Terre Magazine nr. 2 juni 2016

terre NR.2 JUNI 2016

De andere kant van de medaille

Van louche gordijn naar moderne telefoon Laat ze schitteren over micamijnen in India

Mariana (17), BraziliĂŤ

2

terre magazine juni 2016

te gast Jelle Vleer is nog steeds actief voor Terre des Hommes: onlangs is hij voorzitter van de nieuwe winkel in Alkmaar geworden.

“Met onderwijs zicht op een toekomst” Jelle Vleer heeft zich vanaf het eerste uur voor Terre des Hommes ingezet. Zijn visie en inspanningen hebben Terre des Hommes, inmiddels 50 jaar, mede gevormd tot de organisatie die het vandaag de dag is.

‘I

n de jaren 60 gingen de beelden van hongerende kinderen in het Afrikaanse Biafra de gehele wereld over. Ik kwam in contact met bevlogen mensen die Terre des Hommes oprichtten met als doel op te treden tegen de hongersnood en de medische problemen in Afrika. Ik stond volledig achter dit doel en ben hierom met drie collega-vrijwilligers in 1968 uitgezonden naar Biafra. Als tropenarts hielp ik honderden kinderen in een door Terre des Hommes opgezet ziekenhuis. Na twee jaar ben ik teruggekeerd naar Nederland, om interne geneeskunde te studeren. Gedurende die tijd was ik betrokken bij het bestuur van Terre des Hommes, waar ik later voorzitter van werd. Onze focus verschoof van het verlenen van noodhulp naar het vinden van projecten voor structurele hulp via lokale partners. In de zoektocht

naar geschikte projecten ben ik de hele wereld over gezworven. En het was echt pionieren die dagen in landen als Bangladesh, Kurdistan en Irak, waar ik vooral met nonnen en paters om tafel zat en samenwerking verkende. Belangrijk vond ik toen, en nog steeds, dat de nadruk van hulp aan kinderen op het onderwijs ligt. In Nederland is het zo gewoon dat een kind zich kan ontwikkelen, maar elders in de wereld is dat niet het geval.

Met scholing komt het besef bij kinderen dat zij bepaalde rechten hebben.

Maar ook dat zij zich ontwikkelen tot volwassenen die zelf leren na te denken en eigen keuzes leren te maken. Alleen met onderwijs krijg je een structurele verandering voor elkaar, waarbij ook kansarme kinderen zicht op een toekomst hebben.’

3

INHOUD - TERRE MAGAZINE NR. 2 2016

De keuze van...

Gastredacteur Jelle Vleer

Verder 6/ Help-hulp ‘Taslima is enorm gegroeid’ 17/Op stapel Begeleiding bij terugkeer naar Guinée 18/ ‘Hij is niet meer zo maar een kind’ Het moment van George (3)

P4

‘Mooi nieuws over kinderen en onderwijs!

Ik blijf geloven dat gebrek aan scholing een van de belangrijkste oorzaken is van armoede en oorlog.

Goed dat Terre des Hommes in scholing investeert!’

Volg ons en praat mee op social media! twitter.com/terredes­hommes facebook.com/terredes­hommes.nl www.youtube.com/TerredesHommesNL

COLOFON

P8

‘Kinderprostitutie via computer of lijfelijk blijkt al decennia lastig te zijn om een halt toe te roepen.

Sweetie is een originele en succesvol gebleken aanpak voor dit probleem.’

Hoofdredactie: Jolanda van Witzenburg, Tekst: Yvette Brook, Monique Janssens, Paul Wolters, Marlieske Sjouke Foto’s: Wahid Adnan, Pim Ras, Oscar Timmers, Quintin van der Blonk, Benno Neeleman, Corbino, Child’s i Foundation Basisconcept: Maters & Hermsen Vormgeving en productie: Newton 21 Drukwerk: Simo Support Oplage: 75.000 Stichting Terre des Hommes Nederland Zoutmanstraat 42-44 2518 GS Den Haag 070 - 3105000 www.terredeshommes.nl

P14

‘In de jaren zestig dachten wij dat als we goed ons best doen, we de schrijnende ellende de wereld uit zouden helpen. Dit artikel illustreert dat we er nog niet zijn. Hulp is hard nodig!

Gelukkig zijn er ook oplossingen.’

De donateursservice is maandag tot en met vrijdag te bereiken tussen 09.00 en 14.00 uur Dankzij uw steun kunnen we strijden tegen kinderuitbuiting.

IBAN NL10 INGB 0000 252525 Hartelijk dank voor uw bijdrage!

4

terre magazine juni 2016

Goed nieuws Kort nieuws over successen, afgeronde projecten en hoopvolle signalen.

Beng gaat weer naar school

B

eng (12) woont in Cambodja en zit in groep 8. Tot voor kort was zij heel vaak afwezig op school.

Samen met haar broertje hielp zij dagelijks haar ouders bij het kweken en oogsten van de cassaveplant en het suikerriet. Zo droeg zij bij aan de inkomsten van het arme gezin.

Door de lange werkdagen waren Beng en haar broertje zeer vermoeid. Dankzij de steun van Terre des Hommes werkt Beng niet langer meer als kindarbeider. Zij gaat samen met haar broertje weer naar school. Haar ouders fokken nu dieren en hebben een eigen groentetuin.

Hiermee genereren zij genoeg inkomsten om te voorzien in het levensonderhoud van het gehele gezin.

41 kinderen naar een thuis in plaats van een tehuis

I

n Oeganda zijn 41 kinderen na verblijf in een kindertehuis verhuisd naar een echt thuis.

