lp-SeangSmall by SYNsCON

เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย โดย พ.กลาง

¾ÃÐ¤ÃÙ¾ÃËÁ¨ÃÔÂÒ·Ã (¾ÃËÁÒ·¹Úµ¨ÔµÚâµ) à¨éÒÍÒÇÒÊÇÑ´Á³ÕªÅ¢Ñ³±ìÃÙ»»Ñ¨¨ØºÑ¹ เปนประธานสงฆในพิธีถวาย รูปเหมือนจริงหลวงปูแสง วันที่ ๒๒ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๓

¢éÒª×èÍáÊ§... ÍÑ¹ËÁÒÂ¶Ö§áÊ§áËè§¾ÃÐ¸ÃÃÁ ¼Ùéã´·ÕèÃÐÅÖ¡¶Ö§¢éÒ ¡ç¨§»ÃÐ¾ÄµÔ»¯ÔºÑµÔ µÒÁ¤ÓÊÍ¹¢Í§¾ÃÐ¾Ø·¸Í§¤ì áÊ§áËè§¾ÃÐ¸ÃÃÁÍÂÙè ³ ·Õèã´ ¢éÒ¡çÍÂÙè ³ ·Õè¹Ñé¹

พระครูมหิทธิเมธาจารย (หลวงปูแสง วัดมณีชลขัณฑ)

ในยุคกรุงรัตนโกสินทร สองรอยกวาปลวงมาแลว จะหาพระภิกษุรูปใดที่จะเปนที่รูจักของมหาชนยิ่งไปกวา สมเด็จพระพุฒาจารย (โต) พรหมรังสี แหงวัดระฆัง โฆสิตาราม เปนไมมี แตจะหาผูที่รูจักพระมหาเถร ผูเปนบูรพาจารยของ สมเด็จโต อันมีนามวา พระครูมหิทธิเมธาจารย หรือ เจาขรวั แ สง แหงวดั มณีชลขัณ ฑ นอยเต็มที หรือแทบจะ ไมเคยไดยินเลยก็มี ทั้งที่หลวงปูแสง หรือเจาขรัวแสงนี้เปนพระมหาเถร ผูเ ปนบรพา ู จารยของพระเกจิอาจารยทีม่ ชี อื่ เสียงมากมาย

๖ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

หลายองค ตางกมามอ ็ บตัวเปนศษิ ยศึกษาวชิ าความรู ทัง ้ ทางสมถะวิปสสนาคาถาอาคมกับหลวงปูแสงเปนจำนวน มาก ขาพเจาจะขอรวบรวมประวัติความเปนมาของหลวง ปูแสงเทาที่มีบันทึกอยูซึ่งมีนอยมาก เทาที่พอจะหามา ได อันเปนหลักฐานสำคัญที่จะทำใหเราทานทั้งหลาย อันเกิดในภายหลังไดรูจักหลวงปูแสง เจาขรัวผูเปนแสง บูรพาจารย หลวงปูแสงเปนคนจังหวัดใด เกิดที่ไหน เมื่อไร ไมมีผูบันทึกไว แตพอที่จะสันนิษฐานไดวา ทานคงเกิด ในยุคกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย หรือตนยุคกรุงธนบุรี หลักฐานที่สำคัญของหลวงปูแสงคือ จดหมายเหตุ ใน รัชกาลที่ ๕ ที่ทรงพระราชนิพนธเรื่อง “ระยะทางเสด็จ ประพาสมณฑลอยุธยา เมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๑” ตอนที่ได เสด็จพระราชดำเนินมาที่วัดมณีชลขัณฑ มีตอนหนึ่ง วา “ในวิหารมีพระกะไหลทองตั้งบนบุษบกองคหนึ่ง เปนพระของทานยมราชสราง ดูภูมิวัดแลการที่ทำงาน พอสมควร เปนอยางดีอยูแลว กับพระเจดียสูงอีกองค

พ.กลาง

๗

หนึ่งอยูขางเกาะสรางมาชานานหนักหนาแลว ตามเสด็จ ขึ้นมาแตกอนทีไร ก็เห็นกอคางอยูอยางนั้น ครั้นมาเมื่อ ปวอก ดูเหมือนแลวไป พระเจดียองคนี้เขาวา เปนของ ขรัวแสง คนทั้งปวงนับถือวาเปนผูมีวิชา เดินตั้งแตเมือง ลพบุรี เชาลงไปฉน ั เพลทีก่ รุงเทพฯ ไดเปนคนกวางขวาง เจานายรูจ กั มาก หนาเขาพรรษาไปจำพรรษาอยูว ดั อืน่ ถา ถึงออกพรรษาแลวมาปลูกโรงอยูร มพระ ิ เจดียนี้ กอเองคน เดียว ไมย อมใหคนอน ื่ ชว ย ราษฎรทีมาน ่ บั ถือพากน ั ชว ย เรีย่ ไรสงอฐิ ป นู แลพระเจดียองคนีเ้ จาของจะทำแลวเสร็จ ตลอดไป หรือจะทิ้งใหผูอื่นชวยเมื่อตายไปแลวไมได ถามดู ของเธอก็สูงดีอยู” สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ไดทรงนิพนธ เกี่ยวกับเจดียวัดมณีชลขัณฑวา “ที่ทองทุงพรหมาศอยู ใกลเมือง มีพระเจดียสูงที่วัดมณีชลขัณฑ (เดิมชื่อวา วัดเกาะแกว) องค ๑ แลเห็นไดแตไกลชวนใหสำคัญวา เปนของสรางไวแตโบราณ แตแทจริงเปนของพระภิกษุ องค ๑ ชื่อ พระอาจารยแสง เปนผูคิดแ บบสรางขึ้นเมื่อ รัชกาลที่ ๔”

