muziek

t muziek

vr 16 september | 15.00-15.45 uur MAASTRICHT

THEATER AAN HET VRIJTHOF, PAPYRUSZAAL vrij entree (reserveren verplicht)

Voor het concert door Boi Akih op vrijdag om 22.00 uur, zie pagina 5; het Doré Kwartet treedt ook op in Hasselt, zie pagina 7.

FESTIVALOPENING

Boi Akih & Doré Kwartet

Boi Akih Monica Akihary zang en bas kalimba | Niels Brouwer akoestische zevensnarige gitaar en harpgitaar Dodó Kis sopraan-, alt-, tenor- en paetzold basblokfluit | Sekou Dioubate 35-snarige kora

Doré Kwartet Ilaria Taioli viool | Samuele Di Gioia viool José Manuel Muriel López altviool | Caterina Vannoni cello

© Maarten Mooiman

vr 16 september | 17.00-18.15 uur MAASTRICHT

ONZE LIEVE VROUWE BASILIEK entree € 24

Festivalbezoekers uit Hasselt zijn van harte welkom. In het kader van de euregionale samenwerking tussen de theaters van Luik, Hasselt en Maastricht zet het festival een shuttle in. Wegens concertuitvoering op locatie wordt er niet in drankjes voorzien. Vertrek bus: 15.45 uur vanaf Cultuurcentrum Hasselt.

Tickets inclusief busreis boekt u via www.ccha.be/exodus Steve Reich Different Trains, voor strijkkwartet en tape

Feestelijke opening van deze jubileumeditie met afzonderlijke optredens door Boi Akih en het Doré Kwartet, enkele toespraken en een warm welkom door Brigitte van Eck, directeur van Theater aan het Vrijthof.

Música Temprana

La Huída (De Vlucht) Motetten, villancico’s en de Misa Criolla van Ramírez

Música Temprana o.l.v. Adrián Rodriguez Van der Spoel

Tomás Luis de Victoria Super flumina Babylonis | Aleph. Ego vir lamentatie | Nisi Dominus Mario Conde Apachita | Anoniem Iyaî Jesucristo processie Juan de Vega Bastán Tota pulchra es Maria Juan de Araujo Pues mi Rey ha nacido en Belén | Ruiseñor que en blandas armonías villancico’s Ariel Ramírez La Huída (uit ‘Navidad Nuestra’) Ariel Ramírez Misa Criolla

Het festivalthema geeft alle aanleiding bijzondere aandacht te besteden aan muziek uit andere delen van de wereld. Música Temprana, specialist in muziek uit Latijns-Amerika, wordt geroemd om de concerten waarin het ensemble toont hoe West-Europese muziek uit renaissance en barok vermengd raakte met inheemse muziek. Van elk concert maakt dit ensemble een waar festijn, getuige ook de geestdriftige reacties bij eerdere passages van dit gezelschap in dit festival!

In 1585 schrijft de Spaanse componist Tomás Luis de Victoria zijn dubbelkorige psalmmotet Super flumina Babylonis, waarin de Babylonische ballingschap ook andere vormen van onderdrukking symboliseert.

Dankzij het Tweede Vaticaans Concilie dringt bijna vier eeuwen later de volkstaal door in de eredienst, ook in Latijns-Amerika. Dit inspireert Ariel Ramírez tot zijn Spaanstalige Misa Criolla, een aanstekelijke mix van volksmuziek en het katholieke ritueel, die terecht zijn weg heeft gevonden naar een groot publiek.

vr 16 september | 20.00-21.10 uur MAASTRICHT

THEATER AAN HET VRIJTHOF, PAPYRUSZAAL entree € 18 € 20 € 22 € 24 nagesprek met componist Jan-Peter de Graaff

zo 18 september | 15.00-16.10 uur HASSELT

CULTUURCENTRUM HASSELT entree € 24 | om 13.30 uur inleiding door Marleen Reynders (vrij entree)

Jan-Peter de Graaff © Brendon Heinst

vr 16 september | 20.00-21.00 uur MAASTRICHT

ONZE LIEVE VROUWE BASILIEK entree € 16

Voor het concert van Pieter Dirksen in de Kerk Vrangendael in Sittard op zaterdag 17 september om 15.00 uur, zie pagina 8.

Het Gouden Kalf wereldpremière

Oratorium naar de Bijbelse Exodus

philharmonie zuidnederland | Studium Chorale | Toneelgroep Maastricht Hans Leenders dirigent | Dries Vanhegen acteur | Michel Sluysmans regie

Jan-Peter de Graaff muziek | Jibbe Willems libretto

Jan-Peter de Graaff is een van de meest succesvolle jonge componisten van Nederland. Zijn werken overtuigen door subtiel klankkleurenspel, ongedachte harmonieën en intense vertelkracht. Toegankelijke muziek vervuld van diepmenselijke dramatiek. Voor Musica Sacra doorvorsen Jan-Peter de Graaff en librettist Jibbe Willems de wereld van de Bijbelse Exodus. Als Mozes op de berg Sinaï is om de tien geboden van zijn god te ontvangen, zijn afwezigheid te lang duurt en de uitzichtloosheid van het lange verblijf in de woestijn de overhand neemt, komt het volk onder aanvoering van Aäron in opstand. Uit hun sieraden smelten de Israëlieten een gouden kalf, een beeld dat ze aanbidden als de god die hen uit Egypte heeft geleid. Ze vallen Mozes af en nemen het heft in eigen hand. Een oratorium geïnspireerd op de epische uittocht van een volk, op zoek naar een nieuwe toekomst. Een tijdloos verhaal dat zich krachtig weerspiegelt in onze tijd. Een compositieopdracht van Musica Sacra Maastricht in samenwerking met philharmonie zuidnederland en Studium Chorale, mede ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van Studium Chorale.