Deze kinderen zijn als pasgeboren baby te vondeling gelegd in de hoofdstad Kampala, uit armoede of vanwege ziekte.

Of na een ongewenste zwangerschap, als gevolg van bijvoorbeeld incest of verkrachting.

Samen met onze partners maakt Terre des Hommes zich sterk om zoveel mogelijk kinderen in gezinnen te laten opgroeien in

plaats van in tehuizen. Maatschappelijk werkers proberen hun familie op te sporen. Dat is bij de helft gelukt - zij wonen inmiddels veilig thuis. De ouders van een paar kinderen bleken helaas niet in staat zelf voor ze te kunnen zorgen. Daarom zijn zij naar een liefdevol pleeggezin gegaan. Van achttien kinderen kon helemaal geen familie worden getraceerd. Zij zijn inmiddels door Oegandese gezinnen geadopteerd.

Meer goed nieuws?

Schrijf u in voor onze maandelijkse e-mail nieuwsbrief via www.tdh.nl/aanmelden-nieuwsbrief

5

Oeganda: 205 dakloze meisjes gered van de straat

T

erre des Hommes heeft in Oeganda 205 dakloze meisjes gered. Daarvan waren 50 meisjes slachtoffer van kinderprostitutie. In Oeganda trekken veel kinderen van het platteland naar hoofdstad Kampala. Deze kinderen worden ofwel onder valse voorwendselen naar de stad gelokt, of zijn zelf gevlucht vanwege armoede, huiselijk geweld of verwaarlozing. Maar het leven in de stad is helemaal niet zo rooskleurig

als ze denken. Vaak belanden ze op straat. Bedelen en prostitutie zijn meestal de enige manieren om te overleven. De meisjes worden na hun redding opgevangen door partnerorganisatie St. Elizabeth Girls’ Home in Kampala.

Dankzij de goede opvang en beroepsopleidingen, tot bijvoorbeeld kleermaakster, is een groot deel van de meisjes inmiddels aan het werk en financieel zelfstandig.

Nominatie Amani

A

mani is op het filmfestival van Cannes genomineerd in de categorie ‘ next ‘ waar innovatieve projecten centraal staan, en dit jaar Virtual reality.

In Amani maakt de kijker met een virtual reality bril op, een dag mee uit het leven van de twaalfjarige uitgebuite Amani uit Kenia . Deze film is in opdracht van Terre des Hommes gemaakt voor haar campagne over kinderarbeid.

Opening school in Bangladesh

D

e Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs (RVKO) heeft onder de hoede van Terre de Hommes hun 67e school in Bangladesh geopend. De Harijan Palli Ideal Primary School biedt onderwijs aan 184 leerlingen, waarvan hun families zich in de laagste kaste van de Indiase samenleving bevinden. De kinderen groeien op te midden van de seksindustrie en dwalen overdag zonder aandacht en onderwijs over straat rond. Met deze school willen de RVKO en Terre des Hommes het leven van de kinderen veranderen. Sinds augustus 2015 is geen enkele leerling gestopt met de opleiding en zijn 20 kinderen toegelaten tot het Primary Certificate-examen. Naast regulier onderwijs krijgen de leerlingen ook voorlichting over persoonlijke hygiëne en seksuele voorlichting.

6

terre magazine juni 2016

In de rubriek help/hulp komen een kind en een hulpverlener uit één van Terre des Hommes’ projecten aan het woord.

Dit keer het verhaal van Taslima.

help

“Na mijn uithuwelijking raakte ik depressief” Taslima (18), uit Panchapukur Village, Bangladesh

‘N

a mijn eindexamen ben ik uitgehuwelijkt. Ik was pas 17 en mijn man Rabbi 23 jaar. Ik was heel verdrietig omdat ik met mijn opleiding moest stoppen. Niet lang na de bruiloft raakte ik zwanger, terwijl dit helemaal niet de bedoeling was. Mijn man en ik wisten niets over anticonceptie. Ik wilde het kindje heel graag houden maar door mijn zwakke gezondheid mocht dat niet van mijn man en schoonfamilie.

Ik heb het kindje weg moeten laten halen.

Ik was er kapot van en werd erg depressief.

Mijn man heeft mij in deze periode totaal niet gesteund. Zijn moeder en hij hebben mij vaak fysiek mishandeld. Ze vonden dat ik mijn huishoudelijke taken niet goed uitvoerde. Mijn leven ziet er nu gelukkig heel anders uit. Op het trainingscentrum heb ik veel geleerd. Ik kreeg meer zelfvertrouwen en volgde een beroepsopleiding.

Tegenwoordig draag ik ook mijn steentje bij aan het gezinsinkomen. Als kleermaakster maak ik jurken voor meisjes in onze buurt. Dat geeft veel voldoening . En ik ben weer gezond en de relatie met mijn man en schoonmoeder is ook aanzienlijk verbeterd.’

7

hulp

‘Taslima is enorm gegroeid’ Zaherul (46), maatschappelijk werker bij IMAGE ‘Toen Taslima voor het eerst bij ons kwam, was zij nogal onzeker. Zij had net haar kindje verloren en was zeer emotioneel. Taslima zat nog middenin haar depressie en kreeg geen enkele steun van haar man en schoonfamilie. Zij zat vast in haar huwelijk en kon geen kant op. Gelukkig kon ons team haar goed opvangen.

LEVENSVAARDIGHEDEN Taslima kreeg bij ons op het trainingscentrum les in onderwerpen als seksuele gezondheidszorg, het gebruik van voorbehoedsmiddelen, hygiëne, gezonde voeding en levensvaardigheden. Ook kreeg zij begeleiding voor haar depressie.

