3 Szanowni Państwo! Zapraszamy do zapoznania się z nowym, jesienno-zimowym numerem naszego Magazynu „Przede wszystkim Zdrowie”. Choć w tym roku mamy piękną jesień, to wszystko, co piękne, kiedyś musi się skończyć. Już teraz za oknami jest coraz więcej opadłych z liści drzew, coraz szybciej robi się ciemno i coraz częściej pada deszcz. Powoli zbliża się nieuchronnie okres zimowy, a wraz z nim radosny czas Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku. W części porad farmaceutycznych szczególnie zapraszamy do zapoznania się z artykułami omawiającymi problematykę walki ze złym cholesterolem oraz choroby na jakie narażona jest nasza wątroba. Z kolei naszym czytelniczkom postaramy się przybliżyć zagadnienie menopauzy – omawiamy przyczyny i sposoby radzenia sobie z tą przypadłością. Wszystkie przyszłe mamy zachęcamy do zapoznania się z tekstem o suplementacji witamin przed i w okresie ciąży, a obecne już mamy o konieczności dbania o mleczne zęby u swoich pociech. W dziale dietetycznym doradzamy, jakie artykuły spożywać aby nie chorować w tym trudnym okresie zimy, a także zachęcamy do spożywania w większej ilości ryb ze względu na ich liczne walory odżywcze. W dziale po godzinach proponujemy paniom, aby urządziły domowe SPA, czyli podarowały sobie odrobinę relaksu dla ciała i umysłu.
Wszystkim naszym czytelnikom składamy życzenia spokojnych i radosnych Świat Bożego Narodzenia oraz dużo pomyślności, sukcesów, wytrwania w postanowieniach noworocznych oraz oczywiście dużo zdrowia!!! Serdecznie zapraszamy do lektury całego Magazynu! Redakcja magazynu Przede Wszystkim Zdrowie
Spis treści: Zdrowie: Wszystko o walce z cholesterolem...............................................................................................................................................................................str. 4 Suplementacja witamin przed i w okresie ciąży....................................................................................................................................................str. 10 Poznaj swoją wątrobę......................................................................................................................................................................................................str. 18 Rola witamin w organizmie człowieka......................................................................................................................................................................str. 22 Menopauza – jak nie być niewolnicą hormonów....................................................................................................................................................str. 26 Wszystko o zębach mlecznych.....................................................................................................................................................................................str. 32 Ziołowa apteczka – Lipa.................................................................................................................................................................................................str. 40 Uroda: Na ratunek skórze wrażliwej...........................................................................................................................................................................................str. 44 Masaż dziecka – nowy rytuał pielęgnacji już od chwili narodzin.....................................................................................................................str. 48 Po godzinach: Czekolada – połączenie zdrowia i przyjemności....................................................................................................................................................str. 14 Domowe spa – odpoczynek dla ciała i umysłu....................................................................................................................................................str. 38 AROMATERAPIA w służbie zdrowia..............................................................................................................................................................................str. 42 Dietetyka. Co jeść żeby nie chorować.........................................................................................................................................................................str. 52 Kulinaria. Zdrów jak ryba................................................................................................................................................................................................str. 55 Dla Malucha.........................................................................................................................................................................................................................str. 58 Krzyżówka z atrakcyjnymi nagrodami.......................................................................................................................................................................str. 59
4
Wszystko o walce z cholesterolem
Podwyższony poziom cholesterolu dotyczy coraz większej ilości osób. Chociaż cholesterol jest człowiekowi niezbędny, to jego nadmiar może bardzo szkodzić zdrowiu. Hipercholesterolemia (podwyższone stężenie cholesterolu w krwi) nie jest chorobą, ale jest to zaburzenie metaboliczne, które może towarzyszyć innym schorzeniom, a nawet je wywoływać. Dlatego bardzo ważne jest aby utrzymywać odpowiedni poziom cholesterolu we krwi. Cholesterol jest organicznym związkiem, który stanowi naturalny budulec wszystkich błon komórkowych ludzkiego organizmu. Niezbędny jest również do budowy wielu hormonów, np. hormonów płciowych, witaminy D3 oraz kwasów żółciowych, które
pomagają trawić tłuszcz. Cholesterol przemieszcza się we krwi w postaci kompleksu z białkiem. Takie połączenia nazywane są lipoproteinami. W zależności od tego, ile białka występuje w stosunku do tłuszczu, dzielimy je na trzy frakcje:
• Lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL) - nazywane są „złym” cholesterolem, ponieważ ich nadmierna obecność może doprowadzić do powstania chorób sercowo-naczyniowych. • Lipoproteiny o dużej gęstości (HDL) - to tzw. „dobry” choleste-
5 rol. Uczestniczy w pozbywaniu się z krwi złego cholesterolu, dzięki czemu zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca. Dlatego wysokie stężenie HDL we krwi jest pożądane. • Lipoproteiny o bardzo małej gęstości (VLDL) - są podobne do cholesterolu LDL.
witego we krwi niż mężczyźni w tym samym wieku. Jednak po menopauzie poziom LDL ma tendencję wzrostową. Skłonność do podwyższonego cholesterolu możemy odziedziczyć. Dlatego, gdy w naszej rodzinie są osoby, które mają to zaburzenie, powinniśmy być bardziej czujni.
Podwyższony poziom cholesterolu może być wywołany różnymi czynnikami. Najważniejszym jest nieprawidłowy sposób odżywiania się. Około 80 procent znajdującego się w organizmie cholesterolu jest produkowana przez wątrobę, a 20 procent dostarczamy z pożywieniem. Dieta obfitująca w tłuszcze zwierzęce, a także czerwone mięso, pełnotłusty nabiał, produkty z mąki pszennej oraz słodycze czy słone przekąski dostarczają do organizmu zbyt dużą ilość cholesterolu pokarmowego, nasyconych kwasów tłuszczowych oraz tłuszczów z grupy trans, co prowadzi do wzrostu stężenia „złego” cholesterolu we krwi. Jednocześnie dostarczając do organizmu zbyt małych ilości tłuszczów roślinnych (oliwa), orzechów, czy pestek dyni i słonecznika, możemy się spodziewać, że poziom cholesterolu HDL będzie zbyt niski. Ze złą dietą związany jest kolejny czynnik, czyli wysoka masa ciała. U osób z nadwagą stwierdza się podwyższony poziom frakcji LDL, przy jednoczesnym obniżonym stężeniu „dobrego” cholesterolu. Dodatkowo u osób z nadmiarem kilogramów częściej występuje cukrzyca i nadciśnienie tętnicze. Na wysoką masę ciała duży wpływ ma mała aktywność fizyczna. Dlatego, kiedy mamy siedzący tryb życia, powinniśmy się liczyć z możliwością podwyższonego poziomu „złego” cholesterolu w naszej krwi. Palenie papierosów powoduje obniżanie poziomu frakcji HDL we krwi. Osoby starsze są bardziej narażone na wysokie stężenie LDL. Dodatkowo potwierdzono, że kobiety przed menopauzą mają mniejsze stężenie cholesterolu całko-
Niestety, podwyższony poziom cholesterolu często nie daje odczuwalnych objawów. Aby go wykryć należy regularnie przeprowadzać profilaktyczne badania krwi. Czasem pojawiają się pewne dolegliwości, które powinny zwrócić naszą uwagę. Są to spadek energii, zawroty głowy, bóle nóg oraz żółtaki cholesterolowe - niewielki, zgrubiałe, żółte plamki, które pojawiają się na stawach łokciowych, kolanowych oraz w okolicach powiek. Walka z nieprawidłowym poziomem cholesterolu jest bardzo ważna, gdyż nadmiar cholesterolu prowadzi do wielu chorób. Jedną z nich jest miażdżyca. Dochodzi do niej w wyniku odkładania się ciałka miażdżycowego w wewnętrznej błonie tętnic, co prowadzi do zgrubienia tętnic i zwężenia ich światła. Częstym następstwem miażdżycy jest choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa). Choroba ta ujawnia się w postaci bólów w klatce piersiowej spowodowanej niedokrwieniem serca, a nieleczone prowadzi do zawału serca. Gdy mowa o cholesterolu, należy wspomnieć o trójglicerydach, które wpływają na poziom cholesterolu całkowitego. Są to organiczne związki chemiczne należące do lipidów. Stanowią 95 procent dostarczanych z pokarmem tłuszczy. Wraz z wolnymi kwasami tłuszczowymi są jednym z głównych materiałów energetycznych zużywanych na bieżące potrzeby organizmu lub są też magazynowane jako materiał zapasowy w postaci tkanki tłuszczowej. Są niezbędne
w naszej diecie i powinny dostarczać ok. 30 procent dziennego zapotrzebowania na energię. Podwyższony poziom trójglicerydów w połączeniu z niskim cholesterolem HDL i wysokim cholesterolem LDL znacznie przyśpiesza miażdżycę. Odkryto, że przekroczenie wartości prawidłowych poziomu trójglicerydów wiąże się z rozwojem miażdżycy, wystąpieniem choroby niedokrwiennej serca ze zgonem włącznie. Stąd też trójglicerydy uważane są za niebezpieczne tłuszcze, które należy za wszelką cenę obniżać. Na podwyższony poziom trójglicerydów wpływają podobne czynniki jak w przypadku lipidów. Jeżeli wyżej wymienione czynniki nas dotyczą, powinniśmy wykonać badanie, którym oznaczymy stężenie cholesterolu, jego frakcji LDL i HDL oraz poziom trójglicerydów. Takie badanie nazywane jest lipidogramem lub profilem lipidowym. Do zbadania profilu lipidowego wystarczy mała próbka krwi pobranej z żyły. Powinna zostać pobrana na czczo, po minimum ośmio-godzinnej przerwie w jedzeniu. Wskazane jest również stosowania niskotłuszczowej diety przez okres kilku dni poprzedzających badanie. Niektóre frakcje lipidów są bardzo wrażliwe na skład ostatnich posiłków, wynik badania może nie odzwierciedlać rzeczywistego stanu gospodarki lipidowej organizmu. Prawidłowy lipidogram wskazuje następujące wartości: • cholesterol całkowity - poniżej 190 mg/dl (5,0 mmol/l) • cholesterol HDL - powyżej 40 mg/dl (1,0 mmol/l) u mężczyzn oraz powyżej 46 mg/d (1,2 mmol/l) l u kobiet • cholesterol LDL - poniżej 115 mg/dl (3,0 mmol/l) • TG trój glicerydy - poniżej 150 mg/dl (1,7 mmol/l)
6 U ludzi chorujących na cukrzycę wartości normy są bardziej rygorystyczne z uwagi na fakt, że sama cukrzyca stanowi czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Podstawowym warunkiem walki z cholesterolem jest zmiana stylu życia. Należy zwiększyć aktywność fizyczną i starać się zredukować masę ciała. Samą dietą można obniżyć swój poziom cholesterolu o około 10%. Dieta antycholesterolowa po-
lega z jednej strony na ograniczeniu spożycia produktów bogatych w cholesterol, z drugiej zaś dostarczać ma takich, które spowodują wzrost frakcji HDL. Jest ona zbliżona do diety śródziemnomorskiej: zawiera dużo ryb, warzyw i owoców oraz oliwę. Należy wykreślić z jadłospisu czerwone mięso, podroby i tłuste wędliny: salami, boczek, parówki. Trzeba zrezygnować z masła, smalcu i słoniny. Z nabiału należy unikać pełnotłustego mleka i jego przetworów, np.: śmietany, serów
żółtych i topionych oraz pełnotłustego twarogu. Ilość jajek trzeba ograniczyć do 2–3 tygodniowo (dotyczy to żółtek, bo białka można jeść bez ograniczeń). Niewskazane jest białe pieczywo, zakazane chipsy i wszelki fast food, a także alkohol. Z powodu zawartości tłuszczu należy pożegnać się z ciastkami i herbatnikami zawierającymi tłuszcz cukierniczy, tortami z kremem maślanym, chałwą i lodami na śmietanie.
Do największych pogromców cholesterolu wśród artykułów spożywczych należą: • Jabłka i zielenina. Zawarte w jabłkach przeciwutlenicze - flawonoidy skutecznie zapobiegają tworzeniu się zakrzepów krwi, działają przeciwzapalnie i regenerująco na ściany naczyń krwionośnych, nie pozwalają blaszkom miażdżycowym przyklejać się do naczyń.Jabłka dostarczają również sporo błonnika, a dokładniej pektyn. Hamują one wchłanianie cholesterolu LDL z jelita. Blokowaniem wchłaniania cholesterolu do krwi zajmują się także roślinne sterole i stenole, obecne w liściach warzyw. Marchew, botwinę, cykorię czy pora warto jeść ze względu na prowitaminę A. Chroni ona frakcję HDL, zwalczając wolne rodniki. Przed utlenianiem i wzmożoną aktywnością złego cholesterolu bronią organizm także likopen i luteina. Ten pierwszy znajduje się głównie w czerwonych owocach i warzywach. Luteina w żółtych i zielonych, liściastych. • Czosnek i jego krewniacy. Wyciąg z czosnku pospolitego zawiera allicynę. Obniża ona poziom tłuszczów we krwi, które przyczyniają się do wapnienia tętnic, to znaczy tłuszczów o niskim skupieniu (LDL), zwiększając jednocześnie poziom tłuszczów o wysokim skupieniu (HDL). • Ryby oraz owoce morza. Zawierają w dużych ilościach niezbędnie nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym kwasy omega-3. W cudowne kwasy obfitują przede wszystkim tłuste ryby morskie, ale i inne owoce morza to ich znakomite źródła. • Soja. Soja to najlepsze źródło lecytyny, która utrudnia wzrost stężenia cholesterolu we krwi, a zarazem zapobiega tworzeniu zapasów LDL w wątrobie. • Pieczywo pełnoziarniste. Zboża zapewniają nam solidną porcję błonnika (najwięcej otręby owsiane) i witaminy E. Obfitują też w witaminy z grupy B, które, zespołowo (zwłaszcza B6 i B12), potrafią ochronić komórki przed wnikaniem niechcianego cholesterolu LDL. Pomagają bowiem wątrobie zredukować zbyt wysoki poziom homocysteiny aminokwasu, który uszkadza komórki śródbłonka i nasila działanie „złego” cholesterolu. Istnieją substancje, które obniżają poziom frakcji LDL i podwyższają stężenie HDL. Znajdziemy je w warzywach, owocach, zbożach, ziołach i rybach. Niektóre z nich są tak cenne, że sporządza się z nich lecznicze preparaty. Należą do nich kwas gamma-linolenowy (obecny m.in. w wiesiołku), karnityna, lecytyna sojowa, kwasy
omega-3 i omega-6, allicyna (obecna w czosnku), sterole roślinne, witamina E oraz chrom. Bardzo popularne są suplementy z karczochem. Wiele takich preparatów oprócz obniżania poziomu cholesterolu, mogą wspomóc odchudzanie, regulować ciśnienie krwi, a nawet zapewnić prawidłowe funkcjonowanie serca.
Musimy pamiętać, że w walce z cholesterolem, ważne jest regularne badanie profilu lipidowego oraz kontakt z lekarzem.
9
Espumisan (100 kaps.)*
Mucosolvan syrop (100 ml)*
Wskazania: Leczenie objawowe zaburzeń żołądkowo-jelitowych związanych z nadmiernym gromadzeniem gazów (wzdęcia), również po zabiegach chirurgicznych. Środek pomocniczy w przygotowaniu pacjentów do badań jamy brzusznej (badania radiologiczne, ultrasonograficzne, gastroskopowe).
Wskazania: Ostre i przewlekłe choroby płuc i oskrzeli przebiegające z zaburzeniem wydzielania śluzu oraz utrudnieniem jego transportu.
Skład: 1 kapsułka zawiera 40mg simetikonu Postać farmaceutyczna: kapsułki Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na składniki preparatu i 4-hydroksybenzoesan. Podczas stosowania preparatu nie należy pić napojów gazowanych. Podmiot odpowiedzialny: BERLIN CHEMIE AG
Skład: Ambroxoli hydrochloridum, 30 mg/5 ml Postać farmaceutyczna: syrop Przeciwwskazania: Nadwrażliwośd na chlorowodorek ambroksolu lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Dziedziczna, rzadko występująca nietolerancja którejkolwiek z substancji pomocniczych. Podmiot odpowiedzialny: Boehringer Ingelheim International GmbH
super cena
19,95
14,95
Cholinex (24 tabl.)*
Choligrip MAX (8 sasz.)*
Wskazania: Stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej i gardła, ból i obrzęk gardła towarzyszący stanom zapalnym, jako lek wspomagający antybiotykoterapię zakażeń błony śluzowej jamy ustnej i gardła wywołanych przez niektóre drobnoustroje.
Wskazania: Krótkotrwałe leczenie objawów występujących w czasie grypy lub przeziębienia: gorączki, bólu głowy, bólu gardła, niedrożności przewodów nosowych i zatok przebiegającej z bólem.
Skład: 1 pastylka zawiera 150 mg choliny salicylanu Postać farmaceutyczna: pastylki twarde do ssania Przeciwwskazania: nadwrażliwość na salicylany; inne niesteroidowe leki przeciwzapalne; pozostałe składniki preparatu. Nie podawać u osób z żylakami przełyku, ze względu na zagrożenie krwotokiem. Podmiot odpowiedzialny: GlaxoSmithKline Pharmaceuticals S.A.
12,95
Skład: 1 saszetka zawiera 1000 mg paracetamolu, 70 mg kwasu askorbowego i 10 mg chlorowodorku fenylefryny Postać farmaceutyczna: proszek do sporządzania roztworu doustnego Przeciwwskazania: Stwierdzona nadwrażliwość na paracetamol, fenylefrynę, kwas askorbowy lub substancje pomocnicze wchodzące w skład produktu; Stosowanie inhibitorów monoaminooksydazy (IMAO) i okres 2 tygodni od ich odstawienia; Stosowanie zydowudyny; Choroba alkoholowa; Jaskra zamykającego się kąta; Niewydolność wątroby; Ciężka niewydolność nerek; Nadczynność tarczycy; Cukrzyca; Choroby układu krążenia, w tym choroby serca, nadciśnienie tętnicze; Guz chromochłonny nadnerczy; Jednoczesne leczenie trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi; Jednoczesne leczenie lekami blokującymi receptory beta-adrenergiczne. Podmiot odpowiedzialny: GlaxoSmithKline Pharmaceuticals S.A.
14,95
Naklofen Top żel (60 gram)*
Bilobil forte (60 kaps.)*
Wskazania: Miejscowe leczenie: reumatyzmu pozastawowego (bóle mięśni, stany zapalne tkanki łącznej włóknistej, kaletek maziowych, zapalenie ścięgien, zapalenie pochewek ścięgien, bóle lędźwiowego odcinka kręgosłupa lub stawu barkowego), zmian pourazowych (naciągnięcia, skręcenia, zwichnięcia), ograniczonych i łagodnych postaci zapalenia stawów.
Wskazania: Osłabienie pamięci i sprawności umysłowej związane z wiekiem, pomocniczo w zaburzeniach krążenia mózgowego (z objawami zawrotów głowy, szumu w uszach) oraz pomocniczo w zaburzeniach ukrwienia kończyn (z objawami uczucia ochłodzenia, bólu w czasie chodzenia).
Skład: 1 g żelu zawiera 11,6 mg diklofenaku dietyloamoniowego Postać farmaceutyczna: żel Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na diklofenak, glikol propylenowy lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. U pacjentów, u których napady astmy, pokrzywka, czy ostre nieżyty nosa są wywoływane przez kwas acetylosalicylowy lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne. Podmiot odpowiedzialny: KRKA d.d., Novo mesto, Słowenia
11,95
Skład: 1 kapsułka twarda zawiera 80 mg Ginkgo bilobae folii extractum siccum Postać farmaceutyczna: kapsułki Przeciwwskazania: Znana nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku. Podmiot odpowiedzialny: KRKA d.d., Novo mesto, Słowenia
22,95
*Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża twojemu życiu lub zdrowiu.
10
Suplementacja witamin
przed i w okresie ciąży
Poczęcie i narodziny dziecka należą do najważniejszych wydarzeń w życiu kobiety. Każda z nas pragnie, aby maleństwo przyszło na świat zdrowe i prawidłowo się rozwijało. Ważne jest zatem, aby jak najlepiej przygotować się do poczęcia nowego życia, a następnie odpowiednio i świadomie przejść okres ciąży. Już w okresie planowania ciąży przyszła mama powinna zweryfikować i ewentualnie poprawić swój dotychczasowy tryb życia. Należy odstawić wszelkie używki (alkohol, papierosy), unikać stresu oraz zwrócić uwagę na sposób odżywiania się. Dieta powinna być odpowiednio zbilansowana, bogata w witaminy i składniki mineralne. Szczególną uwagę przywiązuje się do suplementacji witaminami z grupy B, a zwłaszcza kwasem foliowym. Zmniejsza on ryzyko wystąpienia wad rozwojowych ośrodkowego układu nerwowego u dziecka. Podawanie
kwasu foliowego zalecane jest kobietom planującym ciążę przez okres co najmniej sześciu tygodni ją poprzedzających oraz do końca drugiego trymestru. Dawka wskazana przez Zespół Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego wynosi 0,4 mg na dobę. Wiadomość o tym, że w ciele kobiety rozwija się maleństwo jest najwspanialszą wiadomością dla niej samej i rodziny. Oczekiwanie na potomstwo to okres wielkiej radości, ale i niepokoju o jego właściwy rozwój.
