Traject nummer 2 | november 2017
Magazine voor deelnemers van Stichting Spoorwegpensioenfonds
Vincent Nuhaan:
‘Goed om te weten wat er voor mijn partner is geregeld.’
Verkiezing verantwoordingsorgaan 2018 Indexatie: de spelregels www.spoorwegpensioenfonds.nl
Inhoud 4
pensioenleeftijd naar 68 jaar
10
alles over het partnerpensioen
14
indexatie: de spelregels
en verder: verkiezingen verantwoordingsorgaan 8 ++ op de trein met 16 ++ update financieel/de wereld in cijfers 17 ++ mijnspf 18 ++ service We horen graag van u! Voor meer informatie kunt u terecht bij SPF Beheer. SPF Beheer verzorgt de uitvoering van de pensioenregeling en beheert het vermogen van Stichting Spoorwegpensioenfonds. Telefoon (030) 23 29 325 van 9.00 tot 17.00 uur Website www.spoorwegpensioenfonds.nl E-mail pensioenen@spfbeheer.nl Fax (030) 23 29 349 Postadres SPF Beheer Afdeling Klantcommunicatie Postbus 2030, 3500 GA Utrecht Bezoekadres Arthur van Schendelstraat 850 3511 ML Utrecht Bezoekuur van 10.00 tot 16.00 uur
2
Traject november 2017
Klachten? Het bestuur van het pensioenfonds en SPF Beheer doen er alles aan de pensioenregeling zo goed en zorgvuldig mogelijk uit te voeren. Toch kan het voorkomen dat u een klacht heeft. Hebben wij u niet correct behandeld, dan kunt u een klacht indienen bij de klachtencommissie van SPF Beheer bv. Dat kan schriftelijk of telefonisch. Met een klacht kunt u terecht bij: SPF Beheer bv, Klachtencommissie Antwoordnummer 4353 3500 VE UTRECHT Telefoon: (030) 23 29 160 (alleen voor klachten) E-mail: klachten@spfbeheer.nl Brochures Wilt u meer weten over uw pensioen? U kunt onze brochures direct downloaden op www.spoorwegpensioenfonds.nl of aanvragen. Mail daarvoor naar: pensioenen@spfbeheer.nl of bel (030) 23 29 325.
Colofon Uitgave Stichting Spoorwegpensioenfonds Redactie Cees Kemps, Tjitte Faber Vormgeving Studio Guichard Druk Drukkerij De Groot Fotografie Ton Hendriks en anderen. Š SPF Beheer bv Vragen? Traject wordt door ons met de grootste zorg samengesteld. Omwille van de leesbaarheid kunnen we echter niet op alle details van regelingen of andere zaken ingaan. Daarom kunt u aan de teksten in dit magazine geen rechten ontlenen. Heeft u vragen, neemt u dan gerust contact met ons op. Onze medewerkers helpen u graag verder. U kunt ons bereiken op werkdagen tussen 9.00 en 17.00 uur op (030) 23 29 325.
Vooraf
K
komend jaar gaat er iets belangrijks veranderen in uw pensioenregeling. Dat komt door maatregelen van de overheid die ervoor
zorgen dat de rekenleeftijd voor aanvullende pensioenen van 67 naar 68 jaar gaat.
Voor u is belangrijk om te weten dat u nog steeds zelf kunt bepalen wanneer u met pensioen gaat. Bijvoorbeeld op het moment dat uw AOW ingaat, of nog eerder of later. Daar verandert niets aan. Maar wij moeten de regeling op 1 januari 2018 wel aanpassen. U blijft hetzelfde percentage pensioen opbouwen, maar nu bij een pensioenrichtleeftijd van 68 jaar. Alles wat u al heeft opgebouwd, blijft buiten schot. Maar we rekenen dat opgebouwde pensioen ook om naar 68 jaar. Daarbij verliest u niets aan waarde. We doen het alleen voor het overzicht. Zo zit u straks niet met stukken pensioen met verschillende ingangsleeftijden. In dit nummer van Traject vertellen we u er meer over.
Kijk ook op onze website: www.spoorwegpensioenfonds.nl
In deze Traject leest u ook over een andere belangrijke gebeurtenis in 2018. U kunt weer invloed gaan uitoefenen op uw pensioenfonds. In maart 2018 worden er verkiezingen gehouden voor het nieuwe verantwoordingsorgaan. Het verantwoordingsorgaan speelt een belangrijke rol in het toezicht op wat er allemaal gebeurt bij het fonds. U kunt uw stem uitbrengen op de kandidaat van uw voorkeur, maar u kunt zich ook zelf verkiesbaar stellen. Natuurlijk is er in dit nummer ook weer aandacht voor de financiĂŤle situatie van ons fonds. Onze buffers zijn nog steeds niet groot genoeg, maar het gaat wel iets beter. Of het goed genoeg is om komend jaar de pensioen weer te indexeren? Op dit moment nog niet. Maar als het herstel doorzet, lijkt de kans aanwezig dat we in een van de komende jaren uw pensioen weer gedeeltelijk kunnen indexeren. Een besluit over de indexatie per 1 januari 2018 nemen we binnenkort. Wilt u de financiĂŤle situatie van het Spoorwegpensioenfonds op de voet volgen? Kijk dan eens op onze website www.spoorwegpensioenfonds.nl. Daar vindt u ook een link naar MijnSPF. En meldt u ook aan op MijnOverheid.nl. Dat is belangrijk, want wij kunnen u dan makkelijk laten weten dat er persoonlijke informatie voor u klaarstaat in MijnSPF. Ik nodig u van harte uit er eens te kijken.
