2
3
stylish
ด้วยความชื่นชอบและหลงไหลในการ แต่งตัวและการผสมผสานสิ่งละอันพัน ละน้อย ทำ�ให้เกิดเป็นความรักขึ้นมาใน เล่มนี้ ราชัน ได้มาเพิ่มสีสันให้กับ JOU ด้ ว ยความสดใสแปลกใหม่ น่ า ค้ น หา
4
photography
ผู้ ห ญิ ง ที่ รั ก ในการถ่ า ยภาพชอบท่ อ ง เที่ยวและตามหาอะไรใหม่ๆ อย่างแพรว ได้มาเป็นส่วนหนึ่งกับ JOU #1 เธอมีผล งานหลากหลายทางด้านการถ่ายภาพ และได้ ม าฝากฝี มื อ สุ ด พิ เ ศษให้ กั บ เรา
writer
เป็ น โอกาสดี ที่ ไ ด้ ร่ ว มงานกั บ นั ก เขี ย น หน้าใหม่ไฟแรงอย่าง แบงค์ ผู้ชายที่ เต็ ม ไปด้ ว ยความคิ ด สร้ า งสรรค์ แ ละ พร้อมหยิบจับเรื่องราวมาให้เราได้ขบคิด ต่ อ อย่ า งสนุ ก สนานและน่ า ติ ด ตาม
6
7
8
10
11
14
อย่าจ้องจอเลยที่รัก มันไม่พูดอะไรกับเธอหรอก มีเพียงตัวอักษรเป็นใบ้ ที่พยายามเอ่ยถ้อยคำ�แห่งความเหงา ลอยมาในอากาศอันว่างเปล่า ตัวอักษรที่ไหลรินออกมาจากเสียงดังในใจ เสียงที่ไม่มีใครได้ยิน ไม่มีใครรับฟัง มันจึงดังออกมาเป็นตัวหนังสือที่แสนเงียบงัน ด้วยหวังว่าจะมีสักสายตาสัมผัส, และได้ยิน ท่ามกลางมนุษย์เหงาลอยคว้างกลางค่ำ�คืน ตัวอักษรล่องลอยบนหน้าจอราวดวงดาวร้าง มันลอยคว้างคล้ายมีความหมาย, แต่ไร้ความ หมาย อย่าจ้องจอเลยที่รัก มันไม่พูดอะไรกับเธอหรอก ถ้อยคำ�ที่เธอได้ยินเป็นถ้อยคำ�ล่องลอย ที่เขาอยากส่งมันหาใครสักคน ที่ ไ ม่ จ ำ� เ ป็ น ต้ อ ง เ ป็ น เ ธ อ
ฉันรู้ว่าเธอมีตัวตน แต่ฉันมองไม่เห็นเธอ เช่นกันกับที่เธอมองไม่เห็นฉัน เห็นเพียงตัวอักษรบนหน้าจอ และดวงดาวร้างลอยคว้างเต็มอวกาศ บางวินาทีเธอรู้สึกไร้ความหมาย ราวตัวอักษรที่ไร้สายตาผ่านมามอง ไม่มีสัญญาณตอบสนองว่าชอบให้เห็น ความหมายของเราเติมเต็มให้กันและกัน ทั้งที่รู้ว่ามันช่างว่างเปล่า ราวดวงดาวร้างสองดวงที่อยู่ห่างไกลกัน กระพริบแสงส่งสัญญาณว่า เธอไม่ได้ลอยคว้างอยู่เพียงลำ�พัง ทว่า, ระหว่างกัน คือความว่างเปล่าที่ต่างสัมผัสอย่างโดดเดี่ยว ความเหงาและความเงียบ สองสิ่งที่มิอาจแบ่งปัน อ ย่ า จ้ อ ง จ อ เ ล ย ที่ รั ก
15
18
19
20
ก า ร เ ดิ น ท า ง ก ลั บ บ้ า น ข อ ง คู่ แ ฝ ด ส า ว ช า ว ไ ท ย แวววรรณ - วรรณแวว หงษ์วิวัฒน์ สองพี่น้องที่เดินทางไปศึกษา ต่อที่ประเทศอังกฤษว่าด้วยคอร์สเรียนเกี่ยวการถ่ายภาพและ ทำ�ภาพยนต์ จากมหานคลอนดอนกลับบ้านที่กรุงเทพมหานคร ผ่าน 9 ประเทศ 11เมือง โดยรถไฟด้วยระยะเวลา1เดือนจุด เริ่มต้นของการเดินทางเกิดจากทั้งคู่ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก หนังสือ ‘‘ดาวหางเหนือทางรถไฟ” และถือเป็นการทำ�โปร เจกต์สารคดีส่งอาจาร์ยเล่าเรื่องการเดินทางกลับบ้านด้วยรถไฟ ความยาว 1 ชั่วโมงการเดินทางด้วยรถไฟที่ยาวไกลใช้เวลากิน นอน นอนและกิน แวะสถานที่ที่อยากไปตั้งแต่ลอนดอน ผ่าน ปารีส เข้าเบอร์ลิน ทะลุรัสเซีย เบลารุส โผล่ทรานส์ไซบีเรีย ออกมองโกเลีย ปักกิ่ง ฮานอยข้ามแม่น้ำ�โขงที่เวียงจันทร์มุ่งสู่ จังหวัดหนองคายก่อนจะสิ้นสุดทริปครั้งนี้ที่ กรุงเทพมหานคร ต่ อ ไปนี้ คื อ บั น ทึ ก การเดิ น ทางขนาดย่ อ มของเธอทั้ ง สอง
21
“ในฐานะผู้ แ พ้ ส งครามโลกครั้ ง ที่ ส องเยอรมั น นี ถู ก ผู้ ช นะรุ ม ทึ้ ง แบ่ ง ออกเป็ น สองฝั่ ง ’เยอรมั น ตะวั น ตก’ปกครองโดยอเมริกา อังกฤษ ฝรั่งเศส ส่วน ‘เยอรมันตะวันออก’ ปกครองเบ็ดเสร็จโดยชาติเดียว คือสหภาพโซเวียต วรรณเล่าเรื่องราวจากสมุดบันทึก ของเธอดุจอาจาร์ยวิชาสังคมกำ�ลังเลคเชอร์ระหว่าง ที่นั่งรถไฟใต้ดินไปโฮลเตลที่จองไว้ในเมืองเบอร์ลิน เมื่ อ เยอรมั น ตะวั น ออกสร้ า งกำ � แพงเบอร์ ลิ น ขึ้ น ซึ่ ง แทนที่ จ ะทำ � หน้ า ที่ กั น คนเข้ า เมื อ งเหมื อ น กำ � แพงทั่ ว ไปกำ � แพงเบอร์ ลิ น กลั บ ทำ � หน้ า ที่ เ ป็ น คอกกั น คนออกวรรณเล่ า ต่ อ ในขณะที่ แ ววกำ � ลั ง งงกั บ แผนที่ ยุ บ ยั บ ของเครื อ ข่ า ยรถไฟทั้ ง ใต้ ดิ น และบนดิ น ของเบอร์ ลิ น เมื่ อ ถึ ง ที่ พั ก เข้ า ห้ อ งเก็ บ ข้ า วของล้ า งหน้ า ล้ า งตาให้ ส ดชื่ น เพื่ อ เตรี ย มตั ว ออกไปเรี ย นวิ ช าประวั ติ ศ าสตร์ น อกตำ � ราเรี ย น