๘ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

นอกจากนี้ ในหนังสอ ื ประวัตวิ ดั มณีชลขัณ ฑยังบนท ั กึ ไววา “พระเจดียหลวงพอแสง อดีตเจาอาวาสองคแรก สรางไวเปนอนุสรณในชีวิตทาน โดยสรางดวยบุญบารมี ของทานเอง ไมไดใชเงินงบประมาณของวัดเลย” พระบาทสมเด็ จพระจ อมเกลาเจาอยู หั ว รั ช กาล ที่ ๔ ทรงตั้งวัดเกาะแกว (วัดมณีชลขัณฑ) ใหเปน พระอารามหลวงชั้นตรี คณะธรรมยุต แลวทรงโปรดให พระครูมหิทธิเมธาจารย (พระครูแสง) จากวัดโสมนัส ราชวรวิหาร มาเปนเจาอาวาสวัดเกาะแกว โดยทานได เปนเจาอาวาสตั้งแต ป พ.ศ. ๒๔๐๙ - พ.ศ. ๒๔๑๘ รวมเวลา ๙ ป ซึ่งเปนเวลาตอเนื่องกับที่ทานดำเนินการ สรางพระเจดียพอดี

พ.กลาง

๙

หลวงปูแสง

ในความทรงจำของชาวลพบุรี เนือง ่ จากความดำริของหลวงพอ พระศลี วรคุณ (นวน) อดีตเจาอาวาสวัดมณีชลขัณฑ ในขณะนั้นไดปรารภวา “ทำไมหนอ จึงไมมผี ใู ดคิดห ลอรปู ห ลวงพอแสงขึนมา ้ บาง องคอื่นๆ เห็นหลอกันมากมาย หลวงพอแสงเปน พระที่มีคุณความดีอยูไมนอย” คณะศิษย นำโดยคุณเส็ง ใจบุญ จึงไดดำเนินการ หลอรูปหลวงปูแสงขึ้นในวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๒๙ และไดรวบรวมเรื่องราวของหลวงปูแสง จากคำบอกเลา ที่สืบตอกันมาของชาวเมืองลพบุรี ไวเปนตำนานสืบลูก

๑๐ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

หลานตอไปใหไดรจู กั ห ลวงปแู สงมากยงข ิ่ น ึ้ และเปนครง ั้ สำคัญที่มีการรวบรวมไวไดมากที่สุด ในที่นี้ จะขอนำบันทึกของ นายประเสริฐ ปานเณร ที่เลาถึงประวัติเรื่องหลวงปูแสง ตอนที่เกี่ยวเนื่องกับ การสรางพระเจดียและสมเด็จโตเอาไว ขาพเจาขอนำมา เรียบเรียงเฉพาะตอนทีเ่ปนใจความสำคัญ ดังนี้

เดิมที หลวงปูแสงเดินธุดงคมาจากที่อื่นและมาพัก จำพรรษาอยูที่วัดชีปา ตำบลทะเลชุบศร อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี ซึ่งในสมัยนั้นยังคงวิเวกสงบเงียบเปนปา อุดมสมบูรณอยู คืนวันหนึ่งทานไดนั่งสมาธิในตอนย่ำรุง พอจิตสงบก็ เกิดนิมิต เห็นแสงสวางชวงโชติแ พรวพราวงามระยับ อยู กลางหนองน้ำ จึงไดป ระคองกำหนดจต ิ ชมอยูไ มรเู บือ ่ จน ตลอดรุง ในคืนตอมาทานก็นั่งสมาธิอีก แตคราวนี้เกิด ความโลภอยากจะเห็นอีก ก็มิไดเห็นเหมือนคืนกอน จะ

พ.กลาง

๑๑

พยายามอยางไรก็มิไดเห็นนิมิตอันใดอีกเลย ทานจึงมา พิจารณากำหนดดูที่จิตของตัวเอง ก็รูวาที่จิตมิไดสงบดั่ง เกากเ็ พราะมีความอยากนัน ้ เอง จึงไดล ะความอยากรูอ ยาก เห็นเสียวางจต ิ ใหวาง  จากอารมณทัง้ ปวง ตัง้ ใจปฏิบตั บิ ชู า คุณของพระพุทธองคเพียงอยางเดียว เพียงไมนานทาน ก็ไดเห็นนิมิตอีกเปนดวงแกวมณีโชติ สองแสงสวางอยู ตลอด และเห็นเชนนี้อยูจวบจนตลอดกาลเขาพรรษา เมื่อออกพรรษา หลวงปูแสงก็ออกเดินธุดงควัตร ไป ปกกลดอยูท ดี่ งพญาไฟ (หรือปจ จุบน ั เรียกวาดงพญาเย็น) พอใกลเขาพรรษา ทานก็กลับมาจำพรรษาที่วัดชีปาตาม เดิม หลังจากหลวงปูแสงกลับมาแลว ก็ไดอธิษฐานขอ ทราบความเปนไปขอดวงแกวมณีโชติ พอนังส ่ กั ครู ก็เกิด นิมต ิ เห็นหมูปา ๕ ตัว สูงโปรงดวงตาแดงเปนแสงทับทิม มีเขีย้ วยาวแทบลากดนิ จมูกงอนงาม ลำตัวบ างเพียว ขน หนาสีดำสนิท ผิดกับหมูปาธรรมดา มุงหนาพากันไปใน หนองแกว พอลงไปถึงกลางหนองก็พากันขุดเอาดวง แกว มณีโชติ คาบเอาแกวนั้นออกมาจากกลางหนองน้ำ (หนองแกวนี้คือบริเวณสระแกวในปจจุบันนี้เอง) แลวก็

