LOKALE BELEIDSVOERING
B E LE I D S PA RT I C I PAT IE van burgers met een migratieachtergrond
O O S T- V L A A M S DIVERSITEITSCENTRUM
wat is
beleidsparticipatie ?
L okale besturen hebben er alle baat bij om hun inwoners te betrekken bij de opmaak, uitvoering en evaluatie van hun beleid . D it laat het lokaal bestuur toe een beleid te voeren dat tegemoetkomt aan de noden van al haar burgers, en dat hun betrokkenheid in de gemeente verhoogt.
* * * V andaag de dag zijn burgers mondiger dan ooit. D at is maar goed ook: de lokale samenleving wordt steeds complexer. S ommige burgers organiseren zich op verschillende manieren om hun belangen en wensen verwezenlijkt te zien, al dan niet door zich aan te sluiten bij een stedelijk adviesorgaan. V aak hebben deze adviesraden al stappen gezet om een reĂŤle afspiegeling van de samenleving te worden, maar toch blijven sommige ambities en doelgroepen niet bereikbaar . D aarnaast mikt beleidsparticipatie ook op burgers die zich nog niet verenigd hebben, of het moeilijk vinden om aan de samenleving te participeren.
B eleidsparticipatie is een van de prioriteiten binnen de strategische beleidsvoering van de gemeente . E lke gemeente is verschillend. A anpak en proces moeten dus op maat zijn. 1.
e lokale context kan geïnventariseerd worden aan de D hand van vragen als: he eft deze of gene doelgroep zich reeds uit zichzelf verenigd ? W at hebben verschillende doelgroepen hoog op hun verlanglijstje staan ? I n welke mate speelt het sociale leven van bepaalde doelgroepen zich af binnen de g renzen van de gemeente, of juist niet ? E n wat met onderwijs ? C ultuur ? E nz.
2.
O p basis van de antwoorden die hieruit komen, kan een lokaal bestuur zijn doelstellingen vastleggen : ondersteunen, informeren, samen organiseren, raadplegen, adviseren, coproductie, enz.
3.
E n dat bepaalt dan weer voor welke werkvormen er gekozen wordt: stedelijke adviesraden, W ereldcafé, mondelinge bevragingen en online enquêtes, dialoogtafels, formele of informele netwerken, vaste en sterk gestructureerde organisaties, tijdelijke verbanden, ad hoc-organisaties, thematische bijeenkomsten, enz.
4.
E ssentieel is ook dat er duidelijke afspraken gemaakt worden over de organisatie van de besluitvorming binnen de gemeente , en de terugkoppeling naar de burgers .
beleidsparticipatie = maatwerk
beleidsparticipatie
van etnisch-culturele minderheden in de praktijk
T oegankelijkheidsverhoging van beleid, diensten en voorzieningen voor etnisch-culturele minderheden is één van de actieterreinen van het O ost- V laams D iversiteitscentrum ( OD i C e vzw).
I n het kader van de opmaak van hun strategisch beleidsplan, riepen de gemeenten A alst , L okeren , S int- N iklaas en Zele onze hulp in bij het uitwerken van een traject naar beleidsparticipatie door kwetsbare groepen. OD i C e opteerde voor een vindplaatsgerichte aanpak . I n s amenwerking met de lokale integratiediensten, bezochten we de doelgroepen in hun vertrouwde omgevingen : vrijetijd, school, moskee, gemeenschapscentrum, enz. Dit liet ons toe op een laagdrempelige manier te peilen naar hun vragen met betrekking tot drie domeinen: amenleving : • S
waar ontmoeten burgers elkaar in onze gemeente ? W at zijn de vrijwillige engagementen van onze burgers ? In welke mate nemen zij deel aan buurtinitiatieven ? H oe ziet hun ideale gemeente eruit ?
rije • V
tijd : kent men het gemeentelijk vrijetijdsaanbod ? A an welk soort activiteiten willen onze burgers graag meewerken ? I s het cultureel leven in de gemeente gekend ? K iezen zij voor het sportcomplex, of eerder voor sport in het park ? E n voor welke sporten ?