W ciągu pierwszego trymestru wykształcają się wszystkie narządy wewnętrzne. Jest to najważniejszy etap rozwoju płodu. Rośnie zapotrzebowanie na składniki odżywcze, witaminy oraz makro- i mikroelementy. Dieta powinna zapewnić jak najlepsze warunki dla jego rozwoju, jednakże najczęściej jest ona niewystarczająca dla pokrycia potrzeb kobiety ciężarnej i płodu. Zachwianie równowagi prowadzić może do nieodwracalnych zmian zarówno w organizmie mamy jak i dziecka. Poznanie potrzeb kobiety ciężarnej i rozwijającego się
11 płodu oraz aktualnego stanu zaopatrzenia organizmu jest trudne, dlatego tak ważna jest odpowiednia suplementacja witamin i minerałów w tym czasie. Należy zwracać uwagę na dobór witamin i składników mineralnych, na które w okresie ciąży wzrasta zapotrzebowanie. Poza kwasem foliowym eksperci wiele uwagi poświęcają witaminom A, D i E, kwasom omega-3 oraz takim pierwiastkom jak: żelazo, magnez, jod czy wapń. Suplementacja związkami żelaza powinna być prowadzona u kobiet z niedokrwistością przed okresem ciąży, a następnie włączana ponownie po ukończeniu 8 tygodnia. Uzasadnione jest kontynuowanie podawania preparatów żelaza również w okresie laktacji, przez co obniża się ryzyko niedokrwistości u dziecka. Istotnym czynnikiem jest witamina E. Jej niedobór powoduje ryzyko wcześniactwa, a także występowanie wad wrodzonych lub poważnych chorób u niemowląt . W okresie ciąży zapotrzebowanie na witaminę E rośnie nawet o 33 procent. Zapobiega ona poronieniom i odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego. Wpływa również na wzrok i naczynia krwionośne, zarówno matki, jak i dziecka. Szczególnie ważne jest przyjmowanie tej witaminy w trzecim trymestrze, ponieważ właśnie wtedy rozwija się wzrok dziecka. Kolejną witaminą odgrywającą ważną rolę w okresie ciąży jest witamina D3. Około 80% dobowego zapotrzebowania na nią pochodzi z biosyntezy w skórze, w niewielkim stopniu pozyskiwana jest z pokarmu. Częstą przyczyną jej niedoboru jest zbyt mała ekspozycja organizmu na światło słoneczne, zachmurzenie i zanieczyszczenia powietrza. Odpowiada ona za wchłanianie wapnia i fosforanów
w organizmie. Zaburzenie właściwej gospodarki mineralnej prowadzi do osteopenii i osteoporozy. Na utratę wapnia z kości szczególnie narażone są właśnie kobiety ciężarne i karmiące. Właściwy jej poziom istotny jest dla prawidłowej budowy kości i zębów. Ma również korzystny wpływ na układ mięśniowy, nerwowy i odpornościowy. Niedobór witaminy D3 negatywnie odbija się na zdrowiu zarówno dziecka jak i kobiety ciężarnej. Przyszłej mamie może grozić nietolerancja glukozy w ciąży, cukrzyca ciążowa czy wcześniejsze rozwiązanie. Noworodki takich kobiet, z powodu niskiego stężenia wapnia we krwi, narażone są na drgawki oraz na nieprawidłową budowę układu kostnego. Dziecko, które urodziło się z niedoborem witaminy D3, w późniejszym wieku może mieć defekty szkliwa zębów, zmniejszoną masę kostną, krzywicę oraz większe prawdopodobieństwo zachorowania na astmę czy cukrzycę. Bardziej podatne jest również na złamania kości. Witamina A, wchodząc w skład siatkówki oka, oddziaływuje na jakość widzenia. Wpływa na rozwój kości, zębów i paznokci. Ma również działanie antyoksydacyjne.. Niedobory witaminy A występują bardzo rzadko, a jej przedawkowanie może wywołać wady twarzoczaszki, wodogłowie oraz wady układu krążenia. Zapotrzebowanie na jod wzrasta głównie w pierwszym trymestrze ciąży. Niedobór może być przyczyną zespołu nadaktywności ruchowej (ADHD) u dzieci. Nadmiar w diecie ciężarnej lub karmiącej może prowadzić natomiast do niedoczynności tarczycy u płodu lub noworodka. Podczas ciąży, szczególnie w trzecim trymestrze, znacznie zmienia się zapotrzebowanie na kwasy omega-3. Wiąże się to z szybkim rozwojem ośrodkowego układu nerwowego.
Głównym źródłem kwasów omega-3 są tłuste ryby morskie, skorupiaki i algi morskie. Wyrównywanie niedoborów poprawia rozwój ośrodkowego układu nerwowego u płodu, zmniejsza ryzyko wystąpienia przedwczesnego porodu, poprawia rozwój umysłowy dzieci oraz rozwój funkcji motorycznych i poznawczych, zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu I, choroby nadciśnieniowej w wieku dorosłym, alergii, poprawia ostrość wzroku u dzieci oraz obniża ryzyko depresji poporodowej mamy. Magnez obniża kurczliwość mięśni, reguluje przewodnictwo nerwowo-mięśniowe oraz wpływa na zwiększenie gęstości mineralnej kości. Niedobór tego pierwiastka zwiększa kurczliwość włókien mięśni oraz podnosi ryzyko wystąpienia nadciśnienia. Podczas ciąży i laktacji obserwuje się nawet dwukrotny wzrost zapotrzebowania na magnez. Objawem niedostatecznej ilości są bolesne skurcze mięśni. Najczęściej dolegliwości pojawiają się w trzecim trymestrze ciąży. Podczas przyjmowania preparatów witaminowo-mineralnych w trakcie ciąży należy zachować szczególną ostrożność. Zarówno niedobór jak i nadmiar może niekorzystnie wpływać na rozwój płodu i zdrowie kobiety. Aby uniknąć takich sytuacji najlepiej korzystać z dobrze zbilansowanych preparatów witaminowo-mineralnych przeznaczonych specjalnie dla kobiet w ciąży i matek karmiących. Należy jednak pamiętać, że decyzję o ich przyjmowaniu trzeba skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę. Suplementów nie można również traktować jako zamiennika właściwej diety, gdyż prawidłowe odżywianie jest niezbędnym warunkiem zdrowia człowieka. .
13
Aspirin C (10 tabl.musujących)*
Tabcin Trend (12 kaps.)*
Wskazania: Dolegliwości bólowe o lekkim i średnim nasileniu np.: bóle głowy, bóle zębów, bóle mięśni, gorączka. Dolegliwości towarzyszące grypie i przeziębieniu.
Wskazania: Łagodzenie objawów grypy i przeziębienia przebiegających z gorączką, katarem, bólem gardła i drapaniem w gardle, kichaniem, bólem głowy, obrzękiem błony śluzowej nosa i zatok oraz uczuciem ogólnego rozbicia.
Skład: 1 tabl. musująca zawiera 400 mg kwasu acetylosalicylowego i 240 mg kwasu askorbinowego (witaminy C) Postać farmaceutyczna: tabletki musujące Przeciwwskazania: Nie stosować leku jeśli: u pacjenta stwierdzono nadwrażliwość na substancje czynne, inne salicylany lub którykolwiek z pozostałych składników leku,jeśli występuje skaza krwotoczna, choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, ciężka niewydolność serca, ciężka niewydolność wątroby lub ciężka niewydolność nerek, występują napady astmy oskrzelowej w wywiadzie, wywołane podaniem salicylanów lub substancji o podobnym działaniu, szczególnie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, jeśli pacjent stosuje jednocześnie lek metotreksat (stosowany m.in. w chorobach nowotworowych) w dawkach 15 mg na tydzień lub większych, jeśli pacjentka jest w ostatnim trymestrze ciąży, u dzieci do 12 lat, w przebiegu infekcji wirusowej. Podmiot odpowiedzialny: Bayer Sp. z o. o.
Skład: 1 kapsułka miękka zawiera 2 mg maleinianu chlorfenyraminy, 30 mg chlorowodorku pseudoefedryny, 250 mg paracetamolu oraz substancje pomocnicze. Postać farmaceutyczna: kapsułki Przeciwwskazania: dzieci do 15 roku życia, nadwrażliwość na substancje czynne lub pomocnicze, choroby układu oddechowego, tj. chroniczne zapalenie oskrzeli, rozedma, jaskra, przerost prostaty, choroby serca, nadciśnienie, cukrzyca, nadczynność tarczycy, jednoczesne przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych z grupy inhibitorów monoaminooksydazy (IMAO) i przez dwa tygodnie po ich odstawieniu oraz AZT (zydowudyny), niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej, ciężka niewydolność wątroby i nerek. Podmiot odpowiedzialny: Bayer Sp. z o. o.
14,95
18,95
ACC Optima (10 tabl. mus.)*
Neopersen forte (20 kaps.)*
ACC® Optima. Szybki sposób na kaszel! Wskazania: Lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z zapaleniem oskrzeli związanym z przeziębieniem.
neoPERSEN FORTE suplement diety dla osób potrzebujących złagodzenia nerwów oraz wyciszenia organizmu.
Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników leku, czynna choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, ostry stan astmatyczny, zmniejszona zdolność odkrztuszania wydzieliny, ciąża i okres karmienia piersią. Skład: 1 tabletka musująca zawiera 600 mg acetylocysteiny. Podmiot odpowiedzialny: Sandoz GmbH, Biochemiestrasse 10, A-6250 Kundl, Austria Informacja o produkcie: Sandoz Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 50 C, 02-672 Warszawa Sygnatura: ACC/OTC/015/09-2013
NeoPersen Forte to unikalna kompozycja składników pochodzenia naturalnego stosowanych w sytuacjach stresowych oraz trudnościach z zasypianiem. Zawiera dużą dawkę ekstraktu z ziela melisy oraz ekstrakt z koszyczka rumianku, które łagodzą nerwy i wspomagają wyciszenie organizmu. Preparat wzbogacono o magnez i witaminę B6, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego oraz o wyciąg z korzenia różeńca górskiego, który dodatkowo wpływa na zwiększenie odporności na stres. Dystrybutor: Lek S.A. ul. Podlipie 16, 95-010 Stryków Informacja o produkcie: Sandoz Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 50 C, 02-672 Warszawa. Sygnatura: PERS/001/01-2014
13,95
19,95
UroFuraginum (30 tabl.)*
Septolux aerozol (30 ml)*
Wskazania: Zakażenie dolnych dróg moczowych.
Wskazania: Leczenie objawów (ból, zaczerwienienie, obrzęki) związanych ze stanem zapalnym jamy ustnej i gardła, tj: w zakażeniach bakteryjnych i wirusowych, zapaleniu krtani, zapaleniu błon śluzowych po radioterapii, w stanach po zabiegach operacyjnych w laryngologii (gardła, jamy ustnej, krtani) i stomatologii, a także po intubacji (znieczulenie ogólne).
Skład: 1 tabletka zawiera 50 mg furaginy (Furaginum) Postać farmaceutyczna: tabletki Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na pochodne nitrofuranu lub którąkolwiek substancję pomocniczą, I trymestr ciąży, w okresie donoszonej ciąży (od 38 tygodnia) i porodu, ze względu na ryzyko niedokrwistości hemolitycznej u noworodka, dzieci w wieku do 3 miesięcy, niewydolność nerek z klirensem kreatyniny poniżej 60 ml/min lub podwyższone stężenie kreatyniny w surowicy, rozpoznana polineuropatia, np. cukrzycowa, niedobór dehydrogenazy glukozo6-fosforanowej. Podmiot odpowiedzialny: ADAMED Consumer Healthcare S.A.
Skład: 1 ml roztworu zawiera 1,5 mg chlorowodorku benzydaminy Postać farmaceutyczna: aerozol Przeciwwskazania: nadwrażliwość na chlorowodorek benzydaminy lub którąkolwiek z substancji pomocniczych. Podmiot odpowiedzialny: ICN Polfa Rzeszów S.A.
14,95
9,95
*Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża twojemu życiu lub zdrowiu.
14
Czekolada
– połączenie
zdrowia
i przyjemności
Czy czekolada jest tucząca? Czy uzależnia? Czy posiada właściwości odżywcze? A może pobudza koncentrację i pamięć? Lepiej jeść mleczną czy gorzką? Owocową czy z bakaliami? Te i ogromna ilość innych pytań nasuwa się nam gdy chcemy po nią sięgnąć. To jak to jest z tą czekoladą? Odrobina historii Jako pierwsi zaczęli uprawiać kakaowce mieszkańcy Zatoki Meksykańskiej, twórcy jednej z najstarszych cywilizacji Ameryki Środkowej. W hodowli pomogły im sprzyjające warunki klimatyczne, duża wilgotność i zacienienie lasów. Jednak prawdziwy kult czekolady rozwinęli Majowie. Owoce kakaowca poddawali fermentacji, po czym prażyli je i mielili. Powstały proszek mieszali z wodą, mąką kukurydzianą, miodem oraz chili i tym samym sporządzali napój uznawany za przysmak bogów. Z kolei Aztekowie przyjęli od nich zwyczaj spożywania płynnej czekolady. Wprowadzili jednak małe innowacje: woleli napój chłodny z dodatkiem papryki, wanilii oraz suszonych płatków kwiatów, które nadawały mu określony kolor. Aztekowie cenili ziarna kakaowca tak wysoko, że stworzyli z nich swoją monetę obiegową, a pi-
cie czekolady wiązało się z luksusem. Pierwszym Europejczykiem, któremu udało się spróbować czekolady był Krzysztof Kolumb – smak jednak go nie zachwycił – uważał że był zbyt pikantny i gorzki. Pierwsze ziarna do Europy sprowadził Ferdynand Cortez w 1528 roku. Czekoladowy smakołyk królował na hiszpańskim dworze. Pierwsze pralinki pojawiły się w drugiej połowie XVII wieku: wymyślił je kucharz króla Ludwika XIV, który nosił nazwisko Pralin. Francuzi propagowali czekoladę w kręgach europejskich arystokratów. Nie należy się więc dziwić, że aromat smakołyku znany był początkowo jedynie osobom majętnym. Przełomem w historii czekolady stała się jej produkcja w formie tabliczek. Od końca XIX wieku wyroby czekoladowe stawały się coraz bardziej dostępne, popularne i wymyślne. I tym sposobem era czekolady trwa do dzisiaj.
Czekolada i zdrowie Czekolada zalecana jest głównie osobom uprawiającym sport, ciężko pracującym fizycznie, chodzącym na długie wycieczki piesze i rowerowe, a także dzieciom. Ze względu na to, że reguluje poziom glukozy w organizmie nie dopuści do zasłabnięcia czy omdlenia. Często też pojawia się pytanie o dobroczynny wpływ czekolady na pracę serca. I tu ogromną rolę odgrywa czekolada gorzka ze względu na najwyższą ilość składników pochodzących z ziaren kakaowca. Zawarte w nich polifenole niszczą wolne rodniki niebezpieczne dla zdrowych komórek. Działają zatem jak przeciwutleniacze, Dodatkowo chronią układ sercowo-naczyniowy przed wpływem tłustej diety bogatej w cholesterol. Dlatego też bardzo często zaleca się po ciężkostrawnym posiłku sięgnąć po kostkę gorzkiej czekolady. Co jeszcze znajdziemy w czekoladzie?
15 Węglowodany Magnez i fosfor Tłuszcze roślinne
Źródło energii dla organizmu, zwłaszcza dla mózgu. Odpowiedzialne za mocne zęby i zdrowe kości. Obniżają poziom złego cholesterolu.
Cynk i selen
Wpływają na podniesienie poziomu endorfin, substancji redukujących poziom stresu.
Teobromina
Działa pobudzająco na pracę nerek, stymuluje ośrodkowy układ nerwowy.
Wapń i białko Flawonoidy Potas Fenyloetyloamina
Stanowią budulec kości, wzmacniają układ odpornościowy. Zwiększają odporność na infekcje, regulują właściwe napięcie mięśni i naczyń krwionośnych. Reguluje ciśnienie krwi i prace nerek. Ma działanie antydepresyjne, poprawia nastrój i wywołuje uczucie szczęścia. Ponieważ taki sam związek wydzielany jest przez mózg zakochanej osoby, czekolada traktowana jest jako afrodyzjak.
Poprawa samopoczucia Czekolada poprawia humor gdyż działa na endorfiny, czyli tzw. hormony szczęścia, które występują w naszym mózgu. Ponieważ pobudza je do wydzielania mamy ich więcej w związku z czym czujemy się znacznie lepiej. Dodatkowo czekolada niezwykle dobrze wpływa na nasze serce zmniejszając ryzyko powstania zawału czy udaru mózgu, obniża ciśnienie, poprawia profil lipidowy zwłaszcza obniżając zły cholesterol. Ale czy czekolada uzależnia? W najnowszych badaniach wykazano, że u osób które widzą czekoladę i czują jej zapach następuje pobudzenie w mózgu ośrodków, które również ulegają pobudzeniu u osób uzależnionych od używek. Lepsza pamięć i koncentracja Czekolada jest bogata we flawonoidy czyli związki flawonowe, które zwiększają przepływ krwi w mózgu i tym samym hamują utratę pamięci. Wpływa zatem korzystnie na zdolność uczenia się, pamięć i koncentrację. Szybko poprawia nastrój i pomaga zwalczyć stres. Już spożycie ok. 20 g gorzkiej czekolady dziennie będzie wpływać na poprawę zdolności uczenia się i pamięci. Krew zaczyna szybciej krążyć, więcej tlenu dostaje się do mózgu, przez co proces myślenia zostaje usprawniony.
Jaką czekoladę wybrać? Statystyczny Polak zjada rocznie ok 1,5 kg czekolady. W czekoladzie to co najbardziej cenne ale i najdroższe, to proszek kakaowy. Bierze się z ziaren kakaowca – po zmiażdżeniu i zmieleniu otrzymujemy miazgę kakaową. Już z miazgi można wyprodukować czekoladę. Ale można wytłoczyć też z niej tłuszcz kakaowy. A to co zostanie rozgnieść na proszek kakaowy czyli dobrze nam znane kakao. Wg Unii Europejskiej czekolada to wyrób, który ma nie mniej niż 25% masy kakaowej czyli miazgi kakaowej albo oddzielnie: proszku i tłuszczu kakaowego. W sklepach mamy 4 rodzaje czekolad: mleczną, gorzką, białą oraz te z dodatkami. Gorzka, zwana często deserową, składa się przynajmniej z 60% ze składników pochodzących z ziaren kakaowca. 100g gorzkiej czekolady ma średnio 480kcal. Mleczna – w jej skład musi wchodzić co najmniej 25% składników z ziaren kakaowca, a do tego mleko, proszek mleczny i wanilia (100g ma ok. 530kcl). Biała nie zawiera kakao, a jedynie tłuszcz z kakaowca. Ma sporo cukru (w 100g jest ponad 550kcal). Czekolady z dodatkami są zazwyczaj najbardziej kaloryczne. Mogą mieć w 100g od 550
kcal wzwyż. Te z dodatkami mają też duże stężenie środków konserwujących (zwłaszcza nadziewane). Uwaga na cukier jeśli jest wymieniony na pierwszym miejscu w składzie. Producentom opłaca się dosypywać duże ilości cukru gdyż jest ponad 10cio krotnie tańszy niż kakao. Czekolada gorzka powinna zawierać nie więcej niż 30% cukru, reszta to składniki pochodzące z kakaowca. Mleczna ma 60% cukru, 10% mleka w proszku i również składniki z kakaowca. Biała to aż 70% cukru i 30% tłuszczu kakaowego oraz mleka w proszku. Kto powinien unikać czekolady? W związku z tym, ze czekolada jest kaloryczna i zawiera sporą ilość cukru, osoby cierpiące na schorzenia układu krążenia i nadciśnienie tętnicze powinny zrezygnować ze spożywania jej mlecznego i białego wariantu. Zawierają one bowiem pochodzące z tłuszczu mlecznego, kwasy tłuszczowe, laurynowy i mirystynowy, które niekorzystnie wpływają na kondycję naczyń krwionośnych. Nie zaleca się jej spożywania osobom chorym na kamicę układu moczowego ze względu na obecność wapnia oraz chorym na cukrzycę.
17
Polopiryna MAX (20 tabl. dojelitowych)*
Aspicam BIO (10 tabl.)*
Wskazania: Dolegliwości bólowe różnego pochodzenia o lekkim i średnim nasileniu, w tym: bóle głowy, bóle zębów, bóle mięśni, bóle stawów. Dolegliwości towarzyszące przeziębieniu i grypie z gorączką. Stany chorobowe wymagające długotrwałego stosowania kwasu acetylosalicylowego w dużych dawkach, jak reumatoidalne zapalenie stawów (z przepisu lekarza).
Wskazania: Krótkotrwałe leczenie objawowe zaostrzeń choroby zwyrodnieniowej stawów. Długotrwałe leczenie objawowe reumatoidalnego zapalenia stawów, zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa. Skład: 1 tabl.zawiera 7,5 mg meloksykamu Postać farmaceutyczna: tabletki Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na składniki preparatu. Nadwrażliwość na inny preparat należący do NLPZ. Jeśli podczas podawania innych NLPZ (np. kwasu acetylosalicylowego) wystąpiły napady duszności bądź astmy, pokrzywka, polipy nosa lub obrzęk naczynioruchowy. Ciężka niewydolność wątroby, ciężka niewydolność nerek u pacjentów niedializowanych, ciężka niewydolność serca. Czynna lub nawracająca choroba wrzodowa żołądka i (lub) dwunastnicy. Jeśli kiedykolwiek wystąpił wylew krwi do mózgu lub inne krwawienia np. z przewodu pokarmowego. Okres ciąży (III trymestr) i okres karmienia piersią. Dzieci poniżej 15 lat. Podmiot odpowiedzialny: Biofarm Sp. z.o.o.
