advertentie
6
INTERVIEW
Circulair werken begint vandaag
Muusse:
“De toekomst ligt bij bedrijven die iets van waarde creëren voor henzelf én de samenleving”
Herman Wijffels is hoogleraar duurzaamheid en maatschappelijke verandering aan de Universiteit Utrecht. Talitha Muusse is duurzaam ondernemer en toezichthouder bij MVO Nederland. Hun geboortejaren zijn door bijna een halve eeuw gescheiden, maar hun standpunten zijn dezelfde als het gaat over het belang van een circulaire economie.
Wijffels:
“Een circulaire economie heeft een maximale herbruikbaarheid van producten en grondstoffen”
Duurzaamheid als doel Muusse: “Ik heb familie in Peru en als kind zag ik daar op vakantie armoede die ik thuis niet kende. Ik wilde dus al vroeg de wereld verbeteren en dat wilde ik gaan doen met een baan in ontwikkelingssamenwerking, bij een NGO of de Verenigde Naties. Tot ik tijdens mijn studie bestuurskunde stage liep bij MVO Nederland. Ik realiseerde me dat bedrijven ook een verantwoordelijkheid hebben en dat ik ook op een commerciële manier een bijdrage kon leveren aan de maatschappij.” Wijffels: “Het omslagpunt voor mij kwam in 1987 met het uitkomen van het Brundtland Rapport. Dat pleitte toen al voor internationale samenwerking op het gebied van milieu en duurzaamheid. Ik was directielid Rabobank en onze klanten hadden vragen over mestquota en veehouderij. Ik besloot me – ook voor hen – te verdiepen in vraagstukken en risico’s die de toekomst beïnvloeden.”
Circulaire economie Wijffels: “De wereldbevolking gaat richting de negen miljard en de welvaart breidt zich uit. Maken, gebruiken, weggooien: het is een lineaire manier van denken uit de industriële revolutie, die uiteindelijk de westerse wereld ongekende welvaart bracht, maar ook ongekende verkwisting. Daardoor teren wij nu in op ons natuurlijk kapitaal van grondstoffen en hulpbronnen. Een circulaire economie heeft een maximale herbruikbaarheid van producten en grondstoffen. Dat moet dus ook gebeuren, want anders is er straks niets meer te produceren of consumeren.” Muusse: “Dit bewustzijn groeit gelukkig. Duurzaamheid is geen modieus woord meer, het hoort gewoon bij zakendoen. Maar er moet meer gebeuren dan op tijd het licht uitdoen op kantoor. Onze hele manier van produceren en consumeren moet anders; delen in plaats van bezitten is zo een voorbeeld. Waarom een auto kopen wanneer er autodeelsites zijn? Dat scheelt weer productie. Ricoh least printers en scanners, Mud Jeans verhuurt spijkerbroeken. Klanten weten dan ook dat goed hergebruik van materiaal gegarandeerd is.” Wijffels: “En het levert ook banen op. De nadruk ligt vaak op robots die werk overnemen van mensen, maar de circulaire economie leidt juist tot meer werk. En niet alleen voor hoogopgeleide kenniswerkers. Denk aan het inzamelen van spullen voor hergebruik of verwerking. Of
Over Herman Wijffels Econoom en CDA-politicus Herman Wijffels (1942) was tussen 1981 en 1999 directielid bij de Rabobank. Daarna werd hij voorzitter van de Sociaal Economische Raad. Tussen 2006 en 2008 was hij Nederlands bewindvoerder bij de Wereldbank. Sinds 2009 is Wijffels hoogleraar Duurzaamheid en Maatschappelijke Verandering aan de Universiteit Utrecht. Over Talitha Muuse Talitha Muuse (1991) trad op haar 22e toe tot de raad van toezicht bij MVO Nederland. Zij was in 2013 medeoprichter van de Duurzame Jonge 100 (DJ100). Ze is nu duurzaam ondernemer bij The Punchy Pack, waar zij organisaties helpt te verduurzamen en vernieuwen in samenwerking met de jonge generatie.