22
ทั้ ง คู่ เ ดิ น ทางมาที่ ที่ ตั้ ง ของโฮโลคอสต์ เ มโมเรี ย ล อนุ ส รณ์ ส ถานการฆ่ า ล้ า งเผ่ า พั น ธุ์ ช าวยิ ว ในยุ โรปที่ รำ�ลึกถึงการตายของชาวยิวหกล้านชีวิตจากน้ำ�มือการ ล้างชาติของกลุ่มนาซีทะเลแห่งคอนกรีตทรงสี่เหลี่ยม ผืนผ้าลูกบาศก์ ฐาน 0.95 x 2.38 เมตรขนาดสูงต่ำ�แตก ต่างกันไปจำ�นวน2,711 แท่งวางเรียงเป็นระเบียบตาม แนวตารางเต็มพื้นที่ 19,000 ตารางแมตรเมื่อเทียบกับ ฮิตเลอร์บังเกอร์แล้วความอลังการมันต่างกัน‘‘เหมือน เดิ น อยู่ ก ลางทะเลโลงศพเลย’’แวววรรณเอ่ ย ขึ้ น
ประกอบกั บ ที่ เ ยอรมั น นี แ พ้ ส งครามโลกครั้ ง ที่ ห นึ่ ง บ้านเมืองเสียหายปัญหาเศรษฐกิจรุมเร้าทำ�ให้ผู้นำ� เยอรมั น นี ยิ่ ง เน้ น หนั ก ที่ ก ารเก็ บ รั ก ษาผู้ ที่ เ หมาะ สมความผิ ด ทุ ก อย่ า งเลยถู ก โยนให้ เ ยอรมั น นี แ ปด เปื้ อ นแนวคิ ด นี้ เ ลยนำ � ไปสู่ ป ฎิ บั ติ ก ารล้ า งชาติ น าซี ทั้ ง สองคนเดิ น ต่ อ ไปเรื่ อ ยๆโดยที่ ไ ม่ มี ป ระโยคสน ทนาใดๆที่ นี่ ส วยงามทว่ า เยื อ กเย็ น ลึ ก ลั บ ปนโศก เส้ น ตรงของรู ป ทรงสี่ เ หลี่ ย มคมกริ บ ทิ่ ม แทงบาดใจ อย่ า งประหลาดและยั ง ไม่ รู้ ตั้ ง แต่ เ มื่ อ ไหร่ ที่ แ ท่ ง คอนกรี ต สู ง จนท่ ว มหั ว รอบตั ว มี แ ต่ ค วามเงี ย บทั้ ง ที่ รู้ว่าอยู่ท่ามกลางเมืองเบอร์ลินขนาบสี่ทิศด้วยถนน ทั้ ง ที่ รู้ ว่ า มั น เป็ น ความตั้ ง ใจของปี เ ตอร์ ไ อเซนแมน สถาปนิ ก ชาวอเมริ กั น ผู้ อ อกแบบโฮโลคอสต์ เ มโม เรี ย ลแห่ ง นี้ ก็ อ ดไม่ ไ ด้ ที่ จ ะรู้ สึ ก หวิ ว ๆความรู้ สึ ก นี้ ค ง เป็ น เพี ย งเศษเสี้ ย วส่ ว นความรู้ สึ ก ของเหยื่ อ ชาวยิ ว
23
24
“ในรั ส เซี ย จงอย่ า ทำ � ตั ว เด่ น อย่ า ป่ า วประกาศให้ ใ ครรู้ ว่ า คุ ณ เป็ น นั ก ท่ อ งเที่ ย ว”“คนรั ส เซี ย มี ค วามชาติ นิ ย มสู ง ซึ่ ง นำ � มาสู่ ก ารกี ด กั น ทางสี ผิ ว ”“การทำ � ร้ า ยเพื่ อ ชิ ง ทรั พ ย์ เ พิ่ ม ขึ้ น พร้ อ มๆกั บ จำ � นวน นั ก ท่ อ งเที่ ย วจงตั้ ง การ์ ด ไว้ ใ ห้ ดี ” “ดู เ หมื อ นจะไม่ ใช่ รั ฐ สภาแต่ เ ป็ น แก๊ ง มาเฟี ย ต่ า งหากที่ ป กครองประเทศรั ส เซี ย ”“การถ่ า ยรู ป สถาน ที่ สำ � คั ญ อาจขั ด หู ขั ด ตาคนรั ส เซี ย และนั่ น อาจทำ � ให้ คุ ณ มี ปั ญ หา กั บ ตำ � รวจ”“ที่ ร้ า ยพอๆกั บ โจรก็ คื อ ตำ � รวจ”“ระวั ง ตั ว นะรั ส เซี ย อั น ตรายเพื่ อ นของเพื่ อ นของเพื่ อ นเราโดนต่ อ ยแล้ ว ฉกกล้ อ งไปเลย” “ เ ร า จ ะ ไ ป ไ ด้ สั ก กี่ นำ �้ ว ะ ว ร ร ณ ก า ร เ ดิ น ท า ง ค รั้ ง นี้ ” “ไปได้ สิ ก็ แ ค่ ไ ม่ ไ ด้ เ ที่ ย ว....เที่ ย วน้ อ ยลงแต่ มี ค วามสุ ข ไง”“เมื อ ง มั น ใหญ่ ม ากหาอะไรก็ ไ ม่ เ จอแล้ ว อี ห นั ง สื อ เล่ ม นี้ บ อกอะไรไว้ ก็ หาไม่ เ จอสั ก อย่ า งวั น นี้ มั น สู ญ เสี ย การควบคุ ม สุ ด ๆ”“ก็ ไ ม่ ต้ อ ง ควบคุ ม มั น สิ ” “วั น นี้ พ อแค่ นี้ ก่ อ นก็ แ ล้ ว กั น กลั บ ที่ พั ก กั น เหอะ”
25
จ า ก S t . P e t e r s b u r g ผ่ า น เ ห ตุ ก า ร์ ณ ม า ก ม า ย ที่ รั ส เ ซี ย ไ ม่ ว่ า จ ะ เ ป็ น การห้ามถ่ายรูปโดนจ่ายค่าปรับที่รถไฟใต้ดิน การได้มาซึ่งกล้อง Lomo จากประเทศ ต้นกำ�เนิดเดินเที่ยวโบสถ์แห่งการฟื้นคืนชีพโบสถ์ลูกกวาดเป็นการเที่ยวรัสเซียอย่าง เน้นคุณภาพมากกว่าปริมาณสถานที่ในวันที่8-9ในการเดินทางสองพี่น้องก็มุ่งหน้าสู่ Moscow รถไฟวิ่งออกจากเมืองหลวงเก่าตัดผ่านความมืด ลัดเลาะแสงจันทร์ มาถึง เมืองหลวงใหม่ในตอนเช้ารถไฟเทียบเข้าที่สถานนีรถไฟเลนินกราดใจกลางเมืองมอสโก สมกับเป็นเมืองหลวงของรัสเซียคนเยอะวุ่นวายสับสนและดูไม่เป็นมิตรมอสโกเป็นจุด เริ่มต้นของทรานส์ไซบีเรียทางรถไฟสาย ออกจากชานชาลาที่มอสโก เฉพาะ ยาวที่สุดในโลกจากที่นี่เราจะนั่งรถไฟ วันคี่เลยมีเวลาเที่ยวเล่นมอสโกเพี สายนี้ไปอิร์คุทสก์ (Irkutsk) ที่อยู่ ยงสองวันหนึ่งคืน ซึ่งมันคงไม่ ฝั่งไซบีเรีย แล้วนั่งรถสายทรานส์ คุ้มพอหากเป็นวันแรกๆ ของ ไซบีเรียไปสุดทางที่ปักกิิ่ง การเดินทาง หลอดพลัง และด้วยเหตุผลที่No.2 กายและใจยังเต็มเปี่ยม ทรานส์ไซบีเรียที่มุ่ง แต่นี่มันปาเข้าไป หน้าไปทาง ก็ตั้งวันที่เป็น ตะวันออก แปดแล้ว