Pieter Dirksen · orgel

An Wasserflüssen Babylon

Dietrich Buxtehude Passacaglia in d BuxWV161 Johann Adam Reincken An Wasserflüssen Babylon (fantasia) | Fuga in g Johann Sebastian Bach Dies sind die heilgen Zehn gebott BWV678 | Fuga in Bes BWV954 | An Wasserflüssen Babylon BWV653 | Passacaglia & Fuga in c BWV582

Een belangrijk genre in de Noord-Duitse orgelmuziek, ontwikkeld door leerlingen van onze Sweelinck, is de koraalfantasie. Veruit de meest volumineuze is An Wasserflüssen Babylon van Johann Adam Reincken. Pieter Dirksen, groot Sweelinck-specialist, verzorgde hiervan de kritische uitgave en voert dit werk hier uit, omkaderd door passacailles – ‘pasar por la calle’ betekent ‘onderweg zijn’ – van Buxtehude en Bach.

vr 16 september | 20.30-21.45 uur HASSELT - Kiewit

SINT-LAMBERTUSKERK entree € 28 | om 22.00 uur nagesprek met Paul Van Nevel

Huelgas Ensemble

Migrerende Franco-Flamands

Huelgas Ensemble o.l.v. Paul Van Nevel

Festivalbezoekers uit Maastricht zijn van harte welkom. In het kader van de euregionale samenwerking tussen de theaters van Luik, Hasselt en Maastricht zet het festival een gratis shuttle in. Wegens concertuitvoering op locatie wordt er niet in drankjes voorzien. Vertrek bus: 19.15 uur vanaf Theater aan het Vrijthof, Maastricht.

Tickets inclusief busreis boekt u via musicasacramaastricht.nl Werken van onder anderen Ockeghem, Josquin, Busnois en De Manchicourt

Verbazing en verrukking is wat concerten van het Huelgas Ensemble gewoonlijk veroorzaken. Verbazing door de ‘nieuwe’ klanken van oude muziek en verrukking door de buitengewone helderheid van de zang. In 2018 verscheen van Paul Van Nevel het boek Het landschap van de polyfonisten over de meer dan tweehonderd componisten die hun stempel drukten op de stijl van de vijftiende- en zestiende-eeuwse vocale polyfonie op het Europese continent. Hun stijl is gebaseerd op de techniek van imitatie en een melodie die baadt in een waas van melancholie. In zijn boek verdedigt Paul Van Nevel de hypothese dat het Frans-Vlaamse landschap, met zijn glooiende hellingen, zijn alomtegenwoordige horizon en zijn eindeloze en zichtbare seizoensveranderingen, een onuitwisbare indruk heeft nagelaten bij de kinderen die, tussen hun zesde en tiende jaar, de veilige havens van dit landschap verlieten en hun horizon verkenden door toe te treden tot de zangscholen en kathedrale koorscholen van Cambrai, Douai, Arras en elders. Vaak keerden zij nooit meer terug naar hun geboorteplaats en werden zij zangers en componisten in de muzikale centra van Europa, zoals het Bourgondische Hof, de Habsburgse hoven en de Sixtijnse Kapel.

vr 16 september | 22.00-23.00 uur MAASTRICHT

KEIZERZAAL SINT SERVAASBASILIEK entree € 16

© Maarten Mooiman

Boi Akih

Storyteller

Monica Akihary zang en bas kalimba | Niels Brouwer akoestische zevensnarige gitaar en harpgitaar Dodó Kis sopraan-, alt-, tenor- en paetzold basblokfluit | Sekou Dioubate 35-snarige kora

Sinds 1996 vormen zangeres Monica Akihary en gitarist/ componist Niels Brouwer het kameleontische koppel Boi Akih. De roots van dit ensemble liggen in de muziek van onder andere Bali en de Molukken. Maar behalve in Zuidoost-Azië treedt Boi Akih ook op in Oost-Europa en Zuid-Afrika. Even grensoverschrijdend klinkt het repertoire, waarin zij tradities uit alle windstreken laten versmelten met Europese impro-jazz. Zo werkten zij met gerenommeerde musici als tablaspeler Sandip Bhattacharya en cellist Ernst Reijseger. Voor Storyteller werken Akihary & Brouwer samen met de Hongaarse blokfluitist Dodó Kis en de West-Afrikaanse koraspeler Sekou Dioubate. Vier nomadische geesten die onverwachte ontmoetingen tot virtuoze verhalen smeden. Een gouden combinatie voor Boi Akih’s zilveren jubileum dit jaar.

vr 16 september | 22.00-23.00 uur

nagesprek met John Casken

za 17 september | 20.00-21.00 uur

MAASTRICHT SINT JANSKERK | entree € 16

zo 18 september | 15.00-16.00 uur

LIMBRICHT (SITTARD-GELEEN)