Skład:1 tabletka dojelitowa zawiera 500 mg kwasu acetylosalicylowego Postać farmaceutyczna: tabletki dojelitowe Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na kwas acetylosalicylowy lub na którąkolwiek substancję pomocniczą leku. Nadwrażliwość na kwas acetylosalicylowy występuje u 0,3% populacji, w tym u 20% chorych na astmę oskrzelową lub przewlekłą pokrzywkę. Objawy nadwrażliwości: pokrzywka, a nawet wstrząs, mogą wystąpić w ciągu 3 godzin od przyjęcia kwasu acetylosalicylowego. Nadwrażliwość na inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, przebiegająca z objawami, takimi jak: skurcz oskrzeli, katar sienny, wstrząs. Astma oskrzelowa, przewlekłe schorzenia układu oddechowego, gorączka sienna lub obrzęk błony śluzowej nosa, gdyż pacjenci z tymi schorzeniami mogą reagować na niesteroidowe leki przeciwzapalne napadami astmy, ograniczonym obrzękiem skóry i błony śluzowej (obrzęk naczynioruchowy) lub pokrzywką częściej niż inni pacjenci. Czynna choroba wrzodowa żołądka i (lub) dwunastnicy oraz stany zapalne lub krwawienia z przewodu pokarmowego (może dojść do wystąpienia krwawienia z przewodu pokarmowego lub uczynnienia choroby wrzodowej). Ciężka niewydolność wątroby lub nerek. Ciężka niewydolność serca. Zaburzenia krzepnięcia krwi (np. hemofilia, małopłytkowość) oraz jednoczesne leczenie środkami przeciwzakrzepowymi (np. pochodne kumaryny, heparyna). Niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. Jednoczesne stosowanie z metotreksatem w dawkach 15 mg tygodniowo lub większych, ze względu na mielotoksyczność. U dzieci i młodzieży w wieku poniżej 16 lat. W trzecim trymestrze ciąży i w czasie karmienia piersią. Podmiot odpowiedzialny: ZF Polpharma SA
8,95
6,95
Tran Lysi
smak cytrynowy, owocowy
(240 ml)
Uzupełnienie codziennej diety w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) omega-3 oraz witaminy A, D i E konieczne do prawidłowego rozwoju układu nerwowego, odpornościowego, narządu wzroku i wzrostu dzieci. Dla dzieci od 3 roku życia.
Sambucol® Original Formula syrop (120 ml) Sambucol Kids syrop (120 ml)
1
2
Sambucol® Original Formula to standaryzowany ekstrakt z owoców czarnego bzu, zawiera składnik aktywny Antivirin®.Antivirin® wspomagając organizm, łagodzi objawy grypy i skraca czas jej trwania. 2Sambucol® Kids to standaryzowany ekstrakt z owoców czarnego bzu, zawiera składnik aktywny Antivirin® oraz witaminę C. Dla dzieci powyżej 3. roku życia.
1
suplement diety
suplement diety
21,95
29,951/24,952
Furoxin (60 tabl.) Zawiera dwa naturalne składniki: żurawinę i pokrzywę, które wzajemnie uzupełniając swoje działanie przyczyniają się do zachowania prawidłowej funkcji dróg moczowych.
Katelin (50 kaps.) Uzupełnia niedobory potasu w organiźmie. Pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni i układu nerwowego.
suplement diety
suplement diety
22,95
11,95
*Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża twojemu życiu lub zdrowiu.
18
Poznaj
swoją
wątrobę
Wątroba jest największym i jednym z najważniejszych gruczołów występujących w organizmie człowieka. Ma skomplikowaną budowę, która pozwala wykonać jej nawet do 500 zadań, które mają istotne znaczenie dla życia i prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Anatomia
Funkcje
U mężczyzn wątroba osiąga wagę 1500—1700 g, a u kobiet 1300—1500 g, jednakże jej wypełnienie krwią zwiększa tę masę o dodatkowe 500— 800g. Usytuowana jest pod przeponą po prawej stronie jamy brzusznej. Jej największa część znajduje się w prawym podżebrzu, przechodząc częściowo do górnego podbrzusza i lewego podżebrza. Anatomicznie wątroba podzielona jest na cztery płaty: prawy (największy), lewy, czworoboczny oraz ogoniasty. Składa się z hepatocytów, które przetwarzają składniki odżywcze i oczyszczają organizm z toksyn. Spośród wszystkich narządów to właśnie komórki wątroby są najbardziej obciążone pracą. Wymagają więc jak najszybszej regeneracji .
Wątroba pełni w naszym organizmie różnorodne funkcje. Odpowiada głównie za: • gospodarkę węglowodanami – węglowodany przekształca w łatwo przyswajalną dla organizmu glukozę, a jej nadmiar w glikogen lub w tłuszcze (które magazynuje), • gospodarkę tłuszczową – przekształca węglowodany i białka w tłuszcze, dokonuje syntezy cholesterolu i fosfolipidów, • gospodarkę białkową – produkuje i magazynuje niektóre białka osocza (85% wszystkich białek). Powstają w niej aminokwasy, które są niezbędne do dalszych syntez, • gromadzenie zapasów – magazynuje niektóre witaminy (A, B12, D
•
•
•
•
i E) oraz żelazo. Gdy zachodzi taka potrzeba, wątroba uwalnia je do organizmu, funkcje odtruwające – neutralizuje toksyny – amoniak, alkohol, przekształcając je w mocznik. Zajmuje się także regulacją stężenia hormonów i leków. przemianę hemu – hem nadaje białku i krwi czerwony kolor. Zaburzenie w jego syntezie objawia się nadmiernym wydalaniem porfiryn w moczu, wytwarzanie żółci – wątroba wytwarza nawet do 1,5 litra żółci na dobę. Główną funkcją żółci jest emulgacja tłuszczu (rozbijanie kropel tłuszczu na mniejsze, łatwiejsze do strawienia). Dodatkowo oczyszcza organizm z toksyn. funkcje immunologiczne – pochłania cząstki pochodzące
19 z tkanek lub przedostające się z zewnątrz wraz z krwią. Są to różnorakie wirusy, bakterie, grzyby oraz produkty procesów pozapalnych. Objawy chorej wątroby Problemy z wątrobą mogą pojawić się gdy prowadzimy niewłaściwy tryb życia, pijemy dużo alkoholu, a nasza dieta jest bogata w tłuszcze. Przeciążona, osłabiona wątroba może się powiększać, staje się mniej wydolna i spowalnia czynności fizjologiczne. Bardzo często objawy chorej wątroby mylone są z objawami innych chorób (np. osłabienie, zmęczenie, utrata apetytu czy kłopoty ze snem). Jednak głównymi problemami przy uszkodzonej wątrobie są m.in.: wymioty z krwią, ciemne zabarwienie moczu, odbarwienie kału, żółcenie i świąd skóry, utrata owłosienia pachowego i łonowego, drżenie rąk, białe paznokcie, brązowe plamy przy korzeniach włosów, wzdęcia brzucha, niesmak w ustach, a także przewlekłe zmęczenie i apatia. Dolegliwości i choroby W związku z tym, że wątroba pełni funkcję odtruwania organizmu bardzo często jest zbyt obciążana. Dodatkowo atakowana może być przez wirusy i pasożyty. Jak wspomniano wcześniej, objawy chorej wątroby mogą być podobne do objawów innych chorób. Jest to o tyle groźne, gdyż często typowe objawy pojawiają się wtedy gdy jest już za późno na leczenie doraźnie. Do najczęstszych chorób należą: Marskość wątroby – czyli włóknienie miąższu wątroby. Występuje gdy prawidłowa, zdrowa tkanka zostaje zastępowana tkaną łączną. Skutkuje to stopniowym upośledzeniem jej funkcji, utrudnieniem odpływu żółci i przepływu krwi prze wątrobę. W kon-
sekwencji tych zjawisk następuje martwica komórek wątroby. Najczęstszą przyczyną jest nadużywanie alkoholu oraz wirusowe zapalenia typu B i C. Czasami zdarza się, że jest powodowana przez substancje chemiczne lub leki. Ostra niewydolność – jest szybkim pogorszeniem funkcjonowania wątroby. Charakterystyczne dla tego schorzenia jest problem z krzepliwością krwi oraz zaburzenia psychiczne. Choroba ta może być spowodowana przez wirusowe zapalenie wątroby bądź przez toksyny dostarczone do organizmu (leki, narkotyki, grzyby trujące). Stłuszczenie – polega na odkładaniu tłuszczu w komórkach wątroby (narząd powiększa się). Za główną przyczynę uważa się nadmiar spożywanego alkoholu, nieodpowiednią dietę (bogatą w tłuszcze) i mało aktywny tryb życia. Kamica żółciowa – charakteryzuje się powstaniem kamieni żółciowych. Ich obecność spowodowana jest zastojem i zagęszczeniem żółci. Jest jedną z najczęstszych chorób układu pokarmowego i występuje u ponad 12% populacji. Za główną przyczynę tego schorzenia uważa się spożywanie pokarmów obfitujących w cholesterol, niedobór wody w organizmie, zaburzenia metaboliczne (np. otyłość) oraz przewlekłe choroby układu pokarmowego. Wirusowe zapalenie – spowodowane zakażeniem wirusowym. Jest chorobą zakaźną często o ostrym przebiegu. Wyróżniamy kilka typów: WZW typu A o łagodnej postaci, WZW typu B (żółtaczka wszczepienna) – postać łagodna i ostra, WZW typu C (żółtaczka C) postać łagodna ale mogąca prowadzić do marskości wątroby. Wirus typu A szerzy się drogą pokarmową (przez pokarmy, z wydzielin
chorego) pozostałe przez krew i płyny zawierające krew. Do zakażenia może dojść przez: kontakty seksualne, przetoczenie krwi, zakażenie płodu od matki, kontakt uszkodzonej skóry z zakażonymi narzędziami (u fryzjera, dentysty, podczas operacji itp.), a także przez używanie tych samych przedmiotów do higieny osobistej. Bąblowica – jest chorobą pasożytniczą wywołaną przez tasiemca. Tego typu zakażenie jest bardzo niebezpieczne, gdyż schorzenie rozwija się nawet przez kilka lat w ukryciu. Po tak długim okresie w organizmie znajdować się może kilka bąbli zwanych cystami lub torbielami. Mogą być znacznych rozmiarów i ważyć nawet do 1 kg. Przyczyną jest spożycie żywności lub wody zainfekowanej przez jaja tasiemca . Rak wątroby - jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych na świecie i to właśnie on najczęściej prowadzi do śmierci. Występuje znacznie częściej u mężczyzn niż u kobiet. Może być także wynikiem przerzutów z nowotworów innych narządów. W chwili rozpoznania rozwija się on bardzo szybko, dlatego u osób z problemami wątroby zaleca się robienie okresowych badań na obecność raka. Nowotwór rozwija się najczęściej w przebiegu WZW typu B i C oraz marskości wątroby. Innymi czynnikami mogą być: środki toksyczne (alkohol, antykoncepcja doustna), palenie papierosów oraz niektóre choroby metaboliczne. Regeneracja wątroby Gromadzące się w naszym organizmie toksyny mogą niszczyć poszczególne narządy. Możemy temu przeciwdziałać i pomóc naszej wątrobie w jej naturalnej regeneracji. Przydatne okazać się mogą zioła. Najlepiej sprawdzi się tu ostropest plamisty. Swoje lecznicze właściwości zawdzięcza sy-
20 limarynie – kompleksowi pozyskiwanemu z łupin nasiennych ostropestu. Substancja ta chroni wątrobę przed działaniem związków toksycznych i wspomaga jej procesy regeneracyjne. Może także uchronić przed rakiem ponieważ hamuje podziały komórek nowotworowych. Działa przeciwzapalnie – zapobiegając przewlekłemu zapaleniu wątroby. Jest też pomocna w leczeniu WZW typu A, B i C. Mielony ostropest dodajemy do herbaty (maksymalnie 2 łyżeczki dziennie) lub pijemy samodzielnie. W aptece możemy zakupić gotowe preparaty na bazie ostropestu w postaci tabletek. Jego działanie zauważalne jest już po 2 tygodnia, ale żeby kuracja była skuteczna zaleca się stosowanie przez dłuższy czas. Skuteczny okazać się może karczoch, który chroni komórki wątroby przed uszkodzeniem oraz
Grupa produktów
wspomaga procesy trawienne i produkcję żółci. Warto sięgnąć także po mniszek lekarski, który jest idealnym środkiem żółciopędnym, ściągającym i przeciwzapalnym. Dieta Ogromne znaczenie w procesie regeneracji wątroby będzie miała zmiana dotychczasowej diety. Dostosowanie się do określonych zasad żywienia pozwoli na całkowitą jej odnowę: • zaleca się spożywanie kilku małych posiłków dziennie zamiast trzech dużych • kolacje powinniśmy jeść nie później niż na 2 godziny przed snem • starajmy się ograniczać smażone potrawy
• szukajmy produktów bogatych w witaminę C i E • spożywajmy większą ilość węglowodanów zamiast tłustych potraw • wszelkie potrawy starajmy się przygotowywać na parze, przez duszenie lub pieczenie w folii • pijmy jak najwięcej wody, unikajmy zaś alkoholu • należy całkowicie wyłączyć z diety potrawy ciężkostrawne, ostre przyprawy oraz gęste, tłuste sosy Wśród produktów, które codziennie spożywamy jest wiele, których przy chorej wątrobie należy unikać, ale jest też gama produktów wskazanych. Warto więc przyjrzeć się naszej codziennej diecie i wybrać produkty dla nas najlepsze. Oczywiście pod warunkiem, że nie cierpimy na żadne inne dodatkowe schorzenia.
Wskazane
Niewskazane
Mleko i jogurt odtłuszczone, kefir, maślanka
Tłuste mleko, sery topione
Chleb pszenny i razowy, owsianka, ryż
Pączki, krakersy, bułki maślane, torty, kasza gryczana
Miód, syropy, marmolada niskosłodzona
Wszelkie gotowe słodycze
Pomidory i ogórki bez skórki, marchew, dynia, szparagi
Smażone ziemniaki, bób, groch, czosnek
Obrane jabłka, gruszki, śliwki
Agrest, porzeczki, awokado
Koper, kminek, ziele angielskie
Pieprz, musztarda, curry, chilli
Cielęcina, wołowina, kurczak
Wieprzowina, baranina, kaczka
Woda mineralna niegazowana, słaba herbata, soki warzywne
Mocna herbata i kawa, napoje gazowane
Tłuszcze
Masła, miękkie margaryny
Smalec, słonina, boczek
Ryby i skorupiaki
Dorsz, sandacz, okoń, sola
Sardynki, makrele, ryby w oleju
Nabiał Produkty zbożowe Cukier, słodycze Warzywa Owoce Przyprawy, dodatki Mięso Napoje
Pamiętajmy, że nadmierna eksploatacja wątroby i nieodpowiednia dieta prowadzi do jej niewydolności, a co za tym idzie także zaburzeń większości narządów i układów organizmu.
22
Rola witamin w organizmie człowieka Witaminy są związkami organicznymi niezbędnymi do metabolizmu podstawowych składników odżywczych oraz utrzymania prawidłowych funkcji organizmu. W związku z tym, że nie posiadamy zdolności ich syntezy, a nasz organizm nie wytwarza ich w wystarczających ilościach, musimy dostarczać je wraz z pożywieniem. Warto więc wiedzieć za co każda z nich odpowiada oraz w jakich pokarmach ich szukać.
Rodzaje witamin Witaminy dzielimy na te rozpuszczalne w wodzie (B, B2, B6, B12, PP, kwas foliowy, kwas pantotenowy, biotyna oraz C) oraz rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K). Pierwsze z nich bardzo łatwo ulegają zniszczeniu pod wpływem przetwarzania i obróbki termicznej żywności, a ich nadmiar jest dosyć szybko wydalany z organizmu. Drugie z kolei są odporne na temperaturę, ale ulegają rozkładowi pod wpływem światła. Organizm magazynuje je w wątrobie przez co ich nadmiar może działać toksycznie. Występują głównie w tłuszczach i olejach zawartych w pożywieniu. Tłuszcze są konieczne do tego, aby organizm mógł je przyswoić, Zapotrzebowanie Nadmiar bądź niedobór witamin może skutkować pojawieniem się wielu schorzeń i dolegliwości. Wyróżniamy: awitaminozę – całkowity brak witamin, hipowitaminozę – częściowy niedobór, hiperwitaminozę – przedawkowanie witamin. Skutkiem wyżej wymienionych zjawisk objawiają się głównie poprzez zmęczenie, osłabienie, zaburzenie koncentracji, bóle głowy, senność. Mogą także przyjmować formę ostrzejszą jak choroby skóry, zaburzenia układu nerwowego, a nawet ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: • Witamina A Występuje w dwóch postaciach: jako retinol w produktach pochodzenia zwierzęcego (jego przedawkowanie jest niebezpieczne dla zdrowia) oraz beta-karoten w produktach roślinnych. Obniża zły cholesterol, zapobiega chorobom serca, miażdżycy i nowotworom. Wpływa na pracę tarczycy oraz zwiększa odporność na zakażenia wzmacniając błony śluzowe. Wspomaga nasz wzrok (poprawia widzenie nocne i zmniejsza ryzyko powstania zaćmy). Jej niedobór skutkuje kruchymi i wolno rosnącymi paznokciami, łamliwymi włosami, słabym widzeniem (zwłaszcza w nocy), brakiem apetytu oraz częstymi infekcjami. Najbogatszym źródłem witaminy A są ryby morskie, tran, wątroba wieprzowa, szpinak, sałata, dynia, jarmuż oraz marchew i botwina. • Witamina D Inaczej zwana kalcyferolem. Wytwarzana jest pod wpływem promieniowania słonecznego.Uczestniczy w procesie przyswajania i metabolizmu wapnia i fosforu oraz odpowiada za właściwą mineralizację kości. Głównymi objawami niedoboru są zaburzenia struktury kości – krzywica dziecięca oraz osteoporoza. Produk-
tami bogatymi w witaminę D są: olej rybi, żółtko jaj, ryby morskie, wątroba, masło i sery żółte. • Witamina E (tokoferol) Nazywana potocznie witaminą młodości. Jest silnym przeciwutleniaczem więc spowalnia procesy starzenia się. Wpływa korzystanie na serce, zmniejsza skutki działania złego cholesterolu, chroni miażdżycę. Dodatkowo obniża poziom cukru we krwi, wzmacnia odporność oraz przyspiesza gojenie. Jej niedobór skutkuje osłabieniem mięśni szkieletowych, wczesnym starzeniem się skóry, zaburzeniami neurologicznymi, a także pogorszeniem wzroku. Soja, kiełki zbóż, oleje roślinne, jajka oraz kasze to najlepsze jej źródła. • Witamina K (menadion, filochinon) Znana jest głównie z tego, że zapewnia prawidłową krzepliwość krwi i zapobiega krwawieniom. Dodatkowo utrzymuje strukturę kości i przyspiesza gojenie urazów. Jej niedobór skutkuje licznymi krwotokami. Szukajmy jej w zielonych, liściastych warzywach, pomidorach, truskawkach, ziemniakach i jajkach kurzych. Witaminy rozpuszczalne w wodzie: • Witamina B2 (ryboflawina) Uczestniczy w procesach metabolizmu, zapobiega powstawaniu zaćmy, bierze udział w mechanizmach odpor-
23 nościowych. Wpływa na włosy i paznokcie. Jej niedobór skutkuje zmianami w obrębie jamy ustnej (zajady, pęknięcia, popękane usta), wypadaniem włosów, zawrotami głowy, brakiem koncentracji a także problemami z oczami (nadwrażliwość na światło, uczucie piasku w oczach). Produkty bogate w nią to: wątroba, drożdże, mleko, płatki owsiane, szpinak). • Witamina B6 (pirydoksyna) Odpowiada za syntezę i regulację ponad 60 białek w organizmie, a także za produkcję czerwonych i białych komórek krwi. Ma korzystny wpływ na nasze samopoczucie, łagodzi zespół napięcia przedmiesiączkowego i objawy depresji, pozwala spokojnie spać, wspomaga wchłanianie magnezu. Objawami jej niedoboru są zmiany zapalne skóry, łojotokowe zmiany na twarzy, podrażnienia błon śluzowych, bezsenność, niedokrwistość. Jej źródłem są drożdże, mięso, marchew, ziemniaki i ryby. • Witamina B12 (kobalamina) Jest konieczna do dojrzewania krwinek czerwonych oraz prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Odpowiada za tworzenie materiału genetycznego. Jej niedobór skutkuje niedokrwistością, zaburzeniami w układzie nerwowym, drętwieniem rąk i nóg oraz stanami zapalnymi ust. Szukajmy jej w wątrobie, rybach, mięsie oraz serach żółtych. • Witamina PP (niacyna, kwas nikotynowy) Reguluje poziom cukru we krwi, poziom cholesterolu oraz przepływ krwi w naczyniach krwionośnych. Jest niezbędna do prawidłowego działania mózgu, obwodowego układu nerwowego oraz wytwarzania hormonów płciowych. Gdy brakuje jej w organizmie pojawia się bezsenność, zawroty głowy, spadek masy ciała, biegunki, osłabienie, a także zaburzenia w metabolizmie cukrów. Spożywajmy takie produkty jak: mięso, pełnoziarnisty chleb, marchew, groszek, szpinak, jabłka i makrele.
