JAAR VERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
15 JAAR
VAN MUSEUM AAN HUIS TOT MUSEUM AAN DE GRACHT
‘Een feestelijk topjaar’
< DE TAS WAAR HET ALLEMAAL MEE BEGON
SIGRID IVO DIRECTEUR
‘EEN FEESTELIJK TOPJAAR’
I
2011 WAS VOOR TASSENMUSEUM HENDRIKJE EEN BIJZONDER JAAR. OP DE EERSTE PLAATS OMDAT WE ONS VIJFTIENJARIG JUBILEUM VIERDEN ÉN OMDAT WE VOOR HET EERST EEN GROTE In vijftien jaar zijn we van
OVERZICHTSTENTOONSTELLING
ORGANISEERDEN
IN
HET
BUITENLAND. DIT WAS AL HEEL LANG EEN DROOM VAN ONS.
wil, als grootste Tassenmuseum, toonaangevend
een particuliere verzameling in 1996 uitgegroeid
zijn op het gebied van tassen en tassendesign. Het museum
tot een museum met een volwaardige collectie en een
wil het ‘Centrum van de Tas’ zijn: een platform en kenniscen-
passende plaats in de top twintig van Amsterdamse musea.
trum voor ontwerpers, studenten en professionals uit de mo-
Ik ben bijzonder verheugd dat we in dit bijzondere jaar een
de-industrie én voor bezoekers uit alle lagen van de bevolking.
recordaantal van 67.099 bezoekers hebben gehad.
Met tentoonstellingen, activiteiten, onderzoek en educatie willen we onze kennis van – en liefde voor – de tas versprei-
Een kwart van onze collectie is door de jaren heen geschon-
den. Dit kunnen wij alleen bereiken door als cultureel onder-
ken door particulieren, verzamelaars, ontwerpers en mode-
nemer de juiste balans te vinden tussen artistiek inhoudelijke
merken. Het jubileumjaar was daarom een mooi moment om
kwaliteit en zakelijke doelstellingen. Een streven waar wij als
onze schenkers te bedanken met de jubileumtentoonstelling
enthousiast en jong museum met hardwerkende, gepassio-
‘Mooie Cadeaus. 15 jaar schenkingen aan het Tassenmuse-
neerde medewerkers en vrijwilligers iedere dag aan werken.
um’, waarin de verhalen achter de geschonken tassen centraal stonden.
Wilt u kennis met ons maken of meer informatie over het museum, neemt u dan gerust contact met ons op. Wij staan u
Onze eerste grote, internationale overzichtstentoonstelling
graag te woord.
was te zien in Groot-Brittannië. De tentoonstelling bood een overzicht van de tas vanaf de 17de eeuw tot en met heden. Meer dan 140 tassen, waaronder menig topstuk, waren te zien in the Lightbox in Woking. Deze tentoonstelling was voor ons een succesvolle try-out voor de reizende overzichtstentoonstelling die wij ontwikkelen.
SIGRID IVO DIRECTEUR TASSENMUSEUM HENDRIKJE
Onze ambities voor de toekomst zijn hoog. Het organiseren van een reizende overzichtstentoonstelling is slechts een
U kunt ons bereiken op telefoonnummer 020 524 64 52,
van de plannen voor de toekomst. Tassenmuseum Hendrikje
of per e-mail: info@tassenmuseum.nl.
{09}
{10}
{INDEX
DE TAS WAAR HET ALLEMAAL MEE BEGON
VALENTINO
{15}
FABIENNE CHAPOT
TASSENMUSEUM 06} HENDRIKJE 15 JAAR: VAN MUSEUM 08} AAN HUIS TOT MUSEUM AAN DE GRACHT
{12}
BRUIKLENEN
11} EXPOSITIES
•ARGENTIJNSE TASSEN: PAMPA BAGS, GABRIELA FIORI, PETER KENT •EINDEXAMENKANDIDATEN SINTLUCAS TASSENOPLEIDING •FAB., FABIENNE CHAPOT •GABRIELLA INGRAM: TASSEN ALS KUNSTOBJECT •TASSEN OM MEE WEG TE LOPEN: 30 JAAR DORRA TASSEN •HESTER VAN EEGHEN LEATHER DESIGN PRIJS •PETRA HARTMAN: 25-JARIG JUBILEUM
EXTERNE 10} &TENTOONSTELLINGEN EXPOSITIES 14} TENTOONSTELLINGEN •‘HOEZO TUTTIG?’ VOORTBORDUREN OP OUDE TECHNIEKEN •MOOIE CADEAUS. 15 JAAR SCHENKINGEN AAN HET TASSENMUSEUM
•RABOBANK •MEESTERLIJK, BEURS VOOR DESIGN EN TOEGEPASTE KUNST •ESSENTIAL ACCESSORIES: ‘HANDBAGS AND HEELS’
15} BRUIKLENEN
{16}
MASSUNIQ
{18}
KLEINE REISTAS KONING WILLEM III
HESTER VAN EEGHEN JUBILEUMTAS
{22}
IN DE 17} NIEUW COLLECTIE
•AANKOPEN •SCHENKINGEN •CROWDFUNDING
20}
BEREIKT PUBLIEK •ZICHTBAARHEID IN DE MEDIA •PROMOTIEACTIVITEITEN •TASSENMUSEUM ONLINE •JUBILEUMJAAR •NIEUWE UITGAVE ‘BAGS’ •MUSEUMNACHT
EN 24} EDUCATIE PROMOTIE
VAN HET AMBACHT •PROMOTIE VAN HET AMBACHT •ONDERWIJS EN INBURGERING •CENTRUM VAN DE TAS
{25}
AUDREY WEEREN
STEUN AAN 26} HET MUSEUM
• SPONSORING, DONATIES EN SUBSIDIE
CULTUREEL 28} ONDERNEMERSCHAP •BEZOEKERS(AANTALLEN) •BEDRIJFSVOERING
CIJFERS VAN 31} DE 2011 RAAD 32} VAN TOEZICHT
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
TASSENMUSEUM
HENDRIKJE
{06}
TASSENMUSEUM HENDRIKJE HEEFT EEN COLLECTIE VAN MEER DAN 4.000 TASSEN VANAF DE LATE MIDDELEEUWEN TOT HEDEN; BUIDELS, DIJZAKKEN, AALMOEZENTASSEN, RETICULES, SCHOOLTASSEN, KOFFERS,
AVONDTASJES
EN
HAND-
EN
SCHOUDERTASSEN VAN BEKENDE MODEHUIZEN EN ONTWERPERS. HET MUSEUM IS HET ENIGE MUSEUM TER WERELD MET ZO’N GROTE EN UITGEBREIDE COLLECTIE TASSEN.
Wat maakt tassen nu zo bij-
wikkelingen, de emancipatie, contacten
zonder dat er een museum
met nieuwe culturen, de decoratieve
voor is? De tas is méér dan
kunst en de mode. Bezoekers zijn vaak
alleen een mooi accessoire
verrast in welke mate de veranderin-
door de eeuwen heen. Zij
gen in vormen, nieuwe materialen en
heeft een buitengewoon
decoraties van de tas ook iets zeggen
rijke geschiedenis en heeft
over maatschappelijke veranderingen.
in de vele eeuwen van haar
De tas ontsluit haar betekenis in de
bestaan een opmerkelijke
context die in Tassenmuseum Hen-
ontwikkeling doorgemaakt.
drikje is gecreëerd.
De collectie tassen in Tassenmuseum
Het Tassenmuseum is
Hendrikje
toont een bijzondere inkijk in de sociaalmaatschappelijke geschiedenis van de westerse samenleving, in het bijzonder die van
elegant maar laagdrem-
Het Tassenmuseum is elegant maar laagdrempelig en spreekt een breed publiek aan.
de positie van de vrouw. Elke tas in het museum vertelt
pelig en spreekt een breed publiek aan. Het museum wil een inspirerende plek zijn, niet alleen voor liefhebbers van de tas, maar ook voor ontwer-
pers en kunstenaars. Maar
een verhaal; niet alleen over de vrouw
vooral voor iedereen die kan genieten
die deze heeft gedragen, maar vooral
van ambacht en kunst in een histori-
over de tijd waarin ze leefde.
sche context. In dit jaarverslag geven we een over-
Door de eeuwen heen is de tas beïn-
zicht van de resultaten en activiteiten
vloed door onder meer industriële ont-
van het museum in 2011.