SALVIUSKERKJE | entree € 15 kaartverkoop via toonhermanstheater.nl

Huub Claessens · bariton & Hans Eijsackers · piano

Wanderer

Franz Schubert Der Wanderer John Casken Lines from a Wanderer nederlandse première Franz Schubert Der Wanderer an den Mond Oskar Fried Die Auswanderer nederlandse première Franz Schubert Wanderers Nachtlied

In 2015 was het festivalthema van Musica Sacra ‘De weg’ en werden de Songs of Travel van Ralph Vaughan Williams uitgevoerd. Bij dit concert was de prominente Engelse componist John Casken aanwezig en hij werd hierdoor geïnspireerd tot zijn cyclus Lines from a Wanderer. Bariton Huub Claessens zal in dit concert ook optreden als recitant in Die Auswanderer van Oskar Fried, een vriend van Mahler. Dit melodrama – op een gedicht van Emile Verhaeren (Le départ) en vertaald door Stefan Zweig – gaat over de uittocht van het platteland naar de angstaanjagende grote stad. Deze werken worden omkaderd door enkele van Schuberts Wanderlieder.

za 17 september | 11.00-12.15 uur MAASTRICHT

SINT JANSKERK vrij entree (reserveren verplicht)

Ad Mosam Barock treedt ook op tijdens de Mis in de Sint Petruskerk in Sittard op zondag 18 september om 11.00 uur, zie pagina 32.

Élisabeth-Claude Jacquet de la Guerre

Marleen Reynders & Ad Mosam Barock

De Exodus ontrafeld

Lezing door Marleen Reynders m.m.v. Ad Mosam Barock Huub Ehlen muzikale leiding | Elisabeth Hetherington sopraan | Valerio Zanoli bas Élisabeth-Claude Jacquet de la Guerre Le Passage de la mer Rouge Élisabeth-Claude Jacquet de la Guerre Le Déluge

Talrijke kunstenaars hebben zich laten inspireren door tot de verbeelding sprekende bijbelverhalen. Onder hen de achttiende-eeuwse Franse componiste en klaveciniste Élisabeth-Claude Jacquet de la Guerre. Zij was een belangrijke componiste ten tijde van Lodewijk XIV, aan wie zij veel composities opdroeg. Ad Mosam Barock voert twee van haar cantates uit, waarin de dramatiek van twee waterrijke verhalen sterk naar voren komt. Het splijten van de Rode Zee en de doortocht van de Israëlieten onder leiding van Mozes (Exodus) is er één van.

Deze cantates illustreren een lezing door Marleen Reynders. Zij is egyptologe en musicologe en neemt de luisteraar mee op haar zoektocht naar de band tussen bijbelverhalen en de historischarcheologische context waarin deze zich afspelen.

za 17 september | 13.00-14.00 uur MAASTRICHT

LUTHERSE KERK entree € 16

Madhu Lalbahadoersing & Ruven Ruppik

Madhu Lalbahadoersing zang | Ruven Ruppik tabla

Liefhebbers van Bollywood kennen Madhu Lalbahadoersing als een van de meest opmerkelijke talenten uit de Hindoestaanse gemeenschap en de klassieke Indische zang. Vanuit haar motto ‘Volg je hart, maar met je hoofd erbij’ en met haar loepzuivere stem brengt ze het publiek steevast in vervoering. Ze was eerder te horen in Musica Sacra in optredens met ensemble Caravan en met Shishani Vranckx. Ruven Ruppik, een virtuoos percussionist die instrumenten en ritmes van Zuid-Amerika tot India beheerst, begeleidt haar op tabla.

za 17 september | 13.00-14.00 uur MAASTRICHT

SINT SERVAASBASILIEK entree € 16

Ensemble 88

Exodus

Ensemble 88 Marcel Verheggen orgel | Eline Hensels cello | Anne Davids fluit | Paul Pankert viool Jan van den Boomen slagwerk | Rutger Muller en Paul Pankert live-elektronica

Kaija Saariaho Offrande voor cello en orgel Christian Wolff Peace March voor snare drum Toshio Hosokawa Duo voor viool en cello Thierry Escaich Ground II voor slagwerk en orgel Rutger Muller Nieuw werk geïnspireerd op het festivalthema, voor viool, cello, fluit, slagwerk en elektronica wereldpremière Paul Pankert Wasser

Gevaar, oorlog, vlucht, offer, vaderland; het zijn begrippen die het euregionale Ensemble 88 inspireren tot een programma voor klein ensemble en elektronica. Naast werken van Kaija Saariaho, Christian Wolff, Toshio Hosokawa en Thierry Escaich staat er een wereldpremière van Rutger Muller op het programma. Deze jonge Maastrichtse musicus componeerde eerder ook de muziek waarmee Musica Sacra 2019 de levensgrote videoinstallatie A Stage of Luminosity van Arno Coenen voor Viewmaster Projects op het Vrijthof ten doop hield (Viewmaster Projects is ook dit jaar present, zie pagina 28). Ensemble 88 was al regelmatig te gast in Musica Sacra.

za 17 september | 15.00-16.15 uur HASSELT

CULTUURCENTRUM HASSELT entree € 16

Steve Reich

* Tegelijkertijd vindt in Maastricht in het Bonnefanten het concert plaats met werken van studenten van de compositieklas van Martijn Padding/Koninklijk Conservatorium, zie pagina 8).

