Ek - B
AĞAÇ ve ORMAN ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Mart 2010
PROJE RAPORU
Türkiye 2023 İhracat Stratejisi Sektörel Kırılım Projesi
1
İçindekiler
Sunuş yazısı
Yönetici Özeti Proje Raporu
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Kılavuz Tablo ve Veriler
2
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Sunuş – TİM Başkanı Mehmet BÜYÜKEKŞİ Türkiye, Dünya ticaret kurallarının yeniden yazıldığı 2000li yıllara, her alanda yenilenmeyi kendine misyon edinerek girdi. Jeopolitik konumu bakımından yüzyıllardır bir ticaret merkezi olan Türkiye, bu ticaret geleneğini değişen dünya trendleriyle birleştirdi. Bunun sonucunda ihracatımız geçtiğimiz dönemde aşamalı olarak yüksek artış göstererek 30 milyar dolardan 2008 yılı itibariyle 132 milyar dolar düzeyine ulaştı, 2009 yılında da küresel krize karşın 102 milyar dolar seviyesinde tutundu. Hedefimiz, performansımızı sürdürülebilir bir şekilde daha yüksek düzeylere taşıyarak, Cumhuriyetimizin 100. Yıldönümü olan 2023 yılında 500 milyar dolar ve dünya ticaretinden aldığımız payı da % 1,5 seviyesine çıkartmaktır. Türkiye İhracatçılar Meclisi olarak, 2009 yılının Mart ayında Türkiye’nin 2000’li yıllarda ivme kazanan ihracat büyümesinin Cumhuriyetimizin 100’üncü yılı için amaçlanan 500 milyar ABD Doları tutarındaki büyük hedefe ulaşması için “Türkiye’nin 2023 İhracat Stratejisinin Uygulamaya Aktarılması ve Performans Yönetimi” projesini başlattık. Bu kapsamda Devlet Bakanımız Sayın Zafer ÇAĞLAYAN’ ın himayelerinde çalıştaylar düzenledik. Sanayi grubu ve tarım grubu için ayrı olarak düzenlediğimiz çalıştaylar sonucunda ve toplamda 200 üst düzey katılımcının katkılarıyla “Türkiye’nin 2023 İhracat Haritası ve Performans Programı” ortaya çıktı. “Türkiye’nin 2023 İhracat Stratejisinin Uygulamaya Aktarılması ve Performans Yönetimi” projesi devam ederken, söz konusu stratejinin sektörel bazda çalışılması ihtiyacı ortaya çıktı ve 2009’un Ekim ayında Türkiye İhracatını oluşturan sektörler için ayrı “Strateji Haritası ve Performans Programı” oluşturulmasını teminen bir çalışma başlattık. 2009 yılının Ekim ayında başlattığımız bu proje için Türkiye İhracatçılar Meclisi’ne bağlı 13 Genel Sekreterlik ile beraber çalıştık. Yapılan çalışma kapsamında faaliyet alanları ortak sektörler belirlenerek 24 sektörümüz için 14 çalıştay yapıldı. Çalıştaylara sadece ihracatçı birliklerinden değil, aynı zamanda devlet kurumları, sektörün duayenleri, sektörel dernek ve birliklerden de üst düzeyde katılım sağlandı. Toplamda 500 kişinin katıldığı 14 çalıştay sonucunda, katılımcıların görüşleri ile ve daha önce bu sektörler üzerine yapılan çalışmalar ışığında her sektör için “Strateji Haritası ve Performans Programı” ortaya çıktı.
Yaptığımız projede yeni sektörleri ve gelişim alanlarını da göz önünde bulundurduk. Mevcut 24 sektörün dışında, 2023 yılına kadar değişen dünya trendleri ışığında ülkemizin ihracat gelirlerini artırması beklenen potansiyel sektörlerin belirleneceği ve ihracat büyüklüğü öngörülerine ilişkin değerlendirmelerin yapıldığı ayrı bir çalıştay yaptık. Bu projede moderatörlüğü ve raporlamayı yapan “Execution Partners” danışmanlarına, “Ekonomi ve Strateji Danışmanlık Hizmetleri” danışmanlarına ve “TİM Strateji Ofisi”nin değerli ekibine yaptıkları katkılar için teşekkür ediyorum. Daha önce yapılmamış olan böyle detaylı bir çalışmanın ülkemize ve ihracatçımıza yararlı olmasını diliyorum. Türkiye’mizin ihracat liginde daha da yükselmesi için benzer projelerle bundan sonra da çabalarımız kesintisiz devam edecektir.
3
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Sunuş – Sektör Lideri Dünya’ nın ekonomik görünümüne kısa bir bakış bile aslında önümüzdeki yolda ne kadar dikkatli adımlarla yürümemiz gerektiğini bize anlatmaya yeter. İthalat ve ihracat rakamlarımızın da ortaya koyduğu gibi AB ile ciddi bir ekonomik bağımlılık içerisindeyiz. Başta gelen ticari partnerlerimiz olan AB ekonomilerinde son yıllarda yaşanan daralmalar, bizi yeni pazar arayışlarına yöneltmiş, bu kapsamda komşu ülkelerle ticaret hacmimiz aşama kaydetmiştir. Türkiye’ nin son 10 yılda AB ortalamasının üzerinde büyümüş olması yanında Dünya’ nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olması gurur verici olsa da geleneksel ticari partnerlerimizin daralan ekonomileri ilerleyen yıllarda ülkemiz ekonomisini de yakından ilgilendirecektir. Bunun yanısıra, Çin, Hindistan, Rusya gibi ülkelerin büyüme trendlerinin süreklilik kazanması, bu ülkelerin bir takım ekonomik davranışlarının zaman zaman Dünya ticaretini tehdit eder hale gelmesi, rekabetin özellikle son yıllarda yıkıcı bir nitelik kazanması belirttiğim dikkatli, emin adımlarla yürüme zorunluluğumuzun ne büyük öncelik teşkil etmesi gerektiğini göstermektedir. Bilindiği üzere 2000’ li yıllardan itibaren, ihracatımızın yapısı büyük bir dönüşüm geçirmiştir. Hemen her sektörde daha bilgi yoğun, katma değeri yüksek ürünler ihraç edilmeye başlanmıştır. İhracatçı sektörlerimizin en dinamikleri arasında yer alan sektörümüz ülke ihracatına katkı sağlayan yonga, lif, levha sanayi, kapı-pencere sanayi, kaplama sanayii, ev, ofis ve mutfak mobilyası sanayi, kağıt-karton sanayi, orman tali ürünleri gibi önemli sektör gruplarını da bünyesinde bulundurmaktadır. Sürekli gelişen teknolojileri ve tasarım alanında attıkları büyük adımlarla dünya standartlarında üretim yapan, büyük potansiyele sahip bu sektörlerimiz, çok çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadırlar. Artık herkesçe malum olduğu üzere, 2023 yılı ihracatımız için 500 Milyar dolar gibi bir hedef konulmuştur.
Hedef olarak ifade edilen rakamlar asla bir hayal olarak görülmemeli tam tersine biz ihracatçıların artık daha iyisiyle yetinmeyeceğini, en iyisi olmaya karar verdiğinin bir ifadesi olarak algılanmalıdır. Başarılarımıza yeni başarılar katmak, konulan hedefleri hiç zorlanmadan aşmak için tabii ki sadece kaliteli, dünya standartlarının üzerinde mallar üretmek yetmez aynı zamanda potansiyel pazarlara giriş modelleri geliştirmek, yeni ekonomik işbirliği modelleri hatta Dünya ülkeleriyle yeni ekonomik birlikler kurmak zorundayız. Yeni pazarlara açılmanın yanında mevcut pazarlarımızda güçlenerek büyümenin başka bir yolu yoktur. İşte bu amaçları gerçekleştirmek için bir yol haritası niteliğinde hazırlanan elinizdeki rapor, Türkiye’nin 2023 İhracat Stratejisini sektörümüz özelinde ortaya koymakta, sektörler ve alt sektörlerimizin ihracatını tıkayan, varmak istediğimiz hedefe ulaşmada engel teşkil eden hususlara dikkat çekmekte ve neleri yapmamız yada daha iyi yapmamız gerektiğini vurgulamaktadır. İhracatımızın önündeki engeller ile sahip olduğumuz avantajları aynı amaçla dile getirme gereği duyan raporumuzun ortaya koyduğu hedeflerimizi gerçekleştirmek, sahip olduğumuz büyük potansiyeli ihracata kanalize edebilmek için başta yasa düzenleyici devlet kurumları olmak üzere her kesimden destek beklemekteyiz. Sektörlerimizin önünün açılması halinde amaçladığımız ihracat hedeflerine ulaşmanın hiç de zor olmayacağını, 2023 için Türkiye’nin Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri sektör ihracatını – gemi sektörü hariç- 14 ila 16 Milyar dolar olarak tahmin ettiğimi belirtmek isterim. Tekrar vurgulamak isterim ki; ısrarla savunduğumuz düşüncelerimiz, başta devlet kurumları olmak üzere beklediğimiz ilgi ve destek 2023 yılında gerçekleşecek hedef ve başarımızın temeli olacaktır.
Abdullah TEVER Sektör Lideri 4
Sunuş – Proje Ekibi Türkiye’nin ihracatını beşe katlayarak 2023’te 500 Milyar Dolar seviyesine ulaşmak vizyonunu hayata geçirecek stratejik oyun planının ve performans programının belirlenmesi amacıyla TIM bir girişim başlatmıştır. Bu girişimin ilk adımı olarak, Nisan-Ağustos 2009 arasında, Türkiye düzleminde, makro ölçekte, "Türkiye'nin 2023 İhracat Stratejisinin Uygulamaya Aktarılması ve Performans Programı" başlıklı projeyi yürüttük. —
Kamu, özel sektör, sivil toplum ve üniversite temsilcilerinden oluşan 200’e yakın üst düzey yöneticinin katılımının sağlandığı birbirini takip eden 3 çalıştay gerçekleştirildi.
—
“500 milyar dolar” ihracat hedefi stratejik bir vizyonu ve ciddi bir değişim iddiasını yansıtmakta olup, bu değişimin yönetilebilmesi ve bu idealin gerçekleşebilmesi için, tüm paydaşların aynı hedeflere odaklanabilmesini amaçlayan “TÜRKİYE İHRACAT STRATEJİ HARİTASI” ve başarının ölçülmesine imkan sağlayan “TÜRKİYE İHRACAT PERFORMANS KARNESİ” oluşturuldu.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Girişimin ikinci adımı olarak, Eylül 2009 - Mart 2010 arasında, "2023 Türkiye İhracat Stratejisinin Sektörel Kırılım Projesi"ni yürüttük. —
Ana sektörel gruplama yolu ile, İhracat Birlik Yönetim Kurulu Liderliğinde, özel sektör, ilgili sivil toplum kuruluşları, kamu ve üniversite temsilcilerinden oluşan yaklaşık 400 kişinin katıldığı 13 adet Sektörel İhracat Liderlik Çalıştayı yürütüldü.
—
Her Sektörel İhracat Liderlik Çalıştayında, o sektörün en kritik 4-5 alt sektörü de ele alınmak suretiyle, ihracat odaklı 23 adet İHRACAT SEKTÖRÜ STRATEJI HARİTASI ve İHRACAT SEKTÖRÜ PERFORMANS KARNESİ oluşturuldu.
Proje boyunca karşımıza çıkan en büyük zorluklardan biri, uluslararası mal gruplandırma sistemi ile (Türkiye İstatistik Kurumu'nun da ihracat verileri için kullandığı), İhracatçı Birlikleri mal grupları arasında farklılıklar bulunması olmuştur. Dolayısı ile, birliklerin ihracat verileri ile, TUİK ve Uluslararası ihracat verileri arasında sayısal farklarla karşılaşılmıştır. Türkiye’nin sektör ve altsektörler 2023 İhracat öngörüsü yapabilmek amacıyla, 2008 referans değerleri ve ülkelerle kıyaslama için kullanılan değerler, bu çalışmada aksi belirtilmedikçe SITC’ye baz edilmiştir. (SITC - Standard International Trade Classification)
Bu Proje Raporu, ikinci adımla ilgilidir ve sektörel Yol Haritası niteliğindedir. Çalışmanın, bir “stratejik plan” oluşturma değil, çeşitli rapor ve dosyalardaki strateji tanımlamalarının bütünlemesi yoluyla, ölçülebilir ve yönetilebilir bir performans yönetimi çerçevesi olduğunu vurgulamayı gerekli görüyoruz. Her bir sektörün ve alt-sektörlerin 2023 rakamsal ihracat büyüklük öngörüleri, sektörleri temsilen çalışmada yer alan sektör liderleri tarafından belirlenmiştir. Sektör liderlerine ve çalıştay katılımcılarına, 2023 öngörülerine ışık tutmak amacıyla, dünya ticareti ve dünya söktörel gelecek büyüklükleri ile ilgili analitik bir altlık temin edilmiştir. Önümüzdeki yıllarda giderek artacağı öngörülen rekabet doğrultusunda, dünya ticaretinden alınan “Pazar payı” olgusu sektör ve alt-sektörlerin 2023 ihracat büyüklük iddialarının oluşturulmasında temel baz olmuştur. Belirlenen kritik başarı faktörlerinin periyodik takibi, ölçümlenmesi ve raporlanması ile sürekli güncellenmesi, yaşayan bir strateji ve performans yönetimi sürecinin işletilmesini sağlayacaktır. Çalıştaylar boyunca sektörün düşünce önderlerinin sahiplenmeleri, bilgi, fikir ve önceki çalışmalardan paylaşımlar ile değerli katkıları, bu raporun değerinin artamasına en önemli katkıyı yapmıştır. Ayrıca, ihracat birliklerinde görevli ArGe Şubesi yetkilileri konularına hakimiyetleri ve özverili çalışmaları ile projeye ışık tutmuşlardır. Bu iki unsurla, TİM’in liderliği ve oluşturulan Strateji Ofisi birleştiğinde, 2023 İhracat hedeflerine ulaşmak için STRATEJİ HARİTASI’nda belirlenen oyun planının hayata geçirilmesi için sağlam bir yapı ile karşı karşıya olduğumuzu görmekte, gelecek için güven duymaktayız. İstihdamın artırılması, bölgesel gelişimin temin edilmesi, rekabetçi gücün artırılması suretiyle Türkiyemizin sürdürülebilir büyümesini sağlayacak olan “2023 yılında 500 milyar dolar “ ihracat hedefi ile sloganlaşan bu önemli girişimin iki adımında da görev aldığımız için gurur duyuyoruz. Bu kapsamda ve katılımda ilk defa yapılan bu çalışmaya katılan ihracatçı birlik yönetimleri, devlet, özel sektör, akademisyen ve sivil toplum kuruluşlarının 2023 ihracat hedefine ulaşmak için üst düzey bir motivasyon içinde olduklarını görmek inancımızı daha da artırmıştır. Bize gösterilen güvene teşekkür eder, saygılarımızı sunarız. 5
İçindekiler
Sunuş yazısı
Yönetici Özeti Proje Raporu
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Kılavuz Tablo ve Veriler
6
Yönetici Özeti Projenin temel amacı Türkiye’nin ihracat atılımına yönelik olarak bütünsel bir “Stratejinin Uygulamaya Aktarılması” çerçevesini oluşturmaktır.
Projenin Amacı Özellikle son 10 yılda ihracatımızı istikrarlı şekilde artırarak birlikte çok önemli başarılara imza attık. Bugün ulaştığımız noktada “Sürdürülebilir Büyüme”yi temin edebilmek ve İhracatçılarımızın küresel piyasada rekabetçiliklerinin artırılması için stratejik odaklanma, uyumlanma ve koordinasyona ihtiyaç duyulmaktadır. Değişimi Gerçekleştirmek, Geleceği Tasarlamaktır” vizyonu ile Türkiye’nin iktisadi kalkınmasına öncülük eden Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) liderliğinde ve Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) ile eşgüdüm içinde, 2023 İhracat Atılımı’nı proaktif ve dinamik bir şekilde yönetmek üzere, geniş kapsamlı bir proje yaklaşımı benimsenmiştir. Strateji Uygulama Yetkinliğinin önemi Başarılar
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Birinci adımda, ülke ölçeğinde 18 stratejik hedef ve 74 ölçütten oluşan 2009-2013 Türkiye İhracatı Strateji Haritası ve Performans Programı oluşturulmuştur. İkinci adımda, sektörel bazda 23 Strateji Haritası ve Başarı Ölçütleri oluşturulmuştur. Sektörlerin 2023 ihracat öngörüleri alt sektör kırılımları ile Sektör Liderlik ekipleri tarafından ortaya konmuştur.
Planlama İhracat Stratejisi (2004-2006) – DTM
Ölçeklenme 3 yılda ikiye katlanan ihracat sonuçları Yıllık ortalama %30 artış
2000
IX. Kalkınma Planı ve Özel İhtisas Komisyon Raporu (2007-2013) – DPT DTM’nin Stratejik Planı (2009-2013)
2003-2004
8 yılda 5 katına çıkan ihracat sonuçları %21 kümülatif yıllık ort. büyüme oranı TURQUALITY girişimi İhracatı etkileyen bürokratik engeller envanteri Kümelenme Politikası Pazara giriş eylem planları Dış Ticaret organizasyonları Fuar teşvikleri Yazılım envaneteri Girdi maliyetlerinin analizi İhracat Stratejik Plan Portali
2006-2007
Sürdürülebilir Büyüme
2009
>>>
2023
Krizden önce Krizden sonra
Proje iki adımlı olarak gerçekleştirilmiştir. Projenin temel amacı Türkiye’nin ihracat atılımına yönelik olarak bütünsel bir “Stratejinin Uygulamaya Aktarılması” çerçevesini oluşturmaktır. Bu kapsamda ilk olarak stratejik yönlenmenin netleştirilmesi için mevcut çalışmalar derlenmiş, geniş katılımlı çalıştaylar yürütülmüştür. Birinci adımda, ülke ölçeğinde 18 stratejik hedef ve 74 ölçütten oluşan 2009-2013 Türkiye İhracatı Strateji Haritası ve Performans Programı oluşturulmuştur. Hazırlanan Performans Programı'nın en önemli yanı sahiplenme, sürekli takip ve gözden geçirmeyi zorunlu kılmasıdır. Başta dış faktörler olmak üzere, son derece dinamik olan iç ve dış gelişmeler performansın takibinin, varsayımların, öngörülen proje ve programların güncellenmesini ve revizyonunu daha da önemli bir noktaya taşımaktadır. İkinci adımda, ülke nezdindeki çalışmalar sektörel boyuta aktarılmış, 2023 ihracat hedefine ulaşabilmek için sektörel bazda hangi kritik başarı faktörlerine ihtiyaç duyulduğu belirlenmiş, sektörel bazda 23 Strateji Haritası ve Başarı Ölçütleri oluşturulmuştur. Sektörlerin 2023 ihracat öngörüleri alt sektör kırılımları ile Sektör Liderlik ekipleri tarafından ortaya konmuştur. 7
Yönetici Özeti Türkiye’nin ihracat atılımına yönelik olarak bütünsel bir “stratejinin uygulamaya aktarılması” çerçevesi oluşturmak.
Birinci Adım – Ülke ölçeğinde Makro İhracat Stratejisi ve Performans Yönetimi Çerçevesi İlk adımda yürütülen dört aylık projede Türkiye’nin ihracat atılımına yönelik olarak bütünsel bir “Stratejinin uygulamaya aktarılması çerçevesi” oluşturulmuştur. Türkiye’de ulusal ölçekte ilk kez gerçekleştirilen bu nitelikte bir proje, stratejik planlama çalışması değil, sonuç-odaklı bir performans yönetimi ve uygulama projesidir. Amaçlanan, öncelikleri gösteren tanımlı stratejik hedeflerin, ölçütlerin, uzun vadeli başarı seviyelerinin, ilgili girişim projelerinin, sorumlu kurum ve kuruluşların belirlenmesi ile strateji yönetiminde “Başaran” kurumlar arasında yer alabilmektir. Türkiye’nin 2023 İhracat Stratejisinin Uygulamaya Aktarılması ve Performans Yönetimi Projesi’nin ilk bölümünde Stratejik Yönlenmenin Netleştirilmesine odaklanılmış ve başlıca dört tip çalışma yürütülmüştür: Kamu yönetimi ve özel sektörden proje Yürütme Kurulu’nca belirlenen düşünce önderleri ile karşılıklı görüşmeler (10 kişi) Kamu yönetimi ve özel sektörden katılımcılar ile 3 Çalıştay (~ 200 kişi) Mevcut doküman, stratejik plan ve raporların incelenmesi Yürütme Kurulu ve odak grup toplantıları
Bu ilk adım, bir Stratejik Plan çalışması değil, stratejinin uygulamaya aktarılması olarak tanımlanan “Uygulama Çerçevesinin ve Performans Programı”nın oluşturulmasını, Türk ihracatının önderlerinin gelecek düşüncelerini basit, kolay anlatılabilir, ölçülebilir ve dolayısıyla da yönetilebilir hale gelmesini sağlamıştır.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
1. adım
2. adım
Ülke
Sektörler
Stratejik Yönlenmenin netleştirilmesi
Önümüzdeki döneme ilişkin öngörüler ve zorluklar neler ? Güçlü, Zayıf Yönlerimiz ile Fırsat ve Tehditlere ilişkin geçmişte yapılan çalışmalar üzerinde revizyon ihtiyaçları neler ? İhracatın önündeki engeller neler ?
Strateji Haritası’nın inşası
Geçmişte yapılan stratejik plan çalışmalarını nasıl bütünleştirebiliriz ? Odak alanlarımız ışığında mutlak başarmamız gereken Stratejik Hedeflerimizin nelerdir ? Sorumluluk ve sahiplenmeyi nasıl temin edebiliriz ?
Performans Programının oluşturulması
Stratejik Hedeflerimizin başarısını nasıl ölçülebilir ve yönetilebilir kılabiliriz ? Her bir ölçütün rakamsal başarı seviyeleri ve bizi başarıya ulaşaştıracak girişim projeleri hangileridir ? Strateji yönetimi yapısı nasıl olmalı?
8
Yönetici Özeti “Türkiye İhracat Strateji Haritası” vizyonumuzun önceliklerini ortaya koyan 18 Stratejik Hedef ve 74 Ölçüt’ten oluşmaktadır.
Odak alanların tanımlanmasının ardından her bir alan Ekonomik Kalkınma’nın için öncelikleri gösteren Stratejik Hedefler belirlenmiş ve bir unsuru olarak İhracat Stratejisi Strateji Haritası oluşturulmuştur. Performans Programı, Çıktılar: Ulaşılması Strateji Haritası’nda tanımlan Stratejik Hedefleri, hedeflenen Stratejik Hedefler ölçümlenebilir, dolayısıyla yönetilebilir kılmaktadır. Sürükleyiciler: İhracat Strateji Uygulama Modeli genel çerçeveyi Amaçlanan çıktılara ulaşmamızı tanımlarken Strateji Haritası ve Performans Programı sağlayacak önceliklerimizi gösteren Stratejik 2023 Vizyonunu gerçekleştirmede ilk 5 yıllık dönem olan Hedefler 2009-2013 dönemine odaklanmıştır. “ Türkiye İhracat Strateji Haritası” vizyonumuzun önceliklerini ortaya koyan 18 Stratejik Hedef ve 74 Ölçüt’ten oluşmaktadır.
Türkiye İhracat Strateji Uygulama Modeli
SÜRDÜRÜLEBĠLĠR BÜYÜME
REKABETÇĠ GÜCÜ ARTIR
ĠSTĠHDAMI ARTIR
BÖLGESEL GELĠġĠMĠ TEMĠN ET
2009-2013 ĠHRACAT VĠZYONU: tüm süreçlerinde Yenilikçilik (inovasyon) ile rekabet ederek, mevcut ve hedef pazarlarda istikrarlı Pazar payı artışı sağlamak ve asıl değişimi sağlayacak alanlara yatırım yapmak için hızla gerekli kaynak yaratmak.
ĠHRACAT SONUÇLARI
MEVCUT PAZARLAR
ĠHRACATÇILAR
SÜREÇLER
TEMEL YETKĠNLĠKLER
SORUMLU STRATEJĠK HEDEF STRATEJĠK HEDEF
ĠS – 0
ĠS 0.1
ĠS 0.2 ĠS 0.3
ĠS 0.4 ĠS0.5
ĠS0.6
HEDEF PAZARLAR
ĠHRACATÇILARIN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ
ÜLKE KONUMLAMASI
ĠNSAN SERMAYESĠ
ĠHRACAT KAPASĠTESĠ
PAYDAġLARA VAAD
SÜREÇLER
TEKNOLOJĠK GELĠġĠM ve ALTYAPI
YASAL ÜSTYAPI
BĠLGĠ SERMAYESĠ
ĠLĠġKĠ SERMAYESĠ
TEMEL YETKĠNLĠKLER
Türkiye İhracat Strateji Haritası 2009-2013
Performans Programı
TANIMLAMA SORUMLU TANIMLAMA Ekonomi politikamızın temel hedeflerinden biri Türkiye'nin 2023 yılında dünyanın ilk 10 büyük ülkesi arasında yer
Ġhracatın Ekonomik almasıdır. Bu kapsamda, ihracatın ülke ekonomisi için öneminin vurgulanmasıve ekonomik kalkınmanın bir parçası DıĢ Ticaretten SORUMLU TANIMLAMA Kalkınma içindeki ĠstikrarlıSTRATEJĠK Ġhracat HEDEF DTM olarak değerlendirilmesi önemlidir. Ülke ölçeğinde ihracatın katma değerinin artırılmasıiçin ihracatınhedefidir. Ġstikrarlı 2023 yılında ulaĢılması hedeflenen 500ekonomiye milyar dolar ihracat hedefi önemli bir büyüme sorumlu ĠS – 1 ithalata bağımlılığının ihracatartıĢ oranı ithalatartıĢ oranı arasındaki gözetilerek artıĢ,azaltılmasıve pazar dinamikleri paralelinde düzenli artıĢ gösteren ihracatiliĢki gelirleri ile tarifpozitifdıĢ edilmektedir. yeri ve Ekonomiye MüsteĢarı Dünya ekonomisi veile ticaretinin daraldığı, dolayısıyla talebin azaldığı ve rekabetin daha da arttığı ilk beĢ yıllık plan ArtıĢı Sağla SORUMLU TANIMLAMA STRATEJĠK HEDEF Devlet Bakanı ticaretdengesine ulaĢılmasıhedeflenmektedir. Yaratılan istihdam ülkeihracat ekonomisine katkının ölçümlenmesinde bir payı almak anlamına gelmektedir. döneminde (2009-2013) yıllık %12 büyümesi sağlamak rakiplerden pazar katma değer Mevcut pazar gösterge paylarını DTM olarak dikkate alınmaktadır. REFERANS SEVĠYELERĠ SORUMLU TANIMLAMA Mevcut pazarlara yaptığımız satıĢların ilgili ülke ithalatları içindeBAġARI aldıkları payların artırılmasıyla, halihazırda faaliyet ĠS – 2 STRATEJĠK HEDEF ĠLGĠLĠ AÇIKLAMA ÖLÇÜM DEĞER artır MüsteĢarı Yüksek büyüme potansiyeli 2008 yılsonu itibariyle toplam …ülkeye ihracatvegerçekleĢtirmekteyiz. dünyadaki göstermekte olduğumuz pazarlarda pozisyonumuzun güçlenmesi toplam dünya ticaretiAmacımız, içinde aldığımız payın ekonomik ÖLÇÜT REFERANS BAġARI DTM 2009 SEVĠYELERĠ TANIMLAMA (2008SORUMLU sonu KURULUġ (ölçütle ilgili yorum) SIKLIĞI STRATEJĠK HEDEF 2010 2011 2012 2023 geliĢmeler ve trendler ıĢığında yüksek büyüme potansiyeli arz2013 eden ve2018 ithalatçok artıĢıönemlidir. öngörülenBu hedef ülkelere mevcut artırılması amaçlanmaktadır. ĠS – 3 pazarlarasayısını ulaĢ ve ÖLÇÜM Ġstikrarlı ihracat artıĢı için arzın sürekliliğin sağlanması kapsamda, ĠLGĠLĠ olan hedef AÇIKLAMA gerçekleĢme) tahmin Ġhracatçı ve ihracatDEĞER DTM satıĢları MüsteĢarı ÖLÇÜT yaptığımız ve hedef ülkelerdeki mevcut pazar paylarımızı artırmaktır. 2009ihracatçıların kapasitelerinin yeni ihracat kapasitelerinin ve ihracatçı Ģirketlerin ĠS –payını 4 KURULUġ Pazar (ölçütle ilgili yorum) SIKLIĞI (2008 sonuHEDEF artır SORUMLU TANIMLAMA 2010 2011 2012 2013artırılması, 2018 BAġARI 2023 SEVĠYELERĠ MüsteĢarı tahmin Ġhracatçıların küresel alanda kapasitesini geliĢtir STRATEJĠK REFERANS gerçekleĢme) oluĢturulması, bu sayede tabanının geniĢletilmesi amaçlanmaktadır. Ġhracatihracatçı stratejimizin temel hedefi Sektörel Liderlik, Bilim-Teknoloji ve Inovasyon vurgusu ile Türk ĠLGĠLĠ AÇIKLAMA ÖLÇÜM DEĞERihracatçılarının TANIMLAMA HEDEF rekabetçiliklerini Sektörel 98,5 107,5REFERANS 118 SORUMLU 130 alanda 147 rekabetçiliklerini 271 BAġARI 500 SEVĠYELERĠ küresel artırmak ve geleneksel sektörlerde sahip olduğumuz ĠS 1.1 Ġhracat gelirleri (Milyar $) YıllıkSTRATEJĠK 132 DTM ÖLÇÜT 2009 (2008 sonu Dünya ekonomileri içinde Ġ –KURULUġ 1 Liderlik, Bilim-Teknoloji (ölçütle ilgili yorum) AÇIKLAMA SIKLIĞI17 ÖLÇÜM ĠLGĠLĠ 2010 2011 2012 2013 2018 2023 REFERANS Ġhracatçıların ihtiyaçlarına DEĞER 17 16 16 15 12 10 bilgi ve birikimi, teknoloji ve yetkinliklerin geliĢtirilmesi, sektörel yenilikçilik, ve önderlik ile dönüĢtürerek BAġARI SEVĠYELERĠ Yıllık 17 ve AÇIKLAMA MüsteĢarı Ġhracatçıların ihtiyaçlarının planlı bir Ģekilde takip edilmesi ile ticaretin önündeki engellerin OVP verisi 2012’den % 13,0 yıllık artıĢ tahmin ÖLÇÜT SORUMLU TANIMLAMA gerçekleĢme)HEDEF Türkiye'nin sıralaması (#) 2009 ĠLGĠLĠilgili yorum)STRATEJĠK ÖLÇÜM GüçlendirilmiĢ Türkiye kaldıraç olarak kullanılması ürünlerimizin uluslararası DEĞER (ölçütle (2008 sonu çevirmektir. 2011 2012 2013 Ġmajı’nın 2018 2023 DıĢ kaldırılması Ticaretten (ölçütleSIKLIĞI ilgili fırsata ÖLÇÜT ve2010 ihracatçıların ihtiyaçlarına zamanında ve etkin çözümler sağlanması ve etkin çözüm Ġ – 2 KURULUġ TĠMgerçekleĢme) Ġnovasyon ilezamanında artır tahmin (2008 sonu pazarlarda Dünya ihracat öngörüsüne paralel KURULUġ SIKLIĞI Türk markalarının konumlamalarında çok önemlidir. Amacımız, dünya standartlarında ürünler Ġhracatın ülke ekonomisi için öneminin 2009 SORUMLU TANIMLAMA STRATEJĠK HEDEF yorum) hedeflenmektedir. Ġlk 40 ülke odakta olmak üzere 2010 2011 2012 2013 2018 2023 sorumlu S – 1 gerçekleĢme) üreten, ihracata yönelikyerine yeĢilsaha yatırımları üzere, yabancı sermaye yatırımları ülkeye Ġhracatın toplam GSYH olarak revize edilecektir. Dünya ekonomik sağla Mevcut pazarlardakivurgulanması pazar ve ihracatın tahmin sosyal BaĢta Ģartlarını getiren, çevreyeolmak karĢı duyarlı bir ülke imajına Ticaretten %16,2 %16,8 % 18 % 19 22 % 25 Yıllık % TIM 17,8 bilinirliğini artır%17,6 pazar paylarında artıĢKuresel %1 % %1,07 %1,1DıĢ %1,13 %1,15 REFERANS %1,35sorumluluk % 1,50 ĠS dünya 2.1 ihracatında Yıllık %1,07 kalkınmanın parçası olarak ve Sektorel ticaretindeki büyüme TIM referans Toplam Yabancı sermayeyi ve kaynak, hızlı teknoloji ve bilgi-birikimi transferi sağlamaktadır. Bu kapsamda ülkeye yabancı içindekiĠSpayı (%) BAġARI SEVĠYELERĠ Devlet Bakanı payı (ilk 40 ülke) (%) pazarlardaki SORUMLU Hedef pazar payı – 0,17STRATEJĠK %0.85 %0,86 %0,91 %1,14 %1,46 ve Türk markalarının ulaĢmak bilinirliğini artırmaktır. HEDEF 1.2 Yıllık 0.8 değerlendirilmesi önemlidir. hedeflenmektedir. Yeni kurulan%0.82 Ģirket Ġnovasyon Ġstikrarlı ihracat artıĢını sağlayacak rekabetçi yapınınTANIMLAMA oluĢturulabilmesi ve teknolojik dönüĢüm sorumlu verisi S –Raporu 2%OVP 0,20 ÖLÇÜM 0,22 0,30DıĢ0,35 0,40 0,8 %1,25 ve Ongoruler -ĠLGĠLĠ senaryosuna göre alınmıĢtır. Bu AÇIKLAMA Yıllık -%0,87 ARGE DEĞER Türkiye'nin payı (%)ĠS 3.1 ilk 20 ülke (%) Ticaretten sermayenin çekilmesi dünya toplam doğrudan yabancı yatırımları içinde Türkiye'nin yatırımcıyı ÖLÇÜT sayısına bağlı bir ülkeye çek payla ilk 20 ihracatçı arasına amacıyla ihracatçılarımıza sağlanan ARGE teĢviklerine, inovasyona yönelik çalıĢan firmaların Ġhracatın olan bağımlılığının REFERANS paralel ülke detayı 44000 46000 47000 artırılması 48000 50000 60000 70000 2009 Devlet Bakanı KURULUġ (ölçütle ilgili yorum) SIKLIĞI ĠSyapan 4.1 ithalata Yeni (ilave) ihracatçı sayısı (#) çalıĢmalar ıĢığında Yıllık 46000 (2008 sonu REFERANS BAġARI SEVĠYELERĠ BAġARI SEVĠYELERĠ Ġhracatın Ġthalatı SORUMLU Sektörel 1-5 milyar $ ihracatazaltılmasıyla, payının hedeflenmektedir. STRATEJĠK HEDEF yüzdeyle hesaplanması 500 milyar dolarlık ihracat artıĢının gerçekleĢtirilmesi için her türlüTANIMLAMA altyapı ve lojistik ihtiyacının sorumlu 2010 2011 2012 2013 yatırımlarını ve S – 3 dengesine %73,5 %70,3 %70,211%69,5 %80 DTM pozitif dıĢ ticaret Yıllık %edilecektir. 