περιεχομενα Εξώφυλλο:
ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΡΑΔΙΟΕΡΑΣΙΤΕΧΝΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 ΑΡ. ΤΕΥΧΟΥΣ 143
Οι κεραίες είναι, αναμφίβολα, το πιο σημαντικό τμήμα του σταθμού μας. Η νομοθεσία που διέπει την εγκατάστασή τους αφορά όλους μας. Πόσοι όμως από εμάς την κατανοούν πραγματικά; Λέει ο νόμος αυτά που ...νομίζουμε ότι λέει; Το σχετικό άρθρο στο παρόν τεύχος θα σας ενημερώσει σωστά για το σημαντικό αυτό ζήτημα. (Οι κεραίες της υπέροχης φωτογραφίας του εξωφύλλου, με φόντο τη σαγηνευτική φύση της Ζακύνθου, ανήκουν στον Θεοτόκη, SV8AXZ, που τις απαθανάτισε με τον φωτογραφικό φακό του.)
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Ένωση Ελλήνων Ραδιοερασιτεχνών Ταχ. Διεύθυνση: Τ.Θ. 3564, 102 10 ΑΘΗΝΑ
3 ♦ EDITORIAL Η άποψή μας Γράφει ο Μανώλης Δαρκαδάκης, SV1IW
22 ♦ ΘΕΜΑΤΑ Λαμπτήρες LED και ραδιορύπανση Γράφει ο Κώστας Φιμερέλης, SV1DH
4 ♦ OEA EEΡ Οι ΟΕΑ/ΕΕΡ στην υποστήριξη των επικοινωνιακών αναγκών του 31ου Κλασικού Μαραθωνίου Αθήνας Γράφει ο Χρ. Κουγιουμτζόγλου, SV1IYA
24 ♦ VHF Όσα θέλατε να μάθετε για τα 6m και τα 4m και δεν ξέρατε πού να τα ρωτήσετε Γράφει ο Έφορος Κώστας Φιμερέλης, SV1DH
8 ♦ ΘΕΜΑΤΑ H απαλλαγή αδειοδότησης των ραδιοερασιτεχνικών κεραιών σύμφωνα με τον ν. 2801/2000 Γράφει ο Κων. Τρανσβαλίδης, SV2ΗΡΗ
26 ♦ ΘΕΜΑΤΑ Πόση “πυγμή” έχει κάθε mode επικοινωνίας; Γράφουν οι Kazimierz “Kai” Siwiak, KE4PT και Bruce Pontius, N0ADL
Εκδότης - Διευθυντής: Μανώλης Δαρκαδάκης, SV1IW Πλήθωνος Γεμιστού 2, 176 71 Καλλιθέα
12 ♦ ΚΕΡΑΙΕΣ Από τις “προβατίνες” στην κεραία του K9AY Γράφει ο Βασ. Τζανέλλης, SV8CYV
30 ♦ ΘΕΜΑΤΑ QSL Bureau - είναι τελικά η “μεγάλη ντροπή”; Γράφει o Μιχ. Χατζημιχαλάκης, SV1ΜΟ
Υπεύθυνος Σύνταξης: Τάσος Θωμαΐδης, SV8ΥΜ svnea@raag.org
18 ♦ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Και τώρα που απέκτησα SDR, τι να κάνω; Γράφει ο Τάσος Θωμαΐδης, SV8YM
32 ♦ DXing Μην κατηγορείτε τον ήλιο! Γράφει o Eric P. Nichols, KL7AJ
Γραφεία: Παύλου Μελά 42 121 31 Περιστέρι, Αθήνα Τηλ.: 210 52.26.516 Fax: 210 52.26.505 Website: http://www.raag.org E-mail: raag-hq@raag.org
Επιμέλεια έκδοσης Τάσος Θωμαΐδης, SV8YM sv8ym@raag.org Εκτύπωση - βιβλιοδεσία: ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΥΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΛΑΕΡΤΟΥ 4, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΤΗΛ.: 2130 - 38 64 31
19 ♦ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ Αποτελέσματα Field Day 2013 EEΡ 22 ♦ ΘΕΩΡΙΑ Μεταφορά ενέργειας υψηλής συχνότητας Γράφει ο Dipl.- Ing. Δημ. Δικαιόπουλος, SVØJV - DJØTU
35 ♦ ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΠΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ 37 ♦ Η ΓΩΝΙΑ ΤΩΝ DΧers Γράφει ο Μιχ. Χατζημιχαλάκης, SV1MO 38 ♦ ΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση μέρους ή όλου του περιοδικού με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς την προηγούμενη έγγραφη άδεια του εκδότη. Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις του υπογράφοντος και δεν ταυτίζονται απαραίτητα με τις θέσεις της ΕΕΡ.
Όσοι αποστέλλουν κείμενα προς δημοσίευση στο περιοδικό, παρακαλούνται να χρησιμοποιούν την ηλεκτρονική διεύθυνση svnea@raag.org ή την ταχυδρομική διεύθυνση Τ.Θ. 3564, 102 10 Αθήνα, και μόνο αυτές.
© ΕΕΡ, Athens, Greece ISSN 1106-191X
ΣΥΝΑΔΕΛΦΕ, ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΣΟΥ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕ ΤΟΥΣ ΔΙΑΦΗΜΙΖΟΜΕΝΟΥΣ ΣΤΟ “SV-NEA” ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΕΡ
editorial
η αποψη μας
Αγαπητοί συνάδελφοι, Χρόνια πολλά και καλή χρονιά! Εύχομαι το 2014 να είναι η αρχή του τέλους της δύσκολης περιόδου που περνάμε τα τελευταία χρόνια. Αρχίζοντας από το τεύχος αυτό, το περιοδικό θα υπάρχει πλέον και σε ηλεκτρονική μορφή παράλληλα με την έντυπη έκδοση, τουλάχιστον για κάποια τεύχη ακόμα. Για τον ακριβή τρόπο πρόσβασης στην ηλεκτρονική έκδοση θα ενημερωθείτε μέσω e-mail, όπως και μέσα από την ιστοσελίδα της Ε.Ε.Ρ. Στο τεύχος που κρατάτε θα βρείτε πολλά και ενδιαφέροντα άρθρα, μεταξύ των οποίων ένα άρθρο σχετικά με τη ραδιοερασιτεχνική νομοθεσία για τις κεραίες. Επειδή πολλοί συνάδελφοι πιστεύουν ότι ο Ν. 2801 είναι πανάκεια για τα κεραιοσυστήματά τους, συστήνουμε θερμά την προσεκτική ανάγνωση του άρθρου. Από την πλήρη κατανόησή του θα είναι πλέον προφανές τι δικαιώματα αλλά και τι υποχρεώσεις έχουμε όλοι μας ως Έλληνες ραδιοερασιτέχνες. Αν κάποιος θέλει περαιτέρω εξηγήσεις ή τυχόν υποστήριξη σε περίπτωση που υπάρχει πιθανότητα να δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα, μπορεί να επικοινωνήσει με τον συντάκτη του άρθρου ή και με μένα. Ένα άλλο ενδιαφέρον άρθρο του τεύχους αυτού είναι ένα μικρό άρθρο για το SDR, συμπληρωματικό στο άρθρο που δημοσιεύσαμε στο προηγούμενο τεύχος, με κάποιες γενικότερες ιδέες για τη χρήση του και τις εφαρμογές που μπορεί να έχει σ’ ένα ραδιοερασιτεχνικό shack. Σημειώστε ότι μία πιο πλήρης μορφή του DVBD Dongle αυτού είναι ένα προϊόν της AMSAT και της RSGB με το όνομα Fun Cube Dongle. Βέβαια, η τιμή του είναι πολύ μεγαλύτερη, αλλά είναι ένας πλήρης δέκτης από 1 MHz – 2.5 GHz και με αρκετά φίλτρα passband, που πραγματικά αξίζει τα λεφτά του, για όποιον μπορεί να τα διαθέσει. Από αυτή τη θέση πολλές φορές στο παρελθόν είχα επιστήσει την προσοχή όλων μας στην τήρηση των Νόμων που διέπουν τη ραδιοερασιτεχνική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Πρόσφατα ενημερωθήκαμε από την αρμόδια Αρχή για την επιβολή κυρώσεων (προσωρινή αφαίρεση αδείας για 3 μήνες) σε συνάδελφο ραδιοερασιτέχνη λόγω της μη συμμόρφωσής του στον Κανονισμό. Το συγκεκριμένο παράπτωμα ήταν σχετικά μικρό κι όμως είχε κυρώσεις. Όπως έχω τονίσει και στο παρελθόν, δυστυχώς πολλοί από εμάς θεωρούμε ότι οι συχνότητες είναι ένα τηλέφωνο, από το οποίο μπορούμε να εκφράζουμε κρίσεις και επικρίσεις επί θεμάτων, που δεν συνάδουν με τη ραδιοερασιτεχνική μας ιδιότητα, σε πολλές δε περιπτώσεις παραβιάζεται όχι μόνο το band plan, αλλά και περιοχές, για τις οποίες έχουμε περιορισμένη άδεια λειτουργίας. Π.χ. στα 160 μ. όλο και περισσότεροι συνάδελφοι παραβιάζουν το όριο των 1.850 kHz. Αυτό σαν πάραπτωμα μπορεί να επισύρει πολύ μεγαλύτερες και σοβαρότερες ποινές. Γι’ αυτό ας προσέχουμε, για να έχουμε!
73, Μανώλης Δαρκαδάκης, SV1IW Πρόεδρος της Ε.Ε.Ρ.
3
οεα εερ
Γράφει ο Χρήστος Κουγιουμτζόγλου, SV1IYA, Έφορος Ε.Κ.Ε.Αν
Η Ο.Ε.Α. της Ε.Ε.Ρ. στην υποστήριξη των επικοινωνιακών αναγκών του 31ου Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών Mία ημέρα μετά... ή λίγος καιρός μετά
ία ημέρα μετά τον Μαραθώνιο έγραψα σε όλους τους φίλους που συμμετείχαν στον Μαραθώνιο τις σκέψεις και τις ευχαριστίες μου, τα συναισθήματα ήταν ακόμα έντονα, έτσι και αλλιώς λίγες ώρες είχαν περάσει μόνο και ήταν φυσιολογικό να αισθάνομαι κάπως...! Λίγο καιρό μετά έπρεπε να γράψω και το καθιερωμένο άρθρο για το SVNEA, αλλά, σκαλίζοντας λοιπόν τις φωτογραφίες στον υπολογιστή μου ξαναγεννήθηκαν οι μνήμες και τα συναισθήματα εκείνης της ημέρας, όσο και αν προσπάθησα δεν μου βγήκαν διαφορετικές
Μ
4
λέξεις στο PC, από αυτές που είχα είδη γράψει, έτσι θεώρησα ότι έπρεπε να μοιραστώ μαζί σας εκείνες τις γραμμές, τις γραμμές της επόμενης μέρας. Καλοί μου φίλοι καλησπέρα, Πάντα η μέρα μετά τον Μαραθώνιο μοιάζει λίγο άδεια, κενή, όσο τρέξιμο και αν είχα στην δουλειά δεν μπόρεσα να γεμίσω αυτό το πλούσιο συναίσθημα που έχει η δράση... Η δράση του Μαραθωνίου! Έτσι, άλλος ένας Μαραθώνιος τελείωσε, μια προετοιμασία 1½ μήνα που σε μία Κυριακή ολοκληρώθηκε - ολοκλη-
ρώθηκε δίνοντάς μας την χαρά ότι ήμασταν και εμείς εκεί - ότι γιορτάσαμε παρέα με όλον τον κόσμο και πάνω από όλα ότι βοηθήσαμε για να γίνει! Ποιον να πρωτοευχαριστήσω δεν ξέρω - όλοι φίλοι και όλοι πολύτιμοι, θα ξεκινήσω από τα παιδιά που ήρθαν από μακριά, τον Άρη SV2GQN, τον Αλέξανδρο SV2ATD (τους ευχαριστώ και για την πολύτιμη βοήθεια το Σάββατο το βράδυ στο Καλλιμάρμαρο), τον Αδάμο SV2KGA, και τον Γιώργο SV2CNE - είναι πολύ συγκινητικό να ξέρεις ότι στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, τέσσερις φίλοι ήρθαν
οεα εερ
O Αδάμος, SV2KGA, στο πόστο του!
SV1BDO
SV1EBA, SV1AMY
Η ομάδα σε ετοιμότητα.
Οι τελευταίες συνεννοήσεις και προετοιμασίες! από την Θεσσαλονίκη και την Κατερίνη για να βοηθήσουν. Θα συνεχίσω με τα υπόλοιπα παιδιά της διαδρομής, τον Μιχάλη SV1QED, τον Ντίνο SV3IEG, τον Κώστα SV1ASK, τον Χρήστο SV1JCP, τον, τον Σωτήρη SV1BDO, τον Νικήτα SV1DCL, τον Κώστα SV1EBE, τον Λουκά SV1IVS, τον Κώστα SV1GSU, τον Θοδωρή SV1KYE, τον Γιάννη SV1BJY, και τον Γιάννη SV1GE (τον ευχαριστώ και για την βοήθεια στο Κ.Ε.Μ.) – τους ευχαριστώ όλους. Έπειτα θα ευχαριστήσω τα παιδιά που βρίσκονταν σε όλα τα οχήματα του
SV1OAN, SV4NYE
Το ...μηχανοκίνητο τμήμα της ΟΕΑ σε δράση.
Μαραθωνίου, τον Βασίλη SV1HEZ, τον Σπύρο SV1MOL, τον Μάκη SV1IZR, τον Γιάννη SV1GGP, τον Σπύρο SV4NYE, τον Κώστα SV1PBX, τον Χρήστο SV1DVZ, τον Πάνο SV1COX, τον Γιώργο SV1JFT, τον Γιώργο SV3JBF, τον Γιάννη SV1LHM που πέρασαν πολλές ώρες ακίνητοι μέσα στα αυτοκίνητα – καθόλου εύκολο. Φυσικά και δεν παραλείπω τις μηχανές του Μαραθωνίου, τον Παντελή SV1IUC, τον Λευτέρη SV1IVL και τον Στέλιο SV1IXY (τον ευχαριστώ και για την υπόλοιπη βοήθεια του)
Να ευχαριστήσω τα παιδιά που σίγουρα έχασαν 2-3 κιλά από τα τρέξιμο που ακολουθούσαν τους υπευθύνους που συνόδευαν, τον Δημήτρη SV1LKM, τον Ανδρέα SV1JFS, τον Γιώργο SV1EQV, τον Παναγιώτη SV1EGX, τον Αλέξανδρο SV1OAJ και φυσικά τον Γιάννη SV1QEY για το link του Μαραθωνίου – του χρόνου τους βλέπω να τρέχουν με τους αθλητές. Θα ήθελα να ευχαριστήσω λίγο πιο ξεχωριστά τον Αντώνη SV1OAN και τον Τάκη SV1IZF για τις έξτρα αρμοδιότητες που είχαν αναλάβει, και τον Πρόεδρο της Ε.Ε.Ρ τον Μάνο 5
οεα εερ
Ο Τάκης, SV1IZF
SV3IEG
SV1HER και SV3JBF
SV1IZI, SV1LJJ, SV1AMY
SV1GE, SV1AMY
Ο πρώτος Ιάπωνας δρομέας με τον SV1LKM
Ο Ντίνος, SV3IEG.
Ο αγώνας σε εξέλιξη, σε σημείο όπου παρεχόταν νερό στους δρομείς.
SV1IW για την άμεση βοήθεια που μας δίνει πάντα κατά την διάρκεια του Μαραθωνίου όταν την χρειαζόμαστε. Στο τέλος άφησα τα παιδιά που τράβηξαν το δύσκολο έργο του Κέντρου, τον Αποστόλη SV1LJJ, τον Δημήτρη SV1EBA, τον Δημήτρη SV1AMY, το γιατί δεν είναι εύκολο να το καταλάβει κάποιος εάν δεν κάτσει 11 ώρες στο κέντρο, τους ευχαριστώ πολύ! Ιδιαίτερο ευχαριστώ θα πω στον Σωτήρη SV1HER, το γιατί και πάλι δεν είναι εύκολο να σας το εξηγήσω, ίσως
πάρετε μια ιδέα αν σας πω πως ό,τι δύσκολο, χαμαλίδικο, και γενικά ό,τι δεν προλάβαινα να κάνω εγώ, το “πέταγα” στον Σωτήρη και ήμουν σίγουρος ότι θα γίνει. Μια τέτοια μεγάλη και όμορφη δραστηριότητα θα κλείσει όμως με την αξιολόγησή της, εν αναμονή λοιπόν της ειδοποίησης για αυτό το σημαντικό κομμάτι κάθε δράσης.
Η ανακοίνωση στο site της Ε.Ε.Ρ. για την Ο.Ε.Α και τον Μαραθώνιο
6
Να είμαστε όλοι καλά!
Οι Ομάδες Εκτάκτων Αναγκών της Ένωσης Ελλήνων Ραδιοερασιτεχνών έδωσαν για άλλη μια φορά το “παρών”, στηρίζοντας έμπρακτα μια τόσο σημαντική για την χώρα μας διοργάνωση καλύπτοντας όλες τις τηλεπικοινωνιακές ανάγκες της διοργάνωσης. Οι προετοιμασίες ξεκίνησαν απο το Σάββατο το βράδυ, όπου μέλη της ΟΕΑ
οεα εερ
Με ταχύτητα όπου υπάρχει ανάγκη!
Ο SV1IZR συλλέγει εικόνες.
SV1IZF
Το όχημα τέλους.
Αναπλήρωση δυνάμεων! Από αριστερά, SV2QED, SV3IEG, SV2CNE, SV2KGA. της ΕΕΡ συγκεντρώθηκαν έξω απο το Καλλιμάρμαρο. Εξοπλίστηκαν τα οχήματα της διοργάνωσης (χρονόμετρο, αυτοκίνητο τέλους, συντονιστής διαδρομής) με πομποδέκτες και APRS για την επικοινωνία με το Κέντρο Επιχειρήσεων Μαραθωνίου (ΚΕΜ), αλλά και για την απ' ευθείας εικόνα στις οθόνες του Σταδίου για τον πρώτο και τελευταίο αθλητή. Επίσης εγκαταστάθηκαν τα ανάλογα κεραιοσυστήματα στο Καλλιμάρμαρο
Ο SV1ASK με θεατές του αγώνα.
Χάρτης διαδρομής του Μαραθώνιου, όπου παρουσιάζονται τα σημεία ελέγχου.
στάδιο για τις τηλεπικοινωνιακές ανάγκες του ΚΕΜ. Η τηλεπικοινωνιακή κάλυψη του Μαραθωνίου δρόμου αλλά και των 5 και 10 χιλιομέτρων πραγματοποιήθηκε με την συμμετοχή 45 εθελοντών ραδιοερασιτεχνών της ΟΕΑ / ΕΕΡ. Οι εθελοντές της Υπηρεσίας Ραδιοερασιτέχνη επάνδρωσαν το ΚΕΜ, όλους τους σταθμούς τροφοδοσίας των αθλητών, τα οχήματα περισυλλογής, χρόνομετρο, τέλους διαδρομής, συντονιστών
και ένωσαν τηλεπικοινωνιακά τους υπευθύνους της διοργάνωσης με το ΚΕΜ. Θα θέλαμε για άλλη μια φορά, να ευχαριστήσουμε τον ΣΕΓΑΣ για την εμπιστοσύνη που δείχνει κάθε χρόνο στις ΟΕΑ της ΕΕΡ, όπως επίσης την Ελληνική Αστυνομία, το ΕΚΑΒ και το ΓΕΕΘΑ για την άψογη συνεργασία.
◘ 7
θεματα
Γράφει ο Κώστας Τρανσβαλίδης, SV2HPH
Η απαλλαγή αδειοδότησης των ραδιοερασιτεχνικών κεραιών σύμφωνα με τον νόμο 2801/2000 Προϋποθέσεις, επισημάνσεις, προβληματισμοί
νόμος 2801/2000 (ΦΕΚ Α΄ αρ. φ. 46/3-3-2000) είναι ασφαλώς γνωστός σ’όλους τους ραδιοερασιτέχνες, αφού αυτόν επικαλούμαστε (κατά πρώτο και κύριο λόγο) όταν αντιμετωπίζουμε προβλήματα σχετικά με την εγκατάσταση και την διατήρηση των κεραιών μας. Από τις κατά καιρούς συζητήσεις μου με συναδέλφους, έχω διαμορφώσει την πεποίθηση ότι υπάρχει σε πολύ μεγάλο βαθμό παρανόηση του περιεχομένου των διατάξεών του και ως εκ τούτου πιστεύω ότι αξίζει να γίνει μια εγγύτερη προσέγγισή του, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση και «εκμετάλλευσή» του. Ενδιαφέρον για τους ραδιοερασιτέχνες παρουσιάζει μόνον το άρθρο 1 του νόμου αυτού και κατά συνέπεια σε αυτό θα περιορισθώ. Το εν λόγω άρθρο, αν και τροποποιήθηκε στην πάροδο του χρόνου με πέντε μεταγενέστερους νόμους (3370/2005, 3431/2006, 4053/2012, 4070/2012 και 4146/2013), διατηρεί αναλλοίωτη, από την θέσπισή του μέχρι και σήμερα, την κρίσιμη για τους ραδιοερασιτέχνες διάταξη της παραγράφου 2 αυτού. Το άρθρο 1 παρ. 2 του νόμου αυτού καθιερώνει τη γενική υποχρέωση αδει-
Ο
8
οδότησης των κατασκευών κεραιών στην ξηρά, ορίζει δε ως αρμόδια Αρχή για την έκδοση της σχετικής άδειας την Ε.Ε.Τ.Τ. (αρμόδιο παλαιότερα ήταν το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών).