• Witamina C (kwas askorbinowy) Działa jak tzw. przeciwutleniacz. Odpowiada również za produkcję kolagenu i podstawowych białek (kości, chrząstki, ścięgna). Zwiększa wydajność układu odpornościowego i przyspiesza gojenie ran. Niedobór skutkuje zwiększoną łamliwością kości, zmniejszeniem odporności na infekcje, bóle mięśniowe, brak apetytu oraz osłabieniem naczyń włosowatych. Produkty bogate w witaminę C to: porzeczka czarna, agrest, cytrusy, malina, truskawka, rabarbar. • Kwas foliowy (folacyna, wit. B9) Reguluje procesy metaboliczne, zapobiega chorobom serca i miażdżycy. Jest chemicznym przekaźnikiem w mózgu. Tworzy czerwone komórki krwi i kwasy nukleinowe. Jego brak skutkuje zaburzeniami rozwojowymi płodu, niedokrwistością oraz trudnościami w zasypianiu. Jej głównym źródłem jest wątroba, szpinak, dynia, jaja, kasza jęczmienna oraz drożdże. • Witamina H (biotyna) Odpowiada za prawidłową budowę i funkcjonowanie skóry oraz włosów, syntezę aminokwasów, białek i kwasów tłuszczowych. Wspomaga także funkcjonowanie tarczycy. Objawy niedoboru to zmiany łuszczycowe
na skórze, przebarwienia skóry, podwyższenie cholesterolu oraz bóle mięśniowe i apatia. Produkty bogate w biotynę to: jaja, śledź, mięso, szpinak, kalafior oraz groch. • Kwas pantotenowy (wit. B5) Warto o niej pamiętać przy katarze siennym czy migrenie, gdyż łagodzi ich objawy. Również wzmacnia układ nerwowy i zapewnia jego prawidłową komunikację z mózgiem. Bierze udział w metabolizmie węglowodanów, białek i tłuszczów. Jej brak skutkuje zmęczeniem, bólami głowy, brzucha, zmniejszeniem odporności, zmianami w skórze i zaburzeniami pigmentacji włosów. Szukajmy jej w wątrobie, jajach, szpinaku, marchwi oraz kapuście. Czy przyjmować preparaty witaminowe? Pamiętajmy, że witaminy i składniki mineralne zawarte w preparatach farmaceutycznych powinny stanowić jedynie uzupełnienie składników przyjmowanych z dietą i nie mogą być traktowane jako jedyne źródło składników odżywczych. Witaminy i składniki mineralne nie mogą zastąpić urozmaiconego pożywienia. Jednak warto włączyć je do swojej diety, aby zapobiec skutkom niedoboru witamin.
VitaSprint (30 fiolek) Suplement diety z witaminą B12, niacyną i cynkiem. Każda fiolka Vitasprintu zawiera witaminę B12 (300% normy RDA), która przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego oraz do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia. Zawiera także cynk, który pomaga w utrzymaniu prawidłowych funkcji poznawczych oraz niacynę, która pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego. Vitasprint rekomendowany jest: gdy czujesz się zmęczony, dla osób dorosłych w okresie wzmożonego wysiłku fizycznego (np. uprawianie sportu) lub psychicznego (np. wzmożona praca, nauka), w okresie zwiększonego stresu, szczególnie dla osób niespożywających produktów mięsnych.
suplement diety
59,95
25
Insulan (30 tabl.)
Sen Apotex (30 tabl.)
INSULAN to suplement diety przeznaczony dla osób dbających o utrzymanie prawidłowej gospodarki węglowodanowej. Składniki preparatu INSULAN ograniczają wchłanianie cukrów w przewodzie pokarmowym powodując efekt obniżania poziomu cukru we krwi. INSULAN zawiera substancje, które jednocześnie wspomagają: utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi (ekstrakt z liści morwy białej oraz kwasy gymnemowe zawarte w liściach z gurmaru), prawidłowe funkcjonowanie komórek trzustki (kwas gymnemowy zawarty w ekstrakcie z liści gurmaru), prawidłową gospodarkę węglowodanową poprzez utrzymanie odpowiedniego poziomu insuliny we krwi (Chrom, witamina E oraz witaminy z grupy B)
Sen Apotex to suplement diety, który zawiera składniki optymalnie wspomagające prawidłowy i zdrowy sen. Melatonina pomaga w skróceniu czasu potrzebnego na zaśnięcie oraz zmniejsza subiektywne odczucia związane ze zmianą strefy czasowej .Chmiel wpływa kojąco na układ nerwowy, posiada właściwości odprężające i relaksujące. Melisa lekarska przyczynia się do zmniejszenia niepokoju i drażliwości. Magnez i witamina B6 zmniejszają uczucie zmęczenia i znużenia, pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego.
suplement diety
suplement diety
14,95
14,95
Zestaw Merz Spezial
Maxi3Vena (30 kaps.)
Zestaw Merz Spezial
Polecana jest osobom, które: prowadzą siedzący lub stojący tryb pracy i życia, palą papierosy, nie wykazują aktywności fizycznej, mają nadwagę lub są otyłe oraz osobom o cerze naczynkowej, ze skłonnościami do powstawania obrzęków, cellulitu i osób ze skłonnościami do żylaków odbytu. Zawiera składniki: ekstrakt z ruszczyka kolczastego (Ruscus aculeatus L.), hesperydynę z owoców Citrus aurantium, kwas L-askorbinowy.
Cream Mousse z Hyaluronem, Cream Mousse z Collagenem Limitowana seria Merz Spezial w opakowaniu prezentowym z okazji 50-lecia marki. Dostępny w dwóch wersjach: MERZ SPEZIAL DRAGEES w zestawie z: Merz Spezial Cream Mousse z Hyaluronem - Intensywne nawilżenie skóry Merz Spezial Cream Mousse z Collagenem - Sprężystość i elastyczność skóry
suplement diety
49,95
18,50
Flexus (30 tabl.)
Miramile (24 tabl. do ssania)
Preparat polecany w chorobie zwyrodnieniowej stawów, profilaktyce i regeneracji chrząstki stawowej. Wspomagająco w celu zmniejszenia bólu stawów przy ich dużym obciążeniu (nadwaga, zapalenie, zawodowe uprawianie sportu).
Pastylki do ssania z prawoślazem, mentolem, eukaliptusem i mirrą – łagodzą przesuszone i podrażnione gardło. Prawoślaz zawierający substancje śluzowe działa osłonowo i nawilżająco na śluzówkę gardła. Mentol i eukaliptus działają wspomagająco na funkcję błon śluzowych górnych dróg oddechowych. Dodatkowo mirra wykazuje działanie odkażające przy infekcjach jamy ustnej i przy schorzeniach dróg oddechowych.
suplement diety
suplement diety
29,95
9,95
26
Menopauza
– jak nie być niewolnicą hormonów Menopauza to naturalny proces biologiczny, przez który muszą przejść wszystkie kobiety. W tym czasie w wyniku osłabienia funkcji hormonalnej jajników dochodzi do ustania menstruacji. Jest ona okresem przejściowym od okresu rozrodczego do okresu wieku podeszłego. Jej objawy obejmują zarówno sferę psychiczną jak i fizyczną, mając znaczący wpływ na całe życie kobiety.
Menopauza jest trwałym, fizjologicznym zatrzymaniem cyklu miesiączkowego. Naturalnie, w momencie zatrzymania miesiączkowania, nie jesteśmy w stanie stwierdzić, że jest ona tą ostatnią. Dlatego lekarze mówią o przekwitaniu dopiero jeśli przez 12 miesięcy od ostatniego krwawienia nie wystąpiło następne. Sam moment rozpoczęcia menopauzy jest określany już
po fakcie, ponieważ zdarza się, że miesiączka ustępuje na pewien czas, a następnie pojawia się ponownie i utrzymuje się przez kolejnych kilka cykli. Przyczyną zaniku krwawienia jest wygasanie czynności jajników, do którego dochodzi wraz z wiekiem. W czasie menopauzy hormon folikulotropowy, odpowiedzialny za wydzie-
lanie estrogenów oraz pobudzanie pęcherzyków jajowych do wzrostu, traci swoje właściwości. Komórki jajowe uodparniają się na niego, co skutkuje tym, że przestają one dojrzewać oraz spada cykliczna produkcja hormonów płciowych - estrogenów i progesteronu. W konsekwencji błona śluzowa macicy nie jest już pobudzana do wzrostu i nie ulega cyklicznemu
27 złuszczaniu. Objawia się to początkowo zaburzeniami miesiączkowania, a następnie ich całkowitym zanikiem. Menopauzę dzielimy na 3 fazy. Pierwszą jest premenopauza, czyli okres, w którym następuje wygasanie czynności jajników aż do całkowitego ustania cykliczności w ich funkcjonowaniu. Okres ten trwa od pełnej płodności do menopauzy, średnio 5-6 lat. Kolejną fazą jest perimenopauza. Jest to czas przejściowy przed i po menopauzie (rozpoczyna się krótko przed ostatnią miesiączką i trwa do około roku po jej
wystąpieniu). To właśnie w tym okresie kobieta zaczyna odczuwać większość objawów związanych z przekwitaniem. Ostatnim etapem jest postmenopauza, która rozpoczyna się po ostatniej miesiączce. W tej fazie ostatecznie przestają funkcjonować jajniki. Trwa ona do ok. 65 roku życia. Menopauza to ważne zmiany, ponieważ estrogen wywiera ogromny wpływ nie tylko na fizyczny stan, ale też na psychikę kobiety. Estrogeny są hormonami niezbędnymi dla prawidłowego rozwoju kobiety: wykształcenia
narządu rodnego, gruczołów piersiowych, kobiecego typu owłosienia oraz prawidłowego przebiegu cyklu miesiączkowego i ciąży. Udowodniono, że duża część komórek i tkanek organizmu ma receptory dla estrogenów. Poza narządem rodnym i gruczołami piersiowymi estrogeny oddziałują na mózg, układ sercowo - naczyniowy, kości, skórę i wiele innych narządów. Z uwagi na to, jak wydatnie oddziałują na dużą część tkanek kobiecego organizmu, gwałtowne obniżenie poziomu estrogenów wywołuje szereg nieprzyjemnych dla kobiety objawów.
Dolegliwości tego okresu są dość typowe i niestety, raczej kłopotliwe. Do najczęstszych i najbardziej dokuczliwych należą: • Uderzenia gorąca - to nagłe uczucie ciepła, obejmującego głowę, szyję, czasami tułów. Objaw ten może występować nawet wiele lat po menopauzie. • Napadowe poty nocne - zwykle występują razem z uderzeniami gorąca. Czasami są tak nasilone, że zmuszają do kilkakrotnej zmiany bielizny w nocy. • Napadowe kołatania serca. • Drażliwość, uczucie lęku, przygnębienie, bezsenność, depresja, zaburzenia koncentracji i pamięci. • Ponadto wiele kobiet w okresie przekwitania skarży się na zmęczenie, zawroty i bóle głowy, mrowienie, drętwienie rąk, bóle kostno-stawowe. Towarzyszą temu zaburzenia miesiączkowania. Powyższe objawy utrudniają nie tylko wykonywanie pracy zawodowej, ale i codziennych obowiązków domowych. Estrogeny wypływają także na stan skóry i nabłonków. Ich niedobór, po menopauzie prowadzi do zmniejszenia syntezy białka, zwanego kolagenem. Powoduje to zmiany w skórze, która staje się bardziej sucha i mniej elastyczna. Można powiedzieć, że w tym okresie nasila się proces jej starzenia.
współżycia z uwagi na trudny do przezwyciężenia dyskomfort. Przedstawione oznaki są charakterystyczne dla całego okresu klimakterium, bardziej niż dla samej menopauzy. Stanowią odpowiedź na gwałtowne zmiany, zachodzące w ciele kobiety pod wpływem redukcji naturalnych hormonów.
Obniżony poziom estrogenu przynosi ze sobą zmiany w strefie intymnej. Suchość pochwy z reguły sprawia ból przy zbliżeniach oraz może przyczynić się do obniżenia libido. Bardzo często w tym czasie kobiety rezygnują ze
Menopauza wiąże się ze zmianami w kośćcu, a co za tym idzie ze zwiększonym ryzykiem zapadalności na osteoporozę. Brak estrogenu może wpłynąć na zmiany w poziomie cholesterolu we krwi.
Dlatego, aby zapobiec powikłaniom, do jakich może prowadzić menopauza, należy: • • •
•
•
regularnie mierzyć ciśnienie, badać krew (szczególnie ważny jest poziom cholesterolu), rzucić palenie (może wywołać wcześniejszą menopauzę, nawet przed czterdziestką), uprawiać ćwiczenia wytrzymałościowe, które wzmocnią kości, przyjmować wapń i witaminę D.
28 Objawy menopauzy często łagodzone są hormonalną terapią zastępczą (HTZ), jednak nie jest ona wskazana dla każdej kobiety. Hormonalne leczenie zastępcze polega na stosowaniu naturalnych estrogenów (identycznych z produkowanymi przez jajniki) oraz progesteronu (identycznego z naturalnym hormonem kobiecym lub progestagenów syntetycznych). Estrogeny i progesteron powinny być stosowane w minimalnych skutecznych dawkach. Hormonalne leczenie zastępcze zapobiega nieprzyjemnym objawom menopauzy, takim jak uderzenia gorąca. Zapobiega osteoporozie, łagodzi zmiany w narządach płciowych, poprawia pamięć, wygląd skóry i włosów oraz samopoczucie fizyczne i psychiczne. Dodatkowo korzystnie wpływa na funkcjonowanie wielu układów, np. krążenia czy nerwowego. Jednak wiąże się z nieprzyjemnymi skutkami ubocznymi, takimi jak przejściowe nudności, bóle głowy i brzucha, wzrost ciśnienia krwi, silna bolesność piersi przez pierwsze 3-4 miesiące stosowania. Niektóre wersje hormonalnego leczenia zastępczego mogą przywrócić krwawienie. Poza tym taka terapia minimalnie zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi. Obecnie najczęściej stosuje się hormonalną terapię zastępczą zawierającą dwa składniki hormonalne: estrogen i progestagen. W leczeniu dolegliwości związanych z menopauzą stosuje się także tzw. naturalne hormony, czyli fitoestrogeny. Są to estrogeny pochodzenia roślinnego, które łącząc się z receptorami estrogenowymi mogą pełnić taką samą funkcję, jak te produkowane przez organizm kobiety. Rozpoczęcie terapii fitoestrogenowej zaleca się czasami juź po 35. roku życia po odpowiedniej konsultacji z lekarzem. Warto rozważyć naturalne rozwiązania, np. odpowiednia dieta, aktywność fizyczna oraz przyjmowanie naturalnych substancji, które zapewnią
prawidłowy przebieg procesów metabolicznych. Aby złagodzić symptomy klimakterium i menopauzy można stosować specjalne środki roślinne. Najbardziej popularne są preparaty zawierające soję pomagające wyrównać poziom estrogenów endogennych. Z soi otrzymuje się lecytynę, która wpływa na poprawę pamięci, koncentrację, hamuje nadmierną pobudliwość i opóźnia procesy starzenia organizmu. Zapobiega miażdżycy, działa antynowotworowo, przeciwzakrzepowo, przeciwzapalnie, normuje poziom cukrów we krwi, chroni przed powstaniem kamieni żółciowych i nerkowych oraz likwiduje zaparcia. Aby złagodzić objawy menopauzy można
stosować dodatkowo preparaty z koniczyny czerwonej, pluskwicy groniastej, niepokalanka pieprzowego. Wszystkie te surowce roślinne posiadają izoflawony, czyli związki, które działają w podobny sposób jak estrogeny. Dlatego dzięki takim suplementom, w mniejszym stopniu odczujemy brak tych hormonów. Nie wszystkie kobiety przeżywają okres menopauzy w ten sam sposób. Nie u wszystkich objawy są tak uciążliwe, że trzeba korzystać z terapii hormonalnej. Należy jednak pamiętać, ze przyjmowanie takich preparatów nie zwalnia z wizyt u lekarza oraz z kontroli stanu zdrowia – badania piersi, gęstości kości i poziomu lipidów.
32
Wszystko
o zębach
mlecznych
Panuje niesłuszny pogląd, że zębów mlecznych się nie leczy, ponieważ za jakiś czas i tak wypadną. Nie zdajemy sobie jednak sprawy, że utrzymują one miejsce dla swoich stałych zamienników oraz stanowią dla nich swoisty drogowskaz i punkt odniesienia. Jak więc prawidłowo dbać o zęby mleczne u dziecka? Szczoteczka i pasta? Pierwszym zaleceniem w higienie jamy ustnej noworodka jest dbanie o jego dziąsła. Lekarze często podpowiadają, aby przemywać bezzębne jeszcze dziąsła u niemowląt gazikiem z przegotowaną wodą. Bywa to jednak bardzo trudne do wykonania, gdyż już w trakcie jedzenia maluszki często zasypiają. Bezwzględnie natomiast zaleca się przestrzeganie zasad higieny od momentu pojawienia się pierwszych zębów mlecznych. Do ich pielęgnacji używajmy miękkich silikonowych nakładek na palec albo miękkich szczoteczek dostosowanych do wieku dziecka. Możemy użyć pasty z małą ilością fluoru, a kiedy dziecko nauczy się samodzielnie wypluwać wodę wybierajmy pastę z ilością większą niż 1000 ppm. Nie zapominajmy,
że brak fluoru, słaba higiena, spożywanie słodyczy i długie karmienie na żądanie są czynnikami sprzyjającymi rozwojowi próchnicy. Długa nauka Dzieciom dość długo zajmuje radzenie sobie z wypluwaniem pasty. Jednak ilość jaką wyciskamy na szczoteczkę, a jest to zazwyczaj wielkość małego ziarnka grochu, nie niesie za sobą możliwości zatrucia fluorem. Małym dzieciom po wymyciu zębów pastą można czyścić je dalej szczoteczką wypłukaną w wodzie. Pozwoli to usunąć pozostałości pasty. Rodzice często też zastanawiają się jak długo pomagać dziecku w myciu zębów. Tak naprawdę starajmy się kształtować nawyki już od samego początku.
Dziecko, które będzie przyzwyczajone do regularnego i częstego mycia zębów, będzie rzadziej się ku temu buntowało. Już tak naprawdę 2 czy 3 latki samodzielnie sięgają po szczoteczkę. Często podglądają w tej czynności rodziców i starsze rodzeństwo, starając się ich naśladować. Pamiętajmy jednak, żeby jeszcze do 8, a nawet 10 roku życia przyglądać się pielęgnacji zębów u dziecka i poprawiać ewentualne nieprawidłowości. Jaką szczoteczkę wybrać? Dobrym wyborem będzie zarówno zwykła szczoteczka jak i elektryczna. Często jednak ta druga jest bardziej atrakcyjna dla dziecka i w związku z tym zwiększa się jego motywacja do mycia. Pamiętajmy jednak, że technika mycia zębów zależy od rodzaju
33 szczoteczki – używamy wtedy innych ruchów. Najlepszych wskazówek i rad udzieli nam dentysta. Pomoże dobrać odpowiednią szczoteczkę, a także wskaże odpowiednią technikę mycia zębów. Płyn do płukania? Nie zaleca się stosowania płynów do płukania jamy ustnej u dzieci poniżej 6 roku życia. Wybierając taki produkt dla starszego dziecka zwracajmy uwagę, aby były to płyny specjalnie przeznaczone dla dzieci i pozbawione alkoholu. Pamiętajmy, że wszystkie dodatkowe metody pielęgnacji jamy ustnej u dziecka są przydatne. Zarówno stosowanie płynów do płukania, jak i nitki dentystycznej. Używanie jej wymaga jednak bardzo sprawnych zdolności manualnych, więc zalecana jest dopiero dzieciom po 10 roku życia. Mycie zębów Często zastanawiamy się jak często myć dziecku zęby – czy po każdym posiłku, czy tylko rano i wieczorem. Jeśli uda nam się wykonać tą czynność za każdym razem kiedy dziecko skończy posiłek to bardzo dobrze. Jednak w praktyce okazać może się to bardzo trudne. Starajmy się zatem, aby zęby były czyste po śniadaniu i po kolacji. W międzyczasie możemy zachęcić dziecko do wypłukania jamy ustnej samą wodą. Aby nie doprowadzić do erozji szkliwa unikajmy mycia zębów bezpośrednio po zjedzeniu kwaśnych produktów, takich jak: owoce, soki czy napoje gazowane. Po ich spożyciu należy odczekać minimum 30 minut. Pierwsza wizyta u dentysty Taka wizyta powinna odbyć się ok. 7 miesiąca życia. Polegać ona będzie głównie na odpowiednim instruktażu rodzica pod względem higieny i „diety” dziecka. Dentysta wskaże nam jak odpowiednio dbać o higienę jamy ustnej niemowlęcia, a także wskaże i nauczy odpowiedniej techniki. Musimy pamiętać, że najważniejsza
jest właśnie profilaktyka. Kolejną wizytę powinniśmy odbyć ok. 2 roku życia. Pierwsze spotkania z dentystą to tzw. spotkania adaptacyjne. Dziecko pierwszy raz zapoznaje się z gabinetem dentystycznym, a także z lekarzem i jego asystentką. Na zasadzie pozytywnych skojarzeń i zabawy powoli przyzwyczaja się do nowego miejsca. I to właśnie od tej wizyty powinniśmy wracać do gabinetu co 4 miesiące. Jest to taki czas, który pozwoli wykryć ewentualne problemy z zębami we wczesnym stadium i uniknąć inwazyjnego leczenia. Jak wybrać najlepszego dentystę? Starajmy się znaleźć lekarza, który będzie się specjalizował w przyjmowaniu dzieci (tzw. pedodontę) bądź takiego, który ma duże doświadczenie w tym zakresie. Taki specjalista będzie miał zdolność łatwego nawiązania kontaktu z naszym dzieckiem i bardzo szybko zdobędzie jego zaufanie. Leczenie i opieka nad zębami maluszków to bardzo wymagające zajęcie i niestety nie każdy lekarz ma do tego predyspozycje. Korzystajmy więc z doświadczenia naszych znajomych czy rodziny i wybierzmy dentystę, który został nam polecony. Fluoryzacja To nic innego jak lakierowanie. Taki zabieg zalecany jest dzieciom już od 3 roku życia, zazwyczaj dwa razy w roku. Fluoryzacja polega na nałożeniu na powierzchnię zębów fluoru w postaci pianki, żelu lub lakieru. Pedodonta rozprowadza go np. specjalnym pędzelkiem. Zabieg jest całkowicie bezbolesny i przez większość dzieci bardzo dobrze tolerowany. Trwa maksymalnie kilka minut, ale po nim nie wolno pić i jeść przez około 1,5 godziny. Poza tym nie wolno myć zębów przez około 12 godzin. Fluoryzacja mineralizuje, a więc wzmacnia, zęby i działa profilaktycznie przeciwko rozwojowi próchnicy. Zęby mleczne są bardzo słabo zmineralizowane i taki zabieg bardzo korzystnie na nie wpływa.