MISSIE Tassenmuseum Hendrikje verzamelt objecten en kennis op het gebied van de tas, haar geschiedenis en actuele ontwikkelingen. Het museum informeert, verrast en inspireert met zijn unieke collectie en gevarieerde tentoonstellingen op het gebied van tassen en tassendesign (en aanverwante accessoires); gecombineerd met
Het museum informeert, verrast en inspireert met zijn unieke collectie zijn uitstekende gastvrijheid en service, en bezoekers uit alle windstreken en lagen van de bevolking. Het museum deelt kennis op het gebied van tassen en tassendesign met professionals en liefhebbers uit de wereld van mode, design en vakmanschap.
{08}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
15 JAAR: VAN MUSEUM AAN HUIS TOT MUSEUM AAN DE GRACHT IN 2011 VIERDE HET TASSENMUSEUM ZIJN 15-JARIG JUBILEUM. IN 1996 OPENDE HENDRIKJE IVO DE DEUREN VAN HAAR AMSTELVEENSE WONING OM HAAR BIJZONDERE COLLECTIE TASSEN TE TONEN AAN HET PUBLIEK. INMIDDELS IS TASSENMUSEUM HENDRIKJE HET GROOTSTE TASSENMUSEUM TER WERELD EN KOMEN ER JAARLIJKS MEER DAN 65.000 BEZOEKERS UIT BINNEN- EN BUITENLAND. VERZAMELAAR EN OPRICHTER HENDRIKJE IVO, EN VRIJWILLIGER VAN HET EERSTE UUR ANITA HOYNG BLIKKEN TERUG EN VERTELLEN HOE EEN PARTICULIERE VERZAMELING UITGROEIDE TOT EEN VOLWAARDIG MUSEUM MET DE GROOTSTE COLLECTIE TASSEN TER WERELD.
DE VERZAMELWOEDE VAN HENDRIKJE IVO
koningin in ons huis.’ Gegrepen door
Dochter Sigrid, die kunstgeschiedenis
de schoonheid van deze tas begon ze
studeerde, adviseerde en ondersteunde
zich te verdiepen in de historie van
haar ouders bij het verder uitbreiden
‘Je wordt niet geboren als verzame-
de tas - en de tassenverzamelaar was
van de collectie. Na tien jaar leek het
laar, maar het kan wel gebeuren dat
geboren.
succes te groot voor het museum.
de verzamelwoede zich al vroeg in je
‘In het begin kocht ik alles wat er op
Daarom plaatste Hendrikje een oproep:
genen nestelt’, zegt Hendrikje Ivo, de
mijn pad kwam. Maar toen begon ik
wie kon haar helpen aan een grotere
oprichter van het Tassenmuseum. ‘Ik
er een serieuze studie van te maken
ruimte voor haar collectie van inmid-
was altijd al dol op curiosa en kleine
en begon ook het gerichte zoeken.
dels duizenden tassen? Dankzij de hulp
antiquiteiten, dus het was niet zo gek
Een tassenverzameling opbouwen is
van een weldoener kon Tassenmuseum
dat ik er uiteindelijk mijn beroep van
bijzonder leuk en leerzaam. Van bijna
Hendrikje verhuizen naar het huidige
maakte. Als antiquair zwierf ik samen
alle materialen zijn tassen en beursjes
pand aan de Herengracht. De dagelijk-
met mijn man Heinz over antiek- en
gemaakt: van meloenpitten en cactus-
se leiding ligt nu bij dochter Sigrid Ivo.
curiosamarkten in Nederland en
vezels, van glaskralen en parels, textiel,
Maar Hendrikje is samen met Heinz
daarbuiten.’ In een antiekzaakje op het
zilver en goud.’ De verzameling werd zo
nog regelmatig in het depot te vinden
Engelse platteland ontdekte ze de tas
groot dat bij het echtpaar Ivo het idee
om nieuwe tassen te waarderen en te
waar het allemaal mee begon: een tas
ontstond om van hun woonhuis een
beoordelen. Want die verzamelwoede,
gemaakt van schildpad, ingelegd met
klein museum te maken.
die dooft nooit uit.
parelmoer. ‘Het prachtstuk bracht ons
In 1996 opende het eerste Tassenmu-
volledig in extase. Het belandde als een
seum in hun woning in Amstelveen.
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
‘HENDRIKJE IS GASTVRIJHEID’
binnen: zo van, ‘vast een gek museum’.
Door de jaren heen werd het steeds
De uitroep ‘Dit had ik niet verwacht!’,
drukker en een woonhuis raakte snel
Het Tassenmuseum in Amstelveen was
heb ik honderden keren gehoord. Gas-
vol. Er was alleen een smalle trap
een klein jaar open toen buurtgenote
ten waren vooral onder de indruk van
naar boven. De komst van de weldoe-
Anita Hoyng (58) zich meldde als vrij-
Hendrikje. Het was geen museum met
ner was een sprookje. Dat er zulke
williger. ‘Met een paar andere vrijwilli-
alleen maar heel veel tassen. Hendrikje
mensen rondlopen – dat geloof je toch
gers hielp ik Hendrikje en Heinz om het
kon er met zo veel liefde over vertellen.
niet? Op de Herengracht geef ik nog
museum open te houden. Er moesten
Groepen die op bezoek kwamen kregen
steeds rondleidingen. Het verhaal over
altijd twee mensen in huis zijn, dat was
een inleiding in de ontvangstruimte en
het ontstaan van het museum vertel
prettig en veilig. De toeloop van bezoe-
vervolgens thee met een lekkernij. Die
ik altijd. Dat blijft tot de verbeelding
kers verschilde enorm. Soms was het
‘lekkernij’, dat is echt iets van Hen-
spreken.’
druk, maar op sommige dagen kwam
drikje. Een gewoon koekje is niet goed
er helemaal niemand. Dan trokken we
genoeg. Heinz en Hendrikje hebben
’s middags lekker een fles wijn open.
enorm oog voor detail, alles moest tot
Ondertussen deden we dan allerlei
in de puntjes geregeld zijn. Bezoekers
klusjes, zoals folders vouwen en tassen
beschouwden ze echt als hun gasten.
rechtzetten in de winkel. Bezoekers
Hendrikje ís gewoon gastvrijheid – en
kwamen vaak met een groot vraagteken
dat zie je nu nog steeds in het museum.
ANITA HOYNG VRIJWILLIGER TASSENMUSEUM HENDRIKJE
De tas waar het allemaal mee begon: een tas gemaakt van schildpad, ingelegd met parelmoer
{09}
Die ‘lekkernij’, dat is echt iets van Hendrikje
{10}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
TENTOONSTELLINGEN DE TIJDELIJKE TENTOONSTELLINGEN BIJ TASSENMUSEUM HENDRIKJE ZIJN ALTIJD EEN COMBINATIE VAN HISTORISCHE EN HEDENDAAGSE ONTWERPEN. ZIJ HEBBEN EEN EDUCATIEF KARAKTER DOOR AANDACHT TE SCHENKEN AAN DE TECHNIEK OF DE GEBRUIKSGESCHIEDENIS VAN DE TAS. DAARNAAST IS ELKE ZES WEKEN EEN KLEINE EXPOSITIE TE ZIEN MET WERK VAN HEDENDAAGSE TASSENONTWERPERS UIT BINNENEN BUITENLAND. HET MUSEUM WIL HIERMEE GRAAG TASSENDESIGN PROMOTEN EN BEKENDHEID GEVEN AAN HEDENDAAGSE TASSENONTWERPERS. IN 2011 ORGANISEERDEN WE TWEE GROTE TENTOONSTELLINGEN EN ZEVEN KLEINERE EXPOSITIES.
‘HOEZO TUTTIG?’