26
27
28
ทะเลสาบไบคาลเป็นที่สุดหลายที่สุดไม่ว่าจะเป็นเก่า แก่ที่สุด ใหญ่ที่สุด ลึกที่สุด น้ำ�เยอะที่สุด ใสที่สุด สะอาดที่สุดสัตว์นำ�้มากประเพศที่สุดแต่ก็ไม่คิดว่า มันจะเปิดตัวได้อลังการที่สุดด้วยและอีกที่สุดของ ทะเลสาบแห่งนี้ก็คือเป็นสถานที่ชาร์จแบตที่เหมาะ สมที่สุดหลังจากห้าวันบนรถไฟเราต้องการกินของ อร่อยสูดอากาศสะอาดอยู่นิ่งๆกับความเงียบสงบ และเหนือสิ่งอื่นใดเราต้องการอาบนำ�้หมู่บ้านลิสต์ เวียนก้าเป็นหมู่บ้านเล็กๆริมทะเลสาบไบคาลห่าง เพียงถนนสองเลนกั้นวรรณและแววเดินเรื่อยเปื่อย บ้านไม้เรียงรายแต่ละหลังหน้าตาแตกต่างกันไปตาม รสนิยมของผู้เป็นเจ้าของบ้านแปลงสวนผักที่หลัง บ้านกำ�ลังงอกงาม เจ้าเหมียวเดินผ่าน หมอกทำ�ให้ เส้ น ขอบฟ้ า และขอบนำ �้ แ ทบจะละลายเข้ า หากั น
29
30
31
32
เ ส้ น ท า ง ร ถ ไ ฟ ใ น ฝั น สิ้ น สุ ด ล ง ที่ นี่ แ ต่ ก า ร เ ดิ น ท า ง ค รั้ ง ห นึ่ ง ใ น ชี วิ ต ข อ ง พ ว ก เร า ยั ง ไ ม่ จบถ้ า เปรี ย บเป็ น แข่ ง กี ฬ าเราก็ ม าถึ ง ช่ ว งพั ก ครึ่ ง แล้ ว แม้ เ ส้ น ทางที่ เ หลื อ จะยั ง คงพร่ า เ ลื อ น แ ต่ ก็ คิ ด เข้ า ข้ า ง ตั ว เ อ ง ว่ า เร า อ ยู่ ใ น ซี ก โ ล ก ที่ คุ้ น เ ค ย อ ะ ไร ๆ ค ง ไ ม่ ย า ก ก า ร เ ดิ น ทางต่ อ จากนี้ จึ ง ถู ก วางไว้ เ พี ย งหลวมๆจากปั ก กิ่ ง จะต้ อ งนั่ ง รถไฟสายT5ไปฮานอย จากฮานอยเราจะต่ อ รถไฟไปที่ เ มื อ งวื น ห์ แ ล้ ว ค่ อ ยต่ อ รถไปชายแดนเวี ย ดนาม-ลาว
33
เราสองพี่น้องร่วมเดินทางข้ามทวีปจนมายืนประจันหน้ากับแม่น้ำ�โขงนอกจากสิวรอย ฟกช้ำ� และผิวที่ไหม้เกรียมแล้ว ประสบการณ์การตกรถไฟ โดนล้วงกระเป๋า ถึงแตก โดน ตำ�รวจจับแล้วขวัญผวากับบางอย่างทิ้งรอยอยู่บนผนังหัวใจแต่ร่องรอยทั้งภายนอกภายใน เหล่านั่นนั่นแหละที่ทำ�ให้โขงแห้งขอดตรงหน้าสวยกว่าความจริงไฟจากหน้าต่างบ้านเรือน ฝั่งหนองคายระยิบระยับราวกับดาวบนดิน ใต้ท้องฟ้าของวันที่ 28 ของการเดินทาง มัน อวดแสงสีของยามเย็นได้อย่างน่าประทับใจ ความภาคภูมิใจเมื่อภารกิจเสร็จสิ้น ถูกทำ�ให้ หัวใจพองโตได้ด้วยอุปสรรคที่ผ่านพ้นไปแล้วหาใช่การเฉลิมฉลองที่ปลายทางไม่...แม้ นั่นจะเป็นสิ่งที่ขาดไปไม่ได้ก็ตาม พระอาทิตย์ลับขอบฟ้า ความมืดอันสงบก็เข้าปกคลุม เวียงจันทร์ เสียงจิ้งหรีดกล่อมลูกเข้านอนดังระงมเสียงมันกังวานเหมือนผ่านเครื่องขยาย เสียงแม้กระนั้นก็ยากที่จะระบุแหล่งกำ�เนิดมันดังจากที่ไหนสักแห่งเหนือหัวเรานี่แหละ พ รุ่ ง นี้ จ ะ เ ป็ น ก า ร ขึ้ น ร ถ ไ ฟ ค รั้ ง สุ ด ท้ า ย
34
35
36
38
อายุ จือปา หรือ ลี เป็นเด็กหนุ่มชาวอาข่า เขาเกิดในหมู่บ้านที่กันดารที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศไทย เกิดและเติบโตในหมู่บ้านนี้ มันมีความคิดบางอย่าง ที่ทำ�ให้ลีต้องออกเดินทางขึ้นแล้วก็ลง ระหว่างหมู่บ้านแล้วก็โลกภายนอกนับครั้งไม่ถ้วน ซึ่งทุกครั้งที่ออกไป ไปด้วยจุดหมายเดียว คือเดินทางไปเพื่อกลับบ้าน
39
‘’ตอนเด็กๆเรารู้สึกว่าเออเราโชคร้ายรึเปล่าที่เกิดบนดอย เราเองเนี๊ยเราเกิดมาเป็นชน เผ่า ซึ่งภาษาแม่ก็คือภาษาอาข่า เรารู้สึกว่าความแตกต่างของเราคือความตลก เด็กดอย พูดไทยก็ไม่ชัด สกปรก บ้านนอก เราก็รู้สึกว่าทำ�ไมเราต้องเป็นแบบนี้ ทำ�ไมคนอื่นเค้าถึง มองเราแบบนี้ จริงๆเราเป็นแบบที่เค้าล้อเหรอ เอ๊ะ จริงๆแล้วมันยังไง เราเป็นอย่างที่เค้า ล้อรึเปล่า เพราะฉะนั้นเนี้ย ในเมื่อสิ่งเหล่านั้นเนี้ยไม่ได้เป็นอย่างที่เค้าล้อ ไม่ได้เป็นอย่าง ที่เค้าบอกแล้วผมจะไปเสียใจทำ�ไมเอาจุดที่เค้าบอกเนี๊ยมาเป็นแรงขับในการพัฒนาตัว เอง สิ่งเดียวที่สามารถนำ�พาให้เราไปสู่สังคมที่กว้างขึ้นแล้วก็อยู่ได้โดยที่ไม่มีปัญหาแล้ว