Czas na wymianę W trakcie wymiany zębów mlecznych na stałe musimy szczególnie pamiętać o odpowiedniej higienie jamy ustnej. Bardzo często zdarza się, że podczas mycia dzieci omijają miejsca, w których zęby zaczynają się ruszać. Skutkuje to odkładaniem się w tych miejscach płytki nazębnej, co z kolei prowadzi do pojawienia się stanów zapalnych dziąseł. Dziecko może odczuwać bolesność, a nawet możemy zauważyć krwawienie. Pamiętajmy zatem, aby myć delikatnie, ale za to z dużą dokładnością i starannością. Możemy także pomóc wypaść tym zębom, które są mocno rozchwiane i długo utrzymujące się. Ząb mleczny, a ząb stały Mimo, że są do siebie bardzo podobne, znacznie się od siebie różnią. Zęby mleczne mają kolor mleczno-biały z niebieskim połyskiem, natomiast stałe są biało-żółtawe. Inny jest też kształt zębów bocznych – pierwsze z nich mają formę stożkową, drugie beczułkowatą. Zęby mleczne mają również znacznie cieńszą warstwę szkliwa oraz zębiny i są słabiej zmineralizowane (stąd konieczność ich fluoryzacji). Miazga jest duża i zajmuje dużą przestrzeń w zębie. Jej budowa jest bardziej skomplikowana niż w zębach stałych. Korzenie zębów mlecznych są cieńsze, szerzej rozstawione, niż tych stałych i stosunkowo długie. To właśnie te różnice sprawiają, że odporność zębów mlecznych jest bardzo słaba, szybciej postępuje też próchnica, trudniejsze jest zakładanie plomb. Pamiętajmy zatem, że o zęby mleczne należy dbać tak samo jak o zęby stałe, a nawet z większą starannością już od najwcześniejszych miesięcy. Współczesna stomatologia daje szerokie możliwości. Istnieją już także dentyści, którzy z chęcią leczą dzieci, mają cierpliwość i umiejętności. Pozwala to na wczesne zadbanie o zęby mleczne.
35
Test Pre-Test test ciążowy płytkowy
Bliznasil żel (15 gram)
Wiarygodny w 99,5%, łatwy do wykonania test ciążowy. Szybki - pozwala wykryć ciążę już 5-6 dni po zapłodnieniu.
Żel silikonowy BLIZNASIL jest przezroczystym, szybko wysychającym i bezzapachowym preparatem, stosowanym do leczenia blizn różnego pochodzenia, w tym po zabiegach chirurgicznych, oparzeniach, urazach oraz po trądziku.
9,95
23,95
Systane ULTRA krople do oczu (10 ml)
Vitalux Omega (28 kaps.)
Nawilżające krople przynoszą czasową ulgę w odczuwaniu pieczenia i podrażnienia spowodowanego suchością oka. Mogą być używane według potrzeb przez cały dzień. Trwałość 6 miesięcy po otwarciu.
Suplement diety zawierającym kombinację substancji, złożoną z luteiny krystalicznej, zeaksantyny, witamin (C i E), mikroelementów (cynk i miedź), jak również nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3 (DHA i EPA). Składniki preparatu (cynk, luteina) są ważne dla prawidłowego widzenia.
super cena suplement diety
22,95
19,95
Vitrum D3 forte (60 kaps.)
SinuSTOP (30 kaps.)
Witamina D3 wspomagająca odporność na infekcje. Rekomendowana dawka 2000 j.m. w jednej kapsułce. Vitrum D3 forte to unikalne kapsułki zawierające witaminę D3, zawieszoną w oleju z krokosza barwierskiego.
SinuSTOP to suplement diety zawierający kompozycję ekstraktów roślinnych, które wspomagają układ oddechowy i układ odpornościowy. Jedna tabletka zawiera ekstrakty z: kwiatu bzu czarnego 50 mg, kwiatu dziewanny 50 mg, ziela tymianku 50 mg, pąków sosny 50 mg, korzenia pierwiosnka lekarskiego 50 mg.
Nowość!
suplement diety
suplement diety
24,95
14,50
37
Ciśnieniomierz OMRON M2 Basic W pełni automatyczny ciśnieniomierz do pomiaru ciśnienia krwi na ramieniu, z cyfrowym dużym wyświetlaczem LCD. Łatwa i prosta obsługa jednym przyciskiem. Technologia InteliSense™ - pomaga w zapewnieniu odpowiedniego ciśnienia w mankiecie. Posiada walidację kliniczną. Wskaźnik wysokiego poziomu ciśnienia krwi. Pamięć zapisująca ostatni pomiar. 3 lata gwarancji
Termometr Omron Gentle Temp 720 Termometr do bezdotykowego wykonywania pomiaru temperatury. 1 sekundowy pomiar. Funkcja pomiaru temperatury 3-w-1: czoła, powierzchni i otoczenia. Pamięć 25 pomiarów. Podświetlany wyświetlacz. Ergonomiczny kształt. Odległość od powierzchni pomiaru to 3-5 cm. Nie ma potrzeby stosowania kapturków ochronnych na sondę. 3 lata gwarancji
109,95
129,95
Sterimar aerozol (100 ml), Sterimar baby aerozol (100 ml)
Capivit A+E forte (30 kaps.)
Sterylny, fizjologiczny roztwór wody morskiej z mikroelementami do codziennej higieny nosa. Nawilża błonę śluzową nosa, rozpuszcza zalegającą w jamach nosowych wydzielinę, udrażnia jamę nosową.
Nowość!
Ochrona komórek przed działaniem wolnych rodników. Preparat poprawia wygląd skóry wzmacniając działanie kosmetyków stosowanych zewnętrznie.
suplement diety
19,95 Ciśnieniomierz automatyczny Microlife A2 Basic Automatyczny naramienny ciśnieniomierz dzięki prostej obsłudze i dokładności doskonale nadaje się do regularnej kontroli ciśnienia krwi w warunkach domowych. Wykrywa arytmię oraz posiada pamięć 30 ostatnich wyników pomiarów. Objęty jest 5-letnią gwarancją producenta.
129,95
11,95 Inhalator Microlife NEB 100 Inhalator tłokowy szwajcarskiej firmy Microlife. Urządzenie o wysokiej wydajności przeznaczone dla całej rodziny. Wielkość cząstki 1,82um, przepływ powietrza 12l/min, w zestawie nebulizator, maska dla dzieci i dorosłych, ustnik, rurka, przystawka do nosa, dodatkowe filtry powietrza. 3 lata gwarancji.
119,95
38
Domowe spa – odpoczynek dla ciała i umysłu. Każdego dnia poświęcamy ogromną ilość czasu na wypełnianie obowiązków, czy to w pracy czy w domu. Warto jednak znaleźć choćby chwilę dla siebie i w pełni się zrelaksować. Pomóc nam mogą w tym krótkie zabiegi spa, które dodatkowo pozwolą wyciszyć się i poczuć wyjątkowo. Chwila relaksu Aby uciec od codziennego zgiełku i pośpiechu poświęćmy chwilę na zabiegi spa, które ukoją nasze nerwy i zmysły. Są to czynności, które pomogą nam odzyskać siły witalne, równowagę, dzięki czemu ze spokojem będziemy mogli rozpocząć nowy dzień. Spa to przede wszystkim delikatne światło świec, zapachy, kolory, pachnące eliksiry i kosmetyki, a także relaksująca muzyka. Jeśli potrzebujemy chwili odpoczynku, urządźmy je sobie w domowej łazience. Wystarczy przygotować miękkie ręczniki, pachnące świece, aromatyczne olejki i wygodny szlafrok. Od czego zacząć? Aby wszystkie substancje odżywcze lepiej wchłonęły się w naszą skórę, warto chwilę relaksu zacząć od peelingu całego ciała i twarzy. Delikatne złuszczenie naskórka pobudzi krą-
żenie oraz odżywienie komórek. Do zabiegu możemy użyć gotowego produktu bądź wykonać go samodzielnie z naturalnych składników. W tym celu warto wykorzystać sól morską, cukier biały, cukier trzcinowy czy grubo mieloną kawę. Do wybranego przez nas składnika dodajemy kilka kropel oliwy, a także inne dodatki, np. olejki zapachowe, sok z cytryny, cynamon. Wszystko zależy od tego na jakie zapachy mamy ochotę i jaki efekt chcemy osiągnąć. Przygotowany peeling rozprowadzamy na skórze kolistymi ruchami i delikatnie masujemy całe ciało. Aby oczyścić twarz należy sięgnąć po produkty bardziej delikatne – peelingi enzymatyczne, które samoistnie rozpuszczą komórki zrogowaciałego naskórka. Tego typu zabiegu potrzebują również nasze usta, które bardzo często bywają spierzchnięte. Potrzebna do tego będzie nam szczo-
teczka do zębów. Wykonujemy nią delikatne, okrężne ruchy, a następnie nakładamy miód, który nawilży i zregeneruje nasze usta. Relaksująca kąpiel Po delikatnym peelingu czas na odprężającą kąpiel. Napełniamy wannę ciepłą wodą i dodajemy do niej takie aromaty i olejki eteryczne jakie lubimy najbardziej. Mogą to być zioła, które nie tylko pięknie pachną ale też działają relaksująco. Należą do nich głównie: jaśmin, lawenda, mięta i goździki. Warto zamknąć je w woreczku z materiału. Równie dobrze sprawdzają się ziołowe herbatki ekspresowe. Wystarczy wrzucić kilka torebek do wody. Oprócz ziół warto też dodać wspomniane wyżej olejki zapachowe. Wybierajmy nasze ulubione zapachy bądź te najpolpularniejsze, takie jak: pomarańcza, drzewo sandałowe czy
39 lawenda. Jeśli nie posiadamy w domu żadnej z tych rzeczy, warto zajrzeć do naszej lodówki. Doskonale odpręży nas kilka plasterków świeżej cytryny czy pomarańczy. Będą działać kojąco i relaksująco, ale tworzyć też będą ciekawy efekt wizualny, gdyż będą unosić się na powierzchni wody. Podczas kąpieli warto sięgać również po aromatyczne mydła czy żele w płynie, jak i nieduże mydełka (np. z ekstraktem z zielonej herbaty), które chronią skórę przed wolnymi rodnikami oraz przed szkodliwymi wpływami zanieczyszczonego środowiska. Taki kosmetyk opóźnia procesy starzenia, dotlenia komórki skóry, a także pobudza procesy odnowy. Czas kiedy leżymy w wannie (nie dłużej niż 20-25 minut) jest doskonałym momentem na zaaplikowanie na skórę twarzy i dekoltu maseczek, gdyż samo ciepło pary wodnej aktywuje ich składniki. W związku z tym, że oczyściliśmy skórę za pomocą peelingu, nie nakładajmy już na skórę masek oczyszczających. Sięgnijmy po takie, które nawilżą, odżywią i zregenerują nasz naskórek. Możemy wykonać je samodzielnie w domu. Wystarczy pokroić owoce (kiwi, cytryna, pomarańcza) bądź warzywa (ogórek) w plastry i nałożyć podczas kąpieli na całą twarz. Jeśli mamy nieco więcej czasu na przygotowanie maseczki możemy sięgnąć po mieszankę ciepłego miodu i twarogu czy też utrzeć żółtko z odrobiną oliwy z oliwek. Nie zapominajmy o włosach! Na umytą skórę głowy nakładamy maskę i przykrywamy foliowym czepkiem oraz ręcznikiem. Możemy przygotować maskę z żółtka kurzego i oliwy z oliwek, bądź też jogurtu naturalnego, żółtka i miodu, a także nafty kosmetycznej i olejku rycynowego. Przy płukaniu włosów warto dodać do wody kilka kropel soku z grejpfruta bądź cytryny, które nadadzą im piękny połysk.
Nawilżanie i pielęgnacja Po peelingu i relaksującej kąpieli przyszedł czas na nawilżenie naskórka. Złuszczając skórę sprawiliśmy, że jest ona perfekcyjnie oczyszczona i przygotowana na dostarczenie jej substancji odżywczych. Balsamy i kremy stosujemy na całe ciało nakładając od dołu kolistymi ruchami w kierunku serca. Poprawi to krążenie i ułatwi pracę układu krwionośnego w usuwaniu toksyn. Preparaty wybieramy w zależności od potrzeb naszej skóry. Lecz pamiętajmy, aby w okresie jesienno-zimowym wybierać te silnie odżywcze i natłuszczające. Wybierając kosmetyk szukajmy w nim takich składników jak: witaminy (A, E, D), woski i tłuszcze roślinne (masło shea, olej kanola, olej migdałowy czy ten z kiełków pszenicy) oraz mocznik. Szukajmy też substancji odbudowujących np. ceramidów, protein i aminokwasów. Bardzo dobrze sprawdzi się też oliwa z oliwek. Można dodać do niej kilka kropel olejku aromatycznego, a następnie delikatnie wmasować w skórę i pozostawić do wchłonięcia. Sięgajmy też po zmysłowe eliksiry do masażu, który nie tylko będą odpowiadały za doskonałą aromaterapię, ale też za wygładzenie i uelastycznienie naszej skóry. O czym zapominamy? Domowe spa to nie tylko poprawa samopoczucia ale też chęć wyglądania zdrowiej i młodziej. Odpowiednio zregenerowana skóra da nam pożądany efekt jednak nasz prawdziwy stan ducha mogą zdradzić oczy. I nie tylko o zmarszczkach tu mowa, ale także o opuchnięciach, zaczerwienieniach, workach i nieestetycznych sińcach od oczami. Na zaczerwienienie pomoże nam położenie na powiekach ciepłych kompresów z czarnej lub zielonej herbaty czy rumianku. W przypadku worków i opuchnięć pomocne okaże się zimno. Można przykładać kostki lodu owinięte w chusteczkę higieniczną, bądź nałożyć schłodzone żelowe okulary. Sińce pod oczami mogą być oznaką pogorszonego mikrokrążenia. Przy nakładaniu kre-
mu pamiętajmy zatem o lekkim oklepywaniu skóry. Warto też robić okłady ze schłodzonych plastrów ogórka. W aptekach dostępne są również żele na bazie wyciągów roślinnych (świetlik, rumianek, arnika, chaber), które będą również miały podobne właściwości. Często zaniedbujemy też stopy i dłonie. W przypadku tych pierwszych warto sięgnąć po sole mineralne bogate w minerały i mikroelementy: mangan, żelazo, wapń i potas. Już po paru chwilach w lekko słonej wodzie nasze zmęczone, napięte i bolące mięśnie rozluźnią się, skóra dotleni, a naskórek zostanie wygładzony. Przy pielęgnacji dłoni działamy w sposób podobny jak w przypadku skóry całego ciała – używamy peelingu delikatnie złuszczającego naskórek, robimy relaksującą kąpiel z dodatkiem oliwy z oliwek, a następnie nawilżamy odpowiednio przygotowaną maską, np. z żółtek i oliwy. Nastrój Najważniejszy w całym zabiegu jest nastrój, który będzie panował podczas jego trwania. Zamiast ostrego światła warto postawić świece. Tu możemy wybrać zapachowe lub zwykłe. Ważne by nie łączyły się z zapachami olejków aromatycznych. Warto zatem dokonać wyboru – wybieramy świece bezzapachowe i do wody dodajemy pachnące eliksiry, albo wykorzystujemy silnie pachnące świece bądź kadzidełka. Dodatkowo możemy włączyć relaksującą muzykę, nalać lampkę ulubionego wina, sięgnąć po ciekawą książkę lub gazetę – wszystko to, co lubimy. Dzięki temu wprawimy się w dobre samopoczucie i poprawimy nastrój. Domowe spa wpływa nie tylko na nasze samopoczucie i wprawia nas w lepszy nastrój. Nasze ciało i głowa odpoczywa, pozwalając na chwilę zapomnienia. Dzięki takim zabiegom poprawia się również nasz wygląd, a co za tym idzie, wzrasta nasza pewność siebie.
40
Lipa drobnolistna (Tilia cordata Mill.) Lipa szerokolistna
(Tilia platyphyllos L)
„Lekarz leczy, natura uzdrawia.” Hipokrates Lipa to powszechnie rosnące w Polsce drzewo, ze względu na reprezentacyjne walory często sadzone wzdłuż dróg, w parkach i na skwerach. Drzewo lipy znajdziemy także dziko rosnące w skupiskach leśnych. Od wieków lipa dawała wiele korzyści gospodarstwom domowym, a jej kwiatostan od zawsze był cenionym lekiem ludowym. Surowcem leczniczym są charakterystycznie pachnące kwiatostany, które zakwitają na przełomie czerwca i lipca. W Europie występują dwa gatunki lipy: drobnolistna i szerokolistna. Kwiaty obu gatunków mają zbliżone właściwości lecznicze. Zbiera się je razem z przysadkami już w czasie kwitnienia, podczas gorącej i suchej pogody. Kwiatostany lipy zawierają głównie flawonoidy, olejek eteryczny i związki śluzowe. Ponadto wśród związków czynnych należy wymienić garbniki, leukoantocyjany, kwasy organiczne, triterpeny i fitosterol, sole mineralne, karoten, kwas askorbinowy i tilirozyd. Wszystkie te związki wpływają na korzystne właściwości kwiatostanów lipy. Dzięki nim lipa wykazuje: Działanie napotne Działanie to jest najbardziej pożądane w czasie przeziębienia i grypy. Odpowiedzialne za nie są flawonoidy. Napary z lipy powodują zwiększenie wydzielania potu, przez co przyśpieszają wydzielanie toksyn z organizmy oraz poprawiają parowanie i oddychanie przez skórę. Ich działanie polega na pobudzeniu gruczołów potowych w skórze oraz zwiększeniu ich wrażliwości na bodźce przekazywane przez zakończenia nerwowe. Działanie napotne wykazuje również gorąca kąpiel z dodatkiem suszonych kwiatostanów lipy.
Działanie przeciwzapalne i osłaniające. Tilirozyd oraz obecne w surowcu śluzy działają łagodnie przeciwzapalnie. Ponadto związki śluzowe wykazują działanie osłaniające, powlekające i zmiękczające. Dzięki temu łagodzą bóle gardła i silny kaszel. Gorące napary z kwiatów lipy powinno się pijać w trakcie przeziębienia, w stanach gorączkowych, anginie, zapaleniu gardła, krtani i oskrzeli. Podobne działanie do naparów z lipy ma miód lipowy. Działanie uspokajające i nasenne. Napary z lipy stosuje się w nadmiernej pobudliwości nerwowej, ponieważ łagodzą stany napięcia nerwowego szczególnie u dzieci, młodzieży i osób starszych. Działanie uspokajające wykazuje olejek eteryczny zawarty w kwiatostanach lipy. Olejki eteryczne pomagają również w problemach z zasypianiem. W walce z bezsennością najlepsze są napary z lipy dodawane do gorącej kąpieli. Działanie moczopędne. Kwiatostan lipy wykazuje działanie moczopędne, związane z obecnością terpenów w olejku eterycznym. Zwiększenie wydalania moczu następuje w wyniku działania drażniącego na kanaliki nerkowe. Ze względu na działanie moczopędne podczas leczenia przeziębienia lipą należy pamiętać o nawadnianiu organizmu innymi płynami - najlepiej herbatą owocową lub niegazowaną wodą mineralną.
Działanie żółciopędne i przeciwskurczowe. Działanie żółciopędne związane jest z właściwościami przeciwskurczowymi, a nie z bezpośrednim działaniem na miąższ wątroby. Olejki eteryczne zawarte w kwiatach lipy delikatnie łagodzą napięcie mięśni gładkich oraz pobudzają wydzielanie soków żołądkowych. Zwiększają także przepływ żółci do dwunastnicy, tym samym zmniejszając prawdopodobieństwo powstawania kamieni w woreczku żółciowym (pęcherzyku żółciowym). Ułatwiają trawienie pokarmu i wydalanie niestrawionych resztek z organizmu. Wyciągi z lipy przyniosą ulgę w niestrawności i nudnościach. Zewnętrznie można z naparu lipy robić okłady na zapalenie spojówek i powiek, na obrzęki i cienie wokół oczu. Przemywanie naparem skóry łagodzi podrażnienia, pielęgnuje cerę, uelastycznia, zmniejsza łojotok i hamuje złuszczanie się naskórka. W czasie ciąży należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ napary z lipy powodują gwałtowne ukrwienie skóry i jednoczesne odpłynięcie krwi m.in. z łożyska, co może prowadzić do niedotlenienia płodu. Nie ma szczególnych przeciwwskazań do stosowania preparatów z kwiatostanów lipy. Jednakże ze względu na nieustalone skutki uboczne nie powinniśmy podawać ich małym dzieciom.