VOORTBORDUREN OP OUDE
Bezoekers konden hun
TECHNIEKEN
eigen kennis van het haken
Het Tassenmuseum liet in de tentoonstel-
en breien weer opfrissen in diverse
ling ‘Hoezo Tuttig?’ zien dat oude hand-
workshops. De tentoonstelling startte met
werktechnieken weer helemaal van deze
een gratis inloop breicafé, waar iedereen
tijd zijn. Traditionele technieken zoals
onder de deskundige leiding van de
weven, borduren, breien en haken wor-
‘Dutch knitters’ een zelfontworpen smart-
den nu door bekende ontwerpers en mo-
phone hoesje kon breien.
dehuizen weer opnieuw gebruikt. In de tentoonstelling waren historische tassen en nieuw design, gemaakt met dezelfde technieken, naast elkaar te bewonderen. Zo waren er onder meer gebreide tassen te zien van Missoni en Dolce&Gabbana, naast 19de eeuwse tasjes van gebreide kralen. Andere hoogtepunten waren een kanten tas van Valentino en de tassen van plastic verpakkingsmateriaal van het VALENTINO
Mexicaanse merk Nahui Ollin.
MOOIE CADEAUS: 15 JAAR SCHENKINGEN AAN HET TASSENMUSEUM Zo’n 1.200 tassen en accessoires zijn door de jaren heen geschonken aan het museum. Ter ere van het 15-jarig jubileum wijdde het museum een speciale tentoonstelling aan deze giften. De variatie in schenkingen is groot: tassen van diverse tassenmerken, Nederlandse en buiten-
landse ontwerpers, van bestaande en
vroegere tassenwinkels en warenhui-
zen, maar ook tassen van particulieren
met een bijzonder persoonlijk verhaal.
Met onder meer brieven en foto’s werden
de verhalen en herinneringen van de
schenkers in beeld gebracht. Zoals het
handgeschreven briefje dat bij een por-
tefeuille zat die per post aan het museum
was gestuurd. Het briefje las: ‘Als het
museum het niets vindt, mag u het ook
weggooien.’ De tweehonderd jaar oude
portefeuille met Wedgwood medaillon is
nu een van de meest bijzondere stuk-
ken van het museum.
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
{11}
IRA SALLES
Tassen uit de Tentoonstelling 'Hoezo Tuttig?' BOTTEGA VENETA
EXPOSITIES
OP DE BEGANE GROND NAAST DE INGANG BEVINDT ZICH DE EXPOSITIERUIMTE VAN HET MUSEUM. ELKE ZES TOT ACHT WEKEN IS HIER ANDER WERK TE ZIEN VAN HEDENDAAGSE, VEELAL JONGE ONTWERPERS UIT BINNEN- EN BUITENLAND. ZO BIEDEN WE RUIMTE AAN NIEUW TALENT EN LATEN WE BEZOEKERS KENNISMAKEN MET DE VERSCHEIDENHEID VAN DE TAS. IN 2011 WAS ER WERK TE ZIEN VAN JUBILERENDE NEDERLANDSE ONTWERPSTERS EN BODEN WE EEN PODIUM AAN ONTWERPERS UIT ARGENTINIË EN GROOT-BRITTANNIË.
EINDEXAMENKANDIDATEN SINTLUCAS TASSENOPLEIDING
Pampa Bags
In deze expositie was het afstudeerproject te zien van de leerlingen van de enige tassenopleiding in Nederland, SintLucas in Boxtel. Dit jaar was de opdracht een tas te maken geïnspireerd op de ’Carrousel’tas van Louis Vuitton. Het leverde een zeer gevarieerde expositie op waarin het talent en vakmanschap van de studenten goed zichtbaar werd.
ARGENTIJNSE TASSEN: PAMPA BAGS, GABRIELA FIORI, PETER KENT De eerste expositie in 2011 schonk aandacht aan Argentinië als tassenproducent. In dit Zuid-Amerikaanse land wordt vakkennis van generatie op generatie overgedragen, de tassen worden veelal nog in ambachtelijke leerateliers gemaakt. Dit zorgt voor hoge kwaliteit, zoals te zien was bij de collecties van de ontwerpers Peter Kent, Gabriela Fiori en het merk Pampa Bags.
EMMY JAARSMA
{12}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
GABRIELLA INGRAM: TASSEN ALS KUNSTOBJECT Bijzonder trots was het museum op de expositie van de Britse ontwerpster Gabriella Ingram. De tassen van Ingram lijken op kunstobjecten en zijn een mix van klassieke materialen, gemaakt met moderne technieken. Ingram laat zich vooral inspireren door architectonische vormen. De tassen blinken uit in originaliteit en stijl, zowel vanwege de vorm als door de keuze van het materiaal. Zo werkt de Britse ontwerpster met acryl, hout, corian en antieke en barokke elementen.
FAB.
FABIENNE CHAPOT In de expositie Fab. lieten we het werk zien van de jonge en succesvolle Nederlandse ontwerpster Fabienne Chapot. Haar frisse, kleurrijke tassen zijn populair onder een jong publiek en worden wereldwijd verkocht.
TASSEN OM MEE WEG TE LOPEN 30 JAAR DORRA TASSEN Al dertig jaar maakt de Rotterdamse ontwerpster Door Thomassen tassen in een heldere vormtaal die praktisch en doelmatig zijn in het gebruik. Ter ere van dit jubileum maakte het museum een overzichtsexpositie van haar werk. Door Thomassen ontwierp voor de gelegenheid de Maastas: een tas met een knipoog naar haar woon- en werkplek in Rotterdam. De tas was ook te koop in de museumwinkel.
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
DOOR THOMASSEN TASSENONTWERPSTER
30-JARIG
JUBILEUM HESTER VAN EEGHEN LEATHER DESIGN PRIJS
Door Thomassen vierde in 2011
De laatste expositie van 2011 toonde de inzendingen voor de ‘Hester van
ontwerpster.
Eeghen Leather Design Prijs 2011’. De competitie heeft als doel het leeram-
‘Ik exposeerde al in het Tassenmu-
bacht in Nederland te stimuleren en werd voor de vijfde keer georganiseerd
seum toen het nog in Amstelveen
in samenwerking met Tassenmuseum Hendrikje. De wedstrijd bestond uit het
zat. Van een van mijn eerste expo-
maken van een leren tasje dat als wapen dient voor de pittige vrouw; een her-
sities werd alles verkocht. Daarna
nieuwde versie van het ‘meptasje’ uit de jaren zestig. De Vlaamse Brigitte Van
ben ik een van de vaste leveran-
Nylen won de prijs vanwege haar originele ontwerp, maar bovenal door de
ciers voor de winkel geworden,
uitvoering, waaraan volgens de jury ‘goed te zien is dat de maakster het leer-
die er toen ook al was. Hendrikje
ambacht heel goed beheerst’. Haar tas wordt in een oplage van dertig stuks geproduceerd onder begeleiding van tassenontwerpster Hester van Eeghen.
PETRA HARTMAN:
25-JARIG JUBILEUM
haar 30-jarig jubileum als tassen-
‘Ik exposeerde al in het Tassenmuseum toen het nog in Amstelveen zat.’ en Heinz Ivo kunnen heel goed een bepaalde sfeer creëren. De openingen van nieuwe exposities in Amstelveen waren altijd gezel-
Petra Hartman maakt weelderige vrouwe-
lig, er was een leuke spreker en
lijke tassen, gemaakt van textiel. De vormen
de hapjes waren super. Nu ik zelf
zijn intrigerend en vaak vol symboliek met
een opening aan het voorbereiden
verwijzingen naar de klassiekers in de schil-
ben, merk ik weer hoe lastig het is.
derkunst. Haar werk past goed in het mu-
Maar bij hen lukte het altijd.
seum, omdat ze opereert op het snijvlak tus-
Hendrikje was ook heel creatief
sen kunst en design. Hartman combineert
in het verzinnen van nieuwe the-
haar ontwerpen met foto’s en alledaagse of
ma’s. Voor een expositie vroeg ze
soms ongebruikelijke materialen. In deze
een keer ontwerpers een toilettas
overzichtsexpositie kwam de verscheiden-
te ontwerpen, een andere keer ‘de
heid van het werk van deze jubilerende ont-
tas van de toekomst’. Over de toi-
werpster goed naar voren.
lettas die ik toen ontworpen heb, ben ik nog steeds tevreden. Hij is zelfs weer te zien in mijn nieuwe expositie.’