Gerard Groten Bestuursvoorzitter Spoorwegpensioenfonds
Traject november 2017
3
pensioenrichtleeftijd 68
Belangrijke verandering in je pensioen bij het Spoorwegpensioenfonds
68 overheid: pensioenrichtleeftijd naar 68 jaar
Net als bij de AOW heeft de Nederlandse overheid ook besloten om de pensioenrichtleeftijd in de aanvullende pensioenregelingen omhoog te laten gaan. De afgelopen jaren steeg die door fiscale regels van 65 naar 67 jaar. En per 1 januari 2018 wordt dat zelfs 68 jaar. Dat heeft ook gevolgen voor je pensioen bij het Spoorwegpensioenfonds. Niet voor wat je tot 2018 al hebt opgebouwd, maar wel voor wat je daarna op gaat bouwen.
4
Traject november 2017
Hoe dichter je bij je pensioen zit, des te kleiner zijn de gevolgen
Dit verandert er in het pensioen dat je vanaf 2018 gaat opbouwen
Opgebouwde pensioen ook naar 68, maar je verliest niets aan waarde
Vanaf 1 januari 2018 gaat ook in de pensioenregeling van het Spoorwegpensioenfonds de pensioenrichtleeftijd naar 68 jaar. Je blijft hetzelfde percentage pensioen per jaar opbouwen als nu, maar dus wel met een hogere pensioeningangsleeftijd. Je kunt nu een jaar langer pensioen blijven opbouwen. En ook valt door de hogere pensioenleeftijd het partnerpensioen (de levenslange pensioenuitkering voor je partner als jij overlijdt) hoger uit. Het gevolg: als je inderdaad tot 68 blijft doorwerken, kom je op een hoger pensioen uit dan nu op 67 jaar. Maar als je toch eerder met pensioen wilt (bijvoorbeeld op je 67ste, op jouw AOW-leeftijd of misschien nog eerder), zal je pensioen wat lager uitvallen. Hoe dichter je bij je pensioen zit, des te kleiner zijn de gevolgen. Je hebt dan immers al een groot deel van je pensioen in de ‘oude regeling’ opgebouwd.
Heel belangrijk om te weten: de verandering in de pensioenregeling geldt alleen voor wat je vanaf 1 januari 2018 aan pensioen gaat opbouwen. Er gaat niets af van wat je al hebt opgebouwd. Wel gaan we op 1 januari 2018 ook al je opgebouwde ouderdomspensioen omrekenen naar een richtleeftijd van 68 jaar. Dat doen we om ervoor te zorgen dat je niet verschillende stukken pensioen hebt met verschillende richtleeftijden. Dat is wel zo overzichtelijk. Heel belangrijk: bij de omzetting naar 68 jaar verlies je niets. Het gebeurt actuarieel neutraal, zoals dat heet. Bij de omrekening van 67 naar 68 jaar wordt je pensioen hoger. Laat je het alsnog ingaan op 67 jaar, dan rekenen we het weer terug en kom je op hetzelfde bedrag uit als voor de invoering van de nieuwe pensioenrichtleeftijd.
Wat betekent het voor jou? Vanaf begin januari 2018 zie je in MijnSPF wat de verandering voor jou betekent. Je kunt vanaf half januari met de pensioenplanner doorrekenen hoe je pensioen eruit gaat zien als je op het moment van jouw keuze met pensioen wilt, bijvoorbeeld op 67 jaar, op je AOW-leeftijd of al eerder. MijnSPF is je persoonlijke deel op onze website. Je kunt er direct bij je eigen pensioengegevens. Je bereikt MijnSPF via onze website www.spoorwegpensioenfonds.nl. Inloggen gaat veilig en gemakkelijk met je DigiD. Heb je nu al vragen, dan kun je ons altijd even bellen of mailen.
in het kort Vanaf 1 januari 2018 bouw je pensioen op met een richtleeftijd van 68 jaar Je opgebouwde ouderdomspensioen rekenen we ook om naar 68 jaar, maar daarbij verlies je natuurlijk niets aan pensioen! n Ook in de toekomst mag je zelf je pensioendatum kiezen n Je kunt wel langer pensioen opbouwen en daardoor valt ook het partner pensioen wat hoger uit n Vanaf begin januari 2018 kun je in MijnSPF zien wat het voor jou persoonlijk betekent n n
Lees meer op de volgende pagina’s
Traject november 2017
5
pensioenrichtleeftijd 68
Je opgebouwde pensioen omgerekend naar 68 jaar
zo werkt het! Op 1 januari 2018 wordt ook alles wat je tot op dat moment aan pensioen hebt opgebouwd omgerekend naar de nieuwe pensioenleeftijd van 68 jaar. Je uitkering per jaar wordt daardoor hoger, maar aan pensioenwaarde win of verlies je niets. Hoe dat werkt zie je in dit voorbeeld.
Dit is Harry (60). Hij wil op zijn 65ste met pensioen. Hoe ziet zijn pensioen er nu uit vóór en na omzetting naar 68 jaar?
Zo is het nu
Zo is het nu
Harry’s pensioen voor de omzetting naar 68 jaar. Stand 31 december 2017.
Marijke’s pensioen voor de omzetting naar 68 jaar. Stand 31 december 2017.
Opgebouwd pensioen: € 10.000 bruto per jaar vanaf 67 jaar.
Opgebouwd pensioen: € 5.000 bruto per jaar vanaf 67 jaar.
Bij ingang op 65 jaar: € 8.930 per jaar
Bij ingang op 66 jaar: € 4.720 per jaar
Zo wordt het
Zo wordt het
Harry’s pensioen na omrekening naar pensioenleeftijd 68 jaar. Stand 1 januari 2018.