๑๒ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

พาฝง ู หมูปา มุงถง ึ กลางน้ำทองทุ  งพร  หมาสตร คือบริเวณ ที่สรางพระเจดียในปจจุบัน เมื่อมาถึงแลวตัวหัวหนาได หยุดอยูที่กลางเกาะแลวมีหมูปาอีก ๔ ตัว พากันขุดดิน พื้นดินจนเปนบอ  ลึก หมูปาต  ัวหวั หนาก็คายดวงแกว นัน ้ ลงในบอแลวหมูที่ ๕ ตัวก็พากันกลบเกลื่อนรอยขุด ให เรียบรอยเหมือนเดิม พอหมูปา  กลบดวงแกวเรียบรอยแลว หมูปาท  งั้ หาตวั นัน ้ กก็ ลายรูปรางจากหมูปา  เปนเทพยดาทัง ้ หาองค และมีหมูปาจริงๆ พากันมาสงเปนฝูงใหญ และ มาอาศัยอยูที่เกาะนี้อยางมากมายและไมมีใครกลามา รบกวน (คนเกาแกจะเรียกบริเวณนีว้า โคกหมู) ในนิมิตนั้นเทวดาสี่องค ไดเฝาอารักขาดวงแกวมณี นั้น สวนอีกองคหนึ่งไดมาปรากฏกายอยูเบื้องหนาหลวง ปู กมลงกราบอยางนอบนอมแลวกลาววา “ทานอาจารย พวกกระผมเปนเทพฯ ทีร่ กั ษาดวงแกว มณีดวงนี้อยู วันนี้กระผมไมไดเขาเวรอารักขาดวงแกว เกลากระผมจึงไดมานมัสการและขอเรียนถามธรรมะสัก ขอ ขอถามวาพระสงฆทั่วๆ ไป ฉันกะริงกะราวหาร คือ อาหารคำขาวกับน้ำเทานั้นหรือ”

พ.กลาง

๑๓

หลวงปูแสงตอบวา “พระทั่วๆ ไปฉันเทานั้นไมพอแก การเลีย้ งรางกายหรอกทาน พระทัว่ ๆ ไปนัน้ ถายงั ปฏิบตั ิ จิตใจไมเขาสูสภาวธรรม พระกรรมฐาน เรายังตองฉัน กะริงกะราวหารและลมไฟเขาไปดว ย ถามนุษยเราอดขาว สักสามวน ั กไ็ มตาย แตถ าอ  ดลมไฟเพียงอึดใจเดียวกตา ็ ย แน นอกเสียจากพระอริยะที่วางสังขารไดเทานั้น” เทพองคนั้น จึงยกมือสาธุและกลาววา “ผมเห็นดวย และซาบซึงในธรรมคำสอน และขอธรรมนี้อยางชัดเจน ไมมีขอกังขาใดๆ ทั้งสิ้น” จากนั้นเทพยดาก็ไดบอกตำราวิชาปรอทใหหลวงปู เอาไปศึกษา ถาศึกษาสำเร็จจะสามารถกระโดดขึ้นลง จากที่สูงไดอยางปลอดภัย ตัวจะมีความเบามาก แมจะ แบกกอนหิน หรือทอนเหล็กอันแสนหนักสักเทาไหรก็ไม รูสึกวาหนักเลย และอีกวิชาหนึ่งคือ วิชายนหนทาง ถา เรียนสำเร็จแลวจะไปไหนก็เพียงอึดใจเดียวเทานั้นเอง แรกทีเดียว หลวงปูแสงไมยอมรับที่จะเรียนวิชา ดังกลาว เพราะมองไมเห็นประโยชนอันใดในการดับทุกข และไดใหเทพเอาตำราเหลานั้นไปใหพวกพระหนุมๆ

๑๔ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

เรียนมิด ีกวาหรือ แตเทพก็มิไดยอม ยังคงพูดวา จะหา พระทีม่ จี ติ ใจบริสุทธเิ์ ทียบทานนน ั้ ยากยงน ิ่ กั ขอใหทาน  จง รับไวเถิด ตอไปจะไดใชวชิ านีเ้ ปนประโยชนแกพระศาสนา จะมีกุศลใหญใหทานไดทำในภายหนา หลวงปูแสงจึงได รับตำรานั้นมาศึกษา ภายในพรรษาเดียว ทานก็เรียนจบ จนชำนิชำนาญ คืนหนึ่งเวลาประมาณสองยาม เทพก็ไดมาปรากฏให หลวงปูเห็นอีก และไดมาขอรองใหหลวงปูชวยสรางพระ เจดียในบริเวณที่เทพเอาแกวมณีโชติไปฝงเอาไว หลวง ปูไมรับปากเพราะทานมิใชชางและไมรูจะหาปจจัยที่ไหน มากอสร  าง  แตเทพกลับบ อกวาเรือง ่ ปจ จัยนันม ้ ติ อง  กงั วล ทานจะไดใชวชิ ายน  หนทางเพียงอึดใจเดียวกถ็ ง ึ กรุงเทพฯ จะมีผูคนนำปจจัยมาถวายชวยในการกอสรางเอง แตมี ขอแมเพียงอยางเดียววา ทานจะตองกอสรางเพียงลำพัง องคเดียว เพราะมีด วงแกวมณีโชติป ระดิษฐานอยูเ บือง ้ ลาง ถาคนไปทำสกปรกกจ็ะอันตรธานหายไปทันที เมื่อหลวงปูต กลงใจที่จะทำแลว เทพไดเนรมิตภาพ แบบแปลนพระเจดีย รูปไมสิบสองเหลี่ยมใหทานดู