เราก็ต้องมีการศึกษาที่ดี มันเป็นบันไดขั้นหนึ่งของชีวิตที่นำ�พาเราไปสู่จุดหมายที่เรามอง ว่าเราอยากเป็นอะไร แล้วเราอยากยืนจุดไหนของสังคมนั่น ภาษาอังกฤษผมถือว่าเป็น พาสปอตร์ที่นำ�พาตัวเองไปเปิดโลกกว้าง ได้เห็นอะไรมากขึ้น ได้เรียนรู้อะไรมากขึ้น เพื่อ ทำ�ไม เพื่อตัวเอง เพื่อผู้อื่น’’ อาข่า เป็นชนเผ่าที่เดินทางมาจากประเทศจีน ที่บ้านแม่จันทร์ใต้ อำ�เภอ แม่สลัว จังหวัด เชียงราย มีหมู่บ้านเล็กๆของชาวอาข่า ตั้งอยู่ อายุ จือปา หรือว่า ลี เกิดและเติบโต ในหมู่บ้านนี้ มันมีความคิดบางอย่าง ที่ทำ�ให้ลีต้องออกเดินทางขึ้นแล้วก็ลง ระหว่าง หมู่บ้านแล้วก็โลกภายนอกเนี๊ยนับครั้งไม่ถ้วน ซึ่งทุกครั้งที่ออกไป ไปด้วยจุดหมายเดียว คือเดินทางไปเพื่อกลับบ้าน ‘’การที่เราไม่ลืมรากเหง้าของตัวเองการที่เราไม่ลืมตัวตนของตัวเองเนี๊ยมันเป็นสิ่งที่ไม่ใช่ ทำ�ให้แค่ตัวเองรู้สึกดี รู้สึกภูมิใจแต่มันคือการที่เอื้อเฟื้อ เผื่อแผ่ต่อชุมชน แล้วก็ท้องถิ่น ที่เราจากมาบนดอยอาจจะลำ�บากในการที่คมนาคมอะไรต่างๆแต่ว่าในเรื่องของชีวิต ใน เรื่องของอากาศ ในเรื่องของชุมชน ในเรื่องของอาหารเนี๊ยผมว่าคนที่นี้มีสุขภาพดีนะ” 40
41
สวัสดีคับลี ‘‘สวัสดีคับ’’ ปกติกลับมาบ้านบ่อยมั้ย ‘‘ก็ช่วงนี้กลับมาบ่อยหน่อย ครับ’’ความรู้สึกของการกลับมาเยี่ยมแต่ละครั้งมัน เป็นยังไงแน่นอนรู้สึกดี เพราะว่าเราได้เจอคุณพ่อ คุณ แม่ ได้เจอญาติพี่น้อง ได้เห็นวิถีชีวิตเก่าๆ ในที่ที่เรา เติบโตมา ผมเชื่อว่าทุกคนต้องมีความลำ�บาก แต่อาจ จะเป็นความลำ�บากที่ต่างกันอย่างบนดอยเนี้ยคือเรา เองเนี่ยเราเกิดมาเป็นชนเผ่าซึ่งภาษาแรกของเราคือ ภาษาอาข่าพูดภาษาไทยยังไม่ได้ ซึ่งตอนนั้นเนี๊ยเรา จำ�เป็นต้องไปเรียน ครูก็บอกว่าพูดภาษาถิ่นไม่ได้นะ ก็ ต้องเดินจากหมู่บ้านเนี้ยเพื่อไปเรียนหนังสือที่โรงเรียน ก็ 3 กิโลกว่า ทุกปีเนี๊ยพอถึงช่วงเวลาหน้าฝน หน้า หนาวเนี้ย เรารู้สึกว่าเป็นช่วงเวลาที่ทรมานที่สุด เวลา เดินไปโรงเรียนเราก็ไม่สามารถใส่ชุดนักเรียนได้ เพราะ ว่าเปรอะเปื้อนไปหมดเลย อย่างพอถึงหน้าหนาวเนี้ย หนาวมาก จะต้องตื่นแต่เช้า ด้วยความเป็นเด็กเราก็ ขี้เกียจด้วยบางที นั่นแหละคือเป้าหมายของเรา แล้ว ก็ ค วามทะเยอทะยานที่ จ ะทำ � ให้ ไ ด้ ใ นเรื่ อ งของการ ศึกษาสมมุติว่าเด็กในชุมชนซักคนหนึ่งอยากจะเข้ามา สู่ระบบการศึกษาแบบสากลเนี้ยครับ มันมีความยาก ขนาดไหน ‘‘มันหลายอย่างครับ การศึกษาต่างๆ บน ดอย เราจะเห็นว่าค่อนข้างที่จะไปช้า จะเป็นเรื่องของ การปูพื้นฐาน เรื่องของภาษา เรื่องของวัฒนธรรม เรื่อง ของความคิดเห็นเกี่ยวกับความสำ�คัญของการศึกษา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องค่าเล่าเรียนที่เขาจะต้องจ่าย เขาอยู่ กับธรรมชาติ ทำ�มาหากิน ทำ�ไร่ทำ�สวน เขาเลี้ยงชีพ ได้ แต่ถ้าวันหนึ่งต้องจ่ายค่าเทอมให้ลูกเรียน บอกว่า อ่ะ โรงเรียน ผมเอาผักมาแลก ค่าเทอมของหนู ผมว่า ไม่มีใครให้เรียนหรอก ถามว่าสังคมเปลี่ยนมั้ย ก็ต้อง เปลี่ยนจากการที่แค่ปลูกผัก ปลูกหญ้า เพื่อเลี้ยงชีพตัว เองกลายมาเป็นต้องมาผลิตเพื่อมาแลกเป็นเงิน ทำ�ให้ เกิดการเปลี่ยนแปลงในชุมชน เช่น ความเห็นแก่ตัวนี่ มันต้องมาแน่นอนกำ�แพงตรงนี้ดูสูงชันกับคนที่อยู่ห่าง ไกลอย่างงี้’’แล้วลีข้ามกำ�แพงนั้นมายังไงเรื่องอุปสรรค เหล่านี้เนี้ยเราแก้วันเดียวไม่ได้เพราะฉะนั้น
42
ต้องตอบตัวเองให้ได้ก่อนที่จะเข้าสู่ห้องเรียนด้วยซ้ำ� ว่าตัวเองพร้อมมั้ยพร้อมที่จะรับในอุปสรรค ที่จะเกิด ขึ้ น ถึ ง แม้ เรามี ค วามแตกต่ า งในเรื่ อ งของภาษาหรื อ วัฒนธรรมเราก็ ทำ�ได้ซึ่งเราไม่ใช่แค่ได้ภาษาไทย เราได้ภาษาอาข่า ของตัวเองด้วย ภาษาถิ่นหรือภาษา จี น บ้ า งอะไรอย่ า งงี้ เ ป็ น โอกาสหรื อ เป็ น สิ่ ง ที่ เราได้ เปรียบด้วยซ้ำ� อย่างสมมุติคนเรียนจบ ป.6 ชุมชนอยู่ ตรงนี้ ชีวิตเราอยู่ตรงนี้แล้วเนี่ย ป.6 ก็โอเคแล้วนะ อ่ า นออกเขี ย นได้ แ ล้ ว เนี้ ย หยุ ด มาอยู่ ใ นชุ ม ชนดี ก ว่ า ทำ�ไมลีถึงไม่หยุดแค่นั่น