za 17 september | 15.00-16.05 uur MAASTRICHT

KAPEL ZUSTERS ONDER DE BOGEN entree € 24

za 17 september | 20.30-21.35 uur HASSELT - Sint-Lambrechts-Herk

SINT-LAMBERTUSKERK entree € 26

Steve Reich & Bryce Dessner

& more minimal music

Doré Kwartet Ilaria Taioli viool | Samuele Di Gioia viool | José Muriel López altviool | Caterina Vannoni cello

Max Klioutchnikov & María Del Mar Moreno Raya piano | İrem Yunkus & Tudor Cioceanu piano

Steve Reich Different Trains, voor strijkkwartet en tape Bryce Dessner Aheym, voor strijkkwartet Alexandre Rabinovitch-Barakovsky Liebliches Lied voor vierhandig piano John Adams Short Ride in a Fast Machine voor vierhandig piano en werk van Valentin Silvestrov

Jaarlijks biedt Musica Sacra een podium aan buitengewoon muziektalent van verschillende hogescholen. Deze editie zijn de conservatoria van Den Haag* en Maastricht prominent aanwezig. Studenten van de kamermuziekklas van Marc Tooten en van de pianoklassen van Jeroen Riemsdijk en Katia Veekmans aan Zuyd Hogeschool tonen hun kwaliteiten in het openingsconcert (zie pagina 3) en in dit volledige programma in Cultuurcentrum Hasselt. Centraal in beide concerten staat Different Trains van Steve Reich voor strijkkwartet en tape. Een onontkoombaar werk in relatie tot de Joodse diaspora. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog pendelde de kleine Steve Reich geregeld met de trein tussen New York en Los Angeles, waar zijn gescheiden ouders woonden. Terugblikkend op die tijd realiseerde hij zich dat, had hij als Joods kind nog in Europa gewoond, een ander soort trein wellicht zijn lot was geweest, richting de concentratiekampen. In het laatste deel van Different Trains komen overlevenden van de Holocaust als Europese ballingen aan het woord. Op die migrantenstroom kwamen ook de grootouders van Bryce Dessner naar de Verenigde Staten. Hun verhalen werden het uitgangspunt van Aheym (huiswaarts) dat Dessner voor het Kronos Quartet schreef. Composities voor piano completeren het programma in Hasselt tot een ‘all minimal music recital’.

Stile Antico

The Journey of the Mayflower, Pilgrims and Recusants

John Amner A Stranger here Orlando Gibbons O clap your hands Jan Pieterszoon Sweelinck Estans assis aux rives aquatiques (Psalm 137) Thomas Tomkins O God the proud are risen against me Thomas Campion Never weather beat’n sail John Dowland Shout to Jehovah, all the earth William Byrd Praise our Lord, all ye gentiles Thomas Morley Laboravi in gemitu meo William Byrd Retire my soul Thomas Tomkins O sing unto the Lord a new song Robert White Lamentations of Jeremiah (a 5)

Na de Engelse reformatie in de 16e eeuw werd wie trouw bleef aan het katholicisme ‘recusant’ genoemd. De recusants weigerden deel te nemen aan de officiële eredienst en trokken zich terug in een ‘innerlijke emigratie’. Ze bleven vaak heimelijk de eigen rituelen vieren, soms met gevaar voor eigen leven. Onder hen William Byrd, de grootste Engelse componist van zijn generatie. Byrd werd wellicht ongemoeid gelaten omdat koningin Elisabeth hem zo hoog achtte. Over zijn generatiegenoot Robert White weten we minder. Dit programma van het gerenommeerde Britse vocaal ensemble Stile Antico mondt uit in White’s Lamentations of Jeremiah, over de Babylonische ballingschap, symbool voor alle vormen van verbanning. In de volgende eeuw verliet een honderdtal Engelse puriteinse separatisten de Church of England omdat zij deze nog te katholiek vonden. Op 16 september (!) 1620 zette de Mayflower vanuit de haven van Plymouth koers naar Amerika. In dit ‘Beloofde Land’ stichtten zij een kolonie die ze eveneens Plymouth noemden. Hun verhaal verwierf de status van ontstaansmythe van de Verenigde Staten. Met dit programma is Stile Antico voor het eerst te gast in Musica Sacra.

za 17 september | 15.00-16.00 uur MAASTRICHT

BONNEFANTEN vrij entree op vertoon van geldig museum entreebewijs | Museumkaart geldig

Çağlar Köseoğlu © Frank Ruiter Samuel Vriezen

Çağlar Köseoğlu © Kasper Vogelzang Astrid Lampe © Koos Breukel

za 17 september | 15.00-16.00 uur SITTARD

KERK VRANGENDAEL entree € 15 kaartverkoop via toonhermanstheater.nl

Voor het concert van Pieter Dirksen in de Onze Lieve Vrouwebasiliek in Maastricht op vrijdag 16 september om 20.00 uur, zie pagina 4.