พ.กลาง

๑๕

ทานหลวงปูแสงจึงเกิดมีศรัทธาอยางแรงกลาที่จะทำ และเทพไดอธิบายกับหลวงปูวา การสรางพระเจดียนี้จะ เกิดประโยชนอยางมาก คือ ๑. เพื่อทดแทนคุณ บิดา มารดา และเจากรรม นายเวร ทั้งหลาย ๒. เพื่อบูชาคุณพระพุทธเจา และจะเปนที่กราบไหว ของชนคนรุนหลัง สืบไปยังพระศาสนาใหยืนยาวตอไป อีกนานแสนนาน เมื่อหลวงปูแสงรับที่จะทำ เทพทั้ง ๕ จึงสาธุการ โดยพรอมเพียงกัน หลังจากหลวงปูแสงไดรับปากกับ เทพยดาแลวทานก็จึงไดเริ่มสรางพระเจดีย ที่มิไดมี แบบแปลนและไมนั่งราน การกอสรางพระเจดียนี้ กอรากฐานรอบนอกเวนชอง ประตูไวเปดปด ทำดว ยไม เพือม ่ ใิ หคนภายนอกมองเห็น การกอสรางของทาน และไดทำบันไดพรางตาเอาไว แต แทจริงแลวทานมิไดใชบันไดเลย และยังประกาศไมให ใครเขาไปเหยียบย่ำในบริเวณอุโมงคพระเจดีย ดานใน เปนอันขาด ทานทำประตูไมแนนหนา ตกเย็นก็ปดประตู

๑๖ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

ใสกุญแจ เวลามีคนมาชวย ทานจะใชใหเพียงแตขนอิฐ โยนเขาไปขางในอุโมงคจนกวาจะเต็ม แลวใหปดประตู เสีย คนภายนอกจึงไมรูไดวาทานกอสรางดวยวิธีใด สวนเรื่องปจจัยที่นำมากอสรางนั้น หลวงปูไดใชวิชา ยนระยะทางเขากรุงเทพไปติดตอกับเจานาย ขุนนาง ใน วัง จนเปนที่รูจักมักคุนกันทั่วหนา สวนเรื่องการขบฉันนั้น ไมมีใครรูวาทานจะฉันที่ใด บางวน ั กฉ็ นอ ั ยูท วี่ ดั ชปี า บางทีก ว็ ดั มณีชลขัณ ฑ หรือไมก็ ลงมาฉันที่กรุงเทพโดยไมมีใครรูไดเลย บางทีมีคนเอา อาหารถวายทาน เมื่อไมพบก็คิดวาทานคงจะไปฉันอีก วัดหนึ่ง แตแทจริงแลวทานอาจไปฉันถึงกรุงเทพฯ เลย ทีเดียวโดยทีไ่มมีใครรูไดเลย เจดี ย ของหลวงปู  แ สงนี้ จึ งเป นพระ เจดี ย พิ เ ศษ สรางขึ้นดวยบุญฤทธิ์ และความอุตสาหะที่ยากจะหา พระสงฆรูปใดทำเชนองคทานได ที่สามารถสรางพระ เจดียสูงใหญ ดวยลำพังเพียงองคเดียว วาระสุดทายที่ทานสรางพระเจดียใกลจะแลวเสร็จ ทานไดปดประตูดานลางเรียบรอย แลวจึงไดขึ้นไป

พ.กลาง

๑๗

ตบแตงยอดพระเจดียทีหลัง เมื่อตกแตงยอดพระเจดีย เสร็จเรียบรอย ทานกก็ ระโดดจากยอดพระเจดียลงมาถึ  ง พืน้ ดิน แลวก็เอามือปด ก น  ไปมา เดินหายไปโดยมิไดบ อก อำลาญาติโยมเลยแมแตคนเดียว เรื่องราวของหลวงปูแสง ไดหายตัวไปอยางลึกลับ พรอมกับการสรางพระเจดียสำเร็จลง ทิ้งไวเปนอนุสรณ ใหไดระลึกถึงนามหลวงปูแสงสืบมา เจดียนีจ้ งม ึ ชี อ ื่ เรียกโดยทัว่ ไปวา พระเจดียห ลวงปแู สง จวบจนทุกวันนี้