...Από τις κατά καιρούς συζητήσεις μου με συναδέλφους, έχω διαμορφώσει την πεποίθηση ότι υπάρχει σε πολύ μεγάλο βαθμό παρανόηση του περιεχομένου των διατάξεων του ν. 2801/2000... Στην ίδια παράγραφο (στοιχείο Α) καθορίζονται με τρόπο αποκλειστικό και οι κατηγορίες κεραιών οι οποίες απαλλάσσονται από την υποχρέωση αδειοδότησης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι κατασκευές κεραιών των ραδιοερασιτεχνών (περίπτωση β). Πλέον των ραδιοερασιτεχνικών κεραιών απαλλάσσονται οι κεραίες των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας, του Λιμενικού Σώματος,
των Υπουργείων, των πρεσβειών και των διπλωματικών αποστολών, της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, των σταθμών βάσης ειδικών ραδιοδικτύων, των σταθμών βάσης C.B. κλπ., με διαφορετικές προϋποθέσεις ή και χωρίς καμία προϋπόθεση, ανάλογα με την κατηγορία της κεραίας. Στην εισηγητική έκθεση του νόμου αναφέρεται ως δικαιολογητικός λόγος εξαίρεσης των εν λόγω κεραιών η έλλειψη σκοπιμότητας για την αδειοδότησή τους. Στην παρ. 1 του ίδιου άρθρου διευκρινίζεται ότι στην έννοια της κεραίας περιλαμβάνεται όλη η κατασκευή στήριξης του εκπέμποντος ή λαμβάνοντος ηλεκτρομαγνητικά κύματα στοιχείου, δηλαδή και οι βάσεις αυτού, ο ιστός του, τυχόν παρελκόμενα και εξαρτήματα κλπ. Η συγκριτική επισκόπηση των επιμέρους και ανά κατηγορία κεραίας προϋποθέσεων μου προκαλεί ερωτήματα τα οποία αδυνατώ να απαντήσω. Κατανοώ ότι για λόγους δημόσιου συμφέροντος που ανάγονται στην εθνική άμυνα και ασφάλεια δεν τίθεται καμία απολύτως προϋπόθεση για τις κεραίες των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Λιμενικού Σώματος, αλλά δεν μπορώ να κατανοήσω για ποιον λόγο ο νομοθέτης αδιαφορεί για το
θεματα
ύψος της κεραίας των ειδικών ραδιοδικτύων και των σταθμών C.B. σε σχέση με τα περιβάλλοντα κτίρια, ενώ για τις ραδιοερασιτεχνικές κεραίες απαιτεί αυτές να περιβάλλονται από κτίρια ή φυσικό έδαφος ίσου ή μεγαλύτερου ύψους. Αδυνατώ επίσης να κατανοήσω την επιεικέστερη αντιμετώπιση των ραδιοερασιτεχνικών κεραιών που είναι εγκατεστημένες εντός πόλης ή χωρίου, σε σχέση με αυτές που είναι εγκατεστημένες εκτός τούτων (π.χ. σε μια εξοχική μονοκατοικία). Ως προϋποθέσεις υπαγωγής των ραδιοερασιτεχνικών κεραιών στην απαλλαγή από την αδειοδότησή τους θεσπίζονται σωρευτικά : 1) Η ύπαρξη στον περιβάλλοντα χώρο κτιρίων ή φυσικού εδάφους, ίσου ή μεγαλύτερου ύψους από αυτό των κεραιών, 2) Ο εντός πόλης, χωρίου ή στρατοπέδου τόπος εγκατάστασης των κεραιών (επομένως δεν μπορούν να υπαχθούν στην διάταξη αυτή κεραίες εγκατεστημένες εκτός πόλης ή χωρίου), 3) Ο μη δυσμενής επηρεασμός της ασφάλειας της αεροπλοΐας και 4) Η εκχώρηση ή η έγκριση χρήσης ραδιοσυχνοτήτων εκπομπής ή και λήψης. Εφόσον πληρούνται όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις, δεν χρειαζόμαστε καμία άλλη άδεια ή έγκριση από οποιαδήποτε Αρχή ή Υπηρεσία, με την επιφύλαξη βεβαίως της τήρησης των προβλεπομένων στο άρθρο 6 της ΥΑ 53571/3839 (ΦΕΚ Β΄ αρ. φ.1105/6-9-2000) «περί μέτρων προφύλαξης του κοινού από την λειτουργία κεραιών εγκατεστημένων στην ξηρά», η οποία είναι εφαρμοστέα σε κάθε περίπτωση, ακόμα δηλαδή και στην περίπτωση απαλλαγής από την αδειοδότηση από την Ε.Ε.Τ.Τ. Εφιστώ ιδιαίτερα την προσοχή σας στο γεγονός ότι η εν λόγω ΥΑ – η οποία είναι μεταγενέστερη του ν. 2801 – δεν εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής της τους ραδιοερασιτέχνες, απλά τους απαλλάσσει από την υποχρέωση σύνταξης και υποβολής τεχνικής μελέτης εκπομπής ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 6 παρ. 6 αυτής. Επίσης, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις απαλλαγής αδειοδότησης από την Ε.Ε.Τ.Τ., δεν υφίσταται πεδίο
εφαρμογής του άρθρου 30 του ν. 4070/2012 (κανονισμός λειτουργίας της ΕΕΤΤ) και ιδίως της παραγράφου 17 αυτού, η ανάγνωση και μόνον του οποίου προκαλεί προβληματισμό, καθόσον, μεταξύ των άλλων, απαιτεί μελέτη ραδι-
...Η διαπίστωση πλήρωσης των προϋποθέσεων απαλλαγής από την αδειοδότηση των ρ/ε κεραιών επαφίεται στην ευσυνειδησία και την υπευθυνότητα των ραδιοερασιτεχνών... οεκπομπών για την έκδοση θετικής γνωμάτευσης της Ε.Ε.Α.Ε. (Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας), μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, μελέτη για την χορήγηση πολεοδομικής έγκρισης κλπ. Είναι λοιπόν προφανής η σημασία που αποδίδει η Πολιτεία στην πλήρωση των προϋποθέσεων απαλλαγής από την αδειοδότηση των ραδιοερασιτεχνικών κεραιών, τη διαπίστωση της οποίας δεν αναθέτει σε κάποιον αρμόδιο φορέα, αλλά αυτή επαφίεται στην ευσυνειδησία και την υπευθυνότητα των ραδιοερασιτεχνών. Το γεγονός αυτό μας επιφορτίζει με ιδιαίτερες ευθύνες, αφού καλούμαστε να γίνουμε οι κριτές του εαυτού μας και να αξιολογήσουμε αμερόληπτα, δίκαια και αντικειμενικά, εάν οι κεραίες μας πληρούν όλες τις προϋποθέσεις απαλλαγής ή όχι. Η ορθότητα ή μη της κρίσης μας θα υποστεί τη βάσανο του ελέγχου σε μεταγενέστερο χρόνο, όταν επιληφθούν αρμόδιες Υπηρεσίες ή η Δικαιοσύνη, οι δε συνέπειες της εσφαλμένης κρίσης μας (είτε ακούσιας, είτε εκούσιας) θα είναι πιθανόν επώδυνες. Είναι λοιπόν προτιμότερο να γίνουμε εξαρχής αυστηροί κριτές του εαυτού μας (κατά κυριολεξία των κεραιών μας) ώστε να αποφύγουμε στη συνέχεια εξαιρετικά δυσάρεστες καταστάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν πρόστιμο, χρηματική ποινή, ποινή φυλάκισης, αφαίρεση της άδειας λειτουργίας, κατάσχε-
ση και δήμευση του εξοπλισμού μας. Στην πράξη έχει πολλές φορές ανακύψει ζήτημα σχετικά με το εάν παρά την απαλλαγή μίας κεραίας από την αδειοδότηση της Ε.Ε.Τ.Τ. υπάρχει υποχρέωση για λήψη σχετικής άδειας από την Πολεοδομία. Ο προβληματισμός αυτός έχει προκύψει πολλές φορές τόσο στα αρμόδια Πολεοδομικά Γραφεία, όσο και στα Δικαστήρια και μπορώ να πω ότι είναι κατ’αρχήν εύλογος, στο μέτρο που η προαναφερθείσα διάταξη καθιερώνει την απαλλαγή από την χορήγηση αδείας εκ μέρους της Ε.Ε.Τ.Τ. και όχι και από την Πολεοδομία (εάν και όταν αυτή απαιτείται). Επιπλέον δε, το στοιχείο Η της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν.2801, ορίζει ότι για την τοποθέτηση των εγκαταστάσεων των κεραιών απαιτείται η χορήγηση έγκρισης από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία, ενώ παραπέμπει και στην εφαρμοστέα διάταξη του άρθρου 24Α του ν.2075/1992, η οποία καθορίζει λεπτομερειακά την ακολουθητέα διαδικασία και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Ευτυχώς η λύση στο ζήτημα αυτό δόθηκε σχετικά νωρίς – έστω και έμμεσα – με απάντηση της τότε αρμόδιας Υφυπουργού σε ερώτημα που της απευθύνθηκε κατά τη διάρκεια του κοινοβουλευτικού ελέγχου (δες πλαίσιο), από την οποία προκύπτει σαφώς ότι για τις κατασκευές των ραδιοερασιτεχνικών κεραιών δεν απαιτείται η έγκριση που προβλέπει το στοιχείο Η της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 2801. Νομοτεχνικά πάντως θα ήταν ορθότερη και ασφαλέστερη η με διάταξη νόμου σαφής καθιέρωση της απαλλαγής από την υποχρέωση εξασφάλισης πολεοδομικής έγκρισης, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις απαλλαγής από την αδειοδότηση της Ε.Ε.Τ.Τ. Εξ όσων είμαι σε θέση να γνωρίζω, η επίκληση και η επίδειξη της έγγραφης απάντησης αυτής έχει κατ’επανάληψη οδηγήσει στην ακύρωση προστίμων που επιβλήθηκαν εις βάρος συναδέλφων για αυθαίρετες κατασκευές ή στην απαλλαγή τους από την σχετική κατηγορία ενώπιον των ποινικών Δικαστηρίων (έστω λόγω αμφιβολιών ή «συγγνωστής πλάνης»). 9
θεματα
Δυστυχώς όμως η απάντηση που ύψους, πληρούται η απαιτούμενη προψηλές κατασκευές εντός οικιστικών δόθηκε από την τότε αρμόδια Υφυπουρϋπόθεση; περιοχών, εφόσον υπερβαίνουν τα 45 μ. γό, δεν έλαβε ποτέ την μορφή εγκυκλίΚτίριο μεγαλύτερου ύψους, το οποίο από το φυσικό έδαφος, και εκτός οικιου, ούτε κάν έτυχε ποτέ κοινοποίησης βρίσκεται σε άμεση οπτική επαφή με το στικών περιοχών, εφόσον υπερβαίνουν εκ μέρους του οικείου Υπουργείου σε δικό μας και σε απόσταση 50 μέτρων, τα 30 μ. από το φυσικό έδαφος (αν πρόόλα τα αρμόδια Τμήματα κειται για μεμονωμένες καταΑυθαιρέτων Κατασκευών των σκευές) ή τα 45 μ. από το φυσικό ανά την χώρα Πολεοδομικών έδαφος (αν πρόκειται για εκτεταΓραφείων, με αποτέλεσμα να μένες κατασκευές). Πιστεύω ότι κινηθούν πολλές φορές διοικηόλοι μας κατανοούμε την σηματικές ή ποινικές διαδικασίες εις σία που έχει ο σεβασμός και η βάρος συναδέλφων. τήρηση των ανωτέρω, αφού σχεΩς προς τις επιμέρους προτίζονται άμεσα με την ασφάλεια ϋποθέσεις που προβλέπονται της αεροπλοΐας και μπορούν να για την απαλλαγή της αδειοδόεκθέσουν σε κίνδυνο ανθρώπινες τησης των κεραιών μας, προζωές. βληματισμό προκαλεί η Εάν δεν πληρούνται όλες οι υπ’αριθμόν 1 προϋπόθεση, προαναφερθείσες προϋποθέσεις σχετικά με την οποία – εξ όσων για την απαλλαγή αδειοδότησης γνωρίζω – δεν έχει υπάρξει των κεραιών μας, τότε θα πρέπει καμία απολύτως διευκρινιστική να μεριμνήσουμε για την χορήοδηγία ή εγκύκλιος. Η γενική γηση της σχετικής άδειας, σύμκαι αόριστη διατύπωση της φωνα με τα διαλαμβανόμενα στο διάταξης καταλείπει ευρεία άρθρο 30 του ν. 4070/2012, ενώ περιθώρια κατά το δοκούν επιπρόσθετα θα χρειασθεί και η Η επίσημη απάντηση του Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. σχετι(συσταλτικής ή διασταλτικής) έγκριση της αρμόδιας Πολεοδοκά με την μη απαίτηση αδειοδότησης από την ερμηνείας της και ενδεχομένως μίας. Ως προς την διαδικασία Πολεοδομία των κατασκευών των ραδιοερασικαι παρερμηνείας της. αδειοδότησης της κεραίας, πέρα τεχνικών κεραιών. Εξ όσων είμαι σε θέση να από το άρθρο 30 του ν. 4070, γνωρίζω, από τους κατά καιρούς ελέγείναι επαρκές για την κάλυψη της προεφαρμοστέα είναι και η υπ’αριθμόν χους της αρμόδιας για τον έλεγχο και ϋπόθεσης αυτής; Περαιτέρω θα πρέπει 661/2 απόφαση της Ε.Ε.Τ.Τ. (ΦΕΚ Β΄ την εφαρμογή του ν. 2801 Ε.Ε.Τ.Τ. δεν τα ίσου ή μεγαλύτερου ύψους κτίρια να αρ. φ. 2529/17-9-2012), με την οποία έχει διαπιστωθεί παράβαση της προϋπόπεριβάλουν από όλες τις πλευρές το ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες σχετικά με θεσης αυτής εκ μέρους ραδιοερασιτεδικό μας κτίριο ή αρκεί να βρίσκονται τη διαδικασία αδειοδότησης και την λειχνών, φρονώ όμως θα πρέπει να δοθούν από κάποιες μόνον εκ των πλευρών του; τουργία του Συστήματος Ηλεκτρονικής σχετικές διευκρινίσεις ώστε να γίνει Όσον αφορά τις υπ’ αριθμούς 2 και 4 Υποβολής Αιτήσεων (ΣΗΛΥΑ). Για την πλήρως κατανοητή η έννοια της μη προϋποθέσεις για την απαλλαγή έγκριση των κατασκευών μας εκ υπέρβασης καθ’ ύψος του περιβάλλονπιστεύω ότι δεν χρειάζεται καμία διευμέρους της Πολεοδομίας, εφαρμοστέα τος φυσικού εδάφους ή κτιρίων. κρίνιση, ενώ ως προς την υπ’αριθμόν 3 είναι η διάταξη του άρθρου 24Α του Όταν καλούμαστε να κρίνουμε και να προϋπόθεση, θα πρέπει να έχουμε ν.2075/1992 (ΦΕΚ Α΄ αρ.φ. 124). αποφασίσουμε εάν οι κεραίες μας είναι υπόψη μας την υπ’ αριθμόν Σκόπιμο είναι επίσης να έχουμε σε ίσο ή μικρότερο ύψος από τα περιΔ3/Δ/3271/781 (ΦΕΚ Β΄ αρ. φ. 191) υπόψη μας ότι οι κάτοχοι αδειοδοτημέβάλλοντα κτίρια ή το φυσικό έδαφος, ΥΑ, σύμφωνα με την οποία είναι υπονων από την Ε.Ε.Τ.Τ. κεραιών (και αναπόφευκτα προκύπτουν κάποια ερωχρεωτική η σχετική γνωμάτευση της μόνον αυτοί) προκαταβάλλουν στην τήματα: Μέχρι ποια απόσταση (ακτίνα) Υ.Π.Α. πριν την έγκριση οιασδήποτε Ε.Ε.Α.Ε. ετήσιο τέλος ύψους 200 Ευρώ. θα πρέπει να είναι τα γύρω κτίρια ή τα κατασκευής σε ακτίνα 5 χλμ από κάθε Από τα ανωτέρω συνάγεται σαφώς ότι φυσικά εμπόδια για να θεωρήσουμε ότι αεροδρόμιο ή σε ακτίνα 1,5 χλμ από η υπαγωγή των κεραιών μας στις προη κεραία μας δεν υπερβαίνει αυτά καθ’ κάθε ελικοδρόμιο. ϋποθέσεις απαλλαγής τους από την ύψος; Η ίδια ΥΑ καθορίζει επίσης τις ακτίνες αδειοδότηση έχει πολλαπλά και σημανΑσφαλώς ως περιβάλλοντα κτίρια δεν των υπό έλεγχο περιοχών πέριξ ραδιοτικά οφέλη, καθόσον σε διαφορετική μπορούν να θεωρηθούν μόνον όσα βρίβοηθημάτων (π.χ. radar, ILS, VOR κλπ) περίπτωση, θα πρέπει να εμπλακούμε σκονται εν επαφή με το δικό μας, αλλά που εξυπηρετούν την αεροναυτιλία. σε μία δαιδαλώδη όσο και δαπανηρή πέραν αυτών; Εάν το εφαπτόμενο στο Τέλος, γνωμάτευση της Υ.Π.Α. για όλες διαδικασία για τη λήψη της σχετικής δικό μας κτίριο είναι μικρότερου ύψους, τις περιοχές της Ελληνικής Επικράτειάδειας από την Ε.Ε.Τ.Τ. και της έγκριαλλά πέραν τούτου και σε επαφή με ας, ακόμα και εκτός των ανωτέρω υπό σης της Πολεοδομίας. αυτό υπάρχει κτίριο μεγαλύτερου έλεγχο περιοχών, απαιτείται για υπερυΠεραιτέρω, πρέπει να επισημανθεί ότι 10
θεματα
ο νόμος 2801 είναι ιδιαίτερα χρήσιμος και επωφελής, εφόσον πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την εφαρμογή του, χωρίς ασφαλώς να μας απαλλάσσει από κάθε άλλο περιορισμό και να επιτρέπει σε κάθε περίπτωση την εγκατάσταση των κεραιών μας χωρίς καμία απολύτως άδεια, έγκριση ή συναίνεση. Η εξαίρεση της αδειοδότησης των ραδιοερασιτεχνικών κεραιών με το ν. 2801 αφορά την αδειοδότηση αυτών εκ μέρους της Ε.Ε.Τ.Τ. και μόνον αυτή. Δεν πρέπει επ’ ουδενί να συγχέονται τα δικαιώματα που μας παρέχονται από το νόμο αυτό, με τις υποχρεώσεις μας που απορρέουν από τυχόν κανονισμό που διέπει τις σχέσεις μας με τους λοιπούς ενοίκους της οικοδομής. Ο ν. 2801 σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερισχύσει του κανονισμού της οικοδομής (εάν σε αυτόν προβλέπεται απαγόρευση τοποθέτησης κεραιών στην ταράτσα) ή των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης της οικοδομής (εάν δεν προβλέπεται η απαγόρευση εγκατάστασης κεραιών στην ταράτσα, οπότε να ληφθεί σχετική απόφαση από την Γενική Συνέλευση). Εξάλλου, εάν αυτή ήταν η πρόθεση του νομοθέτη, θα την είχε εκφράσει σαφώς, όπως έχει πράξει με άλλα νομοθετήματα (π.χ. για τις συνδέσεις με το δίκτυο παροχής φυσικού αερίου, για τα επιτρε-
πόμενα κατοικίδια ζώα κλπ), κάμπτοντας την αυξημένη ισχύ που έχει ο κανονισμός. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι ανέφικτη η παράκαμψη των απαγορευτικών διατάξεων του κανονισμού ή των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης, υπό προϋποθέσεις πάντοτε και αναλόγως των πραγματικών περιστατικών της κάθε περίπτωσης, βάσει όμως άλλων διατάξεων (π.χ. του Αστικού Κώδικα ή του ν. 3741/1929) και σε καμία περίπτωση με την επίκληση του ν. 2801. Ακόμα όμως και στην περίπτωση της τοποθέτησης των κεραιών μας σε μονοκατοικία εντός πόλης ή χωρίου, η απαλλαγή από την αδειοδότησή τους από την Ε.Ε.Τ.Τ. δεν μας δίδει πλήρη και απόλυτη ελευθερία στην εγκατάστασή τους. Εάν κινηθούμε με πνεύμα αδιαφορίας προς τους προβληματισμούς, τις ενστάσεις και τους τυχόν φόβους των γειτόνων μας, είναι αρκετά πιθανόν να το μετανιώσουμε. Φαντάζομαι ότι οι τακτικοί αναγνώστες του SVNEA θα ενθυμούνται ότι πριν την υπογραφή του συμβολαίου αγοράς των νέων εντευκτηρίων, η Ε.Ε.Ρ. απαίτησε και πέτυχε την τροποποίηση του υπάρχοντος κανονισμού του κτιρίου, ώστε να μην αντιμετωπίσει στο μέλλον προβλήματα και παράπονα για τυχόν παράβασή του από την εγκατάσταση των κεραιών της. Συνιστώ λοιπόν στους συναδέλφους να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στο
σημείο αυτό, ερευνώντας για τυχόν ύπαρξη κανονισμού και μελετώντας με προσοχή και σχολαστικότητα τις διατάξεις αυτού, ώστε να είναι απόλυτα σίγουροι για το επιτρεπτό της εγκατάστασης των κεραιών τους. Ολοκληρώνοντας το σημείωμα αυτό, θα ήθελα να υπενθυμίσω την γνωστή ρήση του Ιπποκράτη «Κάλλιο το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν», επισημαίνοντας τις δύο δυνατότητες που έχουμε, είτε να μεριμνήσουμε ώστε η εγκατάσταση των κεραιών μας να πληροί τις προϋποθέσεις για την απαλλαγή από την αδειοδότηση, είτε να εξοπλισθούμε με υπομονή και να βάλουμε το χέρι στην τσέπη για να εξασφαλίσουμε όλες τις απαιτούμενες άδειες. Εάν εκ των υστέρων διαπιστωθεί ότι έπρεπε να λάβουμε τις απαραίτητες άδειες – εγκρίσεις και δεν το πράξαμε, τότε θα αναγκασθούμε να βάλουμε αρκετά βαθιά το χέρι στην τσέπη μας. Και εάν μεν έχουμε την οικονομική άνεση και την δυνατότητα να «νομιμοποιήσουμε» τις μη αδειοδοτημένες κεραίες μας, έχειν καλώς. Εάν όμως για το λόγο αυτό αφαιρεθεί οριστικά η άδεια λειτουργίας του σταθμού, θα πρέπει να αποχαιρετίσουμε για πάντα τον ραδιοερασιτεχνισμό, αφού ως γνωστόν η αφαίρεση της άδειας λειτουργίας του σταθμού αποκλείει εσαεί τη δυνατότητα έκδοσης νέας άδειας.
◘
Μια διόρθωση Στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού, στο άρθρο για τους νέους ψηφιακούς δέκτες SDR, στη σελίδα 5 οι εικόνες (4) και (5) είναι εσφαλμένα επανάληψη της εικόνας (3). Οι σωστές εικόνες (4) και (5) παρουσιάζονται στα δεξιά. Η εικόνα (4) (πάνω) παρουσιάζει την επιλογή της συσκευής δέκτη SDR την οποία έχουμε συνδέσει σε θύρα USB του υπολογιστή μας, ενώ η εικόνα (5) (κάτω) αφορά στην επιβεβαίωση ύπαρξης του σωστού προγράμματος οδήγησης για τη συσκευή μας. Η Σύνταξη του περιοδικού ζητά συγγνώμη από τους αναγνώστες για το σφάλμα αυτό. 11
κεραιες
Γράφει ο Βασίλης Αντ. Τζανέλλης, SV8CYV, sv8cyv@gmail.com
Από τις… “προβατίνες” στην κεραία του Κ9AY Μια από τις αγαπημένες κεραίες των Lowfers!
λαβα μερικά επαινετικά μηνύματα από συναδέλφους ραδιοερασιτέχνες για τα άρθρα μου που δημοσιεύτηκαν στις σελίδες του SV Νέα, όπως την ιστορική διαδρομή του IOTA award programme, ή την ιστορία του Ernst Frederick Werner Alexanderson και τον σταθμό του Γκρίμιτον SAQ αλλά και για την ξεχωριστή ματιά στο τελευταίο Field Day contest με την ομάδα SZ8S. Ευχαριστώ όλους για τις απόψεις σας, όπως και το περιοδικό που διαθέτει τον πολύτιμο χώρο του για να δημοσιεύει τα άρθρα μου. Πράγματι, όπως επισημάνατε, γράφω κύρια για τους ανθρώπους και μέσα στο πλαίσιο που δημιουργούν οι άνθρωποι βάζω και την όποια τεχνολογία απορρέει απ’ αυτούς. Έτσι, στις γραμμές που θα διαβάσετε πιο κάτω για την κεραία EWE δεν θα βρείτε λεπτομερείς κατασκευαστικές οδηγίες, αλλά για αυτούς (και είναι αρκετοί) που την μελέτησαν και την εξέλιξαν, όπως και μια παράπλευρη σκηνή που με οδήγησε στην έρευνα για αυτή την κεραία. Έτσι… Πρίν από, αλίμονο, πολλά χρόνια στο “5-9 Report”, τεύχος 96 και 97, ο Μάκης ο καλός μου φίλος SV1NK, άστραψε! “BEVERAGE ANTENNA πώς λειτουργεί και πώς θα… την φτιάξετε!” Ένα δίδυμο εξαιρετικών άρθρων για την κεραία μυστήριο.
Έ
12
Ήταν πρόπερσι τον χειμώνα που πρωτοέφτιαξα την καταπληκτική αυτή κεραία ακολουθώντας τις οδηγίες των άρθρων. Μετα από μπόλικο διάβασμα και σε άλλες πηγές, είχα καταλήξει σε μια “μπέβερατζ” μήκους 268 μέτρων! Αυτό το μήκος έδινε 1.5λ για τα 160 m. 3λ για τα 80 m καί 6λ για τα 40 m !!! Πραγματικά μια πανίσχυρη κεραία λήψεως… Όμως οι διαστάσεις των 8.000 τετραγωνικών μέτρων, του μέσα οικοπέδου μου που είναι και το σπίτι, αποδείχτηκαν πολύ μικρές για αυτή την κεραία. Έτσι πέρασα τον μαντρότοιχο, βγήκα στον ελαιώνα μου, έβαζα ξύλινους πάσσαλους και καλάμια, άπλωνα καλώδιο και ανέβαινα στο βουνό μέσα απ’ τα λιόδεντρα… Δουλειά πρώτη, παστρικιά και νοικοκυρεμένη! Απόδοση καταπληκτική! Άκουγε τα πάντα μέσα σε 30 μοίρες μπροστά και “έκοβε” τα πάντα από δίπλα και πίσω. Ξέθαβε κάθε χαμηλό σήμα μέσα από τον θόρυβο. Βέβαια το S-meter έδειχνε πολύ χαμηλά σήματα, αλλά ευτυχώς τους σταθμούς δεν τους ακούς με τα μάτια… Και εκεί που ετοίμαζα την διάταξη για να μπορώ μια να ακούω από την μια άκρη και μια από την άλλη… ξημερώματα, κάνει ένα έτσι και τέλος… Σιγή!... Τι έγινε; Πού πήγε η κεραία;… Μάρτης μήνας και έξω δεν κουνιόν-
ταν φύλλο. Κρύο τάτανο και διαολεμένη υγρασία! Βγήκα στο χωράφι. Πέρασα σύρριζα απ’ το μονοπάτι με τα κυπαρίσσια. Να το πρώτο καλάμι, ξεπατωμένο και πεσμένο κάτω. Το δεύτερο, το τρίτο, το τέταρτο όλα κάτω και το σύρμα πουθενά!... Συνέχισα να ανεβαίνω στο μονοπάτι. Άκουσα πιο πάνω την βαριά μπακιρένια κουδούνα του πρωτότραγου, από το κοπάδι που κάθε πρωί απ’ τον κάμπο ανέβαινε στη πλαγιά. Tα ρουθούνια μου μπούκωσαν από την αποφορά της βαρβατίλας του Θράσου. Είχε κι άλλα τραγιά το κοπάδι, αλλά τούτος ο τράγος ήταν ο αφέντης του κοπαδιού, ο μπροστάρης. Σωστό θεριό. Μεγαλόκορμος με στήθια φαρδιά, σπάλες ατσαλένιες. Χοντροκόκαλος. Τα φαρδιά του λαγόνια ίσα που χωράνε τα αχαμνά του. Η μακριά τρίχα του τραχιά και κατάμαυρη. Το γένι του μυτερό, και το μάτι του λαμπαδιάζει διαβολικά από την αγριάδα και το θυμό. Τα κέρατά του ήταν φόβος. Με μια κουντουλιά είχε σπάσει τα δυό μπροστινά ποδάρια του γαϊδουριού που είχε ο μπάρμπα-Ορέστης. Δεν τολμάει άνθρωπος να ζυγώσει το κοπάδι. -Έεε!!! μπάρμπα Ορέστη… Καλημέρααα! -Έ! κυρ Βασίλ’ ισύ ίσιιι; Καλ’μέραααα! (ανταπάντησε συρτά με την βαριά Ιωνική προφορά του, ο γεροβοσκός). Πλησίασα κοντά. Το ψαρό σκυλί
κεραιες
μούγκρισε και μάζεψε προς τα πίσω τα ψαλιδισμένα κοντά αυτιά του. -Σκάσι Γιουρούκ! Δε βλέπς;.. Ου κυρ Βασίλς είνι!… Έλα σαδώ κύρ Βασίλιμ, του Θρασάκι έχ’ ανέβ’ σαπάν… Ο μπάρμπα Ορέστης ο κτηνοτρόφος της περιοχής μας, γέρος 80άρης και βάλε, κάθε πρωί έφερνε το κοπάδι, που τάχα ξέφευγε, να βοσκήσει το κουρεμένο χορτάρι κάτω από τις νεαρές ελιές και μετά ανέβαινε στα ψηλώματα. Πολλά από τα κατσίκια του έχουν ρίζα στα 2000 γίδια του παππού της γυναίκας μου, που τα είχε φέρει η οικογένειά της από τους κάμπους του Μαίανδρου κάτω χαμηλά από τα Δωμάτια (Ντομάτια τα έλεγαν οι γέροι), και τις πλαγιές της Καμήλας (Όρος Μυκάλη ή Dugan tepe σήμερα κατα τους τούρκους) του μεγάλου Μικρασιάτικου βουνού. Ο Ξενοφωντάκης ο Τσεσμελής δεν έφυγε με την καταστροφή της Σμύρνης το 1922… Αυτός και πολλές άλλες μεγάλες Ελληνικές οικογένειες εκδιώχτηκαν από τα πατρικά χώματα της Ιωνίας με τις σκληρές βιαιοπραγίες που είχαν εξαπολύσει οι τούρκοι. Διώχτηκε από τους τσαντιρμάδες και τους άτακτους τσέτες το 1917, πέντε ολόκληρα χρόνια πριν από την καταστροφή και την ολοκληρωτική εξόντωση του ελληνικού πληθυσμού το 1922. Στέκονταν λοιπόν εκεί ο μάστρο-Ορέστης, επιφυλακτικός, (γιατί καταλάβαινε τον λόγο της πρωινής επίσκεψής μου…) ακουμπώντας πάνω στην δίμετρη πουρναρίσια μαγκούρα του… και δίπλα του ένα κουβάρι από το σύρμα της μπέβερετζ μαζί με μπόλικα καλάμια που ήταν τα στηρίγματά της. Ήταν όλος τυλιγμένος μέσα στον μακρύ κατσουλωτό κετσεδένιο αμπά. Στην πλάτη του όπως πάντα ριγμένη μια πέτσινη βούρια στολισμένη με πέτσινες λουρίδες και πολύχρωμες χάντρες. -Σκάσι Γιουρούκ!, …φώναξε στο μεγαλόσωμο τσοπανόσκυλο που μου μούγκριζε απειλητικά παρότι χρόνια τώρα με ξέρει… - Άστα κυρ Βασίλιμ’ πού να στα λέω τι έπαθα προυί-προυί!… -Τι έπαθες βρέ Ουρέστ;… Και δε μου λες τι είναι όλα αυτα τα σύρματα εδώ; Είπα τάχα ανήξερος. -Νάααα!.. Είπε τάχα με έκπληξη μεγάλη και τα μάτια του τα έκανε επιτηδευ-
μένα στρογγυλά …Ικί π’ πιρπατούσα, σά ένα χέρ’ να μούρπαξει τ’ μαγκούρα κι τνι τράβαει, τνι τράβαει, τνι τράβαει… Λουλάθκα απ του φόβουμ!.. Ου ώξ απου δώ είνι είπα. Ήρθι να μί πάρ’ προυί προυί… πνά του νι πάρ’ ου διάουλους. Λουλάθκα απ’ του φόβουμ σλέω κυρ Βασίλ’. Αλλά ικεί κι γώ, πείσμα. Τράβαει αυτός, τράβαγα κι γώ. Πίσου κιαρατά κι σέφαγα τ’ φώναζα, κι αυτός τσιμουδιά, μόν που μ’ τράβαειιι τ’ μαγκούρα!.. Έτς νόμζα προυινιάτκα, κι αυτά έπαθα… Κι τότις είδα τούτου του κατάμαυρου ηλικτροφόρου καλώδιο νάχει μπιρδιφτεί στ’ μαγκούραμ. Είπε και έδειξε με την άκρη της μακριάς του γκλίτσας τον σωρό από το σύρμα που είχε μαζέψει δίπλα του. - Δεν είναι ηλεκτροφόρο καλώδιο μάστρο-Ορέστη, του είπα. Και δε μ’ λές τι γιρέβς πάλι μέσα στς’ αμπόλισμ; («αμπόλες» νεαρά ελαιόδεντρα). Του είπα τάχα επιπληκτικά … Αλλά εκείνος παμπόνηρος, έκανε πώς δεν άκουσε και συνέχισε… - Μ’ αυτά τα ηλικτροφόρα σύρματα θα τα σακατέψ’ τα ζουντανά… Τι σ’ φταίνε; Δε μλές, δε του σμπαθάς καθόλ τ’ Ξενουφουντάκι του κουπάδδ;.. (Όπως είπα πιο πάνω πρόκειται για τον Ξενοφώντα Τσεσμελή, από τον Τσεσμέ της Μικράς Ασίας, τον πατέρα του πεθερού μου. Σκληρός αλλά μικρόσωμος, γι’ αυτό και είχε το προσωνύμιο «Ξενοφωντάκης».) - Δεν είναι ηλεκτροφόρα, μάστρο Ορέστ’, κεραία για του ράδιο είνι. -Σιγά μίν είνι για του ράδιου! Ιγώ στού τραντζίστουρ διν έχω τέτοια κιρέα κι ακούω μια χαρά. -Είναι για άλλι’ σταθμοί κυρ’ Ουρέστ, για τα βραχέα, είπα, σίγουρος ότι δεν θα καταλάβει. - Άααα!!! Για τα βραχέαα.. είπε με νόημα ο γέρο τσοπάνης και αφού στένεψε τα μάτια του συνέχισε χαμηλώνοντας συνωμοτικά την φωνή του… … Ικί που ικείν οι ακατανόμαστ’ ακούγανι του ράδιου Μόσχαα;… -Ά, μπράβο!... είπα έκπληκτος που καταλαβε ποια είναι τα βραχέα. Τέτοια κιραία είνι. - Μα τι μλές κύρ Βασίλ! Ισεί είσι καλός άθρουπους. Σιγά μιν άκγις ισεί αφτνούς τσ’ κουμουνιστές… Ηλικτροφόρου καλώδιου είνι κι μπλέ-
χτκι στ’ μαγκούραμ. Κι τα ζουτανά ξιφύγανι κι ήρθανι στ’ αμπόλις. Τι να τα κάνου; Ζουντανά είνι, δε είνι αθρώπ’ να καταλαβαίνι… Άκγι τι τα λένε, ζούντανάαα, (είπε τονίζοντας δυνατά μια μια τις συλλαβές), πάνά πεί δε λουγάνι… Έεεεε!!! Ξούουου!..., πανάθιμάσας παλιουπράματα!!!, φώναξε δυνατά πετώντας μια πέτρα με τον χαρακτηριστικό τρόπο που το κάνουν οι τσοπάνηδες όταν θέλουν να διώξουν από κάπου τα ζώα τους… Ο Γιουρούκης, το μεγάλο τσοπανόσκυλο, πετάχτηκε και έφερε μια γρήγορη γύρα το κοπάδι γαυγίζοντας κοφτά τα ζώα που είχαν ξεφύγει. - Κι να του βάλς πιό ψλά αυτό του πράμα… Μί ξαναμπλέξ’ στ’ μαγκούραμ κι κουψουχουλιαστώ, κι να μι σμπαθάς κυρ Βασίλιμ πσ’ του λέου… Είπε ψευτοπαρακαλετά και έφυγε τάχα αδιάφορος, χωρίς να περιμένει απάντηση… Τον κοίταζα που απομακρύνονταν, με σταθερό και νευρωμένο πόδι, ευθυτενής παρά τα τόσα χρόνια του, οδηγούσε το κοπάδι στη βοσκή. Με ένα πανάρχαιο κώδικα από συνθηματικές κραυγές και κοφτά διπλοσφυρίγματα, σαλαγούσε τα γίδια στο δρόμο τους. Σαν ξέκοβαν έβαζε μια χουγιαστή αγριοφωνάρα και τους σφεντόνιζε με δύναμη πέτρες. Τα βακετένια του άρβυλα με τα καρφιά και τα πέταλα στις σόλες, έκαναν μεγάλο σαματά καθώς ανέβαινε βιαστικά τον αρμακά. Στις γάμπες του είχε σφιγμένες βουκλωτές, βακετένιες και αυτές, γκέτες. Εγώ γύρισα πίσω και το ίδιο βράδυ ξανάνοιξα τα βιβλία ψάχνοντας για μια μικρότερη κεραία λήψεως, που να μην ξεπερνάει το σύνορο του μέσα κτήματός μου και να μη μπλέκει στην μαγκούρα του μάστρο-Ορέστη… Έτσι ψάχνοντας έπεσα πάνω στις κεραίες “προβατίνα/”… στις κεραίες EWE. Τι είναι λοιπόν η κεραία EWE; (προφέρεται “Γιού” και σημαίνει… “προβατίνα”!...) Από μακριά αν την δει κανείς μοιάζει σαν το ανεστραμμένο γράμμα “U”. Αν δε, είναι στημένη πάνω σε χορτάρι, έ, τότε με λίγη φαντασία, βλέποντας το κόμπακτ σχήμα της, μπορεί να πει κανείς ότι μοιάζει με προβατίνα… (ewe), η οποία στα αγγλικά προφέρεται όπως το ομόηχο γράμμα “U” (γιού). 13
κεραιες
Σχήμα 1. Το διάγραμμα ακτινοβολίας κατά αζιμούθιο και ανύψωση για μια κεραία τύπου EWE. Προφανώς αυτόν τον συνειρμό έκανε και ο Floyd Koonz WA2WVL και ονόμασε “προβατίνα” την κεραία λήψεως για τις πάνω μπάντες, που πρωτοπαρουσίασε στο αμερικάνικο περιοδικό “QST” τον Φεβρουάριο του 1995. Έτσι λοιπόν, τότε στο άρθρο του “Is this EWE for you” παρουσίασε για πρώτη φορά μια κεραία μόνο για λήψη των 80 αλλά και 160m. Μετά από περίπου ένα χρόνο, τον Ιανουάριο του 1996, πάλι στο QST με ένα νέο άρθρο του και με τίτλο: “More EWEs for you” παρουσίασε μερικές παραλλαγές της βασικής κεραίας. Σήμερα ο WA2WVL Floyd θεωρείται ο “πατέρας” της κεραίας EWE.