42
AROMATERAPIA
w służbie zdrowia
Od czasów najdawniejszych ludzie używali olejków eterycznych do wielu różnych celów. Historia aromaterapii sięga czasów sumeryjskich, aż do 3000 roku p.n.e. Dzisiaj leczenie zapachem rozwija się dość szybko. Aromaterapia to metoda medycyny naturalnej polegająca na terapii wielu dolegliwości olejkami eterycznymi z roślin, stosowanymi poprzez inhalacje za pomocą kominków aromatycznych, inhalatorów, nawilżaczy powietrza oraz przez skórę. Olejki eteryczne są silnymi koncentratami uzyskiwanymi z pachnących części roślin. Są zaliczane do grupy leków ziołowych. Występują we wszystkich częściach roślin, jak np. kwiaty, łodygi, zalążki. Każdy olejek eteryczny ma swoje właściwości. Wszystkie w podobnym stopniu działają przeciwbakteryjnie, odkażająco, przeciwzapalnie, a nawet przeciwwirusowo. Zastosowanie olejków aromaterapeutycznych pobudza układ odpornościowy organizmu, poprawia krążenie, działa przeciwbólowo. Olejki eteryczne mogą usuwać zmęczenie, odprężają i poprawiają humor. Jednak nie wszyscy mogą się poddać pachnącym kuracjom. Aromaterapia jest niewskazana dla alergików, małych dzieci i kobiet w ciąży. Aromaterapia jest rewelacyjnie prostą i skuteczną, a przy tym przyjemną w stosowaniu, metodą usuwania wielu dolegliwości przy użyciu naturalnych roślinnych olejków eterycznych. Zapachy potrafią przywołać miłe wspomnienia i sprawić, że stajemy się pogodniejsi, zrelaksowani i bardziej optymistycznie patrzymy na świat. Tę magię wykorzystuje aromaterapia, która zapachami leczy duszę i ciało. MASAŻ AROMATERAPEUTYCZNY - to masaż ogólny całego ciała i/lub w zależności od celu zabiegu masaż miejscowy. We wszystkich przypadkach do masażu stosuje się mieszaniny olejków rozpuszczone w naturalnych olejach roślinnych. Poleca się stosowanie olejów specjalnie korzystnych dla skóry lub popularnych olejów jadalnych. Muszą być one świeże i co najważniejsze bez zapachu. Do jednego masażu zużywa się mniej więcej 2-3 krople mieszaniny olejków rozpuszczonych w łyżce stołowej oleju roślinnego. KĄPIEL AROMATERAPEUTYCZNA - to 15-30 minutowe zanurzenie się w ciepłej wodzie, do której dodano 10 kropli mieszaniny olejków na wannę. Przy kąpieli tylko nóg lub rąk
należy odpowiednio do pojemności naczynia zmniejszyć ilość olejku. Po kąpieli skóry nie należy spłukiwać tylko wytrzeć. Formą miejscowej kąpieli aromaterapeutycznej jest KOMPRES AROMATERAPEUTYCZNY gdzie stosuje się przykładanie miejscowe ręcznika lub waty nasączonej roztworem 5-10 kropli olejku rozpuszczonych w połowie szklanki cieplej wody. AROMATERAPIA W POWIETRZU - to klasyczne inhalacje, rozpylanie lub odparowywanie olejków w pomieszczeniu, w którym przebywa pacjent. Inhalacje aromaterapeutyczne robi się nad naczyniem z gorącą wodą, do którego wkroplono 5-10 kropli mieszaniny olejków, bądź trzymając przy ustach i nozdrzach chustkę, na którą nałożono 5-10 kropli mieszaniny olejków. Typowa aromaterapia w powietrzu to rozpylanie olejków rozpuszczonych w wodzie przy pomocy ogrzewanego świeczką kominka terapeutycznego. W zależności od pomieszczenia stosuje się do 10 kropli mieszaniny olejków na zabieg (raz dwa razy dziennie np. rano i wieczorem).
43 Poniżej najczęściej wykorzystywane rodzaje olejków i ich działanie: melisowy
z drzewa herbacianego
– uspokaja i działa nasennie; ma świeży cytrynowy zapach, stosować w kominkach aromaterapeutycznych
– działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo; zalecany do kąpieli w przypadku grzybicy skóry i trądziku; ma charakterystyczny ziołowy zapach
z mięty pieprzowej sosnowy – rozjaśnia umysł i ułatwia skupienie się na rozwiązywaniu zadań; do stosowania w kominku aromaterapeutycznym; ma orzeźwiający zapach mentolu
– działa przeciwbakteryjnie, łagodzi infekcje górnych dróg oddechowych; do stosowania w kominku aromaterapeutycznym
bergamotowy
goździkowy
– wycisza, odpręża i relaksuje; zalecany do masażu ciała; ma cytrusowy zapach
– działa rozgrzewająco, przeciwzapalnie i przeciwbólowo; zalecany do kąpieli; ma silny korzenny zapach
rozmarynowy
pomarańczowy
– działa silnie pobudzająco, usuwa zmęczenie fizyczne i umysłowe; jest łagodnym afrodyzjakiem; zalecany do kąpieli i masażu; ma ziołowy zapach
– łagodzi stres, uspokaja, relaksuje i wycisza, ma działanie antyseptyczne; jest stosowany w pielęgnacji cery, ponieważ działa przeciwzmarszczkowo i oczyszczająco
z drzewa różanego
rumiankowy
– olejek ten stosuje się w pielęgnacji twarzy i ciała, odżywia zmęczoną i wrażliwą skórę, a także nawilża ją, odświeża i zapobiega zmarszczkom
– uspokaja, wycisza, łagodzi podrażnienia, działa przeciwzapalnie; jest stosowany w pielęgnacji skóry twarzy i ciała; tonizuje i regeneruje zmęczoną skórę
geraniowy
sandałowy
– usuwa toksyny; łagodzi objawy cellulitu i wspomaga kuracje odchudzające; zalecany do masażu ciała; ma ciepły ziołowo-kwiatowy zapach
– uspokaja, działa przeciwstresowo i przeciwbakteryjnie; jest stosowany w pielęgnacji ciała; ma właściwości przeciwzapalne i antyseptyczne; charakteryzuje go drzewny, balsamiczny, zmysłowy zapach
lawendowy – likwiduje ból głowy i działa uspokajająco; do stosowania w kominku aromaterapeutycznym; ma delikatny ziołowy zapach
Pamiętaj, żeby podczas aromaterapii nie przekraczać zalecanych dawek naturalnych olejków zapachowych oraz aby nie używać nierozcieńczonych substancji bezpośrednio na skórę.
44
Na ratunek
skórze wrażliwej Zaczerwienienie, pieczenie, uczucie dyskomfortu czy podrażnienia - to typowe reakcje skóry wrażliwej na zmianę wody, klimatu czy kosmetyku. Zrozumienie przyczyn występowania skóry wrażliwej pozwoli nam na dobranie odpowiedniej pielęgnacji, aby ograniczyć jej objawy oraz zapobiegać ich ponownemu pojawieniu się.
Etap pierwszy – rozpoznanie Nasza skóra posiada ochronny płaszcz wodno-lipidowy, który składa się z kwasów tłuszczowych, lipidów i wody. Pokrywa on jej powierzchnię zapewniając lekko kwaskowe pH, chroniąc ją przy tym przed działaniem bakterii oraz substancji zasadowych, np. mydeł. Neutralizuje zasadowe substancje za pomocą tzw. buforów, dzięki którym stabilna równowaga zostaje przywrócona. Barierę ochronną stanowi też warstwa rogowa naskórka. To właśnie w niej lipidy pełnią funkcję cementu wypełniającego przestrzenie między komórkami. Regulują one możliwość utraty wody oraz przyczyniają się do złuszczania komórek, wspomagając przy tym naturalną regenerację. W przypadku skóry wrażliwej aktywność naturalnych czynników ochronnych może ulec zahamowaniu. W rezultacie, dochodzi do zwiększonej utraty wody i substancje drażniące mogą przenikać w głąb skóry. Skóra wrażliwa reaguje bardziej gwałtownie niż skóra normalna - jest nadwrażliwa. Charakterystyczne dla niej jest plackowate łuszczenie się naskórka, zaczerwienienie, obrzęk i szorstkość. Tego typu zmianom może towarzyszyć też uczucie świądu, pieczenia, ściągnięcia i kłucia. Reaktywna skóra twarzy występuje znacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn – objawy pojawiają się natychmiast po nałożeniu kosmetyku na skórę lub kilka godzin później. Ratunkiem do ich ograniczenia jest stosowanie preparatów z dobrze tolerowanymi składnikami.
Bariera ochronna skóry właściwej jest znacznie słabsza niż skóry zdrowej. Przy niesprzyjających warunkach ulega ona naruszeniu, co prowadzi do przeznaskórkowej utraty wody i umożliwia przenikanie substancji drażniących. Dotyczy to głównie skóry twarzy, która jest najbardziej narażona na działanie czynników zewnętrznych takich jak: promieniowanie UV, gorąco, zimno, wiatr, mróz, reakcje kontaktowe (zastosowanie produktu, który zawiera źle tolerowane przez skórę składniki, styczność skóry z bardzo twardą wodą lub niektórymi tkaninami, mogące wywołać uczucie dyskomfortu: świąd, kłucie, napięcie lub zaczerwienienie), a nawet stres czy zmiany hormonalne. Wyróżniamy kilka typów skóry wrażliwej: • Skóra wrażliwa z natury – jest cienka, jasna, często sucha. Łuszczy się na powierzchni i szybko czerwieni. • Skóra reaktywna - natychmiastowo reagująca na zimno, słońce, wiatr czy produkty do pielęgnacji i higieny. • Skóra wrażliwa okazjonalnie – towarzysząca innym stanom chorobowym skóry, takim jak: łojotokowe zapalenie skóry czy trądzik różowaty. Etap drugi – poznanie przyczyn Wrażliwość skóry może pojawić się na każdym etapie naszego życia. Szczególnie jednak pojawia się w dzieciństwie i w okresie starzenia się. Skóra dziecka ma ograniczoną funkcję ochronną przez co silniej reaguje na
czynniki zewnętrzne. Z kolei u osoby dorosłej bariera ta ulega osłabieniu wraz z wiekiem, gdy procesy metaboliczne ulegną znacznemu spowolnieniu. Wtedy też dochodzi do niedoboru lipidów, przez co skóra jest wysuszona i ulega podrażnieniom. Wytrzymałość skóry na działanie czynników drażniących warunkować będą również zmiany hormonalne (w okresie dojrzewania czy w trakcie cyklu menstruacyjnego) oraz zaburzony tryb życia. Długotrwały stres i problemy ze snem powodują silne wysuszanie skóry i jej podrażnienie. Ogromny wpływ na naszą cerę będą miały warunki klimatyczne i pogodowe. Niska temperatura ogranicza wydzielanie substancji, które utrzymują film hydrolipidowy, podczas gdy wysoka temperatura sprzyja poceniu się, które powoduje wysuszenie skóry i zwiększa jej podatność na podrażnienia. Nawet ogrzewanie centralne może być czynnikiem sprzyjającym wrażliwości skóry, gdyż zmniejsza wilgotność otoczenia. To samo tyczy się promieniowania słonecznego, które jest głównym czynnikiem uszkodzeń i starzenia się skóry. Znacznie osłabia ono mechanizmy obronne skóry prowadząc do jej podrażnienia. Na nadwrażliwość naszej skóry mogą wpływać również niektóre składniki dodawane do kosmetyków. Preparaty silnie usuwające zanieczyszczenia mogą likwidować lipidy z powierzchni naszej skóry. Dodatkowo takie środki jak:
45 barwniki, zapachy, alkohol czy parabeny mogą nie tylko podrażnić skórę ale wywołać poważną alergię. Etap trzeci – czego unikać Gdy mamy skórę wrażliwą jesteśmy zmuszeni do zwracania uwagi na to, co może zaostrzać stan naszej cery. Pierwszym i najważniejszym czynnikiem jest przyjrzenie się sposobowi pielęgnacji skóry. Zwykłe preparaty, np. mydła mogą osłabiać naturalną barierę ochronną, a stosowanie tych zawierających składniki drażniące, może doprowadzić do silnego zaczerwienienia i świądu. Unikajmy chemicznych peelingów i kosmetyków złuszczających. Nie tylko usuną one nasz naturalny płaszcz lipidowy, ale też warstwę rogową. Jeśli chcemy usunąć martwe komórki ze skóry i wygładzić jej powierzchnię lepiej będzie zainwestować w delikatny peeling enzymatyczny. Uważajmy też podczas golenia, gdyż sprzyja ono podrażnieniom, zwłaszcza przez występowanie w piankach i żelach do golenia substancji drażniących. Nawet środki chemiczne zawarte w papierosach powodują powstawanie wolnych rodników, które atakują strukturę komórkową naszej skóry. Zatem jeśli masz skórę wrażliwą: • nie myj twarzy wodą z kranu • nie używaj mydeł o odczynie zasadowym (albo wybieraj preparaty nie-
zawierające mydeł), środków silnie pieniących, silnych peelingów oraz kosmetyków z konserwantami • unikaj gwałtownych zmian temperatur bez odpowiedniego zabezpieczenia skóry Etap czwarty – odpowiednia pielęgnacja Pielęgnację naszej skóry rozpocząć powinniśmy od dobrania odpowiedniego preparatu do jej oczyszczania. Wybierajmy płyny, żele, pianki, mleczka zawierające składniki przywracające naturalną równowagę – estry kwasów tłuszczowych kompatybilne z fosfolipidami budującymi błony komórkowe. Użycie starannie wyselekcjonowanych składników pozwala uzyskać doskonałą tolerancję i zapewnić dermatologiczne bezpieczeństwo. Dzięki temu możemy osiągnąć cel jakim jest przywrócenie oczyszczonej i zdrowej skóry. Szukajmy zatem preparatów, które zawierają: micele estrów kwasów tłuszczowych – oczyszczają skórę, nawet z makijażu wodoodpornego, fruktooligosacharydy (ramnoza, mannitol, xylitol) –zmniejszają reaktywność skóry i chronią ją przed niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi, wyciąg z ogórka – łagodzi podrażnienia i ogranicza zaczerwienienie. Takie kosmetyki używajmy dwa razy dziennie: rano i wieczorem.
Po oczyszczeniu cery należy nałożyć odpowiedni krem, najlepiej łagodząco-kojący, zawierający kompleks łagodzących substancji czynnych. Tego typu preparat będzie podnosił próg tolerancji skóry, działając bezpośrednio na kaskady procesów zapalnych będących u źródła nadreaktywności skórnej – hamuje zapalenie keratynocytów oraz hamuje wydzielanie neuromediatorów prozapalnych, pomagając zmniejszyć zapalenie neurogenne. Ważne by zawierał tetrapeptyd – składnik biomimetyczny – działający jak endorfiny. Zatrzymuje on uwalnianie neuroprzekaźników przez zablokowanie receptora TRPV-1 na włóknach nerwowych. Dzięki temu biologicznie reguluje kaskadę procesów neurozapalnych odpowiedzialnych za nadreaktywność. Dzięki takim preparatom będziemy działać bezpośrednio na przyczynę problemu – podnosząc przy tym próg tolerancji naszej skóry. Pamiętajmy! Nawet wtedy gdy nasza skóra wygląda dobrze, a podrażnienia są znacznie rzadsze, nie powinniśmy zmieniać naszych nawyków pielęgnacyjnych. Skóra wrażliwa to kapryśny typ cery. Po okresach wyciszenia problemy mogą się znowu pogłębić. Dlatego tak ważna jest stabilna, dobrze dobrana pielęgnacja.
ZESTAW BIODERMA SENSIBIO DS+ KREM (40ml) + ŻEL (200ml) KOMPLEKSOWA PIELĘGNACJA PRZECIW ŁOJOTOKOWEMU ZAPALENIU SKÓRY* ZESTAW BIODERMA SENSIBIO TOLERANCE KREM ŁAGODZĄCO-KOJĄCY (40ml) + PŁYN MICELARNY DO SKÓRY WRAŻLIWEJ (250ml)* BIODERMA SENSIBIO H20 PŁYN MICELARNY DO SKÓRY WRAŻLIWEJ (2x250ml)** BIODERMA SENSIBIO H20 AR PŁYN MICELARNY DO SKÓRY NACZYNKOWEJ (2x250ml)** Bioderma Sensibio oferuje odpowiednie połączenie aktywnych składników i właściwej konsystencji, które przyniesie ulgę wrażliwej skórze.
64,95*/42,95**
46 LIERAC LIFTISSIME NUTRI BOGATY KREM REMODELUJĄCY NA DZIEŃ I NA NOC (50ml) LIERAC LIFTISSIME JEDWABISTY KREM REMODELUJĄCY NA DZIEŃ I NA NOC (50ml) LIERAC LIFTISSIME KREM PRZYWRACAJĄCY GĘSTOŚĆ SKÓRY NA NOC (50ml) Lierac Liftissime to preparaty dla kobiet, które chcą przywrócić twarzy dynamikę i dawny wyraz oraz odzyskać wyraźny kontur i przywrócić im równowagę. Zapewniają natychmiastowy efekt liftingu, wymodelowane rysy twarzy oraz wypełnienie głębokich zmarszczek. DOSTĘPNE RÓWNIEŻ: LIERAC LIFTISSIME SERUM INTENSYWNE RELIFTINGUJĄCE (30ml) – 239,95zł LIERAC LIFTISSIME SERUM RELIFTINGUJĄCE POD OCZY I NA POWIEKI (15ml) – 149,95zł
219,95 A-DERMA LINIA PREPARATÓW DO PIELĘGNACJI TWARZY I CIAŁA Codzienne odżywianie wrażliwej i delikatnej skóry suchej dorosłych, dzieci i niemowląt. Intensywnie odżywia i zapewnia długotrwały komfort.
rabat -30% ZESTAW GALENIC ARGANE JEDWABISTY PEELING DO CIAŁA Z CZARNYM MYDŁEM (200ml) + ARGANE MLECZKO ODŻYWCZE DO CIAŁA (200ml) ZESTAW GALENIC ARGANE BOGATY BALSAM DO CIAŁA (200ml) + ARGANE ŻEL POD PRYSZNIC (200ml) GALENIC ARGANE ODŻYWCZY KREM NA DZIEŃ DO SKÓRY SUCHEJ (50ml), BARDZO SUCHEJ (50ml) LUB NA NOC (50ml) Galenic Argane kosmetyki do twarzy - na bazie oleju arganowego zapewnią skórze olśniewający blask i niezrównaną, jedwabistą gładkość. Kosmetyki odżywcze dla skóry suchej łączą w sobie delikatną, aksamitną konsystencję z poczuciem komfortu i intensywnym działaniem regenerującym. Kosmetyki do ciała - odżywiają i regenerują skórę suchą i bardzo suchą sprawiając, że w dotyku staje się gładka i jedwabista. Połączenie zmysłowego zapachu i aksamitnej konsystencji otula niczym jedwab, dając chwilę niepowtarzalnej przyjemności.
99,95
IWOSTIN SENSITIA KREM OCHRONNY Z LIPIDAMI NA ZIMĘ SPF15 (50ml) Krem na zimę przeznaczony do uzupełniania niedoboru lipidów. Zmiękcza i odżywia skórę przywracając jej naturalną funkcję ochronną. Tworzy na skórze delikatny film, skutecznie zabezpieczając przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych m.in. mrozu i wiatru. Rekomendowany do stosowania u dzieci i niemowląt powyżej 3. miesiąca życia
24,95 ZESTAW AVENE SERENAGE ODŻYWCZY KREM PRZYWRACAJĄCY GĘSTOŚĆ SKÓRY NA DZIEŃ (40ml) LUB NA NOC (40ml) + MINIPRODUKTY Krem odżywczy przywracający gęstość skóry to produkt dostosowany specjalnie do potrzeb kobiet dojrzałych, których skóra traci witalność i jędrność, jest osłabiona z wiekiem. Dzięki zawartości wody termalnej Avene krem koi i łagodzi podrażnienia, a kompleks perłowych pigmentów rozświetlających przywraca skórze naturalny blask. Delikatna nuta zapachowa sprawia, iż jest to nie tylko skuteczny, ale i bardzo przyjemny w stosowaniu produkt. Hipoalergiczny, nie powoduje powstawania zaskórników.
111,95 ATOPERAL BABY EMULSJA DO CIAŁA DLA DZIECI I NIEMOWLĄT (400ml) ATOPERAL BABY EMULSJA DO KĄPIELI DLA DZIECI I NIEMOWLĄT (440ml) Preparaty Atoperal baby przeznaczone są do codziennej pielęgnacji skóry atopowej, suchej i wrażliwej dzieci i niemowląt od 1. miesiąca życia. Emulsja do kapieli doskonale nawilża i natłuszcza skórę oraz tworzy na jej powierzchni delikatną warstwę okluzyjną (ochronną) zapobiegającą przeznaskórkowej utracie wody.
19,95
47 ZESTAW VICHY NEOVADIOL MAGISTRAL KREM PRZYWRACAJĄCY GĘSTOŚĆ SKÓRY (50ml) + MINIPRODUKTY
LA ROCHE-POSAY NUTRITIC INTENSE KREM ODŻYWCZO-REGENERUJĄCY DO SKÓRY SUCHEJ (50ml)* LUB BARDZO SUCHEJ (50ml)** + MINIPRODUKTY
Neovadiol Magistral to krem dla kobiet po menopauzie, które pragną zadbać o skórę uwrażliwioną spadkiem aktywności hormonalnej, by przeciwstawić się efektom zmian menopauzalnych: pogłębionej utraty gęstości oraz nasilonego uczucia suchości i zwiotczenia skóry.
Krem okluzyjny uzupełniający lipidy we wszystkich warstwach naskórka. Po zastosowaniu skóra twarzy staje się bardziej elastyczna, miękka i ukojona, uwolniona od dyskomfortu. Nie zawiera parabenów.
109,95
59,95*/69,95**
BIODERMA ATODERM INTENSIVE KOJĄCY BALSAM EMOLIENTOWY DO SKÓRY ATOPOWEJ
ZESTAW NUXE HUILE PRODIGIEUSE SUCHY OLEJEK O WIELU ZASTOSOWANIACH (50ml) + CREME PRODIGIEUSE KREM NAWIŻAJĄCY (50ml) + MINIPRODUKTY* ZESTAW NUXE HUILE OR PRODIGIEUSE SUCHY OLEJEK DROBINKAMI O WIELU ZASTOSOWANIACH (50ml) + MINIPRODUKTY**
Kojący balsam emolientowy wzbogacony o działanie przeciwświądowe, odbudowujące ochronną barierę skóry i zapobiegające podrażnieniom. Produkt przeznaczony do skóry z atopowym zapaleniem, skóry zrogowaciałej, łuszczącej się i szorstkiej w dotyku, przy stosowanym lub zakończonym leczeniu dermatologicznym, w połączeniu lub po terapii z kortykosterydami. Dla niemowląt, dzieci i dorosłych.