๑๘ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

ในชวงที่หลวงปูแสงสรางพระเจดียนี้ ทานเริ่มเปนที่ รูจักของประชาชนและพระภิกษุมากขึ้น ที่มาจากที่ตาง  ๆ ก็มาก พากันมาเพื่อศึกษาธรรมกับหลวงปู กิตติศัพท ของหลวงปูเปนที่เลื่องลือไปไกล ในชวงนี้เอง แมแต สมเด็จพระพุฒาจารยโต ก็ยังไดเดินทางมาศึกษาวิชา ความรูก บั ห ลวงปู ทัง ้ ยง ั ไดสราง  ศาลาไวเปนทพี่ กั ขององค หลวงปูใกลกับพระเจดียดวย เรียกวาศาลาคอกหมู นับแตไดสราง  ศาลาการเปรียญหลังใหมก ม็ ไิ ดใชศ าลา นีอ้ กี เลย ปจจุบน ั ไดถ กู รือออ ้ กเสียไปทำเปนกฏุ แิ ลว เมือ ่ สิบกวาปนี้เอง เปนที่นาเสียดายยิ่ง และในชว งนีเ้ อง เรืองรา ่ วของหลวงปแู สงไดถ กู บ นท ั กึ จดจำเปนตำนานเลาขานสบื มาหลายเรือง ่ จะขอนำมากลาว ไว ณ ที่นดี้ วย

พ.กลาง

๑๙

เรื่องแตงโม ลุงใบ พรหมวงศ อายุ ๘0 ป (พ.ศ. ๒๕๒๙) เลาวา “มีคนจนคน ี หนึงนำ ่ บุตรชายมาบวช อยูที่วดั มณีชลขัณ ฑ ไดยนิ กิตตศิ พทมา ั วา หลวงปแู สงวดั มณีชลขัณ ฑ ออกไป บิณฑบาตที่กรุงเทพ อยูเปนประจำ จึงอยากพิสูจนความ จริงอันนดี้ วยตนเอง เมื่อทราบวาหลวงปูแสงหนาตาอยางนี้ ไปบิณฑบาต ที่กรุงเทพฯ จึงนัดวันกับพระบุตรชายวา วันเพ็ญเดือน สิบสอง โยมเตี่ยจะเอาแตงโมนั้นใสบาตรหลวงปูแสง และจะเขียนภาษาจีนเปนเครื่องหมายไวที่เปลือกแตงโม นั้น ใหพระบุตรชายคอยจับตาดู และเชาวันนั้น อาหาร ของหลวงปูแสงก็มีแตงโมอยูจริง เมื่อทานฉันเสร็จแลว ศิษยจึงนำเปลือกไปทิ้ง พระรูปนั้นจึงเอาเปลือกแตงโม มาดู ก็เห็นภาษาจีนที่เตี่ยเขียนไว จึงไดเขาไปถามหลวง ปูแสงวา หลวงปูไปบิณฑบาตที่กรุงเทพมาหรือครับ เตี่ย ผมใสแ ตงโมมามีภ าษาจีนติดมาดวย หลวงปแู สงไดฟ งก็ เพียงแตยิ้มแลวพูดวา “เออนา รูไวก็เงียบเสียก็แลวกัน”

๒๐ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

ในเรื่องเกี่ยวกับการยนหนทางของหลวงปูในขณะนี้ มี เรื่องเลาหลายเรื่องดวยกัน เชนคราวหนึ่ง ที่วัดชีปามี งานศพ เจาภาพไดนิมนตหลวงปูแสงใหมาในงานนีด้ วย พอไดเวลาพระทั้งหลายก็มานิมนตหลวงปู ในขณะที่ หลวงปูกำลังงวนอยูกับการสรางพระเจดีย ทานจึงบอก ใหพระเดินลว งหนาไปกอน แลวทานจะตามไปทีหลังพระ ทั้งหลายก็พากันเดินไปเปนแถวโดยมิไดพักเลย แตพอ ไปถึงที่วัดชีปากับพบหลวงปูแสงนั่งซดน้ำชารออยูกอน แลว (คุณสุพัตร ศิริศิลป เปนผูเลาโดยจำมาจากยายอีก ทีหนึ่ง) บางคราวอิฐทีใ่ ชกอ  เจดียหมดลง  หลวงปแู สงจะพาพระ เณรลงเรือไปขนอิฐ ที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ขาไป แจวเรือไวเพราะลอง  ไปตามน้ำ แตพอขากลับเรือตองท  วน กระแสน้ำ ทำใหแจวไดชา พระเณรก็พยายามแจวให ถึงวัดกอนรุงอรุณ เพราะเปนชวงเขาพรรษา หากกลับ วัดไมทันก็จะขาดพรรษา ไดแตแจวจนเหนื่อยแลวก็ยัง

พ.กลาง

๒๑

ไปไมถึงไหน หลวงปูแสงจึงบอกวาถาใครเหนื่อยก็พัก จำวัดกอนก็ได พระทั้งหมดก็พักนอนหลับกันหมด พอ รูสึกตัวตื่นขึ้นก็ตองพากันประหลาดใจเพราะ เรือไดมา จอดถง ึ บาง  เจดียแล  วเปนอนั วาพระทงั้ หลายกไ็ มตองขา  ด พรรษา บางวนข ั ณะทีห่ ลวงปแู สงกำลังกอสร  างพระ  เจดียเพลิ  น อยูจนลืมดูเวลาพอไดเวลาฉันเพล ลูกศิษยก็จะตะโกน เรียกวา “หลวงปูเพลแลวลงมาฉันเพลเถอะ”ทานกจ็ะ บอกวา “ประเดี๋ยวจะลงไป” สักครูลูกศิษยก็เห็นหลวง ปูทานกระโดดลงมาจากพระเจดีย มานั่งอยูที่พื้นดินดาน ลาง ทานลุกเอามือปดฝุนที่สบงแลวก็เดินไปรวมฉันเพล เปนปกติไมแสดงอาการเจ็บปวดประการใดเลย เรือง ่ กระโดดลงมาจากพระเจดีย หลวงปคง ู จะทำบอ ย ครัง้ ในคราวทีเ่ จดียสรางสำเร็จมีก ารฉลองสมโภช หลวง ปูแ สงจะนำน้ำมนมะพร ั า วใสขนสาคร ั ใบใหญ ขึน ้ ไปตัง้ ไว ที่คอระฆังขององคพระเจดียระยอดไม ไปจนถึงวัดชีปา ซึ่งเปนวัดที่หลวงปูชอบไปปฏิบัติธรรมอยูเปนประจำ เลา

