Autofabrikant
• Beeld voor ’Nederlandse Henri Ford’
Grondlegger Daf is voorbeeld voor ondernemers Een standbeeld van autofabrikant Hub van Doorne werd zaterdag in Deurne onthuld. Jan Peter Balkenende kwam er in een Daf naartoe. Van onze redactie economie Het ruim twee meter hoge bronzen beeld van het echtpaar Van Doorne is gemaakt door kunstenaar Martien Hendriks uit Gemert. De gemeente plaatste het in een park dat is vernoemd naar de bekende industrieel en grondlegger van het Daf-concern. Gisteren werd ’meneer Hub’ daar nogmaals geëerd, maar nu met een defilé van vijfhonderd historische en nieuwe Daf-voertuigen. Autoliefhebber Balkenende arri-
veerde zaterdag in een door hem zelf bestuurde pindakaasbruine Daf 600. Dat was een van de eerste personenvoertuigen die bij de NV Van Doorne’s Aanhangenwagen Fabriek (Daf) in Eindhoven van de band rolden. Hij roemde Hub van Doorne als een ’kanjer van een ondernemer’. „Een voorbeeld voor iedere werkgever als het gaat om maatschappelijk verantwoord ondernemen.” De ministerpresident typeerde hem als de ’Nederlandse Henri Ford’ en prees hem om zijn innovatieve kracht met oog voor de samenleving. Voor zijn vele uitvindingen, zoals de automatische transmissie onder de naam Variomatic ofwel het pientere pookje, kreeg Hub van Doorne van de TU Delft het eredoctoraat in de technische wetenschap.
Premier Balkenende onthulde het beeld (links) van de uitvinder van de Daf (rechts).
Zijn echtgenote Rie van DoorneReijnders (1905-1987) was niet alleen Hub’s steun en toeverlaat, maar zette zich zelf bovendien in voor mensen in nood en kreeg daarvoor een pauselijke onderscheiding. Het zeer succesvolle vrachtwagenconcern Daf dankt zijn naam aan Van Doorne’s Automobielfabriek, opgericht door Hub van Doorne. Hub werd op 1 januari 1900 geboren als zoon van de dorpssmid in America, Limburg. Met zijn moeder Rie en zes jaar jongere broer Wim woonden ze in het Brabantse Deurne. Na het plotse overlijden van zijn vader nam Hub de smederij over. Die hield echter niet lang stand. Daarna ging de twintiger aan het werk als werkmeester in de machinefabriek Mandigers. In die jaren verbluft de technisch
heel handige Hub brouwerijdirecteur A.H. Huenges met zijn vaardigheid, telkens als hij de auto van de brouwer weer aan de praat moet krijgen. Hierdoor besluit Huenges Hub tienduizend gulden te geven om diens droom, een eigen bedrijf, waar te maken. Dit verwezenlijkt hij in 1928, eerst met een fabriek die voornamelijk aanhangwagens produceerde.In latere jaren dreef hij de fabriek samen met zijn broer Wim.Onder hun leiding kwam in 1936 het eerste paradepaardje van de rol, de Daf-losser, de eerste containerwagen ter wereld. Na de oorlogsjaren werd de productie opgeschroefd. Als in 1950 de eerste vrachtwagen de fabriekswanden verlaat, gaat het bedrijf voortaan verder onder de naam Van Doorne’s Automobielfabriek.
FOTO’S ANP, KOEN VERHEIJDEN
Eeuwige faam kreeg Hub sinds hij de Variomatic uitvond, in 1958. De Variomatic, beter bekend als het ’pientere pookje’, is een automatisch versnellingssysteem die de bestuurder van eindeloos schakelen verlost en daarbij minder energie verspilt dan andere automatische versnellingsbakken. In 1979 overlijdt Nederlands bekendste autofabrikant in Deurne. Zijn fabriek voor personenauto’s is dan al overgenomen door Volvo, die de naam Daf meteen schrapt. De vrachtwagentak komt in 1997 in Amerikaanse handen. Onder Amerikaanse leiding blijft de naam Daf wel gehandhaafd, vooral doordat de trucks uit Eindhoven in die dagen tot de best verkochte van Europa behoren.