65,4 girilmesi öngörülmektedir. Yıllık ĠLGĠLĠ%70 %75 ĠLGĠLĠ AÇIKLAMA AÇIKLAMA ÖLÇÜM tahmin ve projelerin desteklenmesine büyük önem verilmektedir. Hedefimiz, 2023'e kadar kendi DEĞER gerçekleĢme) öngörülüyor. (%2-3) ÖLÇÜM netleĢtirilerek, revizeÖLÇÜT DEĞER KarĢılama Oranı (%) ĠS 2.2 sektör sayısı (#) ulaĢılması hedeflenmektedir. tamamlanması, gerekli karayolu, demiryolu, liman kapasitelerinin ihtiyaca uygun planlanması gereklidir. OVP verisi 2009,2010 veÖLÇÜT 2011 Devlet Bakanı için açığını DıĢ Ticaretten KURULUġ Ġhracat (ölçütle ilgilialtyapı yorum) SIKLIĞI uygulamalarını özendir (2008 sonu 2009 know-how'ını geliĢtirmiĢ, yerli teknoloji 2010 üretimine sahip bir Türkiye olabilmektir. 2009 REFERANS 1-5 milyar $'ın üzerinde ihracat KURULUġ (ölçütle ilgili yorum)29 SIKLIĞI (2008 sonu TANIMLAMA 2011iĢbirliklerinin 2012 yatırımlarına 2013 Gerekli kapasitelerin temininde, özelticaret sektörün altyapı katılımının özendirilmesi, kamu ve özelticari fırsatların STRATEJĠK HEDEF BAġARI SEVĠYELERĠ 2010 SORUMLU 2011 2012 2013 (Ġthalat artııĢ1oranı / Ġhracat artıĢ oranı) 20 18 19 24 36 50 değerleri KEP’ten Dünyada en çok ihraç edilen 25 ürün Ġkili ve çoklu güçlendirilmesi ile uluslararası pazarlardaki ĠS 3.2 Yıllık 24 milyar $’ın üzerinde ihracat yapan tahmin gerçekleĢme) Sektörel tahmin ve çevreye iliĢkin Sorumlu 5-10 milyar $ ihracat yapan SĠSO–ÇalıĢmasına 4172 dengele göre. 3 15 3 50gerekli 4 yetkinlikliklerin 5 TÜĠK verilerine göre 2003çalıĢmalar ıĢığında Ġkili ve12387 çoklu DTM AÇIKLAMA ÖLÇÜM TÜĠK verisine göre 13 ticaret 17 3 18 3 sektörde 30 gerçekleĢme) Ġ (#) 1.1 Yıllık DEĞER yapılan ülke sayısı Ġthalat artıĢ ihracat DTM Ġhracat ve ithalat aynı oranda artarsa 1, ĠS 4.2 15 mevcudiyetinin sağlanması önemlidir. SEVĠYELERĠ Nakliye maliyetlerinin düĢürülmesi ve 150,5 184 197 276ĠLGĠLĠ ĠS miktarı 2.3 (endeks) Yıllık 4 >1161 <Yıllık alınmıĢtır. REFERANS BAġARI < 1 1 < 1 < 1 ĠS 1.3oranıĠhracat Yıllık 167.1 ÖLÇÜT grubu içinde Türkiye'nin sıralaması satıĢ hacmine dönüĢtürülmesi ve potansiyel alıcılar ile üst düzeyde bağlantı kurulması Yıllık >1 >1 >1 firma sayısı (#) netleĢtirilerek, revize edilecektir. S – 5 SORUMLU TANIMLAMA STRATEJĠK HEDEF artıĢ oranının sektör sayısı (# ihracat artıĢ oranı ithalat yılı 100 olarak alınmıĢtır. yükümlülüklere uyumlan Devlet KURULUġ (ölçütle yorum) SIKLIĞI (2008 sonu artıĢ oranı iliĢkisi (%) TĠM’in ihracatçı frmalara alternatif enerji kaynaklarına yapılacak yatırımlarla enerji fiyatlarının küresel alanda rekabet edebilir 2009 MüsteĢarı En çok ihracat yaptığımız ilk 33 ilgiliBakanı DTM iĢbirliklerini güçlendir ĠLGĠLĠ AÇIKLAMA ÖLÇÜM DEĞER üzerinde gerçekleĢirse <1 hedeflenmektedir. Konu ile iligli bir çalıĢma bulunmamaktadır, ancak2010 böyle bir2011 2012 2013 ĠSO çalıĢmasına göre , Ġspanya Mevzuat ve9 yasal ÖLÇÜT 2009,2010 ve 2011 iliĢkin algı (endeks) DTM yaptığı üç aylık anketülke ve hedef gerçekleĢme) pazarlarda Gerekli mevzuat, dıĢı engellerin tahmin düzeylerde hedeflenmektedir. S 1.1 Türk markalarına DTM Yıllık 2009yasal düzenlemeler ve idari prosedürler ile tarife ve tarife çalıĢma ihtiyacı olduğu için bu konunun projelendirilmesi gerekir. Sektörel çalıĢmalar ıĢığında milyar $'ın üzerinde KURULUġ (ölçütle ilgili yorum) SIKLIĞI 10-25 milyar $5-10 ihracat yapan 7 6 anket 7 çalıĢması. 8 10 16 STRATEJĠK 16 tutulması (2008 sonu SORUMLU Orta -yapan Yüksek teknolojinin toplam TANIMLAMA %11, Malezya %84, Çin %35, ĠS 4.3 1-5 milyar $ ihracat il sayısı (#) Yıllık 8 HEDEF S – 2010 2011 2012 2013 yapılacak DıĢ ticaret açığının kontrol altında içinden, Ġhracatçının iĢ DTM 4 5 5 5 5 6 12 değerleri KEP’ten %38 ĠS 3.3 Yıllık4 TĠM 5 ĠS 2.4 Yıllık Ġ 1.2 değerleri Yıllık azaltıması ve tahmin ihracatçının önünün açılması sağlanmaktadır. Finansal enstrümanların ve54 %20, 625 45 49 MüsteĢarı 57 gerçekleĢme) 60 netleĢtirilerek, revize edilecektir. (endeks) düzenlemeleri etkinleĢtir Ġhracat kredileri ihracatı artırmada en önemli destek mekanizmaları arasında yer almaktadır. Bu Ġiçindeki 2.1 Ġhracatçı memnuniyeti Yıllık 44,31 için ithalat 134 153 168 187Ġsrail %26, 210 Almanya 361yaptığı yapılantutulabilmesi ülke sayısı (#) CAGR (ithalatın büyüme sektör sayısı (#) 20 kamu kurumuna ihracatüzerinde payı (%) REFERANS BAġARI SEVĠYELERĠ Ġthalat (Milyar $) Yıllık 201,9 REFERANS BAġARI SEVĠYELERĠ DTM alınmıĢtır. 18,1 8,5 11,2 15 15 15 Nations Brands Index (NBI), Brezilya %9.5 (2005 yılı verisi) S 2.1 DYY giriĢi (Milyar $) Yıllık önemlidir.hızı kontrol noktası olarak dikkate SORUMLU TANIMLAMA kapsamda, ihracat destek araçlarının etkin ve verimli kullanımı vebiri türev finansman enstrümanlarla değerlerden STRATEJĠKÖLÇÜM HEDEF ÖLÇÜM 9,1 varsayımına %9,8 % 10,2verdiği % 13,0 13,0 GFK%13,0 göre ticaret destek araçlarının –37 ĠLGĠLĠ ĠS 1.4 Yıllık ihracat artıĢ oranı (%) Yıllık %OVP 23 verisi - % 25,4 %ĠS-0.3 ĠLGĠLĠ Ülke olarak en önemli güçlü alanlarımızdan sahip olduğumuz genç ve dinamik DEĞER 1996 3tarafından 3 Syılından 3 3ġirketlerin 2 ARGE 5AÇIKLAMAetkinAÇIKLAMA ĠSyapan 4.4 5-10 milyar $ ihracat yapan il sayısı (#) ıĢığında Yıllıkgöre, TĠM içinoluĢmaktadır. 3 ÖLÇÜT MüsteĢarı 4.68030.(2007 27. DEĞER Sektörel çalıĢmalar ÖLÇÜT >25 milyar $ ihracat SITC fasıllarına alınmaktadır.) 25. 6.410 DTM ihracatın finansmanı ve ihracatçıların desteklenmesi hedeflenmektedir. 2009 DüĢük nitelikliden yüksek 2009 beri 50 ülkede yapılıyor. KURULUġ Ara mamul, hammadde ithalatı 2009,2010 ve 2011 Ulusal Marka sıralaması REFERANS BAġARI SEVĠYELERĠ 4.864 8.697 12.291 15.472 (ölçütle ilgili yorum) (2008 sonu Dünya ihracatında ilk 10'da olduğumuz S 3.1(endeks) ARGE harcamaları (Milyon $) Yıllık KURULUġ (ölçütle ilgiliSIKLIĞI yorum) SIKLIĞI iĢgücümüzdür, ancak söz yönünden zayıf ve düĢük verimliliktedir. (2008 sonu ve verimli et 33.sıra SORUMLU TANIMLAMA ĠS 2.5 Yıllık 0OVP 35.sıra STRATEJĠK HEDEF verisi 2010 2011 2012 2013 2010konusu 2011 iĢgücü 2012nitelik 2013 S 1.2edilecektir. DTM 36. DDY kullanım kapasiteleri yapılan ESD tarafından yapılan 9Toplam dünya 9Yıllık 10kullanımını 10 sırada 10temin 11 10-25 bağımlılığının milyar $'ınazaltılması. üzerinde ihracat netleĢtirilerek, revize Ġ 1.3 Yıllık rakamı) Kriterleri ihracat,1yönetiĢim, Sektörel tahmin sıra sıra sıra sektörĠSsayısı (#) Hazine Yabancı tahmin 0 1 1 1 5 8 Nation Brands Index değerleri KEP’ten gerçekleĢme) ĠLGĠLĠbilgiye ÖLÇÜM 3.4 Yıllık 1 DEĞER grubu sayısı (#) 30,8 Milyar $ pazar çalıĢma. Ġhracat açısından ele alındığında ise ucuz iĢgücü rekabetinden nitelikli ve verimli iĢgücüne TY – 1 verimli ve Doğru Dünya Bankası – Doing nitelikli insan veAÇIKLAMA DTM%–14,2 TÜBĠTAK TĠM gerçekleĢme) Ġhracatın ithalata miktarı kültür, insan kaynağı, turizm ve 2007 yılında düzeyde 10-25 milyar $ ürün ihracat yapan il sayısı yapılan ülkeölçümlenmesi sayısı (#)çok önemlidir. SORUMLU TANIMLAMA % 14,6 Dünya % 13,8 %DYY 13,4 hareketleri %Yıllık 13 % 12 %10 1 Sermeye0Genel STRATEJĠK HEDEF 2009 bilgiye hızlı ulaĢımları 0TÜBĠTAK, 1 ÖLÇÜT 1 1 4 3 Yıllık alınmıĢtır. toplam içinde Ġhracatçıların doğru ileSEVĠYELERĠ hedef pazar ve ve sektörlerdeki güncel talep ĠSHalihazırda 4.5 KURULUġ (ölçütle ilgili (2008 sonu REFERANS yatırımlar. bu değer önemlidir. DIR Business in Türkiye alt 2010 kaynağımızda 2011BAġARI 2012temel 2013 dönüĢümü gerçekleĢtirebilmek için insan yetkinliklerin bilgi birikiminin ARGE toplam % 1,06 %0,7 %0,9yorum) %1 %– 1SIKLIĞI %1 Ġhracat içinde iĢlenmiĢ tarımın 1,979 trilyon dolar, bağımlılık oranı (%) %15,2 S 2.2 Yıllık-TTGV Yıllık (#) 14TY 13 11 (2007) Kamu –ulaĢımı Özel sektör Ġstihbaratına hızlı ĠGEME Lojistik hizmetlerinin ve 12 % 2.2 Ġhracat gerçekleĢme zamanı DTMharcamalarının 14 2020 hedefi tahmin hedeflenmektedir. Çin'in %2.5– 213geliĢtirilmesi % 0,8 % 1,0 % 1,3 % 1,7gerçekleĢme) %2 AvrupaĠihracatında ilk 10'da olduğumuz %1,2 %bileĢen 1,5 %(OECD 1,8 ortalaması % 2 % 2,3 TTGV, %Yıllık 3 Sanayi % 5 UlaĢtırma sermayesine geç S 3.2 payı Yıllık 0,71 kapsamında yapılan ithalatın toplam Müdürlüğü, ĠS 2.6 %1 Türkiye'nin (%) bilgilerine eriĢimleri ĠLGĠLĠ AÇIKLAMA ÖLÇÜM 22 22 23 23 24 25 Hedef pazar pazında 2 3 DTM38,2 DEĞER Ġ 1.4 Yıllık 5.1 STA sayısı USD) (#) Yıllık 13 77,7 hedeflenmektedir. Kamu, üniversite, sanayi iĢbilirliği ile yapılan araĢtırmaların ve kaynakların etkin vesürekli verimlitakip ve gözden GSYH'ye (%) S maliyetleri maliyet DTM avantajı yakanlaması için lojistik 79,5artırılması 51,9 21,5 2008Bakanlığı yılında 1,697 ve payı (%) 2009,2010 ve 2011 S 4.1oranıLojistik (Milyon Yıllık Hazırlanan Performans Programı'nın en önemli yanı sahiplenme, Perakende network sayısı (#) DTM 10,5) Yatırım Yıllık ÖLÇÜT köylerinin TY – 3 STK’lar – Üniversite 2009 > 25 milyar $ ithalata ihracatoranı yapılanürün ülkegrubu sayısı (#) S 1.3 değerleri temin et Bakanlığı kurulması Konu ile iligli bir çalıĢma bulunmamaktadır, ancak böyle bir KURULUġ (ölçütle ilgili yorum) SIKLIĞI (2008 sonu 1 0 10 10 dolar 11 oldu.14 1 3 trilyon 0 0 KEP’ten 2010 arasında 2011 artan 2012 farkındalık 2013 Sektör kullanımları ve paydaĢlar hedeflenmektedir. Ġhracatçı memnuniyet
ĠSĠhracatçı 4.6 birliklerine > 25 milyar $ ihracat yapan il sayısı (#) Yıllık 1 Yıllık 0 MüsteĢarı gerçekleĢme) REFERANS Özel sektörün Ar-Ge kayıtlı olan 46,000 geçirmeyi zorunlu kılmasıdır. BaĢta dıĢ faktörler olmak üzere, son derece dinamik olan iç ve tahmin çalıĢma ihtiyacı olduğu için bu konunun projelendirilmesi gerekir. BAġARI SEVĠYELERĠ Ajansı,YASED sayısı (#) Dünya Bankası – Doing KOSGEB sektör tarafından anketinin bulgularına 32. sırada ilk 15’e girilmesi gerçekleĢtirilen alınmıĢtır. iliĢkilerini uyumlandır S 3.3 Özel2023’te Avrupa Ġnovasyon (endeks) Karma Komisyon (KEK) Ģirketin çalıĢan sayısı referans verisi harcamalarında payının Yıllık Sıralaması REFERANS BAġARI SEVĠYELERĠ 32. Yıllık sıra 31. sıra 30. sıra 29.sıra 28. sıra Dünya Bankası (Global Hedef pazar pazında göre engellerin 44 ÖLÇÜM dıĢ geliĢmeler performansın takibinin, varsayımların, öngörülen proje ve programların Ġ 1.5 YıllıkaltEkonomik(sonuncu) Business S1.4 Toptancı network sayısı (#) DTM DPT, UlaĢtırma S toplam 5.2 in Türkiye DTM DEĞER hedeflenmektedir. %ĠLGĠLĠ 49 % 50 %27 52 AÇIKLAMA % 55 32 % 60 Cirosu 25 milyon TL’ninAr-Ge Karayolu, demiryolu, harcamalarının Ar-Ge Yıllık %1148,4 13.SıraYıllık çekilecektir. Küresel Yatırım Promosyon 14 14 havayolu 13liman 12 European Innovation Scoreboard Ġ 2.3 Ġthalat gerçekleĢme zamanı YıllıkInvestment 15artması Gerekli bileĢeni altyapının temini sayısı (#) (yatırımlar, ÖLÇÜT ve teknoloji 15.sıra 14.sıra 12. sırastrateji 11.sıra3,29 10. sıra 4,80 Promotion (OECD ĠLGĠLĠ AÇIKLAMA ÖLÇÜM DEĞER 2009ve revizyonunu S2 .3 altında ve çalıĢan sayısı DTM Yıllık Verilen desteğin ihracat hacmine oranı yatırımları ve kapasiteleri ile haberleĢme Etkin yönetimini 4,50 5,43 Bakanlığı, Enerji güncellenmesini da önemli kılmaktadır. 2023 yılında 500 milyar dolar S 4.2 6,77 (ölçütle ilgili Yıllık yorum) (2008 sonu gruplanması ve gerekli 248 224 % 210 SEVĠYELERĠ DTM kapsamındaki destek 0,36 %200 0,35 %190 0,40 % 2010 0,60REFERANS % 1 daha2012 S 6.1 iliĢkin engeller sayısı (#) TĠM ÖLÇÜTYıllık Yıllık 224 4,93 SIKLIĞI 2011 2013 BAġARI harcamalarına oranı %$) S 7.1 % Kıyaslaması (endeks) DTM % 0,20 KOBĠ'lerin toplam ihracat içindeki payı 2009 TY – 4 KURULUġ kapasite, fiyat ve kalite) (MilyarTicarete Üniveristesi Rekabetortalaması11) -AÇIKLAMA TĠM tahminsonu KURULUġ (ölçütle ilgiliDTM yorum) SIKLIĞI 250 kiĢi olan Ģirketlerin Sabanci Yıllık % 33 % Benchmarking) 34 Bakanlığı % 37 yatırımları % 40 ve hizmetin kalitesi (2008 (%) % 35 üretmesi ĠS 4.7 %32,5 2010 ihracat 2011 stratejisi 2012 2013 aksiyon planları ile ihracat hedefimize ulaĢmamızı sağlayacak çok paydaĢlı olup, pekçok kurum gerçekleĢme) ĠLGĠLĠ ÖLÇÜM DEĞER 33,5 34,5 (governance) temin et 25 Küresel Rekabetçilik sıralaması tahmin (%) Ġ 1.6 30 toplam ihracat içindeki Forumu eski direktörününS 5.3 ÖLÇÜT Ticaret Heyeti sayısı (#) DTM Yıllık 25 63.sıra 61. sıra 58. sıra 55. sıra 53. sıra 50. sıra gerçekleĢme) Yıllık iliĢkilendirilerek 2009 ve koordinasyonunu gerekli kılmaktadır. Bu Türkiye’nin iĢ yapıĢ değerlendirmeleri de göz ve kuruluĢunSIKLIĞI katkısını, ortak hedeflere KURULUġ (ölçütle ilgili yorum) (2008 sonu uyumunu 2010 2011 2012 2013 (endeks) Global Competitiveness Index Ġhracatın artırılması için paylarının Dünyaartırılması Bankası “Doing Business in enerjisi kurulu gücünün kolaylığına göre 181 ülke Eximbank, Elektrik 90 90 90 tahmin 90 Kurulu güçün miktarı (MW) önünde tutuldu. engellerin azaltılması 52.Sıra 59.sıra 56.Sıra 48.sıra 44.sıra 40.sıra S2.4 Yıllık 44300 kritik 46000 48000 50500 53000 105 eğitim, ekonomik Enerji Bakanlığı gerçekleĢme) Yıllık Birliği, 41817 kapsamda, kalkınmanın bir parçası olarak ele alınmasıyla tüm ilgili kurum olan temel eğitim, eğitim, eğitim, eğitim, Turkey” sıralaması S 4.3 yeterliliği Bankalar Ġhracat kredisininĠhracatçıların ihracat hacmine oranı eğitim programlarına 120 eğitim,% 5 ihracatın Ġleri teknoloji sektörü ve yüksek büyüme sıralaması % 5 % 5 % 4,5 % 4 yetkinliklerin artırılmasına 5000 S 7.2 Yıllık %3,3 TY 1.1 Yıllık 35 45 ve kuruluĢların uyumlu5000 hareket etmeleri gerekmektedir. S 5.4 Alım Heyeti sayısı (#) DTM Yıllık 60 5000 5000 5000 Merkez Bankası, (%) (pazarlama,dil) katılımı olan 6000 hedef pazarlarayararlanan yönelik projeĠGEME TY 2.1 potansiyeli Yıllıkkatılım 13 10 25 5 5 5 AB fonlarından sayısı iliĢkin eğitim programlarına katılım TUĠK tarafından kamu ve giriĢimimlerin TY 3.1 KOSGEB 2007 - 3,98 milyar ABGS Yıllık katılım katılım katılım katılım katılım3,19 yeniayrırapor (#) çevresel harcamaları ayrı yıllık sayısı 2,93 3,06 3,36 3,50 REFERANS BAġARI SEVĠYELERĠ Çevre Bakanlığı S 4.4 Çevre ile ilgili yatırımlar (Milyar $) Yıllık ĠGEME, USD bazda izlenmektedir. ĠLGĠLĠ AÇIKLAMA ÖLÇÜM 224 201 DEĞER S 5.5 Tercihli Ticaret AnlaĢması sayısı (#) enstrümanlar DTM Yıllık Özel sektör istihdam edilen Finansal - En tarafından iyi KOSGEB, Milli Toplam sağlanan kredi 253 içinde ÖLÇÜT Tüm sektörel raporlar her 2009 24.261 (2007% 5ilgili Yıllık % 3 (ölçütle %7 % 8 SIKLIĞI % 10 Yıllık Yıllıksonu HedefTY sektör pazar raporlarının S 7.3 Yıllık %1 3.2 veEximbank AB fonlarının kullanımvadeli oranıkredilerin (%) oranıTÜĠK anketlerinden ABGS KURULUġ yorum) Yıllık 2010 2011 2012 2013 26000 35000 Yıllık Yıllık SÜRDÜRÜLEBĠLĠR BÜYÜME tam ile zaman yıl Ģubat ayında TY 1.2 Yıllık TYkıyaslama 2.2 eĢdeğer ARGE personeli ĠGEME izlenecek. Yıllık Yıllık 28000 30000 32000 (2008 Eğitimuzun Bakanlığı, örnekleri Sanayiuygulama Bakanlığı S 4.5 Verilen altyapı teĢvikleri (Milyar $) Yıllık tahmin gerçekleĢme) gerçekleĢme) güncellenme sıklıığı güncelleniyor. sayısı (#) ĠS-0 TOBB 2138 2100 S 5.6 Uluslararası fuar sayısı (#) DTM, TĠM Yıllık 2078 REKABET GÜCÜNÜ ĠSTĠHDAMI BÖLGESEL GELĠġĠMĠ Dünya Bankası fonları Dünya Bankası, ĠHRACATIN EKONOMĠK KALKINMA ĠÇĠNDEKĠ YERĠ VE EKONOMĠYE KATMA DEĞER TY 3.3 okul ve Yıllık ARTIR ARTIR TEMĠN ET Proje Ġhracatçı Ģirketlerin yüksek kullanım oranı (%) Yılda yapılan performans gözdenHazine 2 2 2 2 2 Ġlk 1000 Ģirket 2009yılında TY 4.1 DTM-TĠM Yıllık 2009 yılından itibaren ankete dahil edildi. üniversite mezunu, dil bilen personel TY 1.3 Yıllık ĠS-1 geçirme toplantısı sayısı (#) baĢladı. sayısı (#) ĠSTĠKRARLI ĠHRACAT ARTIġI ĠS 3.5
ĠHRACATÇILAR
ĠHRACAT SONUÇLARI
ÜLKE EKONOMĠSĠNE KATKI
ĠS-2
Mevcut pazar paylarını artır
ĠS-3Yüksek büyüme potansiyeli olan hedef ĠS-4
pazarlara ulaĢ ve pazar payını artır
Ġhracatçıların küresel alanda rekabetçiliklerini Sektörel Liderlik, Bilim-Teknoloji ve Ġnovasyon ile artır
TY 4.2
Ortak hedef uyum toplantı sayısı
DTM - TĠM
Yıllık
4
4
4
4
4
Ġhracata yönelik yabancı sermayeyi ve yatırımcıyı ülkeye çek
TY-1
DüĢük nitelikliden yüksek verimli ve nitelikli insan sermayesine geç
Ġhracatçıların ihtiyaçlarına zamanında ve etkin çözüm sağla
TEKNOLOJĠK GELĠġĠM ve ALTYAPI S-3
Türk markalarının bilinirliğini artır S-2
Ġhracatçı sayısını ve ihracat kapasitesini geliĢtir
Ġ-2
“TÜRKĠYE”NĠN KONUMLANMASI SÜREÇLER
Yaratılan istihdam (#)
Ġ-1
S-1
TEMEL YETKĠNLĠKLER
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
ĠS0.7
Ġnovasyon - ARGE yatırımlarını ve uygulamalarını özendir
S-4 Ġhracat için altyapı açığını dengele
ve çevreye iliĢkin yükümlülüklere uyumlan
TY-2
Doğru bilgiye ve pazar istihbaratına hızlı ulaĢımı temin et
MEVZUAT ve DÜZENLEMELER S-5
Ġkili ve çoklu ticaret iĢbirliklerini güçlendir
S-6
Mevzuat ve yasal düzenlemeleri etkinleĢtir
S-7
Finansal enstrümanların ve ticaret destek araçlarının etkin ve verimli kullanımını temin et
TY-3
Kamu – Özel sektör – STK’lar – Üniversite iliĢkilerini uyumlandır
TY-4
Etkin strateji yönetimini (governance) temin et
9
Yönetici Özeti Projenin 2. adımının amacı, ülke ölçeğinde yapılan 2023 İhracat Stratejisini sektörler düzeyine yansıtmaktır.
İkinci Adım – Sektör ölçeğinde Strateji ve Performans Yönetimi Çerçevesi İkinci adım olarak Ekim 2009 - Mart 2010 tarihleri arasında, "2023 Türkiye İhracat Stratejisinin Sektörel Kırılım Projesi" ağırlıklı özel sektör olmak üzere, kamu ve özel sektörü temsilen pekçok kurum, kuruluş ve düşünce önderlerinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Sektörel düzlemde yürütülen çalışma, şu soruların yanıtlarını bulmaya çalışmıştır: Uzun vadeli ulaşılmak istenen ihracat sonuçları nedir ? (Sektör genelinde ve Alt-sektörler bazında) Sektör genelinde öncelikli / hedef pazarlar hangileridir ? Başarı için gerekli kritik faktörler nelerdir ?
SÜRDÜRÜLEBĠLĠR BÜYÜME ÜLKE EKONOMĠSĠNE KATKI
ĠS-0
REKABET GÜCÜNÜ
ĠSTĠHDAMI
BÖLGESEL GELĠġĠMĠ
ĠHRACATIN EKONOMĠK KALKINMA ĠÇĠNDEKĠ YERĠ VE EKONOMĠYE KATMA DEĞER ARTIR ARTIR TEMĠN ET
ĠHRACATÇILAR
ĠHRACAT SONUÇLARI
ĠS-1
ĠSTĠKRARLI ĠHRACAT ARTIġI ĠS-2
Mevcut pazar paylarını artır
ĠS-3Yüksek büyüme potansiyeli olan hedef ĠS-4
pazarlara ulaĢ ve pazar payını artır
Ġ-1
“TÜRKĠYE”NĠN KONUMLANMASI SÜREÇLER
Ülke
Ġhracata yönelik yabancı sermayeyi ve yatırımcıyı ülkeye çek
TY-1
DüĢük nitelikliden yüksek verimli ve nitelikli insan sermayesine geç
Ġhracatçıların ihtiyaçlarına zamanında ve etkin çözüm sağla
TEKNOLOJĠK GELĠġĠM ve ALTYAPI S-3
Türk markalarının bilinirliğini artır S-2
Ġhracatçı sayısını ve ihracat kapasitesini geliĢtir
Ġ-2
Ġhracatçıların küresel alanda rekabetçiliklerini Sektörel Liderlik, Bilim-Teknoloji ve Ġnovasyon ile artır
S-1
Ülke
TEMEL YETKĠNLĠKLER
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Sektörlerin, 2023 büyüklüğü ile ilgili kritik başarı faktörlerini belirlemek ve Yol Haritası oluşturmak amacıyla gerçekleştirilen Çalıştaylar proje sürecinin en önemli halkalarından biridir. 23 sektörün stratejik öncelikleri ve ölçütlerinin belirlendiği proje, son derece zorlu bir işplanı ile gerçekleştirilmiştir. Çalıştaylar, 13 ana sektör gruplamasına göre organize edilmiştir. 24. sektör olarak “Gemi ve Suda Yüzen Taşıtlar”, Ağaç-Orman sektörü ile birlikte çalışılmış, ihracat büyüklüğü proje sonunda ayrıca raporlanmıştır. Projenin temel çıktısı sektörlerin stratejik hedeflerini gösteren, Sektör Strateji Haritası ve Performans Göstergeleri (Ölçütler)’dir.
Ġnovasyon - ARGE yatırımlarını ve uygulamalarını özendir
S-4 Ġhracat için altyapı açığını dengele
ve çevreye iliĢkin yükümlülüklere uyumlan
TY-2
Doğru bilgiye ve pazar istihbaratına hızlı ulaĢımı temin et
MEVZUAT ve DÜZENLEMELER S-5
Ġkili ve çoklu ticaret iĢbirliklerini güçlendir
S-6
Mevzuat ve yasal düzenlemeleri etkinleĢtir
S-7
Finansal enstrümanların ve ticaret destek araçlarının etkin ve verimli kullanımını temin et
TY-3
Kamu – Özel sektör – STK’lar – Üniversite iliĢkilerini uyumlandır
TY-4
Etkin strateji yönetimini (governance) temin et
İlgili Kamu Kuruluşları
Sektörler
Sektörler Sektör Kuruluşları
Sektörel Sinerji Tek başımıza yapamadıklarımızı birlikte başarmak
Alt-sektörler
Şirketler
Asıl farkılılaşma şirket düzleminde
10
Yönetici Özeti Dünyaca kanıtlanmış bir metodoloji olan Balanced Scorecard yaklaşımı, ülke ve sektör şartlarına adapte edilerek kullanılmıştır.
Metodolojinin sektörlere indirgenmesi sırasında göz önünde bulundurulması gerekli olan bazı temel farklılıklar vardır. Sektör düzleminde liderlik ve sahiplenme Sektör Yönetimi’ndedir. Müşteri perspektifinde hedef pazarlardaki müşteriler ve piyasanın beklentileri öne çıkmaktadır. Süreçlerde ihracat sonuçlarına ve müşteriye değer önermesine ulaşılmasını sağlayacak kritik iş süreçlerine, sektörel değer zinciri bağlamında odaklanılmaktadır. Sektörler nezdinde stratejik Hipotez, “İhracat Sonuçları”, “Pazar Dinamikleri” ve “Kritik Başarı Faktörleri” olmak üzere üç temel perspektifte yapısallaştırılmıştır.
1
Yukarıdan-aşağı doğru Odak alanlarının ve Önceliklerin belirlenmesi
2023 itibariyle sektörün ulaşacağı büyüklüğü tahmin etmek
2
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Pazar Dinamiklerini incelemek
Ulaşmak istediğimiz ihracat sonuçları nedir ? 1 Sektörün 2023 İhracat öngörüsü 2 Alt-sektörlerin 2023 ihracat gelir tahminleri Aşağıdan-yukarı doğru başarılı sonuçların elde edileceği İş Dinamikleri’nin çalıştırılması
Rekabet gücümüzü artırma unsurları nelerdir ? 3 Sektör genelinde öncelikli / hedef pazarlar
4 Sektörde ihracat lideri ülkeler neleri iyi yapıyorlar ? Müşteriler
ürünlerde hangi vasıfları önemsiyor ve “tercih edilen” olmak için hangi vasıflarda mükemmelleşmeliyiz ? Aşağıdan-yukarı doğru başarılı sonuçların elde edileceği İş Dinamikleri’nin çalıştırılması
3 Sektörün Kritik Başarı Faktörlerini belirlemek
Başarı için gerekli kritik faktörler nelerdir ? 5 Sektörümüzün değer zincirinde iyileştirmemiz gereken öncelikli
konular hangileridir ? 6 Sektörümüzde geliştirmemiz gereken temel yetkinlikler nelerdir ? (insan – bilgi teknolojileri – kurumlar arası koordinasyon faktörleri)
11
Yönetici Özeti Sektör Liderlik ekipleri ihracat gelir hedeflerini, sektör alt kırılımlarını da dikkate alarak, dünya ilgili sektör pazar payı öngörüsü çerçevesinde ortaya koymuştur.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Çalışmada kullanılan tüm veriler uluslararası standartlara uyum sağlanması ve pazar paylarının ortaya konabilmesi için SITC’ye (Standard International Trade Classification) baz edilmiştir.
2023 yılı ihracat öngörüsünün belirlenmesinde, Türkiye’nin sektörel bazda dünya ticaretinden aldığı pay üzerinden değerlendirme yürütülmüştür (artan / durağan / düşen pay skalası). Sektör Liderlik ekipleri ihracat gelir hedeflerini, sektör alt kırılımlarını da dikkate alarak, dünya ilgili sektör pazar payı öngörüsü çerçevesinde ortaya koymuştur.
Türkiye Sektör İhracatının Dünya Payındaki Değişim Senaryoları
Alt Sektör Kırılım Öngörüsü
Hedef pazarların belirlenmesinde hızlı büyüme potansiyeli olan ülkeler, yakın ve komşu ülke pazarlarına ilişkin veriler çalıştay katılımcıları ile paylaşılmıştır. Seçili 45 ülke bazında 2013 – 2018 – 2023 sektöre ithalat öngörüleri irdelenmiştir. Hedef ihraç pazarlarının belirlenmesinde alt kırılımlar bazında Türkiye’nin ihracatı ve dünya ithalatlarından faydalanılmıştır. Bu bilgiler ışığında hedef pazarlar Sekör Liderlik ekiplerince tanımlanmıştır.
İhracat öngörüsüne ulaşılmasını sağlayacak kritik başarı faktörlerinin belirlenmesi amacıyla, aşağıdaki başlıklar altında irdelenmiştir.
12
Yönetici Özeti Stratejik Hipotez; “İhracat Sonuçları”, “Pazar Dinamikleri” ve “Kritik Başarı Faktörleri” olmak üzere üç temel perpektifte yapısallaştırılmıştır.
Bu çalışmalar sonucunda stratejik hipotez, “İhracat Sonuçları”, “Pazar Dinamikleri” ve “Kritik Başarı Faktörleri” olmak üzere üç temel perpektifte yapısallaştırılmıştır. Sektörel düşünce önderlerini biraraya getiren Çalıştay’da, geçmiş dönemde başarıyı sağlayan unsurlar ve güncel zorluk alanları değerlendirildi. Sıfırdan bir strateji geliştirme gayreti yerine, mevcut bilgi birikimi, deneyimler ve geçmiş çalışmalar (stratejik plan / rapor, arama konferansı, vb… ) ışığında stratejik yönlenme gözden geçirildi ve Yol Haritası netleştirilmeye çalışıldı. Bu kapsamda, çalışma dahilinde gözden geçirilen dokümanlardan referanslara raporda yer verilmiştir.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
23 sektörün Strateji Haritası ve Performans Programı Çerçevesi (stratejik hedefler ve ölçütler)
Her bir sektör için Strateji Haritası ve Başarı Ölçütleri belirlenmiştir.