๒๒ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

กันวาเมื่อทานจุดประทีปเสร็จทานก็จะกระโดดลงมาเลย ที่องคพระเจดีย ในวันดีคืนดีก็จะปรากฏแสงสวางไสว งดงาม ในปจจุบันจะมีการประดับไฟในวันลอยกระทง เดือน ๑๒ ของทุกป (พระครูประโชติ วิหารกิจ วัดตองปุ จังหวัดลพบุรี เปนผูเลา) คุณยายหลา สุขเจือ อายุ ๘๕ ป (พ.ศ. ๒๕๓๐) ได ฟงเรือง ่ เลาจากยายของทานวา ยายของทานเคยไดมาชว ย กระทุงฐานสรางพระเจดีย และพีช่ ายของทาน ชือนา ่ ยปุก (เปนตาของยายหลา) ไดเคยติดตามหลวงปูไปบางกอก โดยไปทางเรือกระแชงไปบอกบุญและซื้อเครื่องกอสราง ตองใชเวลา ๓ วัน จึงถึง เที่ยวไปนั้นก็แวะพักคางแรมตามศาลากลางน้ำ ที่ ชาวบานสรางไวสำหรับเปนที่พักพิงของชาวเรือ ครั้งถึง ศาลาใดทีเ่รือแวะพัก ทานจะสั่งใหหุงขาว ทอดปลาทูใส กะโลขึ้นไปไวที่ศาลาหลังนั้นใหไวเปนทาน ใครแวะมา ภายหลังจะไดกินขาวปลาอาหารนั้น หลวงปูจะสั่งใหนาย

พ.กลาง

๒๓

ปุกทำเชนนี้ทุกครั้งแวะพัก จนถึงกรุงเทพฯ ขากลับเมื่อ เสร็จธุระแลว ทานก็ใหทำเหมือนเดิม จนนายปุกเกิด ความเกียจคราน เบือท ่ จี่ ะตองหุงหาอาหารเปนประจำ จึง ไดแกลงทำเชิงกราน (เตาหุงขาวสมัยกอน) ตกน้ำเสีย แลวถ ง ึ ไปรายงานใหห ลวงปแู สงทราบทานกม็ ไิ ดวา กลาว กระไร แตใหเอาปูนไปหมายเอาไวตรงที่ทำตกนั้น เมื่อ มาถึงวดั หลวงปแู สงก็บ อกใหนายปุกล งน้ำไปงมเชิงกราน ดานที่นายปุกทำเครื่องหมายไว นายปุกก็นึกในใจวาจะ มีไดอยางไร ในเมื่อตนเองเปนคนทิ้งเองตั้งแตออกจาก กรุงเทพฯ แตก็ไมกลาขัดคำสั่งหลวงปู จึงไดลงไปงม และก็ไดพบเชิงกรานอันเดิมที่ทิ้งลงไปนั้นจริงๆ ยังความ แปลกใจใหกับนายปุกและทุกคนที่เห็นอยางมาก คุณยายหลาเลาวา “กงของทานไดไปหาหลวงปูแสง แลวพูดวาลกู หลานคนทำมาคาขายฝด เคือง หลวงปแู สงก็ บอกวาจะพาไปเอาสมบัติ หลังจากนัดแนะกน ั แลว หลวง ปูแสงก็พาไปที่โบสถวัดตองปุ (ลพบุรี) สมัยนั้นเขาใจวามีพระเณร อยูจำพรรษานอย แลว หลวงปูแสงก็สั่งวาใหเอาจีวรในโบสถนั้นไปซักแลวนำมา

๒๔ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

พ.กลาง

๒๕

แสงแหงบูรพาจารย ตากไวแลวก็ถามคุณกงวา เห็นอะไรไหม? คุณกงตอบ วาไมเห็น จากนั้นทานก็พากลับ แลวก็นัดกันไปใหมอีก เปนครั้งที่สอง โดยปฏิบัตเิชนเดิม จนถึงครั้งที่สามก็ไป เชนเดิม นำจีวรไปซักตากเชนเดิมอีก รวมสามครั้ง คุณ กงก็ยังไมเห็นอะไรเชนเดิม ทานจึงบอกวา เรามิใชเปนเจาของทรัพยนั้น เราตอง มีความเพียรพยายามสรางฐานะของตนเองดวยการ ประพฤติปฏิบัติตนใหอยูในศีล-อยูในธรรม แลวความ ขัดสนทั้งหลายก็จะมลายไปเอง”

