྙན་པོ་འདྲ་འདྲ་ཡིན་ཞེས་སྐད་
བྱ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཐང་དཀར་རྒོད་པོ་དེེ་གཤོག་རྩལ་ཆེ་
ལ་གཟུགས་སྟོབས་ཆེ་བས་བྱ་ཡི་རྒྱལ་པོར་བཟང་ཚུལ་བཤད་ པས༌
དེ་བཞིིན་བྱ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཆག་
སྒོ་མེེད་ན་ཆེ་ཙམ་དགའ་ ཞེས་སྐད་ཅོར་བརྒྱབ་
11
པས་མཐའ་མའི ་ ཐག་
གཅོད་ཅིིག་རྩ་བ་ནས་མ་བྱུང་
བྱ་སྤུུ་ཤུུད་ཀྱིས་བྱ་གཞན་
རྣམས་ཀྱིས་སྐད་བརྒྱབ་པའི་དུུས་སུུ་རང་ཉིད་ཕར་འགྲོ་ཚུུར་འོང་ བྱེེད་ཀྱིིན་བསམ་བློ་གང་ཙམ་བཏང་རྗེས་ ཞེས་སྐད་བརྒྱབ་པ་དང་སྦྲགས་
ཏོག་ཙམ་སྒུུག་དང་
མགྲིན་པ་གཟེངས་ཙམ་བྱས་
ཏེ་ངས་བལྟས་ན་ད་ལྟའི ་ བསམ་ཚུལ་ཚང་མ་ཕྱོ གས་གཅི ག་ གིིས་མོས་ཀྱང་གཅིག་གིིས་མོས་མཐུན་བྱེད་ཀྱིི་མིི་འདུུག་
དེ་
ལས་ངས་བལྟས་ན་སང་ཉིན་ཞོགས་པ་ཉི་མ་ཤར་བ་སུས་སྔོན་ ལ་མཐོ ང ་མཁན་དེ ་ བྱ་ཡི ་ རྒྱལ་པོ ར ་བསྐོ ་ བཞག་བྱས་ན་ བསམ་འཆར་ག་རེ་འདུུག་གམ་
ཞེས་གྲོས་དྲིིས་པས་ཚང་མ་
ཐུུག་པ་འཁོལ་བའི་སྒང་ལ་ཆུ་གྲང་མོ་བླུགས་པ་ལྟར་གྱུར་ཏེ་ མགྲིན་གཅིག་ཏུུ་མོས་མཐུན་བྱས་ སང་ཞོགས་ནམ་གསལ་ མ་ཐག་བྱ་དམངས་རྣམས་འཛོམས་ཏེ་ཤར་རི་མཐོན་པོའིི་རྩེ་ ལ་མིག་ཅེ་རེེེར་བལྟས་ནས་བསྡད་ཡོད་ཅིིང་རང་ཉིད་ཀྱིིས་ཉིི་མ་ ཤར་བ་སྔོན་ལ་མཐོང་བའིི་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱིི་ཡོོད་
12
སྐབས་
དེར་སྤྱང་གྲུུང་ལྡན་པའི་འང་གུུས་ནུུབ་རིའིི་ལྡེེབས་ལ་བལྟས་ནས་
བསྡད་པ་རེད་ ཁུུ་བྱུུག་གི་བསམ་པར་ ཉི་མ་ཤར་ནས་ཤར་གྱི་
ཡོ ད ་ཀྱང་འང་གུུ་ནུུབ་ལ་ལྟ་དགོ ས ་དོ ན ་གང་ཡི ན ་ནམ་སྙམ་ གང་ཙམ་ནས་ནུབ་ཕྱོ ག ས་སྤང་རི འིི ་ ལྡེེ བ ས་ལ་ཉི ་ མའིི ་ འོོ ད ་ ཟེར་སེར་ལྷག་གེར་ཤར་བ་ན་
འང་གུས་ལམ་སེང་ཉིི་མ་ཤར་
སོང་ཞེེས་སྐད་རྒྱག་རྩིས་བྱེད་སྐབས་ཁུ་བྱུུག་གིས་གནས་ཚུུལ་ དེ ་ ཤེེ ས ་ཏེ ་ སྔོོ ན ་ཚུུད་ནས་གྲ་སྒྲི ག ་བྱས་པའི ་ རྩམ་པ་དེ ་ ལམ་ སེང་འང་གུུའུུ་ཁའི་ནང་བཤོས་ནས་ འགོམས་
ཉི་མ་ཤར་བ་ངས་མཐོང་
ཞེས་སྐད་བརྒྱབ་པ་ན་
ཨ་ཇོ་འང་གུུ་རྩམ་པ་ ཉིི་མ་ཤར་བ་ངས་མཐོང་
འང་གུ་ནི་ཁ་རྩམ་པས་འགགས་
ཏེ་ འུུང་གུུ་འུུང་གུུ་ ཟེར་རྒྱུ་ཙམ་ལས་མེད་པ་ཆགས་པས་བྱ་ གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཁུུ་བྱུུག་གིས་ཉིི་མ་ཤར་བ་དང་པོ་མཐོང་བ་ རེད་བསམ་ནས་བྱ་རྒྱལ་ལ་བསྐོས་པ་རེད་
ཁུུ་བྱུུག་བྱ་རྒྱལ་དུུ་
བསྐོས་པ་དང་བྱ་ཁྲིམས་གང་མང་གཏན་འབེབས་བྱས་ཤིང་
13
དཔྱིད་
མཇུུག་དང་དབྱར་སྟོད་དུུ་ཁུུ་བྱུུག་མོན་ནས་སླེབས་ཏེ་གསུང་བྱོན་ རན་པའི ་ དུུས་སུུ་བྱ་གཞན་རྣམས་ཤི ང ་སྡོོ ང ་དང་རི འིི ་ རྩེེ ་ ལ་སྡོ ད ་ ཆོག་གིི་མེེད་པར་རི་འདབས་དང་ས་ལ་བབས་ནས་སྡོད་ཀྱིི་ཡོོད་
པ་ང་ཚོ འིི ་ མིི ་ རབས་གོ ང ་མ་རྣམས་ཀྱི ས ་ཡ་མཚན་བྱེ ད ་མིི ་ དགོོས་པར་མཐོང་ཆོས་སུ་ཡོད་ནའང་དེང་སྐབས་བྱ་ཁྲིམས་རྟ་རྔ་ ཙམ་ཞིག་ཉམས་པས་བྱ་རྣམས་རི་འདབས་དང་ས་སྟེང་ལ་ཆེད་ དུུ་འབབ་ཀྱི་མེེད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཚུུལ་བརྗོད་ཀྱིི་ཡོོད་
བྱ་རྒྱལ་
འདེམས་རྒྱུ་དེ་རྩོོད་རྙོོག་མེད་པའི་སྒོོ་ནས་ལེགས་གྲུུབ་བྱུང་བར་ བྱ་རྣམས་ཀྱིས་སྤུུ་ཤུུད་ཀྱི་བློོ་གྲོོས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཆེན་པོ་
བྱས་ཏེ་བྱ་སྤུུ་ཤུུད་དེ་བྱ་ཡི་དྲུུང་ཡིག་ཏུུ་བསྐོ་བཞག་བྱས་པ་རེད་ དེར་བརྟེན་མིི་རྣམས་ཀྱིས་སྤུུ་ཤུུད་ཀྱི་མཆུ་ཏོ་རིིང་པོོ་དེེ་དྲུུང་ཡིག་ གིི་སྨྱུ་གུུ་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་ཀྱིི་ཡོོད༌།