İHRACAT SONUÇLARI PAZAR DİNAMİKLERİ
ÜRETİM
SATIŞPAZARLAMA
ÜRÜN GELİŞTİRME
LOJİSTİK
HİZMETLER
MEVZUAT
TEMEL YETKİNLİKLER
13
Yönetici Özeti Projenin 2.adımının tamamlanmasının ardından ülke nezdindeki İhracat Performans Programı ile “Makro bütünleme” gerçekleştirilmiş, sektörlerin ihracat toplamı ile 2023 ihracat öngörüsü netleştirilmiştir.
Birinci adımda ülke ölçeğinde çalışılırken, 500 Milyar $ hedefinden hareket alınmıştır. Sektörlerde ise, 500 Milyar $ rakamından bağımsız olarak ayrı ayrı yürütülen çalışmalarda, Lidelik Ekipleri sektörlerin 2023 ihracat iddialarını ve Kritik Başarı Faktörlerini belirlemişlerdir. “2023’te 500 Milyar $ ihracat” sloganından hareket alındı.
Ülke ölçeğinde strateji yönetimi çerçevesi ve performans programı inşa edildi.
ĠS-1 ĠSTĠKRARLI ĠHRACAT ARTIġI
ĠS-2
ĠS-3 Mevcut pazar paylarını artır
Yüksek büyüme potansiyeli olan hedef pazarlara ulaĢ ve pazar payını artır
İS1
İHRACAT SONUÇLARI
İS2
PAZAR DİNAMİKLER İ
Ülke düzleminden sektörler düzlemine ihracat sonuçlarının yayılımı kapsamında, “İhracat Sonuçları” stratejik hedefleri makro bütünlemeye imkan vermesi açısından her sektörde aynı korunmuştur. Burda temel hedef sektörde istikrarlı ihracat artışı sağlarken, alt sektörlerde de ihracatı istikrarı bir şekilde artırmak ve ihracat kapasitesini, ihracat tabanını genişletmektedir.
KRİTİK BAŞARI FAKTÖRLERİ
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
500 Milyar $ rakamından bağımsız olarak, 23 sektörle ayrı ayrı yürütülen çalışmalarda, Lidelik Ekipleri sektörlerin 2023 ihracat iddialarını ve Kritik Başarı Faktörlerini belirlediler.
İHRACAT SONUÇLARI
ĠS-4 Ġhracatçı sayısını ve ihracat kapasitesini geliĢtir
Sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla
Alt-sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla
İS3
İhracat kapasitesini geliştir
PAZAR DİNAMİKLERİ
ÜRETİM
PAZARL AMA
ÜRÜN GELİŞTİRME
SATIŞ
LOJİSTİK
HİZMET -LER
MEVZUAT
TEMEL YETKİNLİKLER
14
Yönetici Özeti Yeni Sektörler rakamı, mevcut 24 sektörden farklı olarak, 2023’te dünya ticaretinde öngörülen 1-1.5 Trilyon $ hacminden % 1 pay alınabileceği tahminine baz edilmiştir.
Sektörlerin liderlik ekiplerinin ayrı ayrı belirledikleri 2023 ihracat büyüklükleri toplamı ve Yeni Sektörler tahmini ile birilkte, Türkiye’nin 2023 ihracat büyüklüğü 500 Milyar $’ın üzerine çıkacağı ve 545 Milyar $ mertebesinde gerçekleşeceği öngörülmektedir. 545,15
545,2
500 400 300 200
132
28
100
102
0
500 milyar $ İhracat büyüklüğü hedefi – 2.adımın başında 24 sektör toplamı ile ulaşılan ihracat büyüklüğü öngörüsü – 2.adımın sonunda
Bitkisel Ürünler Su ve Hayvancılık Ürünleri
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ağaç ve Orman Ürünleri
Gemicilik Değerli Maden ve Mücevherat Demir Dışı Metal Demir Çelik Tekstil
9,8
2,4
Hububat
16,0
Yeni Sektörler *
2023 toplam
Meyve Sebze Mamulleri
Fındık
Zeytin
Tütün
Süs Bitkileri
SEKTÖRLER
2023
2008
Makine
1
7
Otomotiv
2
2
Demir Çelik
3
1
Hazır Giyim ve Konfeksiyon
4
4
Kimyevi Maddeler
5
3
Elektrik ve Elektronik
6
6
Bitkisel Ürünler
7
5
Demir Dışı Metal
8
9
Tekstil
9
8
Ağaç ve Orman Ürünleri
10
12
Madencilik
11
11
YENİ SEKTÖRLER
12
-
Değerli Maden ve Mücevherat
13
14
Label
20,0
3,5
Madencilik
0,5
55,0
Halı
Çimento ve Toprak Ürünleri
0,7
25,0
4,5
Makine
3,8
12,0
Deri
Elektrik ve Elektronik
2,0
10,0
52,0
Otomotiv
4,0
37,5 Yaş Meyve Kuru Meyve Sebze
Hazır Giyim ve Konfeksiyon
Kimyevi Maddeler
3,0
13,7
37,5
75,0 50,0 45,0 100,0
Gemicilik
14
13
Çimento ve Toprak Ürünleri
15
10
15,0
Deri
16
16
545,2
Halı
17
15
Su ve Hayvancılık Ürünleri
18
17
7,3 15,0
(*) Yeni Sektörler rakamı, mevcut 24 sektörden farklı olarak, 2023’te dünya ticaretinde öngörülen 1-1,5 Trilyon $ hacminden % 1 pay alınabileceği tahminine baz edilmiştir.
5 sektör > 50 Milyar $ (ihracatın % 60’ı)
4 sektör 20 - 50 Milyar $ (ihracatın % 23’ü)
9 sektör < 20 Milyar $ (ihracatın % 17’si)
15
Projenin Amacı Projenin amacı, ülke ölçeğinde yapılan 2023 İhracat Stratejisini sektörler düzeyine yansıtmaktır. Sektörel düzlemde yürütülen çalışma, şu soruların yanıtlarını bulmaya çalışmıştır: — Uzun vadeli ulaşılmak istenen ihracat sonuçları nedir ? - Sektör genelinde, - Alt-sektörler bazında
— Sektör genelinde öncelikli / hedef pazarlar hangileridir ? — Başarı için gerekli kritik faktörler nelerdir ? 1. adım
2. adım
Türkiye’nin İhracat Strateji Haritası
Ülke
Sektörler
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
23 sektörün İhracat Strateji Haritaları
TARIM 1. Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar 2. Yaş Meyve ve Sebze 3. Meyve Sebze Mamulleri 4. Kuru Meyve ve Mamulleri 5. Fındık ve Mamulleri 6. Zeytin ve Zeytinyağı 7. Tütün 8. Kesme Çiçek 9. Su Ürünleri ve Hayvansal Mamulleri 10. Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri
MADEN 11. Madencilik Ürünleri
Varsayımlar ve Öngörüler
SANAYĠ 12. Tekstil ve Hammaddeleri 13. Deri ve Deri Mamulleri 14. Halı 15. Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 16. Hazırgiyim ve Konfeksiyon 17. Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 18. Elektrik - Elektronik 19. Makine ve Aksamları 20. Demir ve Demir Dışı Metaller 21. Demir Çelik Ürünleri 22. Çimento ve Toprak Ürünleri 23. Değerli Maden ve Mücevherat
Geçmiş 15 yılda dünya ticareti ve sektörel büyüme nasıl gelişmiştir ?.. Önümüzdeki 15 yılda sektörel büyüme projeksiyonları nasıl olacaktır ?
Sektörel 2023 ihracat tahminleri
Türkiye‘nin sektörel bazda 2023 İhracat gelir tahmini nedir? Alt-sektörlerin 2023 İhracat gelir tahmini nedir? Hedef ülkeler hangileridir ?
Sektörel kritik başarı faktörleri
Sektörel bazda müşteri beklentileri ve rekabette farklılaşma unsurları nelerdir ?.. Küresel alanda rekabetçi gücümüzü nasıl artırırız? Sektörel bazda mükemmelleşmemiz gereken kritik iş süreçleri hangileridir ? Sektörel bazda geliştirmemiz gereken temel yetkinlikler nelerdir ?
16
Metodolojik Yaklaşım
1
Yukarıdan-aşağı doğru Odak alanlarının ve Önceliklerin belirlenmesi
2023 itibariyle sektörün ulaşacağı büyüklüğü tahmin etmek
2 Pazar Dinamiklerini incelemek
Ulaşmak istediğimiz ihracat sonuçları nedir ? 1 Sektörün 2023 İhracat öngörüsü 2 Alt-sektörlerin 2023 ihracat gelir tahminleri Aşağıdan-yukarı doğru başarılı sonuçların elde edileceği İş Dinamikleri’nin çalıştırılması
Rekabet gücümüzü artırma unsurları nelerdir ? 3 Sektör genelinde öncelikli / hedef pazarlar 4 Sektörde ihracat lideri ülkeler neleri iyi yapıyorlar ? Müşteriler
ürünlerde hangi vasıfları önemsiyor ve “tercih edilen” olmak için hangi vasıflarda mükemmelleşmeliyiz ? Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Aşağıdan-yukarı doğru başarılı sonuçların elde edileceği İş Dinamikleri’nin çalıştırılması
3 Sektörün Kritik Başarı Faktörlerini belirlemek
Başarı için gerekli kritik faktörler nelerdir ? 5 Sektörümüzün değer zincirinde iyileştirmemiz gereken öncelikli
konular hangileridir ? 6 Sektörümüzde geliştirmemiz gereken temel yetkinlikler nelerdir ? (insan – bilgi teknolojileri – kurumlar arası koordinasyon faktörleri) 17
Stratejik Yönün Netleştirilmesi Sektörel düşünce önderlerini biraraya getiren Çalıştay’da, geçmiş dönemde başarıyı sağlayan unsurlar ve güncel zorluk alanları değerlendirildi.
Sıfırdan bir strateji geliştirme gayreti yerine, mevcut bilgi birikimi, deneyimler ve geçmiş çalışmalar (stratejik plan / rapor, arama konferansı, vb… ) ışığında stratejik yönlenme gözden geçirildi ve Yol Haritası netleştirilmeye çalışıldı. Bu kapsamda, çalışma dahilinde gözden geçirilen dokümanlardan referanslara raporda yer verilmiştir. Böylelikle, stratejik hipotez oluşturuldu. Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü stratejik öncelikleri, ihracat hedefleri oluşturulurken, 1. Kağıt ve Mamulleri 2. Mobilyalar
3. Ağaç ve Ağaç Mamulleri
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
4. Odun dışı Orman Mamulleri alt kırılımı dikkate alınmıştır.
Not: Uluslararası mal gruplandırma sistemi ile
(Türkiye İstatistik Kurumu'nun da ihracat verileri için kullandığı),
İhracatçı Birlikleri’nin mal grupları arasında farklılıklar bulunabilmektedir. Bu nedenle, İhracatçı Birlikleri verileri ile, TUİK ve Uluslararası ihracat verileri arasında sayısal farklarla karşılaşmaktayız. Türkiye’nin sektör ve
alt-sektörler 2023 İhracat öngörüsü yapabilmek amacıyla, 2008 referans değerleri ve ülkelerle kıyaslama için kullanılan değerler, bu çalışmada SITC’ye baz edilmiştir. 18
Sektörün Başlıca Zorlukları ve Değişim Gündemi
Sektörün başlıca zorlukları
Hammadde
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Hammadde fiyatlarının dünyadaki rekabetçi fiyat düzeyine çekilmesi ve hammadede ithalata bağımlılığın azaltılması sektörün rekabetçi gücü için çok önemlidir. Kereste üretiminde hammadde ve malzeme % 80 oranı ile en yüksek maliyet kalemini oluşturmaktadır. Dünyada ağaç yetiştiren üçüncü ülke olmamıza rağmen hammaddenin yakacak vs. gibi kullanımları etkili olmaktadır. (Mevcut orman ürünlerinin %25’i yakılmaktadır.) Halihazırda hammadde ithalatı %30 düzeyindedir.
Değişim Gündemi Sektör miktar olarak büyümekte ancak bunu kara dönüştürememektedir. Hammadde üzerine tasarımdan katma değer eklenmesinde sorunlar vardır. Sektör için miktardan ziyade “kalite” çok önemlidir. Mobilyada özgün tasarım ve yüksek kalite sağlamak Inovasyon, ürün gamını ve fonksiyonelliği geliştirmek Fasondan markalaşmaya geçmek Özellikle mobilya sektörü, bilgi ve sermaye yoğun bir sektör olma yönünde değişimden geçmektedir. Mobilya satış fiyatımız 3 $/kg iken, İtalya’da 10-20$/kg düzeyindedir. 19
Stratejik Hipotez ve Performans Programı Çerçevesi
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
KRİTİK BAŞARI FAKTÖRLERİ
PAZAR DİNAMİKLERİ
İHRACAT SONUÇLARI
Stratejik Hipotez, “İhracat Sonuçları”, “Pazar Dinamikleri” ve “Kritik Başarı Faktörleri” olmak üzere üç temel perpektifte yapısallaştırılmıştır.
İS
İHRACAT SONUÇLARI
PD
PAZAR DİNAMİKLERİ
ÜRETİM
PAZARLAMA
ÜRÜN GELİŞTİRME
KB
SATIŞ
LOJİSTİK
HİZMETLER
MEVZUAT
TEMEL YETKİNLİKLER
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü Strateji Haritası ve Performans Programı oluşturulurken 20 Stratejik Hedef, 87 Ölçüt belirlenmiştir.
Stratejik Hedef sayısı:
20
Ölçüt sayısı:
87 20
Ağaç ve Orman Ürünleri sektörü İS1
Sektör İhracat Gelir Hedefi
Sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla İS2
İS3
Alt-sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla
İhracat kapasitesini geliştir
PD1
PD2
Hedef pazarlarda rekabetçi gücü artırarak Pazar payını artır KB1
ÜRETİM Kaliteli hammadde kaynağının yeterliliğini ve izlenebilirliğini sağla
KB2
Makina parkının yeni teknolojiyle modernizasyonu ile üretim kalitesini artır
KB3
Kalite ve çevre standartlarına uygun üretimi yaygınlaştır
KB5
KB6
PAZARLAMA ve SATIŞ Başta mobilya sektörü olmak üzere düşük fiyatlı ürünlerden, özgün tasarımlı, katma değeri yüksek, markalı ürün portfoyüne geç Uluslararası pazarlardaki satış ağı ve tanıtım faaliyetlerini artır
KB7
Hedef pazarlarda bilinirliği artır
ÜRÜN GELİŞTİRME Yeni teknolojilerin kullanımı için ARGE çalışmalarını özendir
KB9
KB8
Test, analiz ve kalite kontrol laboratuvarlarını yaygınlaştır, akreditasyon sistemini kur
LOJİSTİK
Nakliye sorununu aşmak için demiryolu ağını ve denizyolu taşımacılığını geliştir
KB10
11,9% HİZMETLER
Yıllık Ortalama Büyüme Oranı
Mobilya sektöründe teslimat, ürün değiştirme ve montaj işlerini yapan teşkilatlanma ve servis hizmetlerini sun
Yıllık Ortalama Büyüme Oranı
(2008-2023)
3,0
2,6*
2008
16,0
13,7%
X6
(2009-2023)
2009
2023
(*) SITC-bazlı TUİK açıklaması
KB4
Alt sektörler özelinde yan sanayii geliştir
Alt-sektörler İhracat Gelir Hedefleri
MEVZUAT
KB11
Teşvik sistemini (ürün geliştirme, pazarlama /satış ve istihdam teşvikleri) sektörün rekabetçi gücünü gözeterek, AB ve DTÖ kuralları çerçevesinde yapılandır
KB12
Uygun koşullarda finansman desteği sağla
BİLGİ ALTYAPISI
İNSAN KAYNAKLARI KB13
Nitelikli işçi, teknik eleman ve mühendis istihdamını artır, Yeterli ve yetenekli satış elemanları yetiştir, çoklu dil spektleri sağla
KB14
Marka ve ürün geliştirmeyi destekleyen yeni kurum teşkilatmalarını oluştur
ODUN VE KERESTE KAĞIT HAMURU MANTAR VE SITC 24 ve KULLANILMIŞ AHŞAPTAN EŞYA KAĞIT (MOBİLYA HARİÇ) SITC 25 SITC 63
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA SITC 64
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
+14% +26%
2023 31
3,0
Ġhracat Geliri (Milyar $)
16,0
0,67
Dünya Pazar Payı (%)
1,60
2000-2008
28,2
Yıllık Ort. ArtıĢ Oranı (%)
2,37
Türkiye Ġhracatı Payı (%)
2008-2023
11,9 2,93
MOBİLYA SITC 82
Sektör 2023
1
1
1
Temel Göstergeler 2008
16
7
KURUMLAR ARASI İŞBİRLİĞİ KB15
Dış pazarlara yönelik sektör bilgi ve istatistik altyapısını kur
6
1.000
ODUN VE KERESTE SITC 24
7
1.000
504
KAĞIT HAMURU ve KULLANILMIŞ KAĞIT SITC 25
1.000
MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA (MOBİLYA HARİÇ) SITC 63
+10%
7.000
+5%
+39%
6.000
1.367
1.043
2008 2023
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA SITC 64
MOBİLYA SITC 82
Hedef Pazarlar 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Azerbaycan Suriye Irak İran Rusya Fransa Almanya
8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
Yunanistan Cezayir Güney Afrika Libya İngiltere Gürcistan Ürdün
15. 16. 17. 18. 19. 20.
ABD Suudi Arabistan İsrail Romanya Kazakistan Bulgaristan
21
Ağaç ve Orman Ürünleri sektörü
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Değişim Gündemi Hammadde üzerine tasarımdan katma değer eklenmesinde sorunlar vardır. Sektör için miktardan ziyade “kalite” çok önemli. Mobilyada özgün tasarım ve yüksek kalite Inovasyon, ürün gamını ve fonksiyonelliği geliĢtirmek.. Fasondan markalaĢmaya geçmek Özellikle mobilya sektörü, bilgi ve sermaye yoğun bir sektör olma yönünde değiĢimden geçmektedir. Mobilya satıĢ fiyatımız 3 $/kg iken, Ġtalya’da 1020$/kg düzeyindedir.
Büyüme dinamikleri / gereklilikleri Üretim
Sektör İhracat Gelir Hedefi
Lojistik
Yeni dikilen ağaç sayısı Lojistik maliyetleri Toplam ağaç sayısı Hammadde Hizmetler tedariğinde ithalata Hizmet kalitesi bağımlılık oranı Toplam orman alanı içindeki verimli orman alanı miktarı Fabrika ölçekli tesislerin sayısı – atölye ölçeğinden fabrika ölçeğine geçiş
12,6%
14,7%
Tam mamullerin sektör ihracatı içindeki payı Mobilya satış fiyatı
Ürün Geliştirme
Bağımsız mobilya kalite kontrol ve mobilya enstitüsünün kurulması
8,8
8,6% 4,5 3,0
2008
2013 Birinci 5 yıllık dönem
2018 İkinci 5 yıllık dönem
2023 Üçüncü 5 yıllık dönem
Mevzuat
Temel Yetkinlikler
Pazarlama – Satış
16,0
11,9%
AB ülkelerinde tomruk ve endüstriyel odun hammaddesinin kaynağında uygulanan KDV oranının AB mevzuatına uyum çerçevesinde düşürülmesi Denetim mekanizmalarının oluşturulması (yüksek kalite standartlarının belirlenmesi ve etkin denetim) KDV iadesi işlemlerinin süresi Tasarım Tescil Kanunu’nun çıkarılması
İhracatçı şirketlerin teknik eleman ve mühendis istihdamı Sektör bilgi ve istatistik sisteminin geliştirilmesi Hedef ülkelere yönelik hazırlanan pazar araştırması sayısı Pazar araştırmalarının güncellenme sıklığı
22
Ağaç ve Orman Ürünleri Strateji Haritası İS1
Sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla İS2
İS3
Alt-sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla
İhracat kapasitesini geliştir
PD1
PD2
Hedef pazarlarda rekabetçi gücü artırarak Pazar payını artır
KB1
ÜRETİM Kaliteli hammadde kaynağının yeterliliğini ve izlenebilirliğini sağla
KB2
Makina parkının yeni teknolojiyle modernizasyonu ile üretim kalitesini artır
KB3
Kalite ve çevre standartlarına uygun üretimi yaygınlaştır
KB5
KB6
PAZARLAMA ve SATIŞ Başta mobilya sektörü olmak üzere düşük fiyatlı ürünlerden, özgün tasarımlı, katma değeri yüksek, markalı ürün portfoyüne geç Uluslararası pazarlardaki satış ağı ve tanıtım faaliyetlerini artır
KB7
ÜRÜN GELİŞTİRME Yeni teknolojilerin kullanımı için ARGE çalışmalarını özendir
KB8
Test, analiz ve kalite kontrol laboratuvarlarını yaygınlaştır, akreditasyon sistemini kur
Hedef pazarlarda bilinirliği artır
KB9
LOJİSTİK
Nakliye sorununu aşmak için demiryolu ağını ve denizyolu taşımacılığını geliştir
KB10
HİZMETLER
Mobilya sektöründe teslimat, ürün değiştirme ve montaj işlerini yapan teşkilatlanma ve servis hizmetlerini sun
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
KB4
Alt sektörler özelinde yan sanayii geliştir
MEVZUAT
KB12 Teşvik sistemini (ürün geliştirme, pazarlama /satış ve istihdam teşvikleri) sektörün rekabetçi gücünü gözeterek, AB ve DTÖ kuralları çerçevesinde yapılandır
KB11
BİLGİ ALTYAPISI
İNSAN KAYNAKLARI KB13
Nitelikli işçi, teknik eleman ve mühendis istihdamını artır, Yeterli ve yetenekli satış elemanları yetiştir, çoklu dil spektleri sağla
Uygun koşullarda finansman desteği sağla
KB14
Dış pazarlara yönelik sektör bilgi ve istatistik altyapısını kur
KURUMLAR ARASI İŞBİRLİĞİ KB15
Marka ve ürün geliştirmeyi destekleyen yeni kurum teşkilatmalarını oluştur 23
Stratejik Performans Göstergelerinin Belirlenmesi (Ölçütler)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Stratejik hedeflerimize ulaştığımızı gösterecek “Stratejik Performans Göstergeleri” oluşturulmuştur.
Stratejik Hedeflerin başarıldığını gösteren Ölçüt Listesi 24
Stratejik Performans Göstergeleri I) Ulaşılmak istenen ihracat sonuçları
Stratejik Hedefler İS1
Sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla
Ölçütler
Sektörün ihracat geliri ($) Dünya Ağaç ve Orman Ürünleri ihracatında Türkiye'nin payı (%) Sektörün toplam Türkiye ihracatı içindeki payı (%) İhracat miktarı (endeks) Yıllık ihracat artış oranı (%) İhracatın ithalatı karşılama oranı (%)
İS2 Kağıt ve Mamulleri ihracatı ($)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Alt-sektörlerde istikrarlı ihracat artışı sağla
Mobilyalar ihracatı ($)
Kağıt ve Mamulleri ihracatı (miktar endeks)
Ağaç ve Ağaç Mamulleri ihracatı ($)
Mobilyalar ihracatı (miktar endeks)
Odun dışı Orman Mamulleri ihracatı ($)
Ağaç ve Ağaç Mamulleri ihracatı (miktar endeks) Odun dışı Orman Mamulleri ihracatı (miktar endeks)
İS3
İhracat kapasitesini geliştir
Dünya Kağıt ve Mamulleri ihracatında Türkiye’nin payı (%) Dünya Mobilya ihracatında Türkiye’nin payı (%) Dünya Ağaç ve Ağaç Mamulleri ihracatında Türkiye’nin payı (%) Dünya Odun dışı Orman Mamulleri ihracatında Türkiye’nin payı (%)
Yeni (ilave) ihracatçı sayısı (#) 250 bin $ ve üzerinde ihracat yapan firma sayısı (#) İhracat yapan tesislerin toplam kapasitesi
25
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü 2023 İhracat Öngörüsü
2023 yılı ihracat öngörüsünün belirlenmesinde, Türkiye’nin sektörel bazda dünya ticaretinden aldığı pay üzerinden değerlendirme yürütülmüştür (artan / durağan / düşen pay skalası).
Dünya’da sektör ihracatı 2000-2008 döneminde 1,5 kat büyümüştür. 2023’te 2,2 katına çıkarak 1 Trilyon $ mertebesinde bir büyüklüğe ulaşacağı öngörülmektedir
2008 yılı itibariyle Türkiye’nin toplam ağaç ve orman ürünleri ihracatı (gemi hariç) 2,95 milyar $ olup, dünya ilgili sektör ihracatındaki payı 2000-2008 döneminde 4 katına çıkarak %0,67 düzeyine ulaşmıştır.
Türkiye Sektör İhracatının Dünya Payındaki Değişim Senaryoları
1,25 1,00 0,75
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Artan Senaryo Durağan
15 yıl sonra 15 yıl sonra Sektör Sektörün 0,67 İhracatının 2008 değeri İhracat Dünya Payı korunursa Büyüklüğü %
Düşen Senaryo
0,50 0,40 0,30
Milyar Dolar
12,5 – 13,5 10,0 – 11,0 7,5 – 8,0 6,7 – 7,0 5,0 – 5,5 4,0 – 4,5 3,0 – 3,5
15 yıl sonra Sektörün Mutlak Artışı Milyar Dolar
+ ~10 + ~7 + ~5 + ~4 + ~2 + ~1 0
26
Projenin Temel Çıktıları: 2023 Ağaç ve Orman Ürünleri İhracat Öngörüsü
2023 VİZYONU: Rakiplerin Önüne Geçerek, Sürdürülebilir İhracat Büyümesi Sağlamak Sektörel ihracat büyüklüğünde gelecek iddiası - Milyar $ 11,9% Yıllık Ortalama Büyüme Oranı
İhracat Milyar $
(2008-2023)
3,0
2,6*
2008
2009
(Dünya 2023 öngörüsü 1 Trilyon $)
13,7%
16,0
Yıllık Ortalama Büyüme Oranı
X6
(2009-2023)
2023
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
(*) SITC-bazlı TUİK açıklaması
Sektörün 2008-2023 büyümesi, dünya ticaretindeki payını 2,3 katına çıkartacağı iddiasını taşımaktadır 3
Dünya ilgili sektör ticareti içinde Türkiye’nin payı %
% 1,60
2 1
% 0,67
x 2,3
0
2008
2023 27
Projenin Temel Çıktıları: Yıllık Ortalama Büyüme Oranları (CAGR - %) 16.000
11,9%
Yıllık Ortalama Büyüme Oranları (CAGR - %)
19,7%
28,2%
13,3%
116
404
1990
2000
2.952 2008
Milyon $
2023
Türkiye Sektör ihracatı, 1990’dan 2008’e (geçmiş 18 yılda) mutlak 2,8 Milyar $ artış gerçekleştirmiştir.
Yıllık Ortalama Büyüme Oranları (CAGR - %) 28,2
Toplam Dünya Ticareti Sektörün Dünya Ticaret
21,4
Türkiye’nin Toplam İhracatı Türkiye’nin Sektör İhracatı
13,3 8,0
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
6,8
12,5 9,3 5,7
2,4
1990-2000
2000-2008 Bu dönemde, ekonomi tarihinde daha önce görülmemiş şekide, Dünya geliri 2 kat, Dünya ticareti 2,5 kat artmıştır.
5,3
11,9
4,1
-58%
2008-2023 Bu dönemde, “Gelişmekte olan” ülkelerin etkisinin artacağı ve rekabetin çok yüksek düzeyde olacağı öngörülmektedir.
Dünya Mal Ticareti yıllık ortalama Dünya Mal Ticareti yıllık ortalama artış oranı % 12,5 olmuştur. artış oranının % 5 düzeyinde olacağı öngörülmektedir. 28
Projenin Temel Çıktıları: 2023 Ağaç ve Orman Ürünleri İhracat Öngörüsü
Sektörel ihracat büyüklüğünde gelecek iddiası - Milyar $ SEKTÖR DÜNYA TĠCARETĠ (Milyar $)
TÜRKĠYE’nin SEKTÖR DÜNYA TĠCARETĠ ĠÇĠNDE PAYI (%)
464.8
507 *
735 *
1,000 *
0.67
0.89
1.20
1.60
12.6%
Yıllık Ortalama Büyüme Oranı %
11.9% 14.7%
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
16.0
8.8
8.6% İhracat Geliri Milyar $
4.5
3.0
2008
2013 Birinci 5 yıllık dönem
(*) Sektörlerin 2013-2018-2023 yılları Dünya ticareti büyüklük öngörüleri
2018 İkinci 5 yıllık dönem
2023 Üçüncü 5 yıllık dönem 29
Projenin Temel Çıktıları: Alt sektörler 2023 İhracat Öngörüsü
Ağaç ve Orman Ürünleri alt-sektörler bazında ihracat büyüklüğünde gelecek iddiası – Milyon $ 6.000
16.000
MOBİLYA SITC 82
Sektör 2023
7.000 1.000
1.000
1.000
ODUN VE KERESTE KAĞIT HAMURU MANTAR VE SITC 24 ve KULLANILMIŞ AHŞAPTAN EŞYA KAĞIT (MOBİLYA HARİÇ) SITC 25 SITC 63
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA SITC 64
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
+14% +26%
+39%
+10%
7.000
+5%
6.000
Milyon $
31
2008 2023
1.000
ODUN VE KERESTE SITC 24
7
1.000
KAĞIT HAMURU ve KULLANILMIŞ KAĞIT SITC 25
504
1.000
MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA (MOBİLYA HARİÇ) SITC 63
1.043
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA SITC 64
1.367
MOBİLYA SITC 82 30
Projenin Temel Çıktıları: Alt sektörler 2023 Kırılımı Öngörüsü
Sektörel ihracat içinde alt-sektör dağılımındaki değişim DÜNYA milyar $
ODUN VE KERESTE KAĞIT HAMURU ve KULLANILMIŞ KAĞIT
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA (MOBİLYA HARİÇ)
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA
TÜRKİYE milyon $
253
464
1.000
14,2%
11,2%
8,0%
9,5%
10,1%
13,0%
13,4%
9,0%
404 4,0%
2.952 16.000 1,0% 0,3% 6,3% 0,2% 6,3% 11,2% 17,1% 6,3%
14,0%
40,7%
39,1%
36,6%
24,1%
28,7%
33,0%
2000
2008
2023
KAĞIT HAMURU ve KULLANILMIŞ KAĞIT MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA (MOBİLYA HARİÇ)
43,8%
36,0%
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA
43,9% MOBİLYA
35,3%
ODUN VE KERESTE
46,3%
37,5% MOBİLYA
2000
2008
2023 31
Stratejik Performans Göstergeleri II) Küresel pazarlarda rekabet gücümüzü artırma unsurları Stratejik Hedefler PD1
Hedef pazarlarda rekabetçi gücü artırarak Pazar payını artır
PD2
Mevcut pazarlardaki pazar payı - ilk 20 ülke (%) Hedef pazarlardaki pazar payı - ilk 20 ülke (%)
Türk markalarına ilişkin algı endeksi (endeks)
Hedef pazarlarda bilinirliği artır
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ölçütler
Dünya ihracatında ilk 10'da olduğumuz ürün grubu sayısı (#) Avrupa ihracatında ilk 10'da olduğumuz ürün grubu sayısı (#)
Hedef Pazarlar 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15) 16) 17) 18) 19) 20)
Azerbaycan Suriye Irak İran Rusya Fransa Almanya Yunanistan Cezayir Güney Afrika Libya İngiltere Gürcistan Ürdün ABD Suudi Arabistan İsrail Romanya Kazakistan Bulgaristan
32
Stratejik Performans Göstergeleri III) Kritik başarı faktörleri – 1 / 7 (Üretim)
Stratejik Hedefler KB1
Kaliteli hammadde kaynağının yeterliliğini ve izlenebilirliğini sağla
KB2
Yeni dikilen ağaç sayısı (#) Toplam ağaç sayısı (#) Hammadde tedariğinde ithalata bağımlılık oranı (%) Toplam orman alanı içindeki verimli orman alanı miktarı (%)
Kurulu kapasite
Makina parkının yeni teknolojiyle modernizasyonu ile üretim kalitesini artır
KB3 Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ölçütler
Kapasite kullanım oranı (%) Fabrika ölçekli tesislerin sayısı (#) – atölye ölçeğinden fabrika ölçeğine geçiş Modern tesislerin kurulmasına ilişkin verilen teşvikler ($) Mevcut işletmelerin modernizasyon yatırımları ($)
ISO 9000 veya ISO 14000 belgeli işletme sayısı (#)
Kalite ve çevre standartlarına uygun üretimi yaygınlaştır KB4
Alt sektörler özelinde yan sanayii geliştir
TSE ürün belgeli parke üreten işletme sayısı (#) Sektör üretim kalite standartlarına uyum (% )
Yan sanayide belgeli üretim (%)
33
Stratejik Performans Göstergeleri III) Kritik başarı faktörleri – 2 / 7 (Satış ve Pazarlama) Stratejik Hedefler KB5
Başta mobilya sektörü olmak üzere düşük fiyatlı ürünlerden, özgün tasarımlı, katma değeri yüksek, markalı ürün portfoyüne geç
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
KB6
Uluslararası pazarlardaki satış ağı ve tanıtım faaliyetlerini artır
Ölçütler Tam mamullerin sektör ihracatı içindeki payı (%) Mobilya satış fiyatı ($/kg) Alınan patent sayısı (#) - tasarım
STA sayısı (#) Ticari Heyet sayısı (#) Alım Heyeti sayısı (#) Tercihli Ticaret Anlaşması Sayısı (#) Ulusal ve uluslararası sektörel fuar sayısı (#) Ülke masaları (#) Satış temsicilikleri (#) Perakende network sayısı (#) Toptancı network sayısı (#) Internet satış platformları (#) Düzenlenen semir, toplantı sayısı (#) Hedef pazarlara yönelik yürütülen tanıtım ve bilinçlendirme çalışmaları (#)
34
Stratejik Performans Göstergeleri III) Kritik başarı faktörleri – 3 / 7 (Ürün geliştirme) Stratejik Hedefler
Ölçütler
KB7
Yeni teknolojilerin kullanımı için ARGE çalışmalarını özendir
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
KB8
Sektöre verilen ARGE teşvikleri ($) Başvurusu yapılan ARGE projesi sayısı (#) ArGe harcamalarının toplam aktiflere oranı (%) Sektöre verilen ARGE teşviklerinin toplam ARGE teşvikleri içindeki payı (%) Sektöre ayrılan ARGE teşvik bütçesinin sektör tarafından kullanım oranı (%) Araştırma Enstitüsü’nün kurulması (uyum)
Bağımsız mobilya kalite kontrol ve mobilya enstitüsünün kurulması (uyum)
Test, analiz ve kalite kontrol laboratuvarlarını yaygınlaştır, akreditasyon sistemini kur
35
Stratejik Performans Göstergeleri III) Kritik başarı faktörleri – 4 / 7 (Lojistik) Stratejik Hedefler KB9
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Nakliye sorununu aşmak için demiryolu ağını ve denizyolu taşımacılığını geliştir
Ölçütler Lojistik maliyetleri ($)
36
Stratejik Performans Göstergeleri III) Kritik başarı faktörleri – 5 / 7 (Hizmetler) Stratejik Hedefler
Ölçütler
KB10
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Mobilya sektöründe teslimat, ürün değiştirme ve montaj işlerini yapan teşkilatlanma ve servis hizmetlerini sun
Hizmet kalitesi (endeks) – memmnuniyet anketi servis kırılımı
37
Stratejik Performans Göstergeleri III) Kritik başarı faktörleri – 6 / 7 (Mevzuat) Stratejik Hedefler KB11
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Teşvik sistemini (ürün geliştirme, pazarlama /satış ve istihdam teşvikleri) sektörün rekabetçi gücünü gözeterek, AB ve DTÖ kuralları çerçevesinde yapılandır
Ölçütler AB ülkelerinde tomruk ve endüstriyel odun hammaddesinin kaynağında uygulanan KDV oranının AB mevzuatına uyum çerçevesinde düşürülmesi (uyum)
Denetim mekanizmalarının oluşturulması (yüksek kalite standartlarının belirlenmesi ve etkin denetim) (uyum)
KDV iadesi işlemlerinin süresi (süre) Tasarım Tescil Kanunu’nun çıkarılması (uyum)
38
Stratejik Performans Göstergeleri III) Kritik başarı faktörleri – 7 / 7 (Temel Yetkinlikler) Stratejik Hedefler KB13
Nitelikli işçi, teknik eleman ve mühendis istihdamını artır, Yeterli ve yetenekli satış elemanları yetiştir, çoklu dil spektleri sağla
KB14
Dış pazarlara yönelik sektör bilgi ve istatistik altyapısını kur
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
KB15
Marka ve ürün geliştirmeyi destekleyen yeni kurum teşkilatmalarını oluştur
Ölçütler
İhracatçı şirketlerin teknik eleman ve mühendis istihdamı (#) İhracatçıların eğitim programlarına (mesleki, üretimde kalite, pazarlama,dil) katılımı (%) KOBİ'lerin ticaret geliştirme programlarına katılımı (%) Meslek okullarının programlarının yeni teknolojiler ile güncellenmesi ve uygulama ağırlıklı hale getirilmesi (uyum)
Sektör bilgi ve istatistik sisteminin geliştirilmesi (uyum) Hedef ülkelere yönelik hazırlanan pazar araştırması sayısı (#) Pazar araştırmalarının güncellenme sıklığı (#)
AB Çerçeve Programlarına Türk bilim insanları ve araştırma kuruluşlarının katılmı (#) Ortak hedef uyum toplantı sayısı (#) Üniversite – sanayi işbirliği ile geliştirilen ortak proje sayısı (#) AB fonlarından yararlanan proje sayısı (#) AB fonlarının kullanım oranı (%) Dünya Bankası fonlarının kullanım oranı (%) Mobilya sektöründe Küçük sanayi siteleri (KSS) ve organize sanayi bölgeleri (OSB) (#)
39
Sonraki Adımlar Sektör liderlik ekibi önderliğinde, ArGe yetkilileri ve TİM Strateji Ofisi koordinasyonu ile, belirlenen ölçütlerin rakamsal başarı değerlerinin ve açıklığı kapatacak girişim projelerinin belirlenmesi gerçekleştirilecektir. Stratejik Hedefler
Stratejik Hedef Sorumlu
Ölçütler
Ölçüt
Rakamsal Başarı Değerleri İlgili Açıklama Kuruluş
Referans Değer
Rakamsal Başarı Değeri
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Girişim Projeleri / Stratejik Aksiyonlar Stratejik proje / aksiyon / program
İlgili Kurum / Kuruluş
Bütçe
Başlangıç Tarihi
Bitiş Tarihi
Beklenen Çıktı
40
İçindekiler
Sunuş yazısı Yönetici Özeti Proje Raporu 1. Projenin Amacı 2. Metodoloji 3. Trendler ve Öngörüler 4. Sektör Strateji Haritası 5. Sektörün Finansal Büyüklüğü
6. Hedef Pazarlar Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
7. Sektör Performans Göstergeleri 8. Çalıştay / Katılımcı Bildirimleri 9. Katılımcılar Listesi
10. Faydanılan Kaynaklar 11. Stratejinin Yönetişimi
Kılavuz Tablo ve Veriler 41
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
1. Projenin Amacı
42
Çıkış noktası Özellikle son 10 yılda ihracatımızı istikrarlı şekilde artırarak birlikte çok önemli başarılara imza attık. Bugün ulaştığımız noktada “Sürdürülebilir Büyüme”yi temin ve İhracatçılarımızın küresel piyasada rekabetçiliklerinin artırılması için stratejik odaklanma, uyumlanma ve koordinasyona ihtiyaç duyulmaktadır. Strateji Uygulama Yetkinliğinin önemi
Sürdürülebilir Büyüme ve Uyumlanma
Kritik
Başarılar
Yüksek
Planlama
Orta
Az
Ġhracat Stratejisi (2004-2006) – DTM
Ölçeklenme 3 yılda ikiye katlanan ihracat sonuçları Yıllık ortalama %30 artıĢ
2000
IX. Kalkınma Planı ve Özel Ġhtisas Komisyon Raporu (2007-2013) – DPT DTM’nin Stratejik Planı (2009-2013)
2003-2004
8 yılda 5 katına çıkan ihracat sonuçları %21 kümülatif yıllık ort. büyüme oranı TURQUALITY giriĢimi Ġhracatı etkileyen bürokratik engeller envanteri Kümelenme Politikası Pazara giriĢ eylem planları DıĢ Ticaret organizasyonları Fuar teĢvikleri Yazılım envaneteri Girdi maliyetlerinin analizi Ġhracat Stratejik Plan Portali
Katma değeri artır Teknoloji sahibi ol
Ürün ve pazarlarını çeĢitlendir
2009
2006-2007
Krizden önce
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
500 milyar $ ihracat gelirine ulaĢ
>>>
2023
Bu ilk adım, bir Stratejik Plan çalışması değil, stratejinin uygulamaya aktarılması olarak tanımlanan “Uygulama Çerçevesinin ve Performans Programı”nın oluşturulmasını, Türk ihracatının önderlerinin gelecek düşüncelerini basit, kolay anlatılabilir, ölçülebilir ve dolayısıyla da yönetilebilir hale gelmesini sağlamıştır.