{13}
{14}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
EXTERNE TENTOONSTELLINGEN HET TASSENMUSEUM WORDT STEEDS VAKER GEVRAAGD GROTE EN KLEINE EXPOSITIES IN TE RICHTEN OP LOCATIE.
RABOBANK In 2011 verzorgde het museum op verzoek van de Rabobank Amsterdam-Centrum een presentatie in de publiekshal van het kantoor op de Dam. Vanwege de vele buitenlandse bezoekers op deze locatie kreeg de presentatie het thema Nederland en Nederlandse ontwerpers.
Meesterlijk,
Beurs voor design & toegepaste kunst In het najaar verzorgde het Tassenmuseum een ‘mini-museum’ op Meesterlijk, de beurs voor design, ambacht en toegepaste kunst in de Amsterdamse
Essential Accessories: ‘Handbags and Heels’
RAI. Meesterlijk is onderdeel van de Woonbeurs en toont ambachtelijk ge-
In 2011 organiseerde het Tassenmuseum voor de eerste keer een tentoonstel-
maakte producten van meer dan hon-
ling in het buitenland. Op verzoek van het Britse expositiecentrum The Lightbox
derd professionele ontwerpers.
maakte het Tassenmuseum de tentoonstelling ‘Essential accessories: Handbags
In het ‘mini-museum’ waren dertig
and Heels’. Deze bood de bezoeker een globaal overzicht van de geschiedenis van
tassen te zien. Ook hield directeur
de tas vanaf de 17de eeuw tot heden. Aan de hand van een tiental thema´s werden
Sigrid Ivo een lezing over het museum
de objecten getoond, van oude tassen tot hedendaagse Nederlandse ontwerpers.
en de collectie. Op de Woonbeurs
Daarnaast waren schoenen te zien uit de collectie schoenen van het Northampton
en
Museum and Art Gallery. In de museumwinkel werden producten van het Tas-
Meesterlijk
bezoekers af.
kwamen
70.000
senmuseum verkocht.
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
{15}
MARYLIN SCOTT DIRECTEUR THE LIGHTBOX
OVER H AN D BAG S AND H EE L S ‘‘Handbags
and
Heels’
was
een van de meest succesvolle tentoonstellingen
die
we
ooit
gehad hebben in The Lightbox. Het was echt een genoegen om het op te zetten en het resultaat zag er geweldig uit. De expositie trok vooral een jong publiek, sommigen kwamen voor het design, anderen waren
echte
modeliefhebbers.
Ook het programma eromheen, met
lezingen
trok
veel
Lightbox
en
publiek. was
dit
workshops, Voor de
The
tweede
‘Een van de meest succesvolle tentoonstellingen die we ooit gehad hebben in The Lightbox’ keer dat we een internationale samenwerking
aangingen.
Een
van onze conservatoren had het museum in Amsterdam bezocht en was zo enthousiast! Zij vond dat we moesten kijken of een tentoonstelling mogelijk was. Zelf was ik ook behoorlijk onder de indruk toen ik het Tassenmuseum voor de eerste keer bezocht. Het feit dat de hele collectie is verzameld door één familie is ongelooflijk. De tassen uit de jaren twintig en dertig spreken me het
BRUIKLENEN
meeste aan, ze zijn zo elegant
Voor de tentoonstelling ‘Van haarnaald tot schoengesp’ leende het Tassenmuseum
– en dan al die verschillende
15 objecten uit aan het Zilvermuseum Sterckshof in Antwerpen. Het betrof onder
vakjes voor make-up en andere
andere zilveren handtasbeugels, chatelaines, kousenbeurzen, tassen met zilveren
accessoires. Daar zou ik er wel
beugels en maliëntasjes uit de 18de tot en met de 20ste eeuw. Deze objecten staan
graag een van willen hebben.’
ook in de catalogus die bij de tentoonstelling werd uitgegeven.
KLEINE REISTAS
KONING WILLEM III
GROTE REISKOFFER
PRINS BERNHARD
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
{17}
NIEUW IN DE COLLECTIE AANKOPEN
JAARLIJKS KOOPT HET MUSEUM TASSEN AAN OM DE HISTORISCHE COLLECTIE UIT TE BREIDEN, AAN TE VULLEN EN DE COLLECTIE MODERN DESIGN ACTUEEL TE HOUDEN.
HISTORISCHE REISTASSEN
kristal is afgewerkt met een zilveren monogram van koning
Het Tassenmuseum heeft in 2011 met behulp van geld
Willem III. De tas is aan het eind van de 19de eeuw gemaakt
van Vrienden van het museum en eenmalige donaties van
door Storck&Sinsheimer uit het Duitse Honau. De leren kof-
particulieren een aantal bijzondere aankopen kunnen doen.
fer van prins Bernhard is voorzien van toiletbenodigdheden,
Op de veiling van de nalatenschap van prinses Juliana wist
afgewerkt met een zilveren monogram. Deze koffer is rond
het museum de hand te leggen op twee Koninklijke reiskof-
1950 vervaardigd bij de firma Schrek in Berlijn.
fers. Het gaat om een kleine reistas van koning Willem III
Daarnaast is een koffer met reisnecessaires aangekocht van
(1817-1890) en een grote reiskoffer van prins Bernhard
de familie Frumeau, een familie uit het zuiden van Nederland
(1911-2004).
die al meer dan 80 jaar bekend is vanwege hun winkels in
De leren reistas met bijbehorende necessaires van zilver en
lederwaren en koffers. >>
{18}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
INTERNATIONALE MERKEN
door samen met de kunstenaars
Met het aankopen van werk van
Stephen Sprouse, Takashi Murakami
bekende ontwerpers en modemerken
en Richard Prince tassen te ontwerpen.
houden we onze hedendaagse collectie
Een andere bijzondere aankoop was de
zo actueel mogelijk. In 2011 kochten
kunstzinnige clutch ‘Just a drop of No.
we o.a. van Massuniq, de hedendaagse
5’ van Chanel met een popart print uit
ontwerpers Shanna Deurloos en Robert
2001.
Jan Snoeks. Zij ontwerpen tassen van
Het museum heeft 2011 kunnen
leer of stof, die op mathematische wijze
afsluiten met een unieke aankoop:
worden gevouwen tot een tas. Topkwali-
een avondtas van satijn met decora-
teit, vakmanschap en creativiteit komen
tieve beugel van het merk Lanvin uit
samen in hun tasontwerpen.
de nalatenschap van actrice Elizabeth
Van een aantal grote internationale
Taylor. Wat betreft schoonheid, merk
merken kocht het museum een aantal
én (voormalig) eigenaar een enorme
mooie en bijzondere tassen aan in
aanwinst voor de collectie.
2011. Van Louis Vuitton kochten we twee tassen: de Mini Linda tas,
KUNST
gemaakt van canvas en fluweel met
In 2011 hebben we ook drie kunstob-
leer uit 2006. En de papillon tas Cherry
jecten in de vorm van een tas aan-
Blossom Monogram, ontworpen in
gekocht. Twee tassen van keramiek
2003 in samenwerking met onder
gemaakt door Peter Silverstein en Lia
andere kunstenaar Takashi Murakami.
Lemain. En een tas van kunstenares
Louis Vuitton heeft sinds haar oprich-
Ria van Krieken met de naam ‘Han-
ting in 1854 altijd nauwe samenwer-
dig tasje’, dat is gemaakt van rubber,
king gezocht met kunstenaars. Sinds
Japans papier en porselein.
CHERRY BLOSSOM
LOUIS VUITTON BY TAKASHI MURAKAMI.