------ ཕ་ཡུལ་ནང་ཐོན་
14
ལེ་ལོོ་ཅན་གྱི་ཙིི་ཙིི་སྒམ་པོ་
༄་།གནའ་སྔ་མོ་གྲོོང་གསེབ་ཀྱིི་
ལྕང་རྭ་སྟུག་པོའིི་ནང་བྱ་སྐྱ་ཀ་དང་ཙིི་ཙིི་སྒམ་
པོ་ཞིིག་ཁྱིིམ་མཚེས་བྱས་ནས་གནས་ཡོད་པ་རེད་ ཡིན་ནའང་ ཁོང་གཉིས་ཀྱིི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུུ་ཆེ་སྟེེ་
ཉིི ན ་ལྟར་ལྟོ ་ གྲོོ ད ་པ་ཁེ ང ས་ཙམ་བྱུང་ན་སྐྱི ད ་ཉལ་
སྒམ་པོས་
གློ ད ་ནས་སྡོ ད ་པ་དང་སྐྱ་ཀ་ནི ་ ཉིི ན ་ལྟར་ཞོ ག ས་པ་སྔ་པཽ ་ ནས་
ཡར་ལངས་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱིི་ཚང་དྲོ་སོོབ་སོོབ་བཟོ་རྒྱུ་དང་ཉིན་སྒང་ བཟས་ཙམ་མ་ཟད་དགུན་གྱི་ཁ་ཟས་ཀྱང་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ཀྱིིན་
ཡོད་པ་རེད་ ཉིན་ཞིིག་སྐྱ་ཀས་ཙི་ཙིི་སྒམ་པོའིི་སར་ཕྱིན་ནས་ གྲོགས་པོ་མ་ཉོལ་གྲོགས་པོ་ཡར་ལ་ལོངས་ ཡག་དུས་ཚང་ཞིིག་བཟོས་ན་ལེགས་
གནམ་གཤིས་
ཞེས་བཤད་པས་སྒམ་
པོས་ཚུར་ཁ་སློག་ནས་ མི་ཚེེ་ཞིི་མིིའིིི་ཨ་སྟོང་ཙམ་ཞིག་ལ་ བྲེལ་བྲེལ་འཚུབ་འཚུབ་བྱས་པས་ཅི་ཞིིག་ཡོང་ གནམ་གཤིས་
15
ཡག་དུས་ཉལ་ན་སྐྱིད་ཤོོས་རེེད་
ཅེས་བཤད་ནས་ཚང་བཟོ་
རྩིིས་མ་བྱས་ དེ་ནས་ཉིན་ཤས་སོང་རྗེེས་ གྲང་རླུང་འུུར་འུུར་དུ་
རྒྱག་འགོ་ཚུུགས་པ་དང་གསེར་མདོག་ཅན་གྱི་ཤིིང་ལོ་རྣམས་ ས་ལ་གཡུག་པའི་འགོ་ཚུུགས་ ཉིན་ཤས་རྗེས་སྐྱ་ཀས་སེམས་ ཀྱིི ས ་མ་བཟོ ད ་པར་ཁྱི མ ་མཚེ ས ་སྒམ་པོ འིི ་ འཁྲིི ས ་སུ་ཕྱི ན ་
ནས་སྨྲས་པ་ ཁྱིམ་མཚེས་སྒམ་པོ་སྐྱིིད་ཉལ་གློད་རང་དྲགས་ན་ ཉིིན་ཞིིག་འགྱོད་པ་སྐྱེས་པའི་དུུས་ཤིག་ཀྱང་ཤར་ཡོང་ ཉལ་ཚང་ཁྱིིམ་ལེགས་པོ་ཞིིག་བཟོས་དང་ ཀྱང་ཁྱེད་ལ་རོགས་པ་ཞིག་བྱེེད་ཆོག་
ད་ནི་མ་
ཁྱིམ་མཚེས་ངས་
ཅེས་བཤད་
སྒམ་པོས་
སླར་ཡང་ ཉི་མ་སྐྱིད་དུུས་ཉལ་ན་སྐྱིད་ཤོོས་རེེད་ ཚང་ཞིིག་བཟོ་ བར་བྲེལ་བ་དེ་འདྲ་ཅི་
ཞེས་བཤད་དེ་སྐྱིིད་ཉལ་གློད་དེེ་ཉལ་ལོ་
ཉིིན་ཞིིག་གིི་མཚན་མོ་གྲང་རླུང་ཤིན་ཏུུ་ལྡང་བ་དང་གངས་མ་
ཆར་བབས་བྱུང་བས་སྒམ་པོ་འཁྱག་སྟེ་ཁ་འདར་ཤོར་གྱིིན་ ཨ་
16
ཆུུ་ཨ་ཆུུ་དེ་འདྲའིི་གྲང་བ་ལ་ སང་ཉིན་ཚང་ཞིག་སེམས་ཐག་ བཅད་དེ་བཟོ་ ཨ་ཆུ་ཨ་ཆུ་དེ་འདྲའིི་གྲང་བ་ལ་ ཞེས་མཚན་ གང་གཉིད་མ་བྱུང་བར་འཁྱག་སྟེ་ལུུས་
ཕྱི་ཉིིན་ཤར་རིའིི་རྩེེ་
ནས་ཉིི ་ འོོ ད ་འཕྲོ ་ མ་ཐག་གཞི ་ ནས་སྒམ་པོ འིི ་ ལུུས་ལ་དྲོ ད ་ ཁུུག་ནས་སྐྱིད་པའིི་གཉིིད་ལ་རོལ་འགོ་ཚུུགས་
སྐྱ་ཀ་སྔ་པོ་
ནས་ལངས་ཏེ་སྔ་ས་ནས་གྲ་སྒྲིག་བྱས་པའི་ཤིིང་ཧྲུག་རྣམས་ཚང་ གིི ་ ཕྱིི ་ ལ་བརྩི ག ས་པ་དང་དེ ་ རྗེེ ས ་རྩྭ་སྐམ་པོ ་ རྣམས་བཏི ང ་
དེའིི་སྟེེང་སྤུུ་འཇམ་གང་ས་ནས་སྒྲུག་པ་རྣམས་བཏིང་ནས་དྲོ་ཞིིང་ སྐྱིིད་པའིི་ཚང་ཞིིག་བཟོས་ཡོད་པའིི་ཐོོག་ད་དུུང་
ཕྱིའིི་ཤིིིང་ཧྲུག་
སྟེང་དུུ་འདམ་བག་ཁ་གང་ཙམ་བྱས་ནས་འཁྱེར་ཡོང་བ་རྣམས་ ཞིིབ་ཚགས་པོས་བསྒྲིགས་ནས་ཚང་དེའིི་དབྱིིབས་ནི་གྲོོང་གསེབ་
པའི་ཁོོག་མ་འདྲ་བ་ཞིག་བཟོས་ཡོད་ གནམ་གཤིས་ནིི་ཉིིན་ རེ་ལས་མི་སྡོོད་པར་གྲང་དུུ་འགྲོ་བ་དང་རླུང་བུུ་ནི་སྤུུ་གྲི་བཙུགས་
17
པ་ལྟར་རྒྱག་གི་ཡོོད་
ཉིན་ཞིིག་མཚན་མོ་ཁ་བ་ལྷབ་ལྟུུབ་
ཏུ་བབས་ཡོང་བས་སྐྱ་ཀ་ནི་དྲོོ་ཞིིང་འཇམ་པའི་ཚང་ནང་སྐྱིད་པའི་
གཉིིད་ལ་ཡུར་ནས་གནས་སོ་ ལེ་ལོ་ཅན་གྱི་ཙིི་ཙིི་སྒམ་པོ་ ནིི་ འཁྱག་ནས་ལུས་པོ་ཡོོངས་འདར་བཞིན་ ཨ་ཙི་ཨ་ཙི་དེེ་