aan het bedienen en onderhouden van de machines in het recycleproces. Het aanleggen en onderhouden van zonnepanelen en andere lokale energie-opwekkers. Het energieneutraal maken van gebouwen…”
Creating Shared Value Muusse: “Onze generatie is connected geboren. Wij snappen veel beter, of het nu komt door onze ervaringen met samenwerking in de gezinssituatie of samenwerken aan opdrachten op school, dat je elkaar nodig hebt. Samenwerken is zo vanzelfsprekend, ook met mensen met verschillende etnische achtergrond of talenten. Elkaar bevechten wordt steeds minder logisch.” Wijffels: “Als je tegen de ander vecht, vecht je eigenlijk ook tegen jezelf.” Muusse: “Precies. Daarom moeten grote bedrijven ook luisteren naar hun omgeving. De toekomst ligt bij bedrijven die iets van waarde creëren voor henzelf én de samenleving. Veel start-ups hebben dat begrepen en halen, wat betreft hun ambities, links en rechts grote Lees verder op pagina 4
>>
Zelf aan de slag? Download de routekaart naar een circulaire economie op specials.nrc.nl/ricoh/docume ns of gebruik Clickable Paper.
Op de (duurzame) fiets naar kantoor roetz-bikes.com
Duurzaam asfalt heijmans.nl
Openbaar vervoer ns.nl
Deelauto's snappcar.nl mywheels.nl
Duurzame mobiliteit, oplaadpunten
Duurzaam kantoormeubilair ahrend.nl
Unified Communication Platform, videovergaderen, digitaal samenwerken ricoh.nl
warmte-enkoudeopslag
Duurzame, demontabele kantoorgebouwen neptunus.eu
Tijdelijk gebruik van kantoormeubilair alvero.nl
Circulair geproduceerde bureaustoelen bma-ergonomics.com
Duurzame financiĂŤle beleggingsproducten abnamro.nl
Circulair systeem na het einde van het leven van computers van Close the Gap worldloop.org
Computers krijgen een tweede leven in een ontwikkelingsland close-the-gap.org
Een levende muur vol planten mostertdewinter.nl
Kennis delen konnektid.com
Social return & CO2-neutraal geproduceerde koffie peeze.nl
Volledig composteerbaar cateringmateriaal, vervaardigd uit plantaardige hernieuwbare materialen moonennatural.com
Bewuste, lokale voeding in het bedrijfsrestaurant hutten.eu de-guijt.nl
Windturbines
Een kantoor volgens de principes van de circulaire economie gaat verder dan zonnepanelen op het dak en recycling van papier. In het circulaire systeem wordt de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen gemaximaliseerd en waardevernietiging tot het minimum beperkt. Neem een kijkje in het circulaire kantoor.
Het circulaire kantoor
advertentie
Groene stroom
Nuttige grondstoffen waaronder fosfaat terugwinnen uit het rioolwater Waternet.nl
Groene daktuin met biologische groentetuin voor het bedrijfsrestaurant
Zonnepanelen
Digitale documentstromen en beheer, zoals e-factureren, HR-dossiers en inkoop ricoh.nl
Deze illustratie is tot stand gekomen in samenwerking met MVO Nederland mvonederland.nl
Lease a jeans Mudjeans.nl
Leaseconcept voor duurzaam gemaakte maatpakken, verantwoord hergebruik en recycling dutchspirit.com
Tapijt van afgedankte visnetten interfaceflor.nl
Tapijt dat lucht zuivert Desso.nl
Klimaatneutrale schoonmaak Asito.nl
Social return in arbeidsbeleid
Afval bestaat niet vangansewinkel.nl
Reststoffen omzetten in nieuwe grondstoffen
Vitaliteit centraal markokoerssports.nl
Herbruikte wandcontactdozen, tafelstekkerdozen en biobased bekabelingsgoten Connex Cable Systems
Re-used muurverf, verf bestaande uit 97-99% verfrestanten ursapaint.nl