อาจทีจ่ ะกลาวไดวา หลวงปแู สง เปนดง ั่ แสงแหงบรพา ู จารยก็ย อม  ได เพราะทานเปนครบู าอาจารยทีทรง ่ วทิ ยาคม มีคุณธรรมเพียบพรอมทั้งสมถะวิปสสนา พระสงฆหลาย องคทีด่ นั้ ดนเดินทางมาศกึ ษากบั องคหลวงปมา ู กมาย ทีม่ ี บันทึกไว พอที่คนควาได ก็มี ๑. สมเด็จพระพุฒาจารย (โต พรหมรังสี) ๒. หลวงปูทอง วัดราชโยธา สมเด็จโตเปนผูชักชวน ใหทานเดินธุดงครวมกันมาศึกษากับหลวงปูแสง ๓. หลวงปูแกว วัดเครือวัลย จังหวัดชลบุรี ๔. พระอาจารยอินทร พระธุดงคจงั หวัดสุรินทร (เปน อาจารยของหลวงปูสี ฉันทสิริ วัดถ้ำเขาขุนนาค อำเภอ ตาคลี จังหวัดนครสวรรค)

๒๖ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

ที่เปนลูกศิษยของลูกศิษยอีกทีก็มากมาย แตศิษยที่ สำคัญก็คือสมเด็จพระพุฒาจารยโต นั้นเอง สมเด็จโตทานไดมาศึกษากับห ลวงปแู สง ตั้งแตห ลวง ปูแสงอยูที่วัดกุฏิทอง ตำบลทาวาสุกรี จังหวัดอยุธยา สมเด็จโตทานไดร่ำเรียนวิชาทำผงพุทธคุณทั้ง ๕ ที่วัดนี้ ดวยทั้งยังไดเคยรวมเดินธุดงคไปกับหลวงปูแสง ไปยัง ดงพญาไฟ (หรือดงพญาเย็น) ทีจ่ งั หวัดนครราชสีมาดว ย ความเกีย่ วของของทานสององค  ในฐานะศษิ ยกับอาจารย จึงมอา ิ จแยกออกจากกันได สมเด็จโตมีความเคารพรักใน องคหลวงปูแสงยิ่งนัก ในระหวางที่หลวงปูแสงสรางพระ เจดียนั้น หลวงปูโตก็ไดมาสรางศาลาที่พักไวใหหลวงปู แสง ทีด่ านข  างพระ  เจดียด วย แมในปจ ฉิมวัยของหลวงปู แสงผเู ปนอาจารยสมเด็จโตกไ็ ดนมนต ิ ใหห ลวงปแู สงมา พักอยูด ว ยกันกบั ทานทวี่ ดั ระฆังเพือท ่ ที่ าน  จะไดป รนนิบตั ิ ดูแล แรกทีเดียวหลวงปแู สงมิไดรบั นิมนตนนั้ แตเมือองค ่ สมเด็จโตขอใหทานอ  ยูด ว ยความกตัญูในฐานะศษิ ยจะ พึงดูแลครูอาจารย หลวงปูแสงจึงตกลงที่จะอยูแตมีขอ แมวาทานจะขออยูอยางพระธรรมดา ที่มิใหผูใดไดลวง

พ.กลาง

๒๗

รูวาทานคือหลวงปูแสง อาจารยองคสำคัญของสมเด็จโต ซึ่งสมเด็จโตก็ยินดีที่จะทำตามปรารถนาของหลวงปูแสง ประวัติของหลวงปูแสงจึงไดหายไป โดยมิไดมีผูใด รูอีกเลย วาทานไดหายจากจังหวัดลพบุรีแลวทานไปอยู ณ ที่ใด อมตะเถราจารยผูเ ปนประทีปแ หงแผนดินทงสององค ั้ นี้ จึงเปนเสมือนแสงแหงธรรมที่ยังคงสองสวางอยูเหนือ แผนดินไทยเรานี้ตลอดเวลา อภินิหารแหงคุณธรรมของ องคทานยังคงปรากฏอยูจวบจนปจจุบันนี้ พระเจดียของหลวงปูแสงนี้ ยังเปนแรงบันดาลใจ ใหทานเจาคุณอุบาลีคุณูปมาจารย (จันทร สิริจันโท) ได เห็นถึงความวิริยะของหลวงปูแสง เกิดความศรัทธาคิด ทีจ่ ะสรางถาวรวัตถุไวเปนอนุสรณสักสิง ่ หนึง่ เหมือนดงท ั่ ี่ หลวงปูแสงไดกระทำ ทานจึงเลือกที่จะสรางพระพุทธรูป องคใหญไวทเี่ ขาพระงามจัดเปนสง ิ่ ศกั ดิส์ ทธ ิ อิ์ กี แหงหนึง ่ ของชาวจังหวัดลพบุรี แมวา  หลวงปแู สงจะละสังขารไปเปนเวลานับรอยปแ ลว ก็ตาม แตคุณธรรมของหลวงปูแสงยังคงสองแสงเจิดจา