འདྲའིི་གྲང་བ་ལ་ སང་ཉིན་ཚང་ཞིིག་སེམས་ཐག་བཅད་དེ་བཟོ་ དོ་ནུུབ་ཚེ་སྲོག་མ་ཤོར་དཀོན་མཆོག་མཁྱེན་
ཞེས་ཤོད་ཀྱིིན་
ཤོད་ཀྱིིན་སྐད་ཤུུགས་ཀྱང་ཆུུང་དུུ་ཆུུང་དུུ་ཕྱིན་ནས་མཐར་འགུུལ་ རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་
དེའིི་ནུུབ་མོ་མཚན་གང་གངས་བབས་ནས་
ཞོགས་པ་ས་གཞི་ཆེེན་པོས་དར་གོས་དཀར་གཙང་གྱོན་པ་ལྟར་ གྱུར་ཡོད་པས་སྐྱ་ཀ་གཉིད་སད་ནས་ཕྱིར་འདོན་ཡོང་དུས་ཧངས་
སངས་ཏེ་ འ་ཙི་ དེེ་འདྲའིི་གངས་ཆེན་པོ་བབས་འདུུག་ ཅེས་ཕར་ ལྟ་ཚུུར་ལྟ་བྱེད་དུུས་གངས་ཁྲོད་དུུ་ཉི་འོོད་འཚེར་བའི་སྟེེང་དུ་གྲོང་
ཚོ འིི ་ བྱིི ས ་པ་ཆུུང་ཆུང་ཚོ ་ རྩེེ ད ་མོ ་ རྩེ ད ་བ་དང་བྱ་བྱི འུུ ་གཞན་
18
མང་པོ་ཞིིག་ཀྱང་གངས་ཁྲོད་དུུ་གླུ་དབྱངས་ལེན་བཞིན་ཡོད་ ཀ་དགའ་ཐག་ཆོད་ནས་
སྐྱ་
གངས་རྩེད་རྩེ་བར་འགྲོ་དགོས་རེེད་
ཅེ ས ་ཤོ ད ་བཞིི ན ་རང་གི ་ ཁྱིི མ ་མཚེ ས ་སྒམ་པོ ་ སྐད་གཏོ ང ་བར་
ཕྱིིན་ སྡོང་པོའིི་ཡལ་གའི་སྟེེང་ནས་སྐད་ག་ཚོད་བརྒྱབ་ཀྱང་ཨ་
ལན་སློག་མཁན་མེད་དུུས་ ཚང་གིི་འཁྲིིས་སུུ་ཡོང་ནས་བལྟས་ པས་ཚང་དེེ་ལ་ནིི་ཐོོག་མེད་པས་གངས་ཀྱིས་ཁེངས་ཡོད་པ་དང་ སྒམ་པོ་ནིི་གངས་ཀྱི་ནང་དུུ་འདིམ་ནས་ཤི་ཚར་ཡོད་པ་རེད་
སྐྱ་
ཀ་སེ མ ས་སྐྱོ ་ ཐག་ཆོ ད ་ཀྱང་བྱེ ད ་ཐབས་གང་ཡང་མེ ད ་པར་རང་ གིི་ཁྱིིམ་མཚེས་དང་ཁ་བྲལ་ནས་གངས་རྩེད་རྩེ་བར་ཕྱིན་པ་ རེད༌།
19
རི་བོོང་ཆུུང་ཆུུང་
༄་། དྲག་ཆར་དང་རླུང་འཚུུབ་བརྒྱབ་པའི་ཉིིན་ཞིིག་ རི་རྙིིལ་ བ་དང་སྤང་བརྡོལ་བརྒྱབ་ནས་ཆུུ་སྨྱོན་ནམ་མཁར་ལྡིང་བ་ལྟ་ བུུའི ་ གློོ ག ་འོ ད ་འཁྱུག་པ་སོ ག ས་བྱས་པས་ཚང་ཚིི ང ་ཁྲོོ ད ་ཀྱིི ་ བྱ་ བྱིི འུུ ་ཡིི ་ ཚང་དང་གྲོ ག ་རོ ང ་དུུ་གནས་པའི ་ སྲོོ ག ་ཆགས་ཀྱི ་ ཚང་
མང་པོ་ཞིིག་ཆུས་འཁྱེར་ནས་སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་ དཀའ་སྡུུག་ཚད་ལས་འདས་པ་བྱུང་ ལྷན་དུུ་རི་བོོང་ཆུུང་ཆུུང་ཞིག་ སྲན་སྡོང་ཞིིག་
ལ་ཁར་བ་དང་
20
ཆུུ་ངན་གྱི་འབུུད་ཤུུགས་དང་
དྲག་ཆར་འཇག་རྗེས་ཉིི་འོོད་སེེར་ལྷག་གེར་ཤར་བས་ཤི་ལ་ཁད་
ཀྱི་རིི་ཕྲུུག་དེ་ད་གཟོད་དྲོོད་འཇམ་ཉི་མའིི་འོོད་ཀྱིིས་གསོས་པར་ གྱུར་
ཁོས་གཡས་གཡོན་གང་དུུ་བལྟས་ཀྱང་རང་གི་ཨ་མ་
ཡོ ང ་མཁན་མེ ད ་པས་དེ འིི ་ ནུུབ་མོ ་ ཚེེ ར ་མའི ་ སྡོོ ང ་པོ ་ ཞིི ག ་གིི ་
འོོག་ཏུུ་སྐྱོ་སྣང་ཚད་མེད་སྐྱེ་བཞིིན་པའི་ངང་ནམ་བསྐྱལ་དགོས་ བྱུང་
དུུ་ཕྱིན་
ཕྱི་ཉིིན་འཁྱར་འཁྱོར་ངང་ཡར་ལངས་ཏེ་ཨ་མ་འཚོལ་ ཁོ་ལམ་དུ་འགྲོ་དུུས་ཤྭ་བ་ཞིག་དང་ཕྲད་པས་ཁོས་ཤྭ་
བར་ ངའི་ཨ་མ་མཐོང་བྱུང་ངམ་ ང་གང་བཟའ་དགོས་མི་ཤེེས་ པས་ཁྱེད་ཀྱིིས་བཀའ་སློབ་གནང་རོགས་ ཙམ་བྱས་ཏེ་
ཤྭ་བས་རྭ་ཅོ་དཀྲུུག་
རང་གིི་ཨ་མ་མཐོང་མ་བྱུང་
ཟས་ལ་སྤང་
རྩ་དང་ལྗོན་ཤིིང་གིི་ལོོ་མ་བཟའ་དགོས་ ཞེས་བཤད་དེ་མདུུན་དུུ་ ཕྱིན་
ཡང་རི་ཕྲུུག་དེ་སོོང་སོོང་བས་སྤྱང་ཀི་གཏུུམ་པོ་ཞིིག་དང་
ཕྲད་ རི་ཕྲུུག་གིས་གོང་ལྟར་སྤྱང་ཀིར་སྐད་ཆ་དྲིས་པས་སྤྱང་ཀིས་
21
ད་ནི་ཟས་ཞིམ་པོ་ཁ་ལ་རག་སོང་བསམས་ནས་ ཟས་བཟའ་ ན་ཤ་ཁྲག་གང་ཞིམ་བཟའ་དགོས་ དེ་བཟའ་བར་འོང་
ཞེས་བཤད་ནས་རི་ཕྲུུག་
རིི་ཕྲུུག་གིིས་ལམ་སེང་
ཨ་ཙི་
ཆུུང་འདི་འདྲ་ཁྱེད་རང་ལ་བཟའ་རིན་གང་འདུུག་གམ་
ང་ཆུུང་
དེ་ལས་
ངའི་གཅེན་གཅུུང་ཚོ་དང་ཨ་མ་བཅས་ཁྱེད་ཀྱིི་སར་འཁྲིད་ཡོང་
ཆོག་ ཅེས་བཤད་ སྤྱང་ཀིའིི་སེེམས་ལ་ཁོས་ང་ཤ་གཟན་ཡིན་