Langzaamaan krabbelde ze uit het dal en werd zelfverzekerder.

Ik heb de man van Taslima en zijn moeder ook uitgenodigd voor een aantal sessies bij ons.

Zij weten nu meer over zaken als anticonceptie en (geestelijke) gezondheidszorg. Ons team heeft hen ook tips gegeven over het opbouwen van een

gezonde relatie met haar.

Rabbi en zijn moeder zijn nu veel meer betrokken bij Taslima en proberen haar te steunen waar zij kunnen.

KLEERMAAKSTER Taslima heeft bij ons geleerd hoe zij jurken kan maken met een naaimachine. Inmiddels heeft zij verschillende betaalde opdrachten. Haar schoonmoeder helpt haar hier soms ook bij.

Haar man steunt haar door op de markt de spullen te halen die ze nodig heeft om de kleding te maken.

TROTS Ik ben trots dat Taslima haar leven weer op de rit heeft.

Daardoor kan zij ook weer anderen helpen. Zelf is ze heel blij dat ze een financiële bijdrage kan leveren aan het huishouden.

Ook helpt ze haar schoonmoeder nu met plezier met alle huishoudelijke taken. Taslima snapt nu heel goed wat de risico’s zijn van kindhuwelijken.‘

terre magazine juni 2016

“Zonder veroordelingen is er geen reden voor daders om het niet te doen”

Van louche gordijn naar moderne telefoon Met Sweetie, het virtuele 10-jarige Filippijnse meisje, zette Terre des Hommes in 2013 webcamkindersekstoerisme wereldwijd op de kaart. Met deze proactieve aanpak is er de afgelopen jaren hard gewerkt om webcamseks met kinderen structureel op te lossen. Wat is de stand van zaken nu, drie jaar na dato? Medio juni verschijnt een nieuw rapport van Terre des Hommes met de actuele status van dit schrijnende probleem. Hierbij lichten we alvast een tipje van de sluier op van onze bevindingen.

P

as acht jaar was Lea toen ze voor het eerst haar kleren achter een computerscherm uit deed voor een buitenlandse man.

Haar buurvrouw nodigde haar op een dag uit bij haar thuis. Zij zette haar zonder uitleg neer achter een

laptop. Zelf zag Lea niets van wat er op het scherm gebeurde. Zij moest alleen in de camera kijken en kreeg opdrachten om seksuele handelingen uit te voeren. De buurvrouw betaalde Lea’s moeder € 9,50. Lea kreeg daar zelf geen cent van. Niet

veel later moest Lea hetzelfde doen bij haar andere buurvrouw. De twee vrouwen bleken zussen te zijn. Haar moeder vertelde later aan hulpverleners dat zij toeliet dat haar dochter webcamseks had, omdat het gezin te weinig geld had voor eten en

9

Lea (9) “Toen ik mijn kleren uitdeed voor de camera, dacht ik alleen aan het geld dat ik ermee zou verdienen voor mijn familie.

Nu weet ik dat kinderen ook rechten hebben en dat niemand op deze manier misbruik van je mag maken.” materialen voor school. Het verhaal van Lea is geen uitzondering, In de Filippijnen is webcamkindersekstoerisme nog steeds een schrijnend maatschappelijk probleem. Tot op de dag van vandaag zijn 750.000 mannen op het internet op zoek naar seks met kinderen in ruim 40.000 openbare chatrooms of via modernere varianten.

Nieuwe onderzoeken Terre des Hommes heeft de afgelopen periode een onderzoek in de Filippijnen uitgevoerd om de veranderingen van webcamkindersekstoerisme ten aanzien van drie jaar geleden in kaart te brengen. Duidelijk komt naar voren dat het grootschalige Sweetie-project in 2013 veel positieve effecten heeft gehad. Door de massale wereldwijde verontwaardiging kwam het onderwerp hoog op de (politieke) agenda te staan.

Terre des Hommes kon met lokale partners kinderen redden uit internetdens (jonge vrouwen en meisjes worden hier gedwongen tot webcamseks met betalende klanten), hulpverlening bieden aan slachtoffers met traumatische ervaringen en met bewustwordingscampagnes meer dan 50.000 mensen bereiken.

De focus van deze campagnes lag en ligt op de bewustwording van ouders die nog steeds denken dat webcamseks minder schadelijk voor kinderen is dan misbruik via ‘real life’ seks, gezien de afstand en het scherm dat er tussen zit. Terre des Hommes heeft hierom een tweede onderzoek uitgevoerd naar de nadelige psychologische gevolgen van webcamseks bij kinderen. Deze kennis wordt gebruikt om de voorlichting aan te scherpen en

Strengere regels Sinds 2014 is er een stijgende lijn te zien in het budget dat de Filippijnse overheid besteed aan haar rechtssysteem. Er zijn meer medewerkers aangenomen en ook hebben de allereerste veroordelingen van daders van webcamkindersekstoerisme plaatsgevonden. Doordat er veel aandacht besteed is aan dit onderwerp, is de wetgeving in de Filippijnen aangepast.

Strengere regels voor legale internetcafés in steden en dorpen hebben ervoor gezorgd dat kinderen beter beschermd worden tegen schadelijke praktijken. Dit betekent dat kinderen alleen op bepaalde tijden het café mogen bezoeken en dat de louche gordijnen en hokjes zijn verdwenen. Op deze locaties is er amper nog sprake van kinderseks via de webcam.

160 % gegroeid: 51 meldingen in 2013 en 136 meldingen in 2015.