Πώς λειτουργεί η EWE (Λίγη θεωρία) Η κεραία EWE μπορεί να μοιάζει με μικρή Beverage, αλλά θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι είναι μια “μίνι” έκδοση αυτής της κεραίας… Επίσης, πολλοί νομίζουν ότι πρόκειται για μια half square loop. Όμως ούτε τέτοια είναι. Βασικά, πρόκειται για μια συστοιχία δύο κατακόρυφων κεραιών συζευγμένων μέσω των κορυφών τους, ώστε να δημιουργείται αναστροφή φάσης. Το ένα κατακόρυφο είναι το οδηγό στοιχείο και το δεύτερο κατακόρυφο είναι ένας γειωμένος, μέσω μιας αντίστασης άνθρακος, ανακλαστήρας. H απόσταση αυτών των δύο κατακόρυφων στοιχείων είναι 6 έως 20 μέτρα και το ύψος τους 3 έως 5 μέτρα το καθέ14
να. Ενώνονται (στην ουσία τροφοδοτούνται μεταξύ τους) οι κορυφές τους μέ ένα οριζόντιο σύρμα, το οποίο όμως δεν προσφέρει και πολλά στα εξαιρετικά χαρακτηριστικά λήψεως που έχει η κεραία, τα οποία είναι λόγω της άριστης κατευθυντικότητας που παρουσιάζει το όλο σύστημα… Τρεις είναι οι παράγοντες που συνδυάζονται για αυτό το αποτέλεσμα. 1ος παράγοντας. Λόγω των διαφορετικών σημείων τροφοδοσίας των δυο στοιχείων της κεραίας, το ένα κατακόρυφο στοιχείο τροφοδοτείται στη βάση του και το άλλο κατακόρυφο στοιχείο, μέσω ενός οριζόντιου σύρματος, τροφοδοτείται στην κορυφή του, επιτυγχάνοντας “crossfire phasing”, που εμείς τη λέμε τροφοδοσία με αναστροφή φάσης. Αυτή ακριβώς η εναλλαγή φάσης κατά 180ο μεταξύ των δύο κατακόρυφων στοιχείων είναι ένα από τα τρία φαινόμενα που συνδυάζονται για να έχει τόσο μεγάλη απόρριψη σημάτων από το πλάι και πίσω. 2ος παράγοντας. Το δεύτερο κατακόρυφο στοιχείο, που έχει τον ρόλο του ανακλαστήρα της κεραίας, είναι γειωμένο με μια αντίσταση άνθρακος από 400 Ω έως 2000 Ω, ανάλογα της αγωγιμότητας του εδάφους. Οδηγεί σε μια χάλκινη ράβδο γειώσεως μήκους περί το 1 μέτρο ή και πιο πάνω, μέσα στο έδαφος. Η αντίσταση τερματισμού του ανακλαστήρα (το γειωμένο κατακόρυφο που έχει όπως είπαμε, το ίδιο φυσικό
μήκος με το οδηγό στοιχείο), σε συνδυασμό με την τροφοδοσία κορυφής από το οριζόντιο σύρμα, κάνει το ηλεκτρικό μήκος του να είναι διπλάσιο περίπου από το ηλεκτρικό μήκος του οδηγού στοιχείου. Ανάλογα με την αγωγιμότητα του εδάφους και την τιμή της αντίστασης, δημιουργείται μια εξαιρετική σχέση Front to Back που σε πολύ καλό έδαφος ξεπερνά τα –35dΒ απόρριψης σήματος, μιας και το ρεύμα (current) στο γειωμένο κατακόρυφο στοιχείο είναι το 65-70% μικρότερο του ρεύματος που αναπτύσσεται στο οδηγό κατακόρυφο στοιχείο, παρόλο που και τα δύο έχουν το ίδιο φυσικό μήκος. 3ος παράγοντας. Η αντίσταση μέσω της οποίας γειώνεται το δεύτερο κατακόρυφο, ο ανακλαστήρας δηλαδή, προκαλεί μείωση της ταχύτητας του λαμβανόμενου σήματος και, όσο αυξάνεται η τιμή της αντίστασης, τόσο μειώνεται η ταχύτητα διάδοσης του λαμβανόμενου σήματος (wave velocity) από το οδηγό στοιχείο προς τον ανακλαστήρα, με αποτέλεσμα την αύξηση της ευαισθησίας της κεραίας. Όμως, πέρα από αυτούς τους παράγοντες, η ποιότητα του εδάφους είναι καθοριστική για την απόδοση της κεραίας. Εάν δεν έχετε κήπο με καλό και υγρό χώμα, τότε καλύτερα να μην φτιάξετε αυτή την κεραία. Όσο πιο κακή είναι η αγωγιμότητα του εδάφους, τόσο μεγαλύτερη αντίσταση πρέπει να χρησιμοποιήσετε. Επίσης, πρέπει να γνωρίζετε
κεραιες
Σχήμα 2. Σχηματική παράσταση της κεραίας EWE. Περισσότερες λεπτομέρειες στο κείμενο. ότι μια κεραία χαμηλού θορύβου πρέπει να είναι εγκατεστημένη όσο γίνεται πιο μακριά από το σπίτι σας ή από έναν πολυσύχναστο δρόμο. Επίσης πρέπει να αποφεύγετε τη γειτνίαση της κεραίας με μεγάλου μήκους μεταλλικά αντικείμενα, όπως ηλεκτρικά καλώδια, κάγκελα περιφράξεως, ή μεταλλικούς σωλήνες… Άλλο ένα εξαιρετικό στοιχείο της κεραίας EWE είναι το τεράστιο εύρος συχνοτήτων που “ακούει”, χωρίς κρίσιμες ρυθμίσεις. Έτσι, με την ίδια κεραία θα ακούμε εξαιρετικά τα 80 m και 160 m. Όμως θα ακούμε πολύ καλά τα 40 m και 30 m αλλά ακόμη και τα 20 m… Επίσης, η καλή κατευθυντικότητά της προσφέρει πολύ καλή απόρριψη ανεπιθύμητων παρεμβολών, αλλά και θορύβου έξω από την γωνία που ακούει. Θα εκπλαγείτε πόσο δραστικά μειωμένος είναι ο ατμοσφαιρικός θόρυβος και γενικά τα διάφορα σφυρίγματα και άλλα ενοχλητικά φαινόμενα που ταλαιπωρούν τα αυτιά μας στις μπάντες των 160, 80 και 40 μέτρων. Η γωνία λήψης της είναι περί τις 50°, άρα μπορούμε με συνδυασμό τεσσάρων κεραιών να καλύψουμε τις τέσσερις κύριες κατευ-
θύνσεις του ορίζοντά μας, προς τις βασικές DX περιοχές του πλανήτη μας! Όμως, όλα αυτά έχουν και το τίμημά τους. Η κεραία EWE είναι κατα 5-10 dΒ φτωχότερη σε απολαβή από ένα Long Wire 2λ στα 80 m, το οποίο χρησιμοποιούσα για κεραία λήψης μετα την καταστροφή της μπέβερατζ από τον μάστρο-Ορέστη… Για να αντισταθμίσω αυτό το πρόβλημα της EWE, κυρίως με τα χαμηλά DX σήματα στην μπάντα των 80 μέτρων, κατέφυγα στη λύση της τοποθέτησης ενός καλού προενισχυτή σήματος, όπως ο DXE-RPA-1 HF (Φωτ. 1) που δίνει 20 dΒ. Άλλωστε τον ίδιο προενισχυτή χρησιμοποιούσα και στις Beverage. Βέβαια, εάν δεν έχετε εξαιρετικά μεγάλο μήκος γραμμής μεταφοράς (πάνω από 100 μέτρα) η χρήση του προενισχυτή, όπως διαπίστωσα, δεν προσφέρει και πολλά πράγματα… Μιας και μιλάμε για γραμμή μεταφοράς, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε καλώδιο έχουμε διαθέσιμο. Προσωπικά, χρησιμοποιώ καλής ποιότητας καλώδιο κεραίας TV, 75 Ω. Όμως, το στοιχείο που με κατέπληξε σε αυτή την κεραία, είναι η εξαιρετική
απόρριψη κάθε είδους θορύβων, οικιακών, βιομηχανικών, ή ατμοσφαιρικών, πράγμα που κάθε άλλο συμβαίνει με το long wire που είχα. Φυσικά, προσφέρει μεγάλη αποκοπή των παρεμβολών που προέρχονται από σταθμούς έξω από την γωνία λήψεως της κεραίας. Οι διαστάσεις της κεραίας: Στο βιβλίο “Low-Band DXing” του Τζων Ντεβολντέρ ON4UN, γκουρού των Lowfers, ο W3LPL προτείνει για μούλτιμπαντ ακροάσεις, ύψος των κατακόρυφων στοιχείων τα 3 μέτρα και απόσταση μεταξύ τους 10 μέτρα. Την χρήση δε αντίστασης 700Ω για πολύ καλής αγωγιμότητας έδαφος, 975 Ω για μέτρια εδάφη και 1600 Ω για φτωχά εδάφη. Για μόνο τα 160m, προτείνει ύψος των κατακόρυφων στοιχείων τα 5 μέτρα και απόσταση μεταξύ τους 12.5 μέτρα. Ο VK9NS προτείνει για τα 160m, ύψος των καθέτων στοιχείων τα 3.1 μέτρα και απόσταση μεταξύ τους 21 μέτρα και αντίσταση 1.1 ΚΩ. Για μόνο τα 80 m προτείνεται ύψος κατακόρυφων στοιχείων τα 3 μέτρα και απόσταση μεταξύ τους 7.5 μέτρα. 15
κεραιες
Φωτ. 1. Ο προενισχυτής DXE-RPA1 που χρησιμοποίησε ο συγγραφέας με την κεραία EWE. Eνώ ο GM4UTP για τα 80 m, προτείνει ύψος των καθέτων στοιχείων τα 3 μέτρα και απόσταση μεταξύ τους 12.08 μέτρα και αντίσταση 600 Ω. Στο σημείο τροφοδοσίας η ωμική αντίσταση είναι μεταξύ των 300 Ω και 700 Ω. Έτσι, με ένα μπαλ-αν 9:1 μπορούμε να οδηγήσουμε την κεραία στον δέκτη μας με καλώδιο 50 Ω ή 75 Ω. Ο λόγος στασίμων δεν είναι κρίσιμος, μιας και δεν πρόκειται για κεραία εκπομπής. Προσωπικά, επέλεξα την multiband έκδοση της κεραίας που προτείνει ο W3LPL. Δηλαδή, ύψος κατακόρυφων στοιχείων 3 μέτρα και απόσταση μεταξύ τους 10 μέτρα. Για τα κατακόρυφα στοιχεία, χρησιμοποίησα δυο χάλκινους σωλήνες της μισής ίντσας και για οριζόντιο καλώδιο, πολύκλωνο ηλεκτρολογικό 2.5 χιλ. Balun (“μπαλ-αν”) στο σημείο τροφοδοσίας χρησιμοποίησα ένα τύπου 9:1, ιδιοκατασκευής. Το έφτιαξα τυλίγοντας πάνω σε φερίτη Τ-50, 12 σπείρες τηλεφωνικού μονόκλωνου μονωμένου καλωδίου διαμέτρου 0.5 χιλ, (μπορείτε να το ζητήσετε και σαν καλώδιο ηλεκτρικού κώδωνος). Επίσης μπορείτε να φτιάξετε το μπαλ-αν σε ράβδο φερίτου. Για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε στο Σχ. 2. Άλλος ένας τύπος 9:1 μπαλ-αν απλούστερης κατασκευής είναι να τυλίξετε σε φερίτη FT 114-43 31 σπείρες από την πλευρά της κεραίας και 10 από την πλευρά της τροφοδοσίας, ή σε τοροειδή φερίτη FT 140-43 21 προς 9 σπείρες. Χρειαζόμαστε δηλαδή μια αναλογία 9:1, μιας και η ωμική αντίσταση της κεραίας είναι κοντά στα 450 Ωμ και πρέπει να τη φέρουμε κοντά στα 50-75 Ω. 16
Πάντως ο ON4UN στο βιβλίο του “Low-Band DXing” προτείνει το μπαλαν που φαίνεται στο σκίτσο μου (Σχ. 3). Από το 1995 που ο Floyd Koonz WA2WVL παρουσίασε τις “προβατίνες” του στο QST, μπορούμε να πούμε ότι έγινε μια επανάσταση στις κεραίες λήψεως για τα LF. Πολλοί μελέτησαν και δοκίμασαν αυτή την κεραία, μιας και ήταν “δώρο έξ ουρανού” για όλους όσους δεν είχαν τον χώρο να εγκαταστήσουν 5-6 κεραίες beverage!... Έτσι, πρώτος ο K6SE Earl απλοποίησε ακόμη περισσότερο την κεραία και χρησιμοποίησε αντί για δύο κατακόρυφους ιστούς, μόνο έναν, μετατρέποντας την κεραία από inverted U σε inverted V. Βέβαια, αυτό το ανεστραμμένο V καμια σχέση δεν έχει με τό γνωστό μας ανεστραμμένο δίπολο V. Ο Earl απλά κατάργησε το οριζόντιο σύρμα τροφοδοσίας των δυο κατακόρυφων στοιχείων της EWE και στη συνέχεια σύγκλινε και ένωσε τις κορυφές των δυο κάθετων σκελών της, στηρίζοντάς τα σε έναν μη αγώγιμο ιστό ύψους 7 μέτρων. Το σημείο τροφοδοσίας, όπως και η γειωμένη πλευρά, είναι ακριβώς όμοια με την κλασική κεραία EWE. Ακριβώς όμοιο στη μοντελοποίηση με το πρόγραμμα ELNEC-4, αποδείχτηκε και το διάγραμμα ακτινοβολίας της. Πέρα από την απλουστευμένη κατασκευή που παρουσιάζει η inverted V EWE του K6SE, έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα έναντι της κλασσικής EWE. Μπορεί πολύ εύκολα να περιστραφεί χειροκίνητα! Απλά μπορούμε να βάλουμε σετ ράβδων γειώσεως στις επιθυμητές κατευθύνσεις και να αποσυνδέουμε τις κάτω άκρες των δύο σκελών της κεραίας και μετακινώντας τα τριγύρω από τον κατακόρυφο ιστό, να τα συνδέουμε στις αντίστοιχες ράβδους προς την κατεύθυνση που θέλουμε. Όμως, ένας σοβαρός ανασταλτικός παράγοντας της απόδοσης της EWE όπως είπαμε παρά πάνω, είναι η ποιότητα του εδάφους. Έτσι, στην Girona στην Ισπανία, ο ΕΑ3ΑΥ Eliseo Lopez Ayan, ήταν ο πρώτος που είχε την ιδέα να προσθέσει ένα καλώδιο στο έδαφος μεταξύ των δύο πλευρών της κεραίας, ώστε να ελαχιστοποιήσει την εξάρτηση της κεραίας από την επίδραση τυχόν
Σχήμα 3: Μετασχηματιστής προσαρμογής 9:1, όπως προτείνει την κατασκευή του ο ON4UN. “Turns” = σπείρες, “Το antenna” = προς την κεραία, “To ground” = προς τη γείωση. κακής ποιότητας εδάφους. Στην συνέχεια και λίγο καιρό μετά, ο Francis Donovan W3LPL στο Μέρυλαντ έκανε ακόμη ένα ακόμα βήμα στη βελτίωση της κεραίας U. Ένωσε με ένα καλώδιο μήκους 9 μέτρων τις βάσεις των δύο σκελών της inverted V EWE κεραίας και ανύψωσε το οριζόντιο αυτό σύρμα της βάσης κατά 1 μέτρο πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Μετά απ’ αυτό, η κεραία πήρε τη μορφή μιας μακρόστενης ασύμμετρης ρομβικής μορφής λούπας (elongated-loop). Στη μια πλευρική γωνία τοποθετήθηκε η αντίσταση, στην άλλη πλευρική γωνία είναι η τροφοδοσία της κεραίας με το 9:1 μπαλ-αν, ενώ στην κάτω γωνία, όπου και το σημείο στήριξης της κεραίας, βρίσκεται η ράβδος γειώσεως. Στη μοντελοποίηση της κεραίας αποδείχτηκε και πάλι ότι το διάγραμμα ακτινοβολίας παρέμεινε όμοιο με το διάγραμμα της κλασσικής κεραίας EWE! Έτσι, η κεραία μπορούσε ακόμη πιο εύκολα να περιστραφεί χειροκίνητα και έγινε και μια εξαιρετική ελαφριά κεραία λήψεως για DXpeditions! Δοκιμές έγιναν και με κεραίες EWE μορφής Δ (Delta-Loop EWE), αλλά αποδείχτηκε ότι η elongated-loop παρουσιάζει ελαφρώς καλύτερα χαρακτηριστικά και είναι ευκολότερη στην περιστροφή εάν υπάρχουν χαμηλού επιπέδου εμπόδια στο έδαφος. Δεν πέρασε πολύς καιρός και ένας άλλος ραδιοερασιτέχνης, ο Gary Breed, K9AY μετέτρεψε για ακόμη μια φορά τη θαυμάσια αυτή κεραία λήψεως.
κεραιες
Σχήμα 4. Διάφορες παραλλαγές της κλασικής κεραίας EWE. Σκέφτηκε λοιπόν ο Γκάρυ, μιας και παρόλες τις μετατροπές τα χαρακτηριστικά της κεραίας παρέμεναν τα ίδια, γιατί να μην μεταφέρει την αντίσταση και το σημείο τροφοδοσίας από τα δύο πλευρικά άκρα της κεραίας και να τα τοποθετήσει στο κάτω άκρο της, όπου είναι και η βάση στήριξης με τη ράβδο γειώσεως; Η μοντελοποίηση της κεραίας αλλά και η σύγκρισή της σε πραγματικές συνθήκες με τους άλλους τύπους κεραιών EWE απόδειξαν για άλλη μια φορά ότι η συμπεριφορά της κεραίας παρέμενε περίπου όμοια σε όλους τους τύπους. Μόνο μια μικρή εξασθένιση σημειώθηκε στην αποκοπή από δίπλα και πίσω των ανεπιθύμητων σημάτων. Βλέπετε, η σύμπτυξη της κεραίας έχει και το κόστος της. Φυσικά ο K9AY δεν άργησε να προχωρήσει ακόμη ένα βήμα. Μιας και τώρα πια η αντίσταση, το σημείο τροφοδοσίας και η γείωση είχαν όλα συγκεντρωθεί σε ένα κοινό σημείο, ήταν εύκολο εκεί ακριβώς να αναπτυχθεί ένα μεταγωγό κύκλωμα με ηλεκτρονόμους (“ρελέ” τους λέμε στα Ελληνικά hi hi!) και να δώσει τη δυνατότητα η κεραία ανάλογα την επιθυμία του χειριστή να ακούει πότε από την μια
πλευρά της και πότε από την άλλη. Από μονοκατευθυντική δηλαδή έγινε κατ’ επιλογή δικατευθυντική, καλύπτοντας έτσι δύο απέναντι πλευρές 40° και 40° χονδρικά του ορίζοντα, και αυτό χωρίς να μετακινηθεί κάποιος από την πολυ-
...αν ο κήπος σας είναι μικρότερος από 300 × 300 μέτρα… έ! τότε με την EWE θα ανοίξουν τα αφτιά σας!... θρόνα του σταθμού του και να τρέχει στο χωράφι νυχτιάτικα να αποσυνδέει και να συνδέει τα σκέλη της κεραίας προς τις επιθυμητές κατευθύνσεις… Στη συνέχεια μια δεύτερη όμοια κεραία τοποθετήθηκε σταυρωτά με την αρχική κεραία, στον ίδιο ιστό και έτσι με το καταλληλο σύστημα μεταγωγών μετατράπηκε σε τετρακατευθυντική. Σίγουρα η… «προβατίνα» σας δεν θα έχει τις επιδόσεις μιας 3 λ μπέβερατζ… Όμως αν ο κήπος σας είναι μικρότερος
από 300 × 300 μέτρα… έ! τότε με την EWE θα ανοίξουν τα αφτιά σας!... Άντε και καλές ακροάσεις!!! Βασίλης Τζανέλλης 73 de SV8CYV ένας από το Aegean DX group
◘
Για τα τεχνικά στοιχεία του άρθρου αντλήθηκαν στοιχεία από τις εξής πηγές, στις οποίες μπορείτε να ανατρέξετε για περισσότερη μελέτη: ● Low-Band DXing από τον ON4UN, John Devoldere . ● «The EWE receiving antenna» Κεφ.7 Σελ.46,47,48 by W3LPL Frank Donovan. ● ARRL Antenna Compendium. «EWE “four” me» by VK9NS James Smith. ● RSGB. Rad Com τεύχος 78. 2/2002 σελ. 84-85. «Antennas» by G3LDO Peter Dodd. ● QST 2/1995 «Is this EWE for you?» by WA2WVL Floyd Koonz. ● QST 1/1996 «More EWEs for you» by WA2WVL Floyd Koonz. ● Το εγχειρίδιο της RSGB. «Antenna Toolkit». ● Διαδικτυακά, στο Goggle εάν δώσετε «EWE antenna» θα πάρετε περίπου 198.000 αποτελέσματα και εάν δώσετε «K9AY antenna» θα πάρετε περίπου 15.000 αποτελέσματα αναζήτησης... Οπότε, υπάρχουν πολλές ακόμα πληροφορίες διαθέσιμες προς μελέτη.