ทำ�ยังอยากจะต้องเรียนต่อ ไปอีก -เราจะทำ�ยังไงให้สิ่งที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ชุมชน เราเนี๊ย ยังคงอยู่ให้มีความสุข แต่ในขณะเดียวกันเราก็ ไม่ถูกสังคมภายนอกที่เข้ามาเอารัดเอาเปรียบ เพราะ ฉะนั้นเราก็ต้องไปทำ�ความรู้จัก ไปศึกษาสังคม บริบท ของสังคมที่ใหญ่ขึ้นไม่ใช่แค่บ้านเราสามารถสื่อสาร กับคนภายนอกได้ จากการที่พูดแต่ภาษาอาข่า เรา ก็เริ่มไปศึกษาพูดภาษาไทยแล้วเราก็เริ่มไปฝึกภาษา อังกฤษ พอถามพ่อแม่ พ่อแม่ก็ไม่มีเงินตราที่จะส่งเสีย นะ ถ้าอยากเรียนก็ต้องดูแลตัวเอง ก็ไปอยู่ที่ โรงเรียน ธรรมะสาธิตศึกษา ที่ลำ�พูน ผมมีโอกาสได้เรียนในเรื่อง ของธรรมะ อยู่กับเพื่อนที่หลากหลายแบคกราวหลาก หลาย ไม่ว่าจะเป็นคริสต์ พุทธ มุสลิม หรือว่าคนที่ นับถือบรรพบุรุษ ความหลากหลายเหล่านี้แหละความ จริงแล้วเป็นสิ่งที่สอนเรา ว่าจะอยู่กับสังคมได้ดีขนาด ไหน บางครั้งคนที่เก่งแล้วฉลาดที่สุด อาจจะไม่ใช่คน ที่อยู่ในสังคมแล้วมีความสุขที่สุด แต่คนที่เขาเป็นคนดี เป็นคนที่เข้ากับสังคมได้ดีเข้าใจบริบทของสังคม อาจ จะไม่ได้เก่งมากมายในห้องเรียนแต่เขากลับกลายเป็น คนที่มีความสุขในการใช้ชีวิตกับสังคม
43
44
ตอนนั้นคุณพ่อเองได้รับให้เป็นราชการ ผู้ตรวจสุขภาพ ขั้นพื้นฐาน เพราะเมื่อก่อนไม่มีอนามัย ต้องถือว่าเป็น ฮีโร่คนหนึ่ง ซึ่งเรามองแล้วเรารู้สึกมีความสุขที่คนอื่น เขาพึ่งได้ คุณพ่อเองเนี้ยเคยบอกว่า ถ้าเราอยากเป็นคน ที่มีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนหรือว่าสังคมเนี้ย บางที เราก็ต้องวางตัวให้เข้ากับสถานการณ์ให้ได้ ต้องเปลี่ยน บทบาทตัวเอง เป็นผู้นำ�บ้าง เพื่อที่จะเป็นการมองเห็น ตัวเองและมองเห็นสังคมอย่างชัดเจนขึ้น ภาษาอังกฤษ ผมถือว่าเป็นใบเบิกทางใบหนึ่งที่นำ�พาตัวเองไปเปิดโลก กว้างถ้าเรารู้ภาษาเรารู้วัฒนธรรม ทั้งสองอย่างนี้จะเกิด ขึ้นเพื่อทำ�ไมเพื่อตัวเองและผู้อื่น ตัวผมเองผมยอมรับว่า ถึงแม้ชีวิตผมพร้อมที่จะทำ�เพื่อคนอื่นเสมอเนี้ย แต่ผมก็ ต้องนึกถึงตัวเองด้วย ถ้าตัวเองไม่มีพละกำ�ลัง ถ้าตัวเอง ไม่มีความรู้ ไม่มีประสบการณ์แล้วจะเอาอะไรไปช่วย คนอื่นการศึกษาเนี้ยไม่ว่าจะไปที่ไหน เราก็ต้องใช้ทุน เพราะฉะนั้นเราก็ต้องหาทุน เราต้องทำ�งาน เป็นการ สร้างโอกาสให้ตนเอง สอนภาษาอังกฤษ รับงาน งาน พิมพ์บ้าง งานแปลบ้าง ขายของในไนท์บาซ่าบ้างเวลา มีค่ายภาษาอังกฤษผมก็ไปร่วม เวลามีค่าช่วยเหลือผม ก็เอามาเป็นทุนการศึกษาให้เรา การที่เราไม่ลืมากเหง้า ของตัวเองการที่เราไม่ลืมตัวตนของตัวเองเนี้ยมันเป็น สิ่งที่ไม่ใช่แค่ทำ�ให้ตัวเองรู้สึกดี รู้สึกภูมิใจ แต่มันคือ การที่เอื้อเฟื้อ เผื่อแผ่ต่อชุมชนที่เราจากมากผมได้เริ่ม เป็นนักศึกษาฝึกงานกับมูลนิธิเอื้อฝันเด็กเป็นมูลนิธิที่ ให้เราได้โอกาสในการทำ�งานอย่างแท้จริงได้เดินทางหา ประสบการณ์ได้ไปเจอเพื่อนบ้าน ได้ไปเจอจริงๆเราอาจ จะเห็นว่าสิ่งที่เราคิดว่าเป็นอุปสรรค หรือว่าลำ�บากเนี้ย อาจจะเป็ฯแค่เรื่องเล็กนิดเดียว เศษเสียวไปเลยก็ได้ มี ครั้งหนึ่งที่เจอครอบครัวนั้นมี 5 คนสมาชิก 5 คน เสื้อผ้า ที่เป็นชุดจริงๆเนี้ยมีอยู่ 4 ชุด ผมก็เลยถามว่า อ้าวแล้ว ถ้าต้องออกไปข้างนอกทำ�ยังไงก็ต้องรอน้องกลับมาก่อน แล้วค่อยเปลี่ยนเสื้อ นี่ยังมีอย่างงี้ยอู่บนโลกอีกเหรอเนี้ย กับเราเองแล้วก็หลายๆคนเนี้ย ใช้เสื้อผ้าเหลือใช้ก็มีเต็ม ไปหมดเลยที่น่าสนใจก็คือเราบอกให้น้องที่ผมไปเจอ มาช่วยพาไปหาแหล่งน้ำ�ให้หน่อย อยากรู้ว่ากินน้ำ�ยังไง แล้วเด็กก็พาไป พาผมไปทุ่ง ทุ่งหนึ่ง ชี้ว่าตรงนั้นแหละ