པ་ཤེས་ཀྱིི་མིི་འདུུག་པས་ཁོའིི་ནང་ཚང་ངའིི་སར་འཁྲིད་ཡོང་སྲིིད་ སྙམ་ནས་འགྲིག་གིི་རེེེད་ བྱས་ན་རང་ཕྱིན་ནས་ལམ་དེ་རང་ལ་ ཚུར་ཡོང་དགོས་ ཞེས་བཤད་དེ་བཏང་ ཡང་ཁོ་ལ་གླང་ཆེན་ཞིིག་
ཐུག་པས་ཁོས་གོང་ལྟར་སྐད་ཆ་དྲིས་ གླང་ཆེན་གྱིིས་ ཟས་ལ་ རྩྭ་བཟའ་བ་དང་སྐོམ་ལ་ཆུུ་འཐུུང་དགོས་
དེ་ཡ་རབས་བཟང་
སྤྱོད་ཀྱིི་འཚོ་བ་ཞིིག་རེད་ ཅེས་སྨྲས་ ཡང་རི་ཕྲུུག་དེ་མདུུན་ལ་ འགྲོ་དུུས་ གཟིག་ཅིིག་གིིས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཤ་ཁྲག་ལ་ལོངས་
22
སུ་སྤྱོད་བཞིིན་པ་མཐོང་ ཨ་ཁུ་ལགས་
རིི་ཕྲུུག་གིས་ཡ་མཚན་ཆེན་པོས་
ཁྱེད་རང་ག་རེ་མཆོད་ཀྱིི་ཡོོད་
དེ་འདྲ་མཆོད་
ན་ཡ་རབས་ཀྱི་འཚོ་བ་རེད་དམ་ཞེས་དྲིིས་ གཟིག་གིིས་ངར་སྒྲ་
སྒྲོག་བཞིན་ ག་རེའིི་ཡ་རབས་དང་མ་རབས་ ཁྱེད་ངའིི་སང་ཉིན་ གྱིི་ཁ་ཟས་གྱིས་
དེ་རིིང་ཉིིན་གཅིག་ཚེ་ཐར་བཏང་ཆོག་ཅེས་
བཤད་ རི་ཕྲུུག་དེས་མུུ་མཐུུད་མདུུན་ལ་འགྲོ་དུུས་ ངུ་སྐད་ཀྱི་སྒྲ་
ཞིིག་ཐོས་ དེའིི་ཕྱོོགས་སུུ་ལྟ་དུུས་དེ་ནིི་རང་གི་ཨ་མ་དང་གཅེན་ གཅུང་གཞན་ཚོ་རེེད་
རིི་བོོང་ཨ་མས་མིག་ཆུ་གཏོང་བཞིིན་
པའི་སྐབས་རི་ཕྲུུག་གཞན་ཚོས་ ཨ་མ་ མགྱོགས་པོ་ལྟོོས་
དང་ སུུ་ཡོང་གིི་འདུུག་ ཅེས་ལབ་ རི་བོོང་ཨ་མས་མགྱོགས་པོ་ ལྟ་དུུས་དེ་ནིི་རང་གི་སྙིིང་གིི་ནོོར་བུུ་དེ་ཡིིན་པ་མཐོང་བས་དགའ་
ཐག་ཆོད་དེེ་ ངའིི་ཕྲུུ་གུུ་ ཞེས་ཤོད་བཞིིན་ རིི་ཕྲུུག་ལ་དམ་པོར་ འཐམས་
དེ་ནས་རི་ཕྲུུག་གིས་རང་ལ་བྱུུང་བའི་གནས་ཚུུལ་
23
རྣམས་བཤད་པས་རི ་ བོོ ང ་ཨ་མས་ངས་ད་བར་ཕྲུུ་གུུར་བསླབ་
དགོ ས ་པའི ་ ཤེེ ས ་བྱ་ཁ་ཤས་མ་བསླབ་པ་དེ ས ་ཕྲུུ་གུུའི ་ སྲོོ ག ་ཤོ ར ་
གྲབས་བྱས་འདུུག་པས་ད་ནི་ངས་ང་ཚོ་སྲོོག་ཆགས་ཀྱི་སྐོོར་གང་ ཤེས་ཕྲུུ་གུུ་ཚོར་ངོོ་སྤྲོོད་བྱ་དགོས་འདུུག་སྙམ་ནས་ ང་ཚོ་གནས་
སའི་སྲོོག་ཆགས་དེ་ཚོར་དབྱེ་བ་ཆེ་ཁག་གཉིས་ཡོད་ དེ་དག་ནི་ རྩྭ་བཟས་ནས་འཚོ་བ་སྐྱེལ་མཁན་ལ་རྩྭ་གཟན་སེམས་ ཅན་དང་སེ མ ས་ཅན་གཞན་བསད་ནས་ཤ་ཁྲག་ལ་ལོ ང ས་སུ་ སྤྱོད་མཁན་ལ་ཤ་གཟན་སེམས་ཅན་ཟེར་ སྤྱང་ཀི་སོོགས་ནི་ཤ་གཟན་སེམས་ཅན་རེད་
སྟག་དང་གཟིག་
ང་ཚོས་ཁོང་ཚོར་
དོགས་ཟོན་བྱེད་དགོས་ གླང་ཆེན་དང་ཤ་བ་ གླ་བ་ སོགས་ནི་
རྩྭ་ཟན་སེམས་ཅན་རེད་ ཁོང་ཚོས་ང་ཚོར་གནོད་འཚེ་བྱེེད་མིི་
སྲིིད་ ང་ཚོ་རིི་བོོང་གིི་འཚོ་བ་ནིི་རྩྭ་བཟའ་བ་དང་ཆུུ་འཐུུང་བ་ཁོ་ ན་ཡིན་ ཞེས་བཤད་ དེ་ནས་རི་བོོང་དང་རིི་ཕྲུུག་རྣམས་མཉམ་
24
འཛོམས་བྱུང་ནས་དགའ་ཞིང་སྐྱིིད་པའིི་ཐོོག་
རི་ཕྲུུག་ཚོས་སྲོག་
ཆགས་སེམས་ཅན་ཚོའིི་འཚོ་བར་དབྱེ་ཞིིབ་དང་དོ་སྣང་གང་མང་
བྱེད་བཞིིན་གནས་སོ༌།
25
བྱིའུུ་
༄་།ཉིིན་ཞིིག་ཁང་བྱིའུུ་ཞིིག་གཞས་གཏོང་གིིན་ལྕང་གླིང་གྲུུ་
བཞིིའིིི་ནང་རྩེད་མོ་རྩེེ་བར་ཕྱིན་ ཡ་མཚན་པ་ལ་ སྔོ་ལྗང་ ཅན་གྱི་ལྕང་གླིང་དེེ་ནིི་ལོོ་མ་ སེར་པོར་གྱུར་ནས་གཡས་
གཡོན་ཚང་མ་ཁུུ་སིམ་མེར་ གནས་ཡོད་
གློ་བུུར་དུུ་རླུང་བསིལ་
ཞིིག་གིིས་ལོ་མ་སེར་པོ་རྣམས་དབྱར་སྟོད་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱིིས་བྲོ་ གར་འཁྲབ་པ་ལྟར་ལྷབ་ལྟུབ་ས་སྟེང་དུུ་གཡུུག་
ཁོས་བྱ་བྱིའུུ་
ཡིི་གླུ་དབྱངས་ཐོས་རྒྱུ་མེད་པ་དང་རླུང་བུུ་གྲང་ཤུུར་དེ་འདྲ་གང་བྱས་
པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་སྐབས་ སྐྱ་ཀ་ཞིག་གིིས་ ཁང་བྱིའུུ་ལགས་ བཀྲིས་བདེ་ལེེགས་
ཞེས་བཤད་
ཀ་ལགས་
ཁང་བྱིའུུ་ཡིིས་
ཨ་ཇོ་སྐྱ་
ང་ཚོོ་ཉིིན་ཤས་རིང་འབྲུུ་རིིིགས་གསོག་