Marijke’s pensioen na omrekening naar pensioenleeftijd 68 jaar Stand 1 januari 2018.
Opgebouwd pensioen: Bij ingang op 68 jaar: € 10.640 bruto per jaar
Bij ingang op 67 jaar: € 10.000 bruto per jaar
Bij ingang op 65 jaar: € 8.930 bruto per jaar
6
Dit is Marijke (40). Zij wil op haar 66ste met pensioen. Hoe ziet haar pensioen er nu uit vóór en na omzetting naar 68 jaar?
Traject november 2017
Het opgebouwde pensioen is na de omzetting hoger vanwege de hogere ingangsleeftijd.
Opgebouwd pensioen: Bij ingang op 68 jaar: € 5.310 bruto per jaar
Het opgebouwde pensioen is na de omzetting hoger vanwege de hogere ingangsleeftijd.
Je ziet dat Harry op 67 jaar nog steeds evenveel pensioen krijgt als voor de omrekening naar 68 jaar. Hij is dus niets kwijtgeraakt.
Bij ingang op 67 jaar: € 5.000 bruto per jaar
Je ziet dat Marijke op 67 jaar nog steeds evenveel pensioen krijgt als voor de omrekening naar 68 jaar. Zij is dus niets kwijtgeraakt.
Harry mag zijn pensioen nog steeds eerder laten ingaan.
Bij ingang op 66 jaar: € 4.720 bruto per jaar
Marijke mag haar pensioen nog steeds eerder laten ingaan
pensioenrichtleeftijd 68
vraag & antwoord
Er gaat wat veranderen aan je pensioen Kan ik straks toch nog voor mijn 68ste met pensioen? Jazeker. De richtleeftijd in de pensioenregeling wordt vanaf 1 januari 2018 68 jaar. Maar je mag nog steeds zelf kiezen wanneer je je pensioen wilt laten ingaan. Je pensioen wordt dan teruggerekend naar de door jou gewenste ingangsdatum. Hoe eerder je je pensioen laat ingaan, des te lager wordt de uitkering. Je hebt dan immers minder lang pensioen opgebouwd en bovendien moet je pensioen langer worden uitgekeerd. Wil je doorrekenen hoeveel dat voor jou scheelt? Ga dan vanaf begin januari naar de pensioenplanner in MijnSPF.
Ik zit al dicht tegen mijn pensioen. Wat wordt nu mijn pensioenleeftijd? Standaard schrijven wij je aan voor je AOW-ingangsdatum. Die ingangsdatum gaat stapje voor stapje naar 67 jaar en drie maanden in 2022. Een half jaar voor je AOW-gerechtigd bent, ontvangt je van ons bericht over je pensionering. Wil je eerder met pensioen, dan moet je hierover zelf contact met ons opnemen.
Wie beslist er over de pensioenregeling? De overheid bepaalt de (fiscale) grenzen voor de pensioenregelingen. De fiscale wetgeving is gebouwd op een pensioenrichtleeftijd van 68 jaar. Daarbinnen bepalen de sociale partners (werkgevers en vakbonden) in de spoorsector hoe de pensioenregeling eruit gaat zien. Het Spoorwegpensioenfonds voert de regeling uit.
Hoe weet ik of ik straks genoeg heb om toch wat eerder te stoppen?
Pensioenleeftijd en AOW De overheid gaat niet alleen over de ingangsleeftijd van de AOW (het basispensioen voor iedereen die in Nederland woont), maar via de fiscale regels ook over de pensioenrichtleeftijd bij de pensioenfondsen. Omdat de levensverwachting van de Nederlanders stijgt, laat de overheid ook de ingangsleeftijd van de AOW en bij de pensioenfondsen omhoog gaan. De ingangsleeftijd van de AOW gaat in stapjes omhoog naar 67 jaar en 3 maanden in 2022. Daarna is de stijging afhankelijk van de ontwikkeling van de levensverwachting. Wil je de voor jou geldende (of verwachte) ingangsleeftijd van de AOW weten? Kijk dan op www.svb.nl.
Op MijnSPF kun je op ieder moment zien hoe je pensioen ervoor staat en waar je op uit kunt komen. Dat werkt heel snel en makkelijk. Je kunt daar met de pensioenplanner ook doorrekenen wat het scheelt als je eerder of later met pensioen gaat. Hoe eerder je dat wilt, des te lager valt je pensioen uit. Wij raden je aan het eens goed te bekijken. Als je ook elders pensioen hebt opgebouwd, vind je dat niet terug in MijnSPF. Een overzicht van al je opgebouwde pensioen (en de AOW) vind je wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.
Is het verstandig om in 2017 nog met pensioen te gaan? De verhoging van de pensioenrichtleeftijd naar 68 jaar is op zichzelf geen reden om je plannen te wijzigen. Het pensioen wordt hoger wanneer je in en/of na 2018 blijft doorwerken.
Wanneer hoor ik meer? Vanaf begin januari 2018 kun je in MijnSPF zien wat voor jou persoonlijk de gevolgen zijn van de omrekening van je opgebouwde pensioen van 67 naar 68 jaar. Je kunt daar vanaf half januari ook berekeningen maken met je pensioen. Heb je vragen over je pensioen? Bel ons dan even (030) 232 93 25. Wij helpen je graag verder.
Sociale partners en pensioenfondsen spelen geen rol bij de ingangsdatum van de AOW.
Traject november 2017
7
Vind je een goed pensioenfonds belangrijk? Dan zijn wij op zoek naar jou!