Studenten Koninklijk Conservatorium Den Haag

Compositieklas Martijn Padding

dichter componist Astrid Lampe Martin Mayo Samuel Vriezen Lai Keng Lam dichter componist Sholeh Rezazadeh Franki Dodwell Çağlar Köseoğlu Juan Montero Palma

De vruchtbare samenwerking in 2019 tussen drie dichters en studenten uit de Maastrichtse compositieklas van Vykintas Baltakas inspireerde het festival om voor deze editie een soortgelijk project op te zetten met het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Het festival heeft vier auteurs – Astrid Lampe, Samuel Vriezen, Sholeh Rezazadeh en Çağlar Köseoğlu – gevraagd om nieuwe (thema-) gedichten te schrijven voor evenzovele studenten uit de compositieklas van Martijn Padding. Het Bonnefantenmuseum is het decor voor de wereldpremières van Martin Mayo, Lai Keng Lam, Franki Dodwell en Juan Montero Palma. De werken worden uitgevoerd door collegastudenten van het Koninklijk Conservatorium.

Pieter Dirksen · orgel

De Tien Geboden

Johann Caspar Kerll Toccata seconda in g | Passacaglia in d Jan Pieterszoon Sweelinck De Tien Geboden Gods (vier variaties) SwWV 314a Johann Kuhnau Suonata sesta: La Tomba di Giacob Johann Pachelbel An Wasserflüssen Babylon | Fuga in b Johann Caspar Ferdinand Fischer Chaconne in F Johann Sebastian Bach Dies sind die heilgen Zehn gebott BWV 679 Erbarm dich mein, o Herre Gott BWV 721 | Praeludium & Fuga in C BWV 933/952

Daags na zijn optreden in Maastricht bespeelt Pieter Dirksen het achttiende-eeuwse Assendelft-orgel van de Vrangendael kerk in Sittard. Hier brengt hij een geheel ander programma, dat eveneens aansluit bij het festivalthema. In dit programma klinkt de melodie van de hymne An Wasserflüssen Babylon in een koraalprelude van Pachelbel. Sweelinck en Bach geven klank aan de Tien Geboden, die Mozes volgens het bijbelboek Exodus van God heeft ontvangen. Pieter Dirksen is een vooraanstaand specialist op het gebied van de muziek van Sweelinck.

za 17 september | 17.00-18.00 uur MAASTRICHT

WAALSE KERK | entree € 16

z0 18 september | 17.00-18.00 uur GREVENBICHT (SITTARD-GELEEN)

PODIUMKERKJE | entree € 15 kaartverkoop via toonhermanstheater.nl

Dyar

Nawras Altaky ud en zang Lucas Dols contrabas Ghaeth Almaghoot klarinet Modar Salama percussie

Sinds 2015 is de Syrische musicus Nawras Altaky actief in de Nederlandse muziekscene. Met contrabassist Lucas Dols richtte hij de viermansformatie Dyar op, Arabisch voor ‘Huis’. Zo ziet dit kwartet zijn muziek ook: als een denkbeeldig huis waarin mensen zich thuis voelen, waarin iedereen welkom is en waarin Arabische en westerse muziek kunnen samenleven. In dit vierde concert in dit festival waarin niet-westerse muziekstijlen aan bod komen, speelt Dyar eigen werk en vermengt Arabische muziek met muziekgenres van over de hele wereld, om te laten horen hoe muziek met elkaar verbonden is en hoe ons dat allemaal met elkaar verbindt.

za 17 september | 17.00-17.40 uur MAASTRICHT

CRYPTE SINT SERVAASBASILIEK entree € 16

Schola Maastricht

Exodus

Schola Maastricht o.l.v. Hans Heykers

Het bijbelboek Exodus is het tweede van de vijf boeken van Mozes in het Oude Testament. Het beschrijft belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis van de God van Israël en zijn volk: de Israëlieten worden bevrijd uit de ballingschap in Egypte en na dwaalwegen zoals de aanbidding van een gouden kalf wordt een nieuwe verbond gesloten, dat wordt bezegeld door de stenen tafelen met de tien geboden die Mozes op de berg Sinaï ontvangt. Schola Maastricht, reeds vele malen te gast in het festival, selecteert passages uit het boek Exodus die passen bij de christelijke mysteries, en verbindt in dit programma het Oude en het Nieuwe Testament.

za 17 september | 17.00-18.05 uur MAASTRICHT

SINT JANSKERK entree € 16 | om 18.15 uur een nagesprek met Marco Blaauw en Erwin Roebroeks

Marco Blaauw & Christine Chapman

Global Breath

Marco Blaauw trompet | Christine Chapman schelp en elektronica

Rolf Wallin Prillar, voor 2 Noorse luren en live elektronica wereldpremière Liza Lim Wild Winged One, voor trompet Raven Chacon Táá’ts’áadah, voor trompet en live elektronica nederlandse première Jing Wang Yan, solo voor schelp nederlandse première Ayanna Witter-Johnson O.M. Rising, voor trompet en soundtrack nederlandse première Dai Fujikura Nieuw werk voor trompet en soundtrack nederlandse première