འཇོག་བྱེད་པར་འགྲོ་རིིང་ལྕང་གླིང་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་
26
པོ་དེེ་འདྲ་ཕྱིན་འདུུག་
ད་དུུང་གྲོགས་པོ་དང་གྲོགས་མོ་རྣམས་
མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་གང་ཡིན་ནམ་ ཞེས་བཤད་ སྐྱ་ཀས་ བུུ་རང་
ད་ལོ་དབྱར་སྟོད་སྒོ་ང་ནས་ཐོན་ཙམ་ཡིན་པས་ཁག་མེད་ ལྕང་ གླིིང་འདིི་ནམ་དུས་བཞིར་བརྟེན་ནས་འགྱུར་བ་འགྲོ་གིི་ཡོད་
ད་
ལྟ་སྟོན་ཀ་ཤར་བ་དང་གནམ་གཤིས་ཉིིན་རེ་བཞིིན་གྲང་དུུ་ཕྱིན་ ནས་དགུན་ཁ་ཤར་འགོ་ཚུགས་ཡོང་
ང་ཚོའིི་གྲོོགས་པོ་པིིང་
སྐྱུར་དང་ཁུུ་བྱུུག་སོགས་ནིི་ལྷོོ་ཕྱོོགས་ཀྱི་གནམ་གཤིས་དྲོ་སར་ ལོག་པ་དང་གྲོགས་པོ་ཁག་གཅིག་ས་འོག་ཏུུ་དགུུན་ཉལ་བྱེད་ པར་བསྐྱོད་པ་རེད་
དུུས་སང་དཔྱིད་ཀ་ཤར་མཚམས་གཞི་ནས་
ཁོང་ཚོ་ཚུར་ལོག་ཡོང་གིི་ཡོོད་
ཅེས་བཤད་
ཁང་བྱིའུུ་ཡིིས་
དགུུན་ཉལ་ཟེར་ན་གང་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིིས་ སྐྱ་ཀས་ དགུུན་ དུུས་ཀྱི་ཟླ་བ་གཉིས་གསུམ་ས་འོག་ཏུུ་ཤི་བ་ལྟར་གཉིད་ཁུུག་ པ་དེར་ཟེར་
རང་ཡིད་མ་ཆེས་ན་ལྟོས་དང་
27
ཤིང་སྡོོང་གིི་སེེེར་ཀ་
དང་ཨི་ཁུང་ནང་འབུུ་སྲིན་གྱིི་རིིིགས་མང་པོ་དགུུན་ཉལ་བྱེད་ཀྱིི་ ཡོོད་ཅེས་བཤད་
ཁང་བྱིའུུ་ཡིིས་རང་གིི་ཉེེ་འཁྲིིས་སུ་ཡོད་པའིི་
ཤིིིང་སྡོོང་ཆེན་པོ་དེེའིིི་སེེེར་ཀའི་ནང་འབུ་ཆུུང་ཆུུང་ཁྱུུ་གཅིག་ཤིི་བ་
ལྟར་གཉིད་ཁུུག་ཡོད་པ་མཐོང་ ཁོས་སྤྲོ་སྣང་ཆེན་པོས་ དངོས་ འབྲེལ་རང་འདུུག་ ཨ་ཇོ་སྐྱ་ཀ་ལགས་ བྱས་ན་ཁྱེད་དང་ང་ཚོའིི་ རིིིགས་དགུུན་ཉལ་བྱེད་པར་གང་དུུ་འགྲོ་དགོས་སམ་
ཞེས་དྲིིས་
སྐྱ་ཀས་ རྒད་མོ་དགོད་བཞིིན་ བུུ་ཁ་བདེ་བ་རང་ཡིན་ན་ ཁྱེད་ ཚོ་ཁང་བྱིའུུ་རིིགས་ཀྱིས་བྱིིའུུ་ཚང་མིི་ཁྱིིམ་གྱིི་ཁང་གཡབ་དང་
ཕྱུགས་ཟོག་རྭ་བ་སོགས་སུ་བཟོ་གིི་ཡོོད་ཙང་དགུུན་དུུས་དྲོ་པོོ་ ཡོོད་
ང་ཚོ་སྐྱ་ཀའི་རིིགས་ཀྱི་བྱ་ཚང་ཤིིང་སྡོོང་མཐོན་པོར་ཡོད་
ཀྱང་སྔ་ས་ནས་བྱ་ཚང་དྲོ་སོོབ་སོོབ་བཟོས་ཙང་དགུུན་དུུས་གངས་ རླུང་ལྡང་ཡང་ཚང་ནང་དྲོ་པོོ་ཡོོད་
བྱས་ཙང་ང་རང་ཚོའིི་རིིིགས་
གནས་སྤོས་བྱེད་མིི་དགོས་པའི་བྱ་ཡིན་སྟབས་མི་ཚོོས་གཏན་
28
སྡོད་བྱ་ཡང་ཟེར་ ཞེས་བཤད་ ཁང་བྱིའུུ་ཡིིས་ ཨ་ཇོ་སྐྱ་ཀ་ ལགས་ ཐུུགས་རྗེ་ཆེ་ ཁྱེད་ཀྱིིས་ང་ལ་གནས་ལུུགས་མང་པོ་ གསུངས་བྱུང་བས་ད་ངས་གཞི་ནས་ཤེས་སོང་
ངའི་ཨ་མ་ལགས་
ཀྱི ས ་རྟག་པར་ཕྱི ་ ནས་སྤུུ་སྙི ག ས་དང་རྩྭ་སྐམ་བསྒྲུགས་ནས་
བྱིའུུ་ཚང་བཟོ་བཞིིན་འདུུག་པས་ང་ཁོང་ལ་རོགས་པ་བྱེད་དུུ་འགྲོ་ གིི་ཡིིན་ ཞེས་བཤད་དེ་འཕུུར་ཕྱིནད་ཏོ༌།
29
ངའི་སྤོོ་ལགས་
༄་།ངའི ་ ནང་ནི ་ རྒྱ་གར་ལྷོ ་ ཕྱོ ག ས་ཀྱི ་
གཞིིས་ཆགས་སུུ་ཡོད་ཅིིང་དེེ་
གའི ་ ས་ཁུལ་ནི ་ འཛམ་
གཤིས་ཚ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད་
གླི ང ་དཀྱིི ལ ་ཐིི ག ་ས་
ཁུལ་དང་ཉེ་བས་གནམ་
ཡིིན་ནའང་ང་རང་ཆུང་དུུས་
ནས་འཚར་ལོངས་བྱུང་ས་ཞིག་ཡིིན་པས་ས་ཆ་དེར་མི་དགའ་བ་
མེད་ལ་ང་རང་དགའ་ཤོས་ནིི་སྤོོ་ལགས་ཀྱིས་བཏབ་གནང་བའི་ ཤིིང་འབྲས་དང་མེ་ཏོོག་སྔོ་ཚལ་གྱིི་རིིིགས་རྣམས་ཡིན་
ང་
ཚོའིི་ཁང་པ་ནི་ཐོོ ག་གཅི ག ་མ་ཡི ན ་པ་དང་མདུུན་དུུ་སྒོ ་ རྭ་ཆེ ན ་པོོ ་ ཞིི ག ་རྩི ་ ཤིི ང ་གིི ་ རྭ་བས་ཡོ ང ས་སུ་བསྐོ ར ་
30
ཐོ ག ་ཐག་འཁྱུད་ཚལ་རིི ག ས་ཁག་སྣ་ཚོ ག ས་ཀྱི ས ་འཁྱུད་པ་ ཞིག་ཡོད་
སྒོ་རྭའིི་མདོ་ལ་ཨམ་གྱི་སྡོོང་པོ་དང་ལི་ཆིི་སྡོོང་
པོ་ ཨམ་རུ་སྡོང་པོོ་སོོགས་སྡོང་པོོ་མང་པོ་ཡོད་པའིི་ཁར་ སྒོ་