17
Γράφει ο Τάσος Θωμαΐδης, SV8YM
τεχνολογια
Και τώρα που απέκτησα SDR, τι να κάνω; το προηγούμενο τεύχος (#142) παρουσιάστηκαν οι πολύ προσιτής τιμής δέκτες ψηφιακής τεχνολογίας τύπου USB dongle με το chipset RTL2832U / E4000, οι οποίοι καλύπτουν τεράστιο εύρος συχνοτήτων (συνήθως από περίπου 60 ~ 1800 MHz ή και πιο πάνω) και λειτουργούν σε συνδυασμό με τον υπολογιστή μας και κάποια πολύ ωραία δωρεάν προγράμματα. Πολλοί μπήκαν στον πειρασμό και απέκτησαν ένα τέτοιον δέκτη. Μετά όμως από τις πρώτες δοκιμές και λήψεις εδώ και εκεί, τίθεται το ερώτημα: Πώς μπορούμε να κάνουμε περισσότερα με το νέο απόκτημα; Υπάρχουν τρόποι, και το άρθρο αυτό θα προτείνει κάποιους από αυτούς, για να κεντρίσει την περιέργεια των πειραματιστών. Με ελάχιστα έξοδα, οι δέκτες SDR του τύπου USB dongle μπορούν να κάνουν πολλά ενδιαφέροντα πράγματα πέρα από τη βασική τους αποστολή...
Σ
Λήψη στα βραχέα κύματα Ναι, μπορείτε να έχετε ικανοποιητική λήψη στα βραχέα κύματα με ένα τέτοιο δέκτη! Το μόνο επιπλέον υλικό που χρειάζεται είναι ένας μετατροπέας (αγγλιστί up-converter, Φωτ. 1), τον οποίο μπορείτε πολύ εύκολα να προμηθευτείτε μέσω E-Bay (κάντε αναζήτηση με όρους “HF UpConverter for RTL2832U” “SDR HF converter”), ή από αλλού. Ο μετατροπέας συνδέεται στην είσοδο του δέκτη SDR, ενώ διαθέτει είσοδο κεραίας βραχέων. Με τη μέθοδο αυτή αποκτάμε λήψη (πολυτελείας!) σε όλα τα mode, σε συχνότητες από 0 ~ 55 MHz περίπου. Η τιμή των covnerter του είδους αυτού είναι μικρή, περί τα 30 - 40 ευρώ. Οι επιδόσεις τους είναι ικανοποιητικές, για τέτοιο επίπεδο τιμής, και δίνουν τη δυνατότητα δημιουργίας ενός συστήματος λήψης από 0 ~ 2 GHz περίπου, με ελάχιστο κόστος και ικανοποιητικές “αρετές”. 18
Ένας ιστότοπος WebSDR που χρησιμοποιεί δέκτη με το RTL2832U (http://websdr.yo3ggx.ro:8766/). Οι πιο προχωρημένοι στα κατατόπια της δικτύωσης μπορούν να δημιουργήσουν το δικό τους ιστότοπο WebSDR, και να δίνουν τη δυνατότητα σε άλλους να συνδεθούν μέσω Internet και να κάνουν λήψη με το δέκτη αυτό, όπου και να βρίσκονται (δείτε εδώ: http://websdr.yo3ggx.ro:8766/ ).
Ψηφιακά modes Οι δέκτες SDR είναι ιδανικοί για συνεργασία με προγράμματα, τα οποία αποκωδικοποιούν ψηφιακά modes. Με το converter λήψης βραχέων κυμάτων, ανοίγεται αυτή η δυνατότητα. Πλήρεις πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο site: https://sites.google.com/site/ g4zfqradio/hdsdr_receive_digimodes, όπου περιγράφονται όλα τα απαραίτητα βήματα και προαπαιτούμενα για να αξιοποιήσετε τον δέκτη σας στη λήψη ψηφιακών modes. Απαραίτητη προϋπόθεση για την εσωτερική διόδευση του σήματος λήψης είναι το mixer των windows ή το πρόγραμμα VAC. Εναλλακτικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα “καρφί” 3.5 mm από το audio in στο audio out της κάρτας ήχου. Κάποια προγράμματα, όπως το HDSDR, δίνουν τη δυνατότητα λήψης σημάτων DRM (ψηφιακοί ραδιοφωνικοί σταθμοί στα βραχέα).
Αναλυτής φάσματος και δεύτερος δέκτης σε πομποδέκτες και transverter Μια ακόμα ενδιαφέρουσα και πολύ χρήσιμη δυνατότητα είναι να χρησιμοποιηθεί ο δέκτης SDR ως προσάρτημα αναλυτή φάσματος (panadaptor ή band scope) και δεύτερος δέκτης σε έναν πομποδέκτη βραχέων, ο οποίος διαθέτει (ή μπορείτε να του εγκαταστήσετε) μια έξοδο σήματος IF (ενδιάμεσης συχνότητας). Οι περισσότεροι πομποδέκτες βραχέων με μετατροπή συχνότητας “προς τα πάνω” (σε ενδιάμεση συχνότητα από 45 - 70 MHz) μπορούν να συνδεθούν απευθείας με τον δέκτη SDR, εφόσον διαθέτουν έξοδο IF. Ούτως ή άλλως, η προσθήκη μιας τέτοιας εξόδου είναι απλή στους περισσότερους πομποδέκτες. Αν η έξοδος IF είναι σε χαμηλότερη συχνότητα (π.χ. στα 9 MHz), θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο μετατροπέας λήψης (up converter). Περιττό να αναφερθεί ότι η πολύ χρήσιμη λειτουργία του αναλυτή φάσματος θα μεταμορφώσει την εμπειρία σας στα βραχέα, αφού εκτός από το να ακούτε έναν σταθμό από το μεγάφωνο του δέκτη, έχετε πια τη δυνατότητα να βλέπετε όλα τα σήματα που βρίσκονται εντός μιας μεγάλης ζώνης συχνοτήτων (Η συνέχεια δεξιά)
διαγωνισμοι
Τα αποτελέσματα του Field Day ΕΕΡ 2013 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α1 SSB (HF – Ένας σταθμός / ένας χειριστής) ΘΕΣΗ 1 2 3
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟ SV7HRJ SV1OCN/P SV1GRN/P
ΠΟΝΤΟΙ 70200 638 96
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α2 SSB (HF – Ένας σταθμός / πολλοί χειριστές) ΘΕΣΗ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟ 1 SV130PAP/P
ΠΟΝΤΟΙ 175010
2 3 4 5 6
145499 138510 126592 102750 65124
SZ8S SZ7SER SZ2RCP/P SX2IMA/P SZ4THE/P
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ SV2AMD, SV2BRT, SV2FPU, SV2HNZ, SV2HOB, SV2HTI, SV2HTW, SV2HXV, SV2QQR, SV2QQS SV7LNX, SV7BOD, SV7OOL, SV7OPE SV1QED, SV2CNE, SV2KGA, SV2OXS, SV2OYE SV2JAO, SV2MIK, SV2CLJ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ B1 SSB (VHF – Ένας σταθμός / ένας χειριστής) ΘΕΣΗ 1 2 3 4 5 6
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟ ΠΟΝΤΟΙ SV2DCD 28039 SV1QEZ/P 9548 SV1ONW/P/QRP 3120 SV3RF 2383 SV1EIG/P 891 SV1OCN/P 317
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ B2 SSB (VHF – Ένας σταθμός / πολλοί χειριστές) ΘΕΣΗ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟ 1 SZ6IOA/P 2 SZ3P
ΠΟΝΤΟΙ 2266969 72826
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ SV6IED, SV6KRW, SV6JHA, SV0XAA, SV6DBK SV3CYL, SV3FUP, SV3ORU, SV3DVK, SV3DVW, SV3GKK, SV3QUD
Συγχαρητήρια σε όλους όσους έλαβαν μέρος, ανανεώνουμε το ραντεβού μας για το 2014! και έτσι να γίνεται πιο ευέλικτος π.χ. ο εντοπισμός ορίων των pile-up και άλλες δραστηριότητες στο DXing. Επίσης, ο δέκτης SDR μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με έναν μετατροπέα (converter) για λήψη σε μικροκυματικές συχνότητες. Δείτε εδώ για πολλές άλλες ιδέες χρήσης: http://www.rtl-sdr.com/
Εργαστηριακό όργανο Όσοι ασχολούνται με κατασκευές και πειραματισμό σε ραδιοσυχνότητες, θα βρουν πολύ χρήσιμο αυτό τον φθηνό δέκτη. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αναλυτής φάσματος σε συχνότητες από 0 ~ 2 GHz, με την ικανότητα να παρουσιάσει σε πραγματικό χρόνο εύρος φάσματος (span width) που ξεπερνά τα 3
MHz (ανάλογα βέβαια με την υπολογιστική ισχύ και τη θύρα USB του συνδεδεμένου PC). Μπορεί να βαθμονομηθεί επαρκώς με μια γεννήτρια RF (ρυθμίζοντας την απολαβή του χωρίς ενεργοποίηση του AGC) και να μετρήσει σήματα με δυναμική περιοχή (SFDR) περίπου 70 dB (από –115 έως –45 dBm) και ακρίβεια περίπου ±2–3 dB, σύμφωνα με τις δικές μου μετρήσεις με το πρόγραμμα SDRSharp. Καθόλου άσχημα, για κάτι που κοστίζει 10 ευρώ! Μπορεί να μην τον “πιάνει το μάτι”, αλλά για έναν σχετικά έμπειρο πειραματιστή έχει πολλές δυνατότητες, σε συνδυασμό με κάποια (χαμηλής τιμής) περιφερειακά. Ένα τέτοιο περιφερειακό είναι π.χ. οι
βηματικοί εξασθενητές, που επιτρέπουν τη μέτρηση και σύγκριση επιπέδων σήματος με καλύτερη ακρίβεια. Κάθε πειραματιστής μπορεί να συνθέσει τη δική του παραλλαγή, ανάλογα με τις ανάγκες του.
Χρησιμεύει και ως ...TV! Και, μην ξεχνάμε, ο αρχικός προορισμός του dongle είναι ως δέκτης ψηφιακής TV! Μετά από το DXing, μπορείτε να τον χρησιμοποιήσετε για τη διασκέδασή σας, παρακολουθώντας την αγαπημένη σας εκπομπή... Βέβαια, θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε άλλα drivers γι’ αυτό τον σκοπό (τα original, στο CD που τον συνοδεύει), αλλά οι καλοί πειραματιστές κάτι τέτοια... τα μασάνε!
◘
19
θεωρια
Γράφει ο Dipl.- Ing. Δημ. Δικαιόπουλος, SVØJV - DJØTU
Μεταφορά ενέργειας υψηλής συχνότητας Οι γραμμές μεταφοράς
μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, από το σημείο παραγωγής της, μέχρι τη συσκευή που θα την καταναλώσει, πραγματοποιείται με ηλεκτρικούς αγωγούς. Εάν η προς μεταφορά ενέργεια είναι υψηλής συχνότητας, οι γραμμές μεταφοράς της, προς αποφυγήν απωλειών, είναι ειδικά κατασκευασμένες, αλλά δεν είναι και αδύνατον να συναντήσουμε κάπου και ένα απλό σύρμα, το οποίο μεταφέρει ενέργεια υψηλής συχνότητας. Στις ασύρματες επικοινωνίες, για την μεταφορά της ενέργειας από τον ραδιοπομποδέκτη στην κεραία και το αντίθετο, χρησιμοποιούμε διάφορες γραμμές μεταφοράς. Μια γραμμή μεταφοράς ενέργειας υψηλής συχνότητος είναι ένας αγωγός, ο οποίος επιτρέπει τη διέλευση ρευμάτων υψηλών συχνοτήτων με όσο το δυνατόν μικρότερες απώλειες. Συνήθως η γραμμή αποτελείται από δύο αγωγούς, οι οποίοι είναι μεταξύ τους παράλληλα ή ομοκεντρικά τοποθετημένοι. Έχουμε δηλαδή τις λεγόμενες ανοιχτές γραμμές και τις ομοαξονικές γραμμές μεταφοράς. Η ανοιχτή γραμμή δύο (ή και τεσσάρων) παραλλήλων αγωγών, αν και παρουσιάζει σοβαρά πλεονεκτήματα, έχει σχεδόν παραμερισθεί, ενώ η ομοαξονική γραμμή έχει σαφέστατο προβάδισμα. στις περισσότερες εφαρμογές. Οποιονδήποτε όμως τύπο γραμμής και αν χρησιμοποιήσουμε, πρέπει να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας σε τρία βασικά σημεία.. Η γραμμή μας πρέπει απαραιτήτως : ● Να έχει όσον το δυνατόν λιγότερες απώλειες.
Η
20
Σχήμα 1. Δύο παράλληλοι αγωγοί, μονωμένοι μεταξύ τους και ίδιου πάχους σε όλο το μήκος τους. ● Να μην επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες. ● Να υπάρχουν και να χρησιμοποιούνται κατάλληλα βύσματα (connectors) για τη σύνδεση της γραμμής. Ένα από τα κύρια γνωρίσματα κάθε γραμμής, ανεξάρτητα από τη μηχανική κατασκευή της, είναι η σύνθετη αντίσταση που την χαρακτηρίζει. Από τη Φυσική είναι γνωστό, ότι κάθε αγωγός που διαρρέεται από ρεύμα δημιουργεί γύρω του ένα μαγνητικό πεδίο, δηλ. παρουσιάζει τις ιδιότητες ενός πηνίου, ακόμα και αν είναι ευθύγραμμος. Είναι αυτονόητο ότι όχι μόνον ολόκληρος ο αγωγός, αλλά και κάθε ένα τμήμα του, παρουσιάζει τις ίδιες ιδιότητες. Είναι κατανοητό λοιπόν ότι τα μεταξύ τους ίσα μήκη ενός αγωγού, παρουσιάζουν και ίσο μέγεθος επαγωγής. Οι δύο παράλληλοι αγωγοί του Σχ/τος 1, εκτός από την επαγωγή τους, σχηματίζουν μεταξύ τους και μια χωρητικότητα, δηλαδή έναν πυκνωτή. Είναι και εδώ αυτονόητο ότι όχι μόνον το ολικό μήκος των δύο παραλλήλων αγωγών παρουσιάζει μια χωρητικότητα, αλλά και κάθε τμήμα τους, όσο
μεγάλο ή μικρό αυτό και αν είναι. Είναι και εδώ κατανοητό, ότι ίσα μεταξύ τους μήκη των δύο παραλλήλων αγωγών, παρουσιάζουν και ίσο μέγεθος χωρητικότητας. Κάθε μήκος γραμμής λοιπόν, μεγάλο ή μικρό, έχει μία ορισμένη και σταθερή χωρητικότητα C, καθώς και μία ορισμένη και σταθερή επαγωγή L ανά μονάδα μήκους του. Με πολύ απλά λόγια, κατά μήκος της γραμμής υπάρχει ένας νοητός αριθμός μικρών πηνίων και ένας νοητός αριθμός μικρών πυκνωτών, όπως παριστάνει για καλύτερη κατανόηση το Σχ. 1. Αν η γραμμή του Σχ/τος 1 διαρρέεται από ένα ρεύμα υψηλής συχνότητας, ας δούμε τι θα συμβεί σε ένα τμήμα της παραπάνω γραμμής, που περιλαμβάνει τις νοητές επαγωγές L και την νοητή χωρητικότητα C. Κατά τη θετική ημιπερίοδο του ρεύματος υψηλής συχνότητος που ρέει μέσα στην γραμμή, φορτίζεται ο πυκνωτής C. Η ενέργεια που αποθήκευσε ο πυκνωτής, είναι ίση με C × U2 / 2. Η ενέργεια αυτή είναι ηλεκτροστατική ενέργεια.
θεωρια
Κατά την αρνητική ημιπερίοδο του ρεύματος υψηλής συχνότητας που διαρρέει τη γραμμή, ο πυκνωτής εκφορτίζεται αναγκαστικά μέσω της επαγωγής L. Το ρεύμα που θα περάσει μέσα από τά πηνία L, δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ενέργεια που είχε φορτίσει τον πυκνωτή προηγουμένως, δηλαδή κατά την θετική ημιπερίοδο, και είναι ίσο με L × I2 / 2. Εάν τώρα, για μεγαλύτερη απλούστευση, δεν λάβουμε υπόψη μας τις καθαρά ωμικές αντιστάσεις, από το διηλεκτρικό της χωρητικότητας, δηλ. τον αέρα, καθώς και την ωμική αντίσταση των χάλκινων συρμάτων των αγωγών, δηλαδή δεν λάβουμε υπόψη μας τις απώλειες, τότε βλέπουμε ότι η ενέργεια που φόρτισε τον πυκνωτή είναι η ίδια που δημιούργησε και το μαγνητικό πεδίο στην επαγωγή και κατά συνέπεια: C × U2 / 2 = L × I2 / 2, αλλά U2 / I2 = L / C και U / I = sqr (L / C) (sqr = τετραγωνική ρίζα) Παρατηρώντας την τελευταία εξίσωση, βλέπουμε αμέσως ότι το πρώτο σκέλος της δεν είναι τίποτα άλλο παρά το ισότιμο της αντιστάσεως, διότι U / I = R σύμφωνα με τον νόμο του Ωμ. Άρα μπορούμε να δεχθούμε ότι R = sqr (L / C) Η αντίσταση αυτή δεν είναι καθαρά ωμική, αλλά αποτελείται και από μιγαδικά κυρίως στοιχεία, είναι δηλαδή μια σύνθετη αντίσταση. Μια τέτοια αντίσταση, προς διάκριση από την ωμική αντίσταση R, την ονομάζουμε σύνθετη αντίσταση και την χαρακτηρίζουμε με το γράμμα Z. Κατά συνέπεια, έχουμε: Z = sqr (L / C) Τα παραπάνω συνέβησαν σ’ένα τυχαία επιλεγμένο τμήμα γραμμής ενός μήκους Α, π.χ 1 μέτρου (A = 1 m). Εάν τώρα επαναλάβουμε τα παραπάνω χρησιμοποιώντας μήκη γραμμής διπλάσια ή τριπλάσια, δηλ. 2Α ή 3Α, οι κατά μήκος της γραμμής κατανεμημένες τιμές L και C, είναι φυσικό και ανα-
Αγωγοί
Εξωτερικός αγωγός (θωράκιση)
Διηλεκτρικό Διηλεκτρικό Εσωτερικός αγωγός
Σχ. 2. Γεωμετρία μιας γραμμής μεταφοράς παράλληλων αγωγών. μενόμενο να διπλασιασθούν ή να τριπλασιασθούν και αυτές αντιστοίχως. Κατά συνέπεια, η τιμή της sqr (L / C), δεν θα μεταβληθεί καθόλου, ανεξάρτητα ποιο μήκος θα έχει η γραμμή. Μετά από τις παραπάνω παρατηρήσεις, βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι η sqr (L / C) είναι μια σταθερά. Η σταθερά αυτή εξαρτάται αποκλειστικά και μόνον από τη μηχανική κατασκευή της γραμμής, διότι τα μεγέθη L και C, εξαρτώνται και αυτά από τη μηχανική κατασκευή της γραμμής. Κατά συνέπεια, η σταθερά αυτή είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα κάθε γραμμής, σε σχέση με την σύνθετη αντίστασή της και για τον λόγο αυτό την ονομάζουμε χαρακτηριστική αντίσταση της γραμμής, και την χαρακτηρίζουμε με Z0. Z0 = sqr (L / C) Οι τιμές των L και C, και κατά συνέπεια και η τιμή της Z0 εξαρτώνται από: 1. Το πάχος των δύο αγωγών. 2. Τη μεταξύ τους απόσταση. 3. Το διηλεκτρικό, δηλ. το είδος του μονωτικού που κρατά σταθερή την μεταξύ τους απόσταση. 4. Την ωμική αντίσταση των αγωγών. Η χαρακτηριστική αντίσταση της γραμμής, η Z0, δεν μεταβάλλεται με την μεταβολή της συχνότητας του ρεύματος που την διαρρέει. Τα παραπάνω ισχύουν φυσικά και για τις ομοαξονικές γραμμές δηλ. τα γνωστά μας coaxial cables, δεδομένου ότι και εδώ υπάρχουν δύο παράλληλοι αγωγοί (o εσωτερικός και ο εξωτερικός)
Σχ. 3. Γεωμετρία μιας ομοαξονικής γραμμής μεταφοράς. οι οποίοι μέσω κάποιου διηλεκτρικού διατηρούν την μεταξύ των απόσταση σταθερή. Η χαρακτηριστική αντίσταση (Z0) μιας γραμμής παραλλήλων αγωγών, με διηλεκτρικό τον αέρα (διηλεκτρική σταθερά εr = 1) μπορεί εύκολα να υπολογισθεί από την σχέση: Z0 = 276/(sqr εr) × log10 (S / α) όπου: Z0 = η χαρακτηριστική αντίσταση της γραμμής (Ω) S = η απόσταση από κέντρο σε κέντρο των δυο παραλλήλων αγωγών (mm) α = η διάμετρος των παραλλήλων αγωγών (mm) Η χαρακτηριστική αντίσταση ομοαξονικών γραμμών, με διηλεκτρικό τον αέρα (διηλεκτρική σταθερά εr = 1), υπολογίζεται από τη σχέση: Z0 = 138/(sqr εr) × log10 (b / a) όπου: Z0 = η χαρακτηριστική αντίσταση της γραμμής (Ω) b = η εσωτερική διάμετρος του εξωτερικού αγωγού (mm) a = η εξωτερική διάμετρος του εσωτερικού αγωγού (mm) Με τη βοήθεια της πιο πάνω εξισώσεως, μπορούμε, όπως θα δούμε σε επόμενη ενότητα, να κατασκευάσουμε ευκολότατα μετασχηματιστές συνθέτων αντιστάσεων, χρήσιμους για την προσαρμογή των κεραιών και των γραμμών μας, για την σύνδεση δύο ή και περισσοτέρων κεραιών μαζί, για την κατασκευή καταλλήλων δικτυωμάτων για να επιτύχουμε κυκλική πόλωση κ.λπ.
◘ 21
Γράφει ο Κώστας Φιμερέλης, SV1DH, Έφορος V/U/SHF
θεματα
Λαμπτήρες LED και ραδιορύπανση Και στο ζήτημα των λαμπτήρων LED ισχύει το “ό,τι πληρώνεις, παίρνεις”!
ετά τους γνωστούς μας λαμπτήρες οικονομίας (που περιέχουν και τοξικό υδράργυρο... προσοχή λοιπόν μην σπάσουν!) κυκλοφόρησαν στην αγορά λαμπτήρες οικιακού φωτισμού που περιέχουν σαν πηγή φωτός πολλές διόδους LED. Η βελτίωση που επιτυγχάνεται βασίζεται στη μεγάλη ονομαστική διάρκεια ζωής των LED, αλλά το κόστος είναι σημαντικά μεγαλύτερο, ιδίως για τους επώνυμους λαμπτήρες. Έτσι η αγορά έχει εφοδιαστεί και με μη επώνυμα προϊόντα από την Άπω Ανατολή... Πριν από ένα μήνα περίπου παρατήρησα αυξημένη στάθμη ραδιοθορύβου στη λήψη του σταθμού μου στο Χαλάνδρι με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: - Διάρκεια ενάμιση λεπτό ακριβώς. - Περίοδος επανάληψης τυχαία, συχνότερα τις πρώτες βραδυνές ώρες. - Ζώνες επηρεασμού 28 -70ΜΗz περίπου, με μέγιστο τους 50ΜΗz. - Είδος θορύβου συνεχής και όχι παλμικός (το noise blanker του δέκτη τον έκοβε ελάχιστα) - Κατεύθυνση πηγής θορύβου Ν.Δ. (QTF Ν. Αμερικής!) - Ένταση 15-20db πάνω από το υπόβαθρο θορύβου της πόλης του αντίστοιχου δέκτη (HF, 6m, 4m), δηλαδή περίπου S5 μονάδες. Με λίγα λόγια, όταν αρχιζε ο θόρυβος, η λήψη στην κατεύθυνσή του περιοριζόταν δραστικά σε ισχυρά μόνο σήματα... Με βάση τα παραπάνω χαρακτηριστικά άρχισα να περιορίζω τις πιθανές πηγές σε οικιακές συσκευές που δούλευαν ενάμιση λεπτό, π.χ. φούρνους
Μ
22
μικροκυμάτων, καφετιέρες κλπ, αλλά πέρασαν από τη σκέψη μου και ανελκυστήρες, φωτισμός κλιμακοστάσιων κα. Βέβαια όταν κοίταζα προς την κατεύθυνση του θορύβου αντίκριζα ένα χάος από πολυκατοικίες. Ο θόρυβος θα μπορούσε να προέρχεται είτε από μακρινή σχετικά ισχυρή πηγή είτε από ασθενική αλλά κοντινή πηγή. Όπως λοιπόν αναλογιζόμουν ένα βράδυ τη δυσκολία να εντοπίσω την πηγή στο μπαλκόνι του διαμερίσματος που έβλεπε προς την κατεύθυνση του θορύβου και είχα το δέκτη ανοιχτό, ο θόρυβος ξανάρχισε και σχεδόν ταυτόχρονα άναψε ένα φως στο δώμα της ταράτσας της παραδιπλανής πολυκατοικίας. Ο θόρυβος διάρκεσε το ενάμιση λεπτό του και το φως έσβησε ταυτόχρονα. Τι σύμπτωση, σκέφτηκα, αλλά περίμενα να ξαναρχίσει ο θόρυβος, μήπως προερχόταν από εκεί. Πράγματι μετά ατέλειωτη αναμονή 20 λεπτών ο θόρυβος ξανάρχισε, το φως άναψε, ο θόρυβος σταμάτησε και το φως έσβησε! Πρέπει να είναι από το φωτισμό του κλιμακοστασίου, σκέφτηκα, αλλά τέτοια ηλεκτρικά κυκλώματα έχουν συνήθως ένα απλό χρονοδιακόπτη και οι λαμπτήρες είναι κοινοί πυρακτώσεως που δεν δικαιολογούν κάποια παραγωγή ραδιοθορύβου... Το επόμενο βήμα ήταν να έρθω σε επαφή με τον διαχειριστή της πολυκατοικίας, που πολύ φιλικά με ενημέρωσε ότι είχε αλλάξει δύο λαμπτήρες στον πρώτο όροφο και το δώμα της πολυκατοικίας με άλλους οικονομίας LED, που είχε παραγγείλει κατευθείαν από Κίνα
λόγω πολύ χαμηλότερης τιμής. Έμενε λοιπόν να γίνει επιτόπου επιβεβαίωση της πηγής θορύβου και αντιμετώπισή της. Αυτό έγινε με τη χρήση ενός φορητού πομποδέκτη 6μ, του FT690, που δανείστηκα από τον Νίκο SV1EN. Και οι δύο λαμπτήρες LED εξέπεμπαν ισχυρό ραδιοθόρυβο (S9+) όταν πλησίαζα την κεραία του φορητού πομποδέκτη σε αυτούς, ενώ μετά την αντικατάστασή τους με πυρακτώσεως ο θόρυβος μηδενιζόταν. Με τη συνδρομή της συζύγου μου Μαρίας SV1KN, που άκουγε στο δέκτη του σταθμού μου, διαπιστώθηκε ότι η πηγή που παρενοχλούσε ήταν μόνο ο λαμπτήρας στο δώμα και όχι αυτός του πρώτου ορόφου. Μια εξήγηση είναι ότι το δώμα της παραδιπλανής πολυκατοικίας είναι σε οπτική επαφή με τις κεραίες μου και ότι μεσολαβούσε μόνο μια πλάκα μπετόν, ενώ με τον λαμπτήρα του πρώτου ορόφου μεσολαβούσαν τέσσερες πλάκες και επίσης ήταν σε χαμηλότερη γωνία σε σχέση με τους πλευρικούς λοβούς της κεραίας. Ο διαχειριστής άλλαξε το λαμπτήρα στο δώμα με άλλο κοινό πυρακτώσεως, ενημερώθηκε ότι πρέπει να χρησιμοποιεί επώνυμους λαμπτήρες με διακριτικό CE και ότι θα τον ειδοποιήσω αν παρατηρηθεί ξανά αύξηση του ραδιοθορύβου από την ίδια αιτία. Προσοχή λοιπόν στη χρήση των λαμπτήρων LED. Δεν είναι τόσο «αθώοι» όσο θα νομίζαμε...