KNOOP EN VOUWTAS
MASSUNIQ
de jaren tachtig heeft ze die hernieuwd
SCHENKINGEN IN 2011 HEBBEN WE 160 TASSEN ONTVANGEN VAN PARTICULIEREN, ONTWERPERS EN MODEMERKEN. DE VARIATIE IN SCHENKINGEN IS GROOT: VAN TASSEN, KOFFERS EN ACCESSOIRES ZOALS PARFUMFLESJES, HANDSCHOENEN EN HOEDEN TOT NAAIGEREI, EEN GEBEDENBOEKJE EN EEN PAAR VINTAGE SCHOENEN VAN DOLCE&GABBANA. Een bijzondere schenking betrof een
De tas werd geschonken door zijn
mooi geborduurde schrijfmap of grote
dochter.
portefeuille uit 1802. De map behoorde aan Joseph Ludwig Colmar, de
Vorig jaar ontvingen we ook veel
eerste bisschop van Mainz. Ook heb-
schenkingen van particulieren uit het
ben we zes jachttassen uit de 18de
buitenland, waaronder uit Duitsland,
en 19de eeuw gekregen. Een andere
Engeland, Italië, Thailand en de
speciale particuliere schenking was
Verenigde Staten. Soms vinden de
een dokterstas. De tas werd gebruikt
mensen ons via internet, maar vaak
door een paardenkoopman, die in
zijn het ook bezoekers die tijdens hun
de tas zijn geld bewaarde tijdens zijn
verblijf in Amsterdam het museum
reizen van Antwerpen naar Rotterdam.
hebben bezocht.
NAHUI OLLIN TAS VAN GEVLOCHTEN GERECYCLEDE SNOEPPAPIERTJES
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
Een Italiaans echtpaar schonk ons een
Ollin gaf ons een tas van gevlochten
mooie tas van fluweel met print in Vene-
gerecyclede snoeppapiertjes en van
tiaanse stijl van de bekende Italiaanse
Sacha Wendt ontvingen we een vilten
ontwerper Roberta di Camerino. Deze
tas met 2-D print en decoratie. Ook
tas is uit ca. 1969, maar de ontwerpen
ontvingen we schenkingen van het
van Roberta di Camerino worden nog
merk Lamarthe, Sticks and Stones en
steeds gemaakt en zijn tegenwoordig
vier toilettasjes van de KLM, ontworpen
weer erg populair. Ook waren we erg
door Viktor&Rolf.
blij met een aantal objecten van de bekende Amerikaanse zange-
KLM TOILETTASJE
VIKTOR & ROLF
res en actrice Bette Midler, waaronder een rode clutch SCHENKING BETTE MIDLER
met bijpassende schoe-
HERBERT LEVINE
nen van de Amerikaanse schoenenontwerper Herbert
SCHOENEN EN CLUTCH
Levine (1916-1991). Verschillende ontwerpers schonken ons vorig jaar een van hun tassen. Nahui
CROWDFUNDING Tijdens
de
jubileumtentoonstelling
Mooie Cadeaus heeft het museum voor
het
eerst
een
crowdfunding
georganiseerd. Wij hebben het publiek gevraagd als geschenk voor ons 15-jarig bestaan bij te dragen aan de aankoop van een zeer bijzondere Jubileumtas: een prachtige avondtas van brokaat met
een
beugel
versierd
met
edelstenen en email uit 1929. Met steun van het publiek hebben we deze tas kunnen aankopen. Vanwege het succes zullen we in de toekomst vaker crowdfunding inzetten om de
aankoop
van
nieuwe
collectiestukken te realiseren.
AVONDTAS BROKAAT
MET EDELSTENEN EN EMAIL UIT 1929
{19}
{20}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
BEREIKT PUBLIEK SUCCESVOLLE PROMOTIEACTIES EN HET GENEREREN VAN MEDIA-
Ook waren we dit jaar het decor van
AANDACHT VOOR ONZE ACTIVITEITEN DROEGEN BIJ AAN DE STERKE
een aantal modereportages; in het mu-
GROEI VAN DE BEZOEKERSAANTALLEN IN 2011. OOK MAKEN WE IN
seum waren fotoshoots van de glossy’s
TOENEMENDE MATE GEBRUIK VAN FACEBOOK, TWITTER EN ONS WEBLOG
Red, Avantgarde en Vriendin.
VOOR HET BEREIKEN ÉN BINDEN VAN BEZOEKERS. DE NIEUWE HUISSTIJL KWAM GOED NAAR VOREN IN ONZE FOLDERS EN ANDER PROMOTIEMATERIAAL. DAARNAAST HEBBEN WE IN 2011 WEER
PROMOTIEACTIVITEITEN
SUCCESVOL SAMENGEWERKT MET DIVERSE MEDIA VOOR LEZERSACTIES EN ANDERE MARKETING- EN PROMOTIEACTIES.
Naast diverse publicaties in buitenlandse media werkt het museum samen met toeristenorganisaties als het ATCB,
ZICHTBAARHEID IN DE MEDIA
mentaar op het vernieuwde ‘meptasje’
NBTC, diverse ticketservices, de RAI,
van de Leather Design Prijs op Radio 1
hotels en rondvaartbootbedrijven voor
In 2011 ondernam het Tassenmuseum
en Radio 538.
het aantrekken van meer toeristen. Het
gerichte pr-activiteiten voor de zeven
Andere nieuwsmomenten waren het
museum is ook sterk in de samenwer-
exposities en twee grote tentoonstel-
winnen van de Best Specialty Award
king met diverse media met betrekking
lingen.
van Time Out Magazine 2011, een
tot lezersacties en andere marketing-
De pr-activiteiten voor de tentoonstel-
en promotionele acties.
lingen leverden een totale adverten-
Best Specialty Award van
We schuwen op marketinggebied ook
tiewaarde op van 1,9 miljoen euro. In
Time Out Magazine 2011
niet de samenwerking met grote win-
2010 was het bedrag van de media-
kelbedrijven en bioscopen en werkten
waarde nog 1,5 miljoen.
samen met Hotel de l’Europe, KLM,
Vooral de tentoonstelling ‘Hoezo Tut-
Veronica magazine en de Gay Pride.
tig?’ kreeg veel media-aandacht; er
Ook is het Tassenmuseum nu onder-
verschenen in totaal 46 grote en kleine
deel van het speciale Vriendinnen-
vermeldingen met een totale adverten-
arrangement van YellowBike.
tiewaarde van € 281.446. Bijna alle
Voor de promotie van onze tentoon-
Artikel De Pers
aantal bijzondere aankopen, de diverse
stelling ’Hoezo Tuttig? Voortborduren
exposities en het aansluiten bij de
op oude technieken’ stonden we op
Museumkaart in 2012. Deze berichten
de landelijke handwerkbeurs met een
leverden ons 1,4 miljoen euro op aan
klein voorproefje van de tentoonstelling.
media-aandacht.
Dat leverde veel enthousiaste reacties op.
Als museum zijn we in reisgidsen en
Onze nieuwe Engelse brochure, inclu-
online steeds beter vindbaar. Veel
sief kortingsbon, is in een oplage van
internationale reiswebsites en blogs
bijna 35.000 stuks verspreid onder alle
schreven vorig jaar over het museum.
Amsterdamse hotels via een brochure-
dagbladen besteedden er aandacht
Wetravel2.org noemde ons één van de
service. Daarnaast namen we weer
aan. Grote artikelen over ‘Mooie Ca-
vier ‘must see’ modemusea in de we-
deel aan de Open Tuinen Dagen, waar
deaus’ verschenen in nrc.next, De Pers
reld. Daarnaast verschenen er artikelen
bezoekers kosteloos onze prachtige
en Ariadne at Home. Daarnaast kregen
in grote buitenlandse kranten, waaron-
grachtentuin konden bezoeken. Op de
de exposities van de Britse ontwerpster
der Welt am Sonntag, Der Tagesspiegel,
Amsterdamse Uitmarkt eind augustus
Gabriella Ingram en Fab. veel aandacht
de Toronto Sun en The Huffington Post.
waren we, net als veel andere musea,
in de media. Sigrid Ivo leverde com-
aanwezig op het Cultuurplein. >>
HOEZO TUTTIG: 46 GROTE EN KLEINE VERMELDINGEN MET EEN TOTALE ADVERTENTIEWAARDE VAN € 281.446.