De doorontwikkeling van de trompet, het verfijnen van de speeltechniek en het initiëren van nieuw repertoire zijn sinds het begin van zijn carrière essentieel voor Marco Blaauw, trompettist van het internationaal gevierde Ensemble Musikfabrik. Hij weet zich daarbij gesteund door de grote componisten van deze tijd. In zijn nieuwe, langlopende project Global Breath onderzoekt Blaauw de weerklank van de trompet in verschillende culturen. De componisten met wie hij dit avontuur aangaat zijn Raven Chacon (in mei van dit jaar winnaar van de Pulitzer Prize for Music en daarmee de eerste Native American aan wie deze is toegekend), Rolf Wallin, Liza Lim, Jing Wang, Ayanna Witter-Johnson en Dai Fujikura. De vraag die Marco Blaauw zichzelf stelt: kan een trompetklank die de wereld rondgaat door iedereen begrepen worden? Musica Sacra is op die tocht de eerste pleisterplaats waar Marco Blaauw muzikaal verslag doet van zijn queeste.

za 17 september | 20.00-21.45 uur MAASTRICHT

THEATER AAN HET VRIJTHOF, PAPYRUSZAAL entree € 24

VRIENDENCONCERT Concerto Soave o.l.v. Jean-Marc Aymes

Mosè - oratorium van Giovanni Paolo Colonna

Toen het Italiaanse hertogdom Ferrara, zetel van het huis van Este, in 1597 door de Pauselijke Staat werd ingenomen, verhuisde de dynastie van de Este’s naar Modena. Aan het hertogelijk hof aldaar bloeide het genre van het Italiaanse oratorium. Alleen al in het decennium 16801690 werd er een honderdtal uitgevoerd, merendeels van componisten uit Bologna. Bij vijf van hen bestelde het hof oratoria over episodes uit het leven van Mozes. Giovanni Paolo Colonna, kapelmeester van de San Petronio in Bologna, een van de grootste kerken ter wereld, kreeg de plagen van Egypte toebedeeld. Die plagen overkwamen het land, volgens het boek Exodus, omdat de farao weigerde de Joden te laten vertrekken, en deden hem uiteindelijk zwichten. Jean-Marc Aymes en zijn ensemble Concerto Soave, in 2013 te gast in Maastricht met Bononcini’s La conversione di Maddalena, wekken Colonna’s oratorium Mosè in dit festival tot leven.

za 17 september | 22.00-23.00 uur zo 18 september | 15.00-16.00 uur MAASTRICHT

KEIZERZAAL SINT SERVAASBASILIEK entree € 16

Elisabeth soleert ook bij Ad Mosam Barock, zie p.6

Elisabeth Hetherington © Onno van Ameijde Lotte Betts-Dean © Benjamin Ealovega

Elisabeth Hetherington · sopraan Lotte Betts-Dean · mezzosopraan

Lampedusa

Pascal Dusapin Two Walking John Cage Litany for the Whale Georg Friedrich Haas Schweigen François Couperin o.a. Tabescere me fecit

Wie een van de concerten in het kader van Dutch Classical Talent bezocht of de dansvoorstelling Solas van Leine Roebana meemaakte, kon het bijzondere talent van sopraan Elisabeth Hetherington al ontdekken. Voor wie dit miste, biedt Musica Sacra uitkomst. Samen met ander buitengewoon talent Lotte Betts-Dean vertolkt Elisabeth Hetherington composities van Pascal Dusapin, John Cage en Georg Friedrich Haas, letterlijk en figuurlijk op het hoogste niveau. Van Haas klinkt de cyclus Schweigen, met als derde deel Lampedusa. Muziek van Couperin fungeert als muzikaal rustpunt tussen de twintigste-eeuwse werken.

za 17 september | 22.00-23.00 uur MAASTRICHT

THEATER AAN HET VRIJTHOF, BOVENZAAL entree € 16

© Eric van Nieuwland

Jerez le Cam Quartet

Reflejos Migrantes

Gerardo Jerez Le Cam compositie & piano | Iacob Maciuca viool Manu Comté bandoneon | Mihai Trestian cimbalom

Als kind van een Franse vader en een Spaanse moeder, en met Buenos Aires als geboortegrond, was de eclectische muziektoekomst van pianist en componist Gerardo Jerez le Cam beklonken. Met zijn wortels in een cultuur van migratie, zoekt hij de dialoog tussen tango en zigeunermuziek, klassiek en populair, en verenigt hij onder meer Argentijnse en Roemeense invloeden. Met zijn kwartet, dat een klassieke samenstelling kent, streeft hij naar een muzikale jovialiteit.

zo 18 september | 11.00-12.00 uur HASSELT

CLARENHOFKAPEL entree € 24

Currende o.l.v. Erik Van Nevel

Upon the Chant

Emilie De Voght en Renate Weytjens sopraan Agnes de Graaff en Kerlijne Van Nevel mezzosopraan Michiel Haspeslagh en Hans Helsen tenor Reinhard Andries bariton Arnout Malfliet bas

Doorgaans bestaan de programma’s van Currende uit zestiende-, zeventiende- en achttiende-eeuwse polyfone muziek. Voor Upon the Chant grijpt Currende’s artistiek leider Erik Van Nevel, die het ensemble in 1974 oprichtte, echter terug op het middeleeuws gregoriaans. In een eclectische stijl arrangeert hij melodieën van de belangrijkste liturgische momenten van het jaar tot nieuwe polyfone en polychrome muziek. De originele gezangen, hun toonsoort, melodische structuur en ritme laat hij ongemoeid. Een nieuwe toontaal is niet de inzet, wel ontstaat een polyfone textuur waarin de gregoriaanse melodieën steeds in een van de stemmen te volgen zijn in een bedding van modale en tonale kleuren. Dat geeft de nieuwe composities individuele, sonore en verrassende kwaliteiten. Verheugt u op een ‘ongehoord’ programma waarmee Currende het Dies irae, In Paradisum, Hodie Christus natus est, Victimae paschali laudes, Gaudeamus, Ave Maria en vele andere gezangen in nieuwe jasjes steekt. En dat alles uiteraard in de beste polyfone concerttraditie van dit ensemble, waarvan de naam verwijst naar de middeleeuwse bedelstudenten die op feestdagen zingend van deur tot deur gingen.