◘
ανακοινωσεις - ειδησεις
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-ΥΠΟΔΕΙΞΗ-ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ QSL BUREAU ΤΗΣ Ε.Ε.Ρ. Αγαπητέ Συνάδελφε, Σε παρακαλούμε να μας παραδίδεις τις QSL κάρτες σου που είναι προς αποστολή, ομαδοποιημένες ανά χώρα και πιασμένες με ένα λαστιχάκι ή με ένα συνδετήρα ή με μια λωρίδα χαρτί. Αυτό θα διευκολύνει στην ταχύτερη διεκπεραίωση και στην αποστολή των καρτών μας στα συνεργαζόμενα με την Ε.Ε.Ρ. QSL Bureaus ανά τον κόσμο. Όπως ίσως γνωρίζεις, στο QSL Bureau ασχολούμαστε εθελοντικά. Αφιερώνουμε κάποιες από τις ελεύθερες ώρες μας στη διαλογή και ταξινόμηση των εισερχομένων και εξερχομένων καρτών. Αν δεν ταξινομεί ο κάθε ένας συνάδελφος τις δικές του QSL κάρτες που είναι προς αποστολή, τότε πρέπει κάποιος από εμάς να κάνει αυτή την δουλειά και σε διαβεβαιώνουμε ότι δεν είναι η πιο ευχάριστη ενασχόληση. Ευχαριστούμε για την κατανόηση και τη συνεργασία. SV1IZR - SV1MO
Η Ε.Ε.Ρ. χρειάζεται την οικονομική σου υποστήριξη! Τακτοποίησε τις οικονομικές σου υποχρεώσεις και, αν μπορείς, κάνε μια δωρεά οποιουδήποτε ποσού μέσα στις οικονομικές σου δυνατότητες, που θα βοηθήσει στην αποπεράτωση των εργασιών των νέων Εντευκτηρίων.
Θα πιάσει σίγουρα τόπο!
Σκοτώθηκε από τυφώνα ο “κυνηγός καταιγίδων” Tim Samaras, WJ0GI
Ο Ελληνοαμερικανικής καταγωγής Tim Samaras, WJ0GI, είχε γίνει διάσημος στις ΗΠΑ “κυνηγώντας” καταιγίδες και τυφώνες και συλλέγοντας, συχνά με κίνδυνο της ζωής του, επιστημονικά στοιχεία για τα φαινόμενα αυτά. Δυστυχώς, αυτό τελικά κόστισε τη ζωή του, μαζί με τη ζωή του 24χρονου γιου του και ενός συνεργάτη του, όταν παγιδεύτηκαν σε τυφώνα ταχύτητας πάνω από 450 km/h τις 31 Μαΐου 2013, ο οποίος μετέτρεψε το αυτοκίνητό τους σε μια μπάλα σιδηρικών. Ο Samaras είχε γίνει ραδιοερασιτέχνης από πολύ μικρή ηλικία, και ήταν δεινός χειριστής CW. Περισσότερες πληροφορίες για τον Tim Samaras μπορείτε να βρείτε στο σχετικό λήμμα της Wikipedia.
◘
23
vhf
Γράφει ο Έφορος Κώστας Φιμερέλης, SV1DH, sv1dh@vivodinet.gr
ΟΣΑ ΘΑ ΘΕΛΑΤΕ ΝΑ ΜΑΘΕΤΕ ΓΙΑ ΤΑ 6 ΚΑΙ ΤΑ 4 ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΞΕΡΑΤΕ ΠΟΥ ΝΑ ΤΑ ΡΩΤΗΣΕΤΕ
“Καυτός” χειμερινός ήλιος για τα 6 m! Δεν επονομάστηκε τυχαία “η μαγική μπάντα”...
πιτέλους! Από τον Οκτώβριο αυξήθηκε σημαντικά η ηλιακή δραστηριότητα με πολλαπλές εκλάμψεις ακτίνων Χ (που ιονίζουν πρόσθετα την ιονόσφαιρα) με αποτέλεσμα τη βελτίωση της διάδοσης στα 6μ. Έτσι, η διάδοση ΤΕΡ προς την Αφρική συνεχίστηκε και κορυφώθηκε τον Οκτώβριο, αλλά σταδιακά μειώθηκε σημαντικά στο τέλος Νοεμβρίου, όπως φαίνεται στις παρακάτω αναφορές, καθώς πλησιάζουμε στο χειμερινό ηλιοστάσιο. Παρόλη την αυξημένη ηλιακή δραστηριότητα και μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου, που γράφεται το άρθρο αυτό, η μόνη περί-
Ε
πτωση καθαρής διάδοσης F2 που παρατηρήθηκε από τη χώρα μας ήταν προς την Δυτ. Αφρική (Νήσοι Πρασίνου Ακρωτηρίου, D4). Δυστυχώς δεν μπορεί να προβλεφθεί, αν η αυξημένη ηλιακή δραστηριότητα θα δώσει την πολυπόθητη διάδοση F2 με τα πανίσχυρα σήματα μέσα στον Δεκέμβριο, αλλά η ζώνη των 6μ είναι “μαγική” και οτιδήποτε μπορεί τώρα να συμβεί... Ακολουθεί η αναφορά διάδοσης στα 6μ από την Αθήνα για τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο 2013.
5 0 M H z P R O PA G AT I O N R E P O R T FOR OCTOBER 2013 BY SV1DH 1. Data for 26 days, 24-28th INET data only. 2. Relatively good days on: 1,2,8(+),10(+),11,13,20(+),23 3. 48 MHz AF video (5Z+TJ+3C) on: 1,2,5,7-23+,29-31 (R=88%) 4. 55 MHz AF video (5N) on: NIL 5. Opening to ZS6 on: 3,6,10,14,15,16,18,20,21,23,25,29,31 (R=50%) 6. “ V5 on: 20 7. “ 9X on: 2 8. “ TN on: 20,21 9. “ TJ on: 2,3,6,8,11,12,14,15,18,19,20 10. “ C5 on: 11 11. “ ZD7 on: 2,3,6,7,8,10,12,13,15,20,23 (R=38%) 12. “ ZD8 on: 2,7,8,10,11,12,13,15,17,20,21,23,29,31 (R=54%) 13. “ ET on: 11,12 14. “ FH on: 5,8 15. “ FR on: 8,16,22 16. “ VK8 on: 10(1030-1115Ζ), 11(1115Ζ) (TEP+Es?) 17. “ DU on: 12(1200Ζ) 24
18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28.
“ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “
4X LZ I F G 9A OE PA DL SP UR
on: 12(bsc AF) on: 31(bsc AF) on: 1,22,23(E)+8,10,16,18 (bsc AF) on: 1(E) on: 23(E) on: 1(E) on: 12(E) on: 12(E) on: 1(E) on: 1(E) on: 22(E)
Solar activity high at end of month, max values: SSN up 228!, SFI up 167, Xray daily background up C1.2, Xray flares up X2.3!! 29. DXCC entities heard/worked during Oct 2013: 24 on 3 cont. 30. DXCC entities heard/worked during 10th Oct 2013: 5 on 3 cont.
vhf
5 0 M H z P R O PA G AT I O N R E P O R T FOR NOVEMBER 2013 BY SV1DH 1. Data for all days, (30) 2. Relatively good days on:1,3,9,10(+),15,17,21(+) 3. 48 MHz AF video (5Z+TJ+3C) on: 1-24,26,27,29,30 (R=93%) 4. 55 MHz AF video (5N) on: NIL 5. Opening to ZS6 on: 1,2,3,5,11,12,15,17,18,21(+ZS5),23 (R=37%) 6. “ V5 on: 9,10,17,23 7. “ 7P on: 18 8. “ 5V on: 21 9. “ TJ on: 3,8,15,16,24 10. “ C5 on: 11. “ ZD7 on: 8,10,14,15,22 (R=17%) 12. “ ZD8 on: 1,3,5,10,14,15,17 (R=23%) 13. “ J2 on: 21
14. “ D4 on: 18,19,21 (2F2) (R=10%) 15. “ FR on: 1 16. “ YU on: 2(bsc AF) 17. “ I on: 11(E)+ 6(bsc AF) 18. “ SV5 on: 3(T) 19. “ SV2 on: 21(bsc AF) Solar activity high, max values: SSN up 282!!, SFI up 178, Xray daily background up C1.0, Xray flares up X3.3!! 20. DXCC entities heard/worked during Nov 2013: 14 on 2 cont. 21. DXCC entities heard/worked during 21st Nov 2013: 5 on 2 cont. Καλά DX με διάδοση F2 και νέες χώρες στα 6μ για όλους....
◘
εερ
Το Διοικητικό Συμβούλιο και οι Έφοροι Επιτροπών της ΕΕΡ για τη διετία 2014 – 2015 Το Διοικητικό Συμβούλιο Πρόεδρος: Μανώλης Δαρκαδάκης, SV1IW Αντιπρόεδρος: Γιάννης Τράικος, SV1GE Γενικός Γραμματέας: Παναγιώτης Περρωτής, SV1/SV2FWV Ταμίας: Νατάσα Δαρκαδάκη, SV1KP Σωτήριος Βανικιώτης, SV1HER Χρήστος Κουγιουμτζόγλου, SV1IYA Δανιήλ Φούρλας, SV1JCZ Αναπληρωματικά Μέλη: Στέλιος Καραπουρναλίδης, SV1AAU Γιάννης Διαλεκτός, SV1GYG Σπύρος Μαστροβασίλης, SV1RC Μέλη Εξελ. Επιτροπής: Γιάννης Μακρής, SV1AGU Μάκης Ματζαρίδης, SV1IZR Δημήτρης Ραμαντζάς, SV1AMY Μέλη:
Οι Έφοροι των Επιτροπών Εκπαίδευσης Μελών: Γεράσιμος Μανωλάτος, SV1NK Διακίνησης Καρτών Επικοινωνίας:Μάκης Ματζαρίδης, SV1IZR Κάλυψης Εκτάκτων Αναγκών :Χρ. Κουγιουμτζόγλου, SV1IYA Επιτήρησης Ραδιοσυχνοτήτων: Γιάννης Μακρής, SV1AGU Υψηλών Συχνοτήτων (HF): Μανώλης Δαρκαδάκης, SV1IW V / U / SHF: Κώστας Φιμερέλης, SV1DH Ψηφιακών Επικοινωνιών: Μανώλης Δαρκαδάκης, SV1IW Σύνταξης Περιοδικού: Τάσος Θωμαΐδης, SV8YM Ασφάλισης Μελών: Δημήτρης Ραμαντζάς, SV1AMY Τεχνικής & Εγκαταστάσεων: Δανιήλ Φούρλας, SV1JCZ Διαγωνισμών & Βραβείων: Παναγ. Περρωτής, SV1/SV2FWV Δημοσίων & Διεθνών Σχέσεων: Σωτήριος Βανικιώτης, SV1HER
25
θεματα
Γράφουν οι Kazimierz “Kai” Siwiak, KE4PT και Bruce Pontius, N0ADL, QST, Δεκ. 2013 Μεταγλώττιση: Τάσος Θωμαϊδης, SV8YM
Πόση “πυγμή” έχει κάθε mode επικοινωνίας; Ο τύπος διαμόρφωσης (mode) που θα επιλέξετε μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση στο πόσο μακριά μπορείτε τελικά να επικοινωνήσετε.
υνηγώντας τις ραδιοχώρες του DXCC, κάνουμε ό,τι μπορούμε για να καταχωρήσουμε μια καινούργια στο logbook. Οι πιθανότητές μας να αυξήσουμε το σκορ μας στο DXing εξαρτώνται από την ευελιξία με την οποία χρησιμοποιούμε τις διάφορες ζώνες συχνοτήτων (μπάντες) και τις διαθέσιμες διαμορφώσεις (modes). Στη διάρκεια πρόσφατης προσπάθειας του KE4PT να επικοινωνήσει με τον ίδιο σταθμό DX σε διάφορα modes, διαπιστώθηκε ότι η επικοινωνία με CW ήταν ευκολότερη από εκείνη σε RTTY, και το RTTY ήταν πιο αποδοτικό από το SSB. Στο άρθρο αυτό θα συγκρίνουμε το CW, τις διαμορφώσεις φωνής, το RTTY και διάφορα ψηφιακά modes για να καθορίσουμε πόσο μακριά μπορούμε να μιλήσουμε με κάθε τρόπο.
K
Mode
Μέση ισχύς (W)
Σύγκριση με το CW (dB)
αναφορά
Πίνακας 1. Μέση ισχύς για πομπό με ισχύ εξόδου 100 W ΡΕΡ.
Σχήμα 1. Ένα ζεύγος πομποδεκτών και κεραιών, που σχηματίζουν τη βασική ραδιοζεύξη.
Όλα τα modes δεν είναι ισοδύναμα! Θα μας απασχολήσει ένα πλήρες κύκλωμα επικοινωνίας που χρησιμοποιεί ένα ζεύγος πομποδεκτών και κεραιών, όπως φαίνεται στο Σχ. 1. Κάθε δέκτης έχει γνωστό δείκτη θορύβου περίπου 10 dB, ενώ η ισχύς του πομποδέκτη φθάνει, αλλά δεν ξεπερνά τα 100 W (ισχύς κορυφής περιβάλλουσας, ΡΕΡ). Δυο παράγοντες επηρεάζουν τη μέγιστη εμβέλεια: η μέση ισχύς του πομπού και η ευαισθησία του δέκτη. Για παράδειγμα, το PSK31(πάνω καμπύλη στο Σχ. 2) εκπέμπει κατά μέσο όρο το μισό της ισχύος ΡΕΡ στα bit “0” και όλη την ισχύ ΡΕΡ στα bit “1”, ώστε η μέση ισχύς με ίσο αριθμό bit “1” και”0” είναι ίση με το 75% της ισχύος ΡΕΡ. Ένα σήμα κώδικα Μορς (η κάτω κυματομορφή στο Σχ. 2) έχει την πλήρη ισχύ ΡΕΡ όταν πατάμε το κλειδί και ισχύ μηδέν όταν το αφήνουμε. Η 26
Σχήμα 2. Το PSK31 (πάνω κυματομορφή) εκπέμπει το μισό της ισχύος ΡΕΡ στη διάρκεια του bit “0” και όλη την ισχύ ΡΕΡ στη διάρκεια του bit “1”, ώστε η μέση ισχύς με ίσο αριθμό bit “0” και “1” είναι ίση με το 75% της ΡΕΡ. Το CW (κάτω κυματομορφή) εκπέμπει το 44% της ΡΕΡ. Mode
Ευαισθησία δέκτη (microvolts, μV)
Ευαισθησία δέκτη (dBm)
Σύγκριση με το CW (dB)
αναφορά
Πίνακας 2. Μέση ευαισθησία δεκτών.
θεματα
Τι εννοούμε με τον όρο “ευαισθησία δέκτη” στο άρθρο Οι συνεπείς συγκρίσεις δεκτών και τρόπων διαμόρφωσης (modes) απαιτούν να εφαρμόσουμε ένα σταθερό ορισμό της ευαισθησίας. Για τα modes φωνής, επιλέγουμε τα 12 dB SINAD για το FM και τα 10 dB (S+N)/N για το ΑΜ, απευθείας από τις επιθεωρήσεις προϊόντων της ARRL. Για το SSB χρησιμοποιήσαμε τα 10 dB πάνω από το ελάχιστο ανιχνεύσιμο σήμα (MDS) μετρούμενο σε εύρος ζώνης SSB και προερχόμενο από τις μετρήσεις σε εύρος ζώνης 500 Ηz στο εργαστήριο της ARRL. Έτσι, όλες οι μετρήσεις μπορούν να αναφερθούν στις μετρήσεις επιθεώρησης προϊόντων στο εργαστήριο της ARRL και στις διαδικασίες μέτρησης που ακολουθούνται εκεί.Α Για το CW και τα συμβατικά ψηφιακά modes όπως είναι το RTTY και το PSK31, ορίσαμε την ευαισθησία ως το σήμα που απαιτείται για την αποκωδικοποίηση μιας τυχαίας ομάδας χαρακτήρων (“PARIS_” με αξιοπιστία 95%. Για το CW το σήμα αυτό είναι 9.2 dB πιο πάνω από το MDS σε εύρος ζώνης 100 Hz, χρησιμοποιώντας τη θεωρία εκπομπής τύπου on-off. Το εύρος 100 Hz αντιστοιχεί στο ενεργό ορθογωνικής μορφής εύρος ζώνης του αυτιού, για συχνότητα τόνου CW ίση με 700 Hz.Β Ναι, το ανθρώπινο αυτί μπορεί να ενεργήσει ως το τελικό φίλτρο διέλευσης ζώνης για το CW. Το CW με ταχύτητα 20 - 25 λέξεις ανά λεπτό καταλαμβάνει εύρος ζώνης συχνοτήτων ίσο με σχεδόν 100 Hz. Υπολογίσαμε την ευαισθησία του PSK31 χρησιμοποιώντας τη θεωρία για το Διαφορικό PSK, ως 9.4 dB πάνω από το MDS στο ιδανικό εύρος ζώνης συχνοτήτων λήψης που ισούται με 31.25 Hz, αλλά το αναγκαίο ή καταλαμβανόμενο εύρος ζώνης συχνοτήτων είναι 62.5 Hz. Εκείνο το επίπεδο σήματος περιλαμβάνει επιπρόσθετα 2 dB για τις απώλειες του αποκωδικοποιητή. Χρησιμοποιώντας τη θεωρία 2-FSK υπολογίσαμε ότι η διαμόρφωση RTTY με δυο τόνους σε απόσταση 170 Hz και ταχύτητα 45.45 baud απαιτεί λόγο σήματος προς θόρυβο ίσο με 11.9 dB για να αποκωδικοποιηθεί η λέξη “PARIS_” (με διάρκεια εκπομπής 990 ms) με αξιοπιστία 95%. Ορίσαμε την ευαισθησία για RTTY σε καταλαμβανόμενο εύρος ζώνης 250 Hz και κατόπιν προσθέσαμε 2 dB λόγω των απωλειών του αποκωδικοποιητή. Τα δεδομένα JT65 κωδικοποιούνται με με κώδικα Reed Solomon (63, 12) και χρησιμοποιούν μηνύματα περιορισμένου λεξιλογίου όπως και συγχρονισμένες εκπομπές, έτσι βασιστήκαμε στις δημοσιευμένες μετρήσεις.C Κανονικοποιήσαμε την ευαισθησία στο ενεργό εύρος ζώνης συχνοτήτων θορύβου των τόνων του JT65.D Είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν και άλλα πρότυπα καθορισμού ευαισθησίας χρησιμοποιώντας το επίπεδο “σίγασης κατά 20 dB” για το FM. Τα διάφορα πρότυπα έχουν αποτέλεσμα διαφορετική ποιότητα ακουστικού σήματος δέκτη. Οι γρήγορες επαφές CW, όπως εκείνες με έναν σταθμό DX pedition δεν είναι “τυχαίες ομάδες” χαρακτήρων. Χρησιμοποιούν ένα πολύ περιορισμένο λεξιλόγιο, το οποίο μπορεί να ληφθεί και με πολύ μικρότερους λόγους σήματος προς θόρυβο σε σύγκριση με το δικό μας πρότυπο των 9.2 dB. Οι μετρήσεις μας είναι σε “Πρόσθετο Λευκό Θόρυβο Γκαουσιανού Τύπου”. Μετρήσεις με διαφορετικό τύπο θορύβου μπορούν να αλλάξουν δραματικά τα αποτελέσματα και με διαφορετικό τρόπο για κάθε διαμόρφωση. __________________________________ Α ARRL Lab Test Procedures Manual, www.arrl.org/how-equipment-is-tested B To ενεργό ορθογωνικό εύρος ζώνης συχνοτήτων του ανθρώπινου αυτιού είναι (0.108F + 24.7) Hz, όπου F είναι η κεντρική συχνότητα σε Hz. Β. C. J. Moore και B. R. Glasberg, “A revision of Zwicker’s loudness model”, Acta Acustica, τόμ. 82, σελ. 335 - 345, 1996. C J. Taylor, K1JT, και B. Walker, W1WB, “WSPRing Around the World”, QST, Nοέμβριος 2010, σελ. 30-32. D S. Ford, WB8IMY, “JT65 - The ‘Musical’ Mode”, QST, Aπρίλιος 2011, σελ. 45.
εκπομπή της πρότυπης λέξης “PARIS_” με το διάστημα μεταξύ λέξεων έχει ισχύ ίση με το 44% της ισχύος ΡΕΡ, ή μέση ισχύ 44 W. Από την άλλη πλευρά, η εκπομπή φωνής με FM παράγει πλήρη ισχύ 100 W PEP σε όλη τη διάρκεια της εκπομπής. Όταν ο εξοπλισμός μας περιορίζεται σε κάποια συγκεκριμένη ισχύ ΡΕΡ, η οποία είναι τυπικά 100 W για πολλούς ραδιοερασιτεχνικούς πομποδέκτες, η μέση εκπεμπόμενη ισχύς διαφέρει μεταξύ των διαφόρων διαμορφώσεων (modes), όπως φαίνεται στον Πίνακα 1, και αυτό επηρεάζει τις επιδόσεις στη ραδιοζεύξη του Σχ/τος 1. Οι δικές μας μετρήσεις των επιπέδων ισχύος εκπομπής σε FM, CW, RTTY, PSK31 και JT65 συμφωνούν πολύ καλά με τις τιμές του Πίνακα 1. Είναι σαφές ότι η εκπομπή φωνής σε FM, το RTTY, το PSK31 και το JT65 παράγουν μεγαλύτερη μέση ισχύ σε σύγκριση με εκείνη για CW, AM ή φωνή SSB. Σήματα όπως το SSB μπορούν να υποστούν επεξεργασία (συμπίεση, compression) για να αυξηθεί η μέση ισχύς κατά λίγα decibel – όμως, εδώ δεν θα χρησιμοποιήσουμε τέτοια μέσα. Αυτή δεν είναι όλη η εικόνα, η ευαισθησία του δέκτη για κάθε mode παίζει επίσης ρόλο, όπως μπορούμε να δούμε από τον Πίνακα 2.
Η ευαισθησία του δέκτη διαφέρει μεταξύ των διαφόρων modes Ο Πίνακας 2 παρουσιάζει την ευαισθησία του δέκτη τόσο σε μικροβόλτ (μV), όσο και σε decibel σε σύγκριση με το ένα χιλιοστό του watt (dBm). Η τελευταία στήλη δείχνει decibel σε σύγκριση με την ευαισθησία του δέκτη σε CW. Καθορίσαμε τις ευαισθησίες που παρουσιάζονται στον Πίνακα 2 ως μέση επίδοση 30 δημοφιλών ραδιοερασιτεχνικών πομποδεκτών που μετρήθηκαν στο εργαστήριο της ARRL και εμφανίστηκαν σε επιθεώρηση προϊόντων (product review)1. Βασιστήκαμε στις μετρήσεις αυτές για τις ευαισθησίες σε AM και FM, όπως και για το Ελάχιστο Ανιχνεύσιμο Σήμα (MDS) σε εύρος ζώνης 500 Hz, από όπου υπολογίσαμε την ευαισθησία σε SSB και CW. Παρόλο που αυτά είναι δεδομένα εργα27
θεματα
στηριακών μετρήσεων και όχι θεωρία, να θυμάστε ότι σ’ αυτές τις εργαστηριακές μετρήσεις ο μόνος περιορισμός είναι ο “λευκός θόρυβος”. Στο ξεχωριστό πλαίσιο επεξηγεί τι εννοούμε όταν λέμε “ευαισθησία δέκτη”. Οι καλοί χειριστές μπορούν να λάβουν σήματα με μικρότερο λόγο σήματος προς θόρυβο από εκείνον που ορίσαμε για το πρότυπό μας της μέτρησης για σχεδόν τέλεια λήψη, ιδιαίτερα μάλιστα όταν χρησιμοποιούν το περιορισμένο λεξιλόγιο επικοινωνίας των επαφών DX. Η “άνετη λήψη” στο SSB, από την άλλη πλευρά, μπορεί να απαιτήσει ισχυρότερα σήματα από εκείνα που ορίσαμε ως πρότυπο μέτρησης. Βέβαια, η ευαισθησία που μετρούν στο εργαστήριο της ARRL αφορά σε ολόκληρο τον δέκτη, με τα σωστά φίλτρα ενδιάμεσης συχνότητας (IF) για κάθε mode. Οι δικές μας μετρήσεις ευαισθησίας για PSK31 και RTTY για ολόκληρη τη διαδρομή επικοινωνίας από τον πομπό στον δέκτη του Σχ/τος 1, παρουσιάζονται με το σύμβολο Χ στο Σχήμα 3.
Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη όλα τα στοιχεία της ραδιοζεύξης Μπορεί να δελεαστούμε να συγκρίνουμε modes χρησιμοποιώντας μόνο την ευαισθησία δεκτών από τον Πίνακα 2 και να συμπεράνουμε, για παράδειγμα, ότι το JT65 υπερτερεί του CW κατά 21.2 dB. Όμως, η πλήρης ραδιοζεύξη περιλαμβάνει τον περιορισμό ισχύος ΡΕΡ του πομπού, εκτός από την ευαισθησία του δέκτη. Με έναν πομπό ισχύος 100 W ΡΕΡ, το JT65 παράγει μέση ισχύ εξόδου μεγαλύτερη κατά 3.5 dB από εκείνη που παράγει το CW. Έτσι, το πλήρες πλεονέκτημα του JT65 σε σύγκριση με το CW είναι 21.2 + 3.5 = 24.7 dB. Προσθέτοντας τα σχετικά πλεονεκτήματα των modes στους Πίνακες 1 και 2, φθάνουμε στη συγκριτική παρουσίαση στο Σχήμα 3. Οι ράβδοι σφάλματος υποδηλώνουν εκτιμήσεις διακύμανσης της απώλειας υλοποίησης, και τις διακυμάνσεις επιδόσεων μεταξύ των 30 ραδιοερασιτεχνικών πομποδεκτών που μετρήθηκαν στο εργαστήριο της ARRL και χρησιμοποιήθηκαν για τις συγκρίσεις. 28
Σχήμα 3. Σύγκριση των ραδιοερασιτεχνικών modes με το CW.