ตรงนั้นมีหมู มีไก่ มี สุนัข มีวัวกินน้ำ�อยู่ ถามว่ากินที่นี้ ใช่มั้ย เด็กบอกว่า ใช่ เมื่อถามว่ากินยังไง ก็ตอบว่าต้อง รออีก 20 นาที รอเพื่อให้ตกตะกอนแล้วตักน้ำ�ตรง นั้น พี่ลองคิดว่าผมรู้สึกยังไงจังหวะนั้น โชคดีมากมาย ที่เกิดบนผืนแผ่นดินไทย ที่อุดมสมบูรณ์เป็นสิ่งที่ทำ�ให้ ผมมองว่า สิ่งที่ผมตัดสินใจ สิ่งที่ผมกำ�ลังจะพัฒนา มุม มองความคิดของตัวเองเพื่อที่จะสร้างสรรคหรือเพื่อที่ จะช่วยเหลือสังคมเนี้ย ผมรู้สึกว่าเรามาถูกทางแล้วละ อย่างแผงโซล่าเซล ที่เห็นอยู่ก็ใช้ได้ต่อหนึ่งครัวเรือน หุง ข้าว ทานอาหาร นั่งทานข้าวเย็นกับครอบครัวก็สว่าง ทำ�อะไรไม่ได้มากมายหรอกครับ หรือว่าอย่างตอนเย็น เราเริ่มมีทีวีเข้ามาก็ดูได้ซัก 2-3 ชั่วโมง ก็ดูเพื่อเป็นการ พักผ่อนทุกครั้งที่ผมกลับมาบ้านถ้ามีโอกาสก็จะมาเรียน รู้ คุณแม่เป็นคนที่สอนอะไรหลายอย่างในชีวิต คุณ แม่จะสอนผมทำ�อาหาร ในภาษาอาข่า ห้องครัวถือว่า เป็นห้องที่สำ�คัญมากเพราะจะต้องใช้ชีวิตอยู่เพื่อที่จะ อยู่ การถนอมอาหารเราก็ใช้ควันไฟที่เรามีอยู่ ในการ ถนอมอาหาร เราไม่ได้มีตู้เย็น ไม่ได้มีตู้แช่อย่างในเมือง ในห้องครัวก็มีการเก็บหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นสมุนไพร ที่จะกันชื้น มากกว่าที่จะเป็นการเสพให้ติดแล้วใช้เวลา ฟุ่มเฟือยเราเห็นเด็กๆเล่นกันอย่างนี้แล้วก็มีความสุข สนุกสนานกันอย่างนี้แล้ว ลีมองว่าของบางอย่างที่ความ เจริญนำ�เข้ามามันฟุ่มเฟือยมั้ย ‘‘ก็แน่นอนครับ ห้ามไม่ ได้แต่ถามว่าจำ�เป็นมั้ย ก็ไม่ แต่มันเป็นสิ่งที่เอื้ออำ�นวย ต่อชีวิตเรา’’เราเห็นเลยว่าอยู่ในจุดที่สูงมากสูงขนาดนี้ ยังมีใครที่อยู่สูงกว่าหมู่บ้านเราอีกมั้ย ถ้าสูงกว่านี้ไม่มี แล้วครับ เพราะตรงนี้เราอยู่ประมาณว่าอยู่สันเขาเคย ถามพ่ อ ถามแม่ ไ หมว่ า ทำ � ไมชนชาวอาข่ า ถึ ง เลื อ กตั้ ง ถิ่นฐานอยู่บนที่สูงขนาดนี้ เคยครับ มีเหตุผลที่ดีครับ มันเป็นการใช้ชีวิตอย่างหนึ่งที่หนีภัยธรรมชาติหนีภัย อันตราย หนีโรค อยู่ในหุบเขาที่มีลำ�ธารไหลผ่านบางที เขาก็อาจจะวางยาพิษได้บ้างนู้นนี่หลายอย่าง แต่เราอยู่ ตรงนี้อากาศก็โปร่ง ยุงก็มีน้อย สามารถมองเห็นสิ่งที่จะ เกิดขึ้นได้กว้างไกล ซึ่งมันเป็นส่วนหนึ่งของยุทธศาสตร์ ในการจั ด ตั้ ง หมู่ บ้ า นของตั ว เองมั น เหมื อ นกั บ ว่ า การ เลือกถิ่นฐานให้ปลอดภัยจากศัตรูหรือคนที่มาทำ�ร้าย
45
แ ล้ ว น า น ๆ ก ลั บ ม า บ้ า น ที รู้ สึ ก ยั ง ไ ง บ้ า ง ค รั บ ‘‘คือช่วงที่ผมมีเวลาผมก็จะชอบมาดูป่ามาดูต้นไม้เป็น จุดอีกจุดหนึ่งที่ผมชอบมากเราเห็นชัดเจนว่าเป็นเส้นทาง ที่เกิดขึ้นใหม่แต่ในขณะเดียวกันก็ยังคงเห็นธรรมชาติที่ ดั่งเดิมอยู่ ก็มีคำ�ถามที่แฝงขึ้นมาว่า จริงๆแล้วเนี้ยคนเรา ต้องการอะไรกันแน่ในชีวิต เป็นจุดที่ผม พยายามที่จะถาม ทุกครั้งตอนที่จะมีการพัฒนาหรืออะไรต่างๆที่เกี่ยวกับ
46
สั ง คมเหมื อ นกั บ เราพยายามเอาเท้ า เราไปสวมกั บ รองเท้ า เขาว่ า จริ ง ๆแล้ ว ธรรมชาติ ไ ม่ ไ ด้ เ ป็ น ของเรา นะแต่ จ ริ ง ๆแล้ ว เราเป็ น ของธรรมชาติ ม ากกว่ า ’’ ที่นี่อาจจะไม่ใช่บ้านของใครหลายๆคนแต่ถ้าเราลองมอง อี ก มุ ม หนึ่ ง ว่ า โลกนี้ มั น คื อ บ้ า นเราเองก็ ค งอยากให้ ก าร กลั บบ้ า นของทุ ก คนเหมื อ นกั บทุ ก ครั้ ง ที่ เ ลี้ ย วกลั บบ้ า น
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
นางแบบ : อิสรีย์ ศรัทธากุล แต่งหน้า : กรวรรณ หมั้นทรัพย์ สไตลิสต์ :ราชัน ลาภพานิช ผู้ช่วยสไตลิสท์ : กิตติพงษ์ อาทิตย์กวิน ผู้ช่วยช่างภาพ : ณัฐลินี เอี่ยมพงษ์ไพบูลย์ ประสานงาน : มัชรัตน์ ตั้งคำ� 61
หนังสือความฝันที่มั่นสุดท้าย / สำ�นักพิมพ์ KOOB / 215 บาท 64
สมุดบันทึก / SUMO / สอบถามราคาได้ที่ร้าน
แว่นตากันแดด / A.J.MORGAN / สอบถามราคาได้ที่ร้าน
ลูกอม / ICE BREAKERS / สอบถามราคาได้ที่ร้าน
กล้องถ่ายภาพ fisheye / LOMO / สอบถามราคาได้ที่ร้าน
DVD WISH US LUCK / WW / สอบถามราคาได้ที่ร้าน
ปากกาหมึกซึม / LAMY / สอบถามราคาได้ที่ร้าน
วุ้นเจลาติน / TUTTI FRUTTI / สอบถามราคาได้ที่ร้าน
ฟิลม์ถ่ายภาพ / FUJI FILM / สอบถามราคาได้ที่ร้าน 65
ชั้น 1 เซ็นทรัลเวิลด์
ชั้น 2 สยามพารากอน
ชั้น 3 สยามเซ็นเตอร์
ชั้น 3 สยามเซ็นเตอร์
ชั้น 1 สยามเซ็นเตอร์
ชั้น 1 สยามเซ็นเตอร์
ชั้น 1 เซ็นทรัลเวิลด์ ชั้น 2 สยามพารากอน
ชั้น 3 เซ็นทรัลลาดพร้าว
เอกมัย ซอย 10
66
72
73
74
ราศีมังกร 14 ม.ค. - 12 ก.พ.