C2C hygienepapier en houders vanhoutum.nl
Papier van tomatenblad FresQ en The Greenery
Co2 neutraal drukwerk en duurzaam papier smurfitkappa.com
Multifunctionals die CO2 neutraal printen ricoh.nl
Effectieve kantoorverlichting op basis van principes circulaire economie philips.nl
Duurzamere luchtvaart, biofuelprogramma klm.nl
advertentie
Column
Reduce, re-use, re-cycle Door Mark Boelhouwer, CEO Ricoh Nederland
Duurzaamheid als doel
Dát levert het op
Muusse: “Ik heb familie in Peru en als kind zag ik daar op vakantie armoede die ik thuis niet kende. Ik wilde dus al vroeg de wereld verbeteren en dat wilde ik gaan doen met een baan in ontwikkelingssamenwerking, bij een NGO of de Verenigde Naties. Tot ik tijdens mijn studie bestuurskunde stage liep bij MVO Nederland. Ik realiseerde me dat bedrijven ook een verantwoordelijkheid hebben en dat ik ook op een commerciële manier een bijdrage kon leveren aan de maatschappij.” Wijffels: “Het omslagpunt voor mij kwam in 1987 met het uitkomen van het Brundtland Rapport. Dat pleitte toen al voor internationale samenwerking op het gebied van milieu en duurzaamheid. Ik was directielid Rabobank en onze klanten hadden vragen over mestquota en veehouderij. Ik besloot me – ook voor hen – te verdiepen in vraagstukken en risico’s die de toekomst beïnvloeden.”
Volgens rapporten van McKinsey, het Wereldeconomisch Forum en de Ellen MacArthur Foundation, kan de circulaire economie de komende vijf jaar 100.000 nieuwe banen opleveren wanneer bedrijven de mate van recycling en hergebruik opvoeren in hun leveranciersketens. De Europese maakindustrie zou 630 miljard euro per jaar kunnen besparen op grondstoffen. De potentiële markt voor gemeenten en investeerders voor het verwerken van huisafval tot biogas en landbouwmest, is alleen in Groot-Brittannië al ruim een miljard euro.
Circulaire economie Wijffels: “De wereldbevolking gaat richting de negen miljard en de welvaart breidt zich uit. Maken, gebruiken, weggooien: het is een lineaire manier van denken uit de industriële revolutie, die uiteindelijk de westerse wereld ongekende welvaart bracht, maar ook ongekende verkwisting. Daardoor teren wij nu in op ons natuurlijk kapitaal van grondstoffen en hulpbronnen. Een circulaire economie heeft een maximale herbruikbaarheid van producten en grondstoffen. Dat moet dus ook gebeuren, want anders is er straks niets meer te produceren of consumeren.” Muusse: “Dit bewustzijn groeit gelukkig. Duurzaamheid is geen modieus woord meer, het hoort gewoon bij zakendoen. Maar er moet meer gebeuren dan op tijd het licht uitdoen op kantoor. Onze hele manier van produceren en consumeren moet anders; delen in plaats van bezitten is zo een voorbeeld. Waarom een auto kopen wanneer er autodeelsites zijn? Dat scheelt weer productie. Ricoh least printers en scanners, Mud Jeans verhuurt spijkerbroeken. Klanten weten dan ook dat goed hergebruik van materiaal gegarandeerd is.” Wijffels: “En het levert ook banen op. De nadruk ligt vaak op robots die werk overnemen van mensen, maar de circulaire economie leidt juist tot meer werk. En niet alleen voor hoogopgeleide kenniswerkers. Denk aan het inzamelen van spullen voor hergebruik of verwerking. Of aan het bedienen en onderhouden van de machines in het recycleproces. Het aanleggen en onderhouden
Download het gehele rapport op: specials.nrc.nl/ricoh/documens of maak gebruik van Clickable Paper.