Krizden sonra
Hazırlanan Performans Programı'nın en önemli yanı sahiplenme, sürekli takip ve gözden geçirmeyi zorunlu kılmasıdır. Başta dış faktörler olmak üzere, son derece dinamik olan iç ve dış gelişmeler performansın takibinin, varsayımların, öngörülen proje ve programların güncellenmesini ve revizyonunu daha da önemli bir noktaya taşımaktadır.
1. adım
2. adım
Ülke
Sektörler
Stratejik Yönlenmenin netleştirilmesi
Önümüzdeki döneme ilişkin öngörüler ve zorluklar neler ? Güçlü, Zayıf Yönlerimiz ile Fırsat ve Tehditlere ilişkin geçmişte yapılan çalışmalar üzerinde revizyon ihtiyaçları neler ? İhracatın önündeki engeller neler ?
Strateji Haritası’nın inşası
Geçmişte yapılan stratejik plan çalışmalarını nasıl bütünleştirebiliriz ? Odak alanlarımız ışığında mutlak başarmamız gereken Stratejik Hedeflerimizin nelerdir ? Sorumluluk ve sahiplenmeyi nasıl temin edebiliriz ?
Performans Programının oluşturulması
Stratejik Hedeflerimizin başarısını nasıl ölçülebilir ve yönetilebilir kılabiliriz ? Her bir ölçütün rakamsal başarı seviyeleri ve bizi başarıya ulaşaştıracak girişim projeleri hangileridir ? Strateji yönetimi yapısı nasıl olmalı?
43
Türkiye’nin İhracat Vizyonu
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Türkiye’nin ihracat stratejisi çeşitli kurumların stratejik plan ve dokümanlarında ifade edilmiştir. Bugüne kadar başta DPT tarafından hazırlanan IX. Kalkınma Planı, Dış Ticaret Özel İhtisas Komisyon Raporu, DTM Stratejik Planı ve DTM tarafından hazırlanan İhracat Stratejik Planı olmak üzere, ihracat stratejisine yönelik çeşitli kurumlar tarafından kapsamlı çalışmalar yapılmıştır. Proje kapsamında ihracat stratejisine yönelik yapılan ilgili çalışmalar biraraya getirilmek suretiyle, diğer paydaşların da katılımıyla netleştirilme çalışması yürütülmüştür. 1.
Ġhracatın mal bileĢeninin katma değeri yüksek ürünlerden oluĢmasının sağlanması
2.
Ġhracatın ithalata bağımlılığının sektörel ve makro bazda azaltılması
3.
Yatırımcıların önündeki tüm engellerin kaldırılması ve yatırımı özendirici tedbirlerin alınması
4.
Kaliteli Türk ürünlerinin müĢteri odaklı ve dinamik tekniklerle tanıtım ve pazarlamasının sağlanması
5.
Bürokrasinin Azaltılması ve Denetim Etkinliği’nin sağlanması
6.
AB teknik mevzuatına uyum çalıĢmalarının tamamlanması ve AB dıĢı ülkelerle ticaretimizdeki teknik engellerin asgariye indiri lmesi için imkanların değerlendirilmesi
1.
Ülke genelinde dıĢ ticaret kültürünü ve bilincini yaygınlaĢtırmak
2.
Kurumsal geliĢimi sürekli kılmak
3.
Sürdürülebilir ihracat artıĢını sağlamak
4.
Üretimi teĢvik edecek ve ekonomiye yönelik zarar ve tehditleri önleyecek ithalat politikaları geliĢtirmek
5.
Kaliteli ve güvenli ürün arzını sağlayacak politikalar geliĢtirmek
6.
DıĢ ticareti kolaylaĢtırıcı politikalar oluĢturmak, yurtdıĢı müteahhitlik ile teknik müĢavirlik hizmetlerini geliĢtirmek
1.
Kaliteli Türk ürünlerinin, baĢta hedef ülkeler olmak üzere, dıĢ pazarlarda müĢteri odaklı ve dinamik tekniklerle tanıtım ve p azarlamasını sağlamak.
2.
Ġhracata iliĢkin her türlü bilginin eĢgüdüm içinde, güncel, etkileĢimli ve küresel standartlara uygun olarak kullanımını sağl amak ve Türkiye’nin ihracat potansiyelinin tanıtılması için gerekli altyapıyı oluĢturmak.
3.
Sektörel öncelikler de dikkate alınarak, ihracatçılara uluslar arası rekabetçi f iyatlardan girdi temin etmek, üretim ve ihrac at aĢamasında yeterli ve etkin destek sağlayacak mekanizmaları geliĢtirmek.
4.
Ġkili ve çok taraf lı ticari iliĢkiler kapsamında, ihracatçıların pazara giriĢ olanaklarını geliĢtirmek ve mevcut Pazar paylarını arttırmak.
5.
Ġhracatın geliĢtirilmesi ve önündeki engellerin kaldırılması amacıyla kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluĢları arasında koordinasyonu sağlayacak yapı ve iĢleyiĢleri geliĢtirmek
Ülke seviyesindekli dönüşüm, bugünden yarına gerçekleşmeyecek, uzun bir yol olmakla birlikte, değişimi şekillendirecek stratejilerin çerçevesini doğru olşuturduğumuz takdirde, önemli bir mesafe kat etmiş olacağız. Performans Programı, 5’er yıllık üç vizyon döneminin ilk beş yılı olan 2009-2013 dönemine odaklanmış ve aynı zamanda da önemli temel ölçütler için 2018 ve 2023 başarı seviyeleri de belirlenmiştir.
44
Türkiye İhracat Stratejisi Uygulama Modeli Ulusal ölçekte strateji yönetimi bir değişim programıdır, uzun soluklu bir yola çıkılmaktadır. İşte bu nedenle, yolculuğun ilk beş yılı olan 2009 – 2013 dönemi çok kritik bir dönemdir. Bu dönemin performansının en etkin ve dinamik bir şekilde yönetilmesi, stratejik ana hatlarda ilgili paydaş kuruluşlarda farkındalığının artırılabilmesi ve en üst düzeyde işbirliğinin sağlanabilmesi performans modelinin başarısı için çok önemlidir.
İhracata ilişkin Stratejik Hedeflerimiz – Önceliklerimiz, bir üst model ile yapısallaştırılmış ve tanımlanmıştır. Strateji Haritası ve Performans Modeli, “İhracat sonuçları”, “İhracatçılar”, “Süreçler” ve “Temel Yetkinlikler” olmak üzere dört perspektiften oluşmaktadır. İlk iki perspektif ulaşılması hedeflenen stratejik hedefleri, alttaki iki perspektif ise amaçlanan çıktılara ulaşmamızı sağlayacak öncelikleri gösteren stratejik hedeflerden oluşmaktadır. Bütün bunların çatısında ise, Türkiye’nin Kalkınma Planı yer almaktadır. SÜRDÜRÜLEBĠLĠR BÜYÜME REKABETÇĠ GÜCÜ ARTIR
ĠSTĠHDAMI ARTIR
BÖLGESEL GELĠġĠMĠ TEMĠN ET
2009-2013 İHRACAT VİZYONU: tüm süreçlerinde Yenilikçilik (inovasyon) ile rekabet ederek, mevcut ve hedef pazarlarda istikrarlı Pazar payı artışı sağlamak ve asıl değişimi sağlayacak alanlara yatırım yapmak için hızla gerekli kaynak yaratmak. ĠHRACAT SONUÇLARI
MEVCUT PAZARLAR
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
TEMEL YETKĠNLĠKLER
ĠHRACAT KAPASĠTESĠ
PAYDAġLARA VAAD
ĠHRACATÇILAR
SÜREÇLER
HEDEF PAZARLAR
ĠHRACATÇILARIN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ
ÜLKE KONUMLAMASI
ĠNSAN
SÜREÇLER
TEKNOLOJĠK GELĠġĠM ve ALTYAPI
YASAL ÜSTYAPI
BĠLGĠ
ORGANĠZASYON
TEMEL YETKĠNLĠKLER
45
Türkiye İhracatı Strateji Haritası 2009-2013
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Strateji Haritası, vizyonumuza ulaşmak için belirlediğimiz oyun planımızı, bütünsellik içinde birbirlerine sebep sonuç ilişkileriyle bağlı olarak tek bir sayfada tanımlamaktadır. 2009-2013 dönemi “Türkiye İhracat Strateji Haritası” vizyonumuzun önceliklerini ortaya koyan 18 Stratejik Hedef ve 74 Ölçüt’ten oluşmaktadır.
46
Türkiye İhracat Stratejisi Türkiye’nin Kalkınma Planı’na ve ekonomik büyümesine Dış Ticaret açısından “rekabetçi gücü, istihdamı artırmak ve bölgesel gelişime katkıda bulunmak üzere; Devlet Bakanlığı, DTM ve TİM aracılığı ile; knowhow geliştirmiş, teknolojik dönüşümü tamamlamış, üretim teknolojilerine hakim şekilde; belirlenmiş alanlarda liderlik pozisyonuna gelerek 2023 yılında İhracat gelirini 500 milyar $’a çıkarmayı amaçlanmaktadır. Dünya ekonomisi ve ticaretinin daraldığı, dolayısı ile talebin azaldığı ve fiyatların düştüğü ilk olarak odaklanılan 2009-2013 döneminde yıllık %12 ihracat büyümesi sağlamak rakiplerden pazar payı almak anlamına gelmektedir. Stratejinin ilk beş yılı, tüm süreçlerinde Yenilikçilik (inovasyon) ile rekabet ederek, mevcut ve hedef pazarlarda istikrarlı pazar payı artışı sağlamak ve asıl değişimi sağlayacak alanlara yatırım yapmak için hızla gerekli kaynak yaratmak için son derece kritik bir dönemdir: Amacımız, mevcut pazarlara yaptığımız satışların ilgili ülke ithalatları içinde aldıkları payların artırılmasıyla halihazırda faaliyet göstermekte olduğumuz pazarlarda pozisyonumuzu güçlendirmek ve dünyadaki ekonomik gelişmeler ve trendler ışığında yüksek büyüme potansiyeli arz eden ve ithalat artışı öngörülen hedef ülkelere yaptığımız satışları ve hedef ülkelerdeki pazar paylarımızı artırmaktır. İstikrarlı ihracat artışı için arzın sürekliliğin sağlanması çok önemlidir. Bu kapsamda, mevcut ihracatçıların kapasitelerinin artırılması, yeni ihracat kapasitelerinin ve ihracatçı şirketlerin oluşturulması hedeflenmektedir.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
İhracat stratejimizin temel hedefi Liderlik, Bilim-Teknoloji ve Inovasyon vurgusu ile Türk ihracatçılarının küresel alanda rekabetçiliklerini artırmak ve geleneksel sektörlerde sahip olduğumuz bilgi ve birikimi, teknoloji ve yetkinliklerin geliştirilmesi, sektörel yenilikçilik, ve önderlik ile dönüştürerek fırsata çevirmektir. İhracatçılarımızın satışlarını daha etkin şekilde artırabilmeleri için, üç temel odaklanma alanı ülke konumlanması, teknolojik gelişim, altyapı ve mevzuat düzenlemeleri kritik süreçler olarak belirginleşmektedir. Bu kapsamda, Güçlendirilmiş Türkiye İmajı’nın kaldıraç olarak kullanılması, ülkeye yabancı sermayenin çekilmesi, teknolojik dönüşüm içim ArGe ve altyapı yatırımlarının artırılması; bürokratik işlemlerin, teşvik mekanizmalarının ve ticaret anlaşmalarının iyileştirilmesi ile birlikte, çeşitlendirilmiş finansal modellerle destek sağlamak da çok önemlidir. Tüm bu yapının çalışabilmesi için, insan-bilgi-organizasyon-ilişki faktörlerimizi ve yetkinliklerimizi azami ölçüde etkinleştirmeliyiz: kamu kuruluşları, özel sektör ve üniversiteler arasındaki koordinasyonu artırmalı, genç ve dinamik işgücünü nitelikli, verimliliği yüksek insan kaynağına dönüştürmeli, teknik bilgi birikiminin Türkiye’ye getirilmesi için kilit ortaklıkları kurmalı ve doğru bilgiye hızlı ulaşımı temin etmeliyiz. 47
Türkiye İhracat Strateji Haritası (2009-2013) SÜRDÜRÜLEBĠLĠR BÜYÜME ÜLKE EKONOMĠSĠNE KATKI
ĠS-0
REKABET GÜCÜNÜ
ĠSTĠHDAMI
BÖLGESEL GELĠġĠMĠ
ĠHRACATIN EKONOMĠK KALKINMA ĠÇĠNDEKĠ YERĠ VE EKONOMĠYE KATMA DEĞER ARTIR ARTIR TEMĠN ET
ĠHRACATÇILAR
ĠHRACAT SONUÇLARI
ĠS-1
ĠSTĠKRARLI ĠHRACAT ARTIġI ĠS-2
Mevcut pazar paylarını artır
ĠS-3Yüksek büyüme potansiyeli olan hedef ĠS-4
pazarlara ulaĢ ve pazar payını artır
Ġ-1
Ġ-2
Ġhracatçıların küresel alanda rekabetçiliklerini Sektörel Liderlik, Bilim-Teknoloji ve Ġnovasyon ile artır
“TÜRKĠYE”NĠN KONUMLANMASI
TEMEL YETKĠNLĠKLER
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SÜREÇLER
S-1
Ġhracata yönelik yabancı sermayeyi ve yatırımcıyı ülkeye çek
TY-1
DüĢük nitelikliden yüksek verimli ve nitelikli insan sermayesine geç
Ġhracatçıların ihtiyaçlarına zamanında ve etkin çözüm sağla
TEKNOLOJĠK GELĠġĠM ve ALTYAPI S-3
Türk markalarının bilinirliğini artır S-2
Ġhracatçı sayısını ve ihracat kapasitesini geliĢtir
Ġnovasyon - ARGE yatırımlarını ve uygulamalarını özendir
S-4 Ġhracat için altyapı açığını dengele
ve çevreye iliĢkin yükümlülüklere uyumlan
TY-2
Doğru bilgiye ve pazar istihbaratına hızlı ulaĢımı temin et
MEVZUAT ve DÜZENLEMELER S-5
Ġkili ve çoklu ticaret iĢbirliklerini güçlendir
S-6
Mevzuat ve yasal düzenlemeleri etkinleĢtir
S-7
Finansal enstrümanların ve ticaret destek araçlarının etkin ve verimli kullanımını temin et
TY-3
Kamu – Özel sektör – STK’lar – Üniversite iliĢkilerini uyumlandır
TY-4
Etkin strateji yönetimini (governance) temin et
48
II. Adım Sektörel Kırılım Projesi İkinci adım olarak Ekim 2009 - Mart 2010 tarihleri arasında, "2023 Türkiye İhracat Stratejisinin Sektörel Kırılım Projesi"ni yürütmüş bulunmaktayız. 2. adım
2009
Türkiye’nin Ġhracat Strateji Haritası
Eylül
Sektörler
Sektörlerin Ġhracat Strateji Haritası
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar Yaş Meyve ve Sebze Meyve Sebze Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri Fındık ve Mamulleri Zeytin ve Zeytinyağı Tütün Kesme Çiçek Su Ürünleri ve Hayvansal Mamulleri Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri
MADEN Madencilik Ürünleri
SANAYĠ
Tekstil ve Hammaddeleri Deri ve Deri Mamulleri Halı Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Hazırgiyim ve Konfeksiyon Taşıt Araçları ve Yan Sanayi Elektrik - Elektronik
Makine ve Aksamları Demir ve Demir Dışı Metaller Demir Çelik Ürünleri Çimento ve Toprak Ürünleri Değerli Maden ve Mücevherat
Geçmiş 15 yılda dünya ticareti ve sektörel büyüme nasıl gelişmiştir ?.. Önümüzdeki 15 yılda sektörel büyüme projeksiyonları nasıl olacaktır ? Hedef ülkeler hangileridir ?
Sektörel 2023 ihracat tahminleri
Türkiye‘nin sektörel bazda 2023 İhracat gelir tahmini nedir? Alt-sektörlerin 2023 İhracat gelir tahmini nedir?
Sektörel kritik başarı faktörleri
Sektörel bazda müşteri beklentileri ve rekabette farklılaşma unsurları nelerdir ?.. Küresel alanda rekabetçi gücümüzü nasıl artırırız? Sektörel bazda mükemmelleşmemiz gereken kritik iş süreçleri hangileridir ? Sektörel bazda geliştirmemiz gereken temel yetkinlikler nelerdir ?
Sektörlerin, 2023 büyüklüğü ve 2013, 2018 dönemsel ihracat hedefleri ile ilgili kritik başarı faktörlerini belirlemek ve Yol Haritası oluşturmak amacıyla gerçekleştirilen Çalıştaylar proje sürecinin en önemli halkalarından biridir. 1. hafta
2. hafta
1
3. hafta
2
Ön-hazırlık
4. hafta
ÖN – HAZIRLIK (TİM tarafından)
TARIM
Varsayımlar ve Öngörüler
1
………………………………
2
………………………………
Ramazan Bayramı
Ülke
Ekim
2010 Kasım EĢ zamanlı 2 ekip
3
………………………………
4
………………………………
3-haftada-bir 2 ÇalıĢtay
Aralık
Ocak
Şubat
Kurban Bayramı
1. adım
23 sektörün stratejik öncelikleri ve ölçütlerinin belirlendiği proje, son derece zorlu bir işplanı ile gerçekleştirilmiştir. Çalıştaylar, 13 ana sektör gruplamasına göre organize edilmiştir.
5
………………………………
6
………………………………
Aynı anda 4 Sektörel Grup
7
………………………………
8
………………………………
9
………………………………
10
………………………………
11
………………………………
12
………………………………
MAKRO BÜTÜNLEME
Projenin temel çıktısı Sektör Strateji Haritası ve performans Ölçütleridir.
5. hafta
3
4
Raporlama ÇalıĢtay
Liderlik Toplantısı
23 Sektör Performans Çerçevesi Sektörel Strateji Haritası ve Ölçütler
49
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
2. Metodoloji
50
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Metodolojik Yaklaşım Dünyaca kanıtlanmış bir metodoloji sektörel ölçekte, ülke ve sektör şartlarına adapte ederek kullanılmıştır.
Proje Raporlamasını takiben, sektör liderlik ekibi, ArGe yetkilileri ve TİM Strateji Ofisi koordinasyonu ile, belirlenen ölçütlerin rakamsal başarı değerlerlerinin belirlenmesi gerçekleştirilecektir.
Liderlik Çalıştaylarında, sektör Strateji Haritası taslağını şekillendirmek üzere, mümkün olduğunca çok unsuru netleştirerek sürece girdi sağlamak amaçlanmıştır.
Bu projede, sektör genelinde yaratılabilecek sinerjilere odaklanılmıştır, asıl başarı ve farkılılaşma şirket düzleminde gerçekleşecektir.
51
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
3. Trendler ve Öngörüler
52
Küresel ve Sektörel Öngörüler
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Nisan-Ağustos 2009 tarihleri arasında yürütülen ilk adıma paralel olarak, Dr. Can Fuat Gürlesel tarafından Türkiye’nin İhracat Stratejisi İçin Küresel ve Sektörel Öngörüler 2023 çalışması yapılmıştır. Çalışmanın temel çıktıları dünya ekonomisi, dünya ticareti, dünya ihracat pazarları ve sektörler için 2023 yılına kadar olan döneme ilişkin hazırlanan sayısal öngörülerdir. Öngörüler oluşturulurken, ağırlıklı olarak kriz sonrası hazırlanan ve uzun dönemli varsayımları, eğilimleri ve tahminleri ortaya koyan uluslararası kaynaklardan yararlanılmıştır. Küresel kriz öncesi hazırlanan çalışmaların varsayımları, eğilimleri ve tahminleri krizin etkileri göz önüne alınarak değerlendirilmiştir. Çok farklı ve çok sayıda kaynağın çıktıları arasında azami uyum sağlayanlar öncelikle kullanılmıştır. Öngörüler hazırlanırken, geçmiş dönemde oluşan eğlimler ve sayısal veriler ile 2023 yılına kadar oluşacak ana eğilimler kullanılmış, bunlara bağlı varsayımlar oluşturulmuş ve sayısal öngörüler hazırlanmıştır. Sayısal öngörüler ekonometrik bir çalışma veya sayısal bir standart model ile değil, eğilimlere ve varsayımlara dayalı yaklaşımlar yöntemi ile hazırlanmıştır. Kullanılan eğilimler ve varsayımlarla sayısal öngörüler arasında kuvvetli ve yüksek bir ilişki bulunmaktadır.
Türkiye’nin ihracat stratejilerinin hazırlanmasında en önemli belirleyici, küresel ölçekte 2023 yılına kadar ortaya çıkacak ekonomik, ticari ve sektörel eğilimler olacaktır. Temel amaç, strateji çalışmalarında genel ve sektörel hedefler belirlenirken ihtiyaç duyulan bilgi alt yapısının oluşturulmasıdır. İkinci adımdaki projemizdeki çalışmalarda, dünya ticareti ve ekonomisi büyüklük öngörüleri ile ilgili yürütülen 3 senaryo içinden, TİM yönetimi tarafından onaylanan Referans Senaryo temel alınmıştır.
53
2023 Dünya ve Sektör Öngörüleri
Dünya ekonomisi büyüme varsayımları
Dünya ticareti büyüme öngörüsü Dünya ticareti sektörel dağılımı
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Sektörel öngörüler
54
Dünya Ekonomisi ve Ticaretinde Hızlı Genişleme Döneminin Temel Koşulları 2000 – 2008
ABD gevşek para politikası, dünya genelinde bol ve ucuz dolar likiditesi; Gelişmiş ülkelerin (özellikle ABD) hane halkı tüketiminde hızlı genişleme ve borçlanma;
Gelişmiş ülkelerin iç talebi ve ithalatında, gelişen ülkelerin ihracatında hızlı artışlar;
Finansman olanaklarında genişleme ve finansal kaldıraç oranında
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
artışlar;
Sınır ötesi sermaye hareketlerinde hızlı genişleme; 2005 sonrası dünya ticaretinde serbestleşme; Mali varlıkların değerinde şişme ve Aşırı servet etkisi, Enerji, emtia, gıda, metal fiyatlarında aşırı şişme ve servet etkisi; Doğrudan sermaye yatırımlarında hızlı genişleme ve ticaret etkisi; 55
Dünya Ekonomisi ve Ticaretinde Büyüme 1980-2007
DÖNEMLER
DÜNYA BÜYÜME % YILLIK ORTALAMA
ĠHRACAT MĠKTAR BÜYÜME % YILLIK ORTALAMA
ĠHRACAT DEĞER BÜYÜME % YILLIK ORTALAMA
1990-1995
1.8
6.3
9.6
1995-2000
3.3
8.2
5.0
2000-2005
2.8
5.4
12.6
2005-2007
3.5
7.5
16.6 % 16,6
18,0 16,0 14,0
ĠHRACAT DEĞER BÜYÜME % YILLIK ORTALAMA
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
12,0 10,0
% 7,5
8,0 6,0
% 3,5
4,0
ĠHRACAT MĠKTAR BÜYÜME % YILLIK ORTALAMA DÜNYA BÜYÜME % YILLIK ORTALAMA
2,0 0,0 -2,0
1980-1985
1985-1990
1990-1995
1995-2000
2000-2005
2005-2007 56
Dünya Ekonomisi ve Ticaretinde Büyüme 1980-2007
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
DÜNYA GELĠR 31.583 32.854 36.931 41.546 44.881 48.436 54.312 60.690 MĠLYAR $
DÜNYA MAL TĠCARETĠ MĠLYAR $
6.191 6.492 7.585 9.220 10.475 12.113 13.883 15.875
70,0
60,7
60,0
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
50,0 40,0
DÜNYA GELĠR Trilyon $ 30,0
31,5
20,0
DÜNYA MAL TĠCARETĠ Trilyon $
10,0
15,9
6,2
0,0
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008 57
Dünya Ekonomisi Büyüme Öngörüleri 2023
! ! !
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
! ! !
! !