๒๘ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

คอยคุมครองผูประพฤติป ฏิบัติธรรมอยูเสมอ เคยมีผ พู บหลวงปใู นขณะปฏิบตั ธรรม ิ เมือ ่ ถามถึงนาม หลวงปูทานตอบวา “ขาชื่อแสง อันหมายถึงแสงแหงพระธรรม ผูใด ที่ระลึกถึงขา ก็จงประพฤตติปฏิบัติตามคำสอนของ พระพุทธองค แสงแหงพระธรรมอยู ณ ที่ใด ขาก็อยู ณ ที่นั้น” มีพระภิกษุพรอมดวยคณะศรัทธาไดมากราบนมัสการ พระเจดียของหลวงปแู สง ไดพบกบั สิงอ ่ ศั จรรยหลายอยาง ที่เปนนามธรรม ทั้งยังไดพบกับสมเด็จพระพุฒาจารยโต พรหมรังสี ในขณะปฏิบตั ธรรม ิ สมเด็จโตไดมาอนุโมทนา และกลาววา “คนทั้งปวงเขาสรางรูปขาทั่วแผนดิน แตจะหาผูใดที่ คิดจะสรางรูปของอาจารยขานอยเต็มที ขาขอใหพวกเจา จงชวยเปนมือ เปนแขน เปนขา ทำแทนใหดวย ชวยกัน ประกาศเกียรติคุณของอาจารยแสงใหเปนที่ประจักษ แกแผนดินนี้สืบไป ที่มีขรัวโตไดในวันนี้ก็เพราะขามี อาจารยแสงเปนอาจารยของขานี้เอง”

พ.กลาง

สมเด็จพุฒาจารย (โต) พรหมรังสี

๓๐ เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

ดวยเหตุนี้ จึงไดมีการสรางรูปหุนเหมือนจริงของ หลวงปูแสงขึ้น และไดทำการถวายไว ประดิษฐานอยูใน วิหารขางพระเจดีย คูกับรูปเหมือนสมเด็จพุฒาจารยโต และรูปหลอโลหะของหลวงปูแสง ใหเปนที่สักการบูชา เหมือนประหนึ่งวาทานยังคงอยูเปนมิ่งขวัญของชาวพุทธ สืบไป โดยไดทำการถวายไวในวันที่ ๒๒ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๓ อันเปนวันคลายวันมรณะกาล ของสมเด็จ พุฒาจารยโตพอดี อาจกลาวไดวา พระครูมหิทธิเมธาจารย หรือหลวงปู แสงแหงวัดมณีชลขัณฑนี้ เปน

พระผูสรางเจดียสูงเทียบฟาโดยลำพัง พระผูเปนคลังแหงสรรพวิทยา พระผูเปนบูรพาจารยของสมเด็จโต พระผูเปนดั่งมณีโชติ แหงแผนดิน

พ.กลาง

๓๑

ขอเชิญชวนชาวพุทธทั้งหลาย จงไดชวยกันระลึกถึง คุณอันบริสุทธขององค ิ์ หลวงปแู สง หากเราทัง้ หลายเคารพ สมเด็จโตเพียงใดก็ควรทีจ่ ะระลึกนึกถึงหลวงปแู สงผเู ปน อาจารยดวยเชนกัน หลวงปแู สงนันท ้ าน  ชอบผปู ฏิบตั ธรรมร ิ กั ษาศีลภ าวนา ยิง่ กวาการบนบานอันใด หากจะใหห ลวงปแู สงชว ยสิง ่ ใด ก็จงประพฤติป ฏิบตั ธรรมน ิ นั้ แลเปนการบชู าทีองค ่ หลวงปู ชอบยิ่งนัก ศาสนาขององคสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจาจะคงอยู คูแผนดินนี้สืบไปชั่วลูกหลาน ขอพวกเราทั้งหลายที่เปน ชาวพุทธ จงหมัน ่ ประกอบแตก รรมดเี ถิด เบือง ้ บนยังคงมี ครูบาอาจารยแลเทพยดาทัง้ หลายคอยดแู ลและคุมครองผู ที่ตั้งใจประพฤติธรรมอยูมิไดทอดทิ้งเลย ตราบใดทีแ่ สงแหงพระธรรมยงคง ั ฉายแสงเจิดจาจำรัส อยูใ นหวั ใจของผปู ฏิบตั ธรรม ิ แลว ตราบนัน ้ นามหลวงปู แสง แสงแหงแกวมณี ยังคงสถิตอยูคูแผนดินตลอดไป เหมือนดังที่ทานไดกลาวไววา “แสงแหงพระธรรมอยู ณ ที่ใด ขาก็อยู ณ ที่นั้น”

เจาขรัวแสง

แสงแหงบูรพาจารย

คาถาบูชาหลวงปูแสง ¨Ô¹´ÒÁÐ³Õ ÁÐ³Õ¨Ô¹´Ò ÊÐ¾ÐÃÐâµµÔ ÊÐÁÐ³Õ¨ÔµµÑ§ ÁÐËÒàÊ¨ÔµµÑ§ àÍËÔ àÍËÔ àÍËÔ »ÐÅÐà·ÇÑ¹µÔ à¨ àÁµµÒ ÊÑ¾¾Ð àÊ¹èËÒ ¨Ð»ÙªÔâµ ÊÑ¾¾Ð·Ø¡¢Ñ§ ÊÑ¾¾ÐâÃ¤Ñ§ ÊÑ¾¾ÐÀÑÂÂÑ§ ÇÔ¹ÒÈÊÑ¹µÔ

คาถาพระเจา ๑๖ พระองค ¹ÐÁÐ¹ÐÍÐ ¹Í¡Í¹Ð¡Ð ¡ÍÍÍ¹ÍÍÐ ¹ÐÍÐ¡ÐÍÑ§ ÍØÁÔÍÐÁÔ ÁÐËÔÊØµÑ§ ÊØ¹Ð¾Ø·¸Ñ§ ÍÐÊØ¹ÐÍÐ

ออกแบบและจัดพิมพโดย น งลักษณ สุขสวัสดิ์ email : n.suksawat@gmail.com โทร. 087 663 1460