Η σύγκριση των modes στην πλήρη ραδιοζεύξη Η σύγκριση του FM με το SSB αποτελεί μια έκπληξη. Παρόλο που ο τυπικός δέκτης SSB είναι πιο ευαίσθητος κατά 2.5 dB σε σύγκριση με έναν δέκτη FM, οι επιδόσεις της ραδιοζεύξης FM ευνοούνται από το κατά μέσο όρο 6 dB πλεονέκτημα του πομπού FM, με αποτέλεσμα πλεονέκτημα του FM κατά 2.5 dB. Θυμηθείτε ότι το FM μετρήθηκε χρησιμοποιώντας πρότυπο 12 dB SINAD και με φωρατή FM, ενώ η ευαισθησία SSB μετρήθηκε σύμφωνα με το πρότυπο 10 dB SNR χρησιμοποιώντας γραμμικό φωρατή, ώστε τελικά οι ποιότητες ακουστικού σήματος διαφέρουν κατά πολύ στα οριακά επίπεδα σημάτων, παρόλο που τα επίπεδα SNR για FM και SSB πριν από τη φώραση μπορεί να είναι περίπου τα ίδια. Ο N0ADL μέτρησε και επαλήθευσε τις επιδόσεις του FM έναντι του SSB, όμως σημείωσε και μια έντονη προτίμηση για την ακουστική ποιότητα του SSB έναντι εκείνης του FM σε οριακά επίπεδα σημάτων, ιδιαίτερα σε επίπεδα κάτω από το πρότυπο των μετρήσεών μας. Η πλήρης διασπορά επιδόσεων από το
AM στο JT65 (θυμηθείτε, οι μετρήσεις γίνονται σε περιβάλλον λευκού θορύβου) είναι μεγαλύτερη από 52 dB, που είναι λόγος ισχύος ίσος με 160000. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια να βελτιώσουμε μια ραδιοζεύξη. Το ενεργό εύρος ζώνης συχνοτήτων θορύβου του δέκτη ανά mode είναι υπεύθυνο για μεγάλο μέρος της τεράστιας διασποράς στην ευαισθησία των δεκτών. Το εύρος ζώνης διέλευσης των ακουστικών συχνοτήτων του δέκτη θεωρείται ως η “τελευταία ενδιάμεση συχνότητα” για τα ψηφιακά modes. Τα προγράμματα ψηφιακών Modes και οι απώλειες υλοποίησής τους προκαλούν περαιτέρω μεταβολές του ψηφιακού σήματος, εφαρμόζουν ψηφιακά φίλτρα διέλευσης ζώνης και αποκωδικοποιούν το μήνυμα. Ο Πίνακας 3 δείχνει πώς συγκρίνονται τα εύρη ζώνης συχνοτήτων θορύβου και τα καταλαμβανόμενα εύρη ζώνης συχνοτήτων για τα διάφορα modes. Το αναφερόμενο εύρος ζώνης συχνοτήτων θορύβου για το SSB αντιστοιχεί σε μια μέση τιμή για τους 30 πομποδέκτες που μετρήθηκαν. Αναφέρουμε το εύρος ζώνης συχνοτήτων θορύβου για το FM πριν από τη φώραση στον Πίνακα 3, που δεν συσχετίζεται γραμμικά με το εύρος ζώνης συχνοτήτων θορύβου μετά από τη φώραση. Οδηγίες από τους οργανισμούς FCC και ITU-R μας δείχνουν πώς να υπολογίσουμε τα καταλαμβανόμενα εύρη ζώνης συχνοτήτων, και πώς να ορίσουμε τους συμβολισμούς τύπου εκπομπής.2 Παρόλο που το JT65 καταλαμβάνει εύρος ζώνης συχνοτήτων ίσο περίπου με 175 Hz, ο έξυπνος σχεδιασμός του σήματος κρατά το ενεργό εύρος ζώνης συχνοτήτων θορύβου του δέκτη στα 2.7 Hz. Συνδυάστε το γεγονός αυτό με τον ισχυρό κώδικα διόρθωσης σφαλμάτων που διαθέτει το JT65 και θα καταλάβετε ότι το JT65 μπορεί να μας επιτρέψει θεαματικές επιδόσεις επικοινωνιών σε μεγάλες αποστάσεις. Μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε για ποιον λόγο χρησιμοποιούν το JT65 για επικοινωνίες Γης - Σελήνης - Γης (ΕΜΕ) οι ραδιοερασιτέχνες! Άρα, ποιο mode είναι το “καλύτερο”; Αυτό εξαρτάται από το τι πληροφορίες θέλετε να εκπέμψετε, και από το πόσο
θεματα
Σχήμα 4. Σχετική εμβέλεια των διαφόρων modes για μια ραδιοζεύξη, με αναφορά στο CW. Για παράδειγμα, το AM έχει εμβέλεια ίση με το ένα δέκατο έκτο εκείνης του CW. καθορισμού εύρους ζώνης διέλευσης του δέκτη, δεν λάβαμε υπόψη άλλους Εύρος ζώνης συχνοτήτων Καταλαμβανόμενο Συμβολισμός συντελεστές που επηρεάζουν τις ραδιοMode θορύβου (Hz) εύρος ζώνης (Hz) τύπου εκπομπής ζεύξεις, όπως τις διακυμάνσεις που οφείλονται στην ηλιακή δραστηριότητα, τη θέση της σελήνης (στο ΕΜΕ), τις ρυθμίσεις / ευθυγράμμιση του πομποδέκτη, τις διαλείψεις (QSB), τον φυσικό θόρυβο (QRN), τον ανθρωπογενή θόρυβο (QRM) και το QLF, οπότε εσείς μπορεί να έχετε διαφορετικές εμπειρίες.4 Πίνακας 3. Καταλαμβανόμενο εύρος ζώνης και εύρος ζώνης συχνοτήτων θορύβου. Μπορείτε όμως να επιλέξετε με μεγαλύτερη σιγουριά το mode με το οποίο θα εμβέλεια με CW θα ήταν σχεδόν 6 γρήγορα (με ποια ταχύτητα) θέλετε να επιτύχετε την επαφή με τον σταθμό DX, φορές μεγαλύτερη από εκείνη με SSB τις εκπέμψετε. Μια επαφή μέσω JT65 γνωρίζοντας ότι το CW μπορεί να υπερενώ το ΑΜ θα επαρκούσε για απόσταπεριλαμβάνει ένα περιορισμένο λεξιλότερήσει του SSB χωρίς επεξεργασία ση ίση με μόνο το 1/16 εκείνης με CW. γιο από χαρακτηριστικά κλήσης, ανακατά 17 dB και αντίστοιχα το RTTY Για τις επαφές με DX-peditions χρησιφορές σημάτων και τοποθεσίες σταθκατά 11 dB. Αν δεν μπορείτε να επιτύμοποιούνται συχνά CW, RTTY και μών, ενώ λειτουργεί με ταχύτητα μετάχετε την επαφή σε φωνή, δοκιμάστε το SSB, που μπορεί να παρουσιάζουν διαδοσης περίπου ίση με τρεις λέξεις ανά RTTY, ή, ακόμα καλύτερα, το CW. σπορά επιδόσεων ίση με περίπου 17 dB. λεπτό. Από την άλλη πλευρά, τα modes Αυτά τα δημοφιλή modes για DX μποφωνής υποστηρίζουν επικοινωνίες ρεί να έχουν διασπορά εμβέλειας ίση με φωνής σε πραγματικό χρόνο, αλλά μέχρι 6 προς 1 μεταξύ τους. Από την απαιτούν μεγαλύτερη ισχύ πομπού για άλλη πλευρά, οι μεμονωμένοι σταθμοί μια δεδομένη απόσταση. Όλα περιστρέΣημειώσεις DX χρησιμοποιούν όλα τα modes. Πρόφονται γύρω από το εύρος ζώνης συχνο1 www.arrl.org/product-review 2 σφατα, ο ΚΕ4ΡΤ “δούλεψε” μια ραδιοτήτων θορύβου του Πίνακα 3 και τη Τα διάφορα είδη διαμόρφωσης (modes) χώρα (Reunion Island) σε δυο μπάντες, μέση ισχύ του Πίνακα 2. και τα καταλαμβανόμενα εύρη ζώνης συχνοτήτων των εκπομπών καθορίζονται χρησιμοποιώντας JT65. Αν χρειάζεστε Το “καλύτερο mode” είναι εκείνο που στη Σύσταση ITU-R SM.1138, 1995. μια σπάνια ραδιοχώρα, επικεντρώστε σας επιτρέπει να μεταδώσετε τις πληρο3 Οι εκτιμήσεις εμβέλειας, με την υπόθεση τη δραστηριότητά σας στο CW, κατόπιν φορίες που θέλετε στην επιθυμητή απόότι υπάρχει ιονοσφαιρική διαδρομή ικαστο RTTY και τέλος στο SSB, με τη σταση και με την ταχύτητα που θέλετε. νού μήκους, χρησιμοποιούν μοντέλο διάσειρά αυτή.Χρησιμοποιώντας τη στραδοσης τύπου 23log (απόσταση), με βάση τηγική αυτή, οι συγγραφείς του άρθρου Πόσο μακριά “φτάνει”; το άρθρο του K. Siwiak, KE4PT, “Βέλτιαύξησαν το σύνολο των ραδιοχωρών στο ύψος πάνω από το έδαφος για μια Πόσο πιο μακριά μπορεί να “μιλήσει” κεραία HF”, QEX, Μάιος 2011, σελ. 32που διαθέτουν για το DXCC χρησιμοένα mode συγκρινόμενο με κάποιο 38. ποιώντας όλα τα modes εκτός από AM άλλο; Για μια σωστή σύγκριση απόστα4 Η σύντμηση QLF (που είναι μια από τις ή FM. σης, θα πρέπει να υπάρχει μια επαρκώς
◘
μεγάλη διαδρομή για τη ραδιοζεύξη (σε μια ιονοσφαιρική διαδρομή αγνοούμε τις ζώνες άλματος). Όμως, αν υπάρχει μια ικανοποιητική απόσταση για μια επαφή μέσω JT65 με οριακά σήματα, το Σχήμα 4 αποκαλύπτει ότι η απόσταση αυτή θα ήταν 12 φορές μεγαλύτερη από εκείνη για μια επαφή μέσω CW.3 Η
Συμπερασματικά Σε αυτή την απλή σύγκριση θεωρήσαμε ότι ο μοναδικός αρνητικός συντελεστής στη ραδιοζεύξη ήταν ο πρόσθετος, λευκός, γκαουσιανού τύπου θόρυβος. Παρόλο που λάβαμε υπόψη την ισχύ εξόδου ΡΕΡ του πομπού και τα φίλτρα
χιουμοριστικές, ανεπίσημες προσθήκες του κώδικα Q) σημαίνει “χειρίζω με το αριστερό πόδι”, αναφερόμενη στην επιδεξιότητα του χειριστή του σταθμού...
Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Kazimierz Siwiak, ΚΕ4ΡΤ, στο e-mail k.siwiak@ieee.org, ενώ με τον Bruce Pontius στο bepontius@aol.com.
29
θεματα
Γράφει ο Μιχάλης Χατζημιχαλάκης, SV1MO
QSL bureau - είναι τελικά η “μεγάλη ντροπή”; Είναι εύκολη η κριτική, όταν κάποιος δεν γνωρίζει (ή δεν θέλει να γνωρίζει) όλα τα δεδομένα...
ρόσφατα διάβασα στο site του OK1RR ένα άρθρο που είχε σαν τίτλο σε ελεύθερη απόδοση «QSL BUREAU… η μεγάλη ντροπή». Αφορμή είχε λάβει ο αρθρογράφος την ανακοίνωση της USKA της Ελβετικής Ένωσης Ραδιοερασιτεχνών, ότι πλέον δεν θα επιστρέφονται στους αποστολείς τους οι κάρτες που φτάνουν στην USKA και έχουν παραλήπτες ραδιοερασιτέχνες που ΔΕΝ είναι μέλη της, αλλά θα καταστρέφονται ώστε να εξοικονομούνται πόροι και χρόνος. Στο κείμενο που ακολουθούσε προσπαθούσε να αποδείξει ότι η απόφαση της USKA δεν ήταν η ορθή, μιας και η κάθε QSL κάρτα αποτελεί ιδιοκτησία του αποστολέα μέχρις ότου φτάσει στα χέρια του παραλήπτη. Αν μπορούσα να του απαντήσω θα του ανέλυα ότι ναι μεν έχει κάποιο δίκιο, αλλά υπάρχουν κάποιοι άλλοι λόγοι που συνηγορούν ώστε να παραδεχτώ ότι η απόφαση της USKA είναι τελικά η ορθή και να φέρω το θέμα στα καθ’ ημάς.
Π
30
1) Βέβαια, καταλαβαίνω το γεγονός ότι ο συνάδελφος από την άλλη άκρη του κόσμου που κατάφερε να έχει ένα QSO με κάποιο ραδιοερασιτέχνη από την Ελλάδα και έστειλε την κάρτα του via bureau μάταια θα περιμένει να λάβει απάντηση. Όμως θα έπρεπε πριν στείλει την κάρτα του να επισκεφτεί μια από τις πολλές βάσεις δεδομένων που σήμερα υπάρχουν και να λάβει πληροφορίες για το πώς συμπεριφέρεται ο κάθε ένας ραδιοερασιτέχνης σχετικά με την ανταλλαγή καρτών. Μια από τις ποιο ενημερωμένες πηγές είναι οι σελίδες μας στο www.qrz.com. (Ιδέ και SV ΝΕΑ τεύχος 129). Εκεί, ο κάθε συνάδελφος συνήθως αναφέρει το πώς ανταλλάσει κάρτες. Αν, για παράδειγμα, γράφει ότι ανταλλάσει κάρτες μόνο όταν λάβει κάρτα direct με τα σχετικά IRC ή τα green stamps, τότε κακώς έστειλε την κάρτα του via bureau. Αν πάλι αναφέρει ότι επιβεβαιώνει το
QSO μέσω του συστήματος LoTW της ARRL ή με e-QSL, τότε και πάλι κακώς έστειλε την κάρτα του via bureau. Ο παραλήπτης, στον οποίο στέλνει την κάρτα του, τον ενημερώνει και τον προειδοποιεί. Είναι φυσικό λοιπόν ότι δεν θα πάρει ποτέ κάρτα via bureau και δεν θα φταίει ο παραλήπτης που ποτέ δεν θα λάβει την κάρτα του. Σ΄αυτή την περίπτωση, γιατί το QSL bureau να υποβληθεί σε κάποια έξοδα για να επιστρέψει την κάρτα πίσω στον αποστολέα της; 2) Άλλες φορές πάλι κάποιοι συνάδελφοι από το εξωτερικό που περνούν τις ημέρες των διακοπών τους την Ελλάδα συνεχίζουν το hobby τους και από εδώ κυρίως από κάποιο Ελληνικό νησί χρησιμοποιώντας συνήθως ένα callsign του τύπου SV5/DL5XXX. Κάποιος λοιπόν ραδιοερασιτέχνης από την Βραζιλία για παράδειγμα στέλνει την κάρτα του στο Ελληνικό QSL bureau αντί να τη στείλει στο Γερμανικό. Όταν η κάρτα αυτή φτάσει στην Ελλάδα, φυσικά δεν θα βρει παραλή-
θεματα
πτη. Και σ΄αυτή την περίπτωση γιατί το ελληνικό QSL bureau να υποβληθεί σε κάποια έξοδα για να επιστρέψει την κάρτα πίσω στην Βραζιλία ή να την αποστείλει με κάποιο κόστος στον Γερμανό συνάδελφο; 3) Άλλες φορές, κάποιος συνάδελφος ή ομάδα συναδέλφων οργανώνουν κάποια DX-pedition σε κάποιο απομακρυσμένο νησάκι ή σε κάποιο φάρο ή για κάποιο τοπικό εορτασμό χρησιμοποιούν συνήθως special callsigns παίρνοντας ειδική άδεια από την εποπτεύουσα Αρχή του τύπου για παράδειγμα SW5ZZZ ή J45ZZZ ή SY5ZZZ ή SX5ZZZ ή SZ5ZZZ. Αν αυτό το ειδικό διακριτικό κλήσης δεν δηλωθεί στην ΕΕΡ, που διαχειρίζεται για την Ελλάδα το QSL bureau, είναι αδύνατον να γνωρίζει το ελληνικό QSL bureau σε ποιον να παραδίδει τις κάρτες που μετά από λίγο καιρό θα αρχίσουν να φτάνουν από κάθε γωνία του πλανήτη. Αν το φυσικό πρόσωπο που έκανε τις σχετικές ενέργειες (και τα ανάλογα έξοδα) στο εποπτεύον Υπουργείο δεν το γνωστοποιήσει στην ΕΕΡ, οι εισερχόμενες κάρτες δεν θα έχουν απλά γνωστό παραλήπτη. Σ’ αυτή την περίπτωση γιατί το QSL bureau να υποβληθεί σε κάποια έξοδα για να επιστρέψει την κάρτα πίσω στον αποστολέα της; Αν οι Ελβετοί συνάδελφοι αποφάσισαν να μην επιστρέφουν τις «ορφανές» κάρτες στους αποστολείς για εξοικονόμηση πόρων και χρόνου διαχείρισης του δικού τους QSL bureau και να τις καταστρέφουν, γιατί θα πρέπει το ελληνικό qsl bureau, μιας χώρας σε δεινή οικονομική κατάσταση, να είναι τόσο large, ώστε να χρησιμοποιεί τους πενιχρούς πόρους του, που προέρχονται από τις συνδρομές των μελών του, για να εξυπηρετεί την αλληλογραφία ΜΗ μελών επιστρέφοντας τις κάρτες με την ένδειξη NO MEMBER; Είναι, παραδέχομαι, άδικο να μην ενημερώνεται ο αποστολέας μιας κάρτας με την επιστροφή της σε αυτόν ότι δεν παρελήφθη από τον Έλληνα συνάδελφο, αλλά για να γίνει αυτό απαιτούνται κάποια έξοδα μιας και τα ταχυδρομικά τέλη που θα προκύψουν είναι τουλάχιστον τα διπλάσια από τα σημερινά. Τον ένα χρόνο που ασχολούμαι με το εισερχόμενο QSL bureau καταμέτρησα
περισσότερα από 480 ειδικά χαρακτηριστικά κλήσης με prefixes του τύπου SW ή SX ή SZ ή SY ή J4, που είναι άγνωστα ή αδήλωτα στο ελληνικό QSL bureau και περί τα 35 που είναι καταχωρημένα και οι κάτοχοι τους απολαμβάνουν τις σχετικές υπηρεσίες. Ακόμα υπάρχουν πολλοί Έλληνες ραδιοερασιτέχνες που δεν θέλουν για
...γιατί θα πρέπει το ελληνικό QSL bureau, μιας χώρας σε δεινή οικονομική κατάσταση, να είναι τόσο “large”, ώστε να χρησιμοποιεί τους πενιχρούς πόρους του, που προέρχονται από τις συνδρομές των μελών του, για να εξυπηρετεί την αλληλογραφία ΜΗ μελών;... τους δικούς τους λόγους να είναι μέλη της ΕΕΡ, ώστε δικαιωματικά να εξυπηρετούνται από το QSL bureau, ή να ανήκουν στο καθεστώς του «ειδικού» QSL bureau για τα μη μέλη. Αυτοί είναι σε όλη την Ελλάδα περισσότεροι από τα μέλη της ΕΕΡ. Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς ότι από τις εισερχόμενες κάρτες σε ένα ποσοστό πάνω από 50 % είναι «ορφανές». Αν επιστρέφονται όλες αυτές, θα έπρεπε ο προϋπολογισμός για ταχυδρομικά έξοδα να διπλασιαστεί. Επειδή ο προϋπολογισμός του ελληνικού QSL bureau προέρχεται από τις συνδρομές των μελών της ΕΕΡ και όχι από κάποια επιδότηση από το κράτος, το πρόβλημα είναι κυρίως οικονομικό. Αλλά και ως προς την διαχείριση των καρτών των μη μελών θα έπρεπε να υπάρξει μια διαφορετική υποδομή σε προσωπικό και χώρους. Ίσως θα μπορούσε η ΕΕΡ να έρθει σε συνεννόηση με τις τοπικές Ενώσεις, που υπάρχουν σε κάθε περιφέρεια της Χώρας και σε κάθε ένα από τα μεγάλα κυρίως νησιά μας υπογράφοντας κάποιο «μνημόνιο συνεργασίας», ώστε
να γίνουν μέλη της οι κατά τόπους Ενώσεις και να παραλαμβάνουν αυτές τις QSL κάρτες των μελών τους και να τις διανέμουν απευθείας σε αυτούς. Αφού οι κάρτες έρχονται στην Ελλάδα και αναγκαστικά διαλέγονται όλες, γιατί να μη προωθούνται στην περιφέρεια με κάποια μικρή επιβάρυνση που να καλύπτει τα επί πλέον έξοδα (ταχυδρομικάσυσκευασίας-διαχείρισης κλπ). Από εκεί και πέρα ας αποφασίσουν οι τοπικές Ενώσεις αν θέλουν να απαντούν τα μέλη τους μέσα από το QSL bureau της ΕΕΡ. Με αυτή την ευκαιρία θα ήθελα να προτείνω στον διαχειριστή του site της ΕΕΡ να ενημερώσει τον κατάλογο των Ελλήνων Ραδ/τεχνών με ένα μαρκάρισμα για εκείνους από τους συναδέλφους, οι οποίοι είναι μέλη του ελληνικού QSL bureau. Αν μη τι άλλο θα έχουμε ήσυχη την συνείδησή μας ότι έχουμε γνωστοποιήσει στη διεθνή κοινότητα τα μέλη του Ελληνικού QSL bureau. Κάτι ανάλογο έχουν οι Εσθονοί συνάδελφοι μας στο site τους (http://carlnet.ee/~noname /erau.php). Ακόμα θα μπορούσαμε να ενημερώσουμε με κάποιο έντυπο τα άλλα bureaus ανά τον κόσμο, στους οποίους κατά καιρούς στέλνουμε τις κάρτες μας, ότι στο site της ΕΕΡ υπάρχει κατάλογος εκείνων των Ελλήνων ραδιοερασιτεχνών που εξυπηρετούνται από το ελληνικό QSL bureau. Υποθέτω ότι μετά από όλα αυτά οι συνάδελφοι, που έχουν την ίδια άποψη με τον OK1RR, να πείστηκαν ότι δεν είναι «ντροπή» για ένα bureau να καταστρέφει τις ανεπίδοτες κάρτες όσων χωρίς την παραμικρή έρευνα στέλνουν την κάρτα τους «via bureau» σε όλους τους ραδιοερασιτέχνες ανά τον κόσμο, ακόμα και σε όσους δεν θέλουν να έχουν συνεργασία με το bureau της πατρίδας τους. Οι παραπάνω σκέψεις εκφράζουν αποκλειστικά την άποψη του γράφοντος και ΟΧΙ τη θέση της ΕΕΡ, που εν πολλοίς δεν την γνωρίζω στα επιμέρους θέματα. 73, Μιχάλης SV1MO
◘ 31
Γράφει ο Eric. P. Nichols, KL7AJ, QST, Αύγουστος 2013
dxing
Μεταγλώττιση: Τάσος Θωμαϊδης, SV8YM
Μην κατηγορείτε τον ήλιο! Παρόλο που ο ήλιος είναι σημαντικός για τις ραδιοεπικοινωνίες, δεν είναι ο μόνος συντελεστής.
ήλιος είναι η κινητήρια δύναμη στη διάδοση των βραχέων κυμάτων. Χωρίς τον ήλιο, η διάδοση στα βραχέα θα ήταν πολύ περιορισμένη (όπως και πολλά άλλα πράγματα στη γη!). Αν διαθέτετε περιέργεια, θα διαπιστώσετε ότι οι προγνώσεις διάδοσης αποτελούν συναρπαστικό παράθυρο στο Σύμπαν. Έχοντας πει όλα αυτά, θα πρέπει να διατηρήσουμε σωστή την προοπτική μας. Οι ηλιακοί δείκτες αφορούν τάσεις, και θα πρέπει να τους αντιμετωπίζουμε ως τέτοιους (το ίδιο συμβαίνει και με τους δείκτες των Χρηματιστηρίων!). Η ιονόσφαιρα, και συνεπώς η διάδοση στα βραχέα (HF), είναι συνάρτηση δυο εξίσου σημαντικών συντελεστών: του ήλιου, που προκαλεί τον ιονισμό, και της ατμόσφαιρας, που παρέχει τα συστατικά που θα ιονιστούν. Υπάρχουν κάποια πράγματα που θα πρέπει να θυμόμαστε. Ο ήλιος βρίσκεται σε απόσταση περίπου 150 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, αλλά η ιονόσφαιρα είναι μόνο μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά. Παρόλο που το γεγονός αυτό δεν αποτελεί ακριβές μέτρο της σχετικής σημασίας των δυο κύριων συνιστωσών της διάδοσης, είναι βεβαίως ένας καλός δείκτης της σχετικής αμεσότητας κάθε συντελεστή. Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, ο ήλιος δεν ακτινοβολεί ισοτροπικά (Σ.τ.Μ.: δηλ. δεν ακτινοβολεί την ίδια ποσότητα ενέργειας σε όλες τις διευθύν-
Ο
32
σεις στον χώρο). Βλέπουμε πολλά συμβάντα στον ήλιο, τα οποία δεν θα μας επηρεάσουν ποτέ εδώ στη Γη. Η Γη δέχεται ένα πολύ μικρό μέρος από την ενέργεια που ακτινοβολεί ο ήλιος. Το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της ακτινοβολούμενης από τον ήλιο ενέργειας, καλώς ή κακώς, δεν διευθύνεται προς τη Γη. Για παράδειγμα, ας πούμε ότι ένας παρατηρητής του ήλιου βλέπει μια τεράστια εκτίναξη μάζας από την κορόνα (ή στέμμα) του ήλιου (CME). Μπορούμε όλοι να υποθέσουμε ότι θα επηρεάσει αρνητικά τη διάδοση για λίγες ημέρες ή εβδομάδες, αλλά αυτό θα συμβεί μόνο αν η CME είχε διεύθυνση προς τη Γη. Με βάση την αντικείμενη γωνία της Γης αναφορικά με τον ήλιο, δεν είμαστε παρά ένας απειροελάχιστα μικρός στόχος. Οι πιθανότητες να μας “πετύχει” η CME είναι πολύ μικρές. Υπάρχουν δυο κύρια συστατικά που φθάνουν στη Γη από τον ήλιο και τα οποία επηρεάζουν τη διάδοση, τα σωματίδια και η ακτινοβολία. Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, οδεύοντας με την ταχύτητα του φωτός, χρειάζεται περίπου 8 λεπτά της ώρας για να φθάσει εδώ από τον ήλιο. Προφανώς, αφού (ακόμα) δεν μπορούμε να παρατηρήσουμε τίποτε ταχύτερο από την ταχύτητα του φωτός, δεν μπορούμε να έχουμε έγκαιρη προειδοποίηση συμβάντων ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Μπορούμε να κατατάξουμε τα συμβάντα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σε
δυο ευρείες κατηγορίες: τα “καλά” και τα “κακά”. Η υπεριώδης ακτινοβολία (UV) είναι ο κύριος τύπος “καλής” ακτινοβολίας. Η υπεριώδης δραστηριότητα από τον ήλιο σχετίζεται στενά με τη δραστηριότητα ηλιακών κηλίδων. Έτσι, δικαιολογείται η υγιής εμμονή μας με τις ηλιακές κηλίδες. Η ιονόσφαιρα χρειάζεται μια καλή, ομοιόμορφη δόση υπεριωδών ακτίνων για να απελευθερώσει όλα εκείνα τα φιλικά προς τα ραδιοκύματα ηλεκτρόνια από τα ατμοσφαιρικά άτομα, κυρίως από το άζωτο και το οξυγόνο. Εδώ, έχουμε μια εξαιρετικά λεπτή ισορροπία, αν θέλουμε ιονόσφαιρα χρήσιμη στις ραδιοεπικοινωνίες. Σε πολύ μεγάλα υψόμετρα, η ατμοσφαιρική πίεση είναι μικρή, και άρα πολύ ευκολότερος ο ιονισμός για δεδομένο επίπεδο υπεριώδους ακτινοβολίας. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν εκεί πολλά άτομα για να ιονιστούν. Σε μικρά υψόμετρα, υπάρχουν πολλά διαθέσιμα άτομα, λόγω της μεγαλύτερης ατμοσφαιρικής πίεσης. Όμως, είναι πολύ πιο δύσκολο να ιονιστούν, επίσης η υπεριώδης ακτινοβολία έχει χάσει πολλή ενέργεια μέχρι να φθάσει σε μικρό υψόμετρο πάνω από τη Γη. Όπως υποψιάζεστε, πρέπει να υπάρχει κάποιο είδος βέλτιστων συνθηκών, μια ισορροπία μεταξύ ευκολίας ιονισμού και διαθέσιμων ατόμων. Πράγματι υπάρχει, και το προφίλ πυκνότητας αποτελεί ένα μέτρο αυτής της έντασης των αντικρουόμενων συνθηκών. Έχουμε
dxing
Συχνότητα σε MHz
Τα φαινόμενα CME μπορούν να επηρεάσουν τον ρυθμό των κρίσιμων συχνοτήτων
Σχήμα Α. Η περιοδική συμπεριφορά της κρίσιμης συχνότητας του στρώματος F2 της ιονόσφαιρας. Μήνας και ημέρα (UTC) το 2013
Στο Σχήμα Α παρουσιάζονται οι σχεδόν ωρολογιακής ακρίβειας ημερήσιες διακυμάνσεις της κρίσιμης συχνότητας στο εσωτερικό της Αλάσκα, στη διάρκεια της περιόδου τέλους Φεβρουαρίου - αρχών Μαρτίου 2013. Παρατηρήστε το κενό στη γραφική παράσταση στις 2 Μαρτίου (3/02), το οποίο διαρκεί σχεδόν μια ολόκληρη ημέρα. Αυτό είναι ένα τυπικό γεγονός απώλειας της διάδοσης, που προκλήθηκε από έναν μεγάλο ηλιακό πυρσό. Δυστυχώς, συνέπεσε με ένα DX contest της ARRL... Οι ομαλές ημερήσιες διακυμάνσεις ακολουθούν το αναμενόμενο πρότυπο, σύμφωνα με την τοπική γωνία ανύψωσης του ήλιου και την υπεριώδη ακτινοβολία που εκπέμπει, ενώ η απώλεια διάδοσης προκαλείται από μια εκτίναξη σωματιδίων από την κορόνα του ήλιου (CME), η οποία “πέτυχε” τη Γη.
τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ελεύθερων ηλεκτρονίων στην κορυφή του προφίλ πυκνότητας ηλεκτρονίων που προκύπτει γενικά σε υψόμετρο από 200 έως 250 km.
Το μεγάλο “αλλά...” Θα μπορούσε κάποιος να συμπεράνει ότι περισσότερη ακτινοβολία είναι καλύτερα, όταν εξετάζουμε μόνο το προφίλ πυκνότητας ηλεκτρονίων. Όμως, δεν είναι έτσι, αφού υπάρχει ένα πρόβλημα: το απορροφητικό στρώμα D της ιονόσφαιρας. Κάποιες ηλιακές συνθήκες μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλα συμβάντα ακτίνων Χ που είναι πράγματι ικανά να ιονίσουν άτομα σε υψόμετρα που είναι αρκετά πιο κάτω από εκείνα που μπορεί να το κάνει η υπεριώδης ακτινοβολία. Όμως, γενικά, αυτά τα υψόμετρα βρίσκονται μέσα στο στρώμα D, ενεργοποιώντας κατά συνέπεια αυτή την έντονα απορροφητική (για τα ραδιοκύματα) περιοχή της ιονόσφαιρας, που δεν είναι καλό πράγμα για τη διάδοση. Έτσι, κατά το μεγαλύτερο μέρος, τα ηλεκτρομαγνητικά συμβάντα ακτίνων Χ ανήκουν γενικά στην “κακή” για τη διάδοση κατηγορία.
Καλυφθείτε! Σε αντίθεση με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, είναι δύσκολο τα φορτισμένα σωματίδια από τον ήλιο να κάνουν κάτι καλό για τη διάδοση των ραδιοκυμάτων. Στο χειρότερο δυνατό σενάριο, η έντονη σωματιδιακή ροή που φθάνει στην ιονόσφαιρα θα προκαλέσει τέτοια μεγάλα κενά σ’ αυτή, που θα την καταστήσει άχρηστη για τη διάδοση. Κατ’ ελάχιστο θα σχηματιστούν “ρυτίδες” και κυματισμοί στην ιονόσφαιρα, που θα αποτελούν μια πολύ ανώμαλη ανακλαστική επιφάνεια. Ευτυχώς, τα περισσότερα από τα σωματίδια αυτά ακολουθούν τις γραμμές του μαγνητικού πεδίου της Γης και στροβιλίζονται αβλαβώς προς τα κάτω, την επιφάνεια της Γης, επηρεάζοντας μόνο λίγο τη διάδοση στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη. Όμως, σίγουρα προκαλούν χάος στις περιοχές των μαγνητικών πόλων της Γης (περιλαμβανομένου του μέρους όπου ζω). Το μόνο καλό είναι ότι δημιουργούν θεαματικά φαινόμενα με το βόρειο σέλας. Επίσης, σε αντίθεση με την ηλεκτρο-
μαγνητική ακτινοβολία, η σωματιδιακή ακτινοβολία ταξιδεύει αργά. Γενικά, χρειάζονται μερικές ημέρες για να φθάσει στη Γη από τον ήλιο, επιτρέποντάς μας να “καλυφθούμε”. Ή, τουλάχιστον, μας επιτρέπει να απολαύσουμε μερικές ημέρες αδιατάρακτης διάδοσης, πριν τα σωματίδια φθάσουν στη Γη... Αν πράγματι δούμε μια μεγάλη εκτίναξη CME να διευθύνεται προς τη Γη, τότε η ιονόσφαιρα πρόκειται να περάσει μερικές κακές ημέρες. Δυστυχώς, οι ηλιακοί δείκτες Α και Κ δεν μας βοηθούν πολύ στην πρόβλεψη του πόσο “κακή” ημέρα ή εβδομάδα θα έχουμε. Ευτυχώς, τέτοια συμβάντα δεν διαρκούν για πάντα, και λόγω της επιπλέον ιονοσφαιρικής δραστηριότητας που δημιουργούν, η διάδοση μπορεί και να είναι πράγματι πολύ καλύτερη αμέσως μετά σε σύγκριση με την κανονική, αφού ηρεμήσουν τα πράγματα.
Ποιος επηρεάζει ποιον; Όποτε μιλώ για τη διάδοση σε κάποιο τοπικό ραδιοερασιτεχνικό club, μου κάνουν την ερώτηση “Πόσο επηρεάζει η ιονόσφαιρα τον καιρό;” Η απλή απάντη33
dxing
ση είναι “Πολύ λιγότερο από όσο επηρεάζει ο καιρός την ιονόσφαιρα”. Στην πραγματικότητα, η τροπόσφαιρα (όπου συμβαίνουν τα καιρικά φαινόμενα και η ανθρώπινη δραστηριότητα) είναι τρισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερης μάζας από την ιονόσφαιρα. Στα πιο απομακρυσμένα σημεία της ιονόσφαιρας, η ατμοσφαιρική πυκνότητα είναι περίπου το ένα τετράκις εκατομμυριοστό εκείνης στο επίπεδο του εδάφους. Έτσι, όταν κάνουμε την πιο πάνω ερώτηση, έχουμε μια πολύ μικρή ουρά, η οποία κουνάει έναν πολύ μεγάλο σκύλο! Αφού η ιονόσφαιρα φτιάχνεται από την ατμόσφαιρα, θα ήταν λογικό να υποθέσουμε ότι συντελεστές όπως η βαρομετρική πίεση θα επηρεάζουν τον τοπικό χαρακτήρα της ιονόσφαιρας, παρόλο που θα υπάρχει μια “ελαστικότητα” μεταξύ του αιτίου και του αποτελέσματος. Και πραγματικά, έτσι είναι. Γνωρίζουμε ότι το ύψος του προφίλ πυκνότητας ηλεκτρονίων ακολουθεί σχεδόν ακριβώς το προφίλ πυκνότητας ιόντων. Αυτό σημαίνει ότι τα ηλεκτρόνια δεν απομακρύνονται πολύ μακριά από τα θετικά ιονισμένα άτομα, από τα οποία αποσπάστηκαν. Γνωρίζουμε ότι αυτά τα ιόντα μετακινούνται σχετικά αργά, αφού έχουν σχεδόν την ίδια μάζα όπως και τα μη ιονισμένα άτομα. Τα εντοπισμένα ατμοσφαιρικά φαινόμενα, όπως είναι οι καταιγίδες, μπορούν να έχουν μεγάλη επίδραση στην τοπική ιονόσφαιρα. Κάθε αστραπή συνοδεύεται από μια αντίστοιχη “ροή” που διευθύνεται προς τα επάνω, και μπορεί να φθάσει στα ανώτερα στρώματα της ιονόσφαιρας. Η αστραπή προς τα πάνω εκδηλώνεται με “πίδακες” και “κινούμενες ροές”. Πιθανότατα θα ανακαλύψουμε πολλά ακόμα τέτοια φαινόμενα στο μέλλον, και δεν γνωρίζουμε ακόμα σε πόσο μεγάλη έκταση επηρεάζουν. Υποψιάζομαι ότι είναι σημαντικότερα (και χρησιμότερα) συμβάντα από όσο μέχρι τώρα νομίζουμε.
Υστερινή πρόβλεψη Θα έκανα μεγάλη καριέρα ως μετεωρολόγος υστερινής “πρόβλεψης”, αναφέροντας τον καιρό της προηγούμενης ημέρας με σχεδόν 100% ακρίβεια. Πέρα από τα αστεία, η ιονοσφαιρική 34
πρόγνωση είναι γενικά ακριβέστερη από την πρόγνωση του καιρού. Αυτό είναι αξιοσημείωτο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιονοσφαιρική μελέτη είναι πολύ νεότερη της μετεωρολογίας. Αρκεί μόνο να κοιτάξουμε ένα διάγραμμα
Επιστήμη των Ραδιοεπικοινωνιών για τον Ραδιοερασιτέχνη, που εξέδωσε η ARRL, προτείνω τρόπους εσκεμμένης αναζήτησης φαινομένων SIDS, χρησιμοποιώντας ευρύτατα διαθέσιμο ραδιοερασιτεχνικό εξοπλισμό.
...οι ραδιοερασιτέχνες μπορούν στην πραγματικότητα με τη δραστηριότητά τους να έχουν μια ευκαιρία να συνεισφέρουν πραγματικά στην επιστήμη...
Το Κατάλληλο Σφυρί
ιστορίας της κρίσιμης συχνότητας, όπως εκείνο που βρίσκεται στην ιστοσελίδα www.haarp.alaska.edu/cgibin/digisonde/scaled/cgi για να παρατηρήσουμε την ωρολογιακή ακρίβεια με την οποία η κρίσιμη συχνότητα παρακολουθεί την ώρα της ημέρας, ακόμα και εδώ στην Αλάσκα! Εκτός βέβαια από τις φορές που δεν το κάνει. Με προσεκτική χρήση κάποιων ιονοσφαιρικών “υστερινών προβλέψεων”, μπορούμε να καθορίσουμε ότι πολλά απρόβλεπτα γεγονότα (γενικά του “κακού” για τη διάδοση είδους) είναι σχετικά τοπικά γεγονότα, τα οποία δεν μπορούν καθόλου να αποδοθούν στην ηλιακή δραστηριότητα! Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα “πιτσιλίσματα” από βαριά σωματίδια μπορεί να προκαλέσουν εντοπισμένο ιονισμό, και κατά συνέπεια κάποια από τα παρατηρούμενα ράδιομπλακάουτ! Αυτά τα “πιτσιλίσματα” μπορεί να περιλαμβάνουν συγκρούσεις αδρονίων με την ατμόσφαιρα της Γης, ή, ίσως πιο θεωρητικά, συγκρούσεις από το φευγαλέο μαγνητικό μονόπολο (που είναι θεωρητικό, και δεν είναι γνωστή η ύπαρξή του στη φύση). Τα φαινόμενα αυτά είναι γνωστά ως “ξαφνικές ιονοσφαιρικές διαταραχές (SIDS). Παρόλο που τα πιο πάνω είναι θεωρητικές υποθέσεις, οι ραδιοερασιτέχνες μπορούν στην πραγματικότητα με τη δραστηριότητά τους να έχουν μια ευκαιρία να συνεισφέρουν πραγματικά στην επιστήμη, ακόμα και να κερδίσουν ένα Βραβείο Νόμπελ. Στο βιβλίο μου Η
Υπάρχει μια παλιά ρήση που αναφέρει, “Σε κάποιον που διαθέτει ένα σφυρί, όλα τα προβλήματα μοιάζουν με καρφιά”. Εμείς οι ραδιοερασιτέχνες βασιστήκαμε στους ηλιακούς δείκτες για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, που είναι εύκολο να ξεχάσουμε ότι υπάρχουν και άλλα, εξίσου χρήσιμα εργαλεία. Το εργαλείο που προτιμώ εγώ είναι το ιονοσφαιρικό radar (σύστημα που καθορίζει ποιες συχνότητες ανακλώνται από την ιονόσφαιρα, εκπέμποντας σε διάφορες συχνότητες κατακόρυφα προς τα επάνω). Έχει τοπικό χαρακτήρα, αμεσότητα και χρειάζεται μικρή προσπάθεια ερμηνείας. Μου λέει ποια είναι η διάδοση, όχι ποια θα μπορούσε να είναι. Όμως, ακόμα καλύτερα, το καλύτερο εργαλείο για κάθε ραδιοερασιτέχνη είναι να “βγαίνει” συχνά στα βραχέα και να απολαμβάνει τη διάδοση, άσχετα με ό,τι λένε οι αριθμοί. Είναι το καλύτερο αντίδοτο για την “παράλυση λόγω ανάλυσης”!
◘ O Eric Nichols, KL7AJ, μέλος της ARRL, έχει συγγράψει πολυάριθμα άρθρα για πολλές εκδόσεις ραδιοερασιτεχνικού και πειραματικού ενδιαφέροντος στη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών. Δούλεψε ως μηχανικός ραδιοφωνικού σταθμού για 25 χρόνια. Εφάρμοσε την εμπειρία του σε πειράματα που διεξήχθησαν στο Παρατηρητήριο Μεγάλης Ισχύος για Προσομοίωση Σέλαος (HIPAS) και το Πρόγραμμα Έρευνας Σέλαος Υψηλών Συχνοτήτων (HAARP), όπως και στο σχεδιασμό οργάνων για το Τμήμα Φυσικής Πλάσματος του UCLA. Ο Eric έχει δημοσιεύσει δυο βιβλία, με τίτλους Plasma Dreams και The Opus of Amateur Radio Knowledge and Lore. Το τελευταίο βιβλίο του, Radio Science for the Radio Amateur, είναι διαθέσιμο μέσω του βιβλιοπωλείου της ARRL (αρ. παραγγελίας 3381). Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Eric μέσω του P.O. Box 56235, North Pole, AK 99705 ή μέσω e-mail, kl7aj@arrl.net.
ειδησεις - δραστηριοτητες τοπικων συλλογων
Κοπή πρωτοχρονιάτικης πίτας του ΣΥ.ΡΑ.Π.
ε καλεσμένους πολλούς επισήμους και με την παρουσία πολλών Ραδιοερασιτεχνών της Πιερίας διεξήχθη η εκδήλωση κοπής της Πρωτοχρονιάτικης πίτας του Συλλόγου Ραδιοερασιτεχνών Πιερίας. Ο πατήρ Ευάγγελος (SV2CNJ) ευλόγησε την εκδήλωση και έκοψε την πίτα παρουσία του Προϊστάμενου της Δ/νσης Συγκοινωνιών & Μεταφορών και επίτιμου μέλους του συλλόγου κυρίου Νικόλαου Σαμαρά. Στη συνέχεια ο Πρόεδρος του ΣΥ.ΡΑ.Π. Αδάμος Σαραηλίδης (SV2KGA – DM1SV) προέβη σε ένα σύντομο απολογισμό του έτους που πέρασε, τονίζοντας την ανάγκη εξεύρεσης λύσης στο θέμα του χώρου στέγασης.
Μ
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους από την Π.Ε Πιερίας ο κύριος Ρουκάς Δημήτριος, οι αντιδήμαρχοι του Δήμου Κατερίνης κύριοι Λιακόπουλος Αθανάσιος, Μπουρονίκος Νικόλαος, ο Πρόεδρος του ΟΠΠΑΠ κύριος Παπαδημητρίου Θωμάς, η πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Κατερίνης Πιπίτσα Μακρίδου-Παρτσαλίδου, ο Δ/ντής του 5ου ΓΕΛ Κατερίνης κύριος Παπαργυρίου Αλέξανδρος, ο Δ/ντής του 14ου Δημοτικού σχολείου Κατερίνης κύριος Τόνας Σωτήριος, ο πρόεδρος της Ένωσης Απόστρατων Αξιωματικών του Στρατού κύριος Γεώργιος Χατζημαλής, ο πρόεδρος του Α.Π.Σ. Δρομέων ΖΕΥΣ κύριος Μυστρίδης Χρήστος, ο εκπρόσωπος του Olympus Marathon κύριος
Η 2η αιμοδοσία του ΣΥ.Ρ.ΗΛ. Οι ραδιοερασιτέχνες της Ηλείας σε μια έμπρακτη εκδήλωση αλληλεγγύης προς τον συνάνθρωπο
Στιγμιότυπα από τη δεύτερη εθελοντική αιμοδοσία του ΣΥ.Ρ.ΗΛ.
Γιαννικός Ευάγγελος, οι εκπρόσωποι της Ένωσης Ελλήνων Ραδιοερασιτεχνών Μητρούσης Άρης (SV2GQN), και της Ραδιοερασιτεχνικής Λέσχης Μακεδονίας Πετρίδης Γεώργιος (SV2FPA), επίσης παρέστη αντιπροσωπία των Σαμαρειτών του Ερυθρού Σταυρού από το τμήμα Κατερίνης. Ευχαριστούμε όλα τα μέλη και τους φίλους του συλλόγου και τους Καθηγητές του 5ου ΓΕΛ Κατερίνης, που παρέστησαν.
Ο Πρόεδρος του ΣΥ.ΡΑ.Π. Σαραηλίδης Αδάμος (SV2KGA – DM1SV)
◘
Το κοινωνικό πρόσωπο του Συλλόγου Ραδιοερασιτεχνών Ν. Ηλείας απέδειξαν τα μέλη του συμμετέχοντας στη 2η εθελοντική αιμοδοσία. ο ραντεβού ζωής των Ραδιοερασιτεχνών δόθηκε στο Σταθμό Αιμοδοσίας του Νοσοκομείο Πύργου, όπου με τη συνδρομή του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, της διευθύντριας του Σταθμού Κωνσταντίνας Πανέτα-Κωσταντακοπούλου και της προϊσταμένης Γωγώς Παρασκευά, αιμοδότησαν οι εθελοντές, μέλη και φίλοι του Συλλόγου. Η δημιουργία της Τράπεζας Αίματος ήταν ένας από τους πρωταρχικούς στόχους του Συλλόγου, που πήρε σάρκα και οστά με την ανταπόκριση ευαισθητοποιημένων μελών και φίλων του ΣΥ.Ρ.ΗΛ. από όλη την Ηλεία, δήλωσε ο Πρόεδρος του Συλλόγου Θωμάς Σπίνος, SV3JZT. 35
Τ
◘
ειδησεις - δραστηριοτητες τοπικων συλλογων
2ος Φιλίππειος Δρόμος με την υποστήριξη της Ε.Ρ. Β.Α.Ν.
ε μεγάλη επιτυχία και πολυπληθή συμμετοχή αθλητών και αθλητριών διεξήχθη ο 2ος Φιλίππειος Δρόμος. Σύμμαχος ο καλός καιρός στην προσπάθεια των αθλητών, με εκκίνηση τους Βασιλικούς Τάφους της Βεργίνας και τερματισμό την πλατεία Δημαρχείου της Βέροιας. Συγκινητική η υποδοχή των αθλητών από πλήθος κόσμου στον τερματισμό. Επίσης, σημαντική η βοήθεια των εθελον-
Μ
τών, που ολοένα αυξάνεται ο αριθμός τους. Μεγάλη η συμμετοχή και από τον σύλλογό μας, Ε.Ρ.Β.Α.Ν και με την Ομάδα Εκτάκτων Αναγκών στην οποία πήραν μέρος 12 άτομα τα οποία βρίσκονταν σε καίρια σημεία της διαδρομής για την καλύτερη διεξαγωγή του αγώνα. Ένα μεγάλο “ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ” στα άτομα που πήραν εθελοντικά μέρος σε αυτή την εκδήλωση, αφιερώνοντας τον
ΕΝΩΣΗ ΡΑΔΙΟΕΡΑΣΙΤΕΧΝΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ – SZ2TSL
Η σύσταση του νέου Διοικητικού Συμβουλίου της Ε.Ρ.Β.Ε. Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο, που αναδείχθηκε στις εκλογές της 13/11/2013, αποτελείται από τους παρακάτω: Ιωαννίδης Ιωάννης, SV2FPU Καφετζής Γεώργιος, SV2BOI Αναστασιάδης Δημήτριος, SV2GWY Ουγιάρογλου Κλεάνθης, SV2XI Μαρίνης Ευάγγελος, SV2AMD
Επισκεφθείτε τα site του SV3ORA, Κωνσταντίνου Γιαννόπουλου, ιδρυτή του Hellenic Microwave Group, με πλήθος πληροφοριών, κατασκευών και δραστηριοτήτων που ενδιαφέρουν: ● www.microwave.gr ● www.neazoi.gr
αρακαλούνται οι συνάδελφοι να τηρούν το band plan που είναι σε ισχύ σε κάθε περίπτωση, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τους τις διεθνείς συμφωνίες που εκχωρούν συγκεκριμένες συχνότητες για ειδική χρήση (π.χ. από τους σταθμούς QRP κ.λπ.). Επίσης, να μην χρησιμοποιούν διαμόρφωση FM στις περιοχές από 144.000 – 144.399 καθώς επίσης και στην περιοχή από 145.794 – 146.000 που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την επικοινωνία με δορυφόρους. Επίσης, υπενθυμίζουμε ότι η περιοχή από 144.400 – 144.490 χρησιμοποιείται αποκλειστικά από ραδιοφάρους και οποιαδήποτε εκπομπή εκεί εμποδίζει όσους προσπαθούν να τους ανασύρουν από τον θόρυβο, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.
Π
◘
Δραστήριο το 2013 για τη Ραδιολέσχη Καστοριάς απολογισμός του έργου της Ραδιολέσχης Καστοριάς υπήρξε ιδιαίτερα θετικός για το 2013, αφού τα μέλη της έλαβαν μέρος, υποστήριξαν και διοργάνωσαν πλήθος εκδηλώσεων και δράσεων. Μέσα στο έτος, η Ραδιολέσχη απέκτησε καινούργια στέγη σε χώρο που της παραχωρήθηκε από τον Δήμο, υποστήριξε τις ανάγκες επικοινωνίας - συντονισμού κατά τη διεξαγωγή πολλών αθλητικών και άλλων εκδηλώσεων, συμμετείχε σε προγράμματα πυρασφάλειας, συντήρησε και ανέπτυξε το δίκτυο επαναληπτών που διαθέτει και συμμετείχε με αντιπροσωπεία της στον σχεδιασμό δράσεων της Πολιτικής Προστασίας, στη λήψη των απαραίτητων μέτρων για την καλύτερη αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούνται από χιονοπτώσεις, παγετούς, πλημμυρικά φαινόμενα και κατολισθήσεις για την περίοδο 2013 – 2014.
Ο
◘
36
◘
Ενδιαφέροντα sites
Πολυκλείτου 45, 543 51 Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310-901000, www.raung.org, info@raung.org
Πρόεδρος: Αντιπρόεδρος: Γραμματέας: Ταμίας: Μέλος:
προσωπικό τους χρόνο. Ελπίζουμε να είναι πάντα υποστηρικτές, κοντά στον σύλλογο όπου και όποτε χρειαστεί: SY2ASA Ανδρέας, SΥ2ASB Γεώργιος, SY2ARX Δημήτρης, SV2FZG Θεόδωρος, SV2OLG Γεώργιος, SV2MJH Χάρης, SV2MHE Ευάγγελος, SV2JQA Μπάμπης, SV2MHΑ Αθηνά, SV4LRJ Νίκος, SV2MHI Μιχάλης, SV2OLR Βασίλειος .
Γράφει ο Μιχάλης Χατζημιχαλάκης, SV1MO
Φίλοι DΧers, υτό το δίμηνο οι DX peditions που ανακοινώθηκαν δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Εξαίρεση αποτελεί η ενεργοποίηση των Chatham Islands και της Mellish Reef. Όμως για τους «κυνηγούς» ΙΟΤΑ παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Καλή επιτυχία.