Ülkelerde daha dengeli iç tüketim ve ihracat artışına dayalı büyüme (aşırı ihracata dayalı büyümeden uzaklaşma); Gelişmiş ülkelerde tasarruf, gelişen ülkelerde tüketim eğiliminde artış;
Finansman olanaklarında ve sermaye hareketlerinde istikrarlı daha sınırlı genişleme; Varlık ve emtia fiyatlarında daha istikrarlı artış ve sınırlı servet etkisi;
Piyasalarda düzenleme ve gözetim otoritelerinin güçlenmesi; Çok taraflı serbestleşme hızı azalacak ve ticaretteki genişletici etkisi sınırlanacak;
Dolar ile diğer para birimleri arasında daha istikrarlı bir dalgalanma olacak ve dolar aşırı değer kaybetmeyecek; Güney-güney (gelişen ülkeler arası) ticaretinin dünya ticareti içindeki payı artmaya devam edecek. 58
Dünya Ekonomisi Büyüme Oranları - 2009-2023 Dönemi İçin Öngörüler
SENARYOLAR
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
DÜNYA
REFERANS SENARYO
GELĠġMĠġ ÜLKELER
GELĠġEN ÜLKELER
2009-2013
2014-2018
2019-2023
YILLIK ORTALAMA BÜYÜME %
YILLIK ORTALAMA BÜYÜME %
YILLIK ORTALAMA BÜYÜME %
3.5
3.4
2.3
2.2
5.8
5.3
2.1 (2010-2013: 3.0)
0.8 (2010-2013: 2.0)
4.7 (2010-2013: 5.0)
59
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Dünya Ekonomisi Gelir Büyüklükleri Öngörüler 2009-2023 milyar dolar (cari fiyatlarla, yıllık yüzde 2 dolar cinsi gelir deflatörü öngörülmüştür) YILLAR
DÜNYA
GELĠġMĠġ ÜLKELER
GELĠġEN ÜLKELER
2008
60.690
2009
54.864
38.018
16.846
2010
57.113
39.159
17.974
2011
60.082
40.764
19.325
2012
63.313
42.517
20.796
2013
66.859
44.388
22.471
2014
70.570
46.297
24.273
2015
74.479
48.288
26.191
2016
78.598
50.364
28.234
2017
82.938
52.530
30.408
2018
87.507
54.788
32.719
2019
92.262
57.089
35.173
2020
97.262
59.486
37.773
2021
102.518
61.985
40.533
2022
108.041
64.589
43.452
2023
113.838
67.301
46.537 60
Dünya Ekonomisi Gelir Büyüklükleri Öngörüler 2009-2023 trilyon dolar (cari fiyatlarla, yıllık yüzde 2 dolar cinsi gelir deflatörü öngörülmüştür)
120,0
100,0
80,0
54,8
57,1
60,0
63,3
60,0
16,8
18,0
19,3
20,8
66,9
22,5
70,5
24,3
74,5
26,2
78,6
28,2
82,9
30,4
87,5
32,7
92,3
35,2
97,3
37,8
102,5
40,5
108,0
43,5
40,0
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
20,0
38,0
39,2
40,7
42,5
44,4
46,3
48,3
50,4
52,5
54,8
57,1
59,5
62,0
64,5
113,8
46,5
67,3
DÜNYA
GELİŞEN ülkeler
GELİŞMİŞ ülkeler
0,0 2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
61
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Dünya Ticareti Öngörüleri - 2009-2023 Trilyon Dolar Cari Fiyatlarla
YILLAR
TRĠLYON DOLAR
2008
15,8
2009
12.0
2010
13.1
2011
14.0
2012
14.9
2013
16.1
2014
17.4
2015
18.8
2016
20.4
2017
22.0
2018
23.7
2019
25.6
2020
27.5
2021
29.6
2022
31.9
2023
34.3 62
Dünya Ticareti Öngörüleri - 2008-2023 Milyar Dolar Cari Fiyatlarla
40,0
34,300 35,0
30,0
23,700
25,0
20,0
16,100
15,800
15,0
10,0
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
5,0
0,0
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
63
Türkiye’nin Genel İhracat Senaryoları ve Öngörüler 2023
TĠCARET SENARYOLARI 1 TEMEL SENARYO
TÜRKĠYE’NĠN DÜNYA TĠCARETĠ ĠÇĠNDE PAYI ĠÇĠN SENARYOLAR MEVCUT PAY % 0.83 ĠLE
500
2023
133.7
197.0
284.4
7.7
161.1
237.4
342.6
9.2
3
% 1.20 PAY ĠLE
193.3
284.9
411.1
10.6
1.00
1.25
1.46
12.2
500
TÜRKĠYE’NĠN DÜNYA TĠCARETĠ ĠÇĠNDE PAYI
Türkiye 2023 İhracat Hedefi - 500 Milyar Dolar Yıllık Ort. Büyüme Oranı: % 12,2
296
300
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
2018
% 1,00 PAY ĠLE
400
200
2013
2009-2023 YILLIK ORTALAMA ĠHRACAT ARTIġI %
2
500 MĠLYAR DOLAR HEDEFĠ ĠÇĠN PAY % 600
TÜRKĠYE ĠHRACATI Milyar Dolar
411
% 1,2
Senaryo - 3
343
% 1,0
Senaryo - 2
% 0,8
Senaryo - 1
284
161
% 1,46
2008 Pazar payı
100
100 0
2009
2013
2018
2023
% 1,00
% 1,25
% 1,46
Türkiye’nin 500 Milyar $ hedefi için Dünya Ticareti İçindeki Payı - % 64
Dünya Ekonomisi ve Ticareti Büyüme Trendleri (2000-2009) ve Gelecek Öngörüleri 2023
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ana Unsurlar
Geçtiğimiz 10 yıl
Önümüzdeki 15 yıl
1
Gelişmiş Ülkelerde İç Talep
Hızlı Genişleme
Sınırlı Genişleme
2
Gelişen Ülkelerde İç Talep
Genişleme
Göreceli Hızlı Genişleme
3
Gelişen Ülkelerin Dünya İhracatı
Hızlı artış
Sınırlı Artış
4
Gelişen Ülkeler-arası Ticaret
Genişleme
Hızlı Genişleme
5
Finansman Olanakları
Bol ve Ucuz Olanaklar
Kısıtlı Olanaklar
6
Sermaye Hareketleri
Aşırı Sınır-ötesi Hareket
Göreceli Düşük Hareket
7
Varlık ve Emtia Fiyatları
İstikrarsız ve Yüksek
İstikrarlı ve Gerçekçi
8
Piyasalarda Düzenleme
Aşırı Serbestlik
Kurallı Piyasa ve Gözetim
9
Çok Taraflı Ticarette Serbestleşme
Yüksek Serbestleşme
Sınırlı Serbestleşme
Aşırı Oynak
İstikrarlı ve Gerçekçi
10 Doların Değeri
Önümüzdeki 15 yılda Dünya Mal Ticaretinde Yavaş Genişleme ve Gelişen Ülkelerin Etkisinde Artış 65
Dünya İhracatı Sektörel Dağılım Öngörüleri 2023 İhracat - Milyar Dolar 2008 GEÇĠCĠ
2023
2008 GEÇĠCĠ
2023
1.681.1
2.480-2.670
11,2
7.2 – 7.8
A. BĠTKĠSEL ÜRÜNLER
807.5
1.150 – 1.200
5,4
3.4 – 3.5
B.HAYVANSAL ÜRÜNLER
270.7
330-370
1,9
1.0 – 1.1
464.8
1.000-1.100
3.0
2.9 – 3.2
11.723.2
26.470-27.345
80,2
77.3 – 79.8
427.7
830-885
2,9
2.4 – 2.6
Tekstil ve Hammaddeleri
261.7
530-560
1,8
1.5 – 1.6
Deri ve Deri Mamulleri
152.4
280- 300
1,0
0.8 – 0.9
Halı
13.6
20-25
0,1
0.05
B. KĠMYEVĠ MADDELER VE MAMULLERĠ
3.318.6
6.200-6.400
22,7
18.1 – 18.7
C.SANAYĠ MAMULLERĠ
7.976.9
19.440 – 20.060
54,6
56.7 – 58.5
Hazır Giyim ve Konfeksiyon
338.4
730 – 750
2,3
2.2 – 2.3
Kara TaĢıtları ve Yan Sanayi
1.153.7
3.100 – 3.200
7,9
9.0 – 9.3
Elektrik- Elektronik
2.761.5
7.000 – 7.200
18,9
20.4 – 21.0
Makine ve Aksamları
1.450.5
3.800 – 4.000
9,9
11.0 – 11.7
Demir ve Demir DıĢı Metaller
993.7
1.850 – 1.900
6,8
5.4 – 5.5
Demir Çelik Ürünleri (FASILA 73)
301.1
550 – 570
2,1
1.6 – 1.7
Çimento ve Toprak Ürünleri
146.4
270 – 290
1,0
0.8 – 0.9
Değerli Maden ve Mücevherat
336.6
850
2,3
2.5
Diğer Sanayi Ürünleri
495.0
1.200
3,4
3.5
III.MADENCĠLĠK
370.3
900 – 1.000
2,5
2.6 – 2.9
IV. DĠĞER TAġIT ARAÇLARI (HAVACILIK,UZAY.GEMĠ. TREN)
355.2
900 – 950
2.4
2.6 – 2.8
IV. DĠĞER TAġIT ARAÇLARI(HAVACILIK,UZAY.GEMİ. TREN) GEMĠ
355.2 138.1
335-350
2.4 0.87
0.97-1.00
V. DĠĞER SEKTÖRLER
664.0
1.250 – 1.350
4,5
3.6 – 4.0
I.TARIM
C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERĠ II.SANAYĠ A.TARIMA DAYALI ĠġLENMĠġ ÜRÜNLER
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Dünya İhracatından % Pay
(BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAYAN SITC 9)
VI. YENĠ SEKTÖRLER
900 – 950
1.300 – 1.600 TOPLAM
14.655.7
33.200 – 34.715
2.6 – 2.8
4.0 – 4.5 100.0
96.9 – 101.3
66
Dünya İhracatı Sektörel Dağılım Öngörüleri 2023 : Temel Varsayımlar
Türkiye’nin genel ve sektörel ihracat öngörüleri için 2023 yılına ilişkin dünya ekonomisi ve ticareti senaryoları oluşturulmuş ve Referans Senaryo varsayımları ve büyüklükleri temel alınmıştır. Referans senaryo ile 2023 yılında dünya ticaretinin 34.3 trilyon dolar olacağı öngörülmektedir. Bu toplam ticaret büyüklüğü yanı sıra sektörel ihracat öngörüleri de yapılmıştır. Sektörel öngörüler, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin sektör sınıflandırmaları esas alınarak, her bir sektör için kapsamlı çalışmalar ile ve sektörler arası ilişkiler gözetilerek hazırlanmıştır. Sayısal verilerin oluşturulmasında, Birleşmiş Milletler uluslararası ticaret veri sisteminden yararlanılmıştır. Sayısal veriler ve öngörüler için SITC-3 ve Harmonize Sistem-1992 sınıflandırmaları kullanılmaktadır.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
2023 yılı sektörel öngörüleri ile birlikte sunulan 2008 yılı sektörel ihracat büyüklüklerinin toplamı 14.72 trilyon dolar olup 2008 yılı toplam dünya ihracatı olan 15.8 trilyon dolardan farklılık göstermektedir. Bu farklılık yararlanılan kaynağa 2008 yılı veri girişinin yüzde 96 oranında tamamlanmış olmasından ve TİM bazlı oluşturulan 23 sektörün kapsamı dışında kalan ürün gruplarının varlığından ileri gelmektedir. 2023 yılı sektörel ihracat öngörüleri yapılırken kullanılan önemli bir değişken fiyat varsayımlarıdır. Fiyat varsayımları yapılırken Referans Senaryonun büyüme ve talep öngörüleri göz önünde bulundurulmuştur. Buna göre her yıl küresel ölçekte dolar bazında %2 fiyat artışı ile gıda, emtia, enerji ve metal fiyatlarında istikrarlı ve makul fiyat artışları olacağı varsayılmıştır. Buna göre hesaplamalarda 2023 yılı petrol varil fiyatı 150 dolar, Altın ons fiyatı 1.250 dolar, Alüminyum ton fiyatı 2.500 dolar, Bakır ton fiyatı 4.500 dolar olarak alınırken, gıda fiyatları için OECD-FAO çalışması verileri kullanılmıştır.
67
Sektörlerin 2013-2018-2023 yılları İthalat öngörüleri (Milyar $ ve % pay)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SEKTÖRLER BĠTKĠSEL ÜRÜNLER HUBUBAT, YAĞLI TOHUM, BAKLĠYAT HAYVANSAL ÜRÜNLER AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERĠ TEKSTĠL VE HAMMADDELERĠ DERĠ VE DERĠ MAMÜLLERĠ HALI KĠMYEVĠ MADDELER VE MAMÜLLERĠ HAZIR GĠYĠM VE KONFEKSĠYON TAġIT ARAÇLARI VE YAN SANAYĠ ELEKTRĠK VE ELEKTRONĠK MAKĠNE VE AKSAMLARI DEMĠR VE DEMĠR DIġI METALLER DEMĠR VE ÇELĠK ÜRÜNLERĠ ÇĠMENTO VE TOPRAK ÜRÜNLERĠ DEĞERLĠ MADEN VE MÜCEVHERAT MADENCĠLĠK HAVA VE UZAY ARAÇLARI GEMĠ VE SUDA YÜZEN TAġIT ARAÇLARI DEMĠRYOLU TAġITLARI DĠĞER SANAYĠ+DĠĞER SEKTÖRLER (SITC 9 BYS) YENĠ SEKTÖRLER TOPLAM
2013
2008 ĠTH
% PAY
ĠTH
302,8 535,1 287,2 464,8 261,7 175,9 13,6 3.318,6 323,3 1.154,0 2.786,6 1.475,0 993,7 301,1 117,3 336,6 335,4 192,0 138,0 25,0 1.177,2
2,1 3,6 2,0 3,2 1,8 1,2 0,1 22,6 2,2 7,8 18,9 10,0 6,8 2,0 0,8 2,3 2,3 1,3 0,9 0,2 8,0
274 483 274 507 282 177 17 3.220 354 1.288 3.140 1.650 1.015 290 128 378 403 217 153 29 1.288 533
14.715,1
100,0
16.100
2018
% PAY 1,70 3,00 1,70 3,15 1,75 1,10 0,10 20,00 2,20 8,00 19,50 10,25 6,30 1,80 0,80 2,35 2,50 1,35 0,95 0,18 8,00 3,31
ĠTH 356,0 616,0 332,0 735,0 403,0 237,0 21,0 4.500,0 512,0 2.015,0 4.740,0 2.550,0 1.375,0 403,0 190,0 569,0 616,0 331,0 237,0 40,0 1.896,0 1.026,0
100,0 23.700,0
2023
% PAY 1,50 2,60 1,40 3,10 1,70 1,00 0,09 19,00 2,16 8,50 20,00 10,75 5,85 1,70 0,80 2,40 2,60 1,40 1,00 0,17 8,00 4,32
ĠTH
% PAY
410,0 760,0 350,0 1.050,0 550,0 300,0 25,0 6.350,0 740,0 3.200,0 7.150,0 3.950,0 1.870,0 560,0 280,0 850,0 950,0 530,0 340,0 55,0 2.744,0 1.458,0
1,20 2,22 1,02 3,07 1,61 0,88 0,08 18,37 2,16 9,19 20,70 11,37 5,46 1,64 0,82 2,48 2,77 1,55 1,00 0,16 8,00 4,25
100,0 34.300,0
100,0 68
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
4. Sektörün Finansal Büyüklüğü
69
Türkiye’nin İhracat Verileri Uluslararası mal gruplandırma sistemi ile (Türkiye İstatistik Kurumu'nun da ihracat verileri için kullandığı), İhracatçı Birlikleri’nin mal grupları arasında farklılıklar bulunabilmektedir. Bu nedenle, İhracatçı Birlikleri verileri ile, TUİK ve Uluslararası ihracat verileri arasında sayısal farklarla karşılaşmaktayız.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Türkiye’nin sektör ve alt-sektörler 2023 İhracat öngörüsü yapabilmek amacıyla, 2008 referans değerleri ve ülkelerle kıyaslama için kullanılan değerler, bu çalışmada SITC’ye baz edilmiştir.
70
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Sektörel Öngörüler 2023 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri Sürdürülebilir büyümenin en temel ihtiyaçlarından birinin ormanlar olması nedeniyle bu süreçten en çok etkilenen ve etkilenecek sanayi sektörlerinin baĢında ağaç ve orman ürünleri sanayi gelmektedir. Sürdürülebilir büyüme eğilimleri ağaç ve orman ürünleri üretimini, tüketimini ve ticaretini Ģekilendirmektedir. orman alanlarının ve varlığının korunması ve buna bağlı olarak daha az tüketimi eğilimleri iki ana belirleyicidir GeliĢmiĢ ülkeler kendi orman alanlarını ve varlıklarını korumak amacı ile ağaç ve orman ürünlerinin üretiminde dıĢarıdan hammadde kullanmayı veya nihai ürünleri ithalat ile karĢılamayı tercih etmektedir. GeliĢen ülkeler de hızla nihai ürün üreticisi ve ihracatçısı konumuna gelmektedir. Bu nedenlerle ağaç ve orman ürünleri ticareti hızla geniĢlemiĢtir ve önümüzdeki dönemde de geniĢlemesini sürdürecektir. GeliĢmiĢ ülkeler sertifikalı (certıfıed forest product cfps); çevreye saygılı ve yasal (kaçak kesim omayan) ürünlerin tüketimine hassasiyet göstermektedir. GeliĢmiĢ ülkeler geleneksel ürünlerin üretimi yerine, çevre dostu-uzun ömürlü, katma değeri yüksek ürünler üretirken, tüketimde sertifikalı azami ölçüde geri kazanılabilir ürünleri tüketmektedir. GeliĢmiĢ ülkelerin sürdürülebilir büyüme politikaları ile uyumlu olarak üretimlerini sınırlamaları sonucu küresel ölçekte oluĢan arz falzasının fiyatları bir süre daha aĢağı yönlü tutacağı öngörülmektedir. Ağaç ve orman ürünleri ticareti geliĢen ülkeler ve özellikle Çin odaklı geniĢleyecektir. Çin ve geliĢen ülkeler hammadde ithalatlarını ve nihai ürün ihracatlarını artıracaktır, geliĢen ülkeler hammadde ihracatından çok nihai ürün ihraç edecektir. 71
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Sektörel Öngörüler 2023 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri
ABD ve AB en büyük ithalat pazarları olmayı sürdürecektir. Brezilya, Endonezya, Malezya, Rusya, Kanada, Yeni zelanda, Avustralya önemli hammadde ihracatçısı, Çin en büyük nihai ürün ihracatçısı olacaktır. Orman ürünlerinin taĢıma maliyeti nedeniyle ile bölgesel ticaret daha hızlı geniĢleyecektir. Dünya genelinde 2005 yılında 271 milyon hektar olan toplam orman alanının 2030 yılında 300-350 milyon hektara çıkması beklenmektedir. (FAO, forest department prospects). Ağaç ve orman ürünleri tüketimi 2005 yılında 1.027 milyon m3’tür. bu ürünlerin üretiminde kullanılan hammadde büyüklüğü ise 1.682 milyon m3’tür. 2025 yılında ağaç ve orman ürünleri tüketimi 1.655 milyon m3, üretimde kullanılacak hammadde büyüklüğü ise 2.299 milyon m3 olarak öngörülmektedir. Ağaç ve orman ürünleri ticareti hem hammadde, hem de sanayi ürünlerinde geniĢleyecektir. bölgelerin ürün grupları itibari ile üretim - tüketim dengesine iliĢkin öngörüler ticaret potansiyelini ortaya koymaktadır. 2005 yılında tüm ürün gruplarında üretim açığı 30 milyon m3 iken, bu rakam 2025 yılında 66 milyon m3’e çıkmaktadı.
72
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ağaç ve Orman Ürünleri Tüketimi Öngörüler 2025 milyon m3
ANA ÜRÜNLER
2005
2015
2020
2025
SEÇĠLMĠġ , YONTULMUġ, DĠLĠMLENMĠġ AĞAÇ
421
484
515
552
AĞAÇTAN YARI MAMULLER(1)
241
333
391
451
KAĞIT VE KARTON
365
490
571
652
TOPLAM SANAYĠ ÜRÜNLERĠ
1.027
1.307
1.477
1.655
ENDÜSTRĠYEL HAMMADDE (2)
1.682
1.990
2.165
2.299
KAYNAK: FAO THE STATE OF WORLD FORESTRY, 2009, (1)
AĞAÇTAN KALAS, ÇERÇEVE, PANO, DOĞRAMA, BLOK, LEVHA, ġERĠT
(2)
TOMRUK, KÜTÜK, KERESTE 73
Bölgelerin Ürün Grupları İtibariyle Üretim Açığı-Fazlası ve Ticaret Potansiyeli milyon m3
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
BĠÇĠLMĠġ YONTULMUġ DĠLĠMLENMĠġ AĞAÇ
AĞAÇTAN YARI MAMULLER
KAĞIT KARTON
ENDÜSTRĠYEL HAMMADDE
BÖLGELER
2005
2020
2005
2020
2002
2020
2005
2020
AFRĠKA
-3
-8
-
-
-2
-5
4
5
ASYAPASĠFĠK
-13
-14
2
-1
-7
-7
-43
-59
AVRUPA
15
24
3
5
10
17
19
60
ORTA VE GÜNEY AMERĠKA
7
8
4
9
-2
-4
2
3
KUZEY AMERĠKA
-2
3
-11
-8
3
3
5
-
YAKIN VE ORTA ASYA
-6
-8
-4
-7
-5
-8
-2
-7
KAYNAK: FAO THE STATE OF WORLD FORESTRY, 2009,
74
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Dünya Ağaç ve Orman Ürünleri İhracatı ve Toplam Dünya İhracatı İçindeki Payı 1990-2008 (Dolar) YILLAR
SEKTÖR DÜNYA ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
SEKTÖRÜN TOPLAM DÜNYA ĠHRACATI ĠÇĠNDEKĠ PAYI - %
1990
144.918.048.113
3.442.000.000.000
4,21
1991
141.882.570.933
3.509.000.000.000
4,04
1992
159.816.257.119
3.759.000.000.000
4,25
1993
156.654.480.695
3.747.000.000.000
4,18
1994
182.542.773.783
4.244.000.000.000
4,30
1995
226.854.549.333
5.079.000.000.000
4,47
1996
226.140.739.971
5.347.000.000.000
4,23
1997
227.809.947.574
5.537.000.000.000
4,11
1998
225.814.191.531
5.447.000.000.000
4,15
1999
234.766.027.572
5.662.000.000.000
4,15
2000
253.160.259.719
6.456.000.000.000
3,92
2001
241.305.185.438
6.191.000.000.000
3,90
2002
253.221.660.407
6.492.000.000.000
3,90
2003
288.335.850.484
7.585.000.000.000
3,80
2004
336.035.132.532
9.220.000.000.000
3,64
2005
355.132.252.050
10.475.000.000.000
3,39
2006
390.253.493.022
12.113.000.000.000
3,22
2007
444.421.392.161
13.883.000.000.000
3,20
2008
464.820.602.595
14.655.700.000.000
3,17 75
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Türkiye’nin Ağaç ve Orman Ürünleri İhracatı (Dolar) ve Dünya Sektör İhracatı içindeki Payı (%) 1990-2008 YILLAR
TÜRKĠYE SEKTÖR ĠHRACATI
DÜNYA SEKTÖR ĠHRACATI
TÜRKĠYE ĠHRACAT PAY %
1990
116.676.874
144.918.048.113
0,08
1991
108.571.519
141.882.570.933
0,08
1992
123.001.626
159.816.257.119
0,08
1993
124.062.933
156.654.480.695
0,08
1994
225.143.808
182.542.773.783
0,12
1995
271.911.024
226.854.549.333
0,12
1996
272.999.801
226.140.739.971
0,12
1997
323.067.518
227.809.947.574
0,14
1998
335.812.110
225.814.191.531
0,15
1999
359.904.050
234.766.027.572
0,15
2000
403.937.207
253.160.259.719
0,16
2001
548.785.244
241.305.185.438
0,23
2002
710.693.355
253.221.660.407
0,28
2003
971.691.635
288.335.850.484
0,34
2004
1.271.112.862
336.035.132.532
0,38
2005
1.518.075.236
355.132.252.050
0,43
2006
1.725.497.289
390.253.493.022
0,44
2007
2.356.797.794
444.421.392.161
0,53
2008
2.952.229.235
464.820.602.595
0,64 76
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Türkiye’nin Ağaç ve Orman Ürünleri İhracatı (Dolar) ve Türkiye Toplam İhracatı içindeki Payı (%) 1990-2008 YILLAR
TÜRKĠYE SEKTÖR ĠHRACATI
TÜRKĠYE TOPLAM ĠHRACAT
SEKTÖR PAYI %
1990
116.676.874
12.959.288.000
0,90
1991
108.571.519
13.593.462.000
0,80
1992
123.001.626
14.714.629.000
0,84
1993
124.062.933
15.345.067.000
0,81
1994
225.143.808
18.105.872.000
1,24
1995
271.911.024
21.637.041.000
1,26
1996
272.999.801
23.224.465.000
1,18
1997
323.067.518
26.261.072.000
1,23
1998
335.812.110
26.973.952.000
1,24
1999
359.904.050
26.587.225.000
1,35
2000
403.937.207
27.774.906.000
1,45
2001
548.785.244
31.334.216.000
1,75
2002
710.693.355
36.059.089.000
1,97
2003
971.691.635
47.252.836.000
2,06
2004
1.271.112.862
63.167.153.000
2,01
2005
1.518.075.236
73.476.408.000
2,07
2006
1.725.497.289
85.534.676.000
2,02
2007
2.356.797.794
107.271.750.000
2,20
2008
2.952.229.235
132.027.196.000
2,24 77
Dünya’da Ağaç ve Orman Ürünleri (Gemi hariç) İhracatı 500,00 450,00
Dünya Toplam İhracatı (gemi hariç) (Milyar $)
442 Mlr $
Dünya’da sektör ihracatı 8 yılda 1,5 kat büyümüş ve 2023’te 2,2 katına çıkarak
400,00 350,00 300,00
253
250,00
1 Trilyon $
200,00 150,00
mertebesinde bir büyüklüğe ulaşacağı öngörülmektedir.
100,00 50,00 0,00
5,00 4,50 4,00 Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00
Sektörün Toplam Dünya İhracatı İçindeki Payı (%) %4
% 2, 8
2000-2008 döneminde sektörün dünya pazarından aldığı pay %30 azalmıştır, 2023’te
% 3’lük pay ile büyük bir değişim olmayacağı öngörülmektedir.
78
Türkiye’nin Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri İhracatı 3500,0 3000,0 2500,0 2000,0 1500,0 1000,0 500,0 0,0
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0
2,5
116,7
1 0,5 0
( 2,9 Mr $ ), %0,67 0,67
Dünya ticaretindeki payını 4 katına çıkarmış
% 0,16 % 0,08
( % 0,67 ),
Sektörün Türkiye İhracatı İçindeki Payı (%) % 1,47 % 0,9
2000-2008 döneminde Türkiye’de ihracat ; 7 kat büyümüş
409,5
Sektörün Toplam Dünya İhracatı İçindeki Payı (%)
2 1,5
2.950 2945,4
Sektörün Toplam İhracatı (Milyon $)
%2,23 2,23
Türkiye ihracatı içindeki payını da 1,5 katına çıkarmıştır
( % 2,23 ). 79
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü 2023 İhracat Öngörüsü
2023 yılı ihracat öngörüsünün belirlenmesinde, Türkiye’nin sektörel bazda dünya ticaretinden aldığı pay üzerinden değerlendirme yürütülmüştür (artan / durağan / düşen pay skalası).
Dünya’da sektör ihracatı 2000-2008 döneminde 1,5 kat büyümüştür. 2023’te 2,2 katına çıkarak 1 Trilyon $ mertebesinde bir büyüklüğe ulaşacağı öngörülmektedir
2008 yılı itibariyle Türkiye’nin toplam ağaç ve orman ürünleri ihracatı (gemi hariç) 2,95 milyar $ olup, dünya ilgili sektör ihracatındaki payı 2000-2008 döneminde 4 katına çıkarak %0,67 düzeyine ulaşmıştır.
Türkiye Sektör İhracatının Dünya Payındaki Değişim Senaryoları
1,25 1,00 0,75
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Artan Senaryo Durağan
15 yıl sonra 15 yıl sonra Sektör Sektörün 0,67 İhracatının 2008 değeri İhracat Dünya Payı korunursa Büyüklüğü %
Düşen Senaryo
0,50 0,40 0,30
Milyar Dolar
12,5 – 13,5 10,0 – 11,0 7,5 – 8,0 6,7 – 7,0 5,0 – 5,5 4,0 – 4,5 3,0 – 3,5
15 yıl sonra Sektörün Mutlak Artışı Milyar Dolar
+ ~10 + ~7 + ~5 + ~4 + ~2 + ~1 0
80
Projenin Temel Çıktıları: 2023 Ağaç ve Orman Ürünleri İhracat Öngörüsü
2023 VİZYONU: Rakiplerin Önüne Geçerek, Sürdürülebilir İhracat Büyümesi Sağlamak Sektörel ihracat büyüklüğünde gelecek iddiası - Milyar $ 11,9% Yıllık Ortalama Büyüme Oranı
İhracat Milyar $
(2008-2023)
3,0
2,6*
2008
2009
(Dünya 2023 öngörüsü 1 Trilyon $)
13,7%
16,0
Yıllık Ortalama Büyüme Oranı
X6
(2009-2023)
2023
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
(*) SITC-bazlı TUİK açıklaması
Sektörün 2008-2023 büyümesi, dünya ticaretindeki payını 2,3 katına çıkartacağı iddiasını taşımaktadır 3
Dünya ilgili sektör ticareti içinde Türkiye’nin payı %
% 1,60
2 1
% 0,67
x 2,3
0
2008
2023 81
Projenin Temel Çıktıları: Yıllık Ortalama Büyüme Oranları (CAGR - %) 16.000
11,9%
Yıllık Ortalama Büyüme Oranları (CAGR - %)
19,7%
28,2%
13,3%
116
404
1990
2000
2.952 2008
Milyon $
2023
Türkiye Sektör ihracatı, 1990’dan 2008’e (geçmiş 18 yılda) mutlak 2,8 Milyar $ artış gerçekleştirmiştir.
Yıllık Ortalama Büyüme Oranları (CAGR - %) 28,2
Toplam Dünya Ticareti Sektörün Dünya Ticaret
21,4
Türkiye’nin Toplam İhracatı Türkiye’nin Sektör İhracatı
13,3 8,0
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
6,8
12,5 9,3 5,7
2,4
1990-2000
2000-2008 Bu dönemde, ekonomi tarihinde daha önce görülmemiş şekide, Dünya geliri 2 kat, Dünya ticareti 2,5 kat artmıştır.
5,3
11,9
4,1
-58%
2008-2023 Bu dönemde, “Gelişmekte olan” ülkelerin etkisinin artacağı ve rekabetin çok yüksek düzeyde olacağı öngörülmektedir.