{22}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
TASSENMUSEUM ONLINE Op de website www.tassenmuseum.nl
Foto's: Tim Pen
kwamen zo’n 94.375 unieke bezoekers in 2011. Dat betekent ongeveer 350 bezoekers per dag. Zij bezochten in totaal 494.065 pagina’s. Bezoekers van de website kwamen uit 138 landen, naast Nederland vooral uit de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Ook in de social networks is het Tassenmuseum steeds meer zichtbaar met gerichte marketingacties. Begin 2012 hebben we op Facebook zo’n 360 fans en 300 volgers op Twitter. De Tassenmuseum-nieuwsbrief is vorig jaar zes keer verstuurd aan bijna 2.000 Vrienden, vrijwilligers en geïnteresseerden in binnen- en buitenland. Nieuw in 2011 was de informatiezuil met een online gastenboek in de receptieruimte. Reacties van de bezoekers worden vanaf de zuil direct naar de website verstuurd. Ook kunnen gasten zich via de zuil aanmelden als Vriend of abonneren op de nieuwsbrief. JUBILEUMJAAR In het voorjaar organiseerde het museum een feestelijke borrel voor al haar zakelijke relaties en Vrienden om het 15-jarig jubileum te vieren. Vanaf oktober was de speciale tentoonstelling ‘Mooie Cadeaus. 15 jaar schenkingen aan het Tassenmuseum’ te zien. Het museum vroeg via crowdfunding de bezoekers ook om een cadeau: een avondtas uit 1929 van zijdebrokaat en gouddraad met een zilveren beugel. Tassenontwerpster Hester van Eeghen ontwierp speciaal voor het jubileum een jubileumtas. Van Eeghen ziet het Tassenmuseum als wakend oog voor de tas in de breedste zin van het woord. In haar ontwerp
HESTER VAN EEGHEN
JUBILEUMTAS
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
MUSEUMNACHT RUIM 1.400 BEZOEKERS
{23}
komt dit tot uiting in een speciaal vakje voorop de tas. De tas is gemaakt van lakleer in verschillende kleuren en is een groot succes in de museumwinkel. NIEUWE UITGAVE ‘BAGS’ In het najaar kwam de hernieuwde versie van het naslagwerk ‘Bags’ uit. Het boek, geschreven door directeur Sigrid Ivo, neemt de lezer mee door de rijke geschiedenis van de tas. Driehonderd prachtige kleurenfoto’s tonen de belangrijkste tassen van het museum. Het boek kreeg onder meer publiciteit in Het Parool en vrouwenblad Glamour. Ook via Facebook en Twitter werd het boek onder de aandacht gebracht.
Nieuwe uitgave van 'Bags' door directeur Sigrid Ivo
MUSEUMNACHT De Museumnacht was met ruim 1.400 enthousiaste bezoekers een succes. Veel jongvolwassenen, waaronder relatief veel mannen, kwamen tijdens de nacht op bezoek. Dit jaar organiseerden we de Tassenquiz met vragen als: door welke tas werd Fendi in 1998 onder andere bekend? In welke film kwam de Cupcake-tas voor? Hoe heet de meest bekende tas van Mulberry? De drie winnaars gingen blij naar huis met een tas van het populaire merk Fab. Bezoekers konden in de kleine stijlkamer hun ego laten strelen: drie uitbundige dames gaven echte complimenten, ‘een cadeautje aan jezelf’.
{24}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
EDUCATIE & PROMOTIE VAN HET AMBACHT HET TASSENMUSEUM ZIET EDUCATIE IN DE BREEDSTE ZIN VAN HET
WOORD: AAN IEDEREEN DIE HET MUSEUM BINNENKOMT, WILLEN WE EEN VERHAAL VERTELLEN OP EEN MANIER DIE HEM OF HAAR HET BESTE AANSPREEKT. MET BEHULP VAN DE TAS KUNNEN WE HET GROTERE VERHAAL VERTELLEN OVER BELANGRIJKE MAATSCHAPPELIJKE EN CULTURELE VERANDERINGEN IN DE GESCHIEDENIS.
PROMOTIE VAN HET AMBACHT Elk jaar exposeert het Tassenmuseum de eindexamenproducten van de enige Nederlandse opleiding voor tassenontwerpen, SintLucas. Het thema voor de opdracht verschilt per jaar. De eindexamenklas van 2011 had als opdracht
BELINDA DRABBELE
SINTLUCAS 2011 OPLEIDING VOOR TASSENONTWERPERS
een tas te maken gebaseerd op de ’Caroussel’ van Louis Vuitton. In de ‘Caroussel’ zijn veel verschillende technieken verwerkt. De studenten waren vrij in de keuze van vorm, materiaal, fournituren en handvatverwerking. Ook is het Tassenmuseum via de persoon van directeur Sigrid Ivo vertegenwoordigd in de jury van de Stichting Hester van Eeghen Leather Designprijs. Deze tweejaarlijkse prijs voor tassenontwerpers heeft als doel het leerambacht te stimuleren. De inzendingen voor deze prestigieuze prijs worden in het museum geëxposeerd. In 2011 streefden 32 tassenontwerpers ernaar een moderne versie van het ‘meptasje’ te ontwerpen.
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
AUDREY WEEREN TASSENONTWERPSTER Audrey Weeren studeerde in 2011 af aan SintLucas. ‘Ik maakte al tassen, maar op de manier waarop ik ook zelf kleding
maakte.
Dat
werkt
dus niet. Ik gebruikte een verkeerde
Bij omgangsvormen gaat het ook om hoe je je tas gebruikt. Dus niet je tas midden op tafel zetten, of zodanig dat iemand er over struikelt
naaimachine
en
verkeerd gereedschap. Door een
zomercursus
maken
werden
tassen
mijn
ogen
echt geopend. Daarna heb ik me heel snel ingeschreven bij SintLucas in Boxtel. Tassen een
ontwerpen
ambacht,
de
is
echt
meeste
mensen weten dat niet. Aan de buitenkant zie je niet hoe
ONDERWIJS
waarvoor de kinderen van een tas een
technisch het werk eigenlijk is.
In 2011 hadden we ruim 20 scholen
ander gebruiksvoorwerp moeten ma-
Ik heb aan SintLucas echt de
op bezoek. De bezoeken hebben een
ken. ‘Tijdens het bezoek onderzoeken
kneepjes van het vak geleerd.
verschillend karakter. Mbo-opleiding
ze het fenomeen tas’, licht docente Ma-
Er zijn alleen al heel veel
‘Schoevers’ bezocht het museum voor
rieke de Vree toe. ‘De kinderen moeten
verschillende lijmsoorten die
het tweede achtereenvolgende jaar in
vragen beantwoorden over de collectie
je kunt gebruiken! En al die
het kader van hun businessweek. Tij-
en de verschillende vormen van de
manieren om leer te bewerken.
dens deze week staan omgangsvormen
tas onderzoeken. Zo leren ze ook echt
Nu werk ik met de juiste
en solliciteren centraal. De scholieren
kijken naar de tas en niet alleen op de
machine en gereedschap. Mijn
moeten in gepaste kleding naar school
manier of een model ook leuk bij hun
tassen zijn echt verbeterd, ze
komen.
kleren past.’
zijn er strakker door geworden.
‘Bij omgangsvormen gaat het ook om
Het was mooi om te zien hoe
hoe je je tas gebruikt. Dus niet je tas
‘Tassen maken is echt een ambacht’
midden op tafel zetten, of zodanig dat
CENTRUM VAN DE TAS
iemand er over struikelt’, zegt Maggie
In de toekomst willen we onze ambitie
Wijffels van Schoevers. ‘Deze leerlingen
uitwerken om door te groeien naar een
komen zelden in een museum. Een
Centrum van de Tas.
museum over tassen is natuurlijk heel
Als Centrum van de Tas breiden we
verschillend de tassen in de
laagdrempelig, dat spreekt ze wel aan.
onze educatieve taak uit met onder
eindexamenexpositie
Tijdens de rondleiding en het bezoek
andere een open depot, een biblio-
We
aan het café laten we de kinderen zien
theek en een online ontsluiting van de
maximale afmetingen en er
hoe je je in een museum netjes kan
collectie.
moesten bepaalde technieken
gedragen. En het is nog leuk ook.’
waren
waren.
gebonden
aan
worden gebruikt in de
Het Bonhoeffer College neemt zijn leer-
tas. Maar ook dan
lingen mee naar het museum vanuit de
is er nog zó veel
les handvaardigheid. Het bezoek is een
mogelijk.’