Kandidaten gezocht voor het
VERANTWOOR In maart 2018 worden er verkiezingen gehouden voor het verantwoordingsorgaan van het Spoorwegpensioenfonds. Iedereen die pensioen opbouwt bij het fonds of van ons een pensioen ontvangt, kan zich kandidaat stellen. Als je door je collegadeelnemers wordt gekozen, dan word je vanaf 1 juli 2018 lid van ons nieuwe verantwoordingsorgaan. Je gaat dan een belangrijke rol vervullen in het toezicht op alles wat er gebeurt bij ons pensioenfonds. Wat doet hetverantwoordingsorgaan? Het verantwoordingsorgaan heeft een aantal belangrijke taken. Het bestuur legt verantwoording af aan het verantwoordingsorgaan over het beleid en de wijze waarop dat is uitgevoerd. Daarnaast brengt het verantwoordingsorgaan adviezen uit aan het bestuur.
Moet je verstand hebben van pensioen? Dat is wel een voordeel. Maar ook belangstelling voor economische, sociale of bestuurlijke zaken werkt in je voordeel. Als je gekozen wordt, ga je een opleidingstraject doorlopen zodat je goed bent voorbereid op je nieuwe taak.
8
Traject november 2017
Het verantwoordingsorgaan van het Spoorwegpensioenfonds bestaat uit vijftien leden: n vijf leden gekozen door de deelnemers; n vijf leden gekozen door de gepensioneerden; n vijf leden voorgedragen door de werkgevers.
Hoeveel tijd kost het? Je moet denken aan een werkbelasting van ongeveer twee dagen per maand. Of dat in je eigen tijd of tijdens werktijden is, dat hangt af van de afspraken die je daarover met
RDINGSORGAAN je werkgever maakt. Het verantwoordingsorgaan komt ongeveer 8 keer per jaar bijeen.
Verdien je er wat mee? Leden van het verantwoordingsorgaan krijgen een vergoeding per vergadering die ze bijwonen. Ook de reiskosten worden vergoed.
Hoe stel je je kandidaat? Als je aangesloten bent bij een vakbond, kun je daar aangeven dat je je graag kandidaat wilt stellen. Daarvoor moet je contact opnemen met je vakbond. Je kunt je ook op eigen titel kandidaat stellen. Op onze website (zie hieronder) vind je hoe je dat kunt doen. Je kunt je uiterlijk tot 22 december kandidaat stellen.
Meer weten? Op onze website vind je alles wat je weten moet. Bijvoorbeeld wat er van de kandidaten wordt verwacht en wat je van de functie kunt verwachten. Ook lees je er hoe je je aanmeldt als kandidaat. Het adres: www.spoorwegpensioenfonds.nl/verkiezingen. Je kunt je ook opgeven voor een informatiebijeenkomst. Die zijn op: n dinsdag 21 november van 13 tot 15 uur n woensdag 29 november van 15 tot 17 uur. Adres: SPF Beheer, Arthur van Schendelstraat 850, Utrecht. Om je op te geven mail je naar: verkiezingen@spoorwegpensioenfonds.nl. Via dat e-mailadres kun je ook al je vragen over de verkiezingen stellen.
We willen dat het verantwoordingsorgaan een goede afspiegeling is van ons deelnemersbestand. Daarom vragen wij iedereen, jong of oud, man of vrouw, zich kandidaat te stellen!
Traject november 2017
9
alles over het partnerpensioen
Wat is er geregeld voor mijn partner voor het geval dat..? Bij het Spoorwegpensioenfonds bouw je niet alleen een pensioen op voor als je later stopt met werken. Er is ook een voorziening voor je partner. Als je overlijdt, vóór of na je pensionering, is er voor je partner een partnerpensioen. Dat is een belangrijke financiële zekerheid. Maar hoe zit dat precies? We zetten de belangrijkste zaken voor je op een rij.
Ik ben Maarten en dit is mijn partner Nicole ‘Ik werk pas een half jaar bij het spoor. Ik heb dus nog niet veel pensioen opgebouwd. Maar tot mijn verbazing zag ik op mijn pensioenoverzicht dat er toch al een flink bedrag is voor Nicole als mij wat zou overkomen. Ze krijgt dan levenslang € 6.285 per jaar van het Spoorwegpensioenfonds. En tot haar AOW-leeftijd krijgt ze ook nog eens een aanvulling van maximaal ongeveer € 10.279 per jaar. En als die kleine er straks is, is er meteen een wezenpensioen geregeld voor het geval ik overlijd.’ Maarten, 23 jaar Opgebouwd ouderdomspensioen € 120 Partnerpensioen als Maarten nu overlijdt: € 6.825 bruto per jaar
10
Traject november 2017
Wat is partnerpensioen?
Hoeveel is het?
Als je overlijdt, krijgt je partner direct een levenslange pensioenuitkering van het Spoorwegpensioenfonds: het partnerpensioen. Voor je kinderen jonger dan 21 jaar is er een wezenpensioen.
Dat kun je zien op je jaarlijkse pensioenoverzicht van het Spoorwegpensioenfonds of in MijnSPF. Je bereikt MijnSPF via www.spoorwegpensioenfonds. nl. Inloggen gaat veilig en gemakkelijk met je DigiD.
TIP
Moet ik mijn partner aanmelden? Niet als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt in Nederland. Als je samenwoont, dan moet je dat wel doen. Op pagina 13 lees je aan welke voorwaarden je moet voldoen.
Woon je samen? Meld je partner even bij ons aan voor partnerpensioen.