རྭའིི་དཀྱིིལ་གྱིི་ལམ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ལ་ཚལ་ཞིིང་ཡོད་
པས་དེའིི་ཚལ་རིིགས་སྣ་ཚོགས་སྔོ་ཐིིང་ཐིིང་དུུ་སྐྱེས་ཀྱིི་ཡོོད་པ་དང་ སྒེ་ཁུུང་མདུུན་ལ་མེ་ཏོོག་རྒྱ་སེ་དང་ སྐལ་བཟང་མེ་ཏོོག་ ཡང་ ཅུན་སོ ག ས་མེ ་ ཏོོ ག ་རྣམས་རབ་ཏུུ་བཞད་པའི ་ ཐོོ ག ་སྦྲང་ནོ ར ་
བུུས་ཟིར་ཟིིར་ཞེེས་གཅིག་གིི་སྟེེེང་ནས་གཅིག་ལ་འཕུར་འགྲོ་ གིི་འདུུག་
ཤིང་འབྲས་ཀྱིི་སྡོོང་པོོ་དེེ་རྣམས་རང་རང་སྨིན་པའི་དུུས་
ལ་འབྲས་བུ་གཡུར་དུུ་ཟ་བ་བཏགས་ཏེ་ཡལ་ག་འབྲས་བུུས་ འཐེན་ནས་ཐུར་དུུ་དཔྱང་ནས་སྡོད་པ་དང་
འབྲས་བུ་དེ་ཚོ་ཟ་དུས་
ཁྲོམ་ནས་ཉོས་པའི་ཤིིང་འབྲས་དང་མི་འདྲ་བར་དམིགས་བསལ་ གྱི་རོོ་བཅུད་ཞིག་བྲོ་ཡོང་གིི་འདུུག་
31
གང་ཡིན་ཟེར་ན་དེ་ཚོོ་
སོོ་སོོ་རང་གི་ལག་པ་ནས་སྨིིན་པ་ཡིན་པས་རེད་ ང་རང་གཞིས་ ཆགས་ཀྱི་སློོབ་གྲྭར་འགྲོ་དུུས་རེས་གཟའ་སྤེན་པ་གཉིས་པ་དང་
རེས་གཟའ་ཉི་མ་གང་ཡིིན་ལ་སྤོ་ལགས་ལ་མེ་ཏོོག་དང་སྔོ་ ཚལ་འདེབས་རོགས་དང་ཡུུར་མ་རྒྱག་རོགས་ རོགས་སོགས་གང་ཐུུབ་ཞུུ་གིི་ཡོོད་ ལུུས་པོར་སྦྱོང་བརྡར་ཐེབས་པ་དང་
རྩྭ་ངན་བཀོག་
དེ་ལྟར་བྱས་ན་གཅིག་ནས་
གཉིས་ནས་སློབ་སྦྱོང་གིི་བར་
སེང་ལ་སེམས་པ་གུ་ཡངས་པོ་ཆགས་པ་
གསུམ་ནས་སློབ་
ཚན་གྱིི་འབྲེལ་ཡོད་ཐ་སྙད་གསར་པ་ཤེས་པར་མ་ཟད་རྩི་ཤིིང་ སྐོོར་གྱིི་ཤེེེས་བྱ་མི་ཉུུང་བ་ཞིག་དངོས་སུ་ཤེས་ཐུུབ་ཀྱི་འདུུག་
ངའི་
སྤོ་ལགས་ནི་སྔོོ་ཚལ་འདེབས་རྒྱུར་དགའ་ལ་འདེབས་ལས་ཀྱང་
ཤིི ན ་ཏུུ་མཁས་པས་ལོ ་ ལྟར་ཕྱི ་ ནས་ཚལ་རིི ག ས་མང་པོ ་ ཉོ ་ མིི་དགོས་པ་ཡོང་གིི་ཡོོད་
ཉིན་གཅིག་ངས་སྤོ་ལགས་ལ་
ཁྱེ ད ་རང་རྩི ་ ཤིི ང ་འདེ བ ས་ལས་ལ་མཉེ ས ་པོ ་ འདིི ་ འདྲས་གནང་
32
དགོས་དོོན་གང་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཞུུ་སྐབས་ ལ་བྱིལ་བྱིིལ་གནང་བཞིན་གསུུངས་དོན་
ཁོང་གིིས་ངའིི་མགོ་
ང་རང་འཚར་ལོངས་
བྱུང་ས་དེ ་ ང་ཚོ འིི ་ ཕ་ཡུལ་བོ ད ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི ་ ཡ་རྒྱལ་ཡར་ ཀླུང་ཁུུལ་གྱི་གྲོོང་གསེབ་ཞིིག་ནས་ཡིན་ ནིི་མིི་ཚང་ཆེན་པ་ཞིག་གིི་ཁྲལ་པ་རེད་
ངའི་ཕ་མ་གཉིས་
ཡིན་ནའི་ཞོོར་ལ་
ང་ཚོ ས ་ས་ཞི ང ་འབོ ག ་མར་ལེ ན ་ཏེ ་ ཞིི ང ་ལས་ཧུར་ཐག་བྱས་ པ་དང་ང་རང་ཡང་ཕ་མ་གཉིས་ལ་ཞིང་ལས་བྱེད་རོགས་བྱེད་ཀྱིི་ ཡོོད་པས་ང་ཚོའིི་ཚོོ་བ་ཡང་མི་དམན་ཙམ་ཡོད་
བྱས་ཙང་
ཆུང་དུུས་ནས་ས་ཞིང་འདེབས་ལས་བྱེད་རྒྱུའི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པ་
དང་སྔོ ་ ལྗང་ཅན་གྱི ་ རྩིི ་ ཤིིི ང ་མཐོ ང ་དུུས་ང་རང་སེ མ ས་པ་ཞེ ་ དྲག་
སྐྱིིད་པོོ་འདུུག་ ཅེས་གསུངས་བྱུང་ ཉིན་ཞིིག་གིི་རེེེས་གཟའ་ཉི་ མར་སྤོ་ལགས་ངེད་གཉིས་ཐག་འཁྱུད་སྔོ་ཚལ་རིིགས་ལ་ཐག་ པ་དང་རྒྱུག་པ་སོགས་གཏོང་བཞིིན་པའི་སྐབས་ལ་
33
ཨ་ཁུ་བློ་
བཟང་ལགས་ཀྱིས་སྒོ་རྭའིི་ཕྱིི་ཡིི་སྔོོ་ལྗང་ལོ་མའིི་གསེང་ནས་ མགུུལ་བརྐྱངས་གནང་སྟེ་མཛུུམ་མདངས་རྒྱས་པའི་ངང་
པ་བློ་
གྲོོས་ལགས་ ཁྱེད་རང་གི་སྔོོ་ཚལ་དང་ཤིང་འབྲས་ སྡོང་པོ་དེེ་ཚོོ་ དཔེེ་རང་གི་འཚར་ལོངས་ཡག་པོ་བྱུང་འདུུག་ག་
ཁ་སྔོན་ཁྱེད་
ཀྱིིས་གནང་བའི་སྔོོ་ཚལ་གྱི་ས་བོན་དེ་ངས་བཏབ་པས་ད་ལྟ་སྔོ་ ཐིིང་ཐིིང་ཆགས་ཡོད་
ཅེས་གསུངས་ སྤོ་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་སྒོ་
རྭའིི ་ ནང་གདན་འདྲེ ན ་ཞུུས་ནས་ཞབས་སྟེ ག ས་ཐོ ག ་བཞུུགས་སུུ་