voorbereiding op een praktijkopdracht,
{25}
{26}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
STEUN AAN HET MUSEUM SPONSORING, DONATIES EN SUBSIDIE
HET TASSENMUSEUM IS NU NOG VOOR 49% AFHAN-
KELIJK VAN EEN KLEINE GROEP PARTICULIERE DONATEURS, WAARONDER DE WELDOENER, DIE DE KOMST VAN HET MUSEUM NAAR AMSTERDAM MOGELIJK HEEFT GEMAAKT. HET MUSEUM WIL DEZE GROEP DONATEURS, NU HET MUSEUM OP STOOM IS, VERBREDEN EN GAAT ACTIEF OP ZOEK NAAR ANDERE DONATEURS EN SPONSOREN. HET TASSENMUSEUM IS EEN PARTICULIERE INSTELLING DIE VANAF HAAR OPRICHTING IN 1996 TOT EN MET 2011 GEEN OVERHEIDS- OF GEMEENTELIJKE SUBSIDIE OF ONDERSTEUNING VANUIT FONDSEN OF SPONSOREN HEEFT ONTVANGEN. SINDS 2011 RICHTEN WE ONS NADRUKKELIJK OP DE SPON-
In 2011 hadden we 149 Vrienden,
professionele ontvangst. Ondanks dit
SOR- EN FONDSENWERVING EN
die ons jaarlijks steunen met een vast
enthousiasme hebben de activiteiten
HEBBEN WE HIERVOOR EEN MEDE-
bedrag. Voor deze groep donateurs or-
nog niet geleid tot voldoende leden voor
WERKER AANGETROKKEN.
ganiseerden we twee keer een speciale
een volwaardige Business Club. Naar
bijeenkomst; een jubileumborrel en een
verwachting duurt het nog twee tot drie
feestelijke lunch met rondleiding door
jaar voor er sprake zal zijn van een vol-
Hendrikje en Sigrid Ivo. Vorig jaar zijn de
waardige Club. Daarom gaan we in 2012
vormen van particuliere steun uitgebreid
door met dit initiatief.
met nieuwe varianten, zoals Hartsvrien-
Daarnaast zijn er voor bedrijven diverse
den en Beschermvrouwen. Dit heeft
andere mogelijkheden om het museum
geleid tot een aantal nieuwe Vrienden.
te ondersteunen, zoals Bedrijfsvriend-
De werving voor particulieren wordt in
schappen en sponsoring.
‘Ik hoop het Tassenmuseum te helpen met het kleine beetje steun dat ik kan geven. Zelf werk ik ook in de museumwereld, ik weet hoe moeilijk het is om dingen georganiseerd te krijgen. Ik heb groot respect voor wat de familie heeft bereikt. Naar openingen of andere activiteiten ga ik zelden, het is voor mij voldoende om af en toe te horen wat er speelt en wat ze doen met mijn hulp.’
HILDE CAMMEL STEUNT HET MUSEUM SINDS 2001
2012 verder uitgebouwd. In de tweede helft van 2011 is een In 2011 is een start gemaakt met het
ondernemersplan/beleidsplan geschre-
opzetten van een Business Club, die
ven waarin de plannen tot en met 2016
zich richt op bijzondere ondernemers
staan omschreven. Ook hebben we vorig
en jonge professionals. Vorig jaar zijn
jaar voor het eerst een subsidieaanvraag
drie bijeenkomsten georganiseerd met
ingediend bij de gemeente Amsterdam
bijzondere sprekers uit de wereld van
in het kader van Kunstenplan 2013
mode, design en de internationale za-
- 2016. De aanvraag betreft onder-
kenwereld. Het betrof Ariane Inden van
steuning bij het ontwikkelen van een
Ariane Inden Cosmetics, Peter Elverding,
educatief programma en het behoud
oud-voorzitter Raad van Bestuur DSM
en beheer van de collectie. In 2011
en Robert Polet, voormalig CEO van de
haalden we al de inkomstennorm die
Gucci Group.
door de gemeente wordt gesteld aan ge-
Gemiddeld kwamen er 35 gasten uit het
subsidieerde musea in 2016. Ook heeft
bedrijfsleven op deze bijeenkomsten. Zij
het museum een meerjarenbegroting
waren zeer enthousiast over de sprekers,
2012 - 2016 gemaakt met accountants-
de mogelijkheden tot netwerken en de
en advieskantoor BDO.
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
In 2011 is een start gemaakt met het opzetten van een Business Club
ARIANE INDEN SPREKER TIJDENS BIJEENKOMST BUSINESS CLUB
‘Het Tassenmuseum ontvangt geen enkele subsidie. Daarom vind ik dat ze wel wat steun kunnen gebruiken. Ik vind het een fantastisch museum, er zit zo veel werk in. Mijn geld hoeft niet aan een speciaal project te worden besteed. Ik vertrouw erop dat ze het aan de juiste dingen uitgeven.’
Vorig jaar zijn drie bijeenkomsten georganiseerd met bijzondere sprekers uit de wereld van mode, design en de internationale zakenwereld.
VOOR EEN PERIODE VAN 5 JAAR STEUNT
MEVR. COOPS
HET MUSEUM MET EEN NOTARIËLE SCHENKING
{27}
{28}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
CULTUREEL ONDERNEMERSCHAP ALS CULTUREEL ONDERNEMER ZONDER SUBSIDIE IS HET VAN GROOT BELANG OM TE BLIJVEN WERKEN AAN EEN OPTIMALE BEDRIJFSVOERING. DAT BETEKENT EEN STRIKTE BUDGETTERING, KOSTEN IN DE HAND HOUDEN EN VOORTDUREND INSPELEN OP COMMERCIËLE KANSEN ZONDER DE ARTISTIEKE EN INHOUDELIJKE FUNCTIE VAN HET MUSEUM UIT HET OOG TE VERLIEZEN. IN 2011 HAD HET TASSENMUSEUM VOOR 51% EIGEN INKOMSTEN: 25% UIT DE KAARTVERKOOP, 22% UIT VERHUUR EN HORECA EN 4% UIT RONDLEIDINGEN, WORKSHOPS EN DE MUSEUMWINKEL. DE OVERIGE 49% VAN DE INKOMSTEN VERKREEG HET MUSEUM UIT DONATIES EN SCHENKINGEN.
BEZOEKERS(AANTALLEN)
we in 2011 in de top tien van Attractions in Amsterdam. Ook ontvingen we de
2011, het jubileumjaar, was een suc-
Time Out Award voor het Best Specialty
cesvol jaar voor het Tassenmuseum.
Museum van Amsterdam 2011.
Onze doelstelling van 63.000 bezoekers
In het buitenland is veel interesse in de-
overschreden we ruimschoots: we be-
sign, mode en de tas in al haar facetten.
haalden het recordaantal van 67.099
Wij zien daarom kansen om de komen-
bezoekers. Dit is een groei van 15% ten
de jaren de buitenlandse bezoekersaan-
opzichte van 2010.
tallen verder te laten groeien. Andere
Het enthousiasme van het publiek blijkt
kleine, gespecialiseerde musea (zoals
ook uit ons publieksonderzoek (in 2010
Museum Van Loon) in Amsterdam trok-
en 2011). De reacties zijn una-
ken zo’n 75% aan buitenlandse bezoe-
8,5
niem enthousiast en het mu-
kers in 2011.
seum kreeg een gemiddelde waardering van 8,5. Bezoekers prijsden het
DE GEMIDDELDE WAARDERING VAN HET MUSEUM
BEDRIJFSVOERING
museum om zijn uitgebreide collectie van historisch tot hedendaags design,
In 2011 is een groei gerealiseerd in het aantal trouwerijen; maar liefst 14
de prachtige locatie, smaakvolle
stellen gaven elkaar in het museum het
presentatie en gastvrijheid. Verder er-
jawoord. Zij ervaren het museum en de
varen ze het museum en zijn collectie
stijlkamers als de perfecte romantische
als historisch, inhoudelijk, leerzaam en
locatie voor hun ceremonie. De high
inspirerend.
tea bleef onverminderd populair. In het museumcafé steeg de omzet met 15%.