Ik ben Suzanna. En dit is mijn vrouw Rianne ‘Ik ga bijna met pensioen. Samen met Rianne heb ik besloten het partnerpensioen van het Spoorwegpensioenfonds straks in te ruilen voor extra ouderdomspensioen. Zolang ik leef krijg ik dan een hoger pensioen. Rianne heeft zelf ook een goed pensioen en ons huis is al afbetaald. Als ik eerder overlijd dan Rianne, heeft zij mijn partnerpensioen niet echt nodig. En zo hebben we het straks wat meer geld om de dingen te doen die we altijd wilden’ Suzanna, 62 jaar Opgebouwd ouderdomspensioen € 15.000 Partnerpensioen als Suzanna nu overlijdt: € 11.550 bruto per jaar
Ook als je geen partner hebt, heb je wat aan het partnerpensioen. Je ruilt het dan op je pensioendatum in voor extra pensioen voor jezelf.
Traject november 2017
11
partnerpensioen
Het partnerpensioen in vragen & antwoorden Ik bouw nog niet lang pensioen op. Stelt het partnerpensioen in mijn geval dan wel wat voor? Jazeker. Als je overlijdt terwijl je nog pensioen bij ons opbouwt, kijken we niet naar wat je op dat moment bij ons aan partnerpensioen hebt opgebouwd maar ook naar wat je had kunnen opbouwen als je tot je pensioendatum in de sector was blijven werken. Er is dus vanaf dag één dat je in dienst bent gekomen een aanzienlijk partnerpensioen. Als je overlijdt terwijl je geen pensioen meer opbouwt (bijvoorbeeld omdat je uit de sector bent vertrokken of al met pensioen bent), dan is er alleen recht op het partnerpensioen dat je daadwerkelijk bij ons hebt opgebouwd. Je vindt de hoogte van het partnerpensioen op je jaarlijkse pensioenoverzicht en in MijnSPF.
Krijgt mijn partner ook iets van de overheid? Je partner kan in aanmerking komen voor een Anw-uitkering van de overheid. Die loopt uiterlijk door tot hij of zij AOW
12
Traject november 2017
krijgt. Maar je partner krijgt alleen Anw als hij of zij een kind jonger dan 18 jaar verzorgt of voor minstens 45% arbeidsongeschikt is. Bovendien is de hoogte van de Anw inkomensafhankelijk. Maximaal bedraagt de Anw ongeveer € 14.200 bruto per jaar. Meer info vind je op www.svb.nl.
En als mijn partner geen Anw krijgt? Als je partner geen recht heeft op een volledige of gedeeltelijke Anw, kan hij of zij een aanvullende uitkering van het Spoorwegpensioenfonds krijgen. Die is maximaal € 10.279 per jaar. Zo is er tot de AOW-datum van je partner een extra stuk financiële zekerheid voor jullie geregeld bij het Spoorwegpensioenfonds. Je partner krijgt deze aanvullende uitkering alleen als je overlijdt tijdens je dienstverband of als je aansluitend aan je dienstverband met pensioen gaat. TIP
Hoe weet ik of er genoeg is geregeld voor mijn gezin? De hoogte van het partnerpensioen vind je in je jaarlijkse pensioenoverzicht of in MijnSPF. Of het genoeg is, dat hangt af van de persoonlijke omstandigheden van jou en je gezin. Hoe zit het met het eigen inkomen van je partner? Zou hij of zij na jouw overlijden evenveel door kunnen blijven werken, bijvoorbeeld met het oog op de zorg voor kinderen? Mogelijk heb je ook nog andere voorzieningen, bijvoorbeeld een overlijdensrisicoverzekering gekoppeld aan je hypotheek. Ons advies: zet alles eens op een rij. Hoe ziet het totale inkomen van je partner eruit als jij overlijdt? Vraag je ook af of er wat in de kosten zou veranderen. En, ook niet onbelangrijk, breng ook in kaart wat er voor jou is geregeld voor het geval je partner zou overlijden.
Breng ook eens in kaart wat er voor jou is geregeld voor het geval je partner overlijdt.
Wil je meer weten over het partnerpensioen. Kijk dan op onze website. Wil je meer weten over de Anw van de overheid? Kijk dan op de website van de Sociale Verzekeringsbank: www.svb.nl.
Ik woon samen. Is er dan ook partnerpensioen? Ja, maar je moet je partner dan wel even bij ons aanmelden. Als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt in Nederland, hoeft dat niet. Je moet aan de volgende voorwaarden voldoen: n je moet een samenlevingsovereenkomst van de notaris hebben; n jij en je partner mogen geen bloedof aanverwant in de rechte lijn zijn (ouder-kind mag niet, broer-zus wel); n jullie moeten op hetzelfde adres wonen volgens de gemeentelijke basisadministratie. Op onze website kun je een formulier downloaden waarmee je je partner bij ons aanmeldt. Kijk op: www.spoorwegpensioenfonds.nl.
Wat gebeurt er met het partnerpensioen als je uit elkaar gaat? Je partner houdt dan recht op het partnerpensioen dat is opgebouwd tot het moment dat jullie uit elkaar gaan. Houd er rekening mee dat dit betekent dat het partnerpensioen voor je ex direct een stuk lager wordt dan voordat jullie uit elkaar gingen. Het partnerpensioen dat je daarna opbouwt, is beschikbaar voor een eventuele nieuwe partner. Krijg je geen nieuwe partner, dan kun je het resterende partnerpensioen inruilen voor extra pensioen voor jezelf. Als je getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had, heeft je ex overigens ook wettelijk recht op een deel van je ouderdomspensioen (je eigen pensioen dus). Je maakt hier afspraken over in het echtscheidingsconvenant. Als je ongehuwd samenwoonde, is dat niet het geval.