Deels is de stijging te verklaren doordat meer slachtoffers een melding (durven) maken bij de lokale autoriteiten door de bekendheid van het fenomeen. Maar recente technische ontwikkelingen hebben ook een bijdrage aan de groei geleverd.

Een paar jaar geleden rinkelden bij de maatschappelijk werkers de alarmbellen, als zij grote schotels op het dak van kleine, goedkope huizen tegenkwamen. Het bleek vaak een duidelijk signaal te zijn dat er illegale online-activiteiten plaatsvonden.

Tegenwoordig is het veel lastiger voor maatschappelijk werkers om potentiële internetdens te ontmaskeren. De schotels hebben plaatsgemaakt voor draadloze internetverbindingen en laptops zijn vervangen door mobiele telefoons. Seksuele uitbuiting kan nu overal plaatsvinden en hiermee is de identificatie van daders ook een stuk lastiger geworden.

Minder zichtbaar Toch is ondanks deze positieve effecten het aantal meldingen van slachtoffers van 2013 tot 2015 met

Modernste telefoons Daarnaast houden de eigenaren van de internetdens de buurten goed in de gaten met behulp van →

nog betere therapie voor slachtoffers te kunnen bieden.

10 terre magazine juni 2016

Taboe Een kwart van de slachtoffers van webcamkindersekstoerisme in de Filippijnen zijn jongens. Gezien het taboe dat rust op kinderprostitutie bij jongens krijgen zij momenteel geen goede begeleiding of hupverlening. Als blijkt dat zij slachtoffer zijn van webcamseks, komen jongens doorgaans terecht in jeugdgevangenissen waar zij op dezelfde manier behandeld worden als jeugdige delinquenten.

Terre des Hommes voert momenteel nieuw onderzoek om dit probleem beter aan te kunnen pakken.

camerabewaking. Hierdoor is het probleem veel minder zichtbaar geworden en moeten maatschappelijk werkers veel voorzichtiger te werk gaan als zij op zoek gaan naar slachtoffers. De kans op intimidatie en dreiging is enorm toegenomen.

Door vragen te stellen aan kinderen als “Wat voor speelgoed heb je?” en “Heb jij vrienden op het internet?” proberen maatschappelijk werkers erachter te komen of een kind uitgebuit wordt voor webcamseks.

Daarnaast houden ze de telefoons goed in de gaten. Ouders die hun kind uitbuiten, hebben vaak de modernste telefoons.

Trage rechtsgang Naast de steeds toenemende onzichtbaarheid van webcamsekstoerisme is de lange duur van rechtszaken een groot dilemma.

Slachtoffers raken gedemotiveerd of worden soms ook omgekocht door de daders; in beide gevallen vervalt de aanklacht. Ook komt het voor dat daders straffen krijgen die passen bij vergrijpen als misbruik, waar veel lagere straffen voor staan.

Rechters kiezen hiervoor vanwege de snelle afhandeling of omdat zij niet precies weten onder welke wet webcamkindersekstoerisme valt.

De slepende rechtszaken maken het voor slachtoffers zeer lastig om verder te gaan met hun leven.

Om ervoor te zorgen dat zij niet vroegtijdig afhaken, bezoekt een lokale partner van Terre des Hommes met regelmaat de slachtoffers. In drie jaar tijd zijn 15 zaken behandeld. Van die 15 zaken is er geen drop out geweest.

Voor een snelle afhandeling van zaken is echter nog meer investering nodig in het justitiële systeem en aangepaste wetgeving Ideale omgeving Hoewel er al een hoop successen zijn geboekt dankzij Sweetie blijft webcamkindersekstoerisme een uitdagend fenomeen. Niet alleen de Filippijnen maar ook andere ZuidAziatische landen als Thailand en Indonesië bieden de ideale omgeving voor deze vorm van seksuele uitbuiting van kinderen.

Landen met aanhoudende armoede - maar wel met de mogelijkheid voor internetverbindingen - in combinatie met slechte wetgeving op het gebied van kinderrechten blijken broeiplekken te zijn voor webcamkindersekstoerisme. Ook culturele normen en waarden zoals de bereidheid alles te doen voor de familie en respect voor buitenlanders spelen een rol.

Vandaar dat Terre des Hommes zich ook richt op andere potentiële regio’s die de ‘ideale’ situatie bieden voor webcamseks met kinderen zoals Oost-Afrika.

Daders afschrikken Hans Guijt, hoofd speciale programma’s en campagnes van Terre des Hommes en vanaf het eerste uur betrokken bij Sweetie.

“Wij overhandigen medio juni ons rapport met nieuwe bevindingen over webcamkindersekstoerisme samen met een nationale petitie, aan de nieuw gevormde Filippijnse regering. Hiermee willen wij een duidelijke statement maken aan de regering dat het Filippijnse volk webcamseks met kinderen de

wereld uit wil. Wij hopen dat de nieuwe regering dit als prioriteit opneemt. Ondertussen zijn wij bezig met de ontwikkeling van ‘Sweetie 2.0’, waarmee wij daders willen afschrikken en daarmee online kindermisbruik willen voorkomen. Mede dankzij de Nationale Postcode Loterij werken wij samen met nationale en internationale specialisten aan een nieuw, wereldwijd toepasbaar softwaresysteem ter bestrijding van deze afschuwelijke vorm van seksuele uitbuiting van kinderen.”

11

Tips

van de redactie

EXPOSITIE

Foto-expositie in Grote Kerk Naarden

PRODUCT

Born to be Free!