བཅུག་པ་དང་སྔོ་ཚལ་ལ་གཡོག་བྱེད་སྟངས་ཞིབ་མོར་གསུངས་ གནང་སོང་
ཡང་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་ལགས་ཀྱིས་ངས་བཀྱག་པའི་
གསོལ་ཇ་དེ་ཕྱག་ལ་བཞེས་ཞོར་ ང་ཚོ་གཞིིས་ཆགས་ཚུུགས་ ནས་ལོ ་ གཅིི ག ་ལས་མ་ཕྱི ན ་གོ ང ་ཁྱེེ ད ་ཀྱིི ས ་སྒོ ་ རྭའིི ་ ནང་མེ ་
ཏོོག་ཧ་ཅང་མང་པོ་བཏབ་གནང་བ་དང་ཡང་ལོ་གཉིིས་འགྲོ་དུུས་ ཁྱེད་ཀྱིིས་ཨམ་གྱི་སྡོོང་པོ་དང་ཨམ་རུ་
34
ལི་ཆིི་སོོགས་རྩི་
ཤིི ང ་འདེེ བ ས་འཛུགས་བྱེ ད ་དུུས་ང་ཚོ ་ མིི ་ མང་པོ ་ ཞིི ག ་གིི ས ་ཁྱེ ད ་
རང་ལ་རྩི་ཤིིང་འདིི་འདྲས་བཏབ་ནས་གང་ཡོང་
ང་ཆོ་ནིི་བོོད་ལ་
ལོ ག ་མཁན་ཡི ན ་པ་ལས་ས་ཆ་འདིི ར ་གཞི ས ་ཆགས་ནས་ སྡོད་མཁན་ནི་མ་རེད་
ཅེས་བཤད་མྱོང་
འོན་ཀྱང་ད་ཆ་ཁྱེད་
རང་གིིས་བཏབ་པའི་སྡོོང་པོ་དེེ་ཚོོ་ཆེེན་པོ་འདིི་འདྲ་ཆགས་ཀྱང་ང་ ཚོ་ད་དུུང་བོད་ལ་ལོག་རྒྱུ་བྱུུང་མ་སོང་
ཞེས་ཞལ་ནས་སྐྱོ་བའིི་
མདངས་དང་ལྷན་དུུ་དབུུགས་རིང་ཞིིག་ཀྱང་བཏང་སྟེ་གསུངས་སོ་ ངའིི་
སྤོོ་ལགས་ཀྱིིས་དགའ་སྐྱོ་ཟུུང་འབྲེལ་གྱི་རྣམ་འགྱུར་ཐོག་ནས་ ངས་དེ་དུུས་ཁྱེད་ཚོར་ཞུུས་མ་སོང་ངམ་ ང་ཚོ་བོོད་ལ་ལོག་རྒྱུ་བྱུུང་
ནའང་སྡོང་པོ་འདིི་ཚོོས་མིི་དང་ཡང་ན་སྲོག་ཆགས་གཞན་ཚོར་ ཕན་སྡོད་ཀྱིི་རེེེད་པ་ཞེས་
མ་ཟད་དེང་སང་བོད་དོོན་གསར་འགྱུར་
ཡག་པོ་ཞེ་དྲག་འདུུག་ ང་ཚོ་དངོོས་གནས་མགྱོགས་པོ་བོོད་ལ་ ལོག་རྒྱུ་ཡོང་གིི་ཡོོད་འདུུག་
ཞེས་སོགས་ཁོང་གཉིས་སྔ་རྒྱུས་
35
ད་རྒྱུས་མང་པོ་གསུངས་ནས་བཞུུགས་སོང་བས་ང་རང་ཡང་རང་སྦྱོང་ བྱེེད་དུུ་སོང་བ་ཡིིན་
ངས་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱིིས་བཀའ་མོལ་
གསུང་བ་རྒྱུད་གཞི ས ་ཆགས་འདི འིི ་ ནང་ཤི ང ་འབྲས་སྡོ ང ་པོོ ་ ཐོོ ག ་ མར་བཙུགས་མཁན་ངའི་སྤོོ་ལགས་ཡིན་པ་ཤེས་བྱུང་ ངའི་དྲན་
ཚོད་ལ་སྒོ་རྭའིི་ནང་གི་ཤིིང་འབྲས་སྨིན་པའི་དུུས་སྤོ་ལགས་ཀྱིས་
ཕུད་དེ ་ གཞིི ས ་ཆགས་ཀྱི ་ དགོ ན ་པའི ་ ནང་སྐུ་གསུུང་ཐུུགས་རྟེ ན ་ གྱིི་ལྷུུང་བཟེད་ནང་ཕུལ་གནང་གི་འདུུག་ ནས་གནང་གིི་ཡོོད་
དེ་རྗེེས་ང་ཚོར་གཞི་
དེ་དུུས་ངའི་ཨ་མ་ལགས་དང་པ་ལགས་
ཀྱིས་ཀྱང་སྤོ་ལགས་ལ་ཕྱག་རོགས་ཞུས་ཏེ་ཤིིང་འབྲས་མང་པོ་
བཏོགས་པ་གནང་ནས་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ཕྲུུ་གུུ་ཚང་མར་བགོ་ བཤའ་སྐྱོན་ནས་གནང་གི་རེེད་
ད་ཆ་ང་རང་ཆེན་པོ་ཆགས་ནས་
ཐག་རི ང ་གིི ་ སློོ བ ་གྲྭ་འདིི ་ གར་སླེ བ ས་ཀྱང་ཟླ་བ་གཉི ས ་ཀྱིི ་ གུུང་
སེང་ལ་ངས་སྤོ་ལགས་ལ་ཚལ་ཞིང་ནང་ཕྱག་རོགས་གང་ཐུབ་
36
ཞུ་གི་ཡོོད་ ཡིན་ནའང་ཚལ་རིིགས་མང་བའི་སྒང་དང་ཤིང་འབྲས་ སྨིི ན ་པའི ་ དུུས་ལ་ང་རང་ནང་ལ་སླེ བ ས་ཀྱི ་ མེེ ད ་དུུས་སྤོ ་ ལགས་
ཀྱིིས་བཏབ་གནང་བའི་བྱིི་རུུ་ལྟར་དམར་བའི ་བླ་མའི་སྨན་ཐང་ དང་ ཁ་མདོག་སྨུག་པའི་དོོ་ལུ་མ་དེ་བཞིིན་རྫ་མ་ལྟར་ཆེ་བའིི་ ཀ་དུར་ མཛུུབ་ཤས་རིང་བའིི་སྲན་མའི་གང་བུ་སོགས་གཡུ་ལྟར་ སྔོ་བའིི་ཚལ་རིིགས་དོག་པོ་ཆེན་པོ་དེེ་ཚོོ་མཐོང་རྒྱུའིི་གོོ་སྐབས་ མེད་སྟབས་ང་རང་ཧ་ཅང་ལྟ་འདོད་སྐྱེེ་ཀྱིིན་འདུུག་
དེར་བརྟེན་ངས་
ནང་ལ་བསྐུར་བའི་འཕྲིིན་ཡིིག་ནང་ཤིང་འབྲས་སྨིན་པའི་སྐབས་ དང་ཚལ་དོག་པོ་ཆགས་པའི་སྐབས་ལ་འདྲ་པར་རྒྱབ་ནས་བསྐུར་
རོགས་ཞེས་ཞུུས་པ་ཡིན་ མ་ཟད་ངའི་སེེམས་ནང་ག་དུུས་ཡིན་
ནའང་སྤོ ་ ལགས་ཀྱི ་ ཐུུགས་རྒྱུད་བཟང་པོ ར ་སློ བ ་སྦྱོ ང ་བྱས་ཏེ ་ ང་ ཚོའིི་ཕ་ཡུུལ་བོད་རང་གི་ས་ཆའི་སྟེེང་མེ་ཏོོག་དང་ཚལ་རིིགས་ སྣ་ཚོགས་ ཤིང་འབྲས་སྡོང་པོོ་གང་མང་འཛུུགས་རྒྱུ་བྱུུང་ན་ཅི་མ་
