Μοντεσσόρι στο σπίτι

α τελευταία χρόνια, η μέθοδος Μοντεσσόρι γίνεται όλο και πιο

γνωστή. Βασική της ιδέα το «βοήθησέ με να το κάνω μόνος μου!» Πώς μπορεί όμως να πραγματοποιηθεί αυτό σε έναν χώρο εκτός σχολικού περιβάλλοντος, όπως στο σπίτι; T

Η σημασία του οικογενειακού περιβάλλοντος Η φιλοσοφία της Μοντεσσοριανής μεθόδου βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ανεξαρτησία του παιδιού και κατά συνέπεια στον ρόλο με τον οποίο ο ενήλικας υποστηρίζει το παιδί σε αυτή τη διαδικασία ανεξαρτητοποίησης, η οποία ξεκινά ήδη από την γέννηση. Το αμέσως επόμενο περιβάλλον μετά τη μήτρα της μαμάς είναι η οικογένεια το σπίτι. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το παιδί θα αφομοιώσει πώς συμπεριφέρονται οι ενήλικες και τι σημαίνει να είναι μέλος μιας ομάδας. Κατ’ επέκταση, τα πρώτα βιώματά του εκεί θα οδηγήσουν στη διαμόρφωση των απόψεων και των προσδοκιών του για τη ζωή. Επομένως, η οικογένεια έχει τη μέγιστη ευθύνη να διαμορφώσει τις καταλληλότερες συνθήκες για τις ανάγκες του παιδιού. Οφείλει να του προσφέρει ένα περιβάλλον πλούσιο σε συναισθηματικές εμπειρίες: να δει διάφορα χρώματα, να πιάσει, να ζήσει σε έναν χώρο πλούσιο σε ήχους και λόγο, καθώς και σε ένα πλαίσιο που του προσφέρει ελευθερία κινήσεων, φυσικά με όρια. Αυτό το περιβάλλον πρέπει να είναι ασφαλές και ευέλικτο και να ακολουθεί πάντοτε τις ανάγκες του παιδιού που είναι διαρκώς μεταβαλλόμενες.

Το παιδικό δωμάτιο Όσον αφορά το δωμάτιο του παιδιού, ιδανικά πρέπει να υπάρχουν μέσα του τέσσερις διακριτές περιοχές. Αρχικά, υπάρχει ο χώρος του ύπνου. Στο περιβάλλον του σπιτιού, σε μία γωνιά του δωματίου του παιδιού τοποθετούμε ένα χαμηλό κρεβάτι, απ’ όπου το παιδί θα μπορεί να ανεβοκατεβαίνει, χωρίς να εξαρτάται από τον ενήλικα. Έπειτα, καλό θα ήταν να υπάρχει ο χώρος για σωματική φροντίδα· στον χώρο του δωματίου, τοποθετούμε μία αλλαξιέρα, μία ντουλάπα (στο μέγεθος του παιδιού) για την αποθήκευση ρούχων, καθώς και ένα κουτί αποθήκευσης, το οποίο θα περιέχει ό,τι χρειαζόμαστε για τη βρεφική φροντίδα και το μπάνιο του. Ιδανικό θα ήταν υπάρχει και χώρος για την κίνησή του. Στο παιδικό δωμάτιο, μπορούμε να τοποθετήσουμε ένα ράφι, στο μέγεθος του παιδιού, πάνω στο οποίο θα τοποθετήσουμε όλα όσα θα χρησιμοποιεί, καθώς επίσης και ένα χαμηλό τραπέζι με μία καρέκλα, όπου το παιδί θα μπορεί να κάθεται συγκεντρωμένο για να ασχολείται με όσα το ενδιαφέρουν. Επιπλέον, στο παιδικό δωμάτιο, πάνω στα ράφια, μπορούμε να τοποθετούμε σταδιακά διάφορα αντικείμενα με τα οποία θα μπορεί να ασχολείται το παιδί ανάλογα πάντα με την ηλικία τους. Αρχικά, για τα πιο μικρά παιδιά 3-6 μηνών, μπορούμε να βάλουμε κουδουνίστρες, κρόταλα ή ένα μουσικό κουτί. Αρχικά, θα τα χρησιμοποιεί ο ενήλικας, δείχνοντάς τα στο παιδί, ώσπου εκείνο να είναι σε θέση να παίξει μόνο του. Αργότερα, από 6 έως12 μηνών, μπορούμε να τοποθετήσουμε στο παιδικό δωμάτιο μία ξύλινη μπάρα (στηριζόμενη στον τοίχο), όπου το παιδί θα μπορεί να πιαστεί και σταδιακά να σηκωθεί και να περπατά στηριζόμενο. Μια άλλη πρόταση είναι οι μπάλες διαφορετικών μεγεθών, που θα ενισχύσουν την επιθυμία του παιδιού για μπουσούλημα, μια και θα θέλει να τις πιάσει καθώς θα κυλούν στο πάτωμα. Άλλη μια ιδέα: οι κρίκοι, που θα βελτιώσουν τη λεπτή κινητικότητά του κάθε φορά που θα προσπαθεί να τους βάλει στον στύλο της βάσης τους. Παράλληλα, ο ενήλικος μπορεί να εμπλέκει το παιδί σε διάφορες δουλειές του σπιτιού (π.χ. να βάλουν τα άπλυτα στο πλυντήριο, να μαγειρέψουν, να μαζέψουν τα πεσμένα φύλλα στον κήπο), κάνοντάς το να συμμετέχει ως ενεργό μέλος της οικογένειας και να νιώθει χρήσιμο σε αυτή.

Montessori Community School Στη Βρεφική Κοινότητα του Montessori Community School, υπάρχουν δραστηριότητες για ηλικίες από 12 μηνών έως και 3 ετών, οι οποίες αυξάνονται σε βαθμό δυσκολίας ανάλογα με τις δεξιότητες του παιδιού. Είναι πολύ ενδιαφέρον το πόσο γρήγορα, μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, τα παιδιά αποκτούν αυτοπεποίθηση, αυτονομία και αυξάνουν το δυναμικό τους. Ακόμη κι οι ίδιοι τους οι γονείς αναρωτιούνται καμιά φορά «Μα το παιδί μου κάνει τόσα πολλά πράγματα;» Δώστε τους το κατάλληλο περιβάλλον και απλά μείνετε κάπου μακριά να τα παρατηρήσετε· θα εκπλαγείτε!

Τις πληροφορίες μοιράστηκε μαζί μας το Montessori Community School. Το σχολείο είναι δίγλωσσο (ελληνικά – αγγλικά) και δέχεται παιδιά από 12 μηνών έως 6 ετών.