Het bedrijf Very Important Baby (VIB) steunt het werk van Terre des Hommes met een exclusieve, speciaal voor Terre des Hommes ontworpen babyslab onder het thema Born to be Free! VIB staat voor eerlijke en milieuvriendelijke productie in handel van babykleding. De organisatie schenkt een deel van de opbrengst van de slabbetjes aan het werk tegen kinderuitbuiting van Terre des Hommes. De Born to be Free!slab is nu verkrijgbaar bij de reguliere verkooppunten van VIB in Nederland en België (cadeauwinkels, ziekenhuiswinkels etc.).

Link: www.veryimportantbaby.nl/ borntobefree.

Terwijl Rio de Janeiro, Brazilië, zich klaar maakt voor de Olympische Spelen in augustus, worden de rechten van duizenden arme kinderen en hun families vanwege dit grote sportevenement ernstig geschonden. Fotograaf Pim Ras legde op verzoek van Terre des Hommes niet alleen deze andere kant van de Spelen vast, maar ook de strijdlust van de lokale bewoners. De tentoonstelling is van dinsdag 3 juli tot en met zondag 31 juli 2016 in de Grote Kerk in Naarden te zien. Toegang is gratis.

Kijk voor meer informatie op: www.tdh.nl/rio

MUZIEK

Win het nieuwe album van 3JS Het nieuwste album ‘7’ van Terre des Hommes-ambassadeurs 3JS is uit. Op dit album van de Volendamse band staat onder meer het nummer ‘Grenzeloos’, dat de bandleden schreven na hun bezoek aan een noodhulpproject van Terre des Hommes in Libanon vorig jaar. Terre des Hommes mag vijf albums weggeven.

Wilt u kans maken op een album? Ga dan voor 1 juli 2016 naar www.tdh.nl/7 en vertel waarom u dit album verdient!

WINKEL

Nieuwe Terre-winkels In Gouda is onlangs een nieuwe Terre des Hommes-winkel geopend. Ook is de winkel in Zundert verhuisd naar een nieuw pand en kunt u vanaf 1 april terecht in een Terre des Hommes-winkel in Roosendaal.

U kunt in de winkels terecht voor het brengen én kopen van tweedehands artikelen van goede kwaliteit, zoals kleding, speelgoed en sieraden. De opbrengst van de winkels, geheel gerund door

vrijwilligers, komt ten goede aan het werk van Terre des Hommes. Ook opende begin dit jaar in Beverwijk de eerste Terre des Hommes pop-up store. De artikelen die u in deze tijdelijke winkel koopt, zijn geschonken door bedrijven zoals Dille en Kamille en La Ligna.

Kijk voor de exacte locatie en openingstijden van de winkels op: www.tdh.nl/winkels

12 terre magazine juni 2015

De andere kant van de medaille Terwijl Rio de Janeiro, BraziliĂŤ, de laatste voorbereidingen treft voor de Olympische Spelen in augustus, worden duizenden arme kinderen en hun families geconfronteerd met de negatieve gevolgen van dit grote sportevenement. Fotograaf Pim Ras legde niet alleen deze andere kant van de Spelen vast, maar ook de strijdlust van de lokale bewoners.

Mariana (17): ‘Onze leefomstandigheden waren al slecht, maar nu is het nog slechter.

Ze willen de straten opschonen, alsof daklozen en straatkinderen afval zijn. Op school krijgen kinderen geen eten meer zodat er geld is voor bouwprojecten voor de Olympische Spelen. Voor de atleten zijn de Spelen goed omdat ze kunnen laten zien waar ze zo lang voor getraind hebben. Maar als de bewoners van de favelas er ook van zouden profiteren, was het nog beter.’

13 De favela Vila Autodromo, gelegen naast het nieuwe Olympische Park, telde niet lang geleden 550 huizen. Inmiddels zijn de meeste bewoners hun huis uitgezet. Er leven nu nog 20 families onder erbarmelijke omstandigheden.

De moeder van Álvaro (16) vertelt: Ik maak me zorgen om mijn zoon.

Ik kende al zijn vrienden, maar die zijn nu weg. Ik weet niet meer met wie mijn zoon nu omgaat, misschien zijn het wel slechte mensen.

Toch sta ik erop dat we hier blijven. Ik wil mijn kinderen laten zien dat je voor je rechten moet vechten.’

Uw vraag

/ ONS ANTWOORD

‘Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn kinderen veilig zijn op internet?’

‘H Al van jongs af aan wilde Felipe (16) prof- voetballer worden. Hij woonde vlakbij het Maracana stadion, totdat het huis van zijn familie - en meer dan 100 buren - werd gesloopt om plaats te maken voor een grote parkeerplaats voor het WK voetbal in 2014. Felipes familie werd gedwongen te verhuizen naar een plaats 60 kilometer verderop, ver van school en vrienden. Waar ooit Felipes huis stond, is nu een grote vuilnisbelt ontstaan. De parkeerplaats is er nooit gekomen.

‘Ik denk niet dat ik de Olympische Spelen ga kijken’.

Kijk voor meer informatie over de fotoreportage die Pim Ras in Rio de Janeiro maakte op pagina 11 van dit magazine.

Children Win Terre des Hommes vraagt met de internationale publiekscampagne Children Win! aandacht voor de sociale gevolgen van grote sportevenementen voor kinderen uit arme, lokale gemeenschappen.Terre des Hommes lobbyt ervoor dat kinderrechten een plaats krijgen op de agenda van het biddingproces van de landen die in aanmerking willen komen voor een WK voetbal of Olympische Spelen. www.tdh.nl/children-win

artelijk dank voor uw actuele vraag. De digitale wereld is inderdaad helaas niet altijd veilig voor kinderen. Potentieel reële gevaren liggen op de loer zoals cyberpesten en blootstelling aan bepaalde beelden waar uw kind nog te jong voor is.