Ik ben alleenstaand. Moet ik dan toch partnerpensioen opbouwen? Ja, ook als je geen partner hebt, wordt er partnerpensioen opgebouwd. Je kunt er niet voor kiezen geen partnerpensioen op te bouwen. Heb je er dan toch wat aan? Jazeker. Als je later alsnog een partner krijgt (vóór je pensioendatum), dan is er direct een partnerpensioen gebaseerd op de volledige tijd dat je deelnemer bent van het fonds. En als je op het moment dat je pensioen ingaat geen partner hebt, dan ruil je het opgebouwde partnerpensioen in voor extra pensioen voor jezelf.
Kun je het partnerpensioen meenemen als je van baan verandert? Ja, als je van baan verandert en bij een andere pensioenuitvoerder terechtkomt, kun je ervoor kiezen je pensioen mee te nemen (waardeoverdracht). Ook je opgebouwde partnerpensioen gaat dan mee over naar je nieuwe pensioenuitvoerder. Het kan daar worden gebruikt om
partnerpensioen in te kopen of worden omgezet in extra pensioen voor jezelf, afhankelijk van de mogelijkheden bij je nieuwe pensioenuitvoerder.
Wat valt er te kiezen rondom het partnerpensioen? Op je pensioendatum kun je ervoor kiezen het partnerpensioen geheel of gedeeltelijk in te ruilen voor extra pensioen voor jezelf. Als je ongehuwd bent, doen we dat automatisch. Want als je na je pensioendatum alsnog een partner krijgt, komt die niet in aanmerking voor partnerpensioen. Maar het kan ook als je wel een partner hebt. Deze moet dan wel met de keuze instemmen. Je kunt er ook voor kiezen om extra partnerpensioen in te kopen op je pensioendatum. Daar lever je dan een deel van je eigen pensioen voor in. Alle keuzemogelijkheden kun je gemakkelijk doorrekenen met de pensioenplanner in MijnSPF. Je vindt MijnSPF op www.spoorwegpensioenfonds.nl. Inloggen gaat veilig en gemakkelijk met je DigiD.
TIP
Laat je goed informeren over je pensioen als je gaat scheiden.
Traject november 2017
13
koopkracht
Van indexatie tot noodmaatregelen bij tekorten: wat zijn de regels?
Wanneer wordt je pensioen verhoogd? En wanneer mogelijk verlaagd? Het pensioenfonds probeert je pensioen ieder jaar met indexatie te beschermen tegen koopkrachtverlies. Maar of dat kan, is afhankelijk van hoe het fonds er financieel voorstaat. In slechte tijden kan het fonds de pensioenen zelfs moeten verlagen. Hoe zit dat nu precies? Wat zijn de regels?
1
wanneer indexatie?
Waarom is indexatie belangrijk? Het leven wordt ieder jaar een beetje duurder. Om te voorkomen dat de koopkracht van je pensioen daardoor achteruitgaat, probeert het Spoorwegpensioenfonds het pensioen ieder jaar mee te laten groeien met de prijsstijgingen in Nederland. Dat noemen we: indexatie.
Indexatie niet gegarandeerd De indexatie is niet gegarandeerd. Het bestuur kan de indexatie alleen toekennen als het pensioenfonds er financieel goed genoeg voorstaat. Daarnaast zijn er ook strikte regels van de overheid.
Voor een pak melk betaalde je in 1990 zo’n € 0,60. Nu kost het € 1,10.
Wanneer wel en wanneer geen indexatie? Het bestuur beslist ieder jaar of het mogelijk is om je pensioen te indexeren. Daarbij gelden wettelijke regels. Maar zelfs als daaraan voldaan wordt, kan het bestuur besluiten toch niet of minder te indexeren dan toegestaan, bijvoorbeeld als de economische verwachtingen daar
dit doet inflatie! Een gesneden bruinbrood kostte in 1970 omgerekend € 0,36. Nu in de schappen voor € 1 ,19.
dit doet inflatie!
aanleiding voor geven. We verwachten nu dat als de huidige economische trend zich voortzet, wij in een van de komende jaren de pensioenen weer gedeeltelijk kunnen verhogen.
Beleidsdekkingsgraad
Wel of geen indexatie toegestaan
Lager dan 110%
Geen indexatie mogelijk: je pensioen stijgt niet mee
met de prijzen
Gedeeltelijke indexatie mogelijk: je pensioen kan
Tussen 110% en 123%*
gedeeltelijk meestijgen met de prijzen
Hoger dan 123%*
Volledige indexatie mogelijk: we mogen je pensioen
volledig mee laten stijgen met de prijzen
*Deze stand is afhankelijk van de marktrente. We berekenen deze stand een keer per jaar.
14
Traject november 2017
2
repareren van indexatie
Als de financiĂŤle positie van het pensioenfonds erg goed is, kan het bestuur besluiten om in het verleden gemiste indexatie alsnog te repareren. Dat kan echter alleen met indexatie vanaf 2016. Voor die tijd kende het Spoorwegpensioenfonds geen indexatiemaatstaf (nu is dat dus: het compenseren van de prijsstijgingen in Nederland) en was er formeel geen recht op indexatie. Hier zie je een overzicht van de toegekende en gemiste indexatie sinds 2016
Wat zijn de afspraken? Bij ons fonds zijn er afspraken gemaakt over hoe we omgaan met het repareren van achterstanden: n We houden voor iedereen (ongeacht of je werkt en nog pensioen opbouwt of al een pensioen krijgt) individueel bij hoeveel achterstand je pensioen heeft opgelopen door gemiste indexatie of verlagingen. n Als het bestuur vindt dat de buffers van het pensioenfonds zo groot zijn dat het verantwoord is om opgelopen achterstanden in te lopen, zal het
Jaar
Indexatie %
Inflatie %
1-1-2017
0%
0%
1-1-2016
3
beschikbare bedrag evenredig worden verdeeld. Iedereen krijgt dan een gelijk percentage van zijn of haar op dat moment geldende individueel opgelopen achterstand als extra toeslag op het pensioen. Zo zorgen we ervoor dat iedereen in gelijke mate profiteert van de buffer. n De toeslag wordt alleen toegekend aan iedereen die op dat moment meedoet aan het pensioenfonds en een achterstand heeft opgelopen. n De toeslag geldt vanaf het moment dat hij wordt toegekend en niet met terugwerkende kracht vanaf het moment dat de achterstand is opgelopen. Er is geen nabetaling over het verleden.