ราศีมีน 14 มี.ค. - 12 เม.ย.
ราศีมังกรในเดือนนี้สิ่งที่หวังไว้ทำ�ท่าจะไม่เป็น ไปดังที่คิดงานที่คุณมุ่งหวังไว้หรือตกลงไว้แล้ว จะมี ก ารเลื่ อ นออกไปจะถู ก คนใส่ ร้ า ยป้ า ยสี ทำ�ให้คนเข้าใจผิดต้องแก้ภาพพจน์กันยกใหญ่ ขอให้ มี ค วามรอบคอบในเรื่ อ งของเอกสาร สัญญา ต่าง ๆ ให้มากในเดือน จะมีคนให้เครดิต ได้รับผลตอบแทนจากความสามารถหรือค่านาย หน้าคนมีคู่ทางด้านความรักสำ�หรับคนที่มีหวาน ใจแล้วคุณและคนรัก ดูห่างเหินกันจัง แต่ว่ายังมี งาน หรือภาระบางอย่างที่ต้องช่วยๆกันอยู่ระวัง มีปัญหาเรื่องปากเสียงรุนแรงพยายามหลีกเลี่ยง
ของชาวราศี กุ ม ภ์ ใ นเดื อ นนี้ ข อให้ มี ค วาม รอบคอบในเรื่ อ งของเอกสารให้ ม ากคุ ณ จะ ทำ � งานแบบไม่ ค่ อ ยมี ส มาธิ ทำ � ให้ เ กิ ด เหตุ ผิ ด พลาดจะถู ก ตำ � หนิ แ ละโดนเพื่ อ นร่ ว มงานเอา เปรี ย บกิ น แรงคุ ณ จะต้ อ งเสี ย เงิ น เพราะความ สะเพร่าของตนเองคนโสดทางด้านความรักคน โสดในเดื อ นนี้ จ ะได้ พ บคนพิ เ ศษระหว่ า งการ เดินทางและต้องเป็นการเดินทางที่ค่อนข้างไกล พอสมควรอาจจะเป็นการเดินทางต่างประเทศ ไกล มีเกณฑ์ว่าจะได้เดินทางแบบปุบปับ แต่ ปลอดภั ย ดี มี ค วามราบรื่ น ในการเดิ น ทาง
ของชาวราศี มี น ในเดื อ นนี้ คุ ณ จะได้ รั บ การ ชี้ แ นะจากผู้ มี ป ระสบการณ์ จ ะได้ ร่ ว มงานกั บ คนต่ า งชาติ ที่ มี ค วามสามารถในเดื อ นนี้ ใ ห้ ระวังเพื่ อนร่วมงานนำ �เรื่องมาให้ คุณต้องช่ ว ย แก้ ไขหากคุ ณ ทำ � งานด้ า นศิ ล ปะบั น เทิ ง หรื อ เกี่ยวกับสื่อต่างๆเดือนนี้จะเป็นที่รู้จักของผู้คน ได้ รั บ มื อ ขวาจ่ า ยมื อ ซ้ า ยเป็ น พั ล วั น ทางที่ ดี ควรรั ด เข็ ม ขั ด ดี ที่ สุ ด มี เ กณฑ์ ก ารเดิ น ทางไกล เพื่ อ ไปพบคนรั ก หรื อ คนรั ก เดิ น ทางมาหา สำ � หรั บ คนโสดในเดื อ นนี้ ร ะวั ง การหลอกลวง ของมิตรต่างเพศที่จะเข้ามาหวังผลประโยชน์
ราศีเมษ 13 เม.ย. - 13 พ.ค.
ราศีพฤษภ 14 พ.ค. - 13 มิ.ย.
ราศีเมถุน 14 มิ.ย. - 14 ก.ค.
ของชาวราศี เ มษในเดื อ นนี้ ก ารโยกย้ า ย เปลี่ ย นแปลงในทางที่ ดี ขึ้ น กำ � ลั ง จะเกิ ด ขึ้ น กั บ คุ ณ ในเดื อ นนี้ ค นที่ ส มั ค รงานไว้ ร อนั ด วั น สัมภาษณ์ จะได้แบบไม่คาดคิด มีเกณฑ์การเดิน ทางไกลเพื่อการทำ�งานในต่างแดนในเดือนนี้ให้ เตรียมพร้อมสำ�หรับคนมีเจ้าของแล้วจะได้เดิน ทางอย่างสนุกสนานและมีความสุขมาก คนโสด จะพบรักแบบไม่คาดคิดในงานเลี้ยงที่สำ�คัญงาน หนึ่งครอบครัว ทางด้านครอบครัวในเดือนนี้มี การวางแผนการเดินทางไกลกันอย่างสนุกสนาน
76
ราศีกุมภ์ 13 ก.พ. - 13 มี.ค.
ของชาวราศี พ ฤษภในเดื อ นนี้ คุ ณ มี ค วาม ก้าวหน้าดี ที่ติดต่อขอทำ�งานต่างแดน เดือน นี้ จ ะได้ รั บ การติ ด ต่ อ กลั บ ได้ ข่ า วดี จ ะมี เ กณฑ์ ได้ ศึ ก ษาต่ อ ในหลั ก สู ต รระยะสั้ น ที่ มี ค วาม หนาแน่ น ในเนื้ อ หาได้ รั บ การยอมรั บ จาก เพื่ อ นร่ ว มงานมี ร ายรั บ ที่ เข้ า มาเรื่ อ ยๆจาก ความสามารถพิ เ ศษสำ � หรั บ คนโสดในเดื อ น นี้ มี เ กณฑ์ ว่ า จะได้ รั บ การติ ด ต่ อ จากมิ ต รทาง ไกลที่ ห่ า งหายกั น ไปนานกลั บ มามี มิ ต รภาพ ที่ ดี ต่ อ กั น อี ก ค รั้ ง ส นุ ก ส น า น ค ร อ บ ค รั ว
ของชาวราศีเมถุนในเดือนนี้ คุณจะมีงานล้น มื อ ทำ � ไม่ ทั น แต่ ว่ า จะได้ รั บ ความร่ ว มมื อ ช่ ว ย เหลือเป็นอย่างดีจะได้รับผิดชอบในงานสำ�คัญ ที่ ไ ด้ รั บ ความไว้ ว างใจหรื อ เชื่ อ ถื อ จากผู้ ใ หญ่ งานที่ เ กี่ ย วกั บ ความงามงานด้ า นออกแบบ ดีไซเนอร์ มีรายรับที่ดี แต่มีรายจ่ายจรฟุ่มเฟือย ควรประหยั ด มากว่ า ที่ เ ป็ น อยู่ ร ออยู่ เ พี ย บคน มี คู่ คุ ณ จะได้ เ สี ย เงิ น เพราะคนรั ก เอ่ ย ปากคน โสดส่ ว นคนที่ โ สดยั ง ไม่ มี วี่ แววของคนที่ จ ะมา ให้ ค วามจริ ง ใจในช่ ว งนี้ มี แ ต่ เข้ า มาอย่ า งมิ ต ร
ราศีกรกฎ 15 ก.ค. - 14 ส.ค.