Chatten via de webcam, messenger of what’s app kan een leuk medium voor contact met (verre) vriendjes of familie zijn.

Maar u wilt niet dat uw kinderen online in contact komen met onbekenden die uit zijn op (cyber)seks. Internetten houdt u handig en leuk met duidelijke voorlichting over de mogelijke risico’s en goede beveiliging van de computer.

De website www.veiliginternetten.nl geeft concrete tips om kinderen veilig te laten surfen op het web.

Is uw kind slachtoffer geworden van grooming en wilt u hier een melding van maken? Doe dit dan samen met uw kind op de website van www.helpwanted.nl.

De melding kan helpen om de cyberlokker te stoppen en helpt mee om andere kinderen te beschermen.’

Met vriendelijke groet, Albert Jaap van Santbrink, directeur

Heeft u ook een vraag aan Terre des Hommes?

Mail naar info@tdh.nl o.v.v. ‘Terre Magazine’

terre magazine juni 2016

Laat ze schitteren

Kinderarbeid in de micamijnen van India In de illegale micamijnen in India worden kinderen op grote schaal uitgebuit. Het door kinderhanden losgebikte mineraal mica, dat glans geeft aan auto’s en oogschaduw, heeft aan Europa een grote afnemer. Dat blijkt uit een onderzoek van Terre des Hommes dat zij 19 mei naar buiten heeft gebracht.

Samen met het bedrijfsleven wil de organisatie deze mijnbouw geheel vrij van kinderarbeid maken. Want glans wordt zo wel heel duur betaald.

D

e hamer raakt uiterst nauwkeurig de glinsterende wand in de mijnen.

Het mica valt er in schilfers af.

De hand die de hamer vasthoudt, is van Poona. Zij is 11 jaar oud.

Haar ouders kunnen het vervoer naar de school die ver weg is niet regelen. Omdat het gezin al bijna geld tekort komt om in de basisbehoeften te voorzien werkt Poona mee in de mijnen.

Parelmoer Het grensgebied van de noordoostelijke Indiase deelstaten Jharkhan en Bihar is de thuisbasis van ‘s werelds grootste micamijnenstreek. Het mineraal is hier naar verhouding eenvoudig te bereiken en heeft een hoge kwaliteit. De vraag naar deze grondstof voor glans aan cosmeticaproducten en coating voor auto’s, is groot vanuit alle hoeken van de wereld. De mijnenstreek is goed voor 25 % van de totale

mondiale productie. De ontluisterende realiteit is dat deze industrie floreert over de rug van circa 20.000 kindarbeiders.

Zij zijn afkomstig uit ruim 250 omringende, afgelegen dorpen, soms net vijf jaar oud. 90% van de mijnen in deze streek is illegaal. De industrie wordt hiermee een zwarte markt die afhankelijk is van ongeschoolde arbeidskrachten. Gedwongen om te werken voor steeds lagere lonen. Dit

grote probleem wordt nog eens goed zichtbaar aan de hand van de exportcijfers van het Indiase Bureau van Mijnen (IBM). India

exporteerde in 2012 acht keer meer mica dan de officiële productie van het mineraal.

Risico Het werk in de mijnen is zwaar en niet zonder gevaar voor kinderen.

Grote gezondheids- en veiligheidsrisico’s zijn aan de orde van de dag, zoals het instorten van de mijnen met fatale afloop voor de arbeiders.

De levensverwachting van arbeiders in de micamijnen is 41 jaar.

Een langdurige blootstelling aan het stof dat vrijkomt door het losbikken in de mijnen kan leiden tot silicose, een dodelijke longziekte. Maar ook ademhalingsproblemen, bronchitis, astma, snijwonden en huidinfecties zijn veelvoorkomende gevolgen.

15

Op basis van de ILO en de VN Kinderrechten Verdragen is het illegaal voor kinderen om te werken in de mijnbouw.

De vraag rijst waarom ouders hun kinderen blootstellen aan deze gevaarlijke en illegale activiteiten.

Slavernij in een modern jasje Jharkhand en Bihar Jharkhand en Bihar behoren tot de staten van India met de hoogste armoedecijfers. Het percentage analfabetisme is 40% in dit gebied. Armoede en analfabetisme spelen een grote rol bij de ontwikkeling en het in stand houden van kinderarbeid. De meeste ouders in deze regio hebben niet genoeg geld om de kinderen naar school te laten gaan. Evenmin kunnen zij de opvang betalen, als zij aan het werk zijn in de mijnen.

Een bijkomend aspect is dat de mijnarbeiders vaak in een bindende constructie werken met de zogenaamde ‘middle man’; een tussenpersoon die het door het

gehele dorp gewonnen mica verzamelt voordat het doorverkocht wordt. De arbeiders moeten een vooraf bepaalde minimale productie realiseren. Samen met het karige loon is het slavernij in een modern jasje. De mijnarbeiders zien geen andere mogelijkheid dan hun kinderen mee te laten werken voor het behalen van het quotum. En daarmee genoeg inkomsten te vergaren voor het levensonderhoud van het gehele gezin.

Kindarbeidvrije productie- en leveringsketen De uit India afkomstige illegale mica wordt door verschillende bedrijven verwerkt in hun producten voor de Europese markt.