zo 18 september I 13.00-13.45 uur II 14.00-14.45 uur III 15.00-15.45 uur IV 16.00-16.45 uur MAASTRICHT

SYNAGOGE entree € 10 per blok | passe-partout € 24

Vsevolod Zaderatski

Jascha Nemtsov · piano

Preludes en fuga’s uit de Goelag

Vsevolod Zaderatski 24 Preludes en fuga’s

Er zijn talloze redenen waarom mensen huis en haard verlaten. Daarvan is repressie er een. Wie het niet gegeven was te ontsnappen aan de onderdrukking door het Sovjet-regime, belandde in de strafkampen van de Goelag, het hoofddirectoraat voor opvoedings- en werkkampen. Zo werd de Oekraïense componist Vsevolod Zaderatski in 1934 verbannen naar Jaroslavl. Dit vanwege zijn lidmaatschap van de vereniging voor hedendaagse muziek én om het feit dat hij in het Witte Leger gevochten had tegen het Rode Leger van de Russen. Vervolgens werd hij geïnterneerd in Sevvostlag, een van de beruchte kampen. Daar componeerde hij zijn 24 Preludes en fuga’s, zonder piano en op binnengesmokkelde telegramberichten, als monument voor de miljoenen slachtoffers van de Goelag. Jascha Nemtsov, zelf zoon van een Goelag-overlevende, is een groot ambassadeur van twintigsteeeuwse Joodse muziek. Hij is een van de weinige pianisten die dit werk integraal uitvoert. Tijdens dit festival doet hij dat in vier blokken van telkens 45 minuten. Deze zijn afzonderlijk te boeken. Er is ook een passe-partout verkrijgbaar.

zo 18 september | 13.00-14.15 uur MAASTRICHT

KAPEL ZUSTERS ONDER DE BOGEN entree € 20

Pluto-ensemble

Euntes ibant et flebant (Stapvoets vertrokken zij, en weenden)

Cristóbal de Morales Ad Dominum cum tribularer Thomas Tomkins Woe is me Cipriano de Rore In convertendo Philippus de Monte Super flumina Babylonis

Vorig jaar was het Pluto-ensemble te gast met een programma rond de Scheppingsvesperhymnes van Palestrina. In dit concert staat de psalm Super flumina Babylonis centraal, in vele gedaanten op muziek gezet. In 1583 zond Philippus de Monte vanuit Praag een dubbelkorige versie naar zijn 22 jaar jongere collega William Byrd. Deze antwoordde met een zetting van de volgende verzen, Quomodo cantabimus (‘Hoe kunnen wij William Byrd Quomodo cantabimus Rogier Michael Dicit Dominus William Byrd Haec dicit Dominus Giaches de Wert Vox in Rama Thomas Weelkes Laboravi in gemitu meo

zingen een lied van de Heer op vreemde grond?’). William Byrd weigerde de kerkdiensten van de Engelse staatskerk te bezoeken. Onder protestants regime beleed hij als cryptokatholiek in het geheim het katholieke geloof. De Babylonische ballingschap zal ook voor hem een symbool voor onderdrukking zijn geweest.

zo 18 september | 15.00-16.15 uur MAASTRICHT

THEATER AAN HET VRIJTHOF, PAPYRUSZAAL entree € 15 | leden koren en harmonie € 10

Harmonieorkest St. Agnes Bunde, Mannenkoor St. Caecilia Sweykhuizen, Brunssums Mannenkoor

Refugees

Hardy Mertens Refugees wereldpremière Morton Gould Holocaust Suite (delen) Ana Marija Mihajlovska Ode to North Macedonia wereldpremière Giuseppe Verdi Slavenkoor (uit Nabucco) Modest Moessorgski De Grote Poort van Kiev

Een spectaculaire ontmoeting, een spectaculaire uitvoering en een spectaculair programma staat de bezoeker te wachten met het Harmonieorkest van Bunde en de Mannenkoren van Sweykhuizen en Brunssum. De Grote Poort van Kiev, het Slavenkoor uit Nabucco en (delen uit) de aangrijpende Holocaust Suite zijn bij velen bekend. De wereldpremières van Hardy Mertens en Ana Marija Mihajlovska, beide op vertaalde gedichten van Jacques Aussems, zijn buiten de muren van de repetitieruimte nog nooit gehoord. Mertens baseerde Refugees op meerdere vluchtelingendrama’s. Ana Marija Mihajlovska verklankt in Ode to North Macedonia de verterende heimwee van een vrouw die haar vaderland gedwongen verliet.

zo 18 september | 17.00-18.00 uur MAASTRICHT

SINT MARTINUSKERK entree € 20

La Fonte Musica o.l.v. Michele Pasotti

Dante Nova

Werken van o.a. Antonio Zacara da Teramo, Guillaume de Machaut, Francesco Landini, Matteo da Perugia en Johannes Ciconia