Α
3D2FJ (Fiji Islands) 23 έως 31 Μαρτίου O Jeff K0UU θα βρεθεί για διακοπές στο νησί Beqa που βρίσκεται νότια του κεντρικού κα μεγαλυτέρου νησιού του Viti Levu των Fiji στον Νότιο Ειρηνικό. Ανήκει στην ζώνη CQ 32 και έχει αριθμό ΙΟΤΑ OC-016 (18, 24 Νότιο- 178 Ανατολικό). Θα εκπέμπει στις μπάντες από 80 έως 10 μέτρα μόνο σε CW. Για να λάβετε κάρτα του θα πρέπει να στείλετε πρώτα την δική σας direct στην διεύθυνση του από το qrz.com/db/k0uu με SAE και 2 US$ PZ5VC (Suriname) 1 έως 28 Μαρτίου O Willy ON4AVT θα βρεθεί στο Surinam όλο τον προσεχή Μάρτιο και θα εκπέμπει κυρίως σε PSK 31/63. Έτσι θα είναι ευκαιρία να πάρετε εύκολα κάρτα γι αυτή την ραδιοχώρα χωρίς να πέσετε στα δίχτυα του γνωστού μας Ramon PZ5RA. Ο Willy θα στείλει κάρτες και via bureau όταν επιστρέψει στο Βέλγιο. Αν θέλετε να λάβετε κάρτα του direct στείλτε την δική σας στη διεύθυνση του στο Βέλγιο που θα βρείτε από την σελίδα του στο: www.qrz.com/db/on4avt/ 4S7 (Sri Lanka) 10 έως 23 Μαρτίου Ο Sigi DL7DF συνεχίζοντας τις DΧ peditions του θα βρεθεί επικεφαλής μιας ομάδας 8 Γερμανών και 2 Πολωνών ραδιοερασιτεχνών στην Sri Lanka από 10-23 Μαρτίου. Το QTH της αποστολής θα είναι στα νησιά Barberyn ή Beruwala στο Νοτιοδυτικό τμήμα της νησιωτικής αυτής χώρας 6,27 Β79,58 Α με αριθμό ΙΟΤΑ AS-171. Κατά την διάρκεια της Dx pedition θα χρησιμοποιούν 4 πομποδέκτες και θα εκπέμπουν σε όλες τις μπάντες περιοδικά από 160 έως 6 μέτρα σε CW και SSB. Ένας από αυτούς τους σταθμούς θα δουλεύει αποκλειστικά τα ψηφιακά modes, RTTY, PSK31 και SSTV. Για direct QSL κάρτα θα πρέπει να στείλετε την δική σας στον DL7DF με ένα νέο IRC ή 2 US $. Στην αντίστοιχη σελίδα του στο site της αποστολής http://www. dl7df.com/4s7/news.php υπάρχει σχετικό πεδίο που ενεργοποιεί σύστημα OQRS για να ζητήσετε την κάρτα σας που μπορεί να σας αποσταλεί και via bureau μέσω της DARC
ZL7/OE2SNL (Chatham Islands) 13 έως 26 Μαρτίου Ο Franz OE2SNL θα εκπέμπει από 13 έως 26 Μαρτίου από την πρωτεύουσα των νησιών Chatham την Waitangi (πληθυσμός 200 κάτοικοι) με ένα σταθμό και κάθε φορά σε μια μπάντα και σε ένα mode. Αν υπάρχει internet θα «ανεβάζει» τα logs των επαφών του και μπορείτε να ελέγχετε αν είστε “in log” από το σχετικό πεδίο που θα βρείτε στο site του στην διεύθυνση: http://www. oe2snl.at/zl7-oe2snl-2014/ Αν θέλετε να λάβετε την κάρτα του direct πρέπει να στείλετε στη διεύθυνση του στην Αυστρία την δική σας με ένα νέο IRC ή 2 US$. Θα επιβεβαιώσει και μέσω bureau αρκεί να μπείτε στην σελίδα του, να ελέγξετε αν είστε καταχωρημένοι και να ζητήσετε κάρτα ηλεκτρονικά. Οι κάρτες θα αποσταλούν μετά τον Ιούνιο. Μη στείλετε κάρτες via bureau. Ενημέρωσε ότι δεν τις χρειάζεται. Τα Chatham Islands βρίσκονται Νοτιοανατολικά της Νέας Ζηλανδίας σε απόσταση 680 km από αυτή στις συντεταγμένες 44 μοίρες Νότια και 176,3 μοίρες Δυτικά. Βρίσκονται στην ζώνη CQ αρ 32 και έχουν αριθμό ΙΟΤΑ OC-038. VK9MT (Mellish Reef) 28 Μαρτ. έως 9 Απριλ. Από όλα τα κοραλλιογενή νησιά που είναι υπό αυστραλιανή δικαιοδοσία είναι το πιο απομακρυσμένο και βρίσκεται βορειοδυτικά του Queensland 1150 km. Αποτελείται από ένα σύνολο υφάλων μήκους 10 km και πλάτους 3 km που περιβάλουν μια λωρίδα γης μήκους 600 μ. και πλάτους 120 μ. Βρίσκεται στην ζώνη CQ 30 και έχει αριθμό IOTA OC072 Σ΄ αυτό τον χώρο θα μεταβεί μια δεκαμελής πολυεθνής ομάδα ρ/τεχνών και θα ενεργοποιήσουν ταυτοχρόνως 6 σταθμούς. Θα δουλέψουν σε όλες τις μπάντες από 160 – 10m στα modes SSB-CW-RTTY (στο RTTY θα δώσουν μεγαλύτερη έμφαση). Τα QSO θα «ανεβαίνουν» άμεσα στο Club Log κα το ταχύτερο δυνατόν στο LoTW. Έτσι μπορείτε να ελέγξετε άμεσα αν είστε “in log”. QSL manager της αποστολής ορίστηκε ο γνωστός και εξυπηρετικός Tim, M0URX που θα ενεργοποιήσει από το site του το σύστημα OQRS για να ζητήσετε την κάρτα σας για αποστολή direct ή via bureau.(μη στείλετε κάρτα via bureau προτιμήστε το OQRS). Περισσότερες πληροφορίες στο www.vk9mt.com/ Η προηγούμενη DX pedition είχε γίνει το 2009 με το χαρακτηριστικό VK9GMW. Το Mellish Reef έχει τον αριθμό 24 από τις ποιο σπάνιες ραδιοχώρες. TO7BC (Mayotte Island) 21 Μαρτίου έως 4 Απριλίου O Hartwing DL7BC θα βρεθεί και πάλι στο νησί Mayotte (AF-027 στην ζώνη CQ 53)
η γωνια των DXers από τις 21 Μαρτίου μέχρι τις 4 Απριλίου και θα εκπέμπει με το ειδικό χαρακτηριστικό TO7BC. Έχει ανακοινώσει ότι θα βρίσκεται κυρίως στις μπάντες από 20 έως 10 μέτρα με κάποια πιθανότητα να εκπέμψει και στα 40 μέτρα, κυρίως σε SSB αλλά και σε ψηφιακά modes. Θα πάρει μέρος στο CQ WPX SSB Contest το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Μαρτίου. Για QSL κάρτα μπορείτε να στείλετε την δική σας είτε via bureau είτε direct (SAE +IRC ή 2 US$) στην διεύθυνση του στην Γερμανία από το qrz.com. Περισσότερες πληροφορίες στο : http://www.qslnet.de/member/dl7bc/en_TO7 BC.htm Και μην ξεχάσετε τα contests: CQ WW WPX Contest, SSB 0000Z, 29 Μαρτ έως 2400Z, 30 Μαρτ. Το log των επαφών σας μπορείτε να το ανεβάσετε στο: http://www.cqwpx.com/logcheck/ ενώ τους κανονισμούς θα τους βρείτε στο http://www.cqwpx.com/rules.htm Russian DX Contest, CW-SSB 1200Z, 15 Μαρτ εως 1200Z, 16 Μαρτ. Το log των επαφών σας μπορείτε να το «ανεβάσετε» στο: http://www.rdxc.org/asp/pages/wwwlog.asp ενώ τους κανονισμούς (στα Αγγλικά) θα τους βρείτε στο: http://www.rdxc.org/asp /pages/rulesg.asp BARTG HF RTTY Contest 0200Z, 15 Μαρτ εως 0200Z, 17 Μαρτ. Πληροφορίες και κανονισμούς θα βρείτε στο: http://www.bartg.org.uk/documents/contests/hf/rules/bartg-hf-rules-2013.pdf EA PSK63 Contest 1600Z, 8 Μαρτ έως 1600Z, 9 Μαρτ. Πληροφορίες και κανονισμοί (στα Αγγλικά) θα βρείτε στο: http://www.ure.es/contest/428-ea-psk31-contest-englishversion.html Helvetia SSB-CW-DIGI Contest 1300Z,26 Απρ έως 1259Z, 27 Απρ. Πληροφορίες και κανονισμοί (στα Αγγλικά) θα βρείτε στο: http://uska.ch/fileadmin/download/Contes t/KW/1-static/KW120101e.pdf SP DX RTTY Contest 1200Z,26 Απρ έως 1200Z, 27 Απρ. Πληροφορίες και κανονισμοί (στα Αγγλικά στο κάτω μέρος τις σελίδας) στο: http://www.pkrvg.org/zbior.html JAPAN INTERNATIONAL DX CW Contest 0700Z, 12 Απρ έως 1300Z,13 Απρ. Πληροφορίες και κανονισμοί (στα Αγγλικά) στο: http://www.jidx.org/jidxrule-e.html SOUTH AFRICAN RADIO LEAGUE 80m QSO Party 1700Z έως 2000Z,3 Απρ. Πληροφορίες και κανονισμούς στο: http://www.sarl.org.za/Documents/SARL_ Contest_Manual_2013_Issue_11.pdf Καλά DX! 73 de SV1MO
◘ 37
οι κυκλοι της ιστοριας
Μια μικρή αναδρομή σε κάποια από τα άρθρα που δημοσιεύτηκαν παλαιότερα στο SV NEΑ, αλλά διαθέτουν διαχρονική εγκυρότητα... Αν θέλετε να διαβάσετε τα πλήρη άρθρα, μπορείτε να προμηθευτείτε από την ΕΕΡ το DVD με τα τεύχη 1-100 και τα και τα τρία CD με τα τεύχη 101-112, 113-124 και 125-136.
Πριν από 22 χρόνια Τεύχος αρ. 14 – Δεκέμβριος 1991 – Ιανουάριος – Φεβρουάριος 1992 Η συνδιάσκεψη της Λάρισας Γράφει ο Μ. Δαρκαδάκης, SV1IW (…) Η ιδέα «έπεσε» κάπου μετά το περασμένο καλοκαίρι από τον Σάκη SV7RQ/2. (…) Η ευκαιρία δόθηκε με τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την εγκατάσταση του J44VAB, ενός ψηφιακού αναμεταδότη που τοποθετήθηκε το Δεκέμβρη του 1990 από τον Σύλλογο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Έτσι ήταν φυσικό σαν ημέρα της συνδιάσκεψης να οριστεί η 1η Δεκεμβρίου 1991, δηλαδή ένα ακριβώς χρόνο μετά την τοποθέτηση του αναμεταδότη. Σαν μέρος της συνδιάσκεψης ορίστηκε η Λάρισα, μια που είναι περίπου στη μέση ανάμεσα στα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας αλλά και κοντά στην τοποθεσία του αναμεταδότη. Η εγκατάσταση του J44VAB ήταν, για όσους ασχολούνται με το συγκεκριμένο mode, ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στη δικτύωση της Βόρειας Ελλάδας με τη Νότια και τη Δυτική και αποτέλεσε το πρώτο ολοκληρωμένο, έστω και σε νηπιακή μορφή, δίκτυο στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο. (…) Η συνδιάσκεψη θα είχε σαν θέμα συζήτηση για το μέλλον του packet στην Ελλάδα και τη σχεδίαση του δικτύου για την επόμενη τουλάχιστον διετία. (…)
Πριν από 14 χρόνια Τεύχος αρ. 59, Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2000 Επιτέλους, ανοίγουν οι πόρτες! Εντυπώσεις από το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ραδιοερασιτεχνών & CBers Γράφει ο Κώστας Παναγόπουλος, SV1AIA (…) Η λέξη «ραδιοερασιτέχνης» εξακολουθεί να είναι παρεξηγημένη για το σύνολο σχεδόν του κόσμου, που παραμένοντας απληροφόρητος αγνοεί τις διαφορές από τη λέξη «πειρατής» και ο Έλληνας αδειούχος δεν έπαψε να αντιμετωπίζεται σαν ύποπτος και να υπόκειται στον υπερβάλλοντα ζήλο απληροφόρητων οργάνων της τάξης. (…) 38
Την πορεία προς την αναγνώριση και αναμόρφωση του ελληνικού ραδιοερασιτεχνισμού έρχεται να επιβεβαιώσει η εκδήλωση, που το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών είχε την πρωτοβουλία να διοργανώσει – για πρώτη φορά στα χρονικά της χώρας μας. Εκδήλωση, που κατά γενική ομολογία αποτέλεσε σταθμό στην Ιστορία του Ελληνικού Ραδιοερασιτεχνισμού, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή στις σχέσεις του Έλληνα ραδιοερασιτέχνη με τις Αρχές. Επί τέλους, ανοίγουν οι πόρτες! Το αρμόδιο υπουργείο, που συνήθως αντιμετώπιζε τον Έλληνα ραδιοερασιτέχνη αν όχι εχθρικά, τουλάχιστον καχύποπτα και οπωσδήποτε όχι όπως θα του άξιζε, στρέφεται προς αυτόν και ζητά επίσημα τη συνεργασία του! (…)
Πριν από 4 χρόνια Τεύχος αρ. 119, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2010 Ηλεκτροπληξίες Γράφει ο Π. Ξανθόπουλος, SW1IZF Έχουν γραφτεί πολλά στον τύπο και έχουν αναφερθεί ακόμα πιο πολλά σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές για την ασφαλή χρήση του ηλεκτρισμού. Δυστυχώς όμως, και είναι κρίμα, σήμερα στην Ελλάδα του 21ου αιώνα με τα τεχνικά μέσα που διαθέτουμε και την ενημέρωση που έχουμε, να χάνουμε ανθρώπινες ζωές και μάλιστα σε ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. (…) Το ηλεκτρικό ρεύμα είναι αόρατο, είναι φιλικό, μας δίδει τόσα πολλά, αλλά μπορεί να γίνει και ένας θανάσιμος εχθρός. Συνήθως ένα θανατηφόρο συμβάν γίνεται γνωστό από τον τύπο και μετά ξεχνιέται μέχρι το επόμενο. Στις περισσότερες φορές και με τις αναφορές που έχουμε το βασικό αίτιο είναι η αμέλεια. (…) Μια παροιμία του λαού μας λέει ότι η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Ας προσπαθήσουμε να την εφαρμόσουμε σε όλες τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις μας, για να σώσουμε ανθρώπινες ζωές.
◘
Τα βιβλία του υποψήφιου ραδιοερασιτέχνη
ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ!
Όλη η ύλη των εξετάσεων για το πτυχίο ραδιοερασιτέχνη, σε δυο ειδικά βιβλία! Γραμμένα ειδικά για τους υποψηφίους ραδιοερασιτέχνες των δυο νέων κατηγοριών, από τον επί χρόνια εισηγητή Γεράσιμο Μανωλάτο, SV1NK. Κάθε θεματική ενότητα αναλύεται σε ξεχωριστό κεφάλαιο, όπου με απλό και κατανοητό τρόπο παρουσιάζονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες για την επιτυχία στις εξετάσεις για την απόκτηση του πτυχίου ραδιοερασιτέχνη! Σε συνδυασμό με τη μελέτη των ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών του ΥΥΜΔ που αποτελούν την εξεταστέα ύλη, τα βιβλία θα σας βοηθήσουν να κατανοήσετε το “γιατί” πίσω από κάθε σωστή απάντηση, υποβοηθώντας σημαντικά τη μνήμη σας και προσφέροντάς σας το απαραίτητο υπόβαθρο γνώσεων που θα σας επιτρέψει να απολαύσετε τη μέγιστη ανταποδοτικότητα από την ενασχόλησή σας με τον ραδιοερασιτεχνισμό! Διάρθρωση κεφαλαίων των βιβλίων: Εισαγωγικά - Δικαιώματα ραδιοερασιτεχνών των δυο κατηγοριών - Βασικοί ορισμοί Εθνικοί νόμοι, κανονισμοί, αδειοδότηση - Πρακτικά θέματα Λειτουργικοί κανόνες - Η διάδοση των ραδιοκυμάτων Νομικό πλαίσιο - Βασικές αρχές ηλεκτροτεχνίας Βιβλίο SY: 100 έγχρωμες σελίδες Α4, τιμή για μέλη: € 20 για μη μέλη: € 22 Βιβλίο SV: 120 έγχρωμες σελίδες Α4, τιμή για μέλη: € 25 για μη μέλη: € 27
ΚΕΡΑΙΕΣ και ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Επιλεγμένα, δημοφιλή άρθρα που έχουν δημοσιευθεί στο παρελθόν στο περιοδικό SVNEA σχετικά με τη θεωρία και την κατασκευή κεραιών και ηλεκτρονικών συσκευών, από Έλληνες και ξένους συγγραφείς. 120 σελίδες Α4, τιμή για μέλη: € 10 για μη μέλη: € 12
Ψηφιακή έκδοση παλαιότερων τευχών του SV NEA Εμπλουτίστε την ηλεκτρονική σας βιβλιοθήκη με όλα τα τεύχη του περιοδικού SV NEA σε ψηφιακή μορφή! Τα CD περιέχουν:
Τα τεύχη του περιοδικού SV NEA σε μορφή PDF Το πρόγραμμα Acrobat Reader Κατάλογο περιεχομένων σε αρχείο Excel
Τεύχη 125 - 136
Τεύχη 101 - 112
Τα πρώτα 100 τεύχη του SV NEA
Τα τεύχη της περιόδου 2007 - 2008
Τα τεύχη της περιόδου 2011 - 2012
Τιμή: 5 ευρώ για τα μέλη 7 ευρώ για μη μέλη
Τιμή: 5 ευρώ για τα μέλη 6 ευρώ για μη μέλη
Τα τεύχη της περιόδου από το 1988 έως το 2006
Τιμή: 10 ευρώ για τα μέλη 12 ευρώ για μη μέλη
ΝΕΑ ΓΡΑΦΕΙΑ - ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΑ: Παύλου Μελά 42, 121 31 Περιστέρι
Τεύχη 113 - 124
Τα τεύχη της περιόδου 2009 - 2010 Τιμή: 5 ευρώ για τα μέλη 7 ευρώ για μη μέλη
Ôçë.: 210 52 26 516 e-mail: raag-hq@raag.org http://www.raag.org
TΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ COMMUNICATIONS e-shop ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
25
MEIMARIS
ΜΕ ΤΙΣ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!!!
ΙΑ
ΧΡΟΝ
www.
.com
ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΛΙΓΕΣ ΗΜΕΡΕΣ! UV-5R WOUXUN KG-UV920R DYNASCAN DB-48 WOUXUN UV-6D €99 BAOFENG Πομποδέκτης VHF/UHF Dual Band Mobile 136-174/400-480MΗz DYNASCAN DB-75 ΜΟΝΟ!!! για κάθε χρήση! 3 Ξεχάστε ό,τι ξέρατε! 8 € €55 (ίδιο με MIDLAND / WOUXUN / ALBRECHT)
€ 14
9
€13
€ 89
ΕΞΤΡΑ ΑΞΕΣΟΥΑΡ
ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟ HANDS-FREE
€17 1700mAh Li-ion BatteryPack
ΜΙΚΡΟΜΕΓΑΦΩΝΑ σε δυο τύπους
ΒATTERY ELLIMINATOR για τροφοδοσία στο αυτοκίνητο
€30
1300mAh Li-ion BatteryPack
Καλώδιο τροφοδοσίας
€25
€ 15 €25
€9
Hands-free DR-1702EC
Nevada WH3080 SOLAR
5
ΕΙΔΙΚΗ ΤΙΜΗ ΓΙΑ ΡΑΔΙΟΕΡΑΣΙΤΕΧΝΕΣ!
ΑΔΙΑΒΡΟΧΑ! 199 Κανάλια μνήμης Ισχύς εξόδου: 5W Τρόποι λειτουργίας: U-V,V-V, U-U Λειτουργία VOX / Roger Beep Λειτουργία σάρωσης (Scan) 105 υπότονοι DCS /CTCSS / DTMF Λειτουργία TOT (Time out Timer) Ραδιοφωνικός δέκτης FM Χρονόμετρο Λειτουργία έκτακτης ανάγκης SOS Λειτουργία φακού Φωνητική ειδοποίηση χαμηλής τάσης μπαταρίας Μπαταρία λιθίου 1700mAh Πλήκτρο RPT Προδιαγραφές IP55 αντοχής σε σκόνη και υγρασία
199 Κανάλια μνήμης Ισχύς εξόδου: 5W Τρόποι λειτουργίας: U-V,V-V, U-U Ραδιοφωνικός δέκτης FM Λειτουργία φακού Λειτουργία VOX / Roger Beep Λειτουργία σάρωσης (Scan) 105 υπότονοι DCS /CTCSS / DTMF Μπαταρία λιθίου Επιτραπέζιος ταχυφορτιστής
(TX / RX): 136-174MΗz & 400-480MΗz (RX) FM: 65MΗz - 108MΗz VHF TX - UHF RX ή UHF TX - VHF RX Διπλή ταυτόχρονη ακρόαση / μεγάλη οθόνη Πάνω από 999 μνήμες! Πολλές λειτουργίες σάρωσης! Αποσπώμενη πρόσοψη, εύκολη χρήση Cross-Band Repeat, UHF / VHF ή VHF / UHF Ισχύς VHF: 50W / UHF: 40W
€25
Ν
έο!
VHF 60 W, ίδιο με το ANYTONE 588
€ 35
Κάλυψη Συχνοτήτων: 136-174MHz (Επαγγελματική χρήση) 144-146MHz (Ραδιοερασιτεχνική χρήση) Ισχύς Εξόδου: 60W/25W/10W H/M/L Διαμορφώσεις: FM / NFM Αριθμός Μνημών: 200 Πλήθος εξελιγμένων λειτουργιών Προδιαγραφές ΜΙL-STD-810G
€14
9
ALINCO DR-138
€ 89
Φορητοί πομποδέκτες στρατιωτικών προδιαγραφών για κάθε χρήση
ALINCO VHF DJ-A10 UHF DJ-A40
€10
9
Φορητός πομποδέκτης VHF στρατιωτικών προδιαγραφών για κάθε χρήση 136 - 174 MHZ 200 κανάλια μνήμης Ισχύς 5 / 2 / 0.5 W! Αδιάβροχος Μπαταρία ιόντων λιθίου Με ραδιόφωνο FM! Πανεύκολος χειρισμός!
Φορητός πομποδέκτης PMR που δεν απαιτεί άδεια χρήσης!
€ 89
144-146MHz (Ραδιοερασιτεχνική χρήση)
BAOFENG UV-3R Φωνητική αναγγελία λειτουργιών 128 κανάλια μνήμης Μπαταρία Li-Ion 1600 mAh CTCSS/DTMF/Διτονία/5τονία/DCS Ραδιόφωνο FM Ισχύς εξόδου 0.5 / 5W ΔΩΡΕΑΝ λογισμικό για PC! Πανεύκολος χειρισμός!
Νέο, στυλάτο και ισχυρό!
€69
128 κανάλια μνήμης Ισχύς εξόδου 0.5 W! Αδιάβροχος Μπαταρία ιόντων λιθίου Με ραδιόφωνο FM! Πανεύκολος χειρισμός!
TYT TH UV-F9
Έως 99 κανάλια μνήμης Συχνότητες: 144-146 / 430-440 MHZ Μπαταρία ιόντων λιθίου 7.4V/1300 mAh Δέκτης FM (87 MHz-108 MHZ) Βάρος: 250 gr
Προσφέρεται με επιτραπέζιο φορτιστή, εύκαμπτη κεραία και κλιπ για τη ζώνη
ALINCO DYNASCAN DB-50 DJ-100
€ 39
€75
€99
Εκμεταλλευτείτε το μεγάλο εύρος συχνοτήτων λειτουργίας της κεραίας UV-300!
128 + 25 μνήμες Μεγάλη κάλυψη συχνοτήτων Ραδιόφωνο FM Κρυπτοφωνία MSK/DTMF/2Tone/5Tone ΑΝΙ CTCSS/DCS Λειτουργία VOX και Compressor Ονομασία των μνημών Narrow ή Wide Band Τρόποι λειτουργίας V/V, V/U, U/U, U/V Φωνητική αναγγελία λειτουργίας Μπαταρία λιθίου 1500mAH Δύο μπάντες, διπλή ένδειξη συχνότητας και άλλα πολλά!!
Μεγάλο εύρος συχνοτήτων λειτουργίας Προστασία απο στατικά!
Φορητός dual band πομποδέκτης VHF/UHF με Ράδιο FM, Φακό και Hands free (UV-3RPLUS)
2 m - 2 Χ 5/8-λ 70 cm - 5 Χ 5/8-λ
€55
€
69!!
Απολαβή: 2 m - 8.3 dB Απολαβή: 70 cm - 11.7 dB Μέγιστη ισχύς: 350 W
Φορητός dual band πομποδέκτης VHF/UHF με Ράδιο FM, Φακό και Hands free (UV-3RPLUS) +++++ Μπαταρία για επιτραπέζιο φορτιστή και βύσμα για μικρόφωνο τύπου Kenwood
Αντίσταση: 50Ω, SO-239 Μήκος: 510 cm Βάρος: 1.5 Kg
PK PC30SW
9-15V / έως 28Α, προστασίες υπέρτασης/ βραχυκυκλώματος
ALINCO €129 DM-330MV
5-15V / έως 30A προστασίες υπέρτασης/ βραχυκυκλώματος, υπερθέρμανσης
PS30SW
9-15V / έως 30A προστασίες υπέρτασης/ βραχυκυκλώματος
€76
V-U ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΧΡΗΣΗ
Φορητός πομποδέκτης διπλής μπάντας για όλες τις χρήσεις
K ορυφαία ποιότητα υλικών και κατασκευής από την MIDLAND, για πολλά χρόνια αξιόπιστης λειτουργίας!
Ισχύς Εξόδου: 60W/25W/10W H/M/L
TYT TH UV-F8 BAOFENG UV-3R+ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΧΡΗΣΗ
ALINCO DJ-A446
ΔΙΑΦΕΡΕΙ!!
Συχνότητα λειτουργίας 144-148 & 430-450 MHz
136-174MHz (Επαγγελματική χρήση)
€ 65
ALINCO: ΙΑΠΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΕ ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ!
UV-300
ΚΕΡΑΙΑ ΒΑΣΕΩΣ V/U EINAI H ΙΔΙΑ, ΚΙ ΟΜΩΣ
Ιδανική για κάθε χρήση, ραδιοερασιτεχνική ή εκτός των ραδιοερασιτεχνικών ζωνών (επαγγελματική, PMR 446 κτλ.).
Κάλυψη Συχνοτήτων:
KENWOOD TM-V71 Dual Band Mobile με δυνατότητα V/V-U/U-V/U
€
ΤΥΤ UV-3R
€ 49
Διπλή ένδειξη συχνότητας Με αριθμητικό πληκτρολόγιο Ισχύς εξόδου 2 W Δέκτης ραδιοφ. FM Μπατ. Li 1500 mAh 108 + 25 μνήμες CYCSS/DCS VOX, scrambler Σύνδεση με Η/Υ V/V, V/U, U/V, U/U
9
159
€65
ΚΑΤΑΛΛΗΛA ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ!
Υπερπλήρης σταθμός καιρού, με ηλιακό φορτιστή για τους αισθητήρες, σύνδεση με PC, καταγραφή δεδομένων σε PC, και πολλές άλλες δυνατότητες! - Διεύθυνση ανέμου - Θερμοκρασία - Υγρασία εσωτερικού και εξωτερικού χώρου - Χρόνο (Ο σταθμός λαμβάνει ραδιοφωνικά μεταδιδόμενα σήματα χρόνου) - Θερμοκρασία εσωτερικού και εξωτερικού χώρου - Βαρομετρική πίεση - Ύψος Βροχής - Υπεριώδη ακτινοβολία - Φωτεινότητα
Μια συσκευή, δεκάδες λύσεις!
Προσφέρονται με κεραία VHF/UHF, μπαταρία 1700 mAh, κλιπ ζώνης, επιτραπέζιο φορτιστή, βιβλίο οδηγιών, λουράκι, ΚΑΙ ΔΩΡΕΑΝ HANDSFREE ΚΑΙ ΦΟΡΤΙΣΤΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ!!!
DYNASCAN M-6D
Ασύρματος Σταθμός Καιρού
Συχνότητες: Ραδιοφωνία FM (μόνο λήψη), περιοχές PMR, Marine κ.λπ., VHF/UHF Αριθμός μνημών: 128 Τροφοδοσία: Μπαταρία LiOn 7.4V/ 1800mAH Ισχύς εξόδου: 5 / 1 Watt Διαμόρφωση: FM ΝAR-WIDE
€99
ΤΡΟΦΟΔΟΤΙΚΑ
9
ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
για παραγγελίες άνω των 100 ευρώ
TYT TH UV-F1 V-U ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΧΡΗΣΗ
ΑΝΤΙΚΑΤΑΒΟΛΕΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΓΓΥΗΣΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ
ΤΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΔΕΝ ΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΥΧΟΝ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΚΑ ΛΑΘΗ
€28
ΥΠΕΥΘΥΝΟ ΣΕΡΒΙΣ
ΔΕΚΤΕΣ ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΚΑΡΤΕΣ - 4 ΑΤΟΚΕΣ ΔΟΣΕΙΣ ΕΛΠΙΔΟΣ 34 - 566 25 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ. 2310 634.513 6977 383873 info@meimaris.com