Via tussenpersonen, die mica opkopen van zowel legale als illegale mijnen in India, wordt de mica doorverkocht aan exporteurs met internationale klanten in bijvoorbeeld de cosmeticabranche en de verf- en coatingindustrie. →

Friendly Villages Terre des Hommes is een van de eerste internationale organisaties die aandacht voor dit probleem heeft en pleit voor een alomvattende aanpak.

Terre des Hommes wil de kinderarbeid in de micamijnen van Jharkhan en Bihar stoppen en ervoor zorgen dat de kinderen weer naar school gaan.

Ook steunt Terre des Hommes met microkredieten ouders bij het vinden van een alternatieve en grotere inkomstenbron. De noodzaak van de inzet van kinderen is dan niet langer meer nodig. Samen met lokale partner BBA heeft Terre des Hommes in tientallen dorpen het model Friendly Villages geïmplementeerd: dorpen rond de micamijnen die vrij zijn van kinderarbeid en andere vormen van uitbuiting. De kinderen volgen onderwijs en genieten van goede gezondheids- en vrijetijdsvoorzieningen. Inmiddels zijn in het gebied 60 Friendly Villages en staan voor de komende periode 20 dorpen op het programma.

16 terre magazine juni 2016

In de mondiale leveringsketen zijn er vooraanstaande Nederlandse bedrijven die deze mica, waar kinderarbeid aan kleeft, afnemen.

Terre des Hommes heeft in haar onderzoek de volgende bedrijven benaderd met de vraag om een transparant beeld te geven van de oorsprong van het gebruikte mica: AkzoNobel, Prysmian/ Draka, Unilever, Royal Philips, DSM, A.S. Watson Benelux, Ahold en HEMA. Uit dit onderzoek blijkt dat slechts de helft van de onderzochte bedrijven zorgvuldig onderzoek doet naar de herkomst van de grondstof. Zo onderneemt HEMA geen aantoonbare actie om kinderarbeid in de micaketen te voorkomen en kent kabelfabrikant Draka zelfs niet eens een intern verbod op kinderarbeid.

Terre des Hommes vindt dat de consument recht heeft op deze informatie. Zij wil samen met deze bedrijven tot een oplossing komen zodat de gehele productie- en leveringsketen uiteindelijk gevrijwaard is van kinderarbeid. Met een aantal bedrijven is Terre des Hommes inmiddels in gesprek om tot een oplossing te komen.

Nederlandse bedrijven maken te weinig haast om kinderarbeid in de Indiase mica-industrie te stoppen. Roep Minister Ploumen daarom op in actie te komen en teken de petitie via het kaartje in het hart van dit magazine of via www.tdh.nl/petitie

Sander Hanenberg Marketingmanager bij Terre des Hommes en projectleider van het Mica-programma.

Sander heeft in februari de mijnen in het noordoosten van India bezocht. “Ik heb met eigen ogen gezien hoe kinderen in micamijnen werken. Hoe gevaarlijk en stoffig het is. Hoe schrijnend de mijnarbeiders uitgebuit worden door diverse tussenpersonen.

Een positieve ontwikkeling is het toenemende besef dat kinderarbeid in de mijnbouw onacceptabel is. Deze veranderende

toonzetting nam ik waar op een door de cosmeticasector georganiseerde mica summit in New Delhi. Terre des Hommes was hier als enige internationale organisatie uitgenodigd.

Overige aanwezigen waren: dorpsoudsten, exportbedrijven, cosmeticamerken, mijneigenaren, lokale overheden en onze lokale partner BBA. Eensgezind was het doel om de micamijnindustrie

vrij van kinderarbeid te maken.

En daar behoort een actieve rol van Nederlandse bedrijven en overheid ook bij, zodat in de gehele productie-en leveringsketen van mica kinderarbeid geïdentificeerd en uitgebannen wordt. Geen enkel kind mag uitgebuit worden, al helemaal niet voor de glans op onze auto’s of ons gezicht.”

17

op stapel Over programma’s van Terre des Hommes in de nabije toekomst.

Samen de strijd aangaan tegen kinderprostitutie

Down to Zero

Begeleiding bij terugkeer naar Guinée

S

B

inds januari leidt Terre des Hommes de alliantie Down to Zero die de strijd aanbindt tegen commerciële seksuele uitbuiting van kinderen in Latijns-Amerika en Azië. De alliantie bestaat naast Terre des Hommes uit: Plan Nederland, ECPAT Defence for Children, ICCO en Free a Girl. Er is voor vijf jaar een partnerschapovereenkomst gesloten ter waarde van 15 miljoen euro met het ministerie van Buitenlandse Zaken. De alliantie wil het aantal jongeren, kwetsbaar voor commerciële seksuele uitbuiting, terugdringen. Daarnaast het aantal slachtoffers verminderen en slachtoffers of kwetsbare kinderen waarschuwen voor de gevaren van seksuele uitbuiting en op weg helpen naar een betere toekomst.

Wereldwijd worden miljoenen jongeren het slachtoffer van commerciële seksuele uitbuiting door gebrek aan kennis bij ouders over de gevaren die hun kinderen lopen, armoede en zwakke sociale controle. In bijna alle gevallen van seksuele uitbuiting gaat het om meisjes en jonge vrouwen. Uitvoerende instanties hebben vaak onvoldoende kennis over de wetgeving om de kinderen te beschermen en beschikken vaak niet over voldoende middelen om de wetten te handhaven. Tenslotte speelt ook het bedrijfsleven een rol: convenanten ter bescherming van kinderen worden nauwelijks getekend, laat staan nageleefd. Down to Zero werkt met de overheid, gemeenschappen en het bedrijfsleven samen om deze complexe problematiek vanuit meerdere hoeken aan te pakken.

innenkort start Terre des Hommes samen met onze partner Fier/Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (Fier/CKM) een project om vrouwen uit Guinée te begeleiden bij hun terugkeer naar hun vaderland. Het gaat om meestal zeer jonge vrouwen die in Nederland terecht zijn gekomen maar hier niet kunnen blijven. Echter, terugkeer is lang niet altijd eenvoudig, vanwege alles wat zij hebben meegemaakt. De meesten willen of durven niet terug. Soms accepteert hun familie of gemeenschap hen niet meer.