Het aandeel buitenlandse bezoekers is
Dit komt vooral door het hogere bezoe-
gestegen van 31% in 2010 naar 34% in
kersaantal, maar ook door de invoering
2011. Ook internationale bezoekers zijn
van bediening aan de tafels. Dit laatste
vol lof; op de website van Tripadvisor.
leidde ook tot hogere personeelskosten
com, populair onder reizigers, stonden
waardoor de winstmarges lager uitvie-
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
ZAKELIJK & FLEXIBEL MARGOT R OZEMA MANAGER CONGRESS AND EVENT DEPARTMENT BIJ ITBHOLLAND ‘Onze klanten zijn meteen verkocht als we het Tassenmuseum laten zien als mogelijke locatie’, vertelt Margot Rozema, manager Congress and Event Department bij ITBholland. ‘De grandeur van het pand en de prachtige stijlkamers doen het hem gewoon.’ ITBholland organiseert bezoekprogramma’s voor internationale bedrijven en werkt al jaren samen met het museum voor zakelijke boekingen. len dan gehoopt. Efficiëntere inzet van
tallen ook door te laten sijpelen in de
In 2011 boekte de organisatie het
personeel en scherpe inkoop moeten
commerciële activiteiten. Dit is nodig
museum o.a. voor een receptie
in de toekomst zorgen voor een betere
om de artistiek inhoudelijke functie en
van een internationaal mediabe-
marge. Ook wordt er meer ingezet
doelen van het museum en de collec-
drijf, waar ook de bekende Ameri-
op verhuur van de stijlkamers en het
tie te kunnen waarborgen. We willen
kaanse regisseur James Cameron
meer en andere inhoudelijke activitei-
aanwezig was. ‘Je ziet echt de
ten rondom bepaalde thema’s en de
passie van de medewerkers voor
tentoonstellingen, om zo herhaalbezoek
hun museum’, vindt Rozema.
te stimuleren. Het museum zal marke-
‘Maar, wat nog belangrijker is,
tingactiviteiten nog meer inzetten voor
er wordt met je meegedacht. De
het aantrekken van meer boekingen. De
medewerkers zijn ook zakelijk en
combinatie van marketing en cultureel
professioneel. En er is veel meer
ondernemerschap is onze kracht, die wij
mogelijk dan in andere musea.
in 2012 optimaal in gaan zetten.
Dat komt misschien ook omdat
De combinatie van marketing en cultureel ondernemerschap is onze kracht, die wij in 2012 optimaal in gaan zetten. café voor vergaderingen en (product)-
de collectie minder kwetsbaar is
presentaties.
dan bijvoorbeeld in een museum
De groei van de bezoe-
waar schilderijen hangen. Maar
kersaantallen
vertaalde
dat maakt het voor ons heel pret-
51% EIGEN INKOMSTEN:
zich in 2011 nog onvol-
tig.’ Volgens Rozema bekijken lang
doende naar extra inkomsten uit de workshops en
niet alle mannelijke bezoekers ook de tassencollectie. Voor hen is het
25% KAARTVERKOOP
de rondleidingen. In 2011
grachtenpand met het uitzicht
namen 636 mensen deel aan
de
49% DONATIES & SCHENKINGEN
creatieve
workshops en gaven
22% VERHUUR & HORECA
we 290 rondleidingen door het museum.
op de gracht voldoende. Rozema vindt het prettig dat ook daar niet gevoelig over wordt gedaan. ‘We worden niet verplicht een rondlei-
4% OVERIG
ding of een boekje af te nemen. Als we alleen de stijlkamers boe-
Voor de komende jaren is onze
ken en onze gasten verder niets
ambitie de groei van bezoekersaan-
zien, is het ook prima.’
{29}
{30}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
SOLLICITEREN IN DE STIJLKAMER De VPRO boekte in 2011 een stijlkamer voor een minder voorkomende
bijeenkomst,
namelijk een ronde sollicitatiegesprekken. ‘De mediawereld is een kleine wereld’, vertelt Denise McArthur, producent bij de VPRO. ‘Bij belangrijke functies willen we de kandidaten enige privacy bieden. Daarom houden we de gesprekken niet bij ons op kantoor. De kans is namelijk erg groot dat de kandidaat daar wordt herkend. Je kunt in een steriele kantoorruimte gaan zitten, maar ons leek het Tassenmuseum een beter idee.’ Prettige bijkomstigheid was dat de locatie ook meteen het ijs brak tussen de sollicitanten en de medewerkers van de VPRO. ‘De kandidaten waren aangenaam verrast toen ze binnenkwamen. Aan de buitenkant is niet te zien hoe bijzonder het interieur is. Een praatje over de locatie is dan direct een goede binnenkomer.’
‘De kandidaten waren aangenaam verrast toen ze binnenkwamen’
TASSENMUSEUM HENDRIKJE JAARVERSLAG 2011
{31}
DE CIJFERS VAN 2011
67.099 BEZOEKERS 22.813 BUITENLANDSE BEZOEKERS DE MEESTE BEZOEKERS IN JUNI: 8.259 2 TENTOONSTELLINGEN 7 EXPOSITIES 160 TASSEN WERDEN GESCHONKEN 35 TASSEN WERDEN AANGEKOCHT 149 VRIENDEN 14 HUWELIJKEN 290 RONDLEIDINGEN 636 DEELNEMERS AAN EEN WORKSHOP 3.722 HIGH TEA’S 2.300 TAARTJES 16.184 KOPJES KOFFIE
{32}
JAARVERSLAG 2011 TASSENMUSEUM HENDRIKJE
RAAD VAN TOEZICHT IN 2011 BESTOND DE RAAD VAN TOEZICHT UIT: De heer dr. J. Kamp De heer H. van den Broek
voorzitter plaatsvervangend voorzitter
Mevrouw S. Harmsen Mevrouw drs. E.A. van der Plas Mevrouw dr. E.M.A. van Schoten RA
‘Persoonlijke sfeer is uniek’ ‘Het Tassenmuseum heeft een unieke geschiedenis. Niemand had kunnen dromen dat een particuliere verzameling zo zijn toekomst zou vinden. De Raad van Toezicht is enorm trots op de stevige groei van de bezoekersaantallen in 2011. We zijn steeds beter in staat publiek aan ons te binden. Het komende jaar kan het museum haar faciliteiten nog meer in de schijnwerpers zetten; de stijlkamers, de hoogstaande catering en de intieme sfeer van het pand zorgen dat het echt een unieke locatie is voor zakelijke bijeenkomsten. De Business Club is een van de initiatieven die we vorig jaar gestart zijn rondom de fondsenwerving. De club richt zich op jonge talenten, bijzondere ondernemers en professionals. De insteek is persoonlijk en kleinschalig. Voor een ontbijtsessie of diner nodigen we spraakmakende sprekers uit met een bijzondere staat van dienst en een uitgesproken visie op het
STEPHANIE HARMSEN
LID VAN DE RAAD VAN TOEZICHT VAN TASSENMUSEUM HENDRIKJE SINDS 2011 VOORZITTER RAAD VAN TOEZICHT BNN, VOORMALIG CEO VEDIOR UITZENDBUREAU NEDERLAND EN VOORMALIG CEO TELFORT BV.
(internationale) zakendoen. Vanwege de kleinschaligheid biedt het leden de mogelijkheid ook na afloop persoonlijk met elkaar en de spreker van gedachten te wisselen. Die intieme en persoonlijke sfeer, in combinatie met kwaliteit, sluit uitstekend aan bij het Tassenmuseum.’
TASSENMUSEUM HENDRIKJE HERENGRACHT 573 | 1017 CD | AMSTERDAM | 020 524 64 52 WWW.TASSENMUSEUM.NL | INFO@TASSENMUSEUM.NL DAGELIJKS GEOPEND 10:00 - 17:00 © TASSENMUSEUM HENDRIKJE, MEI 2012
COLOFON
TEKSTEN: TASSENMUSEUM HENDRIKJE EN BRIGITTA VAN DEN BERG FOTOGRAFIE: LEO POTMA, BARBARA KIEBOOM, TIM PEN
EINDREDACTIE: LAATSTE CHECK.NL VORMGEVING: YAZOKA.COM