Dünya Mal Ticareti yıllık ortalama Dünya Mal Ticareti yıllık ortalama artış oranı % 12,5 olmuştur. artış oranının % 5 düzeyinde olacağı öngörülmektedir. 82
Projenin Temel Çıktıları: 2023 Ağaç ve Orman Ürünleri İhracat Öngörüsü
Sektörel ihracat büyüklüğünde gelecek iddiası - Milyar $ SEKTÖR DÜNYA TĠCARETĠ (Milyar $)
TÜRKĠYE’nin SEKTÖR DÜNYA TĠCARETĠ ĠÇĠNDE PAYI (%)
464.8
507 *
735 *
1,000 *
0.67
0.89
1.20
1.60
12.6%
Yıllık Ortalama Büyüme Oranı %
11.9% 14.7%
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
16.0
8.8
8.6% İhracat Geliri Milyar $
4.5
3.0
2008
2013 Birinci 5 yıllık dönem
(*) Sektörlerin 2013-2018-2023 yılları Dünya ticareti büyüklük öngörüleri
2018 İkinci 5 yıllık dönem
2023 Üçüncü 5 yıllık dönem 83
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Alt Sektör Kırılımları İtibari İle İhracat Öngörüleri 2023 – Dünya
2023 % PAY
2008 ĠHRACAT MĠLYAR DOLAR
2023 ĠHRACAT MĠLYAR DOLAR
SITC
ALT SEKTÖR KIRILIMLARI
2008 % PAY
1
24
ODUN VE KERESTE
11.15
8.00
51.8
80.0 – 88.0
2
25
KAĞIT HAMURU ve KULLANILMIġ KAĞIT
10.20
9.00
47.4
90.0 – 99.0
3
63
13.33 14.00
62.0
140.0 – 154.0
4
64
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA
36.66 36.00
170.4
360.0 – 396.0
5
82
MOBĠLYA
28.65 33.00
133.2
330.0 – 363.0
TOPLAM 100.00 100.00
464.8
1.000 – 1.100
MANTAR VE AHġAPTAN EġYA (MOBİLYA HARİÇ)
84
Projenin Temel Çıktıları: Alt sektörler 2023 İhracat Öngörüsü
Ağaç ve Orman Ürünleri alt-sektörler bazında ihracat büyüklüğünde gelecek iddiası – Milyon $ 6.000
16.000
MOBİLYA SITC 82
Sektör 2023
7.000 1.000
1.000
1.000
ODUN VE KERESTE KAĞIT HAMURU MANTAR VE SITC 24 ve KULLANILMIŞ AHŞAPTAN EŞYA KAĞIT (MOBİLYA HARİÇ) SITC 25 SITC 63
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA SITC 64
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
+14% +26%
+39%
+10%
7.000
+5%
6.000
Milyon $
31
2008 2023
1.000
ODUN VE KERESTE SITC 24
7
1.000
KAĞIT HAMURU ve KULLANILMIŞ KAĞIT SITC 25
504
1.000
MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA (MOBİLYA HARİÇ) SITC 63
1.043
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA SITC 64
1.367
MOBİLYA SITC 82 85
Projenin Temel Çıktıları: Alt sektörler 2023 Kırılımı Öngörüsü
Sektörel ihracat içinde alt-sektör dağılımındaki değişim DÜNYA milyar $
ODUN VE KERESTE KAĞIT HAMURU ve KULLANILMIŞ KAĞIT
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA (MOBİLYA HARİÇ)
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA
TÜRKİYE milyon $
253
464
1.000
14,2%
11,2%
8,0%
9,5%
10,1%
13,0%
13,4%
9,0%
404 4,0%
2.952 16.000 1,0% 0,3% 6,3% 0,2% 6,3% 11,2% 17,1% 6,3%
14,0%
40,7%
39,1%
36,6%
24,1%
28,7%
33,0%
2000
2008
2023
KAĞIT HAMURU ve KULLANILMIŞ KAĞIT MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA (MOBİLYA HARİÇ)
43,8%
36,0%
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA
43,9% MOBİLYA
35,3%
ODUN VE KERESTE
46,3%
37,5% MOBİLYA
2000
2008
2023 86
Türkiye / Dünya Alt-sektörler İhracat Kıyaslaması Türkiye Alt-sektörlerinin Ġhracatı ($) - 2008 1.400.000.000
MOBİLYA 1.200.000.000
1.000.000.000
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA 800.000.000
600.000.000
MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA (MOBİLYA HARİÇ)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
400.000.000
200.000.000
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIŞ KAĞIT ODUN VE KERESTE 0 0
20.000.000.000
40.000.000.000
60.000.000.000
80.000.000.000
100.000.000.000
120.000.000.000
140.000.000.000
160.000.000.000
180.000.000.000
Alt-sektörlerin Dünya Ticareti ($) - 2008 87
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
5. Hedef Pazarlar
88
Büyük ve Zengin Pazarlar - 2023 (milli geliri büyük, kişi başı geliri yüksek, ithalatı geniş, nüfusu durağan gelişmiş ülkeler ve enerji zengini ülkeler)
G-10 Ülkeleri Ülkeler
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
ABD
Milli Gelir (milyar $)
Diğer Avrupa Ülkeleri Kişi Başına Gelir ($)
Ülkeler
Milli Gelir (milyar $)
Kişi Başına Gelir ($)
25.633
72.471
AVUSTURYA
644
74.885
JAPONYA
8.168
67.226
İSVİÇRE
719
91.013
ALMANYA
5.000
62.578
İSVEÇ
653
66.635
FRANSA
4.157
63.660
ÇEK CUMHURİYETİ
269
33.523
İNGİLTERE
3.461
52.440
DANİMARKA
482
87.636
HOLLANDA
1.323
76.920
NORVEÇ
655
123.585
İTALYA
3.107
51.697
FİNLANDİYA
425
77.273
BELÇİKA
751
67.660
PORTEKİZ
267
32.803
KANADA
2.233
58.765
YUNANİSTAN
594
52.566
İSPANYA
2.507
51.165
İRLANDA
412
77.740
Diğer Gelişmiş ve Sanayileşmiş Ülkeler KORE
Enerji Zengini Ülkeler
1.478
29.920
S.ARABİSTAN
833
25.475
684
29.740
KUVEYT
257
65.898
AVUSTRALYA
1.412
57.870
B.A.E
512
86.780
HONG KONG
420
53.846
KATAR
363
213.530
SİNGAPUR
276
68.113
UMMAN
110
29.730
BAHREYN
45
45.000
TAYVAN
89
Hızlı Büyüme Potansiyeli olan Pazarlar (milli geliri ve kişi başı geliri hızlı artacak, nüfusu, kentli nüfusu, çalışma çağ nüfusu genişleyecek, ithalatı hızlı büyüyecek gelişen ülkeler)
1.Öncelikli Ülkeler
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ülkeler
Milli Gelir (milyar $)
2.Öncelikli Ülkeler Kişi Başına Gelir ($)
Ülkeler
BREZĠLYA
2.750
12.980
ÇĠN
RUSYA
2.558
19.118
MEKSĠKA
1.792
8.457
POLONYA
783
21.048
ĠRAN
768
9.165
ARJANTĠN
634
MALEZYA
Milli Gelir (milyar $)
Kişi Başına Gelir ($)
16.818
11.644
HĠNDĠSTAN
3.613
2.571
ENDONEZYA
1.270
4.890
TAYLAND
660
9.230
MISIR
486
4.742
13.995
NĠJERYA
436
2.145
557
16.777
PAKĠSTAN
414
1.738
GÜNEY AFRĠKA
517
9.700
FĠLĠPĠNLER
400
3.505
VENEZUELA
481
13.902
CEZAYĠR
313
7.453
KOLOMBĠYA
401
7.538
VĠETNAM
292
2.908
ROMANYA
350
17.415
UKRAYNA
261
6.215
PERU
333
9.825
ANGOLA
246
9.215
ġĠLĠ
297
15.632
BANGLADEġ
226
1.180
KAZAKĠSTAN
283
16.845
FAS
199
5.365
MACARĠSTAN
273
28.145
90
Yakın ve Komşu Ülke Pazarları - 2023 (milli geliri hızlı artacak, kişi başı geliri daha yüksek, ithalatı göreceli daha hızlı büyüyecek yakın ve komşu ülkeler)
Orta Gelir Grubu Gelişen Ülkeler Ülkeler
Kişi Başına Gelir ($)
Ülkeler
Milli Gelir (milyar $)
Kişi Başına Gelir ($)
ĠSRAĠL
284
42.209
SIRBĠSTAN
80
8.333
AZERBAYCAN
130
13.000
LÜBNAN
72
15.650
SURĠYE
125
4.480
TÜRKMENĠSTAN
67
11.166
HIRVATĠSTAN
118
27.440
ÜRDÜN
52
6.500
BELARUS
117
13.000
BOSNA-HERSEK
35
9.720
BULGARĠSTAN
112
16.232
ARNAVUTLUK
30
8.825
IRAK
102
2.377
GÜRCĠSTAN
27
6.750
93
8.020
MAKEDONYA
17
8.500
SLOVAKYA
124
30.000
SLOVENYA
69
42.857
ÖZBEKĠSTAN
91
2.826
141
17.848
LETONYA
55
25.000
LĠTVANYA
86
28.665
ESTONYA
40
30.770
TUNUS
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Milli Gelir (milyar $)
Düşük Gelir Grubu Gelişen Ülkeler
LĠBYA
91
Seçilmiş 45 ülkede İthalat ve GSMH 2013-2018-2023 yılları öngörüleri (Milyon $)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
ÜLKELER ÇİN ABD ALMANYA JAPONYA FRANSA İNGİLTERE HOLLANDA İTALYA HİNDİSTAN BELÇİKA KANADA İSPANYA G.KORE HONG KONG SİNGAPUR MEKSİKA RUSYA TAYVAN TAYLAND BREZİLYA POLONYA BAE MALEZYA ENDONEZYA AVUSTRALYA AVUSTURYA İSVİÇRE S.ARABİSTAN İSVEÇ ÇEK CUMH G.AFRİKA MACARİSTAN VİETNAM DANİMARKA MISIR NORVEÇ FİNLANDİYA YUNANİSTAN İRAN ROMANYA İLK 40 ÜLKE İSRAİL BULGARİSTAN TUNUS CEZAYİR AZERBAYCAN
2008 GSMH
İTH $
%
2013 GSMH
İTH $
%
2018 GSMH
İTH $
%
İTH $
2023 GSMH
%
1.133 2.165 1.204 763 695 632 495 554 316 471 408 419 435 393 320 309 267 241 179 173 210 175 156 129 192 175 184 167 167 142 88 109 81 110 53 89 92 89 46 83
4.402 14.204 3.652 4.909 2.853 2.645 860 2.293 1.217 497 1.400 1.604 929 215 181 1.086 1.608 398 261 1.613 527 163 195 514 1.015 416 488 468 480 216 277 155 91 342 163 449 271 356 385 200
25,74 15,24 32,97 15,54 24,36 23,89 57,56 24,16 25,97 94,77 29,14 26,12 46,82 182,79 176,80 28,45 16,60 60,55 68,58 10,73 39,85 107,36 80,00 25,10 18,92 42,07 37,70 35,68 34,79 65,74 31,77 70,32 89,01 32,16 32,52 19,82 33,95 25,00 11,95 41,50
1.818 2.333 1.066 864 644 521 469 500 428 455 392 398 381 441 367 263 228 234 222 166 187 260 215 151 161 166 179 158 137 138 91 101 105 101 74 73 86 85 43 80
7.271 16.665 3.494 5.763 2.863 2.316 852 2.224 1.713 495 1.452 1.591 886 252 216 1.010 1.428 410 336 1.579 492 260 276 631 896 414 510 465 414 219 302 149 123 335 247 408 270 368 429 200
25,00 14,00 30,50 15,00 22,50 22,50 55,00 22,50 25,00 92,00 27,00 25,00 43,00 175,00 170,00 26,00 16,00 57,00 66,00 10,50 38,00 100,00 78,00 24,00 18,00 40,00 35,00 34,00 33,00 63,00 30,00 68,00 85,00 30,00 30,00 18,00 32,00 23,00 10,00 40,00
2.981 3.219 1.684 1.169 966 782 743 766 654 642 561 553 544 582 494 419 382 322 301 262 264 310 282 236 238 227 230 205 186 185 142 146 149 133 111 109 116 116 86 114
11.466 20.767 4.210 6.878 3.451 2.845 1.061 2.642 2.517 611 1.809 2.012 1.158 329 282 1.351 1.911 536 471 2.094 628 365 397 906 1.133 517 605 622 524 280 395 205 194 404 346 521 341 465 574 268
26,00 15,50 40,00 17,00 28,00 27,50 70,00 29,00 26,00 105,00 31,00 27,50 47,00 177,00 175,00 31,00 20,00 60,00 64,00 12,50 42,00 85,00 71,00 26,00 21,00 44,00 38,00 33,00 35,50 66,00 36,00 71,00 77,00 33,00 32,00 21,00 34,00 25,00 15,00 42,50
4.625 4.410 2.430 1.525 1.440 1.165 1.100 1.095 975 860 790 755 755 755 650 650 615 440 415 400 375 375 365 360 345 310 300 275 250 240 225 205 205 175 170 160 160 160 160 160
16.818 25.633 5.000 8.168 4.157 3.461 1.323 3.107 3.613 751 2.233 2.507 1.478 420 361 1.792 2.558 684 660 2.750 783 512 557 1.270 1.412 644 719 833 653 352 517 273 292 482 486 655 425 594 768 350
27,50 17,20 48,60 18,67 34,64 33,66 83,14 35,24 26,99 114,51 35,38 30,12 51,08 179,76 180,06 36,27 24,04 64,33 62,88 14,55 47,89 73,24 65,53 28,35 24,43 48,14 41,72 33,01 38,28 68,18 43,52 75,09 70,21 36,31 34,98 24,43 37,65 26,94 20,83 45,71
14.109
53.998
26,13
14.780
60.224
24,54
21.612
78.091
27,68
30.825
100.051
30,81
65 34 25 24 7
199 50 40 174 46
32,66 68,00 62,50 13,79 15,22
68 41 31 7 8
228 63 52 56 52
30,00 65,00 60,00 12,00 15,00
99 57 42 16 19
291 84 70 88 74
34,00 68,00 59,50 18,00 25,00
140 80 55 75 35
363 112 93 130 99
38,57 71,43 59,14 57,69 35,35
92
Seçili 45 ülkede Ağaç ve Orman Ürünleri 2013 – 2018 – 2023 İthalat Öngörüleri (Milyon $)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ülkeler
2008
2013
1
ÇĠN
2
ABD
73.301
77.570
3
ALMANYA
40.038
42.080
4
JAPONYA
21.025
21.800
5
FRANSA
28.277
29.915
6
ĠNGĠLTERE
26.334
26.620
7
HOLLANDA
14.742
15.970
8
ĠTALYA
9
HĠNDĠSTAN
10
BELÇĠKA
14.977
15.210
11
KANADA
15.455
15.720
12
ĠSPANYA
13.576
13.690
13
G.KORE
8.658
7.860
14
HONG KONG
3.527
3.700
15
SĠNGAPUR
2.578
2.635
16
MEKSĠKA
8.921
9.430
17
RUSYA
6.935
7.860
18
TAYVAN
4.230
4.310
19
TAYLAND
2.842
3.400
20
BREZĠLYA
2.310
2.635
21
POLONYA
8.187
8.115
22
BAE
3.851
4.310
23
MALEZYA
2.736
3.245
25.518
41.830
2018
2023
Ülkeler
2008
2013
2018
2023
132.000
24
ENDONEZYA
2.872
3.295
5.145
8.100
111.350
157.500
25
AVUSTRALYA
6.270
6.340
8.450
11.400
60.640
86.100
26
AVUSTURYA
8.984
8.875
11.760
15.800
31.240
44.200
27
ĠSVĠÇRE
8.166
8.110
10.660
13.500
42.630
60.500
28
S.ARABĠSTAN
2.642
3.295
5.515
8.800
36.750
51.300
29
ĠSVEÇ
7.228
6.845
8.455
11.000
23.150
33.000
30
ÇEK CUMH
4.987
4.560
6.250
7.350
G.AFRĠKA
1.872
2.180
3.380
5.200
77.775
17.764
18.660
26.535
37.275
31
4.597
6.085
10.290
15.600
32
MACARĠSTAN
2.946
3.040
4.190
5.600
20.950
28.400
33
VĠETNAM
2.376
2.690
4.115
6.400
22.050
30.000
34
DANĠMARKA
6.414
6.085
8.085
10.500
18.745
25.700
35
MISIR
2.406
3.040
5.145
8.500
11.025
15.100
36
NORVEÇ
5.197
5.070
6.985
9.600
5.290
7.600
37
FĠNLANDĠYA
4.314
4.310
5.515
7.500
3.820
5.200
38
YUNANĠSTAN
3.477
3.550
4.780
6.400
13.670
19.500
39
ĠRAN
1.006
1.520
2.575
4.200
11.760
17.200
40
ROMANYA
2.652
2.535
3.380
4.000
5.880
7.900
41
ĠSRAĠL
1.892
2.030
2.940
4.200
5.515
8.400
42
BULGARĠSTAN
1.137
1.270
1.840
2.700
3.970
6.000
43
TUNUS
640
710
1.030
1.500
11.025
15.000
44
CEZAYĠR
1.220
1.520
2.425
3.800
6.615
9.400
45
AZERBAYCAN
201
405
735
1.050
5.000
7.600
93
Hedef pazarların belirlenmesi Hedef ihraç pazarlarının belirlenmesinde alt kırılımlar bazında Türkiye’nin ihracatı ve Dünya ithalatlarından faydalanılmıştır.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Türkiye’nin ilgili sektörde en çok ithalat yapan 20 ülkeye ihracatı
Dünyada ilgili sektör en çok ithalat yapan 20 ülke
94
Türkiye / Dünya İhracat Kıyaslaması – en büyük 20 ithalatçı ülke Dünya ticaretinin % 81’i
ODUN, KERESTE (SITC 24) Türkiye Alt-sektörler Ġhracatı (Dolar) - 2008
Türkiye’nin Pazar payı: % 0,01
1.500.000
1.250.000
GÜNEY KORE 1.000.000
750.000
FİNLANDİYA
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
500.000
İTALYA HOLLANDA MISIR BELÇİKA FRANSA DANİMARKA ALMANYA İNGİLTERE İSVEÇ NORVEÇ HİNDİSTAN KANADA İSPANYA AVUSTURYA TAYVAN
250.000
0 0
1.000.000.000
2.000.000.000
3.000.000.000
4.000.000.000
JAPONYA ÇİN ABD 5.000.000.000
6.000.000.000
7.000.000.000
8.000.000.000
Ülkeler Alt-sektörler Ġthalatları (Dolar) - 2008 95
Türkiye / Dünya İhracat Kıyaslaması – en büyük 20 ithalatçı ülke KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIŞ KAĞIT (SITC 25)
Dünya ticaretinin % 90’ı
Türkiye Alt-sektörler Ġhracatı (Dolar) - 2008
Türkiye’nin Pazar payı: % 0,01
ENDONEZYA 1.750.000
1.500.000
1.250.000
1.000.000
HİNDİSTAN
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
750.000
ÇİN
500.000
250.000
GÜNEY KORE TAYLAND İSVEÇ MEKSİKA
KANADA AVUSTURYA 0POLONYA İSPANYA TAYVAN İNGİLTERE HOLLANDA JAPONYA FRANSAİTALYA 0 2.000.000.000
ALMANYA BELÇİKA ABD
4.000.000.000
6.000.000.000
8.000.000.000
10.000.000.000
12.000.000.000
14.000.000.000
Ülkeler Alt-sektörler Ġthalatları (Dolar) - 2008 96
Türkiye / Dünya İhracat Kıyaslaması – en büyük 20 ithalatçı ülke MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA - MOBİLYA HARİÇ (SITC 63) Dünya ticaretinin % 76’sı Türkiye Alt-sektörler Ġhracatı (Dolar) - 2008 25.000.000
Türkiye’nin Pazar payı: % 0,15
RUSYA
20.000.000
15.000.000
İTALYA 10.000.000
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
ALMANYA BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 5.000.000
0
POLONYA İSVİÇRE AVUSTURYA MEKSİKA HOLLANDA İSVEÇKORE NORVEÇ BELÇİKA DANİMARKA GÜNEY KANADA 0
2.000.000.000
İNGİLTERE FRANSA İSPANYA
ABD
JAPONYA
4.000.000.000
6.000.000.000
8.000.000.000
10.000.000.000
Ülkeler Alt-sektörler Ġthalatları (Dolar) - 2008 97
Türkiye / Dünya İhracat Kıyaslaması – en büyük 20 ithalatçı ülke KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA (SITC 64)
Dünya ticaretinin % 71’i
Türkiye Alt-sektörler Ġhracatı (Dolar) - 2008
Türkiye’nin Pazar payı: % 0,18 İNGİLTERE
60.000.000
RUSYA
50.000.000
40.000.000
30.000.000
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
ALMANYA 20.000.000
FRANSA HOLLANDA İTALYA ÇEK CUMHURİYETİ İSPANYA POLONYA BELÇİKA İSVİÇRE MEKSİKA KANADA ÇİN AVUSTURYA DANİMARKA TÜRKİYE AVUSTRALYA JAPONYA
10.000.000
0 0
5.000.000.000
10.000.000.000
ABD 15.000.000.000
20.000.000.000
Ülkeler Alt-sektörler Ġthalatları (Dolar) - 2008 98
Türkiye / Dünya İhracat Kıyaslaması – en büyük 20 ithalatçı ülke Dünya ticaretinin % 83’ü
MOBİLYA (SITC 82) Türkiye Alt-sektörler Ġhracatı (Dolar) - 2008
Türkiye’nin Pazar payı: % 0,50 ALMANYA
150.000.000 140.000.000 130.000.000 120.000.000 110.000.000 100.000.000 90.000.000
FRANSA
80.000.000 70.000.000
HOLLANDA
60.000.000
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
50.000.000
İNGİLTERE
RUSYA
40.000.000
AVUSTURYA İTALYA BELÇİKA
30.000.000
ABD
20.000.000
İSVEÇ İSPANYA POLONYA JAPONYA ÇEKDANİMARKA CUMHURİYETİ NORVEÇ KANADA MEKSİKA 0 AVUSTRALYA
10.000.000
0
5.000.000.000
İSVİÇRE 10.000.000.000
15.000.000.000
20.000.000.000
25.000.000.000
30.000.000.000
35.000.000.000
Ülkeler Alt-sektörler Ġthalatları (Dolar) - 2008 99
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
6. Sektör Strateji Haritası
100
Stratejik Hipotez ve Performans Programı Çerçevesi
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
KRİTİK BAŞARI FAKTÖRLERİ
PAZAR DİNAMİKLERİ
İHRACAT SONUÇLARI
Stratejik Hipotez, “İhracat Sonuçları”, “Pazar Dinamikleri” ve “Kritik Başarı Faktörleri” olmak üzere üç temel perspektifte yapısallaştırılmıştır.
İS
İHRACAT SONUÇLARI
PD
PAZAR DİNAMİKLERİ
ÜRETİM
KB
PAZARLAMA
ÜRÜN GELİŞTİRME
SATIŞ
LOJİSTİK
HİZMETLER
DEVLETLE İLİŞKİ YÖNETİMİ
TEMEL YETKİNLİKLER
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü Strateji Haritası ve Performans Programı oluşturulurken 20 Stratejik Hedef, 87 Ölçüt belirlenmiştir.
Stratejik Hedef sayısı:
20
Ölçüt sayısı:
87 101
Ağaç ve Orman Ürünleri Strateji Haritası İS1
Sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla İS2
İS3
Alt-sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla
İhracat kapasitesini geliştir
PD1
PD2
Hedef pazarlarda rekabetçi gücü artırarak Pazar payını artır
KB1
ÜRETİM Kaliteli hammadde kaynağının yeterliliğini ve izlenebilirliğini sağla
KB2
Makina parkının yeni teknolojiyle modernizasyonu ile üretim kalitesini artır
KB3
Kalite ve çevre standartlarına uygun üretimi yaygınlaştır
KB5
KB6
PAZARLAMA ve SATIŞ Başta mobilya sektörü olmak üzere düşük fiyatlı ürünlerden, özgün tasarımlı, katma değeri yüksek, markalı ürün portfoyüne geç Uluslararası pazarlardaki satış ağı ve tanıtım faaliyetlerini artır
KB7
ÜRÜN GELİŞTİRME Yeni teknolojilerin kullanımı için ARGE çalışmalarını özendir
KB8
Test, analiz ve kalite kontrol laboratuvarlarını yaygınlaştır, akreditasyon sistemini kur
Hedef pazarlarda bilinirliği artır
KB9
LOJİSTİK
Nakliye sorununu aşmak için demiryolu ağını ve denizyolu taşımacılığını geliştir
KB10
HİZMETLER
Mobilya sektöründe teslimat, ürün değiştirme ve montaj işlerini yapan teşkilatlanma ve servis hizmetlerini sun
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
KB4
Alt sektörler özelinde yan sanayii geliştir
MEVZUAT
KB12 Teşvik sistemini (ürün geliştirme, pazarlama /satış ve istihdam teşvikleri) sektörün rekabetçi gücünü gözeterek, AB ve DTÖ kuralları çerçevesinde yapılandır
KB11
BİLGİ ALTYAPISI
İNSAN KAYNAKLARI KB13
Nitelikli işçi, teknik eleman ve mühendis istihdamını artır, Yeterli ve yetenekli satış elemanları yetiştir, çoklu dil spektleri sağla
Uygun koşullarda finansman desteği sağla
KB14
Dış pazarlara yönelik sektör bilgi ve istatistik altyapısını kur
KURUMLAR ARASI İŞBİRLİĞİ KB15
Marka ve ürün geliştirmeyi destekleyen yeni kurum teşkilatmalarını oluştur 102
Sektörün stratejik önceliklerinin belirlenmesinde faydanılan, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan çalışmalarda değinilen hususlar Üretim Kapasitesi Türkiye’de kereste üretimi tesislerinin önemli bir kısmı ise eski teknoloji ürünü ve düşük kapasiteli makinelerle çalışmakta ve genellikle mevsimlik olarak faaliyet göstermektedir. Önümüzdeki dönemde toplam işletme sayısında azalma beklenirken, orta ölçekli, modern teknolojiyle üretim yapan ihracata yönelik yatırımların artması, CNC kontrollü tezgahlar, kurutma, buharlama ve emprenye tesislerine yatırım yapılması beklenmektedir.(1)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Yonga üretiminde KKO yüksek olmasına karşılık sektördeki kuruluşlar tam kapasitede üretim yapamamaktadır. Bunun nedenlerinin başında hammadde yetersizliği gelmektedir. (2) Temel girdi olması nedeniyle, kaliteli, ucuz ve zamanında temin edilebilen tomruk, sektörün başarılı olmasında birinci etkendir.(3) Yonga levha sektöründe maliyetlerin yaklaşık %50’sini içeren odunun dünya pazarlarının çok üstünde sektöre satılması sorun yaratmaktadır. Türkiye’nin orman potansiyeli özellikle levha sektörü için hammadde yönünden yeterli büyüklüktedir. Ancak kalite yönünden diğer ülkeler ile rekabet edemeyecek durumdadır.(4)
(1) DPT, IX.Kalkınma Planı, Ağaç Ürünleri ve Ağaç Mamulleri Özel İhtisas Komisyonu Raporu (2) DPT, IX.Kalkınma Planı, Ağaç Ürünleri ve Ağaç Mamulleri Özel İhtisas Komisyonu Raporu (3) DPT, IX.Kalkınma Planı, Ağaç Ürünleri ve Ağaç Mamulleri Özel İhtisas Komisyonu Raporu (4) Levha Sanayii Sektör Raporu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
Düşük teknoloji ve sermaye ile emek yoğun faaliyet gösterdiği düşünülen mobilya sanayii, hızlı bir dönüşüm geçirerek geçmiş yıllara oranla çok daha bilgi ve sermaye yoğun bir sektör olma yolunda ilerlemektedir. Türkiye mobilya sanayiinde çoğunluğu geleneksel yöntemlerle çalışan atölye tipi, küçük ölçekli işletmeler ağırlıktadır.(5) Mobilya sektörü, mevcut üretim potansiyeli, kapasitesi, işyeri sayısı ve yarattığı istihdam bakımından önemli olmasına rağmen ihracat rakamları, Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında çok düşüktür. Bugün Türk mobilya sektörü üretiminin yaklaşık sadece %15’ini ihraç edebilmektedir. İhracat miktarının düşük kalmasında sektörün iç piyasaya dönük yapılanması yanında modern üretim tezgâhlarının yeterince kullanılmayışı da önemli bir etkendir. Finansman sorunları ve dış pazarlar konusunda bilgi eksikliği ihracatta karşılaşılan diğer önemli sorunlar arasında yer almaktadır. (6)
(5) DPT, IX.Kalkınma Planı, Ağaç Ürünleri ve Ağaç Mamulleri Özel İhtisas Komisyonu Raporu (6) Mobilya Sektörü Değerlendirme Raporu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
103
Sektörün stratejik önceliklerinin belirlenmesinde faydanılan, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan çalışmalarda değinilen hususlar Başlıca sorunlar özsermaye yetersizliği, kapasite kullanım oranının düşük olması, yan sanayinin ürün çeşidi ve belgeli üretim yetersizliği ve kredi teminat sorunlarıdır. (7) Lojistik Türk ağaç mamulleri ve orman ürünleri sektöründe taşımacılık büyük sorun yaratmaktadır. Sektörde yoğunlukla dünyanın en pahalı taşıma şekli olan karayolu taşımacılığının kullanıldığı ve demiryolu ulaşımının gerektiği ölçüde geliştirilemediği ülkemizde, limanlarımızın da etkin bir şekilde kullanılmamaktadır. (8)
Ülke genelindeki istatistiki verilerin azlığı maalesef bu sektörde kendini göstermektedir. Bu bağlamda, bilimsel ve teknolojik araştırmaya yönelik kaynaklar artırılmalı, Ar-Ge çalışmalarına gereken önem verilmelidir. (10) Teknolojik gelişimi sürükleyici nitelikte ve uygulamadaki problemlere somut çözümlerin geliştirildiği AR-GE merkezlerinin oluşturulması gerekliliği de tomruk, kereste ve kaplama sanayinde üreticilerin karşılaştığı sorunların daha hızlı çözülmesini sağlayacak bir yoldur. (11)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Tasarım ve ARGE Evrenselleşen dünya pazarında ülkelerin rekabet gücünde en etkili rol modern tasarıma verilen önemdir. Türkiye’de mobilya üretimi, ihracat rakamları bağlamında arzu edilen konumda değildir. Bunun başlıca nedenleri arasında modern tasarımlı kimlikli mobilyaların üretilmemesi gelmektedir. (9)
(7) DPT, IX.Kalkınma Planı, Ağaç Ürünleri ve Ağaç Mamulleri Özel İhtisas Komisyonu Raporu (8) Mobilya Sektörü Değerlendirme Raporu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri (9) DPT, IX.Kalkınma Planı, Ağaç Ürünleri ve Ağaç Mamulleri Özel İhtisas Komisyonu Raporu
(10) Levha Sanayii Sektör Raporu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri (11) Tomruk, Kereste ve Kaplama Sanayii Sektör Raporu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
104
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
7. Sektör Performans Göstergeleri
105
İhracat Sonuçları
Stratejik Hedef
Sektörde istikrarlı ihracat artışı sağla
İS-1.1 İS-1.2 İS-1.3 İS-1.4 İS-1.5 İS-1.6
Sektörün ihracat geliri ($) Dünya Ağaç ve Orman Ürünleri ihracatında Türkiye'nin payı (%) Sektörün toplam Türkiye ihracatı içindeki payı (%) İhracat miktarı (endeks) Yıllık ihracat artış oranı (%) İhracatın ithalatı karşılama oranı (%)
İS – 2
Alt-sektörlerde istikrarlı ihracat artışı sağla
İS-2.1 İS-2.2 İS-2.3 İS-2.4 İS-2.5 İS-2.6 İS-2.7 İS-2.8 İS-2.9 İS-2.10 İS-2.11 İS-2.12
Kağıt ve Mamulleri ihracatı ($) Mobilyalar ihracatı ($) Ağaç ve Ağaç Mamulleri ihracatı ($) Odun dışı Orman Mamulleri ihracatı ($) Kağıt ve Mamulleri ihracatı (miktar endeks) Mobilyalar ihracatı (miktar endeks) Ağaç ve Ağaç Mamulleri ihracatı (miktar endeks) Odun dışı Orman Mamulleri ihracatı (miktar endeks) Dünya Kağıt ve Mamulleri ihracatında Türkiye’nin payı (%) Dünya Mobilya ihracatında Türkiye’nin payı (%) Dünya Ağaç ve Ağaç Mamulleri ihracatında Türkiye’nin payı (%) Dünya Odun dışı Orman Mamulleri ihracatında Türkiye’nin payı (%)
İS – 3
İhracat kapasitesini geliştir
İS-3.1 İS-3.2 İS-3.3
Yeni (ilave) ihracatçı sayısı (#) 250 bin $ ve üzerinde ihracat yapan firma sayısı (#) İhracat yapan tesislerin toplam kapasitesi
İS – 1
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ölçüt
106
Pazar Dinamikleri
Stratejik Hedef
Ölçüt
Hedef pazarlarda PD – 1 rekabetçi gücü artırarak Pazar payını artır P D– 2 Hedef pazarlarda bilinirliği artır
PD-1.1 PD-1.2
Mevcut pazarlardaki pazar payı - ilk 20 ülke (%) Hedef pazarlardaki pazar payı - ilk 20 ülke (%)
PD-2.1 PD-2.2 PD-2.3
Türk markalarına ilişkin algı endeksi (endeks) Dünya ihracatında ilk 10'da olduğumuz ürün grubu sayısı (#) Avrupa ihracatında ilk 10'da olduğumuz ürün grubu sayısı (#)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Hedef Pazarlar - Ağaç ve Orman Ürünleri 1
Azerbaycan
11
Libya
2
Suriye
12
İngiltere
3
Irak
13
Gürcistan
4
İran
14
Ürdün
5
Rusya
15
ABD
6
Fransa
16
Suudi Arabistan
7
Almanya
17
İsrail
8
Yunanistan
18
Romanya
9
Cezayir
19
Kazakistan
10 Güney Afrika
20
Bulgaristan
107
Kritik Başarı Faktörleri – Üretim
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Stratejik Hedef
Ölçüt
Kaliteli hammadde kaynağının KB – 1 yeterliliğini ve izlenebilirliğini sağla
KB-1.1 KB-1.2 KB-1.3 KB-1.4
Yeni dikilen ağaç sayısı (#) Toplam ağaç sayısı (#) Hammadde tedariğinde ithalata bağımlılık oranı (%) Toplam orman alanı içindeki verimli orman alanı miktarı (%)
Makina parkının yeni teknolojiyle KB – 2 modernizasyonu ile üretim kalitesini artır
KB-2.1 KB-2.2 KB-2.3 KB-2.4 KB-2.5
Kurulu kapasite Kapasite kullanım oranı (%) Fabrika ölçekli tesislerin sayısı (#) – atölye ölçeğinden fabrika ölçeğine geçiş Modern tesislerin kurulmasına ilişkin verilen teşvikler ($) Mevcut işletmelerin modernizasyon yatırımları ($)
KB – 3
Kalite ve çevre standartlarına uygun üretimi yaygınlaştır
KB-3.1 KB-3.2 KB-3.3
ISO 9000 veya ISO 14000 belgeli işletme sayısı (#) TSE ürün belgeli parke üreten işletme sayısı (#) Sektör üretim kalite standartlarına uyum (%)
KB– 4
Alt sektörler özelinde yan sanayii geliştir
KB-4.1
Yan sanayide belgeli üretim (%)
108
Kritik Başarı Faktörleri – Pazarlama Satış
Stratejik Hedef Başta mobilya sektörü olmak üzere düşük fiyatlı ürünlerden, özgün KB – 5 tasarımlı, katma değeri yüksek, markalı ürün portfoyüne geç
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
KB – 6
Uluslararası pazarlardaki satış ağı ve tanıtım faaliyetlerini artır
Ölçüt KB-5.1 KB-5.2 KB-5.3
Tam mamullerin sektör ihracatı içindeki payı (%) Mobilya satış fiyatı ($/kg) Alınan patent sayısı (#) - tasarım
KB-6.1 KB-6.2 KB-6.3 KB-6.4 KB-6.5 KB-6.6 KB-6.7 KB-6.8 KB-6.9 KB-6.10 KB-6.11 KB-6.12
STA sayısı (#) Ticari Heyet sayısı (#) Alım Heyeti sayısı (#) Tercihli Ticaret Anlaşması Sayısı (#) Ulusal ve uluslararası sektörel fuar sayısı (#) Ülke masaları (#) Satış temsicilikleri (#) Perakende network sayısı (#) Toptancı network sayısı (#) Internet satış platformları (#) Düzenlenen semir, toplantı sayısı (#) Hedef pazarlara yönelik yürütülen tanıtım ve bilinçlendirme çalışmaları (#)
109
Kritik Başarı Faktörleri – Ürün Geliştirme
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Stratejik Hedef
Ölçüt
KB – 7
Yeni teknolojilerin kullanımı için ARGE çalışmalarını özendir
KB-7.1 KB-7.2 KB-7.3 KB-7.4 KB-7.5 KB-7.6
KB – 8
Test, analiz ve kalite kontrol laboratuvarlarını yaygınlaştır
KB-8.1
Sektöre verilen ARGE teşvikleri ($) Başvurusu yapılan ARGE projesi sayısı (#) ArGe harcamalarının toplam aktiflere oranı (%) Sektöre verilen ARGE teşviklerinin toplam ARGE teşvikleri içindeki payı (%) Sektöre ayrılan ARGE teşvik bütçesinin sektör tarafından kullanım oranı (%) Araştırma Enstitüsü’nün kurulması (uyum) Bağımsız mobilya kalite kontrol ve mobilya enstitüsünün kurulması (uyum)
110
Kritik Başarı Faktörleri – Lojistik
Stratejik Hedef
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Nakliye sorununu aşmak için KB – 9 demiryolu ağını ve denizyolu taşımacılığını geliştir
Ölçüt KB-9.1
Lojistik maliyetleri ($)
111
Kritik Başarı Faktörleri – Hizmet
Stratejik Hedef
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Mobilya sektöründe teslimat, ürün KB-10.1 değiştirme ve montaj işlerini yapan KB – 10 teşkilatlanma ve servis hizmetlerini sun
Ölçüt Hizmet kalitesi (endeks) – memmnuniyet anketi servis kırılımı
112
Kritik Başarı Faktörleri – Devletle İlişkiler / Mevzuat
Stratejik Hedef Teşvik sistemini (ürün geliştirme, pazarlama /satış ve istihdam KB – 11 teşvikleri) sektörün rekabetçi gücünü gözeterek, AB ve DTÖ kuralları çerçevesinde yapılandır
KB – 12
Uygun koşullarda finansman desteği sağla
Ölçüt KB-11.1 KB-11.2 KB-11.3 KB-11.4 KB-12.1 KB-12.2 KB-12.3 KB-12.4 KB-12.5
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
KB-12.6
AB ülkelerinde tomruk ve endüstriyel odun hammaddesinin kaynağında uygulanan KDV oranının AB mevzuatına uyum çerçevesinde düşürülmesi (uyum) Denetim mekanizmalarının oluşturulması (yüksek kalite standartlarının belirlenmesi ve etkin denetim) (uyum) KDV iadesi işlemlerinin süresi (süre) Tasarım Tescil Kanunu’nun çıkarılması (uyum) Sağlanan kredi ve finansal enstrümanlar – diğer ülkeler ile kıyaslama Eximbank kredi faiz oranı (%) Eximbank kredi vadeleri (süre) Eximbank tarafından verilen ülke kredilerinin toplam krediler içindeki payı (%) Eximbank tarafından verilen uzun vadeli kredilerinin toplam krediler içindeki payı (%) Karşılıklı banka muhabirliği ilişkisi içinde olunmayan üke sayısı (#)
113
Kritik Başarı Faktörleri – Temel Yetkinlikler
Stratejik Hedef Nitelikli işçi, teknik eleman ve mühendis istihdamını artır, Yeterli KB – 13 ve yetenekli satış elemanları yetiştir, çoklu dil spektleri sağla KB – 14
Ölçüt KB-13.1 KB-13.2 KB-13.3 KB-13.4
Dış pazarlara yönelik sektör bilgi ve KB-14.1 KB-14.2 istatistik altyapısını kur KB-14.3 KB-15.1
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Marka ve ürün geliştirmeyi KB – 15 destekleyen yeni kurum teşkilatmalarını oluştur
KB-15.2 KB-15.3 KB-15.4 KB-15.5 KB-15.6 KB-15.7
İhracatçı şirketlerin teknik eleman ve mühendis istihdamı (#) İhracatçıların eğitim programlarına (mesleki, üretimde kalite, pazarlama,dil) katılımı (%) KOBİ'lerin ticaret geliştirme programlarına katılımı (%) Meslek okullarının programlarının yeni teknolojiler ile güncellenmesi ve uygulama ağırlıklı hale getirilmesi (uyum) Sektör bilgi ve istatistik sisteminin geliştirilmesi (uyum) Hedef ülkelere yönelik hazırlanan pazar araştırması sayısı (#) Pazar araştırmalarının güncellenme sıklığı (#) AB Çerçeve Programlarına Türk bilim insanları ve araştırma kuruluşlarının katılmı (#) Ortak hedef uyum toplantı sayısı (#) Üniversite – sanayi işbirliği ile geliştirilen ortak proje sayısı (#) AB fonlarından yararlanan proje sayısı (#) AB fonlarının kullanım oranı (%) Dünya Bankası fonlarının kullanım oranı (%) Mobilya sektöründe Küçük sanayi siteleri (KSS) ve organize sanayi bölgeleri (OSB) (#)
114
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
8. Çalıştay / Katılımcı Bildirimleri
115
Çalıştay / Katılımcı Bildirimleri Değer Zinciri ÜRETİM - GİRDİ Endüstriyel plantasyonu artır.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Hammadde üretimi yetersiz, üretim kapasitesini ve verimliliği artır.
Kağıt ve Mamülleri
PAZARLAMA
Ağaç ve Ağaç Mamulleri
Mobilya
ÜRÜN GELİŞTİRME
Pazar payı artırmada Konuyla ilgili araştırma sıkıntı yoktur ancak ve eğitimler yetersizdir. ambalaj sanayinde İnsan kaynağı ihtiyacı üreticiler pazar uygun hale getirilmesini potansiyelinin farkında sağla, bu kapsamda değillerdir. kağıt mamullerinin katma değerini arttırıcı Sektörel pazar yönde bir Araştırma ve araştırmalarına önem Geliştirme merkezi ver. yararlı bir projedir. Ticari heyetleri sıklaştır, tanıtım için mikro grupların kurulmasını sağla.
Odun dışı Orman Mamulleri
SATIŞ
LOJİSTİK
HİZMETLER
Dikili ağaç satışlarını artır.
Sevkiyat kalitesini artır Satış sonrası hizmetleri ve maliyetini düşür. geliştir.
Orman yangınları maliyetini fiyatlara yansıtma.
Lojistik ağını geliştir.
Satış elemanlarının yetkinlikleri artır.
MEVZUAT
116
Çalıştay / Katılımcı Bildirimleri Değer Zinciri ÜRETİM - GİRDİ
Kağıt ve Mamülleri
PAZARLAMA
Ağaç ve Ağaç Mamulleri
Mobilya
ÜRÜN GELİŞTİRME
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Kaliteli gözetim sistemi Ürün imajını Teknoloji yatırımlarına kur. destekleyecek tanıtım önem ver. grubu kur. Girdi maliyetlerini Yenilikçi ürünler üret. kontrol et. Kontratlı işlerde Endüstriyel tasarımlara uluslararası proje Standart üretim için önem ver. müşaviri / yüklenicisi ol. belgeli ürün bilincini Şirketlerde ARGE yaygınlaştır, Sektörel pazar teşviği zorunlu olmalı, izlenebilirliği sağla. araştırmalarına önem katma değeri yüksek ver. Verimliliği artır. tasarım ağırlıklı ürünler Ticari heyetleri sıklaştır, geliştir. Akredite edilmiş tanıtım için mikro uluslararası kalite Eğitim seminerleri ile grupların kurulmasını kontrol laboratuvarları kalifiye eleman sağla. kur. eksikliğini gider. Hammaddeye ulaşımda İyi bir satış pazarlama stratejisi ile yeni sıkıntıları aş. pazarlar bulmak ve iyi Üretim kapasitesi fiyata sorunsuz yeterlidir ancak özgün teslimatlar yapmak tasarımlar ve belgeli gereklidir. ürün üretimi artır.
Odun dışı Orman Mamulleri
SATIŞ
LOJİSTİK
HİZMETLER
Tahsilatı garanti etmek Sevkiyat kalitesini artır Her ihraç üründe kalite için sigorta yöntemi ve maliyetini düşür. güvence belgesi kur. alınmasını sağla. Karayolu çok Ara satıcıdan nihai masraflıdır, tren Satış sonrası destek satıcılığa geç. yolunu geliştir. sistemini sektörel bazda kur. Yurtdışındaki Ambalaj ile havasız projelerden başlangıcında haberdar olarak bireysel satışlardan çok proje satışlarına ağırlık ver.
taşıma yap.