0,0% 0,39%
noodmaatregelen bij tekorten
Als de beleidsdekkingsgraad van het pensioenfonds te ver wegzakt, kan het bestuur moeten besluiten om de pensioenen te verlagen. Ook hiervoor heeft de overheid regels opgesteld. Er zijn twee situaties waarin het verlagen van de pensioenen aan de orde komt: 1. Het fonds sluit vijf jaar achtereen af met een beleidsdekkingsgraad lager dan 104,3% en de actuele dekkingsgraad is aan het einde van het vijfde
jaar ook lager dan 104,3%. Het pensioenfonds moet dan de pensioenen verlagen, zodanig dat de dekkingsgraad gelijk wordt aan 104,3%. 2. De dekkingsgraad is zo ver weggezakt dat het niet meer haalbaar is om zonder extra maatregelen (het verlagen van de pensioenen) op tijd weer voldoende buffers te hebben. We denken dan aan een actuele dekkingsgraad lager dan 90%.
Verlagen pensioenen nu niet aan de orde Hoewel de financiĂŤle situatie van het Spoorwegpensioenfonds nog altijd niet voldoende is, is op dit moment een verlaging van de pensioenen niet aan de orde. Wel is het zo dat als het verder tegenzit, bijvoorbeeld door tegenvallende beleggingsopbrengsten of een verder dalende rente, dat dan ook het Spoorwegpensioenfonds in de situatie terecht kan komen dat de pensioenen verlaagd moeten worden.
Traject november 2017
15
op de trein met
Vincent Nuhaan, werkt bij Ricardo Certification in Utrecht
‘I
k werk nu zo’n 14 jaar bij Ricardo in de meetgroep. We verrichten elektrische metingen aan nieuwe treinen voordat ze toegelaten worden op het spoor in Nederland. Ik ben bijvoorbeeld net terug uit Duitsland waar we op een testcircuit van Siemens een nieuwe sprinter hebben doorgemeten die in Limburg moet gaan rijden. Ja, de meeste metingen verrichten we rijdend. We worden er vaak ook bijgehaald als er lastige storingen zijn in treinen. ‘Dat meten is zo’n beetje de helft van mijn werk. Voor de andere helft doe ik productontwikkeling. Dat is vooral software die we gebruiken, bijvoorbeeld speciale filters om specifieke metingen te doen of programma’s om de resultaten te analyseren. Ik heb elektronica-ontwerp gestudeerd, maar eigenlijk heb ik van mijn hobby mijn beroep gemaakt. Ik ben namelijk altijd al bezig geweest met programmeren. ‘Ik heb trouwens nog een hobby waar ik beroepsmatig iets
mee doe. In mijn vrije tijd werk ik aan een spoorkaart van Nederland. Een soort google maps, maar dan dus voor het spoor. Dat doe ik op basis van data van ProRail en het kadaster. Daar ben ik nooit klaar mee, want er komen gelukkig steeds meer data beschikbaar en ik ontwikkel hem steeds verder. ProRail zelf heeft natuurlijk ook zo’n kaart, maar de mijne heeft een andere manier van representatie. Seinen zien er echt als seinen uit, je ziet alle spoorobjecten en nu zelfs ook in 3D. Wij gebruiken hem op m’n werk om testritten te plannen. Bijvoorbeeld als we op een vlak tracé een remwegmeting moeten doen. ‘Ik ben nu 42, dus mijn pensioen is nog een heel eind weg. Toch heb ik me er wel eens in verdiept. Ik heb een vrouw en een kind, dus ik vind het bijvoorbeeld belangrijk om te weten wat er geregeld is als ik zou wegvallen. Ik wist niet dat er een flinke voorziening is voor je partner, ook als je nog niet zo gek lang pensioen opbouwt. Dat is goed om te weten.’
‘Ik wist niet dat er een flinke voorziening is voor je partner bij het pensioenfonds.’ 16
Traject november 2017
update financieel 150% 145% 140% 135% 130% 125% 120% 115% 110% 105% 100% 95%
Hoe staat het pensioenfonds er financieel voor? Dat kun je zien aan de stand van de beleidsdekkingsgraad. Die geeft aan in hoeverre de pensioenen gedekt zijn door voldoende vermogen. Hoe hoger de beleidsdekkingsgraad, des te gezonder het pensioenfonds.
tussen minimaal vereist en vereist vermogen
onder minimaal vereist vermogen
17 g. 17
16
au
rt. m
16
p. se
15
rt. m
15
se
p.
14
rt. m
14
se
p.
13 m
rt.
13
p. se
12
rt. m
12
p. se
11 m
rt.
11
p. se
10
10
rt. m
p.
se
09
rt.
m
se
p.
09
150% 145% 140% 135% 130% 125% 120% 115% 110% 105% 100% 95%
rt.
Kijk voor de meest recente stand van de dekkingsgraad op www.spoorwegpensioenfonds.nl.
boven vereist vermogen
m
Hier ziet je de ontwikkeling van onze beleidsdekkingsgraad. De laatste jaren staat het pensioenfonds er niet goed genoeg voor. Dat komt niet zozeer door tegenvallende beleggingsopbrengsten, maar vooral door de lage rente. Daardoor moeten we veel meer geld in kas hebben voordat de pensioenen voldoende gedekt zijn.
se p
m rt.