Deze uitgave is interactief. Download de Clickable Paper-app en krijg online direct toegang tot meer informatie, ricoh.nl/clickablepaper
Muusse:
“Via ondernemerschap probeert de jongere generatie het hoofd te bieden aan grote maatschappelijke vraagstukken” Wijffels:
“De circulaire economie leidt juist tot meer werk. En niet alleen voor hoogopgeleide kenniswerkers”
Duurzaam werken doe je zo met Ricoh
“Al
in 1994 introduceerde ons bedrijf de Comet Circle, een visie op de levenscyclus van onze producten. Reduse, re-use, recycle: dat is het concept. Wij hanteren bijvoorbeeld sinds jaar en dag een all-in services concept voor onze apparatuur waarin je betaalt voor gebruik. Daarnaast zijn niet alle klanten zich ervan bewust dat de machines die wij terugnemen, worden gereviseerd voor hergebruik. Kan dat niet met het hele apparaat, dan kijken we naar hergebruik van onderdelen. In de laatste fase worden machines verwerkt tot grondstoffen voor nieuwe producten. Wat wij onze klanten leveren is al sinds de jaren negentig zo ontworpen dat materiaalstrome makkelijk gescheiden kunnen worden. Inmiddels is duurzaamheid een veel breder begrip dan alleen het hergebruiken van materialen, het is een mind-set geworden die van toepassing is op werk en leven. Daarom houd ik zo van ons kantoor, vlakbij het station in Den Bosch, omdat het pand is ingericht op openheid en contact. Wij staan open voor onze omgeving omdat wij daar onderdeel van zijn. Onze buren – onder meer Essent, enkele scholen en het Jeroen Bosch Ziekenhuis – maken soms gebruik van ons auditorium en vergaderfaciliteiten. Waarom zouden we dat allemaal voor onszelf houden? Eigendom is iets uit het verleden. Deze tijd draait om delen en samenwerken. Ricoh wil de duurzaamheidsboodschap groot en breed uitdragen, ook letterlijk. Daarom plaatsten wij in 2010 een eco-billboard op een van de meest gewilde reclamelocaties ter wereld: Times Square in New York. Het enorme Ricoh-advertentiescherm draait volledig op wind- en zonne-energie. De felheid van de verlichting is afhankelijk van de hoeveelheid beschikbare energie. We willen daarmee mensen bewust maken dat duurzaamheid een verantwoordelijkheid is van iedereen en dat er voor alle producten en diensten duurzamere alternatieven te bedenken zijn. De schermen staan inmiddels ook in Tokio, Londen en Sydney. Mondiale communicatie met een minimale footprint. De transitie van onze huidige, lineaire economie naar een volledig circulaire economie levert ons op alle fronten meer waarde op. Voor mens, organisatie en maatschappij. Innovatieve technologie zal daarbij een grote rol gaan spelen. Ik zie bijvoorbeeld de convergentie tussen mens en technologie versnellen. Neem Amazon Echo: een betaalbaar device, dat alle diensten van Amazon ontsluit voor thuisgebruik, maar dan volledig spraakgestuurd. Cicret is nog niet te koop, maar wel al mogelijk. Het is een armband dat een smartphone-interface op je arm projecteert. We zijn nog maar net gewend aan het idee van wearables en de nieuwe generatie komt er al aan. Geweldige technologische innovaties die het veranderende tijdperk, waarin alles en iedereen met elkaar verbonden kan zijn, extra bijzonder maakt. Iets waar wij iedere dag bij onze klanten een bijdrage aan willen leveren.
”
De wereld verandert. Al sinds de oprichting in 1936 heeft Ricoh een visie op duurzaam ondernemen en zorgt Ricoh voor een werkomgeving waarin iedereen altijd en overal duurzaam (samen)werkt. Dat doen we door onze klanten te adviseren over de meest optimale en duurzame inzet van hun printerpark, over CO2 neutraal printen, het digitaliseren van informatieprocessen en over duurzame manieren van samenwerken. Maar ook door onze betrokkenheid bij mens, milieu en maatschappij te verweven in al onze activiteiten, in de gehele keten. Samen met onze klanten en partners gaan we zo steeds op zoek naar oplossingen voor vandaag en de wereld van morgen. Zo helpt Ricoh met het vervaardigen en organiseren van informatie, zodat organisaties en hun medewerkers duurzaam werken en het verschil maken.
Meer weten? Kijk op Zo.ricoh.nl/duurzaam-werken