In Dante’s Divina Commedia is de denkbeeldige reis door de drie rijken van het hiernamaals allegorisch een thema. Van Hel via Vagevuur tot Hemel klinken geluiden en muziek. Dante schreef dit magnum opus in het eerste kwart van de veertiende eeuw. De tijd waarin de polyfone muziekstijl opkwam die met Ars Nova wordt aangeduid. In het programma Dante Nova volgen Michele Pasotti en zijn ensemble La Fonte Musica de reis van de dichter. La Fonte Musica maakte het afgelopen jaar indruk met hun alom gelauwerde, gedurfde opname op vier cd’s met het complete werk van Zacara da Teramo.

In La commedia illumina Firenze van Domenico di Michelino (1417-1491) toont Dante Hel, Vagevuur en Hemel aan de stad Florence. Fresco in de Santa Maria del Fiore in Florence.

zo 18 september | 17.00-18.00 uur HASSELT

CLARENHOFKAPEL entree € 18

Le Quatuor Idéal

Au bord de l’eau - Une promenade presque Classique

Tcha Limberger viool en zang | Philippe Thuriot accordeon Benjamin Clément gitaar | Vilmos Tsikos contrabas

Festivalbezoekers uit Maastricht zijn van harte welkom. In het kader van de euregionale samenwerking tussen de theaters van Luik, Hasselt en Maastricht zet het festival een gratis shuttle in. Wegens concertuitvoering op locatie wordt er niet in drankjes voorzien. Vertrek bus: 15.45 uur vanaf Theater aan het Vrijthof, Maastricht.

Tickets inclusief busreis boekt u via musicasacramaastricht.nl Wat de blind geboren Tcha Limberger aan ogen tekort komt, maken zijn oren goed. Op zijn zesde speelt hij al gitaar en later ook banjo en klarinet. Maar vanwege zijn passie voor de Hongaarse zigeunermuziek kiest hij uiteindelijk toch voor de viool. Tcha verruilt Brugge voor Boedapest en studeert bij meesters als Bela Horvath. Deze internationaal gerenommeerde, virtuoze zigeunerviolist en -zanger schittert met zijn trio én de al even virtuoze en veelzijdige accordeonist Philippe Thuriot in een programma dat gaat van Bach tot Django. Van West naar Oost, via Debussy, Fauré, Grieg naar Transsylvanië. Van partituur naar improvisatie en weer terug en dat alles in de beste traditie. Zodra Tcha zijn mond open doet, zal menig hart smelten, want deze (ongeschoolde) zanger draagt hart én ziel op de tong.

‘Zo intens als Limberger zingt, zo intens speelt hij ook viool. Hij heeft de emotionerende klank, met de felle aanstrijk en zo indringend hoge, net nog prettige en niet schelle toon die de maestro’s in bijvoorbeeld de Hongaarse muziek wel weten te realiseren. Hij heeft die onvoorstelbaar vloeiende frasering. Hij heeft de honger, de zelfkennis, hij is niet met niets tevreden. Hij is connaisseur en amateur ineen. Hij weet tot in detail wat hij doet en waarom. Hij weet dat iedere musicus eindeloos leert.’ (Mischa Andriessen voor Music Meeting Nijmegen)

zo 18 september | 18.15-19.15 uur MAASTRICHT

VRIJTHOFPODIUM vrij entree (geen zitplaatsen)

SLOTCONCERT Drums United

Birth of the Beat

Moussé Pathé | Senegal Niti Ranjan Biswas | Bangladesh Marco Toro | Venezuela Alper Kekeç | Turkije Lucas van Merwijk | Nederland met als speciale gast Gianna Tam | Nederland

De geschiedenis van de trommel zoals die nog nooit op podia is gebracht! Gedurende duizenden jaren heeft de mensheid zich over het Afrikaanse continent en vervolgens over de hele wereld verplaatst. Soms vrijwillig, vaak gedwongen door allerlei vormen van slavernij. De trommel, het oudste muziekinstrument, reisde mee naar Zuid-Amerika, Azië, NoordAmerika en Europa. De fascinerende wereldreis van de mens en zijn drums wordt in dit concert op indrukwekkende wijze vertoond. Maar er wordt niet alleen getrommeld! Zang, dans en virtuositeit zijn altijd verbonden geweest met ritme en deze elementen zijn dan ook volop vertegenwoordigd. Internationaal topdrummer Lucas van Merwijk is al zijn hele leven bezeten van drums en reist over de hele wereld op zoek naar de oorsprong van dit instrument en zijn muziek.

Dit slotconcert wordt door Musica Sacra Maastricht gratis aan het publiek aangeboden vanwege de veertigste editie van het festival. 40 jaar Musica Sacra

[…] Ze zetten je het paradijs uit wegens regels, zeggen ze. Hoe konden regels ooit een reden zijn? Eerst vragen ze je niet te blijven, dan om niet te vluchten

van waar je niet mag wonen, daarna om te betalen

voor waar je geen bescherming vond. Ze heffen pacht nog vóór de kustlijn. […]

Lieke Marsman, uit het gedicht Verzet uit de bundel In mijn mand (2021)