Dla każdego rodzaju skóry i włosów. Łączy w sobie zalety wszechstronnej pielęgnacji: nawilża, intensywnie odżywia i odnawia skórę. Niespotykana koncentracja szlachetnych olejków roślinnych (30%) oraz witamina E sprawiają, że skutecznie walczy z rozstępami i ma subtelny zapach wzbogacony nutą kokosu. Błyskawicznie się wchłania, pozostawiając skórę miękką i satynowo gładką, a włosy jedwabiste i błyszczące.
29,95*/64,95**
74,95*/64,95**
(75ml*, 500ml**)
IWOSTIN RE-LIFTIN UJĘDRNIAJĄCY KREM NA DZIEŃ DO SKÓRY SUCHEJ (50ml)*, KREM NA DZIEŃ DO SKÓRY MIESZANEJ (50ml)*, KREM NA NOC (50ml)*, KREM POD OCZY (15ml)** IWOSTIN RE-STORIN ODBUDOWUJĄCY KREM NA DZIEŃ (50ml)*, KREM NA NOC (50ml)*, KREM POD OCZY (15ml)** Preparaty Iwostin Re-Liftin są przeznaczone dla skóry wrażliwej tracącej jędrność. Skutecznie ujędrniają i uelastyczniają skórę. Preparaty Iwostin Re-Storin są przeznaczone do pielęgnacji wrażliwej skóry tracącej gęstość. Skutecznie napinają i wzmacniają skórę. Neutralizują brak estrogenów w skórze, zwiększają syntezę kolagenu i elastyny.
39,95*/29,95**
SVR RUBIALINE SPF50 KREM DO SKÓRY NACZYNKOWEJ (50ml) SVR RUBIALINE ŻEL DO OCZYSZCZANIA SKÓRY NACZYNKOWEJ (200ml) Dzięki specjalnie dobranym składnikom aktywnym redukuje problemy skóry naczyniowej: rumień i napady gorąca. Produkt typu 2 w 1. Wysoka ochrona przeciwsłoneczna przeznaczona dla skóry naczyniowej, wrażliwej, reaktywnej, skłonnej do zaczerwienień. Preparat szczególnie polecany po zabiegach dermatologicznych. Żel , łagodzi i nawilża skórę twarzy i powiek. Testowany pod kontrolą okulisty. Polecany do skóry reaktywnej, skłonnej do rumienia, rozszerzonych naczyń krwionośnych, z trądzikiem różowatym itp.
59,95
48
Masaż dziecka
– nowy rytuał pielęgnacji już od chwili narodzin. Ten krótki instruktaż pozwoli rodzicom dołączyć masaż dziecka do reszty codziennych zabiegów pielęgnacyjnych. Zobaczcie krok po kroku poszczególne etapy przygotowania i samego masażu zgodnie z zaleceniami francuskiego specjalisty – dyplomowanego kinezyterapeuty Nicolasa Bertranda. Dobroczynne działanie masażu Masaż to wspaniałe źródło dobrego samopoczucia i odprężenia dla dziecka. Zabieg ten może być wykonywany od pierwszych dni życia i daje wiele pozytywnych efektów. Jest to także chwila czułości i stymulującego kontaktu z dzieckiem, która wzmocni waszą więź! • Masaż ma korzystny wpływ na wiele funkcji organizmu: poprawia krążenie krwi i krążenie limfatyczne, pozwala na rozluźnienie mięśni i stawów, ułatwia pasaż jelitowy, wycisza i pomaga zasnąć. • Masaż jest okazją do nawilżenia i skutecznego odżywienia skóry dziecka: twoje ruchy pozwolą na dokładne rozprowadzenie olejku stosowanego do masażu, aby dziecko w pełni skorzystało z jego dobroczynnego wpływu. • Masaż to także doskonały sposób pobudzenia psychoruchowego i zmysłowego: umożliwia dziecku poznanie granic własnego ciała i doświadczenie nowych wrażeń, co korzystnie wpływa na jego rozwój, zarówno ruchowy, jak i zmysłowy. • Ponadto, masaż to chwila komunikacji między wami. Dzięki regularnemu masażowi, wzmocni się więź czułości i bliskości, która bardzo zacieśnia relację rodziców z dzieckiem. Odpowiednie warunki dla chwili relaksu Masaż dziecka jest dogodny o dowolnej porze dnia, z wyjątkiem godzinnej przerwy po jedzeniu, aby nie zakłócać trawienia. Czas po kąpieli lub przed snem rozluźni dziecko i ułatwi mu zaśnięcie. Masaż może dziecku nie odpowiadać, jeśli dziecko wykazuje niechęć, nie nalegaj, zakończ masaż i podejmij kolejną próbę na drugi dzień lub za kilka dni.
Atmosfera podczas masażu jest ważna. Pomieszczenie powinno być ciepłe (ok. 2325°C) i ciche, z przyciemnionym światłem i ewentualnie spokojną muzyką. Połóż dziecko twarzą do siebie na ręczniku lub kocyku, na łóżku, przewijaku lub na podłodze na miękkim dywanie. Przyjmij wygodną pozycję, aby z łatwością dosięgnąć wszystkich części ciała dziecka. Użyj olejku do masażu przeznaczonego specjalnie dla dzieci, bez olejków zapachowych. Spryskaj dłonie olejkiem pielęgnacyjnym do masażu, rozsmaruj go w celu rozgrzania przed rozprowadzeniem na skórze dziecka. Podczas masażu możesz mówić do dziecka ściszonym głosem: dźwięk twojego głosu pozwoli mu się rozluźnić i w pełni skorzystać z tej chwili spokojnego relaksu i kontaktu z tobą. Właściwe gesty delikatnego masażu Masaż różni się od pieszczot: twój dotyk powinien być ciepły i delikatny, ale zdecydowany, tak aby obejmować ciało i stymulować je naciskiem. Zainspiruj się poniższymi technikami, by pewnie i spokojnie masować poszczególne części ciała swojego dziecka. Delikatne głaskanie • Połóż dłonie płasko na części ciała, którą zamierzasz masować, rozluźnij palce. Masuj skórę dziecka bez uciskania, wzdłuż konturów ciała. Twój dotyk powinien być delikatny, ale uważaj, by nie łaskotać dziecka. • Dzięki tej technice dziecko przyzwyczaja się do dotyku twoich dłoni zanim przejdziesz do mocniejszego uciskania: stosuj tę technikę przez kilka sekund za każdym razem, gdy przechodzisz do masażu kolejnej części ciała.
Ucisk z ruchem posuwistym • Przesuwaj dłoń delikatnie wzdłuż części ciała, którą zamierzasz masować, uciskając trochę mocniej niż w przypadku głaskania. Wykonuj szerokie ruchy na całym masowanym obszarze, nie tracąc kontaktu ze skórą. Ucisk z ruchem posuwistym może być relaksujący lub stymulujący, w zależności od siły ucisku. • Stosuj tę technikę po kilku sekundach delikatnego głaskania danej części ciała. Dostosuj ucisk do masowanego obszaru, jednak zawsze ucisk powinien być umiarkowany: skóra twojego dziecka jest bardzo wrażliwa.
Dzięki tym dwóm prostym technikom można wykonać wszystkie przedstawione dalej masaże. Masowanie stóp i dłoni dziecka • Rozpocznij od delikatnego głaskania całej stopy lub dłoni. Następnie przejdź do ruchów uciskowych posuwistych. Poczujesz jak dłonie i stopy dziecka reagują na twoją stymulację i rozluźniają się pod twoimi palcami. • Chwyć dłoń dziecka i przy pomocy wszystkich swoich palców łagodnymi ruchami masuj jednocześnie środek dłoni i paluszki. • Następnie, aby rozluźnić napięcie dłoni, rozciągaj po kolei każdy palec dziecka, od dołu w kierunku paznokcia.
49 • Wykonuj kciukiem ruch posuwisty z uciskiem, po okręgu na całej stopie, aby ją rozmasować.
• Po dotarciu do łokcia lub uda, rozluźnij ucisk i powtórz cały zabieg w kierunku stopy lub dłoni. • Wykonuj jednocześnie masaż tylko jednej kończyny, aby dziecko mogło się poruszać, jeśli będzie chciało.
Czy wiesz, że... Na plecach skóra dziecka jest najgrubsza. Uważaj jednak, by twój ucisk nie był zbyt mocny.
Łagodzenie drobnych dolegliwości brzuszka • Połóż dłoń na brzuszku dziecka i upewnij się, że nie jest twardy. • Następnie, płasko przyłożonymi palcami dłoni masuj okrężnymi ruchami okolicę wokół pępka.
Czy wiesz, że... Stopy i dłonie, narażone na liczne naprężenia, są silnie unerwione i w związku z tym bardzo podatne na bodźce podczas masażu. Poprzez masowanie tych miejsc, zapewnisz dziecku rozluźnienie całego ciała.
Masaż ramion i nóg dziecka Jedną dłonią przytrzymaj rękę lub nogę dziecka, a drugą zacznij masować daną kończynę. Następnie, obejmij dłonią ramię lub nogę dziecka i wykonuj ucisk z ruchem posuwistym przesuwając palce w kierunku łokcia, a masując nogę – w kierunku biodra. Dłoń trzymającą uniesioną w górę kończynę powinnaś zdecydowanym, ale delikatnym ruchem obracać dookoła masowanej ręki lub nogi.
Masowanie plecków • Plecy to duża powierzchnia, na której możesz użyć swojej wyobraźni przy wykonywaniu masażu. • Po delikatnym głaskaniu całych pleców, ułóż dłonie płasko na dolnej części pleców dziecka, a następnie przesuwaj je ku górze stopniowo rozkładając palce i delikatnie uciskając opuszkami. Wymasuj dokładnie całe plecy, również po bokach: odprężenie gwarantowane!
Czy wiesz, że... Pasaż jelitowy odbywa się zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Należy zatem przestrzegać tego kierunku podczas masażu, szczególnie jeśli dziecko ma drobne dolegliwości żołądkowe. Porady opracowano we współpracy z Nicolasem Bertrandem, dyplomowanym kinezyterapeutą, współautorem licznych publikacji, w tym „50 ćwiczeń na przebudzenie dziecka” oraz „Lekcje masażu»” wydawnictwa Flammarion.
MUSTELA BEBE KREM OCHRONNY DO TWARZY (40ml)* ZESTAW MUSTELA BEBE ŻEL DO MYCIA GŁOWY I CIAŁA (500ml) + CHUSTECZKI DO TWARZY GRATIS** ZESTAW PODRÓŻNY MUSTELA: KREM DO PRZEWIJANIA 1-2-3 (50ml) + ŻEL DO MYCIA GŁOWY I CIAŁA (100ml) + MLECZKO HYDRA BEBE (100ml) + PŁYN OCZYSZCZAJĄCY PHYSIOBEBE (100ml)**
Krem ochronny chroni delikatną skórę dzieci i niemowląt przed czynnikami zewnętrznymi mogącymi ją podrażniać tj. mróz, wiatr. Żel łagodnie oczyszcza ciało i głowę dziecka. Rekompensuje wysuszający efekt twardej wody dzięki zawartości wyjątkowo bogatych w tłuszcze składników otrzymywanych z orzechów kokosowych.
24,95*/39,95**
50 PHYTO SZAMPONY DO WLOSÓW (200ml) Szampony przeznaczone do codziennej pielęgnacji różnych rodzajów włosów oraz skóry głowy. Formuła każdego z tych produktów łączy w sobie unikalny zestaw wyciągów roślinnych, nadajacy preparatom Phyto wyjątkowe właściwości. Po zastosowaniu włosy stają się piękniejsze, bardziej miękkie i pełne blasku.
ZESTAW AVENE ELUAGE EMULSJA DO CERY NORMALNEJ I MIESZANEJ (30ml)* LUB KREM DO CERY SUCHEJ (30ml)* + MINIPRODUKTY ZESTAW AVENE ELUAGE PRZECIWZMARSZCZKOWY KREM POD OCZY (15ml)** + MINIPRODUKTY
109,95*/89,95** ANIDA KREM ODŻYWCZO-REGENERUJĄCY Z OLEJEM ARGANOWYM (100ml) ANIDA KREM PIELĘGNACYJNY Z OLIWĄ Z OLIWEK I WIT. E (100ml) ANIDA KREM NAWILŻAJĄCO-ŁAGODZĄCY Z KWIATEM LNU I JEDWABIEM (100ml) ANIDA KREM OCHRONNO-PIELĘGNACYJNY NA ZIMĘ (100ml) Kremy do twarzy o działaniu ochronnym, nawilżającym, regenerującym. Przeznaczone do codziennej pielęgnacji każdego rodzaju skóry.
3,95
Krem działający na głębokie zmarszczki, utratę jędrności, opadające rysy twarzy. Gwarantuje natychmiastową poprawę wyglądu skóry, niweluje oznaki starzenia pojawiające się w ciągu dnia oraz głębokie zmarszczki. Odpowiedni dla skóry wrażliwej. Hipoalergiczny. Testowany pod kontrolą dermatologiczną.
99,95
39,95
Gama Eluage intensywnie odbudowuje, ujędrnia, a także wygładza skórę, dzięki czemu zmarszczki stają się mniej widoczne, a owal twarzy lepiej zarysowany.
ZESTAW VICHY LIFTACTIV SUPREME KREM PRZECIWZMARSZCZKOWY DO SKÓRY SUCHEJ (50ml) LUB MIESZANEJ (50ml)
ZESTAW EUCERIN:
HYALURON-FILLER KREM NA DZIEŃ WYPEŁNIAJĄCY ZMARSZCZKI DO SKÓRY SUCHEJ (50ml) + MINIPRODUKT VOLUME-FILLER KREM NA DZIEŃ PRZYWRACAJĄCY OBJĘTOŚĆ DO SKÓRY SUCHEJ (50ml) + MINIPRODUKT DERMODENSIFYER KREM NA DZIEŃ REGENERUJĄCY GĘSTOŚĆ SKÓRY (50ml) + MINIPRODUKT Preparaty przeciwzmarszkowe odpowiadające problemom skórnym kobiet w każdym wieku.
79,95 PHARMACERIS N:
PURI-MICELLAR PŁYN MICELARNY (200ml)* PURI-CAPEELING PEELING ENZYMATYCZNY (50ml)* ACTIVE-CAPILARIL FORTE KREM KOJĄCO-WZMACNIAJĄCY (30ml)** VITA-CAPILARI KREM NAWILŻAJĄCO-WZMACNIAJĄCY (50ml)** MAGNI-CAPILARI AKTYWNY KREM PRZECIWZMARSZCZKOWY (50ml)** NUTRI-CAPILARI INTENSYWNY KREM ODŻYWCZY (50ml)** OPTI-CAPILARI INTENSYWNY KREM REDUKUJĄCY CIENIE I WARKI POD OCZAMI (15ml)** Dermokosmetyki z serii Pharmaceris N podlegały wielostopniowym badaniom, w wyniku których powstały produkty, które działają kojąco i łagodząco, zmniejszają istniejące zaczerwienienia skóry oraz zapobiegają powstawaniu nowych.
21,95*/34,95**
51 ZESTAW VICHY IDEALIA KREM DO SKÓRY SUCHEJ (50ml) LUB NORMALNEJ (50ml)
LA ROCHE-POSAY TOLERIANE TEINT FLUIDE PODKŁAD KORYGUJĄCY SPF25 (30ml)
Widocznie wygładza pierwsze zmarszczki. Skóra staje się delikatna i wypełniona w dotyku. Krem Idealia przywraca skórze naturalny blask, aby miała jednolity i świeży koloryt.
Koryguje niedoskonałości skóry i ujednolica jej koloryt dzięki doskonałym właściwościom kryjącym. Wzbogacony o neurosensynę aby zmniejszyć ryzyko podrażnienia skóry szczególnie wrażliwej i zapewnić jej ukojenie oraz o czynnik ułatwiający rozprowadzanie i wydłużający trwałość makijażu bez tworzenia efektu maski. Wysoka tolerancja. Bezzapachowy. Bez konserwantów. Z filtrem SPF 25. Nie powoduje powstawania zaskórników. Dostępny w czterech odcieniach: 10, 11, 13, 15.
64,95
109,95 DERMEDIC REGENIST ARS3 URSOLICAL STYMULUJĄCY KREM WZMACNIAJĄCY NA DZIEŃ (50g) LUB NA NOC (50g) DERMEDIC REGENIST ARS4 PHYTOHIAL UJĘDRNIAJĄCY KREM REDUKUJĄCY ZMARSZCZKI NA DZIEŃ (50g) LUB NA NOC (50g) DERMEDIC REGENIST ARS5 RETINOL AR NAPRAWCZY KREM WYGŁADZAJĄCY NA DZIEŃ (50g) LUB NA NOC (50g)
ZESTAW DUCRAY NEOPTIDE KURACJA PRZECIW WYPADANIU WŁOSÓW U KOBIET (3x30ml) + ANAPHASE SZAMPON PRZECIW WYPADANIU WŁOSÓW (200ml)
Regenist został opracowany z myślą o trzech stadiach starzenia się skóry: ARS 3° URSOLICAL – przeznaczony dla skóry z pierwszymi objawami starzenia się, czyli zmarszczkami mimicznymi. ARS 4° PHYTOHIAL – przeznaczony dla skóry z widocznymi objawami starzenia się, czyli zmarszczkami mimicznymi i statycznymi. ARS 5° RETINOL AR – przeznaczony dla skóry z wyraźnie widocznymi oznakami starzenia się, czyli zmarszczkami mimicznymi, grawitacyjnymi i strukturalnymi.
Ducray Neoptide to innowacyjny preparat, który jest polecany do walki z łysieniem. Substancje aktywne zawarte w produkcie skutecznie stymulują wzrost włosów, wydłużając fazę anagenu oraz wzmacniając metabolizm komórkowy. W efekcie skóra głowy jest zdrowsza, a włosy stają się silniejsze i lepiej odżywione. Anaphase stymulujący szampon o kremowej konsystencji stanowi uzupełnienie kuracji przeciw wypadaniu włosów.
49,95
169,95
ZESTAW ELANCYL KREM PRZECIW ROZSTĘPOM DLA KOBIET W CIĄŻY (500ml) + TONIZUJĄCY OLEJEK POD PRYSZNIC (200ml) Elancyl krem przeciw rozstępom to preparat o wysokiej skuteczności, który został opracowany z myślą o kobietach w ciąży, które chcą skutecznie zapobiegać powstawaniu nieestetycznych blizn na ciele pojawiających się na skutek rozciągania skóry. Kosmetyk jest także zalecany osobom z istniejącym ryzykiem wystąpienia rozstępów, a zwłaszcza sportowcom oraz młodzieży w okresie dynamicznego wzrostu.
116,95
AURIGA FLAVONEX KREM PRZECIWZMARSZCZKOWY (100ml)* AURIGA FLAVO C FORTE SERUM Z 15% WITAMINĄ C (15ml)** Flavonex dzięki recepturze bogatej w izoflawony sojowe, powoduje wzrost syntezy kolagenu i elastyny zwiększając gęstość skóry, poprawiając jej elastyczność. Dzięki temu zmarszczki są mniej widoczne, skóra jest gładsza, lepiej napięta, młodsza. Krem uelastycznia i ujędrnia skórę dojrzałą. Przygotowuje skórę do okresu menopauzy. Flavo-C Forte serum przeciwzmarszczkowe to preparat o silnym działaniu regenerującym, nawilżającym oraz rozświetlającym skórę.
59,95*/69,95**
52
Co jeść żeby nie chorować? Coraz chłodniejsze dni sprawiają że zwiększa się ilość infekcji i przeziębień, więc aby ich uniknąć warto pomyśleć już teraz o zabezpieczeniu się przed nimi, nie tylko poprzez cieplejszy ubiór i unikanie chłodu. Sposób żywienia, niedożywienie, jak i nadmiar pobieranego pożywienia wywierają istotny wpływ na funkcjonowanie układu immunologicznego i kształtowanie odporności organizmu. Duże znaczenie dla utrzymania zdrowia ma właściwie zestawiona dieta bogata w witaminy, składniki mineralne oraz z odpowiednią ilością makroskładników. Najważniejszym posiłkiem w ciągu dnia powinno być zbilansowane śniadanie, które dostarczy nam energii oraz pełnowartościowego białka. Jeśli w ciągu dnia nie możemy zjeść ciepłego posiłku, koniecznie zjedzmy śniadanie na ciepło. Owsianka, zupa mleczna, grzanki, omlet lub jajecznica zapewnią komfort cieplny na dłuższą część dnia. Pamiętajmy też o regularnych urozmaiconych, lekkostrawnych posiłkach w ciągu dnia. Najlepiej by było ich w sumie pięć. Jest to ważne, gdyż organizm głodny jest osłabiony i nie potrafi skutecznie bronić się przed drobnoustrojami. Długotrwałe niedożywienie organizmu może prowadzić do zaniku tkanki limfatycznej co istotnie osłabia odporność komórkową. Obserwuje się również zaburzenia jakości i ilości wytwarzanego śluzu w drogach oddechowych co ułatwia kolonizację bakterii.
Oprócz ogólnego niedożywienia niedobory poszczególnych składników odbijają się na funkcjonowaniu całego układu odpornościowego. Dotyczy to szczególnie niedoborów witaminy A, E, C i składników mineralnych m.in.: cynku i selenu. Również
nadmiar pożywienia niekorzystnie wpływa na aktywność układu immunologicznego. Przy zbyt dużej podaży kalorii wzrasta liczba komórek zapalnych (makrofagi), jak również komórek T, które są ważnym źródłem zapalnych cytokin.