37
ངང་མོས་ངང་ཕྲུུག་གི་ཕ་འཚོལ་དུུ་སོང་བ་
རུུང་སྙམ་གྱི་འདུུག༌།
༄་།གནའ་སྔ་མོ ་ ངང་པ་ཞི ག ་དང་ངང་མོ ་ ཞིི ག ་ལ་ངང་ཕྲུུག་ གསུུམ་ཡོད་ཅིིང་ཁོ་ཚོོ་དྲོོ་སྐྱིིད་ལྡན་པའི་ཚང་ཞིིག་གིི་ནང་སྡོད་
ཀྱིི་ཡོོད་ ངང་པ་ཕ་དེས་ཉིིན་ལྟར་ཕྱི་ལ་ཟས་འཚོལ་བར་འགྲོ་ བ་དང་ངང་མོས་ཉིིན་ལྟར་ངང་ཕྲུུག་ཉར་ནས་སྡོད་ཀྱིི་ཡོད་
ཐེངས་
གཅི ག ་ངང་པ་ཕ་དེ ་ ཕྱིི ་ ལ་ཟས་འཚོ ལ ་དུུ་སོ ང ་ནས་ཉི ན ་ཤས་ ལོག་མ་ཡོང་བས་ངང་མོ་དང་ངང་ཕྲུུག་ཚོས་སེམས་ཁྲལ་ཆེན་ པོ ས ་པ་ཕ་ལོ ག ་ཡོ ང ་བར་སྒུག་ཀྱང་ད་དུུང་སླེ བ ས་མཁན་མེ ད ་
པས་ངང་པ་ཨ་མས་ངང་ཕྲུུག་རྣམས་ཚང་ལ་བཞག་ནས་ངང་པ་
ཕ་དེ་འཚོལ་དུུ་སོང་ ངང་མོས་སོང་སོང་ནས་བྱ་རོག་ཅིིག་དང་ཐུུག་ ནས་གླུ་འདིི་ལྟར་བླངས་ ངང་ངང་ངང་ ངང་པ་་པ་ཕ་མཐོང་བྱུང་ངམ་ ངང་ཕྲུུག་གསུུམ་པོ་གསོ་མཁན་མི་འདུུག་
མཚོ་ལ་གཡས་
སྐོར་རྒྱག་མཁན་མི་འདུུག་ ངང་ངང་ངང་ ཞེས་དྲིིས་པར་བྱ་རོག་དེས་ གཤོག་པ་གུུག་གུུག་བྱེད་ཀྱིིན་ པོ་པོོ་པོ་ ངང་པ་་པ་ཕ་མཐོང་
38
མ་བྱུང་ ངང་ཕྲུུག་གསུུམ་པོ་ངས་གསོ་ཆོག་ མཚོ་ལ་གཡས་ སྐོར་ངས་རྒྱབ་ཆོག་
པོ་པོོ་པོོ་
ཞེས་ལན་བཏབ་
ངང་མོས་དེེ་
ལ་ཁ་ཡ་མ་བྱས་པར་མུ་མཐུད་འཚོལ་བར་ཕྱིན་པས་སྐྱ་ཀ་ ཁྲ་མོ་ཞིིག་ཐུུག་ནས་སྔར་བཞིན་གླུ་བླངས་ཏེ་དྲིིས་པར་ སྐྱ་ཀས་ མཇུུག་མ་གཡུག་གཡུག་བྱས་ནས་ ཀྲ་ཀྲ་ཀྲ་ ངང་པ་པ་ཕ་ མཐོང་མ་བྱུུང་
ངང་ཕྲུུག་གསུུམ་པོ་ངས་གསོ་ཆོག་
མཚོ་ལ་
གཡས་སྐོར་ངས་རྒྱབ་ཆོག་ ཀྲ་ཀྲ་ཀྲ་ ཞེས་གླུ་བླངས་པས་ངང་ མོས་སེམས་སྐྱོ་བཞིིན་མུུ་མཐུུད་འཚོལ་དུུ་བསྐྱོད་
ཡང་པུ་ཤུུད་
ཅིིག་ཐུུག་པས་དེ་ལ་སྔར་བཞིན་དྲིིས་ཀྱང་ཕོ་རོོག་དང་སྐྱ་ཀ་ལྟར་ ལན་བཏབ་པས་སེམས་ལྷག་པར་སྐྱོ་ནས་མིག་ཆུུ་གཏོང་གིིན་
འཚོལ་དུུ་སོང་བས་མཐར་བྱ་ཏིང་ཏིིང་སྒྲོལ་མ་ཞིིག་འཕུུར་ཡོང་ བ་དང་ཕྲད་པས་སྔར་བཞིན་གླུ་བླངས་ནས་དྲིས་པས་ཏིིང་ཏིིང་སྒྲོོལ་
མ་སྙིང་རྗེེ་ཚད་མེད་སྐྱེས་ཏེ་ངང་མོར་གླུ་ལན་འདི་ལྟར་བླངས་ ཏིང་
ཏིིང་ཏིིང་ ངང་པ་པ་ཕ་ངས་མཐོང་བྱུང་ ཡ་གིའིི་རྒྱལ་པོའིི་རྒྱལ་
39
གཞིས་ནང་ལ་ ཏིང་ཏིིང་ཏིིང་
སྐེ་ལ་ལྕགས་ཐག་བརྒྱབ་ནས་བཞག་འདུུག་
ཞེས་གླུ་ལན་བཏབ་པས་ངང་མོ་ཤིིན་ཏུུ་དགའ་ནས་
བྱིའུུ་ཏིིང་ཏིིང་སྒྲོལ་མར་ཐུགས་རྗེ་ཆེེ་ཞུུས་ཏེ་མྱུུར་དུུ་རྒྱལ་པོའིི་ ཕོོ ་ བྲང་ཕྱོ ག ས་སུུ་འཕུུར་ནས་གང་སར་ལྡི ང ་སྐོ ར ་བརྒྱབ་ནས་ བལྟས་པས་ངང་པ་་ཕ་དེ་ཕོ་བྲང་གི་ཟུུར་ཞིག་ལ་སྐེ་ལ་ལྕགས་
ཐག་བསྐོ ན ་ནས་བཏགས་ཡོ ད ་པ་མཐོ ང ་བས་ལམ་སེ ང ་རྒྱལ་ པོའིི་མདུུན་ལ་བབས་ནས་ཕྱག་འཚལ་བཞིན་ཞུུས་པ་
ངང་ངང་
ངང་ རྒྱལ་པོ་ཆེེན་པོ་ང་ལ་གསོན་དང་ ངང་པ་པ་ཕ་གློད་རོོགས་ གནང་དང་ ངང་ཕྲུུག་གསུུམ་པོ་གསོ་མཁན་མི་འདུུག་ མཚོ་ ལ་གཡས་སྐོར་རྒྱག་མཁན་མི་འདུག་
ངང་ངང་ངང་
ཞེས་ངུ་
བཞིན་ཞུུས་པས་རྒྱལ་པོ་ཡང་སྙིང་རྗེེ་ཆེེན་པོ་སྐྱེེས་ནས་ངང་པ་དེ་
གློོད་པར་མ་ཟད་དེ་ནས་བཟུང་ཁོ་ཚོར༌ལྡུམ་རའི་ནང་ནས་ཟས་
ག་དུུས་ཡིན་ཡང་ལེན་ཆོག་པའི་བཀའ་གནང་བས་དགའ་སྐྱིད་
ཀྱིི་འཚོ་བར་རོལ་བའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཞིིག་ཐོབ་པ་རེད་ ངང་པ་
40
ཕོ་དེེའིིི་སྐེེེ་ལ་ལྕགས་ཐག་བསྐོན་ཤུུལ་དུུ་ནག་པོ་ཆགས་ཡོད་
པས་དེ ང ་སང་མི ་ ཚོོ ས ་སྐེ ་ ནག་པོ ་ ཡིི ན ་པའི ་ ངང་པ་ཚང་མ་ཕོ ་ ཡིིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིི་ཡོོད༌།
41