• I nspraak :
op welke manier bundelt de doelgroep haar ideeĂŤn ? R icht zij zich individueel tot de gemeente, of eerder via verenigingen ? H oe ziet het netwerk van personen en verenigingen eruit ? V ia welke kanalen worden zij het liefst door de gemeente benaderd ?
B abbeloniĂŤ-groepen, vrouwenverenigingen van moskeekoepels, oudergroepen tijdens koffiemomenten op school, meisjeswerkingen, en vele andere kregen op die manier de kans zich uit te spreken over wat zij de komende jaren verwezenlijkt willen zien in hun stad of gemeente.
* * * H et resultaat van onze vindplaatsgerichte bevragingen gaf aanleiding tot het uitbreiden en promoten van de bestaande gemeentelijke netwerken en hun aanbod . O verigens bleek zeer duidelijk dat etnisch-culturele minderheden doorgaans een hele hoop vragen en waarden gemeenschappelijk hebben met hun autochtone medeburgers: goed onderwijs voor hun kinderen, voldoende groenvoorzieningen, en een aangepast vrijetijdsaanbod scoren hoog over de etnischculturele grenzen heen.
andere participatieve projecten & methodieken
N aast OD iC e bieden ook andere initiatieven extra ruggensteun bij het ontwikkelen van een traject naar beleidsparticipatie: VSG , • V
•
•
• •
• • • •
de koepelorganisatie van V laamse gemeentebesturen en OCMW ’s, ondersteunt op theoretisch vlak, en bij het kiezen van de juiste methodiek. www.vvsg.be amenlevingsopbouw ontwikkelde een participatie-website S voor burgers en lokale besturen om stapsgewijs een participatietraject op te zetten. www.participatiewordtgesmaakt.be 360 is een initiatief van stadsproject “de G enks” dat inwoG ners samenbrengt in een open gesprek over hun stad. w ww.genk.be D e K oning B oudewijnstichting presenteert 13 participatieve methodieken. www.kbs-frb.be e W akkere B urger ondersteunt de participatie van burD gers in het beleid via vormingen en advies. w ww.dewakkereburger.be H et netwerk van adviesraden deelt relevante publicaties op hun blog. www.adviesraden.be aruur vzw biedt ondersteuning bij alles rond jeugdpartiK cipatie. www.karuur.be C hangemakers zet koers op meer diversiteit in de participatiefora. www.minderhedenforum.be D urf te vragen ontwikkelt frisse manieren om participatie te organiseren, en biedt op haar website een aantal interessante publicaties aan. www.durftevragen.be
C ontacteer ons ! S amen zoeken we naar de meest geschik-
te manieren om ook de kwetsbare groepen actief te betrekken bij het beleid van uw gemeente. Wij delen graag onze expertise, en ondersteunen diensten, organisaties en burgers bij het opzetten van participatieve trajecten in Oost-Vlaanderen. We werken steeds op maat van uw gemeente , gaande van eenmalige bevragingen tot en met een integrale aanpak van start tot finish.
O ost- V laams I ntegratiecentrum ( OD i C e vzw )
afdeling I ntegratiebeleid t 09 267 68 13 e karima.harrouch@odice.be www.odice.be
Het Oost-Vlaams Diversiteitscentrum slaat bruggen tussen lokale besturen en gemeenschappen van etnisch-culturele minderheden. Het project in Aalst, Lokeren, Sint-Niklaas en Zele werd gesubsidieerd door het Federaal Impulsfonds.
ODiCe ondersteunt !
B eleidsparticipatie is een uitgelezen
middel om bur gers actief te laten deelnemen aan de gemeentelijke samenleving. Actief burgerschap verander t en ver r uimt de blik van zowel burgers als beleid. In deze brochure presenteert het Oost-Vlaams Diversiteitscentrum
een concrete aanpak om
B E L EID S PA RTICIPATIE van burgers met een migratieachtergrond
in de gemeentelijke beleidsvoering op te nemen.
O O S T- V L A A M S DIVERSITEITSCENTRUM
LOKALE BELEIDSVOERING
B E LE I D S PA RT I C I PAT IE van burgers met een migratieachtergrond
O O S T- V L A A M S DIVERSITEITSCENTRUM