09
.0 9 m rt. 10 se p. 10 m rt. 11 se p. 11 m rt. 12 se p. 12 m rt. 13 se p. 13 m rt. 14 se p. 14 m rt. 15 se p. 15 m rt. 16 se p. 16 m rt. 17 au g. 17
Beleidsdekkingsgraad eind augustus 2017: 109,3%
de wereld in cijfers 69% 37 45% boven vereist vermogen
tussen minimaal vereist en vereist vermogen
onder minimaal vereist vermogen
Maar liefst 45% van de gescheiden vrouwen denkt dat scheiden geen gevolgen heeft voor hun pensioensituatie. Dat blijkt uit een onderzoek dat de Pensioenfederatie heeft laten uitvoeren. Een ernstig misverstand. Bij een scheiding hebben beide ex-partners wettelijk recht op een deel van elkaars pensioen. En ook de situatie bij overlijden van een van de ex-partners verandert meestal drastisch. Wil je meer weten? Lees dan de special over partnerpensioen op pagina 10.
Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat 69% van de vrouwen tijdens de scheiding niet heeft nagedacht over de gevolgen voor het pensioen. 36% van de vrouwen regelt bij de scheiding helemaal niets ten aanzien van het pensioen. Het is belangrijk om dat wel te doen. Je kunt het met de scheidingsadvocaat bespreken, maar ook het pensioenfonds kan je informeren.
De gemiddelde leeftijd waarop we trouwen loopt op. Dat komt vooral doordat er onder 50-plussers vaker wordt getrouwd, terwijl jongeren juist minder snel in het huwelijksbootje stappen. Mannen zijn nu gemiddeld 37 jaar als ze trouwen, vrouwen 34 jaar.
40%
De kans dat mensen die gaan trouwen uiteindelijk gaan scheiden neemt nog steeds toe. In 1971 lag het totale scheidingspercentage op 12%. Nu ligt dat rond de 40%.
Traject november 2017
17
MijnSPF
Weten wanneer je met pensioen kan?
Je vindt het gemakkelijk en veilig in MijnSPF Wil je weten hoe je pensioen ervoor staat op dit moment? En wat je kunt halen als je tot je pensioendatum in dienst blijft? Of wil je weten wat er voor je partner geregeld is als jij overlijdt? Je vindt het allemaal in MijnSPF, je persoonlijke omgeving op onze website. Daar kun je ook berekeningen maken met de pensioenplanner.
Goed om te weten
Het werkt allemaal heel gemakkelijk en veilig. Niemand kan met je meekijken (ook wij of je werkgever niet). Als je berekeningen maakt, worden die niet door ons
1
Je gaat naar onze website www.spoorwegpensioenfonds.nl.
2
Op onze website zie je rechts bovenin een groen vlak met MijnSPF. Hier klik je op.
opgeslagen. En je zit er ook niet aan vast. Hier zie je in het kort hoe het werkt. Heb je vragen? Dan kun je altijd bij ons terecht voor hulp.
Je logt in met je DigiD. Heb je geen DigiD? Je kunt deze aanvragen via www.digid.nl. Op deze website vind je ook alle informatie voor het aanvragen van een DigiD als je in het buitenland woont.
18
Traject november 2017
3
Je bent nu in MijnSPF en ziet je gegevens. Je ziet ook een link naar de pensioenplanner.
4
Bij pensioen op maat kun je zelf je pensioen berekenen. Je kiest de leeftijd waarop je met pensioen wilt gaan en kunt gebruikmaken van keuzemogelijkheden. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen om de eerste jaren iets meer pensioen te nemen en later minder. De keuzes die je maakt in de pensioenplanner zijn geheel vrijblijvend.
Als je op de link klikt, dan komt je rechtstreeks in de pensioenplanner. Hier klik je op ‘naar pensioen op maat’.
5
Je geeft je gewenste pensioenleeftijd aan in de pensioenplanner. In het voorbeeld hierboven is de pensioenleeftijd van 65 jaar genomen. Maar je kunt natuurlijk ook eerder met pensioen of met deeltijdpensioen.
6
Je kunt je pensioen tot je AOW-leeftijd verhogen met AOW-vervanging. Je levenslang ouderdomspensioen wordt hierdoor iets lager.
7
Maar er zijn nog meer keuzemogelijkheden zoals deeltijdpensioen, het verhogen of verlagen van partnerpensioen en eerst meer en later minder pensioen. Bekijk de keuzemogelijkheden in de pensioenplanner.
MijnSPF - jouw pensioen: veilig en gemakkelijk
Traject november 2017
19
MijnSPF Ik weet echt alles over mijn pensioen!
Goed op de hoogte zijn van je pensioen is nu makkelijker dan ooit. Even inloggen op MijnSPF en je weet direct waar je aan toe bent. l Hoeveel pensioen heb je opgebouwd en waar
kun je op uitkomen? l Wat is er geregeld voor je gezin? l De pensioenplanner: maak zelf berekeningen met je pensioen l Info over de AOW l Je pensioenoverzicht en andere belangrijke informatie van het pensioenfonds
NIEUW Snel op de hoogte van belangrijke pensioeninformatie? Vink ons aan op MijnOverheid.nl. Dan laten we je snel weten of er iets nieuws voor je klaarstaat in MijnSPF. Wel zo makkelijk.
Inloggen met je DigiD gaat heel gemakkelijk via de link op www.spoorwegpensioenfonds.nl
MijnSPF: je pensioengegevens altijd bij de hand.