Montajdan sonra garanti verilmesine ve belgeleyemeye önem ver.
Uluslararası hukuk danışmanlığı konusunda bilgilendirecek altyapı sağla.(örnek sözleşme) Ürün kalitesine onay verecek gözetim firmaları ve ihtisas gümrükleri oluştur
MEVZUAT
117
Çalıştay / Katılımcı Bildirimleri Değer Zinciri ÜRETİM - GİRDİ
Kağıt ve Mamülleri
PAZARLAMA
Orman Bakanlığı Bilgi birikimleri ve Hammadde ve aramalı eğitimler mobilya tedariğinde yerli üstüne yogunlaşmıs kapasiteyi artırmalı. durumdadır. Enerji maliyetlerini kontrol et. Üretim kapasitesi ve verimlilik artırılmalı.
ÜRÜN GELİŞTİRME
Odun dışı Orman Mamulleri
SATIŞ
Teknoloji yatırımlarına Dolumcuların ambalaj önem ver. bilgisini artır. Ambalaj tasarımına ilişkin yapılanma kur.
Pazar bilgisi seyahat ve Akreditasyon karşılıklı görüşmeler ile laboratuvarlarını sınırlıdır. yaygınlaştır. Sektörel pazar Üniversiteler ile araştırmalarına önem işbiriliği içinde ÜRGE ver. araştırmalarına önem
Devletin orman kaynaklarının artırımı, endüstriyel plantasyon Ticari heyetleri sıklaştır, önemlidir. tanıtım için mikro grupların kurulmasını Yeni üretim teknikleri sağla. ile fark yarat.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ağaç ve Ağaç Mamulleri
Mobilya
ver. Kolay kurulum ve ergonomi gibi konulara önem ver.
Satış elemanlarının becerileri yeterli fakat ihracat departmanında maliyet açısından fazla eleman çalışamamaktadır.
LOJİSTİK
HİZMETLER
Sevkiyat kalitesini artır Her ihraç üründe kalite ve maliyetini düşür. güvence belgesi alınmalı. Karayolu çok masraflıdır, alternatif taşıma yolları geliştirilmelidir. (örneğin tren yolu)
Satış sonrası destek sistemini sektörel bazda kur. Satış sonrası hizmetleri geliştir.
Dünya fiyatlarını sürekli takip eden internet bazlı bir sistem oluşturulmalıdır.
MEVZUAT Mevzuatta yerel imalat karşıtı hükümleri kaldır. Orman ürünlerinin üstündeki vergi ve fonları azalt.
118
Çalıştay / Katılımcı Bildirimleri Kağıt ve Mamülleri
Değer Zinciri ÜRETİM - GİRDİ
PAZARLAMA
Ağaç ve Ağaç Mamulleri
Mobilya
ÜRÜN GELİŞTİRME
Özel ağaçlandırma Ürün farklılıklarını öne Akreditasyon önündeki engelleri kaldır. çıkararak pazarı laboratuvar hizmetleri bilinçlendir. yetersizdir. Orman kadastrosunu bitir. Orman alanlarını reabilite et, rehabilatasyon alanlarındaki mevcut ağaçların korunmasını ve yaşlı ağaçların yerine nitelikli yeni ağaç dikini sağla, verimliliklerini artır. Orman alanlarının tahribatını önle. Orman envanterini çıkar, çeşitliliği sağla.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Hammadde kalite açısından sıkıntılı ve iklim, fiyat gibi etkenlere bağlıdır. Laboratuar hizmetleri pahalı ve yetersizdir. Ürünlerin kalite sertifikaları zaman zaman yetersiz kalmaktadır.
Odun dışı Orman Mamulleri
SATIŞ Paketleme ve ambalaj kültürünü geliştir.
LOJİSTİK
HİZMETLER
Sevkiyat kalitesini artır ve maliyetini düşür.
Fuarlara katılım Liman kapasitelerini Pazarlama, ürünlerin Ürünlerin sağlanmalı ve karşılıklı yetersiz. farklılıklarını ortaya özelliklerinden yola işbirlikleri kurulmalıdır. Tren ve demiryolu ağını koyarak yapılmalı. çıkarak yeni ürünler Satış ekipleri geliştir. yaratmak mümkündür. Yeni pazarlara açık bir üniversitelerle sektör dolayısı ile yeni Ürünlerin değişik işbirliğine girilerek müşteriler yaratmak amaçlarla (gıda, eğitilebilir ve bu mümkündür. sağlık,kozmetik,sanayi ürünlerin sağlık hammaddesi, vb.) yönünden faydaları Sektörel pazar kullanılmasını teşvik hakkında bilgilendirilse araştırmalarına önem etmek gereklidir. daha başarılı ver. olacaklardır. Ticari heyetleri sıklaştır, tanıtım için mikro grupların kurulmasını sağla.
Toplayıcı / üreticiyi gıda amaçlı ürünlerin üretimi ve toplanması konusunda eğit.
MEVZUAT Kadastrosu yapılan arazi üzerindeki ağaçlardan (palamut meşesi ağaçlarının palamutlarından) gelir elde yönünde öncelik arazinin eski sahibine verilmeli ve bu ağaçlar kesilerek yerine başka türlü ağaçlar dikilmemelidir. 119
Çalıştay / Katılımcı Bildirimleri
Temel Yetkinlikler – sektör geneli İNSAN faktörü Ormancı işgücünü artır. En az iki dil bilen nitelikli işgücünü artır.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Disiplinler arası uyumlu programlar (eğitimler) oluştur.
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ faktörü
ORGANİZASYON ORGANİZASYON faktörü faktörü
Sanayici ihtiyaçlarına göre eğitim planlanması yap.
Kuruluşlar arası koordinasyon sağla.
Uluslararası fiyatların takibini sağla.
Uluslarası kurumlarda görev alarak bilgiye erişim sağla.
Sektör envanteri oluştur ve paylaşıma aç.
Araştırma Enstitüsü kur.
120
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
9. Katılımcılar Listesi
121
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Çalıştay Katılımcıları
122
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
10. Faydalanılan Kaynaklar
123
Faydalanılan Kaynaklar No:
Referans Dokümanın Adı
Referans Dokümanın Hazırlanma Tarihi
Referans Dokümanı Hazırlayan Kurum
Teslim Eden/ Notlar
1
Faaliyet Raporu
2007
İİB
İİB
2
Faaliyet Raporu
2008
İİB
İİB
3
İhracat Değerlendirmesi
Ağustos 2009
İİB
İİB
4
Kağıt Orman Mamulleri Sektör Raporu
Mart 2008
İİB
İİB
5
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü Sorunlar ve Çözüm Önerileri
Ekim 2009
İİB
İİB
6
Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri Sanayii
-
-
İİB
7
Mobilya
2009
İGEME
İİB
8
Mobilya Sektöer Raporu
-
-
İİB
9
Mobilya Sektörü
2008
OAİB
İİB
Mobilya Pazarı Araştırma Raporu
Ağustos 2002
OAİB
İİB
11
Ev Ve Ofis Mobilyası (Sanayi İhracat Pazar Araştırması kitabı)
Eylül 2005
İGEME
İİB
12
Kağıt-Karton Mamulleri Sektör Raporu
Mart 2008
DTM
İİB
13
Kağıt Sanayi Değerlendirme Raporu
Ekim 2001
OAİB
İİB
Ekim 2002
OAİB
İİB
Kasım 2003
OAİB
İİB
Ocak 2003
OAİB
İİB
10
14
15 16 Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Sektör
Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri
Kağıt-Karton ve Ahşap Ambalaj Sanayi Değerlendirme Raporu Temizlik Kağıdı Sektörü Değerlendirme Raporu Ahşap Kapı Pencere Doğrama Sektörü Değerlendirme Raporu
17
Levha Sanayi Sektör Raporu
Mart 2001
DTM
İİB
18
Tomruk Kereste ve Kaplama Sanayi Sektör Raporu
-
OAİB
İİB
124
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
11. Stratejinin Yönetişimi
125
Stratejinin Yönetişimi – Strateji Haritası ve Performans Programı’nın Yönetimi
TİM, strateji yönetiminin planlamadan ibaret olmadığını ve stratejiyi icra edecek yetkinlikleri geliştirmek üzere yönetim süreçlerini geliştirmeyi amaçlamaktadır. 2023 atılımının yönetiminde gerekli üç boyut bulunmaktadır: o Değişim yönetimi o Büyüme o Etkinlik
Uzun soluklu proje aslında bir Değişim Yönetimi projesidir, ulusal ölçekli projede strateji ve performans çerçevesinin başarısı için kritik 5 temel gereklilik yüksek kalitede yerine getirilmiştir: 1. Üst düzey Liderlik: Lider ve önderlerin projeyi sahiplenmesi ve alt çalışma komitesine delege etmeden, geliştirme sürecinde aktif mevcudiyeti; Sektörel lider ve düşünce önderlerinin katkılarının sağlanması. 2. Değişim Yönetimi: Yarından beklenen performansın bugün yönetilebilmesi için, mevcut olmayan bazı yetkinliklere ihtiyaç duyulması; Yukardan-aşağı doğru kurgu ile sahiplenmeyi temin etmek, deneyimli ve bilgili uzmanların danışmanlığından faydalanmak, en-iyi-uygulama örneklerinden öğrenmek. 3. Çekirdek Ekip:
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
TİM’in, yeterli düzeyde zaman ve enerji ayıracak, yetkin ve donanımlı bir Proje Direktörü ataması ve projede fiilen çalışacak kişilere rol ve sorumluluklarını tarif etmesi; Projede çalışacak birimlerin etkin koordinasyonu ve program yönetimiyle çalışma akışının disipline edilmesi. 4. Neden sonuç ilişkileri: Stratejik önceliklerin bütünsel yapısının sağlanması ve bütçe ile ilişkilendirilerek gerekli kaynakların temini. 5. Kültür , ortak dil ve kavram birliği: Kısa-vadeli operasyonel düşünce yapısı ile dengeli ve proaktif orta/uzunvadeli stratejik düşünce yapısının içselleştirilmesi; Kelimelere yüklenen anlamların önemi ışığında, aynı ifadelerden herkesin aynı şeyi algılamasının temini. 126
Stratejinin Yönetişimi – Strateji Haritası ve Performans Programı’nın Yönetimi
Strateji Haritası’nın oluşturulmasında ve sürekliliğinin sağlanmasında en önemli faktör Liderlik’tir. Ülke ölçeğindeki Strateji Haritası’nın sahibi, dikey ve yatay uyumlanmayı temin edecek olan Dış Ticaretten sorumlu Devlet Bakanlığı’dır.
Hazırlanan Strateji Haritası ve Performans Programı'nın en önemli yanı sahiplenme, sürekli takip ve gözden geçirmeyi zorunlu kılmasıdır. Başta dış faktörler olmak üzere, son derece dinamik olan iç ve dış gelişmeler performansın takibinin, varsayımların, öngörülen proje ve programların güncellenmesini ve revizyonunu daha da önemli kılmaktadır. o Stratejinin yönetilebilir olması üç temel faktöre dayalıdır o Rol ve sorumlulukların belirlenmesi, o Takip ve raporlama, o Öğrenme ve Karar Vermek.
1
2
Takip ve Raporlama
Stratejinin koordinasyonu ve strateji süreçlerinin yönetimi: Strateji Ofisi
Kurumun iĢleyiĢ Ģekline uygun olarak yıllık takvim üzerinde stratejik performans raporlaması
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Stratejinin Yönetimi Süreci
Sektör düzleminde; Liderlik ve sahiplenme sektör yönetimindedir. Strateji Haritası’nın sahibi sektör Liderlik Ekipleri’dir.
3
Rol ve Sorumluluklar
1
2
Kurumun Uyumlanması – Tüm iĢ birimlerinin ve destek birimlerin strateji ile uyumlanmasının sağlanması.
3
Stratejinin Gözden Geçirilmesi – Strateji gözden geçirme toplantıları için gündemin belirlenmesi ve toplantıların yürütülmesi.
4
Stratejik Planlama – Stratejinin oluĢturulmasında ilgili birimlere destek verilmesi.
5
Stratejinin ĠletiĢimi – Stratejik önceliklerin belirlenmiĢ mesajlarla tüm paydaĢlarla paylaĢımı.
6
GiriĢim Projelerinin Yönetimi – GiriĢim projelerinin belirlenmesi ve yönetimi
7
Bütçeleme – Stratejik önceliklerin bütçe ile iliĢkisinin sağlanması.
8
Ġnsan Kaynaklarının Uyumlanması – ÇalıĢanların bireysel hedeflerinin strateji ile uyumlandırılması.
X
9
En iyi Uygulama Örneklerin PaylaĢımı – Kurumlar arası koordinasyon ve en iyi uygulama örneklerinin kurumlar arasında paylaĢımının sağlanması
Toplantı gündeminin oluĢturulması, stratejik performansın incelenmesi ve karar etkinliğinin artırılması MEVCUT DURUM (Olay yönlendirmeli öğrenme)
Kamuya Uygunluk
Performans Yönetimi – Performans Programının oluĢturulması ve raporlarnması.
Öğrenme ve Karar Verme
I03 Identify Adverse Trends
Stratejik konuların gözden geçirilmesi (30%)
Support trends
K01 Develop Quality Tracking Program
Etkilerin tartıĢılması (20%)
GELECEK (Sürekli öğrenme)
Stratejik analiz ve önerilerin tartıĢılması (60%)
K01 Develop Quality Tracking Program IO3 Identify Adverse Trends Develop program to track all incident root causes identified during reviews and perform trend analysis
Application needs to be selected within next 60 days to stay on schedule
GeçmiĢ dönem performansının incelenmesi (50%)
YILLIK GÖZDEN GEÇĠRME TOPLANTILARI
Etkilerin tartıĢılması (30%) Performansın Ġncelenmesi (10%) ÜÇER AYLIK STRATEJĠ TOPLANTILARI
127
Stratejinin Yönetişimi – Strateji Ofisi
Rol ve sorumlulukların belirlenmesi kapsamında, kurum içinde Performans Programı’nı güncel tutacak, gerekli metodolojik paylaşımı kurum içinde ve ilgili sektörler nezdinde yaparak yayılımını sağlayacak bir ekip gereklidir.
Stratejinin yönetimi, birimlerin yönetiminden farklıdır: o Geleneksel yönetim, organizasyon şeması içinde kapalı alanlar oluşturur. o Strateji yönetimi için, birimler ve kurumlar arası çapraz işleyiş gereklidir.
Strateji Ofisi olarak adlandırılan ekibin temel görev ve sorumlulukları sürecin sahibi olarak stratejinin koordinasyonu ve strateji süreçlerinin yönetimidir. Bu kapsamda; hazırlanan Strateji Haritalarının ve Performans Programları’nın değişen şartlar ve dinamikler doğrultusunda güncelliğini garanti altına alacak, gerekli koordinasyon ve uyumlanmayı sağlayacak TİM bünyesinde Strateji Ofisi oluşturulmuştur. Söz konusu ekip DTM ile koordinasyon içinde ilgili kamu kuruluşları, özel sektör ve diğer paydaşlar ile ülke ölçeğindeki Strateji Haritası ve Performans Programı’na ilişkin çalışmaları yürütecektir. Birlik ArGe şubeleri projenin başlangıcından bu yana tüm süreçte yer alarak önemli katkı sağlamışlardır. Performans Yönetimi’nin hayata geçirilmesinde ArGe şubeleri TİM Strateji Ofisi’nin koordinasyonu ile sektörel boyutta çalışmaları yürüteceklerdir.
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
128
Strateji Ofisi’nin Rol ve Sorumlulukları Strateji Ofisi’nin görev ve sorumlulukları aşağıda gösterilmiştir. Öncelikli görevleri Performans Programı’nın yönetimi, kurumun uyumlanmasının sağlanması ve stratejinin gözden geçirilmesidir. Stratejinin Yönetimi Süreci Öncellikli Görevler
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
İkincil Görevler
Birleştirici Görevler
1
Performans Yönetimi – Performans Programının oluşturulması ve raporlanması.
2
Kurumun Uyumlanması – Tüm iş birimlerinin ve destek birimlerin strateji ile uyumlanmasının sağlanması.
3
Stratejinin Gözden Geçirilmesi – Strateji gözden geçirme toplantıları için gündemin belirlenmesi ve toplantıların yürütülmesi.
4
Stratejik Planlama – Stratejinin oluşturulmasında ilgili birimlere destek verilmesi.
5
Stratejinin İletişimi – Stratejik önceliklerin belirlenmiş mesajlarla tüm paydaşlarla paylaşımı.
6
Girişim Projelerinin Yönetimi – Girişim projelerinin belirlenmesi ve yönetimi.
7
Bütçeleme – Stratejik önceliklerin bütçe ile ilişkisinin sağlanması.
8
İnsan Kaynaklarının Uyumlanması – Çalışanların bireysel hedeflerinin strateji ile uyumlandırılması.
9
En iyi Uygulama Örneklerin Paylaşımı – Kurumlar arası koordinasyon ve en iyi uygulama örneklerinin kurumlar arasında paylaşımının sağlanması.
129
Strateji Yönetimi Terimler sözlüğü
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Terimler
Kısa açıklama
Stratejinin Uygulamaya Aktarılması
Bu terim, “Strategy Execution”ın karşılığı olarak kullanılmaktradır. Strateji günümüzde planlamadan ibaret değildir. İş sonuçlarını doğuran temel faktör sürekli ve yaşayan bir strateji yönetimidir.
Strateji Yönetimi Çerçevesi
Strateji günümüzde planlamadan ibaret değildir. İş sonuçlarını doğuran temel faktör sürekli ve yaşayan bir strateji yönetimidir. Odaklanma alanları belirlenerek, Balanced Scorecard (BSC) metodolojisi, her kurum için özelleştirilmelidir.
Performans Yönetimi
Bireysel değil, kurumsal seviyedeki performansın proaktif ve etkin şekilde yönetimini kapsamaktadır.
Değer Açıklığı
Bu terim, “Value Gap”in karşılığı olarak kullanılmaktradır. Vizyoner olarak arzu edilen finansal seviye ile bugün olunan seviye arasındaki parasal bazdaki farkın tanımlanması için kullanılmaktadır.
Değer Önermesi
Bu terim, “Value Proposition”ın karşılığı olarak kullanılmaktradır. müşterimize ve paydaşlarımızın önem atfettiği ürün/hizmet niteliklerinde farklılaştığımızda parasal çıktılarımızın artacağını varsaydığımız vaatlerimizdir.
Değişim Gündemi
Bu terim, “Change Agenda”nın karşılığı olarak kullanılmaktradır. Değişim unsurlarını belirlemek ve bugün ile gelecek arasında atılım yapılması gerekli olan unsurları açığa çıkartmaktadır.
Strateji Haritası
Odaklanma alanlarından hareketle, olmazsa-olmaz’larımız arasında neden-sonuç ilişkisini tek bir sayfaya indirgeyen, öncelikleri ve stratejinin hikayesini yansıtan, operasyonel işlerle stratejik olanların ayrışmasını sağlayan bir araçtır.
Perspektifler
Balanced Scorecard (BSC) metodolojisinin temel yapı taşlarıdır. 4 katman arasında (Finans-Piyasa-Süreç-İnsan) bağlantılı yönetim yapısını kurar.
Gayrimaddi varlıklar
Bu terim, “Intangible”ın karşılığı olarak kullanılmaktradır. Parasal gibi maddi çıktıların oluşumunu sağlayan insan-bilgi-organizasyon-kültür-ilişki faktörlerini içerir.
Stratejik Hedefler (objectives)
Stratejimizde odaklandığımız önceliklerimizdir. Olmazsa-olmaz mutlaka başarmamız gereken unsurladır. Günlük operasyonel işlerimizin yanı sıra, aslen gelecekte olmak istediğimiz noktaya bizi taşıyacak tercihlerimizdir.
Ölçütler (measures)
Stratejik hedeflerimizde başarılı olup olmadığımızı bize bildiren başarı göstergeleridir.
Başarı seviyesi (targets)
Performans ölçümü yapabilmek üzere, başarı düzeyimizi hangi çıta seviyesine göre belirlediğimiz rakamsal değerdir.
Girişim projesi (initiatives)
Sıçrama yapmamızı sağlayacak stratejik aksiyon ve programlardır. Sıradan bir projeden tek farkı, stratejik hedefimize ulaşmamıza direk etki edecek nitelikte eylemler seti olmasıdır. Proje yönetimi yetkinlikleri başarının belirleyicisidir. 130
İçindekiler
Sunuş yazısı
Yönetici Özeti Proje Raporu
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Kılavuz Tablo ve Veriler
131
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Kılavuz Tablo ve Veriler
Alt- Sektörler
132
Dünya’da sektörel dağılım Dolar (1990-2008)
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
1
2
3
YIL
MANTAR ODUN VE KERESTE
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT
MANTAR VE AHġAPTAN EġYA (MOBĠLYA HARĠÇ)
1990
24.015.807.318
16.790.622.679
16.652.584.375
1991
22.723.788.244
13.897.349.532
1992
26.054.565.755
1993
4
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA
5
MOBĠLYA, YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR
TOPLAM
60.673.848.763
26.785.184.978
144.918.048.113
16.278.804.378
61.253.328.944
27.729.299.835
141.882.570.933
14.729.239.890
19.986.294.732
66.329.966.503
32.716.190.239
159.816.257.119
28.231.832.755
11.903.175.180
22.266.575.229
61.568.183.795
32.684.713.736
156.654.480.695
1994
31.853.893.279
16.174.812.543
25.181.104.814
71.581.575.695
37.751.387.452
182.542.773.783
1995
34.356.656.969
27.022.365.073
23.738.724.737
96.905.077.717
44.831.724.837
226.854.549.333
1996
36.088.918.116
17.941.312.275
30.510.960.338
93.019.398.844
48.580.150.398
226.140.739.971
1997
36.982.420.382
17.724.123.712
31.578.940.065
91.127.906.140
50.396.557.275
227.809.947.574
1998
32.265.501.921
16.772.833.196
29.600.272.029
94.019.284.972
53.156.299.413
225.814.191.531
1999
33.792.596.499
16.822.733.061
32.658.887.851
94.413.680.976
57.078.129.185
234.766.027.572
2000
35.688.979.061
24.230.533.138
32.779.410.730
99.176.821.894
61.284.514.896
253.160.259.719
2001
32.710.853.156
18.948.087.095
31.915.639.279
96.999.624.189
60.730.981.719
241.305.185.438
2002
33.985.596.665
18.815.263.877
34.581.732.362
100.595.168.790
65.243.898.713
253.221.660.407
2003
36.973.178.364
21.862.073.606
40.118.805.149
113.432.963.961
75.948.829.404
288.335.850.484
2004
44.984.529.041
24.737.798.909
49.540.683.195
127.005.263.643
89.766.857.744
336.035.132.532
2005
47.727.885.174
25.854.748.957
52.354.662.729
131.798.667.498
97.396.287.692
355.132.252.050
2006
51.963.945.447
29.662.073.553
57.932.977.825
142.532.032.647
108.162.463.550
390.253.493.022
2007
57.724.813.746
36.612.161.200
63.399.441.211
159.883.839.941
126.801.136.063
444.421.392.161
2008
51.810.415.456
47.420.960.458
61.982.166.562
170.425.752.867
133.181.307.252
464.820.602.595 133
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Türkiye’nin sektörel dağılım Milyon Dolar (1990-2008) YIL
MANTAR ODUN VE KERESTE
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT
MANTAR VE AHġAPTAN EġYA (MOBĠLYA HARĠÇ)
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA
MOBĠLYA, YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR
TOPLAM
1990
18.467.249
247.390
17.105.388
59.838.844
21.018.003
116.676.874
1991
16.136.676
281.018
12.043.342
59.439.324
20.671.159
108.571.519
1992
16.348.474
86.997
15.329.248
60.025.523
31.211.384
123.001.626
1993
13.327.667
133.815
15.317.706
49.862.910
45.420.835
124.062.933
1994
32.772.388
1.761.792
29.208.085
107.047.651
54.353.892
225.143.808
1995
26.565.810
1.485.918
42.614.976
126.986.672
74.257.648
271.911.024
1996
17.527.172
446.997
49.431.872
127.422.016
78.171.744
272.999.801
1997
31.116.120
471.606
44.463.952
155.650.128
91.365.712
323.067.518
1998
30.219.264
593.090
41.113.212
153.091.904
110.794.640
335.812.110
1999
24.249.888
122.131
44.841.117
150.341.547
140.349.367
359.904.050
2000
16.222.519
614.647
45.360.332
164.497.906
177.241.803
403.937.207
2001
40.492.104
83.199
69.194.261
242.192.559
196.823.121
548.785.244
2002
36.587.481
738.495
80.529.421
305.777.518
287.060.440
710.693.355
2003
21.151.513
636.535
124.399.353
373.785.277
451.718.957
971.691.635
2004
21.229.818
659.321
182.220.531
462.434.256
604.568.936
1.271.112.862
2005
25.221.145
937.446
224.613.651
560.406.286
706.896.708
1.518.075.236
2006
28.841.472
1.191.281
307.075.841
600.234.719
788.153.976
1.725.497.289
2007
32.913.578
1.470.202
423.327.194
831.563.397
1.067.523.423
2.356.797.794
2008
30.575.170
7.407.046
503.774.960
1.043.434.739
1.367.037.320
2.952.229.235 134
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Dünya’da sektörel dağılımın Toplam Sektör içindeki Payları % (1990-2008) YIL
MANTAR ODUN VE KERESTE
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT
MANTAR VE AHġAPTAN EġYA (MOBĠLYA HARĠÇ)
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA
MOBĠLYA, YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR
TOPLAM
1990
16,57
11,59
11,49
41,87
18,48
100.00
1991
16,02
9,79
11,47
43,17
19,54
100.00
1992
16,30
9,22
12,51
41,50
20,47
100.00
1993
18,02
7,60
14,21
39,30
20,86
100.00
1994
17,45
8,86
13,79
39,21
20,68
100.00
1995
15,14
11,91
10,46
42,72
19,76
100.00
1996
15,96
7,93
13,49
41,13
21,48
100.00
1997
16,23
7,78
13,86
40,00
22,12
100.00
1998
14,29
7,43
13,11
41,64
23,54
100.00
1999
14,39
7,17
13,91
40,22
24,31
100.00
2000
14,10
9,57
12,95
39,18
24,21
100.00
2001
13,56
7,85
13,23
40,20
25,17
100.00
2002
13,42
7,43
13,66
39,73
25,77
100.00
2003
12,82
7,58
13,91
39,34
26,34
100.00
2004
13,39
7,36
14,74
37,80
26,71
100.00
2005
13,44
7,28
14,74
37,11
27,43
100.00
2006
13,32
7,60
14,84
36,52
27,72
100.00
2007
12,99
8,24
14,27
35,98
28,53
100.00
2008
11,15
10,20
13,33
36,66
28,65
100.00 135
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Türkiye sektörel dağılımın Türkiye Toplam Sektör içindeki Payları % (1990-2008) YIL
MANTAR ODUN VE KERESTE
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT
MANTAR VE AHġAPTAN EġYA (MOBĠLYA HARĠÇ)
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA
MOBĠLYA, YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR
TOPLAM
1990
15,83
0,21
14,66
51,29
18,01
100.00
1991
14,86
0,26
11,09
54,75
19,04
100.00
1992
13,29
0,07
12,46
48,80
25,37
100.00
1993
10,74
0,11
12,35
40,19
36,61
100.00
1994
14,56
0,78
12,97
47,55
24,14
100.00
1995
9,77
0,55
15,67
46,70
27,31
100.00
1996
6,42
0,16
18,11
46,67
28,63
100.00
1997
9,63
0,15
13,76
48,18
28,28
100.00
1998
9,00
0,18
12,24
45,59
32,99
100.00
1999
6,74
0,03
12,46
41,77
39,00
100.00
2000
4,02
0,15
11,23
40,72
43,88
100.00
2001
7,38
0,02
12,61
44,13
35,87
100.00
2002
5,15
0,10
11,33
43,03
40,39
100.00
2003
2,18
0,07
12,80
38,47
46,49
100.00
2004
1,67
0,05
14,34
36,38
47,56
100.00
2005
1,66
0,06
14,80
36,92
46,57
100.00
2006
1,67
0,07
17,80
34,79
45,68
100.00
2007
1,40
0,06
17,96
35,28
45,30
100.00
2008
1,04
0,25
17,06
35,34
46,31
100.00 136
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Türkiye sektörel dağılımın Dünya Alt-sektörleri içindeki Payları % (1990-2008) YIL
MANTAR ODUN VE KERESTE
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT
MANTAR VE AHġAPTAN EġYA (MOBĠLYA HARĠÇ)
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA
MOBĠLYA, YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR
TOPLAM
1990
0,08
0,00
0,10
0,10
0,08
0,08
1991
0,07
0,00
0,07
0,10
0,07
0,08
1992
0,06
0,00
0,08
0,09
0,10
0,08
1993
0,05
0,00
0,07
0,08
0,14
0,08
1994
0,10
0,01
0,12
0,15
0,14
0,12
1995
0,08
0,01
0,18
0,13
0,17
0,12
1996
0,05
0,00
0,16
0,14
0,16
0,12
1997
0,08
0,00
0,14
0,17
0,18
0,14
1998
0,09
0,00
0,14
0,16
0,21
0,15
1999
0,07
0,00
0,14
0,16
0,25
0,15
2000
0,05
0,00
0,14
0,17
0,29
0,16
2001
0,12
0,00
0,22
0,25
0,32
0,23
2002
0,11
0,00
0,23
0,30
0,44
0,28
2003
0,06
0,00
0,31
0,33
0,59
0,34
2004
0,05
0,00
0,37
0,36
0,67
0,38
2005
0,05
0,00
0,43
0,43
0,73
0,43
2006
0,06
0,00
0,53
0,42
0,73
0,44
2007
0,06
0,00
0,67
0,52
0,84
0,53
2008
0,06
0,02
0,81
0,61
1,03
0,64 137
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
1
SITC 24 DÜNYA MANTAR ODUN VE KERESTE ĠHRACATI Dolar VE TOPLAM DÜNYA ĠHRACATI ĠÇĠNDEKĠ YÜZDE PAYI 1990-2008 YILLAR
DÜNYA MANTAR ODUN KERESTE ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
MANTAR ODUN KERESTE / TOPLAM ĠHRACAT PAYI %
1990
24.015.807.318
144.918.048.113
16,57
1991
22.723.788.244
141.882.570.933
16,02
1992
26.054.565.755
159.816.257.119
16,30
1993
28.231.832.755
156.654.480.695
18,02
1994
31.853.893.279
182.542.773.783
17,45
1995
34.356.656.969
226.854.549.333
15,14
1996
36.088.918.116
226.140.739.971
15,96
1997
36.982.420.382
227.809.947.574
16,23
1998
32.265.501.921
225.814.191.531
14,29
1999
33.792.596.499
234.766.027.572
14,39
2000
35.688.979.061
253.160.259.719
14,10
2001
32.710.853.156
241.305.185.438
13,56
2002
33.985.596.665
253.221.660.407
13,42
2003
36.973.178.364
288.335.850.484
12,82
2004
44.984.529.041
336.035.132.532
13,39
2005
47.727.885.174
355.132.252.050
13,44
2006
51.963.945.447
390.253.493.022
13,32
2007
57.724.813.746
444.421.392.161
12,99
2008
51.810.415.456
464.820.602.595
11,15 138
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
1
SITC 24 TÜRKĠYE MANTAR ODUN KERESTE ĠHRACATI VE DÜNYADAKĠ PAYI 1990-2008 Dolar YILLAR
TÜRKĠYE ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
TÜRKĠYE ĠHRACAT PAY %
1990
18.467.249
24.015.807.318
0,08
1991
16.136.676
22.723.788.244
0,07
1992
16.348.474
26.054.565.755
0,06
1993
13.327.667
28.231.832.755
0,05
1994
32.772.388
31.853.893.279
0,10
1995
26.565.810
34.356.656.969
0,08
1996
17.527.172
36.088.918.116
0,05
1997
31.116.120
36.982.420.382
0,08
1998
30.219.264
32.265.501.921
0,09
1999
24.249.888
33.792.596.499
0,07
2000
16.222.519
35.688.979.061
0,05
2001
40.492.104
32.710.853.156
0,12
2002
36.587.481
33.985.596.665
0,11
2003
21.151.513
36.973.178.364
0,06
2004