53 Witamina A Witamina A i retinoidy pełnią ważne funkcje w aktywności układu immunologicznego. Już w latach 30. ubiegłego stulecia witaminę A nazywano witaminą antyinfekcyjną. Witamina A utrzymuje sprawność grasicy - narządu układu immunologicznego, w którym dochodzi między innymi do dojrzewania limfocytów T. Wpływa na zwiększone wytwarzanie ciał odpornościowych krwi - białych krwinek (leukocytów). Niedobór witaminy A zmniejsza odporność organizmu także poprzez uszkodzenie ciągłości błon śluzowych oczu, układu pokarmowego, oddechowego i moczowo- płciowego. Laktoferyna glikoproteina wiążąca żelazo, włączona w reakcje odporności przeciwko wirusom, bakteriom i grzybom, znajdująca się w wydzielinie śluzowej również wymaga do swego optymalnego działania odpowiedniej podaży witaminy A. Źródłem witaminy A - retinolu są produkty pochodzenia zwierzęcego. Największe jej ilości znajdują się w tłuszczach rybich (tranie), wątrobie, pełnotłustym mleku, maśle, śmietanie, serach, żółtkach jaj. Witamina A w organizmie człowieka jest wytwarzana z prowitamin witaminy A - karotenoidów, występujących w produktach roślinnych. W karotenoidy obfitują warzywa i owoce o żółtej, pomarańczowej i zielonej barwie, takie jak: marchew, dynia, groszek zielony, fasolka szparagowa, koperek, morele, brzoskwinie.
kwasów tłuszczowych, co czyni je szczególnie wrażliwymi na stres oksydacyjny. Witamina E jest niezbędna dla wzrostu komórek oraz przepuszczalności błon komórkowych. Udział witaminy E w ochronie limfocytów wynika z dużego jej stężenia w tych białkach. Najlepszym źródłem witaminy E są oleje roślinne, zwłaszcza słonecznikowy, kiełki i zarodki (głównie pszenicy), a także orzechy. Witamina C Witamina C nie tylko wzmacnia organizm, wspomagając go w walce z bakteriami i wirusami, ale także łagodzi objawy przeziębienia, skraca jego przebieg, zwiększa przyswajanie żelaza, uszczelnia naczynia krwionośne. Jednak by właściwie spełniała swoje zadanie, trzeba ją stale uzupełniać, gdyż nasz organizm nie potrafi jej magazynować. Dlatego bardzo ważne jest, żeby w naszej codziennej diecie znalazły się bogate w nią: natka pietruszki, brokuły, szpinak, kapusta, czerwona papryka, cytryna, pomarańcze, czarne porzeczki, truskawki, żurawina, kiwi. Oczywiście nie muszą być świeże, znakomicie sprawdzają się też mrożone - ten sposób przechowywania powoduje niewielkie straty witamin. Warto za to pamiętać, że na utratę witaminy C wpływa sposób przygotowania żywności - np. długotrwałe moczenie lub gotowanie. Dlatego warzywa najlepiej jeść na surowo, jeśli gotować - to krótko i najlepiej na parze, rozdrobnić - dopiero przed samym podaniem.
Witamina E Cynk Najlepiej poznaną funkcją witaminy E jest jej działanie antyoksydacyjne. Tokoferol jest najsilniejszym przeciwutleniaczem w błonach wszystkich komórek, a szczególnie wysoką jej zawartość stwierdza się w błonach komórek układu immunologicznego. Komórki te charakteryzują się wysoką zawartością wielonienasyconych
Cynk, jako składnik kilkuset enzymów, ma bardzo szerokie oddziaływanie - począwszy od zapobiegania chorobom skóry, przyspieszania gojenia się ran, aż do podnoszenia odporności, zarówno na infekcje wirusowe, jak i bakteryjne. Komórkowa odporność organizmu funkcjonuje prawi-
dłowo tylko wtedy, gdy następuje odpowiednie wytwarzanie i podział nowych komórek układu odpornościowego. Cynk jest odpowiedzialny za prawidłowy przebieg tych procesów. Ponadto wpływa na aktywację komórek odpornościowych, przyspiesza znacząco produkcję limfocytów i makrofagów (białka odpornościowe) oraz usprawnia ich funkcjonowanie. Posiada silne właściwości antyutleniające, a jego niedobór może prowadzić do zmian chorobowych w nabłonku układu oddechowego. Niedobór cynku wyraźnie wpływa na nieprawidłowe wytwarzanie limfocytów i przeciwciał oraz przebieg procesu fagocytozy. Deficyt może również powodować atrofię grasicy (hormony grasicy regulują dojrzewanie limfocytów) oraz brak odpowiedzi na antygen. W związku z szerokim spektrum i siłą oddziaływania cynku, określa się go „najdzielniejszym wojownikiem przeciwzakażeniowym”. Produkty bogate w cynk to ciemne pieczywo, sery podpuszczkowe, mięso, wątroba, kasza gryczana. Mniejsze jego ilości znajdziemy w jajach, brązowym ryżu, nasiona rośli strączkowych. Selen Warto wspomnieć też o selenie, który ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego poprzez zwiększanie liczby przeciwciał i hamowanie namnażania drobnoustrojów chorobotwórczych. Wykazuje działanie immunomodulujące przez wpływ na odporność komórkową, warunkując zwiększenie liczby limofcytów T i ich prawidłową odpowiedź. Godne polecenia jest spożywanie orzechów, zwłaszcza brazylijskich, bo już jedna sztuka zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na selen. Selen znajdziemy również w rybach i owocach morza, podrobach, a także w czosnku, grzybach oraz suchych nasionach rośli strączkowych.
54 Pamiętajmy też o korzystnym działaniu organicznych związkach siarki oraz kwercetynie i allicynie obecnych odpowiednio w cebuli i czosnku, które działają przeciwzapalnie. Związki te, mają też działanie bakteriobójcze. Ważnym elementem poprawy odporności jest wzmacnianie flory bakteryjnej w jelicie grubym, która w znacznej mierze odpowiada za szybką reakcję na tworzące się procesy zapalne i wspomaga walkę z chorobą. Endogenna mikroflora jelitowa stanowi jedną ze składowych układu odpornościowego. Do kolonizacji florą bakteryjną dochodzi już w pierwszych godzinach życia, co aktywuje cały ciąg reakcji im-
munologicznych. Prawidłowy skład mikroflory jelitowej zależy od czynników genetycznych i środowiskowych, w tym sposobu odżywiania się. Spożywanie bakterii probiotycznych umożliwia poprawę i utrzymanie prawidłowego składu mikroflory jelitowej, dzięki czemu w sposób całkowicie naturalny można stymulować odporność organizmu, zapobiegać chorobom i przyspieszać ich leczenie. Inne zalety probiotyków są związane z detoksykacją i oczyszczaniem jelita grubego, utrzymaniem prawidłowej perystaltyki jelit, udziałem w syntezie witamin z grupy B oraz pobudzaniem aktywności białek odpornościowych. Dlatego tak ważne jest by nasza dieta była bogata w produkty zawierające
bakterie kwasu mlekowego – mleczne napoje fermentowane – jogurty naturalne, kefiry oraz zsiadłe mleko, a także kiszoną kapustę i ogórki kiszone. Zachowanie silnego systemu immunologicznego nie jest skomplikowane, należy jedynie pamiętać by codzienna dieta, była urozmaicona oraz bogata w warzywa i owoce. Dołącz produkty z tej listy do swojego menu, a będziesz zdrowszy. Będziesz też cieszył się większą energią w pochmurne i zimne dni . Pamiętaj jednak o ruchu na świeżym powietrzu lub jakiejkolwiek formie aktywności fizycznej. W zdrowym ciele, zdrowy duch!
Źródła składników żywności wpływających korzystnie na układ odpornościowy. Składnik
Źródło w żywności
Witamina C
owoce (dzikiej róży, czarne porzeczki, cytrusy) warzywa (brukselka, brokuły)
Witamina E
olej z kiełków pszenicy, olej słonecznikowy, olej kukurydziany, olej rzepakowy, kiełki
Witamina A (i prowitamina)
wątróbka, masło, jaja, żółty ser, marchew, szczaw, szpinak, śliwki suszone
Cynk
wątróbka, nasiona roślin strączkowych, mięso wołowe, orzechy, mięso wieprzowe, ryż
Selen
makrela, śledź, wątroba, chleb żytni, jaja, mięso cielęce, żółty ser
Probiotyki
jogurty, kefiry, mleko acidofilne, kapusta kiszona, ogórki kiszone
NNKT Witamina D
ryby, oleje roślinne, kiełki pszenicy, pestki dyni, słonecznika, orzechy, awokado
tłuste ryby, przetwory rybne, podroby, masło ser żółty
55
Zdrów
jak ryba
Powszechnie wiadomo, że ryby są zdrowe i powinny jak najczęściej gościć na naszych stołach. Jeśli zapytamy Polaków czy je lubią, najczęściej odpowiedź będzie twierdząca. Jednak dlaczego jemy ich tak mało, choć coraz łatwiej są dostępne? Jak kupić dobrą i świeżą rybę i jaką najlepiej wybrać? Jak je smacznie i zdrowo przyrządzić? Narody, które spożywają duże ilości ryb - mieszkańcy basenu Morza Śródziemnego, Japończycy, Eskimosi, Skandynawowie - rzadziej zapadają na choroby układu krążenia. Ryby to bardzo dobre źródło pełnowartościowego białka, minerałów (fosforu, magnezu, żelaza i potasu) oraz witamin. Jednakże najistotniejszym ich składnikiem są tłuszcze. Ilość witamin w rybach zależy od zawartości tłuszczu. Chude ryby są bogatsze w rozpuszczalne w wodzie witaminy z grupy B, natomiast tłuste zawierają więcej rozpuszczalnych w tłuszczu witamin A, D i E. Np. 100 g karpia pokrywa połowę dziennego zapotrzebowania trzylatka na witaminę A, która jest niezbędna dla prawidłowego widzenia. Witamina D i fosfor razem z wapniem kształtują kościec, wzmacniają zęby oraz wpływają na procesy wzrostu i odnowy komórek. Ryby morskie dostarczają jod, który zapobiega chorobom tarczycy. Chude ryby tj. okoń, mintaj, dorsz, szczupak zawierają do 1% tłuszczu; średnio tłuste np. płotka, karmazyn, karp, ostrobok do 5%, natomiast tłuste, czyli łosoś, makrela, sardynka, szprotki, śledź, węgorz - ponad 5%. Przy czym węgorz to prawdziwy rekordzista - jest w nim prawie 25% tłuszczu! Warto zwrócić tutaj uwagę na rodzaj kwasów tłuszczowych zawartych w rybach. W rybach oprócz kwasów nasyconych, występują również w dużych ilościach niezbędnie nienasycone
kwasy tłuszczowe, w tym kwasy omega-3, które są największym ich skarbem. Organizm człowieka nie potrafi ich sam wytworzyć, dlatego musimy je regularnie dostarczać z pożywieniem. Potrzebujemy ok. 2 g kwasów omega-3 dziennie. Aby zaspokoić to zapotrzebowanie, powinniśmy zjadać 2 razy w tygodniu porcję ryby, np. po 150 g łososia lub po 50 - 75 g śledzia. Jeśli nie lubimy ryb świeżych, możemy je zastąpić puszką sardynek czy szprotek. Najwięcej kwasów omega-3 dostarczają tłuste ryby morskie: halibut, łosoś, makrela, sardynka, szprot, śledź. Warto jadać wszystkie ryby, ale morskie zawierają więcej tłuszczu, co sprawia, że są tak bardzo cenne. To właśnie one cieszą się dużym zainteresowaniem, nie tylko ze względu na walory smakowe, jak również zdrowotne: sprzyjają wzmocnieniu odporności i łagodzą procesy zapalne, rozszerzają naczynia krwionośne, zapobiegają powstawaniu zakrzepów. Działają też łagodząco na objawy reumatoidalnego zapalenia stawów. Przy regularnym i dłuższym stosowaniu mogą zapobiegać rozwojowi chorób cywilizacyjnych, czyli nadciśnieniu, miażdżycy, chorobom układu krążenia. Badania dowodzą, że jedzenie ryb może być dobrym sposobem profilaktyki antynowotworowej i antyzawałowej. Dla osób dbających o linię istotne powinno być iż porcja (100 g) dorsza pieczonego (oczywiście bez panierki) ma zaledwie 70 kcal- to prawie cztery razy mniej niż porcja pieczonej szynki wieprzowej, flądry - 84 kcal, halibuta - 99 kcal,
śledzia solonego - 219 kcal. Co więcej, dostarcza ona tyle jodu, ile potrzebujemy każdego dnia. Ten zaś przyspiesza przemianę materii. Jeśli walczysz z nadwagą, możesz z czystym sumieniem jeść tłuste ryby morskie. Zawarte w nich tłuszcze hamują apetyt, wspomagając odchudzanie. Opóźniają też starzenie się organizmu, są lekkostrawne, mają sporo łatwo przyswajalnego białka oraz witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A (poprawia kondycję skóry), D (wzmacnia kości i zęby) oraz E (usuwa z organizmu szkodliwe wolne rodniki). Dlatego ryby warto podawać osobom w podeszłym wieku. Osoby, które jadają ryby, w starszym wieku mają lepszą pamięć, zdolność kojarzenia, rzadziej zapadają na chorobę Alzheimera i demencję. Omega-3 poprawiają wzrok, a także są niezastąpione w profilaktyce i leczeniu osteoporozy. Chude ryby słodkowodne zwiększają poziom serotoniny (hormonu szczęścia), działają antydepresyjnie. Mają też witaminy z grupy B (wspomagają pracę układu nerwowego, poprawiają pamięć i koncentrację). Po ryby sięgajmy więc częściej jesienią i zimą, gdy dopada chandra. Ryby powinny gościć w naszym jadłospisie 2-3 razy w tygodniu. Pamiętajmy, że jak we wszystkim, ważny jest umiar i regularność. Jeżeli nie mieszkamy tuż nad Bałtykiem, bardzo dobrym rozwiązaniem są ryby mrożone. Mają one tą zaletę że od momentu złowienia do zamrożenia mija nie więcej niż 12-24 godziny. Przemysł połowowy oraz prze-
56 twórczy na całym świecie wspomagany jest od wielu już lat przez wysokowydajne systemy do tzw. szokowego, czyli szybkiego zmrażania dużych partii surowca co powoduje że ryby zachowują wszystkie walory smakowe i odżywcze. Są różne sposoby zabezpieczenia mięsa ryb przed wysychaniem – jedną z nich jest tzw. glazurowanie czyli pokrywanie go warstwą wody. Tak przetwarzane ryby są o wiele tańsze, ale bierzmy pod uwagę to, że kupując kilogram może zawierać ona nawet 400g wody a więc samej ryby jest 600g. Jeżeli wolimy jednak świeżą rybę warto znaleźć dobry sklep gdzie jest dużo klientów oraz dowiedzieć się , w które dni są dostawy. Wtedy możemy mieć nadzieję, że od momentu złowienia nie minęło więcej niż 3 dni. Przy kupnie ryby należy zwracać uwagę na świeżość całej ryby. Zapach powinien być specyficzny dla danego gatunku. Jeśli jest zbyt intensywny lub nieprzyjemny to te cechy dyskwalifikują tę sztukę do kupna. Skóra powinna błyszczeć i posiadać niewielką ilość śluzu. Gdy występują na niej jakieś zabar-
wienia lub cała ma nienaturalną barwę to rezygnujemy z zakupu. Oczy mętne i wklęśnięte świadczą o tym, że rybka już długo czeka na kupca. Świeża ryba powinna mieć oczy wypukłe, niezamglone i błyszczące. Kolor skrzeli zależy od czasu jaki ryba leży na stoisku. Ryba niedawno zabita ma skrzela czerwone, a im dłużej leży tym bardziej one blakną. Natomiast kolor siny świadczy o tym, że ryba dłużej leży w sklepie niż pływała w wodzie za życia. Mięso po dotknięciu musi wrócić do naturalnego lub prawie naturalnego kształtu, jeśli tak się nie dzieje to mamy kolejny powód, żeby zrezygnować z kupna ryby. Najlepszymi technikami kulinarnymi przyrządzania ryb jest gotowanie, gotowanie na parze lub pieczenie w folii aluminiowej. Aby uniknąć nieprzyjemnego zapachu ryby przed przyrządzeniem skrop ją sokiem z cytryny, dodaj ziół: koperku, czosnku, natki pietruszki, rozmarynu. Rzadziej wybierajmy natomiast ryby wędzone, czy smażone. Ryby w konserwach zachowują więk-
szość składników odżywczych. Małe tłuste rybki są bardzo dobrym źródłem witaminy D, fosforu i wapnia. Dlatego właśnie osobom z osteoporozą lekarze zalecają jedzenie raz w tygodniu puszki sardynek razem z ośćmi. Ale tuńczyk z puszki w porównaniu z rybą świeżą zawiera już tylko 50 proc. witaminy D. Tuńczyka z puszki lepiej unikać, bo często konserwy robione są z wiekowych ryb (tuńczyki żyją 40 lat), które mogą być źródłem metali ciężkich, stanowiących zagrożenie dla zdrowia. Dwu-, trzylatek nie powinien ich jeść częściej niż raz w tygodniu. Ryby wędzone są na ogół tłuste i ciężko strawne. Jak wszystkie wędzonki, zawierają sporo sodu oraz składniki dymu wędzarniczego, które w dużych ilościach są szkodliwe dla zdrowia. Dlatego wędzonki należy jeść z umiarem. Szczególną ostrożność muszą zachować osoby z nadciśnieniem tętniczym i chorobą wrzodową. Dzieci mogą jeść wędzone ryby najwyżej raz na 2 tygodnie.
Śródziemnomorska pasta rybna Składniki: • 200 - 300g wędzonej lub gotowanej na parze ryby • 5 -6 oliwek • 2 pomidory z puszki bez skóry • mała cebulka • 2 suszone pomidory • 2 łyżki oliwy • sól • świeżo mielony pieprz • łyżeczka soku z cytryny
Przygotowanie pasty: Z kawałka ryby osuwamy ewentualne ości i skórę. Rybie mięso dzielimy na drobniejsze kawałki i wrzucamy do pojemnika blendera. Następnie dodajemy pokrojone pomidory i cebulę oraz resztę składników pasty. Miksujemy blenderem na średnich obrotach dla uzyskania jednolitej, gładkiej pasy. Podajemy z chlebem jako świetny dodatek na śniadanie ale też bardzo ładnie pasta prezentuje się na koktajlowych kanapeczkach.
57
Pieczony pstrąg w migdałach Składniki: • • • • • • • • • • •
2 sztuki pstrąga patroszonego w całości 4 łyżki płatków migdałowych 1 opakowanie mrożonego szpinaku w liściach łyżka oliwy 2 łyżki masła cytryna świeżo mielony pieprz 2-3 ząbki czosnku tymianek świeży gałązki rozmarynu -2 sztuki po ok 4 cm sól
Przygotowanie pstrąga: Rybę dokładnie myjemy i osuszamy papierowymi ręcznikami, po czym skrapiamy sokiem z cytryny. Posiekany czosnek, tymianek, świeżo mielony pieprz i szczyptą soli dokładnie mieszamy z masłem. Tak przygotowanym masełkiem faszerujemy pstrągi. Na wierzch każdego pstrąga kładziemy po kawałku rozmarynu. Zawijamy każdą rybkę w papier do pieczenia lub folię aluminiową zostawiamy na pół godziny. Piekarnik rozgrzewamy do 180º C i wstawiamy rybę na 25-30minut. Szpinak rozmrażamy na patelni z łyżką oliwy, doprawiamy go solą i pieprzem, ewentualnie ząbkiem czosnku. Na suchej patelni prażymy płatki migdałowe, by nabrały złocistego koloru Na talerze wykładamy najpierw porcje szpinaku, na nim kładziemy pstrąga i posypujemy go prażonymi płatkami migdałowymi. Podajemy z cząstkami cytryny.
Łosoś w niebieskim sosie Składniki: • 4 filety z łososia • 1 mała cebula • 100g sera roquefort lub innego z niebieską pleśnią • 1/2 szklanki białego półwytrawnego wina • 1 szklanka śmietanki 30% • 1 łyżka masła • cytryna • ocet balsamiczny • pieprz czarny świeżo mielony
Przygotowanie: Na maśle podsmażany drobno posiekaną cebulkę. Gdy lekko się zeszkli, dodajemy pokruszony ser. Mieszamy, aż się rozpuści, po czym wlewamy wino. Odparowujemy do połowy objętości i dodajemy śmietankę, wcześniej hartując ją odrobiną gorącego płynu z patelni. Doprawiamy sos pieprzem i delikatnie zakwaszamy cytryną lub octem balsamicznym. Gdy całość się zagotuje, włożyć rybne filety i dusić do miękkości ok. 15 minut. Podczas gotowania sos zredukuje się na tyle że nie trzeba go dodatkowo zagęszczać. Do ryby świetnie pasuje puree ziemniaczane lub z groszku zielonego. • 1/2 kg ziemniaków lub mrożonego groszku • 2 listki świeżej mięty • 1 łyżka śmietany • kilka listków świeżej kolendry • 1/2 łyżki masła • szczypta gałki muszkatołowej • gałka muszkatołowa do smaku • sól Ziemniaki lub groszek gotujemy w osolonym wrzątku, następnie dokładnie odcedzamy. Mieszamy z masłem, śmietaną, przyprawiamy gałką muszkatołową, dodajemy świeżych ziół. Dokładnie wszystko miksujemy na gładką masę. Wykładamy na talerz używając najlepiej gałkownicy do lodów.
58
59