ราศีสิงห์ 17 ส.ค. - 16 ก.ย.
ราศีกันย์ 17 ก.ย. - 16 ต.ค.
ของชาวราศีกรกฎในเดือนนี้การงานยังเป็นไป อย่ า งเรื่ อ ยเปื่ อ ยคุ ณ ทำ � ทุ ก อย่ า งไปอย่ า งช้ า ๆ ไม่คิดมากแต่จะมีหนทางเข้ามาให้คุณได้เรียน รู้มากมาย หากคุณตั้งใจที่จะทำ� มีรายรับที่ไม่ ค่อยสมดุลกับรายจ่ายแต่คุณก็จะมีลู่ทางในการ หาเงินมาได้อย่างไม่น่าเชื่อคนมีคู่จะมีคำ�พูดที่ ไม่ลงรอยกันมีปากเสียอาจจะทะเลาะกันบ่อย และความคิดที่สวนทางกันมากในช่วงนี้ให้ห่างๆ กั น สั ก ระยะคนโสดจะมี ค นแนะนำ � เพื่ อ นใหม่ ให้ รู้ จั ก ในรู ป แบบหลากหลายทำ � ให้ หั ว ใจคุ ณ พองโต มีเกณฑ์ว่าคุณจะได้เพื่อนไป เที่ยวด้วย
ของชาวราศี สิ ง ห์ ใ นเดื อ นนี้ ก ารเดิ น ทางเพื่ อ การงานดู จ ะโดดเด่ น จะปิ ด ยอดได้ ทั น ตาม กำ�หนดและเกินเป้าที่ตั้งไว้ ทำ�ให้ได้รับคำ�ชม คนที่ คิ ด จะเปิ ด กิ จ การห้ า งร้ า นใหม่ ใ นเดื อ น นี้ ถื อ ว่ า เป็ น การเริ่ ม ต้ น ที่ ดี ห าง่ า ยใช้ ค ล่ อ งจะ เสี ย เงิ น เพราะอุ บั ติ เ หตุ เ ล็ ก ๆน้ อ ยโดยที่ ไ ม่ ตั้งใจ แบบไม่มีคู่กรณี หรือเสียทรัพย์ ในกรณี คนโสดคุณจะทำ�งานจนไม่มีเวลาคิดเรื่องของ หัวใจแต่ว่าก็ไม่วายที่จะมีแนะนำ�มิตรให้แบบ เชี ย ร์ กั น สุ ด ตั ว อย่ า เจ้ า อารมณ์ จ นเกิ น พอดี นะคะเดี๋ ย วจะไม่ มี ค นเกี่ ย วก้ อ ยไปดู ห นั ง ด้ ว ย
ของชาวราศีกันย์ในเดือนนี้จะต้องทำ�ใจในเรื่อง ของการที่คนไม่รักษาคำ�พูด รับปากแล้วไม่เป็น ไปตามที่ ต กลงกั น โลเลระวั ง ปั ญ หากั บ เพื่ อ น ร่ ว มงานจากเรื่ อ งเล็ ก จะเป็ น เรื่ อ งใหญ่ ผู้ ใ หญ่ ต้องมาไกล่เกลี่ยควรทบทวนให้ล ะเอียดอ่อ น จะมี ค วามคิ ด อยากเปลี่ ย นงานแต่ ถู ก ทั ก ท้ ว ง ให้อดทนไว้ก่อนมีรายจ่ายเป็นหางว่าว แต่คุณ ก็ จ ะฝ่ า วิ ก ฤตได้ ใ นที่ สุ ด โดยมี เ พื่ อ นให้ ค วาม ช่วยเหลือค่ะ คนมีคู่ ในคนที่มีเจ้าของแล้วจะ มี ค วามเข้ า อกเข้ า ใจกั น ดี กั บ คนรั ก มี ก ารร่ ว ม กั น เปิ ด กิ จ การหรื อ ลงทุ น ร่ ว มหุ้ น กั น ในหมู่
ราศีตุลย์ 17 ต.ค. - 15 พ.ย.
ราศีพิจิก 16 พ.ย. - 15 ธ.ค.
ราศีธนู 16 ธ.ค. - 13 ม.ค.
การงานของคุ ณได้ รั บ การยอมรั บ เป็ น อย่ า งดี จะได้ข่าวดีมีการเลื่อนขั้นเลื่อนตำ�แหน่งหรือได้ ย้ายที่ทำ�งานไปทำ�งานในตำ�แหน่งที่ดีขึ้น ข่าวดี เรื่องการเงินจะได้รับการพิจารณาขึ้นเงินเดือน คนโสด ในเรื่องของความรักในเดือนนี้มีเกณฑ์ จะได้ พ บมิ ต รใหม่ โ ดยการแนะนำ � จากผู้ ใ หญ่ คนมีคู่ สำ�หรับคนที่ไม่โสดแล้วในเดือนนี้คุณ ต้องระวังคำ�พูดให้มาก และสุขภาพของคนรัก อ่อนแอค่ะ ครอบครัว ทางด้านครอบครัวใน ให้ ระวังการเจ็บป่วยออด แอด ของผู้ใหญ่ครอบครัว
ของชาวราศี พิ จิ ก ในเดื อ นนี้ จ ะมี โ ชคดี บ าง อย่างที่ทำ�ให้คุณได้สมหวังในสิ่งที่ได้คาดคิดไว้ มี เ กณฑ์ ก ารเลื่ อ นขั้ น เลื่ อ นตำ � แหน่ ง หากคนที่ ทำ�งานด้านการตลาดในเดือนนี้จะได้ลูกค้าที่ไม่ ได้คาดหวังไว้ ยอดขายทะลุเป้า ผู้ใหญ่ให้การ สนับสนุนดี ความรัก คนมีคู่ ทางด้านความรัก ของชาวราศีนี้สำ�หรับคนที่มีคู่แล้วระวังความ รักจะซับซ้อน คนโสดเสน่ห์แรงเนื้อหอมมากมี คนมาสนใจ อย่าคิดมาก อาจจะเป็นเพื่อนเก่า ที่คุณคุ้นเคยนั่นเองมาในรูปแบบมิตรภาพที่ดี
การงานของคุ ณ กำ � ลั ง ไปได้ ดี ไ ด้ รั บ การ สนับสนุนจากคนรอบข้างเจ้านาย ผู้ใหญ่ ช่วย เหลื อ ดี มี เ กณฑ์ ก ารลงทุ น เปิ ด กิ จ การห้ า ง ร้ า นส่ ว นตั ว หากงานที่ เ กี่ ย วกั บ ต่ า งชาติ จ ะ ได้ รั บ ความสำ � เร็ จ อย่ า งรวดเร็ ว ด้ า นการเงิ น ดี ส ะพั ด ได้ ร ายรั บ หลายทางคนมี คู่ ท างคุ ณ เป็ น ทุ ก ข์ เ พราะคนรั ก หลอกคุ ณ หรื อ ปิ ด บั ง อะไรบางอย่ า งที่ คุ ณ มาล่ ว งรู้ ใ นที่ สุ ด คนโสด จะได้ เ ดิ น ทางในงานที่ คุ ณ จะได้ พ บกั บ เพื่ อ น ใหม่ ม ากหน้ า หลายตาจะได้ พ บมิ ต รใหม่
77
80