21.229.818
44.984.529.041
0,05
2005
25.221.145
47.727.885.174
0,05
2006
28.841.472
51.963.945.447
0,06
2007
32.913.578
57.724.813.746
0,06
2008
30.575.170
51.810.415.456
0,06 139
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
1
SITC 24 TÜRKĠYE MANTAR ODUN KERESTE ĠHRACATININ TOPLAM TÜRKĠYE ĠHRACAT I ĠÇĠNDEKĠ PAYI 1990-2008 Dolar YILLAR
TÜRKĠYE MANTAR ODUN KERESTE ĠHRACATI
TÜRKĠYE TOPLAM ĠHRACAT
TÜRKĠYE PAYI %
1990
18.467.249
116.676.874
15,83
1991
16.136.676
108.571.519
14,86
1992
16.348.474
123.001.626
13,29
1993
13.327.667
124.062.933
10,74
1994
32.772.388
225.143.808
14,56
1995
26.565.810
271.911.024
9,77
1996
17.527.172
272.999.801
6,42
1997
31.116.120
323.067.518
9,63
1998
30.219.264
335.812.110
9,00
1999
24.249.888
359.904.050
6,74
2000
16.222.519
403.937.207
4,02
2001
40.492.104
548.785.244
7,38
2002
36.587.481
710.693.355
5,15
2003
21.151.513
971.691.635
2,18
2004
21.229.818
1.271.112.862
1,67
2005
25.221.145
1.518.075.236
1,66
2006
28.841.472
1.725.497.289
1,67
2007
32.913.578
2.356.797.794
1,40
2008
30.575.170
2.952.229.235
1,04
140
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
2
SITC 25 DÜNYA KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT ĠHRACATI Dolar VE TOPLAM DÜNYA ĠHRACATI ĠÇĠNDEKĠ YÜZDE PAYI 1990-2008 YILLAR
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT/ TOPLAM ĠHRACAT PAYI %
1990
16.790.622.679
144.918.048.113
11,59
1991
13.897.349.532
141.882.570.933
9,79
1992
14.729.239.890
159.816.257.119
9,22
1993
11.903.175.180
156.654.480.695
7,60
1994
16.174.812.543
182.542.773.783
8,86
1995
27.022.365.073
226.854.549.333
11,91
1996
17.941.312.275
226.140.739.971
7,93
1997
17.724.123.712
227.809.947.574
7,78
1998
16.772.833.196
225.814.191.531
7,43
1999
16.822.733.061
234.766.027.572
7,17
2000
24.230.533.138
253.160.259.719
9,57
2001
18.948.087.095
241.305.185.438
7,85
2002
18.815.263.877
253.221.660.407
7,43
2003
21.862.073.606
288.335.850.484
7,58
2004
24.737.798.909
336.035.132.532
7,36
2005
25.854.748.957
355.132.252.050
7,28
2006
29.662.073.553
390.253.493.022
7,60
2007
36.612.161.200
444.421.392.161
8,24
2008
47.420.960.458
464.820.602.595
10,20
141
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
2
SITC 25 TÜRKĠYE KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT ĠHRACATI Dolar VE DÜNYADAKĠ PAYI 1990-2008 YILLAR
TÜRKĠYE ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
TÜRKĠYE ĠHRACAT PAY %
1990
247.390
16.790.622.679
0,00
1991
281.018
13.897.349.532
0,00
1992
86.997
14.729.239.890
0,00
1993
133.815
11.903.175.180
0,00
1994
1.761.792
16.174.812.543
0,01
1995
1.485.918
27.022.365.073
0,01
1996
446.997
17.941.312.275
0,00
1997
471.606
17.724.123.712
0,00
1998
593.090
16.772.833.196
0,00
1999
122.131
16.822.733.061
0,00
2000
614.647
24.230.533.138
0,00
2001
83.199
18.948.087.095
0,00
2002
738.495
18.815.263.877
0,00
2003
636.535
21.862.073.606
0,00
2004
659.321
24.737.798.909
0,00
2005
937.446
25.854.748.957
0,00
2006
1.191.281
29.662.073.553
0,00
2007
1.470.202
36.612.161.200
0,00
2008
7.407.046
47.420.960.458
0,02 142
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
2
SITC 25 KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT ĠHRACATININ TOPLAM TÜRKĠYE ĠHRACATI ĠÇĠNDEKĠ PAYI 1990-2008 Dolar YILLAR
TÜRKĠYE KAĞI T HAMURU VE KULLANILMIġ KAĞIT ĠHRACATI
TÜRKĠYE TOPLAM ĠHRACAT
TÜRKĠYE PAYI %
1990
247.390
116.676.874
0,21
1991
281.018
108.571.519
0,26
1992
86.997
123.001.626
0,07
1993
133.815
124.062.933
0,11
1994
1.761.792
225.143.808
0,78
1995
1.485.918
271.911.024
0,55
1996
446.997
272.999.801
0,16
1997
471.606
323.067.518
0,15
1998
593.090
335.812.110
0,18
1999
122.131
359.904.050
0,03
2000
614.647
403.937.207
0,15
2001
83.199
548.785.244
0,02
2002
738.495
710.693.355
0,10
2003
636.535
971.691.635
0,07
2004
659.321
1.271.112.862
0,05
2005
937.446
1.518.075.236
0,06
2006
1.191.281
1.725.497.289
0,07
2007
1.470.202
2.356.797.794
0,06
2008
7.407.046
2.952.229.235
0,25
143
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
3
SITC 63 DÜNYA MANTAR, AHġAPTAN EġYA (MOBĠLYA HARĠÇ) ĠHRACATI Dolar VE TOPLAM DÜNYA ĠHRACATI ĠÇĠNDEKĠ YÜZDE PAYI 1990-2008 YILLAR
MANTAR AHġAPTAN EġYA ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
MANTAR AHġAPTAN EġYA/ TOPLAM ĠHRACAT PAYI %
1990
16.652.584.375
144.918.048.113
11,49
1991
16.278.804.378
141.882.570.933
11,47
1992
19.986.294.732
159.816.257.119
12,51
1993
22.266.575.229
156.654.480.695
14,21
1994
25.181.104.814
182.542.773.783
13,79
1995
23.738.724.737
226.854.549.333
10,46
1996
30.510.960.338
226.140.739.971
13,49
1997
31.578.940.065
227.809.947.574
13,86
1998
29.600.272.029
225.814.191.531
13,11
1999
32.658.887.851
234.766.027.572
13,91
2000
32.779.410.730
253.160.259.719
12,95
2001
31.915.639.279
241.305.185.438
13,23
2002
34.581.732.362
253.221.660.407
13,66
2003
40.118.805.149
288.335.850.484
13,91
2004
49.540.683.195
336.035.132.532
14,74
2005
52.354.662.729
355.132.252.050
14,74
2006
57.932.977.825
390.253.493.022
14,84
2007
63.399.441.211
444.421.392.161
14,27
2008
61.982.166.562
464.820.602.595
13,33 144
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
3
SITC 63 MANTAR AHġAPTAN EġYA TÜRKĠYE ĠHRACATI Dolar VE DÜNYADAKĠ PAYI 1990-2008 YILLAR
TÜRKĠYE ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
TÜRKĠYE ĠHRACAT PAY %
1990
17.105.388
16.652.584.375
0,10
1991
12.043.342
16.278.804.378
0,07
1992
15.329.248
19.986.294.732
0,08
1993
15.317.706
22.266.575.229
0,07
1994
29.208.085
25.181.104.814
0,12
1995
42.614.976
23.738.724.737
0,18
1996
49.431.872
30.510.960.338
0,16
1997
44.463.952
31.578.940.065
0,14
1998
41.113.212
29.600.272.029
0,14
1999
44.841.117
32.658.887.851
0,14
2000
45.360.332
32.779.410.730
0,14
2001
69.194.261
31.915.639.279
0,22
2002
80.529.421
34.581.732.362
0,23
2003
124.399.353
40.118.805.149
0,31
2004
182.220.531
49.540.683.195
0,37
2005
224.613.651
52.354.662.729
0,43
2006
307.075.841
57.932.977.825
0,53
2007
423.327.194
63.399.441.211
0,67
2008
503.774.960
61.982.166.562
0,81 145
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
3
SITC 63 TÜRKĠYE MANTAR AHġAPTAN EġYA ĠHRACATININ TOPLAM TÜRKĠYE ĠHRACAT I ĠÇĠNDEKĠ PAYI 1990-2008 Dolar YILLAR
TÜRKĠYE MANTAR AHġAPTAN EġYA ĠHRACATI
TÜRKĠYE TOPLAM ĠHRACAT
TÜRKĠYE PAYI %
1990
17.105.388
116.676.874
14,66
1991
12.043.342
108.571.519
11,09
1992
15.329.248
123.001.626
12,46
1993
15.317.706
124.062.933
12,35
1994
29.208.085
225.143.808
12,97
1995
42.614.976
271.911.024
15,67
1996
49.431.872
272.999.801
18,11
1997
44.463.952
323.067.518
13,76
1998
41.113.212
335.812.110
12,24
1999
44.841.117
359.904.050
12,46
2000
45.360.332
403.937.207
11,23
2001
69.194.261
548.785.244
12,61
2002
80.529.421
710.693.355
11,33
2003
124.399.353
971.691.635
12,80
2004
182.220.531
1.271.112.862
14,34
2005
224.613.651
1.518.075.236
14,80
2006
307.075.841
1.725.497.289
17,80
2007
423.327.194
2.356.797.794
17,96
2008
503.774.960
2.952.229.235
17,06 146
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
4
SITC 64 DÜNYA KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA ĠHRACATI Dolar VE TOPLAM DÜNYA ĠHRACATI ĠÇĠNDEKĠ YÜZDE PAYI 1990-2008
YILLAR
DÜNYA KAĞIT KARTONDAN EġYA ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
KAĞIT VE KARTON EġYA/ TOPLAM ĠHRACAT PAYI %
1990
60.673.848.763
144.918.048.113
41,87
1991
61.253.328.944
141.882.570.933
43,17
1992
66.329.966.503
159.816.257.119
41,50
1993
61.568.183.795
156.654.480.695
39,30
1994
71.581.575.695
182.542.773.783
39,21
1995
96.905.077.717
226.854.549.333
42,72
1996
93.019.398.844
226.140.739.971
41,13
1997
91.127.906.140
227.809.947.574
40,00
1998
94.019.284.972
225.814.191.531
41,64
1999
94.413.680.976
234.766.027.572
40,22
2000
99.176.821.894
253.160.259.719
39,18
2001
96.999.624.189
241.305.185.438
40,20
2002
100.595.168.790
253.221.660.407
39,73
2003
113.432.963.961
288.335.850.484
39,34
2004
127.005.263.643
336.035.132.532
37,80
2005
131.798.667.498
355.132.252.050
37,11
2006
142.532.032.647
390.253.493.022
36,52
2007
159.883.839.941
444.421.392.161
35,98
2008
170.425.752.867
464.820.602.595
36,66 147
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
4
SITC 64 TÜRKĠYE KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA ĠHRACATI Dolar VE DÜNYADAKĠ PAYI 1990-2008 YILLAR
TÜRKĠYE ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
TÜRKĠYE ĠHRACAT PAY %
1990
59.838.844
60.673.848.763
0,10
1991
59.439.324
61.253.328.944
0,10
1992
60.025.523
66.329.966.503
0,09
1993
49.862.910
61.568.183.795
0,08
1994
107.047.651
71.581.575.695
0,15
1995
126.986.672
96.905.077.717
0,13
1996
127.422.016
93.019.398.844
0,14
1997
155.650.128
91.127.906.140
0,17
1998
153.091.904
94.019.284.972
0,16
1999
150.341.547
94.413.680.976
0,16
2000
164.497.906
99.176.821.894
0,17
2001
242.192.559
96.999.624.189
0,25
2002
305.777.518
100.595.168.790
0,30
2003
373.785.277
113.432.963.961
0,33
2004
462.434.256
127.005.263.643
0,36
2005
560.406.286
131.798.667.498
0,43
2006
600.234.719
142.532.032.647
0,42
2007
831.563.397
159.883.839.941
0,52
2008
1.043.434.739
170.425.752.867
0,61 148
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
4
SITC 64 TÜRKĠYE KAĞIT KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA ĠHRACATININ TOPLAM TÜRKĠYE ĠHRACATI ĠÇĠNDEKĠ PAYI 1990-2008 Dolar YILLAR
TÜRKĠYE KAĞIT KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EġYA ĠHRACATI
TÜRKĠYE TOPLAM ĠHRACAT
TÜRKĠYE PAYI %
1990
59.838.844
116.676.874
51,29
1991
59.439.324
108.571.519
54,75
1992
60.025.523
123.001.626
48,80
1993
49.862.910
124.062.933
40,19
1994
107.047.651
225.143.808
47,55
1995
126.986.672
271.911.024
46,70
1996
127.422.016
272.999.801
46,67
1997
155.650.128
323.067.518
48,18
1998
153.091.904
335.812.110
45,59
1999
150.341.547
359.904.050
41,77
2000
164.497.906
403.937.207
40,72
2001
242.192.559
548.785.244
44,13
2002
305.777.518
710.693.355
43,03
2003
373.785.277
971.691.635
38,47
2004
462.434.256
1.271.112.862
36,38
2005
560.406.286
1.518.075.236
36,92
2006
600.234.719
1.725.497.289
34,79
2007
831.563.397
2.356.797.794
35,28
2008
1.043.434.739
2.952.229.235
35,34
149
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
5
SITC 82 DÜNYA MOBĠLYA, YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR ĠHRACATI Dolar VE TOPLAM DÜNYA ĠHRACATI ĠÇĠNDEKĠ YÜZDE PAYI 1990-2008 YILLAR
DÜNYA MOBĠLYA YATAK TAKIMI ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
MOBĠLYA YATAK TAKIMI / TOPLAM ĠHRACAT PAYI %
1990
26.785.184.978
144.918.048.113
18,48
1991
27.729.299.835
141.882.570.933
19,54
1992
32.716.190.239
159.816.257.119
20,47
1993
32.684.713.736
156.654.480.695
20,86
1994
37.751.387.452
182.542.773.783
20,68
1995
44.831.724.837
226.854.549.333
19,76
1996
48.580.150.398
226.140.739.971
21,48
1997
50.396.557.275
227.809.947.574
22,12
1998
53.156.299.413
225.814.191.531
23,54
1999
57.078.129.185
234.766.027.572
24,31
2000
61.284.514.896
253.160.259.719
24,21
2001
60.730.981.719
241.305.185.438
25,17
2002
65.243.898.713
253.221.660.407
25,77
2003
75.948.829.404
288.335.850.484
26,34
2004
89.766.857.744
336.035.132.532
26,71
2005
97.396.287.692
355.132.252.050
27,43
2006
108.162.463.550
390.253.493.022
27,72
2007
126.801.136.063
444.421.392.161
28,53
2008
133.181.307.252
464.820.602.595
28,65 150
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
5
SITC 82 TÜRKĠYE MOBĠLYA, YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR ĠHRACATI Dolar VE DÜNYADAKĠ PAYI 1990-2008 YILLAR
TÜRKĠYE ĠHRACATI
DÜNYA ĠHRACATI
TÜRKĠYE ĠHRACAT PAY %
1990
21.018.003
26.785.184.978
0,08
1991
20.671.159
27.729.299.835
0,07
1992
31.211.384
32.716.190.239
0,10
1993
45.420.835
32.684.713.736
0,14
1994
54.353.892
37.751.387.452
0,14
1995
74.257.648
44.831.724.837
0,17
1996
78.171.744
48.580.150.398
0,16
1997
91.365.712
50.396.557.275
0,18
1998
110.794.640
53.156.299.413
0,21
1999
140.349.367
57.078.129.185
0,25
2000
177.241.803
61.284.514.896
0,29
2001
196.823.121
60.730.981.719
0,32
2002
287.060.440
65.243.898.713
0,44
2003
451.718.957
75.948.829.404
0,59
2004
604.568.936
89.766.857.744
0,67
2005
706.896.708
97.396.287.692
0,73
2006
788.153.976
108.162.463.550
0,73
2007
1.067.523.423
126.801.136.063
0,84
2008
1.367.037.320
133.181.307.252
1,03 151
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
5
SITC 82 TÜRKĠYE MOBĠLYA, YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR ĠHRACATININ TOPLAM TÜRKĠYE ĠHRACATI ĠÇĠNDEKĠ PAYI 1990-2008 Dolar YILLAR
TÜRKĠYE MOBĠLYA YATAK TAKIMI ĠHRACATI
TÜRKĠYE TOPLAM ĠHRACAT
TÜRKĠYE PAYI %
1990
21.018.003
116.676.874
18,01
1991
20.671.159
108.571.519
19,04
1992
31.211.384
123.001.626
25,37
1993
45.420.835
124.062.933
36,61
1994
54.353.892
225.143.808
24,14
1995
74.257.648
271.911.024
27,31
1996
78.171.744
272.999.801
28,63
1997
91.365.712
323.067.518
28,28
1998
110.794.640
335.812.110
32,99
1999
140.349.367
359.904.050
39,00
2000
177.241.803
403.937.207
43,88
2001
196.823.121
548.785.244
35,87
2002
287.060.440
710.693.355
40,39
2003
451.718.957
971.691.635
46,49
2004
604.568.936
1.271.112.862
47,56
2005
706.896.708
1.518.075.236
46,57
2006
788.153.976
1.725.497.289
45,68
2007
1.067.523.423
2.356.797.794
45,30
2008
1.367.037.320
2.952.229.235
46,31 152
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Kılavuz Tablo ve Veriler
Pazarlar
153
Büyük ve Zengin Pazarlar - 2023 (milli geliri büyük, kişi başı geliri yüksek, ithalatı geniş, nüfusu durağan gelişmiş ülkeler ve enerji zengini ülkeler) G-10 Ülkeleri Ülkeler
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
ABD
Milli Gelir (milyar $)
Diğer Avrupa Ülkeleri Kişi Başına Gelir ($)
Ülkeler
Milli Gelir (milyar $)
Kişi Başına Gelir ($)
25.633
72.471
AVUSTURYA
644
74.885
JAPONYA
8.168
67.226
İSVİÇRE
719
91.013
ALMANYA
5.000
62.578
İSVEÇ
653
66.635
FRANSA
4.157
63.660
ÇEK CUMHURİYETİ
269
33.523
İNGİLTERE
3.461
52.440
DANİMARKA
482
87.636
HOLLANDA
1.323
76.920
NORVEÇ
655
123.585
İTALYA
3.107
51.697
FİNLANDİYA
425
77.273
BELÇİKA
751
67.660
PORTEKİZ
267
32.803
KANADA
2.233
58.765
YUNANİSTAN
594
52.566
İSPANYA
2.507
51.165
İRLANDA
412
77.740
Diğer Gelişmiş ve Sanayileşmiş Ülkeler KORE
Enerji Zengini Ülkeler
1.478
29.920
S.ARABİSTAN
833
25.475
684
29.740
KUVEYT
257
65.898
AVUSTRALYA
1.412
57.870
B.A.E
512
86.780
HONG KONG
420
53.846
KATAR
363
213.530
SİNGAPUR
276
68.113
UMMAN
110
29.730
BAHREYN
45
45.000
TAYVAN
154
Hızlı Büyüme Potansiyeli olan Pazarlar - 2023 (milli geliri ve kişi başı geliri hızlı artacak, nüfusu, kentli nüfusu, çalışma çağ nüfusu genişleyecek, ithalatı hızlı büyüyecek gelişen ülkeler) 1.Öncelikli Ülkeler
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Ülkeler
Milli Gelir (milyar $)
2.Öncelikli Ülkeler Kişi Başına Gelir ($)
Ülkeler
BREZĠLYA
2.750
12.980
ÇĠN
RUSYA
2.558
19.118
MEKSĠKA
1.792
8.457
POLONYA
783
21.048
ĠRAN
768
9.165
ARJANTĠN
634
MALEZYA
Milli Gelir (milyar $)
Kişi Başına Gelir ($)
16.818
11.644
HĠNDĠSTAN
3.613
2.571
ENDONEZYA
1.270
4.890
TAYLAND
660
9.230
MISIR
486
4.742
13.995
NĠJERYA
436
2.145
557
16.777
PAKĠSTAN
414
1.738
GÜNEY AFRĠKA
517
9.700
FĠLĠPĠNLER
400
3.505
VENEZUELA
481
13.902
CEZAYĠR
313
7.453
KOLOMBĠYA
401
7.538
VĠETNAM
292
2.908
ROMANYA
350
17.415
UKRAYNA
261
6.215
PERU
333
9.825
ANGOLA
246
9.215
ġĠLĠ
297
15.632
BANGLADEġ
226
1.180
KAZAKĠSTAN
283
16.845
FAS
199
5.365
MACARĠSTAN
273
28.145
21
155
Yakın ve Komşu Ülke Pazarları - 2023 (milli geliri hızlı artacak, kişi başı geliri daha yüksek, ithalatı göreceli daha hızlı büyüyecek yakın ve komşu ülkeler) Orta Gelir Grubu Gelişen Ülkeler Ülkeler
Kişi Başına Gelir ($)
Ülkeler
Milli Gelir (milyar $)
Kişi Başına Gelir ($)
ĠSRAĠL
284
42.209
SIRBĠSTAN
80
8.333
AZERBAYCAN
130
13.000
LÜBNAN
72
15.650
SURĠYE
125
4.480
TÜRKMENĠSTAN
67
11.166
HIRVATĠSTAN
118
27.440
ÜRDÜN
52
6.500
BELARUS
117
13.000
BOSNA-HERSEK
35
9.720
BULGARĠSTAN
112
16.232
ARNAVUTLUK
30
8.825
IRAK
102
2.377
GÜRCĠSTAN
27
6.750
93
8.020
MAKEDONYA
17
8.500
SLOVAKYA
124
30.000
SLOVENYA
69
42.857
ÖZBEKĠSTAN
91
2.826
141
17.848
LETONYA
55
25.000
LĠTVANYA
86
28.665
ESTONYA
40
30.770
TUNUS
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
Milli Gelir (milyar $)
Düşük Gelir Grubu Gelişen Ülkeler
LĠBYA
22
156
MANTAR, ODUN, KERESTE (SITC 24) DÜNYADA ĠLK 20 ĠTHALATÇI ÜLKE ÜLKE
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SIRA
TÜRKĠYE’NĠN ĠHRACATI DOLAR
DOLAR
PAZAR PAYI %
DÜNYA
59.282.047.643
30.575.170
0,05
1
ÇĠN
7.450.543.869
0
0,00
2
JAPONYA
7.082.851.775
70.472
0,00
3
ABD
6.149.657.710
38.089
0,00
4
ĠTALYA
3.245.355.443
380.284
0,01
5
ĠNGĠLTERE
2.673.351.428
158.453
0,01
5
FRANSA
2.435.223.827
104.434
0,00
6
ALMANYA
2.178.646.000
177.888
0,01
7
FĠNLANDĠYA
1.801.219.719
526.736
0,03
8
HOLLANDA
1.736.573.389
68.717
0,00
9
KANADA
1.586.694.792
262
0,00
10
BELÇĠKA
1.582.030.436
66.710
0,00
11
AVUSTURYA
1.568.829.960
5.315
0,00
12
GÜNEY KORE
1.413.885.067
1.084.876
0,08
13
ĠSPANYA
1.361.163.431
40.366
0,00
14
HĠNDĠSTAN
1.332.559.026
37.620
0,00
15
ĠSVEÇ
1.175.526.432
57.498
0,00
16
MISIR
969.813.865
308.717
0,03
17
DANĠMARKA
926.344.175
848
0,00
18
NORVEÇ
810.099.951
6.646
0,00
19
TAYVAN
771.702.866
0
0,00
20
TOPLAM
48.252.073.161
3.133.931
0,01
(% 81,39)
157
MANTAR, ODUN, KERESTE (SITC 24) TÜRKĠYE’NĠN ĠLK 20 ĠHRACAT PAZARI
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SIRA
ÜLKE
DOLAR
% PAY
KÜMÜLATĠF
DÜNYA
30.575.170
1
KIBRIS
4.388.937
14,35
14,35
2
SERBEST BÖLGELER
4.281.293
14,00
28,36
3
TÜRKMENĠSTAN
3.264.646
10,68
39,03
4
AZERBAYCAN
2.031.663
6,64
45,68
5
IRAK
1.734.681
5,67
51,35
6
GÜRCĠSTAN
1.712.732
5,60
56,95
7
KAZAKĠSTAN
1.229.958
4,02
60,98
8
BULGARĠSTAN
1.218.566
3,99
64,96
9
ÜRDÜN
1.185.480
3,88
68,84
10
GÜNEY KORE
1.084.876
3,55
72,39
11
ROMANYA
1.051.359
3,44
75,83
12
ĠRAN
940.641
3,08
78,90
13
BĠRLEġĠK ARAP EMĠRLĠKLERĠ
751.408
2,46
81,36
14
FĠNLANDĠYA
526.736
1,72
83,08
15
UMMAN
473.335
1,55
84,63
16
SIRBĠSTAN
394.312
1,29
85,92
17
ĠTALYA
380.284
1,24
87,17
18
RUSYA
336.158
1,10
88,26
19
LĠBYA
333.269
1,09
89,35
20
MISIR
308.717
1,01
90,36
27.629.051
90,36
90,36
ĠLK 20
TOPLAM
158
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIŞ KAĞIT (SITC 25) DÜNYADA ĠLK 20 ĠTHALATÇI ÜLKE ÜLKE
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SIRA
TÜRKĠYE’NĠN ĠHRACATI DOLAR
DOLAR
PAZAR PAYI %
DÜNYA
46.274.902.323
7.407.046
0,02
1
ÇĠN
12.260.271.854
695.196
0,01
2
ALMANYA
4.701.738.000
148.317
0,00
3
ABD
4.177.888.581
0
0,00
4
ĠTALYA
2.604.286.396
15.234
0,00
5
GÜNEY KORE
2.145.487.418
305.906
0,01
5
FRANSA
1.693.735.612
0
0,00
6
JAPONYA
1.548.056.651
0
0,00
7
ENDONEZYA
1.474.812.253
1.980.058
0,13
8
HOLLANDA
1.439.745.377
0
0,00
9
BELÇĠKA
1.203.555.101
0
0,00
10
ĠNGĠLTERE
1.140.102.470
0
0,00
11
MEKSĠKA
1.062.548.905
0
0,00
12
KANADA
1.011.491.649
18.688
0,00
13
ĠSPANYA
930.249.862
2.112
0,00
14
TAYVAN
899.005.528
0
0,00
15
HĠNDĠSTAN
865.661.323
866.897
0,10
16
AVUSTURYA
826.125.531
7.048
0,00
17
TAYLAND
655.704.385
87.680
0,01
18
ĠSVEÇ
482.909.310
0
0,00
19
POLONYA
481.603.243
0
0,00
20
TOPLAM
41.604.979.449
4.127.136
0,01
(89,91)
159
KAĞIT HAMURU VE KULLANILMIŞ KAĞIT (SITC 25) TÜRKĠYE’NĠN ĠLK 20 ĠHRACAT PAZARI
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SIRA
ÜLKE
DOLAR
% PAY
KÜMÜLATĠF
DÜNYA
7.407.046
1
ENDONEZYA
1.980.058
26,73
26,73
2
HĠNDĠSTAN
866.897
11,70
38,44
3
SAUDĠ ARABĠSTAN
813.648
10,98
49,42
4
ÇĠN
695.196
9,39
58,81
5
PAKĠSTAN
638.247
8,62
67,42
6
SURĠYE
393.803
5,32
72,74
7
ROMANYA
332.932
4,49
77,23
8
GÜNEY KORE
305.906
4,13
81,36
9
MALEZYA
234.519
3,17
84,53
10
YUNANĠSTAN
173.325
2,34
86,87
11
ALMANYA
148.317
2,00
88,87
12
BULGARĠSTAN
117.980
1,59
90,47
13
ĠSRAĠL
94.559
1,28
91,74
14
MAKEDONYA
88.280
1,19
92,93
15
TAYLAND
87.680
1,18
94,12
16
BĠRLEġĠK ARAP EMĠRLĠKLERĠ
71.181
0,96
95,08
17
ĠSVĠÇRE
49.739
0,67
95,75
18
AZERBAYCAN
47.117
0,64
96,39
19
ĠRAN
46.629
0,63
97,02
20
LÜBNAN
34.949
0,47
97,49
ĠLK 20
TOPLAM
7.220.962
97,49
97,49 160
MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA - MOBİLYA HARİÇ (SITC 63) DÜNYADA ĠLK 20 ĠTHALATÇI ÜLKE ÜLKE
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SIRA
TÜRKĠYE’NĠN ĠHRACATI DOLAR
DOLAR
PAZAR PAYI %
DÜNYA
59.924.774.920
503.774.960
0,84
1
ABD
9.312.566.597
1.113.010
0,01
2
ALMANYA
4.758.834.000
9.026.587
0,19
3
JAPONYA
4.125.559.366
68.743
0,00
4
FRANSA
3.501.666.707
1.427.066
0,04
5
ĠNGĠLTERE
3.257.477.596
4.630.421
0,14
5
ĠTALYA
2.639.925.580
11.105.823
0,42
6
HOLLANDA
2.011.253.421
624.271
0,03
7
KANADA
1.800.548.232
21.777
0,00
8
BELÇĠKA
1.762.424.572
494.981
0,03
9
ĠSPANYA
1.622.085.523
2.198.879
0,14
10
ĠSVĠÇRE
1.365.143.073
410.003
0,03
11
DANĠMARKA
1.249.708.976
219.764
0,02
12
POLONYA
1.225.587.206
1.905.564
0,16
13
AVUSTURYA
1.204.753.738
1.676.237
0,14
14
GÜNEY KORE
1.161.781.076
139.120
0,01
15
ĠSVEÇ
1.047.517.925
545.178
0,05
16
NORVEÇ
971.831.199
455.069
0,05
17
RUSYA
960.722.902
25.332.619
2,64
18
BĠRLEġĠK ARAP EMĠRLĠKLERĠ
869.232.768
6.591.276
0,76
19
MEKSĠKA
855.863.321
79.645
0,01
20
TOPLAM
45.704.483.778
68.066.033
0,15
(76.27)
161
MANTAR VE AHŞAPTAN EŞYA - MOBİLYA HARİÇ (SITC 63) TÜRKĠYE’NĠN ĠLK 20 ĠHRACAT PAZARI
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SIRA
ÜLKE
DOLAR
% PAY
KÜMÜLATĠF
DÜNYA
503.774.960
1
ĠRAN
110.780.336
21,99
21,99
2
GÜRCĠSTAN
48.181.497
9,56
31,55
3
AZERBAYCAN
36.687.490
7,28
38,84
4
IRAK
26.312.053
5,22
44,06
5
RUSYA
25.332.619
5,03
49,09
6
BULGARĠSTAN
22.575.374
4,48
53,57
7
ÜRDÜN
19.088.414
3,79
57,36
8
UKRAYNA
17.908.809
3,55
60,91
9
KIBRIS
15.746.641
3,13
64,04
10
TÜRKMENĠSTAN
14.218.041
2,82
66,86
11
KAZAKĠSTAN
13.042.341
2,59
69,45
12
SERBEST BÖLGELER
12.652.831
2,51
71,96
13
ĠTALYA
11.105.823
2,20
74,17
14
ROMANYA
10.940.281
2,17
76,34
15
LĠBYA
9.719.992
1,93
78,27
16
ALMANYA
9.026.587
1,79
80,06
17
ARNAVUTLUK
8.459.802
1,68
81,74
18
YUNANĠSTAN
8.332.421
1,65
83,39
19
SIRBĠSTAN
8.198.127
1,63
85,02
20
MAKEDONYA
7.878.609
1,56
86,58
436.188.088
86,58
86,58
ĠLK 20
TOPLAM
162
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA (SITC 64) DÜNYADA ĠLK 20 ĠTHALATÇI ÜLKE ÜLKE
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SIRA
TÜRKĠYE’NĠN ĠHRACATI DOLAR
DOLAR
PAZAR PAYI %
DÜNYA
171.000.743.441
1.043.434.739
0,61
1
ABD
19.133.998.163
3.210.527
0,02
2
ALMANYA
16.086.332.000
24.926.388
0,15
3
FRANSA
11.487.070.959
16.916.384
0,15
4
ĠNGĠLTERE
10.203.350.699
67.202.914
0,66
5
KANADA
6.621.400.576
230.409
0,00
5
BELÇĠKA
6.430.098.629
3.258.050
0,05
6
ĠTALYA
6.369.868.116
11.797.874
0,19
7
HOLLANDA
5.745.905.786
12.254.432
0,21
8
ĠSPANYA
5.421.372.580
11.164.052
0,21
9
MEKSĠKA
4.504.415.134
71.515
0,00
10
POLONYA
4.123.100.740
4.742.615
0,12
11
ÇĠN
4.038.900.288
240.464
0,01
12
RUSYA
3.824.721.299
49.893.369
1,30
13
JAPONYA
2.747.307.451
65.325
0,00
14
ĠSVĠÇRE
2.725.500.694
2.864.783
0,11
15
AVUSTURYA
2.694.000.715
2.305.371
0,09
16
TÜRKĠYE
2.564.783.691
-
-
17
AVUSTRALYA
2.454.652.677
78.001
0,00
18
DANĠMARKA
2.396.424.165
2.218.898
0,09
19
ÇEK CUMHURĠYETĠ
2.343.867.781
2.453.087
0,10
20
TOPLAM
121.917.072.143
215.894.458
0,18
(71,30)
163
KAĞIT, KARTON VE KAĞIT HAMURUNDAN EŞYA (SITC 64) TÜRKĠYE’NĠN ĠLK 20 ĠHRACAT PAZARI SIRA
ÜLKE
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
DÜNYA
DOLAR
% PAY
KÜMÜLATĠF
1.043.434.739
1
YUNANĠSTAN
70.299.993
6,74
6,74
2
IRAK
68.213.547
6,54
13,27
3
ĠNGĠLTERE
67.202.914
6,44
19,72
4
ĠSRAĠL
66.155.986
6,34
26,06
5
ROMANYA
65.126.666
6,24
32,30
6
BULGARĠSTAN
63.229.541
6,06
38,36
7
UKRAYNA
51.635.309
4,95
43,31
8
RUSYA
49.893.369
4,78
48,09
9
AZERBAYCAN
48.595.304
4,66
52,74
10
CEZAYĠR
35.156.523
3,37
56,11
11
GÜRCĠSTAN
35.130.934
3,37
59,48
12
ĠRAN
32.578.473
3,12
62,60
13
GÜNEY AFRĠKA CUMHURĠYETĠ
26.472.311
2,54
65,14
14
SIRBĠSTAN
24.997.559
2,40
67,54
15
ALMANYA
24.926.388
2,39
69,92
16
SERBEST BÖLGELER
21.118.023
2,02
71,95
17
KIBRIS
20.918.283
2,00
73,95
18
SURĠYE
20.862.690
2,00
75,95
19
FRANSA
16.916.384
1,62
77,57
20
MISIR
12.478.381
1,20
78,77
TOPLAM
821.908.578
78,77
78,77
ĠLK 20
164
MOBİLYA YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR (SITC 82) DÜNYADA ĠLK 20 ĠTHALATÇI ÜLKE ÜLKE
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
SIRA
TÜRKĠYE’NĠN ĠHRACATI DOLAR
DOLAR
PAZAR PAYI %
DÜNYA
137.393.734.170
1.367.037.320
0,99
1
ABD
34.526.651.363
22.198.509
0,06
2
ALMANYA
12.312.567.000
158.819.168
1,29
3
FRANSA
9.159.787.649
79.966.502
0,87
4
ĠNGĠLTERE
9.059.944.952
61.946.589
0,68
5
KANADA
6.080.862.842
1.179.563
0,02
5
JAPONYA
5.521.386.123
5.503.489
0,10
6
ĠSPANYA
4.241.055.843
18.544.220
0,44
7
BELÇĠKA
3.998.683.902
18.172.790
0,45
8
HOLLANDA
3.808.441.634
59.362.897
1,56
9
ĠSVĠÇRE
3.223.136.613
6.564.570
0,20
10
ĠTALYA
2.904.495.130
23.135.444
0,80
11
AVUSTURYA
2.689.741.694
30.623.480
1,14
12
ĠSVEÇ
2.539.804.767
8.048.311
0,32
13
AVUSTRALYA
2.376.084.296
2.291.168
0,10
14
NORVEÇ
2.041.394.075
2.272.481
0,11
15
RUSYA
2.014.756.106
49.058.569
2,43
16
MEKSĠKA
1.859.156.284
962.295
0,05
17
DANĠMARKA
1.794.184.790
5.842.958
0,33
18
POLONYA
1.740.318.141
8.299.484
0,48
19
ÇEK CUMHURĠYETĠ
1.522.055.318
7.394.808
0,49
20
TOPLAM
113.414.508.522
570.187.295
0,50
(% 82,55)
165
MOBİLYA YATAK TAKIMI VE YASTIKLAR (SITC 82) TÜRKĠYE’NĠN ĠLK 20 ĠHRACAT PAZARI SIRA
ÜLKE
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
DÜNYA
DOLAR
% PAY
KÜMÜLATĠF
1.367.037.320
1
ALMANYA
158.819.168
11,62
11,62
2
IRAK
104.457.972
7,64
19,26
3
FRANSA
79.966.502
5,85
25,11
4
ĠRAN
77.024.052
5,63
30,74
5
YUNANĠSTAN
63.539.931
4,65
35,39
6
ĠNGĠLTERE
61.946.589
4,53
39,92
7
HOLLANDA
59.362.897
4,34
44,26
8
ROMANYA
57.361.071
4,20
48,46
9
AZERBAYCAN
49.694.390
3,64
52,10
10
RUSYA
49.058.569
3,59
55,68
11
SERBEST BÖLGELER
45.609.751
3,34
59,02
12
AVUSTURYA
30.623.480
2,24
61,26
13
BĠRLEġĠK ARAP EMĠRLĠKLERĠ
28.658.090
2,10
63,36
14
SAUDĠ ARABĠSTAN
27.782.028
2,03
65,39
15
BULGARĠSTAN
27.300.816
2,00
67,39
16
KIBRIS
26.058.407
1,91
69,29
17
TÜRKMENĠSTAN
23.657.869
1,73
71,02
18
ĠTALYA
23.135.444
1,69
72,72
19
ABD
22.198.509
1,62
74,34
20
LĠBYA
20.610.012
1,51
75,85
1.036.865.547
75,85
75,85
ĠLK 20
TOPLAM
166
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü – PROJE RAPORU
167