Daarom is een goede begeleiding noodzakelijk.

Het project bestaat uit drie onderdelen. Ten eerste bouwt Terre des Hommes samen met een lokale organisatie een opvanghuis in Guinée waar ongeveer tien vrouwen en hun kinderen terecht kunnen.

Ten tweede worden de medewerkers van de partnerorganisatie getraind om de vrouwen goed te begeleiden. Ten derde krijgen de vrouwen sociaal-psychologische begeleiding, in combinatie met een opleiding of vaktraining. Een eigen inkomen is essentiëel voor het welslagen van de terugkeer en reïntegratie.

Dit project is mogelijk door een gift van de Nationale Postcode Loterij.

18 terre magazine

het moment van

George (3) uit Oeganda George was pas twee weken oud, toen hij in hoofdstad Kampala te vondeling werd gelegd. De zoektocht naar zijn biologische ouders en het vinden van een geschikt adoptiegezin duurde drie jaar.

Sinds kort woont George bij een familie die hem voorgoed in hun hart heeft gesloten. “Hij is niet meer zo maar een kind, hij is nu een zoon en broertje.”

Evelyn Nantenza, maatschappelijk werkster bij Child’s i Foundation: “George heeft een lange weg afgelegd. Als twee weken oude baby kwam hij in Malaika Babies Home. We hebben zijn familie proberen op te sporen, helaas zonder succes. Toen het speurwerk naar zijn biologische familie op niets uit liep, zijn we op zoek gegaan naar een geschikt adoptie gezin. Het eerste gezin wees hem af omdat hij inmiddels te oud was. Gelukkig waren Newman en Joyce meteen enthousiast om George in hun gezin op te nemen, ook al wilden zij eigenlijk een meisje. Zodra ze George zagen, sloten ze hem in hun hart. George woont nu bij hen in Gulu in het noorden van Oeganda. Hij heeft twee oudere broers, van tien en zestien jaar. Ik ben er geweest om te kijken hoe het met hem gaat. De verandering was enorm: van een rustig en teruggetrokken kind, zag ik een jongetje plezier hebben en hard lachen. George heeft eindelijk een liefdevolle familie waar hij onbezorgd kan opgroeien.”

19

en verder

Acties voor Terre des Hommes Een greep uit de acties van particulieren en bedrijven voor Terre des Hommes de afgelopen weken:

€ 12.500,- Ook dit jaar was het strand decor

van De Scheveningen Zandvoort Marathon. Zes jeugdteams, twee Terre des Hommes-teams en individuele lopers haalden een bedrag op van €12.500,- Deelnemers trotseerden een stevige noordoosten wind maar haalden allemaal de finish.

€1.250,- Sportscenter Time Out heeft samen met

de personal trainer van het programma Obese en exprofessioneel bokser, Radmilo Soda, een boksclinic en lifestyle lezing georganiseerd. De complete opbrengst ging naar Terre des Hommes.

€ 1.000,- Openbare basisschool de Westwijzer

uit Amstelveen heeft met het project Van vuilnisbelt naar schone klas, € 1.000,- opgehaald voor Terre des Hommes. Via de verkoop van zelfgemaakte leuke dingen met afval (waxinelicht houders, hangende tuintjes, windgongen) en een veiling is het geld ingezameld.

€ 13.000,- Dankzij de Rabo Tehuisdoos-actie zijn

er afgelopen jaar zo’n 200 dozen ingezameld met een gemiddelde waarde van € 65,-. Ook dit jaar geeft de Rabobank ruimschoots aandacht aan deze actie.

Dorpentocht Walcheren Op 2 augustus vindt de Terre des Hommes Dorpentocht in Walcheren plaats. Een jaarlijks terugkerende fietstocht van 55 kilometer over het mooie Zeeuwse eiland. Deelnemen aan de dorpentocht betekent: Genieten van het landschap, de prachtige dorpen, lekker fietsen en tegelijkertijd het werk van Terre des Hommes steunen.

Doet u mee? Kijk voor meer informatie op: www.dorpentocht-walcheren.nl

Jaarverslag

2

015 stond in het teken van samenwerken en bouwen aan kennis en expertise om zo de strijd tegen kinderuitbuiting met nog meer impact aan te gaan.

We hebben mede dankzij meer dan 70.000 trouwe donateurs 428.574 kinderen geholpen. Er zijn innovatieve spraakmakende campagnes geintroduceerd om aandacht te vragen voor diverse vormen van kinderuitbuiting. Helaas moesten we dit jaar vaker dan ooit in actie komen voor noodhulpprojecten voor o.a. vluchtkinderen in Libanon. Dankzij de Nationale Postcode Loterij konden wij Sweetie 2.0 opstarten en samen met collega NGO’s gaan wij internationaal de strijd aan tegen kinderprostitutie en bestrijding van geweld tegen meisjes en jonge vrouwen en het vergroten van hun economische participatie in ontwikkelingslanden.

Het volledige jaarverslag is online beschikbaar op: www.tdh.nl/jaarverslag2015